Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "konstytucji" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 139
Tytuł:
„Pod władzą Rzeczypospolitej” – uwagi o artykule 37 Konstytucji RP
“Under the Authority of the Republic” – Considerations about the Article 37 of the Polish Constitution
Autorzy:
Wojtyczek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104747.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
władza publiczna
jurysdykcja
jurysdykcja ekstraterytorialna
przestrzenny zakres stosowania Konstytucji
public authority
jurusdiction
extraterritorial jurisdiction -
territorial scope
of application of the Constitution
Opis:
The aim of the publication is the clarification of the formulation “under the authority of the Republic” used in Article 37 of the Constitution of the Republic of Poland. This provision was inspired by analogical clauses inserted to international human rights treaties. The formula under consideration pertains to the complete sphere of Polish territorial jurisdiction as well as to the sphere of Poland’s effective extraterritorial jurisdiction. Submission to the authority is a gradable quality and concerns not so much persons but rather legal and factual situations with their involvement. The scope of rights which have to be guaranteed to a specific person is defined by the principle of adequacy between effective power and constitutional rights.
Celem artykułu jest ustalenie wykładni sformułowania „znajduje się pod władzą Rzeczypospolitej” użytego w art. 37 Konstytucji RP. Przepis ten nawiązuje do analogicznych klauzul zamieszczanych w umowach międzynarodowych dotyczących praw człowieka. Analizowana formuła obejmuje pełną sferę zwierzchnictwa terytorialnego RP oraz sferę efektywnej jurysdykcji ekstraterytorialnej. Sprawując jurysdykcję ekstraterytorialną, państwo może stworzyć przestrzeń efektywnej władzy, w obrębie której mogą powstać obowiązki podjęcia dalszych działań. Pozostawanie „pod władzą” jest cechą stopniowalną i dotyczy nie tyle osób, co różnych sytuacji prawnych i faktycznych z ich udziałem. Zakres praw konstytucyjnych, które muszą zostać zagwarantowane danej osobie, wyznacza zasada adekwatności między zakresem sprawowanej władzy a zakresem praw konstytucyjnych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 13-24
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional Guarantees Protecting Professional Secrecy in the Practice of an Attorney under US Law
Konstytucyjne gwarancje służące ochronie tajemnicy zawodowej w wykonywaniu zawodu adwokata w prawie Stanów Zjednoczonych Ameryki
Autorzy:
Białkowska, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189648.pdf
Data publikacji:
2023-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
guarantees
legal profession
attorney-client privilege
Amendments to the Constitution
gwarancje
zawód prawniczy
przywilej adwokacki
Poprawki do Konstytucji
Opis:
The subject of the article is the types and characteristics of guarantees created to protect legal professional secrecy in the USA. It is inseparable from its character and role in the performance of the legal profession. The right to privacy is not without significance for the subject of the article, which is the fundamental value and the core of the relationship between the lawyer and the client. These guarantees are one of the most important factors in the legal protection of professional secrecy – crucial not only for the client, the lawyer himself, but also for the entire legal protection system. In particular, attention was paid to the main issues concerning legal secrecy in the Amendments to the US Constitution, which indirectly create a protective system for it.
Przedmiotem niniejszego artykułu są rodzaje oraz charakterystyka gwarancji stworzonych w celu ochrony prawniczej tajemnicy zawodowej w USA. Jest to nierozerwalnie związane z jej charakterem i rolą w wykonywaniu zawodu prawniczego. Nie bez znaczenia dla tematu artykułu jest prawo do prywatności, które stanowi podstawową wartość oraz trzon w relacji pomiędzy prawnikiem a klientem. Gwarancje, o których mowa są jednym z najważniejszych czynników ochrony prawnej tajemnicy zawodowej – kluczowej nie tylko dla klienta, samego prawnika, ale także dla całego systemu ochrony prawnej. Zwrócono przede wszystkim uwagę na główne kwestie dotyczące tajemnicy prawniczej w Poprawkach do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, które pośrednio tworzą dla niej system ochronny
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 1(71); 255-267
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarstwo rodzinne jako konstytucyjna podstawa ustroju rolnego w świetle projektu Kodeksu rolnego
Family Farm as the Constitutional Basis of the Agricultural System in the Light of the Draft Agricultural Code
Autorzy:
Niewiadomski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567763.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
gospodarstwo rolne
gospodarstwo rodzinne
Konstytucja
kwestia rolna w Konstytucji
art. 23 Konstytucji
prawo rolne
ustrój rolny
kodeks rolny
family farm
Constitution
agricultural issue in the Constitution
Article 23 of the Constitution
agricultural law
agricultural system
agricultural code
farm
Opis:
W artykule przedstawiono zagadnienia związane z określeniem gospodarstwa rodzinnego jako konstytucyjnej podstawy ustroju rolnego w Polsce. Przedstawiono główne założenia doktrynalne art. 23 Konstytucji, a także odniesiono się do różnych możliwych interpretacji tego przepisu Konstytucji. Dokonano analizy ewolucji definicji gospodarstwa rodzinnego w polskim prawie konstytucyjnym i ustrojowym na tle regulacji europejskich. Przedstawiono znaczenie gospodarstwa rodzinnego we współczesnym obrocie nieruchomościami rolnymi i jego zgodność z Konstytucją. Trzonem rozważań uczyniono ocenę nowej propozycji definicji gospodarstwa rodzinnego w projekcie Kodeksu rolnego w świetle art. 23 Konstytucji oraz jej wpływu na system prawa. Ocena ta jest krytyczna dla analizowanej definicji. W podsumowaniu wskazano wnioski de lege ferenda.
The article presents issues related to the definition of the family farm as the constitutional basis of the agricultural system in Poland. The main doctrinal assumptions of Art. 23 of the Constitution are presented, and reference is made to various possible interpretations of this provision of the Constitution. An analysis was made of the evolution of the definition of the family farm in Polish constitutional and political system law against the background of European regulations. The significance of the family farm in modern agricultural real estate trade and its compliance with the Constitution were presented. The core of the consideration is the evaluation of the new proposal for the definition of a family farm in the draft Agricultural Code in the light of Art. 23 of the Constitution and its influence on the law. This assessment is critical of the definition under consideration. In conclusion, de lege ferenda conclusions are indicated.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 141-154
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie zmiany polskiej konstytucji
About the Need to Amend the Polish Constitution
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104838.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
zmiana konstytucji
traktat konstytucyjny
constitution
amendment of the constitution
constitutional treaty
Opis:
The Polish Constitution after 25 years does not need to be changed as a very modern and proven act of state practice. Urgent and thorough change is required by the political team that has led to the crisis of the system of law and the state. It is impossible to discuss the Constitution with people who do not know what it is and are only engaged in violating it. Today only inter-party brawling on substitute topics is possible. The article is a presentation of the author’s analyzes conducted in the context of changes in the understanding of constitutional law and concepts in its scope, with particular emphasis on those related to the amendment of the constitution. The author wonders who and in what situation should take up the task of preparing and presenting a draft amendment to the constitution and whether we are dealing with a “constitutional moment” now.
Polska Konstytucja po 25 latach nie wymaga zmiany jako akt bardzo nowoczesny i sprawdzony w praktyce państwowej. Pilnej i gruntownej zmiany wymaga ekipa polityczna, która doprowadziła do kryzysu systemu prawa i państwa. Nie można dyskutować o Konstytucji z ludźmi, którzy nie wiedzą czym jest i zajmują się jedynie jej łamaniem. Dziś możliwa jest jedynie awantura międzypartyjna na tematy zastępcze. Artykuł jest przedstawieniem analiz Autora prowadzonych w kontekście zachodzących zmian w rozumieniu prawa konstytucyjnego i pojęć z jego zakresu, ze szczególnym uwzględnieniem tych dotyczących zmiany konstytucji. Autor zastanawia się nad tym kto i w jakiej sytuacji powinien podjąć się zadania przygotowania i przedstawienie projektu zmiany konstytucji oraz czy mamy do czynienia teraz z „momentem konstytucyjnym”.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 53-65
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obejście konstytucji jako podstawa odpowiedzialności za delikt konstytucyjny
The evasion of the constitution as the basis for constitutional’s responsibility
Autorzy:
Kubacki, Oskar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146510.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Constitution
constitutional’s tort
evasion of the constitution
evasion of the law
delikt konstytucyjny
konstytucja
obejście konstytucji
obejście prawa
Opis:
Występowanie zjawiska obchodzenia konstytucji w procesie stanowienia i stosowania prawa jest jednym z przykładów trwającego w Polsce kryzysu konstytucyjnego. W artykule podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy obejście konstytucji jest podstawą do pociągnięcia do odpowiedzialności za delikt konstytucyjny. W pierwszej kolejności omówiono czym jest obejście konstytucji, następnie przeanalizowano art. 198 ust. 1 Konstytucji RP i na podstawie tej normy zdefiniowano pojęcie deliktu konstytucyjnego. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że obejście ustawy zasadniczej może stanowić podstawę do pociągnięcia jego sprawcy do odpowiedzialności konstytucyjnej. Takie zachowanie jest bowiem jedną z form naruszenia Konstytucji. W artykule posłużono się metodą dogmatyczno-prawną.
Evasion of the constitution in the legislative and executive law process is one of examples constitutional’s crisis in Poland. The aim of the paper is to answer the question: whether evasion of the constitution can be the basis to responsibility for constitutional’s tort. First, the author defined the term “evasion of the constitution”. Next, he analysed Articles 198 section 1 Constitution of the Republic of Poland and explained what is the constitutional’s tort. He described basic rules which are in force in constitutional’s responsibility system in Poland. As an results the author ascertained that evasion of the constitution can be the basis of responsibility for constitutional’s tort. Evasion of the constitution is one of the guise violation of the constitution. In the article used the dogmatic-law method.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2023, 17, 1; 33-45
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona interesu prawnego pacjenta w dostępie do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych wykonywana za pomocą uprawnień kontrolnych Narodowego Funduszu Zdrowia
Protection of the patient’s legal interest in accessing publicly funded health services – exercised through the inspection powers of the National Health Fund
Autorzy:
Michalski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30130265.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
NFZ
control
Article 68(2) of the Constitution
inspection standards for publicly funded health services
patient’s right
kontrola
art. 68 ust. 2 Konstytucji
standardy kontrolne świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych
prawa pacjenta
Opis:
Celem pracy było zbadanie ochrony prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych zapewnianej przez uprawnienia kontrolne NFZ realizujące określone standardy konstytucyjne zawarte w treści art. 68 ust. 2 Konstytucji. Przy opracowaniu artykułu zastosowano metodologię doktrynalną, tj. opartą na analizie stanowisk przedstawicieli doktryny prawniczej prezentowanych w literaturze przedmiotu, oraz metodologię jurydyczną polegającą na analizie orzecznictwa polskich sądów, w tym Trybunału Konstytucyjnego. W celu wykazania wpływu praktycznego uprawnień kontrolnych NFZ przeprowadzono również analizę sprawozdań z działalności NFZ za lata 2020 i 2021 oraz strategii NFZ. Przeprowadzone rozważania wykazały, że uprawnienia kontrolne NFZ realizują standardy konstytucyjne NFZ poprzez zapewnienie pacjentom równego dostępu do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, umożliwiając bezpośrednią reakcję na wykryte nieprawidłowości i przywrócenie prawidłowej realizacji standardów i norm zakodowanych w treści art. 68 ust. 2 Konstytucji.
The aim of the paper is to demonstrate the realisation of the patient’s right to health care services financed from public funds through the control powers of the National Heath Fund (NFZ) in line with certain constitutional standards, specifically within the freedom of the legislator to construct the health care system, as outlined in Article 68(2) of the Constitution. In developing the article, a doctrinal methodology was applied, involving the analysis of the positions of the representatives of legal doctrine in the literature on the subject. Additionally, a juridical methodology was employed, consisting in the analysis of the jurisprudence of Polish courts, including the Constitutional Tribunal. In order to demonstrate the impact of the practical exercise of the NFZ’s control powers, an analysis of the NFZ activity reports for 2020 and 2021, as well as the NFZ strategy, was also carried out. The considerations carried out in the article showed that the NFZ’s control powers realise the NFZ’s constitutional standards by ensuring that patients have equal access to health services financed from public funds. These powers enable a direct response to the detected irregularities and restoring the correct implementation of the standards and norms encoded in the content of Article 68(2) of the Constitution.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 46; 99-113
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu „czwartej władzy” w Konstytucji RP z 1997 roku. Analiza instytucjonalno-prawna przepisów Konstytucji
In Search of the “Fourth Estate” in the Constitution of Republic of Poland of 1997. Institutional-Legal Analysis of the Rules of the Constitution
Autorzy:
Litwin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231646.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza
podział władzy
czwarta władza
Konstytucja
nowelizacja Konstytucji
power
division of power
fourth estate
constitution
constitutional amendment
Opis:
CEL NAUKOWY: Głównym celem naukowym artykułu jest analiza kwestii, czy w świetle przepisów Konstytucji RP jakikolwiek podmiot spoza jej art. 10 mógłby równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy – pełnić rolę „czwartej władzy”. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytania, czy według Konstytucji jakiś podmiot mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”, a jeśli nie, to jak należy zmienić Konstytucję, aby wprowadzić do niej „czwartą władzę”. W artykule wykorzystano analizę instytucjonalno-prawną przepisów Konstytucji ze szczególnym uwzględnieniem: językowo-logicznej, systemowej, doktrynalnej oraz sądowej wykładni przepisów Konstytucji. PROCES WYWODU: Merytoryczną część artykułu rozpoczynają uwagi o konstytucyjnej zasadzie podziału władzy. Następnie przedstawione są rozważania o pojęciu „czwartej władzy” z perspektywy konstytucyjno-prawnej oraz analiza przepisów Konstytucji nakierowana na odnalezienie podmiotu, który mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”. Artykuł kończą propozycje wprowadzenia zmian do Konstytucji, które pozwolą suwerenowi, samorządowi terytorialnemu oraz organom kontroli państwowej i ochrony prawa równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W świetle przepisów Konstytucji RP żaden podmiot nie pełni roli „czwartej władzy”. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Potrzebne jest wprowadzenie do Konstytucji RP zmian wzmacniających pozycję ustrojową Narodu, samorządu terytorialnego, organów kontroli państwowej i ochrony prawa oraz prokuratury, które mogłyby pełnić rolę „czwartej władzy”.
RESEARCH OBJECTIVE: The main research objective of this article is the analysis if in the light of the rules of the Constitution of Poland is there any entity not mentioned in art. 10 which could balance the constitutional position of the legislative and executive power – perform the role of the “fourth estate”. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The basic research problem is an attempt to answer the question if according to the Constitution any entity could perform the role of the “fourth estate” and how the Constitution should be amended to introduce the “fourth estate”. The institutional-legal analysis of the rules of the Constitution was used with particular emphasis on the language-legal, systematic, doctrinal and judiciary interpretation. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article starts with the comments on the constitutional principle of the division of power. Next, considerations on the term “fourth estate” and analysis of the rules of the Constitution are focused on finding an entity that could perform the role of the “fourth estate”. The article ends with propositions of the amendments to the Constitution that would allow the sovereign, territorial self-government and organs of state control and defense of law to balance the constitutional positions of the legislative and executive powers. RESEARCH RESULTS: In the light of the rules of the Constitution of Republic of Poland there is no entity performing the role of the “fourth estate”. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: It seems necessary to introduce amendments to the Constitution of the Republic of Poland that would strengthen the constitutional position of the Nation, territorial self-government, state control and defense of law organs, as well as the public prosecutor’s office, which will allow them to perform the role of the “fourth estate”.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 105-123
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft European Constitution Versus the Contemporary Realisation of the Idea of Continental Unity
Projekt konstytucji europejskiej Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego a współczesna realizacja idei jedności kontynentu
Autorzy:
Serowaniec, Maciej
Gaca, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850691.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Unia Europejska
Europa
Wojciech Bogumił Jastrzębowski
Traktat w Maastricht
Traktat z Lizbony
Kongres Europejski
powszechne rozbrojenie
projekt konstytucji
European Union
Europe
Lisbon Treaty
draft constitution
Maastricht Treaty
European Congress
general disarmament
Opis:
Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s draft of a Constitution for Europe is a vision of an ideal European social order, whose foundation is to be found, inter alia, in the citizen’s universal right to freedom and independence, to diversity and individual identity, as well as the right to live in peace. It is thus highly apparent that a number of parallels exist between the alliance of nations postulated by Jastrzębowski and later forms of integration existing and still being developed in contemporary Europe. The aim of this article is to analyse and characterize the existing similarities, and also the most significant differences, between the monarchist vision of the European alliance of nations, as presented by the author of the Constitution for Europe, and the contemporary realisation of the idea of the unity of the continent.
Projekt Konstytucji dla Europy Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego stanowi wizję idealnego europejskiego ładu społecznego, którego fundament stanowić ma między innymi powszechne prawo obywatela do wolności i niezależności, do różnorodności i własnej indywidualnej tożsamości, a także prawo do życia w pokoju. Nad wyraz widoczny jest zatem szereg zbieżności, które istnieją pomiędzy przymierzem narodów postulowanym przez Jastrzębowskiego a późniejszymi formami zespolenia, funkcjonującymi i nadal rozwijanymi we współczesnej Europie. Warto zatem przedstawić kilka uwag na temat istniejących podobieństw, ale też i istotnych różnic, między monarchistyczną wizją europejskiego przymierza narodów, przedstawioną przez autora Konstytucji dla Europy, a współczesną realizacją idei jedności kontynentu. Celem niniejszego artykułu jest analiza i charakterystyka istniejących podobieństw, jak również najistotniejszych różnic, między monarchistyczną wizją europejskiego przymierza narodów, przedstawioną przez autora Konstytucji dla Europy, a współczesną realizacją idei jedności kontynentu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 353-365
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres przedmiotowy immunitetów w świetle pojęcia „odpowiedzialność karna” w Konstytucji RP
The Material Scope of Immunities in the Light of the Notion of “Criminal Liability” in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Śliwiński, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6645583.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność karna
immunitet formalny
immunitet
zakres przedmiotowy immunitetu
wykładnia Konstytucji
immunity
criminal liability
interpretation of the Constitution
formal immunity
material scope of immunity
Opis:
W artykule autor analizuje, czy pojęcie „odpowiedzialność karna” zawarte w przepisach konstytucyjnych dotyczących immunitetu formalnego powinno być rozumiane w ten sam sposób, co tożsame wyrażenie w art. 42 ust. 1 Konstytucji RP. Autor pozytywnie odpowiada na tak postawione pytanie badawcze, powołując się na dyrektywy wykładni językowej (zakaz wykładni synonimicznej i homonimicznej) oraz potrzebę zapewnienia efektywności immunitetu. Alternatywna linia interpretacji – zaprezentowana w wyroku TK P 31/12 i oparta o argument exceptiones non sunt extendendae – zostaje odrzucona. Można zatem wysnuć wniosek, że immunitet formalny chroni przed np. odpowiedzialnością za delikt administracyjny. Autor konstatuje także, że przepisy ustawowe doprecyzowujące immunitet na poziomie konstytucyjnym nie przewidują takich sytuacji.
In the article the author analyses whether the notion of ‘criminal liability’ contained in constitutional provisions relating to formal immunity should be understood in the same way as the identical term in art. 42(1) of the Constitution of the Republic of Poland. The author answers affirmatively to such research question, relying on linguistic directives of interpretation (prohibition of synonymous and homonymous interpretation), as well as the need to safeguard the effectiveness of immunity. Alternative line of interpretation – presented in the judgment of the Constitutional Tribunal P 31/12 and based on exceptiones non sunt extendendae argument – is rejected. From this one can derive a conclusion that formal immunity provides protection against i.a. liability for administrative infractions. The author observes as well that statutory provisions which precise constitutional regulations on immunity do not cover such situations.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 169-180
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„My, Lud Chile”. Procedura uchwalenia nowej konstytucji Republiki Chile
“We the People of Chile” Procedure for the Adoption of the New Constitution of the Republic of Chile
Autorzy:
Uziębło, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047757.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
nowa konstytucja Chile
Konwencja Konstytucyjna
procedura uchwalenia konstytucji
Chile
new constitution of Chile
Constitutional Convention
the procedure of adopting the constitution
Opis:
In this article, the author analyzes the process of adopting the new Chilean constitution. The adoption of changes in the sphere of the system, which allowed the establishment of the constitutional convention, was an expression of a compromise between the authorities and participants of social protests in 2019.The new basic law is to replace an act, the democratic nature of which is questionable, dating back to the dictatorship of A. Pinochet. Importantly, a significant role of the collective subject of sovereignty in the constitutional process was envisaged. In a referendum, it is the people who decide not only about the need to adopt the constitution, but also about the manner of its procedure and its final approval. It is worth noting the appreciation of the role of indigenous peoples in the legislative process, as well as pro-equality mechanisms. However, the final assessment of the effectiveness of the adopted procedure will be possible only after the entire process is completed and the Constitution of the Republic of Chile enters into force.
W niniejszym artykule autor dokonuje analizy procesu przyjęcia nowej konstytucji Chile. Przyjęcie zmian ustrojowych pozwalających na zwołanie konstytuanty było wyrazem kompromisu pomiędzy władzą a uczestnikami protestów społecznych w 2019 r. nowa ustawa zasadnicza ma zastąpić akt, którego demokratyczność jest wątpliwa, pochodzący jeszcze z czasu dyktatury A. Pinocheta. Co istotne, w procesie konstytucyjnym przewidziana została istotna rola zbiorowego podmiotu suwerenności, który w referendum decyduje nie tylko o potrzebie przyjęcia konstytucji, ale także sposobie jej procedowania i jej ostatecznym zatwierdzenie. Nie sposób też nie zauważyć docenienia roli rdzennej ludności w procesie legislacyjny, a także mechanizmów prorównościowych. Ostateczna ocena skuteczności przyjętej procedury będzie możliwa jednak dopiero po zakończeniu całego procesu i po wejściu w życie Konstytucji Republiki Chile.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 149-161
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About the Need for Constitutional Variability
O potrzebie zmienności konstytucji
Autorzy:
Grabowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348136.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
rule of law
amendment to the constitution
Constitution of the Republic of Poland
praworządność
zmiana konstytucji
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Opis:
Numerous scientists analyzing the functioning of the Polish legal system pay attention to the practice of systemic violation of the law, including the Constitution, by state authorities. On this occasion, they indicate the causes and circumstances of breaking the law in specific cases, but do not establish whether it is only the result of the political will of the rulers or the result of a defective shaping of the legal system. This article is an attempt to make arrangements in this respect. The author claims that the cases of reinterpretation, bending and breaking the Constitution of the Republic of Poland are caused by the discrepancy between its content and the social and political realities. The current Constitution may be amended only by applying a very difficult amendment procedure – it has only been amended twice in 25 years. Therefore, the causes of systemic violations of the rule of law should be seen in the excessively rigid procedure of its change.
Liczni naukowcy, analizujący funkcjonowanie polskiego systemu prawnego, zwracają uwagę na praktykę systemowego łamania przepisów prawa, w tym także Konstytucji, przez organy państwa. Przy tej okazji wskazują przyczyny i okoliczności złamania przepisów w konkretnych przypadkach, jednak nie dokonują ustalenia, czy jest to jedynie wynikiem woli politycznej rządzących czy też efektem wadliwego ukształtowania systemu prawnego. Niniejszy artykuł stanowi próbę dokonania ustaleń w tym zakresie. Autor stawia tezę, że przypadki reinterpretacji, naginania i przełamywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej są spowodowane rozdźwiękiem pomiędzy jej treścią a realiami społeczno-politycznymi. Obowiązująca Konstytucja może zostać znowelizowana wyłącznie przy zastosowaniu bardzo utrudnionej procedury zmiany – dokonano w niej tylko dwóch poprawek w ciągu 25 lat. Przyczyn systemowego łamania praworządności należy zatem upatrywać w zbyt sztywnej procedurze zmiany konstytucji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 55-65
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza kryzysu konstytucyjnego z perspektywy funkcji aksjologicznej konstytucji. Zarys podstawowych zagadnień teoretycznych
Analysis of the Constitutional Crisis from the Perspective of the Constitution’s Axiological Function. Outline of Basic Theoretical Issues
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050247.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
funkcje konstytucji
wartości konstytucyjne
kryzys konstytucyjny
constitution’s functions
constitutional values
constitutional crisis
Opis:
Spory o wartości, w państwie, którego ustrój oparto na otwartej aksjologicznie konstytucji, są czymś zupełnie naturalnym. Wartością w takim państwie powinna być również sama konstytucja, która gwarantuje w sensie ustrojowym równoprawną w zasadzie pozycję różnych wartości społecznych i indywidualnych. Kryzys konstytucyjny nie ma jednak charakteru naturalnego sporu o wartości w państwie konstytucji otwartej aksjologicznie, ale jest sytuacją ustrojową, w ramach której następuje próba nacechowanego złą wiarą narzucenia wyłącznego systemu wartości z naruszeniem norm konstytucyjnych. Próba ta dotyczy przy tym wartości fundamentalnych dla konstytucyjnie unormowanego ustroju, a więc skutkiem tego niekonstytucyjnego postępowania jest nie tylko podważenie funkcji prawnej konstytucji, ale także jej funkcji aksjologicznej. Celem opracowania jest przybliżenie podstawowych zagadnień dotyczących tej problematyki, przede wszystkim w kontekście założeń teorii konstytucji, ale także z uwzględnieniem polskich doświadczeń ustrojowych ostatnich lat.
Disputes about values are completely natural in a state whose system is based on an axiologically open constitution. Another value in such a state should also be the constitution itself, which in the systemic sense guarantees an essentially equal position of various social and individual values. However, the constitutional crisis is not a natural dispute over values in a state with an axiologically open constitution, but is a situation that arose in the system of government, with a bad faith attempt being made to impose an exclusive system of values, while violating constitutional norms. This attempt concerns the fundamental values of a constitutionally regulated system, and thus the effect of this unconstitutional procedure is not only to undermine the constitution’s legal function, but also its axiological function. The aim of the study is to present the basic problems related to this issue, primarily in the context of the assumptions of constitutional theory, but also taking into account experiences with the Polish system of government in recent years.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 55-62
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional Identity and its Functions
Tożsamość konstytucyjna i jej funkcje
Autorzy:
Granat, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047300.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Konstytucja RP
tożsamość konstytucyjna
zmiana konstytucji
funkcje konstytucji
nieliberalny konstytucjonalizm
preambuła konstytucji
Constitution of the PR
constitutional identity
changing of the constitution
functions of the constitution
illiberal constitutionalism preamble of the constitution
Opis:
This article is the result of the scientific meeting organized by the KUL, in June 2021, concerning the topic of the constitutional identity. One of the intriguing problems in constitutional law is just the problem of constitutional identity. Constitutional Identity has three functions. The most important consistent that identity determines the “core” or “nucleus” of each constitution. The answer to radical question “what is the preambule to the Polish Constitution for?” should be that it mostly serves to express constitutional identity. This the basic function of this part of the Polish Constitution. Above all, constitutional identity “emerges” from national identity. Both identities are connected with each other in the preambule of the Polish Constitution.
Artykuł jest wynikiem spotkania naukowego zorganizowanego przez KUL w czerwcu 2021 r. na temat tożsamości konstytucyjnej. Jednym z intrygujących problemów prawa konstytucyjnego jest właśnie problem tożsamości konstytucyjnej. Tożsamość konstytucyjna pełni trzy funkcje. Najważniejszą konsekwencją jest to, że tożsamość określa „rdzeń” lub „jądro” każdej konstytucji. Odpowiedź na radykalne pytanie „po co jest preambuła do Konstytucji RP?” powinno być, że służy głównie do wyrażania tożsamości konstytucyjnej. To podstawowa funkcja tej części Konstytucji RP. Przede wszystkim tożsamość konstytucyjna „wyłania się” z tożsamości narodowej. Obie tożsamości są ze sobą powiązane w preambule Konstytucji RP.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 77-84
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy można zmieniać Konstytucję RP w czasie pandemii - przyczynek do dyskusji
Should the Polish Constitution be Changed During a Pandemic - Contribution to the Discussion
Autorzy:
Stępień-Załucka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047315.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zmiana konstytucji
stabilność prawa
pewność prawa
constitutional amendment
stability of law
legal certainty
Opis:
In this speech I will present the role and importance of the Constitution of the Republic of Poland in maintaining certainty and stability of the law and system. Considerations in this regard will serve to verify the thesis that the duration of a pandemic is not appropriate for making changes. Then, the arguments justifying the thesis will be presented, based, on the one hand, on the history and reality of the extraordinary situation that occurs - the pandemic, and on the other hand, based on the legislative experience from the period of the ongoing pandemic. Their examination will allow to highlight the doubts related to the amendment of the Basic Law in a specific, extraordinary time - the period of the pandemic, and the shortcomings of the legislative mode, which was used by the legislature during the pandemic.
W niniejszej wypowiedzi przybliżona zostanie rola i znaczenie Konstytucji RP w zachowaniu pewności oraz stabilności prawa i ustroju. Poczynione rozważania w tym zakresie posłużą do zweryfikowania tezy mówiącej, iż okres trwania pandemii nie jest właściwy dla dokonywania zmian. Następnie przedstawione zostaną argumenty uzasadniające postawioną tezę, oparte z jednej strony, na historii i realiach nadzwyczajnej sytuacji jaka występuje - pandemii, a z drugiej zaś strony bazujące na doświadczeniach legislacyjnych z okresu trwającej pandemii. Ich badanie pozwoli uwydatnić wątpliwości związane ze zmianą ustawy zasadniczej w specyficznym, nadzwyczajnym czasie - okresie pandemii, a także mankamenty trybu ustawodawczego, którym posługiwał się ustawodawca w czasie pandemii.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 51-63
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Ronald Dworkin może być oryginalistą?
Can Ronald Dworkin be an Originalist?
Autorzy:
Tomza-Tulejska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129867.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
originalism
interpretation of the US Constitution
the intentionality of the Founding Fathers
oryginalizm
interpretacja Konstytucji USA
intencjonalizm Ojców Założycieli
Opis:
This study is devoted to an issue that is catching the attention of the current American constitutional debate and concerns the originalism of Ronald Dworkin. A fundamental feature of this debate is the ongoing dispute over what the correct interpretation of the US Constitution is. “Originalism”, which has hitherto been at the forefront of constitutional interpretative methods due to its numerous elaborations, has acquired such many meanings, concerning both the meaning of originalism and original meaning, that it is considered to have deprived itself of the possibility of being a unified theory. Seeking positive solutions to the problem, some American constitutionalists and legal theorists put forward the bold thesis that Dworkin, despite popular opinion, may be an originalist. His originalism, however, has a different meaning than has been presented so far. They call Dworkin’s originalism “new”, more normative, seeing in it a coherent theory of interpretation. The main purpose of this paper is to introduce the notion of American originalism as well as to briefly present the positions that prove that Dworkin can be an originalist.
Niniejsze opracowanie poświęcone jest zagadnieniu, które przykuwa uwagę aktualnej amerykańskiej debaty konstytucyjnej i dotyczy oryginalizmu Ronalda Dworkina. Fundamentalną cechą tej debaty jest ciągły spór o to czym jest prawidłowa interpretacja Konstytucji USA. „Oryginalizm”, który dotąd przodował w konstytucyjnych metodach interpretacji z uwagi na liczne opracowania uzyskał tak dużą ilość znaczeń, dotyczących zarówno znaczenia pojęcia originalism jak i original meaning, iż uważa się, że pozbawił się możliwości bycia jednolitą teorią. Dociekając pozytywnych rozwiązań problemu niektórzy amerykańscy konstytucjonaliści i teoretycy prawa stawiają śmiałą tezę, że Dworkin pomimo obiegowej opinii może być oryginalistą. Oyginalizm jego ma jednak odmienne niż dotychczas prezentowane znaczenie. Oryginalizm Dworkina nazywają „nowym”, bardziej normatywnym, dostrzegając w nim spójną teorię interpretacji. Zasadniczym celem niniejszej pracy jest przybliżenie pojęcia amerykańskiego oryginalizmu jak i zwięzłe zaprezentowanie stanowisk współczesnych amerykańskich badaczy świadczących o tym, że Dworkin może być oryginalistą.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 141-153
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 139

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies