Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "konwencjonalizm" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Jak być dobrym konwencjonalistą?
Autorzy:
Leszczyński, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103827.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
konwencjonalizm
realizm
antyrealizm
metafilozofia
Opis:
W artykule rozważam dwa problemy: (1) jakie są teoretyczne warunki możliwości konwencjonalizmu jako stanowiska z zakresu filozofii nauki, a więc jakie elementarne metafizyczne i epistemologiczne tezy należałoby przyjąć, aby móc sensownie i spójnie głosić konwencjonalizm; (2) czy da się utrzymać podział na radykalną (skrajną) i umiarkowaną wersję konwencjonalizmu. Kwestie te nie są od siebie niezależne, a druga pojawia się przy okazji badania pierwszej, wnioski zaś płynące z tych badań sugerują określone rozwiązanie, odbiegające od tradycyjnie przyjmowanego.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 159-179
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Critique of the Moral Optimism of Sam Harris. Polemical Comments
Autorzy:
Szocik, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640868.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Nowy ateizm, moralność, etyka, wartości, konwencjonalizm
Opis:
Sam Harris, one of the new atheists, believes that science is an authority in moral issues. Science can help us understand what our moral duties are, and what is right and wrong in a moral sense. However, the cultural and historical diversity of human behaviors, especially history of wars and conflicts, suggests that it is difficult to show one, common and universal kind of morality. Here we show that Harris’s moral theory is a particular project which could not be “scientifically” justifiable.
Źródło:
Studia Religiologica; 2014, 47, 4
0137-2432
2084-4077
Pojawia się w:
Studia Religiologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O roli konwencji w kulturze
On the role of conventions in culture
Autorzy:
Orbik, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325108.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
konwencja
konwencjonalizm
kultura
convention
conventionalism
culture
Opis:
Celem artykułu jest analiza pojęcia konwencji oraz ich roli w różnych dziedzinach twórczości człowieka. Wyodrębnia się trzy podstawowe znaczenia terminu konwencja: (1) konwencja jako pewna umowa, porozumienie się, ugoda; (2) konwencja jako pewne ustanowienie, decyzja, wybór, rozstrzygnięcie; (3) konwencja jako pewien sposób bycia, uzus, obowiązujący kanon postępowania. Następnie poddaje się analizie znaczenie konwencji w teorii znaków i języka, poznaniu naukowym oraz prawie, moralności i sztuce.
The aim of the article is to analyze the concept of conventions and their role in various fields of human creativity. Three basic meanings of the term are distinguished: (1) convention as a contract, agreement, settlement; (2) convention as a certain establishment, decision, choice, resolution; (3) convention as a form of being, uzus, the canon of conduct. Next, the meaning of convention in the theory of signs and language, scientific cognition as well as law, morality and art is analyzed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 123; 341-354
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy zasady sprawiedliwości
Autorzy:
Hołówka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705740.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ekwiwalentność
anonimowość
wstępna równość
empiryzm
konwencjonalizm
Opis:
Czyny sprawiedliwe muszą spełniać trzy warunki, zdaniem Ajdukiewicza: „zasadę równej odpłaty i zapłaty”, „zasadę równej miary” i „zasadę równouprawnienia”. Opis tych zasad wskazuje, że trafniej byłoby je nazywać: „warunkiem ekwiwalentnej wymiany”, „warunkiem anonimowości” i „warunkiem wstępnej równości”. Pierwszy warunek wymaga, by każdy, kto godzi się na wymianę dóbr, otrzymał coś, co ma taką samą wartość, co przedmiot, z którym się rozstaje. W transakcjach handlowych poza wolnym rynkiem taka zasada jest być może słuszna, jednak w warunkach wolnego rynku wolno ją uznać za zbędną, ponieważ sam rynek dba o ekwiwalentność ustalając ceny. Także poza transakcjami handlowymi pierwszy warunek wydaje się zbędny. Przekonuje o tym Arystoteles, gdy opisuje dary między przyjaciółmi. Drugi warunek żąda bezstronności i bezinteresowności. Ajdukiewicz potępia egoizm grupowy i faworyzowanie wybrańców z własnej wspólnoty. Ponieważ nie dokonuje przy tym żadnych zastrzeżeń, można odnieść wrażenie, że domaga się, byśmy również o cudze dzieci i rodziny dbali jak o własne. Nie wydaje się, by takie żądanie było przekonujące. Więcej nawet, mamy prawo - jak sądzę - obdarzyć szczególną życzliwością i hojnością każdego, kogo nam się podoba, w szczególności osoby nam najbliższe. Trzecia zasada przewiduje, że mamy prawo domagać się czegokolwiek tylko wtedy, gdy to, czego żądamy, będzie nagrodą za pracę i starania, a nie za jakieś dary natury, jak talent lub uroda. Zatem wstępnie - czyli zanim zbierzemy procentujący kapitał - każdy powinien być traktowany tak samo. Wydaje się, że te trzy zasady pozwalają empirycznie ustalać, komu się dzieje krzywda, i testować konkurencyjne metody jej usunięcia.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 469-488
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konwencjonalizm: trzy wizje
Autorzy:
Jedynak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103783.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
język
konwencja
konwencjonalizm
nauka
przełom antypozytywistyczny
rozstrzygalność
Opis:
Recepcja konwencjonalizmu jest niejednolita. Istnieją trzy podstawowe sposoby jego odbioru. Pierwszy, najbardziej rozpowszechniony, jest zarazem najbardziej powierzchowny i przypisuje konwencjonalizmowi szkodliwą arbitralność. W myśl drugiego konwencjonalizm jest raczej niekontrowersyjny: ujawnia elementy ustaleń językowych, dotyczących znaczenia wyrażeń, w obrębie pozornie czysto empirycznych zdań. Trzeci spotykany jest najrzadziej, a zasługiwałby na pogłębione studia i największą uwagę. Konwencjonalizm w tym ujęciu realistycznie analizuje nieprzezwyciężalne ograniczenia, jakie napotyka nauka empiryczna, i bada różne sposoby znalezienia się wobec nich. To w tych badaniach upatrywać można późniejszego przełomu antypozytywistycznego oraz źródeł najważniejszych dyskusji w filozofii nauki XX wieku.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 29-45
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neurath, decyzjonizm i pierwsze recenzje empiryzmu logicznego
Autorzy:
Koterski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2104657.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
empiryzm logiczny
absolutyzm
O. Neurath
decyzjonizm
konwencjonalizm
Opis:
Jednym z najważniejszych osiągnięć logicznego empiryzmu było pogłębienie idei francuskiego konwencjonalizmu i zastosowanie ich w zasadzie we wszelkich badanych w tym nurcie dziedzinach. Niemniej, za sprawą kształtowanego już od pierwszych recenzji wizerunku neopozytywizmu, jest on wciąż znany z „metodologicznego naturalizmu”, który przypisał mu w 1935 r. Karl Popper: zamiast wprowadzać dystynkcje w oparciu o dogodne umowy, neopozytywiści uznawali pewne rozstrzygnięcia za ostateczne, ponieważ miały się one opierać na „różnicach istniejących w naturze rzeczy”. W mniej lub bardziej wyraźny sposób sformułowano wówczas, jak twierdził Popper, później zaś jego zwolennicy, zalecenia metodologiczne, które z różnych względów utrzymywały się przez dekady, mimo że szkodliwość ich stosowania wykazywano na niemal każdym kroku – od logiki i matematyki do fizyki i socjologii. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie na przykładzie Neurathowskiego decyzjonizmu, że wbrew twierdzeniom wczesnych krytyków (Ingardena, Poppera i Weinberga) neopozytywizmu konwencjonalizm wchodził w skład „twardego rdzenia” poglądów tzw. lewego skrzydła Koła Wiedeńskiego.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 119-142
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady konwencjonalizmu Poincarégo a relatywistyczna rewolucja w fizyce
Autorzy:
Sady, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105748.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
konwencjonalizm
H. Poincaré
rozwój wiedzy naukowej
odkrycie
naukowe
Opis:
Henri Poincaré sformułował zasady konwencjonalistycznej filozofii nauki w wyniku refleksji nad stanem, w jakim znalazła się fizyka na przełomie XIX i XX wieku. Choć dokładnie zasad tej filozofii nie wyraził, to jej zasadnicze przesłanie jest takie, że pewne twierdzenia, uważane przez kantystów za syntetyczne a priori bądź syntetyczne a posteriori, są faktycznie definicjami w przebraniu, o umownym charakterze. Umowa ma to do siebie, że może zostać unieważniona i zastąpiona inną – można by się więc spodziewać, że konwencjonalistyczna filozofia czyni jej zwolenników gotowymi na rewolucyjną zmianę poglądów. Pod tym względem postawa Poincarégo jako fizyka rozczarowuje: uczestniczył w przemianach, które doprowadziły do rewolucji relatywistycznej, w sposób tak konserwatywny, jak to tylko po 1900 r. było możliwe. Ten konserwatyzm prowadził go do błędnych diagnoz: za „potępione” przez odkrycia eksperymentalne uznawał te zasady, które ostatecznie przetrwały, radził natomiast bronić tych części fizyki klasycznej (zwłaszcza geometrii euklidesowej i newtonowskiego rozumienia czasu), które miały zostać zastąpione przez inne. Przebieg rewolucji relatywistycznej zdaje się w pewien sposób przemawiać przeciw konwencjonalistycznej tezie o możliwości wyboru. Skoro wyniki eksperymentów bez wyjątku świadczyły o tym, że te same równania Maxwella obowiązują we wszystkich inercjalnych układach odniesienia, to z uwagi na formalne własności tych równań zasada względności wymagała zmiany transformacji czasoprzestrzennych i dokładnie, w połączeniu z prostymi rozważaniami fizycznymi, te transformacje wyznaczała.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 87-102
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Holistyczna teoria znaczenia Kazimierza Ajdukiewicza. Próba krytycznej analizy
Autorzy:
Maciaszek, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705802.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
język
konwencjonalizm
teoria znaczenia
sens
holizm
dyrektywa znaczeniowa
przekonanie
Opis:
Dyrektywalna teoria znaczenia powstała w okresie, gdy Kazimierz Ajdukie-wicz pozostawał pod wpływem radykalnego konwencjonalizmu. Pogłdy te spowodowały odrzucenie korespondencyjnej teorii prawdy i próbę zbudowania holistycznej i nieodniesieniowej teorii znaczenia. Motywem napisania mojego artykułu było przekonanie, że teoria znaczenia Ajdukiewicza może zostać - po odpowiednich modyfikacjach - zastosowana do języka naturalnego. W tym celu analizuję konsekwencje wybranych aspektów teorii dyrektywalnej i pró-buję wskazać, w jaki sposób teoria ta powinna bye zmodyfikowana, aby mogła pełnić funkcję teorii znaczenia j?zyka naturalnego. Podstawową wadą teorii dyrektywalnej, która uniemożliwia pełnienie tej funkcji, jest brak rekurencyj-ności, co sprawia, że nie wyjaśnia ona, w jaki sposób znaczenie zdania jest wyznaczone przez znaczenia występujacych w nim slów. Konieczne jest zatem uzupełnienie teorii Ajdukiewicza o komponent rekurencyjny. Kolejna wada tej teorii wiąze się z budową macierzy języka, do której Ajdukiewicz wprowadza dane doświadczenia jako komponent pozajęzykowy. Wada ta może bye łatwo usunięta przez odwołanie się do holistycznego aspektu teorii. Również podana przez Ajdukiewicza definicja związku znaczeniowego powoduje niepoządane konsekwencje, dotyczace znaczen wyrażeń w językach otwartych.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 266-284
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyrektywalna teoria znaczenia a problem bezbłędnej niezgody
Autorzy:
Karczewska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705312.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dyrektywalna teoria znaczenia
niezawiniona/bezbłędna niezgoda
relatywizm
kontekstualizm
radykalny konwencjonalizm
spór
Opis:
W swoim artykule z 2004 roku Max Kölbel charakteryzuje zjawisko „nie-zawinionej niezgody” (faultless disagreement) jako sytuację, w której żadna z osób będacych ze sobę w rzeczywistym (a nie zaledwie pozornym) sporze, nie zdaje się być w błdzie. Kölbel uważa, że tego rodzaju spory faktycznie zachodzą i proponuje pewien rodzaj semantycznego relatywizmu, za pomocą którego można takie zjawisko opisać. Jedną z interesujacych kwestii doty-czacych obecnie szeroko dyskutowanego tematu niezawinionej niezgody jest pytanie o to, w jaki sposób rozmówcy mieliby dochodzić do niespójnych ze sobą przekonah na drodze procedury nieobarczonej żadnym błdem. Wydaje się że dyrektywalna teoria znaczenia skonstruowana przez Kazimierza Ajdu-kiewicza może dostarczać intuicji pomocnych w udzieleniu odpowiedzi na to pytanie. Ajdukiewicz opisuje mechanizm uznawania zdah danego języka na podstawie trzech klas dyrektyw znaczeniowych. Przewiduje również sytuację w której użytkownik języka w drodze tej procedury dochodzi do zdah sprzecz-nych, w wyniku czego musi ów język porzucić. W niniejszym artykule staram się pokazać, że dyrektywalna teoria znaczenia może wskazywać interesujacy kierunek we wspólczesnych rozważaniach na temat semantyki sporów.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 303-313
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiektywność w prawie – podejście instytucjonalne jako alternatywa dla dominujących stanowisk teoretycznych
Objectivity in law – the institutional approach as an alternative to the dominant theories
Autorzy:
Pichlak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927456.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
obiektywność
teoria instytucjonalna
realizm
konwencjonalizm
idealizm
objectivity
institutional theory
realism
conventionalism
idealism
Opis:
The aim of the paper is to establish a theoretical elaboration of objectivity in law which would conform exiting linguistic practices in the legal field. It starts from a brief characterization of legal practice in this respect which allows for an exposure of semantic complexity of the term ‘objectivity’ in law. The term is said to take two basic meanings: objectivity as a fact and objectivity as a moral ideal. On this ground requirements towards a reliable theory of legal objectivity are defined: such a theory should not only make o room for both distinct meanings of legal objectivity, but also should consider their mutual relations. These requirements stemming from existing linguistic practice serve as criteria for examination of up to date theoretical concepts of objectivity. The paper discusses realistic, conventionalist, and idealistic theories of objectivity in law subsequently and exposes shortcomings of each of these. Eventually, key assumptions of an institutional theory of objectivity are presented which is claimed to offer a plausible understanding of objectivity in law in both its factual and ideal aspects.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 108-124
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies