Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "klimatyczny bilans wodny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Klimatyczny bilans wodny terenów rolniczych i leśnych
Climatic water balance of agricultural and forest areas
Autorzy:
Leśny, J.
Juszczak, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337701.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja
klimatyczny bilans wodny
evapotranspiration
climatic water balance
Opis:
W pracy oszacowano zmienność klimatycznego bilansu wodnego terenów rolniczych w ujęciu sezonowym na podstawie danych meteorologicznych, danych o strukturze upraw w dawnym woj. poznańskim i przebiegu rozwoju szaty roślinnej. Bilans ten wyznaczono dla okolic Poznania, wybierając lata o opadach zdecydowanie wyższych lub niższych od średniej z wielolecia 1973-2002. Do obliczeń posłużono się matematycznym modelem bilansu cieplnego (MBC) powierzchni czynnej, opracowanym w Katedrze Agrometeorologii Akademii Rolniczej w Poznaniu. Na podstawie analizy rocznych przebiegów kumulowanego klimatycznego bilansu wodnego stwierdzono, że na ogół w maju następuje zrównanie ilości wody pochodzącej z opadów z ilością wyparowaną od początku roku. Dalszy przebieg wartości kumulowanego klimatycznego bilansu wodnego zależy od ilości opadów ? jeżeli opady przewyższają średnią z wielolecia, to pokrywają potrzeby ewapotranspiracyjne roślin, jeżeli jest ich mniej, zaczyna pogłębiać się deficyt wody. W latach mokrych dopiero jesienne opady po ustaniu wegetacji tworzą wyraźną nadwyżkę wody w środowisku, podczas gdy w latach suchych rok kończy się deficytem.
Annual variability of climatic water balance calculated for agricultural and forest areas of Poznań Province is presented in the paper. The calculation of climatic water balance was based on meteorological data, the structure of croplands and forest areas and on the growth stages of plants. The balance was estimated for three selected years with precipitation markedly exceeding the long-term (1973-2002) average and for another three years with precipitation beneath this average. The mathematic model of heat balance of active surface, made in Agrometeorology Department of the Agricultural University of Poznań, was used in calculations. Annual cumulative climatic balance presented in the paper showed that equilibration of precipitation water with that evaporated since the beginning of the year usually took place in May. Further course of the balance depended mainly on the amount of precipitation. Evapotranspiration requirements of plants were satisfied only during the periods with abundant precipitation. However, when precipitation was low, the water deficit deepened. In wet years, a significant surplus of water was formed not earlier than with the autumn precipitations, in dry years - the year ended up with water deficit.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2005, 5, 2; 53-65
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agroklimatyczne uwarunkowania potrzeb melioracji nawadniających
Agroclimatic determinants of irrigation needs
Autorzy:
Łabędzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949954.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
nawodnienia
agroklimat
klimatyczny bilans wodny
irrigation
agroclimate
climatic water balance
Opis:
W pracy dokonano przeglądu dotychczas stosowanych w Polsce metod i kryteriów oceny potrzeb melioracji nawadniających dla celów planistycznych, oceny dokonywanej ze względu na uwarunkowania agroklimatyczne oraz z uwzględnieniem retencji wodnej gleb. Potrzeby nawadniania określa się najczęściej biorąc pod uwagę niedobory wody roślin uprawnych. Jest to wielkość, która charakteryzuje niedobór opadów w stosunku do zapotrzebowania na wodę roślin uprawnych. Niektóre stosowane metody wykorzystują tylko parametry meteorologiczne, determinujące stan układu atmosfera-gleba-roślina, a niektóre uwzględniają również retencję wodną gleb i jej dostępność dla roślin.
The paper is a review of the so far used in Poland methods and criteria for assessing the needs of irrigation for planning purposes, the assessment because of the agroclimatic conditions and taking into account the soil water retention. Irrigation needs of the most are determined taking into account crop water deficits. This is the factor that is characterized by a shortage of precipitation in relation to the water requirements of crops. Some methods use only the meteorological parameters that determine the state of the atmosphere-soil-plant system, and some also take into account soil water retention and its availability for plants.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2016, 47; 199-204
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność czasowa klimatycznego bilansu wodnego Małych Pienin w latach 1960-2003
The variability of the climatic water balance in the Small Pieniny between 1960 and 2003
Autorzy:
Kuźniar, A.
Twardy, S.
Kopacz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338874.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja wskaźnikowa
opad
klimatyczny bilans wodny
climatic water balance
precipitation
reference evapotranspiration
Opis:
Na podstawie standardowych obserwacji (temperatury, usłonecznienia, wilgotności powietrza i prędkości wiatru) prowadzonych na stacji klimatologicznej IMUZ w Jaworkach określono, za pomocą programu komputerowego FAO-CROPWAT, miesięczne wartości ewapotranspiracji wskaźnikowej ETo wg formuły Penmana-Monteitha w okresach wegetacyjnych lat 1960-2003. Przeprowadzono też analizę prawdopodobieństwa występowania określonych miesięcznych wartości opadów i ewapotranspiracji wskaźnikowej. Ponadto określono trendy tych elementów, stwierdzając nieznaczną, choć statystycznie nieistotną ich zwyżkę. Dodatni klimatyczny bilans wodny (P - ETo) w okresie wegetacyjnym wynosił przeciętnie 150-200 mm, a w kilku przypadkach przekroczył nawet wartość 350 mm. W analizowanym okresie tylko w 7 latach wystąpił klimatyczny niedobór opadów, ale w większości przypadków był on niewielki i nie przekraczał 50 mm.
Based on standard observations (daily temperature, sunshine hours, air humidity and wind speed) conducted at IMUZ meteorological station at Jaworki, monthly values of the reference evapotranspiration (ETo) in the growing seasons (Apr-Sep) were determined for the period 1960-2003 with the use of the CROPWAT computer model and Penman-Monteith formula (Allen et al., 1998; Smith, 1992). Probabilities of exceeding monthly precipitation and reference evapotranspiration were evaluated. The results are presented in graphical form. Trends of these factors were determined and an inconsiderable increase (but not statistically significant) was found for both precipitation and reference evapotranspiration. Positive climatic water balance (P - ETo) ranged on average from 150 to 200 mm, in a few cases it exceeded 350 mm. There were only 7 years with climatic water deficit in the analysed period but in most cases the deficit did not exceed minus 50 mm.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2b; 135-146
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się klimatycznego bilansu wodnego na terenie Polski w latach 1981-2000
Forming of climatic water balance in Poland in the years 1981-2000
Autorzy:
Kolodziej, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/905882.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
opady atmosferyczne
parowanie
klimatyczny bilans wodny
rozklad przestrzenny
lata 1981-2000
Opis:
Zmienność opadów atmosferycznych, parowanie i wynikający z tych wielkości klimatyczny bilans wodny ma szczególnie w okresie wegetacji wpływ na wielkość plonowania i jakość płodów rolnych. Szczegółowe wartości tych elementów dotyczące konkretnych lat, miesięcy, a nawet w ujęciu dekadowym są niezbędne do wyznaczania terminów i norm nawodnień, najlepszego wykorzystania zasobów wodnych gleby, opracowań z zakresu hydroenergetyki oraz zaopatrzenia w wodę. Na podstawie zgromadzonego materiału dotyczącego opadów atmosferycznych, niedosytu wilgotności powietrza i średniej prędkości wiatru obliczono wartości klimatycznego bilansu wodnego. Do określenia wielkości parowania wykorzystano wzór Schmucka. Wartość klimatycznego bilansu wodnego określono jako różnicę pomiędzy opadami atmosferycznymi i obliczoną wielkością parowania. Badania przeprowadzono w układzie miesięcznym dla ciepłej pory roku (IV–IX) i 20-letniego okresu (1981–2000), analizując dane pomiarowe z 16 stacji meteorologicznych rozmieszczonych równomiernie na terenie Polski. Uzyskane wyniki przedstawiono w formie graficznej, ilustrując na mapach klimatyczny bilans wodny i jego składowe, opady atmosferyczne i wielkość parowania. Analiza klimatycznego bilansu wodnego w omawianym wieloleciu wykazuje, że najwyższy niedobór wody występował kolejno w sierpniu, lipcu i maju, najniższe wartości niedoboru wystąpiły we wrześniu, gdzie we wschodniej części kraju notowano wartości dodatnie. Skala niedoboru deficytu wodnego w tych miesiącach była bardzo zróżnicowana w poszczególnych rejonach kraju. Uzyskane wyniki dla całego okresu wegetacji wskazują na najwyższy deficyt w rejonie Niziny Wielkopolskiej, do – 269 mm, a najniższe w rejonie Pogórza Karpackiego, około – 20 mm. Przedstawione mapy rozkładu klimatycznego bilansu wodnego pozwalają na przestrzenną ocenę stosunków wodnych na terenie Polski.
Variability of precipitation, evaporation and resulting of them climatic water balance influences particulary in the growing season on yield and quality of crops. Detailed values of these elements concerning particular years, months and even decades are necessary for determining terms and standards of irrigation, the best use of water resources of soil, studies in water-power engineering and for water supply. Based on collected material concerning precipitation, air humidity deficiency and mean wind velocity the values of climatic water balance were calculated. For determination of evaporation the Schmuck’s formula was used. Values of climatic water balance were determined as the difference between precipitation and calculated evaporation. The investigations were carried out in monthly system for warm season (IV–IX) and 20-year period summer season (1981–2000), analysing measurements data from 16 meteorological stations situated uniformly on the area of Poland. Obtained results were presented graphically, on climatic maps of the climatic water balance and its components, precipitation and evaporation. Analysis of climatic water balance in investigated period shows that highest water deficiency occurred respectively in August, July and May, and the lowest one in September, when in east part of the country the positive values were observed. The scope of water deficiency in these months was differentiated in particular regions of the country. Obtained results for the whole of growing season point the highest deficiency in the Wielkopolska Plain – up to 269mm, and the lowest one for the Karpackie Highland– about 20 mm. Presented maps of climatic water balance distribution allow the water conditions to be evaluated spatially on the area of Poland.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w strukturze bilansu cieplnego i klimatycznego bilansu wodnego dla lasu iglastego
Changes in the structure of heat balance and climatic water balance of the coniferous forest
Autorzy:
Musiał, E.
Kamińska, J.
Gąsiorek, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338443.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans cieplny
klimatyczny bilans wodny
las iglasty
climatic water balance
coniferous forest
heat balance
Opis:
W prezentowanej pracy scharakteryzowano zmienność wieloletnią składników bilansu cieplnego dla lasu iglastego na podstawie modelowania wartości strumienia ciepła utajonego, strumienia ciepła odczuwalnego i strumienia ciepła glebowego. Przeprowadzono również analizę zmienności współczynnika Bowena, który jest ilorazem strumienia ciepła odczuwalnego i ciepła utajonego. Stosunki wodne w badanych rejonach scharakteryzowano za pomocą klimatycznego bilansu wodnego. Praca zawiera również badania nad zmianami temperatury w rozpatrywanych wieloleciach we wszystkich rejonach. Badaniami objęto następujące rejony: Wrocław-Swojec (1964-2000), Bydgoszcz (1946-2003) oraz Łódź (1954-1995).
In this study the long term variability of heat balance components for coniferous forest was characterized by modelling the value of latent heat flux, sensible heat flux and soil heat flux. The variability of Bowen's coefficient, which is the ratio of sensible to latent heat flux, was also analysed. Water relations in the studied regions were characterized by climatic water balance. The work contains also the investigation of temperature changes in all regions. The following regions were included in the study: Wrocław-Swojec (1964-2000), Bydgoszcz (1946-2003) and Łódź (1954-1995).
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, T. 7, z. 2b; 111-119
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie wskaźników: standaryzowanego opadu (SPI), standaryzowanej ewapotranspiracji wskaźnikowej (SEI) oraz standaryzowanego klimatycznego bilansu wodnego (SKBW)
The comparison of standardized precipitation index (SPI), standardized reference evapotranspiration index (SEI) and standardized climatic water balance (SCWB)
Autorzy:
Rojek, M.
Musiał, E.
Gąsiorek, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400895.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ewapotranspiracja wskaźnikowa
opad atmosferyczny
klimatyczny bilans wodny
reference evapotranspiration
precipitation
climatic water balance
Opis:
Za pomocą wskaźników standaryzowanego opadu (SPI), standaryzowanej ewapotranspiracji wskaźnikowej (SEI) oraz standaryzowanego klimatycznego bilansu wodnego (SKBW) przeanalizowano warunki wilgotnościowe w okresie wegetacji w wieloleciu 1964–2006 we Wrocławiu-Swojcu. SPI i SEI wyznaczono przy założeniu, że rozkłady empiryczne miesięcznych sum opadów oraz miesięcznych sum ewapotranspiracji wskaźnikowej dla danych pochodzących ze stacji Wrocław-Swojec są rozkładami gamma. Ponieważ miesięczne sumy klimatycznego bilansu wodnego w miesiącach okresu wegetacyjnego w wieloleciu 1964–2006 we Wrocławiu-Swojcu podlegają rozkładowi normalnemu, wyznaczenie SKBW polegało na standaryzacji KBW. Celem pracy było porównanie trzech wskaźników: standaryzowanego opadu (SPI), standaryzowanej ewapotranspiracji wskaźnikowej (SEI) oraz standaryzowanego klimatycznego bilansu wodnego (SKBW).
The standardized precipitation index (SPI), standardized reference evapotranspiration index (SEI) and standardized climatic water balance (SCWB) were used to analyze the humidity conditions in the vegetation period of years 1964–2006 in Wrocław-Swojec Observatory. SPI and SEI were calculated on the assumption that empirical monthly precipitation sums and monthly sums of reference evapotraspiration, obtained from Wrocław-Swojec data, are gamma distributed. Since monthly sums of climatic water balance for analogous data are normally distributed, CWB required standardization to SCWB. The aim of study was to compare those three indexes: standardized precipitation index (SPI), standardized reference evapotranspiration index (SEI) and standardized climatic water balance (SCWB).
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 39; 155-165
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An assessment of the water requirements of a mountain pasture sward in the Polish Western Carpathians
Ocena potrzeb wodnych runi pastwiskowej w Polskich Zachodnich Karpatach
Autorzy:
Kuźniar, A.
Twardy, S.
Kowalczyk, A.
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293291.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja wskaźnikowa
klimatyczny bilans wodny
pastwiska
pasture sward
crop evapotranspiration
water requirements
Carpathian Mountains
Opis:
The water requirements of the pasture sward using the Penman-Monteith method (FAO-56), which is seldom applied in Poland, was assessed. The reference crop evapotranspiration ETo from a hypothetical grass crop with an assumed crop height of 0.12 m, a fixed surface resistance of 70 s·m-1 and an albedo of 0.23, was used. These assumptions are similar under conditions of ruminant grazing. ETo was computed by using meteorological data from 43 weather stations. The crop evapotranspiration ETc is the product of ETo, and single crop coefficient Kc. The differences between precipitation and ETo and ETc (climatic water balances) were determined for mountain pastures. The results were summarised form of a table and maps of isohyets and isolines elaborated by applying the Geographic Information System techniques (Arc View 9) with the data interpolated by the geostatic method (Kriging).
Celem pracy było określenie ewapotranspiracji wskaźnikowej, potrzeb wodnych oraz klimatycznego bilansu wodnych pastwisk górskich w polskich Karpatach z zastosowaniem metody Penmana-Monteitha FAO-56 (ALLEN et al., 1998) . Osiągnięcie założonego celu zostało dokonane przez: a) oszacowanie wartości ewapotranspiracji wskaźnikowej ETo oraz opracowanie rozkładu przestrzennego ewapotranspiracji wskaźnikowego ETo i elementów klimatycznego bilansu wodnego (P - ETo); b) charakteryzowanie ewapotranspiracji wskaźnikowej oraz klimatycznego bilansu pastwisk górskich w Polskich Karpatach. Poddano analizie dane meteorologiczne z 43 posterunków obserwacyjnych, pochodzących ze zbiorów Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, a także ze Stacji Badawczej ITP w Jaworkach. Dane pochodziły z lat 1990-2005 i reprezentują zmienne warunki klimatyczne w polskich Karpatach. Wyniki badań przedstawiono w postaci map rozkładu przestrzennego, które wykonano metodą GIS ArcView. Przedstawiono następujące elementy: izolinie średnich: sum półroczy letnich (V-X), opadów atmosferycznych P, ewapotranspiracji wskaźnikowej ETo, oraz klimatycznego bilansu wodnego (P - ETo). W okresie półrocza letniego najmniejszymi wartościami ewapotranspiracji wskaźnikowej odznaczają się północne stoki Tatr (Zakopane - 433 mm). Region Beskidu Zachodniego charakteryzuje się mniejszymi średnimi sumami ewapotranspiracji wskaźnikowej, wynoszącymi w okresie letnim od około 440 mm w Beskidzie Śląskim do 460 mm w Beskidzie Sądeckim. W Bieszczadach ETo w omawianym okresie letnim mieści się w zakresie od 460 do 480 mm. Półrocze letnie charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem przestrzennym średnich sum klimatycznego bilansu wodnego (P - ETo). Najwyższe nadmiary opadów (P - ETo) występują w partiach szczytowych Beskidu Żywieckiego (400 mm) oraz Tatr Polskich - ponad 700 mm. Linia równowagi opadów atmosferycznych i ewapotranspiracji wskaźnikowej (P = ETo) przebiega wzdłuż granicy między Karpatami a Kotlinami Podkarpackimi. W Beskidzie Wyspowym notowane są nadmiary opadów od 100 do 250 m. Kotliny śródgórskie charakteryzują się również znacznymi nadwyżkami opadów: Kotlina Żywiecka - 300 mm, Orawsko-Nowotarska - poniżej 200 mm, Sądecka - 150-200 mm i Doły Jasielsko-Sanockie - 0-100 mm. W Bieszczadach wskaźnik (P-ETo) wynosi od 150 do 300 mm.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2011, 15; 193-207
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyniki monitoringu suszy rolniczej w uprawach pszenicy ozimej w Polsce w latach 2008-2010
Results of monitoring agricultural drought in winter wheat crops in Poland in the yeras 2008-2010
Autorzy:
Mizak, K.
Pudełko, R.
Kozyra, J.
Nieróbca, A.
Doroszewski, A.
Świtaj, Ł.
Łopatka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339453.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
klimatyczny bilans wodny (KBW)
monitoring suszy
pszenica ozima
climatic water balance
drought monitoring
winter wheat
Opis:
Celem pracy jest analiza wyników monitoringu suszy w latach 2008-2010 w zasiewach pszenicy ozimej, uzyskanych w Systemie Monitoringu Suszy Rolniczej (SMSR) w Polsce, który jest prowadzony przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy (IUNG-PIB) w Puławach. Wynikiem opracowania jest ocena zasięgu obszarów występowania warunków suszy na poziomie gminy. Wykazano, że w latach 2008-2010 największy zasięg występowania suszy w uprawie pszenicy ozimej wystąpił w 2008 r. Oszacowany zasięg odniesiono do strat plonów w województwach.
The aim of this study was to analyse the results of drought monitoring in the years 2008-2010 in winter wheat crops obtained from the Agricultural Drought Monitoring System carried out by the Institute of Crops, Fertilisation and Soil Sciences - State Research Institute in Puławy, Poland. This study resulted is the assessment of the range of drought occurrence at a commune level. It was shown that the largest extent of drought occurrences in winter wheat crops was noted in 2008. Estimated range was related to yield losses in voivodships.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 2; 95-107
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surface water resources of small agricultural watershed in the Kujawy region, central Poland
Zasoby wodne małej zlewni rolniczej w regionie Kujaw, centralna Polska
Autorzy:
Miatkowski, Z.
Smarzyńska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293058.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
climatic water balance
hydrological regime
outflow coefficient
Kujawy region
klimatyczny bilans wodny
region Kujaw
reżim hydrologiczny
współczynnik odpływu
Opis:
The goal of the paper was to determine surface water resources of an agricultural watershed representative for the areas of intensive crop production in the Kujawy region. This area is characterised by the lowest average annual precipitation in Poland and high water demands related to the intensive crop production. Hydrological studies were carried out in 2007–2011 in the upper Zgłowiączka River watershed located in the eastern part of the analysed region. Over 90% of the study area is used as an arable land. Water velocity in the river bed and water level were measured at the outlet of the watershed in the river cross-section Samszyce. The upper Zgłowiączka River has a snow-rainfall hydrological regime, strongly modified by anthropogenic activities related to the intensive crop production and installation of subsurface drainage system. The study period was characterised by very large temporal variability of hydrological conditions. The mean annual outflow coefficient amounted to 18% and varied highly in time: from 3% in the average years to 62% in the abnormally wet 2011. Average discharge (SSQ) in the Samszyce river cross-section was equal to 0.25 m3·s–1, and the mean unit outflow – to 3.2 dm3·s–1·km–2. The results of the study show that disposable surface water resources of the Kujawy region are very small, especially in the summer half-year. Thus, their utilization as a potential source of water for crop irrigation can be taken into account only, if water excesses will be retained within the watershed and used in conjunction with groundwater resources.
Celem artykułu jest określenie wielkości zasobów wód powierzchniowych zlewni rzecznej reprezentatywnej dla obszarów intensywnie użytkowanych rolniczo w regionie Kujaw. Teren ten charakteryzuje się najniższą średnią roczną sumą opadów w Polsce oraz dużymi potrzebami wodnymi wynikającymi z intensywnej produkcji rolniczej. Badania hydrologiczne były prowadzone w latach 2007–2011 w zlewni górnej Zgłowiączki zlokalizowanej we wschodniej części analizowanego regionu. Ponad 90% obszaru badań jest użytkowane jako grunty orne. Prędkość przepływu wody w korycie cieku oraz poziom wody były mierzone w przekroju hydrometrycznym zamykającym zlewnię w Samszycach. Górna Zgłowiączka charakteryzuje się śnieżno-deszczowym reżimem hydrologicznym, silnie przekształconym antropogenicznie (intensywna produkcja roślinna oraz instalacja systemu drenarskiego). W okresie badań odnotowano dużą zmienność czasową warunków hydrologicznych. Średni roczny współczynnik odpływu wyniósł 18%, zmieniając się znacznie w czasie – od 3 w latach przeciętnych do 62% w anormalnie mokrym 2011 r. Średni odpływ (SSQ) w przekroju hydrometrycznym w Samszycach wyniósł 0,25 m3·s–1, a średni odpływ jednostkowy – 3,2 dm3·s–1·km–2. Wyniki badań wskazują, że zasoby wodne Kujaw są bardzo małe, szczególnie w półroczu letnim. W związku z tym wykorzystanie tych zasobów jako potencjalnego źródła wody do nawodnień może być rozważane pod warunkiem retencjonowania nadmiarów wody na obszarze zlewni i ich eksploatacji równocześnie z zasobami wód gruntowych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2017, 33; 131-140
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klimatyczny bilans wodny na obszarze Polski w świetle współczesnych zmian klimatu
Climatic water balance in Poland in the light of the present day climate change
Autorzy:
Ziernicka-Wojtaszek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338929.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
klimatyczny bilans wodny
Polska
temperatura powietrza
współczesne zmiany klimatu
climatic water balance
Polska
present day climate change
temperature
Opis:
W pracy oszacowano zmiany zasobów termicznych i klimatycznego bilansu wodnego na obszarze Polski w dwóch kolejnych okresach normowych rekomendowanych przez Światową Organizację Meteorologiczną (WMO) – 1971–2000 i 1981–2010, w których obserwowano wyraźny wzrost temperatury powietrza przy braku wyraźnych tendencji opadów atmosferycznych. Zasoby termiczne wyznaczono za pomocą sumy temperatury, natomiast klimatyczny bilans wodny obliczono jako różnicę między sumą opadów atmosferycznych, a sumą parowania potencjalnego, określoną metodą Thornthwaite'a. Obliczeń zasobów termicznych i wodnych dokonano dla przedziału czasowego czerwiec– sierpień, a więc dla tej części okresu wegetacyjnego, w której najbardziej intensywnie zachodzą procesy wegetacji i występują największe potrzeby wodne w przeważającej części upraw rolniczych. Wydzielono cztery regiony termiczne i trzy regiony charakteryzujące warunki wodne. Stwierdzono, że powierzchnia regionu bardzo ciepłego, o sumie temperatury w przedziale 1600–1650°C, zwiększyła się z 10 do 48% obszaru Polski, a strefa sucha, o wartości klimatycznego bilansu wodnego w granicach od –90 do –120 mm, z 34 do 52%. Charakterystyczny jest zanik powierzchni regionu chłodnego o sumie temperatury < 1500°C w okresie 1981–2010 w porównaniu z 30-leciem 1971–2000. Powierzchnia regionu bardzo ciepłego i jednocześnie suchego zwiększyła się sześciokrotnie – z 5% w trzydziestoleciu 1971–2000 do 30% w latach 1981–2010.
The aim of this study was to estimate changes in thermal resources and climatic water balance in Poland in two standard climate periods recommended by the World Meteorological Organization (WMO): 1971–2000, and 1981–2010. These periods were characterized by changes in thermal conditions and by a lack of clear precipitation tendencies. The thermal resources were determined by means of temperature sums, climatic water balance was calculated as a difference between the total precipitation and evaporation and potential evaporation was determined by means of the Thornthwaite method. The thermal and water resources were calculated for the time period from June to August, in other words, for this part of the vegetation season, in which vegetation processes are most intense and water needs are greatest for the vast majority of agricultural crops. Four thermal regions and three regions characterizing water conditions were allocated. It was found that the very warm areas, with temperature sums in the range of 1600–1650°C, increased from 10 to 48% of the country area, and the dry zone with water balance values from –90 to –120 mm increased from 34 to 52%. A characteristic feature was the disappearance of the cool regions with temperature sums of <1500°C in the period 1981–2010 in comparison with the years 1971–2000. The area of the very warm and, at the same time, dry regions increased six times from 5% in 1971–2000 to 30% in the years 1981 to 2010.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2015, 15, 4; 93-100
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wskaźniki oceny suszy stosowane w Polsce i na świecie
Widly applied indices for drought assessment and Polish application
Autorzy:
Tokarczyk, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61340.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
susza
susza atmosferyczna
susza hydrologiczna
wskazniki
suma czasow trwania przeplywow
nizowki rzeczne
wskaznik standaryzowanego opadu
klimatyczny bilans wodny
zlewnia Nysy Klodzkiej
Opis:
W literaturze światowej i polskiej znaleźć można wiele charakterystyk oraz wskaźników opisu suszy i innych mówiących o potrzebach wodnych. Ich zastosowanie zależy głównie od celu oraz dostępności danych. Przedstawiane są one w różnych skalach przestrzennych i czasowych, od skali regionalnej do globalnej. Często służą one do podejmowania decyzji w rolnictwie i gospodarce. Takie zastosowanie narzuca podejście metodyczne tzn. otrzymane wyniki powinny być porównywalne dla różnych obszarów. W związku z powyższym wskaźniki suszy najczęściej wyrażone są jako pojedyncza wartość odnoszona do wybranego obszaru, czy zlewni. Niektóre wskaźniki, najprostsze do określenia, mówią o różnicy sumy opadu z analizowanego przedziału czasowego i norm ustalonych ma podstawie materiału historycznego. Inne wykorzystują więcej informacji np. o temperaturze, pokrywie śnieżnej, zasilaniu wodami powierzchniowymi i podziemnymi itp. Mimo, że trudno ocenić, który wskaźnik jest najlepszy, dla każdego obszaru można znaleźć taki, który lepiej opisuje dane warunki przyrodnicze i klimatyczne. W pracy zamieszczono przegląd wskaźników opisu suszy szeroko stosowanych na świecie i w Polsce oraz przedstawiono wyniki zastosowania wybranych wskaźników dla obszaru zlewni Nysy Kłodzkiej.
Nowadays, in literature there are a lot of indices and factors designed to assess drought periods and water needs. Indices are presented in different spatial and temporal scale, from regional to global and chiefly are dedicated to agriculture and economy for making decision. Their application mainly depends on target and data availability. Such application imposes methodological approach; it means that obtained results should be comparable for different regions. Therefore drought indices are express as single number related to selected region. Some of them, especially the ones that are simple to calculate, are based only on one feature - precipitation for instance as a difference between total precipitation from investigated period and established norm from multiyear data. Others indices are based on more features as temperature, snow-cover, surface water and groundwater supply etc. Although it is hard to select a prori which index is the most effective, for each region the one that matches the best local environment and climatic conditions should be appointed. The paper presents a survey of indices for drought assessment and the results obtained for selected indices in Nysa Klodzka basin.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 07
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy systemu monitoringu suszy rolniczej
Fundamentals of the agricultural drought monitoring system
Autorzy:
Doroszewski, A.
Jadczyszyn, J.
Kozyra, J.
Pudełko, R.
Stuczyński, T.
Mizak, K.
Łopatka, A.
Koza, P.
Górski, T.
Wróblewska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338234.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
internetowy monitoring suszy rolniczej
klimatyczny bilans wodny (KBW)
susza
wilgotność gleb
climatic water balance
drought
internet monitoring of agricultural drought
soil moisture
Opis:
Susza w Polsce występuje w ostatnich latach coraz częściej, zwłaszcza od 1992 roku. Jest bardzo ważnym problemem gospodarczym dla całego kraju z powodu dużych strat w plonach, a tym samym przychodów rolnika i przyczyną wzrostu cen artykułów żywnościowych. Większa częstość występowania suszy jest wynikiem obserwowanych w ostatnich latach zmian klimatycznych. W systemie monitoringu suszy rolniczej warunki meteorologiczne, powodujące suszę, są określane za pomocą klimatycznego bilansu wodnego. System został opracowany i wdrożony przez IUNG-PIB na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Opracowany system zawiera aplikacje komputerowe, integrujące dane meteorologiczne, potrzebne do obliczenia klimatycznego bilansu wodnego oraz dane z cyfrowej mapy glebowo-rolniczej, obrazującej przestrzenne zróżnicowanie retencji wodnej różnych kategorii agronomicznych gleb. System zawiera narzędzia, służące do oceny suszy dla poszczególnych grup i gatunków roślin uprawnych. Wyniki analiz są prezentowane na stronie internetowej w postaci map oraz tabel. Dla monitorowanych upraw rolniczych opracowywane są dane, przedstawiające zagrożenie suszą dla wszystkich gmin Polski w okresie wegetacyjnym. System monitoringu suszy składa się z bazy danych pogodowych, glebowych, aplikacji GIS do przetwarzania i integracji danych przestrzennych oraz internetowego systemu prezentacji wyników.
Drought in Poland appears more frequently in the recent years, particularly since 1992. It is an important economic problem for the whole country since it may bring substantial yield losses, diminished farmers' incomes and a rise of the prices of food products. Increased frequency of droughts is an outcome of climate changes observed recently. In the System of Agricultural Drought Monitoring weather conditions resulting in drought are defined by the climatic water balance. The system ordered by the Ministry of Agriculture and Rural Development was prepared and implemented by the IUNGPIB. It contains computer applications that integrate meteorological data needed for calculating the climatic water balance and data from the digital soil-agricultural map that illustrates spatial differentiation of water retention in soils of different agronomic categories. The system contains tools that are used to assess drought for particular groups and species of crop plants. Results of analyses are presented at a web site in a form of maps and tables. The data presenting the risk of drought during vegetation season are prepared for monitored agricultural crops in all communes of Poland. The system of drought monitoring consists of weather and soil database, of GIS applications to process and integrate spatial data and of the internet system of data presentation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 2; 77-91
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany klimatycznego bilansu wodnego w okresie wegetacji ziemniaka w regionie północnego Mazowsza w latach 1973-2012
Changes in climatic water balance for the potato growing season of north Mazovia region in the years 1973-2012
Autorzy:
Wierzbicka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/809402.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
ziemniaki
sezon wegetacyjny
klimatyczny bilans wodny
Mazowsze Polnocne
lata 1973-2012
potato
vegetation season
climatic water balance
Mazovia region
1973-2012 period
Opis:
Celem badań była analiza zmian wartości klimatycznego bilansu wodnego P–Eo (gdzie: P – opady atmosferyczne, Eo – ewapotranspiracja) w sezonie wegetacji ziemniaka w regionie północnego Mazowsza, w okresie 40 lat, z zaznaczeniem tendencji zmian bilansu w czasie oraz sklasyfikowanie lat pod względem niedoboru lub nadmiaru opadów. Przeciętny bilans wodny w sezonie wegetacyjnym ziemniaka (IV–IX) wynosił –50,4 mm. Największymi ujemnymi wartościami P–Eo wyróżniły się miesiące maj (–22,3 mm) oraz kwiecień (–21,2 mm). Najbardziej niekorzystne pod względem niedoborów wody (–280 do –200 mm) dla wegetacji ziemniaka były lata w kolejności malejącego niedoboru wody: 2003, 2002, 1988, 1983 i 2000, a pod względem nadmiaru (119 do 280 mm) lata: 2007, 2011, 1980, 2010, 1977 uszeregowane w kolejności wzrastającego nadmiaru. Ze względu na poziom opadów wyodrębniono 7 klas dla warunków wegetacji: bardzo suche, suche, umiarkowanie suche, normalne, umiarkowanie wilgotne, mokre i bardzo mokre. Analiza regresji P–Eo wykazała tendencję zmniejszania się niedoboru wody w latach 1973–2012, ale ryzyko wystąpienia roku bardzo suchego jest dwa razy większe (12,5%) niż bardzo mokrego (5%).
Aim of the study was to evaluate changes in values of climatic water balance P–Eo (where P – precipitation, Eo – evapotranspiration) in potato growing season in the northern Mazovia region, during 40 years, with an indication of trends over time and the balance water classification of the years in terms of deficiency or excess rainfall. Evaporation (Eo) was calculated according to the formula: Eo⁼d¯√v¯ ⁺ 4T (where: d¯ – average decade saturation vapour pressure deficit [hPa], ν – average decade wind speed [m·s⁻¹], T – decade sum of total radiation [kcal·cm⁻²]). The average value of P–Eo in the potato growing season (April–September) was: –50.4 mm. The analysis of variance for the climatic water balance, P–Eo calculated using Tukey’s test at α = 0.05 in Anova statistical program. The analysis showed a significant effect of years and months, and interaction between years and months for the climatic water balance.The largest negative values of P–Eo distinguished themselves the months of May (–22.3 mm) and April (–21.2 mm) and the most dry decades in Mazovia are the third of April (–9.8 mm) and the first of May (–8.1 mm). It is interesting that, according to the Climate Atlas of the years 1951 to 1980 that June was regarded as the driest month in this region. In the years 1951–1980 climatic water balance in June was –30 mm, which distinguishes it significantly from –0.7 mm, the values characterizing this month in the years 1973–2012. Due to the level of rainfall identifies 7 classes for vegetation conditions: very dry, dry, moderately dry, normal, moderately moist, wet and very wet. In the 40 years of research: 5 years was considered as very dry, 19 years for dry to moderately dry, five years for the wet and very wet, and only 11 years as sufficient for growing potatoes. The most unfavorable in terms of water scarcity (–280 to –200 mm) for growing potatoes were the years in order of decreasing water scarcity: 2003, 2002, 1988, 1983 and 2000 and in terms of excess (119 to 280 mm) years in order of increasing excess: 2007, 2011, 1980, 2010, 1977. Regression analysis of climatic water balance (P-Eo) showed a decreasing trend of water scarcity in the years 1973–2012, however, the risk of a very dry year is two times higher (12.5)% than the very wet (5%).
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2014, 576
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klimatyczny bilans wodny na obszarze Parku Krajobrazowego Góry Opawskie
Climatic water balance in the Gory Opawskie Landscape Park
Autorzy:
Durło, G.B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/979524.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Sudety Wschodnie
parki krajobrazowe
Park Krajobrazowy Gory Opawskie
drzewostany swierkowe
klimatyczny bilans wodny
lata 1981-2018
climatic water balance
spruce stands
opawskie mountains
Opis:
This paper presents the analysis of the climatic water balance (KBW) in Góry Opawskie Landscpe Park, situated in the southern part of Poland. The research concerned Norway spruce forest stability disturbances against the rainfall conditions in the lower montane zone of the Jesioniki Massif. The data comes from weather measurements in years 1981−2018, which were collected at the three IMGW−PIB and one ČHMÚ meteorological stations. Detailed analysis concerned vegetation season from April to October. Multiannual average value of KBW index in whole vegetation period totalled to +220.5 mm (±175 mm). The lowest values were recorded in April (+20.3 mm on average), while the highest ones in July (+41.0 mm). The average ratio of the number of months with a positive climatic water balance to months with a negative balance equaled to 3.7. The probability of a month with a negative value of the climatic water balance is 20%. In the investigated period, months with negative values of climatic water balances occurred in almost 21% of the cases. In the analysed vegetation period the climatic water balance reached values below zero in years 1992, 1993, 2003, 2004 and 2015, which turned to be the lowest result (–129.7 mm, i.e. 159% below the climatic norm). Due to the high variability (σ2=2794.7 mm) of the climatic water balance and long−term periods with precipitation deficits in recent years, the phytoclimatic conditions do not promote the development of spruce forest vegetation in this area.
Źródło:
Sylwan; 2019, 163, 10; 802-810
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ opadów na wahania zwierciadła wód gruntowych w zachodniej części Wzniesień Łódzkich
The influence of precipitation on water table fluctuation in the western part of Łódź Hills
Autorzy:
Jędruszkiewicz, Joanna
Zieliński, Mariusz
Moniewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578333.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
opady atmosferyczne
zwierciadło wód gruntowych
strefa aeracji
klimatyczny bilans wodny
Wzniesienia Łódzkie
Łódź
precipitation
groundwater table
aeration zone
climatic water balance
Łódź Hills
Opis:
Położenie zwierciadła wód gruntowych uzależnione jest nie tylko od czynników meteorologicznych, ale przede wszystkim od własności hydrogeologicznych podłoża i miąższości strefy aeracji. W opracowaniu dokonano analizy relacji między zasilaniem atmosferycznym a reakcją zwierciadła wody gruntowej. W tym celu zbadano serie tygodniowych pomiarów głębokości do swobodnego zwierciadła wody gruntowej w dwóch studniach położonych w strefie miejskiej (Łódź) i zamiejskiej (Ciosny) oraz serie dobowych sum opadów atmosferycznych (Łódź-Lublinek, Ciosny) w latach 1999–2013. Stwierdzono, że w półroczu chodnym dominują wzniosy zwierciadła wody gruntowej, wywołane sumami opadów poniżej 10 mm tydzień–1. Latem natomiast przeważają spadki zwierciadła, a wzniosy są możliwe, gdy natężenie opadów przekracza 20 mm tydzień–1. Reakcja zwierciadła wody gruntowej w płytszej studni jest bardziej dynamiczna. W głębszej odnotowano niższą amplitudę wahań oraz wydłużenie czasu reakcji na zasilanie atmosferyczne. Wzniosy wywołane opadem o podobnej wysokości w płytszej studni są w przybliżeniu dwukrotnie wyższe niż w studni głębszej.
The level of the groundwater table depends not only on the weather conditions, but primarily on the hydrogeological properties of the substrate and the thickness of the aeration zone. The paper analyzes the relationship between precipit ation and the groundwater table level response. For this purpose, weekly datasets of groundwater table levels (Łódź and Ciosny sites) and daily precipitation totals (Łódź-Lublinek and Ciosny) were studied for the period 1999–2013. During the cold half of the year the increase of the groundwater table level was found for relatively small precipitation (< 10 mm per week). On the contrary, in the warm half of the year a much higher precipitation totals (> 20 mm per week) are required for that increase. For the shallower well (Łódź), the groundwater table level response to precipitation is more dynamic. In the deeper well (Ciosny) the lower fluctuations of amplitude and longer response to precipitation were noticed. For the same amount of precipitation, the increase in the groundwater table level for the shallower well is twice as high as for the deeper one.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2016, 104; 223-235
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies