Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "language borderland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 38
Tytuł:
A breakthrough book about the Polish-Eastern Slavic linguistic borderland
Przełomowa książka o polsko-wschodniosłowiańskim pograniczu językowym
Autorzy:
Lewaszkiewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084492.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dialects
Polish-East Slavic language borderland
lexical borrowings
relict Polish-East Slavic references
Opis:
The discussed and reviewed book may be considered not merely a collection of word studies, but also a monograph dealing with lexical language contacts in the Polish-Eastern Slavic linguistic borderland. The authors examine more than 30 dialect words against the background of imposing Polish and East Slavic linguistic material, utilise the extensive subject literature, and apply modern dialectological research and language contact theory methods. Their main academic achievements include a precise delineation of the extent of East Slavic lexical borrowings in Polish dialect and a convincing verification of the criteria used to determine them. These efforts also allowed them to discover relict Polish-East Slavic references, previously considered borrowings from Ruthenian languages, in the examined lexical material. The publication, due to its advantages in material, theory and methodology, should serve as a model of research on dialectal linguistic borderlands for Slavic language studies. I believe that the book of Dorota Krystyna Rembiszewska and Janusz Siatkowski should deserves to be rated highly.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 213-222
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-żydowskie pogranicze językowe – stan i perspektywy badań
The Polish-Jewish language borderland – the state and perspectives of research
Autorzy:
Krasowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594033.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
pogranicze językowe
język hebrajski
język jidysz
polszczyzna Żydów
language borderland
Hebrew
Yiddish
Polish language of Jews
Opis:
Polsko-żydowskie pogranicze językowe powstało w wyniku zetknięcia się ograniczonej terytorialnie jednojęzycznej kultury polskiej z wielojęzyczną i aterytorialną kulturą żydowską. W wyniku tego zetknięcia doszło do szeregu interferencji językowych, a także do ukształtowania się socjolektu mieszanego (polszczyzny Żydów) i języka mieszanego (jidysz – zgodnie z teorią slawocentryczną). Artykuł poświęcony jest omówieniu stanu polskich rozważań nad wzajemnymi wpływami polsko- -żydowskimi w dziedzinie językowej i ogólnemu zarysowaniu perspektyw badawczych, zwłaszcza w obrębie socjolingwistyki historycznej i dialektologii kontrastywnej.
The Polish-Jewish language borderland was created as a result of the meeting of the territorially limited monolingual Polish culture with the multilingual and aterritorial Jewish culture. As a result of this encounter, a number of linguistic interferences and a mixed sociolect (Jewish Polish) and mixed language (Yiddish – according to the Slavocentric theory) emerged. This article discusses the state of Polish reflections on the mutual Polish-Jewish influences in the linguistic field and outlines general research perspectives, especially in the context of historical sociolinguistics and contrastive dialectology.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 149-171
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polszczyzna kresowa Wicynia przeniesiona do Nowej Wsi Głubczyckiej (na przykładzie wybranych cech fonetycznych)
Local dialect of people from Wicyń moved to Nowa Wieś Głubczycka (based on selected phonetic features)
Autorzy:
Banach, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594308.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
polszczyzna przeniesiona
gwara
repatrianci
borderland Polish language
local dialect
repatries
Opis:
Przedmiotem rozważań językowych jest stan zachowania polszczyzny kresowej w mowie najstarszych mieszkańców Nowej Wsi Głubczyckiej, którzy wskutek przymusowej deportacji po II wojnie światowej zostali przesiedleni z Wicynia (wsi kresowej leżącej w woj. tarnopolskim) na Ziemię Głubczycką. Polszczyzna kresowa przeniesiona rozumiana jest jako zespół cech fonetyczno-fonologicznych właściwy ludności zamieszkującej teren Kresów, który rozwijał się i ewoluował we wsiach kresowych ze szczególnym uwzględnieniem interferencji ukraińskich cech językowych, a wskutek deportacji mieszkańców – przeniesiony został z obszarów kresowych na ziemie polskie. Analiza materiałów gwarowych wskazała na to, że przedstawiciele najstarszego pokolenia wicynian, którzy po wojnie osiedli w Nowej Wsi Głubczyckiej stosunkowo dobrze zachowują do dziś właściwości rodzimej mowy.
This article aims at demonstrating the phonetic features of speech of the residents of Nowa Wieś Głubczycka, born before World War II in south-eastern borderlands in Wicyń village (voivodship Tarnopol) and later on relocated to Głubczyce region. This analysis will determine which borderland dialect features of the residents of Wicyń remained in spoken language to this day. Speaking about the displacement of the borderland Polish language, I mean a set of features of a spoken language characteristic of the informants, which developed and shaped in their place of birth (i.e., borderland villages), with the simultaneous impact of Russian dialectal features, and as a result of the forced repatriation of respondents moved to a foreign land. The analysis of gathered dialect features shows that the oldest respondents are quite good at using borderland Polish language. The survey conducted shows that emotional attitude and strong commitment to the homeland’s language, culture and tradition are relevant factors in cultivating local dialect features.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2014, 60; 5-14
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mówione „miniatury” autobiograficzne pograniczy
Spoken autobiographic “miniatures” of the borderlands
Autorzy:
Taborska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375459.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polish-German borderland
borderland language
autobiography
memoir literature
pogranicza niemiecko-polskie
mowa pograniczy
autobiografizm
literatura wspomnieniowa
region lubuski
Opis:
W artykule przedstawiono różnojęzyczne wypowiedzi ukazane przez językoznawczynię Annę Zielińską w monografii zatytułowanej Mowa pogranicza. Studium o językach i tożsamościach w regionie lubuskim (2013). Opracowanie i zawarty w nim zestaw fonetycznie zapisanych opowieści powstały jako efekt badań terenowych prowadzonych w latach 2009–2013. Celem badań było zobrazowanie stopnia różnorodności językowej występującej w regionie przyłączonym po drugiej wojnie światowej do Polski i nazwanym wówczas lubuskim. Niniejszy artykuł ukazuje próbę oglądu zbioru wspomnień ludzi pograniczy z perspektywy literaturoznawczej. Zaproponowano w nim włączenie tekstów zebranych w Mowie pogranicza do tożsamościowej literatury miejsca – literatury, która wiąże się z przekształcaniem obszarów niemieckojęzycznych lub z dominującym językiem niemieckim w miejsca polskojęzyczne lub z dominującym językiem polskim funkcjonującym w różnych jego wariantach. W szkicu zasygnalizowano też problemy interpretacyjne omawianych „miniatur” autobiograficznych, które obrazują przykłady mówienia po niemiecku, gwarą kramską, mówienia po polsku osób, których językiem pierwszym w dzieciństwie był język niemiecki, mówienia dialektem południowokresowym, po polesku, ukraińsku, łemkowsku oraz mówienia gwarą polskich górali bukowińskich.
Basing on Anna Zielińska’s monograph titled Mowa pogranicza. Studium o językach i tożsamościach w regionie lubuskim (2013). The article presents and comments upon selcted multiligual phonetically reported enunciations by inhabitants of a German-Polish borderland collected as part of a study cunducted between years 2009 and 2013. The aim of the study was to show language diversity present in the region annexed after World War II after which it has been named “lubuski”. The article demonstrates an attempt to look into reminiscences of people from borderlands from the literary perspective. The texts from Language of the borderland are considered markers of regional identity associated with transformation of German-speaking regions or domination of German language into regions of Polish language or domination of Polish language. The article also raises the issue of autobiographic miniatures as a quasi-genre generated by fragmental responses by people speaking German, speaking in “kramsk” dialect, speaking Polish for people whose mother tonque was German, speaking in southern borderland dialect, speaking “poleski”, Ukrainian, Lemkos language and speaking in the dialect of Polish highlanders from Bukowina.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 3, 2; 125-135
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia Białostocczyzny w badaniach profesora Michała Sajewicza
Anthroponymy of the Bialystok region in the Research of Professor Michal Sajewicz
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222659.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
onomastics
anthroponymy
Polish-East Slavic language borderland
Bialystok region
Michal Sajewicz
onomastyka
antroponimia
polsko-wschodniosłowiańskie pogranicze językowe
Białostocczyzna
Michał Sajewicz
анамастыка
антрапаніміка
польска-ўсходнеславянскае моўнае пагранічча
Беласточчына
Міхал Саевіч
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie wkładu Michała Sajewicza w rozwój badań nad współczesną i historyczną antroponimią Białostocczyzny. Badacz jest znanym i cenionym językoznawcą, związanym naukowo z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Slawista opublikował monografię oraz 28 artykułów naukowych o tematyce antroponimicznej. Z niniejszego opracowania wynika, że zainteresowania profesora skupiają się na następujących kategoriach nazw osobowych: imionach, nazwiskach, przezwiskach oraz marytonimach, z terenu obecnego powiatu hajnowskiego w województwie podlaskim. Na podstawie analizy dorobku badawczego językoznawcy można stwierdzić, że przedmiotem jego szczegółowych dociekań onomastycznych są: 1) imiona mieszkańców Kleszczel i okolicznych wsi w XVI–XVIII w., 2) imiona absolwentów Liceum Ogólnokształcącego z Białoruskim Językiem Nauczania w Hajnówce od lat 50. do 90. XX w., 3) nazwiska patronimiczne z formantem -uk w powiecie hajnowskim 4) przezwiska mieszkańców Lewkowa Starego i okolic oraz 5) nazwy żon w gwarach białoruskich okolic Narewki. W niniejszym tekście starano się również ukazać w jakim stopniu w badaniach polsko-wschodniosłowiańskiego pogranicza językowego prowadzonych przez slawistę, znalazły odbicie uwarunkowania historyczne, geograficzne, etniczne, wyznaniowe, kulturowe i socjologiczne. Dokonany tu przegląd osiągnięć badawczych Michała Sajewicza upoważnia do stwierdzenia, że wniósł on duży wkład w badania nad antroponimią Białostocczyzny.
Мэтай артыкула з’язляецца паказаць значэнне навуковых даследаванняў Міхала Саевіча ў галіне сучаснай і гістарычнай антрапаніміі Беласточчыны. М. Саевіч – вядомы і прызнаны мовазнаўца, які на працягу доўгага часу працаваў ва Ўніверсітэце Марыі Кюры-Складоўскай у Любліне. Славіст апублікаваў манагарафію і 28 навуковых артыкулаў на тэму антрапанімікі. З дадзенага нарысу вынікае, што навуковыя зацікаўленні даследчыка засяродзіліся на наступных катэгорыях асабовых назваў: імёнах, прозвішчах, мянушках, а таксама назвах замужніх жанчын на тэрыторыі Гайнаўскага павета Падляшскага ваяводства. На падставе аналізу вынікаў даследаванняў мовазнаўцы аўтар артыкула сцвярджае, што прадметам дэталёвых анамастычных разважанняў М. Саевіча з’яўляюцца: 1) імёны жахароў Кляшчэляў і навакольных вёсак у XVI–XVIII стст., 2) імёны выпускнікоў Агульнаадукацыйнага ліцэя з беларускай мовай навучання ў Гайнаўцы ў перыяд 1950–1999 гг., 3) патранімічныя прозвішчы з фармантам -ук у Гайнаўскім павеце, 4) мянушкі жыхароў Ляўкова Старога і наваколля, 5) назвы жон у беларускіх гаворках наваколля Нарэўкі. У дадзеным тэксце ўвага звяртаецца таксама на тое, у якой ступені ў даследаваннях польска-ўсходнеславянскага моўнага памежжа, што славістам разглядалася, адлюстраваны гістарычныя, геаграфічныя, этнічныя, культурныя і сацыялагічныя ўмовы, а таксама веравызнанне жыхароў. Прадстаўлены чытачу агляд навуковых дасягненняў Міхала Саевіча дазволіў аўтару сцвердзіць, што люблінскі славіст зрабіў значны ўклад у даследаванні антрапанімікі Беласточчыны.
The aim of this article is to present the contribution of Michal Sajewicz to the development of research on the contemporary and historical anthroponymy of the Bialystok region. The researcher is a well-known and respected linguist, scientifically associated with the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The Slavist published a monograph and 28 scientific articles on anthroponymy. This study shows that the Professor's interests focus on the following categories of personal names: first names, surnames, nicknames and marytonyms, from the area of the present Hajnówka district in the Podlasie voivodeship. On the basis of analysis of the Linguist's research achievements, it can be concluded that the subjects of his detailed onomastic investigations are: 1) first names of Kleszczele and surrounding villages residents in the 16th-18th centuries, 2) first names of graduates of the Secondary School with the Belarusian Language of Teaching in Hajnówka from the 50's to the 90's of the 20th century, 3) patronymics surnames with a formant -uk in the Hajnówka district 4 ) nicknames of Lewkowo Stare and the surrounding area residents, and 5) names of wives in the Belarusian dialects of the vicinity of Narewka. In his linguistic research, Michal Sajewicz also addresses issues related to history, sociology and religious diversity of the Polish-East Slavic language borderland. Their results were published in the monograph and 28 scientific articles. This text also attempts to show to what extent the historical, geographic, ethnic, religious, cultural and sociological conditions were reflected in the research on the Polish-East Slavic language borderland conducted by the Slavist. The review of Michal Sajewicz’s research achievements presented here allows us to state that he made a significant contribution to research on the anthroponymy of the Bialystok region.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 277-287
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O polszczyźnie i wielojęzyczności społeczności polskiej w Łatgalii
On the Polish Language and the Multilingualism of the Polish Community in Latgale
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38451408.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
polszczyzna północnokresowa
polszczyzna w Łatgalii
socjolingwistyka
kontakt językowy
North Borderland Polish language
Polish language in Latgale
sociolinguistics
language contact
Opis:
This article is a review of Kristīne Kuņicka’s Polacy i język polski w Łatgalii / Poļi un poļu valoda Latgalē [Poles and the Polish Language in Latgale]. The author discusses the contemporary sociolinguistic situation of the Polish minority in Latgale, Latvia. An important aspect of the book is that it takes into consideration the Polish language of the young generation of Poles in the region.
Tekst O polszczyźnie i wielojęzyczności społeczności polskiej w Łatgalii jest recenzją książki Kristīne Kuņickiej Polacy i język polski w Łatgalii / Poļi un poļu valoda Latgalē. Autorka omawia współczesną sytuację socjolingwistyczną mniejszości polskiej w Łatgalii na Łotwie. Szczególnym walorem książki jest uwzględnienie polszczyzny młodego pokolenia Polaków w Łatgalii.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2021, 45
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe regionalizmy w odnalezionym rękopisie Roślin potrzebnych Krzysztofa Kluka jako element atrybucji tekstu
Regional linguistic features in a discovered manuscript Roślin Potrzebnych by Krzysztof Kluk as a part of attribution process
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117725.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Eastern Borderland Polish Language
Polish language of 18th century
territorial variation of the Polish language
dialects of Podlasie
manuscript
Opis:
This article concerns the manuscript Roślin potrzebnych by Krzysztof Kluk, an enlightenment priest and scientist from Podlasie, an author of botanic and zoological guidebooks. The manuscript of his first botanic handbook was recently found in Baworoscy’s Library in Lviv. Nevertheless, considering lack of direct authorship mark, an analysis focused on graphic and phonetic linguistic features has to be performed to confirm the authorship. Studies have shown some linguistic features, which have as much in common with 18th century Eastern Borderland Polish Language (especially the northeastern). Other linguistic features have much in common with the dialects of Mazowsze and Podlasie. It is very likely that the manuscript has been written by someone who lived on the borderland of Mazowsze and Podlasie. According to Kluk’s biography it is almost certain this person was Krzysztof Kluk. Therefore, the manuscript discovered in Baworowscy’s Library is Krzysztof Kluk’s autograph with all probability.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 313-324
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka tatarskich tekstów przekładowych
Lexis of Tatar translations
Autorzy:
Kulwicka-Kamińska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109369.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Kitab Studies
Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
tefsir
lexis
Polish language of the northern borderland
Opis:
This article presents various layers of vocabulary constituting lexis of the Tatar tefsir, i.e. the translation of the Quran to the Polish language of the northern borderland, performed in the 16th century by Tatars of the Grand Duchy of Lithuania. Most emphasis was put on the northern borderland, separated on the basis of criteria adopted in the literature of the subject. Selected vocabulary was arranged alphabetically. A context was given in which it occurs and a semantic characteristic was provided on the basis of lexicographic sources – Polish and the East Slavic Languages. It was found that Tatar tefsir contains words previously not described or present in other historic assets of north-eastern borderland. This is particularly true with respect to forms borrowed from the East Slavic Languages, including hybrid forms. What is more, it is characterised by the existence of Old Polish lexis, including names of people performing activities which were not recorded in dictionaries, and other, words used infrequently and in specific text types. Tatar tefsir is also a perfect source for historical studies of Slavic-Oriental relations.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 97-118
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialektologiczne badania terenowe na podstawie kolekcji muzealnej jako metoda budowania nowych kontekstów kulturowych
Dialectological field research based on a museum collection as a method of providing a new cultural contexts.
Autorzy:
Konczewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854334.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectology
field research
museum materials
language contacts in a borderland
dialektologia
badania terenowe
muzealia
kontakty językowe na pograniczu
Opis:
Dialektologiczne badania terenowe w areałach charakteryzujących się skomplikowaną sytuacją socjolingwistyczną wymagają od eksploratora wiedzy także historycznej i etnograficznej. W artykule została przedstawiona metoda badań kontaktów językowych na pograniczu w oparciu o materiały archiwalne i obiekty muzealne. Korzystając z tej metody, badacz otrzymuje możliwość odczytania nowych kontekstów kulturowych, pozyskania nowego materiału gwarowego, a nawet łatwiejszego nawiązania kontaktu z informatorami. Metoda ta pozwala także spojrzeć na muzealia jako pomocne instrumentarium w dialektologicznych badaniach terenowych, a nie wyłącznie „martwą” materię.
Dialectological field research in areas with a complicated sociolinguistic situation requires the explorer to have historical and ethnographic knowledge. This paper presents a method of examining language contacts in a borderland based on archival materials and museum objects. By using this method, a researcher learns about new cultural contexts, obtains new dialect material; it also facilitates contacts with the informants. This method allows us to look at museum materials as helpful instruments in dialectological field research rather than only “dead” matter.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 165-174
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co wiemy i czego nie wiemy o polszczyźnie kowieńskiej
What we do and do not know about the Kaunas Polish language
Autorzy:
Karaś, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407984.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
polszczyzna północnokresowa
cechy północnokresowe
substrat
pogranicze językowe
Polish language in the former North-Eastern Borderland (kresy)
language features typical of the North-Eastern Borderlands
substrate
linguistic borderland
Opis:
Celem artykułu jest próba podsumowania dotychczasowej wiedzy na temat polszczyzny kowieńskiej, a także pokazanie luk badawczych, a więc tego, czego jeszcze mimo wielu badań, nie wiemy o tej odmianie języka. Niezwykła intensyfikacja badań na przełomie XX i XXI wieku zarówno nad współczesną, mówioną odmianą języka polskiego na Kowieńszczyźnie, jak i nad jej dziejami (głównie w XIX i w pierwszej połowie XX wieku) dostarczyła ogromnej liczby danych językowych i pozajęzykowych. Jednak szczegółowa analiza pokazuje, że mimo to nie jest to zadanie łatwe. W artykule przedstawiono sytuację polszczyzny kowieńskiej, jej zasięg terytorialny, zakres i funkcje, jej cechy konstytutywne na początku XXI wieku. Pokazano także zmiany, jakim podlegała omawiana pododmiana polszczyzny północnokresowej w XX wieku.
The article aims at providing a synopsis of previous studies on the Kaunas Polish language, as well as identifying knowledge gaps, i.e., the things that – despite extensive research on this language variety – are still not known. At the turn of the 20th and the 21st century, intensified research both on the current Polish language variety, as spoken in the Kaunas region, and its history (mainly over the 19th century up till the 1950s) brought about vast amounts of linguistic and extralinguistic data. However, a detailed analysis shows that there is no easy answer to the question posed in the title of the paper. The article overviews the situation of the Kaunas Polish language, its territorial range, scope, and functions, as well as its defining features observable at the beginning of the 21st century. The author also outlines how the language variety – a subdivision of the Polish in the North-Eastern Borderlands – has evolved over the 20th century.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 7-23
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piśmiennictwo religijne Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego jako oryginalne źródło do badań polszczyzny północnokresowej
Autorzy:
Kulwicka-Kamińska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044769.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish language
history of the Belarusian language
the north borderland Polish language
kitabistics
the religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The religious writings of the Tatars constitute a valuable source for philological research due to the presence of heretofore unexplored grammatical and lexical layers of the north borderland Polish language of the 16th-20th centuries and due to the interference-related and transfer-related processes in the context of Slavic languages and Slavic-Oriental contacts. Therefore the basis for linguistic analyses is constituted by one of the most valuable monuments of this body of writing – the first translation of the Quran into a Slavic language in the world (probably representing the north borderland Polish language), which assumed the form of a tefsir. The source of linguistic analyses is constituted by the Olita tefsir, which dates back to 1723 (supplemented and corrected in the 19th century). On the basis of the material that was excerpted from this work the author presents both borderland features described in the subject literature and tries to point the new or only sparsely confirmed facts in the history of the Polish language, including the formation of the north borderland Polish language on the Belarusian substrate. Research involves all levels of language – the phonetic-phonological, morphological, syntactic and the lexical-semantic levels.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 85-110
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze językowe i kulturowe polsko-wschodniosłowiańskie w obliczu tendencji globalizacyjnych (na materiale gwar Lubelszczyzny)
The linguistic and cultural Polish-East Slavic borderlands in the context of globalization. A study based on dialect data of the Lublin region
Autorzy:
Pelcowa, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594253.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
pogranicze
język
kultura
globalizacja
borderland
language
culture
globalization
Opis:
Przedmiotem rozważań jest pogranicze językowe i kulturowe polsko-wschodniosłowiańskie rozpatrywane w aspekcie przeszłości i współczesności, z wyraźnie zarysowaną tożsamością regionalną, tendencjami globalizacyjnymi i aspektem świadomościowo-mentalnościowym mieszkańców wsi. Tak rozumiane pogranicze wpisuje się w globalizację i tożsamość lokalną z pojęciem małej ojczyzny oraz kultywowaniem tradycji regionu, sytuujących się w dwóch przeciwstawnych, a jednak wzajemnie spójnych przestrzeniach. Tworzą one nie tylko wąski obszar stykania się różnych odmian językowych i zjawisk kulturowych, ale i szeroki pas wzajemnych uwarunkowań współczesnych i historycznych, mających swoje odbicie w zachowaniach językowych najstarszych mieszkańców wsi, włączonych w nurt tendencji globalizacyjnych. Materiałem badawczym są wypowiedzi mieszkańców wsi regionu lubelskiego.
The study deals with the Polish-East Slavic past and present linguistic and cultural borderlands as seen through the prism of the globalizing and localist tendencies shown by the village population of the Lublin region with its clearly defined rural regional identity and self-awareness. Associated with the idea of the so-called ‘little motherland’ and with the cultivation of the regional tradition, regional identity and self-awareness spans two opposing but coherent cultural spaces in which the different language varieties and cultural strands of the past and present are met and reflected in the language of the oldest villagers confronted with present day globalizing tendencies. This study is based on data recorded in villages of the Lublin region.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 263-275
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Moje przodki żyli zdies’ kak Poljaki…”. Współczesne inskrypcje nagrobkowe cmentarza na Grzywie w Dyneburgu jako przyczynek do rozważań nad kryteriami tożsamości narodowej
Autorzy:
Zawisza, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645316.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Latvia
cemetery
national and religious identity
language
borderland
Opis:
Contemporary tombstone inscriptions in the Griva cemetery in Daugavpils as inspiration for a scientific research on national identityThe memorial inscriptions found in the Griva cemetery in Daugavpils [Latvia] are a valuable source for scientific research on borderland communities. As well as being a multilingual region the Daugavpils area is characterized by mixed marriages, particularly between people of Polish and Russian origin. The religion of those who have deceased is of the most lasting importance; that which is understood as passed down from generation to generation. The language used in the inscriptions is the result of a complex decision-making process. This takes into account not only religious and national identity but also the will of the deceased, their place of burial and local traditions.
Źródło:
Adeptus; 2013, 2
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strefy dialektalne języka białoruskiego jako przykład językowych kontaktów z sąsiednimi narodami
Autorzy:
Jankowiak, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678565.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
dialectal zones of the Belarusian language
Belarusian dialectology
language contact
linguistic borderland
Opis:
Dialectal zones of the Belarusian language as an example of language contacts between neighbouring nationsThe article regards dialectal zones of the Belarusian language, which, as opposed to the traditional division into dialectal belts and dialectal groups, were marked out mainly on the basis of lexical and not grammatical features. While the traditionally delineated dialects indicate ethnographic unity of the Belarusian nation, dialectal zones present cultural and historical contacts with neighbouring nations. We can distinguish five zones: north-western (contacts with the Baltic languages, mainly with Lithuanian, and the Polish language of the northern borderland), south-eastern (contacts with Russian and Ukrainian), western (contacts with Polish), eastern (contacts with Russian) and central. Strefy dialektalne języka białoruskiego jako przykład językowych kontaktów z sąsiednimi narodami Artykuł traktuje o strefach dialektalnych języka białoruskiego, które, w odróżnieniu od tradycyjnego podziału na pasy dialektów i grupy gwarowe, zostały wyznaczone przede wszystkim w oparciu o cechy leksykalne, a nie gramatyczne. O ile tradycyjne dialekty wskazują na etnogenetyczną wspólnotę narodu białoruskiego, o tyle strefy dialektalne na kulturowo-historyczne kontakty z narodami sąsiednimi. Wyróżnia się pięć stref: północno-zachodnią (kontakt z językami bałtyckimi, głównie litewskim, i polszczyzną północnokresową), południowo-wschodnią (z rosyjskim i ukraińskim), zachodnią (z językiem polskim), wschodnią (z językiem rosyjskim) oraz centralną.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Out of the woodwork or, the vicissitudes of the Polish language. Review: Leszek Bednarczuk, Początki i pogranicza polszczyzny. – Kraków: LEXIS, 2018. – 212 p.
Autorzy:
Danylenko, Andrii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084646.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Indo-European
Polish
Belarusian
language contact
tribal names
borderland Polish
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 189-198
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 38

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies