Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Jurislinguistics: Between Language and Law

Autorzy:

Sobieszewska, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/618771.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

language
law
legal language
jurilinguistics
język
prawo
język prawa
juryslingwistyka

Opis:

The objective of this paper is to provide some lines of general reflection on the special relationship uniting language and law. This approach allows the introduction of a new hybrid discipline, “jurilinguistics”, that draws upon both the former and the latter. Since jurilinguistics has begun to play a remarkable role in the global legal and economic context (as is the case of the EU), we will try both to show its genesis and its various manifestations, doing so from the perspective of the translation of legal discourse.
W artykule zostały omówione szczególne relacje występujące między językiem a prawem oraz związana z nimi nowa dyscyplina badawcza o nazwie juryslingwistyka. Z uwagi na jej szczególną rolę w kontekście prawno-ekonomicznym (jak w przypadku Unii Europejskiej) moim celem było przedstawienie genezy i ewolucji omawianych zjawisk, a także ukazanie możliwości jej zastosowania w perspektywie tłumaczenia tekstów prawa na języki obce.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Wizualizacja treści jako sposób upraszczania tekstu prawnego. Legal design w praktyce
Content visualisation as a method of simplifying a legal text. Legal design in practice

Autorzy:

Ruta-Korytowska, Karolina
Połomski, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28763657.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

prosty język
legal design
język prawa
plain language
language of the law

Opis:

Celem artykułu jest prezentacja możliwości wykorzystania standardu prostego języka na potrzeby komunikacji w zakresie prawa. Do tej pory bowiem legal design jako model komunikacyjny między prawnikami a obywatelami/klientami nie został wnikliwie opracowany od strony teoretycznej, jak i praktycznej. W pierwszej części tekstu zatem zaprezentowane zostały najważniejsze cechy prostego języka w ujęciu legal design. Jest to jedna z możliwych ścieżek zastosowania wypracowanego ponad dekadę temu standardu prostej polszczyzny. Wysoki stopień trudności tekstów z dziedziny prawa powoduje, że ich odbiorcy stają się wykluczeni komunikacyjnie. Legal design to uproszczenie języka prawa w taki sposób, by było ono użyteczne i zrozumiałe dla każdego obywatela. W drugiej części artykułu znajduje się opis dobrych praktyk wykorzystania tego modelu projektowania informacji na gruncie prawa. Skuteczność i efektywność działań zmierzających do wizualizacji treści została sprawdzona wśród klientów jednej z poznańskich kancelarii prawnych.
The aim of this article is to present the possibility of using the plain language standard for communication in the field of law. So far, legal design as a model of communication between lawyers and citizens/clients has not been thoroughly developed in terms of both theory and practice. Therefore, the first part of the text presents the most important features of plain language in terms of legal design. It is one of the possible ways to apply the standard of plain Polish developed over a decade ago. The high degree of difficulty of texts in the field of law results in their recipients being excluded in terms of communication. Legal design is the simplification of the language of law in such a way that it is useful and understandable for every citizen. The second part of the article describes good practices of using this information design model in the fi eld of law. The effectiveness and efficiency of activities aimed at visualising content has been tested among clients of one of Poznań law firms.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2023, 807, 8; 72-88
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

TO HAVE AN INTERPRETER – A RIGHT TO A FAIR TRIAL. EVALUATION OF PERSONAL EVIDENCE OBTAINED BY THE HELP OF AN INTERPRETER
PRAWO DO SPRAWIEDLIWEGO PROCESU. OCENA ZEZNAŃ UZYSKANYCH PRZY POMOCY TŁUMACZA

Autorzy:

HATI, Csilla

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920714.pdf

Data publikacji:

2016-11-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

tłumaczenie
postępowanie karne
język prawa
język prawny
przesłuchanie
interpretation
criminal procedure
personal evidence
legal language

Opis:

The author is a trainee lawyer, and a graduating PhD student. Her field of research is the principle of directness in the criminal procedure, with special emphasis on the significance of the spoken language, and the possibility of the distortion of the information that is mediated during interpretation. The author supplements her research with her experience obtained during her time as a defense lawyer in criminal procedures. Her aim is to point out how a confession obtained with the help of an interpreter can lead to a false statement of facts. The right to have a free interpreter belongs to the circle of absolute rights of a fair procedure, the deprivation from which makes a procedure unfair in every case. However, improper interpretation bears risks of a similar proportion, as it can apply new meaning to the confessions. Thus, the forensic and questioning rules of interrogation are different when conducted with an interpreter, provided that the interrogator indeed strives to unveil the truth. This information should be part of the basic knowledge of the members of authority and the defense lawyer as well. However, both the judge and the interpreter must keep it in mind that the parties might intentionally apply such linguistic means which result in the distortion of information.
Celem niniejszej pracy jest podkreślenie, że zeznania uzyskane od świadka na drodze tłumaczenia mogą prowadzić do błędnych ustaleń faktów. Prawo do bezpłatnego skorzystania z usług tłumaczeniowych jest jednym z podstawowych praw, które musza być zapewnione w sprawiedliwym procesie sądowym. Niezapewnienie tłumaczenia lub tłumaczenie słabej jakości może prowadzić do niewłaściwej interpretacji sensu wypowiedzi co z kolei ma kluczowy wpływ na wyrok. Z tego powodu , śledczy który chce dotrzeć do prawdy powinien stosować inne procedury przesłuchania i stawiać inne pytania podczas przesłuchania z udziałem tłumacza, niż podczas przesłuchania bez tłumaczenia. Wspomniane różnice w procedurach powinny być szeroko znane, wszystkim osobom biorącym udział w procesie sądowym, jednakże sędzia i tłumacz musi pamiętać ponadto, o możliwości celowego użycia przez strony takich środków językowych, które mogą wypaczać fakty.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2016, 28, 1; 25-42
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

LES ASPECTS THÉORIQUES ET PRATIQUES DE LA POLYSÉMIE DANS LA TRADUCTION JURIDIQUE
THEORETICAL AND PRACTICAL ASPECTS OF POLYSEMY IN LEGAL TRANSLATION
TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE ASPEKTY POLISEMII W PRZEKŁADZIE PRAWNICZYM

Autorzy:

NOWAK-KORCZ, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920640.pdf

Data publikacji:

2015-09-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

polysémie
langue du droit
traduction
polisemia
język prawa
tłumaczenie
polysemy
translation
legal translation

Opis:

Le présent article aborde la problématique de la polysémie dans le langage du droit polonais et français. La première partie de l'article présente les définitions concernant le phénomène de la polysémie. Dans la partie suivante de l'article, la polysémie est analysée du point de vue de la traduction juridique. L'auteur attire l'attention sur les deux types de polysémie, à savoir la polysémie linguistique et juridique (Sourioux, Lerat 1975, 93). Les deux types de polysémie mentionnés ci-dessus ont été illustrés par les exemples en langue polonaise et française. Les termes polysémiques ont été présentés dans les tableaux. L'auteur souligne aussi les diverses significations de termes polysémiques analysés, présentés dans des colonnes séparées pour mieux illustrer le phénomène de la polysémie.
Niniejszy artykuł porusza problematykę polisemii w polskim i francuskim języku prawa. W pierwszej części artykułu zdefiniowano zjawisko polisemii W kolejnej części podjęto analizę wieloznaczności polisemicznej z punktu widzenia przekładu prawniczego. Skoncentrowano się głównie na dwóch rodzajach polisemii, a mianowicie polisemii językowej oraz polisemii prawniczej (Sourioux, Lerat 1975, 95). Autorka zobrazowała wspomniane typy polisemii przykładami w języku polskim oraz francuskim. Terminy polisemiczne zostały zamieszczone w tabelach, a różne znaczenia danego terminu polisemicznego pogrupowano w oddzielnych kolumnach, aby lepiej zilustrować wielość znaczeń.
The objective of this paper is to illustrate the phenomenon of polysemy in Polish and French legal language. The first part of the article deals with the definition of polysemy. In the second part, the author focuses her attention on polysemy in legal translation. The distinction between linguistic and legal polysemy (polysémie linguistique, polysémie juridique) is also presented (Sourioux, Lerat 1975). The examples of polysemic words with their multiple meanings have been indicated.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2015, 23, 1; 29-40
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Discrete units as markers of English/Polish contrasts in company registration discourse
Jednostki dyskretne jako wyznaczniki angielsko/polskich kontrastów w dyskursie rejestracji spółek prawa handlowego

Autorzy:

Więcławska, Edyta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1896767.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

język prawa
jednostki dyskretne
kontrasty interlingwalne
gatunki tekstów prawa
legal language
discrete units
interlinguistic contrasts
legal genre

Opis:

Artykuł dotyczy złożoności komunikacji prawniczej w kontekście różnic pomiędzy językiem angielskim i polskim. Analiza należy do nurtu badań kontrastywnych polegających na badaniu ilościowego rozkładu jednostek dyskretnych. Przedstawiony rozkład wybranych jednostek dyskretnych w tekstach dotyczących rejestracji spółek prawa handlowego wykazuje systemowe różnice. Analiza potwierdza istnienie powtarzalnych, symetrycznych i asymetrycznych schematów, które wynikają różnic pomiędzy językami i/lub działania uniwersaliów tłumaczeniowych. Mocną stroną tego badania jest fakt, że zostało przeprowadzone ma tekstach prawniczych, które – z przyczyn praktycznych – rzadziej są przedmiotem analiz. Badanie zostało przeprowadzone na autorskim, paralelnym korpusie, składającym się z autentycznych materiałów.
The paper addresses the issue of the complexity of legal communication in an interlingual perspective. The analysis fits in the paradigmatic approach to contrastive studies, where the distribution of discrete units is presented in quantitative terms. The cross-linguistic, computational account of the distribution of selected discrete units across company registration documentation shows systemic distinctions. It discloses recurrent, symmetrical and asymmetrical patterns which result from language system-inherent distinctions and/or the operation of translation universals. The strong point of the research lies in addressing legal communication within the realm of secondary genres, which – for practical reasons – are underrepresented in jurilinguistic studies. The study is based on a custom -designed, parallel corpus comprised of authentic materials.

Źródło:

Linguodidactica; 2020, 24; 309-327
1731-6332

Pojawia się w:

Linguodidactica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

The collocational profile of employment and work in UK employment law
Profil kolokacyjny employment i work w brytyjskim prawie pracy

Autorzy:

Rzepkowska, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/29431186.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

język prawa
kolokacja
synonim
korpus
prawo pracy
legal language
collocation
synonym
corpus
employment law

Opis:

The paper investigates the collocational profile of two words of similar meaning, i.e. employment and work, in the UK employment law. The study is intended to shed some light on the behaviour of the two words in the specialist language context of UK employment law. It is a corpus study based on a corpus of 12 UK employment statutes compiled for the purpose of analysing this area of English legal language. The empirical material is collected and processed with Sketch Engine, a corpus analysis tool. In particular the study looks at (a) the status of the words as terminological units and synonyms, (b) word combinations in which the words appear in the corpus, (c) the meaning that the context of use implies, and (d) the potential benefits of such empirical material in the area of foreign language for special purposes use. The findings suggest that employment and work are synonyms, yet they are used in different word combinations in the context of UK employment law which may derive from the strictly legislative context that does not welcome synonymy.

Źródło:

Conversatoria Linguistica; 2023, 15; 67-87
1897-1415

Pojawia się w:

Conversatoria Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Zu syntaktischen Aspekten der deutschen Rechtssprache im Vergleich mit der polnischen Rechtssprache
Syntactic aspects of German legal language in comparison with Polish

Autorzy:

Osiewicz-Maternowska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1592456.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Rechtssprache
Syntax
offene Handelsgesellschaft
legal language
syntax
general partnership
język prawa
składnia
spółka jawna

Opis:

Der Beitrag präsentiert eine Analyse von ausgewählten syntaktischen Aspekten der deutschen Rechtssprache und einen Vergleich mit ihrer polnischen Entsprechung. Einer detaillierten Untersuchung werden Paralleltexte in beiden Sprachen unterzogen: Analysiert werden Kapitel in Kodifizierungen beider Rechtssysteme, die die offene Handelsgesellschaft betreffen. Eine ähnliche Regelung dieser Institution in Deutschland und in Polen lässt einen Vergleich, hier auf der syntaktischen Ebene, zu. Aus der Analyse resultiert, dass die Syntax der Rechtstexte im Deutschen durch zusammengesetzte Sätze geprägt ist, die häufig eingeschobene Relativsätze enthalten. Häufig werden Nominalformen, Passiv, seine Ersatzformen und Infinitivsätze mit „zu“ verwendet. In der polnischen Rechtssprache überwiegen entwickelte einfache Sätze, zusammengesetzte Sätze enthalten eingeschobene Relativsätze und unpersönliche Formen. Die Ergebnisse der Untersuchung bestätigen die Feststellung, dass in den beiden Rechtssprachen in Bezug auf normative Texte ähnliche syntaktische Strukturen verwendet werden.
Artykuł zawiera analizę wybranych aspektów składniowych niemieckiego języka prawa oraz porównanie z jego polskim odpowiednikiem. Szczegółowemu badaniu poddano teksty paralelne w obu językach: analiza dotyczy rozdziałów na temat spółki jawnej prawa handlowego w kodyfikacjach obu systemów prawnych. Ze względu na to, że instytucja ta uregulowana została w Niemczech i w Polsce w podobny sposób, można było dokonać porównania na płaszczyźnie składniowej. Na tej podstawie stwierdzono, że składnię tekstów prawnych w języku niemieckim charakteryzują zdania złożone, które często zawierają wtrącone zdania względne. Stosuje się również wiele form nominalnych i konstrukcje strony biernej lub jej formy zastępcze oraz zdania bezokolicznikowe z „zu”. W polskim języku prawnym dominują zdania proste rozwinięte, a dania złożone często, tak jak w języku niemieckim, zawierają wtrącone zdania względne i formy bezosobowe. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że oba języki prawa, zarówno niemiecki, jak i polski, charakteryzuje wykorzystanie podobnych konstrukcji składniowych.
The paper contains an analysis of syntactic aspects of German legal language and a comparison with its Polish counterpart. The object of detailed examination are parallel texts in both languages: the analysis concerns chapters pertinent to general partnerships in commercial law in codification of both legal systems. Since the institution of general partnership is regulated by German and Polish law in a similar way, a comparison was possible at the syntactic level. The results of the study revealed that the syntax of legal texts in the German language can be characterized by the presence of complex sentences, which often contain inserted parenthetical relative clauses. Abundant are also nominal forms and passive voice or passive voice equivalents, as well as infinitival sentences with “zu”. In the Polish legal language we can observe dominance of longer simple sentences, and complex sentences often – like in the German legal language – contain inserted parenthetical relative clauses and impersonal forms. The presented analysis shows that both legal languages, German and Polish, reveal the use of similar syntactic structures.

Źródło:

Colloquia Germanica Stetinensia; 2018, 27; 135-148
2450-8543
2353-317X

Pojawia się w:

Colloquia Germanica Stetinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

POLYSEMIC TERMS IN CHINESE, GERMAN, GREEK AND POLISH LEGAL LANGUAGE. A COMPARATIVE STUDY
TERMINY WIELOZNACZNE W CHIŃSKIM, NIEMIECKIM, GRECKIM I POLSKIM JĘZYKU PRAWA

Autorzy:

GORTYCH-MICHALAK, Karolina
GRZYBEK, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920450.pdf

Data publikacji:

2013-01-06

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

legilingwistyka porównawcza
grecki
chiński
język prawa
niemiecki
comparative legilinguistics
legal linguistics
Chinese
Greek
German

Opis:

The main issue of the paper is the phenomenon of polysemy, which is present in the Chinese, German, Greek and Polish legal languages. The phenomenon is seen as the criterion of comparative studies between the specified legal languages. As polysemy is often discussed together with homonymy, the authors have decided to define polysemy in the introduction of the text, on the basis of etymology and being contrary to homonymy. The first assumption is an existence of the polysemy of certain terms (words and syntagmas), which relies on simultaneous existence of the term both in general (lay) language and in language for special purposes. The LSP may be the legal language, for example. Based on the existing research of legal language, the authors assume polysemy does not have a homogenous character as a term and moreover this is confirmed by various legilinguistic classifications. There are typologies of legal language based on the criterion of source text, but the authors also propose the consideration of a classification performed on the basis of various fields of law i.e. civil law, constitutional law, criminal law together with confirmation of classification. This criterion may be very useful when explaining the polysemy of legal terms as it originates not only from different types of legal texts, but primarily comes from legal fields. The performed comparative analysis of selected legal terms of different Chinese, German, Greek and Polish legal fields indicates that the multiplicity of meanings of the same term (word/syntagma) comes from the presence of this term in different legal fields. Simultaneously, the primarily assumed statement of the existence of polysemy in the frame of a certain language for special purposes, i.e. legal language, is confirmed. This assumption may be a valuable aspect of further research of national legal languages and may be useful for the users of legal language such as legal translators or legal comparatists.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest zagadnienie wieloznaczności obecne w chińskim, niemieckim, greckim i polskim języku prawa w ujęciu porównawczym. Ponieważ zagadnienie polisemii jest w literaturze przedmiotu często omawiane wraz z zagadnieniem homonimii, autorki artykułu na wstępie przyjmują określoną definicję polisemii, opartą na kryterium etymologicznym. Pierwszym założeniem, jakie przyjmują autorki, jest fakt istnienia wieloznaczności określonych terminów - wyrazów i syntagm - wynikającej z ich jednoczesnej obecności w języku ogólnym orazw języku specjalistycznym, którym jest np. język prawa. W oparciu o istniejące badania nad językiem prawa w artykule zakłada się niejednorodny charakter tergo pojęcia, co potwierdzają różne klasyfikacje języka prawa dokonane przez legilingwistów. Autorki proponują, aby obok przyjętych klasyfikacji uwzględnić w badaniach porównawczych języka prawa również podział prawa na działy, np. prawo cywilne, prawo konstytucyjne etc. Przyjęcie takiego kryterium sprawia, iż zagadnienie polisemii terminów prawnych może być wyjaśnione w oparciu o znaczenie i funkcję tekstów prawnych i prawniczych, z jakich pochodzą dane terminy. Przeprowadzona analiza porównawcza wybranych terminów z różnych gałęzi prawa chińskiego, niemieckiego, greckiego i polskiego, wskazuje, że wieloznaczność terminów prawnych wynika przede wszystkim z obecności i używania tych samych terminów w różnych gałęziach prawa. Jednocześnie potwierdza to przyjętą na początku artykuł tezę, mówiącą że polisemia jest zjawiskiem obecnym również w ramach danego języka specjalistycznego. Taka konstatacja może być przydatna, jak wskazuje się na przykładach, dla użytkowników różnych narodowych języków prawa, jakimi są tłumacze, czy komparatyści prawa.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2013, 15, 1; 19-32
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Routineausdrücke in deutschen Gesetzestexten – Versuch einer Klassifizierung
Routine expressions in German legal texts – an attempt at typology

Autorzy:

Płomińska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1592271.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Rechtssprache
Rechstexte
Formelhaftigkeit
Routineausdrücke
legal language
legal text
formulaicity
routine expessions
język prawa
teksty prawa
formuliczność
wyrażenia rutynowe

Opis:

In the linguistics of language for special purposes / special text, one of the characteristics of the legal language is its formulaicity. It should be regarded as a particularly distinctive and even constitutive feature of legal texts. For many genres of texts used in legal professional communication, it is not only the compositional standardization that is characteristic, but above all the formulaicity on the level of expression, the main exhibit of which is the pattern of routine expressions repeated in copies of a given genre of text. Due to their species-specific determination, they should only be described in relation to a specific species/quality variant of text. The aim of the article is to attempt a typology of routine expressions occurring in German primary statutory texts.
W lingwistyce języków/tekstów specjalistycznych za jedną z cech języka/tekstów prawa uchodzi ich formuliczność, którą należy uznać za szczególnie wyróżniającą, a nawet konstytutywną cechę tekstów prawa. Dla wielu gatunków tekstów używanych w prawnej/prawniczej komunikacji fachowej charakterystyczna jest bowiem nie tylko standaryzacja kompozycyjna, ale przede wszystkim formuliczność na płaszczyźnie wyrażeniowej, której głównym eksponentem są powtarzające się w egzemplarzach danego gatunku tekstu wzorcowe wyrażenia rutynowe. Ze względu na ich gatunkową determinację należy je badać i opisywać tylko w odniesieniu do konkretnego gatunku/wariantu gatunku tekstu. Celem artykułu jest próba typologii wyrażeń rutynowych występujących w niemieckich tekstach ustaw pierwotnych.

Źródło:

Colloquia Germanica Stetinensia; 2020, 29; 239-253
2450-8543
2353-317X

Pojawia się w:

Colloquia Germanica Stetinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

COGNITIVE CONSEQUENCES OF TRANSLATIONS FOR RENDERING THE MODALITY OF LEGAL DOCUMENTS (A SEMANTIC STUDY BASED ON THE AMSTERDAM TREATY AS AN EXAMPLE)
KOGNITYWNE KONSEKWENCJE TŁUMACZENIA MODALNOŚCI W TEKSTACH PRAWNYCH (BADANIA SEMANTYCZNE OPARTE NA TRAKTACIE AMSTERDAMSKIM)

Autorzy:

WAKUŁA-KUNZ, Wanda

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/919935.pdf

Data publikacji:

2009-07-04

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

językoznawstwo kognitywne
język prawa
modalność
translatoryka
cognitive linguistics
the language of law
modality
translation studies

Opis:

This study aims at examining how the manifestation forms of linguistic modality, which plays a rule-constitutive role in the content of legal documents, may be changed in the process of translation. Basing on the achievements of cognitive linguistics the author tries to find a solution for a proper translation of root and epistemic modals that would serve the same communicative function. In concluding remarks she notices that the role of linguists in solving the problems of the legal world is essential for checking the occurrence of ambiguity in the interpretation of translated texts.
Celem pracy jest ukazanie konsekwencji, jakie może mieć tłumaczenie czasowników modalnych, które ustanawiają reguły i zasady rozumienia norm w tekstach prawnych. W oparciu o rozróżnienia językoznawstwa kognitywnego zostały wyjaśnione przyczyny, dlaczego deontyczne czasowniki modalne są tak często używane w legislacji. Jako materiał do analizy wybrano Traktat amsterdamski w jego angielskiej oraz polskiej wersji. Przykłady pochodzące z tegoż tekstu ukazują, iż tłumaczenie deontycznych czasowników modalnych może być źródłem wieloznaczności dla jego odbiorców i to właśnie badania oraz definicje lingwistyczne pomagają rozwiązać problemy związane z błędnym rozumieniem znaczenia słów w tak ważnym tekście międzynarodowym.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2009, 1, 1; 146-158
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

MOTIVATION AND ELECTRONIC MEDIA IN LSP TRANSLATION TEACHING
MOTYWACJA I MEDIA ELEKTRONICZNE W NAUCZANIU TŁUMACZEŃ SPECJALISTYCZNYCH

Autorzy:

KORDIC, Ljubica

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/921314.pdf

Data publikacji:

2019-12-09

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

media elektroniczne
motywacja
język prawa
nauczanie
Electronic media
motivation
language of law
teaching legal translation

Opis:

Expansion of IT-media in every field of human activity is one of the essential characteristics of modern time. This paper aims at presenting the role of electronic media in teaching translation in the field of law at the University of Osijek, Croatia, and analysing their impact on the motivation of the target group of students in the teaching process. The paper endeavours to provide some insight into the modern teaching practice and to analyse the interconnectedness of the use of electronic media and student motivation rather than to present some empirical research in the field. In the first part of the paper, a theoretical approach to teaching legal translation today is offered. In the main part, teaching legal translation by using modern media is presented on the examples of the Lifelong Learning Programme for Lawyer-Linguists at the Faculty of Law Osijek, and the course on legal translation within the German Language and Literature Studies at the Faculty of Humanities and Social Sciences of Osijek. The usage of electronic media in translation teaching is discussed with reference to the courses Introduction to the Theory of Legal Translation and Online Translation Tools and EU Vocabulary. Specific types of online materials, translation tools and sources are discussed from the point of view of student motivation. New media are also discussed from the perspective of their efficiency at different stages of translation teaching. In the concluding part, application of modern technologies in teaching legal translation is compared with other teaching methods, approaches and techniques. Finally, the author questions using IT as motivation tools in the higher education teaching discourse and argues for application of “moderate approach” in the teaching of legal translation.
Ekspansja mediów informatycznych w każdej dziedzinie życia jest jedną z podstawowych cech współczesnego życia. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie roli mediów elektronicznych w nauczaniu przekładu prawniczego na Uniwersytecie w Osijek w Chorwacji oraz przeanalizowanie ich wpływu na motywację grupy docelowej studentów w procesie nauczania. Autorka stara się przedstawić nowoczesną praktykę dydaktyczną i przeanalizować wzajemne powiązania korzystania z mediów elektronicznych i motywację studentów. W pierwszej części artykułu zaproponowano teoretyczne podejście do nauczania tłumaczenia prawniczego. Na przykładach programu „Lifelong Learning Programme for Lawyer-Linguists” na Wydziale Prawa Osijek oraz kursu tłumaczenia prawniczego w ramach „German Language and Literature Studies” na Wydziale Nauk Humanistycznych i Społecznych w Osijek autorka prezentuje nauczanie tłumaczenia prawniczego przy użyciu nowoczesnych mediów. Wykorzystanie mediów elektronicznych w nauczaniu tłumaczeń omawia się w odniesieniu do kursów „Wprowadzenie do teorii tłumaczenia prawniczego i narzędzi tłumaczenia online oraz słownictwa UE”. Konkretne rodzaje materiałów online, narzędzi tłumaczeniowych i źródeł omawia się z punktu widzenia motywacji studentów. Nowe media są również analizowane pod kątem ich skuteczności na różnych etapach nauczania przekładu. Podsumowując, zastosowanie nowoczesnych technologii w nauczaniu tłumaczenia prawniczego porównuje się z innymi metodami, podejściami i technikami nauczania. Na koniec autorka kwestionuje zasadność wykorzystania narzędzi IT jako motywatorów w dyskursie dydaktycznym szkolnictwa wyższego i opowiada się za zastosowaniem „umiarkowanego podejścia” w nauczaniu tłumaczenia prawniczego.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2019, 40, 1; 67-90
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Het competentieprofiel van de juridische vertaler en de methode van rechtsvergelijking als instrument bij het vertalen van ‘onvertaalbare’ juridische terminologie
The competention profile of the legal translator and the method of legal comparison as an instrument for the translation of ‘untranslatable’ legal terminology

Autorzy:

Knap-Dlouhá, Pavlína

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1806676.pdf

Data publikacji:

2019-10-24

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

tłumaczenia prawnicze; komparatystyka prawnicza; język prawniczy; język prawa; system prawny
legal translation; comparative law; legal language; legal system

Opis:

Profil kompetencji tłumacza tekstów prawniczych i metoda komparatystyczna jako instrument tłumaczenia ‘nieprzetłumaczalnej’ terminologii prawniczej Komparastykę prawniczą można definiować na dwa sposoby. Po pierwsze, z perspektywy opisowej, gdzie można ją zastosować do wyjaśnienia, w jaki sposób działają dwa systemy prawne lub niektóre instytucje w ramach danego systemu prawnego. Po drugie, jako instrument dla osiągnięcia innych celów w obszarze prawa. Wykorzystanie metod porównywania prawa jest właśnie częścią obszaru stosowanego przez tłumaczy tekstów prawnych i prawniczych. Komparastyka prawnicza sensu stricto nie jest tematem niniejszego artykułu, traktuje się ją jako narzędzie edukacyjne czy też materiał do ćwiczeń z tłumaczenia tekstów prawnych i prawniczych. W pierwszej kolejności zbadana została metodologia komparatystyki prawnej, a następnie zastosowano ją do konkretnych problematycznych czy też „nieprzetłumaczalnych” terminów prawnych i prawniczych. Przykładami są odniesienia do koncepcji prawnych, instytucji lub procedur, które występują w systemie prawnym języka źródłowego, ale nie występują w systemie prawnym języka docelowego. Jedną z najważniejszych zasad komparastyki prawniczej jest to, że jeżeli chcemy porównać dwa obiekty czy też pojęcia, należy przyjąć, ze są one porównywalne, przynajmniej w odniesieniu do jednego aspektu (tertium comparationis). W przeciwieństwie do prawników, którzy bezpośrednio stosują metody komparastyki, tłumacze tekstów prawnych i prawniczych nie mogą zadowolić się wyżej opisaną zasadą. Bez względu na tertium comparationis muszą znaleźć tłumaczenie dla danego podmiotu prawnego, dokumentu lub procedury, nawet jeśli nie mają one odpowiednika w systemie prawnym języka docelowego. Punktem wyjścia do zilustrowania określonych rozwiązań tego typu problemów tłumaczeniowych jest to, ze tłumacze tekstów prawnych i prawniczych muszą działać jako pośrednicy między różnymi kulturami prawnymi, mając za zadanie efektywne przekazanie informacji prawnej niezależnie od różnych tradycji i języków prawa. Het competentieprofiel van de juridische vertaler en de methode van rechtsvergelijking als instrument bij het vertalen van ‘onvertaalbare’ juridische terminologie We kunnen de rechtsvergelijking op twee manieren definiëren: vanuit het perspectief van de beschrijving, waarin het kan worden gebruikt om uit te leggen hoe twee rechtsstelsels of bepaalde instellingen binnen een bepaald rechtsstelsel opereren, of vanuit de toepassing als een instrument om andere doelen binnen het juridische domein te bereiken. Het gebruik van de rechtsvergelijkingsmethoden voor juridische vertalers ligt juist in dit toegepaste gebied. In dit artikel wordt rechtsvergelijking niet an sich benaderd, maar louter als een educatief hulpmiddel en een oefening in juridische vertaling. We zullen de methodologie van rechtsvergelijking onderzoeken en deze toepassen op concrete problematische, of ‘onvertaalbare’, juridische termen. Voorbeelden zijn verwijzingen naar juridische concepten, instellingen of procedures die alleen voorkomen in het rechtssysteem van de brontaal, maar niet in het rechtssysteem van de doeltaal. Een van de belangrijkste principes van rechtsvergelijking is dat we moeten aannemen, als we twee objecten of concepten willen vergelijken, dat ze vergelijkbaar zijn, tenminste in relatie tot één aspect (tertium comparationis). In tegenstelling tot advocaten die de methode van rechtsvergelijking rechtstreeks gebruiken, kunnen juridische vertalers zich niet tevreden stellen met dit principe. Ze moeten een vertaling vinden voor een bepaalde rechtspersoon, document of procedure, zelfs als deze geen equivalent heeft in het rechtssysteem van de doeltaal. Het uitgangspunt voor het illustreren van bepaalde oplossingen voor dergelijke vertaalproblemen is dat juridische vertalers moeten optreden als bemiddelaars tussen verschillende juridische culturen met de taak om juridische informatie effectief over te dragen, ongeacht de verschillende juridische tradities en juridische talen.
We can define the legal comparison in two ways. From the perspective of the description, in which it can be used to explain how two legal systems or certain institutions operate within a particular legal system, or from an application as an instrument to achieve other purposes within the legal domain. The use of the methods of comparative law comparison for legal translators lies precisely in this applied area. In this article, comparative law is not approached in itself, but purely as an educational tool and exercise in legal translation. We will examine the methodology of legal comparison and apply it to concrete problematic, or ‘untranslatable,’ legal terms. Examples are references to legal concepts, institutions or procedures that only occur in the source language legal system but not in the target language legal system. One of the most important principles of legal comparison is that if we want to compare two objects or concepts, we must assume that they are comparable, at least in relation to one aspect (tertium comparationis). Unlike lawyers who use the method of legal comparison directly, legal translators cannot content themselves with this principle. They must find a translation for a particular legal entity, document or procedure, even if it has no equivalent in the target language legal system. The starting point for illustrating certain solutions to such translation problems is that legal translators should act as mediators between different legal cultures with the task of effectively transferring legal information, regardless of different legal traditions and legal languages.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5 Special Issue; 49-62
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

LEGAL DISCOURSE RECONSIDERED: GENRES OF LEGAL TEXTS
EWALUACJA DYSKURSU PRAWNEGO: GATUNKI TEKSTÓW PRAWNYCH

Autorzy:

BERŪKŠTIENĖ, Donata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920711.pdf

Data publikacji:

2016-11-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

dyskurs prawny
język prawa
język prawny
cechy
klasyfikacja
legal discourse
legal language
legal texts
genres
specific features
classification

Opis:

Being a complex type of discourse, legal discourse is realized through legal texts written in legal language, which are regarded as special-purpose texts different from other kinds of texts in respect of their text-internal and text-external properties. A great variety of legal texts reflects the diversity of law itself. As different legal texts tend to have different functional, structural and linguistic features, they are classified into genres on the basis of different criteria. The analysis of genres of legal texts contributes to the overall understanding and construction of legal discourse in general and legal texts in particular. This paper aims at the overview and discussion of genres of legal texts focusing on specific features of legal texts and criteria of the classification of legal texts into genres.
Dyskurs prawny jest jednym z bardziej złożonych typów dyskursu. jest on realizowany przez teksty prawne sformułowane w języku prawa. Teksty prawne są tekstami specjalistycznymi różniącymi się od innych tego typu tekstów swoimi inter i intra tekstowymi relacjami, są wśród nich teksty o specyficznych strukturalnych, funkcjonalnych i lingwistycznych cechach, które mozna sklasyfikować ze względu na różne kryteria. Olbrzymia różnorodność tekstów prawnych odzwierciedla różnorodność dziedziny jaką jest prawo. Mając na uwadze powyższe relacje pomiędzy tekstem prawnycm a samamym prawem, mozna stwierdzić, że analiza gatunków tekstów prawnych przyczynia się do rozwoju prawnego dyskursu w ujęciu całościowym i do zrozummienia istoty tekstu prawnego w ujęciu szczególnym. Niniejszy artykuł ma na celu opis i ocenę cech charakterystycznych istniejących klasyfikacji tekstów prawnych.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2016, 28, 1; 89-119
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Zarys problematyki kategoryzacji prawnej na przykładzie wybranych przepisów polskiej ustawy karnej
An Outline of the Issues of Legal Categorization on the Example of Selected Provisions of the Polish Criminal Law

Autorzy:

Falana-Jafra, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2096342.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii

Tematy:

classic categorization
prototype categorization
language of law
kategoryzacja klasyczna
teoria kategoryzacji przez prototyp
język prawa

Opis:

The purpose of the article is to theoretically outline the problems of language categorizations made on the basis of the Penal Code currently in force in the Republic of Poland. The research hypothesis is expressed in the statement that these categorizations take place both in accordance with the classical model, referred to as the Necessary and Sufficient Condition Model, and in accordance with the prototype model adopted in the framework of cognitive linguistics. Legal concepts can therefore have the character of fuzzy sets (without clearly delineated boundaries), as well as binary sets (assigning their elements on an either-or  principle). The research methodology is a linguistic methodology and the subject of research is the contemporary language of law. The work falls within the framework of a relatively young research field, which is jurislinguistics. 
Celem artykułu jest teoretyczne nakreślenie problematyki kategoryzacji językowych dokonywanych na gruncie obowiązującego aktualnie w Rzeczypospolitej Polskiej Kodeksu karnego. Hipoteza badawcza wyraża się w stwierdzeniu, że kategoryzacje te odbywają się zarówno zgodnie z modelem klasycznym, określanym mianem modelu warunków koniecznych i wystarczających, jak i zgodnie z modelem prototypowym, przyjmowanym w ramach językoznawstwa kognitywnego. Pojęcia prawne mogą mieć zatem charakter zbiorów rozmytych (nieposiadających jasno wytyczonych granic), jak i zbiorów binarnych (przyporządkowujących swoje elementy na zasadzie albo ˗ albo). Metodologia badawcza jest metodologią językoznawczą, a przedmiotem badań jest współczesny język prawa. Praca mieści się w ramach relatywnie młodej dziedziny badawczej, jaką jest juryslingwistyka. 

Źródło:

Konteksty Społeczne; 2019, 7, 1; 99-108
2300-6277

Pojawia się w:

Konteksty Społeczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Analogia i metafora a istota związków ludzkich (osób zbiorowych)
Analogy and metaphor, and the nature of human organizations (legal entities)

Autorzy:

Szubert, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/463381.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej

Tematy:

metafora
analogia
język prawa
osoba zbiorowa
terminologia prawna
metaphor
analogy
legal language
legal entities
legal terminology

Opis:

In my article I present Otto Gierke’s attempt to construct the phenomenon of legal entities using the means of analogy. The point of departure for my deliberations, in which I try to demonstrate the nature of metaphorical expressions used in building legal theories, is the speech given by Otto Gierke at the inauguration of his holding the post of university rector on 15 October 1902. The position of Gierke is criticized by Eduard Hölder. Hölder does not see the analogy as a suitable mean for the construction of a legal theory.

Źródło:

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik; 2015, 15; 93-102
2080-4814

Pojawia się w:

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

VAGUENESS IN POLISH AND AMERICAN CRIMINAL LAW LANGUAGE AND DEFINITIONS (A STUDY OF POLISH AND US LEGAL SYSTEMS)
NIEOSTROŚĆ W JĘZYKU I DEFINICJACH PRAWA KARNEGO POLSKIEGO I AMERYKAŃSKIEGO (STUDIUM SYSTEMÓW PRAWNYCH POLSKIEGO I AMERYKAŃSKIEGO)

Autorzy:

STRĘBSKA, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920635.pdf

Data publikacji:

2015-09-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

nieostrość
język prawa karnego
definicje legalne
interpretacja prawa
przepisy prawa karnego
vagueness
language of criminal law
legal definitions
law interpretation
criminal provisions

Opis:

The paper below intends to present and evaluate the theories of vagueness in the language of criminal law as exemplified in legal definitions. In the theory aimed to facilitate the task of interpretation of laws and statutes, in practice legal definitions they may be vague themselves, a phenomenon which either jeopardizes the stability of law and order, or makes law more flexible and compliant with the changing status quo. How one approaches the matter would depend upon a variety of factors. Among them we will find the branch of law or the type of the legal system. As far as criminal law is concerned, vague expressions are to be avoided. However, some legal systems “stigmatize” them more than others. In the American legal system the “void-for-vagueness” doctrine best illustrates the negative attitude of law enforcement institutions towards vague and unclear language. In the Polish law, on the other hand, it is not so explicitly criticized. Leaving room for free interpretation, vague language may prove a useful tool if literal interpretation defies the so-called “common-sense” understanding (very often referred to in works dedicated to law interpretation). Once a review of both legal systems is made, the author tries to arrive at a definite conclusion whether we should treat vagueness in the language of criminal provisions as something sought-for or rather undesirable.
Niniejszy artykuł ma na celu dokonanie przeglądu oraz ocenę teorii dotyczących zjawiska nieostrości w języku prawa karnego na przykładzie definicji legalnych.W teorii mając za zadanie ułatwienie interpretacji przepisów i ustaw, w praktyce definicje legalne często same posądzane są o nieostrość, zjawisko, które z jednej strony zagraża stabilności systemu prawnego, z drugiej zaś czynią prawo bardziej elastycznym i zaadaptowanym do zmieniających się warunków.W jaki sposób to zjawisko potraktujemy zależeć będzie od wielu czynników. Wśród nich można wymienić gałąź prawa, z która mamy do czynienia lub też typ systemu prawnego.W przypadku prawa karnego, wyrażenia nieostre powinny być unikane. Jednakowoż niektóre systemy prawne “piętnują” nieostrość bardziej niż inne. W amerykańskim systemie prawnym doktryna “void-for-vagueness” najlepiej ilustruje negatywny stosunek tamtejszych instytucji do nieostrego języka.Z kolei w polskim systemie prawnym wyrażenia te nie są tak otwarcie krytykowane. Pozostawiając luz interpretacyjny, język tego typu może ułatwić wyrokującym zadanie w przypadku, gdy zbyt sztywne trzymanie się litery prawa doprowadzi do zaprzeczenia regułom zdrowego rozsądku.Po dokonaniu przeglądu obu systemów, autorka próbuje wysunąć definitywne wnioski, czy nieostrość w języku prawa karnego powinna być postrzegana jako cecha istotna czy też niepożądana.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2015, 23, 1; 41-57
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Blanc : un symbole, un mot, un terme
White: Symbol, Word, Term

Autorzy:

Durieux, Christine

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1933354.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

przymiotnik biały
wieloznaczność
referencja
translatoryka
terminy
język prawa
adjective blanc
polysemic sens
referencing
translation
terms
law language

Opis:

The starting point is a word from common vocabulary, chosen to pay homage to papacy – the adjective blanc (white). The paper deals with its symbolism, and then shows how the symbolic components are underlying the meanings of its polysemic senses. Attention is drawn upon the compound words that are to be considered as whole terms, with a double difficulty for the translator : recognizing and referencing. Then the linguistic derivatives of the chosen adjective are studied and, finally, research prospects are suggested, particularly concerning the translation problematics with the example of two set phrases belonging to law language : blanchir une réputation and blanchir un inculpé (to clear vs to exonerate). The starting point is a word from common vocabulary, chosen to pay homage to papacy – the adjective « blanc » (white). The paper deals with its symbolism, and then shows how the symbolic components are underlying the meanings of its polysemic senses. Attention is drawn upon the compound words that are to be considered as whole terms, with a double difficulty for the translator : recognizing and referencing. Then the linguistic derivatives of the chosen adjective are studied and, finally, research prospects are suggested, particularly concerning the translation problematics with the example of two set phrases belonging to law language: blanchir une réputation and blanchir un inculpé (to clear vs to exonerate).
Biały: symbol, słowo, terminPunktem wyjścia artykułu jest leksem z zakresu słownictwa ogólnego – przymiotnik blanc (biały), wybrany do analizy jako swego rodzaju wyraz hołdu Papiestwu. Niniejsze opracowanie rozpoczyna się od przywołania symboliki bieli, następnie zaś pokazuje, w jaki sposób elementy symboliki zawierają się w znaczeniach wyrazów polisemicznych. Ponadto zwraca także uwagę na wyrazy złożone, stanowiące podwójną trudność dla tłumacza ze względu na rozpoznawanie (problem językoznawczy) i referencję (kognitywny). Dalsza część artykułu przedstawia derywaty językowe wybranego przymiotnika, uwidaczniające sposób konotowania pojedynczego desygnatu (niepowtarzalność każdego użycia) oraz propozycje perspektyw badawczych, dotyczących szczególnie problemów z tłumaczeniem na przykładzie dwóch idiomatycznych wyrażeń polileksykalnych z dziedziny prawa: blanchir une réputation (wybielić reputację) i blanchir un inculpé (wybielić podejrzanego).

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 8; 65-78
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

FUNKTIONSVERBGEFÜGE (FVG) ALS MERKMAL DER DEUTSCHEN RECHTSUND VERWALTUNGSSPRACHE
SYNTAGMY Z CZASOWNIKAMI FUNKCJONALNYMI JAKO CECHA NIEMIECKIEGO JĘZYKA W PRAWIE I ADMINISTRACJI
STRUCTURES WITH PHRASAL VERBS AS A FEATURE OF GERMAN LANGUAGE OF LAW AND ADMINISTRATION

Autorzy:

KORDIĆ, Ljubica
MARUŠIĆ, Borislav

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920743.pdf

Data publikacji:

2017-03-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Funktionsverbgefüge
die Rechtssprache
die Verwaltungssprache
die Sprache des Strafverfahrenssrechts
syntagmy z czasownikami funkcjonalnymi (FVG)
język prawny
język prawa administracyjnego
język prawa karnego procesowego
structures with phrasal verb (FVG)
the language of law
the language of administrative law
the language of criminal procedure law

Opis:

Die Funktionsverbgefüge (FVG) sind schon im 18. Jh. als ein Merkmal deutscher Fachsprachen gekennzeichnet. Besonders intensiv sind diese Konstrukte in der Rechtssprache präsent. Obwohl die Verwaltungssprache als ein Bestandteil der Rechtssprache betrachtet wird, gibt es innerhalb der Rechtssprache diskursive Unterschiede zwischen den Sondersprachen im Bereich Jura. So spricht man oft vom Diskurs der Rechtspflege, Diskurs des Strafrechts, Diskurs des Völkerrechts, usw. Bürger als Laien kommen am häufigsten mit der Verwaltungssprache in Kontakt, und deswegen ist diese Sondersprache oft kritisiert und mit Attributen wie „die Bürokratiesprache“, „der papierene Stil“ usw. versehen. Das Ziel dieses Beitrags ist, die in der Verwaltungssprache vorkommenden FVG in deutschen Gesetzestexten zu untersuchen und mit denen der Strafverfahrensrechtssprache zu vergleichen. Den ersten Teil des Korpus bilden die FVG, die folgenden Gesetzen entnommen sind: Verwaltungsverfahrensgesetz, Verwaltungs-vollstreckungsgesetz und Ljubica Kordić Und Borislav Marušić: Funktionsverbgefüge… 10 Verwaltungskostengesetz. Zum Zweck der Überprüfung der diskursiven Unterschiede zwischen Sondersprachen im Bereich Jura werden im mittleren Teil des Beitrags die gesammelten Belege ihrer Struktur und Frequenz nach mit den im Bereich des Strafverfahrensrechts vorkommenden FVG verglichen und analysiert, wobei als Quelle der Untersuchung die Strafprozessordnung (StPO) vom Jahr 1987 (zuletzt geändert in 2015) benutzt wird. Am Ende ziehen wir Schlussfolgerungen aufgrund der durchgeführten Analyse. Die Resultate dieser Studie können den Jura- und Germanistikstudenten, den sich mit der Rechtssprache befassenden Linguisten und vor allem den Übersetzern von Nutzen sein.
W XVII w. syntagmy z czasownikami funkcjonalnymi (FVG) były uznawane za cechę niemieckiego języka specjalistycznego. Konstrukcje te są wciąż obecne w niemieckim języku prawnym. Choć język administracji uważany jest za część jezyka prawnego, w ramach poszczególnych (pod)języków w dziedzinie prawa występują pewne różnice. Można mówić o dyskursie wymiaru sprawiedliwości, prawa karnego, prawa międzynarodowego itd. Obywatele najczęściej stykają się z dyskursem prawa administracyjnego i to on jest najczęściej krytykowany jako „język biurokratyczny” lub „żargon urzędniczy”. Celem tego artykułu jest zbadanie syntagm z czasownikami funkcjonalnymi często występujacymi w języku niemieckiego prawa administracyjnego i porównanie ich z tymi występującymi w języku niemieckiego prawa karnego procesowego.
Back in the 18thcentury, structures with phrasal verbs (FVG) were determined as a featureof German technical language. These constructs are still present in the language of law. Although the administrative language is considered a part of the legal language, there are discursive differences between specific(sub)languages in the field of law. One can speak of the discourses of justice, of criminal law, of international law, etc. It is the language of administrative law that citizens as lay people are most often confronted with, and it is often criticized as "a bureaucracy language", or "the paper style". The aim of this paper is to examine the structures with phrasal verbs frequently occurring in the language of German administrative law and compare them with those in German criminal procedure law. First partofthecorpusisbuiltbyphrasalverbstructuresexcerptedfromfollowing German laws: Verwaltungsverfahrensgesetz, Verwaltungsvollstreckungsgesetz, Verwaltungskostengesetz. In order to explore potential discursive differences between specific languages in the field of law, the collected examples are compared with the most frequent phrasal verb structures of the German criminal procedure law. For that purpose, the Criminal Procedure Code (StPO) of 1987 (last amended in 2015) is used as the second part of the researched corpus. In the concluding part of the paper, the authors draw conclusions based on the analysis carried out. The results of this study can be of assistance to law students in mastering German legal terminology, to all linguists dealing with German language of law and especially to all translators and interpreters from the German and into the German language.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2017, 29, 1; 9-30
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Meinung, Konstruktion, Interpretation. Wie der Weg zur genaueren Kenntnis in der Rechtswissenschaft gebahnt wird

Autorzy:

Szubert, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2083955.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

legal language
legal linguistics
metaphor
construction of the terms (terminologization)
semantics
język prawa
juryslingwistyka
metafora
konstruowanie pojęć (terminologizacja)
semantyka

Opis:

The subject of my contribution is the cognition in the jurisprudence. It focuses on the question of the methods used in the jurisprudence to achieve knowledge of the law and the importance of the language in this process. My considerations focus on the evaluative position of the jurist. It is based on the assumption that the choice of a view requires not only an evaluation but also a kind of hierarchization. Therefore the important question is which evaluations are displaced by jurisprudence, and which ones creep into the theoretical considerations. The arguments on this topic have been drawn from three texts by German jurists of the 19th century.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest poznanie w nauce prawa. Autor koncentruje się na zagadnieniu metodologii stosowanej w zakresie poznania prawa w nauce o prawie oraz na znaczeniu, jakie przypisuje się językowi na drodze poznania. W centrum moich rozważań znajduje się wartościująca postawa naukowca – prawnika. Wychodzę z założenia, że dokonywany przez badacza wybór określonego poglądu jest wynikiem nie tylko jego wartościowania, ale także preferowanej przez niego określonej hierarchizacji wartości. Istotnym w tym wyborze wydaje się być decyzja o tym, z jakich rodzajów wartościowania nauka prawa rezygnuje, a które przenikają do prawoznawczych rozważań teoretycznych. Argumenty na ten temat czerpię z dwóch tekstów dziewiętnastowiecznych niemieckich naukowców – prawników.

Źródło:

Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 3; 433-446
0023-5911

Pojawia się w:

Kwartalnik Neofilologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Relativism in the Language of Law (on the Example of Legal Texts Concerning the Constitutionally Unregulated Human-Animal Relationship)
Relatywizm w języku prawa (na przykładzie tekstów prawnych dotyczących konstytucyjnie nieuregulowanej relacji człowiek - zwierzę)

Autorzy:

Oronowicz-Kida, Ewa
Mika, Justyna
Myszka, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1928015.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

relativism
language of law
statute
law
act
constitution
human-animal relationship
relatywizm
język prawa
ustawa
konstytucja
relacja człowiek – zwierzę

Opis:

The article covers the issue of anthropocentrically conditioned relativism characterizing the attitude of humans toward animals. The relativity of good and evil in this respect was viewed through the prism of selected legal texts. Linguistic examples were indicated (various parts of speech, expressions, substitutions, collocations) attesting to cases of normative consent to the violation of animal welfare, resulting, as it may be assumed, from the subject approach to them and subordinating human welfare to them. The need to give the issue of animal protection a constitutional rank was also expressed.
W artykule omówione zostało zagadnienie uwarunkowanego antropocentrycznie relatywizmu charakteryzującego stosunek ludzi do zwierząt. Na względność dobra i zła w tym zakresie spojrzano przez pryzmat wybranych tekstów prawnych. Wskazano na językowe egzemplifikacje (różne części mowy, wyrażenia, substytucje, kolokacje) poświadczające przypadki normatywnego przyzwolenia na naruszanie dobrostanu zwierząt, wynikającego, jak można sądzić, z przedmiotowego podejścia do nich i podporządkowania postępowania względem nich dobru ludzi. Wyrażono także potrzebę nadania kwestii ochrony zwierząt rangi konstytucyjnej.

Źródło:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 407-418
2082-1212

Pojawia się w:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Die polnische Präposition 'na' in der Rechtssprache und ihre Entsprechungen im Deutschen
Polish preposition ‘na’ in legal language and its equivalents in German

Autorzy:

Osiewicz-Maternowska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012742.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Präpositionen
deutsch-polnischer Vergleich
Rechtssprache
prepositions
comparison between German and Polish
legal language
przyimki
porównanie niemiecko-polskie
język prawa

Opis:

Der Beitrag enthält eine Analyse der polnischen Präposition ‚na‘ in zufällig aus dem Nationalen Korpus der Polnischen Sprache (NKJP) gewählten Sätzen, die rechtswissenschaftliche Fragen betreffen. Der generativen Beschreibung von ‚na‘ auf der syntaktischen und semantischen Ebene folgt eine Zusammenstellung polnischer rechtswissenschaftlicher Phrasen mit ihren jeweiligen Übersetzungen ins Deutsche. Aus der Analyse ergibt sich, dass die meisten von ihnen auch als Präpositionalphrasen übersetzt werden, jedoch wird ‚na‘ durch unterschiedliche Präpositionen ersetzt: ‚an‘, ‚auf‘, ‚aufgrund‘, ‚für‘, ‚gegen‘, ‚in‘, ‚infolge‘ und ‚von‘, wobei ‚auf‘ am häufigsten auftritt. Die Ergebnisse der Untersuchung können bei der Übersetzung polnischer rechtswissenschaftlicher Sätze mit ‚na‘ ins Deutsche behilflich sein.
The paper contains an analysis of the Polish preposition ‘na’ in sentences randomly selected from the National Corpus of Polish (NKJP) which pertain to legal issues. The generative linguistic description of ‘na’ at the syntactic and semantic level is followed by a list of Polish legal language phrases compared with their translations into German. The analysis shows that the majority of these phrases are also translated as prepositional phrases. The preposition ‘na’ is, however, replaced by various prepositions: ‘an’, ‘auf’, ‘aufgrund’, ‘für’, ‘gegen’, ‘in’, ‘infolge’ and ‘von’, whereby ‘auf’ is the most commonly used one. The results of the analysis could provide aid in translation of Polish legal language sentences with preposition ‘na’ into German.
Artykuł zawiera analizę polskiego przyimka ‘na’ w wybranych losowo z Narodowego Korpusu Języka Polskiego zdaniach dotyczących zagadnień prawnych. Generatywny opis ‘na’ na płaszczyznach składniowej i semantycznej poprzedza zestawienie polskich fraz języka prawa z ich tłumaczeniem na język niemiecki. Z ich analizy wynika, że większość fraz jest tłumaczonych na język niemiecki również jako frazy przyimkowe, jednakże polskie ‘na’ występuje pod postacią różnych przyimków: ‘an’, auf’, ‘aufgrund’, ‘für’, ‘gegen’, ‘in’, ‘infolge’ i ‘von’, przy czym najczęściej stosowany jest przyimek ‘auf’. Wyniki badania mogą być pomocne przy tłumaczeniu polskich zdań w języku prawa zawierających ‘na’ na język niemiecki.

Źródło:

Colloquia Germanica Stetinensia; 2021, 30; 73-89
2450-8543
2353-317X

Pojawia się w:

Colloquia Germanica Stetinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

EUROPEJSKI NAKAZ ARESZTOWANIA W POLSCE I WE WŁOSZECH
EUROPEAN ARREST WARRANT IN POLAND AND ITALY

Autorzy:

BIERNACKA-LINCZAR, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920172.pdf

Data publikacji:

2010-01-20

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

europejski nakaz aresztowana
ENA
język prawa
Włochy
Polska
legilingwistyka porównawcza
European Arrest Warranty
Italy
Polska
Comparative legilinguustics
legal linguistics

Opis:

Europejski Nakaz Aresztowania (ENA) został wprowadzony w Polsce w 2004 roku, z chwilą przystąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej. Podstawowym zadaniem ENA było uproszczenie i usprawnienie systemu przekazywania osób dzięki pominięciu złożonych procedur ekstradycyjnych pomiędzy państwami należącymi do Unii Europejskiej. Celem artykułu jest wskazanie różnic w terminologii polskiej dotyczących listy 32 przestępstw objętych ENA, zaprezentowanie listy 32 kategorii przestępstw objętych ENA dla pary językowej: polski i włoski oraz pojawiających się trudności terminologicznych w przypadku tłumaczenia ENA. W artykule przedstawiono także częstotliwość stosowania ENA przez polskie sądy w latach 2006–2008, jak również zaprezentowano trudności związane z inkorporowaniem przepisów Decyzji Ramowej z 2002 roku dotyczących ENA we Włoszech.
The European Arrest Warrant (EAW, or more rarely, EUAW) was introduced in Poland n 2004, at the moment of our country accession to the European Union. Simplification and rationalization of the system of persons transfer throughout the states of the European Union, thanks the elimination of complex extradition procedures, were the basic tasks of EAW. The aim of the paper is to show differences at Polish terminology concerning the list of 32 crimes covered by EAW, to present the list of 32 crime categories covered by EAW for the languages pair: Polish and Italian, and to present terminological problems in case of EAW translation. Frequency of EAW application by Polish courts between the years 2006–2008, as well as problems connected with incorporation of laws of Framework decision from 2002 concerning EAW in Italy were also presented in the paper.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 11-22
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU PRAWA I POSTĘPOWANIA CYWILNEGO W ASPEKCIE TRANSLATOLOGICZNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO NA ANGIELSKI
SELECTED FEATURES OF CIVIL LAW AND CIVIL PROCEDURE IN POLISH-ENGLISH TRANSLATION

Autorzy:

ZEDLER, Feliks

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920130.pdf

Data publikacji:

2010-01-20

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

ekwiwalencja przekładoznawcza
przekład prawny
przekład prawniczy
polsko-angielski
jezyk prawa
język prawny
Civil Law
legal language
Polish-English
translation
legal translation
equivalents

Opis:

Praca dotyczy wybranych problemów związanych z wieloznacznością terminów występujących w polskim prawie cywilnym oraz postępowaniu cywilnym. Autor analizuje znaczenie dwóch terminów występujących w tych gałęziach prawa tj. kurator i dowód. Zwłaszcza termin kurator jest bardzo kłopotliwy dla tłumaczy, gdyż ma około 17 znaczeń w zależności od kontekstu w jakim się on pojawia. Autor przedstawia ekwiwalenty słownikowe proponowane dla tych terminów w wybranych słownikach prawniczych polsko-angielskich. Na koniec zostaje wyciągnięty wniosek, że słowniki rzadko pozwalają na wybór właściwego ekwiwalentu gdyż nie zawierają indeksów umożliwiających wybranie właściwego znaczenia terminu wieloznacznego. ponadto, niektóre sugerowane w słownikach ekwiwalenty są problematyczne.
 The articles touches upon selected problems connected with polysemous words occurring Polish language of civil law and civil procedure. The author presents the meanings of two terms that is: kurator and dowód. Especially kurator is a very troublesome term under Polish law as it has about seventeen meanings depending on the context in which this term is used. Next, he presents translative equivalents of those words which may be found in selected bilingual Polish-English dictionaries of legal terms. Finally, it is concluded that bilingual dictionaries rarely help to solve the problem of polysemy as there are no contextual indexes which would help choose the proper English equivalent. What is more, some suggested dictionary equivalents are questionable.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 91-98
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

JĘZYKI PRAWA W PAŃSTWIE POLSKO-LITEWSKIM (OD XVI DO XVIII WIEKU) Z PERSPEKTYWY KOMUNIKACJI MIĘDZYKULTUROWEJ I PRAKTYK TRANSLATORSKICH
LANGUAGES OF THE LAW IN THE POLISH-LITHUANIAN COMMONWEALTH (FROM XVI TO XVIII CENTURY) FROM THE PERSPECTIVE OF INTERCULTURAL COMMUNICATION AND TRANSLATION PRACTICES

Autorzy:

SZCZEPANKOWSKA, Irena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920111.pdf

Data publikacji:

2010-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

język prawa
komunikacja międzykulturowa
Polska-Litwa
historyczny
diachroniczne
Polish-Lithuanian Commonwealth
legal language
Communication
diachronic reasearch
legal translation
historic

Opis:

W okresie od XVI do XVIII wieku Polska (wówczas Królestwo Polskie) była połączona unią polityczną z Litwą (tj. Wielkim Księstwem Litewskim), tworząc państwo nazywane „Rzeczpospolitą Obojga Narodów". W rzeczywistości państwo to jednoczyło na swoim terytorium wiele grup ludności o różnym statusie społecznym, narodowościowym i wyznaniowym; mówiących rozmaitymi językami. Społeczności te rządziły się zróżnicowanymi systemami prawa zwyczajowego oraz regulacjami pochodzącymi od feudalnych władców, zapisanymi w licznych „przywilejach‖ grupowych i indywidualnych. Podczas długiego procesu (zapoczątkowanego już w XIV wieku) tworzenia unii narodów oraz ewolucji ustroju politycznego, zmierzającej do ukonstytuowania tzw. republiki szlacheckiej, musiały ulec zniwelowaniu istotne odmienności lokalne w sferze kultury prawnej. Ważnym czynnikiem łagodzenia procesów unifikacji norm i instytucji prawnych oraz uzyskiwania dla nich społecznej akceptacji było jednakże respektowanie pewnych różnic kulturowych, a zwłaszcza przywiązania obywateli do określonego kodu językowego, w którym formułowano wypowiedzi oficjalne. Intensywne działania kodyfikacyjne wymagały szczególnej wrażliwości ze strony rządzących, a także kompetencji elit kulturalnych w rozwiązywaniu problemów natury komunikacyjnej i translatorskiej. Celem autorki jest przedstawienie tej skomplikowanej sytuacji językowej w kontekście kształtującej się wówczas – także pod wpływem ogólnoeuropejskich dążeń kodyfikacyjnych – kultury prawnej, która zakorzeniła się w świadomości i codziennej praktyce mieszkańców Rzeczpospolitej polskolitewskiej. Jest też fenomenem historycznym wartym zainteresowania z punktu widzenia współczesnych dążeń i problemów wielonarodowej wspólnoty europejskiej.
In the period from XVI to XVIII century Poland (the Kingdom of Poland at that time) was united with Lithuania (i.e. the Grand Duchy of Lithuania) by a political union, which formed a state named ― the Commonwealth of the Two Nations. In reality the country united numerous population groups of a variety of social, national and confession statuses; and speaking various languages. Those communities were governed by diverse common law systems and regulations originating from feudal rulers, provided in a large number of group and individual ―privileges‖.During the long period of creating the union of the nations and evolution of the political system, which aimed at constituting the so-called Nobles' Republic, significant local diversities in the area of legal culture, particularly in the political, economic and social dimension, had to be eliminated. A crucial factor in alleviating unification processes of legal standards and institutions and gaining social acceptance for them was, however, respecting certain cultural differences, and especially the attachment of the citizens to a particular language code, also in the official and legal sphere. The intensive codification activities required special sensitivity on the rulers' part, as well as thecompetence of cultural élites to solve problems of the communication and translation nature. The purpose of the Author is to present the complex language-related situation in the context of the legal culture forming at that time – also under the influence of Pan-European codification efforts – which became strongly entrenched in the consciousness and daily practice of the Polish-Lithuanian Commonwealth's citizens. It is also a historical phenomenon which deserves attention from the point of view of contemporary aims and problems of the multi-national European community.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 119-133
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Katafatyczny kod prawa
Cataphatic code of law

Autorzy:

Nowak-Far, Artur

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/693460.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

cathaphacity of law
legislation
policy of law
legislative modelling
legislative techniques
legal language
heuristics
katafatyczność
jakość legislacji
prawodawstwo
język prawa
heurystyka

Opis:

‘Understandability’ or ‘simplicity’ of law are plausible terms which should not be used in a more rigorous assessment of the quality of any legal regulation due to the fact that they are rather intuitive. Instead, another qualifier, namely cataphacity, should be used. Cataphacity denotes a recourse to a legal code which effectively lowers transactional costs normally associated with the decoding of legal norms from legislative provisions borne by those to whom these norms are primarily addressed. Thus, cataphatic legislative practice requires that the level of cataphacity (or, alternatively, the threshold of cataphacity) and the cognitive competence of primary users of a given piece of law be adequately matched with each other. This match also implies a prior identification of the relevant pragmatic model within which legal norms are to intervene. As a result, cataphacity is a gradable variable which is dependent on the level of aspiration of law-makers and their own judgment of legal cognitive abilities of those to whom the law pertains. High cataphatic thresholds create significant cognitive barriers, whereas low ones make law accessible, since law is then expressed in a simple, plain and, therefore, widely understandable language. However, low cataphatic thresholds are rarely associated with good legislative practices. The very substance of regulation may be complex. So may be the pragmatic model of legislation. Also, the existing framework of legal norms may require quite a high degree of regulatory rigidity, also in terms of semantics and syntax used in legislative codes. Moreover, circumstances ofregulation may be such that they require of law-makers adoption of a more active approach where they would have to make a recourse to the authoritative nature of a legal language capable of inducing a desired level of cataphacity (i.e. to impel a certain level of cognitive competence). Suchan activity would then result in the reduction of impact of natural rules of communication in law compliance and law enforcement settings.  
„Zrozumiałość” czy „prostota” prawa nie są w pełni przydatnymi kategoriami naukowej oceny jakości prawa. Są one bowiem określeniami intuicyjnymi. Lepiej jest w tym zakresie używać innej kategorii: badać, czy prawo jest „katafatyczne”. Katafatyczność jest osiągana poprzez takie metody legislacji (kodowania tekstów prawnych), które skutecznie obniżają transakcyjny koszt dekodowania z nich norm prawnych przez bezpośrednich adresatów właśnie tych norm. Prawidłowe techniki w tym zakresie powinny zapewnić dostosowanie poziomu katafatyczności (innymi słowy, wyznaczenia jej progu) do kognicyjnych kompetencji pierwszorzędnych użytkowników danej regulacji prawnej. Takie podejście implikuje konieczność uprzedniej identyfikacji właściwego modelu pragmatycznego, w ramach którego dane normy prawne zawarte w regulacji mają funkcję interwencyjną. Katafatyczność jest zmienną stopniowalną, zależną od poziomu aspiracji prawodawcy oraz od jego własnego osądu dotyczącego odnoszących się do prawa kompetencji kognicyjnych tych podmiotów, których owo prawo dotyczy. Wysoki próg katafatyczności (czyli niski jej poziom) stwarza poważne bariery kognicyjne. Ich obniżenie następuje wtedy, gdy prawo posługuje się konstrukcjami prostymi, nieskomplikowanymi, formułowanymi prostym językiem. Niski próg katafatyczności nie powinien być zawsze traktowany jako wyznacznik dobrej regulacji prawnej. Skomplikowanie samej materii regulacyjnej, jak również modelu pragmatycznego, który miałby być jej kanwą, może wręcz wykluczać prostotę regulacji. Poziom skomplikowania kodu prawnego zawyża także to, że nowe regulacje muszą zachowywać takie reguły składniowe i semantyczne, które pozwalają na zachowanie ich kompatybilności z regulacjami zastanymi w systemie prawa. Okoliczności regulacji mogą także decydować o tym, że wręcz celowe będzie wykorzystanie przez prawodawcę autorytatywnej natury języka prawnego, który ma zdolność indukowania określonego poziomu katafatycznośći (tj. wymuszenia określonego poziomu kompetencji kognicyjnej adresatów). Tego rodzaju uwarunkowania i działania redukują wpływ naturalnych reguł komunikacji w procesie stosowania prawa.

Źródło:

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2014, 76, 3; 5-21
0035-9629
2543-9170

Pojawia się w:

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Definicja realna vs. definicja nominalna w języku niemieckich rozpraw prawniczych dziewiętnastego wieku

Autorzy:

Szubert, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/559783.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe

Tematy:

semantics
terminology
definitions
linguistics of law
languages for special purposes
the language of law.
semantyka
terminologia
definiowanie
juryslingwistyka
języki specjalistyczne
język prawa

Opis:

Real versus nominal definitions in the language of 19th century German legal dissertations Definition is included in the basic (scientific) activities (methods). The results of the definition are communicated in the language. In my paper I take up the topic of functions performed by definitions in the development of knowledge about law. The basis for my deliberations are selected fragments of German scientific treatises from the 19th century. I am particularly interested in the above topic in the context of the principle of dividing definitions into real and nominal definitions adopted since the times of Aristotle. In my paper I try to establish the status of definitions used in the texts I analyse. The fundamental research problem is whether the definitions formulated by the 19th century German law theorists are certificated, real, classical essential definitions – established in the final analysis (this would be consistent with the expectations of some researchers of the language of law related to its character, i.e. its accuracy, accuracy), or whether these definitions are understood in a fallible way, subject to revision and change, which are the results of the field of law.

Źródło:

Orbis Linguarum; 2018, 52; 151-160
1426-7241

Pojawia się w:

Orbis Linguarum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

FACHSPRACHENPHRASEOLOGISMEN – EINE KONTRASTIVE RECHTSLINGUISTISCHE UNTERSUCHUNG AM BEISPIEL DES DEUTSCHEN UND ARABISCHEN STRAFURTEILS

Autorzy:

Shemy, Amany

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/921338.pdf

Data publikacji:

2020-05-23

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

frazeologizmy specjalistyczne; wyrok karny; język prawa; terminy wielowyrazowe; kolokacje; czasownikowe wyrażenia funkcyjne; pary wyrazowe; zwroty konwencjonalne.
Fachphraseologismen; Strafurteil; Rechtssprache; Mehrworttermini; Kollokationen Funktionsverbgefüge; Paarformeln; Routineformeln

Opis:

Der vorliegende Beitrag ist eine kontrastive rechtslinguistische Studie, die sich mit Phraseologismen in Strafurteilen des deutschen und arabischen Rechtssystems befasst. Sie zielt in erster Linie darauf ab, Rechtsphraseologismen zu ermitteln, die in deutschen und arabischen Strafurteilen wiederholt in der gleichen festen Form auftreten und die eine fachsprachlich spezialisierte Bedeutung aufweisen. Sie konzentriert sich auf die Identifizierung der Typen solcher Phraseologismen in den verschiedenen Bestandteilen der Strafurteile. Ziel ist es herauszufinden, welche rechtssprachlichen Phraseologismen in welchen Textteilen der Strafurteile eingesetzt werden und welche Unterschiede und Gemeinsamkeiten zwischen dem deutschen und arabischen Rechtssystem in dieser Hinsicht festzustellen sind.
Artykuł jest kontrastywnym studium języka prawa skupiającym się na frazeologizmach w wyrokach karnych w niemieckim i arabskim systemie prawnym. Jego głównym celem jest identyfikacja frazeologizmów, które pojawiają się wielokrotnie w ustalonej formie w niemieckich i arabskich wyrokach karnych i posiadają znaczenie specjalistyczne. Koncentruje się on na identyfikacji typów takich frazeologizmów w różnych częściach wyroków. Celem jest ustalenie, które frazeologizmy języka prawa są stosowane w poszczególnych częściach wyroków oraz jakie różnice i podobieństwa w tym względzie można odnaleźć między niemieckim a arabskim systemem prawnym.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2020, 42, 1; 93-125
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Der Arbeitsvertrag auf Deutsch und auf Polnisch – Eine Analyse ausgewählter Aspekte auf rechtswissenschaftlicher und sprachlicher Ebene
Contract for work in German and in Polish - An Analysis of selected Aspects at the legal and linguistic level

Autorzy:

Osiewicz-Maternowska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1592279.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Arbeitsvertrag
deutsch-polnischer Vergleich
Rechtssprache
Contract of employment
comparison between German and Polish
legal language
Umowa o pracę
porównanie niemiecko-polskie
język prawa

Opis:

Der Beitrag enthält eine Analyse von Paralleltexten des Arbeitsvertrags in Deutsch und in Polnisch. Dargestellt werden außerdem die rechtlichen Regelungen in beiden Rechtssystemen in Bezug auf den Arbeitsvertrag, Regeln zu seiner Erstellung und die Bezeichnung seiner Parteien. Zusammengestellt werden auch unabdingbare Bestandteile, die ein Arbeitsvertrag enthalten sollte. Die Analyse der Texte erfolgt sowohl auf rechtswissenschaftlicher als auch auf sprachlicher Ebene. Die Ergebnisse der Untersuchung ermöglichen, Fehler bei der Übersetzung des Arbeitsvertrags für das Sprachenpaar Deutsch-Polnisch zu vermeiden.
Artykuł zawiera analizę tekstów paralelnych umowy o pracę w językach niemieckim i polskim. Badaniu zostały poddane także unormowania prawne dotyczące umowy o pracę w obu systemach prawnych, zasady formułowania umowy oraz nazwy stron umowy. Zestawiono również elementy konieczne, które powinna zawierać przedmiotowa umowa w obu językach. Teksty paralelne poddano analizie zarówno na płaszczyźnie prawnej, jak i językowej. Wyniki badania umożliwią uniknięcie błędów podczas tłumaczenia umów o pracę z języka niemieckiego na język polski i z języka polskiego na język niemiecki.
The paper contains a parallel text analysis of German and Polish contracts of employment. The aspects of interest in the research also include legal norms concerning contracts of employment in both legal systems, the regulations pertinent to how such contracts should be drafted and how the parties are named. A list has also been prepared of necessary components which the contract in question should contain in both languages. The selected parallel texts have been analysed at the legal and linguistic level. The results of the analysis should make it possible to avoid errors in translation of employment contracts to German and to Polish.

Źródło:

Colloquia Germanica Stetinensia; 2020, 29; 277-294
2450-8543
2353-317X

Pojawia się w:

Colloquia Germanica Stetinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

WIE KALT IST DIE RECHTSSPRACHE? – NEUTRALITÄTSPOSTULAT UND VERBALE EXPRESSIVITÄT IN GESETZESTEXTEN DES STRAFRECHTS. EIN DEUTSCH-POLNISCHER VERGLEICH
THE POSTULATE OF AFFECTIVE NEUTRALITY VS. VERBAL EXPRESSIVENESS IN THE LEGISLATIVE TEXTS ON GERMAN AND POLISH CRIMINAL LAW. A COMPARATIVE STUDY
POSTULAT NEUTRALNOŚCI A WERBALNA EKSPRESJA W JĘZYKU PRAWNYM I PRZEKŁADZIE TEKSTÓW PRAWNYCH Z ZAKRESU NIEMIECKIEGO I POLSKIEGO PRAWA KARNEGO. STUDIUM PORÓWNAWCZE

Autorzy:

KĘSICKA, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920655.pdf

Data publikacji:

2015-12-04

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Expressivität
Konnotationen
Rechtssprache
Rechtsübersetzung
Strafrecht
Subjektivität
ekspresywność języka
konotacje
język prawa
tłumaczenie prawnicze
prawo karne
subiektywność
verbal expressiveness
connotations
legal language
legal translation
criminal law
subjectivity

Opis:

Durch den Lapidarstil, den Agensschwund und die begriffliche Abstraktheit bestrebt die Rechtssprache die Erzielung von Objektivität, wobei sie gleichzeitig als ein Werkzeug dient, die Autorität-Gehorsamkeit-Relation zum Ausdruck zu bringen. Von der Rechtssprache wird wie von jeder anderen Fachsprache erwartet, dass sie sich durch ästhetische, expressive sowie moralische Neutralität kennzeichnet. Die Beachtung des Neutralitätspostulats erweist sich in Bezug auf Rechtssprache allerdings nicht so offensichtlich, wie es angenommen wird. Die Rechtssprache ist wie die Gemeinsprache durch Subjektivität und verbale Expressivität gekennzeichnet, die u.a. durch Gefühlsbetontheit in der Fachterminologie, emphatische Floskeln oder wertausfüllungsbedürftige Ausdrücke zum Vorschein kommt. Das Hauptanliegen dieses Beitrags liegt in der Erörterung der genannten Problematik am Beispiel der deutschen und polnischen Rechtssprache. An ausgewählten Beispielen aus dem deutschen und polnischen Strafgesetzbuch sowie ihren Übersetzungen werden verschiedene Facetten von Expressivität und Subjektivität sprachvergleichend dargestellt und anschließend im Hinblick auf ihre Funktion in einem Gesetzestext und Übersetzungsproblematik analysiert. Ergänzend wird darüber hinaus auf Subjektivitätszüge im Übersetzungsprozess an sich wie verschönernde Ästhetisierung der Übersetzungstextes, die Bestimmung und Wahl des Intensitätsgrades von Affektvollem in Übersetzung oder Hervorhebung des Druck-Effekts bei der Wiedergabe von emphatischen Phrasen hingewiesen.
Poprzez lapidarny i bezosobowy styl wypowiedzi oraz abstrakcyjną pojęciowość język prawny dąży do obiektywizmu, pozostając przy tym narzędziem pozwalającym na wyrażenie relacji autorytarności i podporządkowania. Mimo postulowanej wobec języka prawnego jako języka fachowego estetycznej, ekspresywnej oraz moralnej neutralności język ten nie jest wcale aż tak neutralny. Zawiera w sobie elementy subiektywności i ekspresywności w postaci nacechowania emocjonalnego terminologii, obecności emfazy czy stosowania wyrażeń ocennych. Niniejszy artykuł ma na celu prześledzenie przejawów ekspresji w obszarze leksyki z dziedziny prawa karnego, określenie roli ekspresywności i porównanie stopnia jej intensywności w analizowanych niemieckich i polskich przykładach z tekstów prawnych oraz przedstawienie problematyki ich przekładu. Uwaga skierowana zostanie ponadto na elementy subiektywności obecne w samym procesie przekładu, takie jak nadmierna estetyzacja przekładu oraz ocena i wybór stopnia intensywności zabarwienia emocjonalnego w tłumaczeniu. Jako materiał badawczy do analizy posłużą wybrane fragmenty niemieckiego i polskiego kodeksu karnego wraz z tłumaczeniami.
The succinct and neutral style of discourse and the abstractiveness of legal terms are the ways to reaching the objectivity by the legal language. It remains at the same time an instrument to express the authority-obedience-relationship. We expect the legal language as a language for special purposes to be aesthetic, expressive and moral neutral. However it seems to be not as much neutral as expected. It contains subjective and expressive elements in the form of emotionally marked terminology, using of emphasis or vague terms and phrases. In this paper I shall illuminate the phenomenon of expressiveness in the language of law based on empirically examining of the selected terminology from the German and Polish Criminal Code. Our purpose is to show the variety of measures for the verbalisation of expressiviness in the analyzed legal texts, to clarify their text function, to research how the examined German and Polish legal terms differ in terms of the degree of expressive intensity and to outline the issues of translation of verbal expression. Finally, our focus is on showing of subjective elements in the process of translation itself such as aestheticization of translation and translators individual decision how far to emphasize the expressive component in the translation.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2015, 24, 1; 101-118
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

ZUM LEXIKALISCHEN UND SEMANTISCHEN SPRACHWANDEL DER DEUTSCHEN UND POLNISCHEN RECHTSSPRACHE AM BEISPIEL DES STRAFRECHTLICHEN FACHWORTSCHATZES
O LEKSYKALNYCH I SEMANTYCZNYCH ZMIANACH JĘZYKOWYCH W NIEMIECKIM I POLSKIM JĘZYKU PRAWA NA PRZYKŁADZIE SŁOWNICTWA PRAWA KARNEGO
LEXICAL AND SEMANTIC LANGUAGE CHANGES OF GERMAN AND POLISH LAW LANGUAGE ON THE BASIS OF THE CRIMINAL VOCABULARY

Autorzy:

SIEWERT-KOWALKOWSKA, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920734.pdf

Data publikacji:

2017-03-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

lexikalischer Sprachwandel
semantischer Sprachwandel
Rechtssprache
Fachwortschatz
Strafrecht
zmiany leksykalne
zmiany znaczeniowe
język prawa
słownictwo specjalistyczne
prawo karne
lexical language changes
semantic language changes
law language
specialized vocabulary
criminal law

Opis:

Der Artikel ist der Frage der Veränderungen gewidmet, die u. a. unter dem Einfluss der dynamischen politischen und sozialen Situation in der Rechtssprache erfolgen. Im Artikel werden lexikalische und semantische Veränderungen präsentiert, die sich im Laufe der Jahrhunderte im Fachwortschatz des polnischen und des deutschen Strafrechts vollzogen haben. Die Analyse wird am Beispiel der ausgewählten polnischen und deutschen Rechtstermini und -ausdrücke durchgeführt.
The article is devoted to the problem of the changes taking place in legal language, among others under the influence of the dynamic political and social situation. The paper will present lexical and semantic changes that have taken place over the centuries in the specialized vocabulary of the Polish and German criminal law. The analysis will be carried out on the example of selected Polish and German legal terms and expressions.
Artykuł jest poświęcony zagadnieniu zmian w języku prawa zachodzących m.in. pod wpływem zmieniającej się sytuacji politycznej i społecznej. W artykule zostaną przedstawione zmiany leksykalne i znaczeniowe, jakie dokonały się na przestrzeni wieków w słownictwie specjalistycznym polskiego i niemieckiego prawa karnego. Analiza zostanie przeprowadzona na przykładzie wybranych polskich i niemieckich terminów i wyrażeń prawnych.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2017, 29, 1; 49-65
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

GERMAN LEGAL TERMINOLOGY IN THE AREA OF HIGHER EDUCATION AND THE USE OF ENGLISH IN THE NATIONAL VARIETIES OF GERMAN SPOKEN IN AUSTRIA, GERMANY AND SWITZERLAND
NIEMIECKA TERMINOLOGIA PRAWNICZA W DZIEDZINIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO – WARIANTY NARODOWE A JĘZYK ANGIELSKI

Autorzy:

WISSIK, Tanja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920055.pdf

Data publikacji:

2017-02-08

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

niemiecka terminologia prawna
niemiecki język prawa i administracji
korpus
teksty uchwał uniwersyteckich
korpus międzynarodowych tekstów prawnych
German legal terminology
German legal and administrative language
corpora
university legislative texts
corpora of international legal texts

Opis:

This paper investigates German legal terminology in the area of higher education in Austria, Germany and Switzerland. Particular emphasis is put on the influence of English in this field arising from internationalization and the creation of the European Higher Education Area. One can assume that due to the Bologna Process – initiated on the European level with the aim of creating more comparable, compatible and coherent higher education systems – there is a wider use of English terminology than before in the field of higher education. German legal and administrative language employed in the higher education sector in the aforementioned countries has been analysed within the framework of this study with the help of comparable specialized corpora of university legislative texts. In addition, a reference corpus of international legal texts dealing with the same topic has been employed. The analysis will endeavour to establish to what extent English terminology is being used.
Przedmiotem niniejszego badania jest niemiecki język prawny w obszarze szkolnictwa wyższego w Austrii, Niemczech i Szwajcarii oraz wpływ języka angielskiego w tym obszarze w związku z umiędzynarodowieniem i stworzeniem europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego. Można założyć, że poprzez proces boloński, inicjatywę na poziomie europejskim, której celem jest stworzenie porównywalnego i konkurencyjnego systemu kształcenia wyższego, język angielski jest szerzej stosowany w tym obszarze. Przy pomocy porównywalnych specjalistycznych korpusów zbudowanych z ustaw uniwersyteckich zbadano język prawny i administracyjny w zakresie szkolnictwa wyższego. Poza tym sporządzono korpus porównawczy z międzynarodowych objaśnień i komunikatów na temat procesu bolońskiego. Badanie ma na celu wykazanie, jak dalece w tym obszarze stosuje się terminologię angielską. 
Die vorliegende Untersuchung befasst sich mit der deutschen Rechtssprache im Bereich des Hochschulwesens in Österreich, Deutschland und der Schweiz und dem Einfluss des Englischen in diesem Bereich auf Grund der Internationalisierung und der Schaffung eines europäischen Hochschulraumes. Durch den Bologna Prozess, einer Initiative auf europäischer Ebene mit dem Ziel eine vergleichbarere und wettbewerbsfähigere Hochschulausbildung zu schaffen, ist es naheliegend, einen weiter verbreiteten Gebrauch des Englischen in diesem Bereich anzunehmen. Mit Hilfe von vergleichbaren fachsprachlichen Korpora aus Universitätsgesetzen wurde die deutsche Recht- und Verwaltungssprache im Bereich des Hochschulwesens untersucht. Weiters wurde ein Vergleichskorpus mit internationalen Erklärungen und Kommuniqués zum Bologna Prozess erstellt. Die Untersuchung zielt darauf ab, zu zeigen, inwieweit englische Terminologie im Bereich des Hochschulwesens verwendet wird.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2010, 2, 1; 127-140
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Znaczenie art. 27 Konstytucji RP dla ochrony praw i wolności jednostki
The Importance of Article XXVII of the Constitution to Protect the Rights and Freedoms of the Individual

Autorzy:

Wiltos, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/524037.pdf

Data publikacji:

2013-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

prawa i wolności jednostki
język państwowy
język urzędowy
Art. 27 Konstytucji

Opis:

Celem artukułu jest podkreślenie znaczenia regulacji dotyczącej języka urzędowego nie tylko dla organów władzy państwowej, ale także dla jednostki, jako gwarancji realizacji jej konstytucyjnych praw i wolności. Konstytucja RP z 1997 r. wprowadziła w art. 27 zasadę urzędowości języka polskiego, udzielając mu, pierwszy raz od XIX w., tak mocnej ochrony prawnej. Zasadę tę rozwinięto następnie w Ustawie o języku polskim z 1999 r., regulującej użycie języka polskiego jako państwowego. Prawo do posługiwania się językiem polskim w życiu publicznym oraz prywatnym, jako istota obywatelstwa, powinno podlegać ochronie ze strony państwa. Język ojczysty, będący dobrem narodowej kultury, stanowi element tożsamości narodowej, a zatem i jednostki. Brak obowiązku znajomości innych języków niż urzędowy chroni obywatela przed koniecznością podporządkowania się przepisom prawa europejskiego, które nie zostały przetłumaczone na język polski. Jednostka może także powołać się na naruszenie art. 27 Konstytucji w przypadku zastosowania wobec niej przepisu zinterpretowanego z naruszeniem obowiązujących norm językowych. Poza ochroną wynikającą z art. 27 Konstytucji pozostają obecnie, co do zasady, stosunki prywatnoprawne. Wiąże się to z przyznaniem językowi polskiemu, na poziomie konstytucyjnym, statusu języka urzędowego, a nie państwowego. Wprowadzenie w art. 27 Konstytucji RP zasady urzędowiści języka polskiego implikuje ze strony państwa obowiązek szczególnej ochrony jednostek niewładających tym językiem. Jest to warunek konieczny dla realizacji choćby prawa do sądu. Art. 27 Konstytucji, zdanie drugie, jako przepis gwarancyjny, potwierdza nienaruszalność praw mniejszości narodowych wynikających z ratyfikowanych umów międzynarodowych. Koreluje on zatem z zasadą ochrony mniejszości narodowych i etnicznych, nie dając jednak możliwości do ustanowienia w Polsce innego niż język polski języka urzędowego.
This article aims to highlight the importance of the regulation of the official language not only for the state authorities but also for the individual as a guarantee of fulfillment of its constitutional rights and freedoms.The Polish Constitution of 1997 introduces in Article XXVII the principle of officialdom of Polish language, giving it for the first time since the nineteenth century such a strong legal protection. This principle was developed subsequently in The Polish Language Act in 1999 regulating the use of Polish language as a national language.The right to use Polish language in public and in private as the hallmark of citizenship should be protected by the State. Mother tongue as an element of national culture forms part of the national identity and therefore of the individual. The lack of obligation to know languages other than the official protects citizens from having to comply with European Law that has not been translated into Polish. The individual may also allege to the breach of Article XXVII of the Constitution when applied to the law that was interpreted in violation of language norms. Outside the protection conferred by Article XXVII of the Constitution there are now, as a rule, private law relations. It is due to the assignment to Polish language the status of an official language at the constitutional level and not of a national language. The introduction of the principle of officialdom in Article XXVII of the Constitution of the Polish language implies an obligation of the State to protect individuals that do not speak in that language. It is a condition for the realization of, inter alia, the right to justice. Article XXVII of the Constitution, the second sentence, as a guarantee regulation, confirms the inviolability of national minority rights resulting from ratified international agreements. Therefore, it correlates with the principle of the protection of national and ethnic minorities without giving the possibility to establish in Poland Polish language other than as the official language.

Źródło:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 4 (16); 165-184
2082-1212

Pojawia się w:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Ślōnskŏ godka – przaśny folklor czy język regionalny?
Ślōnskŏ godka – unleavened folklore or regional language?

Autorzy:

Myśliwiec, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/525131.pdf

Data publikacji:

2013-09-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Ślązacy
Górny Śląsk
język regionalny
mniejszość etniczna
prawa mniejszości

Opis:

W świetle spisów powszechnych, sporządzonych w Polsce w latach 2002 i 2011, Ślązacy jawią się jako najliczniejsza mniejszość występująca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wynika z przeprowadzonych badań jest to także najliczniejsza grupa, która na co dzień posługuje się własnym etnolektem. W 2002 roku przynależność do owej mniejszości zadeklarowało 173 153 osoby, a posługiwanie się śląskim etnolektem w relacjach domowych: 56 643 osoby. W 2011 roku przynależność do tej grupy deklarowało już ponad 800 000 osób, a posługiwanie się regionalną mową ponad 500 000. Problem polega jednak na tym, że państwo polskie nie uznaje istnienia owej mniejszości pod względem prawnym. To z kolei powoduje wyraźny wzrost napięcia na linii centrum-peryferie. Celem niniejszego artykułu jest zatem pokazanie starań przedstawicieli mniejszości śląskiej o ustawowe upodmiotowienie tej grupy, a w szczególności ukazanie najdalej zaawansowanych działań na rzecz ustawowego uznania śląskiego etnolektu za język regionalny.
In two national censuses, made in the years 2002 and 2011, Silesians emerged as the largest minority occurring in the territory of the Polish Republic. Those researches show also that Silesians are the largest group that use its own ethnolect in domestic relations. In 2002, belonging to that minority declared 173 153 persons, and the use of Silesian ethnolect in domestic relations: 56 643 people. In 2011, the membership of this group declared more than 800 000 people, and the use of regional language more than 500 000. The problem lies in the fact that the Polish state does not recognize the existence of this minority in legal terms. This in turn results in increase of tensions between the center and periphery.Therefore the main purpose of this paper is to show efforts of the Silesian minority for a legal empowerment of the group, in particular, shows most advanced activities for the statutory recognition of the Silesian ethnolect as a regional language.

Źródło:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 3 (15); 99-120
2082-1212

Pojawia się w:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Precedent as the transposition of a normative act
PRECEDENS JAKO TRANSPOZYCJA AKTU NORMATYWNEGO

Autorzy:

Kotowski, Artur

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1389993.pdf

Data publikacji:

2017-12-30

Wydawca:

Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza

Tematy:

precedent
language/linguistics
law interpretation
theory of law
precedens
język/lingwistyka
wykładnia prawa
teoria prawa

Opis:

Artykuł porusza problematykę orzeczeń precedensowych w porządku prawa stanowionego. Autor wychodzi z założenia, że z istoty specyfiki i przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych kontynentalnej kultury prawnej nie można twierdzić, że w systemach prawa stanowionego występują orzeczenia typu precedensowego w tożsamy sposób względem tej instytucji znanej prawu anglosaskiemu. Z istoty rzeczy, w porządku prawa stanowionego orzeczenie sądu nie przynależy do katalogu źródeł prawa. W artykule podjęto natomiast refleksję, poprzedzoną syntetycznym sprawozdaniem z dotychczasowego dorobku doktryny w tym zakresie, nad pewnymi mechanizmami działania organu sądowego, które odpowiadają cechom precedensu. Autor poszukuje w tej kwestii analogii do mechanizmu transpozycji semantyki i przedstawia formułę precedensu wzorowaną na badaniach z dziedziny nauk o języku. W tym znaczeniu tekst stanowi przedstawienie zarysu, wstępnych założeń koncepcji precedensu odwołującej się do powielania przez sądy znaczenia prawa pod określonymi kryteriami, które przedstawione zostają w tym opracowaniu. W ramach podsumowania, autor dokonuje zestawienia zalet i wad proponowanej koncepcji.
This paper deals with precedents in civil law. The author’s assumption is that the specificity and constructs of the legal culture developed in continental Europe do not give grounds for claiming that precedents in the civil law systems occur in the same way as they do in the Anglo-Saxon system. In the civil law systems, a court decision is intrinsically not a source of law. Following a brief summary of relevant views of legal academics and commentators, this paper reflects upon certain mechanisms of a judicial authority’s action, which fulfils the criteria of a precedent. Parallels are sought between the semantic transposition mechanisms and the precedent formula modelled on research in linguistics is presented. Thus, the article outlines preliminary assumptions for the concept of a “precedent”, which builds on the courts’ practice to duplicate the meaning of law based on specific criteria set forth in this paper. Finally, pros and cons of the concept are summarized.

Źródło:

Ius Novum; 2017, 11, 4; 24-46
1897-5577

Pojawia się w:

Ius Novum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Przyczynek do historii rozwoju prawa i lingua legis w Korei
A Brief History of the Development of Law and Lingua Legis in Korea

Autorzy:

Wojtasik, Emilia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/916625.pdf

Data publikacji:

2014-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

lingua legis
legal language
history of law
język prawny
historia prawa

Opis:

Poniższy artykuł ma na celu zaprezentowanie przebiegu procesu kształtowania się prawa i jego języka na terenie Półwyspu Koreańskiego jako tła dla kierunku zapożyczeń w koreańskim języku prawa. W tym celu przeanalizowano nie tylko wybrane koreańskie akty prawne ze szczególnym wskazaniem głównych ich założeń, ważnych dla formujących się wówczas państw koreańskich, ale także wskazano poszczególne terminy prawa koreańskiego jak i kierunek ich pojawienia się w rzeczywistości prawnej państw koreańskich. Historia formowania się języka prawa na Półwyspie została przedstawiona chronologicznie i posłużyła do zaprezentowania procesu zapożyczeń w koreańskiej prawnej i prawniczej warstwie językowej jako jednej z cech języka prawa. Proces zapożyczania poszczególnych terminów specjalistycznych został zobrazowany przykładami z koreańskiego języka prawa.
This article aims at describing a process of development of law and a legal language at the Korean Peninsula as a background for showing directions of word borrowings into Korean legal language. In order to achieve this assumption, not only specific Korean legal acts along with their main principles, crucial to forming up new countries in the territory, were analyzed but also some specific Korean legal terms which emerged in Korean legal reality. The history of legal language on Korean Peninsula was presented chronologically in order to present a process of borrowing legal terms. The author presents examples of loanwords which enriched the Korean legal language.

Źródło:

Investigationes Linguisticae; 2014, 31; 43-56
1426-188X
1733-1757

Pojawia się w:

Investigationes Linguisticae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Labour-law Basic Terminology Based on the Polish Labour Code
Minimum terminologiczne z zakresu prawa pracy na podstawie Kodeksu pracy

Autorzy:

Rzepkowska, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1955607.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

minimum terminologicne
jezyk prawny
język specjalistyczny
system terminologiczny prawa
terminologia prawa pracy
basic terminology
legal language
language for special purposes
terminological system of law
labour law terminology

Opis:

The paper discusses two approaches to compiling lists of labour-law basic terminology (BT): a frequency-based approach and a concept-based one. The purpose of the paper is to compare each of the methods based on two sets of basic terminology selected in accordance with them. Using the first method, terms are selected via an automatic search of keywords and terms and organised according to frequency with the use of Sketch Engine. The second means of term extraction is a concept-based approach in which terms are selected based on the table of contents of the Polish Labour Code, which, for the purposes of the study, is assumed to outline the terminological system of Polish labour law. The results of this research are reviewed from the viewpoint of terms’ frequency, the number of words they consist of, systemic relations between terms in the labour-law terminological system, and potential users and their needs. This has allowed the author to draw a few conclusions as to the characteristics of the approaches taken, and the applicability and usefulness of lists of BT compiled on their bases.
W artykule omówiono dwie metodologie tworzenia minimum terminologicznego (zbioru podstawowej terminologii) z zakresu prawa pracy: jedna oparta została na częstotliwości występowania terminów a druga na konceptualnej wartości terminów. Celem artykułu jest porównanie każdej z tych metod na podstawie minimum terminologicznych stworzonych w oparciu o nie. W pierwszym przypadku terminy zostały wybrane przy użyciu narzędzi Wordlist oraz Keyword dostępnych w programie Sketch Engine, który służy do automatycznego przeszukiwania korpusów tekstu. W drugim przypadku terminy wyłoniono na podstawie spisu treści polskiego Kodeksy Pracy. Uznano na potrzeby niniejszego badania, że spis ten przedstawia przekrój polskiego systemu prawa pracy. Uzyskane w ten sposób listy terminów zostały przeanalizowane z punktu widzenia częstotliwości występowania terminów, liczby słów wchodzących w ich skład, systemowych relacji pomiędzy terminami w systemie terminologicznym prawa pracy oraz potencjalnych użytkowników i ich potrzeb. W wyniku podjętych działań wyciągnięto wnioski dotyczące charakterystyki każdej z przyjętych metodologii oraz użyteczności i możliwości zastosowania w praktyce minimum terminologicznych opracowanych na ich podstawie.

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2021, 6, 1; 257-283
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

PRAWA UŻYTKOWANIA I SŁUŻEBNOŚCI W POLSCE I W CHINACH
THE RIGHTS OF USUFRUCT AND EASEMENT IN POLAND AND CHINA

Autorzy:

SKORUPSKA, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920621.pdf

Data publikacji:

2016-11-24

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

użytkowanie
służebność
terminologia prawa
polski język prawny
chiński język prawny
usufruct
easement
legal terminology
legal Polish
legal Chinese

Opis:

W artykule porównana została terminologia dotycząca użytkowania oraz służebności w Polsce i w Chinach. Materiał badawczy stanowiła księga druga ustawy z dn. 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93) oraz 中华人民共和国物权法, Zhōnghuá rénmín gònghéguó wùquánfǎ – Ustawa o prawach rzeczowych Chińskiej Republiki Ludowej, ogłoszona dekretem Prezydenta ChRL nr 62 z dn. 16 marca 2007 r. Do przeprowadzenia badania zastosowana została metoda analizy tekstów porównywalnych. Dla badanych terminów w wielu przypadkach użyć można ekwiwalentów funkcjonalnych, które odnaleźć można w ustawach. Niektóre terminy mają jednak różny zakres znaczeniowy, bądź są to terminy bezekwiwalentowe i konieczne jest zastosowanie m.in. ekwiwalentów opisowych.
In this paper the terminology concerning the usufruct and easement in Poland and China was compared. The research material was the second book of the Polish Civil Code (promulgated on 23th April 1965) and the Chinese Property Rights Law (promulgated on 16th March 2007). To conduct the study the method of comparison of comparable texts was applied. In many cases it is possible to use functional equivalents from legal acts for examined terms. However, some terms have different ranges of meaning or the terms are non-equivalent and then applying, for instance, descriptive equivalents, is necessary.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2015, 22, 1; 25-42
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Na marginesie koncepcji języka norm prawnych
In the Margins of the Concept of the Language of Legal Norms

Autorzy:

Malinowski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1202297.pdf

Data publikacji:

2020-12-11

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

wykładnia doktrynalna
system prawa
język prawny
język prawniczy
język norm
scholarly interpretation
legal system
legal language
lawyers’ language
language of norms

Opis:

W artykule przedstawiono próbę alternatywnego ujęcia modelu wykładni doktrynalnej w którym wypowiedzi w języku norm zastąpiono wypowiedziami w języku prawniczym. W proponowanym ujęciu rezultatem interpretacji tekstu prawnego jest zbiór zdań języka prawniczego stwierdzających, iż określona generalna norma prawna obowiązuje w momencie interpretacyjnym ze względu na ważność relewantnego fragmentu tekstu prawnego. Tworzący całość (kompletny) zbiór wypowiedzi w języku prawniczym stwierdzających obowiązywanie norm prawnych jest traktowany przez prawników jako opis systemu prawa. Stwierdzono, iż zarówno judykatura, jak i doktryna rozpatrując prawo jako system w praktyce nie odnosi się do języka norm, a odwołuje się do wyników wykładni opisanych w języku prawniczym. Natomiast paradygmat wykładni doktrynalnej z wykorzystaniem pojęcia języka norm ma swoje niewątpliwe walory teoretyczne i jest przydatny w celach dydaktycznych.
The article presents an attempt at an alternative approach to the scholarly interpretation model, in which statements expressed in the language of norms have been replaced by statements in the language of lawyers. In the proposed approach, the result of the interpretation of a legal text is a set of sentences of the lawyers’ language stating that a specific general legal norm applies at the moment of interpretation due to the validity of the relevant fragment of the legal text. The whole (complete) set of statements in the lawyers’ language whereby legal norms are held to be valid is treated by lawyers as a description of the legal system. It is stated that, considering the law as a system, neither case law nor scholarship in practice refers to the language of norms, but to the results of interpretations described in the lawyers’ language. However, the paradigm of scholarly interpretation using the concept of the language of norms has its undoubted cognitive value and is useful for didactic purposes.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 54-64
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Wielojęzyczność jako wyzwanie w procesie stanowienia i wykładni prawa Unii Europejskiej

Autorzy:

Szponar-Seroka, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/617300.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

multilingualism
European Community law
lawmaking
legal interpretation
legal language
legal translation
wielojęzyczność
prawo wspólnotowe
stanowienie prawa
wykładnia prawa
język prawny
tłumaczenie prawne

Opis:

Since the creation of the European Union, its multilingualism has been one of its basic rules and everyday practical assumption. Currently, European Community law refers to 28 countries and is available in 24 official languages, all of which have equal status and in which European Community legal documents are made and published. The simultaneous creation of the originals in multiple languages results in the equal authenticity of each version. The multilingualism of the law, the equality of the language versions and applying law in different legal systems, cause many difficulties in the process of lawmaking, applying law and legal interpretation of European Community law. It is difficult to decide, when it comes to European Community law in various languages, whether we have to do with creating law or translating it. The legal status of the translated originals indicates that the process of translating did not occur, yet in the practical sense it is undeniable that these texts are translations, and ones of a very particular kind. The phase of translating a legal document into other languages is probably the most difficult stage of the process of creating the European community law. The nature of making European Community law is very specific, hence the discrepancy and linguistic incoherence of the language versions, which result in considerable difficulties of the legal interpretation. All authentic language versions of European Community legal documents have equal legal force and the same legal consequences, which means that together they create a common meaning of European Community law and none of them may be rejected during the interpretation of the law.
Wielojęzyczność Unii Europejskiej jest jedną z jej podstawowych zasad i praktycznym założeniem funkcjonowania jej organów. Obecnie prawo wspólnotowe odnosi się do 28 państw i jest dostępne w 24 językach urzędowych o jednakowym statusie, w których stanowione i publikowane są wspólnotowe akty prawne. Tworzenie oryginałów w wielu językach sprawia, że każdy z powstałych tekstów jest jednakowo autentyczny. Wielojęzyczność prawa, równość poszczególnych wersji językowych oraz stosowanie prawa w różnych systemach prawnych powoduje trudności w zakresie tworzenia, stosowania i wykładni prawa wspólnotowego. Zastanawiająca wydaje się kwestia, czy w przypadku prawa unijnego w poszczególnych językach mamy do czynienia z jego tworzeniem czy tłumaczeniem. Status prawny przetłumaczonych oryginałów wskazuje, że proces tłumaczenia nie miał miejsca, choć w sensie praktycznym nie da się zaprzeczyć, że teksty te są tłumaczeniami, i to szczególnego rodzaju. Etap tłumaczenia aktu prawnego na inne języki jest prawdopodobnie najtrudniejszą fazą procesu tworzenia prawa wspólnotowego. Specyfika stanowienia prawa wspólnotowego sprawia, że różne wersje językowe aktów prawnych Unii Europejskiej niekiedy okazują się rozbieżne i niespójne językowo, co powoduje, że interpretacja prawa wspólnotowego często rodzi trudności. Wszystkie autentyczne wersje językowe aktów prawa wspólnotowego mają taką samą moc wiążącą i takie same skutki prawne, a w rezultacie wszystkie razem tworzą wspólne znaczenie prawa wspólnotowego i żadna z nich nie może być odrzucona podczas interpretacji.

Źródło:

Studenckie Zeszyty Naukowe; 2017, 20, 33
1506-8285

Pojawia się w:

Studenckie Zeszyty Naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Spójność terminologiczna w systemie prawa – spojrzenie na problem interpretacyjny z perspektywy praktyki legislacyjnej
Terminological Consistency in the Legal System. A View at the Problem of Interpretation from the Perspective of Law-making Practice

Autorzy:

Suska, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/10607009.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

spójność terminologiczna
przepisy odsyłające
język prawny
tworzenie prawa
wykładnia prawa
system prawa
terminological consistency
provisions referring to other provisions
legal language
law-making
legal interpretation
system of law

Opis:

Celem artykułu jest określenie, czy wykładni prawa należy dokonywać z założeniem dziedzinowej czy globalnej spójności terminologicznej. Chodzi tu zatem o ustalenie, czy interpretator powinien domniemywać, że prawodawca „domyślnie” odsyła stosujących prawo jedynie do definicji legalnych zawartych w pewnej najogólniejszej ustawie w granicach jednej dziedziny prawa, czy też iż zawsze, niezależnie od dziedziny, prawodawca posługuje się jednolitą siatką terminologiczną. Źródłem wskazówek przydatnych do udzielenia odpowiedzi na to pytanie może być analiza praktyki legislacyjnej. W artykule dokonano, po pierwsze, rekonstrukcji wymagań, które legislatorom narzucają Zasady techniki prawodawczej. Po drugie zaś – przebadano kilkadziesiąt ustaw uchwalonych w Sejmie VII oraz VIII kadencji pod kątem występowania w nich „definicyjnych” odesłań do ustaw z tej samej dziedziny prawa oraz ustaw z innej dziedziny prawa. W ten sposób ustalono, że uprawnione wydaje się jedynie domniemanie zachowania w akcie prawnym spójności terminologicznej z definicjami legalnymi określonymi w ustawie podstawowej dla danej dziedziny prawa, którą należy rozumieć na sposób quasi-gałęziowy, a nie instytucjonalny. Określono także co najmniej niektóre przypadki, w których uzasadnione lub nieuzasadnione jest stosowanie „wyraźnych” odesłań w celu zasygnalizowania zachowania dziedzinowej lub globalnej spójności terminologicznej. Wyniki analiz mogą znaleźć zastosowanie w dyskusji nad znaczeniem dyrektywy języka prawnego w teorii i praktyce wykładni, a także w teorii i praktyce legislacji przy określaniu, kiedy potrzebne jest użycie przepisu odsyłającego do definicji legalnej.
The goal of the article is to determine whether the legal interpretation should be made with the assumption of consistency of terminology at the level of a branch of law or at the global level. The question is therefore whether the interpreter should presume that the legislator ‘by default’ refers those who apply the law only to the legal definitions contained in a certain, most general act within one branch of law, or whether, regardless of the branch, the legislator always uses a uniform terminology. An analysis of the law-making practice may be a source of useful cues to answer this question. First, the article reconstructs the requirements imposed on the drafters by the Principles of Legislative Technique. Secondly, several dozen acts passed by the Sejm of the 7th and 8th term of office are examined in terms of the presence of ‘definitional’ references to acts from the same branch of law and acts from another branch of law. In this way, it is established that only the presumption of a legal act maintain terminological consistency with legal definitions set out in the basic act for a given branch of law seems to be legitimate. The basic act should not be understood in an institutional way, but as one relating to a quasi-branch. The article also identifies at least some cases where it is justified or unjustified to use ‘explicit’ references to point out branch-level or global terminological consistency. The results of the analyses may find application in the discussion on the meaning of the directive of legal language in the theory and practice of interpretation, as well as in the theory and practice of legislation – in determining when it is necessary to use a provision referring to a legal definition.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 34, 1; 58-71
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Statystyczny obraz trudności prawa
A Statistical Picture of the Difficulty of Law

Autorzy:

Ryśkiewicz, Mikołaj

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26156885.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

język prawny
niezrozumiałość prawa
nominalność stylu
juryslingwistyka
legal language
incomprehensibility of law
nominal style
jurislinguistics

Opis:

Nie jest tajemnicą niezrozumiałość prawa, lecz niewystarczająco zgłębiona pozostawała głębia tej niezrozumiałości. W dotychczasowych badaniach aspektami ilościowymi wspierano się pobieżnie albo bez wniknięcia w ich metodę. Praca ta ma na celu rozbudować instrumentarium analizy języka prawnego pod kątem zrozumiałości prawa i zademonstrować wyniki użycia tych narzędzi. Do badania wybrano kilkadziesiąt polskich ustaw, które w całości przetworzono i przeanalizowano przy użyciu aplikacji Jasnopis. Wyniki zostały następnie poddane weryfikacji i analizie osadzonej w kontekście badań językoznawczych i społecznych. Analizy: 1) potwierdzają głęboką niezrozumiałość języka prawnego niezależnie od używanego miernika; 2) kwantyfikują tę niezrozumiałość względem polszczyzny powszechnej dając obraz oddalenia języka prawnego od rzeczywistości; 3) wskazują na swoistość wewnętrzną języka prawnego objawiającą się zróżnicowaniem parametrów dotyczących zrozumiałości i morfologicznych w zależności od gałęzi prawa; 4) dostrzegają potencjał w badaniu języka prawnego wskaźnikami innymi niż powszechnie używane. Badania otwierają pole do szerszej niż dotąd dyskusji na temat jakości komunikacyjnej ustawodawstwa, a dzięki kontekstowi polszczyzny powszechnej pomagają zarysować istotne społecznie konsekwencje w postaci alienacji językowej odbiorców prawa.
The incomprehensibility of law is no secret, but the depth of this incomprehensibility has remained insufficiently explored. Previous studies have supported quantitative aspects either superficially or without delving into their method. This work aims to expand the toolkit for analysing legal language in terms of its comprehensibility and demonstrate the results of using these tools. Dozens of Polish laws selected for the study were fully processed and analysed using the Jasnopis application. The results were then reviewed and analysed in the context of linguistic and social studies. The analyses: (1) confirm the profound incomprehensibility of legal language, regardless of the yardstick used; (2) quantify this incomprehensibility in relation to general Polish, providing a picture of how remote legal language is from reality; (3) point to the intrinsic peculiarity of legal language, as manifested in the variation of intelligibility and morphological parameters depending on the branch of law; (4) reveal the potential in studying legal language with indicators other than those commonly used. The research opens up the field for a broader-than-before discussion of the communicative quality of legislation and, thanks to the context of general Polish, helps outline the socially relevant consequences in the form of linguistic alienation of law recipients.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 37, 4; 79-97
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Porządkowanie źródeł polskiego prawa a refleksja nad językiem (na materiale "Akt grodzkich i ziemskich z czasów Rzeczypospolitej z archiwum bernardyńskiego we Lwowie", XIX wiek)

Autorzy:

Pałucka-Czerniak, Iwona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1022846.pdf

Data publikacji:

2020-12-02

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

dyskurs
język
historycy
edycje źródeł prawa
XIX w.
discourse
language
historians
editions of law sources
XIX century

Opis:

Celem artykułu jest refleksja nad językowymi przejawami porządkowania informacji dotyczących edycji dokumentów źródłowych z dziedziny prawa przez XIX-wiecznych uczonych zajmujących się historią Polski. Prace nad utrwaleniem drukiem pomników polszczyzny były w XIX w. motywowane pragnieniem udokumentowania i udowodnienia dawności polskiej kultury i języka polskiego, historycznego znaczenia polskiego narodu w okresie utraty państwowości. Porządkowanie treści w badanym opracowaniu źródłowym następuje poprzez dobór materiałów, selekcję, nadanie im układu chronologicznego, określenie ich pochodzenia oraz opatrzenie komentarzem o tematyce językowej, historycznej, obyczajowej. Refleksja nad językiem dotyczy grafii, sprawności pisarza, poprawności gramatycznej i leksykalnej tekstu, realizacji łaciny, wyjątkowo etymologii. Autorzy komentarza najczęściej zabierają głos w sprawie autentyczności tekstu. Refleksje o języku dokumentu służą jako argument o oryginalności lub nieautentyczności źródła. Orzekanie o autentyczności tekstu i jego znaczeniu odzwierciedla jedną z podstawowych idei poznawczych tego okresu — porządkowania edycji pomników polskiego prawa. W strategii dyskursywnej historyków refleksje nad językiem zostały jej podporządkowane.
The aim of the article is to reflect on linguistic manifestations of ordering information regarding the edition of source documents from the field of law by XIX century scholars dealing with the history of Poland. The work on preserving the printing of Polish monuments in the XIX century was motivated by the desire to document and prove the antiquity of Polish culture and Polish language, the historical significance of the Polish nation in the period of statehood loss. Organizing content in the studied source material is done by choosing materials, selecting them, giving them a chronological order, determining their origin and adding a commentary on linguistic, historical and moral themes. Reflection on the language concerns graphics, the writer’s efficiency, grammar and lexical correctness of the text, the realization of Latin, and exceptionally etymology. The authors of the commentary most often take the floor on the authenticity of the text. Reflections on the language of the document serve as an argument about the originality or inauthenticity of the source. Adjudication about the authenticity of a text and its meaning reflects one of the basic cognitive ideas of this period — ordering the editing of monuments of Polish law. In the discursive strategy of historians, reflections on language have been subordinated to it.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 123-133
0208-6077
2450-0119

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

DIE BESONDERHEITEN DER ÖSTERREICHISCHEN RECHTSSPRACHE
SPECIFICITIES OF LEGAL LANGUAGE IN AUSTRIA
ODRĘBNOŚCI AUSTRIACKIEGO JĘZYKA PRAWNEGO

Autorzy:

PALUSZEK, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920580.pdf

Data publikacji:

2016-11-05

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

niemiecki język prawny
austriacki język prawny
terminologia prawa
unifikacja języka prawnego
German legal language
Austrian legal language
legal terms
unification of legal language

Opis:

Dieser Artikel stellt die Unterschiede zwischen der Rechtssprache in Österreich und Deutschland dar[1]. Obwohl die Amtssprache in Deutschland und Osterreich Deutsch ist, unterscheidet sich die Rechtssprache beider Länder, vor allem im Bereich der Terminologie. Seit dem Beitritt Österreichs zur EU (1995) gelten auch in Österreich die europäischen Rechtsakte, die in einer und nur einer deutschen Fassung veröffentlicht werden. Mit dem Beitritt akzeptierte Österreich die gemeinschaftliche Rechtsordnung, deren Rechtssprache in der deutschen Version bislang vor allem mit der bundesdeutschen[2] Rechtssprache in Einklang zu bringen war. Daraus ergibt sich die Frage, welche Wirkung die Mitgliedschaft in der EU auf die österreichische Rechtssprache hat. Zu prüfen ist dabei, ob nationale Besonderheiten anerkannt und geschützt werden oder ob die Harmonisierung des Rechts auch zur Harmonisierung der Sprache führt. Eine Analyse ausgewählter Beispiele österreichischer und europäischer Rechtsakte dient dem Versuch, die aufgeworfenen Fragen zu beantworten. Aus der Perspektive eines ausländischen Anwenders der deutschen Sprache ist insbesondere von Bedeutung, ob die spezifisch österreichischen Rechtsbegriffe in Wörterbüchern zu finden und zu erkennen sind – diesem Ziel dient eine Prüfung repräsentativer polnisch-deutscher Fachwörterbücher.[1] Die gekürzte, polnische Version dieses Artikels wurde unter dem Titel: „Tak samo czy inaczej? – terminologia języka prawnego w Niemczech i Austrii“, in: „Monitor Prawniczy 7/2014. Dodatek specjalny. I konferencja absolwentów szkół prawa niemieckiego Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego – materiały z konferencji“ veröffentlicht.[2] Deutsch ist auch eine der Amtssprachen von zwei weiteren Gründungsmitgliedern der Europäischen Wirtschaftsgemeinschaft (Luxemburg und Belgien).
Język prawny w Austrii różni się od języka prawnego Niemiec, chociaż niemiecki jest językiem urzędowym w obu państwach. Od momentu wstąpienia Austrii do Unii Europejskiej (1995) w Austrii obowiązują przepisy prawa unijnego, sporządzanego w jednej tylko niemieckiej wersji językowej. Austria przyjęła zatem unijny porządek prawny, którego niemiecka wersja językowa uwzględniała przede wszystkim język prawny Niemiec[1]. W świetle powyższego pojawia się pytanie, jaki wpływ na język prawny w Austrii ma członkostwo tego państwa w UE. Należy zbadać, czy odrębności języka prawnego są uznane i chronione, czy też przeciwnie, harmonizacja prawa prowadzi także do harmonizacji języka prawnego. Analiza wybranych przykładów aktów prawa austriackiego i europejskiego służy próbie znalezienia odpowiedzi na postawione pytania. Niezwykle ważne z perspektywy nierodzimego użytkownika języka niemieckiego jest określenie, czy specyficzne terminy austriackiego języka prawniczego zostały uwzględnione i odpowiednio oznaczone w słownikach - w tym celu przebadano specjalistyczne słowniki polsko-niemieckie.[1] Język niemiecki jest również językiem urzędowym dwóch  innych państw założycielskich Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, a mianowicie Luksemburga i Belgii, gdzie występuje jako jeden z języków urzędowych.
The article presents differences between legal language in Austria and in Germany[1]. Although German is the official language in both countries, their legal language differs significantly, especially in terms of legal terminology. Since the accession of Austria to European Union (1995) the provisions of EU law, drawn up in only one German version, were introduced in Austria. Austria therefore adopted EU legal order, the German version of which complied mainly with the legal language used in Germany[2]. In light of the above, a question of the impact of EU membership of Austria on the legal language in that country arises. It is necessary to examine whether the Austrian legal language differences are recognized and protected, or, on the contrary, the harmonization of law leads also to an unification of legal language. The conducted analysis of selected examples of Austrian, German and European legislation is an attempt to find answers to the aformentioned questions. From the perspective of non-native German speakers it is crucial to determine whether the specific terms of the Austrian legal language have been considered and appropriately marked in dictionaries;. for this purpose, the author has examined the inclusion of specific Austrian legal terms in Polish-German legal dictionaries.[1] The shorter, Polish version of the hereby article, entitled: “Tak samo czy inaczej? – terminologia języka prawnego w Niemczech i Austrii” had been published in: “Monitor Prawniczy 7/2014. Dodatek specjalny. I konferencja absolwentów szkół prawa niemieckiego Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego – materiały z konferencji”.[2] German language has the status of an official language in two other founding Member States of the European Economic Community – namely in Luxembug and Belgium.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2014, 19, 1; 27-48
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Wewnętrzny punkt widzenia i znaczenie pojęcia wspólnoty komunikacyjnej w metodologii prawoznawstwa (wprowadzenie do problematyki)
Internal point of view and importance of concept of the communicational community in methodology of jurisprudence (introduction to the issues)

Autorzy:

Zirk-Sadowski, Marek
Bekrycht, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/685904.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

wewnętrzny punkt widzenia
metodologia prawa
wspólnota komunikacyjna
język prawny
język prawniczy
internal point of view
methodology of law
communicational community
legislative language (language of the law)
legal language

Opis:

The text contains some remarks on the methodological issues of jurisprudence. It points to important role of the so-called internal point of view in epistemology of law and it stresses an important role of the analysis of legislative language (language of the law) and legal language in an attitude of the participant of the communicational community.
Tekst zawiera kilka spostrzeżeń dotyczących metodologicznej problematyki prawoznawstwa. Autorzy wskazują w nim na istotną rolę tzw. wewnętrznego punktu widzenia w epistemologii prawa oraz analiz języka prawnego i prawniczego w postawie uczestnika wspólnoty komunikacyjnej.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 79
0208-6069
2450-2782

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

METODY BADANIA JĘZYKA PRAWNEGO WOBEC ONTOLOGICZNEJ NATURY PRAWA
THE METHODS OF STUDYING LEGAL LANGUAGE IN VIEW OF THE ONTOLOGICAL NATURE OF LAW

Autorzy:

LIZISOWA, Maria Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920442.pdf

Data publikacji:

2013-07-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

język prawny
ontologiczna natura prawa
metodologia badań języka prawnego
legal language
onthological nature of law
methodology of research on legal language

Opis:

Artykuł jest poświęcony metodologii badań języka ustawodawcy w aspekcie teoretycznym. Autorka proponuje interdyscyplinarne badania języka prawnego, biorąc pod uwagę ontologiczną naturę prawa w koncepcji prawa naturalnego oraz przyjmując, że prawo naturalne pełni funkcję walidacyjną wobec prawa pozytywnego. Zakłada, że prawo jako zjawisko, które sprowadza się do obiektów językowych, utożsamia się z tekstami prawnymi (łac. lex), natomiast prawo jako relacja człowieka do rzeczy w aspekcie powinności i należności (łac. debitum) jest prawem podmiotowym(łac. ius), przy czym oba określenia dotyczą tego samego zjawiska, ujmowanego od strony treściowej lub od strony bytowo-egzystencjalnej. Autorka dokonała przeglądu prawniczych i językoznawczych kierunków badań języka komunikacji w dziedzinie prawa i przedstawiła aspekty opisu teorii języka prawnego. W opracowaniu teorii języka prawnego proponuje eklektyzm metodologiczny, do którego usposabia wieloaspektowy status ontologiczny prawa, lingwistyczny status języka prawnego oraz specyficzne odniesienie struktur języka prawnego do struktur rzeczywistości prawnej. Twierdzi, że dotychczasowe badania filozoficzne, teoretyczno-prawne i językoznawcze stworzyły warunki do integracyjnego badania poziomów języka prawnego – semantyki, syntaktyki i pragmatyki – co pozwoli scharakteryzować język prawny jako rejestr języka etnicznego w ujęciu systemowym. Twierdzi też, że teorię języka prawnego można przedstawić tylko w kontekście języka prawniczego zawodowych prawników, obsługującego obrót prawny i naukę prawa, a także w opozycji do innych języków przedmiotowych, z których język prawny czerpie zasoby form językowych do przekazania treści z różnych dziedzin regulacji prawnych, oraz w opozycji do języka ogólnego stanowiącego bazę etniczną dla języka prawnego. Postawa badacza, według autorki, powinna być otwarta na dotychczasowy dorobek badawczy filozofów, prawników i językoznawców.
The article is dedicated to methodology of studying the language of legislature in a theoretical aspect. The author proposes interdisciplinary studies of legal language, with regard to ontological nature of law in the concept of natural law and assumes that natural law serves a validative function vis-à-vis positive law. She believes that law, understood as phenomenon which comes down to linguistic objects, becomes identical with legal texts (Lat. lex), whereas law understood as a relationship between man and object in the aspect of obligation and duty (Lat. debitum) equals the rights (Lat. ius), while both the terms refer to the same phenomenon presented in substantial approach as well as well existential. The article includes a survey of legal and linguistic studies of language of communication with the field of law, and puts forward some aspects of presenting the theory of legal language. In the study of legal language theory the author proposes methodological eclecticism, as a result of multi-aspect ontological status of law, linguistic status of legal language and specific relationship between legal language structures and legal reality structures. She claims that research carried out to date within the fields of philosophy, theory of law and linguistics, brings about the possibilities for integrative study of the levels of legal language – i. e. semantic, syntactic and pragmatic – that would allow to characterise legal language as a register of ethnic language presented a systems approach. The author also states that the theory of legal language could be studied only in the context of legal language, used by professional lawyers who deal with legal practice and legal education, as well as in opposition to the other object languages, from which legal language takes its linguistic forms to communicate the content belonging to various fields of legal regulations, as well as in opposition to general language which constitutes the ethnic basis of legal language. The research approach, according to the author, should be open to the up to date achievements of philosophers, lawyers and linguists.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2013, 14, 1; 21-46
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

The voting rights and political culture in North Macedonia and Albania
Prawa wyborcze i kultura polityczna w Macedonii Północnej i Albanii

Autorzy:

Agushi, Muaz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1732368.pdf

Data publikacji:

2020-12-13

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

impact
political culture
electoral behaviour
language
voting rights
North Macedonia
Albania
wpływ
kultura polityczna
zachowania wyborcze
język
prawa wyborcze
Macedonia Północna

Opis:

Kultura polityczna to zbiór postaw i praktyk kształtujących ludzkie zachowania polityczne. Obejmuje to zasady moralne, mity polityczne, przekonania i pomysły na temat tego, co tworzy dobre społeczeństwo, podczas gdy język polityki jest instrumentem specyficznego używania określonych sformułowań i słów na arenie politycznej. Można powiedzieć, że słowa są walutą władzy w wyborach. Frekwencja wyborcza jest wskaźnikiem poziomu zainteresowania i partycypacji obywatelskiej w podejmowaniu decyzji politycznych, konkurencyjnych ofert partii oraz obywatelskiego zaufania do aktorów politycznych. Szerokie uczestnictwo w systemie konkurencyjnym znacznie zwiększa odpowiedzialność podmiotów politycznych za żądania i obawy obywatelskie. Celem artykułu jest analiza kultury politycznej i zachowań wyborczych w Macedonii Północnej i w Albanii. W wyniku przeprowadzonej analizy autor dochodzi do wniosku, że proces demokratyzacji w tych państwach stoi przed niezwykłymi wyzwaniami, związanymi z brakiem dłuższych tradycji demokratycznych oraz z ukształtowanymi postawami niekorzystnymi dla rozwoju demokracji. Ważne aspekty kultury politycznej obejmują wzajemny szacunek, głosowanie, stały dialog polityczny, współpracę polityczną i parlamentarną, stabilne instytucje zamiast silnych liderów, wysoki poziom uczestnictwa w wyborach i partycypację obywatelską w podejmowaniu decyzji politycznych. Wszystkie te aspekty autor uważa za dosyć słabe we wszystkich krajach Europy Południowo-Wschodniej, a zwłaszcza w Albanii i Macedonii Północnej.
Political culture is a set of attitudes and practices of people that shape their political behaviour. It includes moral judgments, political myths, beliefs, and ideas about what makes a good society while language of politics is the way of using language and words in the political arena. Words are the “currency” of power in elections. Voter turnout is an indicator of the level of interest and civic participation in political decision making, competitive party offerings, and civic trust in political actors. Extensive participation, when it comes to a competitive system, significantly increases the responsibility of political actors for civic demands and concerns. The aim of the article is to analyse the political culture and electoral behaviour in North Macedonia and Albania. The author makes conclusion based on the analysis presented in the article, that the process of applying democracy in these countries would face extraordinary challenges, caused by the lack of democratic traditions, as well as by established values and attitudes unfavorable for the democracy development. Important aspects of the political culture include mutual respect, contra voting, the constant and productive political dialogue, political and parliamentary collaboration, stable institutions instead of strong leaders, high level of participation in elections, and expanding the political decision-making area. All of these aspects are considered to be a fragile occurrence in all countries of Southeastern Europe and especially in Albania and North Macedonia.

Źródło:

Przegląd Europejski; 2020, 4; 97-104
1641-2478

Pojawia się w:

Przegląd Europejski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Język aktów prawnych a ekskluzja społeczna imigrantów w sytuacji nieregularnej
Language of normative acts and social exclusion of immigrants in irregular situation

Autorzy:

Markiewicz-Stanny, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/463352.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej

Tematy:

immigration
normative acts
social exclusion
human rights
legal language
imigracja
akty normatywne
ekskluzja społeczna
prawa człowieka
język prawny i prawniczy

Opis:

The article analyses relationship between language of normative acts and situation of irregular immigrants. This case study will be limited to three elements that seem most characteristic and representative of the situation where the law becomes an instrument of social exclusion – namely: stigmatization, categorization and euphemism. In this context will be presented problem of use in the text of legal acts terms such as: "illegal immigrant" or “prohibited immigrant” or “illegal alien”. This terminology is not only stigmatizing, but dehumanize and categorize migrants as dangerous people. Additionally this issue should be viewed in strict connection with growing number of penal sanctions in the field of migration law. In this way, the perception of irregular immigrants is shaped by the use of criminal terminology negative climate and language of “war with irregular migration”, which were present in many official texts. The second side of this mechanism is application of euphemistic terminology as regard to coercive measures especially to immigration detention. It is noteworthy to mention about differences between actual situation of detained migrants and names of detention centers, suggesting that foreigners stay there in freedom conditions.

Źródło:

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik; 2017, 24; 95-107
2080-4814

Pojawia się w:

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Les problèmes de la traduction de l’interprétation dans les textes du droit canonique
Problems of Translation and Interpretation in the Texts of Canon Law
Problemy translatorskie i interpretacyjne w tekstach prawa kanonicznego

Autorzy:

Dyjakowska, Marzena
Sitarz, Mirosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1933348.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

prawo kanoniczne
interpretacja
Kodeks Prawa Kanonicznego
język łaciński
translatoryka
canon law
interpretation of
the Code of Canon Law
Latin
translation

Opis:

Artykuł poświęcony jest zagadnieniom poprawności przekładu tekstów prawa kanonicznego z języka łacińskiego na język polski, co wiąże się z koniecznością prawidłowej interpretacji norm tego prawa. Właściwą problematykę poprzedzają rozważania o roli języka łacińskiego w Kościele katolickim i o odchodzeniu od tego języka m.in. w liturgii na rzecz języków narodowych po Soborze Watykańskim II, mimo że dokumenty takie jak wydana na krótko przed rozpoczęciem Soboru Watykańskiego II Konstytucja apostolska Jana XXIII Veterum sapientia oraz soborowa konstytucja o liturgii Sacrosanctum Concilium nakazywały zachowanie łaciny w liturgii. Konieczność posługiwania się językiem łacińskim była też podkreślana w wielu wypowiedziach Magisterium Kościoła. Przekład tekstów łacińskich na języki narodowe uregulowała instrukcja z 1969 r. De interpretatione textuum liturgicorum, której zasady odnieść można w dużej mierze również do tekstów z zakresu prawa kanonicznego (zwłaszcza punkty 19-33, 57). Problemy translatorskie omówiono na przykładzie tłumaczenia terminu iterum w polskiej wersji Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., gdyż z tym właśnie terminem związana była wątpliwość interpretacyjna kan. 917. Wątpliwość ta stała się punktem wyjścia do rozważań na temat metod interpretacji norm prawa kanonicznego, a szczególną uwagę zwrócono na interpretację językową. Omówiono także interpretacyjną działalność Papieskiej Rady do Spraw Tekstów Prawnych.
Article is devoted to issues of accuracy of the translation of texts of canon law from Latin into Polish, which involves the proper interpretation of the norms of this law. Correct the problems precede the discussion of the role of Latin in the Catholic Church and moving away from that language, among others. in the liturgy for the vernacular after Vatican II, even though such documents, as published in the Council shortly before the start of the Apostolic Constitution of John XXIII Veterum sapientia and conciliar Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium dictated the behavior of Latin in the liturgy. The need to use the Latin language was also emphasized in many statements of the Magisterium of the Church. Translation into national languages of Latin instruction has paid the 1969 De interpretatione textuum liturgicorum whose rules refer to a large extent also to the texts of canon law (in particular sections 19-33, 57). Translation problems are discussed on the example of translating the term iterum in the Polish version of the Code of Canon Law of 1983, because of this particular term was associated interpretative doubt can. 917th Doubt has become the starting point for consideration on how to interpret norms of canon law, and particular attention was paid to the interpretation of the language. Also discussed the interpretive activities of the Pontifical Council for Legislative Texts.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 8; 23-51
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Narracyjność języka prawniczego w procesie tworzenia prawa
Narrativity of Legal Language in Law-Making Processes

Autorzy:

Skuczyński, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531639.pdf

Data publikacji:

2020-01-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

narracje prawne
argumentacja prawna
język prawniczy
tworzenie prawa
samorządy zawodowe
legal narrative
legal argumentation
legal language
law-making
professional self-governments

Opis:

Artykuł dotyczy relacji między argumentacyjnym i narracyjnym charakterem teksów prawniczych oraz pytania, czy te ostatnie mogą być pojmowane jako teksty narracyjne. Tekst narracyjny rozumiany jest jako przekazujący odbiorcy opowieść za pomocą określonego medium. Opowieść jest zatem treścią tekstu narracyjnego i stanowi konkretny sposób zamanifestowania fabuły. Fabuła jest więc swego rodzaju wewnętrzną logiką opowieści. Tę samą fabułę można opowiedzieć na wiele sposobów. Tekst narracyjny nie przedstawia wydarzeń bezpośrednio, lecz poprzez opowieść, która wymaga opowiadającego ją podmiotu – narratora. Oczywiście może być on w tekście mniej lub bardziej ujawniony i występują różne jego rodzaje. W konsekwencji można wyodrębnić c co najmniej pięć stanowisk dotyczących relacji argumentacji i narracji w prawie: 1) Sceptyczne – narracja jest zaprzeczeniem rozumności prawa, 2) Narracja jest strukturą prezentacji faktów, 3) Narracja jest środkiem perswazji retorycznej, 4) Narracja jest strukturą meta-argumentacyjną, 5) Narracja jako przedmiot analizy krytycznej – ujawnia tożsamość autora. Teoria narracji zostanie zastosowana do szczegółowego zagadnienia uczestniczenia samorządów zawodowych w tworzeniu prawa.
The paper concerns the relation between argumentative and narrative features of legal texts and the question whether legal texts can be perceived as narrative texts. A narrative text is understood as transferring a story to the recipient through a given medium. The story, being the content of a narrative text, constitutes a specific way of manifesting the plot. The latter is a sort of internal logic of the story. The very same plot might be told in many different ways. Hence, the narrative text does not depict events directly, but through a story that requires a storytelling agent – the narrator. Certainly, there are different kinds of narrators, who can be more or less exposed within the text. In consequence, there are at least five positions concerning the relation between argumentation and narration in law: 1) sceptic – narration is a negation of the reasonableness of law; 2) narration is a structure of presentation of facts; 3) narration is a means of rhetoric persuasion; 4) narration is a meta-argumentative structure; 5) narration is a subject of critical analysis as it reveals the identity of an author. The theory of narration is applied to a particular problem of participation of professional self-governments in law-making.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 1(22); 66-83
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

O świadomości językowej Wincentego Pola (1807−1872)
On the linguistic awareness of Wincenty Pol (1807−1872)

Autorzy:

Bryła, Władysława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/459189.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

język polski
pochodzenie języka polskiego
dialekt
prawa autorskie
konwencja nazewnicza
the Polish language
the origin of the Polish language
dialect
copyright
naming convention

Opis:

Wincenty Pol was a writer and a learned geographer. His linguistic interests encompassed the origin of the Polish language linked with the history of Slavs, onomastics, the dialects of Polish and the need to legally protect writing. Pol was convinced that language needs to be studied in relation to nature, culture and human work.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2019, 14; 24-35
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce