Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kryzys konstytucyjny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Czy powrót ustawowego bezprawia?
Autorzy:
Pietrzykowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185928.pdf
Data publikacji:
2022-12-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
prawo
bezkarność
roszczenie do słuszności
kryzys konstytucyjny
Opis:
Stan kryzysu konstytucyjnego sprzyja ujawnianiu się w praktyce prawniczej problemów o charakterze filozoficznoprawnym, które na co dzień wydawać mogą się abstrakcyjne i akademickie. Jednym z takich problemów jest kwestia materialnych (treściowych) kryteriów obowiązywania prawa i związanego z nim pytania, czy normy prawne rzeczywiście mogą mieć „dowolną” treść. Staje się ono bardzo aktualne w obliczu inicjatyw legislacyjnych mających uchylać odpowiedzialność funkcjonariuszy publicznych za niektóre przestępstwa. Tego rodzaju regulacje zasługują na dyskusję uwzględniającą podnoszone w teorii prawa koncepcje roszczenia do normatywnej słuszności (sprawiedliwości, poprawności) jako koniecznej cechy każdego aktu stanowienia lub stosowania prawa. Można argumentować, że nawet słabsze rozumienie takiego roszczenia, odwołujące się do słuszności zrelatywizowanej do moralności publicznej odzwierciedlonej w wartościach i zasadach obecnych w samym prawie pozytywnym, wystarcza, aby skutecznie kwestionować ewentualne domniemanie obowiązywania tego rodzaju przepisów bezkarnościowych nawet w razie, gdyby zostały one formalnie prawidłowo ustanowione.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2022, 14, 4; 29-44
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola peruwiańskiego Trybunału Konstytucyjnego w rozwiązaniu kryzysu ustrojowego z lat 2017–2020
Role of the Peruvian Constitutional Tribunal in solving the costitutional crisis of 2017–2020
Autorzy:
Czarnecki, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920360.pdf
Data publikacji:
2021-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Trybunał Konstytucyjny
kryzys konstytucyjny
Peru
Constitutional Tribunal
constitutional crisis
Opis:
Trybunał Konstytucyjny w Peru jest instytucją ustrojową, która po rezygnacji z funkcji prezydenta Pedro Pablo Kuczynskiego w 2018 r. stała się areną walki o wpływy między Parlamentem a obozem władzy nowego prezydenta. Jaką rolę odegrał Trybunału Konstytucyjny w rozwiązaniu kryzysu ustrojowego od 2017 do 2020 r. oraz jaki był wpływ relacji na kształtowanie się standardów państwa prawa? W konkluzji należy zauważyć, że organizacja i zasady funkcjonowania instytucji Trybunału Konstytucyjnego wykraczają poza tradycyjny trójpodział na władzę wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą, przyznając jej szerokie uprawnienia, powodując jednakże, że jest ona podatna na korupcjogenne mechanizmy władz
The Constitutional Tribunal in Peru is a special institution in the constitutional system that, after the resignation of President Pedro Pablo Kuczynski in 2018, has become the arena of the struggle for influence between the parliament and the president. What was the role of the Tribunal in solving the political crisis of 2017–2020 and what is the impact of these relations on shaping the rule of law standards? In conclusion, it should be noted that the organization and principles of functioning of the institution of the Constitutional Tribunal goes beyond the traditional division into executive, legislative and judicial power, granting it extensive powers, however, making it vulnerable to corruption generating mechanisms of power
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 1 (59); 211-224
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sumienie sędziego
Judicial conscience
Autorzy:
Zajadło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693552.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
judge
conscience
conflict
axiology
constitutional crisis
sędzia
sumienie
konflikt
aksjologia
kryzys konstytucyjny
Opis:
 The subject of this paper is a philosophical-legal analysis of the concept of ‘judicial conscience’, recently a popular topic in public discourse. The author proposes a broad understanding of the term, and distinguishes four different sources of this conscience: i) a judge’s worldview, which most often has a religious basis; ii) professionalism; iii) axiological conflicts internal to the legal system; and, iv) awareness of belonging to the judiciary as an independent power (the third estate). The author illustrates his analysis of judicial conscience through the example of US case-law from the turn of the eighteenth and nineteenth centuries, when courts adjudicated on cases involving fugitive slaves. According to the author, it is possible, on this basis, to determine some paradigmatic attitudes available to judges facing axiological conflict. In the conclusion, the author applies his reflections to the present Polish constitutional crisis.
Przedmiotem artykułu jest filozoficzno-prawna analiza pojęcia „sumienie sędziego”, które pojawia się ostatnio dosyć często w dyskursie publicznym. Autor proponuje jego szerokie rozumienie i wyróżnia cztery różne źródła sędziowskiego sumienia: 1) światopogląd, najczęściej o podłożu religijnym; 2) profesjonalizm; 3) konflikty aksjologiczne wewnątrz systemu prawa; 4) świadomość przynależności do odrębnej, trzeciej władzy. Autor pokazuje to na przykładzie orzecznictwa sądów amerykańskich w sprawach niewolniczych z przełomu 18. i 19. wieku. Jego zdaniem można na tej podstawie dokonać pewnych paradygmatycznych ustaleń w zakresie możliwych postaw sędziów stojących w obliczu konfliktu aksjologicznego. W zakończeniu autor przenosi swoje rozważania na grunt obecnego polskiego kryzysu konstytucyjnego.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 4; 31-41
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza kryzysu konstytucyjnego z perspektywy funkcji aksjologicznej konstytucji. Zarys podstawowych zagadnień teoretycznych
Analysis of the Constitutional Crisis from the Perspective of the Constitution’s Axiological Function. Outline of Basic Theoretical Issues
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050247.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
funkcje konstytucji
wartości konstytucyjne
kryzys konstytucyjny
constitution’s functions
constitutional values
constitutional crisis
Opis:
Spory o wartości, w państwie, którego ustrój oparto na otwartej aksjologicznie konstytucji, są czymś zupełnie naturalnym. Wartością w takim państwie powinna być również sama konstytucja, która gwarantuje w sensie ustrojowym równoprawną w zasadzie pozycję różnych wartości społecznych i indywidualnych. Kryzys konstytucyjny nie ma jednak charakteru naturalnego sporu o wartości w państwie konstytucji otwartej aksjologicznie, ale jest sytuacją ustrojową, w ramach której następuje próba nacechowanego złą wiarą narzucenia wyłącznego systemu wartości z naruszeniem norm konstytucyjnych. Próba ta dotyczy przy tym wartości fundamentalnych dla konstytucyjnie unormowanego ustroju, a więc skutkiem tego niekonstytucyjnego postępowania jest nie tylko podważenie funkcji prawnej konstytucji, ale także jej funkcji aksjologicznej. Celem opracowania jest przybliżenie podstawowych zagadnień dotyczących tej problematyki, przede wszystkim w kontekście założeń teorii konstytucji, ale także z uwzględnieniem polskich doświadczeń ustrojowych ostatnich lat.
Disputes about values are completely natural in a state whose system is based on an axiologically open constitution. Another value in such a state should also be the constitution itself, which in the systemic sense guarantees an essentially equal position of various social and individual values. However, the constitutional crisis is not a natural dispute over values in a state with an axiologically open constitution, but is a situation that arose in the system of government, with a bad faith attempt being made to impose an exclusive system of values, while violating constitutional norms. This attempt concerns the fundamental values of a constitutionally regulated system, and thus the effect of this unconstitutional procedure is not only to undermine the constitution’s legal function, but also its axiological function. The aim of the study is to present the basic problems related to this issue, primarily in the context of the assumptions of constitutional theory, but also taking into account experiences with the Polish system of government in recent years.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 55-62
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transparency of the Polish Government Structure in the Network Perspective
Autorzy:
Domagała, Katarzyna
Zieliński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832089.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wybory parlamentarne
kryzys konstytucyjny
Trybunał Konstytucyjny
Prawo i Sprawiedliwość
parliamentary election
constitutional crisis
Constitutional Court
Law and Justice
Opis:
Transparentność struktury polskiego rządu w perspektywie sieci Celem artykułu jest analiza kryzysu konstytucyjnego, który miał miejsce w Polsce po wyborach parlamentarnych w 2015 r., w perspektywie sieciowej. Przeprowadzone badania koncentrują się na ukazaniu braku przejrzystości działań rządu Prawa i Sprawiedliwości podczas wskazanego kryzysu. Dzięki użyciu analizy sieci (SNA) jako głównej metody badawczej, w artykule analizie poddane zostały nieformalne relacje pomiędzy głównymi aktorami politycznymi, które w znaczący sposób wpłynęły na działania rządu w tym okresie. W tym celu podjęta została próba rekonstrukcji najważniejszych wydarzeń na polskiej scenie politycznej, odnoszących się do tematu badań, w badanym okresie czasu.
The aim of the paper is to analyze the constitutional crisis, which occurred in Poland at the end of 2015, shortly after the parliamentary election. Our research is focused on showing the low transparency of the Polish government during this political turmoil. We argue that there are many indirect connections and feedbacks between the main political actors which have an effect in the non-transparent structure of a government, which changes during political turmoil and more stable period of time. In this context the network analysis was used as a main research method to emphasize some of the personal connections between the main politicians.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2017, 45, 3; 139-154
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative Analysis of the Models of Constitutional Review in Portugal and in Poland
Analiza porównawcza modeli kontroli konstytucyjności w Portugalii i w Polsce
Autorzy:
Szostak, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18105009.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional court
constitutional crisis
constitutionality inspection
diffuse inspection
concentrated inspection
kontrola konstytucyjności
sąd konstytucyjny
kryzys konstytucyjny
kontrola rozproszona
kontrola skoncentrowana
Opis:
The article critically analyses the models of the constitutionality inspection adopted in Portugal and in Poland. For this purpose the comparative method has been applied, comparing Portuguese and Polish approaches. Theoretical aspects of the constitutionality inspection are discussed and the notions of the centralised and the diffuse inspection model are introduced. Then the paper analysis the actual inspection practices in both countries discussing the diffuse and concentrated inspection separately. Constitutional rules pertaining to the direct effect of the constitutions, constitutional jurisdiction of judges and operation of the constitutional courts are considered. The article concludes that in both countries different models of constitutionality inspection operate. In Portugal operates the mixed constitutionality inspection model while in Poland, despite views advocating for permissibility of the diffuse control, the centralised model functions.
Artykuł krytycznie analizuje modele kontroli konstytucyjności przyjęte w Portugalii i w Polsce. W tym celu zastosowano metodę komparatystyczną, porównującą rozwiązania portugalskie z polskimi. Przedstawiono kwestie teoretyczne związane z pojęciem kontroli konstytucyjności oraz przedstawiono pojęcia kontroli skoncentrowanej i rozproszonej. Następnie w publikacji przeanalizowano faktyczne modele kontroli w obu państwach z osobnym rozważeniem kontroli rozproszonej i skoncentrowanej. Rozważono przy tym zasady konstytucyjne dotyczące bezpośredniego stosowania konstytucji, konstytucyjnej jurysdykcji sędziów i działania sądów konstytucyjnych. Artykuł kończy się konkluzją, że w obu krajach funkcjonują odrębne modele kontroli konstytucyjności. W Portugalii funkcjonuje model mieszany, podczas gdy w Polsce, pomimo poglądów o dopuszczalności kontroli rozproszonej, funkcjonuje model scentralizowany.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 311-324
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak nie Trybunał Konstytucyjny to co? O rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa w Polsce
If not the Constitutional Tribunal, then What? On Dispersed Constitutional Review in Poland
Autorzy:
Rytel-Warzocha, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074680.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional review
Constitutional Tribunal
dispersed judicial review
courts
constitutional crisis
kontrola konstytucyjności prawa
Trybunał Konstytucyjny
rozproszona kontrola konstytucyjności
sądy
kryzys konstytucyjny
Opis:
The discussion on the model of constitutional review of law in Poland gained a new dimension after 2016 in connection with the ongoing constitutional crisis. First of all, there is a question of whether, irrespective of the competences of the Constitutional Tribunal, on the grounds of the binding constitutional provisions, also courts may review the constitutionality of statutory provisions in the process of their application. Although after 1997 the principle became established that the Constitutional Tribunal had exclusive competence to review the constitutionality of acts in Poland, a clear change in this respect is now visible both in doctrine and jurisprudence. The majority of doctrinal representatives justify the admissibility of dispersed judicial review by the inability of the Constitutional Tribunal to perform its basic function, treating it as something exceptional, incidental, determined by the doctrine of necessity. The aim of this paper is to present the debate on the admissibility of dispersed judicial review on the grounds of the Polish Constitution, as well as to indicate the possible directions of its development.
Dyskusja na temat modelu kontroli konstytucyjności prawa w Polsce zyskała nowy wymiar po 2016 r. w związku z trwającym kryzysem konstytucyjnym. Przede wszystkim powróciło pytanie, czy niezależnie od kompetencji Trybunału Konstytucyjnego, na gruncie obowiązujących przepisów konstytucyjnych również sądy mogą dokonywać kontroli konstytucyjności przepisów ustawy w procesie ich stosowania. Pomimo, iż po 1997 r. utrwaliła się zasada, iż wyłączną kompetencję do kontroli konstytucyjności ustaw w Polsce ma Trybunał Konstytucyjny, obecnie widoczna się wyraźna zmiana w tym zakresie zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie. Większość przedstawicieli doktryny uzasadnia dopuszczalność rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa niemożliwością wykonywania przez Trybunał Konstytucyjny swej podstawowej funkcji, traktując ją jako coś wyjątkowego, incydentalnego, determinowanego doktryną konieczności. Celem artykułu jest przybliżenie debaty na temat dopuszczalności rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa na gruncie obowiązujących przepisów Konstytucji, jak również wskazanie kierunków rozwoju tej formy kontroli konstytucyjności prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 25-37
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Populistyczny konstytucjonalizm czy nowy konstytucjonalizm?
Populist Constitutionalism or New Constitutionalism?
Autorzy:
Czarnota, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965973.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
populizm
konstytucjonalizm
demokracja
kryzys konstytucyjny
Europa Środkowo-Wschodnia
populism
constitutionalism
democracy
constitutional crisis
Central and Eastern Europe
Opis:
Tekst próbuje bronić tezę, że obecnie jesteśmy w momencie wykluwania się nowych rozwiązań konstytucyjnych. Ruchy populistyczne na świecie, a w szczególności w Europie Środkowo-Wschodniej dokonują, efektywnego przeprojektowania liberalno-demokratycznego konstytucjonalizmu. Istnieje łatwo zauważalne powiązanie między populizmem, konstytucjonalizmem a demokracja, a proces przeprojektowywania konstytucjonalizmu w Europie Środkowo-Wschodniej posiada demokratyczny potencjał. Być może jest to swoistego rodzaju konieczna korekta ustroju zaimplantowanego w tej części świata po 1989 roku.
This text aims to prove the thesis that we are currently witnessing a birth of new constitutional solutions. The populist movements across the world, and especially in Central and Eastern Europe, are effectively redesigning liberal-democratic constitutionalism. There is a clear correlation between populism, constitutionalism, and democracy, and so the process of redesign of the Central and Eastern European constitutionalism has an underlying democratic potential. Perhaps it is a sort of necessary adjustment of the system implanted in this part of the world after 1989.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 27-42
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sąd rozjemczy – triumf i kryzys Trybunału Konstytucyjnego z perspektywy ekonomii politycznej
A Court of Peers – Political economy behind the triumph and crisis of the Polish Constitutional Court
Autorzy:
Joński, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498857.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Trybunał Konstytucyjny
niezależność i niezawisłość sędziowska
polski kryzys konstytucyjny 2015 r.
transformacja ustrojowa
Polish constitutional crisis
constitutional court
judicial independence
democratic transition
Opis:
Pozycja ustrojowa TK była najwyższa (w kategoriach aktywizmu i legitymizacji) w pierwszych latach transformacji, kiedy wydawał się najbardziej zagrożony. Z kolei istotny kryzys sądownictwa konstytucyjnego nastąpił ćwierć wieku od przemian ustrojowych, gdy demokracja konstytucyjna wydawała się silna i dobrze zakorzeniona. Aby wyjaśnić tę sprzeczność, w tekście zaproponowano trzy modele pozycji ustrojowej sądu konstytucyjnego, uwzględniające perspektywę ekonomii politycznej. Pierwszy, „sądu rozjemczego”, zakłada polityczną selekcję sędziów w celu zapewnienia reprezentacji różnych wrażliwości ideologicznych oraz konsensualny styl orzekania. Drugi, „Izby Konstytucyjnej SN”, zakłada odpolityczniony system nominacji, neguje znaczenie wrażliwości ideologicznych i zachęca do zgłaszania zdań odrębnych. Trzeci, „Trzeciej Izby Parlamentu”, oznacza rozmontowanie sądownictwa konstytucyjnego, gdyż polityczna selekcja sędziów przekształca sąd w kolejną instytucję większościową realizującą cele partyjne. Negocjowana natura polskiej transformacji ustrojowej stworzyła zapotrzebowanie na instytucje pełniącą funkcje „sądu rozjemczego”, tym samym wzmacniając legitymizację TK wśród polityków i zniechęcając ich od ataków na jego niezależność. Fundamentalne zmiany na scenie politycznej obserwowane po 2005 r. – osłabienie formacji postkomunistycznej i podział sceny między dwa ugrupowania postsolidarnościowe, kierowane przez nową generację liderów – zburzyły ten konsensus i zaowocowały erozją pozycji ustrojowej do „Trzeciej Izby Parlamentu”.
The Constitutional Court was at its strongest (in terms of activism and legitimacy) at the early stages of democratic transition, at the very moment when it was expected to be the most vulnerable. An effective end of the constitutional adjudication came quarter a century after the regime change, when constitutional democracy appeared strong and well-entrenched. To explain this puzzle, this paper proposes three political-economy models of the Constitutional Court’s position. First – ‘the court of peers’ – assumes political selection of constitutional judges to provide representation of ideological sensitivities, and largely consensual decision-making inside the Court. Second – ‘the Constitutional Chamber of the Supreme Court’ – assumes de-politicized selection procedures, downplays ideological sensitivities and encourages dissent. Third – called the ‘Third Chamber of the Parliament’ – amounts to the dismantling of the constitutional adjudication, as political selection of constitutional judges transforms the Court in yet another majoritarian institution pursuing party goals. It is argued, that the negotiated nature of the Polish transition created demand for ‘the court of peers’ type of an institution, thereby fostering Constitutional Court legitimacy among politicians and restraining them from assaults on its independence. However, a fundamental shift in the political landscape observed in 2005 – diminishing of the post-communist formation and the ascent of two post-Solidarity parties led by the new generation of leaders – shattered this consensus and resulted in the Constitutional Court’s erosion towards the ‘Third Chamber of the Parliament’.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 1(5); 70-102
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Constitutional Order: Between Consolidation and Crisis
Polski porządek konstytucyjny: między konsolidacją a kryzysem
Autorzy:
Słomka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920621.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
constitutional identity
transformation
constitutional crisis
Europeanization of the constitution
konstytucja
tożsamość konstytucyjna
transformacja
kryzys konstytucyjny
europeizacja konstytucji
Opis:
The article concerns the dilemmas of building Polish constitutional identity after 1989. The hypothesis assumes that after the initial twenty years of consolidation and Europeanization of constitutional democracy, there was an attempt at undermining the adopted political order. The policy of the ruling camp after 2015 is a striking proof of this crisis.
Artykuł dotyczy dylematów budowy polskiej tożsamości konstytucyjnej po 1989 roku. Hipoteza zakłada, że po początkowym, ponad dwudziestoletnim procesie konsolidacji i europeizacji demokracji konstytucyjnej, nastąpiła próba podważenia przyjętego porządku ustrojowego. Znamiennym dowodem tego kryzysu, jest polityka obozu rządzącego po 2015 r.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 167-182
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane kierunki badań z zakresu prawa konstytucyjnego na świecie – subiektywny przyczynek do dyskusji
Selected Directions of Research in the Field of Constitutional Law in the World – a Subjective Contribution to the Discussion
Autorzy:
Michalak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762536.pdf
Data publikacji:
2024-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawa człowieka
prawo konstytucyjne
aktualne badania
kryzys konstytucyjny
badania komparatystyczne
human rights
constitutional law
comparative research
current research
Opis:
At present, there is a global discussion on desirable and necessary changes to the constitution, common and non-derogable democratic values, and the scope of the omnipotence of the authorities elected in free elections. Politicians, representatives of organizations representing civil society, experts and representatives of the world of science participate in this discussion. The Polish constitutional discourse after 2015 was dominated by the consequences of ruthless circumvention of the provisions of the constitution by politicians in power. Even in these circumstances, however, other issues that are currently being debated in international constitutional forums must not be lost sight of. It seems that at least some of them may prove useful in the discussion on restoring constitutional standards.
W chwili obecnej globalnie toczy się dyskusja na temat pożądanych i koniecznych zmian w konstytucji, wspólnych i niederogowalnych wartości demokratycznych, zakresu omnipotencji władz wyłonionych w drodze wolnych wyborów. W dyskusji tej uczestniczą politycy, przedstawiciele organizacji reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, eksperci i przedstawiciele świata nauki. Polski dyskurs konstytucyjny po 2015 r. zdominowały konsekwencje bezpardonowego obchodzenia przez polityków sprawujących rządy postanowień ustawy zasadniczej. Jak się wydaje w Polsce dopiero zmiany polityczne, tj. zmiana partii politycznej odpowiedzialnej za kształtowanie polityki wewnętrznej i zewnętrznej państwa otworzy możliwość powrotu do funkcjonowania państwa w sposób zgodny z uznanymi standardami konstytucyjnymi i demokratycznymi, co wymagać będzie wdrożenia procedur naprawczych. Nawet w tych okolicznościach nie można jednak tracić z pola widzenia innych zagadnień, które obecnie stanowią przedmiot debaty na międzynarodowych forach konstytucjonalistów. Jak się wydaje – przynajmniej niektóre z nich – mogą okazać się przydatne w dyskusji nad przywracaniem standardów konstytucyjnych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 137-149
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument z fetyszyzmu prawnego w dyskursie konstytucyjnym
The Argument from Legal Fetishism in Constitutional Discourse
Autorzy:
Srokosz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967702.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
fetyszyzm prawny
konstytucjonalizm
dyskurs konstytucyjny
niedopasowanie prawa do rzeczywistości
kryzys konstytucyjny
legal fetishism
constitutionalism
constitutional discourse
mismatch between law and reality
constitutional crisis
Opis:
Przedmiotem analizy podjętej w tekście jest argument, jaki często bywa (i był w przeszłości) podnoszony w krytycznym dyskursie nad konstytucjonalizmem – zarzut tzw. fetyszyzmu konstytucyjnego. Argument ten ma ukazywać dlaczego dyskurs konstytucyjny utracił swój potencjał wyjaśniający i kreujący w stosunku do zachodzących procesów społecznych. Powodem jest fakt zbytniego skupiania się prawników wyłącznie na treści oraz interpretacji przepisów konstytucji, bez odwołania się do szerszego kontekstu społecznego, co skutkuje ograniczeniem dyskursu konstytucyjnego tylko do kwestii prawnych i jednoczesnym pominięciem lub bagatelizowaniem wszystkich innych aspektów konstytucjonalizmu. Ten stosunek prawników do treści konstytucji (czy szerzej – do przepisów prawa) określany jest czasami wręcz jako bałwochwalczy, stąd też odwołanie się do pojęcia fetyszyzmu w znaczeniu religijnym. Celem tekstu jest analiza struktury tego argumentu, ale także próba określenia skutków, jakie może nieść dla konstytucjonalizmu.
The subject of the analysis presented in the text is an argument that tends to (and used to) be raised in the critical discourse on constitutionalism – the allegation of the so-called constitutional fetishism. The argument is to show why the constitutional discourse has lost its potential to explain and create social processes. The reason is that lawyers focus too much only on the content and interpretation of the provisions of the constitution, without considering a broader social context, which makes the constitutional discourse limited solely to legal issues with a simultaneous omission or underestimation of all other aspects of constitutionalism. This attitude of lawyers to the content of the constitution (or – in broader terms – to the provisions of law) is sometimes referred to even as idolatrous, hence the reference to the notion of fetishism in the religious sense. The aim of the text is to analyse the structure of this argument and to attempt to determine the impact it can have on constitutionalism.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 272-290
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Misja prawniczego czasopisma naukowego w kryzysie i anomii konstytucyjnej
The mission of scientific, legal journals in times of constitutional crisis and constitutional anomy
Autorzy:
Wróbel, Andrzej
Ziółkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1368726.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
legal journals
constitutional crisis
constitutional anomy
constitutional revolution
czasopismo prawnicze
kryzys konstytucyjny
rewolucja konstytucyjna
konstytucyjna anomia
Polska
konstytucja
konstytucjonalizm
Opis:
Odwołując się do stuletniej historii „Ruchu Prawniczego, Ekonomicznego i Socjologicznego” oraz ponadsiedemdziesięcioletniej tradycji „Państwa i Prawa”, dwóch najbardziej prestiżowych czasopism prawniczych w Polsce, autorzy rozważają pojęcie misji czasopisma naukowego i jej znaczenie w demokratycznym społeczeństwie. Rozważania te osadzone zostały w szczególnym kontekście: rewolucji konstytucyjnych, w trakcie których utrwalone interpretacje konstytucyjne są kwestionowane, a przepisy konstytucyjne – naruszane. Tłem rozważań autorów są zmiany polskiego prawa i praktyki z lat 2015–2020 o znaczeniu konstytucyjnym. Ten okolicznościowy artykuł szkicuje odpowiedź na pytanie, jak czasopisma prawnicze powinny reagować na sytuację „wymazywania” konstytucji (by użyć obrazowej metafory Mirosława Wyrzykowskiego). Aby odpowiedzieć na to pytanie, autorzy odwołują się kolejno do koncepcji: rewolucji konstytucyjnej, kryzysu konstytucyjnego, oraz adaptują pojęcie anomii konstytucyjnej. Artykuł ma w istotnej mierze charakter deskryptywny oraz interpretacyjny, choć jego części mogą służyć dalszym rozważaniom normatywnym.
Referring to the honourable one-hundred-year history of Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, and the more than seventy-year tradition of Państwo i Prawo, the two most prestigious legal journals in Poland, the authors discuss the mission of legal journals in a democratic society. They focus on the times of constitutional revolutions and transformations, where the well-established interpretations of constitutional provisions became questioned or even violated. The 2015−2020 constitutional developments in Poland serve as an illustrative background and point of reference for the authors in answering the following question: how and what should legal journals publish when the constitution is being ‘vanished’ (to use the compelling metaphor of Mirosław Wyrzykowski). This predominantly descriptive and interpretative article consists of the following four parts: the mission of journals, constitutional revolution, constitutional crisis, and constitutional anomy.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 2; 101-121
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wprowadzenie do zagadnienia posłuszeństwa konstytucyjnego
Introduction to the Fidelity to the Constitution
Autorzy:
Gasz, Szymon
Kaczmarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050242.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Konstytucja
konstytucjonalizm
posłuszeństwo konstytucyjne
kryzys konstytucyjny
interpretacja prawa
społeczeństwo obywatelskie
constitution
constitutionalism
fidelity to the constitution
constitutional crisis
legal interpretation
civic society
Opis:
Czas zmian zachodzących w porządku konstytucyjnym, zarówno tych konstytucyjnych jak i tych prowadzonych metodą faktów dokonanych, stanowi niewątpliwie ciekawą okazję do pogłębionych analiz. Analizy te czynione mogą być z różnych perspektyw. Autorzy skupiają się na trzech podstawowych perspektywach – prawnej, filozoficznej i politologicznej po to, aby zbadać zjawisko, które określają mianem posłuszeństwa konstytucyjnego. Ograniczone ramy tekstu pozwalają jedynie na wprowadzenie do rzeczonego zagadnienia. W niniejszym tekście Autorzy wskażą na podstawowe kategorie dotyczące posłuszeństwa konstytucyjnego, zastanowią się nad wymiarami tego posłuszeństwa i spróbują zaproponować rozwiązanie zagadki przyszłości polskiego konstytucjonalizmu. Cała analiza nawiązuje wielokrotnie do kategorii socjologicznych i poniekąd psychologicznych, gdyż posłuszeństwo konstytucyjne jest przede wszystkim właściwą postawą obywatelską i relacją, której świadomość częstokroć odkrywa się dopiero w kryzysowym momencie.
The time of changes taking place in the constitutional order, both constitutional and fait accompli changes, is undoubtedly an interesting opportunity for in-depth analyses. These analyses can be made from various perspectives. The authors focus on three basic perspectives – that of law, philosophy and political science – in order to investigate what they refer to as constitutional fidelity. The limited framework of the paper only permits providing an introduction to the subject. In this text, the authors indicate the basic categories of constitutional fidelity, reflect on the dimensions of this fidelity, and try to propose a solution to the puzzle of the future of Polish constitutionalism. The entire analysis repeatedly refers to sociological and, to some extent, psychological categories, because constitutional fidelity is, first of all, a proper civic attitude and a relationship, the awareness of which is often only discovered at a moment of crisis.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 17-32
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność zgromadzeń w czasach pandemii. Doświadczenia izraelskie
Freedom of assembly in times of a pandemic. Israeli experiences
Autorzy:
Sadowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929656.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawa i wolności człowieka
wolność zgromadzeń
covid-19
pandemia
kryzys konstytucyjny
Izrael
human rights and freedoms
freedom of assembly
pandemic
constitutional crisis
Israel
Opis:
Wolność zgromadzeń i swobody z nią związane, stanowią immanentną cechę współczesnych demokracji, również w stanach nadzwyczajnych. Czas pandemii uzasadnia stosowanie różnych mechanizmów ograniczania wolności i praw. Doświadczenia Izraela w tej mierze są warte omówienia, gdyż walka państwa z zagrożeniami dla zdrowia i życia obywateli rozgrywa się tam w warunkach zbliżonych do sytuacji wielu współczesnych państw – wewnętrznych kryzysów politycznych i ekonomicznych, a zwłaszcza napięć między parlamentem a władzą wykonawczą w tworzeniu prawa.
Freedom of assembly is an essential element in modern democracies, also during emergency situations. The time of the pandemic is an example of the use of various restriction mechanisms of human rights. The Israeli case is worth discussing because as in other democratic states the political internal crises overlap with the pandemic emergency regulations and tensions between parliament and executive branch in law-making.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 415-426
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies