Missed Constitutional Moments and Real Constitutional Conflicts in Hungary 1989 v. 2011

This paper, examining the Hungarian example argues that that the price is high if a constitutional moment to adopt a constitution based on wide societal compromise has been missed. The constitution-making process might then be completed either by activist courts or by activist political forces. Hungary experienced two major constitutional reforms, both missing a consensual constitutional momentum. The first transformation in 1989–90, which replaced the socialist authoritarian system by democracy, was brought about by political elites, lacking democratic legitimacy, keeping the formal legal framework of the socialist constitution. The second reform in 2011 brought a formally new constitution (Fundamental Law of Hungary), initiated and adopted solely by the governing party (FIDESZ) with a constitutional majority, without consensus. The Constitutional Court both times attempted to play an active, corrective role in the aftermath of the constitution-making.

Niniejszy artykuł, analizując przykład węgierski, dowodzi, że cena jest wysoka, jeśli przeoczono konstytucyjny moment przyjęcia konstytucji opartej na szerokim kompromisie społecznym. Proces tworzenia konstytucji może wtedy zostać zakończony albo przez sądy aktywistów, albo przez aktywistyczne siły polityczne. Węgry doświadczyły dwóch poważnych reform konstytucyjnych, przy czym obu brakowało konsensualnego rozmachu konstytucyjnego. Pierwszą transformację w latach 1989–1990, która zastąpiła socjalistyczny ustrój autorytarny demokracją, dokonały elity polityczne, pozbawione legitymacji demokratycznej, zachowujące formalne ramy prawne socjalistycznej konstytucji. Druga reforma z 2011 r. przyniosła formalnie nową konstytucję (Ustawę Zasadniczą Węgier), zainicjowaną i przyjętą wyłącznie przez partię rządzącą (FIDESZ) większością konstytucyjną, bez konsensusu. Trybunał Konstytucyjny za każdym razem próbował odgrywać aktywną, naprawczą rolę w stosunku do konstytucji.