Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kontrola konstytucyjności" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 30
Tytuł:
Kilka uwag o przedmiocie i funkcjach kontroli konstytucyjności prawa w Polsce
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524489.pdf
Data publikacji:
2010-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kontrola konstytucyjności prawa
Trybunał Konstytucyjny
Opis:
Artykuł podejmuje temat przedmiotu kontroli konstytucyjności prawa i jej funkcji w przyjętym w Polsce modelu, w kontekście stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w Uchwale o sygn. akt III PZP 2/09 odnośnie do negatywnych wyroków interpretacyjnych wydawanych przez Trybunał Konstytucyjny. Punktem wyjścia są polemiczne (w stosunku do wskazanej Uchwały) uwagi teoretyczne o pojęciach „przepisu prawnego”, „normy prawnej ogólnej” i „normy prawnej szczegółowej”, relacjach między nimi, a także ich stosunku do przedmiotu kontroli dokonywanej przez Trybunał Konstytucyjny. Kolejno omówiona została (także w formie polemicznej) ustrojowa funkcja orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i ich ogólnych, jak też szczegółowych skutków dla porządku prawnego.
The article brings up the theme of the Polish model of constitutional audit’s subject and its functions, in context of the Supreme Court Judgment – case III PZP 2/09 – related to the Constitutional Tribunal “negative and interpretational” rulings. The first part contains some theoretical (and polemical) comments on these kind of rulings in view of the meaning of terms like “law regulation”, “general legal norm” and “specific legal norm” and also relations between them. The remaining part takes into consideration legal functions of the Constitutional Tribunal rulings and also its general and specific consequences for the Polish legal system.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 2,3 (2,3); 281-290
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niekonstytucyjność wtórna przepisów ustawowych – zagadnienia wybrane
Secondary unconstitutionality of legal regulations – chosen problems
Autorzy:
Sadowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524129.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kontrola konstytucyjności prawa, niekonstytucyjność, postępowanie administracyjne
Opis:
Zgodnie z przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Trybunał Konstytucyjny swą kognicją obejmuje kontrolę zgodności z ustawą zasadniczą konstytucyjnych źródeł prawa: ustaw, umów międzynarodowych oraz przepisów wydawanych przez centralne organy państwowe. Skutki orzeczeń Trybunału stanowią niezmiernie ważne zagadnie-nie z punktu widzenia praktyki stosowania prawa. Wobec pojawiających się przypad-ków uchwalania przez parlament przepisów prawnych w brzmieniu, które uprzednio zostało zakwestionowane przez Trybunał, szczególnego znaczenia nabiera kwestia nie-konstytucyjności wtórnej w sferze prawa administracyjnego. Artykuł jest próbą zdefiniowania tego zjawiska i przedstawienia uwag wypływających z aktualnego orzecznic-twa i praktyki.
In accordance with the regulations the Constitution of the Polish Republic Constitutio-nal Court of Justice controls concordances with law of principle of constitutional sour-ces of law: bills, international treaties and regulations given by central State-organs. Re-sults of opinions of Court of Justice determine the extremely important problem from the point of view of the practice of the application of the law. In the face appearing ca-ses of resolving by Parliament of legal provisions in the sound which previously was qu-estioned by Court of Justice, the special meaning gathers the matter of unconstitutio-nal of secondary in the sphere of the administrative law. The article is a test of defining of this occurrence and the performance of attentions effluent from the current jurisdic-tion and the practice.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 3 (25); 51-66
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak nie Trybunał Konstytucyjny to co? O rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa w Polsce
If not the Constitutional Tribunal, then What? On Dispersed Constitutional Review in Poland
Autorzy:
Rytel-Warzocha, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074680.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional review
Constitutional Tribunal
dispersed judicial review
courts
constitutional crisis
kontrola konstytucyjności prawa
Trybunał Konstytucyjny
rozproszona kontrola konstytucyjności
sądy
kryzys konstytucyjny
Opis:
The discussion on the model of constitutional review of law in Poland gained a new dimension after 2016 in connection with the ongoing constitutional crisis. First of all, there is a question of whether, irrespective of the competences of the Constitutional Tribunal, on the grounds of the binding constitutional provisions, also courts may review the constitutionality of statutory provisions in the process of their application. Although after 1997 the principle became established that the Constitutional Tribunal had exclusive competence to review the constitutionality of acts in Poland, a clear change in this respect is now visible both in doctrine and jurisprudence. The majority of doctrinal representatives justify the admissibility of dispersed judicial review by the inability of the Constitutional Tribunal to perform its basic function, treating it as something exceptional, incidental, determined by the doctrine of necessity. The aim of this paper is to present the debate on the admissibility of dispersed judicial review on the grounds of the Polish Constitution, as well as to indicate the possible directions of its development.
Dyskusja na temat modelu kontroli konstytucyjności prawa w Polsce zyskała nowy wymiar po 2016 r. w związku z trwającym kryzysem konstytucyjnym. Przede wszystkim powróciło pytanie, czy niezależnie od kompetencji Trybunału Konstytucyjnego, na gruncie obowiązujących przepisów konstytucyjnych również sądy mogą dokonywać kontroli konstytucyjności przepisów ustawy w procesie ich stosowania. Pomimo, iż po 1997 r. utrwaliła się zasada, iż wyłączną kompetencję do kontroli konstytucyjności ustaw w Polsce ma Trybunał Konstytucyjny, obecnie widoczna się wyraźna zmiana w tym zakresie zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie. Większość przedstawicieli doktryny uzasadnia dopuszczalność rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa niemożliwością wykonywania przez Trybunał Konstytucyjny swej podstawowej funkcji, traktując ją jako coś wyjątkowego, incydentalnego, determinowanego doktryną konieczności. Celem artykułu jest przybliżenie debaty na temat dopuszczalności rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa na gruncie obowiązujących przepisów Konstytucji, jak również wskazanie kierunków rozwoju tej formy kontroli konstytucyjności prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 25-37
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrola konstytucyjności w polskim prawie – między systemem common law a systemem kontynentalnym
Constitutionality Control in Polish Law – Between Common Law and Continental Systems
Autorzy:
Koniecko, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308699.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
constitution
constitutionality
constitutionality control
konstytucja
zgodność z Konstytucją
kontrola konstytucyjności
Opis:
W doktrynie polskiego prawa konstytucyjnego i w orzecznictwie przez wiele lat panował spór co do tego, czy sądy powszechne i administracyjne, uprawnione są do badania w toku orzekania zgodności przepisów z Konstytucją. Negatywna odpowiedź na to pytanie prowadziłaby do wniosku, iż jedynym uprawnionym do tego organem, pozostaje Trybunał Konstytucyjny. Zagadnienie to wiąże się z ustrojem organów państwowych, ich pozycją ustrojową oraz przypisanymi im kompetencjami. Co więcej, przyjęcie poglądu, iż sądownictwo jest uprawnione do kontroli zgodności normatywnej aktów niższego rzędu, skutkowałoby częstszym stosowaniem tego aktu w praktyce, co odpowiadałoby niewątpliwie zasadzie nadrzędności i bezpośredniej stosowalności Konstytucji. Konstytucja byłaby w ten sposób stosowana nie tylko w relacjach między organami władzy publicznej oraz organami a obywatelami, ale także w stosunkach horyzontalnych, między podmiotami prawa prywatnego. Celem pracy pozostawało dokonanie analizy i systematyki prezentowanych poglądów w zakresie dopuszczalności w polskim prawie stosowania kontroli rozproszonej oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, któremu ze stanowisk należy przyznać słuszność. W tym celu konieczne stało się wyjaśnienie takich pojęć jak Konstytucja, zgodność z Konstytucją, a także przedstawienie charakterystyki różnych rodzajów i modeli kontroli konstytucyjności. Szczególnie istotne okazało się tu dokonanie przeglądu nie tylko poglądów przedstawicieli doktryny, ale także, a nawet przede wszystkim, stanowisk przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, w tym zarówno sądów, jak i trybunałów, jako najbardziej zainteresowanych w wyjaśnieniu tej kwestii.
In the doctrine of Polish constitutional law and in the jurisprudence, there has been a dispute for many years as to whether common and administrative courts are entitled to examine, in the course of adjudication, the compliance of regulations with the Constitution. A negative answer to this question would lead to the conclusion that the only body authorised to do so is the Constitutional Tribunal. This issue is connected to the system of state bodies, their systemic position and the competencies ascribed to them. Furthermore, the adoption of the view that the judiciary is authorised to control the normative compliance of acts of a lower order, would result in a more frequent application of that act in practice, which would undoubtedly correspond to the principle of supremacy and direct applicability of the Constitution. The Constitution would thus be applied not only in the relations between the organs of public authority and the organs and citizens, but also in the horizontal relations, between the subjects of private law. The aim of this paper was to analyse and systematise the presented views concerning the admissibility of the application of diffused control in Polish law, and to answer the question, which of the positions should be upheld. For this purpose it has become necessary to explain such notions as the constitution, compliance with the constitution, as well as to present the characteristics of different types and models of constitutionality control. It turned out to be particularly important here to review not only the views of representatives of the doctrine, but also, and even primarily, the positions of representatives of the judiciary, including both courts and tribunals, as those most interested in clarifying this issue.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 397-429
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria autonomicznej legislatywy stanowej – istota i zagrożenia
Autorzy:
Króliczek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45858589.pdf
Data publikacji:
2023-06-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
Sąd Najwyższy USA
kontrola konstytucyjności
gerrymandering
teoria autonomicznej legislatywy stanowej
federalizm
Opis:
Niniejszy artykuł opisuje koncepcję autonomicznej legislatywy stanowej, która w ostatnich latach stanowi przedmiot zainteresowania stale rosnącej grupy amerykańskich konstytucjonalistów. Teoria ta koncentruje się na wywodzonym bezpośrednio z Konstytucji USA uprawnieniu parlamentów stanowych do regulowania spraw związanych z wyborami federalnymi. Zgodnie z jej podstawowymi założeniami fakt ten przesądza o braku jakichkolwiek narzędzi kontroli stanowionego w tym zakresie prawa co do jego zgodności z konstytucją danego stanu. Nie mogą weń bowiem ingerować ani organy administracji wyborczej ani sądy stanowe. Przepisy te podlegałyby zatem jedynie kontroli sądów federalnych. Jednakże Sąd Najwyższy, stosując doktrynę kwestii politycznych, wyłączył wiele ze spraw dotyczących prawa wyborczego – poza finansowaniem – ze swojej właściwości. W konsekwencji tak ważna część prawa stanowego, dotycząca podstawowych prawpolitycznych pozostałaby bez jakiejkolwiek kontroli właściwej dla współczesnych demokracji.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 2; 277-293
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola nauki w badaniu konstytucyjności ustaw na przykładzie reformy krajowej administracji skarbowej
Autorzy:
Woltanowski, Piotr
Ruśkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582805.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
kontrola konstytucyjności prawa
Trybunał Konstytucyjny
kontrola rozproszona
Rzecznik Praw Obywatelskich
rola nauki
prawo podatkowe
Opis:
Szczególną rolę w kontroli konstytucyjności prawa powinien odgrywać Trybunał Konstytucyjny, którego zasługi są w Polsce niekwestionowane, ale którego działalność wzbudza ostatnio wiele kontrowersji. Pojawiły się zjawiska kwestionowania możliwości orzekania o konstytucyjności aktów prawnych przez TK i wycofywania przez Rzecznika Praw Obywatelskich wniosków spod jego jurysdykcji. Sytuacja ta jest szczególnie niepokojąca w odniesieniu do prawa podatkowego. W tym zakresie bowiem harmonijna współpraca między RPO a TK ma znaczenie fundamentalne. Rośnie rola samodzielnego badania konstytucyjności aktów prawnych przez sądy w ramach kontroli rozproszonej. W tej sytuacji rola nauki, która zawsze była istotna w badaniu konstytucyjności polskiego prawa podatkowego, powinna jeszcze znacznie wzrosnąć. Zasady i argumenty, które są rozwijane przez naukę akademicką, mogą dobrze służyć działalności TK, a także mogą częściowo uzupełniać ją w orzecznictwie sądowym.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 521; 228-236
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legitymacja kościołów i związków wyznaniowych w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym
Churches and Religious Organizations as Initiators of Norm Checks before the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Podsiadło, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879896.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
konstytucja
współdziałanie
wniosek
kontrola konstytucyjności prawa
procedura
constitution
cooperation
application
judicial review
procedure
Opis:
The subject of this paper is analysis of the powers granted to churches and religious organizations in the proceedings before the Constitutional Court. According to the author, this competence is a manifestation of the principle of cooperation of the state and churches and other religious organizations for the common good. Analysed entities are reluctant to use the abovementioned power, so the author reminds the permissible scope of religious organizations applications as well as presents the proceedings before the Constitutional Court, pointing to the specific requirements in this regard for churches and religious organizations.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2014, 3 (16) nr 2; 201-220
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional Review in Poland. On the 220th Anniversary of the Case of Marbury v. Madison
Kontrola konstytucyjności w Polsce. W 220. rocznicę sprawy Marbury p. Madison
Autorzy:
Strzępek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177717.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Polska
Constitution
Hans Kelsen
Constitutional review
Marbury v. Madison
Polska
Konstytucja
Kontrola konstytucyjności
Marbury p. Madison
Opis:
In 1803, the Supreme Court of the U.S. gave a judgment in the case of Marbury v. Madison. The 220th anniversary of this event is a good occasion to describe the Polish model of constitutional review in the context of the American-style model. Although most countries have written constitutions, their constitutional review models can vary significantly. This research study was conducted to illustrate similarities and differences between the American and European models of constitutional review. In the study, the model of constitutional review in the United States and Poland was analysed. The author’s result of analyses of respective provisions of constitution and case-law in these countries presented that there are significant differences between the discussed models with regard to their organisation and functioning
W 1803 r. Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych wydał orzeczenie w sprawie Marbury p. Madison. 220. rocznica tego wydarzenia jest dobrą okazją do opisania polskiego modelu kontroli konstytucyjności prawa w kontekście modelu amerykańskiego. Chociaż większość państw ma spisane konstytucje, modele kontroli konstytucyjności w nich zawarte mogą znacznie się od siebie różnić. Niniejsze badania zostały przeprowadzone w celu przedstawienia podobieństw i różnic między amerykańskim a europejskim modelem kontroli konstytucyjności. W opracowaniu analizie poddano model kontroli konstytucyjności w Stanach Zjednoczonych oraz w Polsce. Autorskie wyniki analiz poszczególnych przepisów i orzecznictwa w tych państwach pokazały, że między omawianymi modelami istnieją istotne różnice w zakresie ich organizacji i funkcjonowania.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 353-364
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative Analysis of the Models of Constitutional Review in Portugal and in Poland
Analiza porównawcza modeli kontroli konstytucyjności w Portugalii i w Polsce
Autorzy:
Szostak, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18105009.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional court
constitutional crisis
constitutionality inspection
diffuse inspection
concentrated inspection
kontrola konstytucyjności
sąd konstytucyjny
kryzys konstytucyjny
kontrola rozproszona
kontrola skoncentrowana
Opis:
The article critically analyses the models of the constitutionality inspection adopted in Portugal and in Poland. For this purpose the comparative method has been applied, comparing Portuguese and Polish approaches. Theoretical aspects of the constitutionality inspection are discussed and the notions of the centralised and the diffuse inspection model are introduced. Then the paper analysis the actual inspection practices in both countries discussing the diffuse and concentrated inspection separately. Constitutional rules pertaining to the direct effect of the constitutions, constitutional jurisdiction of judges and operation of the constitutional courts are considered. The article concludes that in both countries different models of constitutionality inspection operate. In Portugal operates the mixed constitutionality inspection model while in Poland, despite views advocating for permissibility of the diffuse control, the centralised model functions.
Artykuł krytycznie analizuje modele kontroli konstytucyjności przyjęte w Portugalii i w Polsce. W tym celu zastosowano metodę komparatystyczną, porównującą rozwiązania portugalskie z polskimi. Przedstawiono kwestie teoretyczne związane z pojęciem kontroli konstytucyjności oraz przedstawiono pojęcia kontroli skoncentrowanej i rozproszonej. Następnie w publikacji przeanalizowano faktyczne modele kontroli w obu państwach z osobnym rozważeniem kontroli rozproszonej i skoncentrowanej. Rozważono przy tym zasady konstytucyjne dotyczące bezpośredniego stosowania konstytucji, konstytucyjnej jurysdykcji sędziów i działania sądów konstytucyjnych. Artykuł kończy się konkluzją, że w obu krajach funkcjonują odrębne modele kontroli konstytucyjności. W Portugalii funkcjonuje model mieszany, podczas gdy w Polsce, pomimo poglądów o dopuszczalności kontroli rozproszonej, funkcjonuje model scentralizowany.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 311-324
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional Control in Georgia and the Right to Consider and Adjudicate upon the Constitutionality of the Decisions of Common (Ordinary) Courts
Kontrola konstytucyjności w Gruzji a prawo rozpoznawania i orzekania o konstytucyjności orzeczeń sądów powszechnych
Autorzy:
Latsabidze, Nino
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011923.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
Constitutional Court of Georgia
Public Defender of Georgia
constitutional control
Trybunał Konstytucyjny Gruzji
Obrońca Publiczny
kontrola konstytucyjności
Opis:
This article deals with the specialised organ of constitutional review – the Constitutional Court of Georgia and analyses the possibility of granting the Constitutional Court the right to consider and adjudicate upon the decisions of common (ordinary) courts. The Constitutional Court mainly carries out repressive and abstract control. In general, it considers the constitutionality of normative acts. Most of the constitutional claims apply to compliance of the normative acts with the second chapter of the Constitution of Georgia, which guarantees basic rights and the freedom of individuals. Recently, the Public Defender of Georgia launched an initiative to add to the power of the Constitutional Court to consider the constitutionality of the decisions of the courts of last resort. Granting the Constitutional Court this authority is associated with many positive factors. First of all, the Constitutional Court will become the court of last resort in terms of the European Convention on Human Rights and thus, the number of applications against Georgia will be reduced. It will require less financial resources than in case of making application to the European Court of Human rights and the final decision will be adopted in shorter terms. Consequently, the new authority of the Constitutional Court can become a more effective human rights protection mechanism. The new authority may interfere with the common court’s competence; however, finally, the initiative should be positively evaluated.
Przedmiotem artykułu jest analiza kompetencji gruzińskiego Trybunału Konstytucyjnego do badania konstytucyjności orzecznictwa sądów powszechnych. Trybunał Konstytucyjny dokonuje kontroli głównie następczej i abstrakcyjnej, przede wszystkim rozstrzyga o konstytucyjności aktów normatywnych. W większości przypadków dotyczy to zgodności aktów normatywnych z drugim rozdziałem Konstytucji Gruzji, gwarantującym podstawowe prawa i wolności jednostki. Ostatnio Obrońca Publiczny (odpowiednik Rzecznika Praw Obywatelskich) wystąpił z inicjatywą upoważnienia Trybunału Konstytucyjnego do badania konstytucyjności orzeczeń sądów ostatniej instancji. Na korzyść takiego upoważnienia przemawia wiele czynników. Przede wszystkim Trybunał Konstytucyjny stanie się sądem ostatniej instancji w rozumieniu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, co pociągnie za sobą zmniejszenie liczby wniosków przeciwko Gruzji. Wymagać to będzie mniejszych nakładów finansowych niż w przypadku składania wniosków do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a ostateczne decyzje zostaną szybciej podjęte. W związku z tym nowe uprawnienie Trybunału Konstytucyjnego może stanowić bardziej skuteczny mechanizm ochrony praw człowieka. Jakkolwiek nowe uprawnienie Trybunału pozwala na ingerencję w kompetencje sądu powszechnego, to generalnie inicjatywa rzecznika powinna być oceniona pozytywnie.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2015, 7, 1; 229-240
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitutional Court of Kosovo - Introductory Remarks
Trybunał Konstytucyjny Kosowa - uwagi wstępne
Autorzy:
Nowak, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920795.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Constitutional Court
Republic of Kosovo
constitutional review
constitutional complaint
sąd konstytucyjny
Republika Kosowa
kontrola konstytucyjności
skarga konstytucyjna
Opis:
On February 17, 2008, Kosovo declared independence. Over twelve years after the adoption of the Declaration of Independence, the issue of universal, international acknowledgment of Kosovo still has not been resolved. The foundation for the establishment of the Republic of Kosovo was international society, which created the legal framework for the future statehood of Kosovo. The problem of the functioning of the constitutional judiciary was one of the key issues during the creation of the basic law of the Republic of Kosovo. This article s to analyze the constitutional position of the Constitutional Court of the Republic of Kosovo in the state system established under the Constitution of 2008. It presents the composition of the Court, its competence, and principles of organization and functioning. The solution applied in the Kosovo basic law fits into the broadly understood model of the European constitutional judiciary.
W dniu 17 lutego 2008 r. Kosowo ogłosiło niepodległość. Ponad dwanaście lat po uchwaleniu Deklaracji niepodległości kwestia powszechnego, międzynarodowego uznania Kosowa nadal nie została rozstrzygnięta. Fundamentem powstania Republiki Kosowa była społeczność międzynarodowa, która stworzyła ramy prawne przyszłej państwowości Kosowa. Problem funkcjonowania sądownictwa konstytucyjnego był jednym z kluczowych podczas prac nad powstaniem ustawy zasadniczej Republiki Kosowa. Niniejszy artykuł stanowi próbę analizy pozycji ustrojowej Sądu Konstytucyjnego Republiki Kosowa w systemie państwowym ukształtowanym pod rządami Konstytucji z 2008 r. Przedstawia skład Sądu, jego kompetencje oraz zasady organizacji i funkcjonowania. Rozwiązanie przyjęte w kosowskiej ustawie zasadniczej wpisują się w szeroko rozumiany model europejskiego sądownictwa konstytucyjnego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 497-510
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Missed Constitutional Moments and Real Constitutional Conflicts in Hungary 1989 v. 2011
Przeoczone momenty konstytucyjne i prawdziwe konflikty konstytucyjne na Węgrzech 1989 v. 2011
Autorzy:
Szabó, Zsolt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162228.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Hungary
constitution-making
Constitutional Court
constitutional moment
constitutional review
Węgry
tworzenie konstytucji
Trybunał Konstytucyjny
moment konstytucyjny
kontrola konstytucyjności
Opis:
This paper, examining the Hungarian example argues that that the price is high if a constitutional moment to adopt a constitution based on wide societal compromise has been missed. The constitution-making process might then be completed either by activist courts or by activist political forces. Hungary experienced two major constitutional reforms, both missing a consensual constitutional momentum. The first transformation in 1989–90, which replaced the socialist authoritarian system by democracy, was brought about by political elites, lacking democratic legitimacy, keeping the formal legal framework of the socialist constitution. The second reform in 2011 brought a formally new constitution (Fundamental Law of Hungary), initiated and adopted solely by the governing party (FIDESZ) with a constitutional majority, without consensus. The Constitutional Court both times attempted to play an active, corrective role in the aftermath of the constitution-making.
Niniejszy artykuł, analizując przykład węgierski, dowodzi, że cena jest wysoka, jeśli przeoczono konstytucyjny moment przyjęcia konstytucji opartej na szerokim kompromisie społecznym. Proces tworzenia konstytucji może wtedy zostać zakończony albo przez sądy aktywistów, albo przez aktywistyczne siły polityczne. Węgry doświadczyły dwóch poważnych reform konstytucyjnych, przy czym obu brakowało konsensualnego rozmachu konstytucyjnego. Pierwszą transformację w latach 1989–1990, która zastąpiła socjalistyczny ustrój autorytarny demokracją, dokonały elity polityczne, pozbawione legitymacji demokratycznej, zachowujące formalne ramy prawne socjalistycznej konstytucji. Druga reforma z 2011 r. przyniosła formalnie nową konstytucję (Ustawę Zasadniczą Węgier), zainicjowaną i przyjętą wyłącznie przez partię rządzącą (FIDESZ) większością konstytucyjną, bez konsensusu. Trybunał Konstytucyjny za każdym razem próbował odgrywać aktywną, naprawczą rolę w stosunku do konstytucji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 477-486
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 stycznia 2024 r., sygn. akt K 23/23
Gloss to the Judgment of the Constitutional Court of January 11, 2024, file ref. no. K 23/23
Autorzy:
Młynarska-Sobaczewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083641.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kontrola konstytucyjności
zasada skargowości
prawotwórcza rola sądów konstytucyjnych
judicial control
accusatorial procedure
law-making role of constitutional courts
Opis:
The commentary concerns the judgment of the Constitutional Tribunal of January 11, 2024, in which the Tribunal performed a self-consistent review and declared as unconstitutional a provision of the Law on the State Tribunal due to a particular interpretation of a legislative omission. The text indicates the objections to such a ruling and outlines the consequences of such a departure from the principle of accusatorial procedure.
Komentarz dotyczy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 stycznia 2024 r., w którym Trybunał dokonał samoistnej kontroli i uznania za niekonstytucyjny przepisu ustawy o Trybunale Stanu z powodu szczególnej wykładni pominięcia prawodawczego. W tekście wskazane są zarzuty wobec takiego rozstrzygnięcia oraz zarysowane konsekwencje tego rodzaju odstępstwa od zasady skargowości.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 271-278
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Legitimacy of Trade Unions and Employers’ Organizations to Initiate Proceedings Before the Constitutional Court in the Light of the Jurisprudence of the Constitutional Court
Autorzy:
Niedzielska, Bernadeta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619025.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
legitimacy
control of constitutionality
Trade unions
employers’ organizations
The Constitutional Court
legitymacja
kontrola konstytucyjności
związki zawodowe
organizacje pracodawców
Trybunał Konstytucyjny
Opis:
The control over constitutionality carried out by the Constitutional Court is executed on the initiative of subjects strictly specified within the Constitution. Trade unions and employers’ organisations have legitimacy limited to cases under their spectrum of operation. Increasing number of applications for constitutionality control from trade unions and employers’ organisations makes the tribunal procedural rights of these entities a subject of numerous statements of the Constitutional Court. The following article attempts to present the views of the Constitutional Court in regard to the locus standi of trade unions and employers’ organisations laid down in the jurisprudence of the Constitutional Court, and their overall assessment. The organs entitled to tribunal legitimacy are “nationwide trade union organs”. A trade union is a voluntary and self-governing organisation of working people, established to represent and defend their rights, as well as labour and social interests. Other entities entitled to the legitimacy are also “nationwide labour organisation authorities”. The main task of employers’ organisations is protection of rights, and representation of interests, including economic ones, of associated members. In the assessment of employers’ organisations legitimacy, the Constitutional Court developed two concepts: the concept of “exceptional” legitimacy, and the concept of “common denominator”. These concepts justify recognition of the lack of legitimacy. They are not accepted indiscriminately, as they are considered unsupported by resolutions of the Constitution. That conceptualisation narrows the “scope of activity” of trade unions and employers’ organisations, as not all the statutory tasks of these entities substantiate their applicable legitimacy. Although social and economic interests are within the range of activity of entities with special legitimacy, according to The Court, they are not covered by tribunal legitimacy.
W niniejszym artykule podjęto próbę przedstawienia poglądów Trybunału Konstytucyjnego na temat legitymacji czynnej związków zawodowych i organizacji pracodawców wyrażonych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz ich ogólnej oceny. Legitymacja trybunalska przysługuje „ogólnokrajowym organom związków zawodowych”. Związek zawodowy to dobrowolna i samorządna organizacja ludzi pracy powołana do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. Legitymacja przyznana jest także „ogólnokrajowym władzom organizacji zawodowych”. Podstawowym zadaniem organizacji pracodawców jest ochrona praw i reprezentowanie interesów, w tym gospodarczych, zrzeszonych członków. W ocenie legitymacji związków zawodowych Trybunał wypracował dwie koncepcje: legitymacji „wyjątkowej” oraz „wspólnego mianownika”. Uzasadniają one uznanie braku legitymacji. Nie są przyjmowane bezkrytycznie, oceniane są jako praktyki nieznajdujące oparcia w postanowieniach Konstytucji. Takie ujęcie zawęża „zakres działania” związków zawodowych i organizacji pracodawców, gdyż nie wszystkie ustawowe czy statutowe zadania tych podmiotów będą uzasadniały ich legitymację wnioskową. Interesy ogólnospołeczne i gospodarcze, choć znajdują się wśród zadań podmiotów o legitymacji specjalnej, nie są – zdaniem Trybunału – objęte legitymacją trybunalską.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ skargi nadzwyczajnej na świadomość konstytucyjną jednostki. Rozważania na tle postępowań skargowych zainicjowanych w sprawach karnych
The Impact of Extraordinary Appeal on an Individual’s Constitutional Awareness. Considerations Against the Background of Extraordinary Appeal Proceedings in Criminal Cases
Autorzy:
Sułkowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085189.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
skarga nadzwyczajna
Sąd Najwyższy
kontrola konstytucyjności
świadomość konstytucyjna
extraordinary appeal
Supreme Court
judicial review (of constitutionality of statutes)
constitutional awareness
Opis:
W kwietniu 2022 r. minęły 4 lata od wprowadzenia do polskiego systemu prawnego skargi nadzwyczajnej – nowego instrumentu kontroli prawomocnych wyroków sądowych. Kilkuletnia perspektywa funkcjonowania tej instytucji daje możliwość jej analizy na gruncie rodzącego się orzecznictwa Sądu Najwyższego, w kontekście nie tylko skuteczności skargi widzianej przez pryzmat sprawiedliwości procesowej w sprawach karnych, ale także z punktu widzenia kształtowania się świadomości konstytucyjnej. Należy przyjąć, że ustawodawca chciał wprowadzić środek, który wzmocniłby ochronę wolności i praw, także w ramach postępowania karnego, a który do tej pory w takiej formie nie istniał. Z perspektywy kilku lat nie sprawdziły się obawy, że skarga stanie się politycznie wykorzystywanym mechanizmem. Kilkuletnia perspektywa prowadzi do sformułowania pierwszych ostrożnych wniosków dotyczących jej znaczenia dla rzetelności procesu karnego. Niestety, wnioski te nie są optymistyczne. Skarga nadzwyczajna nie odgrywa znaczącej roli w funkcjonowaniu procesu karnego w kształcie nakreślonym przez Konstytucję RP.
In April 2022 four years passed since the introduction into the Polish legal system of extraordinary appeal – a new instrument for the review of final court judgements. The experience of several years of the functioning of this means of challenge provides an opportunity to analyse it on the basis of the emerging case law of the Supreme Court in the context of not only the effectiveness of this kind of appeal, as seen through the prism of procedural justice in criminal matters, but also in the context of emergence of constitutional awareness. It should be assumed that the legislator wanted to introduce a measure that would strengthen the protection of freedoms and rights, also within the framework of criminal proceedings, and which so far did not exist in such a form – in terms of evaluation of the process of applying the law. A few years after its introduction, the fears that extraordinary appeal would become a politically exploited mechanism have not come true. However, after a few years the first cautious conclusions can be formulated regarding its significance for the reliability of the criminal process. Unfortunately, these conclusions are not optimistic. The extraordinary complaint does not play a significant role in the functioning of the criminal process in the shape outlined by the Polish Constitution.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 84-96
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 30

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies