Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kultura tradycyjna" wg kryterium: Temat


Tytuł:
ROLA I ZNACZENIE WSPÓŁCZESNEJ INSTYTUCJI KULTURY. NA PRZYKŁADZIE GALERII AUTORSKIEJ JANA KAJI I JACKA SOLIŃSKIEGO
Autorzy:
Soliński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639916.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Kultura tradycyjna, kultura współczesna,
Opis:
Kultura tradycyjna a kultura współczesnaPojęcie kultury bywa definiowane na wiele różnych sposobów. Rozmiar zagadnienia sprawia, iż poszczególne charakterystyki zwykle skupiają się tylko na wybranych jej aspektach. „Cokolwiek jednak byśmy nie myśleli na ten temat, jakkolwiek byśmy ją definiowali, kultura jest zawsze formą stosunku człowieka do samego siebie, do ludzi i do świata; jest poszukiwaniem formy” – pisze Janusz St. Pasierb. Kwestią wspólną wszystkim definicjom pozostaje fakt bezpośredniego oddziaływania tworów kultury na ludzkie życie.Unikając tworzenia kolejnej definicji, istotne dla dalszych rozważań jest poczynienie pewnego rozróżnienia. Należy oddzielić, podążając za Pasierbem, pojęcia kultury współczesnej i kultury tradycyjnej. Jednocześnie przez termin „kultura” będę rozumieć wszelką duchową aktywność zarówno w sferze myśli, jak i wytworów materialnych
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2007, 8
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyobrażenie sacrum w kulturze tradycyjnej i współczesnej
Autorzy:
Mielicka-Pawłowska, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461935.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sacrum
antysacrum
kultura tradycyjna
kultura współczesna
Opis:
Na bazie koncepcji fenomenologicznych zawartych w pracach Micrei Eliadego, Rudolfa Otto oraz Emila Durkheima porównane zostały stsyemy wierzeniowe odnoszące się do wyobrażeń sacrum istniejących w XIX i w pierwszej połowie XX w. oraz pod koniec XX w. i na początku XXI w. Tradycyjny system wierzeń, oparty o materiał etnograficzny i folklorystyczny charakteryzowała zasada solidarności łącząca wyobrażenia Boga, przyrody i człowieka. W opozycji do tej zasady antysacrum ukonkretniane było w wierzeniach demonologicznych, wiary w diabła oraz pojawienie się chaosu kkosmicznego wtedy, gdy została naruszona zasada solidarności łącząca Boga, człowieka i przyrodę. Schemat wyobrażeń współczesnych, początku XXI w., ukonkretniał sacrum poprzez związek Boga z przyrodą traktowany jako gwarancja istnienia świata. Człowiek przeciwstawia się temu porządkowi wtedy, kiedy niszczy przyrodę, co traktowane jest jako zło moralne, a także tworzy idealną, wirtualną rzeczywistość, okreslaną pojęciem awatara, przeciwstawną ustanowionemu przez Boga porządkowi wszechświata. Wyobrażenia antysacrum obejmują więc przekonania ludzi, że naruszenie solidarności łączącej Boga (Absolut, Transcendens) i przyrodę jest spowodowane działaniem człowieka, który tworzy własną rzeczywistość i w ten sposób przyczynia się do zaistnienia końca świata.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 8-21
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962179.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk tale folklore, traditional culture
czarownik, czarnoksiężnik, bajka ludowa, folklor, kultura tradycyjna
Opis:
The article traces the motif of the magician in Polish magical folk tales and belief tales. The analysis of several dozens of texts from the 19th century and the beginning of the 20th century has revealed the complexity of the magician character: on one hand, it is close to demonic creatures (magical abilities including shapeshifting and sorcery); on the other hand, it resembles scholars from the past, that is priests or alchemists (black clothing, the ability to read and use spells from forbidden books).  
Celem artykułu jest prześledzenie motywu czarownika w polskich bajkach ludowych – magicznych i w podaniach wierzeniowych. Analiza kilkudziesięciu tekstów pochodzących z XIX i początku XX wieku pozwala wykazać złożoność postaci czarownika, z jednej strony sytuującego się w pobliżu istot demonicznych (magiczne umiejętności, jak zmiennokształtność, dar czarowania), a z drugiej przypominającego dawnych uczonych – księży bądź alchemików (czarny strój, dar czytania i używania do czarów zaklęć z zakazanych ksiąg).
Źródło:
Literatura Ludowa; 2017, 4-5
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersytety ludowe szkołą nowego regionalizmu: szanse i zagrożenia tradycyjnej kultury w globalizującym się świecie
Folk High Schools as Institutions of Contemporary Regionalism: Chances and Threats to Traditional Culture in the Globalizing World
Autorzy:
Błaszczak, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903441.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
uniwersytety ludowe
regionalizm
kultura tradycyjna
wspólnota
Folk high schools
regionalism
traditional culture
community
Opis:
In the globalising reality we observe the increase of various antagonistic phenomena with completely contradictory tendencies, as integration and disintegration processes. Disputes and disagreements go on constantly and hence arise a lot of anxiety and frustration in this important matter. In order to weaken the intensity of these feelings, a new dimension of European and world culture has to be created in which inhabitants will become aware and active co-originators of civilisation, development and progress. Educational institutions for rural youth established at the end of the 19th century in Denmark called Folk high schools are presented in this article as an example of shaping European and world cultural identity.
W globalizującej się rzeczywistości obserwujemy narastanie różnorodnych antagonistycznych zjawisk o skrajnie sprzecznych tendencjach, jak procesy integracyjne i dezintegracyjne. Spory i różnice zdań ciągle się pojawiają, będąc przyczyną wielu niepokojów i frustracji w tej ważnej sprawie. Aby obawy te straciły na swojej sile, konieczne jest stworzenie nowego wymiaru kultury europejskiej i światowej, w której mieszkańcy staną się świadomymi i aktywnymi współtwórcami cywilizacji, rozwoju i postępu. Przykładem kształtowania europejskiej i światowej tożsamości kulturowej są przedstawione w artykule placówki edukacji dorosłej młodzieży wiejskiej, powstałe pod koniec XIX wieku w Dani pod nazwą - uniwersytety ludowe.
Źródło:
Studies in Global Ethics and Global Education; 2015, 3; 55-73
2392-0890
Pojawia się w:
Studies in Global Ethics and Global Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dar w obrzędzie narodzinowym na Lubelszczyźnie
A Gift in the Birth Rite in the Lublin Province
Autorzy:
Tymochowicz, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1683992.pdf
Data publikacji:
2020-09-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
obrzęd narodzinowy
dar
kultura tradycyjna i współczesna
birth rite
gift
traditional and contemporary culture
Opis:
Obdarowywanie w obrzędzie narodzinowym w przeszłości jak i współcześnie odgrywa ważną rolę, stanowi jeden z istotniejszych jego elementów. W artykule przedstawione zostały sytuacje, w których dochodziło do składania darów, kto był obdarowywany i jakie były i są obecnie formy darów, a także jakie one mają znaczenie. Podstawę analizy stanowią etnograficzne materiały z terenu Lubelszczyzny zastane i wywołane, pozyskane przez autorkę, jak też pochodzące z archiwów lubelskich muzeów i Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego z Cieszyna.
Gift giving in the birth rite in the past as well as today plays an important role, is one of his most important habits. The article presents situations in which the gifts were given, who was the recipient and what were and are the present forms of the gifts, as well as what they mean. The basis of the analysis are ethnographic materials from the Lublin region found and developed, obtained by the author, as well as from the archives of Lublin museums and the Archives of the Polish Ethnographic Atlas of Cieszyn.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 9; 159-170
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakralne wymiary drogi
Sacred dimensions of the road
Autorzy:
Smyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87367.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
droga
kultura tradycyjna
kognitywizm
etnolingwistyka
sakralność
road
traditional culture
cognitive linguistics
ethnolinguistic method
sacredness
Opis:
Artykuł jest analizą kulturowego obrazu drogi. Jego podstawą materiałową są dane z zakresu języka i kultury tradycyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem werbalnych i niewerbalnych teksów folkloru i obrzędowości rodzinnej i dorocznej. W podsumowaniu autorka rekonstruuje obraz tradycyjnych rytuałów sakralizujących, wyznaczając takie zakresy, jak: przestrzeń sakralizacji, dynamiczność sakralizacji, czas, podmiot sakralizujący, przedmiot sakralizacji, uspołecznienie, zwrotność, natężenie, czas działania, krotność i kodowość sakralizacji. Na zakończenie zbiera strategie sakralizacji świata, znane polskiej kulturze tradycyjnej. Wyznacza postawę pasywną oraz postawę aktywną, kreującą rzeczywistość: działania wykorzystujące świętość chrześcijańską i działania ukierunkowane ku świętości kosmiczno-mitologiczno-obrzędowej. Taka propozycja stanowi nowe ujęcie charakterystyki drogi i sakralizacji świata w kulturze polskiej.
The paper is a cultural analysis of the image of the road. Data collected from traditional culture and language, particularly from verbal and nonverbal folk texts as well as from family and annual rituals, have become the basis of the report. In the summing up, the author reconstructs the picture of traditional sacralizing rituals, defining such scopes as the space of sacralization, dynamism of sacralization, time, the sacralizing subject, the object of sacralization, socialization, reflexivity, intensity, duration of functioning, one-timeness/ multiplicity, and codedness of sacralization. In the conclusion, the author assembles the strategies for sacralization of the world. She defines the passive attitude and the active attitude that creates changes in the reality (actions that use Christian sanctity to a greater extent and actions oriented towards cosmic-mythological-ritualistic sanctity). This proposal is a new approach to the description of the road and the sacralization of the world in Polish culture.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 122-137
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiety-ryby: ludowe wyobrażenia syren
Folk imagination of mermaids
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564201.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
polska kultura ludowa
Słowiańszczyzna
kultura tradycyjna
literatura
syreny
Polish folk culture
Slav
traditional culture
literature
the mermaids
Opis:
Artykuł przedstawia i omawia ludowy wzorzec żeńskiego demona - syrenę, stanowiący z jednej strony ucieleśnienie wizji i marzeń kultury tradycyjnej, z drugiej – epatujący władczością uosabiającą niezależną, dziką kobiecość, chcącą przejąć całkowitą kontrolę nad uwiedzionym mężczyzną. Podania i wierzenia o syrenach były bardzo dobrze znane na płaszczyźnie tradycyjnej kultury ludowej. Znała je również literatura. Wystarczy wspomnieć legendę o warszawskiej syrenie, która stała się symbolem stolicy Polski i została wpisana w jej herb. W prowadzonych rozważaniach postaram się pokazać owe ludowe wizerunki syren oraz wierzenia z nimi związane. W analizach i interpretacjach zastosuję perspektywę antropologiczną, wykorzystywaną w badaniach folklorystycznych (kulturowych) i literackich, przenosząc w ten sposób wysiłki dociekań naukowych na obszar symbolu, mitu czy rytuału. Nie są mi obce także procedury strukturalno-semiotyczno-funkcjonalne.
This article is showing the folk images of the mermaids. It is estblishing to both to beliefs, and to myths or literature which these images functioned in. In conducted analyses and interpretations I use the methodology of the foreign-language description. I am using the anthropological method in folk and anthropological researches, also. I am appealing to the symbol, the myth and the ritual. The mermaids are nymphs, who lives in water, have a fishtail bit and a beautiful voice. They seduce men, above all of fishermen and sailors. Their features considerably influenced the image which it survived in literature, in legends of the Warsaw’s mermaid. These images got through underwent their transformations.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 2; 585-592
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika płodnościowa w polskim folklorze
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611529.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
traditional culture
folklore
symbolic meanings
fertility
cultural code
kultura tradycyjna
folklor
znaczenia symboliczne
płodność
kod kulturowy
Opis:
The article discusses the treatment of fertility and the means of its expression in traditional culture. The relevant questions include: how to speculate about fertility, how to protect and stimulate it in communal and family customs, how to hinder fertility and cause infertility through word and gesture. The author argues that the verbal code as the carrier of symbolic meanings is inalienably linked with other cultural codes: material, personal, actional, involving music and dance, temporal, and locative. The codes function interchangeably, replacing and complementing one another.
Autorka podejmuje kwestie płodności w kulturze tradycyjnej i sposoby jej wyrażania, charakteryzuje sposoby wnioskowania o płodności, możliwości wpływania na płodność, jej ochronę i pobudzanie w obrzędowości dorocznej i rodzinnej, daje przykłady hamowania płodności oraz powodowania niepłodności słowem i gestem. Dowodzi, że kod werbalny jako nośnik znaczeń symbolicznych, pozostaje w ścisłym powiązaniu z innymi kodami kulturowymi: przedmiotowym, personalnym, akcjonalnym, muzycznotanecznym, temporalnym i lokatywnym. Służąc wyrażaniu sensów symbolicznych, kody funkcjonują wymiennie, zastępują się, przedłużają i dopełniają.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt badawczy (ETNO) EUROJOS a program etnolingwistyki kognitywnej
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611483.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cognitive ethnolinguistics
linguistic worldview
values
comparative research
traditional culture
etnolingwistyka kognitywna
językowy obraz świata
wartości
badania porównawcze
kultura tradycyjna
Opis:
An observation is made that the linguistic worldview is grounded in values, which play a decisive role in the shaping of a given community’s (collective) identity. Therefore, it is postulated that the folk Slavic axiological system (the world of values cherished in folk Slavic traditions) be investigated. The project called (ETHNO)EUROJOS – parallel to EUROJOS, an international research programme headed by Jerzy Bartmiński and based on standard language varieties and “national” traditions – would thus be concerned with the values common to Slavic folk cultures. It has been shown that Slavic nations are much closer to one another at the level of folk cultures than at the level of national, elite-shaped cultures. A survey among distinguished researchers in various Slavic traditions reveals that the values important for Slavs are: health and life, family and kinship, home, land, work and diligence, love, beauty, happiness, wisdom, frankness, integrity, faithfulness, justice, freedom, honour, faith (religion) and God. A description of these values could follow the methodological assumptions of the Lublin Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols.
Autorka, wychodząc z założenia, że wartości leżą u podłoża językowego obrazu świata i stanowią o tożsamości wspólnotowej (zbiorowej), postuluje badanie ludowego słowiańskiego systemu aksjologicznego (świata wartości ważnych dla ludowych tradycji słowiańskich). Projekt pod nazwą (ETNO)EUROJOS – paralelny do międzynarodowego programu EUROJOS, realizowanego pod kierunkiem Jerzego Bartmińskiego na bazie języków ogólnych (standardowych) i tradycji ogólnonarodowych – miałby na celu analizę wartości wspólnych nosicielom słowiańskiej kultury ludowej. Na poziomie kultur ludowych narody słowiańskie są sobie dużo bliższe niż na poziomie kultur ogólnonarodowych, kształtowanych przez elity. Na podstawie sondażu przeprowadzonego wśród wybitnych badaczy różnych tradycji słowiańskich, można wstępnie przyjąć, że wartościami ważnymi dla Słowian są: zdrowie i życie, rodzina i ród/pokrewieństwo, dom, ziemia, praca i pracowitość, miłość, piękno, szczęście, mądrość, szczerość, uczciwość, wierność, sprawiedliwość, wolność, honor, wiara (wyznanie) i Bóg. Opis tych wartości mógłby zostać oparty na założeniach metodologicznych lubelskiego Słownika stereotypów i symboli ludowych.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2013, 25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Каляндарныя памiнальныя абрады беларусаў Падзвiння (па матэрыялах ХIХ – пачатку ХХI стст.)
Tradycyjne obrzędy żałobne Białorusinów (od XIX do początków XXI wieku)
Traditional calendar funeral rituals of Belarusian people (the period from the 19th century to the beginning of the 21st century)
Autorzy:
Аўсейчык, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944340.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kultura tradycyjna
kalendarz narodowy
obrzędowość żałobna
Dzień Zmarłych
Zielone Świątki
„Radanica”
traditional culture
national calendar
funeral rituals
all souls’ day
pentecost
“radanitsa”
Opis:
Na podstawie materiału badawczego obejmującego okres od XIX do początków XXI wieku omówiono tradycyjne żałobne obrzędy Białorusinów. Przeanalizowano żałobną tradycję na Dzień Zmarłych, Zielone Świątki, „Radanica” i Wielkanoc. Scharakteryzowano warianty nazw obrzędów, wskazano na ich cechy regionalne oraz lokalne różnice, opisano chronologię obrzędów i ich stan współczesny. Wyniki badań mogą zostać wykorzystane przy analizie światopoglądu i wierzeń Białorusinów, jak również przy rozwiązywaniu problemów natury etycznej związanych z historią regionu.
The article discusses traditional calendar funeral rituals of Belarusian people based on ethnographic material of the period from the 19th century to the beginning of the 21st century. Such traditions as All Souls’ Day, Pentecost, “Radanitsa” and Easter have been described. The author describes varieties of ritual names their regional and distinctive features, an order of ritual activities, and their modern form. The results of the analysis are useful not only to show ideals and beliefs of Belarusians, but also to solve ethical problems connected with the history of the region.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 313-331
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Каляндарныя памiнальныя абрады беларусаў Падзвiння (па матэрыялах ХIХ – пачатку ХХI стст.)
Tradycyjne obrzędy żałobne Białorusinów (od XIX do początków XXI wieku)
Traditional calendar funeral rituals of Belarusian people (the period from the 19th century to the beginning of the 21st century)
Autorzy:
Аўсейчык, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109160.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kultura tradycyjna
kalendarz narodowy
obrzędowość żałobna
Dzień Zmarłych
Zielone Świątki
„Radanica”
traditional culture
national calendar
funeral rituals
All Souls’ Day
Pentecost
“Radanitsa”
Opis:
Na podstawie materiału badawczego obejmującego okres od XIX do początków XXI wieku omówiono tradycyjne żałobne obrzędy Białorusinów. Przeanalizowano żałobną tradycję na Dzień Zmarłych, Zielone Świątki, „Radanica” i Wielkanoc. Scharakteryzowano warianty nazw obrzędów, wskazano na ich cechy regionalne oraz lokalne różnice, opisano chronologię obrzędów i ich stan współczesny. Wyniki badań mogą zostać wykorzystane przy analizie światopoglądu i wierzeń Białorusinów, jak również przy rozwiązywaniu problemów natury etycznej związanych z historią regionu.
The article discusses traditional calendar funeral rituals of Belarusian people based on ethnographic material of the period from the 19th century to the beginning of the 21st century. Such traditions as All Souls’ Day, Pentecost, “Radanitsa” and Easter have been described. The author describes varieties of ritual names their regional and distinctive features, an order of ritual activities, and their modern form. The results of the analysis are useful not only to show ideals and beliefs of Belarusians, but also to solve ethical problems connected with the history of the region.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 313-331
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культавыя крынiцы Вiцебска-Смаленскага памежжа: сiмвалiчны статус i рытуальныя функцыi
Źródło jako przedmiot kultu na pograniczu witebsko- -smoleńskim: symboliczny status oraz rytualne funkcje
The sources of cult in Vitebsk-Smolensk borderline: symbolic status and ritual functions
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109159.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
rytuał
krajobraz kulturowy
Belarusian-Russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred geography
ritual
cultural landscape
Opis:
Artykuł został poświęcony analizie źródeł kultu na pograniczu witebsko-smoleńskim. Badania terenowe i analiza materiału etnograficznego pozwala stwierdzić, że zarówno w przeszłości, jak i obecnie źródła kultu pełnią funkcję centrum rytualnego, w którym ma miejsce komunikacja człowieka z Bogiem w celu odwrócenia złego losu, wydarzeń czy chorób. Cechą charakterystyczną miejscowej tradycji jest częstotliwość legendarnej treści w świątyni, która przeszła przez ziemię i na miejscu której pojawił się cudowne źródło. Do cech regionalnych można także zaliczyć znaczną ilość tzw. „piatinka” związanych z obrazem św. Paraskiewy Piatnicy, do którego wierni pielgrzymują w dziewiąty lub jedenasty piątek po Wielkanocy.
The article is devoted to the examination of cult sources in Vitebsk-Smolensk borderline. Field studies and the analysis of folklore-ethnographic material reveal that in the past and present cult sources perform the function of ritual centre where communication between God and Man takes place. Its aim is to eliminate misfortunes and illnesses. The frequency of legendary plot in the temple is a specific feature of local tradition. Regional specificity is also characterized by a number of sacred sources “pyatsinka” that refer to the picture of “Paraskyevy Pyatnytcy” to which people go on a pilgrimage on the 9th or the 11th Friday after Easter.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 295-311
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культавыя крынiцы Вiцебска-Смаленскага памежжа: сiмвалiчны статус i рытуальныя функцыi
Źródło jako przedmiot kultu na pograniczu witebsko- -smoleńskim: symboliczny status oraz rytualne funkcje
The sources of cult in Vitebsk-Smolensk borderline: symbolic status and ritual functions
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944352.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
rytuał
krajobraz kulturowy
belarusian-russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred
geography
ritual
cultural landscape
Opis:
Artykuł został poświęcony analizie źródeł kultu na pograniczu witebsko-smoleńskim. Badania terenowe i analiza materiału etnograficznego pozwala stwierdzić, że zarówno w przeszłości, jak i obecnie źródła kultu pełnią funkcję centrum rytualnego, w którym ma miejsce komunikacja człowieka z Bogiem w celu odwrócenia złego losu, wydarzeń czy chorób. Cechą charakterystyczną miejscowej tradycji jest częstotliwość legendarnej treści w świątyni, która przeszła przez ziemię i na miejscu której pojawił się cudowne źródło. Do cech regionalnych można także zaliczyć znaczną ilość tzw. „piatinka” związanych z obrazem św. Paraskiewy Piatnicy, do którego wierni pielgrzymują w dziewiąty lub jedenasty piątek po Wielkanocy.
The article is devoted to the examination of cult sources in Vitebsk-Smolensk borderline. Field studies and the analysis of folklore-ethnographic material reveal that in the past and present cult sources perform the function of ritual centre where communication between God and Man takes place. Its aim is to eliminate misfortunes and illnesses. The frequency of legendary plot in the temple is a specific feature of local tradition. Regional specificity is also characterized by a number of sacred sources “pyatsinka” that refer to the picture of “Paraskyevy Pyatnytcy” to which people go on a pilgrimage on the 9th or the 11th Friday after Easter.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 295-311
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Etnomuzykologia Polska” – nowe pismo poświęcone tradycji i współczesności
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694925.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
etnomuzykologia
muzyka ludowa
muzyka popularna
muzyka dworska
muzyka religijna
kultura ludowa
kultura tradycyjna
ethnomusicology
folk music
popular music
court music
religious music
folk culture
traditional culture
Opis:
Tekst prezentuje nowe czasopismo "Etnomuzykologia Polska", wydawane przez Instytut Muzykologii UW i Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne. Ukazały się dotąd dwa numery pisma, nr 1/2016 i nr 2/2017. Redaktorami są dr W. Grozdew-Kołacińska (Inatytut Sztuki PAN) i dr hab. T. Nowak (IM UW). Strona czasopisma: http://www.etno.imuz.uw.edu.pl
The text presents a new journal: „Etnomuzykologia Polska” (2016), numer 1, ss. 140; (2017) numer 2, ss. 104, W. Grozdew-Kołacińska, T. Nowak (red.), Warszawa: Zakład Etnomuzykologii Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2018, 62, 6
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samotność w tradycyjnej społeczności wiejskiej. Rozważania na przykładzie materiałów etnograficznych z drugiej połowy XIX i XX wieku
Loneliness in a Traditional Rural Community. Reflections as Based on Ethnographic Materials from the Second Half of the 19th and 20th Centuries
Autorzy:
Gapiński, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2157634.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
chłopska kultura tradycyjna
myślenie typu ludowego
samotność
stara panna
stary kawaler
współczesna kultura singli
traditional peasant culture
folk traditions
loneliness
old maid
old bachelor
contemporary culture of singles
Opis:
Artykuł powstał w związku z przygotowywaną w Bibliotece Jagiellońskiej wystawą Oblicza samotności w kulturze. Autor koncentruje się na roli jaką odgrywali ludzie samotni (bezżenni i niezamężne) w „chłopskiej kulturze tradycyjnej”. Bazuje przede wszystkim na materiałach etnograficznych. We wstępie artykułu nakreślona zostaje ogólnikowo współczesna kultura ludzi samotnych. Zasadniczy wywód zaczyna się od ukazania statusu ludzi samotnych w kulturze ludowej. Dalej autor koncentruje się na stygmatyzującej samotnych obrzędowości (głównie z przełomu zapustów i Wielkiego Postu). Następnie przedstawia dwa charakterystyczne typy samotników: artystów ludowych i pustelników. Całość wieńczy zestawieniem dawnej formacji kulturowej z dzisiejszą kształtującą się kulturą singli.
The paper was written in connection with the exhibition Faces of Loneliness in Culture held in the Jagiellonian Library. The author discusses the role of loners (bachelors and maidens) in the traditional peasant culture, basing primarily on ethnographic materials. In the introduction, the contemporary culture of loners is outlined in general terms. The main argument begins by showing the status of lone people in the folk culture. The author concentrates next on rites stigmatizing loners (performed mainly at the turn of Shrovetide and Lent), presenting also two particular types of loners, folk artists and hermits, and concluding with comparison of the historical cultural formation with today’s culture of singles.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2019-2020, 69-70; 145-181
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies