Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "jezyk polski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 519
Tytuł:
Gry w glottodydaktyce polonistycznej. Perspektywa teoretyczna oraz wnioski praktyczne
Games in glottodidactics of the Polish language. Theoretical perspective and practical conclusions
Autorzy:
Kaźmierczak, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367905.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
gry
język polski
glottodydaktyka
Opis:
W artykule ukazano zasadność wykorzystania gier i zabaw podczas lekcji języka polskiego jako obcego. Autorka wyjaśnia, na czym polega strategia ludyczna stosowana w procesie kształcenia. Porównuje pomoce dydaktyczne dostępne na rynku wydawniczym i analizuje ich przydatność. Wniosek z przeprowadzonych rozważań obliguje do konstruowania autorskich gier i zabaw w zależności od potrzeb grupy zajęciowej. Ważna jest także dbałość o korzystanie ze złożonych narzędzi edukacyjnych, które ze względu na wielopłaszczyznowość działania mogą wpłynąć na wzrost efektów kształcenia.
The article presents the use of games during Polish language lessons for foreigners. The author explains how the ludic strategy is used in the teaching and learning process. She compares didactic aids available on the publishing market and analyses their usefulness. The conclusion from the conducted deliberations obliges to construct original games and plays according to the needs of the group. It is also important to take care of the use of complex educational tools, which, due to the their multifaceted nature, may increase the effects of education.
Źródło:
Homo Ludens; 2020, 1, 13; 73-87
2080-4555
Pojawia się w:
Homo Ludens
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne badania polszczyzny na Grodzieńszczyźnie w ujęciu Katarzyny Konczewskiej
Autorzy:
Golachowska, Ewa Kazimiera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222654.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Język polski na Białorusi
socjolingwistyka
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 313-318
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Świetności mowy ojczystej w kieliszku odbite”, czyli o alkoholu po polsku
Autorzy:
Domańska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679836.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
język polski
lektorat
leksyka
alkohol
picie
Opis:
Polszczyzna dysponuje bogatym inwentarzem wyrazów określających ludzi spożywających alkohol w nadmiernych ilościach, stany upojenia alkoholowego czy sposoby picia. Nacechowanie stylistyczne i obfitość takich określeń sprawiają, że stają się one ważnym wycinkiem systemu leksykalnego polszczyzny. Również nasi studenci wykazują zainteresowanie tym tematem. Jak tego uczyć (i czy uczyć), z jakich materiałów korzystać?
The Polish language has a rich inventory of words referring to people who consume alcohol in excessive amounts, the state of intoxication, or the ways of drinking. The stylistic character and abundance of such terms make them an important element of the stylistic system of the Polish language. It can be seen that our students show a considerable interest in this topic. How should we teach it? (Is it worth teaching?) What teaching materials should we use?
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Miałeś chamie złoty róg”. O chorobie szkolnictwa w Rzeczypospolitej i szlachetnego dorobku Komisji Edukacji Narodowej roztrwonieniu
Autorzy:
Sporek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782758.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
KEN
edukacja
reforma
oświata
język polski
Opis:
Niniejszy tekst wyrasta z potrzeby opisania genezy oraz zasady funkcjonowania Komisji Edukacji Narodowej. Jego autor przywołuje najistotniejsze poglądy ideologów oświeceniowej reformy edukacyjnej w Polsce oraz konfrontuje je ze współczesnością. Akcentuje zwłaszcza osiągnięcia w zakresie organizacji procesu kształcenia, wychowania, a także edukacji w ramach języka polskiego. Paweł Sporek wskazuje dorobek twórców KEN oraz dokumentuje roztrwonienie owego dziedzictwa w oświatowej teraźniejszości. W konkluzji krytycznie ocenia współczesną szkołę oraz system edukacyjny organizowany w ramach polityki ministerstwa edukacji.  
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2014, 5, 161; 20-38
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Великдень czy Wielkanoc? O słowiańskich nazwach święta Zmartwychwstania Pańskiego
Великдень or wielkanoc? Slavic names for the feast of the Resurrection of Christ
Autorzy:
Rygorowicz-Kuźma, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951046.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
leksyka religijna
święta chrześcijańskie
język rosyjski
język polski
Opis:
This article focuses on the beginnings, history and contemporary function of names for the Feast of the Resurrection of Christ in Slavic languages. Particular attention is given to the Russian name Великдень and the Polish name Wielkanoc. The author conducts an in-depth comparison of both names in their linguistic and cultural aspects and attempts to find reasons for the difference in terminology.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2017, 17
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza pragmatyczna leksemu "właśnie" i jego odpowiedników w języku rosyjskim i angielskim
Polish lexeme "właśnie" and its Russian and English equivalents: a pragmatic survey
Autorzy:
Czapiga, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951176.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
analiza pragmatyczna
akty mowy
język polski
język rosyjski
język angielski
Opis:
The article presents the analysis of Polish lexeme właśnie and its Russian and English equivalents – the latter ones being excerpted on the basis of research conducted in bilingual dictionaries. The concept of speech acts remains the theoretical background of the survey, the lexemes are confronted on both – semantic and pragmatic levels in order to reveal their pragmatic functions. The material for pragmatic analysis comes from contemporary literary works – which on the level of text analysis are treated in the present paper as equal to the spoken discourse. It occurs that the lexemes under investigation form expanded material which despite its volume shows little diversity. Although only relatively small portion of utterances realise a pragmatic function (in terms of Awdiejew), due to their popularity one gets a considerable number of such examples. The most frequent types of those functions agree in all the three languages.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 151-164
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakłamany słownik : czyli żargon funkcjonariuszy bezpieczeństwa PRL
Żargon funkcjonariuszy bezpieczeństwa PRL.
Autorzy:
Dojka, Iwona.
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Kraków : Dom Wydawniczy "Rafael" : Oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Język polski
Język środowiskowy
Służba bezpieczeństwa
Słownik języka polskiego
Opis:
Bibliogr. s. 240-242.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Kultura jako czynnik motywujący do nauki języka polskiego amerykańskich studentów o polskim pochodzeniu
Autorzy:
Dembowska-Wosik, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680650.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
język polski w USA
język dziedziczony
kultura w nauczaniu jpjo
Opis:
W artykule omówione jest (w kontekście amerykańskim) pojęcie języka dziedziczonego oraz wpływ polskiego pochodzenia na zainteresowanie studentów polską kulturą.
The article describes the notion of heritage language (in the American context) and the influence of Polish heritage on students’ interest in the Polish culture.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O znajomości polskich i rosyjskich frazeologizmów przez uczniów polskich szkół
The knowledge of polish and russian phraseologisms among students of polish schools
Autorzy:
Karolczuk, Marzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1897308.pdf
Data publikacji:
2019-03-05
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
frazeologizmy
język rosyjski
język polski
analiza błędu
Olimpiada Języka Rosyjskiego
Opis:
Celem artykułu jest podjęcie dyskusji na temat miejsca frazeologii w szkole i poza nią oraz prezentacja wyników analizy testów leksykalno-gramatycznych, w ramach których należało dobrać polskie odpowiedniki do rosyjskich frazeologizmów, a następnie ułożyć zdania z rosyjskimi wyrażeniami. Frazeologizmy stanowią integralną część każdego języka, charakterystyczną dla danej wspólnoty językowej. Ich rozumienie i poprawne stosowanie usprawnia komunikację między przedstawicielami różnych kultur. Za ich pomocą rozmówcy przekazują nie tylko treść, ale również uczucia i emocje. Materiał badawczy stanowią pisemne odpowiedzi uczestników eliminacji okręgowych Olimpiady Języka Rosyjskiego w okręgu podlaskim. Dokonana analiza pokazała, że uczniowie szkół średnich znają i rozumieją frazeologizmy rosyjskie, ale większość młodzieży nie potrafi samodzielnie dobrać polskich ekwiwalentów do rosyjskich konstrukcji językowych.
The aim of the article is to discuss the place of phraseology at school and outside of it, and to present the results of the analysis of lexical-grammatical tests, in which Polish equivalents to Russian phraseology were to be selected, and then sentences with Russian expressions were to be composed. The knowledge of lexis and the ability to use it in practice is an important element of effective communication in a foreign language. Phraseologisms are an integral part of each language, characteristic of a given linguistic community. Understanding and applying them correctly improves communication among representatives ofdifferent cultures. With their help, the interlocutors transmit not only the content, but also feelings and emotions. The research material consists of written answers of the participants of the regional elimination of the Russian Olympiad in the Podlasie region. The analysis showed that secondary school students know and understand Russian phrases, but most young people cannot choose Polish equivalents for Russian language constructions themselves.Russian Language
Źródło:
Linguodidactica; 2019, 23; 97-106
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
METHODS OF EXPRESSING DEONTIC MODALITY IN ENGLISH AND POLISH STATUTORY INSTRUMENTS IN THE ASPECT OF TRANSLATION
METODY WYRAŻANIA MODALNOŚCI DEONTYCZNEJ W ANGIELSKICH I POLSKICH AKTACH NORMATYWNYCH
Autorzy:
MATULEWSKA, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/919936.pdf
Data publikacji:
2009-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
modalność deontyczna
język polski
język angielski
deontic modality
Polish
English
Opis:
This paper deals with the methods of expressing deontic modality in statutory instruments. The author analyzes three pure meanings that is to say; (i) obligation, (ii) prohibition and (iii) permission. Within those three meanings three sub-meanings are distinguished. Within the meaning of obligation, the author distinguishes the following sub-meanings: (i) unlimited duty, (ii) conditional duty, and (iii) external duty. Within the meaning of prohibition the following three sub-meanings may be distinguished: (i) unlimited prohibition, (ii) conditional prohibition, and (iii) external prohibition. Within the meaning of permission we have distinguished three sub-meanings: (i) unlimited permission, (ii) conditional permission, and (iii) external permission. The exponents of deontic modality are presented in the tables and compared in order to show potential translation equivalents.
Praca dotyczy metod wyrażania modalności deontycznej w aktach normatywnych. Autorka dokonuje analizy następujących znaczeń modalnych: (i) obligacji, (ii) zakazu oraz (iii) przyzwolenia. W ramach tych trzech znaczeń głównych wyróżnia podznaczenia. Wyróżniono następujące podznaczenia obligacji: (i) obowiązek bezwzględny, (ii) obowiązek względny, (iii) obowiązek narzucony pozaustawowo; zakazu: (i) zakaz bezwzględny, (ii) zakaz względny, (iii) zakaz narzucony pozaustawowo; oraz przyzwolenia: (i) przyzwolenie bezwzględne, (ii) przyzwolenie względne, (iii) przyzwolenie narzucone pozaustawowo. Wykładniki modalności deontycznej dla poszczególnych znaczeń i podznaczeń zostały zestawione w tabelach w celu pokazania potencjalnych ekwiwalentów translatorycznych.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2009, 1, 1; 133-145
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ARABIC IN CERTIFIED TRASLATORS’ WORK
JĘZYK ARABSKI W PRACY TŁUMACZA PRZYSIĘGŁEGO
Autorzy:
STYSZYNSKI, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/919953.pdf
Data publikacji:
2009-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tłumaczenie poświadczone
język arabski
język polski
certified translation
Arabic
Polish
Opis:
The present paper concerns Arabic in certifi ed translators’ work. Thepaper contains a selection of examples translated from Arabic into Polish from a large domain of translation studies. I would like to underline that the present examples concern Polish language, with the English version not being a primary focus. Th is paper will deal with two important points (i) suitable words which express exact meanings and terms and (ii) the correctness of administrative style in some Arabic documents. Th e author will also examine the composition of Arabic texts and selection of information during the translation process.
Niniejszy referat dotyczy osobistych refleksji związanych z pracą tłumacza przysięgłego języka arabskiego. Istotną rolę odgrywa odpowiedni dobór słownictwa, które obejmowałoby swoim zakresem znaczeniowym poszczególne pojęcia w danym języku. Należy także wspomnieć o odzwierciedlaniu właściwej terminologii w języku arabskim, która nie zawsze odpowiada językowi polskiemu. Taka sytuacja zmusza niekiedy do stosowania ekwiwalentów znaczeniowych, generalizujących pojęć bądź rozbudowanych, opisowych konstrukcji stylistycznych. Specyfika języka arabskiego wymaga również uwzględniania różnorodnych czynników w pracy translatorskiej niezależnie od charakteru i tematyki tekstu. Czynniki te dotyczą często religii, tradycji, kultury i obyczajów czy wreszcie kwestii społeczno-politycznych i administracyjnych. Równie ważną rolę odgrywa szyk zdania w arabskim tekście, w którym określone informacje zostają wyeksponowane na początku i dominują liczne wtrącenia i dopowiedzenia, co zmusza do pomijania i skracania niektórych kwestii. Zaprezentowane rozważania mogą okazać się użyteczne przy wydawaniu różnych decyzji administracyjnych i sądowych, a także mogą przyczynić się do sprawnej komunikacji między urzędami europejskimi i arabskimi.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2009, 1, 1; 49-59
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kauzator zachwytu w języku rosyjskim i polskim
Causative of admiration in Polish and Russian
Autorzy:
Czapiga, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665378.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kauzator
zachwyt
język rosyjski
język polski
causative
admiration
Russian
Polish
Opis:
The present paper is devoted to the phenomenon of admiration as the feeling of great esteem for people and objects. The author concentrates on analysing forms of expressing causative, as well as stylistic and syntactic organisation of utterances with the lexemes designated for expressing emotional states of the speaker in Polish and Russian.
Artykuł poświęcony jest zachwytowi jako uczuciu wielkiego podziwu dla osób i obiektów otaczającej rzeczywistości. Omawiane są formy wyrażania kauzatora oraz stylistyczno-składniowa organizacja wypowiedzeń z leksemami nazywającymi ten stan emocjonalny w języku rosyjskim i polskim.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 43-52
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z problemów leksykalno-składniowych w grupie z językiem niemieckim
Autorzy:
Sikorski, Leon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680736.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nauczanie cudzoziemców
błąd językowy
język polski jako obcy
Opis:
W niniejszym artykule zajmuję się analizą błędów językowych cudzoziemców. Doniosłość tego typu badań lapsologicznych na świecie jest uznana już od wielu lat, śledzenie bowiem i poznanie złożonego mechanizmu przyswajania języka obcego stanowią jeden z podstawowych warunków pomyślnego przebiegu procesu glottodydaktycznego. Przedmiotem uwagi w artykule jest wąska grupa leksykalna. Stanowią ją jednostki składniowe o podstawie czasownikowej przyswajane przez cudzoziemców, których rodzimym językiem jest niemiecki.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 1987, 0
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak Polacy rozumieją serbską frazeologię, a jak Serbowie polską – na podstawie jednostek odnoszących się do podobnej rzeczywistości pozajęzykowej
How the Poles comprehend Serbian phraseology and how the Serbs comprehend Polish phraseology – on the grounds of the units referring to the similar situational context
Autorzy:
Nawrocka-Żarnecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911210.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Serbian language
Polish language
phraseology
język serbski
język polski
frazeologia
Opis:
Przedmiotem badań był problem rozumienia serbskiej i polskiej frazeologii odnoszącej się do tej samej rzeczywistości pozajęzykowej przez użytkowników języka polskiego i serbskiego. Relacje między językiem polskim i serbskim, jako należącymi do jednej grupy języków słowiańskich, są liczne i widoczne także na płaszczyźnie utartych połączeń leksykalnych. Frazeologia stanowi niezwykle bogaty zespół nieregularnych semantycznie związków wyrazowych, które odzwierciedlają specyficzne dla danego narodu wydarzenia, cechy ludzkie, stereotypy, zjawiska przyrody. Ta sama rzeczywistość pozajęzykowa może być w różnych językach różnie opisywana. Istotą rozważań jest to, w jaki sposób użytkownicy danego języka rozumieją jednostki nieobecne w ich kodzie językowym, czy są w stanie na podstawie znaczenia strukturalnego oraz charakterystycznej dla danego narodu wiedzy pozajęzykowej odkryć idiomatyczny sens spetryfikowanych połączeń leksykalnych.
The subject of the research has been the issue of comprehending Serbian and Polish phraseologyreferring to the similar situational context by the native users of Polish and Serbian. The relations between Polish and Serbian which belong to the group of Slavic languages are frequent and visible as far as common lexical collocations are concerned. Phraseology constitutes enormously rich group of semantically irregular lexical phrases comprising specific for a given nation events, human features, stereotypes and natural phenomena. The same situational context may be differently described in different languages. The matter of the investigation has been to analyze in what way native users of a given language understand the units which do not occur in their language code, and if they are able to discover the idiomatic sense of formulaic lexical collocations on the grounds of structural meaning and extralinguistic knowledge typical for a given nation.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 31; 45-59
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najczęstsze błędy fleksyjne i składniowe w procesie przyswajania języka polskiego przez studentów latynoskich
Autorzy:
Kucharczyk, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680734.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nauczanie cudzoziemców
język polski jako obcy
błąd językowy
Opis:
W niniejszym artykule chodzi o zwrócenie uwagi na to, jak powinno być ukierunkowane działanie nauczyciela pracującego z grupą latynoską, by stosunkowo łatwo przejść przez liczne przeszkody w przyswajaniu polszczyzny. Zrozumieć istotę lub trudności słuchacza - to znaczy dowiedzieć się, jak mu pomóc, gdyż od tego właśnie w dużej mierze zależy końcowy wynik nauczania. Analiza błędów pokazuje z jednej strony stopień zakłócenia komunikatywności wypowiedzi, a z drugiej - rodzaj trudności, które cudzoziemiec napotyka w procesie uczenia się języka polskiego. Warto przyjrzeć się bliżej, jak przedstawiają się kłopoty studentów hispanojęzycznych z polską fleksją i syntaktyką.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 1987, 0
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sfery użycia języków polskiego i „ruskiego” na terenach polsko-ruskiego pogranicza kulturowego w XVIII wieku (na materiale druków typografii bazyliańskich)
The sphere of the use of Polish and “Rus’” (prosta mova) language in the areas of Polish-Rus’ culture borderland in the 18 century (based on Basilians printings)
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951115.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
drukarstwo bazyliańskie
XVIII wiek
język polski
prosta mowa
Opis:
Eastern lands of the former Republic of Poland have always been multicultural and multilingual. In the 18th century there existed together languages: Old Church Slavonic, German, Lithuanian, French, Russian, Romanian, Polish, Rus’, Latin. Basilians printed texts in all those, so as to reach the greatest number of readers. It is important to marc, however, that in everyday communication were used only Polish and Rus’ languages (prosta mova). Other languages had been used in the literature, science, religious life. That is why the purpose of this article is to analyze the content of Polish and Rus’ language prints. This analysis is a basis to compare the scope of use of these languages. It can also be a valuable measure of the demand of Polish and Rus’ language readers for different type of texts. The analysis can lead to more complete picture of the eighteenth-century cultural and sociolinguistic situation of eastern part of former Republic of Poland.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 265-280
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teksty ze wsi Darwinieki oraz z Iłukszty na Łotwie z komentarzem językowym
Texts from the villages Darvinieki and Iłukszta in Latvia with linguistic comments
Autorzy:
Ostrówka, Małgorzata Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967557.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Latvia
Darvinieki
Iłukszta
Polish
język polski
Łotwa
Darwinieki
Opis:
The study contains dialect texts recorded in the village Darvinieki in the 1960s by Józefa Parszuta (a researcher of the Polish language who was born in Latvia) and texts recorded by the author in Iłukszta in 2001. The texts are preceded with a linguistic comment including a description of the most important phonetic, morphological and syntactic features which are characteristic of the Polish north borderland dialect.
Opracowanie zawiera teksty gwarowe zapisane we wsi Darwinieki w latach 60. XX w. przez Józefę Parszutę, urodzoną na Łotwie badaczkę języka polskiego, oraz teksty nagrane przez autorkę w Iłukszcie w roku 2001. Teksty poprzedza komentarz językowy, zawierający opis najważniejszych cech fonetycznych, fleksyjnych i składniowych, charakterystycznych dla polszczyzny północnokresowej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 219-237
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osobliwości składni rządu w tekstach ukraińskich studentów polonistów
Autorzy:
Ohorilko, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679846.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
składnia rządu
rekcja
czasownik
ćwiczenie
tekst
język polski
język ukraiński
interferencja
Opis:
W artykule poddano analizie pod względem składni rządu teksty pisane przez studentów polonistyki lwowskiej. Przytoczono typowe błędy popełniane przez osoby ukraińskojęzyczne w zakresie rządu czasowników polskich. Omówiono zalety ćwiczeń tekstowych pomagających zwalczyć interferencję w zakresie składni.
In the article, case government in the texts written by students of Polish philology at Ivan Franko National University of Lviv is analyzed. The most typical verbal case government errors made by Ukrainian-speaking students are shown. The author discusses he advantages of text exercises, which help to deal with the negative language transfer in syntax.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Programy nauczania języka polskiego jako obcego do celów akademickich – stan obecny i propozycje na przyszłość
Curricula for teaching Polish as a foreign language for academic purposes – present situation and proposals for the future
Autorzy:
Jasińska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47047862.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish as a foreign language
Polish for academic purposes
curricula
język polski jako obcy
język polski do celów akademickich
programy
Opis:
Celem artykułu jest dokonanie przeglądu literatury i stanu badań na temat stylu naukowego oraz języka polskiego do celów akademickich. Autorka prezentuje także aktualną ofertę programową związaną z tym zagadnieniem oraz propozycje na przyszłość. W artykule zwraca uwagę na potrzebę umieszczania w pomocach dydaktycznych do nauczania języka polskiego do celów akademickich zadań rozwijających kompetencję słownikową w zakresie słownictwa specjalistycznego, gramatyczną dotyczącą składni tekstów naukowych oraz tę, która umożliwia tworzenie gatunków. Sygnalizuje konieczność budowania programów w oparciu o komponenty takie jak: ustalenie grupy odbiorczej, analizę potrzeb, wyznaczenie celów, dobór metody i treści, ewaluację i ocenę. Dwa z podanych komponentów – analiza potrzeb oraz ewaluacja i ocena stanowią największe wyzwanie dla twórców programów, ponieważ nie mają one jeszcze dostatecznej reprezentacji w polskiej literaturze przedmiotu.
The aim of this paper is to review the literature and the current state of knowledge on the issue of academic style and Polish language for academic purposes. It also presents the current educational offer related to this issue and suggestions for the future. The author draws attention to the need to include in the aids for teaching Polish for academic purposes tasks that help to develop specialist vocabulary, grammar and syntax of academic texts, as well as genre-specific knowledge. What is also stressed is the need to develop educational programmes based on such aspects as the target group, specific needs and goals, methods and content, evaluation and assessment. Two of the aforementioned aspects, needs analysis, as well as evaluation and assessment, present the greatest challenges for specialists responsible for the development of such programmes, as they are not yet sufficiently covered in the Polish literature on the subject.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2024, 31; 367-377
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Germanizmy leksykalne w dwóch polskich gwarach wyspowych na Syberii
Lexical Germanisms in the two Polish Island Dialects in Siberia
Autorzy:
Ewgeniewna Ananiewa, Natalija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971330.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
gwara
germanizm
język polski
dialect
Germanism
the Polish language
Opis:
In Polish dialects two main laiyers of lexical Germanisms are singled out: all Polish character, that is the one peculiar to most of Polish dialects and literary language (musieć, szyber, placek and others) and local (typical of some varieties of the dialectal Polish language). The Germanisms reviewed in the article are represented in the two island Polish dialects in Siberia: in the dialect of the village of Vershina next to Irkutsk and the dialect of the villages of Aleksandrovka and Znamenka next to Abakan. The local Germanisms in the dialect of the village of Vershina include such words as buղk «natural» and fest «strongly, fast, very». The number of the local Germanisms in the dialect of the villages of Aleksandrovka and Znamenka is much greater. They represent various parts of speech. They can be nouns (gruska «a granny», gruzek«a grandpa», szurek «a boy», rebiska«a grater», rybaki «pancakes of rubbed potatoes» and others), verbs) rebować «to rub»), predicative words (brak «need»), afirmative particle (jo «yes»). Alongside with other peculiarities making the two dialects different (the dialect of the southern type, that of the village of Vershina from the dialect of the northern type, that of the villages of Aleksandrovka and Znamenka) some lo-cal Germanisms also belong to differential features making a definite type of dialect (southern or northern).
Źródło:
Gwary Dziś; 2015, 7; 169-175
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sprawie odmian języka polskiego na Białostocczyźnie
On the Variations of the Polish Language in the Białystok Region
Autorzy:
Nowowiejski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127794.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język polski
wariant
pogranicze
the Polish language
variant
borderline
Opis:
As regards the studies so far on the variations of the Polish language spoken in the Białystok region, various scholars together with the author put forward the following classification: I. The primary Polish including 1) General Polish, a) standard Polish, a basic source for bilingual people, and b) regional Polish used by more and less educated people; 2) folk Polish with a) Mazurian dialects from Masovia and Podlasia, b) dialects from Suwałki and Sejno, c) Polish dialects under the influence of Byelorussia and the Ukraine; II. The Polish language secondarily acquired by the bilingual people of the Early-Slavonic origin. It represents the following variants: 1. general-Polish, 2. regional language, 3. folk language.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 307-315
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język polski – glottodydaktyczny punkt widzenia
Polish Language in the Context of Foreign Language Education
Autorzy:
Kowalewski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886544.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
błąd językowy
język polski jako obcy
język polski na Ukrainie
language mistake
Polish as a foreign language
Polish language in the Ukraine
Opis:
W pierwszej części artykułu autor przedstawia problemy z gramatycznym opisem języka polskiego, przyjęciem koncepcji nauczania gramatyki języka polskiego i opisem błędów popełnianych przez uczących się języka polskiego jako obcego. W drugiej części analizuje błędy (ustne) popełniane przez uczących się języka polskiego na Ukrainie. Dokonuje klasyfikacji błędów oraz stawia wnioski dotyczące wykorzystania badań nad błędami do praktycznych rozwiązań dydaktycznych.
In the first part of the article the author presents the problems related to the grammatical description of the Polish language, adoption of the concept of Polish grammar teaching and description of the mistakes made by those learning Polish as a foreign language. The second part of the article is an analysis of the oral mistakes made by the students of the Polish language in the Ukraine. The author classifies the mistakes and suggests how the research on the mistakes can be used in the foreign language education.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 10; 83-99
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małe ojczyzny a nauczanie języka polskiego i języka słoweńskiego jako obcego – analiza podręczników
Autorzy:
Bednarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782782.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
język polski jako obcy
język słoweński jako obcy
podręcznik
Polska
Słowenia
Opis:
Aby móc swobodnie posługiwać się językiem obcym, należy poznać kulturę i historię, w których język ten jest osadzony. W podręcznikach do nauczania języka polskiego oraz języka słoweńskiego jako obcego przedstawione zostały nie tylko Polska i Słowenia jako takie, ale także poszczególne regiony, miasta, a w przypadku publikacji słoweńskich – nawet wsie. Autorka analizuje, w jaki sposób prezentowane są te „małe ojczyzny”, ich kultura i znaczenie dla danego kraju.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2017, 8, 227; 245-254
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej w obrębie domeny źródłowej „temperatury” w polskich i włoskich metaforach językowych
In Search of Interlingual Equivalence within the Source Domain of “Temperature” in Polish and Italian Language Metaphors
Autorzy:
Bocian, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804834.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
temperatura; metafory językowe; język włoski; język polski
poem; word; translation; polysemy; Norwid
Opis:
Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy porównawczej dwóch serii przymiotnikowych wskazujących na pośrednie stany temperaturowe w języku polskim oraz włoskim. Przedmiotem analizy są metaforyczne użycia następujących przymiotników w zakresie szeroko pojętej emocjonalności: caldo – caloroso – tiepido – freddo dla języka włoskiego oraz gorący – ciepły –letni – chłodny – zimny dla języka polskiego. Materiał porównawczy, w obrębie wskazanych nośników metaforycznych, stanowią zasoby słowników włosko- i polskojęzycznych dostępnych on-line wraz z platformą korpusową Sketch Engine. À la recherche d’une équivalence interlinguale dans le domaine source de la « température » en métaphores en polonais et en italien L’objectif de l’article est de faire une analyse comparative de deux séries d’adjectifs indiquant des états de température intermédiaires en polonais et en italien. L’analyse se concentre sur les usages métaphoriques des adjectifs suivants dans le domaine de l’émotivité au sens large du terme : caldo – caloroso – tiepido – freddo pour l’italien et gorący – ciepły – letni – chłodny –zimny pour la langue polonaise. Le matériel comparatif, dans le cadre des supports métaphoriques indiqués, est constitué des ressources des dictionnaires en italien et en polonais, disponibles en ligne, ainsi que de la plateforme Sketch Engine (logiciel de linguistique de corpus)
The aim of this article is to carry out a comparative analysis of two adjective series referring to intermediate temperature states in Polish and Italian. The subject of the study is a metaphorical use of the following adjectives in the area of broadly understood emotion: caldo – caloroso –tiepido – freddo for Italian and gorący – ciepły – letni – chłodny – zimny for Polish. The comparative material within the indicated carriers of metaphors is the Italian-language and Polish-language dictionaries available on-line, along with the Sketch Engine Corpus.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 93-103
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Author’s neologisms in George R. R. Martin’s A Game of Thrones and their Polish and Slovene translations
Neologizmy autorskie w powieści Gra o tron George’a R. R. Martina oraz jej polskim i słoweńskim tłumaczeniu
Autorzy:
Bednarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118253.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
neologizm
fantastyka
tłumaczenie
język polski
język słoweński
neologism
fantasy
translation
Polish
Slovene
Opis:
The paper aims to provide an analysis of the author’s neologisms used in A Game of Thrones, which is the first book of Martin’s fantasy series Songs of Ice and Fire. In the first part the paper identifies the sources of the author’s lexical neologisms (e.g. direwolf, septon, or proper names). The second part focuses on the methods used for neologism translation in the Polish and Slovene versions of the novel (translations by Paweł Kruk and Boˇstjan Gorenc), and finds differences between the two translations. The paper describes translation techniques such as borrowing, equivalency, and the creation of a neologism.
Artykuł stanowi próbę analizy neologizmów autorskich użytych w Grze o tron, czyli pierwszym tomie sagi Pieśni lodu i ognia George’a R.R. Martina. W pierwszej części zostają przedstawione źródła neologizmów (np. direwolf, septon oraz nazwy własne). Druga część jest porównaniem metod, jakimi posługiwali się tłumacze polskiej i słoweńskiej wersji powieści (Paweł Kruk i Boštjan Gorenc).
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2015, 15; 21-32
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafory o Rosji : wizerunek rosyjskiej polityki w przenośniach publicystycznych w prasie polskiej (2000-2012)
Autorzy:
Maliszewski, Bartłomiej.
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Czasopismo polskie
Język polski
Metafora
Polityka
Wizerunek medialny
Opis:
Bibliografia na stronach 321-339.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Analiza potrzeb językowych a dydaktyka polszczyzny zawodowej i specjalistycznej z perspektywy języka medycznego. Badanie pilotażowe
Language Needs Analysis and Teaching Polish as Foreign Language for Specific and Vocational Purposes from Medical Language Perspective. Preliminary Study
Autorzy:
Kijoch, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47023623.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
analiza potrzeb językowych
język polski do celów zawodowych
język polski medyczny
analysis of language needs and deficiencies
Polish for professional purposes
medical Polish
Opis:
Współczesny rynek pracy wymaga posługiwania się językami obcymi w różnych kontekstach, często bardzo specyficznych i typowych dla wybranych projektów czy stanowisk. Żeby poznać te konteksty i określić potrzeby językowe wybranych grup uczących się, coraz częściej stosowana jest analiza potrzeb językowych. Metoda ta pozwala dostosować program i treści kursu do wyzwań, jakim w przyszłości będzie musiał sprostać uczący się. Studenci programów prowadzonych w języku angielskim na polskich uczelniach medycznych są jedną z grup, których potrzeb językowych dotychczas nie zbadano. Specyfika tej grupy polega na tym, że z jednej strony ma ona narzędzie potrzebne do studiowania – zna język angielski, w którym prowadzone są zajęcia teoretyczne, ale z drugiej strony – podczas zajęć klinicznych – pracuje z polskimi pacjentami, z którymi nie może komunikować się bezpośrednio i musi korzystać z pomocy tłumacza. Celem artykułu jest przedstawienie wyników jakościowego badania pilotażowego, które pokazują potrzeby tej grupy uczących się i określają ich braki w zakresie komunikacji z polskimi pacjentami podczas zajęć klinicznych i praktyk. Trzy wywiady z absolwentami i studentami dostarczyły wiedzy o tym, czy znajomość języka polskiego jest potrzebna i czy ma to wpływ na jakość kształcenia, a także kiedy i w jakich celach potrzebny był studiującym język polski. Badanie to jest inspiracją i wstępem do planowanego w ramach pracy doktorskiej projektu, którego celem jest rozpoznanie i opis potrzeb językowych tej grupy uczących się z uwzględnieniem kontaktów z pacjentami podczas ich edukacji w Polsce. Pilotaż pozwolił zweryfikować narzędzia badawcze i założenia projektu badawczego.
The contemporary labor market requires the use foreign languages in various contexts, which are often very specific and typical for particular projects or positions. Analysis of language needs has grown to become more significant as a tool which enables educators to learn more about these contexts and determine the language needs of specific groups of learners. This instrument allows tailoring the syllabus and course content to the challenges which learners will have to face in the future. Students of Polish medical universities attending courses conducted in English are one of the groups whose language needs have not yet been studied. The uniqueness of this group lies in the fact that these students have the tool needed to study – they speak English, which is the language of instruction in theoretical classes; however, during the clinical training they work with Polish patients, with whom they cannot communicate directly, and require help from a translator’s. The aim of this paper is to present the findings of a qualitative pilot study which reveal the needs of this group of learners and their language deficiencies when communicating with Polish patients during clinical training and internship. Two interviews with graduates of a Polish medical university provide knowledge on whether Polish skills are necessary, whether they affect the quality of education as well as when and for what purposes students needed to use Polish. This study was inspired by and is an introduction to the project planned as part of the doctoral dissertation aimed at identifying and describing the language needs of this group of learners in relation to their contacts with patients during their medical education in Poland. The pilot study allowed verifying research tools and assumptions of the research project.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2022, 29; 293-304
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska BIEDA w perspektywie etymologicznej, historycznojęzykowej i dialektologicznej
The Polish bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics
Autorzy:
Gumowska-Grochot, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605579.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
bieda
misery
etymology
poverty
ethnolinguistics
Polish
etymologia
etnolingwistyka
język polski
Opis:
The article deals with the Polish concept of bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics. A diachronic analysis provides access to the evolution of the concept. The article references the major findings relating to the role of etymology in semantic research, especially in reconstructing the linguistic view of concepts within the framework of cognitive ethnolinguistics. The analytical part deals with data from etymological dictionaries, earlier stages in the history of Polish, and rural dialects. The analysis itself is concerned with two forms of the lexeme on hand: bieda ‘poverty, misery, misfortune’ and biada ‘woe’, which have undergone sibstitution. The semantic development of the concept progressed in three stages and involved the following senses: (1) ‘compulsion, necessity’; (2) ‘misfortune, misery, suffering’; and (3) ‘poverty’. The material-cum-immaterial nature of bieda reflects its etymological meaning and historical development, in which the subsequent senses did not give way to still others but incorporated them. The semantic development of bieda shows that the structure of the concept embraces two aspects: material and psycho-social. The semantic components that one can identify in the complex structure of that concept include above all: a material want and the need that accompanies that want; misfortune, hardship, and trouble; strife; danger of punishment; low value, quality, or number of something; low value of someone; that which is ominous or dangerous. Bieda can easily extend its meaning metaphorically, which is most clearly visible in dialects. As a euphemism, it helps avoid words subjected to linguistic taboo.
Autorka prezentuje ustalenia etymologiczne i historycznojęzykowe odnoszące się do pojęcia bieda w języku polskim. Analiza diachroniczna pozwala obserwować ewolucję pojęcia. W artykule przywołano najważniejsze spostrzeżenia dotyczące roli etymologii w badaniach semantycznych, zwłaszcza w rekonstrukcji językowego obrazu pojęć na gruncie etnolingwistyki kognitywnej. W części analitycznej autorka omawia kolejno dane zaczerpnięte ze słowników etymologicznych, polszczyzny historycznej oraz gwarowej. Analiza dotyczy dwóch form leksemu: bieda i biada, które w języku polskim podlegały substytucji. Ogólnie rozwój znaczeniowy pojęcia przebiegał w trzech etapach i obejmował znaczenia takie, jak: 1. ‘przymus, konieczność’; 2. ‘nieszczęście, niedola, cierpienie’; 3. ‘ubóstwo, nędza’. „Materialno-niematerialny” charakter biedy jest właściwie odbiciem etymologicznego znaczenia wyrazu i jego historycznego rozwoju, w którym kolejne ogniwa nie ustępowały miejsca nowym, ale przyłączały je. Uwzględnienie rozwoju znaczeniowego w rekonstrukcji językowego obrazu biedy pozwala na stwierdzenie, że w strukturze pojęcia łączą się dwa aspekty: materialno-bytowy oraz psychospołeczny. Komponenty semantyczne, jakie możemy wskazać w złożonej strukturze pojęcia bieda, to przede wszystkim: materialny brak i wiążąca się z nim potrzeba / konieczność jego zaspokojenia; nieszczęście, trud, kłopoty; walka, zmaganie się z trudnościami; groźba kary; niska wartość kogoś lub czegoś, niewystarczająca ilość lub słaba jakość czegoś; to, co groźne, niebezpieczne, wrogie człowiekowi. Bieda jest pojęciem, które z łatwością może rozszerzać swoje znaczenie o sensy metaforyczne, co najłatwiej obserwować w dialektach. Jako eufemizm pozwala unikać wyrazów obłożonych tabu językowym.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 51-65
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z klasztornego archiwum – analiza pragmalingwistyczna... siedemnastowiecznego Obiecadła duchownego
Autorzy:
Zmuda, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459481.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
język religijny
język modlitewników
język polski w XVII wieku
aluzje biblijne
pragmalingwistyka
akty mowy
Opis:
The paper contains the analysis of a fragment of a seventeenth-century monument – a prayer book written by a nun-Carmelite. The selected part: Obiecadło duchowne... is a certain entity, and it stands out from the whole monument due to its form – Abecedarius. The article presents pragmalinguistic view on this text. From the described aspects, one can list: what the analyzed passage says about the sender and the recipient, what was the communication goal of the writer, what type of speech acts the text represents, what functionalities it includes, as well as how the text was formed in terms of language.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2014, 9
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niewerbalne sposoby przekazywania emocji (na przykładzie literatury polskiej i rosyjskiej)
Nonverbal means of conveying emotions (on the material from Polish and Russian literature)
Autorzy:
Czapiga, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665495.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
emocje
komunikacja niewerbalna
język polski
język rosyjski
emotions
nonverbal communication
Polish
Russian
Opis:
The article is devoted to the analysis of nonverbal means of conveying emotions in Polish and Russian cultures. Body language employs such tools as look, glance, mimics, change of the face colour, tears, voice, gestures and body movements, as well as diverse untypical activities and behaviour. In strong emotions, the speaker uses different nonverbal means, what gives more complex picture of his or her emotional state. The most vivid and meaningful ways of nonverbal expression are mimics and look. Eyes are perceived as the mirror of the soul in the cultures under investigation, thus it is believed that they can never lie. Nonverbal signs can either confirm the verbal message or modify it.
Artykuł poświęcony jest niewerbalnym sposobom wyrażania emocji i uczuć w polskim i rosyjskim kręgu językowo-kulturowym. Znaki niewerbalne, inaczej mowa ciała, to spojrzenie, mimiczny wyraz twarzy, zmiana koloru twarzy, łzy, głos, gesty i ruchy ciała oraz różne nietypowe czynności i zachowania. Przy silnych emocjach znaki te współwystępują, co daje pełniejszy obraz stanu emocjonalnego człowieka. Najwymowniejszym sposobem komunikacji niewerbalnej jest mimika twarzy oraz spojrzenie. W badanych kręgach językowo-kulturowych oczy są zwierciadłem ludzkiej duszy i nigdy nie kłamią. Znaki niewerbalne mogą powtarzać treści wyrażane komunikatem werbalnym bądź je modyfikować.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2017, 14; 27-38
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniki tłumaczenia frazy תֵּבַת עֲצֵי־גֹפֶר i jej łacińskiego odpowiednika arca de lignis levigatis w czeskich i polskich przekładach biblijnych z okresu od XIV do XVI wieku
Techniques for translating the phrase תֵּבַת עֲצֵי־גֹפֶר and its Latin equivalent arca de lignis levigatis in Czech and Polish Biblical translations from the period from the fourteenth to the sixteenth century
Autorzy:
SIERADZKI, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909186.pdf
Data publikacji:
2020-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polnish
Czech
Bibel
arca de lignis levigatis
język polski
język czeski
Biblia
Opis:
Przedmiotem analiz są sposoby przekładu fraz תֵּבַת עֲצֵי־גֹפֶר oraz arca de lignis levigatis w czeskich i polskich tekstach biblijnych z okresu od XIV do XVI wieku. Celem prowadzonych badań jest pokazanie na ile kształt leksykalny odpowiedników tych fraz we wspomnianych tłumaczeniach miał związek z wyborem podstawy tłumaczenia, z panującą w danym kręgu tradycją przekładową oraz z przyjmowanymi interpretacjami i objaśnieniami określonego miejsca w Biblii. Prowadzone w artykule analizy pokazują, że autorzy wszystkich czeskich przekładów biblijnych unikają dosłownego tłumaczenia rzeczownika tebh i jego łacińskiego odpowiednika arca. Tak translatorzy katoliccy, jak i protestanccy regularnie oddają go przez rzeczownik koráb. Taki sposób przekładu przyjmują też, wzorując się na Czechach, katolickie biblie polskie. Stan obserwowany w badanych tekstach dowodzi, że decyzje translatorskie były motywowane nie znaczeniem rzeczownika z podstawy hebrajskiej czy łacińskiej, ale związane były z możliwymi ujęciami arki Noego w pismach teologicznych czy nawet utrwalonych w ogólnie pojętej kulturze chrześcijańskiej. Inne rozwiązania na gruncie polskim przyjmują protestanckie tłumaczenia z języków oryginału, w których człon konstytutywny frazy stanowią rzeczowniki archa i skrzynia, bezpośrednio nawiązujące do znaczenia rzeczownika z podstawy tłumaczenia.
The subject of the analysis are the methods of translating phrases and arca de lignis levigatis in Czech and Polish biblical texts from the period from the 14th to the 16th century. The aim of the research is to show to what extent the lexical shape of the equivalents of these phrases in the mentioned translations was related to the choice of the translation basis, the translation tradition prevailing in a given circle, as well as the interpretations and explanations adopted for a specific place in the Bible. The analyzes conducted in the article show that the authors of all Czech Bible translations avoid literal translations of the noun tebh and its Latin equivalent arca. Both Catholic and Protestant translators regularly render it through a noun koráb. This way of translation is also adopted by Catholic Polish Bibles, modeled on the Czechs. The state observed in the studied texts proves that the translating decisions were motivated not by the meaning of a noun from the Hebrew or Latin basis, but were related to possible depictions of Noah's ark in theological writings or even perpetuated in generally understood Christian culture. Other solutions on the basis of Polish accept Protestant translations from the original languages, in which the constitutive element of the phrase make nouns archa and a chest, directly referring to the meaning of the noun from the translation basis.
Źródło:
Bohemistyka; 2020, 4; 479-502
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język polski na Kresach” Janusza Riegera na tle badań nad polszczyzną kresową po roku 2015
“Język polski na Kresach” [Polish Language in the Eastern Borderlands] by Janusz Rieger Against the Background of Research on Borderland Polish After 2015
Autorzy:
Konczewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38435589.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
polszczyzna kresowa
kontakty językowe
język polski na Białorusi
język polski na Litwie
język polski na Ukrainie
Janusz Rieger
Polish language in the Eastern Borderlands
language contacts
Polish Language in Belarus
Polish Language in Lithuania
Polish Language in Ukraine
Opis:
This article presents the state of research in the field of studies on Borderland Polish after 2015. The author provides an overview of selected publications which concern the situation of the Polish language in Belarus, Lithuania, Ukraine and in the borderlands, discusses the issues and research problems they consider, and outlines the main areas of research. The article focuses on the contribution of Janusz Rieger to this field of study and on his latest monograph: Język polski na Kresach [The Polish Language in the Eastern Borderlands], published in 2019.
Artykuł przedstawia stan badań nad polszczyzną kresową po 2015 roku. Autorka dokonuje przeglądu wybranych pozycji traktujących o języku polskim na Litwie, Białorusi i Ukrainie oraz pograniczach, omawia przedstawione w publikacjach problemy i wątki badawcze, prezentuje kierunki eksploracji. Oddzielna uwaga została poświęcona dokonaniom w dziedzinie badań nad polszczyzną kresową Janusza Riegera, a także jego najnowszej monografii z 2019 roku pt. Język polski na Kresach.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 238-262
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazewnictwo ulic Wrocławia w latach 1945-1994
Autorzy:
Kędziora, Kamila.
Współwytwórcy:
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. pbl
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Hodonimy
Ulice
Place
Język polski
Nazwy miejscowe
Język niemiecki
Opis:
Bibliogr. s. 219-221. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Obraz lekcji z zakresu kształcenia językowego w gimnazjum
The image of the lesson in the field of language training in a secondary school
Autorzy:
Horwath, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1111023.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
didactics
Polish language
linguistic training
dydaktyka
język polski
kształcenie językowe
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki badań prowadzonych w ramach projektu IBE „Dydaktyka literatury i języka polskiego w świetle nowej podstawy programowej”. Tekst poświęcony jest sposobom pracy nauczycieli na lekcjach z zakresu kształcenia językowego w gimnazjum. Analizie poddano materiał uzyskany podczas obserwowanych i nagrywanych lekcji w wybranych reprezentatywnie szkołach, biorących udział w badaniach IBE. Uwzględniono nie tylko strategie, metody, techniki i pomoce dydaktyczne, ale także przebieg interakcji między nauczycielami a uczniami.
The article presents the results of a research conducted within the Project “Polish language and literature didactics in a secondary school in the light of the new curriculum”. The text is devoted to the ways how teachers work in the classroom on language training in secondary schools. The author analyzes material obtained during the observed and recorded lessons in representatively selected schools involved in the project. It includes not only the strategies, methods, techniques and teaching, but also interactions between teachers and students.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2015, 2; 51-64
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O nazwach rozrywek umysłowych w polszczyźnie
On the names of brain games in the Polish language
Autorzy:
Nowowiejski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118455.pdf
Data publikacji:
2013-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
rozrywki umysłowe
słowniki
język polski
brain games
dictionaries
Polish language
Opis:
Solving puzzles and riddles has been one of the pastimes enjoyed by many Poles for a long time. It is proved directly not only by the descriptions of customs or habits of several generations of our ancestors, but also by the contents of different types of dictionaries, particularly Polish language dictionaries or dictionaries of words of foreign origin, where the names of such kind of entertainment have been registered. A main purpose of the article is to present and characterize various names of riddles and puzzles that appear in Polish charades, particularly in the context of their very modest representation in not only historical but also contemporary lexicographical studies.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 227-252
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lejb Pawe i jego trójjęzyczny słownik nazw roślin
Lejb Pawe and his trilingual dictionary of plant names
Autorzy:
Dolatowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888581.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne
Tematy:
rosliny
nazewnictwo
nazwy gatunkowe
jezyk polski
jezyk lacinski
jezyk hebrajski
slowniki
slownik botaniczny
Pawe Lejb
Źródło:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego; 2018, 66
2080-4164
2300-8326
Pojawia się w:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Własności składniowe frazeologizmów z komponentem palce // paluszki lizać
Syntactic features of phraseological units containing the segment palce // paluszki lizać
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595782.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
contemporary polish
phraseology
syntactic function
współczesny język polski
frazeologia
funkcja składniowa
Opis:
The paper deals with idiomatic expressions such as palce lizać, paluszki lizać and że palce lizać, że paluszki lizać which are usually described as phraseological units or verbal phrases. The research conducted here allows us to conclude, that – despite of what could be assumed based on their form – these expressions are functionally analogous not to verbs, but to adjectives or adverbs. In this case, we observe the lack of correlation between the formal shape of the expression and its grammatical features.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2011, 10; 69-77
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między składnią semantyczną a asemantyczną, czyli o wpływie Henryka Misza i Zygmunta Saloniego na poglądy składniowe Krystyny Kallas
Autorzy:
Grochowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049951.pdf
Data publikacji:
2011-08-19
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
współczesny język polski
składnia
semantyka
Krystyna Kallas
Henryk Misz
Zygmunt Saloni
Opis:
Professor Krystyna Kallas, an excellent scholar, has been researching Polish syntax  for nearly fifty years. She has published three monographs and several dozen papers  concerned with the syntax of modern Polish. In the author’s opinion, it is possible  to define her works as placed between semantic and non-semantic syntax. The  main purpose of the article is to show how the first period of Krystyna Kallas’s scientific  activity was influenced by Henryk Misz’s works, whereas the second one by  these of Zygmunt Saloni.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2011, 5, 1; 301-312
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska i Polacy w zwierciadle gwarowym
Poland and the Poles reflected in local dialects
Autorzy:
Tyrpa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594281.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Pole
Polska
Polish language
local dialect
Polak
Polska
język polski
gwara
Opis:
The goal of this article is to present the understanding of the words: Polska, Polak, Polka, (język) polski in dialects. Local dialect quotes from the XIX and XX centuries show that not all of the inhabitants of our country called themselves Polacy (Poles). Also, not all regions were identified as parts of Poland. Concerning language itself, many utterances indicate a contradistinction of the speaker’s own dialect and the Polish language, understood as the literary variant. Local dialect proof of the persecution of Polish speakers has also been gathered, especially from areas under German rule in the interwar period. The article also presents synonyms of the ethnonym Polak (Pole), e.g. Polach, Polon, Polus, Polaczek, Polaczysko and variants of the name Polska (Poland), e.g. Polsko, Polszcza. Most examples of the word-formation family of the words Polska, Polak, polski were found in the border areas, whose presence within the borders of the Polish state was (is) changing.
Artykuł przedstawia rozumienie wyrazów Polska, Polak, Polka, (język) polski w dialektach. Cytaty gwarowe z XIX i XX wieku pokazują, że nie wszyscy mieszkańcy naszego kraju nazywali sami siebie Polakami. Również nie wszystkie regiony były określane jako części Polski. Jeśli chodzi o język, to wiele wypowiedzi wskazuje na przeciwstawianie własnej gwary językowi polskiemu, rozumianemu jako literacki. Zebrano też gwarowe świadectwa prześladowania ludzi posługujących się polszczyzną, zwłaszcza na terenach podległych władzy niemieckiej w okresie międzywojennym. W artykule pokazano również synonimy etnonimu Polak, np. Polach, Polon, Polus, Polaczek, Polaczysko i warianty nazwy Polska, np. Polsko, Polszcza. Najwięcej zaświadczeń rodziny słowotwórczej wyrazów Polska, Polak, polski pochodzi z terenów pogranicznych, których przynależność do państwa polskiego była (jest) zmienna.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 317-331
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przenośne znaczenia terminów kulinarnych w języku polskim i francuskim
Figurative meanings of culinary terms in Polish and French
Autorzy:
Bochnakowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765544.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
terminy kulinarne
metafory
język polski
język francuski
culinary termns
metaphors
Polish language
French language
Opis:
Artykuł stanowi przegląd przykładów przenośnego użycia terminów kulinarnych we współczesnym języku polskim i francuskim. Wyrazy, wyrażenia i zwroty w obu językach zawierają powszechnie znane terminy kulinarne (np. pol. kapuśniaczek, odgrzewane kotlety, wiedzieć, gdzie leżą konfitury, franc. nouille, patate chaude, mettre du beurre dans les épinards) i używane są przeważnie w języku potocznym. Przedstawiono porównanie  wybranych przykładów w obu językach pod względem struktury i znaczenia. Dla niektórych udało się wyjaśnić podstawę powstania metafory.
This article provides an overview of some examples of the figurative use of culinary terms in contemporary Polish and French. Words, phrases, and expressions in both languages contain commonly known culinary terms (e.g. Polish: kapuśniaczek, odgrzewane kotlety, wiedzieć, gdzie leżą konfitury, French: nouille, patate chaude, mettre du beurre dans les épinards) and are mostly used in colloquial language. A comparison of selected examples in both languages in terms of structure and meaning is presented. For some, it has been possible to explain the basis of the metaphor’s origin.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 809, 10; 84-93
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy typów, części konstrukcyjnych oraz wyposażenia jednostek pływających w XVI-wiecznych drukowanych słownikach z polskim komponentem językowym
Names of types, construction parts and equipment of vessels in the 16th-century printed dictionaries with the Polish language component
Autorzy:
Kuliński, Bohdan A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089430.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
nautology
lexicography
early modernity
Latin
Polish
nautologia
leksykografia
wczesna nowożytność
język łaciński
język polski
Opis:
The article analyzes the Polish language nomenclature of types, construction parts and equipment of vessels recorded in the 16th-century printed dictionaries with the Polish component. In addition, the text reviews the current state of research and discusses the sources in view of the terminology in question. The excerpted source material has been listed in three tables.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2021, 66, 4; 83--106
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgierskie poimki a polskie przyimki wtórne – ujęcie porównawcze w aspekcie (glotto)dydaktycznym
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042387.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
poimek
przyimek wtórny
język polski
język węgierski
secondary preposition
postposition
Hungarian language
Polish language
Opis:
Język węgierski jest językiem bezprzyimkowym. W polszczyźnie natomiast można wyodrębnić dwie grupy przyimków – pierwotne i wtórne. Odpowiednikiem węgierskim polskich przyimków pierwotnych jest syntetyczna forma kazualna, np.: Łódźban ‘w Łodzi’, natomiast ekwiwalentem przyimków wtórnych są poimki (postpozycje), np.: az apámnak köszönhetően ‘dzięki mojemu ojcu’, az egyetemmel szemben ‘naprzeciwko uniwersytetu’. W języku węgierskim wyodrębnia się trzy grupy poimków: łączące się z nominativem, np. a professzor szerint ‘według profesora’, łączące się z przypadkami zależnymi, np. az úton keresztül ‘przez drogę’, zawierające afiks dzierżawczy, np. az anyám ellenére ‘na przekór mojej matce’. Zrozumienie obu systemów i ich praktyczne opanowanie jest poważnym wyzwaniem dla uczących (się). Mimo odrębności genetycznych i typologicznych istnieje bardzo wysoki stopień ekwiwalencji w strukturach obu języków, obejmującej zarówno warstwę leksykalną, jak i gramatyczną.
Hungarian is a prepositionless language. Polish, on the other hand, features two groups of prepositions: primary and secondary. The Hungarian equivalent of Polish primary prepositions is the synthetic case, e.g. Łódźban ‘in Łódź’, while the equivalent of secondary prepositions is the postposition, e.g. az anyámnak köszönheően ‘thanks to my mother’, az egyetemmel szemben ‘opposite of university’. There are three postposition groups in Hungarian language, including those connected with: Nominative case, e.g. a professzor szerint ‘according to professor’, oblique cases, e.g. az úton keresztül ‘across the road’ and those which contain possessive affix, e.g. az anyám dacára ‘in spite of my mother’. Understanding and mastering both language systems poses a major challenge to learners. Despite genetic and typological variability, there is a very high degree of equivalence in the structures of both languages, both in lexical and grammatical systems.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 103-110
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
As divergências e as convergências entre o sistema temporal polaco e português
Comparison between the Temporal System of the Polish and Portuguese Language
Porównanie systemu temporalnego języka portugalskiego i polskiego
Autorzy:
Hlibowicka-Węglarz, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882452.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
czas
aspekt
modalność
język portugalski
język polski
tense
aspect
modality
Portuguese language
Polish language
Opis:
O presente estudo tem como objetivo comparar o sistema temporal polaco e português, isto é, comparar as estratégias pragmáticas utilizadas na expressão da categoria linguistica de tempo nas duas línguas analisadas. Para atingir este objetivo propomos demonstrar primeiro as particularidades do sistema das oposições temporais em polaco e em português para evidenciar as diferenças e as semelhanças existentes entre o sistema de ambas as línguas. Os exemplos que propomos para a nossa análise foram escolhidos de modo a evidenciarem, de um lado, as características da língua polaca e a sua originalidade, e de outro, as ricas possibilidades que a língua portuguesa tem ao seu dispor nesta matéria como os meios correspondentes. As nossas considerações evidenciaram que as duas línguas dispõem de processos diferentes para marcar os valores temporais que não costumam coincidir, assim como em situações que não são as mesmas nas duas línguas..
The aim of this study is to compare the temporal system of the Polish and Portuguese language that is to indicate common and distinguishing features between two above mentioned systems. Therefore firstly it shall be considered how both systems are functioning, secondly the most fundamental criteria of such comparison shall be established. Finally an analysis of temporal values of the particular verbal forms shall be conducted. Furthermore the purpose of this study is to compare means of expression of the temporal category in Polish with means of expression of the temporal category in Portuguese. As a result the study indicated that the temporal category together with category of aspect form interconnected grammatical categories which meet on the functional basis. While in Portuguese time and aspect are expressed by morphemes cumulating both functions, Polish has different means of expression of each of these categories. The study enabled to formulate conclusions regarding similarities and differences between both systems as well as to indicate specific features which emphasize uniqueness of each analyzed system.
Celem pracy jest porównanie systemu temporalnego języka portugalskiego i języka polskiego, czyli wskazanie na te cechy, które łączą i które dzielą oba systemy. Aby osiągnąć postawiony cel, należało najpierw zastanowić się nad funkcjonowaniem każdego z badanych systemów, wyznaczyć najistotniejsze kryteria tego porównania, by w końcu dokonać analizy wartości temporalnych poszczególnych form werbalnych. Prezentowana praca stanowi również próbę porównania środków wyrazu kategorii czasu w języku portugalskim ze środkami, jakimi dysponuje w tym zakresie język polski. Nasze rozważania wykazały, że kategoria czasu wraz z kategorią aspektu tworzy kompleks ściśle ze sobą związanych kategorii gramatycznych, przenikających się na płaszczyźnie funkcjonalnej. Podczas gdy w języku portugalskim czas i aspekt wyrażany jest morfemami kumulującymi obie funkcje, język polski dysponuje odmiennymi środkami wyrazu każdej z obu kategorii. Przeprowadzona analiza pozwoliła na sformułowanie wniosków dotyczących podobieństw i różnic między obu systemami, a także na wskazanie cech stanowiących o oryginalności każdego z analizowanych systemów.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 5; 21-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo polskie w gwarach rosyjskich (na podstawie materiałów Словаря русских народных говоров)
Polish vocabulary in Russian dialects (based on the materials from the Dictionary of the Russian Folk Dialects).
Autorzy:
Ananiewa, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854198.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
Russian
Polish
dialect
vocabulary
borrowing
location
język rosyjski
język polski
gwara
słownictwo
pożyczka
lokalizacja
Opis:
Na podstawie materiałów pierwszych tomów Słownika rosyjskich gwar ludowych w artykule dokonano analizy rosyjskiego słownictwa gwarowego, które prawdopodobnie powstało na skutek oddziaływania języka polskiego. Główne uzasadnienie kwalifikacji rosyjkiego wyrazu gwarowego jako ewentualnej pożyczki z polszczyzny stanowi jego lokalizacja: Smoleńszczyzna, Litwa, Łotwa i niektóre inne regiony. Analizowane są poszczególne części mowy i klasy leksykalno-semantyczne wyrazów samodzielnych.
With reference to the materials of the first volumes of the Dictionary of the Russian Folk Dialects, the article analyses the vocabulary of Russian dialects which was probably originated by Polish words. The main principle behind qualifying a Russian dialectal word as a borrowing from Polish is its location: the region of Smolensk and its surroundings, the territories of Lithuania and Latvia and some other areas. Different parts of speech and lexical and semantic classes of independent words are considered.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 71-80
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunikowanie się podczas zagranicznych podróży na przykładzie pary językowej polsko-niemieckiej – ujęcie diachroniczne
Communication during foreign travel on the exampleof a German-Polish language pair – a diachronic approach
Autorzy:
Nadobnik, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543529.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
komunikacja
podróż
język polski
język niemiecki
ujęcie diachroniczne
communication
travel
Polish
German
diachronic approach
Opis:
This paper deals with ways of communicating when travelling abroad without knowing the language of the destination country. The research is diachronic in nature and covers different types of studies, ranging from the earliest printed publications (phrasebooks) to the contemporary ones in the form of digital technology-based tools (portable speech translators), used for communicating in typical everyday situations. Due to the extensive research material, the main focus will be on assessing the use value of such aids, including in particular the modes of communication they enable. The discussed issue will be illustrated using the example of a Polish-German language pair, for which increasingly user-friendly tools supporting interlingual communication have been developed continuously for more than 500 years.
Niniejszy artykuł traktuje o sposobach porozumiewania się podczas zagranicznych podróży bez znajomości języka kraju docelowego. Podjęte badanie ma charakter diachroniczny i obejmuje różne rodzaje opracowań, począwszy od najdawniejszych wydanych drukiem (rozmówki językowe) po współczesne w formie narzędzi opartych na technologii cyfrowej (przenośne translatory mowy), służących do komunikowania się w typowych sytuacjach życia codziennego. Ze względu na obszerny materiał badawczy główna uwaga zostanie skupiona na oszacowaniu wartości użytkowej tego typu pomocy, w tym w szczególności na sposobach komunikacji, jakie one umożliwiają. Omawiane zagadnienie zostanie zilustrowane na przykładzie pary językowej polsko-niemieckiej, dla której nieprzerwanie od ponad 500 lat powstają coraz bardziej przyjazne użytkownikom narzędzia wspierające komunikację interlingwalną.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2022, 2 A (26); 87-110
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ЗА СЕМАНТИКАТА НА НАРЕЧИЕТО DAWNO В ПОЛСКИЯ ЕЗИК И СЪОТВЕТСТВИЯТА МУ В БЪЛГАРСКИЯ ЕЗИК
Autorzy:
Ivanova, Lilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681625.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
temporal adverbs, Polish, Bulgarian, equivalents, dawno, dawniej
przysłówki czasu, język polski, język bułgarski, ekwiwalencja językowa, dawno, dawniej
Opis:
The article comments on the semantics and the function of the adverb dawno in Polish and its equivalents in Bulgarian. The Polish adverb dawno appears to be composed of two meanings – temporal as well as temporal-progressive (quantitative). The comparative degree form of dawno – dawniej – demonstrates differentiation in meaning and use. In the course of the analysis, the author argues that there exists a link between those meanings and the verb forms connected with them.
Artykuł bada semantykę i funkcje przysłówka dawno w języku polskim i jego ekwiwalenty w języku bułgarskim. Polski przysłówek dawno zawiera dwa znaczenia – czasowe i kwantytatywne, natomiast forma porównawcza – dawniej – posiada dodatkowe znaczenia i stosowania. Autor ukazuje powiązania między tymi znaczeniami i związanymi z nimi formami czasownikowymi.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aprobata zapowiedziana w części narracyjnej (na materiale języka polskiego, rosyjskiego i angielskiego)
Approval introduced in the narrative part (on the example of Polish, Russian and English)
Autorzy:
Czapiga, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968166.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
speech acts
approval
polish
russian
english
akty mowy
aprobata
język polski
język rosyjski
język angielski
Opis:
The article is devoted to the analysis of the ways of expressing the speech act of approval in Polish, Russian and English. The material has been gathered from corpora, and only the examples have been taken into consideration where the phrase uttered by a speaker is introduced in the narration part as approval. This method of collecting material gives the opportunity to avoid misunderstanding in the process of the interpretation of the speaker’s intentions. It occurs that approval introduced in the narrative part of a text is more often nonverbal in Polish and English materials. The lexical markers of the speech act under investigation display a considerable number of similarities between Polish, Russian and English examples. The utterances are usually stylistically neutral and they are generally simple in structure.
Artykuł poświęcony jest analizie sposobów wyrażenia aktu mowy aprobaty w języku polskim, rosyjskim i angielskim. Materiał pochodzi z korpusów badanych języków, i obejmuje przypadki, gdy wypowiedź nadawcy jest zapowiedziana w części narracyjnej tekstu jako aprobata. Dzięki zastosowaniu tej metody zbierania materiału można uniknąć wątpliwości związanych z procesem interpretacji intencji nadawcy wypowiedzi.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2015, 11; 9-17
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prasa kobieca jako pomoc dydaktyczna na przykładzie kursów dla żon żołnierzy Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego w Szczecinie
Autorzy:
Kobus, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680614.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
językoznawstwo stosowane
glottodydaktyka
język polski jako obcy
pomoce dydaktyczne
prasa kobieca
Opis:
W artykule starano się pokazać, w jaki sposób teksty zaczerpnięte z prasy kobiecej mogą posłużyć celom dydaktycznym. Przeprowadzona fragmentaryczna analiza podręczników pokazała, że autorzy bardzo rzadko sięgają po teksty z tego rodzaju czasopism. Do ukazania przykładowych ćwiczeń wykorzystano „Claudię” (poziomy B1, B2) i „Panią” (poziomy C1, C2). Różnorodna tematyka i obecność tekstów poruszających tematy kontrowersyjne sprawiają, że omawiane tytuły są ciekawym materiałem i pomocą w rozwijaniu kompetencji językowej słuchaczy obu płci.
This article aims to show how the texts taken from the women’s press can serve educational purposes. A fragmentary analysis of textbooks has shown that the authors very rarely refer to texts from this kind of magazines. In the article, magazines such as “Claudia” (levels B1, B2) and “Pani” (levels C1, C2) were used to show exemplary exercises. A variety of topics and the presence of texts that bring up controversial issues cause these titles to be an interesting material and assistance in developing the linguistic competence in students of both sexes.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zależności językowe między trzema edycjami Księgi Tobiasza z pierwszej połowy XVI wieku (zjawiska leksykalne i składniowe)
Linguistic interdependence between three editions of the Book of Tobit from the first half of the 16th century (lexical and syntactic phenomena)
Autorzy:
Lenartowicz-Zagrodna, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590882.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
polszczyzna XVI wieku
wczesnorenesansowe przekłady Biblii na język polski
Księga Tobiasza
Opis:
Mimo licznych badań językoznawczych prowadzonych nad dawnymi przekładami całej Biblii lub jej pojedynczych ksiąg nadal nie mamy pełnej wiedzy o zależnościach między nimi. Jedną z ksiąg, która do tej pory nie doczekała się językowych analiz, jest wydany po raz pierwszy przez Macieja Ostrogórskiego w 1539 roku Tobiasz patriarcha Starego Zakonu z łacińskiego języka na polski nowo a pilnie przełożony anonimowego autora. Przekład ukazał się ponownie w oficynie Heleny Unglerowej w roku 1540 oraz u Marka Szarfenberga w 1545 roku. Trzy edycje, choć bardzo do siebie zbliżone, nie są jednakowe. Celem opracowania było zbadanie, w jakiej relacji pozostają względem siebie trzy wczesnorenesansowe druki tej księgi biblijnej. Analiza materiału wykazała, że o ile edycje druga i trzecia stanowią ciągłość wydawniczą (redaktor edycji trzeciej pracował na wydaniu Unglerowej), o tyle pierwsza i druga powstały niezależnie od siebie. Stąd należy wnosić, że istniał jakiś wcześniejszy, być może piętnastowieczny, rękopis, który w drukarniach Ostrogórskiego oraz Unglerowej przeszedł odrębny proces obróbki językowej.
In spite of numerous linguistic research into ancient translations of the Bible (in its entirety or its particular parts), there is still lack of full knowledge of the interdependence between its components. One of the Biblical components, which so far has not been linguistically analysed, is Tobiasz patriarcha Starego Zakonu złacińskiego języka na polski nowo apilnie przełożony[translation of the Book of Tobit into Polish], by an anonymous author, for the first time edited by Maciej Ostrogórski in 1539. That translation was published again by Helena Unglerowa in 1540 and in 1545 by Marek Szarfenberg. These three editions, although very similar, are not identical. The article was expected to answer the question what kind of relation links the three editions. The analysis has revealed that editions number two and three are an editorial continuity (the edi-tor of the third edition used the Unglerowa edition), whereas editions number one and two were published independently. Hence, it is justified to assume that there was an earlier – maybe 15thcentury – manuscript, which must have underwent aseparate process of linguistic treatment in the printing houses of Ostrogórski and Unglerowa.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2019, 18; 191-204
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z polskich drobiazgów słownikowych Tadeusza Szymańskiego: japa
About some Polish items from the dictionary by Tadeusz Szymanski: japa
Autorzy:
Fałowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731721.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
język polski
gwary
leksyka
etymologia
japa
Polish language
dialects
lexis
etymology
Opis:
The article deals with the Polish dialectal word japa, which was the subject of interest of T. Szymanski. It presents a point in the discussion concerning the etymology of the mentioned dialectal word. The author has come to the following conclusions: 1) it is necessary to consider separately etymologically the Proto‑Slavic *ěpa ‘a growth on a tree, a swollen place on the body’ and the Polish and Belorussian dialectal word japa which means ‘mouth; a large hole’, 2) it is unlikely to be a word derived from a child language, 3) the Serbian and Croatian items should be considered as etymologically identical to the Polish and East Slavic ones, 4) japa ‘mouth, map, etc.’ is close to ziapa with the same meaning, 5) the form with onset ja- (japa) is a result of changing word structure, 6) regional spreading of the Polish dialectal words japa and ziapa could indicate on their Ruthenian roots, 7) it is difficult to establish conclusively whether German word forms japen, jappen which mean ‘to open one’s mouth; to catch, grasp with one’s mouth’ have played any part in this process.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 73-78
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phonetic Reduction of Intervocalic [w] in Contemporary Polish
Autorzy:
Jaworski, Sylwester
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52891435.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Polish
phonetic reduction
acoustic analysis
język polski
redukcja fonetyczna
analiza akustyczna
Opis:
This paper reports the results of an acoustic study concerned with deletion of intervocalic [w] in contemporary Polish. The data for analysis were obtained by asking twenty monolingual native speakers of Polish, ten males and ten females, to tell the story of  a film or a book whose protagonist was female. The results revealed that approximately 25% of the sound combinations in question were reduced phonetically to a vowel geminate. In cases of deletion, the formant trajectories of the examined sound sequences either did not show any signs of the glide or the expected drop in formant frequencies throughout the glide section is so slight that it is rather unlikely to produce an auditory impression of a [w] sound. Importantly, in the analysed recordings, w-dropping affects only the glide elements found in various verb forms, while intervocalic [w] appears to be resistant to deletion in the few cases where the glide constitutes an element of the stem, e.g. in the nouns skała ‘rock’and szkoła ‘school’.
Przedstawione w artykule wyniki analizy akustycznej opisują częstotliwość, z jaką międzywokaliczna głoska [w] jest usuwana ze strumienia mowy. Analizie poddano wypowiedzi 20 rodzimych użytkowników języka polskiego, których poproszono o opowiedzenie fabuły filmu, w którym główną postacią jest kobieta. Wyniki analizy akustycznej wskazują, że w ok. 25% przypadków międzywokaliczne [w] nie jest wymawiane, jeśli stanowi element końcówki fleksyjnej czasownika, np. -ała, -iła, -yła. W takich przypadkach trajektorie formantów, jak również ich intensywność, nie wskazywały na obecność półsamogłoski [w] pomiędzy samogłoskami lub zmiany te były tak niewielkie, że nie wywoływały akustycznego wrażenia głoski [w]. W badaniu nie stwierdzono przypadków usunięcia [w], jeśli dźwięk ten znajdował się w podstawie słowotwórczej, np. w słowach skała, szkoła.
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2021, 16, 2; 79-97
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja języka polskiego na Litwie: analiza litewskiego dyskursu medialnego
The situation of the Polish language in Lithuania: an analysis of Lithuanian media discourse
Autorzy:
Gudavičienė, Eglė
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407982.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
język polski
media litewskie
analiza dyskursu
Polish language
Lithuanian media
discourse analysis
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest zidentyfikowanie kontekstów tematycznych, w których omawiany jest język polski na litewskich internetowych portalach informacyjnych oraz analiza, jak jest przedstawiana w mediach litewskich sytuacja nauczania, uczenia się i używania języka polskiego ze względu na prawa użytkowników języka. Artykuł przedstawia obraz sytuacji języka polskiego Litwie, jaki uzyskano podczas analizy litewskich portali informacyjnych. W tym celu wybrano trzy najpopularniejsze portale internetowe: delfi.lt, 15min.lt, lrt.lt. Teksty artykułów zostały wyekscerpowane za pomocą narzędzia Google Chrome Web Scraper. Do badania wytypowano 72 artykuły z lat 2019-2023. W artykułach mawiano wyniki kształcenia uczniów w szkołach mniejszości narodowych, poziom znajomości języka litewskiego w szkołach mniejszości, nauczanie języka polskiego jako obcego, znaki publiczne w języku polskim oraz sprawy sądowe dotyczące używania języka polskiego. Artykuły w wybranym okresie dotyczyły głównie języka polskiego w kontekście oświaty i prawodawstwa, zabrakło w nich kontekstu kultury polskiej.
The aim of this article is to identify thematic contexts in which the Polish language is discussed in Lithuanian online news portals and to analyse how the situation of teaching, learning, and using the Polish language is presented in the media in terms of the rights of language users. The article overviews the status of the Polish language in Lithuania on the basis of analysis of Lithuanian information portals. For this purpose, the three most popular Internet portals were selected: delfi.lt, lrt.lt, and 15min.lt. Media articles were extracted using the Google Chrome Web Scraper tool. Seventy-two articles from the years 2019-2023 were chosen for the study. The articles covered topics such as the results of students’ education in national minority schools, the level of Lithuanian language proficiency in minority schools, the teaching of Polish as a foreign language, public signs in Polish, and court cases concerning the use of the Polish language. During the selected period, the media articles primarily focused on the Polish language in the context of education and legislation, disregarding discussions related to Polish culture.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 45-59
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeden dom, dwa języki
One House, Two Languages
Autorzy:
Bogoczová, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763392.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
bilingualism
diglossia
Polish
communication
family
bilingwizm
diglosja
język polski
Zaolzie
komunikacja
rodzina
Opis:
Autorka zajmuje się tematem domowej (rodzinnej) dwujęzyczności, kwestią, w jakim języku powinno się wychowywać dziecko (dzieci) w środowisku wieloetnicznym i wielojęzycznym. Przykładem takiego środowiska jest Zaolzie, czyli czeska część śląska Cieszyńskiego, gdzie oprócz odmian kulturalnych języków czeskiego i polskiego używa się na co dzień niepoprawnej mowy potocznej „po naszymu”. Zamieszkująca badane tereny polska mniejszość narodowa wykorzystuje w życiu codziennym równocześnie kilka kodów – dwóch języków etnicznych w odmianach ogólnych i terytorialnych (dialektalnych) oraz wspomnianego kodu mieszanego „po naszymu”, który występuje tu m.in. w roli języka domowego. Rodzin, w których w mowie do dziecka używa się polszczyzny kulturalnej, jest niewiele. To nietypowe zachowanie co najmniej jednego z rodziców jest przedmiotem uwagi autorki, która przeprowadziła kilka wywiadów ukierunkowanych na rodziny, w których postanowiono zwracać się do dziecka w polszczyźnie kulturalnej. Przytacza czynniki skłaniające rodziców do takiego nieczęstego zachowania, ale też wskazuje na jego ryzyka, konsekwencje i „skutki uboczne”. W zakończeniu artykułu stwierdza, że w rodzinach decydujących się na wychowywanie dzieci w polszczyźnie kulturalnej używa się jeszcze co najmniej jednego (kolejnego) kodu językowego, że kod przeznaczony do dzieci nie musi być identyczny z kodem porozumiewania się między rodzicami, że dziadkowie w rozmowach z dziećmi używają z reguły gwary lub że (polskie) przedszkole i szkoła to – paradoksalnie – środowiska, w których nawet dziecko mówiące dotychczas tylko po polsku szybko przyzwyczaja się do regionalnego niepoprawnego kodu potocznego.
The author deals with the topic of family bilingualism, or – to be more precise – with the question of which language should be spoken while raising a child (or children) in a multiethnic and multilingual environment. An example of such an environment is the Czech part of Cieszyn/Těšín Silesia, where, in addition to the literary varieties of Czech and Polish, the unwritten mixed language “po naszymu” is also commonly used. The members of the local Polish minority use several codes on a regular basis: two ethnic languages in their literary and dialectal varieties, as well as the aforementioned mixed language “po naszymu,” which functions here, in particular, as a language of communication within the family (familect). There are very few households where literary Polish is used as the means of communication with children. This atypical linguistic behavior of at least one of the parents is the focus of the author, who conducted a questionnaire survey and obtained important information from people who decided to raise their children using literary Polish. She lists the factors that lead parents to such unusual linguistic behavior, as well as points out its risks, consequences and “side effects.” The conclusion of the article is that at least one language code is used in families that have chosen to speak literary Polish to their children, that the code intended for children may not be the same as the means of communication between the parents, that grandparents usually speak to their children in dialect, or that (Polish) kindergartens and primary schools are paradoxically an environment where even a child who has so far spoken only literary Polish quickly picks up the regional unwritten language.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2023, 26, 1; 89-101 (eng); 89-102 (pol)
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Full agreement with coordinate subjects in Polish: Gender resolution rules revisited
Nowe ujęcie reguł uzgadniania rodzaju orzeczenia z podmiotem szeregowym w języku polskim
Autorzy:
Prażmowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878779.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
akomodacja
język polski
podmiot szeregowy
rodzaj
żywotność
agreement
animacy
coordination
gender
Polish
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zbioru nowych reguł dotyczących uzgodnienia rodzaju podmiotu szeregowego z formą orzeczenia czasownikowego w języku polskim, opartych na wzajemnych oddziaływaniach wartości kategorii rodzaju i żywotności członów podmiotu, które odpowiadają za uzgodnienie danego podmiotu z określoną formą orzeczenia. Według przedstawionej analizy zarówno cechy kategorii rodzaju jak i kategorii żywotności decydują o uzgodnieniu podmiotu szeregowego z orzeczeniem w formie męskoosobowej lub niemęskoosobowej, bądź umożliwiają uzgodnienie podmiotu z obiema tymi formami orzeczenia, co jest efektem zastosowania czterech zaproponowanych reguł i interakcji pomiędzy nimi. W rezultacie omawiany zbiór nowych reguł oferuje możliwość stworzenia bardziej kompleksowego opisu i objaśnienia danych, które stanowią problem w ujęciu tradycyjnych reguł uzgodnienia podmiotu szeregowego z orzeczeniem, głównie z uwagi na uwzględnienie w prezentowanej analizie warunków występowania oboczności w badanych kontekstach w języku polskim.
The aim of the paper is to propose a set of revised gender resolution rules for Polish, based on an interplay between gender and animacy features of conjuncts, which makes a coordinate subject eligible for a given variant of gender agreement with the predicate. Specifically, it is argued that both gender and animacy features of conjuncts can make a coordinate subject eligible for virile or non-virile agreement, or both. The resolution is achieved by the application of a set of four rules capitalising on certain semantic features of conjuncts and the interaction between them within a coordinate subject. The application of the rules restricts agreement possibilities to either virile or non-virile agreement, or makes both possibilities available for a given coordinate subject. In consequence, the proposed revised gender resolution rules have a capacity to capture data that are problematic under the traditional resolution rules for Polish.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 11; 71-86
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motivation or delusion: Taiwanese university students’ reasons for learning (?) Polish
Motywacja czy rozczarowanie: powody, dla których tajwańscy studenci uczą się (?) języka polskiego
Autorzy:
Tsai, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47072204.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish
PFL
Taiwan
LOTE
motivation
język polski jako obcy
jpjo
Tajwan
motywacja
Opis:
Przedmiotem niniejszego stadium przypadku jest motywacja dwojga tajwańskich studentów do nauki języka polskiego. Należy rozpatrywać je w szerszym kontekście dydaktyki języków innych niż angielski w miejscu zdominowanym przez tenże. Jak dotąd niewiele wiadomo na temat powodów, dla których Tajwańczycy uczą się polskiego, jako że wcześniejsze badania z zakresu jpjo nie uwzględniały tej grupy, zaś miejscowi badacze to przede wszystkim angliści. Celem badania było (1) ustalenie, jakie czynniki motywują, a jakie zniechęcają tajwańskich studentów do nauki polskiego, (2) lepsze zrozumienie tutejszego szkolnictwa, oraz (3) sformułowanie wskazówek dla stron zaangażowanych w nauczanie języków obcych w tej części świata. Dane zebrano za pośrednictwem kwestionariuszy i wywiadów. Analiza wypowiedzi studentów ujawniła znaczny rozdźwięk pomiędzy deklarowanym poziomem motywacji a faktycznymi osiągnięciami w tej materii. Wśród czynników motywujących oboje badanych znalazła się między innymi potrzeba wyjątkowości i wywarcia wrażenia na innych, a także dostrzegane podobieństwa między dwoma krajami. Nie zniechęcał ich ani fakt, że wiedza ich rodaków na temat Polski jest znikoma, ani mało korzystny wizerunek Polaków, z jakim przyszło im się zetknąć. W artykule dołożono starań, aby wyjaśnić istniejące nieporozumienia co do tego, czym jest nauka języka i ilu wymaga starań. Mimo obecności jedynie dwojga uczestników ukazuje on sedno problemów, z jakim zmaga się obecnie edukacja językowa na Tajwanie.
The present case study investigated the motivation of two Taiwanese university students to learn Polish. It should be seen in the wider context of LOTE instruction in a country where foreign language education has been dominated by English. To date, still too little has been understood about Taiwanese PFL learners’ motivations, as previous studies in Poland focused on other demographic groups and the local research exhibited a marked predilection for EFL. The project aimed to (1) identify the factors fueling and impeding the drive to learn Polish, (2) uncover the underlying picture of the educational setting, as well as (3) formulate a handful of practical considerations for FL practitioners. Questionnaires and in-depth interviews served for data collection. The analysis revealed a wide discrepancy between declared motivation and the actual learning outcomes. A need to appear unique and impress others, along with perceived similarities between Taiwan and Poland, inspired both of the informants. Limited knowledge of Poland among fellow citizens did not discourage learning, nor did the lack of a positive image of the target community. The researcher has tried to address the confusion about what it means to learn a language. Despite the limited sample, the results manage to illustrate some of the current problems faced by Taiwanese LOTE stakeholders.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2024, 31; 103-134
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ЗА БЪЛГАРО-ПОЛСКАТА АСИМЕТРИЯ В ОБЛАСТТА НА АРХАИЧНАТА ЛЕКСИКА
Autorzy:
Sotirov, Petar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681633.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bulgarian language, Polish language, asymmetry, vocabulary, archaic
język bułgarski, język polski, asymetria, leksyka, archaiczna
Opis:
The study uses as its basis a collection of 237 words categorised as archaic in Bulgarian which are nevertheless actively used in Modern Polish. The aim of the research is to determine the origin of these units and the degrees of similarity between Bulgarian and Polish words regarding their lexical form and semantic properties. The analysis demonstrates that the examined material is mainly of the Slavic origin, but it also includes words of French, Latin, Italian, Romanian, German and English origins. Three Bulgarian-Polish lexical pairs can be distinguished with relation to their form: 1) identical pairs, 2) pairs of minimum difference, 3) pairs of larger formal difference. By investigating their semantic properties, the lexical pairs can be grouped into: 1) words with identical or similar meaning, 2) words with distant semantic similarities, 3) words with no semantic similarities. Research on the Bulgarian-Polish lexical asymmetry regarding lexical archaisation contributes to an in-depth description of the factors that determine the lifespan of a word – i.e. whether it remains in use or wanes in time. These factors may be of linguistic or extra-linguistic nature and are specific to each of the reported cases.
Obiektem badawczym w artykule jest grupa leksemów (237), które w języku bułgarskim uległy archaizacji, natomiast są one aktywnie używane we współczesnym języku  polskim. Celem badań jest ustalenie pochodzenia tych jednostek oraz ujawnienie stopni podobieństwa bułgarskich i polskich leksemów z punktu widzenia formy i semantyki.  Analiza pokazuje, że opisywane leksemy są przede wszystkim słowiańskie, spotykają się również słowa francuskie, łacińskie, włoskie, rumuńskie, niemieckie i angielskie. W stosunku do formy obserwowane są 3 grupy bułgarsko-polskich par leksemów: 1) jednakowe, 2) o minimalnej różnicy, 3) o większej różnicy. Z punktu widzenia semantyki można wyodrębnić następujące grupy par: 1) o podobnym znaczeniu, 2) o dalekim podobieństwie semantycznym, 3) bez podobieństwa semantycznego. Badania nad bułgarsko-polską asymetria leksykalną w zakresie archaizacji przyczynia się do dogłębnego opisania czynników, które decydują o życiu pewnego leksemu – czy pozostaje on w użyciu lub umiera. Niektóre z czynników maja charakter językowy, inne – pozajęzykowy, są one specyficzne przy każdym z opisywanych przypadków.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Construction du récit en langue maternelle et en langue étrangère : condensation et granularité
Budowa narracji w języku ojczystym i w języku obcym: problem kondensacji i granulacji
Autorzy:
Sowa, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954325.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
granulacja
kondensacja
język polski
język francuski
uczeń zaawansowany
granularity
condensation
Polish
French
advanced learner
Opis:
[Przedmiotem artykułu jest prezentacja wyników badań dotyczących akwizycji języka obcego i budowania wypowiedzi w języku obcym i języku ojczystym, otrzymanych na podstawie zebranych danych empirycznych (nagranie, transkrypcja, analiza) oraz prac teoretycznych z zakresu badań nad konceptualną i werbalną (językową) strukturą tekstu narracyjnego. Szczególną uwagę zwrócono na problem kondensacji i granulacji, tzn. tworzenia złożonych struktur zdarzeniowych, w tekstach narracyjnych studentów polskich reprezentujących bardzo zaawansowany stopień znajomości języka francuskiego. Kompleksowa analiza zarejestrowanych wypowiedzi pozwala zilustrować: 1) repertuar leksykalnych środków użytych do wyrażania kondensacji w języku francuskim i języku polskim; 2) kontekst, w którym najczęściej obserwowane podmioty stosują zabieg kondensacji; 3) różnice / podobieństwa między sposobem tworzenia struktur zdarzeniowych w języku obcym i języku ojczystym.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 5; 113-130
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zvuk u prijevodu. Onomatopeje u Tuwimovoj pjesmi Lokomotiva i njezinom hrvatskom prijevodu
Sound in Translation. Onomatopoeia in Tuwim’s Poem Locomotive and Its Croatian Translation
Dźwięk w przekładzie. Onomatopeje w wierszu Lokomotywa Juliana Tuwima i jego chorwackim przekładzie
Autorzy:
Pycia-Košćak, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487298.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
onomatopeja
tłumaczenie
Tuwim
język polski
język chorwacki
prijevod
poljski
hrvatski
onomatopoeia
translation
Polish
Croatian
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę wymagającego środka stylistycznego, jakim jest onomatopeja, w oryginalnym tekście - wierszu Lokomotywa Juliana Tuwima i w jego chorwackim przekładzie. Onomatopeje imitują dźwięki rzeczywistości pozajęzykowej, wykorzystując w tym celu specyfikę warstwy fonicznej danego języka, są zatem uwarunkowane kulturowo. W analizowanym tekście wyjściowym warstwa foniczna w dużej mierze uzupełnia warstwę semantyczną, jednak w przekładzie ta zależność jest wyraźnie ograniczona. Techniki translatorskie, w tym liczne kompensacje, w tłumaczonym wierszu nie oddają w pełni wrażeń akustycznych oryginalnego tekstu.
This article analyzes the onomatopoeias in the poem Locomotive byJulian Tuwim and its translation into Croatian. Onomatopoeia is a figure of speech anda linguistic principle deeply rooted in the phonic layer of language and in its culture. Thesound organization of the text based on this phenomenon creates not only the formal level,but also the semantic level of the poem. Translating process structures of this type requiresnot only knowledge of the phonic features of language systems, but also poetic skills.
Ovaj članak analizira onomatopeju, zahtjevnu stilsku figuru u izvornom tekstu, pjesmi Lokomotiva Juliana Tuwima i u hrvatskom prijevodu. Onomatopeje oponašaju zvukove izvanjezičke stvarnosti koristeći u tu svrhu specifičnost fonične razine određenog jezika, pa su one kulturološki uvjetovane. U analiziranom izvornom tekstu fonična razina uvelike nadopunjuje semantičku, međutim u prijevodu je taj odnos ograničen. Prijevodne tehnike, uključujući brojne kompenzacije, u prevedenoj pjesmi ne odražavaju u potpunosti akustične dojmove izvornog teksta.  
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 191-206
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A DRAFT CLASSIFICATION OF ATTRIBUTES IN KOREAN AND POLISH LANGUAGES
한국어와 폴란드어의 관형어 분류 초안
ZARYS KLASYFIKACJI PRZYDAWEK W JĘZYKU KOREAŃSKIM I POLSKIM
Autorzy:
BOROWIAK, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040208.pdf
Data publikacji:
2017-07-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
język koreański
język polski
przydawka
własność
parametr
klasyfikacja
Korean
Polish
attribute
property
parameter
classification
Opis:
Analyzing various classifications of sentence parts in Korean and Polish, it is easy to identify the existence of attributes in both of them, although the English term itself is not actually being used by Korean linguists, and thus might not be well known. Nevertheless, since the function of gwanhyeongeo (Kor. 관형어) in Korean, and attributes in Polish is similar, for the sake of transparency, this particular term will be used.The aim of this article is to propose a comprehensive classification of attributes in both target languages based on formal, syntactic and semantic parameters. In order to do it in the most exhaustive way, firstly different approaches concerning the definition of attributes, as well as the methods of their classification, proposed by various linguists in both languages will be examined. The author hopes to find out to which extent the typological differences between Korean and Polish are reflected in the attributes’ properties, according to which they can be classified.
Porównując różne klasyfikacje części zdania, istniejące w języku koreańskim i polskim, potwierdzimy występowanie przydawek. Pomimo, iż angielski termin określający przydawkę - ‘attribute’ nie jest stosowany przez koreańskich lingwistów, ze względu na podobieństwa gwanhyeongeo (kor. 관형어) w języku koreańskim i przydawkami w języku polskim oraz dla zachowania przejrzystości, termin ten będzie stosowany.Celem niniejszego artykułu jest zaproponowanie klasyfikacji przydawek w języku koreańskim i polskim, opartej na parametrach formalnych, syntaktycznych oraz leksykalnych. Aby precyzyjnie scharakteryzować przydawki, najpierw zostaną przeanalizowane różne definicje tej części zdania oraz metody ich klasyfikacji, zaproponowane przez różnych koreańskich i polskich językoznawców. Autor żywi nadzieję, iż niniejsze badanie ujawni, do jakiego stopnia różnice typologiczne istniejące pomiędzy językiem koreańskim i polskim są odzwierciedlone we własnościach, według których przydawki w obu językach mogą zostać sklasyfikowane.
한국어와 폴란드어에 각각 존재하는 다양한 문장 성분의 분류를 분석해 보면 양국 언어에서 관형어의 실재를 쉽게 확인할 수 있다. ‘Attribute’란 용어 자체가 한국 언어학자들에 의해 실제로 사용되지 않음으로써 잘 알려져 있지 않지만, 한국어 문장에서 관형어의 기능은 폴란드어 문장에서의 ‘attribute’와 기능이 유사하기 때문에 연구의 명확성을 위해서 ‘attribute’라는 용어를 사용할 것이다.본 연구의 목적은 두 언어에서의 형태적ㆍ통사적ㆍ의미적 매개 변수를 바탕으로 둔 포괄적인 관형어의 분류를 제안하는 데에 있다. 이 과제를 최대한 철저히 수행하기 위하여 먼저 한국과 폴란드의 여러 언어학자들이 관형어를 어떻게 정의하고 분류해 왔는지를 알아볼 것이다.본고는 한국어와 폴란드어 간의 유형론적인 차이가 관형어의 속성을 분류하는 방법에 어느 정도 반영되는지를 밝혀 내고자 한다.
Źródło:
International Journal of Korean Humanities and Social Sciences; 2017, 3; 11-50
2449-7444
Pojawia się w:
International Journal of Korean Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le verbe polonais paść/padać et ses dérivs´ qui traduisent les emplois non locatifs de tomber
Derivatives of the verb paść/padać corresponding to non-locative uses of the french verb tomber
Polski czasownik paść/padać i jego derywaty odpowiadające nielokatywnym użyciom francuskiego czasownika tomber
Autorzy:
Cholewa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119816.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
język polski
język francuski
czasownik
derywacja
the Polish language
the French language
a verb
derivation
Opis:
Artykuł przedstawia czasownik paść/padać oraz jego derywaty, które są polskimi odpowiednikami francuskiego czasownika tomber w użyciach nielokatywnych. Rozważania zmierzają do sprawdzenia czy w znaczeniu tych derywatów odnaleźć można elementy znaczeniowe orientacji pionowej i kierunku w dół, które są obecne w użyciach lokatywnych zarówno czasownika tomber, jak i jego polskich odpowiedników. Ruch abstrakcyjny (pojęcie używane przez Langackera) według osi pionowej może być konceptualizowany na przykład jako zmniejszanie się miary czy intensywności, pogarszanie się stanu, rozpad, rozkład czy podporządkowanie. 11 spośród 15 przedstawionych czasowników zawiera takie elementy znaczenia.
The article presents the verb paść/padać and its derivatives that are Polish equivalents of the French verb tomber in non-locative uses. A purpose of the considerations is to verify whether in the meanings of these derivatives we can find semantic elements of a vertical orientation and a downward direction which are present in the locative uses of both the verb tomber and its Polish equivalents. An abstract movement (the notion used by Langacker) alongside a vertical axis may be conceptualized, for instance, as a decrease in the measure or intensity, degradation of a state, disintegration, decomposition or subordination. 11 out of 15 verbs presented therein contain such semantic elements.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 11-23
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie słownictwo medyczne w drugiej połowie XIX wieku oraz na przełomie XIX i XX wieku
Condition of the Polish medical vocabulary in the second half of 19th century and in the turn of the 19th and 20th century
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595778.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
polish language
terminology
polish medical terminology
język polski
terminologia
polska terminologia medyczna
Opis:
The paper pays attention to the presently omitted period of Polish medical terminology. Examination of a sample of 2 medical vocabulary dictionaries issued in those days (dated 1881 and 1905) indicated a few properties: 1) it poses a system, 2) it is characterized by a variety of single-and-multi word phrases, 3) it did not cope with the synonymy and the polysemy, 4) it is diverse in terms of chronology, genetics and stylistics.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2011, 10; 97-109
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesny język polski w oczach ludzi starszych
Contemporary Polish language by seniors
Autorzy:
Łuczyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963470.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
gerontolingwistyka
współczesny język polski
świadomość językowa
gerontolinguistics
contemporary Polish language
language awareness
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie poglądu ludzi starszych na temat współczesnej polszczyzny i zmian w niej następujących. Materiału na potrzeby niniejszych analiz dostarczyły badania ankietowe, przeprowadzone w grupie 43 osób w wieku od 57 do 83 lat. Starsi ludzie wykazują żywe zainteresowanie tym, co się dzieje w dzisiejszej polszczyźnie, co potwierdzają zarówno same wyniki ankiety, jak również chętny udział respondentów w badaniu. Seniorzy żywo reagują na aktualne zjawiska pojawiające się w języku, są w stanie wskazać je wskazać, ocenić i skomentować.
The aim of the article is to present older people's opinions on the contemporary Polish language and the changes occurring in it. The research material comes from a survey conducted in a group of 43 people aged 57 to 83. Older people show a keen interest in what is happening in today's Polish. This is confirmed by the results of the questionnaire as well as by the willing participation of respondents in the survey. Seniors react vividly to current phenomena taking place in the language. They are able to indicate them, evaluate and offer comments on them.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 111-127
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Percepcja zmian w języku polskim u uczniów dwujęzycznych w Anglii (na przykładzie słownictwa młodzieżowego)
Perception of changes in the Polish language in bilingual students in England (using the example of youth vocabulary)
Autorzy:
Kuros-Kowalska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068610.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
słownictwo młodzieżowe
język polski
uczeń dwujęzyczny
youth vocabulary
Polish language
bilingual student
Opis:
W artykule zostały zaprezentowane wyniki badań, które pozwolą zastanowić się m.in. nad tym, czy fakt przebywania w środowisku wielokulturowym zrywa więź z żywym językiem polskim. Narzędziem służącym poszukiwaniu odpowiedzi na to pytanie było badanie rozumienia najpopularniejszych słów młodzieżowych z ostatnich lat. Wybierane corocznie młodzieżowe słowo roku pozwala odkrywać cechy polszczyzny młodej generacji. Konkurs pozwala badać i podążać za językową modą. Słowa klasyfikowane jako młodzieżowe niekoniecznie są nowe, czy też slangowe, jednak zdecydowanie częściej używane są przez analizowaną grupę. Badaniem objęto ponad 200 uczniów szkół polonijnych w Wielkiej Brytanii. Wyniki porównano z grupą młodzieży z Polski.
The paper presents the results of research making it possible to reflect for instance on whether staying in a multicultural environment makes one break bonds with the living Polish language. The tool used to seek an answer to this question was a survey checking the understanding of the most popular youth words of the recent years. The youth word of the year, chosen every year, makes it possible to discover the features of the Polish language used by the young generation. The competition makes it possible to explore and follow the linguistic fashion. Words classified as youth words are not necessarily new or slang ones, but they are used much more often by the analysed group. The survey covered more than 200 students attending Polish community schools in the UK. The results were compared to those related to a group of young people from Poland.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2020, 26, 2; 105-117
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Блатная Музыка. („Жаргон Тюрьмы”) Ф. В. Трахтенберга и Żargon Mowy Przestępców. „Blatna Muzyka”. Ogólny Zbiór Słów Gwary Złodziejskiej В. Людвиковского, Г. Вальчака (сопоставительный анализ)
Blessed music (“Jargon of the prison”) by F. V. Trakhtenberg and criminal jargon. “Blessed Music”. The general collection of thief’s speech words by W. Ludwikowski, H. Walczak (comparative analysis)
Blatna muzyka (“Żargon mowy przestępców”) F. V. Trachtenberga i Żargon mowy przestępców. „Blatna muzyka”. Ogólny zbiór słów gwary złodziejskiej W. Ludwikowskiego i H. Walczaka (analiza porównawcza)
Autorzy:
Невзорова-Кмеч, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665516.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
leksykografia
żargon mowy przestępców
etymologia
język polski
język rosyjski
lexicography
criminal jargon
etymology
Polish
Russian
Opis:
Artykuł przedstawia analizę porównawczą dwóch ważnych prac leksykograficznych z zakresu żargonologii, tj. „Blatnaya muzyka” F. V. Trachtenberga oraz “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” W. Ludwikowskiego i H. Walczaka. Podjęta analiza ma na celu określenie podobieństw i różnic w zakresie leksyki i frazeologii w polskim i rosyjskim żargonie mowy przestępców od początku XX wieku. Żargon mowy przestępców został opisany w pracach wybitnych językoznawców (patrz: H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). Stał się również przedmiotem badań etymologicznych (patrz: Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval itd.). W niniejszym artykule materiał językowy, pochodzący z dwóch podanych wyżej słowników, został zaprezentowany w tabelach, co umożliwiło porównanie polskiego i rosyjskiego żargonu mowy przestępców oraz dało początek realizacji projektu dwujęzykowego słownika substandardu.
This paper is devoted to a comparative analysis of two important lexicographic works in the jargonology, i.e. “Blatnaya muzyka” by F.V. Trakhtenberg and “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” by W. Ludwikowski, H. Walczak. The aim of the study is to identify similarities and differences in the lexic and phraseology of the criminal Polish and Russian jargon from the beggining of 20th century. Criminal jargon has been described in the works of well-known linguists (see H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). It passed an etymological analysis (see Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval etc.). In this article, the linguistic material extracted from the two dictionaries is presented in the tables, thanks to them it is possible to compare Polish and Russian criminal jargon and began the project of bilingual dictionary of the Sub-Standard.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 15; 63-79
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ekspresywności wypowiedzeń emotywnych (na materiale języka rosyjskiego i polskiego)
Expressiveness of emotive utterances (in Russian and Polish)
Autorzy:
Czapiga, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968171.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
expressiveness
emotions
reduplication
interjections
russian language
polish
language
ekspresywność
emocje
reduplikacja
interiekcje
język rosyjski
język polski
Opis:
The present paper discusses the linguistic markers of expressiveness in Russian and Polish utterances. Such utterances reflect the emotional condition of the speaker and his/her relationship with other people. Experiencing emotions results in the choice of the linguistic means of expression and their arrangement. It occurs that the expressive character of the utterances is achieved in the languages under investigation by the use of: reduplication of emotive lexemes, phrases and sentences; interjections; exclamatory intonation; accumulation of names of different emotional states (both – positive and negative). Syntactic means of expressing emotions usually co-occur in one utterance.
W artykule omawiane są środki językowe decydujące o ekspresywności wypowiedzeń emotywnych w języku rosyjskim i polskim. Wypowiedzi takie odzwierciedlają emocjonalny stan mówiącego i jego wzajemne relacje z innymi ludźmi. Przeżywane emocje znajdują wyraz w doborze różnorodnych środków językowych oraz w odpowiedniej ich organizacji. Okazuje się, że ekspresywność wypowiedzeń z eksplicytnie wyrażanymi stanami emocjonalnymi osiągana jest w badanych językach poprzez: reduplikację leksyki emotywnej, grup wyrazowych oraz całych zdań; użycie interiekcji; intonację wykrzyknikową; nagromadzenie nazw różnych stanów emocjonalnych (zarówno pozytywnych, jak i negatywnych); użycie w bezpośrednim lub dalszym sąsiedztwie również innych markerów emotywnych (wykrzyknień, wulgaryzmów, pauz, konstrukcji ułomnych). Środki składniowe służące ekspresywności wypowiedzi zwykle współwystępują, a nawet nakładają się na siebie.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2015, 11; 19-27
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje składniowe leksemu radość i jego rosyjskie ekwiwalenty przekładowe
The syntax functions of the lexeme „radość” and its Polish translational equivalents
Autorzy:
Rudyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665443.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
radość
język polski
język rosyjski
odpowiedniki tekstowe
składnia
joy
Polish language
Russian language
textual equivalents
syntax
Opis:
The article shows the Russian equivalents of the emotion name of joy extracted from the contemporary Polish prose and its translation into Russian. The dictionary equivalent радость appeared in most of the examples.
Artykuł prezentuje rosyjskie ekwiwalenty nazywającego emocję rzeczownika radość. Jako źródło materiału faktograficznego posłużyły teksty współczesnej prozy polskiej i jej rosyjskiego przekładu. W większości przypadków wystąpił słownikowy odpowiednik радость.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2017, 14; 135-143
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksykalne wykładniki intensywnego gniewu w języku polskim i rosyjskim
Lexical markers of intense anger in Polish and Russian
Autorzy:
Czapiga, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665649.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gniew
wściekłość
furia
pasja
szał
język polski
język rosyjski
anger
fury
passion
rage
rampage
Polish
Russian
Opis:
The article discusses the phenomenon of verbal means of expressing intense anger in Polish and Russian languages. The lexemes under investigation are wściekłość, furia, pasja, szał; бешенство, ярость, безумие, исступление, неистовство and other members of their word families. They all denote the state of excessive agitation, when a human being may lose control. The analysis proved that the Polish lexemes are translated into the Russian language not only with the use of their strict equivalents, but also by words, idiomatic collocations and metaphors that display similar meaning as well as the units naming weaker anger. There have also been observed cases when the markers or even longer parts of the original text have been omitted in translation.
Przedmiotem opisu w niniejszym szkicu są środki językowe oznaczające intensywny gniew w języku polskim i rosyjskim. Są to: wściekłość, furia, pasja, szał; бешенство, ярость, безумие, исступление, неистовство oraz ich wspólnordzenne leksemy. Nazywają one stan nadmiernego, skrajnego wzburzenia, kiedy człowiek może tracić panowanie nad sobą. Analiza materiału empirycznego ujawniła, że w przekładzie polskich tekstów na język rosyjski obok odpowiedników słownikowych wykorzystywane są leksemy, wyrażenia sfrazeologizowane i metaforyczne ze zbliżonym znaczeniem, ale również jednostki sygnalizujące niższy stopień gniewu. Zdarzają się też przypadki opuszczenia wykładnika emocji, a nawet dłuższego fragmentu tekstu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 16; 29-40
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czynników zewnętrznych i wewnętrznych na proces przyswajania języka polskiego jako obcego
Autorzy:
Omulecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680884.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nauczanie cudzoziemców
język polski jako obcy
Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest próba ukazania pewnych zależności, które w istotny sposób oddziałują na psychikę uczącego się cudzoziemca i kształtują jego pragmatyczny stosunek do nauki w pierwszym roku pobytu w Polsce. Nowe warunki życia i nauki działają na cudzoziemców przez cały okres studiów w Polsce i wpływają na kształtowanie się nowych reakcji, zachowań i sprawności intelektualnych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 1987, 0
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O KŁOPOTACH NAUCZYCIELA Z MATERIAŁEM LEKSYKALNYM PODRĘCZNIKÓW DO NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO – NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH
Teacher’s problems with vocabulary introduced in Polish language coursebooks for foreign students – on the selected cases
Autorzy:
Badyda, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036599.pdf
Data publikacji:
2019-03-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Collegium Novum. Polskie Towarzystwo Neofilologiczne
Tematy:
Polish as a foreign language
vocabulary
coursebooks
język polski jako obcy
leksyka
podręczniki
Opis:
The article discusses the problems concerning vocabulary introduced in some popular contemporary course books for Polish language teaching.What can be sometimes found in them are words and expressions not suiting the language level of the course, some of them rare, specialized, obsolete, marked in a characteristic way, regional. It also happens that words are used improperly in the context or they are consolidated in unnatural linguistic contexts. Also some problems with proper names appear – they sometimes have a confusing form or, with no good reason, they are very difficult to pronounce. The situation is partly the result of the authors’ efforts made to simplify grammar or introduce humorous atmosphere during the lesson. In the conclusion the author suggests paying more attention to the choice of vocabulary units to be taught.
Źródło:
Neofilolog; 2015, 45/2; 173-185
1429-2173
Pojawia się w:
Neofilolog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy kolorów w języku studentów
The names of colours in the students’ language
Autorzy:
Tarary, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119761.pdf
Data publikacji:
2013-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
studenci
nazwy kolorów
konceptualizacja
język polski
students
names of colours
conceptualization
Polish language
Opis:
The article attempts to present how students conceptualize the names of primary colours. The research has been carried out among students of the Casmir the Great University in Bydgoszcz. Eleven names of primary colours distinguished by Berlin and Kay, i.e. white, black, red, green, yellow, blue, brown, violet, pink, orange and grey, have been analyzed. References modelling the perception of individual colours provided by the students belong to both natural object, artefacts and feelings. Black and red colours have received the most elaborated set of associations. On the other hand, white, black, green, blue and orange have mainly natural points of reference, e.g. ‘snow’, ‘grass’, ‘sky’ or ‘an orange’, for approximately two thirds of the respondents.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 393-414
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najstarsze zabytki rękopiśmienne języka polskiego w zbiorach bernardyńskich (do połowy XVI w.)
Autorzy:
Grudziński, Kajetan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048458.pdf
Data publikacji:
1962
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
rękopis
XVI wiek
język polski
bernardyni
manuscript
16th century
Polish
Bernardine monk
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1962, 4; 357-362
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna sytuacja na Grodzieńszczyźnie w ujęciu socjolingwistycznym
The Contemporary Situation in the Grodno Region in a Sociolinguistic Perspective
Autorzy:
Ostrówka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38450730.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Białoruś
Grodzieńszczyzna
język polski
sytuacja socjolingwistyczna
Belarus
Grodno region
Polish language
sociolinguistic situation
Opis:
This article is a review of Katarzyna Konczewska’s study entitled Polacy i język polski na Grodzieńszczyźnie [Poles and the Polish Language in the Grodno Region]. The study discusses the history and geographical extent of the area under consideration as well as the sociolinguistic situation and the functional distribution of the Polish language in the region. The author also presents a list of features of North Borderland Polish in the collected texts, published sources – the novels of Eliza Orzeszkowa (Nad Niemnem [On the Niemen], Cham [The Peasant], Dziurdziowie [The Dziurdzia Family]), the prose of Aleksander Jurewicz, and books published in Polish in Belarus – and analyses the language of Polish tombstone inscriptions. It is worth noting that the publication includes a number of tables, full colour charts, maps and photos. The study is an important contribution to the literature on the functioning of the Polish language in Belarus.
Artykuł jest recenzją książki Katarzyny Konczewskiej pt. Polacy i język polski na Grodzieńszczyźnie. Autorka omawia w niej historię, zasięg geograficzny badanego obszaru, sytuację socjolingwistyczną oraz dystrybucję funkcjonalną języka polskiego. Przedstawia także wykaz cech polszczyzny północnokresowej w zgromadzonych tekstach, źródłach publikowanych – w powieściach Elizy Orzeszkowej (Nad Niemnem, Cham, Dziurdziowie), w prozie Aleksandra Jurewicza, białoruskich polskojęzycznych publikacjach książkowych. Analizuje też język polskich inskrypcji nagrobnych. Na uwagę zasługuje szata graficzna publikacji – tabele, kolorowe wykresy, mapy i zdjęcia. Książka jest ważnym uzupełnieniem literatury na temat funkcjonowania języka polskiego na Białorusi.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2021, 45
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relative clauses in narrative fiction. Findings from a parallel text in Swedish, German, Latvian, Polish and English
Autorzy:
Nau, Nicole
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177306.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
relative clause
clause combining
Polish
Swedish
Latvian
język szwedzki
język łotewski
zdanie złożone
język polski
zdanie względne
Źródło:
Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 181-195
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:
Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wie zijn er nu toleranter? De perceptie van imperatieven in het Pools en het Nederlands in een informele context
Who is More Tolerant? The Perception of Imperatives in Polish and in Dutch in an Informal Context
Kto jest bardziej tolerancyjny? Percepcja trybu rozkazującego w języku polskim i niderlandzkim w nieformalnym kontekście
Autorzy:
Wiercińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1875746.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język tryb rozkazujący
standardy grzecznościowe
percepcja
język polski
język niderlandzki
imperative
standards of politeness
perception
Polish
Dutch
Opis:
Niniejszy artykuł skupia się na percepcji form trybu rozkazującego u rodzimych użytkowników języka polskiego i niderlandzkiego w spontanicznych konwersacjach i podsumowuje wyniki pilotażowego badania standardów grzecznościowych w Polsce i Holandii. Z uwagi na fakt, że użycie trybu rozkazującego w obu językach różni się pod względem ilościowym i jakościowym, można przyjąć, że również i percepcja tego rodzaju form może się różnić u użytkowników obu języków. Za pomocą ankiety, polegającej m.in. na ocenie wybranych wypowiedzi pod względem grzeczności, podjęto próbę zbadania, za jak uprzejme respondenci uważają formy trybu rozkazującego oraz jak na ich ocenę wpływa kontekst wypowiedzi.   Het doel van deze bijdrage is een antwoord te vinden op de vraag of intransitieve werkwoorden met voorzetselvoorwerpen gepassiveerd kunnen worden. Om dit antwoord te kunnen geven, wordt eerst het voorzetselvoorwerp gepresenteerd en een korte beschrijving van het Nederlandse passief gegeven.
Het doel van deze bijdrage is een antwoord te vinden op de vraag of intransitieve werkwoorden met voorzetselvoorwerpen gepassiveerd kunnen worden. Om dit antwoord te kunnen geven, wordt eerst het voorzetselvoorwerp gepresenteerd en een korte beschrijving van het Nederlandse passief gegeven.
This contribution focuses on the perception of the imperative forms in spontaneous informal conversations among native speakers of Polish and Dutch, and reports on a pilot survey of standards of politeness. Since imperatives in Polish and Dutch are used qualitatively and quantitatively in a different way, we can assume that their perception is also different for native speakers of both languages. Using a survey consisting of, among other things, an assessment task, an attempt was made to investigate how polite the respondents think the imperative forms are, and how their assessment is influenced by the context of the utterance.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 139-154
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Photovoice jako metoda badania potrzeb językowych i szkoleniowych. Studium przypadku
Photovoice as a learning and language needs assessment tool. A case study
Autorzy:
Zioło-Pużuk, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034548.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
photovoice
badanie potrzeb językowych
język polski jako obcy
język polski akademicki dla cudzoziemców
motywacja
language and learning needs research
Polish as a foreign language
academic Polish for foreigners
motivation
Opis:
PhotoVoice to jakościowa, eksploracyjna, partycypacyjna metoda badania potrzeb stosowana w naukach społecznych. Służy ona do wyznaczania obszarów aktywności danej społeczności wymagających działań zmierzających do wprowadzenia pozytywnych zmian. PhotoVoice może być również wykorzystywany w badaniach edukacyjnych jako narzędzie badania potrzeb szkoleniowych lub opisywania, przez uczestników projektu, ich sytuacji edukacyjnej lub życiowej mającej związek i wpływ na uczenie się. Niniejszy artykuł przedstawia projekt pilotażowy, jaki został przeprowadzony podczas lektoratów języka polskiego akademickiego dla cudzoziemców na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, dla którego inspiracją była metoda PhotoVoice.
PhotoVoice is a qualitative, participatory, community-based needs assessment method used in the social sciences. PhotoVoice can also be used in educational research as a tool for learning and language needs assessment and analysis. Such analysis would lead to setting up learning goals or describing issues that can be the subject of further activities, such as improving learning conditions, teaching methods or the curriculum. PhotoVoice is an exploratory research method. This article describes a pilot project inspired by the PhotoVoice method that was conducted at the Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw among first year students attending classes of academic Polish for foreigners. 
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2021, 28; 93-104
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskurs w komentarzach politycznych polskich i czeskich dyskusji w Internecie na przykładzie problemu migracji
Discourse in political commentaries of Polish and Czech discussions on the Internet on the example of the migration problem
Autorzy:
Dobrotová, Ivana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908865.pdf
Data publikacji:
2019-05-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Czech language
Polish language
discourse
migration
corpus analysis
język czeski
język polski
dyskurs
migracja
analiza korpusowa
Opis:
W artykule autorka analizuje dyskurs czeskich i polskich forów internetowych po wypadku statku Aquarius w czerwcu 2018 r. Wykorzystuje metodę analizy, aby połączyć wszystkie komentarze w jeden heterogeniczny tekst i pokazać, jak wygląda dyskusja na temat migracji w większości społeczeństwa eurosceptycznego Europy Wschodniej (Republika Czeska) i w większości społeczeństwa eurooptymistycznego (Polska). Analiza dyskursu wraz z analizą frekwencyjną (oprogramowanie AnrConc) pokazuje, że pomimo różnic między Czechami i Polakami oba narody czują się częścią społeczności europejskiej. Pokazano również, że w obu krajach istnieje silna potrzeba znalezienia irracjonalnych wyjaśnień kryzysu migracyjnego.
A paper is focusing on discourse analysis of Czech and Polish internet discussions after case of Aquarius ship in June 2018. Author is using discourse analysis to merge all comments in one heterogenic text and to show how discussion about migration looks like in case of most Eurosceptic society of Eastern Europe (Czech Republic) and in most Eurooptimist society (Poland). Discourse analysis together with tools of quantitative analysis (software AnrConc) shows that despite differences between Czechs and Poles, both nations feels themselves as part of European community. It was shown as well, that in both nations there is strong need to find irrational explanations of migrant crisis
Źródło:
Bohemistyka; 2019, 2; 217-238
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozmowy przy stole w Polsce i w Hiszpanii – analiza zrytualizowanych środków językowych
Dinner conversations in Poland and Spain: Analysis of ritualized linguistic units
Autorzy:
Urbaniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26443634.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ritual
linguistic ritualisms
linguistic pragmatics
Polish
Spanish
rytuał
rytualizmy językowe
pragmatyka językowa
język polski
język hiszpański
Opis:
Celem opracowania jest opis oraz porównanie warstwy językowej rytuału spożywania posiłków wśród użytkowników języka polskiego i hiszpańskiego. Akt biesiadowania, niezwykle istotny w analizowanych kręgach kulturowych, charakteryzuje się nie tylko określonym schematem zachowań, ale i rozmaitymi środkami językowymi towarzyszącymi konkretnym sytuacjom interakcyjnym. W niniejszym artykule przedstawiono najczęściej występujące akty mowy, rytualizmy językowe oraz spragmatykalizowane środki językowe wykorzystywane podczas rytuału jedzenia wśród społeczności polsko- i hiszpańskojęzycznej. Analiza opiera się na przykładach pochodzących z korpusów języka mówionego, stworzonych w Polsce i Hiszpanii, stanowiących transkrypcje codziennych rozmów członków wymienionych społeczności. Badanie pokazało, że obydwie społecznością łączy wiele wspólnych wartości związanych ze wspólnym spożywaniem posiłków, jednak każda z nich charakteryzuje się nieco odmiennymi środkami językowymi używanymi podczas rytuału.
The aim of this paper is to describe and compare the linguistic dimension of the ritual of dining among Polish and Spanish speakers. The act of feasting, very important for the analysed cultures, not only does present a specific scheme, but it is also accompanied by a range of linguistic mechanisms introduced in concrete interactive situations. The present article exposes the most frequent speech acts, ritualized expressions and pragmaticalized constructions that are used during the ritual of dining in the Polish and Spanish communities. The analysis is based on the examples from oral language corpora, created in Poland and in Spain, that is transcriptions of everyday conversations of the members of described communities. The research has shown that both communities share a lot of common values related to dining, nevertheless each one of them presents some characteristic linguistic mechanisms used during the ritual.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2023, 11; 1-12
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synthetism and Analytism of Linguistic Units in Croatian-Polish Comparative Approach on the Example of Croatian “Sudjelovati” and Polish “Take Part”, “Participate” (“Brać/Wziąć Udział”, “Uczestniczyć”)
Syntetyzm i analityzm jednostek języka w ujęciu porównawczym chorwacko-polskim na przykładzie chorw. <i>sudjelovati</i> i pol. </i>brać/wziąć udział, uczestniczyć<i>
Autorzy:
Baer, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33309620.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
analytism
synthetism
collocations
verbs
Croatian language
Polish language
analityzm
syntetyzm
kolokacje
czasowniki
język chorwacki
język polski
Opis:
The main aim of this paper is Croatian-Polish comparative analysis of analytical and syncretic units of language, which are semantic, inter-linguistic equivalents, on the example of Croatian verb sudjelovati and its Polish counterpart in the form of collocation brać/wziąć udział and the synonymous verb uczestniczyć. The semantic analysis was carried out in accordance with dictionary definitions for aforementioned linguistic units, and then they were compared with linguistic uses in the form of sentences excerpted from national Croatian and Polish corps. The analysis was supplemented with analytical and synthetic research of linguistic units and their inter-linguistic semantic and structural equivalence in administrative style on the basis of parallel Croatian-Polish textual corps of legal acts obtained from the base EurLex. The analysis showed that a meaning, however, is more important than a formal structure of linguistic unit, because, regardless of whether for example in Polish language, there was collocation or synthetic verb in a sentence, transferred content was convergent, in reference to inter-linguistic equivalence, with Croatian language. Discrepancies in translation, seen on the basis of parallel corps, resulted from syntax changes which were introduced in analysed texts by translators of EU law in Croatia and Poland. This analysis may be useful from the point of view of glottodidactics and translation.  
Celem niniejszego artykułu jest analiza porównawcza chorwacko-polska analitycznych i syntetycznych jednostek języka będących semantycznymi ekwiwalentami międzyjęzykowymi na przykładzie chorwackiego czasownika sudjelovati i jego polskiego odpowiednika w postaci kolokacji brać/wziąć udział i synonimicznego czasownika uczestniczyć. Analiza semantyczna została przeprowadzona w oparciu o definicje słownikowe dla wskazanych jednostek języka, a następnie jej wyniki porównane z uzusem językowym w postaci zdań wyekscerpowanych z korpusów narodowych chorwackiego i polskiego. Analiza została uzupełniona o badanie analityczności i syntetyczności jednostek językowych oraz ich międzyjęzykowej ekwiwalencji semantycznej i strukturalnej w stylu administracyjnym na podstawie korpusu równoległego chorwacko-polskiego tekstów aktów prawnych pozyskanych z bazy Eur-Lex. Zostało wykazane, że od struktury formalnej jednostki języka ważniejsze jest znaczenie, gdyż niezależnie od tego, czy np. dla języka polskiego w zdaniu występowała kolokacja, czy czasownik syntetyczny, przekazana treść była zbieżna, również w odniesieniu do ekwiwalencji międzyjęzykowej z językiem chorwackim. Rozbieżności w przekładzie uwidocznione na podstawie korpusu równoległego wynikały ze zmian składniowych wprowadzanych do analizowanych tekstów przez tłumaczy prawa unijnego w Chorwacji i w Polsce.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Migration, Demography, and Minority Language Learning: A Case of Wales
Migracja, demografia i nauka języków mniejszościowych: przypadek Walii
Autorzy:
Rosiak, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44928646.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
migracja
demografia
język walijski
język polski
zachowanie języka
migration
demography
Welsh language
Polish language
language maintenance
Opis:
The present article discusses the role of adult migrants to Wales in the country’s demographics and maintenance and promotion of the Welsh language. The Welsh society is an ageing society, predicted in the long run to rely on immigration as a solution to the socio-economic problems of the demographic decline. At the same time, the Welsh Government (WG) is strongly invested in revitalising the Welsh language through legislation and policies. The WG acknowledges that immigration is a challenge for the Welsh language and emphasises the role of new speakers in its revitalisation and maintenance. Drawing on data from two ethnographic studies in Wales, I discuss the experiences of Polish adult migrants with Welsh, their motivations to learn it and their attitudes and ideologies towards the language. I also provide recommendations for adjustments in language planning on the micro-level.
Niniejszy artykuł omawia rolę dorosłych migrantów na terenie Walii w demografii kraju oraz w zachowaniu i promocji języka walijskiego. Społeczeństwo walijskie jest społeczeństwem starzejącym się, co oznacza, że zgodnie z przewidywaniami będzie w dłuższej perspektywie polegało na imigracji jako rozwiązaniu społeczno-ekonomicznych problemów niżu demograficznego. Jednocześnie rząd walijski jest mocno zaangażowany w rewitalizację języka walijskiego poprzez ustawodawstwo i prowadzoną politykę. Rząd przyznaje, że imigracja stanowi wyzwanie dla języka walijskiego i podkreśla rolę nowych użytkowników w jego rewitalizacji i zachowaniu. W oparciu o dane z dwóch badań etnograficznych przeprowadzonych w Walii artykuł omawia doświadczenia dorosłych imigrantów z Polski z językiem walijskim, ich motywacje do nauki oraz postawy i ideologie wobec języka. Przedstawia również zalecenia dotyczące korekt w planowaniu języka (ang. language planning) na poziomie mikro.
Źródło:
Adeptus; 2022, 19
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie komunikacyjne jako sposób na skuteczne komunikowanie się mimo niedostatków językowych
Communications strategies as a means to effective communication despite language deficiencies
Autorzy:
Wojtczak, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680427.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
strategie komunikacyjne
język polski jako obcy
język mówiony
communication strategies
Polish as a foreign language
spoken language
Opis:
The author discussed the concept of communication strategies and the two most popular research approaches: interactive and sociolinguistic. She presented strategic activities of students learning Polish as a second language, which appeared during the classes held at the Polish Language Center for Foreigners at the University of Lodz, both during the observation of the lesson and during the classes conducted by the author. These strategies included: achievement strategies (paraphrase, comparison, simplification, use of synonyms, neologisms, and language code switching), help request, non-verbal means, and avoidance strategies. The author also discussed examples of negotiating meanings and the use of modern technologies as a helpful tool in applying communication strategies.
Autorka omówiła pojęcie strategii komunikacyjnych oraz dwa najpopularniejsze podejścia badawcze: interakcyjne i socjolingwistyczne. Przedstawiła działania strategiczne uczących się języka polskiego jako obcego, które pojawiały się podczas zajęć odbywających się w Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców Uniwersytetu Łódzkiego zarówno w trakcie obserwacji lekcji, jak i podczas prowadzonych przez autorkę zajęć. Wśród omówionych strategii znalazły się: strategie osiągnięć (parafraza, porównywanie, uproszczenie, stosowanie synonimów, tworzenie neologizmów oraz przełączanie kodu językowego), prośba o pomoc, użycie środków niewerbalnych oraz strategie uniku. Autorka omówiła również przykłady negocjowania znaczeń oraz wykorzystywanie nowoczesnych technologii, jako narzędzia pomocnego przy stosowaniu strategii komunikacyjnych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 81-96
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected issues of nominalizations as propositional arguments in Polish and Slovene sentences with psych-verbs
Wybrane problemy zjawiska nominalizacji w języku polskim i słoweńskim jako wykładnika argumentów propozycjonalnych przy czasownikach sfery psychicznej
Autorzy:
Zatorska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117917.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
semantyka
składnia
nominalizacje
język polski
język słoweński
czasowniki sfery psychicznej
Semantics
syntax
nominalizations
Polish
Slovene
Psych-Verbs
Opis:
In this paper a hypothesis concerning the occurrence of nominalizations in the position of the propositional argument assigned by a psychological predicate was tested with sets of 60 (30 + 30) Polish and Slovene verbs from the semantic field of thinking and feeling. In line with Semantic Syntax Methodology, the semantic and the syntactic (formal) levels of representation were separated. Predicates and arguments are elements of the Predicate-Argument Structure on the semantic level of representation. The observations demonstrate that the typical way of the realization of the propositional argument in the place opened by Psych Verbs, in the place of complex predicates, is nominalization. Such a manner of explication covers 90% of the tested 2- and 3-argument verbal units in Polish and Slovene from the field of the intellect as well as emotions. The analysis shows that only 10% of the examined verbs in each language (Polish and Slovene) do not allow the realization of the propositional argument as nominalization. The results in this respect are similar in Polish and in Slovene.
Celem artykułu jest udokumentowanie tezy, że czasowniki sfery psychicznej (odnoszące się do intelektu i do uczuć) przejawiają tendencję, aby w ich otoczeniu jako wykładnik argumentu propozycjonalnego pojawiały się nominalizacje. Analizę przeprowadzono w oparciu o założenia składni semantycznej, w której płaszczyzna treści i poziom językowy traktowane są jako odrębne. Badaniem objęto 60 czasowników – 30 polskich i 30 słoweńskich, które zilustrowano w postaci bogatej egzemplifikacji zdaniowej. Badane verba podzielono na dwu- i trójargumentowe. Obserwacje potwierdziły wyjściową tezę o obecności nominalizacji przy werbalnych wykładnikach predykatów mentalnych i emotywnych, które w artykule objęto wspólnym terminem czasowniki sfery psychicznej. Nieliczne czasowniki stanowiące 10% materiału nie dopuszczają nominalizacji w pozycji wewnętrznej predykacji (argumentu zdarzeniowego). Oba badane języki wykazują znaczące podobieństwo odnośnie skali dopuszczalności nominalizacji.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2015, 15; 477-490
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy lokali serwujących kawę w małych polskich i czeskich miastach
Names of places serving coffee in small Polish and Czech towns
Autorzy:
Fałowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50676826.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
chrematonymy
proper names
names of cafés
Czech language
chrematonimia
nazwy własne
nazwy kawiarni
język czeski
język polski
Opis:
Artykuł stanowi próbę porównania nazw czeskich i polskich kawiarni oraz cukierni znajdujących się w miastach liczących od 10 000 do 20 000 mieszkańców. W pierwszej kolejności zestawione zostają polskie określenia kawiarnia i cukiernia oraz czeskie kavárna i cukrárna pod kątem ich pojemności semantycznej. Główna część analizy obejmuje 180 czeskich i polskich urbochrematonimów badanych pod względem ich struktury, motywacji onomastycznej oraz promowanych w nazwach wartości, m.in. z wykorzystaniem wcześniejszych publikacji autorstwa Patrika Mittera, Zuzany Hlubinkovej, Adama Siwca czy Artura Gałkowskiego. Analiza wykazuje m.in. liczne podobieństwa w nazewnictwie czeskich i polskich lokali serwujących kawę, a także wpływ urbochrematonimów obecnych w dużych miastach na mniejsze ośrodki miejskie.
The article is an attempt to compare the names of Czech and Polish cafés and confectioneries located in towns with between 10,000 and 20,000 people. In the first place, the Polish lexems kawiarnia and cukiernia as well as the Czech kavárna and cukrárna in terms of their semantic capacity are compared. The main part of the analysis includes 180 Czech and Polish urbochrematonims studied in terms of their structure, onomastic motivation and values promoted in names, inter alia using previous publications written by Patrik Mitter, Zuzana Hlubinková, Adam Siwiec and Artur Gałkowski. The analysis shows inter alia numerous similarities in the naming of Czech and Polish places serving coffee, as well as the impact of urbochrematonims present in large cities on smaller urban centers.
Źródło:
Bohemistyka; 2023, 23, 2; 241-254
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiesłowy przysłówkowe uprzednie w polszczyźnie z okolic Dociszek na Białorusi na tle innych obszarów gwarowych
The past participle of the Polish dialect in the neighborhood of Docishki in Belarus against the background of other dialectual massifs
Autorzy:
Kozłowska-Doda, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950945.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
imiesłowy przysłówkowe
funkcje syntaktyczne imiesłowów
północno-wschodnia polszczyzna kresowa
język polski na Białorusi
Opis:
The forms of Participles with -szy, -wszy in the Polish dialect in the neighborhood of Docishki (Belarus) are analyzed in this article. The past participles in this dialect are examined against the background of the Polish, Belarusian and Russian ethnic dialects, as well as, the Polish, Lithuanian and Latvian languages. The attention is drawn to the origin of the forms, the features of forming and their syntax function in the sentence. The main part of the article is dedicated to the dissemination and to the role of the participles with -szy, -wszy in the collected linguistic material in the neighborhood of Docishki and recorded in the old peasants’ villages and from the heirs of the landed gentry.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 325-342
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z historii kwalifikatorów w polskiej leksykografii. Kwalifikatory w Słowniku synonimów polskich Adama Stanisława Krasińskiego z 1885 roku
From history of qualifiers in history of Polish lexicography qualifiers in Słownik synonimów polskich by Adam Stanisław Krasiński dated 1885
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595635.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polish language
the lexicography
qualifiers
język polski XIX wieku
leksykografi a
kwalifi katory
Opis:
The goal of the paper is presentation of very wide range of defi nitions (singular words and word combinations) which may be recognized as qualifi ers in the fi rst Slavic dictionary of synonyms. The author described different structures which are the following types of qualifi ers: chronological, attendance, normative, stylistic, expressive, specialist and etymological.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2013, 12; 55-72
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Kościoła polskiego do Kościoła Polaków na Wschodzie?
Autorzy:
Dzwonkowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553716.pdf
Data publikacji:
1999-06-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
Kościół katolicki w Białorusi
Kościół katolicki w Litwie
język polski
Polacy na Wschodzie
Opis:
W ostatnich latach istnienia ZSRR i po jego rozwiązaniu w 1991 roku dokonały się na Wschodzie nieoczekiwane zmiany. Za jedne z najważniejszych z punktu widzenia żyjących tam polskich mniejszości narodowych trzeba uznać przemiany w tamtejszym Kościele katolickim obrządku łacińskiego. Składa się na nie kilka czynników. Najważniejsze to: wprowadzenie do liturgii języków narodowych, zmiany w składzie etnicznym katolickich wspólnot religijnych oraz narodowe dążenia nowych państw na zachodnich terenach byłego ZSRR. W ich wyniku Kościół katolicki stopniowo przestaje pełnić tam rolę najważniejszego dla Polaków oparcia w ich dążeniu do zachowania tożsamości narodowej, tak jak miało to miejsce w ciągu ostatnich kilkuset lat. Rola ta, choć nie związana z zasadniczą misją Kościoła, była niejako naturalnym rezultatem likwidacji za czasów carskich i w okresie ZSRR wszelkich instytucji życia publicznego, służących zachowaniu duchowej odrębności Polaków. Tylko w kościołach, obok tak ważnej dla nich cechy wyróżniającej, jaką była łacina, zachował się doniosły czynnik o znaczeniu kulturowym, a mianowicie język polski.
Źródło:
Sympozjum; 1999, 1(4); 63-80
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowotestamentalne miłosierdzie na język polski tłumaczone
Newtestamental mercy translated into polish
Autorzy:
Tomaszewski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570851.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
Tematy:
Nowy Testament
miłosierdzie
terminologia
tłumaczenia
język polski
New Testament
mercy
terminology
translation
Polish
Opis:
Obecna w Nowym Testamencie terminologia związana z tematem miłosierdzia jest bardzo bogata. Można ją podzielić na cztery grupy. Tłumaczenie tych greckich terminów na język polski nie stanowi łatwego zadania. Świadczą o tym przeanalizowane pod tym kątem cztery najbardziej popularne polskie przekłady Pisma Świętego. Okazuje się, że najczęściej pojawiającym się na tym polu terminem nie jest wcale miłosierdzie, lecz litość.
Presented in the New Testament terminology related to the theme of charity is very rich. It can be divided into four groups. The translation of these Greek terms into the Polish is not an easy task. It is evidenced by the four most popular Polish translations of the Scripture analised in that terms . It turns out that the most frequent term is not mercy, but pity.
Źródło:
Rocznik Skrzatuski; 2016, 4; 13-29
2300-8296
Pojawia się w:
Rocznik Skrzatuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne zróżnicowanie używanych przez Polaków nazw ‘galarety z mięsa’
A contemporary variation in the names used by Poles to indicate ‘meat jelly’
Autorzy:
Osowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850443.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
linguistic geography
Polish language
names of dishes
geografia lingwistyczna
język polski
nazwy potraw
Opis:
Artykuł prezentuje określenia pewnego dania – ‘galarety z mięsa’. Skupiono się na nazwach dyferencyjnych wobec polszczyzny ogólnej (np. galart, zylc, studzienina, tymbalik). Zaprezentowano ich frekwencję oraz zasięg terytorialny. Stan współczesny (materiał zebrano za pomocą ankiety internetowej w latach 2019–2020) skonfrontowano z danymi starszymi, sprzed 50 lat, dzięki czemu uzyskano obraz zaszłych zmian językowych. Na podstawie kwerendy leksykograficznej oraz analizy rozprzestrzenienia społecznego wskazano regionalizmy, takie jak galart.
The article presents the terms of a dish, namely ‘aspic’. The focus was on names that differ from the general Polish language (e.g. galart, zylc, studzienina, tymbalik). Their frequency and territorial range have been presented. The current state (the material was collected via an online survey in 2019-2020) was confronted with older data from 50 years ago, owing to which a picture emerged of the linguistic changes that took place. On the basis of the lexicographic query and social spread, regionalisms such as galart have been identified.
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 163-172
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 519

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies