Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kanonicy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-45 z 45
    Tytuł:
    Nie tylko causa Vortret. O wzajemnych kontaktach wrocławskich premonstratensów i kanoników reguralnych w średniowieczu.
    Autorzy:
    Pobóg-Lenartowicz, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436335.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    norbertanie
    kanonicy reguralni
    oddziaływania i kontakty
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2007, 5; 98-109
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace nad edycją protokołów posiedzeń Kapituły Katedralnej we Fromborku z czasów Mikołaja Kopernika
    Autorzy:
    Makarczyk, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29521036.pdf
    Data publikacji:
    2015-04-15
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Kopernik
    kapituła warmińska
    kanonicy
    Kopernikus
    ermländisches Kapitel
    Kanoniker
    Opis:
    The proceedings of the Chapter from the times of Copernicus were thoroughly discussed by prof. Alojzy Szorc. Here we present only the most important issues related to their editing. These protocols can be found in the Archives of the Archdiocese of Warmia in Olsztyn, in three small books. Represent only a small part of the contents of individual books, the rest are documents from later times, or of any other nature. The issues contained in them, the current issues discussed at the meetings of the Chapter. They create a picture of life Canons of Warmia, including Nicolaus Copernicus. His name appears in the minutes several times, in situations of quite ordinary.
    Die Sitzungsprotokolle des Domkapitels aus der Zeit von Nikolaus Kopernikus wurden von Pfarrer Professor Alojzy Szorc ausführlich besprochen. Hier präsentieren wir nur das Wichtigste, was mit der Herausgabe in Zusammenhang steht. Die Protokolle befinden sich im Archiv der Erzdiözese Ermland in Olsztyn (Allenstein), in drei kleinen Kodizes. Sie stellen nur einen kleinen Teil des Inhalts der einzelnen Kodizes dar,die übrigen Dokumente stammen ausspäterer Zeit odersind von andererArt.Die darin enthaltene Problematik besteht aus den laufenden Angelegenheiten, die in den Sitzungen des Kapitels diskutiert wurden. Sie zeichnen ein gewisses Bild vom Leben der ermländischen Kanoniker, zu denen auch Nikolaus Kopernikus gehörte. Sein Name erscheint etwa ein Dutzend Mal in ganz gewöhnlichen Situationen.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 287, 1; 121-127
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła do dziejów Kościoła w Polsce w zasobie Archiwum Historycznego Zakonu Kanoników Regularnych Laterańskich w Rzymie
    Source materials for history of the Church in Poland in the fonds of the Historical Archive of Lateran Canon Regulars Order in Rome
    Autorzy:
    Łatak, Kazimierz
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352256.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Kościół w Polsce
    kanonicy regularni
    archiwa kościelne
    Rzym
    Opis:
    Zakon kanoników regularnych świętego Augustyna należy do najstarszych instytucji klaustralnych w Kościele Zachodnim. Od 1959 r. tworzy konfederację, która składa się z kilkunastu kongregacji. Kongregacja laterańska uformowała się w średniowieczu we Włoszech. W Polsce miała ponad 50 ośrodków, które tworzyły odrębne obediencje na wzór późniejszych prowincji. Pierwszym z ośrodków, który przyjął przywileje kongregacji laterańskiej była prepozytura Bożego Ciała na Kazimierzu w Krakowie (3 XII 1503). Później o podobne przywileje wystąpiły opactwa i prepozytury w Czerwińsku, Trzemesznie, Wrocławiu, Kaliszu, Mstowie, Lubrańcu, Kłodawie, Krzepicach. Po wielu kasatach przeprowadzonych w okresie zaborów ostał się w Polsce tylko jeden ośrodek, a mianowicie opactwo Bożego Ciała na Kazimierzu w Krakowie. Na przełomie XIX/XX w. nadeszło odrodzenie zakonu i fundacja kolejnych klasztorów. W 1952 r. kapituła generalna zakonu utworzyła w Polsce odrębną prowincję z siedzibą w Krakowie. W archiwum historycznym kongregacji, którego siedziba mieści się przy Bazylice Św. Piotra w Okowach (San Pietro in Vincoli) w Rzymie, najwcześniejsze z zachowanych materiałów źródłowych dotyczących ośrodków polskich zakonu, dotąd zidentyfikowane, pochodzą z drugiej ćwierci XVI w. Od przełomu XVI/XVII w. relacje klasztorów polskich z kurią generalną zakonu stały się żywsze, co przełożyło się na ilość zgromadzonych materiałów. Od początku XVII wieku klasztory polskie wysyłały do Rzymu również ważniejsze spośród publikowanych książek, stąd ich egzemplarze znajdują się nie tylko w bibliotece generalnej, ale także w zasobie archiwum. Opaci generalni zakonu i wielu z kanoników pracujących w kurii generalnej byli konsultorami różnych kongregacji i dykasteriów Stolicy Apostolskiej. Do zaopiniowania otrzymywali również sprawy nadchodzące z Polski. Dość często część dokumentacji pozostawała w zasobach prywatnych konsultorów, która po ich śmierci trafiała do archiwum generalnego. Zasób archiwum jest bardzo duży. Jego nowoczesne porządkowanie i katalogowanie rozpoczęło się w latach osiemdziesiątych XX w, poczynając od dokumentacji sprzed Soboru Trydenckiego. Do dzisiaj zdołano uporządkować i skatalogować zasób do połowy XVII w., a także materiały od 1823 r. (reforma zakonu) do 1945 r. Dotychczasowe prace pozwoliły na zidentyfikowanie wielu nieznanych dotąd, a ważnych materiałów do dziejów nie tylko zakonu w Polsce, ale także wielu diecezji Kościoła rzymskokatolickiego.
    The Order of Canons Regular of Saint Augustine is one of the oldest monastic institutions in the Western Church. Since 1959 it has formed a confederation, which is composed of several congregations. The Lateran Congregation was formed in the Middle Ages in Rome. In Poland, it had nearly 50 centres, which formed separate obediences, following the model of subsequent provinces. The first centre to adopt the privileges of Lateran Congregation was the Corpus Christi provostry in Kazimierz district of Cracow (3 Dec. 1503). Later, provostries and priories in Czerwińsk, Trzemeszno, Wrocław, Kalisz, Mstów, Lubraniec, Kłodawa, and Krzepice have applied for similar privileges. After many monastery closures enforced during the Partitions period, only one centre remained in Poland, that of Corpus Christi in Kazimierz district in Cracow. In late 19th–early 20th century, the order has experienced a revival and new monasteries were founded. In 1952, the General Chapter of the order has established a separate province in Poland, with seat in Cracow. Earliest extant source materials pertaining to Polish centres of the order, as identified so far, contained in the historical archive of the congregation, located near to Basilica of St Peter in Chains (San Pietro in Vincoli) in Rome, date back to first half of 16th century. Since late 16th–early 17th century, relations between Polish monasteries and the General Chapter of the order have become more lively, which is reflected in the number of preserved documents. Since the beginning of 17th century, Polish monasteries have also sent to Rome some of the more important books they published, hence their copies can be found not only in the general library, but also in the archive. Abbot Generals of the order, as well as many of the canons working in the general chapter served as consultors to various congregations and dicasteries of the Holy See. They were requested to provide opinions also on matters referred from Poland. Quite often, part of the documentation remained in private archives of the consultors, which after their deaths were incorporated in the general archive. The fonds of the archive are very extensive. Modern arrangement and cataloguing have begun only in 1980s, and started with documents predating the Council of Trent. Until today, it was possible to arrange and catalogue the fonds dated until mid-17th century, as well as materials dated between 1823 (reform of the order) and 1945. Works conducted so far have allowed identification of many hereto unknown materials important not only for the history of the order in Poland, but also for history of many Roman Catholic dioceses.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 685-701
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jeszcze o kasacie klasztoru kanoników regularnych p.w. św. Mikołaja w Kaliszu
    More about the closure of the monastery of the Canons Regular of St. Nicholas in Kalisz
    Autorzy:
    Pobóg-Lenartowicz, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1195652.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Kościół
    kanonicy regularni
    sekularyzacja
    Kalisz
    Church
    Canons Regular
    secularization
    Opis:
    W 1810 r. doszło do kasaty klasztoru kanoników regularnych p.w. św. Mikołaja w Kaliszu. W Archiwum Diecezjalnym we Włocławku zachował się protokół sekularyzacyjny, przedstawiający stan kościoła, zabudowań klasztornych, wyposażenie kościoła oraz zakrystii. W protokole znajduje się też spis dochodów klasztoru, głownie fundacji mszalnych z miejscowości położonych w pobliskich powiatach oraz z domów znajdujących się w Kaliszu. Z przedstawionego stanu majątkowego wynika, że sytuacja klasztoru była stabilna, co oznacza, że likwidacja konwentu kaliskiego była nieuzasadniona i niezrozumiała.
    In 1810, the monastery of the Canons Regular of St. Nicholas in Kalisz was closed down. In the Diocesan Archives in Włocławek, a secularization protocol has been preserved, presenting the condition of the church, monastery buildings, church and sacristy equipment. The protocol also includes a list of the monastery's revenues, mainly Mass stipends from places located in the nearby counties and from houses located in Kalisz. The presented assets prove that the situation of the monastery was stable, which means that the liquidation of the Kalisz convent was unjustified and incomprehensible. 
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 2; 137-145
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The State of Research and Research Postulates for the Beginnings of the Monastery of the Canons Regular of the Lateran in Kraśnik
    Stan badań i postulaty badawcze do początków klasztoru kanoników regularnych w Kraśniku
    Autorzy:
    Bielak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2038271.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kraśnik
    Kanonicy Regularni Laterańscy
    Canons Regular of the Lateran
    Opis:
    Klasztor Kanoników Regularnych w Kraśniku funkcjonował od roku 1469 do kasaty przez władze carskiej Rosji w 1864. Jego dzieje i wkład w kulturę regionu nie doczekały się dotąd szczegółowego zbadania i opracowania. Publikacje poświęcone wprost klasztorowi kraśnickiemu są stosunkowo nieliczne i dotyczą przede wszystkim kwestii szczegółowych. Najważniejsze opracowania dotyczące początków klasztoru kraśnickiego pochodzą od Ewy Zielińskiej (Kultura intelektualna kanoników regularnych z klasztoru w Kraśniku 1469-1563, Lublin 2002) i Janusza Kurtyki (Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kraków 1997). Nie budzi wątpliwości czas powstania klasztoru i jego najwcześniejsze uposażenie. Znana jest osoba fundatora. Wśród powodów fundacji wymieniono następujące: uczczenie pamięci ojca; uczynienie z klasztoru kraśnickiego rodowej nekropolii Rabsztyńskich; osobista pobożność Jana Rabsztyńskiego i troska o zapewnienie miejscowej ludności odpowiedniej opieki duszpasterskiej. Nierozwiązany jest problem czasu powstania parafii w Kraśniku. Zagadką pozostaje zwłoka biskupa krakowskiego Jana Lutka z Brzezia z wystawieniem dokumentu potwierdzającego fundację i erygującego klasztor w Kraśniku. Wątpliwości budzi sprawa istnienia w Kraśniku średniowiecznego skryptorium.
    The monastery of the Canons Regular in Kraśnik functioned from 1469 to its dissolution by the tsarist Russia in 1864. Its history and contribution to the culture of the region have not been studied in detail so far. There are relatively few publications on the monastery of Kraśnik and they relate primarily to the issues of specific monuments. The main studies of the beginnings of the monastery in Kraśnik come from Ewa Zielińska (Kultura intelektualna kanoników regularnych z klasztoru w Kraśniku 1469-1563, Lublin 2002) and Janusz Kurtyka (Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Cracow 1997). There is no doubt about the date of founding the monastery and earliest emolument of the monastery. The founder is well-known. The reasons for the foundation are as follows: the wish of the founder’s father; commemoration of father’s memory; making the monastery in Kraśnik the necropolis of the Rabsztyńskis; Jan Rabsztyński’s personal piety and concern for providing the local people with adequate pastoral care. Research postulates. The problem of establishing the parish in Kraśnik has not been solved. It is a mystery why the bishop of Cracow Jan Lutek of Brzezia delayed issuing the document confirming the foundation and erection of the monastery in Kraśnik. There are doubts about existing a medieval scriptorium in Kraśnik.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 4; 43-52
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ars predicandi. Wybitni kaznodzieje konwentu kraśnickiego
    Ars Predicandi. Outstanding preachers of the monastery in Kraśnik
    Autorzy:
    Pietrzykowski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019035.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kraśnik
    Kanonicy Regularni Laterańscy
    kaznodziejstwo
    preachers
    sermons
    the Canons Regular
    Opis:
    The article presents an outline of the issues connected with the Canons Regular preaching, including the profiles of the most outstanding preachers and the topics covered in their sermons. The study of the achievements of the Canons Regular preachers led to the conclusion that, in comparison with other religious orders boasting the most outstanding preachers in their ranks in Poland, the contribution of the Canons Regular of Lateral in this field is not very impressive. They are not among the well-known defenders of the Catholic faith against the attacks of the dissenters, they are not seen among the chaplains at royal or magnate courts either. In addition, the representatives of this order are noticed quite late among the camp’s preachers who played an important role in the military pastoral care. Nevertheless, preachers from the Cracow congregation of the Canons Regular occupied a prominent place among a large number of male orders in the lands of Poland and Lithuania. They were frequently active outside their own abbey or provostries.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 215-235
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Księgozbiory kolegiów kanonickich archidiakonatu wojnickiego do 1786 roku
    The book collections belonging to the colleges of canons in the archdeaconry of Wojnicz until 1786
    Autorzy:
    Graczyk, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/784072.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Wojnicz
    Bobowa
    księgozbiór
    kolegiata
    kanonicy
    book collection
    collegiate church
    canons
    Opis:
    The two collegiate churches existing in the archdeaconry of Wojnicz, in Wojnicz and Bobowa, possessed their own libraries with a similar number of books: the collegiate church in Wojnicz had 77 titles and the one in Bobowa around 50 titles. The core collections of both libraries comprised books on theology, preaching, philosophy, law and history. The Wojnicz collection acquired a special significance thanks to numerous fifteenth-century books in the surviving Gothic and Renaissance bindings which are of great value and only slightly damaged by the passage of time. Although these two libraries were established at different times (Wojnicz in 1465 and Bobowa in 1529) and circumstances, they both collected books related to pastoral work, particularly visible in the case of Bobowa. In the case of the collegiate church in Wojnicz, a number of valuable books were in the possession of canons, who collected them for their studies and work at the university, and then bequeathed them to the libraries of the collegiate churches. Undoubtedly, the library in Wojnicz ranked among the most significant book collections in terms of its content and the time of publication, while the one in Bobowa definitely served pragmatic purposes.
    Istniejące w granicach archidiakonatu wojnickiego dwie kolegiaty w Wojniczu i Bobowej posiadały swoje księgozbiory. Od strony zasobności były to biblioteki zbliżone, kolegiata w Wojniczu – 77 tytułów, w Bobowej – ok. 50. Trzon obydwu zasobów bibliotecznych stanowiły księgi z zakresu teologii, kaznodziejstwa, filozofii, prawa i historii. Rangę zbioru wojnickiego podnoszą zachowane do dziś cenne oprawy gotyckie i renesansowe na wielu XV-wiecznych księgach, nieco zniszczone przez upływ czasu. Obie biblioteki kolegiackie, choć powstały w różnym czasie i okolicznościach (Wojnicz – 1465, Bobowa – 1529), gromadziły księgi tematycznie związane z pracą duszpasterską, co jest szczególnie widoczne w przypadku Bobowej. Z kolei w przypadku kolegiaty w Wojniczu wiele cennych dzieł należało do kanoników, którzy wcześniej gromadzili je na okoliczność odbywanych studiów i pracy na uniwersytecie, z czasem przekazując je w drodze legatu testamentowego do zbiorów biblioteki kolegiackiej. Bez wątpienia księgozbiór kolegiaty w Wojniczu należał do znaczących pod względem zawartości treściowej ksiąg, jak również czasu ich wydania, w Bobowej zaś miał zdecydowanie charakter pragmatyczny.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 137-150
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opat na trudne czasy? Marcin Rinkenberg i jego opackie rządy w klasztorze Kanoników Regularnych w Żaganiu (1468-1489)
    An abbot for hard times? On the tenure of abbot Martin Rinkenberg in the monastery of canons in Żagań (1468-1489)
    Autorzy:
    Karczewska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407229.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Śląsk głogowski
    kanonicy regularni
    opat
    Żagań
    Głogów Silesia
    Canons Regular
    abbott
    Opis:
    Artykuł przedstawia osobę i działalność Marcina Rinkenberga – opata klasztoru kanoników regularnych reguły św. Augustyna w Żaganiu, który pełnił tę godność w latach 1468-1489. Był jednym z najdłużej urzędujących opatów żagańskiego klasztoru. Jego rządy przypadły na trudne czasy konfliktów między książętami dzielnicowymi i wojny o sukcesję głogowską. Wydarzenia te bardzo dotknęły konwent żagański, zwłaszcza w zakresie jego gospodarki i stanu majątkowego. Artykuł prezentuje podejście i stanowisko opata wobec tych wydarzeń, a także charakteryzuje cechy jego trudnej i kontrowersyjnej osobowości oraz omawia jego zainteresowania i pasje.
    The article presents the person and work of Martin Rinkenberg, abbot of the monastery of Canons Regular of St Augustine in Żagań, who held this office in 1468-1489. He was one of the longest-serving abbots of the monastery. His term fell in a difficult period, marked by disputes between rulers and the Glogów War of Succession. These events had a great impact on the monastery in Żagań, especially on its economic situation and property. The article presents the abbot's attitude and position towards these events, depicts his difficult and controversial personality, and discusses his interests and passions.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 68-78
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kopiarz wizytacji biskupich krakowskiego klasztoru kanoników regularnych laterańskich
    Autorzy:
    Łatak, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23203219.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-21
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    biskupi krakowscy
    wizytacje
    klasztor
    kanonicy regularni
    Kazimierz krakowski
    klasztor Bożego Ciała
    kopiariusz
    Źródło:
    Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 281-291
    9788394002664
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skomplikowane losy opata klasztoru kanoników regularnych w Żaganiu Pawła II (1522–1525). Znaczenie jego rządów dla majątku i formacji religijnej wspólnoty zakonnej
    The Complicated Fate of the Abbot of the Monastery of Canons Regular in Żagań Paul II (1522–1525). The Importance of His Rule for the Wealth and Religious Formation of the Monastic Community
    Autorzy:
    Witczak, Zbigniew Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408338.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Żagań
    kanonicy regularni
    opat Paweł II
    luteranizm
    regular canons
    abbot Paul II
    Lutheranism
    Opis:
    Artykuł jest próbą przybliżenia postaci jednego z opatów żagańskiego konwentu kanoników regularnych, Pawła Lembergka z Żar, który w literaturze jest często określany mianem Paweł z Lwówka lub „żelaznym” opatem. Rządzący konwentem żagańskim w XVI w. Paweł jest postacią szczególnie ważną dla historii tamtejszego opactwa. Wysłany na studia do Wittenbergi poznał tam Marcina Lutra i jego poglądy, które odcisnęły na nim swój ślad. Konsekwencją tego było popieranie luteranizmu przez późniejszego opata w swoim klasztorze. Postać ta jest doskonałym przykładem tego, jak wielki wpływ wywarły na Śląsku protestanckie idee nie tylko wśród miejscowej ludności, ale także pośród lokalnego duchowieństwa. Rządy opata Pawła są momentem przełomowym, wpisującymsię w narracji kroniki klasztornej w proces upadku religijnego konwentu z Żagania.
    The article is an attempt to introduce the figure of one of the abbots of the Żagań Convent of Canons Regular, Paweł Lembergek from Żary, who in the literature is often referred to as Paweł of Lwówek or the iron abbot. Paweł, who ruled the Żagań convent in the 16th century, is a figure of particular importance for the history of the Żagań abbey. He was sent to study in Wittenberg, where he met MartinLuther and his religious views, which left their mark on him. The consequence of this was that Paul supported Lutheranism as abbot of the monastery. Paweł is an excellent example of how great an influence Protestant ideas had in Silesia, not only among the local population,but also among the local clergy. The reign of Abbot Paweł is a breakthrough moment, inscribed in the narrative of the monastery chronicle in the process of the religious declineof the Żagań convent.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2023, 43, 2; 161-178
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoła parafialna w Kraśniku w okresie staropolskim
    Autorzy:
    Szczepaniak, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560693.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
    Tematy:
    Kraśnik
    Canons Regular of the Lateran
    parish school
    kanonicy regularni laterańscy
    szkoła parafialna
    Opis:
    At the turn of the fourteenth and fifteenth centuries Kraśnik, then belonging to the Gorajski and later to Tęczyński, was a significant urban center in the lightly populated eastern area of the province. Sandomierski (Lubelskie Voivodeship was not established until 1474). The parish of St. Peter and probably a parish school next to it were there. The Canons Regular of the Lateran settled in the city in 1468 and, in principle, took care of the running of schools and organizing libraries. The functioning of the school is confirmed by sources. Despite numerous elementary calamities (wars, pestilence, famine) which ruined the city causing the destruction of buildings (including the monastery and school) as well as economic stagnation and depopulation of the city, the school operated continuously, except for two decades after the great fire of the city (1735). At the beginning of the 17th century, the school was located in a separate, brick building, which consisted of a hall, two rooms (school class and teacher's apartment) and three chambers. The program at the Kraśnik school was based on the trivium, like the parish school at the mother monastery in Kazimierz and the monastery in Kłodzko, from which Kazimierz canons came. At least three years of teaching included grammar, rhetoric and dialectics. Graduates of these schools were able to read and write in Latin and acquired basic knowledge of arithmetic, geography, history, liturgy, music and church singing.
    Na przełomie XIV i XV w. Kraśnik, należący wówczas do Gorajskich a później Tęczyńskich, był znacznym ośrodkiem miejskim w niezbyt zaludnionym wschodnim  obszarze woj. sandomierskiego (woj. lubelskie utworzono dopiero w 1474 r.). Istniała tam parafia p.w. św. Piotra, a przy niej najprawdopodobniej szkoła parafialna. Po osadzeniu w mieście w 1468 r. kanoników regularnych laterańskich, z zasady dbających o prowadzenie szkół i organizowanie bibliotek,  funkcjonowanie szkoły znajduje potwierdzenie w źródłach.  Mimo licznych klęsk elementarnych rujnujących miasto (wojny, zarazy, głód), przynoszących zniszczenie zabudowy (z klasztorem i szkołą) oraz zastój gospodarczy i wyludnienie miasta szkoła nieprzerwanie działała, z wyjątkiem dwóch dziesięcioleci po wielkim pożarze miasta (1735 r.). Na początku XVII w. szkoła mieściła się w osobnym, murowanym budynku, który składał się z sieni, dwóch izb (klasa szkolna i mieszkanie nauczyciela) i trzech komór. Program w szkole kraśnickiej opierał się na trivium, podobnie jak w szkole parafialnej w przy klasztorze macierzystym w Kazimierzu i klasztorze w Kłodzku, z którego wywodzili się kanonicy kazimierscy. Minimum trzyletnie nauczanie obejmowało więc gramatykę, retorykę i dialektykę. Absolwenci tych szkół umieli czytać i pisać po łacinie oraz przyswajali sobie podstawową wiedzę z arytmetyki, geografii, historii, liturgii, muzyki i śpiewu kościelnego.
    Źródło:
    Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2019, 26
    0208-7626
    Pojawia się w:
    Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krakowski klasztor kanoników regularnych laterańskich jako mecenas kultury muzycznej (1668-1676)
    The Monastery of the Canons Regular of the Lateran in Kraków as a Patron of Musical Culture (1668-1676)
    Autorzy:
    Grajewski, Czesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790946.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    muzyka
    kanonicy regularni laterańscy
    Kraków
    klasztor
    music
    Canons Regular of the Lateran
    cloister
    Opis:
    W Archiwum kościoła pw. Bożego Ciała w Krakowie znajduje się księga rachunkowa (Expensa pecuniae) prowadzona przez zakrystianów w latach 1616-1676. Artykuł, będący dopełnieniem wcześniejszych prac, dotyczy zapisów od roku 1668, wówczas bowiem zakrystian odnotował po raz pierwszy użycie pozytywu w ceremoniach liturgicznych. Autor przeanalizował te notatki, które dotyczą wydatków na muzykę kościelną. Zakonnicy płacili śpiewakom, instrumentalistom za uświetnienie muzykom liturgii, ale na szczególną uwagę zasługują te notatki, w których jest mowa o muzyce instrumentalnej. Użycie pozytywu w trakcie procesji w uroczystość odpustową przemawia, zdaniem autora, za praktykowaniem nowoczesnej muzyki w stylu koncertującym, poświadczając recepcję zachodnich osiągnięć kompozytorskich na gruncie polskim. Cały dokument jest dowodem wysokiej kultury muzycznej kultywowanej w klasztorze krakowskim.
    In the archives of the Corpus Christi Church in Kraków there is a ledger (Expensa pecuniae) which was maintained by its sacristans during the years 1616-1676. This article, which complements previous works, concerns the entries for the year 1668 because it was in that year that the sacristans recorded the first use of the positive organ in liturgical ceremonies. The author has analysed these notes concerning music-related expenses. The monks paid singers and instrumentalists to enhance the music of the liturgy, but the notes about the instrumental music themselves are deserving of special attention. The use of the positive organ during the procession to the local parish fair, in the opinion of the author, confirms the fact that modern music was being performed in the concertante style, confirming the reception of Western compositional achievements in Poland. The entire document is proof of the high-level of musical culture which was cultivated in this Kraków monastery.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 12; 45-57
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Translacja klasztoru jako element reformy życia wewnętrznego (na przykładzie klasztoru kanoników regularnych w Żaganiu)
    Autorzy:
    Witczak, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560541.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    monastery
    Żagań
    relocation
    canons regular
    Silesia
    reform
    Klasztor
    translacja
    kanonicy regularni
    Śląsk
    reforma
    Opis:
    The location in which a church was based played an important role in the life of religious communities in the Middle Ages. Interactions with society and the mutual influence of a monastery on the surrounding societies could support or inhibit the development of an abbey. There were situations when monks were moved to serve in different locations. In Silesia, we have two examples of canons regular monasteries. Both the monastery of the Blessed Virgin Mary in Wrocław and the convent of Żagań were originally located in other places. As described in the monastery chronicle, the transfer of the monastery from Nowogród Bobrzański to Żagań in 1284 was an event that opened new opportunities and perspectives for the abbey.
    Lokalizacja, w której znajdowała się instytucja kościelna, odgrywała istotna rolę w życiu wspólnot religijnych średniowiecza. Interakcje z otoczeniem i wzajemne wpływanie na siebie klasztoru i otoczenia mogły wspierać lub hamować rozwój opactwa. Zdarzały się sytuacje, że dochodziło do zmiany miejsca sprawowania służby przez zakonników. Na terenie Śląska mamy nawet dwa przykłady dla konwentów kanoników regularnych. Zarówno klasztor Najświętszej Maryi Panny we Wrocławiu, jak i konwent żagański swoje pierwotne lokalizacje miały w innych miejscach. Przeniesienie klasztoru z Nowogrodu Bobrzańskiego do Żagania w 1284 roku było wydarzeniem, które otwierało dla opactwa nowe szanse i perspektywy, a przynajmniej tak zostało to zaprezentowane na kartach kroniki klasztornej.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2019, 25, 1
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Muzyka liturgiczna w krakowskim kościele Bożego Ciała w II połowie XVII wieku w świetle księgi wydatków zakrystii (1616-1668)
    Liturgical Music in the Corpus Christi Church in Cracow in the 2nd Half of the 17th Century in Light of Expenses of the Sacristy (1616-1668)
    Autorzy:
    Grajewski, Czesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1795774.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    muzyka liturgiczna
    kanonicy regularni
    Kraków
    klasztor
    liturgical music
    regular canons
    Cracow
    monastery
    Opis:
    W Archiwum kościoła pw. Bożego Ciała w Krakowie znajduje się księga rachunkowa (Expensa pecuniae) prowadzona przez zakrystianów w latach 1616-1668. Autor artykułu przeanalizował te zapisy, które dotyczą wydatków na muzykę kościelną. Zakonnicy płacili śpiewakom, instrumentalistom za uświetnienie muzykom liturgii. Artykuł dotyczy zapisów w drugiej połowie wieku XVII, szczególnie okresu po najeździe szwedzkim do roku 1668. Dokument jest dowodem wysokiej kultury muzycznej kultywowanej w klasztorze krakowskim.
    In the archives of the Corpus Christi Church in Cracow there is a ledger (Expensa pecuniae) that was maintained by the sacristans during the years 1616-1668. The author of this paper analyzed the entries which reflect music-related expenses. The monks paid the singers or instrumentalists for enhancing the liturgy. The paper refers to the period after the Swedish invasion in the 2nd half of the 17th century, till 1668. The document proves a high-level musical culture cultivated in the monastery in Cracow.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 12; 57-65
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wydatki zakrystii krakowskiego kościoła Bożego Ciała (I poł. XVII w.) jako świadectwo kultury muzycznej Kanoników Regularnych Laterańskich
    Expenses of the Sacristy of the Corpus Christi Church in Kraków (1st Half of 17th Century) as a Testimony to the Music Culture of the Canons Regular of the Lateran
    Autorzy:
    Grajewski, Czesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2036126.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    muzyka
    Kanonicy Regularni Laterańscy
    Kraków
    klasztor
    music
    Canons Regular of the Lateran
    Cracow
    closter
    Opis:
    W Archiwum kościoła pw. Bożego Ciała w Krakowie znajduje się księga rachunkowa (Expensa pecuniae) prowadzona przez zakrystianów w latach 1616-1676. Autor artykułu przeanalizował te zapisy, które dotyczą wydatków na muzykę kościelną. Zakonnicy płacili śpiewakom, instrumentalistom za uświetnienie muzyką liturgii. Pierwsza część księgi dotyczy okresu przed najazdem szwedzkim, tj. lat 1616-1652, kiedy nastąpiła przerwa w prowadzeniu rachunkowości. Dokument jest dowodem wysokiej kultury muzycznej kultywowanej w klasztorze krakowskim.
    In the archives of the Corpus Christi Church in Kraków there is a ledger (Expensa pecuniae) that was maintained by the sacristans during the years 1616-1676. The author or this paper analyzed the entries which reflect music-related expenses. The monks paid the singers or instrumentalists for enhancing the liturgy. The first part of the ledger refers to the period between 1616 and 1652. The Swedish invasion interrupted the process of maintaining the ledger. The document proves a high-level music culture cultivated in the monastery in Kraków.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 13; 217-237
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instrumenty i księgi muzyczne w dokumentach kanoników regularnych laterańskich (1781-1861)
    Musical Instruments and Liturgical Books in the Documents of the Canons Regular of the Lateran (1781-1861)
    Autorzy:
    Grajewski, Czesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944259.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-31
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    muzyka liturgiczna
    klasztor
    kanonicy regularni laterańscy
    liturgical music
    monastery
    Canons Regular of the Lateran
    Opis:
    The author of the article has analyzed protocols (files) of the general chapters as well as protocols from visitations to monasteries of the Canons Regular of the Lateran (CRL) in the Kraków Province between 1781 and 1861. The protocols are currently in the archives of the Pauline Fathers in Częstochowa (ms. 253 and ms. 254), where they were placed after the dissolution of monasteries ordered by the Russian authorities following the January Uprising. This article centers on topics related to music which are present in the documents mentioned above. The author identified the following four topics: A) music books serving in the liturgy, B) music instruments, especially organs and bells. Several dozen notes in both manuscripts demonstrate concern of the Canons Regular for the quality of music in their monasteries.
    Autor zanalizował protokoły (akta) kapituł generalnych i protokoły wizytacji klasztorów kanoników regularnych laterańskich (CRL) prepozytury krakowskiej z lat 1781-1861. Protokoły te znajdują się w archiwum oo. paulinów w Częstochowie (ms. 253 i ms. 254), a trafiły tam po likwidacji klasztorów na mocy zarządzenia władz rosyjskich po powstaniu styczniowym. Artykuł dotyczy problematyki muzycznej, która poruszana jest w powyższych dokumentach. Autor wyodrębnił dwa zagadnienia: A) księgi muzyczne służące liturgii, B) instrumenty muzyczne, zwłaszcza organy i dzwony. Kilkadziesiąt takich notatek w obu rękopisach jest świadectwem zatroskania zakonu o stan muzyki w klasztorach CRL.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2019, 40, 1; 189-208
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Księgozbiór kanoników i wikariuszy kapituły kolegiackiej pw. Narodzenia NMP w Tarnowie (XV-XVIII w.) w zbiorach biblioteki tarnowskiego seminarium duchownego
    The book collection of the canons and curates of the Tarnów Collegiate Chapter of the Nativity of the Blessed Virgin Mary (from the fifteenth to the eighteenth century) in the library of the Tarnów seminary
    Autorzy:
    Marszalska, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/784117.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Tarnów
    kolegiata
    kanonicy
    kapituła kolegiacka
    wikariusze
    księgozbiór
    collegiate church
    canons
    collegiate chapter
    curates
    library
    Opis:
    When the Tarnów collegiate church was established (1400), a reference library necessary for pastoral work was amassed. The collection contained the Bible, commentaries on biblical texts, philosophical and theological treatises, and books helpful in preaching, including treaties in the field of polemic theology. It grew steadily in size, especially thanks to gifts and bequests made by the Tarnów canons. Among the books of the Tarnów canons are two significant and valuable collections (due to their interesting bindings), which belonged to Szymon Starowolski and Erazm Marcinowski. These are works in the fields of history, preaching, law, biblical literature, and above all, liturgy. They are printed in Latin and come chiefly from foreign publishing houses: Paris, Antwerp, Basel, Venice, Rome and Verona. In addition to the chapter library, there was also the library amassed by the college of curates, an institution established on 10 July 1458 and assigned to the collegiate church in Tarnów. The books collected by the college of curates were useful aids in parish pastoral work, as evidenced by the large number of sermons, homilies, all kinds of thesauruses, and above all, the Bible. This library was used primarily for preaching sermons on Sundays and throughout the liturgical year. Over time, the books of the college of curates were incorporated into the library of the collegiate chapter, and then into the library of Tarnów cathedral. In the nineteenth century, when the library of the Tarnów seminary was established, the books of the collegiate curates were given to the seminary book collection, where they are still today.
    Od czasu powstania kolegiaty tarnowskiej (1400) gromadzony był podręczny księgozbiór, niezbędny w pracy duszpasterskiej, zawierający Biblię i jej komentarze, traktaty filozoficzne i teologiczne, a także księgi pomocne w kaznodziejstwie, w tym traktaty z zakresu teologii polemicznej. Systematycznie powiększał się, zwłaszcza dzięki darom i legatom testamentowym tarnowskich kanoników. Wśród ksiąg po kanonikach tarnowskich dają się wyróżnić dwie znaczące i cenne pod względem zawartości kolekcje: kanoników Szymona Starowolskiego i Erazma Marcinowskiego z charakterystycznymi oprawami ksiąg dla obu kolekcji. Są to dzieła z zakresu historii, kaznodziejstwa, prawa, biblistyki, a nade wszystko liturgiki. Drukowane są w języku łacińskim i pochodzą w zdecydowanej większości z zagranicznych oficyn wydawniczych: Paryża, Antwerpii, Bazylei, Wenecji, Rzymu i Werony. Oprócz zgromadzonego księgozbioru kapitulnego księgi posiadało również kolegium wikariuszów utworzone przy kolegiacie tarnowskiej 10 lipca 1458 roku. Zgromadzone przez nich księgi pełniły funkcję praktyczną, służąc pomocą w duszpasterstwie parafialnym, na co wskazuje duża liczba sermones, homiliariów, wszelkiego rodzaju thesarusy i nade wszystko Biblia. Był to rodzaj księgozbioru podręcznego, służącego przede wszystkim do głoszenia kazań niedzielnych i w okresach roku liturgicznego. Księgi kolegium wikariuszów z czasem zasiliły księgozbiór kapituły kolegiackiej, a następnie katedralnej tarnowskiej. W XIX wieku, gdy tworzono bibliotekę seminarium tarnowskiego, księgi po wikariuszach kolegiackich zostały przekazane do księgozbioru seminaryjnego, gdzie znajdują się do dzisiaj.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 219-235
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Proboszczowie kanonii w Biegonicach
    Autorzy:
    Witowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/669299.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Biegonice
    Nowy Sącz
    Collegiate of canons
    pastors
    canon
    Sądecczyzna
    kapituła kolegiacka
    proboszczowie
    kanonicy
    Opis:
    The article presents priest who were pastors in the parish of St. Lawrence in Biegonice. The time range of description is determined by years of existence of the Collegiate of Saint. Margaret in Nowy Sącz (1448-1791). Parish in Biegonice became one of prebends this Collegiate and office of the pastor was associated with canonical dignity, but there were exceptions. The article aims to present profiles of pastors, but also to show their influence on parish pastoral ministry, which mainly depends on the pastor – shepherd of a particular parish.
    Artykuł przedstawia sylwetki duchownych, którzy pełnili funkcję proboszczów w parafii św. Wawrzyńca w Biegonicach. Ramy czasowe określają lata istnienia kapituły św. Małgorzaty w Nowym Sączu (1448–1791). Parafia w Biegonicach została jedną z kanonii wspomnianej kapituły, dlatego urząd proboszcza związany był z godnością kanonicką, chociaż były od tego wyjątki. Opracowanie ma na celu przedstawić sylwetki proboszczów, ale także ukazać ich wpływ na parafialne duszpasterstwo, które w głównej mierze zależy od proboszcza – pasterza konkretnej parafii.
    Źródło:
    Tarnowskie Studia Teologiczne; 2018, 37, 1-2
    2391-6826
    0239-4472
    Pojawia się w:
    Tarnowskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Program ikonograficzny wystroju wnętrza kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Augustyna w Kraśniku (wiek XVII i XVIII)
    Iconography of the interior of the church dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary and St. Augustine in Kraśnik (17th and 18th centuries)
    Autorzy:
    Czyż, Anna S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019126.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kraśnik
    kościół
    ikonografia
    wystrój kościoła
    kanonicy regularni
    a church
    iconography
    church decor
    the Canons Regular
    Opis:
    Modern furnishings of the church dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary and St. Augustine in Kraśnik were created over three hundred years. However, the oldest trace of the decor from the 16th century is scant. In the first half of the 17th century they were exchanged, and it was at the time when the monastery in Kraśnik joined the Cracow Congregation. The 1630s were particularly important in the creation of the new decor of the church as the following things were founded: choir stalls, including collator ones, paintings by Dolabella as well as the high altar and brotherhood’s one. The above-mentioned elements of the interior were means of conveying the most important themes: canonic (Ordo apostolicus, the patrons of the Cracow Congregation), Passion, Eucharistic, Marian (including SalvatorMundi and MaterMisericordiae) as well as patronal. It cannot be ruled out that intensive artistic investment was connected with the plan to convene the General Chapter in Kraśnik in 1635. In the following decades, especially in the mid-eighteenth centuries, the interior was supplemented and developed, within the aforementioned themes, through the foundations of new altars, a pulpit and paintings in the chancel. Comparing the themes of the church decoration in Krasnik with other churches of the Canons Regular of the Cracow Congregation, it should be noted that they are typical. They referred to monastic life, including the spirituality of the canons and the "primacy" of the congregation, as well as the pastoral ministry being developed on the basis of Passion, Eucharistic and Marian themes. They were presented in the context of the changes taking place in the life of the Church after the Council of Trent, the trend which was also adopted by the Cracow Congregation of Corpus Christi, which co-created a new model of the sacred art in the Republic of Poland.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 63-98
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kraśniku - nowe ustalenia badawcze po I etapie badań - 2008-2009
    Saint Virgin Mary Parish Church in Kraśnik - new research results after I phase of studies 2008-2009
    Autorzy:
    Landecka, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/390465.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    badania architektoniczne
    konserwacja
    gotyk
    klasztor
    kanonicy regularni
    architectural research
    conservation
    gothic
    monastery
    Canons Regular
    Opis:
    Kraśnik należy do najstarszych miast na Lubelszczyźnie - badania archeologiczne potwierdzają, że w XIII wieku istniała tu osada z zamkiem i kościołem Prawa miejskie nadane zostały w roku 1377, gdy miasto należało do rodu Gorajskich. Murowany kościół, ufundowany został przez rodzinę Tęczyńskich ok. 1448 r. Dziś odpowiada mu wykonane z gotyckiej cegły prezbiterium, do którego w kolejnej fazie dobudowana została zakrystia i skarbiec. W 1461 r. do Kraśnika sprowadzono z Krakowa zakon kanoników regularnych, którzy zbudowali klasztor i rozbudowali kościół. Z kamiennych bloków wzniesiona została nawa główna i nawy boczne, a gotycki kościół został włączony w nową bryłę. Kolejne przebudowy prowadzone są w I połowie wieku XVI (podwyższenie murów, nowe sklepienia, renesansowe dekoracje wnętrza, polichromie, kaplice grobowe). Po zniszczeniach kościoła w wojnach szwedzkich i przejęciu kościoła przez rodzinę Zamojskich, dokonana zostaje przebudowa w stylu barokowym ( nowe szczyty w elewacjach, budowa kaplicy - w której zachowała się data - 1657). W 1864 roku, po kasacie zakonu, kościół został zajęty przez władze rosyjskie. Zniszczony przez pożary wymagał napraw (elewacje, dach). W roku 1911 odnotowany jest ostatni etap zmian – nadbudowa wieży zegarowej. Kościół w Kraśniku ze swoją 600 letnią historią od lat przyciągał badaczy architektury. W 1986 r. odkryte zostały dwie arkadowe nisze z romańską kolumną, ceglana krypta grobowa, fragmenty posadzki kamiennej. W 2007 roku rozpoczęty został remont elewacji kościoła. Pierwsze prace przy usuwaniu tynku ujawniły, że znakomicie zachowane są kamienne bloki i detale architektoniczne z najwcześniejszych faz budowy (fragmenty gotyckiego szczytu, kamienne obramienia okien, lico murów). Badania konserwatorskie, archeologiczne i architektoniczne we wnętrzu kościoła, w poziomie fundamentów, poddasza i elewacji pozwoliły na odkrycie nowych elementów i pełniejsze ustalenie etapów budowy świątyni. W oparciu o wyniki badań podjęto decyzję o przywróceniu - rzadkiej na Lubelszczyźnie – gotyckiej formy kościoła, ekspozycji ceglanego lica najstarszego kościoła, jego kamiennej bryły (z II fazy), z pięknym gotyckim szczytem schodkowym, portalem, wysokimi oknami i detalami architektonicznymi. Prowadzone w związku z remontem badania są kontynuowane, co pozwoli poszerzyć wiedzę o historii budowlanej kościoła, klasztoru i miasta.
    The town of Kraśnik is one of the oldest of its kind in the Lublin region - archaeological researches confirmed that that in the XIII century in the same place existed a settlement with castle and a church. Municipal rights were granted to Krasnik in 1377, when town was ruled by Gorajski family. A brick church was founded by Teczynski family around 1448. Today this is reflected by the chancel build around the altar from Gothic bricks, to which in the next phases vestry and reasury has been constructed. In 1461 a n Canons Regular of the Lateran Order has been brought to Krasnik from Cracow. The Order extended the original structure and built a monastery. From stone blocks they erected main nave and church aisles and Gothic church was incorporated in the new form. Consecutive rebuilding continued in 1st half of XVI century (raising of church walls, new arches, Renaissance decorations, polychrome wall paintings, memorial chapels). After damages to the church caused by the wars with Sweden, it became a property of Zamoyski family, who rebuilt it in the Baroque style (new elevation copings, building of new chapel in which the foundation date remained - 1657). In the year of 1864 after the cessation of the Order, church has been taken under the control of Russian government. Damaged by fires it required renovations (front elevations, roof). In 1911 the last phase of modifications was recorded - extension to the clock tower. Church in Krasnik with its 600 years of history always attracted attention from architectural researchers and scientists. In 2007 renovation of front elevation commenced. Initial works on removing plaster revealed perfectly preserved stone blocks and details from the earliest phases of the construction (fragments of a Gothic arch, stone window framings, front walls). Conservatory and archaeological researches inside the church on the foundation, roof and elevation levels uncovered new architectural elements and therefore allowed to understand in more complete way the construction phases of the church. As the results of the research, a decision has been made to restore the Gothic form of the church (rarely found in Lublin region) and to expose the oldest brick front, stone contour with beautiful stepped facade, portal, high windows and architectural details from the II phase of construction. Research to reveal more about the history of church, monastery and the town itself continues along with reconstruction works.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2010, 7, 2; 53-66
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mszał Kraśnicki – zabytek z XV wieku
    Kraśnik missal – monument from the 15th century
    Autorzy:
    Moskal, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019075.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    księgi liturgiczne
    mszał
    Kanonicy Regularni Laterańscy
    Kraśnik
    liturgical books
    missal
    Canons Regular of the Lateran
    Opis:
    Kraśnik missal – liturgical manuscript dated for the beginning the 15th century, probably product scriptorium by the monastery of Canons Regular in Cracow. In the 16th century his presence authenticated at the monastery in Kraśnik. In the XIX century transported to the seminar library in Lublin. He consists of two parts, containing the calendar of the Cracow diocese and liturgical texts among others.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 193-198
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kanonik płocki Tycza (Tyńcza) z Krajkowa i Kossobud. Przyczynek do imiennictwa średniowiecznych mazowieckich Pobogów
    Canon of Płock Tycza (Tyńcza) from Krajkowo and Kossobudy. A contribution to the namesake of medieval Mazovian Pobogs
    Autorzy:
    Dmochowski, Piotr Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40570848.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Płockie
    Tematy:
    Pobogowie
    Mazowsze
    kanonicy płoccy
    Tycza z Krajkowa i Kossobud
    Plock canons
    Tycza of Krajków and Kossobud
    Masovia
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę wyjaśnienia, jaką właściwie formę imienia nosił kanonik płocki Tycza z Krajkowa i Kossobud herbu Pobóg. Zebrany materiał pokazuje, że większość zapisów przekazuje jego imię w formie Tycza (zdrobnienie od Teodoryk) i tylko incydentalnie był on zapisany jako Tyncz i Tyncza (etymologia nieznana). Wydaje się, że nie jest to dziełem przypadku, ponieważ w kolejnym pokoleniu mazowieckich Pobogów pojawiają się nosiciele imienia Tyńcza.
    The article is an attempt to clarify what form of name was actually used by the Płock canon Tycza of Krajków and Kossobud of Pobóg coat of arms. The collected material shows that the majority of records transmit his name in the form of Tycza (a diminutive from Teodoryk) and only incidentally it was recorded as Tyncz and Tyncza (etymology unknown). It seems that this is not a coincidence as carriers of the name Tyncza appear in the next generation of the Mazovian Pobogs.
    Źródło:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2024, 1(278); 5-20
    0029-389X
    Pojawia się w:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przykłady łamania reguły zakonnej przez kanoników regularnych z Żagania w średniowieczu w świetle kroniki klasztornej
    Examples of Violation of the Religious Rule by Regular Canons from Żagań in the Middle Ages from the Perspective of the Monastery Chronicle
    Autorzy:
    Witczak, Zbigniew Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595396.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Żagań
    kanonicy regularni
    kronika klasztorna
    życie w klasztorze
    reformy
    regular canons
    monastery chronicle
    monastery life
    reforms
    Opis:
    Life in medieval monasteries was not always in line with accepted principles, which, by definition, should be strictly observed. This concerned both brothers and senior officials, and even the abbots themselves. The chronicle of the monastery of regular canons in Żagań provides us with many examples of breaking the religious rules. The problem of alcohol abuse, too frequently in contact with women, or disobedience tosuperiors are just some of the problems that canons faced. It seems that in such a monument of medieval historiography as a monastery chronicle that positive examples should be shown which are pleasant in order to encourage virtuous behavior, rather than negative deeds or even crimes. However, it turns out that the presentation of what was bad was didactic. It showed readers what to do and what to avoid. Information about sins and offenses also had a contrasting function, highlighting how the reforms of the internal life by good abbots influenced the way the congregation behaved and the effect on their whole life. By presenting positive and negative examples, we see the first as even better, more dignified to imitate and to remember.
    Życie wewnętrzne w średniowiecznych klasztorach nie zawsze przebiegało w zgodzie z przyjętymi zasadami, które z założenia powinny być przecież rygorystycznie przestrzegane. Dotyczyło to zarówno braci, ojców, wyższych funkcyjnych klasztornych, a nawet samych opatów. Kronika klasztoru kanoników regularnych w Żaganiu dostarcza nam wielu przykładów łamania reguły zakonnej. Nadużywanie alkoholu, zbyt częste kontakty z kobietami czy nieposłuszeństwo wobec przełożonych – to tylko niektóre z problemów, z którymi borykali się żagańscy kanonicy. Wydaje się, że w takim zabytku dziejopisarstwa średniowiecznego pokazywane powinny być raczej pozytywne przykłady, które miały zachęcać do cnotliwego postępowania, a nie negatywne czyny, a nawet zbrodnie. Okazuje się jednak, że prezentacja tego, co złe, miała charakter dydaktyczny. Pokazywała czytającym, jak nie należy postępować, czego unikać, aby nie ściągnąć na siebie i cały konwent nieszczęść, oskarżeń albo gniewu – czy to braci, czy przełożonego konwentu. Informacje o grzechach i występkach pełniły również funkcję kontrastującą, podkreślając, jak wprowadzone reformy życia wewnętrznego przez dobrych opatów wpływały na zmiany w sposobie postępowania i życia całego konwentu. Dzięki zaprezentowaniu pozytywnych i negatywnych przykładów te pierwsze widzimy jako jeszcze lepsze, jeszcze godniejsze naśladowania i zapamiętania.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2020, 40, 2; 127-149
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warmińska Kapituła Katedralna. Zarys dziejów
    The Warmia Cathedral Chapter. Outline of history
    Autorzy:
    Kopiczko, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147854.pdf
    Data publikacji:
    2018-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Warmińska Kapituła Katedralna
    diecezja warmińska
    Frombork
    kanonicy
    duchowieństwo
    Warmia Cathedral Chapter
    diocese of Warmia
    canons
    clergy
    Opis:
    Warmińska Kapituła Katedralna należy do najstarszych w Polsce. Została utworzona w czerwcu 1260 r. w Braniewie, ale po 18 latach siedzibę przeniesiono do Fromborka. Jako uposażenie otrzymała trzy komornictwa: fromborskie, pieniężnieńskie i olsztyńskie, z których czerpała dochody. Początkowo należało do niej 16 kanoników. Członkami mogli zostać przedstawiciele wszystkich stanów, ale byli zobowiązani do ukończenia 3-letnich studiów uniwersyteckich. Po włączeniu Warmii w 1772 r. do Prus pozbawiono ją władzy świeckiej i dochodów z ziemi, a w to miejsce zapewniono dotację państwową. W 1821 r. zredukowano liczbę członków do 10 i ustanowiono dodatkowo 4 kanonie honorowe. Wśród najbardziej znanych członków tej wspólnoty był Mikołaj Kopernik. Najtrudniejsze czasy przeżyła Kapituła w okresie nazizmu i pod koniec II wojny światowej, kiedy życie straciło 4 kanoników. Niedługo potem jej działalność została zawieszona. Dopiero w 1951 r. prymas Polski uzupełnił jej skład, a w 1959 r. zwiększono liczbę kanoników rzeczywistych z 8 do 12 i honorowych z 4 też do 12. Warmińska Kapituła Katedralna posiadała szereg przywilejów, a jednym z najważniejszych było prawo do wyboru biskupa. Pomagała też w administracji diecezją, ale jej podstawowym zadaniem było sprawowanie Liturgii w kościele katedralnym.
    The Warmia Cathedral Chapter is one of the oldest in Poland. It was established in June 1260 in Braniewo but after 18 years the headquarters was moved to Frombork. As a remuneration, it received three bailiffs: Frombork, Pieniężno and Olsztyn, from which it derived income. Initially, it included 16 canons. Representatives of all states could become members but were required to complete their three-year university studies. After the inclusion of Warmia in 1772 to Prussia it was deprived of secular power and income from land, and in this place a state subsidy was granted. In 1821 the number of members was reduced to 10 and 4 honorable canons were established. Nicolaus Copernicus was among the most famous members of this community. The most difficult times were experienced by the Chapter during Nazism and at the end of World War II, when 4 canons lost their lives. Soon after, its activity was suspended. It was not until 1951 that the Polish primate completed its composition and in 1959 the number of real canons from 8 to 12 and honorable from 4 to 12 was increased. The Warmia Cathedral Chapter had a number of privileges and one of the most important was the right to choose a bishop. It also assisted in administration of the diocese, but its primary task was to celebrate the liturgy in the cathedral church.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2018, 19; 11-27
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bohemian rulers of the Luxembourg dynasty and the Poděbrady family in the medieval Silesian and Kłodzko chronicles of canons regulars in Kłodzko, Wrocław and Żagań
    Czescy władcy z dynastii Luksemburgów i Podiebradów w średniowiecznych śląskich i kłodzkich kronikach kanoników regularnych z Kłodzka, Wrocławia i Żagania
    Autorzy:
    Chmielewska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340547.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    kanonicy regularni
    kroniki klasztorne
    dziejopisarstwo
    średniowiecze
    czescy władcy
    canons regulars
    monastery chronicles
    historiography
    the Middle Ages
    Bohemian rulers
    Opis:
    The author based on three monastery chronicles of the Late Middle Ages analyses the method of portraying the Bohemian kings from the Luxembourg and Poděbrady families and tries to point out factors which influenced this method of chronicle narration. The sources for this article are canons’ regulars chronicles in Żagań, Wrocław and Kłodzko: Catalogus abbatum Saganensium, Chronica abbatum Beatae Mariae Virginis in Arena i Cronica Monasterii Canonicorum Regularium in Glacz. The figures of rulers appear in the chronicles mainly in the context of their relationships with the particular monastery, especially when it comes to property matters: granting, rights and taxes. The other aspect in which the rulers are mentioned in the chronicles are the conflicts between secular and Church power. From the analysis of the texts a conclusion can be drawn that the picture of the rulers is diverse in different places where the chronicles were written and the attitude of the local society towards the particular ruler. It is best seen on the example of George of Poděbrady, a Hussite on the Bohemian throne. The chronicle of Żagań has a separate position – apart from the local issues, it presents the general information, unrelated to Church, including the ruling persons.
    Autorka na podstawie trzech kronik klasztornych powstałych w późnym średniowieczu analizuje sposób przedstawienia czeskich królów z dynastii Luksemburgów i Podiebradów oraz stara się wskazać przyczyny, które wpłynęły na taki właśnie tok narracji kronikarskiej. Podstawę źródłową tych rozważań stanowią kroniki spisane w klasztorach kanoników regularnych reguły św. Augustyna w Żaganiu, Wrocławiu i Kłodzku: Catalogus abbatum Saganensium, Chronica abbatum Beatae Mariae Virginis in Arena i Cronica Monasterii Canonicorum Regularium in Glacz. Postacie władców pojawiają się w tych źródłach przede wszystkim w kontekście ich związków z konkretnym klasztorem, szczególnie w sprawach majątkowych dotyczących nadań, praw własności i podatków. Królowie czescy wspominani są też na kartach kronik przy okazji opisów konfliktów między władzą świecką a kościelną. Z analizy tekstu dzieł wynika, że obraz panujących jest zróżnicowany, zależny od miejsca powstania kroniki i stosunku lokalnej społeczności do konkretnego władcy. Najlepiej uwidacznia się to na przykładzie Jerzego z Podiebradu, husyty na tronie czeskim. Osobne miejsce w tym zestawieniu zajmuje kronika żagańska przedstawiająca oprócz zagadnień lokalnych także informacje o ogólnym ponadklasztornym charakterze, w tym informacje o osobach panujących.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 18, 1; 5-19
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontrakt z Henrykiem (Heinrichem) Küntzowem z 1634 roku na ołtarz główny do katedry wileńskiej – cenne źródło z rozproszonego Archiwum Katedralnego do jej barokowego wystroju
    Autorzy:
    Czyż, Anna Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33339224.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Vilnius
    cathedral
    Henryk Küntzow
    Bishop Abraham Voina
    canons of Vilnius
    Wilno
    katedra
    bp Abraham Woyna
    kanonicy wileńscy
    Opis:
    Artykuł przytacza cenne źródło do wczesnobarokowego, niezachowanego wystroju katedry wileńskiej, które zostało zniszczone w 1655 roku, kiedy rozpoczęła się pięcioletnia okupacja Wilna przez wojska moskiewskie. Twórcą ołtarza, który został ściśle dopasowany do gotyckiego prezbiterium, był snycerz z Nieświeża Henryk Küntzow. Wykonał on ołtarz wukondygnacyjny i pozłacany, zapewne oparty o schemat łuku triumfalnego. Powstanie takiej struktury z jednej strony wiązało się z przemianami we wnętrzach świątyń w duchu kontrreformacji, a z drugiej strony wpisywało się w doposażanie katedry wileńskiej przed uroczystościami przeniesienia relikwii św. Kazimierza do nowo wzniesionej kaplicy – sanktuarium (1636).
    The article cites a valuable source for the early-Baroque, unpreserved decoration of Vilnius Cathedral, which was destroyed in 1655, when the five-year occupation of Vilnius by Moscow troops began. The creator of the altarpiece, which was visually matched to the Gothic chancel, was a woodcarver from Nyasvizh, Henryk Küntzow. He made a two-tiered, gilded altarpiece, probably based on the scheme of a triumphal arch. The creation of such a structure, on the one hand, was associated with changes in the interiors of churches in the spirit of the Counter-Reformation, and on the other hand, was part of the retrofitting of the Vilnius Cathedral prior to the celebration of the transfer of the relics of St Casimir to the newly erected chapel-sanctuary (1636).
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 57-68
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modification of the Statutes of the Metropolitan Chapter of Olomouc and the Appointment of the Vacant Canons in Connection with the Issue of the 1917 Code of Canon Law
    Modyfikacja statutów Ołomunieckiej Kapituły Metropolitalnej i nominacja kanoników w związku z Kodeksem Prawa Kanonicznego z 1917 roku
    Autorzy:
    Jonová, Jitka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1897170.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Ołomuniecka Kapituła Metropolitarna
    statuty kapituły
    kanonicy
    przywileje kapituły
    pol
    Metropolitan Chapter of Olomouc
    chapter statutes
    canons
    privileges of chapters
    Opis:
    W okresie episkopatu arcybiskupa ołomunieckiego Stojana, rząd czechosłowacki bardzo mocno interweniował w rozwiązywaniu tzw. kwestii Kapituły Ołomunieckiej. Następnie kwestia ta była postrzegana przede wszystkim jako wewnętrzna sprawa Kościoła, a negocjacje odbywały się między arcybiskupem ołomunieckim, Kapitułą a Stolicą Apostolską. Kapituła nie mogła zignorować postanowień nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego, ale równocześnie nie chciała zrezygnować z dawnych przywilejów, tym więcej z racji faktu, że kanonicy „przysięgali na dawne statuty”. Z drugiej strony liczba pustych kanonikatów wzrosła i następny arcybiskup ołomuniecki Prečan zdołał osiągnąć nominacje nowych kanoników według Kodeksu. Państwo nie wpływało na powyższe nominacje. Ważną sprawą była przynależność narodowa członków Kapituły. Kwestia nowych statutów Kapituły pozostała nierozwiązana. Wymóg Stolicy Apostolskiej z 1923 r. dotyczący rewizji statutów Kapituły zgodnie z postanowieniami nowego Kodeksu nie został spełniony nawet w ciągu najbliższych 70 lat. Kapituła we współpracy z arcybiskupem przygotowała rewidowane statuty w 1933 r., ale ostatecznie nie zostały one zatwierdzone. Również kolejny arcybiskup Josef Karel Matocha wezwał po II wojnie światowej Kapitułę do przedłożenia statutów do zatwierdzenia, ale Kapituła ponownie prezentowała argument „niewłaściwej pory”. Początek komunistycznego reżimu w 1948 r. utrudnił sytuację w takim stopniu, że Kapituła Ołomuniecka otrzymała nowe zatwierdzone statuty dopiero w 1994 r.
    During the episcopate of Archbishop Stojan the Czechoslovak government very strongly interfered in the resolution of the so-called question of the Olomouc Chapter. Afterwards the issue was perceived primarily as an internal affair of the Church, and negotiations took place between the Archbishop of Olomouc together with the Chapter and the Holy See. The Chapter could not ignore the provisions of the new Code of Canon Law, but did not want to renounce its existing privileges, also because the canons “had sworn by the old statutes”. On the other hand, the number of vacant canonical posts had increased and Prečan, the archbishop of Olomous, managed to effect the appointment of new canons according to the provisions of the Code. The State did not influence those appointment. The nationality of the Chapter members was an important issue. The issue of new statutes for the Chapter remained unsolved. The requirement of the Holy See from 1923 to review the Statutes in accordance with the new Code was not fulfilled even in the next 70 years. The Chapter, in colaboration with the Archbishop, drafted revised statutes in 1933, but ultimately they were not approved. Also, Archbishop Josef Karel Matocha called the Chapter to submit new statutes for approval after World War II, but yetagain the Chapter argued that the time was “inopportune”. The onset of the Communist regime in 1948 made the situation so difficult that the Olomouc Chapter did not have its new approved Statutes until 1994.
    Źródło:
    Kościół i Prawo; 2018, 7, 2; 9-24
    0208-7928
    2544-5804
    Pojawia się w:
    Kościół i Prawo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konfraternia żagańskiego konwentu kanoników regularnych z 1401 roku
    Autorzy:
    Krafl, Pavel
    Blechová, Lenka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1897271.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    kanonicy regularni św. Augustyna
    Żagań
    Kłodzko
    konfraternia
    dokument
    średniowiecze
    Canons Regular of St. Augustine
    confraternity
    document
    Middle Ages
    Opis:
    In this article, the authors present an edition of preserved and to date unpublished documents demonstrating the origin of confraternities between Convents of Canons Regular in Żagań and in Kłodzko. The documents were issued on 5 and 19 March 1401.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2020, 1 (24); 35-43
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan badań nad klasztorem kanonoków regularnych z Mstowa
    State of reasearch onthe cloister of Canons Regular in Mstowo
    Autorzy:
    Chat, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1217695.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    klasztor
    konwent
    zakon
    kanonicy regularni
    Mstów
    Wrocław
    Małopolska
    Henryk Kietlicz
    Wincenty Kadłubek
    cloister
    convent
    order
    canons regular
    the Little Poland
    Opis:
    Artykuł zajmuje się stanem badań nad klasztorem kanoników regularnych w Mstowie. Prawdopodobnie pod koniec XII wieku w Mstowie pojawili się kanonicy regularni. Klasztor mstowski był prepozyturą wrocławskiego klasztoru NMP. Przez wieki odgrywał ogromną rolę w dziejach północno-zachodniej Małopolski jako ważny ośrodek życia społecznego, kościelnego, kulturowego oraz naukowego. W 1212 roku arcybiskup gnieźnieński Henryk Kietlicz zwołał tutaj synod, na którym wraz z kilkoma innymi biskupami konsekrował ks. Pawła. Wśród obecnych na synodzie był także biskup krakowski Wincenty Kadłubek. Bogata spuścizna dziejowa klasztoru w Mstowie obejmuje czasy od fundacji w XII wieku do likwidacji placówki zakonnej w XIX wieku. Spuścizna ta była i zapewne pozostanie obiektem zainteresowań badaczy różnych specjalności. Stan badań nad klasztorem kanoników z Mstowa w historiografii polskiej wykazuje do dziś luki. Przegląd powstałych prac ujawnia dużą dysproporcję w zaawansowaniu badań nad średniowieczem w stosunku do okresów późniejszych. Zakon mstowski do dziś nie posiada pełnego i krytycznego opracowania jego dziejów w czasach nowożytnych. Najlepiej opracowano dzieje klasztoru mstowskiego od momentu jego powstania do końca XVI wieku. W literaturze naukowej brakuje opracowania konwentu mstowskiego, jego genezy i społecznego pochodzenia zakonników.
    The article tackles the state of research on the cloister of Canons Regular in Mstowo. It is highly likely that Canons Regular appeared in Mstowo at the close of 12th century. The Mstowa cloister reported to the local provost whose office was situated at the cloister of Our Lady in Breslau. In the course of centuries it played a major role in historical vicisitudes of Northwestern Małopolska (Lesser Poland). It was namely a focal point of social, ecclesiastical and cultural life, but also served as a research center. In 1212 the archbishop of Gniezno Henryk Kietlicz summoned a synod to Mstowo, during which, together with a few other hierarchs, he ordained and consecrated father Paweł to the office of bishop. Cracow bishop Wincenty Kadłubek was also present in the synod. The wealthy legacy of Mstowa cloister stretches from its foundation in 12th to its dismantlement in 19th century. This heritage is a powerful source of inspiration for scholars of many fields and it certainly will remain one. Notwithstanding, the state of research on this cloister in Polish historiog-raphy is fraught with blank spaces calling for scientific elucidation. A review of papers on this topic makes one conclude that there is a huge disparity of the develop-ment of research on the Middle Ages as compared to later epochs. The cloister of Mstowa is waiting for a complete and critical description of its modern period history. The most in-depth studies were namely devoted to the period between the origins of the cloister in question and its 16th century history. Moreover, scientific literature has failed to study the roots of the cloister and social background of reli-gious who made up its community.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2015, 124; 39-56
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alfred Świerk, "Średniowieczna biblioteka klasztoru kanoników regularnych św. Augustyna w Żaganiu", Wrocław 1965
    Autorzy:
    Nowodworski, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048374.pdf
    Data publikacji:
    1966
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    recenzja
    Świerk Alfred
    średniowiecze
    biblioteka
    klasztor
    kanonicy regularni
    św. Augustyn
    review
    Middle Ages
    library
    monastery
    Canons Regular
    St. Augustine
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1966, 12; 189-195
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaznodziejstwo kanoników regularnych kongregacji krakowskiej na tle kaznodziejstwa zakonnego od średniowiecza do czasów nowożytnych
    The Preaching of the Canons Regular of the Cracow Congregation on the Backdrop of Monastic Preaching from the Middle Ages Until the Modern Era
    Autorzy:
    Pietrzykowski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/496801.pdf
    Data publikacji:
    2016-09-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    kaznodziejstwo w Polsce;
    kanonicy regularni laterańscy;
    historia Kościoła;
    preaching in Poland;
    the Canons Regular of the Lateran;
    the history of the Church;
    Opis:
    The preaching in Poland has a similar history to that of other Western countries. Among the priestly functions, the greatest importance was given to preaching, because it required adequate intellectual, oratorical and spiritual qualities. In the Canons Regular, this duty was entrusted to clergymen holding an academic grade. Three of their monasteries were outstanding: Kazimierz, Kraśnik and Vilnius – they were formation houses (novitiate, seminary), provided with an adequate library and employing several professors of philosophy and theology. Regarding the merits for Polish preaching, the Canons Regular of the Lateran hold an important place after the Jesuit, Dominican and Bernardine orders.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 3; 157-169
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klasztor kraśnicki od fundacji w 1468 roku do reformy w 1618 roku
    The Kraśnik monastery from its foundation in 1468 to its reform in 1618
    Autorzy:
    Łatak, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019096.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    kanonicy regularni
    zakon
    Kraśnik
    dzieje klasztoru
    średniowieczny Kościół
    the Canons Regular
    a monastery
    the history of the monastery
    the medieval Church
    Opis:
    The Kraśnik monastery of the Canons Regular in the years 1468-1618 was one of the most important centres of religious and cultural life in the Lublin region. Although there were hardly ever more than twelve monks in the monastery, it was the interior character of the monastery and its exterior activity that increased its importance and role in civilization. The monks conducted their mission through prayer, broadly understood pastoral work, science and education, the promotion of culture and art, almsgiving and various economic initiatives. In pursuit of holiness and apostolate, they encountered both glories and successes, which are reflected in buildings, works of art, books, forms of piety, and monks who rendered great service to the Church and Poland. There were also failures, which in many cases were conditioned by external events such as natural disasters, wars and other circumstances. For the people living nearby, the monastery was always a reference point, contributing to the spiritual, intellectual and material culture of the town and its surroundings, which today is a part of not only Polish and ecclesial but also European Christian civilization. The author presented an outline of the history of the monastery of the Canons Regular in Kraśnik in the first period of its existence, that is from its beginning to 1618. He addressed the following issues: the staffing of the monastery, the organization of monastic life, their pastoral commitment, their contribution to the culture of the region and the finances of the monastery.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 153-192
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Okoliczności fundacji klasztoru kanoników regularnych w Kraśniku
    The circumstances of founding the monastery of the Canons Regular in Kraśnik
    Autorzy:
    Bielak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019290.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    kanonicy regularni laterańscy
    klasztor
    Kraśnik
    fundacja klasztoru kanoników regularnych
    the Canons Regular of Lateran
    a monastery
    founding the monastery of the Canons Regular
    Opis:
    The article presents the circumstances of founding the monastery of the Canons Regular of Lateran in Kraśnik. The author omitted the data contained in the foundation documents which had already been described in the literature on the subject. The paper focuses on the history of the Tęczyński family, whose founding activity was aimed at marking their position among the elite of medieval Poland - the times of the Tęczyński family's splendour, which followed the periods of crisis, were marked by successive foundations. In this context, the purpose of the monastery in Kraśnik was to emphasize the position of the new branch in the Topór coat of arms - Rabsztyńscy. Attention was also paid to the Tęczyński family’s connections with the Canons Regular formed at the Cracow Academy, where some members of this family studied. Finally, the author presented a mysterious and unexplained case of Jakub Oleśnicki, who, according to an old tradition, was regarded as a brother of the famous Cardinal Zbigniew – a member of the Corpus Christi Monastery in Cracow. If Jakub was indeed related to Cardinal Oleśnicki – though he was not his brother, but rather his nephew – the question of choosing the Canons Regular to run the monastery in Kraśnik would be obvious, as he would be a very close relative of the founder of the monastery, Jan Rabsztyński
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 17-27
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kasata klasztoru Kanoników Regularnych w Kraśniku w 1864 roku
    The dissolution of the monastery of the Canons Regular in Kraśnik in 1864
    Autorzy:
    Zamiatała, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019367.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kraśnik
    kasata zakonów
    władze carskie
    kanonicy regularni
    ukaz carski
    the dissolution of religious orders
    the tsarist authorities
    the Canons Regular
    a tsarist ukase
    Opis:
    Monks’ religious and patriotic activities, their impact on the formation of national consciousness, especially among the rural people, as well as their considerable influence and participation in religious and patriotic manifestations in the early sixties made the tsarist authorities aware of social and political danger connected with the links between  monasteries and the Kingdom of Poland. Consequently, parishes, monasteries and monks were put under surveillance. The outbreak of the uprising and the involvement of monks in it gave the Russians a convenient pretext for eliminating them from the sphere of social life through dissolving religious orders. One of these monasteries to which the occupying authorities paid attention was the monastery of the Canons Regular in Kraśnik, where the monks were actively involved in Polish patriotic manifestations, and some of them took an active part in the January Uprising. On 27 November 1864, the occupying authorities, pursuant to the tsarist ukase, dissolved this monastery. It was conducted in accordance with the instructions, prepared by the Russians, on how to take over the monastery – in the presence of the military and local authorities. As a result, some monks were transferred to the Pauline Monastery in Jasna Góra, two monks were left until the church and the parish of Kraśnik had been taken over by diocesan clergy.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 329-347
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Posługa opiekuńcza duchaków i kapucynów w Szpitalu Świętego Ducha w Rzymie w XVII-XVIII wieku
    Autorzy:
    Surdacki, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158284.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Hospital of the Holy Spirit
    Rome
    the sick
    canons
    Capuchins
    Reformanti
    nursing
    care
    Szpital Świętego Ducha
    Rzym
    chorzy
    kanonicy
    kapucyni
    reformaci
    pielęgnacja
    opieka
    Opis:
    W średniowieczu i w okresie potrydenckim szpitale jako instytucje pozostające pod zarządem kościelnym były miejscem, w którym szczególnie troszczono się o życie religijne podopiecznych. Z jednakową troską dbano w nich o fizyczne wyleczenie chorego, jak i o zbawienie jego duszy. Tak też było w rzymskim Szpitalu Świętego Ducha, ufundowanym w 1198 roku przez papieża Innocentego III. Życie religijne i duchowe jego pensjonariuszy było kształtowane przez rezydujących w nim stale kanoników regularnych Świętego Ducha, często wspomaganych przez kapłanów z innych zakonów. Szpital od początku swojego istnienia składał się z dwu instytucji – przytułku dla podrzutków i lecznicy, inaczej infirmerii. Niniejszy tekst koncentruje się na służbie oraz pracy opiekuńczej i pielęgnacyjnej wykonywanej na rzecz chorych zarówno przez miejscowych kanoników Świętego Ducha, jak i kapłanów oraz zakonników spoza szpitala, głównie kapucynów czy reformatów, których wynajmowano do pomocy świeckiemu personelowi w czasie zwielokrotnionego napływu chorych osób. Na przykład w 1759 roku do pomocy zaproszono 14 kapucynów, zaś w 1783 roku – 15. Dla rzymskiej infirmerii kanoników Świętego Ducha kapucyni stanowili swego rodzaju zaplecze, z którego zawsze można było w potrzebie korzystać, zarówno gdy chodzi o pomoc duszpasterską, jak i pielęgnacyjną. Za swoją posługę, w zależności od pełnionej funkcji i wykonywanych obowiązków, kapucyni otrzymywali odpowiednie wynagrodzenie. Kapucyni czy reformaci, gościnnie usługujący w infirmerii świętoduskiej, dobrze wypełniali powierzoną misję dobroczynną wobec chorych, natomiast niemal zupełnie od swojej pierwotnej reguły odeszli sami kanonicy regularni Świętego Ducha. W omawianym okresie praktycznie porzucili opiekuńcze obowiązki względem chorych, koncentrując się na pełnieniu funkcji administracyjnych. Już w XVII wieku ich praca charytatywna była zaniedbywana i budziła wiele zastrzeżeń, jeszcze gorzej było w następnym stuleciu, kiedy w dokumentach spotyka się jedynie wezwania do przestrzegania charyzmatu zakonnego z czasów średniowiecznej fundacji. Chorzy mogli wtedy liczyć już wyłącznie na personel świecki, wspomagany przez obcych zakonników. A przecież według założyciela zakonu Guidona z Montpellier, jak i papieża Innocenty III, który zatwierdził zakon, jego członkowie mieli przede wszystkim sprawować opiekę nad chorymi. Pierwszym i obowiązkowym etapem na drodze do życia zakonnego był nowicjat, polegający na rocznej posłudze chorym w szpitalu zakonnym.  Zaniedbywanie, wręcz unikanie posługi chorym stawało się z czasem zjawiskiem permanentnym w postawie kanoników Świętego Ducha. Źródła z kolejnych lat potwierdzają, że bezpowrotnie odeszli oni od pierwotnej reguły i charyzmatu, spychając swoje powinności na zewnętrznych zakonników i służbę świecką. Opuściwszy sale szpitalne i chorych, duchacy koncentrowali swoje wysiłki na kumulowaniu beneficjów i utrzymywaniu najwyższych stanowisk administracyjnych w szpitalu. Nigdy już nie powrócili do pierwotnej reguły i czynnej pracy opiekuńczej z chorymi.
    During the Middle Ages and the post-Tridentine period, hospitals as institutions under ecclesiastical administration were places where special care was taken for the religious life of their patients. Care was administered with equal concern for the physical cure of the sick as for the salvation of their souls. This was also the case at Rome’s Hospital of the Holy Spirit, founded in 1198 by Pope Innocent III. The religious and spiritual life of its patients was shaped by the permanently resident Canons Regular of the Holy Spirit, often assisted by priests from other orders. From its inception, the hospital consisted of two institutions – a shelter for foundlings and an infirmary. This text focuses on the service, care and nursing work performed on behalf of the sick by both local canons of the Holy Spirit and priests and monks from outside the hospital, mainly Capuchins or Reformanti, who were hired to assist the lay staff during the increased influx of the sick. For example, in 1759, 14 Capuchins were invited to help, with that number reaching 15 in 1783. For the Roman infirmary of the Canons of the Holy Spirit, the Capuchins were a sort of back-up that could always be used in times of need, both when it came to pastoral and nursing assistance. Depending on their function and duties, the Capuchins received appropriate remuneration for their service. While the Capuchins or Reformanti, serving as outsiders in the infirmary of the Holy Spirit, performed well in their entrusted mission of charity to the sick, the Canons Regular of the Holy Spirit themselves departed almost completely from their original rule. During the period in question, they practically abandoned their care responsibilities towards the sick, focusing instead on administrative functions. Their charitable work was neglected and raised many objections as early as in the 17th century, and it was even worse in the following one, as evidenced by the documents, which only mentions calls for observance of the monastic charism from the time of the medieval foundation. By then, the sick could only rely on lay staff, assisted by outsider monks, despite the fact, according to the order’s founder, Guidon de Montpellier, as well as Pope Innocent III, who approved the order, its members were primarily meant to care for the sick. The first and obligatory stage on the path to religious life was the novitiate, consisting of a year’s service to the sick in a religious hospital.  Neglect, or even avoidance of service to the sick became a permanent phenomenon in the attitude of the Canons of the Holy Spirit over time. Sources from subsequent years confirm that they irrevocably departed from the original rule and charism, relegating their duties to external monks and lay servants. Having left the hospital halls and the sick, the clerics concentrated their efforts on accumulating profits and maintaining top administrative positions at the hospital. They never again returned to the original rule and active care service with the sick.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 417-436
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kanonik Jan z Lublina i jego tabulatura
    Canon Jan of Lublin and his tablature
    Autorzy:
    Grajewski, Czesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019114.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Jan z Lublina
    Kraśnik
    Kanonicy Regularni Laterańscy
    tabulatura organowa
    „Canon Jan of Lublin
    a canon
    the Canons Regular
    tablature
    Joannes de Lublin
    Opis:
    The following article is devoted to Jan of Lublin and his collection of musical notation of different compositions called Jan of Lublin’s tablature. The author presents Canon Jan and his relationship with the monastery of Regular Canons in Kraśnik. The article also focuses on the tablature itself. It discusses the issue of its origin, its contents – special attention was paid to musical genres, the influence of Western European music on Polish music as well as the original achievements of Polish artists. The article is a presentation of a sixteenth-century written text.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 111-121
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie muzyczne w warszawskim kościele kanoników regularnych pod wezwaniem św. Jerzego w świetle księgi rachunków Bractwa Aniołów Stróżów (1743–1771)
    Musical Life at the Canons Regular Church of St George in Warsaw in Light of the Accounts Book of the Guardian Angels Confraternity (1743–1771)
    Autorzy:
    Bujas-Poniatowska, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24062883.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Bractwo Aniołów Stróżów
    kanonicy regularni
    osiemnastowieczna kultura muzyczna
    warszawskie kapele muzyczne
    Guardian Angels Confraternity
    Canons Regular
    eighteenth-century musical culture
    music ensembles of Warsaw
    Opis:
    Nieznanym ośrodkiem muzycznym w osiemnastowiecznej Warszawie pozostawał dotychczas kościół kanoników regularnych pw. św. Jerzego na ulicy Świętojerskiej. Tę nieistniejącą już dziś świątynię obrało za swoją siedzibę Bractwo Aniołów Stróżów, skupiające głównie kupców i istniejące od przynajmniej 1707 roku. Dzięki dotychczas nieznanej szerzej księdze rachunkowej konfraterni za l. 1746–71 można wysnuć wnioski nie tylko na temat samej organizacji, ale też przeznaczanych przez nią funduszów na muzykę. Autorka niniejszego artykułu analizuje zapiski obecne w księdze, starając się odtworzyć obraz muzykowania w kościele św. Jerzego pod egidą bractwa. W ten sposób wydatki zostają podzielone na te dotyczące kapeli, trębaczy i kotlistów; ponadto odnotowuje się pojedyncze zapiski dotyczące finansowania organisty i zakupu kancjonałów. Kapela zatrudniana przez bractwo to prawdopodobnie zespół zbierany z muzyków warszawskich lub też stała kapela kanoników regularnych z kościoła św. Jerzego. Składało się na nią najczęściej jedenastu muzyków. Uświetniała przede wszystkim odpusty w dniach św. Filipa i Jakuba, św. Stanisława, św. Piotra i Pawła, Nawiedzenia NMP, św. Michała i Św. Aniołów Stróżów. Z kolei czterej trębacze i kotliści to muzycy zatrudniani do gry w trakcie procesji. Odnotowane wydatki to zarówno kwoty pieniężne stanowiące prawdopodobnie zapłatę w gotówce, jak i sumy przeznaczane na poczęstunek dla muzyków; wysokości kwot różnią się od niewielkich do bardzo znacznych. Do artykułu dołączony jest chronologiczny wypis wydatków na muzykę obecnych w omawianej księdze wraz z uroczystościami, które uświetniała kapela, kotliści i trębacze.
    One hitherto unknown centre of musical activity in eighteenth-century Warsaw was the now non-existent Canons Regular church of St George on Świętojerska Street. St George’s was the meeting place for the Confraternity of the Guardian Angels, consisting mostly of merchants, which was founded in 1707 or before. The brotherhood’s book of accounts for 1746–71, previously not studied in depth, allows us to draw conclusions concerning not only the organisation itself, but also the funds that it assigned to music. This article analyses the book’s records in order to reconstruct a picture of music-making at St George’s under the aegis of the confraternity. The analysis divides the expenditure into funds for the ensemble, the trumpeters and the timpanists; there are also individual entries relating to the organist’s fees and the purchase of hymn books. The ensemble employed by the confraternity was probably either assembled from Warsaw musicians or else a permanent group of the Canons Regular at St George’s. The ensemble, typically made up of eleven musicians, performed mainly at fairs held on the feast days of SS Philip and James, St Stanislaus, SS Peter and Paul, the Visitation of Mary, St Michael, and the Holy Guardian Angels. The four trumpeters and the timpanists, on the other hand, were hired to perform during processions. The recorded expenditure includes the musicians’ fees, probably paid in cash, as well as amounts paid for their food; the sums range from small to quite substantial. The article is accompanied by a chronological list of music-related expenses itemised in the accounts book, together with the names of the feasts embellished by music from the ensemble, the timpanists and the trumpeters.
    Źródło:
    Muzyka; 2023, 68, 3; 123-134
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fundacja prepozytury kanonickiej w Żdżarach. Przyczynek do dziejów monastycyzmu na Mazowszu
    Foundation of the canonical prepositure at Żdżary. A contribution to the history of monasticism in Mazovia
    Autorzy:
    Łatak, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407276.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    geografia i kultura religijna Mazowsza
    zakony na Mazowszu
    kanonicy regularni laterańscy
    geography and religious culture of Mazovia
    Orders in Mazovia
    Canons Regular of the Lateran
    Opis:
    Artykuł zawiera wstępne ustalenia dotyczące fundacji prepozytury kanoników regularnych laterańskich w Żdżarach koło Nowego Miasta nad Pilicą. Prepozytura nie doczekała się dotąd opracowania swoich dziejów i praktycznie jest nieobecna w historycznej debacie naukowej. W regionie odegrała jednak znaczącą rolę kulturową i wiedza o niej będzie bez wątpienia przydatna badaczom zajmującym się przeszłością Mazowsza, ale przede wszystkim badaczom podejmującym zagadnienia dziejów i kultury przestrzeni, w której ośrodek działał przez ponad dwieście lat.
    This article contains preliminary findings concerning the foundation of the prepositure of Canons Regular of the Lateran at Żdżary near Nowe Miasto nad Pilicą. The prepositure has not yet had a study of its history and is practically absent from the historical scientific debate. However, it played a significant cultural role in the region and knowledge about it will undoubtedly be useful to researchers dealing with the past of Mazovia, but above all to those dealing with the history and culture of the area in which the centre operated for over two hundred years.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 102-115
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kanonicy regularni od pokuty w Miednikach w ostatnim stuleciu Rzeczypospolitej (1695-1795)
    The Canons Regular of the Penance in Miedniki in the last century of the polish commonwealth (1695-1795)
    Autorzy:
    Trajdos, Tadeusz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545159.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    kanonicy regularni od pokuty
    biali augustianie
    prepozytura
    diecezja wileńska
    Miedniki
    The order of Canons Regular of the Penance
    Provosty
    diocese of Vilnius
    The Marks
    White Augustians
    Opis:
    Zakon kanoników regularnych od pokuty (w Polsce zwanych markami, a na Litwie białymi augustianami) w opisywanej epoce podlegał stale władzy diecezjalnej. Na przemian biskupi krakowscy i wileńscy sprawowali jednocześnie godność prepozyta generalnego zakonu czyli najwyższego przełożonego. To ścisłe uzależnienie miało na celu polepszenie dyscypliny i obyczajów we wspólnocie zakonnej liczebnie niedużej, za to aktywnej na polu duszpasterstwa. W latach 1762-1794 zakonnicy pozostawali pod bacznym zwierzchnictwem biskupa wileńskiego Ignacego Massalskiego. Prepozytura w Miednikach miała niewielką stałą obsadę – obok proboszcza (prepozyta) przebywał tam jego socjusz, czyli drugi kapłan zakonny oraz kaznodzieja. Probostwo miednickie obsługiwało rozległą parafię, zamieszkałą głownie przez Polaków. Kościół św. Trójcy i przyległy niewielki klasztor wzniesiono z drewna. W 1778 r. i 1788 r. pożar spustoszył te budowle; za każdym razem przy obudowie posłużono się budulcem drewnianym. Do tej renowacji przyczyniły się wydatki długoletniego zasłużonego proboszcza (1768-1774 i od 1777 r. do końca stulecia), o. Marcina Gałeckiego. Przy kościele działało od 2 połowy XVII w. Bractwo Aniołów Stróżów z własnym ołtarzem. Zakonnicy prowadzili szkołę parafialną dla synów chłopskich i mieszczańskich. Prepozytura miednicka utrzymywała się z gospodarstwa rolnego (około trzech włók litewskich czyli poniżej 70 ha), rozdzielonego na trzy obszary uprawne, zamieszkałego przez kilka rodzin poddanych.
    The order of Canons Regular of the Penance (in Poland called the Marks and in Lithuania White Augustians) in the period in question was subjected to the diocesan authority. Bishops of Cracow and Vilnius alternately performed the duties of the highest superior, the Provost General of the order. This rigorous dependence aimed at improving discipline and practices in the order, which was not numerous but active in the field of ministry. In the years 1762-1794 the monks remained under the vigilant superiority of the Bishop of Vilnius, Ignacy Massalski. Provosty in Miedniki had a small number of ministers – apart from the parish priest (provost), there was another order priest and a preacher. The Provosty in Miedniki served a big parish, peopled mainly by Poles. The Holy Trinity church and the small monastery were built from wood. In 1778 and 1788 both buildings were destroyed by fire and each time they were rebuilt in wood. The renovation was co-financed by the longtime parish priest (1768-1774 and 1777-1800), Fr. Marcin Gałecki. Since the second half of the 17th century Guardian Angels Fraternity had its own altar at the church. Monks managed a parochial school for peasants’ and townsmen’s sons. The provosty in Miedniki supported itself from farmland (less than 70 ha) divided into three parts and peopled by a few families.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2017, 127; 21-52
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Witraże w kościele Bożego Ciała na Kazimierzu – fundacja jagiellońska?
    Stained-glass Windows in the Corpus Christi Church in Kazimierz: Jagiellonian Donation?
    Autorzy:
    Horzela, Dobrosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16011599.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    średniowieczne witraże
    kościół Bożego Ciała w Krakowie
    kanonicy regularni
    Anna Cylejska
    Władysław Jagiełło
    medieval stained glass
    Corpus Christi Church in Cracow
    Canons Regular
    Anne of Cilli
    Ladislaus Jagiełło
    Opis:
    Witraże znajdujące się obecnie w oknie sIV chóru kościoła Bożego Ciała na krakowskim Kazimierzu to niewielka pozostałość po przeszkleniach dziewięciu trójdzielnych i pierwotnie 23-szeregowych okien prezbiterium, a także okien korpusu i kaplic kościoła, który został ufundowany zapewne przez Kazimierza Wielkiego jako fara, lokowanego w 1335 r., miasta Kazimierz. Zespół ten nie jest jednorodny pod względem stylu i czasu powstania; dzieli się na sześć grup świadczących o trwającym około 100 lat (ok. 1380-1480) szkleniu kościoła. Z jego pierwszego etapu, wykonanego w latach 80. XIV w., zachowała się jedna kwatera  przedstawiająca Chrystusa Męża Boleści i ilustrująca wezwanie kościoła. Pierwotnie była ona osadzona zapewne w oknie wschodnim (I) chóru. Nowe szklenie okna I wykonano na początku XV w., bez wyraźnej praktycznej potrzeby. Okno wschodnie (I) wypełnił wielokwaterowy cykl poświęcony życiu Chrystusa i Marii, złożony ze scen narracyjnych skomponowanych bądź każda oddzielnie w całym polu prostokątnej kwatery, bądź w większej liczbie kwater: trzech lub nawet sześciu. Elementem łączącym sceny rozgrywające się w górnej partii okna była malowana, fantazyjna architektura, zajmująca kilka górnych rzędów. Kraków nie znał dotąd takich monumentalnych rozwiązań. Rozkwit tego rodzaju przeszkleń wiąże się z Austrią, gdzie takie cykle wykonywał w ostatniej dekadzie XV w. m.in. warsztat zwany Książęcym (Herzogswerkstatt). W niezbyt obfitej literaturze przedmiotu starano się dowieść czesko-śląskiej genezy artystycznej witraży, datując je na trzecią dekadę XV w. Konstatacje te wynikały z założenia, że artystyczną genezę warsztatów witrażowych warunkowało pochodzenie Kanoników Regularnych, sprowadzonych przez Władysława Jagiełłę w 1405 r. z Kłodzka. Krakowski warsztat faktycznie posługiwał się kanonem postaci oraz konwencją układania szat ukształtowaną w kręgu sztuki praskiej 3. i 4. ćwierci XIV w. Nie wyjaśnia to jednak satysfakcjonująco genezy jego stylu, gdyż na początku XV w. wiele elementów tego języka form było już dobrem wspólnym większości ważnych ośrodków miejskich w Europie Środkowej. Istotniejsze dla określenia kręgu artystycznego, z którego wywodził się witrażysta są te elementy stylu, które wykraczają poza wspólną dla szerokiego obszaru i okresu konwencję. Styl witraży wywodzi się, moim zdaniem, ze sztuki czeskiej, ale w redakcji, jaką nadały mu warsztaty witrażowe działające w pierwszych dwóch dekadach XV w. w Austrii, a przede wszystkim w Styrii. O znajomości przeszkleń z tych terenów świadczy zarówno kompozycja okna, jak i szereg motywów formalno-ikonograficznych. Pod względem stylu małopolskie witraże bliskie są przede wszystkim dziełom powstającym w Styrii w warsztacie (i szerzej kręgu) malarza określonego w źródłach jako pictor Johannes, który w roku 1406 przyjął zapłatę za witraże do kaplicy Św. Krzyża opactwa Benedyktynów w Rein. W wiązanych z nim zespołach można znaleźć źródło kompozycji architektonicznych oraz techniki malarskiej (linearyzm, słabe, niezdecydowane posługiwanie się szrafowaniem, ograniczone lawowanie). Charakterystyczne przerysowanie cech fizjonomicznych i ekspresji postaci odnaleźć można zaś w luźniej z Mistrzem Janem związanych pracach, datowanych na drugą dekadę XV w. Wybór warsztatu reprezentującego habsburski modus stylowy nie wydaje się przypadkowy. Może on wskazywać, że witraże powstały z fundacji jagiellońskiej, zaś o samym pomyśle ich ufundowania i o sprowadzeniu do Krakowa styryjskiego warsztatu zadecydowały kontakty dworskie. W 1412 r. Cymbarka (córka Siemowita IV i Aleksandry, siostry Władysława Jagiełły) została wydana za władcę Styrii Ernesta Żelaznego. Do mariażu tego doszło w ramach budowania koalicji przeciwko Zygmuntowi Luksemburczykowi. Jagiełło, wobec braku potomka, miał nawet początkowo brać pod uwagę Ernesta, nazywanego przezeń „najdroższym przyjacielem”, jako kandydata do tronu. Działania fundatorskie męża Cymbarki w zakresie malarstwa witrażowego (wspomniane witraże w Rein czy przeszklenia w rezydencji w Wiener Neustadt) mogły być wzorem dla Jagiellonów i ułatwić wybór wykonawców. Podjęcie inicjatywy wiązało się, jak sądzę, z osobą królowej Anny Cylejskiej, której inne fundacje dla kościoła są udokumentowane. Małżeństwo Władysława Jagiełły z Anną, wnuczką Kazimierza Wielkiego, było elementem planu politycznego, powstałego tuż po niespodziewanej śmierci w 1399 r. Jadwigi Andegaweńskiej – prawowitej dziedziczki piastowskiego tronu. Zmierzał on do umocnienia prawa Jagiełły do korony, toteż przyjazd Anny do Krakowa propagandowo porównywano do powrotu orła do gniazda. Ugruntowaniu pozycji króla jako naturalnego następcy poprzedników z rodu Piastów służyły liczne działania wizerunkowe, także fundacje malowideł bizantyńsko-ruskich w ważnych kościołach i kaplicach, w tym we wzniesionych przez Kazimierza Wielkiego. W tej grupie szczególnie znaczące są malowidła w kolegiacie w Sandomierzu, których elementem jest fryz heraldyczny zawierający herb królowej Anny Cylejskiej. Wprowadzenie tego herbu służyło zaprezentowaniu ponownego zawiązania ciągłości dynastycznej, a być może wskazuje też na rolę królowej w tej fundacji. Witraże okna I w ufundowanej przez Kazimierza Wielkiego farze kazimierskiej powstały, jak sądzę, z tego samego powodu. Anna jako benefaktorka kościoła Bożego Ciała wpisywała się w dzieło swego dziada, króla Kazimierza Wielkiego, fundatora kościoła i założyciela miasta. Tłumaczyłoby to decyzję o zmianie wykonanego stosunkowo niedawno wystroju okna wschodniego, podjętą w czasie, gdy kanonicy zaangażowani byli w budowę klasztoru, a sam kościół nie był jeszcze ukończony. Decyzja taka nie miała wówczas praktycznego sensu, niosła natomiast znaczne i niekonieczne wydatki oraz uciążliwości organizacyjne. Mogła ona zapaść na wyraźne życzenie fundatora królewskiej rangi, który, nie zadowoliwszy się którymś z okien bocznych, chciał by z jego środków przeszklić okno ideowo najważniejsze, najbardziej prestiżowe i zarazem najlepiej widoczne. Jeśli powstanie przeszkleń okna I w kościele Bożego Ciała wiązać z inicjatywą Anny, to ich wykonanie należałoby datować na lata przed 1416 r., bo w marcu tego roku, Anna zmarła. Zgadza się to w pełni z wynikami analizy stylu.  
    The stained-glass that is now found in window sIV of the gallery of the Corpus Christi Church in Kraków’s Kazimierz is merely a small fragment preserved from the glazing of the nine three-partite and originally 23-rowed windows of the chancel, as well as of the body and chapels of the church which was most likely funded  by Casimir the Great as a parish church of the town of Kazimierz granted its privileges in 1335. The set is not homogenous as for style and time of creation; it is divided into six groups testifying to about a 100-years’s time span of the church’s glazing process (ca. 1380-1480). From its first stage, executed in the 1380s, only one panel has been preserved, this featuring the Man of Sorrows and illustrating the Church’s dedication. Originally it had been most likely placed in the eastern window (I) of the gallery. The new glazing of Window I was executed in the early 15th century, seemingly for no practical reason. The eastern window (I) was filled with a multi-panel cycle dedicated to the life of Jesus and Mary, made up of narrative scenes either composed each separately within the whole space of the rectangular panel, or within a larger number of panels: three or even six. The element connecting the scenes taking place in the upper window section is to be found in the painted architecture, filling several of the upper rows. Kraków had not seen similar monumental solutions. The thriving of such glazing is associated with Austria where similar cycles were executed in the last decade of the 15th century in e.g. Habsburg Ducal Workshop (Herzogswerkstatt) In relatively scarce literature on the subject, the Bohemian-Silesian artistic provenance of the stained glass was attempted, dating it to the third decade of the 15th century. Such conclusions resulted from the assumption that the artistic genesis of the stained-glass window workshops was conditioned by the provenance of Canons Regular brought by Ladislaus Jagiełło from  Kłodzko in 1405. Indeed, the Kraków workshop applied the figure cannon and robe draping shaped within the circle of the Prague art in the 3rd and 4th quarters of the 14th century. This does not, however, satisfactorily explain the genesis of its style, since in the early 15th century numerous elements of the language of forms were a shared commodity of the majority of important urban centres throughout Eastern Europe. What is of greater importance for the identification of the artistic circle from which the stained glass painter came are those style elements which exceed the conventions shared by an extensive territory and time span. In my view, the stained glass style stems from Bohemian art, but it was re-edited by stained glass workshops active in the first two decades of the 15th century in Austria, first of all in Styria. The fact that the author was familiar with glazing from that area is testified to by both the window’s composition and a number of formal and iconographic motifs. As for the style, the Małopolska stained glass is close first of all to the works created in Styria, and precisely in the workshop (and the circle) of the painter defined in sources as pictor Johannes, who in 1406 received payment for the stained glass in the chapel of the Holy Cross of the Benedictine Abbey in Rein. It is in the sets attributed to him that the source of the architectural compositions and painterly techniques can be found (linearism, weak indecisive hatching, limited washing). A characteristic exaggeration of facial features and figure expression can, in turn, be found in the works more loosely associated with Master John, and dated to the 2nd decade of the 15th century.   The choice of the workshop representing the Habsburg style modus does not seem accidental. It may point out to the fact that the stained glass windows were donated by the Jagiellons, while the very idea to finance them, and to bring the Styria workshop to Krakow resulted from court contacts. In 1412, Cymburgis of Masovia (daughter of Siemowit IV and Alexandra sister of Ladislaus Jagiełło) was married to Ernest the Iron, ruler of Styria. The marriage was actually concluded as part of the building of the coalition against Sigismund of Luxembourg. Having no heir, Jagiełło is said to have initially considered Ernest, whom he called ‘dearest friend’, as the candidate to the throne. The donation activity of the husband of Cymburgis in stained glass (the above-mentioned stained glass in Rein or the glazing in the Wiener Neustadt residence) could have served as models for the Jagiellons and facilitated the choice of the artists. The initiative may have been connected with Queen Anne of Cilli whose donations to the Church have been documented. The marriage of Ladislaus Jagiełło to Anna, granddaughter of Casimir the Great, was an element of the political plan conceived after the unexpected death of Hedwig of Poland in 1399, the rightful heir to the throne of the Piast Dynasty. It was to consolidate Jagiełło’s right to the crown, so the arrival of Anne in Kraków was compared for propaganda reasons to the return of the eagle to its nest. The consolidation of the King’s position as the natural successor to the Piast Dynasty was boosted by numerous image undertakings, such as the donation of Byzantine- Ruthenian paintings to major churches and chapels, also those raised by Casimir the Great. Among them of major importance are the paintings in the Sandomierz Collegiate Church; their element is the heralding frieze containing the coat of arms of  Anne of Cilli. The introduction of this coat of arms served to present the resumed dynastic continuity, and may have pointed out to the role of the Queen in this funding.   The stained glass of Window I in the Kazimierz Parish Church funded by Casimir the Great was created, as I believe, for the very same reason. Anne as the benefactor of the Church of Corpus Christi, was inscribing herself in the work of her grandfather Casimir the  Great, founder of the church and of the town. This would explain the decision to change the relatively recently executed décor of the eastern window, undertaken at the time when the Canons were involved in the construction of the monastery, while the church itself was not as yet finished. At the time, the decision did not have a practical justification; instead, it implied substantial, though not necessarily essential expenditure, and a logistical inconvenience. It could have been made on a specific wish of the founder of the royal stature who, not being satisfied with one of the lateral windows, desired to glaze the one that was ideologically most important, and most prestigious, while also the best visible at the same time. If the glazing of window I in the Corpus Christi Church is to be associated with Anne’s initiative, it should be dated to before 1416, as that very year Anne passed away. Such dating fully harmonizes with the style analysis.  
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 1; 29-62
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z dziejów parafii Wniebowzięcia NMP w Kraśniku po kasacie klasztoru kanoników regularnych
    The history of the parish dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Kraśnik after the dissolution of the monastery of the Canons Regular
    Autorzy:
    Prejs, Roland
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019363.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kraśnik
    kasata zakonu
    kanonicy regularni
    parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
    the dissolution of a religious order
    the Canons Regular
    the parish dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary
    Opis:
    The history of the parish dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Kraśnik after the dissolution of the monastery of the Canons Regular is an interesting and worth studying case of the conversion of the former monastic parish to the diocesan one, which, however, retained at least the vestiges of the presence of monks, both in sacred buildings and in certain manifestations of pastoral practice. The latter requires more careful study and description. There were two similar cases in the diocese of Lublin – two Piarist parishes in Chełm and Opole Lubelskie before 1864; other monasteries, though active in the pastoral field, were not involved in running a parish. A more thorough study on the history of this parish could probably shed some light on how the Church performed pastoral work when faced with the restrictions imposed by the Tsar after the January Uprising. The years after 1970, especially the construction of the church in Kraśnik Fabryczny, are part of the most recent period of history and should be the subject of a separate study.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 273-285
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokument fundacyjny klasztoru Kanoników Regularnych Laterańskich w Kraśniku
    The Foundation Document of the Monastery of the Canons Regular of the Lateran in Kraśnik
    Autorzy:
    Bielak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019668.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kraśnik
    Jan Rabsztyński
    Jan Tęczyński
    Kanonicy Regularni Laterańscy
    Jan Lutek z Brzezia
    Mikołaj Trebnic
    Jakub z Wadowic
    the Canons Regular of the Lateran
    the Tęczyński family
    Jan Lutek of Brzezia
    Opis:
    The paper presents the critical edition of the foundation document of the monastery of the Canons Regular of the Lateran in Kraśnik, issued by Jan Rabsztyński (the Topór coat of arms) on18 May 1468. In this document the founder asks the Bishop of Cracow Jan Lutek of Brzezia to transform the parish church in Kraśnik into a monastic church of the Canons Regular. The article includes the detailed description of the monastery's emoluments. The drawer of the document showed the links between the Kraśnik monastery and the Corpus Christi Monastery in Cracow.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 107; 23-32
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznany dokument Mieszka Plątonogiego z 1207–1211 r. Zbrojny powrót synów Władysława Wygnańca na Śląsk
    Unknown document of Mieszko the Tanglefoot from 1207–1211. An armed return of the Władysław the Exile’s sons to Silesia
    Autorzy:
    Kowalski, Marek Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520795.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Mieszko Plątonogi
    Bolesław Kędzierzawy
    Śląsk
    „wojna o grody”
    klasztor NMP na Piasku we Wrocławiu
    kanonicy regularni
    Mieszko the Tanglefoot
    Bolesław the Curly
    Silesia
    “war for strongholds”
    St Mary’s Monastery on the Sand in Wrocław
    Canons Regular
    Opis:
    Artykuł zawiera edycję i analizę nieznanego źródła z czasów Mieszka Plątonogiego, z lat 1207–1211, znajdującego się w kodeksie proweniencji dominikańskiej z XV w., o sygn. Lat. I F 212, z Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu. Dokument (lub zapiska) zawiera tekst potwierdzenia przez księcia Mieszka Plątonogiego, że kościół św. Wojciecha we Wrocławiu należy do klasztoru kanoników regularnych na Piasku we Wrocławiu. W książęcej konfirmacji wspomniano, że między wracającymi na Śląsk (w 1163 r.) synami Władysława Wygnańca a panującymi w Polsce ich stryjami Bolesławem Kędzierzawym i Mieszkiem Starym doszło do wojny. Bolesław Wysoki i Mieszko Plątonogi pokonali stryjów w bitwie pod Modlikowicami. Informacja ta jest sprzeczna z utrwalonym w historiografii poglądem o pokojowym powrocie Władysławowiców do ojczyzny.
    The article presents an edition and analysis of an unknown source document from the time of Mieszko the Tanglefoot from 1207–1211. The source was found in a codex of Dominican provenance from the fifteenth century, with the reference number Lat. I F 212, kept in the National Library of Russia in St Petersburg. The document (or a note) contains the text of a confirmation by Duke Mieszko the Tanglefoot that the church of St Adalbert (Wojciech) in Wrocław belongs to the Canons regular monastery of the Blessed Virgin Mary on Sand in Wrocław. The ducal confirmation mentions a war between the sons of Władysław the Exile returning to Silesia (in 1163) and their uncles ruling in Poland: Boleslaw the Curly and Mieszko the Old. Boleslaw the Tall and Mieszko the Tanglefoot defeated their uncles at the Battle of Modlikowice. This information contradicts the opinion, well-established in historiography, of a peaceful return of the Władysław’s sons to their homeland.
    Źródło:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2022, 60; 111-123
    0081-7147
    Pojawia się w:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwum kościoła św. Michała Archanioła w Michaliszkach (Białoruś) – los kolekcji na tle wydarzeń historycznych
    Autorzy:
    Zianiuk, Raisa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158297.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    visitation records
    inventories
    dissolution of monasteries
    Belarus
    kanonicy regularni od pokuty
    archiwa klasztorne
    archiwa parafialne
    księgi metrykalne
    akta wizytacji
    inwentarze
    kasata klasztorów
    Białoruś
    Canons Regular of the Penitence of the Blessed Martyrs
    monastery archives
    parish archives
    record books
    Opis:
    W znaczeniu instytucjonalnym na Białorusi nie istnieją archiwa parafialne jako niezależne instytucje pełniące funkcję gromadzenia historycznej dokumentacji, jej właściwego przechowywania i udostępnienia badaczom. Wynika to z wielu czynników: kasacji klasztorów i zamykania kościołów w XIX wieku, kilku fal nacjonalizacji majątku kościelnego i prześladowań w XX wieku. Dlatego odkrycie zbioru dokumentów w kościele we wsi Michaliszki, który mimo historycznych wydarzeń społeczno-politycznych przetrwał, choć nie w całości, można traktować jako wyjątkowe wydarzenie. W niniejszym artykule archiwum rozumiane jest jako zbiór dokumentów związanych z historią i działalnością kościoła, parafii i/lub klasztoru i przechowywanych w kościele. Zgodnie ze wstępnie wykonanym uporządkowaniem i stworzonym inwentarzem archiwum składa się z 41 teczek, w większości złożonych z jednego dokumentu (np. księgi metrykalnej lub inwentarza). W artykule dokonano analizy ewolucji składu dokumentacyjnego archiwum, scharakteryzowano grupy dostępnych dokumentów oraz określono ich potencjał informacyjny.
    In Belarus, in an institutional sense, there are no parish archives as independent institutions that perform their functions of historical completing documents, their proper storage, use and access to researchers. This is due to many factors: the dissolution of monasteries and the closure of churches in the 19th century and the waves of nationalization of church property and persecution in the 20th century. Therefore, the discovery of a collection of documents in the church of the village of Michaliszki, which survived, though not entirely, despite historical socio-political events, can be treated as an exceptional event. In this article, an archive is understood as a collection of documents related to the history and activities of a church, parish and/or monastery and kept in the church. According to the pre-arranged ordering and inventory, the archive consists of 41 folders, most of them consisting of one document (e.g. record book or inventory). The article analyzes the evolution of the document composition of the archive, characterizes the groups of available documents and determines their information potential.  
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 459-483
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ostatnia pierwszą, czyli o ambonie łodziowej z kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie
    The Last Being First, namely on the Ship Pulpit in the Church of SS Peter and Paul in Antakalnis in Vilnius
    Autorzy:
    Czyż, Anna Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24566355.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    ambony łodziowe
    kościół pw. św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie
    kościół pw. Bożego Ciała na Kazimierzu w Krakowie
    kanonicy regularni laterańscy
    Ship pulpits
    Church of SS Peter and Paul in Antakalnis in Vilnius
    Church of Corpus Christi in Kazimierz in Cracow
    Canons Regular of the Lateran
    Opis:
    Łodziowa ambona z kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie uchodzi w literaturze przedmiotu za realizację snycerską wykonaną w 1803 r. przez Giovanniego Borettiego i Niccola Piano, którzy mieli być specjalnie sprowadzeni z Mediolanu do remontu świątyni i jej dekoracji. Tymczasem obaj byli zwykłymi muratorami przybyłymi do Wilna jeszcze u schyłku XVIII w., Piano zmarł w 1802 r. Formalne cechy ambony wskazują natomiast, że została ona wykonana w latach 20. XVIII w. najpewniej według projektu Pietra Pertiego, współtwórcy znakomitego wystroju sztukatorskiego kościoła na Antokolu. Stało się to już po jego śmierci w 1714 r., a inicjatorem prac był prepozyt antokolski Piotr Procewicz, doktor filozofii i uznany kaznodzieja, który w 1737 r. objął prepozyturę kongregacji Bożego Ciała. Do świątyni kanoników regularnych laterańskich na Kazimierzu w latach 1740–1745 sprawił ambonę łodziową, wzorując ją na tej wystawionej w Wilnie. 
    The ship pulpit from the Church of SS Peter and Paul in Antakalnis in Vilnius is regarded in the literature on the subject as a woodcarving project executed in 1803 by Giovanni Boretti and Niccolo Piano, who were supposed to have been brought specially from Milan to renovate the church and furnish it. Meanwhile, they were both simple masons who arrived in Vilnius in the late 18th century, and Piano died in 1802. Formally, the pulpit features show that it was executed in the 1720s after the design of Pietro Perti, co-author of the excellent stucco décor of the Antakalnis church. The actual executors were local woodcarvers already after the death of the stuccoist in 1714. The initiator of the works was the Antakalnis Provost Piotr Procewicz, doctor of philosophy and an appreciated preacher, who in 1737 took over the congregation of the Corpus Christi. The fact that the pulpit is earlier is confirmed by the inventory of the Antakalnis Church of SS Peter and Paul from 1766. The shape of the pulpit of the navis Ecclesiae type stemming from ecclesiological content fits in with the ideological programme of the church dedicated to Saints Peter and Paul. It is also particularly connected with the Order of Canons Regular of the Lateran who, as was assumed, came from the community of Apostles called by Christ. The second ship pulpit in the Polish-Lithuanian Commonwealth, actually quite faithfully replicating the Vilnius one, was created for the Church of Canons Regular of Corpus Christi in Kazimierz (1740-1745). This one, too, was raised as commissioned by Piotr Procewicz. The pulpit from Vilnius was created at the time when the navis Ecclesiae type pulpits were built throughout Europe.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 3; 617-644
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-45 z 45

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies