Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kontakty międzyjęzykowe" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-3 z 3
    Tytuł:
    Епізод з історії польсько-українських мовних контактів (іменник “гембель” ‘клопіт’)
    Epizod z dziejów polsko-ukraińskich kontaktów językowych (rzeczownik “гембель” ‘kłopot’)
    Autorzy:
    Werbowyj, Микола
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015602.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    міжмовні контакти
    позика з польської мови
    етимологія
    language contacts
    Polish borrowings
    etymology
    kontakty międzyjęzykowe
    pożyczka z języka polskiego
    etymologia
    Opis:
    У статті проаналізовані особливості входження іменника гебель ‘рубанок’ до складу української мови. Німецька назва до української потрапила через польську мову. Засвоєння чужого слова українською мовою відбувалося неоднаково у східних та західних український говірках: безпосередній неперервний контакт з польською мовою для західних говірок обмежував кількість можливих змін в іменнику, а для східних українських говірок уже опосередкований польський вплив уможливив зміни як у формі (поява секундарного сонорного), так і в семантиці слова. У результаті польсько-українських мовних контактів постав власне український іменник гембель ‘клопіт’.
    Przedmiotem artykułu są cechy rozwoju rzeczownika гебель ‘strug’ w ukraińskim języku ogólnym. Jest to wyraz niemiecki, ale w języku ukraińskim stanowi pożyczkę z polszczyzny. Analizowany rzeczownik w gwarach języka ukraińskiego charakteryzuje się różnymi właściwościami fonetycznymi i semantycznymi, ponieważ na zachodzie Ukrainy wyraz pozostał niezmienny pod względem semantycznym, na wschodzie zaś – pod względem fonetycznym. W wyniku polsko-ukraińskich kontaktów językowych w ukraińskim języku ogólnym powstał wyraz гембель ‘kłopot’.
    The article analyzes peculiarities of adopting the noun hembel ‘plane’ in the Ukrainian language. Though being of German origin, the name itself comes from Polish. The ways of language assimilation in the Eastern and Western Ukrainian subdialects were different: an intermediate constant contact with the Polish language limited the number of possible changes in this noun in the Western subdialects, and in the Eastern Ukrainian subdialects, an indirect Polish influence, already observed by this time, enabled changes both in its form (appearance of the secondary sonorant sound) and semantics. As a result of Polish-Ukrainian language contacts, a Ukrainian noun hembel ‘trouble’ was created.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 197-214
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Północna grupa gwar białoruskich jako przykład związków z sąsiednimi grupami etnicznymi i językami
    The Northern group of Belarusian subdialects as an example of relations with neighboring ethnic groups and languages
    Паўночная група беларускіх гаворак як прыклад сувязей з суседнімі этнасамі і мовамі
    Autorzy:
    Jankowiak, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1932779.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
    Tematy:
    Belarusian dialectology
    Belarusian subdialects
    the North subdialectal group
    contact between languages
    Kryvičy
    dialektologia białoruska
    gwary białoruskie
    grupa północna gwar białoruskich
    kontakty międzyjęzykowe
    Krywicze
    беларуская дыялекталогія
    беларускія гаворкі
    паўночная група беларускіх гаворак
    міжмоўныя сувязі
    крывічы
    Opis:
    The article discusses the Northern subdialect group of the Northeastern Belarusian dialect, which is one of the least studied in terms of its structure and genesis. It is characterized primarily by a number of lexical and lexical-semantic features, typical not only for this area of Belarus, but linking it with Russian dialects and dialects of the Baltic languages. These features were formed in various historical periods: the oldest (from before the writing system appeared) include, among others, the so-called cokan'e and the preservation of the suffix -dl- forming the names of farm tools; the syncretism of noun endings probably dates back to to the general Russian period, while the pronouns íchny, jéjny and the verb forms jadzióm and dadzióm are newer innovations from the period of the formation of Belarusian dialects.
    W artykule omówiona została północna grupa gwar północno-wschod¬niego dialektu języka białoruskiego, która należy do najsłabiej zbadanych tak pod względem struktury, jak i samej genezy. Charakteryzuje się przede wszystkim szere¬giem cech leksykalnych i leksykalno-semantycznych, typowych nie tylko dla tego obszaru Białorusi, ale łączących ją z gwarami rosyjskimi a także dialektami języków bałtyckich. Cechy te formowały się w różnych okresach historycznych – do najstarszych (z czasów sprzed piśmiennictwa) należą m. in. tzw. cokan’e oraz zachowanie sufiksu -dl- tworzącego nazwy przyrządów gospodarczych, synkretyzm końcówek rzeczowników odnosi się zapewne do okresu ogólnoruskiego, a z kolei zaimki íchny, jéjny a także formy czasowników jadzióm i dadzióm są no-wotworami językowymi z okresu formowania się dialektów białoruskich.
    У артыкуле аналізуюцца гаворкі паўночнай групы паўночна-ўсходняга дыялекту беларускай мовы, якія з’яўляюцца найменш даследаванымі як з пункту гледжання структуры, так і паходжання. Яны характарызуюцца, прынамсі, шэрагам лексічных і лексічна-семантычных рыс, тыповых не толькі для гэтага абшару Беларусі, але і для суседніх рускіх гаворак, а такса-ма для дыялектаў балцкіх моў. Гэтыя рысы фармаваліся ў розныя гістарычныя перыяды – да найстарэйшых (з дапісьмовага перыяду) можам залічыць г. зв. цоканне і захаванне суфікса -дл , пры дапамозе якога ствараюцца назвы гаспадарчых прылад, сынкрэтызм канчаткаў назоўнікаў адносіцца праўдападобна да агульнарускага перыяда, а займеннікі іхны, ейны з’яў-ляюцца пазнейшымі інавацыямі з часоў фармавання беларускіх дыялектаў.
    Źródło:
    Acta Albaruthenica; 2021, 21; 207-217
    1898-8091
    Pojawia się w:
    Acta Albaruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nu… pr˙ivet peredavajta, co tu tak˙e Mazur˙i, Polak’i luterany su… Jeszcze raz o „polszczyźnie okolic Krasnojarska” na tle innych przesiedleńczych gwar słowiańskich w Rosji
    Well... greet everybody and tell that such Masures, Polish Lutherans live here... Once again about “Polish language in the area of Krasnoyarsk” against the background of other Slavic immigrant dialects in Russia
    Autorzy:
    Skorwid, Sergiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594328.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Slavic immigrant dialects in Russia
    Northern Caucasus
    Western and Eastern Siberia
    dialectal systems
    language contact
    linguistic typology
    słowiańskie gwary przesiedleńcze w Rosji
    Wschodnia i Zachodnia Syberia
    Kaukaz Północny
    systemy dialektalne
    kontakty międzyjęzykowe
    typologia lingwistyczna
    Opis:
    The aim of this article is to introduce a typology of Slavic immigrant dialects spoken in the Russian Federation. The paper deals with two Polish and three Czech varieties located in Siberia, in the case of the Czech ones also at the Black Sea coast of the Northern Caucasus and, partly, with West Ukrainian patois of Siberian Hollanders. The author outlines the current state of their research and analyzes the most eloquent examples of the phonological and grammatical resemblances between them which appeared mainly due to the fact that their original dialectal systems have been similarly influenced by their language surroundings, first of all by Russian. In particular attention is drawn to the problem of penetration of Russian palatalized consonants to phonetic or even phonological systems of those dialects. In morphology, it is shown that the functional sphere of some grammatical categories and forms has changed in the examined dialects not only under influence from Russian, but sometimes also as a result of their independent development in an insular situation.
    Celem artykułu jest przedstawienie typologii „innosłowiańskich” gwar przesiedleńczych w Rosji. Przedmiotem analizy są dwie polskie i trzy czeskie gwary występujące na Syberii oraz, w przypadku odmian czeskich, na czarnomorskim wybrzeżu Kaukazu Północnego, częściowo też zachodnioukraińska gwara Holendrów (Olędrów) syberyjskich. Autor charakteryzuje aktualny stan badań i przytacza najwyrazistsze przykłady podobieństw między nimi, które powstały przede wszystkim w wyniku analogicznego oddziaływania na pierwotne systemy tych gwar ich wschodniosłowiańskiego otoczenia językowego, zwłaszcza języka rosyjskiego. W obrębie fonetyki/fonologii zwraca się szczególną uwagę na problem przenikania rosyjskich spółgłosek spalatalizowanych do systemu omawianych gwar. W morfologii na kilku przykładach pokazano, że zakres funkcjonowania niektórych kategorii i form gramatycznych zmieniał się w badanych gwarach nie tylko pod wpływem języka rosyjskiego, ale czasem też w wyniku niezależnego rozwoju ich systemów w sytuacji wyspowej.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 289-302
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-3 z 3

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies