Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "inzynieria srodowiska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 179
Tytuł:
Inżynieria ekologiczna - początek XXI wieku
The ecological engineering - brginning of the XXI century
Autorzy:
Radczuk, L.
Markowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60563.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
inzynieria ekologiczna
inzynieria srodowiska
Opis:
Pojęcie „inżynieria ekologiczna” pojawiło się w latach sześćdziesiątych XX wieku. Wprowadził je Howard T. Odum, który zdefiniował je jako wykorzystanie naturalnych procesów zachodzących w środowisku, w celu osiągnięcia korzyści zarówno przez człowieka jak i przez samo środowisko. Bracia Odum stwierdzili, że w granicach systemu inżynierii ekologicznej zawiera się ekosystem podlegający samoorganizacji, natomiast projektanci w inżynierii środowiska nie uwzględniają tej właściwości ekosystemu, którą jest samoorganizacja. W artykule przedstawiono nie tylko ewolucję definicji inżynierii ekologicznej w kontekście światowym, europejskim i polskim, zarówno z punktu widzenia ekologa, jak i inżyniera technika, ale także zaprezentowano rozwój tej dyscypliny naukowej oraz obszar działania.
The idea of the ecological engineering appeared in the 1960 s. Using this term, Howard T. Odum understands the use of natural processes for both humanity and ecosystems benefits. The Odum brothers discovered that the boundary of ecological engineering systems includes the ecosystems that self organize to fit with technology, whereas environmental engineering designs normally stop at the end of the pipe. The paper presents not only the evolution of ecological engineering definition from the point of view of ecological and technical engineering and in the world, european and polish context, but also the progress of this new discipline and application fields.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 07
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System tworzenia kompozycji wielospektralnych dla potrzeb badania środowiska naturalnego przy użyciu techniki telewizyjnej
Autorzy:
Sanecki, Józef.
Cwojdziński, Lech.
Orłowski, Krzysztof.
Maj, Konrad.
Klewski, Andrzej.
Walczykowski, Piotr.
Powiązania:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej 2002, nr 2, s. 115-131
Data publikacji:
2002
Tematy:
Inżynieria wojskowa
Środowisko człowieka badanie technika
Inżynieria środowiska
Opis:
Rys.; Bibliogr.; Abstr., Rez., streszcz.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Inżynieria i kształtowanie środowiska obszarów niezurbanizowanych. Woda w inżynierii krajobrazu"
Autorzy:
Jeznach, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887056.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
inzynieria srodowiska
ksztaltowanie srodowiska
tereny niezurbanizowane
konferencje
Warszawa konferencja
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2006, 15, 2[34]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
40 lat Koła Naukowego Inżynierii Środowiska w 50-letniej historii Politechniki Warszawskiej w Płocku
40 years of the Research Centre of Environmental Engineering in the 50 years of history of Warsaw University of Techno logy, Branch in Płock
Autorzy:
Piątkowska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084571.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Politechnika Warszawska w Płocku
koło naukowe
inżynieria środowiska
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2017, 2(251); 48-50
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje terenow wiejskich a inzynieria srodowiska
Autorzy:
Pijanowski, Z
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/809163.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
obszary wiejskie
planowanie przestrzenne
inzynieria srodowiska
ksztaltowanie srodowiska
Polska Poludniowa
Opis:
System transformation taking place in Poland since the end of the 1980's supplies a considerable impulse for the search for new solutions to the issues of development and management of raral areas heretofore perceived as areas related exclusively to the farming. The paper presents actual developmental possibilities for Poland's rural areas, and importance of environmental engineering in achieving these efforts, against the background of current and future functions of rural areas and corresponding capital construction policy.
W pracy na tle dotychczasowych i przyszłych funkcji terenów wiejskich oraz prowadzonej polityki inwestycyjnej przedstawiono aktualne możliwości rozwoju terenów wiejskich w Polsce południowej, oraz znaczenie inżynierii środowiska w realizacji tych przedsięwzięć.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 445; 53-64
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System klasy ERP narzędziem analizy wpływu procesów produkcyjnych na środowisko
ERP tool for analyzing the impact of production processes on the environment
Autorzy:
Dziemba, Ł.
Senczyna, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112935.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
ERP
procesy produkcyjne
inżynieria środowiska
production processes
environmental engineering
Opis:
Oddziaływanie przedsiębiorstwa na środowisko jest przedmiotem szeregu regulacji prawnych na wszystkich etapach działalności przedsiębiorstwa - od planu biznesowego i rozpoczęcia produkcji do zakończania działalności. Potencjalnie stawia to wszystkie decyzje zarządu przedsiębiorstwa wobec analizy oddziaływania na środowisko. W publikacji przedstawione koncepcję wykorzystania systemu informatycznego klasy ERP do obliczania oddziaływania procesów produkcyjnych na środowisko. Podstawa koncepcji jest wykorzystanie struktur danych systemu informatycznego klasy ERP do odwzorowania czynników środowiska i funkcji potrzeb materiałowych do obliczania oddziaływania. Pozwala to wykorzystać użytkowane w przedsiębiorstwie narzędzia wspomagania zarządzania dla kształtowania decyzji zorientowanych na środowisko.
The impact of the company on the environment is the subject of a number of legal regulations at all stages of business activity - from business plan and start of production For the termination of activities. This potentially puts all decisions of the board of the company to the analysis of the environmental impact. The publication presented the concept of using ERP system to calculate the impact of manufacturing processes on the environment. The base concept is to use data structures ERP system to map the environmental factors and function of material requirements to calculate the impact. This allows you to use the tools used in enterprise management support for the formation of a decision-oriented environment.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2016, 2 (14); 107-118
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
5th ITEE Symposium
Autorzy:
Golinska, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/409572.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Poznańska. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
Tematy:
konferencja
technologie informacyjne
inżynieria środowiska
conference
information technologies
environmental engineering
Opis:
Globalization and Postmodernity are the two fundaments of changes in Cities. The domain of Globalization is Civilization - the "base" - material/measurable values. 1) Democracy. 2) Liberalism. 3) Equal Human Rights. 4) Tolerance. 5) Progress of transportation and the electronic communication. 6) The revolution in informatics, achievements in digital techniques - for studying and projecting Cities. The domain of Postmodernity is Culture -the "addition", "higher Values": intellectual, spiritual, immeasurable. Popular Postmodern: Views, Lifestyle and Behavior - crisis of eternal Values. Elitist Creative Class with New Dynamism - positive values. Postmodern cult of Beauty concerning: body, clothes, gadgets, vehicles, interiors and houses both dwellings and offices. Therefore - Public Places, Social Spaces, Urban Interiors, surrounding of built environment. Threshold between private versus public domain - motivation/financing. Aesthetic approach in City Design: 1) Beautification of existing Urban Space, 2) Beautiful New Estates in Cities, 3) Beautiful Place for location - the price for Good Address and the cost of The View. Ecological approach: 1) Plants into body of a building: green roofs, Terraces - Gardens, "Vertical Gardens" - walls covered with climbers and lawns. 2) Postmodern City Parks. 3) The Real Ecology in urban/architectural outer space in the edge of Nature - attractive constructions: rainwater catchers, water reservoirs, dust/gas filters, propellers, solar panels, selected dustbins etc. Attitudes towards identity and local tradition in Urban Design: 1) Promoting local individual identity, "regional, patriotic" approach - cultural prestige, "better selling" marketing; 2) Fascination with The New - creating strong Contrast, 3) Compromise. Controversial urban intervention, with the USA flavor: 1) Billboards, 2) Hypermarkets, 3) Condos, 4) Skyscrapers. On this theoretical background, author develops the last sample - skyscrapers as the problem in centers in historical Cities in West Europe and in Poland. Conclusions.
Podstawowymi czynnikami wpływającymi na współczesne kształtowanie miast są globalizacja i ponowoczesność. Domeną globalizacji są aspekty cywilizacyjne, „baza", wartości materialne i mierzalne: demokracja, liberalizm, równe prawa człowieka, tolerancja, postęp w transporcie i korespondencji/komunikacji elektronicznej, rewolucja informatyczna, jej rola w studiach i projektowaniu miast. Domeną ponowoczesności są aspekty kulturowe, „nadbudowa", wartości wysokie: intelektualne, duchowe, niemierzalne. Popularne są ponowoczesne poglądy, styl życia i zachowań - występuje kryzys wartości tradycyjnych. Elitarna klasa kreatywna utrwala wartości tradycyjne i wnosi nowe. Ponowoczesny kult piękna dotyczy: ciała, stroju, przedmiotów, pojazdów, wnętrz i domów zarówno mieszkalnych, jak i biurowych. Stąd krok do przestrzeni publicznych, jednak w krajach postsocjali-stycznych granica między dobrem prywatnym a dobrem wspólnym stanowi próg motywacyjny i finansowy. Podejście estetyczne w kształtowaniu miasta dotyczy: upięknienia wartości tradycyjnych, wprowadzenia pięknych wartości nowych, wyboru pięknej lokalizacji („dobry adres, cena widoku"). Podejście ekologiczne w kształtowaniu miasta to: zieleń wpleciona integralnie w strukturę budynków, ponowoczesne parki miejskie, ciekawe urządzenia proekologiczne w przestrzeni miejskiej: przejmowanie wód opadowych, rezerwuary retencji wód, filtry powietrza, wiatraki, panele słoneczne, segregujące śmietniki itd. Podejście do tożsamości i tradycji miejsca w projektowaniu miasta obejmuje: promowanie i podtrzymywanie miejscowej tożsamości i tradycji, patriotyzm lokalny, regionalizm - względy „wysokie", prestiżowe i komercyjne; fascynację nowością, wprowadzanie silnego kontrastu; kompromis. Kontrowersyjne interwencje w miastach o amerykańskim rodowodzie to: reklamy, hipermarkety, kondominia, wieżowce. Na powyższej podstawie teoretycznej autor rozwinął rozważania dotyczące ostatniego czynnika - wieżowców w centrach miast historycznych Europy Zachodniej i Polski.
Źródło:
Research in Logistics & Production; 2011, 1, 2; 119-121
2083-4942
2083-4950
Pojawia się w:
Research in Logistics & Production
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizacja zbiorników wody pitnej dla Jaworzna
Autorzy:
Grucel, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363483.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
inżynieria środowiska
modernizacja
zbiornik wody pitnej
environmental engineering
modernization
water reservoir
Opis:
Trwa intensywny remont zbiorników wody pitnej "Warpie". Rozpoczęte w 2010 r. prace naprawcze dwóch powierzchniowych zbiorników kosztować będą ponad 4 mln zł. Zakończenie planowane jest w czerwcu 2011 r.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 1; 64-65
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania zbrojenia rozproszonego do poprawy właściwości gruntów
Possibility of using fibre reinforcement to improve soils properties including application in antierosion protection
Autorzy:
Pawlowski, A.
Garlikowski, D.
Orzeszyna, H.
Lejcus, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59688.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
inzynieria srodowiska
grunty zbrojone
poprawa wlasciwosci
zbrojenie rozproszone
wlokna sztuczne
wykorzystanie
Opis:
W pracy przedstawiono analizy wyników badań gruntów ze zbrojeniem rozproszonym z włókien oraz omówiono możliwości ich zastosowania w inżynierii geotechnicznej oraz inżynierii środowiska. Użycie takiego zbrojenia pozwala na wykonywanie elastycznych budowli ziemnych z zazielenieniem powierzchni zewnętrznych oraz stosunkowo dużą odpornością na nierównomierne osiadania, co pozwala na zastąpienie ciężkich, sztywnych i obcych w krajobrazie konstrukcji betonowych. Poprzez zmieszanie z gruntem włókien syntetycznych, zarówno tych produkowanych specjalnie, jako zbrojenie, jak też innych włókien, np. odzyskanych z odpadów wykładzin lub folii, czasem dodając bardzo niewielką ilość cementu, uzyskuje się wzrost wytrzymałości na ścianie, także jej wartości rezydualnej. Zbrojenie nie przeszkadza wzrostowi roślin ani infiltracji wody, a zatem kompozyt złożony z gruntu i włókien jest rozwiązaniem przyjaznym środowisku. Wyższa wytrzymałość wpływa pozytywnie na inne parametry gruntu, takie jak odporność na przebicie hydrauliczne i odporność na erozję, jednak brak jest większej ilości informacji na temat tego zakresu zastosowań.
Analysis of tests on soils with randomly distributed fibre reinforcement an possibilities of its application in geotechnical and environmental engineering were presented in the paper. Using this type of reinforcement make it is possible to form flexible earth structures with green surfaces and relatively high resistance on different settlement substituting heavy, rigid and strange in the landscape concrete structures. By mixing synthetic fibers, both specially produced as reinforcement or other ones eg. recovered from waste carpets or foils, with soil and sometimes very small amount of cement, shear strength resistance and its residual value increase is achieved. Reinforcement dose not disturb growth of plants or water infiltration, so the fiber-soil composite is an environmental friendly solution. Higher strength is positively influencing other soil parameters like piping resistance or resistance against erosion, but in this field of application there is much less investigation data.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fluorouracyl – frakcja wdychalna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Fluorouracil − inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Kupczewska-Dobecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137989.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
fluorouracyl
NDS
narażenie zawodowe
działanie toksyczne
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
Opis:
Fluorouracyl jest lekiem cytostatycznym. Narażenie zawodowe na fluorouracyl występuje podczas jego wytwarzania, konfekcjonowania i pakowania oraz stosowania w codziennej praktyce leczniczej oddziałów szpitalnych. Maksymalne stężenie fluorouracylu w powietrzu środowiska pracy techników farmacji i pielęgniarek wynosiło 82,26 x 10-6 mg/m³ . W badaniach narażenia pracowników zakładów farmaceutycznych zajmujących się konfekcjonowaniem i wytwarzaniem fluorouracylu w latach 1986-1988 wykazano obecność fluorouracylu w powietrzu w stężeniach do 75 µg/m³ podczas wykonywanej przez pracownika czynności ważenia produktu. Główne skutki toksycznego działania fluorouracylu opisano u leczonych pacjentów i obejmowały one supresję szpiku kostnego i toksyczność żołądkowo-jelitową. Miejscowe zastosowanie roztworów lub kremów zawierających 1 ÷ 5% fluorouracylu powodowało: podrażnienie skóry, zapalenie skóry i reakcje alergiczne skóry. Podczas stosowania fluoroura cylu w postaci aerozolu u pacjenta w dawce leczniczej 2,5 mg/kg mc./dzień stwierdzono zapalenie błony śluzowej jamy ustnej oraz zapalenie głośni. Producenci fluorouracylu w kartach charakterystyki wskazują na możliwość wystąpienia skutków zdrowotnych u pracowników, obejmujących działanie ogólnoustrojowe po długotrwałym narażeniu drogą oddechową i przez skórę przejawiające się zahamowaniem czynności szpiku kostnego oraz działaniem kardiotoksycznym. Skutki odległe działania fluorouracylu obejmują głównie działanie genotoksyczne stwierdzane u pielęgniarek onkologicznych oraz występowanie wad urodzeniowych u dzieci pacjentek leczonych tym lekiem. Eksperci IARC w 1987 r. ocenili, że brak jest dowodów na działanie rakotwórcze fluorouracylu u ludzi i zwierząt i zaliczyli go do grupy 3. W przypadku zwierząt najbardziej wrażliwym na działanie fluorouracylu gatunkiem był pies. Minimalna dawka toksyczna dla psa po podaniu fluorouracylu per os wynosiła 5 mg/kg mc. W badaniu na chomikach syryjskich, które narażano na aerozol fluorouracylu w dawce 1,45 mg/kg mc. oraz 2,08 mg/kg mc., nie obserwowano zmian związanych z narażeniem. Krytycznym skutkiem działania fluorouracylu na zwierzęta jest działanie reprotoksyczne. Zaproponowano przyjąć wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) fluorouracylu na poziomie stężenia ekwiwalentnego do 0,1% najmniejszej znalezionej w piśmiennictwie dawki terapeutycznej u ludzi wynoszącej 5 mg/kg mc. Przyjęto dodatkowo współczynnik niepewności na poziomie 10 związany z odległymi skutkami narażenia, tj. działaniem genotoksycznym i reprotoksycznym. Zaproponowano wartość NDS fluorouracylu – frakcji wdychalnej na poziomie 0,0035 mg/m³ . Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh). Nie ma podstaw do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Zgodnie z kryteriami przyjętymi przez Zespół Ekspertów ds. Czynników Chemicznych należy zastosować notację „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową oraz „Ft” – substancja o działaniu szkodliwym na rozrodczość. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Fluorouracil is a cytostatic drug. Occupational exposure to fluorouracil occurs during its manufacture, packaging and use in hospital wards in a daily treatment practice. The maximum concentration of fluorouracil in workplace air of pharmacy technicians and nurses was 82.26 × 10-6 mg/m³ . Exposure tests of employees of pharmaceutical plants dealing in packaging and production of fluorouracil in 1986-1988, showed the presence of fluorouracil in the air in concentrations up to 75 μg/m³ during product weighing operations. The main effects of fluorouracil toxicity have been described in treated patients and they include bone marrow suppression and gastrointestinal toxicity. Topical application of solutions or creams containing 1–5% fluorouracil resulted in skin irritation, dermatitis and allergic skin reactions. During the use of fluorouracil in the form of an aerosol, a patient at the therapeutic dose of 2.5 mg/kg/day showed oral mucositis and glottis. Fluorouracil manufacturers indicate in safety data sheets the possibility of health effects in workers including systemic effects after prolonged exposure through the respiratory system and through the skin, manifested by bone marrow suppression and cardiotoxicity. Long-term effects of fluorouracil include mainly genotoxic effects found in oncological nurses and occurrence of birth defects in children of patients treated with this drug. In 1987 IARC experts estimated that there was no evidence of carcinogenicity of fluorouracil in humans and animals, and ranked it in group 3. In the case of animals, the dog was the most sensitive to fluorouracil. The minimum toxic dose for a dog after oral administration of fluorouracil was 5 mg/kg. In a study on Syrian hamsters, which were exposed to a fluorouracil aerosol at a dose of 1.45 mg/kg and 2.08 mg/kg, no changes related to exposure were observed. The reprotoxic effect is the critical effect of fluorouracil in animals. It was proposed to adopt the MAC value of fluorouracil at the concentration equivalent to 0.1% of the lowest therapeutic dose in the literature found in humans of 5 mg/kg. An uncertainty factor at level 10 associated with long-term effects of exposure, i.e., genotoxic and reprotoxic effects, was also adopted. A MAC value of fluorouracil has been proposed – inhalable fraction of 0.0035 mg/m³ . There are no data to determine the short-term value. There are no grounds to establish the concentration limit value in biological material. According to the criteria adopted by the Expert Group for Chemical Agents , the term “skin” should be used – the absorption of substances through the skin may be as important as in the case of inhalation and “Ft” - substance harmful to reproduction. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 2 (100); 49-81
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pole elektromagnetyczne emitowane przez systemy radiokomunikacyjne – zmiany poziomów ekspozycji na terenie Warszawy w XXI wieku
Electromagnetic field emitted by radiocommunication systems - changes in Warsaw in the 21st century
Autorzy:
Gryz, Krzysztof
Karpowicz, Jolanta
Zradziński, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2202822.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
pole elektryczne
pomiary
ekspozycja
inżynieria środowiska
electric field
measurement
exposure
environmental enginnering
Opis:
Powszechne wykorzystywanie systemów radiokomunikacyjnych przyczynia się do ekspozycji ludzi na pole elektromagnetyczne emitowane przez te systemy. Ze względu na dużą liczbę użytkowników w środowisku wielkomiejskim występuje tu największe zagęszczenie anten radiokomunikacyjnych oraz pole elektromagnetyczne o najbardziej złożonym widmie częstotliwości. W artykule przedstawiono wyniki rozpoznania i oceny ekspozycji na pole elektromagnetyczne emitowane przez systemy radiokomunikacyjne. Te wyniki bazują na rezultatach badań własnych i charakteryzują niemal dwudziestoletnią ewolucję parametrów ekspozycji w centrum Warszawy. Wskazują ponadto, że do 2020 r. w budynkach użyteczności publicznej i w otwartej przestrzeni miasta nie dochodziło w Warszawie do ekspozycji pracowników na pole elektromagnetyczne o poziomie wymagającym okresowej kontroli według wymagań prawa pracy. Badania nie obejmowały oceny parametrów lokalnego narażenia na silniejsze pole elektromagnetyczne bezpośrednio przy antenach nadajników, zlokalizowanych najczęściej na dachach budynków lub wolnostojących konstrukcjach wsporczych.
The common use of radiocommunication systems and their dynamic development affects the exposure of people to the electromagnetic field emitted by devices operating in these systems. Due to the large number of users in the urban environment, there is the highest density of radiocommunication antennas and the electromagnetic field with the most complex frequency spectrum. The article presents the results of the recognition and assessment of exposure to electromagnetic field emitted by radiocommunication systems, based on the results of own research, characterizing the evolution of the parameters of this exposure over nearly twenty years in the center of Warsaw. The results of discussed investigations shown, that till 2020 in considered locations in public buildings and outdoor urban spaces, there was no exposure of workers to electromagnetic field in Warsaw at levels requiring a periodic inspection with respect to the labour law provisions. Discussed investigations did not cover the evaluation of locally stronger electromagnetic field exposure in the proximity of emitting antennas located usually at the building roofs or free-standing constructions.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2021, 7; 5-9
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne zastosowanie mikroalg w biotechnologii, inżynierii środowiska i przemyśle
Microalgae usage at biotechnology, environmental engineering and industry
Autorzy:
Pasoń, Łukasz
Piekutin, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/27317020.pdf
Data publikacji:
2023-07-19
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
mikroalgi
biotechnologia
inżynieria środowiska
przemysł
biopaliwa
microalgae
biotechnology
environmental engineering
industry
biofuels
Opis:
Mikroalgi to duża i zróżnicowana grupa mikroorganizmów, do których należą zarówno organizmy eukariotyczne, jak i prokariotyczne. Ich klasyfikacja zmieniała się na przestrzeni lat. Dzięki swoim właściwościom biologicznym, małym wymaganiom pokarmowym i możliwości hodowli w stawach czy bioreaktorach przy niewielkim nakładzie środków znalazły szereg zastosowań w biotechnologii, inżynierii środowiska, rolnictwie, przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Z ich pomocą usuwa się ze ścieków komunalnych czy rolniczych pierwiastki biogenne, można je zastosować także do usuwania metali ciężkich ze ścieków przemysłowych. Wydajnie obniżają BZT i ChZT. Biomasa alg jest dodawana do substratów stosowanych w fermentacji metanowej przy produkcji biogazu, poprawiając wydajność procesu. Mikroalgi okazały się przydatne do produkcji biopaliw płynnych: biodiesla i bioetanolu. Produkcja biowodoru za pomocą alg jest również możliwa. W przemyśle spożywczym algi stosowane są jako dodatek do żywności, suplementy diety, źródło minerałów, białek, lipidów czy biologicznie czynnych metabolitów wtórnych. Ich dobre właściwości odżywcze wpływają na przydatność tych organizmów w hodowli zwierząt jako pasza czy w charakterze nawozu przy uprawie roślin. Wraz z nowymi badaniami i kolejnymi opisywanymi gatunkami lista ich zastosowań ciągle rośnie.
Microalgae is wide and mixed group of living organizms incorporate some of Procariota and Eucariota kingdoms. Their classification was changed by the years. Thanks to biological properties, poor nutrient demandings and cultivating possibility in bioteactors or ponds with low outlay, microalgae are use at variety fields of environmental engeneering, biotechnology, agriculture or farmaceutical and food industry. They are use to remove biogenic elements from municipal and agricultural wastewater. There is possibility to remove also heavy metals from wastewater. Efficienlty reduce BOD and ChOD. Algae biomass is often add to methane fermentation substrates for enhance this process. They are usefull at biodiesel and bioethanol production. Biohydrogen production with algae is also possible. In the food industry algae are supplements – they are a source of lipids, proteins, minerals and biological active secondary metabolites. Their good nutrients properties make them usefull as food for many animals or as a fertilizer for plants. List of algae application growing up thanks to new researches and discoveries new species.
Źródło:
Inżynieria środowiska i biotechnologia. Wyzwania i nowe technologie; 215-228
9788371939013
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Covid-19, Environmental Engineering and the End of the World as We Know it
Koronavirus, inżynieria środowiska i koniec świata, jaki znamy
Autorzy:
Pawłowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371050.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
coronavirus
Covid-19
epidemic
environmental engineering
global crisis
koronawirus
inżynieria środowiska
kryzys globalny
Opis:
Covid-19 stopped the World. When all humanity is worried about their health, is there still any room for technical sciences and environmental engineering? In this work, It will be proved, that the answer is yes. Major challenges, such as climate change, are still valid. In addition, being in a quarantine still we have access to clean water and electricity. Without these goods, our lives in these conditions would be much harder. Investments in renewable energy sources are still being carried out. Covid-19 will not bring the end of the World as such, but the end of the World as we know it. Some sectors of the economy (tourism, public transport, in particular air transport) may cease to exist and the service sector will face a deep recession. This means a gigantic economic crisis and retraction of the World development many years back.
Koronawirus zatrzymał świat. Gdy wszyscy martwią się o swoje zdrowie, czy jest tu jeszcze miejsce dla nauk technicznych i inżynierii środowiska? W tej pracy udowadniam, że tak. Główne wyzwania, takie jak zmiany klimatyczne, są nadal aktualne. Poza tym przebywając na kwarantannie cały czas mamy dostęp do czystej wody i energii elektrycznej. Bez tych dóbr nasze życie w tych warunkach byłoby trudniejsze. Inwestycje w odnawialne źródła energii także nie uległy zatrzymaniu. Covid-19 nie przyniesie ze sobą końca świata jako takiego, ale nastąpi koniec świata, jaki znamy. Niektóre sektory gospodarki (turystyka, transport publiczny, w szczególności lotniczy) mogą przestać istnieć, a sektor usług czeka głęboka recesja. Oznacza to gigantyczny kryzys ekonomiczny i cofnięcie rozwoju świata o wiele lat.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2020, 15, 2; 7-14
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój obszarów wiejskich w Polsce a dyscyplina naukowa "kształtowanie środowiska"
Development of rural areas in Poland and a scientific discipline "environmental development"
Autorzy:
Pijanowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887492.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przestrzen
ksztaltowanie srodowiska
planowanie przestrzenne
rozwoj obszarow wiejskich
rozwoj zrownowazony
kierunki rozwoju
polityka rolna
inzynieria srodowiska
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2006, 15, 2[34]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezawodność i bezpieczeństwo w inżynierii środowiska
Reliability and safety in environmental engineering
Autorzy:
Bąk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364411.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
konferencja
relacja
inżynieria środowiska
wodociągi
kanalizacja
conference
report
environmental engineering
water supply
canalization
Opis:
Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Ochrony Środowiska Politechniki Krakowskiej przy współudziale Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji SA w Krakowie zorganizował 6–7 listopada 2014 r. Ogólnopolską Konferencję Naukowo-Techniczną Zastosowanie niezawodności i bezpieczeństwa w inżynierii środowiska. Była to druga konferencja z tego cyklu.
On 6 and 7 November 2014, the Institute of Water Supply and Environmental Protection of the Krakow University of Technology with the collaboration of Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji SA in Krakow has organised the Nationwide Scientific and Technical Conference "The Use of Reliability and Safety in Environmental Engineering". It was the second conference of this cycle.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2015, 1; 57
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geofizyka w inżynierii i ochronie środowiska
Geophysics in environmental engineering and protection of the environment
Autorzy:
Zuberek, W. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183612.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
geofizyka
inżynieria środowiska
ochrona środowiska
katastrofy naturalne
prognoza
geophysics
environmental engineering
environmental protection
natural catastrophes
prediction
Opis:
The main goals of geophysics have been considered in following areas: - prediction and prevention of natural catastrophes and mitigation of their impact, - detection, location and monitoring of contaminated areas and goals related to their reclamation, - goals related to the safety of large and important structures and constructions, - goals related to safe deposition, storage and monitoring of dangerous wastes and toxic materials, - application of geophysical methods and observations to obtain "clean" and renewable energy, - detection, location and dating of archeological materials and monuments of cultural heritage. Due to the great importance of prediction in environmental engineering and protection, its possibilities and limitations have been considered separately.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 2/1; 421-428
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
120 oczyszczalni i 9 tys. km sieci kanalizacji sanitarnej dzięki środkom pomocowym UE
Autorzy:
Ignar, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365140.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
inżynieria środowiska
oczyszczalnia ścieków
środki finansowe UE
environmental engineering
EU funds
wastewater treatment plant
Opis:
Zapisy Traktatu Akcesyjnego zobowiązują Polskę do redukcji ładunków zanieczyszczeń biodegradowalnych do 2015 r. Instrumentem programowym mającym na celu koordynację działań i monitoring w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji systemów kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków komunalnych jest Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK). Instrumentem finansowym pozwalającym na realizację KPOŚK, oprócz krajowych funduszy ekologicznych i środków własnych, są środki pomocowe Unii Europejskiej.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 6; 50-51
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biotechniczne właściwości pałki szerokolistnej Typha latifolia i jej wykorzystanie w inżynierii środowiska
Biotechnical properties of Typha latifolia and its use in environmental engineering
Autorzy:
Kowalik, W.
Pachuta, K.
Mazurczuk, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887384.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
palka szerokolistna
Typha latifolia
inzynieria srodowiska
klacza [bot.]
wytrzymalosc na rozciaganie
wlasciwosci biotechniczne
wykorzystanie
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2012, 21, 2[56]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenie przepływu w bocznych ramionach rzeki Wisły – efekty morfologiczne i przyrodnicze
Limitation of discharge in the Vistula side arms – morphological and natural effects
Autorzy:
Wilk, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60848.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Wisla
ramiona boczne rzeki
erozja wglebna
przeplyw wody
regulacja rzek
inzynieria srodowiska
Opis:
Dodatni bilans rumowiska i utrudnienia w pochodzie lodów w głównym korycie rzeki to najważniejsze czynniki powodujące erozję wgłębną bocznego ramienia rzeki. Dodatkowym czynnikiem jest tworzenie się przybrzeżnych rynien wzdłuż wysokich lub porośniętych gęstą i wysoką roślinnością brzegów. Czynniki te powodują także częściowe niszczenie przetamowań i wynoszenie narefulowanego materiału. W ten sposób ograniczony jest dostęp do wyspy dla drapieżników. Stwarza to dobre warunki przyrodniczego rozwoju i umożliwia tworzenie rezerwatów na rzekach uregulowanych.
The most important factors causing deep erosion in the river side arm include positive bedload balance and hindered ice progress in the main river bed. Another factor is formation of near-bank channels along high banks or banks covered with high and dense vegetation. Those factors also lead to partial destruction of dams and washing out of silted material. Thus, access of predators to an island is restricted. That provides favourable conditions for natural development and for establishing nature reserves in regulated rivers.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie metody elektrooporowej do badania zdolności sorpcyjnej materiałów reaktywnych
The use of electrical resistivity method to the sorption studies of reactive materials
Autorzy:
Lech, M.
Garbulewski, K.
Fronczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887537.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
budowle
inzynieria srodowiska
metody geoelektryczne
oddzialywanie na srodowisko
przeplyw zanieczyszczen
srodowisko glebowo-wodne
zdolnosc sorpcyjna
Opis:
The paper presents results of laboratory research on the zeolite and zeolite-sand blends using the electrical conductivity measurements to verify the sorption capacity of materials proposed to performance of the Permeable Reactive Barriers. First part of paper contains the characteristics of mathematical models commonly used to simulate the flowing of groundwater and liquid contaminants. In the second paper the test method proposed to assess an environmental attenuation was described. Analysis of dynamic test results obtained with application of electrical conductivity measurements has proven the efficiency of proposed method. Finally, an electrical tomography or electrical measurements using electrodes installed inside of barriers was recommended to control of sorption capacity fulfi llment. However, the field investigations are required to validate the proposed procedure.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2009, 18, 3[45]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ISO 21083 : nowa norma międzynarodowa do określania skuteczności filtracji nanocząstek
ISO 21083 : new international standard for determination of nanoparticles filtration efficiency
Autorzy:
Jakubiak, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137524.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
materiały filtracyjne
nanocząstki
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
filter media
nanoparticles
health sciences
environmental engineering
Opis:
Nowa norma międzynarodowa ISO 21083 definiuje metodę badania materiałów filtracyjnych podczas filtracji nanocząstek o kształcie zbliżonym do kulistego. Opisana procedura może być stosowana do wyznaczania parametrów operacyjnych materiałów filtracyjnych dowolnych klas. Skuteczność filtracji jest wyznaczana na podstawie uśrednionych wyników uzyskanych dla próbek badanego materiału w stanie wyjściowym oraz po neutralizacji ładunku w oparach 2-propanolu. Norma nie wprowadza podziału na klasy filtrów, a w raporcie końcowym z badań są podawane frakcyjne skuteczności zatrzymywania cząstek. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
The new international standard ISO 21083 provides a method of testing filter media during the filtration of spherical shaped nanoparticles. The described procedure can be used to determine operating parameters of filtration materials of any classes. The filtration efficiency is determined on the basis of averaged results obtained for samples of the tested material in the initial state and after neutralization of the charge in the 2-propanol vapour. The standard does not introduce a division into filter classes, and in the final report of the tests, fractional particle retention efficiencies are given. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 2 (100); 7-17
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniki spektroskopowe w sprzężeniu z rozdzielaniem chromatograficznym w zastosowaniach inżynierii i ochrony środowiska
Spectroscopic techniques combined with chromatographic of separation in the engineering and environmental protection application
Autorzy:
Czerwiński, J.
Duda, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395380.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
techniki spektroskopowe
rozdzielanie chromatograficzne
inżynieria i ochrona środowiska
Opis:
Przedstawiono zastosowania chromatograficznych technik rozdzielania w sprzężeniu z technikami spektroskopowymi do oznaczania priorytetowych zanieczyszczeń środowiska. Omówiono sprzężenia GC-MS oraz HPLC-MS wraz z tandemowymi odmianami spektrometrii mas a więc układami umożliwiającym wielokrotną fragmentację jonów (pułapki jonowe) oraz układy typu triple stage quadrupol. Przedstawiono zalety i wady każdej z technik na przykładach zastosowań w inżynierii i ochronie środowiska. Omówiono również technikę GC-AES (wraz z odmianą GC-AED) wykorzystywaną coraz chętniej do specjacyjnego oznaczania związków metaloorganicznych.
The article presents the application of chromatographic techniques of separation combined with spectroscopic techniques for determination of major environmental pollutants. Combinations of GC-MS and/or HPLC-MS have been presented together with the tandem of mass spectroscopy - systems enabling multiple ion fragmentation (ion traps) and systems based on triple stage quadrupol. Advantages and disadvantages of each technique have been presented on the basis of application in the branch of environmental protection and engineering. We have also depicted in this article the GC-EAS technique (with GC-AED) which is more commonly applied for speciation of metal-organic compounds.
Źródło:
Postępy Nauki i Techniki; 2009, 3; 18-29
2080-4075
Pojawia się w:
Postępy Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pola elektromagnetyczne w budynkach ze stacjami transformatorowymi
Electromagnetic fields in buildings with transformer stations
Autorzy:
Gryz, K.
Karpowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/209311.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
inżynieria środowiska
stacje transformatorowe
pole magnetyczne
pole elektryczne
ekspozycja środowiska
environmental engineering
transformer stations
magnetic field
electric field
environment's exposure
Opis:
Przedstawiono problematykę zagrożeń elektromagnetycznych występujących w budynkach, w których zlokalizowane są stacje transformatorowe. Zaprezentowano wyniki badań indukcji magnetycznej pola magnetycznego zmiennego o częstotliwości przemysłowej 50 Hz w pomieszczeniach sąsiadujących ze stacjami transformatorowymi. Omówiono metody ograniczania pola magnetycznego w otoczeniu elektroenergetycznego wyposażenia budynków.
Transformer stations are sometimes located in dwellings and buildings with work space. Problems of electromagnetic fields produced by transformers and the need of their reduction in the buildings is important in the aspects of the possible health effects of chronic exposure to a low frequency magnetic field, even relatively weak (especially the possibility of increased cancer risk). Presented investigations were done in transformer stations 15/0.4 kV of power in the range of 160-1000 kVA and in the neighbouring working and living rooms. These investigations consisted of measurements of the rms value of magnetic flux density and electric filed strength in transformer stations, measurements of the rms value of magnetic flux density in rooms neighbouring to transformer stations and many hours registration of the rms value of magnetic flux density in rooms. Measurements were done in the so called ELF frequency range (50 Hz-2 kHz). Current loads of transformers were identified to establish their relation with the results of measurements of magnetic field. Magnetic flux density in the nearest rooms to transformer stations can reach values up to a few or a few tens of microtesla (µT) and is below a limit value for general public exposure (in Poland: 75 µT). Magnetic flux density in stations is significantly higher and can exceed permissible value for 8 hours workers' exposure (in Poland: 200 µT). The level of magnetic filed in the rooms neighbouring to transformers stations depends on an load of transformer, kind of transformer power output (cables or buses), and distance of cables or buses from walls and ceilings of station. The data from operators of city electrical system shows differences in current loads of transformers: from 50 A for all transformers up to 460 A in case of transformers of 630 kVA nominal power. The differences in current loads result from changes in consumption of power depended on time of day or season of year and numbers of consumer of electric energy connected to a transformer station. Maximum phase current is usually (50-70%) of maximum output current. The increase in current from transformers and increase in produced magnetic field is possible in current technical system. Most often the phase load of transformers of 160-630 kVA nominal power is in the range of 50-150 A. Various constructional and architectural solutions (dimensions of transformer stations and distribution rooms of low voltage, distance of electrical equipment from working and living rooms) influence on a level of magnetic filed in the vicinity of electrical devices. Usually, the height of transformer station is in the range of 3-4 m. The buses or cables of low voltage connected transformer with switch box are located 0.5-1.7 m under ceiling. Sometimes cables are put on the wall. Exposure to magnetic field of low frequency in the rooms neighbouring to transformer stations is below permissible exposure for general public, nevertheless a level of magnetic field is significantly higher than in rooms in buildings without transformers. According to resolutions of European Parliament and standing of World Health Organisation, available measures to reduce a level of magnetic field should be undertaken. One of the most effective methods is close-up of cables to allow the self-compensation of magnetic fields produced by currents of different phases. This method in case of transformer stations can give 10 - fold decrease in magnetic field in the rooms neighbouring to transformers stations.
Źródło:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2009, 58, 4; 125-137
1234-5865
Pojawia się w:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wynalazki zespołu prof. Dziopaka
Autorzy:
Dziopak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364656.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
gospodarka wodno-ściekowa
inżynieria środowiska
odprowadzanie wód
wody opadowe
drainage water
environmental engineering
rainwater
water-sewage management
Opis:
Miniony rok był wyjątkowo udany dla pracowników kierowanej przeze mnie Katedry Infrastruktury i Ekorozwoju Politechniki Rzeszowskiej. Powodem do takiej oceny są liczne, wysokiej rangi nagrody na trzech światowych wystawach innowacji i targach nowoczesnej techniki - w Warszawie, Brukseli oraz Seulu. Każda z tych imprez miała swoją specyfikę, jednak należy podkreślić, że ich wspólnym, wiodącym przesłaniem było promowanie innowacji w dziedzinie ekologii i ochrony środowiska.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 1; 56-58
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vegetable Waste as Perspective Raw Materials for the Production of Carbon Adsorbents
Odpady organiczne jako materiał do produkcji sorbentów węglowych
Autorzy:
Mukhin, V. M.
Voropaeva, N. L.
Tkachev, A. G.
Bogdanovich, N. I.
Spiridonov, J. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/319204.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
węgiel aktywny
inżynieria środowiska
materiał roślinny
odpady drzewne
active carbons
environmental engineering
vegetable raw materials
wood waste
Opis:
As it is known active carbons are universal sorbents allowing to solve a wide range of industrial tasks, problems of environmental protection and a human health. New perspective raw material for active carbons production (AC) is different plant wastes including waste wood, the volume of which is constantly increasing, and the only way of their dsposal is incineration. In recent years we developed three main new technologies of AC on base of plant raw materials and showed the prospects of their use in environmental technologies. We made examples of developing new active carbons and their implementation in practice of the environmental technologies. In particular, it is shown to be effective in cleaning the exhaust air, water treatment, soil rehabilitation and other fields.
Powszechnie wiadomo że węgle aktywne są uniwersalnymi sorbentami pozwalające rozwiązać szereg zadań przemysłowych, problemów ochroną środowiska i zdrowia ludzkiego. Nową perspektywą jest produkowanie węgla aktywnego z odpadów roślinnych, w tym odpadów drzewnych, których ilość stale rośnie, a jedynym sposobem utylizacji jest spalanie. W ostatnich latach opracowano trzy nowe technologie produkcji węgla aktywnego na bazie surowców roślinnych i pokazano perspektywy ich wykorzystania. Uzyskane sorbenty okazały się skuteczne przy oczyszczaniu spalin, do uzdatniania wody, poprawy jakości gleby.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2016, R. 17, nr 2, 2; 241-245
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Beton w ochronie wód
Autorzy:
Adamski, W.
Kaczmarski, K. K.
Bajda, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/343459.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Stowarzyszenie Producentów Cementu
Tematy:
polityka ekologiczna
Unia Europejska
gospodarka ściekowa
inżynieria ochrony środowiska
fundusz przedakcesyjny
Źródło:
Budownictwo, Technologie, Architektura; 2003, 3; 8-11
1644-745X
Pojawia się w:
Budownictwo, Technologie, Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Environmental safety aspects of using UHF RFID systems in hospitals
Aspekty środowiskowego bezpieczeństwa wykorzystania systemów UHF RFID w szpitalach
Autorzy:
Zradziński, Patryk
Karpowicz, Jolanta
Gryz, Krzysztof
Suarez, Oscar J.
Trillo, Angeles M.
Hernandez, Jose A.
Miguel-Bilbao de, Silvia
Suarez, Samuel D.
Celaya-Echarri, Mikel
Azpilicueta, Leyre
Falcone, Francisco
Ramos, Victoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146754.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Indygo Zahir Media
Tematy:
biomedical engineering
environmental engineering
occupational exposure
public health
AIMD
Internet of things
inżynieria biomedyczna
inżynieria środowiska
narażenie zawodowe
zdrowie publiczne
internet rzeczy
Opis:
Various applications of Radio Frequency IDentification (RFID) technology in the medical environment are characterised. The electromagnetic field (EMF) emitted by RFID handheld readers (RFID guns) is characterised and evaluated with respect to humans exposure metrics – the strength of the electric field affecting anyone present near various UHF (ultra-high frequency) RFID guns and the specific absorption rate (SAR) values in their body. UHF RFID systems are the most popular of such systems used in hospitals. The performed studies indicate that the EMF exposure level near the RFID gun antenna and SAR values (a measure of the thermal effects of EMF exposure) caused by exposure from the RFID reader may exceed the limits of the electric field and SAR issued by international guidelines or legislation. Potentially excessive exposure to EMF emitted by UHF RFID readers is not limited to the user of the device, but may also apply to patients or bystanders. Only UHF RFID guns with an EMF emission lower than 1 W may be considered as an insignificant source of human exposure. The use of readers with a radiated power exceeding 1 W requires the evaluation of the EMF level using measurements, and also the evaluation of SAR by numerical modelling in the case of their use in close proximity to humans. In all cases, insufficient electromagnetic immunity of electronic devices (including medical implants) should be considered near RFID guns at least up to half of the reading range away from the RFID reader. The electromagnetic hazards related to the use of RFID guns may be limited by relevant preventive measures, as shown in this paper, together with the principles of an in-situ evaluation of electromagnetic hazards near the UHF RFID guns.
Scharakteryzowano różne zastosowania technologii identyfikacji radiowej (RFID) w środowisku medycznym. Pole elektromagnetyczne emitowane przez ręczne czytniki RFID (RFID guns) zostało scharakteryzowane i ocenione w odniesieniu do miar narażenia ludzi – natężenia pola elektrycznego oddziałującego na osoby znajdujące się w pobliżu różnych czytników RFID UHF (ultrawysokiej częstotliwości) i współczynnika SAR w ich ciele. System UHF RFID jest najpopularniejszym z systemów RFID użytkowanych m.in. w szpitalach. Przeprowadzone badania wskazują, że poziom ekspozycji na pole elektromagnetyczne w pobliżu anteny ręcznego czytnika RFID i wartości SAR (miara skutków termicznych oddziaływania pola elektromagnetycznego) spowodowane tą ekspozycją mogą przekraczać limity, opublikowane w zleceniach międzynarodowych lub przepisach. Nadmierna ekspozycja na pole elektromagnetyczne emitowane przez czytniki RFID UHF może dotyczyć nie tylko użytkownika urządzenia, ale również pacjenta lub osoby postronnej. Tylko ręczne czytniki RFID UHF o emisji pola elektromagnetycznego poniżej 1 W można uznać za nieistotne źródło narażenia ludzi. Korzystanie z czytników o mocy przekraczającej 1 W wymaga oceny poziomu pola elektromagnetycznego za pomocą pomiarów, a również oceny SAR za pomocą modelowania numerycznego w przypadku ich użycia w bezpośredniej bliskości ludzi. We wszystkich przypadkach niewystarczającą odporność elektromagnetyczną urządzeń elektronicznych (w tym implantów medycznych) należy rozważyć w pobliżu czytników RFID co najmniej do odległości od czytnika RFID równej połowie jego zasięgu odczytu. Zagrożenia elektromagnetyczne związane z używaniem ręcznych czytników RFID mogą być ograniczone przez odpowiednie środki ochronne, jak pokazano w tym artykule, wraz z zasadami oceny zagrożeń elektromagnetycznych in-situ w pobliżu ręcznych czytników UHF RFID.
Źródło:
Inżynier i Fizyk Medyczny; 2020, 9, 2; 133--140
2300-1410
Pojawia się w:
Inżynier i Fizyk Medyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zdolności do biodegradacji środków pianotwórczych i zwilżających
Evaluation of the Biodegradability of Foam Concentrates and Wetting Agents
Autorzy:
Gancarczyk, D.
Sobolewski, M.
Jakubiec, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813736.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
inżynieria środowiska
biodegradowalność
koncentrat pianotwórczy
koncentrat zwilżający
BZT5
ChZT
environmental engineering
biodegradability
foam concentrates
wetting concentrates
COD
Opis:
Środki pianotwórcze różnych typów są szeroko stosowane w ochronie przeciwpożarowej do wytwarzania pian niezbędnych do gaszenia pożarów paliw płynnych (zarówno węglowodorowych jak i poloranych). Innym typem koncentratów pożarniczych są środki zwilżające, zawierające surfaktanty poprawiające wykorzystanie wody przez ułatwienie jej dostępu do wnętrza struktury materiałów. Dodaje się je do wody w celu zredukowania jej zużycia, skrócenia czasu gaszenia i zmniejszenia strat popożarowych. Działania gaśnicze często prowadzone są w terenie, w warunkach kiedy zbieranie ścieków popożarowych jest niemożliwe co w konsekwencji powoduje przedostawanie się ich do ekosystemu – składniki roztworów środków piano-twórczych i zwilżających przenikające do gleby oraz wód powierzchniowych i gruntowych mogą stanowić istotne obciążenie środowiska przyrodniczego. Wśród składników koncentratów pożarniczych najbardziej niekorzystny wpływ na środowisko naturalne mają surfaktanty oraz rozpuszczalniki organiczne. Wpływ ten wynika zarówno z bezpośredniego działania na organizmy żywe samych substancji oraz produktów ich rozkładu biochemicznego jak i związanego z nim ubytku tlenu w środowisku wodnym. Dobierając dodatki do wody, w postaci koncentratów pożarniczych, wspomagające gaszenie pożarów różnych typów należy więc ocenić nie tylko ich wpływ na zwiększenie skuteczności działań gaśniczych ale również wpływ na środowisko przyrodnicze. W pracy porównano zdolności do biodegradacji różnych typów środków pianotwórczych (syntetycznych – S, syntetycznych tworzących film wodny – AFFF, syntetycznych tworzących film wodny, alkoholoodpornych – AFFF-AR, flouroproteinowych – FP, flouroproteinowych tworzących film wodny, alkoholoodpornych – FFFP-AR) oraz zwilżających. Do przeprowadzenia badań wykorzystano 11 koncentratów pożarniczych (od jednego do trzech przedstawicieli danego typu koncentratu) oraz po dwa surfaktanty (dodecylosiarczan sodu – SDS; preparat handlowy Sulforokanol L370) i rozpuszczalniki (butylokarbitol; butylocellosolv) – substancje te stanowią główne składniki tych preparatów. Badania biodegradowalności zostały wykonane w oparciu o metody wskazane w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska. Dodatkowo sprawdzono biodegradowalność 0,5% roztworów środków pianotwórczych poddanych wstępnej (dwudniowej) hydrolizie w roztworze wodnym. Otrzymane wyniki potwierdziły podatność do rozkładu biochemicznego środków zawierających syntetyczne związki powierzchniowo czynne oraz niską biodegradowalność koncentratów proteinowych na bazie zhydrolizowanych białek. Roztwory środków pianotwórczych syntetycznych charakteryzowały się wyższym wskaźnikiem biodegradacji po wstępnej hydrolizie w roztworze przez dwa dni. Zależności takiej nie zaobserwowano dla środków proteinowych i zwilżaczy.
Foaming agents of various types are widely used in fire protection for the production of foams necessary to extinguish fires of liquids (both hydrocarbon and water-miscible liquids). The other types of fire concentrates are wetting agents containing surfactants which improve the use of water by facilitating its access to the interior structure of its materials. They are added to water to reduce its use, shorter fire extinguishing time and reduce fire losses. Extinguishing activities are often carried out in the area in such conditions that collecting firefighting sewage is impossible which in turn causes that they get into the ecosystem – the component of foaming and wetting agents solutions penetrating into the soil surface and ground waters can constitute a significant burden on the natural environment. Among the components of the concentrates, the most adverse impact on the natural environment have surfactants and organic solvents. This impact is due to the direct action of the substances themselves and products of their biochemical degradation on living organisms, as well as associated oxygen depletion in the aquatic environment. Choosing water addictives such as fire concentrates that support firefighting of various types, it is necessary to asses not only their influence on increasing the effectiveness of extinguishing activities, but also on the natural environment. The paper compares the biodegradability of various types of foam (synthetic detergent – S, aqueous film forming foam – AFFF, aqueous film forming foam, alcohol resistant – AFFF-AR, fluoroprotein – FP, film forming fluoroprotein, alcohol resistant – FFFP-AR) and wetting agents. 11 fire concentrates (form 1 to 3 from each type of fire concentrates) and two surfactants (sodium dodecyl sulfate- SDS, sulforokanol L-370) and solvents (diethylene glycol monobutyl ether, ethylene glycol monobutyl ether) were selected for testing - these substances are the main components of these preparations. The biodegradability tests were performed based on the methods indicated in the Regulation of the Minister of the Environment of November 18, 2014. on the conditions to be met when introducing sewage into waters or into the ground, and on substances particularly harmful to the environment. Additionally, the biodegradability of 0.5% solutions of foaming agents subjected to preliminary hydrolysis in aqueous solution for two days was checked. The obtained results confirmed high biochemical degradability of agents containing synthetic surface-active compounds and low biodegradability of protein concentrates based on hydrolysed proteins. Synthetic foam solutions were characterized by a higher biodegradation rate after initial hydrolysis in the solution for two days. This relationship was not observed for proteinic agents and wetting agents.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2018, Tom 20, cz. 2; 1199-1218
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena obciążenia cieplnego człowieka w środowisku gorącym poprzez wskaźnik WBGTeff wg zapisów normy PN-EN ISO 7243:2018-01
Assessment of heat stress in a hot environment using the WBGTeff index in accordance with Standard No. PN-EN ISO 7243:2018-01
Autorzy:
Młynarczyk, Magdalena
Konarska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845112.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
WBGT
środowisko gorące
obciążenie cieplne
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
hot environment
heat stress
environmental engineering
health sciences
Opis:
Ocena najwyższego dopuszczalnego obciążenia cieplnego organizmu w środowisku gorącym wyznaczana jest za pomocą wskaźnika WBGT. Nazwa wskaźnika WBGT pochodzi od nazw czujników wykorzystywanych do pomiarów przesiewowych parametrów środowiska: do pomiaru temperatury w stanie wilgotnym (temperatura wilgotnego termometru – Wet Bulb) oraz pomiaru temperatury poczernionej kuli (Globe Temperature). WBGT jako wskaźnik używany do oceny obciążenia cieplnego organizmu do 2017 r. był powiązany z wydatkiem energetycznym i przedstawiony w postaci tabel w polskim wydaniu normy PN-EN 27243:2005 (oraz PN-EN 27243:2005P). W 2017 r. normę zastąpiono dokumentem EN ISO 7243:2017, a w styczniu 2018 r. zostało zatwierdzone polskie tłumaczenie normy PN-EN ISO 7243:2018-01. W artykule zamieszczono opis metodyki prowadzenia badań wskaźnika WBGT zgodnie z zapisami PN-EN ISO 7243:2018-01. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
The assessment of maximum allowable heat load of a body in a hot environment is determined using the WBGT index. The name of the WBGT index is derived from the measurement of two parameters: natural wet-bulb temperature and black globe temperature. WBGT as an indicator used to assess the heat load (until 2017) was related to the metabolic heat production and placed in the form of tables in the Polish edition of Standard No. PN-EN 27243:2005 (and PN-EN 27243:2005P). In 2017, this standard was replaced by Standard No. EN ISO 7243:2017, and in January 2018, the Polish translation of Standard No. PN-EN ISO 7243:2018-01 was approved. This article describes the methodology of conducting WBGT research according to Standard No. PN-EN ISO 7243:2018-01. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 1 (107); 5-14
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
5-Chloro-2-metylo-2H-izotiazol-3-on i 2-metylo-2H-izotiazol-3-on (masa reakcyjna 3: 1). Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
5-Chloro-2-methyl-2H-isothiazol-3-one and 2-methyl2H-isothiazol-3-one (reaction mass 3: 1). Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Konieczko, Katarzyna
Broda, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352099.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
izotiazolon
narażenie zawodowe
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
isothiazolone
occupational exposure
MAC
OEL
health sciences
environmental engineering
Opis:
Masa reakcyjna 5-chloro-2-metylo-2H-izotiazol-3-onu i 2-metylo-2H-izotiazol-3-onu (3: 1), zwana dalej CIT/MIT, jest jasnożółtym krystalicznym ciałem stałym, bardzo dobrze rozpuszczalnym w wodzie. Jest stosowana jako środek biobójczy w płynach technologicznych oraz jako konserwant w różnorodnych produktach konsumenckich. Skutki przewlekłego narażenia ludzi były badane prawie wyłącznie pod kątem potencjału działania uczulającego na skórę. Skutki przewlekłego narażenia zwierząt wynikały przede wszystkim z działania drażniącego. Skutkiem krytycznym CIT/MIT jest działanie drażniące na błony śluzowe nosa. Podstawą do obliczenia proponowanej wartości NDS były wyniki 13-tygodniowego eksperymentu inhalacyjnego na szczurach, w którym wyznaczono wartość NOAEC na poziomie 0,34 mg/m³ . Do obliczenia wartości NDS przyjęto współczynnik niepewności A = 2 ze względu na różnice wrażliwości osobniczej u ludzi, pozostałe współczynniki przyjęto równe 1. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS równej 0,2 mg/m³ . Ze względu na działanie drażniące proponuje się przyjęcie wartości chwilowej NDSCh wynoszącej 0,4 mg/m³ . Dostępne dane są niewystarczające do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym DSB. Zaproponowano oznakowanie CIT/MIT: A – substancja uczulająca; C – substancja żrąca; Skóra – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne jak przy narażeniu drogą oddechową. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Reaction mass of 5-chloro-2-methyl-2H-isothiazol-3-one and 2-methyl-2H-isothiazol-3-one (3:1) (CIT/MIT) is a light yellow crystalline solid, very soluble in water. It is used as a biocide in process fluids and as a preservative in a variety of consumer products. The effects of chronic human exposure have been investigated almost exclusively for skin sensitization potential. The effects of chronic animals exposure were mainly due to the irritating effect of the substance. The critical effect of CIT/MIT is irritation of the nasal mucosa. The basis for calculating the MAC value were the results of the 13-week inhalation experiment on rats, in which the NOAEC value of 0.34 mg/m³ was determined. To calculate the MAC value, the uncertainty factor A = 2 was adopted due to differences in individual sensitivity in humans. The MAC value of 0.2 mg/m³ and STEL value of 0.4 mg/m³ have been proposed. There is no basis for setting BEI value. The following notations have been proposed: A – sensitizing substance; C – corrosive substance and Skin – skin absorption of the substance may be just as important as for inhalation exposure. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 1 (111); 53--79
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oczyszczanie ścieków - Ruda Śląska
Autorzy:
Piecha, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364709.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
inżynieria środowiska
Oczyszczalnia Orzegów
oczyszczalnia ścieków Halemba Centrum
oczyszczanie ścieków
sieć kanalizacyjna
environmental engineering
sewage network
wastewater treatment
Opis:
W Rudzie Śląskiej zakończyły się ostatnie roboty budowlano-montażowe związane z realizacją projektu Oczyszczanie ścieków - Ruda Śląska. Oznacza to, że osiem lat wytężonych starań o uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie miasta zakończyło się długo oczekiwanym sukcesem.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 1; 66-67
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retencyjny kanał ściekowy wyróżniony na IWIS 2014
The retention sewer awarded at IWIS 2014
Autorzy:
Dziopak, J.
Słyś, D.
Szafron, J.
Mikulski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/366023.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
wywiad
referencyjny kanał ściekowy
wody opadowe
zagospodarowanie
odprowadzanie
inżynieria środowiska
interview
reference sewer
rainwater
development
draining
environmental engineering
Opis:
Wywiad z prof. dr. hab. inż. Józefem Dziopakiem, dr. hab. inż. Danielem Słysiem, prof. PRz z Katedry Infrastruktury i Ekorozwoju Politechniki Rzeszowskiej, mgr inż. Joanną Szafron, kierownikiem Śląskiego Biura Sprzedaży Uponor Infra Sp. z o.o., oraz mgr. inż. Maciejem Mikulskim, menedżerem projektu z firmy Skanska SA.
Anna Siedlecka talks to Professor Józef Dziopak, Professor Daniel Słys from the Department of Infrastructure and Sustainable Development of the Rzeszow University of Technology, Joanna Szafron, MSE, manager of Uponor Infra Sp. z o.o. Silesian Marketing Centre and Maciej Mikulski, MSE, project manager from Skanska SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2015, 3; 50-52
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekspozycja na pole elektromagnetyczne podczas użytkowania pojazdów samochodowych z napędem elektrycznym lub hybrydowym
Exposure to electromagnetic field during the use of fully electric or hybrid cars
Autorzy:
Gryz, Krzysztof
Karpowicz, Jolanta
Zradziński, Patryk
Tokarski, Tomasz
Kapica, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2202793.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
pole elektromagnetyczne
ekspozycja
pojazdy elektryczne
pojazdy hybrydowe
inżynieria środowiska
electromagnetic field
exposure
electric cars
hybrid cars
environmental engineering
Opis:
Szybki rozwój technologu e-mobitity i zwiększająca się systematycznie liczba pojazdów samochodowych o napędzie całkowicie elektrycznym lub hybrydowym powoduje zwiększenie ilości źródeł pola elektromagnetycznego emisji elektromagnetycznych w środowisku W artykule przedstawiono wyniki rozpoznania i oceny ekspozycji na pole elektromagnetyczne związane z użytkowaniem osobowych pojazdów samochodowych o napędzie elektrycznym i hybrydowym w kontekście danych literaturowych i badań własnych.
The rapid development of e-mobility technology and the systematically increasing number of fully electric or hybrid cars does cause the increase in the number of electromagnetic field sources and electromagnetic emissions in the environment. The article presents the results of the recognition and evaluation of the exposure to electromagnetic field related to the use of fully electric or hybrid passenger cars in the context of literature data and own research.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2020, 12; 18-21
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etopozyd – frakcja wdychalna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Etoposide – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Soćko, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/958181.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
etopozyd
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
etoposide
occupational exposure
toxicity
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
Etopozyd w temperaturze pokojowej jest ciałem stałym występującym w postaci białego lub żółtobrązowego, krystalicznego proszku. Jest stosowany jako lek przeciwnowotworowy o działaniu cytotoksycznym i antymitotycznym w leczeniu: nowotworów jądra, ostrej białaczki szpikowej, raka płuca, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka kory nadnerczy, raka żołądka, wątrobiaka zarodkowego, ostrej białaczki limfoblastycznej oraz nowotworów mózgu. Zalecany jest także w leczeniu mięsaka Ewinga oraz mięsaka Kaposiego skojarzonego z AIDS. Cytostatyk ten jest dostępny w kapsułkach przyjmowanych drogą pokarmową oraz w postaci koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji. Narażenie zawodowe na etopozyd występuje podczas jego: wytwarzania, konfekcjonowania i pakowania oraz stosowania w codziennej praktyce leczniczej oddziałów szpitalnych. Monografię wraz z propozycją normatywu higienicznego dla etopozydu opracowano w ramach kontynuacji prac nad ustalaniem wartości normatywów higienicznych dla cytostatyków. Według raportu Krajowego Konsultanta w dziedzinie pielęgniarstwa onkologicznego w 2010 r. liczba pielęgniarek zatrudnionych w placówkach onkologicznych wynosiła łącznie 5 077 (dane niepełne, obejmujące jedynie 12 województw). Na podstawie danych z Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje Chemiczne, ich Mieszaniny, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym prowadzonego w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi narażenie na etopozyd w Polsce w ciągu ostatnich 3 lat miało tendencję rosnącą. W 2015 r. na substancję było narażonych 414 osób. Substancja ta nie została zaklasyfikowana urzędowo w Unii Europejskiej. Większość producentów i importerów etopozydu klasyfikuje go pod kątem działania rakotwórczego do kategorii 1B ze zwrotem zagrożenia: „może powodować raka” oraz do ostrej toksyczności po narażeniu drogą pokarmową do kategorii 4. Głównym skutkiem toksycznego działania etopozydu jako leku jest supresja czynności szpiku kostnego, w wyniku której dochodzi do: neutropenii, granulocytopenii i małopłytkowości, leukopenii, zwiększenia liczby megaloblastów w szpiku kostnym oraz objawów ze strony układu pokarmowego (np. nudności, wymiotów o lekkim lub średnim nasileniu), skurczu oskrzeli, stanu zapalnego błon śluzowych, uczucia niesmaku w ustach, łysienia oraz wtórnej białaczki. Według IARC istnieją ograniczone dowody działania rakotwórczego etopozydu na zwierzęta, natomiast są wystarczające dowody na działanie rakotwórcze etopozydu u ludzi w przypadku łącznego narażenia na cisplatynę i bleomycynę. W IARC zaklasyfikowano etopozyd jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi (grupa 2A), a w połączeniu z cisplatyną i bleomycyną jako substancję rakotwórczą dla ludzi (grupa 1.). Działanie genotoksyczne etopozydu wykazano w badaniach przeprowadzonych na materiale ludzkim i zwierzęcym w warunkach in vitro bez aktywacji metabolicznej. Etopozyd powodował zarówno u ludzi, jak i u zwierząt doświadczalnych: występowanie aberracji chromosomowych, wzrost wymiany chromatyd siostrzanych, przerwanie obu lub jednej nici DNA oraz tworzenie mikrojąder. W badaniach doświadczalnych na zwierzętach (myszach, szczurach, królikach) etopozyd wykazywał działanie teratogenne i embriotoksyczne. U kobiet leczonych etopozydem opisano występowanie przejściowych zaburzeń czynności jajników. Wpływ etopozydu na pracę jajników nie zależał jednak od dawki leku lecz od wieku pacjentki. Ponadto u kobiet leczonych etopozydem notowano spontaniczne porody. W niektórych przypadkach wykazano działanie embriotoksyczne leku. Nie stwierdzono wad wrodzonych u dzieci, których matki były leczone samym etopozydem lub w połączeniu z innymi cytostatykami, jak również u dzieci mężczyzn leczonych etopozydem. Skutkiem krytycznym działania etopozydu jako leku jest zahamowanie czynności szpiku kostnego. Najmniejszą dawkę terapeutyczną leku wyznaczono na poziomie 2,37 mg/kg mc./dobę. W Polsce dotychczas nie zostały ustalone wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) etopozydu w środowisku pracy. Przy ustaleniu wartości NDS etopozydu uwzględniono następujące dane: − ustalone przez producentów etopozydu wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego na tę substancję wynoszą 0,0003 lub 0,0007 mg/m3 , − dostępne wyniki badań ludzi i zwierząt nie pozwalają na ustalenie zależności dawka–skutek, − ze względu na działanie: genotoksyczne, rakotwórcze, teratogenne i wpływ na rozrodczość etopozydu w NIOSH przyjęto, że wartość OEL powinna być ustalona na poziomie mniejszym od stężenia 0,01 mg/m3 , − według klasyfikacji proponowanej przez grupę działającą w ramach „Globalnej strategii zarządzania ryzykiem” etopozyd powinien znaleźć się w kategorii zagrożenia 4., tj. substancji dla których wartość OEL w środowisku pracy powinna mieścić się w przedziale 0,001 ÷ 0,01 mg/m3 . Wartość NDS etopozydu zaproponowano na poziomie stężenia ekwiwalentnego do 0,1% najmniejszej stosowanej dawki terapeutycznej u ludzi (2,37 mg/kg mc.), podobnie jak w przypadku innych cytostatyków (np. N-hydroksymocznika, fluorouracylu). Przyjęto dodatkowy współczynnik niepewności „F” na poziomie 10 związany z odległymi skutkami narażenia, tj. działaniem: genotoksycznym, rakotwórczym i reprotoksycznym substancji. Wartość NDS frakcji wdychalnej etopozydu ustalono na poziomie 0,0017 mg/m3 . Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i wartości dopuszczalnego stężenia etopozydu w materiale biologicznym (DSB). Na podstawie danych ilościowych charakteryzujących wchłanianie przez skórę etopozydu, którego masa cząsteczkowa wynosi 588,56, oraz jego słabą rozpuszczalność w wodzie stwierdzono, że substancja charakteryzuje się niewielką zdolnością do przenikania przez skórę. Ze względu na stwierdzone działanie embriotoksyczne na ludzi oraz teratogenne i embriotoksyczne na zwierzęta doświadczalne substancję oznakowano literami „Ft” – substancja o działaniu szkodliwym na rozrodczość. Ponadto przyjęto oznakowanie zalecane przez producentów „Carc 1B” informujące, że jest to substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Etoposide at room temperature is a solid present in the form of a white or yellow-brown crystalline powder. It is an anticancer drug with cytotoxic and anti-mitotic activity, used to treat patients with testicular cancer, acute myelogenous leukemia, lung cancer, non-small-cell lung cancer, adrenal cortex cancer, gastric cancer, hepatoblastoma, acute lymphoblastic leukemia and brain tumors. It is also recommended for the treatment of Ewing sarcoma and Kaposi’s sarcoma associated with AIDS. This cytostatic is available in capsules taken with food and in a concentrate for a solution for infusion. Occupational exposure to etoposide occurs during its manufacture, confectioning, packaging and use in everyday treatment practices of hospital wards. The monograph, along with the proposal for a hygiene standard for etoposide, was developed as a continuation of work on the determination of the value of hygiene standards for cytostatics. According to the report of the National Consultant in the field of nursing in 2010 (incomplete data, covering only 12 voivodeships), in total 5077 nurses were employed in oncology facilities. On the basis of data from the Central Register of Data on Exposure to Carcinogenic or Mutagenic Substances, Mixtures, Agents or Technological Processes in Poland exposure to etoposide in Poland in the last three years has been growing. In 2015, 414 people were exposed to the substance. This substance has not been officially classified in the European Union. Most manufacturers of etoposide importers classify it for carcinogenic activity as category 1B with the following phrase on risk: May cause cancer and acute toxicity after oral exposure to category 4. The main effect of the toxicity of etoposide as a medicine is suppression of bone marrow function, which results in neutropenia, granulocytopenia and thrombocytopenia, leukopenia, an increase in the number of megaloblasts in bone marrow and gastrointestinal symptoms (e.g., nausea, vomiting with mild to moderate intensity), bronchospasm, inflammation of mucous membranes, feelings of disgust in the mouth, baldness and secondary leukemia. According to the IARC, there is limited evidence of carcinogenicity of etoposide in animals, but there is sufficient evidence of carcinogenicity of etoposide in humans when there is combined exposure to cisplatin and bleomycin. In IARC, etoposide was classified as probably carcinogenic to humans (Group 2A), and in combination with cisplatin and bleomycin as a carcinogen for humans (Group 1). The genotoxic activity of etoposide has been demonstrated in studies performed on human and animal material in vitro without metabolic activation. Etoposide caused the occurrence of chromosomal aberrations in both humans and laboratory animals, increased sister chromatid exchange, double-strand break in DNA and the micronucleus formation. In laboratory animal studies (mice, rats, rabbits), etoposide was teratogenic and embryotoxic. In women treated with etoposide, transient ovarian dysfunction was reported. The effect of etoposide on ovarian function, however, did not depend on the dose, but on the patient’s age. In addition, spontaneous births were reported in women treated with etoposide. In some cases, the embryotoxic effects of the drug have been demonstrated. There were no congenital malformations in children whose mothers were treated with etoposide alone or in combination with other cytostatics, as well as in children of men treated with etoposide. The critical effect of the action of etoposide as a drug is bone marrow suppression. The lowest therapeutic dose of the drug was found at 2.37 mg/kg/day. In Poland, the maximum permissible concentrations (MAC) of etoposide in the work environment have not yet been established. The following data were taken into account when determining the MAC of etoposide: − occupational exposure levels established by etoposide manufacturers for this substance amount to 0.0003 or 0.0007 mg/m3 , − available results of human and animal studies do not allow to determine the dose-effect relationship, − due to the genotoxic, carcinogenic, teratogenic and reproductive effects of etoposide, NIOSH established that the OEL should be set at a level below 0.01 mg/m3 , − according to the classification proposed by the group operating within the framework of the “Global strategy of risk management”, etoposide should be in category 4, i.e., substances for which the OEL value in the work environment should be in the range of 0.001–0.01 mg/m3 . The MAC value of etoposide was proposed at the level of the concentration equivalent to 0.1% of the lowest therapeutic dose used in humans (2.37 mg/kg), similar to other cytostatics (e.g., N-hydroxyurea, fluorouracil). An additional uncertainty factor “F” of 10 was adopted, related to the long-term effects of exposure, i.e., genotoxic, carcinogenic and reprotoxic effects of the substance. The MAC of the inhalable fraction of etoposide was set at 0.0017 mg/m3 . There is no substantive basis to establish the value of the short-term (STEL) and permissible concentrations in biological material (DSB) for etoposide. Based on quantitative data characterizing skin absorption of etoposide, which has a molecular weight of 588.56 and its poor solubility in water, it has been found that the substance is characterized by a low ability to penetrate the skin. Due to the observed embryotoxicity in humans and teratogenic and embryotoxic etoposide in laboratory animals, the substance was marked with the letters “Ft” – a substance harmful for reproduction. In addition, the “Carc 1B” labeling recommended by the manufacturers, which indicates that this is a category-1B carcinogenic substance, has been accepted. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 2 (100); 19-47
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związki chromu(VI) – w przeliczeniu na Cr(VI) : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Chromium (VI) compounds – as Cr(VI) : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Broda, Anna
Konieczko, Katarzyna
Skowroń, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845099.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
rakotwórczość
ocena ryzyka
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
carcinogenicity
risk assessment
TLV
MAC
OEL
health sciences
environmental engineering
Opis:
Związki chromu(VI) są ciałami stałymi o budowie krystalicznej, o zróżnicowanej rozpuszczalności w wodzie. Związki Cr(VI) są stosowane w obróbce powierzchni metalowych w celu zabezpieczenia przed korozją lub w celach dekoracyjnych (chromowanie, anodowanie), jako dodatek do stali nierdzewnej chromowej, w syntezie chemicznej jako silny środek utleniający i jako katalizator, do produkcji niektórych pigmentów, inhibitorów korozji, środków do ochrony drewna. Powstają również podczas spawania i cięcia plazmowego. Pracownicy mogą być narażeni na związki Cr(VI) w środowisku pracy drogą inhalacyjną, pokarmową i przez skórę. Na terenach uprzemysłowionych możliwe jest narażenie pozazawodowe, np. przez wodę do picia, kontakt z glebą lub innymi mediami zanieczyszczonymi tymi związkami. W Polsce w latach 2005-2018 na podstawie informacji przesłanych do Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Preparaty, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym prowadzonego przez IMP w Łodzi w środowisku zawodowym najbardziej rozpowszechniony był dichromian(VI) potasu (zgłaszało go ponad 500 zakładów pracy, a liczba narażonych osób przekraczała 5 tys.). Ponad 1 tys. narażonych osób zgłaszano również w przypadku tlenku chromu(VI), chromianu(VI) potasu oraz innych związków chromu(VI). Zdecydowaną większość zgłoszonych do rejestru stanowisk pracy, na których występowały związki Cr(VI), stanowiły stanowiska laboratoryjne (75%), ponad 10% stanowiska pracy związane z galwanizacją lub trawieniem powierzchni, a około 4% stanowiska spawaczy. W 2018 r. rozporządzeniem MRPiPS wprowadzono dla wszystkich związków Cr(VI) wartość NDS wynoszącą 0,01 mg/m³. W 2019 r. zgodnie z danymi GIS na stężenia >0,1 NDS ÷ 0,5 NDS było narażonych 640 pracowników, >0,5 NDS ÷ NDS – 146 pracowników, a powyżej wartości NDS – 48 pracowników. Przewlekłe narażenie zawodowe na związki Cr(VI) może powodować skutki związane ze żrącym i drażniącym działaniem tych substancji (zmiany skórne, objawy ze strony dróg oddechowych, zaburzenia funkcji nerek) oraz wystąpienie raka płuca i zatok przynosowych. Okres latencji wystąpienia raka płuca u pracowników narażonych zawodowo na związki Cr(VI) wynosi około 20 lat. U ludzi dowody działania związków Cr(VI) na rozrodczość są niejednoznaczne, chociaż są badania wskazujące na ryzyko zmniejszenia jakości nasienia, które odnotowano w grupie spawaczy. Przy ustalaniu wartości NDS za skutek krytyczny działania związków Cr(VI) przyjęto działanie rakotwórcze na płuca. Dla związków Cr(VI) przyjęto wartość NDS na poziomie 0,005 mg Cr(VI)/m³ bez ustalenia wartości chwilowej NDSCh. Zaproponowana wartość NDS 0,005 mg Cr(VI)/m³ zabezpieczy pracowników również przed działaniem drażniącym związków Cr(VI) obecnych w powietrzu środowiska pracy. Przyjęto następujące oznakowanie związków Cr(VI): Carc.*, Muta.*, Ft (Repr.)*, C(r-r)*, I* oraz A*, których kategorię należy ustalić zgodnie z tabelą 3. załącznika VI do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz. Urz. WE L 353, 1-1355 z późn. zm.).
Chromium (VI) compounds are solids with a crystalline structure of varying solubility in water. Chromium (VI) compounds are used in the treatment of metal surfaces to protect against corrosion or for decorative purposes (chrome plating, anodizing), as an additive to chrome stainless steel, in chemical synthesis as a strong oxidizing agent and as a catalyst, for the production of certain pigments, inhibitors corrosion, wood preservatives. They are also formed during welding and plasma cutting. Workers can be exposed to Cr(VI) compounds in the working environment by inhalation, oral and dermal route. In industrialized areas, non-occupational exposure, e.g., through drinking water, contact with soil or other media contaminated with these compounds is possible. In Poland, in 2005-2018, based on information sent to the Central Registry conducted by the Nofer Institute of Occupational Medicine in Łódź, the most common was potassium dichromate (VI) (it was reported by over 500 workplaces, and the number of exposed people exceeded 5,000). Over one thousand exposed persons have been reported for chromium (VI) oxide, potassium chromate (VI) and other chromium (VI) compounds. The vast majority of workplaces with chromium (VI) compounds reported to the register were laboratory stands (75%), over 10% of workplaces related to electroplating or surface etching, and about 4% were welders. In 2018, the regulation of ministry introduced a TLV (MAC) value of 0.01 mg/mᶾ for all chromium(VI) compounds. In 2019, according to Sanitary Inspection data, 640 workers were exposed to concentrations > 0.1 MAC ÷ 0.5 MAC, > 0.5 MAC ÷ MAC – 146 workers, and above the MAC value – 48 workers. Chronic occupational exposure to chromium (VI) compounds may cause effects related to the corrosive and irritating action of these substances (skin lesions, respiratory symptoms, renal dysfunction) and the occurrence of lung cancer and paranasal sinuses. The latency period for lung cancer in workers who are occupationally exposed to Cr(VI) compounds is approximately 20 years. In humans, evidence of the effects of chromium (VI) compounds on reproduction is inconclusive, although there are studies showing a risk of reduced semen quality, which has been reported in the group of welders. Lung carcinogenicity was assumed as a critical effect of Cr(VI) compounds when establishing the MAC value. For chromium (VI) compounds, the MAC value was assumed at the level of 0.005 mg Cr(VI)/m³ without establishing the short-term (STEL, NDSCh) value. The proposed MACV value of 0.005 mg Cr(VI)/m³ will also protect employees against the irritating effects of chromium(VI) compounds present in workplace air. The following labeling of chromium (VI) compounds has been adopted: Carc.*, Muta.*, Ft (Repr.)*, C (rr)*, I* and A*, the category of which should be determined in accordance with table 3 of Annex VI to the Regulation of the European Parliament and EC Council No. 1272/2008 of December 16, 2008 (OJEU L 353, 1-1355 as amended).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 3 (109); 29-145
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naukowo-Badawcza Stacja Wodociągowa SGGW ma już 35 lat
Scientific Research Water Treatment Plant of the Agricultural University in Warsaw already has 35 years
Autorzy:
Kalenik, M.
Morawski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886164.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
Naukowo-Badawcza Stacja Wodociagowa
eksploatacja wod
inzynieria srodowiska
uzdatnianie wody
woda
SGGW Warszawa
jubileusz
stacje uzdatniania wody
ciagi technologiczne
Opis:
In the article was presented history of Scientific Research Water Treatment Plant of the Agricultural University in Warsaw. Construction and the principles of operation of the two technological lines treatments raw water taken away of bored wells with formations Quaternary and Tertiary were described. Results of conducted experimental research and acquired experience during exploitation of technical appliances uses being in this object was presented.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2010, 19, 2[48]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tetrachloroeten : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Tetrachloroethene : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Soćko, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138527.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
tetrachloroeten
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
tetrachloroethene
occupational exposure
toxicity
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
Tetrachloroeten jest bezbarwną, lotną cieczą stosowaną jako rozpuszczalnik chlorowany w pralniach chemicznych, w przemyśle: metalowym, maszynowym i lotniczym, a także jako zmywacz farb i lakierów. Stanowi półprodukt do syntezy związków chemicznych. Znalazł zastosowanie jako medium w wymiennikach ciepła, w weterynarii oraz do dezynfekcji ziarna drogą odymiania. Wielkość produkcji tetrachloroetenu w Unii Europejskiej wynosi 100 000 ÷ 1 000 000 t/rok. Monografię wraz z propozycją normatywu higienicznego dla tetrachloroetenu opracowano ponownie ze względu na ustalenie nowej wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (BLV) w SCOEL, obejmującej pomiar stężenia tetrachloroetenu w powietrzu wydychanym oraz zmniejszenie wartości BLV we krwi, w porównaniu do dotychczas zalecanej przez Międzyresortową Komisję ds. NDS i NDN wartości dopuszczalnego stężenia tetrachloroetenu w materiale biologicznym (DSB). Zdaniem SCOEL, w przypadku substancji wchłaniających się przez skórę, do których należy tetrachloroeten, istnieje szczególna potrzeba monitorowania biologicznego narażenia pracowników w celu zapewnienia najwyższego możliwego poziomu ochrony. W Unii Europejskiej zaklasyfikowano tetrachloroeten do substancji rakotwórczych kategorii zagrożenia 2, z przypisanym zwrotem: podejrzewa się, że powoduje raka. Według opinii ekspertów Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC 2014) istnieją ograniczone dowody rakotwórczego działania tetrachloroetenu na ludzi oraz wystarczające dowody działania rakotwórczego związku na zwierzęta doświadczalne (rak wątrobowokomórkowy, gruczolak wątrobowokomórkowy oraz białaczka limfatyczna). Zarówno u ludzi, jak i u zwierząt doświadczalnych skutki narażenia ostrego i przewlekłego na tetrachloroeten są związane przede wszystkim z: ośrodkowym układem nerwowym, wątrobą i nerkami. Zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego manifestują się: bólami i zawrotami głowy, upośledzeniem lub zniesieniem koordynacji ruchowej, a także innymi zaburzeniami stwierdzanymi za pomocą testów neuropsychologicznych. Objawem toksyczności ostrej i inhalacyjnej jest także działanie drażniące tetrachloroetenu na oczy i błony śluzowe dróg oddechowych. Za działanie mutagenne tetrachloroetenu są odpowiedzialne głównie jego metabolity powstające w procesie sprzęgania z glutationem w wątrobie, a następnie aktywowane w nerkach przy udziale beta-liazy. Wyniki badań epidemiologicznych nie wskazują jednoznacznie na wpływ tetrachloroetenu na rozrodczość człowieka, czy działanie embriotoksyczne. Wprawdzie wpływ na rozrodczość, działanie embriotoksyczne i teratogenne tetrachloroetenu odnotowano w niektórych badaniach na zwierzętach doświadczalnych, ale narażanych na tę substancję w bardzo dużych stężeniach. W Polsce obowiązuje wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) tetrachloroetenu na poziomie 85 mg/m³ oraz wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie 170 mg/m³ . Jako dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym (DSB) przyjęto stężenie tetrachloroetenu we krwi włośniczkowej na poziomie 1,2 mg/l, 15 ÷ 20 min po zakończeniu pracy, w 4. ÷ 5. dniu narażenia Skutkiem krytycznym działania tetrachloroeteu są zaburzenia w ośrodkowym układzie nerwowym. Wartość normatywu higienicznego ustalono na podstawie wartości LOAEL (najniższe stężenie wywołujące skutki szkodliwe) wynoszącej 680 mg/m³ , uzyskanej z badania na ochotnikach narażanych na tetrachloroeten, przez 1 h. U ochotników w badanym stężeniu odnotowano: bóle głowy, senność oraz niewielkie podrażnienie oczu. Zaproponowana wartość NDS tetrachloroetenu wynosi 85 mg/m³ , a wartość NDSCh – 170 mg/m³ . Zaproponowano jako wartość DSB tetrachloroetenu przyjąć stężenie we krwi włośniczkowej 0,3 mg/l pobranej przed ostatnią zmianą roboczą, w 5. dniu pracy. Zalecono oznakować tetrachloroeten notą „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Tetrachloroethene is a colorless, volatile liquid used as a chlorinated solvent in chemical laundries, in metal, machine, aerospace and paint and varnish removers. It is an intermediate for the synthesis of chemical compounds. It has found use as a medium in heat exchangers, in veterinary medicine and for disinfection of grain by fumigation. The production volume of tetrachloroethene in the EU is 100,000–1,000,000 t / year. The monograph along with the proposed hygiene standard for tetrachloroethene was re-developed due to the setting of a new limit value in biological material (BLV) in SCOEL, including measurement of tetrachloroethene concentration in exhaled air and a decrease in BLV value in blood, compared to the one recommended by the Inter-Ministry Committee for OEL and OEL the value of permissible concentration of tetrachloroethene in biological material (DSB). According to SCOEL, for substances absorbed through the skin, including tetrachloroethene, there is a particular need to monitor workers' biological exposure to ensure the highest possible level of protection. According to the harmonized EU classification, tetrachloroethene is a category-2 carcinogen with risk phrase: Suspected of causing cancer. There is limited evidence of a carcinogenic effect of tetrachloroethene in humans and sufficient evidence of a carcinogenic effect in laboratory animals (hepatocellular carcinoma and hepatocellular adenoma and lymphocytic leukemia). In both humans and laboratory animals, the effects of acute and chronic exposure to tetrachloroethene are primarily associated with the central nervous system, liver and kidneys. Central nervous system disorders are manifested by headache, dizziness, impairment or abnormal coordination, and other disorders found with neuropsychological tests. Acute inhalation toxicity is also irritating to tetrachloroethene on the eyes and respiratory mucosa. The metabolites of tetrachloroethene are mainly responsible for its metabolites formed in the process of conjugation with glutathione in the liver and then activated in the kidneys with the participation of beta-lyase. The results of epidemiological studies do not clearly indicate the effect of tetrachloroethene on human reproduction or embryotoxic effects. Admittedly, effects on reproduction, embryotoxic and teratogenic effects of tetrachloroethene have been reported in some studies on laboratory animals, exposed to this substance in very high concentrations, though. In Poland, the maximum permissible concentration of tetrachloroethe at 85 mg/m³ and the maximum permissible instantaneous concentration at 170 mg / m³ are currently in force. The determined DSB value is 1.2 mg tetrachloroethene /L capillary blood in a sample taken 15–20 min after the end of work on the 4th and 5th day of exposure. The critical effect of tetrachloroete are disorders in the central nervous system. The value of the hygiene standard was derived based on the LOAEL value (lowest concentration causing harmful effects) of 680 mg /m³ , obtained from a study on volunteers exposed to tetrachloroethene for 1 h. In volunteers at the tested concentration headache and drowsiness and slight eye irritation were noted. The proposed MAC value for tetrachloroethene is 85 mg/m³ , and the MAC value is 170 mg/m³ . It was proposed to take a concentration of 0.3 mg/l capillary blood collected before the last work shift on the 5th day of work as the DSB value of tetrachloroethene. It was recommended to label tetrachloroethene with the notation "skin" (absorption of the substance through the skin may be as important as when inhaled). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 4 (102); 105-148
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu nanocząstek na aktywność membran biomimetycznych
Assessment of the impact of nanoparticles on the activity of biomimetic membrane
Autorzy:
Kondej, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845109.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
nanocząstki
ciśnienie powierzchniowe
membrana biomimetyczna
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
nanoparticles
surface pressure
biomimetic membrane
health sciences
environmental engineering
Opis:
W artykule przedstawiono podstawowe informacje dotyczące budowy i funkcji błon biologicznych. Omówiono rodzaje membran biomimetycznych modelujących właściwości błon biologicznych. Opisano metodę badania właściwości powierzchniowych monowarstwy lipidowej stanowiącej podstawowy rodzaj membran biomimetycznych. Przedstawiono metodę umożliwiającą przeprowadzenie oceny wpływu nanocząstek na aktywność powierzchniową membran biomimetycznych opartą na wyznaczaniu wskaźnika powierzchni MA. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
This paper presents basic information on the structure and function of biological membranes. The types of biomimetic membranes modelling the properties of biological membranes were introduced. The method of testing surface properties of lipid monolayer, which is the basic type of biomimetic membranes, was described. The presented method makes it possible to evaluate the effect of nanoparticles on the surface activity of biomimetic membranes based on the determination of the surface index MA. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 1 (107); 85-95
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ struktury kompozytów włókninowych na skuteczność filtracji aerozoli cieczy
The effect of structure of nonwoven composites on the filtration efficiency of liquid aerosols
Autorzy:
Jankowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146840.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
wentylacja
skuteczność filtracji
filtry włókninowe
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
ventilation
filtration efficiency
fibrous filters
health sciences
environmental engineering
Opis:
Podstawowym celem bezpieczeństwa pracy przy obróbce mechanicznej, z wykorzystaniem chłodziw olejowych, jest zapewnienie użytkownikom stanowisk pracy ochrony przed ryzykiem narażenia na cząstki aerozoli cieczy. Kompozyty włókninowe zajmują znaczącą pozycję wśród materiałów filtracyjnych stosowanych w systemach wentylacyjnych procesów obróbki skrawaniem. Warstwowe kompozyty włókninowe pozwalają nie tylko na odpowiednią regulację grubości filtra, lecz także na dobór odpowiedniej struktury przekroju filtra, aby jak najskuteczniej oczyścić powietrze z polidyspersyjnego aerozolu cieczy. Celem pracy było określenie wpływu wybranych parametrów strukturalnych określonych włóknin na właściwości filtracyjne warstw materiałów włókninowych stosowanych do ochrony przed aerozolami cieczy. Badania obejmowały eksperymentalne określenie zależności pomiędzy takimi parametrami strukturalnymi włóknin, jak ich grubość i konfiguracja w warstwowym kompozycie, a parametrami procesu, takimi jak prędkość aerozolu w stosunku do skuteczności filtracji aerozolu cieczy. Skonfrontowano doświadczalne wyniki badania zmian skuteczności filtracji aerozolu przez warstwowe kompozyty włóknin z przebiegami określonymi zgodnie z obowiązującym równaniem teoretycznym dla obszaru przepływu laminarnego i burzliwego. Analiza wyników badań wykazała zależność skuteczności filtracji od parametrów strukturalnych badanych warstwowych kompozytów włókninowych (przede wszystkim grubości i konfiguracji w kompozycie) oraz parametrów procesowych obróbki (prędkości przepływu aerozolu). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
The primary goal for workplace safety in mechanical processing using oil coolers is to provide users with workplaces which will protect against the risk of exposure to liquid aerosol particles. Nonwoven composites have a significant position among the filter materials used in ventilation systems for machining processes. Layered nonwoven composites not only allow for the proper adjustment of the filter thickness, but also for selecting the right filter cross section structure for the most efficient air cleaning from the polydisperse liquid aerosol. The purpose of the work was to determine the influence of selected structural parameters of the chosen nonwovens on the filtration properties of the nonwoven layer composite materials used to protect against the risk of liquid aerosols. The study included experimental determination of the relationship between such structural parameters of nonwovens as their thickness and composition of layered composites, and process parameters such as aerosol velocity relative to liquid aerosol filtration efficiency. Experimental results of the study of changes in the efficiency of aerosol filtration through layered composites of nonwovens with the courses determined in accordance with the applicable theoretical equation for the area of laminar and turbulent flow were confronted. Analysis of the research results showed the dependence of filtration efficiency on the structural parameters of the tested nonwoven composite layers (primarily thickness and composition of layered composites), mechanical processing parameters (aerosol flow velocities). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, Nr 1 (111); 23--51
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mezoporowate materiały węglowe: Synteza z wykorzystaniem matryc krzemionkowych i charakterystyka właściwości adsorpcyjnych
Mesoporous carbon materials: Silica-templating synthesis and characterization of adsorption properties
Autorzy:
Choma, J.
Jaroniec, M.
Kloske, M.
Zawislak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237514.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
materiał węglowy
matryca krzemionkowa
nanocząstka
inżynieria środowiska
właściwości adsorpcyjne
carbonaceous materials
mesoporous silicas
silica-templating
nanoparticles
environmental engineering
sorption properties
Opis:
Przedstawiono krytyczny przegląd badań dotyczących otrzymywania i charakterystyki właściwości mezoporowatych materiałów węglowych, w tym w szczególności materiałów uporządkowanych. Omówiono najważniejsze metody otrzymywania uporządkowanych mezoporowatych węgli przy użyciu uporządkowanych mezoporowatych krzemionek, koloidalnych cząstek krzemionkowych oraz koloidalnych kryształów krzemionkowych. Szczególną uwagę poświęcono metodzie wykorzystującej monolity ze sprasowanej koloidalnej krzemionki jako matryce, które impregnowano kwasem szczawiowym (katalizator) i następnie pochodnymi fenolu z formaldehydem (te ostanie po polimeryzacji były karbonizowane). Wykazano, że ta metoda umożliwia otrzymanie jednorodnego mezoporowatego materiału węglowego, również takiego materiału węglowego z nanocząstkami np. srebra, a także - po procesie aktywacji za pomocą KOH - mikro-mezoporowatego materiału węglowego. Omówione materiały węglowe mają interesujące właściwości adsorpcyjne i strukturalne, takie jak względnie duże pole powierzchni, jednorodne i często uporządkowane mezopory oraz dużą objętość porów, które czynią je atrakcyjnymi materiałami do zastosowań w adsorpcji, katalizie oraz do magazynowania i przetwarzania energii.
This work presents a critical survey of accomplishments in the research on the synthesis and characterization of mesoporous carbon materials, especially ordered mesoporous carbons. An account is given of the major methods for the synthesis of ordered mesoporous carbons, using ordered mesoporous silicas, colloidal silica and colloidal silica crystals. Special attention was devoted to the method involving monoliths obtained from colloidal silica as templates, which after impregnation with oxalic acid (catalyst) were filled with phenol derivatives and formaldehyde; the latter were carbonized after polymerization. This method produced carbon materials with uniform mesopores, as well as carbons with nanoparticles such as silver, and after KOH activation, also carbons with micro- and mesopores. The aforementioned carbonaceous materials have interesting adsorption and structural properties (a relatively large surface area, uniform and often ordered mesopores, a large pore volume), which make them attractive for applications in adsorption, catalysis and energy storage, as well as for conversion-related uses.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2008, 30, 2; 3-15
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koronawirusy : niewidzialne zagrożenie o globalnym zasięgu
Coronaviruses : an invisible threat with a global reach
Autorzy:
Stobnicka-Kupiec, Agata
Górny, Rafał L.
Gołofit-Szymczak, Małgorzata
Ławniczek-Wałczyk, Anna
Cyprowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845084.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
koronawirusy
SARS-CoV-2
środowisko pracy
diagnostyka
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
coronaviruses
occupational environment
diagnostic
health sciences
environmental engineering
Opis:
Koronawirusy są przyczyną wielu chorób ludzi i zwierząt. Od momentu pierwszych obserwacji Beaudette’a i Hudsona w 1933 r., opisujących „zadyszkę kurczaków” jako śmiertelną chorobę układu oddechowego (Beaudette, Hudson 1933; 1937), aż po czasy współczesne zdominowane informacjami o światowej pandemii COVID-19, znaczenie tej grupy drobnoustrojów dla zdrowia i bezpieczeństwa zarówno populacji generalnej, jak i pracujących nabiera coraz większego znaczenia. Stosowane dziś nowoczesne metody analizy molekularnej oraz coraz bardziej precyzyjne rozpoznanie reakcji immunologicznych związanych z działaniem patogenów z tej grupy pozwala nie tylko na pełniejsze zrozumienie biologii koronawirusów, ale i na poznanie patogenezy wywoływanych przez nie chorób. W artykule opisano systematykę rodziny Coronaviridae, scharakteryzowano budowę wirionu i sposoby jego namnażania się, przedstawiono metodykę badań próbek klinicznych i środowiskowych na obecność w nich koronawirusów oraz opisano patogenność tej grupy drobnoustrojów wraz z krótką charakterystyką największych epidemii, których przyczyną były wirusy SARS i MERS. W artykule szczególną uwagę poświęcono wirusowi SARS-CoV-2, który jest odpowiedzialny za mającą obecnie miejsce światową pandemię, zapoznając czytelnika nie tylko ze skutkami zdrowotnymi zakażenia wywołanego przez ten koronawirus, ale i opisując działania stosowane w profilaktyce przeciwwirusowej, przedstawiając prace związane z opracowywaniem szczepionek przeciw temu koronawirusowi i charakteryzując zagrożenia wywołane jego obecnością w najbardziej narażonych sektorach gospodarki.
Coronaviruses are causative agent of many human and animal diseases. Since the first observations made by Beaudette and Hudson in 1933, describing “gasping disease” of chickens as a deadly respiratory disease, to modern times dominated by information about the global COVID-19 pandemic, the importance of this group of pathogens for the health and safety of both the general and the working populations has been constantly growing. Nowadays, the modern methods of molecular analysis and precise recognition of immunological reactions related to the activity of pathogens from this group allow not only a more complete understanding of the biology of coronaviruses, but also the pathogenesis of the diseases caused by them. This article describes the taxonomy of Coronaviridae family, characterizes the structure of the virion and methods of its multiplication, presents the methodology of clinical and environmental samples testing used to confirm the presence of coronaviruses, and describes the pathogenicity of this group of microorganisms along with a brief description of the largest epidemics caused by SARS and MERS coronaviruses. A special emphasis in this paper is given to SARS-CoV-2 coronavirus, which is responsible for the currently observed global pandemic, familiarizing the potential readers with the health effects of infection caused by this virus, activities used in antiviral prophylaxis, works related to the development of vaccines and the risk caused by its presence in the most vulnerable sectors of the economy.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 4 (106); 5-35
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
2-Nitroanizol : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
2-Nitroanisole : documentation of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Starek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138060.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
mutagenność
2-nitroanizol
rakotwórczość
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
2-nitroanisole
mutagenicity
cancerogenicity
MAC value
health sciences
environmental engineering
Opis:
2-Nitroanizol jest bezbarwną lub słabo żółtą cieczą, słabo rozpuszczalną w wodzie. Stosowany jest do produkcji o-anizydyny i o-dianizydyny będących półproduktami do syntezy barwników azowych. 2-Nitroanizol ma zharmonizowaną klasyfikację w Unii Europejskiej: – Carc. 1B – rakotwórczy, kategoria zagrożenia 1B, – H350 – może powodować raka po narażeniu drogą oddechową lub skórną, – Acute Tox. 4 – toksyczność ostra 4, – H302 – działa szkodliwie po połknięciu. Narażenie zawodowe na ten związek występuje podczas jego produkcji i stosowania. W Polsce w 2016 r. narażonych na 2-nitroanizol było 203 pracowników. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat ostrych i przewlekłych zatruć 2-nitroanizolem. Brak jest informacji dotyczących badań epidemiologicznych nad skutkami zdrowotnymi narażenia na ten związek. U gryzoni 2-nitroanizol wykazywał niewielką toksyczność po podaniu jednorazowym. W warunkach narażenia powtarzanego zwierząt toksyczne działanie związku manifestowało się: wzrostem masy narządów miąższowych, zahamowaniem przyrostu masy ciała oraz methemoglobinemią i niedokrwistością hemolityczną. Związek ten działał mutagennie w testach bakteryjnych, indukował mutacje genowe, aberracje chromosomowe i wymianę chromatyd siostrzanych oraz uszkadzał DNA (dodatni wynik testu kometowego). U zwierząt laboratoryjnych 2-nitroanizol indukował zmiany przednowotworowe i nowotworowe głównie w: pęcherzu moczowym, nerkach i jelicie grubym. Podstawą wartości NDS 2-nitroanizolu są wyniki badań krótkoterminowych na szczurach narażanych drogą dożołądkową. Za skutki krytyczne narażenia na 2-nitroanizol przyjęto: wzrost masy wątroby i śledziony oraz niedokrwistość hemolityczną. Wychodząc z wartości NOEL, wynoszącej 8 mg/kg mc./dzień, i współczynników niepewności o łącznej wartości 36, obliczono wartość NDS na poziomie 1,6 mg/m³ . Na podstawie danych z literatury obliczono, że ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego przy tym stężeniu, w warunkach 40-letniego narażenia, wynosi 2 x 10-3, co można uznać za ryzyko dopuszczalne. Normatyw oznaczono „Carc. 1B” – substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
2-Nitroanisole is a colorless to yellowish liquid poorly soluble in water. It is used primarily to o-anisidine and o-dianisidine synthesis, which are precursors of azo dyes. 2-Nitroanisole has harmonized classification in the European Union: Carc. 1B 4 – carcinogenic, 1B category; H350 – may cause cancer after exposure trough the respiratory tract or skin; Acute Tox. 4 – acute toxicity 4; H302 – it acts adversely after swallowing. Occupational exposure to this compound occurs during its production and application. In Poland in 2016 203 workers were exposed to 2-nitroanisole. No data on 2-nitroanisole toxicity in humans were found in the available literature. In rodents 2-nitroanisole did not demonstrate large toxicity after administration in a single dose. In these animals repeatedly treated with this compound an increase in parenchymatous organ weights, decrease in body weight and also methemoglobinemia and hemolytic anemia were observed. 2-Nitroanisole was mutagenic in bacterial tests, induced gene mutations, chromosomal aberrations and sister chromatid exchange, and also damaged DNA (positive commet test). In rodents 2-nitroanisole induced both preneoplastic and neoplastic alterations mainly in urinary bladder, kidneys, and large intestine. The maximum admissible concentration (MAC) value for 2-nitroanisole has been calculated on the basis of the results of a short term experiment performed on rats. The critical effects observed were an increase in both liver and spleen weight and hemolytic anemia. On the basis of the NOEL value at the level of 8 mg/kg bw./day and uncertainty factors of 36, a MAC value at the level of 1.6 mg/m³ was obtained. On basis of literature data urinary bladder cancer risk associated with 1.6 mg/m³ concentration of 2-nitroanisole and a lifetime occupational exposure (40 years) was calculated at 2 × 10-3, which may be recognized as acceptable risk. The MAC has ”Carc. 1B” notation (carcinogenic substance, 1B category). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 2 (100); 83-99
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tioacetamid – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Thioacetamide – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Bruchajzer, Elżbieta
Szymańska, Jadwiga
Frydrych, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138272.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
tioacetamid
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
inżynieria środowiska
nauki o zdrowiu
thioacetamide
occupational exposure
toxicity
MAC-TWA
environmental engineering
health sciences
Opis:
Tioacetamid występuje w postaci bezbarwnych kryształów o charakterystycznym zapachu merkaptanów. Dawniej był stosowany jako: fumigant zapobiegający gniciu pomarańczy, środek przyspieszający wulkanizację gumy oraz stabilizator oleju napędowego. Obecnie jest wykorzystywany w analizie jakościowej jako źródło siarkowodoru. Według informacji z Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Mieszaniny, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym w latach 2005-2016 w Polsce na tioacetamid narażonych było od 486 do 1 137 osób. Większość z nich stanowiły kobiety. Wartość LD50 po dożołądkowym podaniu związku szczurom wynosi 301 mg/kg mc. Tioacetamid ma silne działanie hepatotoksyczne. Tioacetamid podany szczurom w pojedynczej dawce powodował martwicę zrazików wątrobowych. Podawany wielokrotnie prowadził do uszkodzenia wątroby, o czym świadczyły m.in. zmiany biochemiczne (zwiększenie aktywności: aminotransferaz, gamma-glutamylotransferazy, alkalicznej fosfatazy oraz stężenia bilirubiny w surowicy), a także jej marskość. Skutki toksycznego działania tioacetamidu wykazane w doświadczeniach przewlekłych na zwierzętach świadczą o wyraźnej zależności ich występowania od czasu narażenia. Po przewlekłym narażeniu szczurów na tioacetamid w wodzie do picia (o stężeniu 0,03%, czyli około 35 mg/kg mc./dzień) lub w paszy (0,5% w paszy, czyli około 28 mg/kg mc./dzień) po 4 miesiącach notowano zapalenie wątroby i miejscowe ogniska martwicy w wątrobie, później zmiany te nasilały się, a po 8 ÷ 17 miesiącach występowały: przewlekłe zapalenie wątroby, marskość oraz nowotwory wątroby i przewodów żółciowych. Wyniki badań mutagenności i genotoksyczności tioacetamidu nie są jednoznaczne. Można przyjąć, że związek stwarza ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego w warunkach in vivo, po biotransformacji do silnie hepatotoksycznego metabolitu. Przemiany metaboliczne tioacetamidu w organizmie prowadzą – w wyniku S-oksydacji, głównie przy udziale CYP2E1 – do sulfotlenku (TASO), a następnie hepatotoksycznego, bardzo reaktywnego sulfonu (TASO2). Ma on podstawowe znaczenie w mechanizmie działania toksycznego związku (łącząc się z makrocząsteczkami wątroby). Metabolity tioacetamidu nasilają także stres oksydacyjny. Wystąpienie nowotworów w przewlekłych eksperymentach na zwierzętach spowodowało, że Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) w 1987 roku zaliczyła tioacetamid do grupy 2B, czyli do czynników przypuszczalnie rakotwórczych dla człowieka. Zgodnie z klasyfikacją CLP eksperci Unii Europejskiej zaliczyli tioacetamid do substancji rakotwórczych kategorii zagrożenia 1B z przypisem H350 „może powodować raka”. Za podstawę wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) przyjęto hepatotoksyczne działanie tioacetamidu na szczury, którym podawano związek wielokrotnie drogą dożołądkową. Za wartość NDS zaproponowano stężenie 1,5 mg/m3 . Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Zaproponowano także oznaczenie związku „Carc. 1B” informujące, że jest to substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Thioacetamide occurs in the form of colorless crystals with a characteristic smell of mercaptans. It was used in the past as a fumigant to prevent oranges from rotting, in rubber vulcanization and as a diesel stabilizer. It is currently used in a qualitative analysis as a source of hydrogen sulfide. According to information from the Central Register of Data on Exposure to Carcinogenic or Mutagenic Substances, Mixtures, Factors or Technological Processes in 2005-2016 from 486 to 1137 people were exposed to thioacetamide in Poland. Most of them were women. The LD50 value after intragastric administration of the compound to rats is 301 mg/kg. Thioacetamide is a strong hepatotoxic agent, its single dose caused hepatic necrosis. Administered repeatedly it induced liver damage, which was indicated by biochemical changes and cirrhosis. The effects of thioacetamide toxicity in chronic animal experiments indicated a relationship to exposure time. After chronic exposure of rats to thioacetamide in drinking water (at 0.03%, i.e., approximately 35 mg/kg/day) or in feed (0.5% in feed, i.e., approximately 28 mg/kg/day), hepatitis and local hepatic foci were noted after 4 months, these changes later intensified, and after 8–17 months chronic hepatitis, cirrhosis and cancer of the liver and bile ducts occurred. The results of mutagenicity and genotoxicity studies of thioacetamide are inconclusive. It can be assumed that the compound may damage genetic material in vivo after biotransformation to a highly hepatotoxic metabolite. The metabolism of thioacetamide by S-oxidation (mainly with the participation of CYP2E1) leads to the production of sulfoxide (TASO), and then to hepatotoxic, highly reactive sulfone (TASO2). The latter is of fundamental importance for the mechanism of toxic action of thioacetamide (by binding with hepatic macromolecules). Thioacetamide metabolites also induce oxidative stress. Because of neoplasms observed in chronic studies, International Agency for Research on Cancer (IARC) included thioacetamide in group 2B – agents probably carcinogenic to humans. According to the CLP classification, thioacetamide is a category-1B carcinogen with a “H350 – May cause cancer” note. The hepatotoxic effects of thioacetamide in rats after repeated administration were used as the basis for determining the maximum acceptable concentration (MAC; TLV-TWA – threshold limit value-time weighted average). A concentration of 1.5 mg/m3 was proposed as the MAC value. There are no bases to determine the short-term exposure limit (STEL) and the biological limit value (BLV). “Carc. 1B” marking is also proposed, as thioacetamide is a category-1B carcinogen. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 4 (102); 149-179
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie zużytego oleju rzepakowego do zasilania ogniwa paliwowego
Use of used canola oil to powering of fuel cell
Autorzy:
Włodarczyk, P. P.
Włodarczyk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/104489.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
ogniwo paliwowe
olej rzepakowy
paliwo
inżynieria środowiska
odnawialne źródła energii
fuel cell
canola oil
fuel
environmental engineering
renewable energy sources
Opis:
Stały rozwój gospodarczy państw generuje znaczne ilości odpadów, przy jednoczesnym wysokim zapotrzebowaniu na energie elektryczną. Technologią, która potencjalnie mogłaby połączyć wykorzystanie odpadów wraz z produkcją energii jest technologia ogniw paliwowych. Ogniwa takie przetwarzają energię paliwa bezpośrednio w energię elektryczną z pominięciem procesu spalania paliwa. Niektóre substancje odpadowe mogłyby stanowić dla nich potencjalne paliwo. Oleje roślinne (również odpadowe) stanowią obecnie alternatywę dla oleju napędowego. Powinny więc również stanowić alternatywę dla paliw do zasilania ogniw paliwowych. Autorzy starają się w pracy przedstawić nowy kierunek zagospodarowania odpadowego oleju rzepakowego w sposób bezpośredni z pominięciem procesu spalania. Praca przedstawia elektroutlenianie oleju rzepakowego na gładkiej elektrodzie platynowej w wodnym roztworze H2SO4. Jako pośrednik, pozwalający na uzyskanie emulsji dodawanej do elektrolitu, wykorzystano Syntanol DS-10. Pomiarów dokonano w reaktorze szklanym sprzężonym z potencjostatem. Uzyskana gęstość prądu wyniosła 10 mA/cm2 . Wykazano, więc możliwość zasilania ogniwa paliwowego zużytym olejem rzepakowym. W prototypowym ogniwie zasilanym takim olejem uzyskano 53 mW mocy.
The constant economic development of countries generates significant amounts of waste, while at the same time high demand for electricity. The technology that could potentially combine waste utilization with energy production is fuel cell technology. Fuel cells convert fuel energy directly into electricity without intermediate stadium like fuel combustion process. Some waste substances could be a potential fuel for fuel cells. Vegetable oils (also waste) are now an alternative to diesel oil. These oils potentially can also be fuels for fuel cells. In paper the authors' try to present a new direction of using waste canola oil in a direct way, without combustion process. The paper presents measurements of electrooxidation of used canola oil emulsion prepared on the basis of a non-ionic surfactant on a smooth platinum electrode in an aqueous solution of H2SO4. The resulting current density reached the level of 10 mA/cm2 . So, the possibility of using used canola oil as fuel for fuel cells has been proved. Power was obtained in prototype fuel cell was obtained is equal 53 mW.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 4/II; 395-402
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How far is environmental engineering from biomedical engineering?
Integracja wiedzy pomiędzy inżynierią środowiska a inżynierią biomedyczną
Autorzy:
Zarzycki, R.
Nawrotek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106509.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
biomedical engineering
environmental engineering
transfer of knowledge
research transfer
transport phenomena
inżynieria biomedyczna
inżynieria środowiska
transfer wiedzy
transfer badań
zjawiska transportu pędu
zjawiska ciepła i masy
Opis:
The development of science, which has been observed in recent years, shows that engineering knowledge and activity are becoming more and more interdisciplinary. Up to the late 80-ties of the previous century, the experience and interest of engineers covered mainly hard sciences that directly followed their education. After this period, the engineering knowledge and solutions proposed in one discipline started to be applied successfully in other domains. This tendency can be seen especially in Biomedical Engineering, which development is based on achievements made in the rest of hard sciences, even if they seem to be as distant as Environmental Engineering.
Rozwój nauki, który obserwuje się w ostatnich latach, wymaga czerpania i integracji wiedzy z różnych jej dziedzin. Do końca lat 80. ubiegłego wieku zainteresowania i praca inżyniera były ściśle związane ze zdobytą przez niego wiedzą i obejmowały głównie nauki ścisłe. Po tym okresie wiedza techniczna oraz rozwiązania zaproponowane w jednej dziedzinie nauki zaczęły być z powodzeniem stosowane w innych. Tendencję tę widać szczególnie w Inżynierii Biomedycznej, której rozwój opiera się na osiągnięciach dokonanych w pozostałych naukach ścisłych, nawet, jeśli wydają się one być tak odległe, jak Inżynierii Środowiska.
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2015, 20, 1-2; 7-18
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elektromagnetyczne aspekty użytkowania diatermii chirurgicznych – pilotowe badania modelowe ekspozycji pracowników
Electromagnetic aspects of the use of surgical diathermy - pilot model studies of workers’ exposure
Autorzy:
Karpowicz, Jolanta
Zradziński, Patryk
Gryz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146793.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Indygo Zahir Media
Tematy:
diatermia chirurgiczna
pole elektromagnetyczne
ekspozycja
bezpieczeństwo i higiena pracy
inżynieria środowiska
inżynieria biomedyczna
electrosurgical diathermy
electromagnetic field
exposure
occupational safety and health
environmental engineering
biomedical engineering
Opis:
Elektromagnetyczne zagrożenia zawodowe podczas zabiegów z użyciem diatermii chirurgicznych (DCH) determinowane są m.in. stanem zdrowia pacjenta, wyposażeniem i organizacją przestrzenną sali operacyjnej oraz organizacją pracy zespołu zabiegowego. W artykule przeanalizowano ten problem z wykorzystaniem parametrów charakteryzujących takie zagrożenia zgodnie z wymaganiami prawa pracy (tj. parametrów pola elektromagnetycznego w otoczeniu DCH oraz miar skutków jego oddziaływania na ludzi – współczynnika SAR i natężenia indukowanego w organizmie pola elektrycznego E-ind). Wykorzystano wyniki zaawansowanych symulacji komputerowych, dotyczących modeli scenariuszy narażenia różnych (1-10-osobowych) zespołów zabiegowych (z jednobryłowymi, jednorodnymi modelami ciała człowieka). Przy niedostatecznej izolacji elektrycznej operatora DCH i innych osób przebywających przy pacjencie, skutki oddziaływania na nie pola elektromagnetycznego są do 10-krotnie większe i mają inny rozkład przestrzenny niż w modelach izolowanych od podłoża. Porównywalnie do operatora mogą być narażone również inne osoby (przebywające obok operatora i po przeciwnej stronie pacjenta). Również rozkład przestrzenny narażenia pacjenta jest silnie uzależniony od liczebności i miejsca przebywania zespołu zabiegowego, co może być istotne np. podczas operowania użytkowników implantów medycznych. Planowane są szersze badania symulacyjne skutków narażenia zespołów zabiegowych na pole elektromagnetyczne emitowane przez DCH (SAR i E-ind). Dotychczas ze względu na trudności techniczne takiego modelowania komputerowego były one rozpoznane w stopniu niewystarczającym do pełnej realizacji wymagań prawa pracy.
Occupational electromagnetic hazards during the medical use of surgical diathermy (DCH) are determined, among others, by the patient’s health, equipment and spatial organization of the treatment room, and organization of the work of the treatment team. The article analyses this problem with the use of parameters characterizing such hazards in accordance with the requirements of the labour law (i.e. the parameters of the electromagnetic field in the proximity to DCH and metrics of its impact on humans - the SAR coefficient and the strength of electric field induced in the body E-ind). There were used the results of advanced computer simulations, considering models of exposure scenarios of various (1-10 people) treatment teams (with single block, homogeneous models of the human body). With insufficient electrical insulation of the DCH operator and other people present in proximity to the patient, the effects of electromagnetic field influence on them are up to 10 times stronger and have a different spatial distribution than in the models insulated from the ground. The other people may be exposed comparable to the operator (when staying next to the operator and on the opposite side of the patient). Also, the spatial distribution of patient exposure is strongly dependent on the size and location of the treatment team, which may be important, for example, when treatment of users of medical implant. Broader simulation studies of the effects of exposure of treatment teams to the electromagnetic field emitted by DCH (SAR and E-ind) are planned. So far due to the technical difficulties of the computer modelling required in them, they were insufficiently recognized to fully meet the requirements of labour law.
Źródło:
Inżynier i Fizyk Medyczny; 2020, 9, 6; 445--455
2300-1410
Pojawia się w:
Inżynier i Fizyk Medyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania prawidłowego umieszczania wkładek przeciwhałasowych w przewodzie słuchowym z użyciem przenośnego urządzenia
Tests for the correct insertion of earplugs in the ear canal performed with the use of a portable device
Autorzy:
Kozłowski, Emil
Młyński, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087519.pdf
Data publikacji:
2021-11-19
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
hałas
ochronniki słuchu
wkładki przeciwhałasowe
tłumienie dźwięku
inżynieria środowiska
ochrona słuchu
noise
hearing protectors
earplugs
sound attenuation
environmental engineering
hearing conservation
Opis:
WstępCelem badań było przeprowadzenie oceny poprawności umieszczania wkładek przeciwhałasowych w przewodzie słuchowym przez osoby dysponujące różną wiedzą w tym zakresie. Stosowanie ochronników słuchu prowadzi do obniżenia ryzyka uszkodzenia słuchu, co wpisuje się w zagadnienia inżynierii środowiska.Materiał i metodyPrzeprowadzono pomiary tłumienia dźwięku wkładek przeciwhałasowych z udziałem 21 osób bez doświadczenia w ich stosowaniu. Pomiary powtórzono po zapoznaniu się badanych z instrukcją użytkowania wkładek, a następnie po przeszkoleniu w ich poprawnym umieszczaniu w przewodzie słuchowym. Badania przeprowadzono za pomocą nowo opracowanego przenośnego urządzenia służącego do szybkiego pomiaru tłumienia dźwięku.WynikiZapoznanie się badanych z instrukcją użytkownika spowodowało, że wartość tłumienia dźwięku była większa o 6,7 dB i 3,3 dB, odpowiednio, dla częstotliwości 250 Hz i 4000 Hz w stosunku do pomiaru, podczas którego wkładki były umieszczane w przewodzie słuchowym bez jakichkolwiek wskazówek. Jeszcze większy wzrost tłumienia (odpowiednio, 9,2 dB i 5,4 dB) zaobserwowano, gdy badani przeszli szkolenie z poprawnego umieszczania wkładek. W większości przypadków zmiany tłumienia dźwięku w wyniku udzielania badanym wskazówek były istotne statystycznie.WnioskiOsoby niemające żadnego doświadczenia w stosowaniu wkładek przeciwhałasowych mają znaczny problem z ich poprawnym umieszczaniem. Zapoznanie się z instrukcją użytkownika także tego nie gwarantuje. Dopiero szkolenie polegające na dokładnym pokazaniu, jak poprawnie umieszcza się wkładki, powoduje, że w większości przypadków badani potrafią zrobić. Med. Pr. 2021;72(5):521–528
BackgroundThe aim of the study was to assess the correct insertion of earplugs in the ear canal by people with different knowledge regarding this matter. The use of hearing protectors leads to a reduction in the risk of hearing loss, which is part of environmental engineering.Material and MethodsMeasurements of sound attenuation by earplugs were carried out with the participation of 21 people with no experience in the use of earplugs. The measurements were repeated until the subjects had read the instructions for the use of earplugs, and then after the subjects had been trained in the correct insertion of earplugs in the ear canal. The tests were carried out using a newly developed portable device for quick measurements of sound attenuation.ResultsFamiliarizing the subjects with the instructions for use resulted in a sound attenuation value being 6.7 and 3.3 dB higher, at 250 and 4000 Hz, respectively, compared to the measurement when the subjects inserted earplugs in the ear canal without any guidance. An even greater increase in attenuation was observed when the subjects were trained to insert earplugs, at 9.2 dB (250 Hz) and 5.4 dB (4000 Hz), respectively. In most cases, the changes in attenuation as a result of providing guidance were statistically significant.ConclusionsPersons who have no experience in using earplugs have significant problems with their correct insertion. Reading the instructions for use does not guarantee that earplugs will be inserted correctly. Only the training showing how to insert the earplugs correctly results in people being able to do it correctly in most cases. Med Pr. 2021;72(5):521–8
Źródło:
Medycyna Pracy; 2021, 72, 5; 521-528
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
N-Metyloformamid : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
N-Methylformamide : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Bruchajzer, Elżbieta
Szymańska, Jadwiga
Frydrych, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845113.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
N-metyloformamid
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
N-methylformamide
occupational exposure
toxicity
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
N-Metyloformamid to bezbarwna ciecz o amoniakalnym zapachu stosowana jako rozpuszczalnik i półprodukt do reakcji chemicznych. Nie ma danych o narażeniu ludzi w warunkach zawodowych w Polsce.N-Metyloformamid bardzo dobrze wchłania się do organizmu człowieka. Wartości LD50 dla N-metyloformamidu podanego zwierzętom różnymi drogami są zbliżone (2 600 ÷ 4 000 mg/kg mc.). Po jednorazowym lub krótkoterminowym podawaniu związku w dawkach 100 ÷ 1 200 mg/kg mc. obserwowano nasilające się objawy uszkodzenia wątroby. Największe stężenie nie powodujące skutków szkodliwych (NOAEC) wynosiło 120 mg/m³ (dwutygodniowe inhalacyjne narażenie szczurów). Przy stężeniach 320 mg/m³ oraz 980 mg/m³ obserwowano nasilające się skutki działania hepatotoksycznegoN-metyloformamidu. Działanie toksyczne na wątrobę przyjęto za skutek krytyczny. Brakuje danych o działaniu podprzewlekłym, przewlekłym oraz rakotwórczym związku na zwierzęta laboratoryjne.N-Metyloformamid nie działał mutagennie i genotoksycznie, ale powodował skutki embriotoksyczne i teratogenne. Za podstawę do wyznaczenia wartości NDS dla N-metyloformamidu przyjęto wartość NOAEC (120 mg/m³), a wartość NDSN-metyloformamidu wyliczono na poziomie 3,3 mg/m³. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stꬿenia w materiale biologicznym (DSB). Zaproponowano oznakowanie związku jako „Ft” (substancja o działaniu szko¬dliwym na rozrodczość) oraz „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
N-Methylformamide is a colorless liquid with an ammoniacal odor, used as a solvent and an intermediate for chemical reactions. There are no data on occupational exposure in Poland. N-Methylformamide is very well absorbed into the human body. The LD50 values for N-methylformamide administered to animals in various routes are similar (2600–4000 mg/kg bw). After single or short-term administration of the compound in doses of 100–1200 mg/kg bw. worsening symptoms of liver damage have been observed. No-observed adverse effect concentration (NOAEC) was established at 120 mg/m³ (two-week inhalation exposure in rats). Increase of hepatotoxic effect of N-methylformamide were observed at concentrations of 320 mg/m³ and 980 mg/m³ . There are no data on the sub-chronic, chronic and carcinogenic effects of the compound in laboratory animals. N-Methylformamide was not mutagenic and genotoxic. It caused embryotoxic and teratogenic effects. The NOAEC value (120 mg/m³ ) was used as the basis for determining the MAC (maximum acceptable concentration) value for N-methylformamide, and the MAC value for N-methylformamide was calculated at 3.3 mg/m³ . There are no basis to determine the short-term value (STEL) and biological limit value (BLV). It has been proposed to label the compound as ˝Ft˝ (toxic for repoduction) and ˝skin˝ (skin absorption of the substance may be as important as inhalation exposure). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 1 (107); 15-49
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
4-Toliloamina (p-toluidyna) : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
4-Aminotoluene (p-toluidine) : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Soćko, Renata
Gromiec, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138159.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
4-toliloamina
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
p-toluidine
occupational exposure
toxicity
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
4-Toliloamina (p-toluidyna) ma postać białych, połyskujących płatków. Substancja ta jest wytwarzana i/lub importowana do Europejskiego Obszaru Gospodarczego w ilości 1 000 ÷ 10 000 t/rok. Związek jest używany jako półprodukt w syntezach substancji organicznych, m.in. przy produkcji: barwników, żywic jonowymiennych, pestycydów oraz farmaceutyków. Około 1 000 t 4-toliloaminy/rok stosuje się do produkcji pestycydów, m.in. insektycydu o nazwie Fipronil oraz fungicydu Tolylfluanid. Substancja jest stosowana także w laboratoriach jako odczynnik do wykrywania: ligniny, nitrylu oraz floroglucynolu. W projekcie dyrektywy ustanawiającej 5. wykaz wskaźnikowych dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego zamieszczono wartości dla 4-toliloaminy na poziomie: OEL (TWA) – 4,46 mg/m3 , STEL – 8,92 mg/m³ . Wartość średnia ważona jest dwukrotnie mniejsza od obowiązującej wartości NDS dla 4-toliloaminy w Polsce – 8 mg/m³ . Podczas narażenia zawodowego na 4-toliloaminę duże znaczenie ma droga inhalacyjna i skórna. Według danych o narażeniu na 4-toliloaminę uzyskanych od Głównego Inspektora Sanitarnego za 2017 i 2018 r., nie odnotowano w warunkach zawodowych przekroczenia obowiązującej wartości NDS (8 mg/m³ ). 4-Toliloamina jest klasyfikowana jako substancja działająca toksycznie po połknięciu, przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą, działająca drażniąco na oczy oraz uczulająca w kontakcie ze skórą. Ponadto 4-toliloaminę zaklasyfikowano jako substancję rakotwórczą kategorii zagrożenia 2., czyli substancję, co do której podejrzewa się, że jest rakotwórcza dla człowieka. Na podstawie dostępnych danych wykazano, że krytycznymi skutkami narażenia na 4-toliloaminę są krew (methemoglobinemia) i wątroba. Podstawą do wyliczenia wartości NDS było działanie methemoglobinotwórcze 4-toliloaminy odnotowane w badaniu na szczurach Wistar, którym podawano związek z paszą o zawartości 4 lub 14% tłuszczu, w dawkach: 0; 40; 80 lub 160 mg/kg mc./dzień przez 1- i 3-miesiące. 4-Toliloamina powodowała u zwierząt narażanych istotny statystycznie, w porównaniu do zwierząt z grupy kontrolnej, wzrost poziomu methemoglobiny we krwi. Przyjmując za wartość LOAEL dawkę 40 mg/kg mc./dzień wyliczono z niej wartość NDS. Na podstawie wyników przeprowadzonych obliczeń zaproponowano dla 4-toliloaminy wartość NDS na poziomie 4,46 mg/m³ (tj. takim jaki jest podany w projekcie dyrektywy ustanawiającej 5. wykaz wskaźnikowych dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego zgodnie z dyrektywą 98/24/WE). Wartość NDSCh zaproponowano na poziomie 8,8 mg/m³ . Ustalona wartość NDSCh powinna zabezpieczyć pracowników przed możliwym podrażnieniem oczu. Ze względu na działanie drażniące 4-toliloaminy na oczy zaproponowano oznakowanie związku literą „I” (substancja o działaniu drażniącym), a ze względu na wartość LD50 po podaniu na skórę królika wynoszącą 890 mg/kg mc. – opatrzenie informacją o wchłanianiu przez skórę („skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową). 4-Toliloamina zgodnie z klasyfikacją zharmonizowaną została zaklasyfikowana jako substancja działająca uczulająco na skórę, dlatego zaproponowano wprowadzić również oznakowanie literą „A” – substancja o działaniu uczulającym. Działanie uczulające na skórę wykazano u świnek morskich oraz ludzi uczulonych na p-fenylenodiaminę, u których odnotowano reakcję krzyżową na 2-procentową 4-toliloaminę. Zaproponowano pozostawić zalecaną wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) dla 4-toliloaminy na poziomie ustalonym dla związków methemoglobinotwórczych, tj. 2% methemoglobiny we krwi. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
4-Aminotoluene (p-toluidine) has the form of white, lustrous plates or leaflets with a characteristic wine-like odour. The substance is manufactured and / or imported into the European Economic Area in the amount of 1000–10.000 t / year. Five registrants from Germany registered the substance on ECHA’s website. 4- Aminotoluene is used as an intermediates in the manufacture of many dyes, resins, pesticides, pharmaceuticals and in the synthesis of organic chemicals. About 1000 t of 4-aminotoluene / year is used for the production of pesticides, including an insecticide called Fipronil and a fungicide Tolylfluanid. The substance is also used in laboratories as a reagent for lignin, nitrile and phloroglucinol. 4- Aminotoluene is included in draft Directive (Chemical Agents Directive 98/24 / EC) establishing the 5th list of indicative occupational exposure limit values with values: OEL: 4.46 mg / m³ ; STEL: 8.92 mg / m³ , much lower than the obligatory MAC value at 8 mg/m³ in Poland therefore the monograph with the hygienic standard proposal has been developed again. As far as occupational exposure to 4-aminotoluene (production and use) is concerned, the route of exposure is significant: inhalation and dermal contact. Taking into consideration health effects, 4-aminotoluene is classified as toxic by inhalation, in contact with the skin and if swallowed, irritating to eyes, sensitising by skin contact and carcinogenic cat. 2 (suspected of causing cancer). A review of scientific literature showed that exposure to 4-aminotoluene affects blood (methemoglobin inducer) and the liver. The basis for calculating the proposed MAC value was the methaemoglobinogenic effect of 4-aminotoluene recorded in a 1- and 3-month study on Wistar rats, which were given 4-aminotoluene with feed containing 4% or 14% fat, in doses: 0; 40; 80 or 160 mg/kg/day. 4-Aminotoluene caused statistically significant, dose-related increases in the level of methaemoglobin in the blood compared to control animals. Based on the above effect, the 40 mg / kg / day dose was taken as the LOAEL value and the OEL value was calculated from it. It was proposed to adopt an OEL value of 4-aminotoluene at 4.4 mg /m³ , i.e. as it is in the draft directive establishing the 5th list of indicative occupational exposure limit values according to Directive 98/24 / EC. The instantaneous value of OELs was proposed at the level of 8.8 mg/m³ . This value should protect employees against possible eye irritation. Due to the eye irritation of 4-aminotoluene, it was proposed to label the compound with the letter “I” (irritant), and because of the LD50 after administration to the skin of a rabbit of 890 mg/kg. – information on skin absorption (‘skin’ – absorption of the substance through the skin may be just as important as when inhaled). 4-Aminotoluene according to the harmonized classification was classified as a skin sensitiser, therefore it was proposed to introduce the notation with the letter “A” – a substance with sensitizing effect. Skin sensitization has been demonstrated in guinea pigs and in people allergic to p-phenylenediamine, in which a cross reaction to 2% 4-aminotoluene has been reported. It was proposed to leave the limit value as admissible concentration in biological material (DSB) at the level recommended for methaemoglobinogenic substances, i.e. 2% of methaemoglobin in the blood. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 2 (104); 39-61
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akrylonitryl. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Acrylonitrile. Determination in workplace air
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Woźnica, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146833.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
akrylonitryl
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
acrylonitrile
determination method
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Akrylonitryl (AN) jest wysoce łatwopalną, bezbarwną cieczą o nieprzyjemnym zapachu. W przemyśle akrylonitryl jest stosowany głównie do produkcji poliakrylonitrylu (PAN) i jego kopolimerów. Akrylonitryl może powodować raka. Celem prac badawczych było opracowanie metody oznaczania akrylonitrylu w powietrzu na stanowiskach pracy, która umożliwi oznaczanie jego stężeń na poziomie 0,1 mg/m3 . Metoda polega na: adsorpcji zawartych w badanym powietrzu par akrylonitrylu na węglu aktywnym, desorpcji roztworem acetonu w disiarczku węgla i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Badania wykonano z zastosowaniem chromatografu gazowego (GC) z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID) wyposażonym w kolumnę kapilarną DB-VRX (60 m × 0,25 mm, 1,4 µm). Walidację metody przeprowadzono zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie akrylonitrylu w powietrzu środowiska pracy w zakresie stężeń 0,1 ÷ 2 mg/m³ . Metoda oznaczania akrylonitrylu została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Acrylonitrile (AN) is highly flammable, colorless liquid with an unpleasant odor. Acrylonitrile is used in industry to produce polyacrylonitrile (PAN) and its copolymers. Acrylonitrile can cause cancer. The aim of this study was to develop a method for determining acrylonitrile in workplace air which will allow determination of its concentrations at the level of 0.1 mg/m3 . The method was based on adsorption of acrylonitrile vapors on activated carbon, desorption with acetone solution in carbon disulfide and chromatographic analysis of the obtained solution. The study was performed using a gas chromatograph (GC) with a flame ionization detector (FID) equipped with a DB-VRX capillary column (60 m × 0.25 mm, 1.4 µm). The method was validated in accordance with the requirements of Standard No. EN 482. The method allows the determination of acrylonitrile in workplace air at the concentration range from 0.1 to 2 mg/m³ . The method for determining acrylonitrile has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 4 (110); 131--141
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Benzen. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Benzene. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Szymańska, Jadwiga
Frydrych, Barbara
Bruchajzer, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352096.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
benzen
toksyczność
rakotwórczość
narażenie zawodowe
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
benzene
toxicity
carcinogenicity
occupational exposure
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
Benzen jest bezbarwną lub lekko żółtą cieczą o charakterystycznym zapachu. Naturalnymi źródłami benzenu są gazy emitowane z wulkanów i pożarów lasów oraz produkty ropopochodne. Benzen stosuje się przede wszystkim jako rozpuszczalnik oraz materiał wyjściowy w syntezie wielu chemikaliów. W Polsce w 2020 r. 28 osób pracowało w narażeniu na benzen o stężeniach powyżej obowiązującej wartości NDS. Benzen działa narkotycznie w warunkach zatrucia ostrego. Ciekły działa drażniąco. Po narażeniu przewlekłym u ludzi obserwowano zmiany hematologiczne we krwi oraz nowotwory, w tym ostrą białaczkę szpikową. Podobne efekty obserwowano u zwierząt laboratoryjnych. Benzen i/lub jego metabolity wykazują działanie genotoksyczne. Takie działanie benzenu wykazano u ludzi zawodowo narażonych na związek o stężeniu <3,2 mg/m3(<1 ppm). Benzen nie jest teratogenem dla zwierząt. Jako wartość NDS dla benzenu proponuje się przyjąć stężenie rekomendowane w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE, tj. 0,66 mg/m3. Ryzyko wystąpienia białaczki u pracowników zawodowo narażonych na benzen o stężeniu 0,66 mg/m3 mieści się w zakresie 2,7 · 10−4 ÷ 1˚10−3. Proponuje się także dodać notacje: „Carc. 1A” (substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1A); „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową); „Muta. 1B” (działanie mutagenne na komórki rozrodcze kategorii zagrożenia 1B). Jako biomarkery zawodowego narażenia na benzen zaproponowano stężenie benzenu 2,5 μg/l moczu oraz stężenie kwasu S-fenylomerkapturowego (S-PMA) na poziomie 9,0 μg/g kreatyniny w moczu. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
Benzene is a colorless to slightly yellow liquid with the characteristic odor. Gases emitted from volcanoes and forest fires as well as petroleum products are natural sources of benzene. It is used primarily as a solvent and a starting material in the synthesis of many chemicals. In 2020 Poland, 28 people were exposed to benzene in concentrations exceeding the current TLV value. Benzene is a narcotic under the severe poisoning conditions. The liquid is irritating. Haematological changes in the blood and neoplasms, including acute myeloid leukemia, have been observed in humans after chronic exposure. Similar effects were seen in laboratory animals. Benzene and/or its metabolites are genotoxic. Such an effect of benzene was demonstrated in people occupationally exposed to the compound at a concentration of < 3.2 mg/m³ (< 1 ppm). Benzene is not an animal teratogen. As the value of TLV for benzene, it is proposed to adopt the concentration recommended in the Directive of the European Parliament and of the Council amending Directive 2004/37/EC, i.e. 0.66 mg/m3 . The risk of leukemia at employees professionally exposed to benzene at a concentration of 0.66 mg/m3 is within the range from 2.7 • 10−4 to 1 • 10−3. It is also proposed to add the following notations: “Carc. 1A” (carcinogenic substance of hazard category 1A); “Skin” (the absorption of substances through the skin may be as important as for inhalation exposure); “Muta. 1B” (germ cell mutagenicity, hazard category 1B). Benzene concentration of 2.5 µg/l of urine and the concentration of S-phenylmercapturic acid (S-PMA) at the level of 9.0 µg/g of creatinine in urine were proposed as biomarkers of occupational exposure to benzene. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 3 (113); 21-117
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of the usefulness of selected computer programs in the context of educating students of the environmental engineering
Ocena użyteczności wybranych programów komputerowych w kontekście kształcenia studentów inżynierii środowiska
Autorzy:
Krzeszowski, Ś.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106432.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
environmental engineering
educational process
computer programs
questionnaire form
ranking of the software
inżynieria środowiska
proces dydaktyczny
programy komputerowe
ankieta
ranking oprogramowania
Opis:
The article presents the evaluation of usefulness of selected computer applications applied in the process of educating students from ordered specialty Environmental Engineering who study at the Silesian University of Technology in the faculty of Energy and Environmental Engineering. The evaluation was carried out by means of the analysis of questionnaires filled in by the graduates of the first cycle degree programme at the aforementioned specialty. The analysis was carried out for both, the area of application of the selected software related to the didactic process and the area of the software application in the predicted professional career of the students surveyed.
W artykule przedstawiono ocenę przydatności wybranych programów komputerowych zastosowanych w procesie kształcenia studentów kierunku zamawianego inżynieria środowiska studiujących na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej. Ocenę przeprowadzono poprzez analizę ankiet wypełnionych przez absolwentów studiów I stopnia ww. kierunku. Przeprowadzono analizę zarówno dla obszaru zastosowań wybranych programów związanego z procesem dydaktycznym, jak i dla obszaru zastosowań tego oprogramowania w prognozowanej karierze zawodowej ankietowanych studentów.
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2015, 20, 1-2; 31-37
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kadm i jego związki nieorganiczne – w przeliczeniu na Cd – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Cadmium and its inorganic compounds – expressed as Cd – inhalable fraction :documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Sapota, Andrzej
Daragó, Adam
Jakubowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138268.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
kadm
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
DSB
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
cadmium
toxicity
occupational exposure
TLV
BEI
health sciences
environmental engineering
Opis:
Kadm (Cd) jest białym metalem o niebieskawym odcieniu. Tworzy szereg związków, występując w nich wyłącznie w 2+ stopniu utlenienia. Związki kadmu są w różnym stopniu rozpuszczalne w wodzie. Do grup największego ryzyka zalicza się pracowników zatrudnionych przy produkcji: akumulatorów niklowo-kadmowych, stopów, pigmentów kadmowych, barwieniu tworzyw sztucznych pigmentami, a także pracowników hut metali nieżelaznych oraz spawaczy tnących metale powleczone antykorozyjną warstwą kadmu. Według danych Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Preparaty, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym w Polsce na kadm i jego związki było narażonych 4 276 pracowników. Kadm ulega wchłanianiu do organizmu drogą wziewną i pokarmową. U ludzi wchłanianie wynosi odpowiednio: 2 ÷ 50% i 4 ÷ 6%. Eliminacja kadmu z organizmu jest procesem powolnym. Szacowane okresy półtrwania kadmu wynoszą od 5 do 30 lat. Wyniki badań przeprowadzonych u osób narażonych na kadm w środowisku pracy wykazały, że stężenie progowe kadmu w moczu, przy którym stwierdzono wzmożone wydalanie w moczu białek niskocząsteczkowych, wynosiło 5 ÷ 10 µg/g kreatyniny. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) uznała w 1993 r. kadm za czynnik rakotwórczy dla ludzi (grupa 1.). Wyniki badań eksperymentalnych na szczurach dostarczyły dowodów na rakotwórcze działanie kadmu w wyniku narażenia inhalacyjnego. Kadm jest uznany przez SCOEL za czynnik rakotwórczy kategorii zagrożenia C (czyli jako genotoksyczny czynnik rakotwórczy), dla którego można określić próg (stężenie) działania, zwany również progiem praktycznym. Narządami krytycznymi toksycznego działania kadmu i jego związków nieorganicznych u ludzi (w zależności od drogi narażenia – pokarmowa, inhalacyjna) są nerki, płuca oraz prawdopodobnie kości. Skutkiem krytycznym w przypadku działania kadmu na nerki jest wzmożone wydalanie w moczu białek niskocząsteczkowych, natomiast skutkiem krytycznym w przypadku działania na płuca jest działanie rakotwórcze związku. Jako podstawę do zaproponowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla frakcji wdychalnej kadmu i jego związków przyjęto wyniki badań inhalacyjnych na szczurach narażanych na kadm o stężeniach: 30; 13,4 lub 10 µgCd/m³ przez 18 miesięcy. Stężenie 10 µg Cd/m³ przyjęto jako wartość NOAEL. Po podstawieniu do wzoru i uwzględnieniu współczynników niepewności o łącznej wartości 10 ustalono stężenie 0,001 mg/m³ (1 µg Cd/m³ ) jako wartość NDS dla frakcji wdychalnej. Monitoring biologiczny jest najlepszym wskaźnikiem narażenia na kadm. Wydalanie kadmu z moczem umożliwia ocenę wielkości kumulacji związku w ustroju oraz uwzględnia wszystkie źródła narażenia na kadm, w tym skażonej żywności i palenia tytoniu, natomiast stężenie kadmu we krwi stanowi marker aktualnego narażenia. Dotychczasowe wartości DSB we krwi i w moczu wynosiły odpowiednio 5 μg Cd/l i 5 μg Cd/g kreatyniny. Po dyskusji na 91. posiedzeniu Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN wartości te pozostawiono jako obowiązujące. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Cadmium (Cd) is a white metal with a bluish tint. It forms a number of compounds occurring in them on the degree of oxidation 2+. Cadmium compounds are water-soluble to varying degrees. The highest risk groups include employees involved in the production of nickel-cadmium batteries, alloys, cadmium pigments as well as employees of non-ferrous metal smelters and cutting welders of metals covered with a cadmium anti-corrosion layer. According to the Central Register of Data on Exposure to Substances , Preparations, Factors or Technological Processes on Carcinogenic or Mutagenic Action, 4276 workers in Poland were exposed to cadmium and its compounds. Cadmium is absorbed into the body through inhalation and digestive systems. In humans, the absorption is 2–50% and 4–6%, respectively. Elimination of cadmium from the body is a slow process. The estimated half-life of cadmium is from 5 to 30 years. Results of studies conducted in subjects exposed to cadmium in the work environment showed that the threshold concentration of cadmium in urine, at which increased excretion of low molecular weight proteins in urine was found, is 5–10 µg/g creatinine. In 1993, IARC identified cadmium and its compounds as a human carcinogen (group 1). The results of experimental studies in rats provided evidence of cadmium carcinogenicity as a result of inhalation exposure. Cadmium is recognized by SCOEL as a category C carcinogen, i.e. as a genotoxic carcinogen for which a threshold of action (concentration) can be determined, also called a practical threshold. The critical organs for the toxic effects of cadmium and its inorganic compounds in humans, depending on the route of exposure, are kidneys, lungs and possibly bones. The critical effect of cadmium on kidneys is increased excretion of low molecular weight proteins in urine, while the critical effect on lungs is the carcinogenic effect. Inhalation studies in rats exposed to cadmium at concentrations of 30 µgCd/m³ , 13.4 µgCd/m³ and 10 µgCd/m³ for 18 months were used as the basis to propose TLV-TWA. The concentration of 10 µg Cd/m³ was taken as the NOAEL value. After applying the formula and taking into account the uncertainty factors with a total value of 10, the concentration of 0.001 mg/m3 (1 µgCd/m³ ) was determined as the TLV-TWA value for the inhaled fraction. Biological monitoring is the µgCd/m³ ) was determined as the TLV-TWA value for the inhaled fraction. Biological monitoring is the best indicator of cadmium exposure. The excretion of cadmium in urine enables the assessment of cumulative cadmium in the body and takes into account all sources of cadmium exposure, including contaminated food and smoking, while the blood cadmium concentration is a measure of current exposure. Previous BEI values in blood and urine were 5 μgCd/l and 5 μgCd/g creatinine, respectively. After discussion at the 91st meeting of the Interministerial Committee for TLVs and PELs, these values were maintained as mandatory. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 4 (102); 5-41
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1-Naftyloamina i jej sole – w przeliczeniu na 1-naftyloaminę : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
1-Naphtylamine and its salts – as 1-naphtylamine : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Michalak, Ewa
Czerczak, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845102.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1-naftyloamina
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
1-naphthylamine
occupational exposure
toxicity
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
1-Naftyloamina występuje w postaci białych kryształów o charakterystycznym zapachu, które po wystawieniu na działanie powietrza, światła i wilgoci stają się czerwone. Jest stosowana do syntezy barwników i pigmentów, leków, antyoksydantów, herbicydów. Liczba zatrudnionych na stanowiskach, gdzie występowało narażenie zawodowe na 1-naftyloaminę i jej sole w Polsce nie jest znana. W wyniku ostrego zatrucia inhalacyjnego 1-naftyloaminą u ludzi obserwowano: sinienie ust, paznokci i skóry, dezorientację, zawroty i ból głowy, duszność oraz osłabienie. Działanie przewlekłe na zwierzęta 1-naftyloaminy po podaniu drogą pokarmową prowadziło do uszkodzenia wątroby (dystrofia komórek wątrobowych, stłuszczenie wątroby, nagromadzenie lipofuscyny), a przewlekłe narażenie inhalacyjne do zmian parametrów hematologicznych, złuszczającego śródmiąższowego zapalenia płuc, schorzeń płuc i przewlekłego zapalenia nerek i pęcherza moczowego, częściowo związanego z krwiomoczem i albuminurią. Wyniki badań mutagenności i genotoksyczności 1-naf¬tyloaminy nie są jednoznaczne. IARC w 1987 r. zaliczyła 1-naftyloaminę do grupy 3. W porównaniu do 2-naftyloaminy ulegającej w dużym stopniu N-hydroksylacji, 1-naftyloamina nie jest w znaczący sposób N-hydroksylowana. Dlatego brak działania rakotwórczego u zwierząt doświadczalnych może wynikać z braku skutecznej aktywacji metabolicznej. Wartość normatywu higienicznego ustalono na podstawie wartości NOEL, wynoszącej 15 mg/kg mc./dzień, uzyskanej z badań na psach narażanych drogą pokarmową na 1-naftyloaminę przez 9 lub 10 lat. W tych eksperymentach podawanie czystej 1-naftyloaminy, bez zanieczyszczeń izomerem 2-naftyloaminy, nie powodowało zwiększenia częstości zachorowań na raka pęcherza moczowego u psów. Zaproponowano wartość NDS dla 1-naftyloaminy i jej soli na poziomie 3,5 mg/m³. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
1-Naphthylamine forms white crystals with a characteristic odor that turn red when exposed to air, light and moisture. It is used as an intermediate in the synthesis of dyes, antioxidants, herbicides, drugs and other chemicals. The number of employees exposed to 1-naphthylamine and its salts in Poland has not been studied. The results of acute poisoning by inhalation with 1-naphthylamine by human are blue lips, fingernails and skin, confusion, dizziness, headache, shortness of breath and weakness. Chronic effect on animals of 1-naphthylamine after oral administration leads to liver damage (hepatic cell dystrophy, hepatic steatosis, accumulation of lipofuscin). Chronic inhalation leads to changes in hematological parameters, desquamative interstitial pneumonia, lung disease, and chronic nephritis and bladder inflammation, partly associated with haematuria and albuminuria. The results of the mutagenicity and genotoxicity tests on 1-naphthylamine are inconclusive. In 1987 IARC included 1-naphthylamine in Group 3. Compared to highly N-hydroxylated 2-naphthylamine, 1-naphthylamine is not significantly N-hydroxylated. Therefore, the lack of a carcinogenic effect in experimental animals may be due to the lack of effective metabolic activation. The value of the hygiene standard was derived based on the NOEL value of 15 mg/kg bw/day, obtained from studies on dogs exposed by the oral route for 9 or 10 years. In these experiments, administration of pure 1-naphthylamine, without isomer 2 contamination, did not increase the incidence of bladder cancer in dogs. The maximum acceptable concentration (MAC) value was proposed for 1-naphthylamine and its salt of 3.5 mg/m³ . This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 3 (109); 5-27
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dekan-1-ol i jego izomery: dekan-2-ol, dekan-3-ol, dekan-4-ol, dekan-5-ol. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
1-Decanol and its isomers: 2-decanol, 3-decanol, 4-decanol, 5-decanol. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Szymańska, Jadwiga
Frydrych, Barbara
Bruchajzer, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146834.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
dekan-1-ol
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
1-decanol
toxicity
occupational exposure
health sciences
environmental engineering
Opis:
Dekan-1-ol [112-30-1] jest alifatycznym alkoholem tłuszczowym o dziesięciu atomach węgla. Jest on jednym z pięciu izomerów dekanolu. Są to alkohole o średniej długości łańcucha, które znalazły zastosowanie w produkcji: rozpuszczalników, środków powierzchniowo czynnych, pestycydów, smarów, wosków, kremów oraz kosmetyków. Dekan-1-ol i dekan-3-ol są stosowane również jako syntetyczne substancje smakowo-zapachowe dodawane do żywności. Związek ten naturalnie występuje w olejkach eterycznych pozyskiwanych z nasion i kwiatów różnych roślin, na skalę przemysłową jest otrzymywany na drodze syntezy chemicznej. Narażenie zawodowe na dekan-1-ol dotyczy osób uczestniczących w procesie produkcji i stosowania tej substancji. W warunkach pracy zawodowej głównymi drogami narażenia są układ oddechowy i skóra. Do najczęstszych objawów zatrucia należą podrażnienie oczu i skóry. Wyniki badań uzyskane z użyciem testów in vitro i in vivo wskazują, że dekan-1-ol nie działał mutagennie i genotoksycznie. W badaniach na zwierzętach nie zanotowano również zmian nowotworowych będących wynikiem narażenia na ten związek. W dostępnych wynikach badań brak jest informacji o toksyczności narządowej dekan-1-olu i/lub jego izomerów u ludzi, a także nie ma wystarczających wyników badań na zwierzętach narażanych drogą inhalacyjną lub pokarmową. Zaproponowano przyjąć za podstawę do wyznaczenia NDS dla dekan-1-olu wyniki badań uzyskane na zwierzętach dla związków o podobnej strukturze chemicznej, tj. 2-etyloheksanolu i oktan-1-olu. Zaproponowano wartość NDS dla dekan-1-olu i jego izomerów na poziomie 30 mg/m³ , a wartość chwilową NDSCh na poziomie 60 mg/m³ . Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym – DSB. Ze względu na działanie drażniące substancję oznakowano literą „I”. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
1-Decanol [112-30-1] is an aliphatic fatty alcohol with ten carbon atoms. It is one of five isomers of decanol. They are medium chain length alcohols that have found use in the manufacture of solvents, surfactants, pesticides, lubricants, waxes, creams and cosmetics. 1-Decanol and 3-decanol are also used as synthetic flavourings added to foods. This compound occurs naturally in essential oils extracted from the seeds and flowers of various plants, while on an industrial scale it is obtained by chemical synthesis. Occupational exposure to 1-decanol concerns individuals involved in the production process and use of this substance. Under occupational conditions, the main routes of exposure are the respiratory system and the skin. The most common symptoms of poisoning are eye and skin irritation. Results from in vitro and in vivo tests indicate that 1-decanol did not have mutagenic or genotoxic effects. Also, no tumour changes resulting from exposure to this compound were noted in animal studies. Available literature lacks information on organ toxicity of 1-decanol and/or its isomers in humans and there are no sufficient results of studies on animals exposed to the compound by inhalation or ingestion. The results of animal studies for compounds with a similar chemical structure, i.e. 2-ethylhexanol and octane-1-ol, were taken as the basis for the determination of the MAC (TWA) for 1-decanol. For 1-decanol and its isomers a MAC of 30 mg/m³ was proposed and STEL of 60 mg/m³ . There is no basis for setting a concentration limit value in biological material – DSB. The substance is labelled with the letter "I" for irritation.This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 4 (110); 5--32
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of possibility of yeast production increase at maintained carbon dioxide emission level
Analiza możliwości zwiększenia produkcji drożdży przy utrzymaniu poziomu emisji ditlenku węgla
Autorzy:
Włodarczyk, B.
Włodarczyk, P. P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396164.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
production increase
renewable energy sources
environmental engineering
technological wastewater treatment
yeast
environmental protection
wzrost produkcji
odnawialne źródła energii
inżynieria środowiska
oczyszczanie ścieków technologicznych
drożdże
ochrona środowiska
Opis:
Main parameters polluting of technological wastewater (dregs from decantation and thicken of the wort) from yeast industry are: nitrogen, potassium and COD. Such wastewater are utilized mostly on agricultural fields. Unfortunately, these fields can only accept a limited amount of wastes. The basic parameter limiting there the amount of wastewater is nitrogen. When capacity of the production is large sewages are often pretreated at an evaporator station. However, due to the fairly high running costs of the evaporator station currently such a solution is applied only to a small amount of wastes (just to meet legal requirements). Replacement of the earth gas with a biomass being supplied to the evaporator station from the agricultural fields will both allow to maintain the carbon dioxide emission level and enable the production growth. Moreover, the biomass growing on the agricultural fields being fertilized with the wastewater coming from the yeast production allows consequently to utilize the greater volume of wastewater. Theoretically, the possible increase in the yeasts production, with maintaining the carbon dioxide emission level, can reach even 70%. Therefore, the solution presented in this paper combines both intensification of the yeasts production and maintaining the carbon dioxide emission level.
Głównymi parametrami technologicznych ścieków drożdżowych są azot, potas i ChZT. Ścieki te mogą być zagospodarowywane na polach rolniczego wykorzystania, jednak pola te mogą przyjąć tylko ograniczoną ich ilość. Podstawowym parametrem limitującym ilość ścieków kierowanych na pola jest azot. Z tego względu obniżenie stężenia tego parametru umożliwiłoby skierowanie na pola większej ilości ścieków, przy jednoczesnym spełnieniu norm. W analizowanym zakładzie instalacją redukującą poziom azotu w ściekach jest stacja wyparna. Jednak ze względu na wysokie koszty użytkowania tej instalacji, kierowana jest do niej tylko niewielka ilość najbardziej zanieczyszczonych ścieków. Zamiana gazu ziemnego, wykorzystywanego do wytworzenia pary zasilającej stację wyparną, na biomasę uprawianą na własnych polach rolniczego wykorzystania pozwoli na obniżenie kosztów użytkowania stacji wyparnej. Efektem czego będzie możliwość zwiększenia produkcji oraz utrzymanie poziomu emisji ditlenku węgla. Praca przedstawia rozwiązanie pozwalające na wzrost produkcji na poziomie 70%, przy utrzymaniu poziomu emisji ditlenku węgla.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2016, No. 23(4); 161-173
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa metoda oznaczania naftyloamin w powietrzu do oceny narażenia zawodowego
A new method for the determination of naphatylamines in workplace air for occupational exposure assessment
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Kondej, Dorota
Woźnica, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082694.pdf
Data publikacji:
2021-04-15
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
HPLC
inżynieria środowiska
nauki o zdrowiu
naftyloamina
determination method
workplace air
environmental engineering
health sciences
naphthylamine
Opis:
Wstęp: Naftyloaminy (NA), tzn. 1-naftyloamina (1-NA) oraz 2-naftyloamina (2-NA) i jej sole (chlorowodorek i octan 2-naftyloaminy), to bezbarwne krystaliczne ciała stałe. Znalazły one zastosowanie m.in. w produkcji farb i barwników. W Unii Europejskiej sklasyfikowano 1-NA jako substancję toksyczną, a 2-NA i jej sole jako substancje rakotwórcze kategorii 1A. Celem pracy było opracowanie nowej metody oznaczania NA, która umożliwi ich oznaczanie w środowisku pracy w zakresie stężeń 0,3–6 μg/$m^3$. Materiał i metody: Metoda polega na zatrzymaniu NA na filtrze zaimpregnowanym kwasem siarkowym(VI). Po rozpuszczeniu w wodzie, zalkalizowaniu roztworem wodorotlenku sodu i ekstrakcji metanolem na kolumienkach Oasis HLB roztwory w metanolu analizowano z zastosowaniem wysokosprawnego chromatografu cieczowego z detektorem fluorescencyjnym. Wyniki: Opracowana metoda umożliwia oznaczanie 1-NA oraz 2-NA i jej soli w zakresie stężeń 0,3–6 μg/$m^3$. Granica wykrywalności (limit of detection – LOD) wynosi 81 pg/ml dla 1-NA i 80,6 pg/ml dla 2-NA. Wnioski: Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 i może być wykorzystywana przez laboratoria higieny pracy do wykonywania pomiarów zawartości 1-NA oraz 2-NA i jej soli w powietrzu na stanowiskach pracy w celu oceny narażenia pracowników na te substancje.
Background: Naphthylamine (NA), i.e., 1-naphthylamine (1-NA) and 2-naphthylamine (2-NA) and its salts (2-naphthylamine hydrochloride and 2-naphthylamine acetate) are colorless crystalline solids. They have been used, among others, in the production of paints and dyes. In the European Union, 1-NA is classified as a toxic substance, and 2-NA and its salts as carcinogenic category 1A. The aim of this study was to develop a new method for the determination of NA, which will enable the determination of 1-NA and 2-NA and its salts in the working environment, in the concentration range of 0.3–6 μg/$m^3$. Material and Methods: The method consists in passing the test air containing the substances to be determined through a glass fiber filter impregnated with sulphuric acid(VI). After recovery with water and sodium hydroxide solution followed by extraction into a solid on Oasis HLB columns, the solutions in methanol are analyzed using a high-performance liquid chromatograph with a fluorescence detector and Ultra C18 column. Results: The method developed allows determining 1-NA and 2-NA and its salts in the concentration range of 0.3–6 μg/$m^3$. The limit of detection for 1-NA is 81 pg/ml and for 2-NA – 80.6 pg/ml. Conclusions: The method is characterized by good precision and accuracy; it meets the requirements of European Standard PN-EN 482 and can be used by occupational hygiene laboratories to measure the level of 1-NA and 2-NA and its salts in workplace air to assess workers’ exposure to these substances.
Źródło:
Medycyna Pracy; 2021, 72, 2; 145-154
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izopren. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Isoprene. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Klimczak, Michał
Kilanowicz-Sapota, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352086.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
izopren
toksyczność
rakotwórczość
narażenie zawodowe
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
isoprene
toxicity
carcinogenicity
occupational exposure
MAC
OEL
health sciences
environmental engineering
Opis:
Izopren jest bezbarwną cieczą o dużej lotności, powszechnie stosowaną w przemyśle, głównie w produkcji polimerów. Jest także związkiem powstającym endogennie u zwierząt i ludzi. W Polsce liczba osób narażonych na izopren w 2020 r. wynosiła 36, w tym 8 kobiet. W latach 2020-2021 nie odnotowano pracowników zatrudnionych w warunkach powyżej 0,1 wartości NDS (tj. 10 mg/m³ ), jak i przekroczeń tej wartości. Dane o toksyczności izoprenu u ludzi są nieliczne, obserwowano jedynie słabe działanie drażniące na błonę śluzową nosa, gardła i krtani. W badaniach toksyczności przewlekłej izoprenu u myszy i szczurów (narażenie inhalacyjne) stwierdzano: zaburzenia hematologiczne, atrofię jąder, zmiany przednowotworowe oraz różne nowotwory. U myszy stwierdzono także skutki neurotoksyczne i trwałą degenerację istoty białej rdzenia kręgowego. Izopren u zwierząt doświadczalnych nie wpływał na rozrodczość oraz nie wywoływał toksyczności rozwojowej. W badaniach in vivo wykazywał działanie genotoksyczne, za które odpowiadał jego metabolit – diepoksyd. Z uwagi na działanie rakotwórcze izoprenu na myszy i szczury związek uznano za rakotwórczy kategorii 1B. Za podstawę do zaproponowania wartości NDS dla izoprenu przyjęto jego działanie neurotoksyczne obserwowane u myszy narażanych inhalacyjnie. Najniższe zastosowane stężenie 70 ppm (≈ 200 mg/m³ ) uznano za wartość LOAEC dla tego skutku. Zaproponowano stężenie 8 mg/m³ (2,8 ppm) jako wartość NDS dla izoprenu oraz oznakowanie substancji symbolem „Carc. 1B”. Brak jest podstaw do wyznaczenia wartości chwilowej NDSCh oraz dopuszczalnej w materiale biologicznym DSB, jak również do adnotacji „skóra”. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Abstract Isoprene is a colourless liquid with high volatility commonly used in industry, mainly in the production of polymers. It is also synthetized endogenously in animals and humans. In Poland, the number of people exposed to isoprene in 2020 was 36, including 8 women. In 2020-2021, there were no workers exposed above 0.1 of the MAC value (i.e. 10 mg/m³ ) or MAC value. Data on the toxicity of isoprene in humans are scarce. Only weak irritant effects on the mucous membranes of the nose, throat and larynx were observed. Effects of chronic isoprene toxicity studies in mice and rats (inhalation exposure) include haematological disorders, testicular atrophy, pre-neoplastic lesions and various tumours. Neurotoxic effects and degeneration of the white matter of the spinal cord were also observed in mice. Isoprene in experimental animals did not affect reproduction or cause developmental toxicity. In in vivo studies, it showed genotoxic effects mediated by its metabolite diepoxide. Due to the carcinogenicity of isoprene in mice and rats, the compound was considered as a carcinogen category 1B. The proposed MAC value for isoprene (8 mg/m³ (2.8 ppm)) is based on the neurotoxic effects observed in mice exposed to isoprene by inhalation (LOAEC value of 70 ppm (≈ 200 mg/m³ )). There is no basis for setting the STEL and BEI values nor for label labelling with the symbol “skin”. Isoprene is labelled with the symbol “Carc. 1B”. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2023, 1 (115); 151--175
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System monitorowania zagrożeń pyłowych i akustycznych w zakładach przemysłowych wykorzystujący mierniki niskokosztowe
The monitoring system of dust and noise hazards in an industrial facility based on low-cost environmental sensors
Autorzy:
Jankowski, Tomasz
Oberbek, Przemysław
Morzyński, Leszek
Szczepański, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352042.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
pyły
hałas
system monitorowania
mierniki niskokosztowe
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
dust
noise
monitoring system
low-cost sensors
health sciences
environmental engineering
Opis:
Spośród czynników szkodliwych związanych ze środowiskiem pracy największe zagrożenie stanowią hałas i pyły. Skutecznym rozwiązaniem tego problemu może być ciągłe monitorowanie parametrów środowiska pracy umożliwiające szybkie wykrycie obszarów o dużej emisji hałasu i stężeniu pyłów oraz ich źródeł. Dzięki proponowanemu rozwiązaniu służby BHP otrzymają narzędzie do szybkiego reagowania na przekroczone wartości dopuszczalne narażenia na czynniki szkodliwe dla zdrowia. Takie rozwiązanie ułatwi także ocenę stanu technicznego instalacji, ponieważ nadmierna emisja pyłów i/lub wysokie poziomy narażenia na hałas mogą być efektem rozszczelnień lub wadliwej pracy urządzeń. Wyniki prototypu miernika dla stężeń pyłów zawieszonych PM2.5 są zadowalające. Pomiary porównawcze poziomów dźwięku A dla różnych poziomów sygnału testowego potwierdziły małe różnice w stosunku do miernika referencyjnego. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że prototyp można stosować jako narzędzie do szybkiego i skutecznego reagowania na przekroczone wartości dopuszczalne narażenia na pyły i hałas w zakładzie przemysłowym. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Among the harmful factors related to the work environment, noise and dust poses the greatest threat. Continuous monitoring of working environment parameters may be an effective solution to this problem, enabling the quick detection of areas with high noise emissions and dust concentration and their sources. Thanks to the proposed solution, OSH services will receive a tool for a quick response to exceeded exposure limit values for factors harmful to health. Such solution will also facilitate the assessment of technical conditions of installation, because excessive dust emission and/or high levels of exposure to noise may be the result of unsealing, or faulty operation of devices. The results of the meter prototype for PM2.5 concentrations of suspended dust are satisfactory. Comparative measurements of A-sound levels for different test signal levels confirmed small differences in relation to the reference meter. It was found that the prototype can be used as a tool for a quick and effective response to exceeded exposure limit values for dust and noise in an industrial plant. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 2 (112); 5--26
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fosforan trifenylu. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Triphenyl phosphate. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Szparaga, Mateusz
Czerczak, Sławomir
Kupczewska-Dobecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352088.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
fosforan trifenylu
TPP
toksyczność
NDS
środek przeciwzapalny
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
triphenyl phosphate
TLV
toxicity
flame retardant
health sciences
environmental engineering
Opis:
Fosforan trifenylu (TPP) jest bezbarwnym ciałem stałym o zapachu przypominającym fenol. Znajduje zastosowanie jako plastyfikator do produkcji: żywic, wosków, klejów, oprawek okularów i kosmetyków. Fosforan trifenylu charakteryzuje się małą toksycznością ostrą po narażeniu drogą: pokarmową, inhalacyjną, skórną. Wchłanianie z przewodu pokarmowego i z miejsca wstrzyknięcia jest powolne. W badaniach na zwierzętach fosforan trifenylu nie wykazywał działania drażniącego na skórę, ale powodował podrażnienie oczu u królików. Nie wykazywał działania mutagennego oraz nie wywoływał nowotworów u zwierząt (u ludzi brak danych). Fosforan trifenylu działa ogólnoustrojowo. W 13-tygodniowym badaniu toksyczności na szczurach Wistar przerost komórek wątrobowych i zmiany morfologiczne w tarczycy obserwowano przy dawce fosforanu trifenylu 105 mg/kg mc./dzień. Za wartość NOEL dla działania ogólnonarządowego i neurotoksycznego przyjęto dawkę 20 mg/kg mc./dzień. W badaniu NTP (2018) wyznaczono dolną granicę przedziału ufności dawki referencyjnej BMDL na poziomie 39 mg/kg mc. dla skutków ogólnoustrojowych, manifestujących się zmniejszeniem poziomu wolnej tyroksyny i cholesterolu HDL. We wszystkich badanych dawkach związku, tj. >55 mg/kg mc., stwierdzono zmniejszenie aktywności cholinesterazy w surowicy o 35 ÷ 70% – nie obliczono dawki referencyjnej BMD dla tego skutku. Po dawce 200 mg/kg mc./dzień u królików wystąpił zwiększony odsetek płodów bez dodatkowych płatów płuc. Za wartość NOAEL dla toksyczności rozwojowej przyjęto dawkę 80 mg/kg mc./dzień. Przyjmując wartość NOEL, obliczono wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla fosforanu trifenylu na poziomie 10 mg/m³ . Brak podstaw do ustalenia wartości chwilowej (NDSCh) oraz dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB). Substancja nie spełnia kryteriów klasyfikacji pod kątem wchłaniania przez skórę. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Triphenyl phosphate (TPP) is a colorless solid with a phenol-like odor. It is used as a plasticizer in the production of resins, waxes, adhesives, spectacle frames, cosmetics. Triphenyl phosphate is characterized by low acute toxicity after oral, inhalation and dermal exposure. Absorption from the gastrointestinal tract and the injection site is slow. In animal studies, it was not irritating to the skin, caused eye irritation in rabbits. Did not show mutagenic and carcinogenic effects in animals (no data in humans). Triphenyl phosphate has a systemic effect. In a 13-week toxicity study in Wistar rats, hepatic cell hyperplasia and thyroid morphological changes were observed at a dose of 105 mg/kg bw/day. The dose of 20 mg/kg bw/day was assumed as the NOEL value (the highest level of no effect) for the organ and neurotoxic effects. In the NTP study (2018), the lower confidence limit of the BMDL reference dose was set at 39 mg/kg bw. for systemic effects, as manifested by a reduction in the level of free thyroxine and HDL cholesterol. At higher doses of the compound (>55 mg/kg), serum cholinesterase activity was inhibited by 35–70% (the BMD reference dose for this effect was not calculated). At 200 mg/kg bw/day, rabbits had an increased percentage of fetuses without additional lung lobes. The dose of 80 mg/kg bw/day was assumed as the NOAEL for developmental toxicity. Assuming the NOEL value, the value of the highest allowable concentration (NDS) for TPP was calculated at the level of 10 mg/m³ . There are no grounds to establish the instantaneous value (NDSCh) and the limit value for biological material (DSB). The substance does not meet the criteria for classification for skin absorption. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2023, 1 (115); 91--113
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propan-2-ol : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Propan-2-ol : determining in workplace air with gas chromatography
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Woźnica, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138049.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
alkohol izopropylowy
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
isopropanol
determination method
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Propan-2-ol jest lotną, bezbarwną cieczą o ostrym charakterystycznym zapachu. W przemyśle jest stosowany jako: rozpuszczalnik, środek odwadniający, środek czyszczący i dezynfekujący. Propan-2-ol działa drażniąco oraz narkotycznie. Może wywoływać uczucie senności lub zawroty głowy. Celem pracy była nowelizacja normy PN-Z-04224-02:1992 przeprowadzona zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda została opracowana w zakresie stężeń od 1/10 do 2 wartości NDS. Badania wykonano, stosując chromatograf gazowy (GC) z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID) wyposażony w kolumnę kapilarną HP-INNOWAX (60 m × 0,25 mm, 0,15 µm). Metoda polega na: adsorpcji par propan-2-olu na węglu aktywnym, desorpcji mieszaniną disiarczku węgla i N,N-dimetyloformamidu oraz analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Zastosowanie do analizy kolumny HP-INNOWAX pozwala na selektywne oznaczanie propan-2-olu w obecności: disiarczku węgla i N,N-dimetyloformamidu. Zakres pomiarowy wynosi 90 ÷1 800 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 9 l. Granica wykrywalności tej metody wynosi 0,09 µg/ml, a granica oznaczalności – 0,28 µg/ml. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania propan-2-olu została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Propan-2-ol is an easily volatile, colourless liquid with a pungent characteristic odour. In industry it is used as a solvent and a dewatering, cleaning and disinfecting agent. Propan-2-ol has an irritating and narcotic effect. It may cause drowsiness or dizziness. The aim of the study was to amend the PN-Z-04224-02:1992 standard in accordance with the requirements of European standard PN-EN 482. The method was developed in the range of concentrations from 1/10 to 2 of the MAC value. The tests were performed using a gas chromatograph (GC) with a flame ionization detector (FID) equipped with a capillary column HP-INNOWAX (60 m × 0.25 × mm, 0.15 µm). The method is based on adsorption of propan- -2-ol vapours on activated carbon, desorption with a mixture of carbon disulphide and N,N-dimethylformamide and chromatographic analysis of the obtained solution. Using an HP-INNOWAX column for the analysis makes it possible to selectively determine propan-2-ol in the presence of carbon disulphide, N,N-dimethylformamide. The measurement range is 90/1 800 mg/m³ for a 9-L air sample. The detection limit of this method is 0.09 µg/ml and the limit of quantification is 0.28 µg/ml. The method is characterized by good precision and accuracy and meets the criteria listed in EN 482 for procedures for measuring chemical agents. The method may be used for assessing occupational exposure to propan-2-ol and the associated risk to workers’ health. The developed method of determining propan-2-ol has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 1 (103); 157-170
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
N-Nitrozodimetyloamina : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
N-Nitrosodimethylamine : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Bruchajzer, Elżbieta
Frydrych, Barbara
Szymańska, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138221.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
N-nitrozodimetyloamina
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
inżynieria środowiska
nauki o zdrowiu
N-nitrosodimethylamine
occupational exposure
toxicity
MAC-TWA
health sciences
environmental engineering
Opis:
N-Nitrozodimetyloamina to palna, lotna, oleista ciecz o żółtej barwie i charakterystycznym zapachu. Stosowana jest w: przemyśle gumowym, skórzanym, odlewniczym oraz w rolnictwie. W Polsce w latach 2005-2016 na N-nitrozodimetyloaminę było narażonych od kilkudziesięciu do kilkuset osób rocznie. Największe stężenia, na które byli narażani pracownicy przemysłu gumowego, wynosiły 4,5 ÷ 9,2 μg/m3. Zatrucia ostre N-nitrozodimetyloaminą u ludzi zdarzały się w wyniku wypadków lub działań o podłożu kryminalnym. Brak jest informacji na temat toksycznego działania N-nitrozodimetyloaminy w warunkach narażenia zawodowego ludzi. Po dożołądkowym podaniu N-nitrozodimetyloaminy szczurom wartość LD50 wynosiła poniżej 50 mg/kg mc. Przewlekłe narażenie (przez 45 ÷ 52 tygodnie) szczurów na N-nitrozodimetyloaminę drogą pokarmową, w dawkach 0,144 ÷ 3,6 mg/kg mc./dzień, powodowało zależne od dawki nasilenie występowania przypadków nowotworów: wątroby, nerek i płuc oraz skrócenie czasu życia. U szczurów, które narażano inhalacyjnie na N-nitrozodimetyloaminę o stężeniach: 120; 600 lub 3 000 μg/m3 przez 207 dni, obserwowano – zależne od stężenia – zwiększenie śmiertelności zwierząt oraz występowanie nowotworów nosa. Najwięcej informacji na temat zależności skutku działania toksycznego od poziomu narażenia pochodzi z doświadczenia wykonanego na szczurach, którym N-nitrozodimetyloaminę podawano przewlekle w wodzie do picia w dawkach 0,001 ÷ 0,697 mg/kg mc./dzień (samcom) lub 0,002 ÷ 1,244 mg/kg mc./dzień (samicom). Dla dawek do 0,2 mg/kg mc./ dzień ryzyko występowania nowotworów wątroby rosło (w zależności od podanej dawki). N-Nitrozodimetyloamina działa mutagennie i genotoksycznie po aktywacji metabolicznej. Ma to związek z mechanizmem działania genotoksycznego i rakotwórczego, za który są odpowiedzialne metabolity. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) zaliczyła N-nitrozodimetyloaminę do grupy 2A (prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi), w ACGIH (w 2001 r.) zakwalifikowano N-nitrozodimetyloaminę do grupy A3 (udowodnione działanie rakotwórcze na zwierzęta i nieznane działanie rakotwórcze na ludzi). Unia Europejska zaliczyła związek do kategorii kancerogenności 1B z przypisem „H350 – może powodować raka”. Podstawą obliczenia wartości NDS dla N-nitrozodimetyloaminy było przewlekłe narażenie szczurów na związek w wodzie do picia i obserwowane zmiany w wątrobie. Na podstawie tych badań przeprowadzono ocenę ryzyka powstania dodatkowego nowotworu, które posłużyło do zaproponowania wartości NDS na poziomie 0,0025 mg/m3, w którym ryzyko nowotworowe wynosiłoby 6,15 10-4. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Zaproponowano także oznaczenie związku „Carc. 1B” (substancja rakotwórcza kat. 1B) oraz „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
N-Nitrosodimethylamine is a flammable, volatile, oily liquid with a yellow color and a characteristic odor. It is used in the rubber and leather industry, foundry and agriculture. In Poland, in the years 2005-2016, several dozen to several hundred people per year were exposed on N-nitrosodimethylamine. The highest concentrations to which rubber industry workers in Poland were exposed were 4.5–9.2 µg/m³ . Acute poisoning with N-nitrosodimethylamine in humans occurred as a result of accidents or criminal activities. After intragastric administration of N-nitrosodimethylamine to rats, LD50 was below 50 mg/kg bw. Chronic oral exposure (45–52 weeks) of rats to N-nitrosodimethylamine at doses of 0.144–3.6 mg/kg/day resulted in a dose-dependent increase in the cancer incidence of the liver, kidneys and lungs, and shortening of lifespan. Most information about the relationship between the toxic effects and level of exposure comes from an experiment performed on rats, in which N-nitrosodimethylamine was administered chronically in drinking water at doses of 0.001–0.697 mg/kg body weight/day (males) or 0.002–1.244 mg/kg bw./day (females). For doses up to 0.2 mg/kg/day, the risk of liver cancer increased (depending on the dose). N-Nitrosodimethylamine was mutagenic and genotoxic after metabolic activation. This is related to the mechanism of genotoxic and carcinogenic action of the metabolites. The International Agency for Research on Cancer (IARC) has included N-nitrosodimethylamine to 2A group (probably carcinogenic to humans), ACGIH (in 2001) qualified N-nitrosodimethylamine to A3 group (proven carcinogenicity to animals and unknown human carcinogenicity). The European Union has classified the compound with the inscription “H350 - can cause cancer”. The basis for the calculation of a threshold limit value-time weighted average (TLV-TWA; maximum acceptable concentration – MAC) for N-nitrosodimethylamine was the chronic exposure of rats to the compound in drinking water and observed changes in the liver. On the basis of these studies, an assessment of the risk of an additional tumor was made, which has been used to propose MAC-TWA values at 0.0025 mg/m³ , for which the cancer risk would be 6.15 × 10-4. There is no basis for the short-term exposure limit (STEL) or biological limit value (BLV). The notations “Carc. 1B” (carcinogenic substance Cat. 1B) and “skin” (absorption through the skin may be as important as in the case of inhalation) were proposed. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 3 (101); 65-119
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesor Romuald Bogoczek (1930-2014) – wspomnienie 30 lat pracy na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym
Autorzy:
Kociolek-Balawejder, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/5208.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
pracownicy naukowi
Bogoczek Romuald
wspomnienia
dorobek naukowy
AE Wroclaw
Wydzial Inzynieryjno-Ekonomiczny
chemia
inzynieria ochrony srodowiska
ochrona srodowiska
Źródło:
Nauki Inżynierskie i Technologie; 2015, 1(16)
2449-9773
2080-5985
Pojawia się w:
Nauki Inżynierskie i Technologie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Furan : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Furan : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Skowroń, Jolanta
Konieczko, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845086.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
furan
toksyczność
środowisko pracy
narażenie zawodowe
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
toxicity
working environment
occupational exposure
OEL
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
Furan jest stosowany w syntezie organicznej, przy produkcji lakierów, leków, stabilizatorów, zamienników detergentów, środków chemicznych stosowanych w rolnictwie, laminatów odpornych na temperaturę, jako rozpuszczalnik żywic i odczynnik w laboratoriach. Furan jest zaklasyfikowany do substancji rakotwórczych kategorii zagrożenia 1B. W latach 2005-2017 wzrastała liczba zakładów pracy zgłaszających furan do Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Czynniki i Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym w Środowisku Pracy. W 2017 r. 9 zakładów zgłosiło 183 narażonych pracowników. Dotychczas w Polsce nie ustalono wartości NDS dla furanu. W warunkach narażenia zawodowego furan wchłania się do organizmu drogą inhalacyjną i dermalną. Jako skutek krytyczny narażenia na furan przyjęto działanie hepatotoksyczne. Wartość NDS na poziomie 0,05 mg/m³ powinna zabezpieczyć pracowników również przed działaniem rakotwórczym. Dodatkowe ryzyko białaczki u osób zatrudnionych przez 40 lat na furan o stężeniu 0,05 mg/m³ jest poniżej 10-3 i nie przekracza wartości ryzyka akceptowalnego w środowisku pracy. Ze względu na działanie drażniące furanu ustalono wartość chwilową NDSCh na poziomie 0,1 mg/m³ . Substancja powinna być oznakowana: „Carc. 1B” (substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B), „I” (substancja o działaniu drażniącym) oraz „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Furan is used in the organic synthesis, in the production of varnishes, drugs, stabilizers, detergent substitutes, chemicals used in agriculture, temperature-resistant laminates, as a solvent for resins and in laboratories. Furan is classified as a carcinogen category 1B. In 2005-2017, the number of enterprises reporting furan to the Central register of occupational carcinogens or mutagens increased. In 2017, 9 enterprises reported 183 exposed people. So far, the MAC value for furan has not been established in Poland. Under occupational exposure conditions, furan is absorbed into the body by inhalation and dermal route. The hepatotoxic effect was assumed as a critical effect of exposure to furan. The OEL value at the level of 0.05 mg/m³ should also protect employees against carcinogenic effects. The additional risk of leukaemia in people exposed to furan at a concentration of 0.05 mg/m³ for 40 years is less than 10-3 and does not exceed the acceptable risk value in the working environment. The STEL value was proposed at the level of 0.1 mg/m³ . The substance should be labeled: “Carc. 1B ”(carcinogenicity category 1B), “I” (irritant) and “Skin” (skin absorption can be as important as inhalation). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 4 (106); 107-141
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadtlenek wodoru : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy metodą spektrofotometryczną
Hydrogen peroxide : determination in workplace air with spectrophotometric method
Autorzy:
Mysur, Wioletta
Kucharska, Nadia
Bonczarowska, Marzena
Brzeźnicki, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845094.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
nadtlenek wodoru
metoda analityczna
narażenie zawodowe
spektrofotometria
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
hydrogen peroxide
analytical methods
occupational exposure
spectrophotometry
health sciences
environmental engineering
Opis:
Nadtlenek wodoru w temperaturze pokojowej występuje w postaci bezbarwnej, przejrzystej cieczy, o słabym zapachu ozonu. Nadtlenek wodoru jest wykorzystywany jako wybielacz w przemyśle papierniczym, spożywczym i kosmetycznym oraz do produkcji paliwa rakietowego. Właściwości utleniające nadtlenku wodoru są wykorzystywane w procesie oczyszczania ścieków oraz w medycynie do odkażania ran (woda utleniona). W chemii analitycznej związek ten wykorzystywany jest w oznaczeniach śladowych ilości metali. Szkodliwe działanie nadtlenku wodoru polega na działaniu drażniącym na skórę, błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania nadtlenku wodoru w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania polega na pochłanianiu nadtlenku wodoru w wodzie, a następnie na spektrofotometrycznym oznaczeniu kompleksu oranżu ksylenolowego z utlenionymi przez nadtlenek wodoru jonami żelaza (Fe III). Do badań wykorzystano spektro¬fotometr UNICAM umożliwiający wykonanie oznaczeń przy długości fali 560 nm. Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 0,02 ÷ 0,4 μg/ml, co odpowiada zakresowi 0,04 ÷ 0,8 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 10 l. Opracowana metoda umożliwia oznaczanie nadtlenku wodoru w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością i spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania nadtlenku wodoru w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Hydrogen peroxide at room temperature is a colourless clear liquid with weak ozone like odour. It is used as a bleach in paper, food and cosmetics industry and in rocket fuel production. It is also used in waste water and waste gas treatment and as a disinfectant in wounds treatment. In analytical chemistry, hydrogen peroxide is used to determine trace amounts of metals. Hydrogen peroxide may cause irritation of eyes, skin, and respiratory tract. The goal of this research was to develop and validate a method for determining hydrogen peroxide in workplace air. Developed method is based on the collection of hydrogen peroxide with water filled bubbler and spectrophotometric determination of xylenol orange and ferrum (III) ions complex. Developed method is linear in the concentration range of 0.2-4.0 µg/ml, which corresponds to the range of 0.04-0.8 mg/m³ for 10-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to determine hydrogen peroxide in workplace air in the presence of other substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for determining chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. The developed method of determining hydrogen peroxide in workplace air has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 3 (109); 161-171
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trietyloamina : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną
Triethylamine : determination in workplace air with gas chromatography with flame-ionization detection
Autorzy:
Brzeźnicki, Sławomir
Bonczarowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845100.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
trietyloamina
metoda analityczna
narażenie zawodowe
chromatografia gazowa
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
triethylamine
analytical methods
occupational exposure
gas chromatography
health sciences
environmental engineering
Opis:
Trietyloamina (TEA) jest trzeciorzędową aminą alifatyczną. Związek w temperaturze pokojowej występuje w postaci bezbarwnej, łatwopalnej cieczy o silnym (amoniakalnym) zapachu. Jest stosowany głównie jako: substrat do produkcji czwartorzędowych związków amonowych, katalizator w procesach polimeryzacji oraz środek emulgujący, np. dla barw-ników, pestycydów czy leków. Zawodowe narażenie na trietyloaminę może powodować podrażnienia: skóry, górnych dróg oddechowych i oczu, a także zaburzenia widzenia (widzenie zamglone, zamazane) lub zaburzenia widzenia barw (widzenie czerwono-niebieskie). Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania stężeń trietyloaminy w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania związku polega na: pochłanianiu tej substancji na żelu krzemionkowym pokrytym kwasem solnym, ekstrakcji za pomocą mieszaniny metanolu i wody oraz chromatograficznej analizie otrzymanego roztworu. Do badań zastosowano chromatograf gazowy z detektorem płomie-niowo-jonizacyjnym (GC-FID), wyposażony w kolumnę DB-5ms. Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 7,5 ÷150 μg/ml, co odpowiada zakresowi pomiarowemu 0,03 ÷ 6 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 100 l. Opracowana metoda umożliwia oznaczanie trietyloaminy w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Opisana metoda analityczna charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania trietyloaminy w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Triethylamine (TEA) is a tertiary aliphatic amine. At room temperature it is a colourless liquid with a strong ammonia odor. TEA is used as a substrat in production of quaternary ammonium compound, as a catalyst in polymerization process, as a solvent in organic synthesis and as an emulsifier in the production of dyes and pesticides. Occupational exposure to TEA can cause many adverse effects like skin, respiratory tract or eye irritation. TEA may cause also vision disorder like blurred vision or red-blue vision. The aim of this study was to develop and validate a method for determining TEA in workplace air. The developed method is based on the collection of TEA on sorbent tube filed with two sections of silica gel coated with hydrochloric acid. Silica gel is extracted with methanol:water mixture and resulted solution is analysed with capillary gas chromatography with flame-ionization detector. The study was performed using gas chromatograph equipped with DB-5ms column. The developed method is linear in the concentration range of 7.5–150 µg/ml, which is equivalent to the range of 0.03–6 mg/m³ for 100-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to determine TEA in workplace air in the presence of other substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for determining chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. The developed method for determining TEA in workplace air has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 3 (109); 173-187
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości stosowania geokompozytów sorbujących wodę w budownictwie i inżynierii środowiska
The application of water absorbing geocomposites in civil and environmental engineering
Autorzy:
Misiewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/162924.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
budownictwo
inżynieria środowiska
absorpcja wody
polimer superabsorpcyjny
geokompozyt
dach zielony
skarpa
civil engineering
environmental engineering
water absorption
superabsorbent polymer
geocomposite
green roof
slope
Opis:
W artykule przedstawiono przykłady praktycznego użycia geokompozytów sorbujących wodę w zastosowaniach inżynieryjnych jako elementu wspomagającego rozwój biotechnicznych pokryć budowli. Omówiono ich budowę oraz zasadę działania, miejsca instalacji, a także współpracę z innymi geosyntetykami.
The paper presents examples of practical use of water absorbing geocomposites in engineering applications as a supporting element of vegetative slope covers on earth structures. The author discuss their structure and operating principles, the places for implementation as well as their combination with other geosynthetic products.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2018, 89, 12; 47-49
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bicyklo[4.4.0]dekan. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Bicyclo[4.4.0]decane. Determination in workplace air
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Woźnica, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146837.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
dekahydronaftalen
dekalina
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
decahydronaphthalene
decalin
determination method
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Bicyklo[4.4.0]dekan (BCD), znany też jako dekalina, to bezbarwna ciecz o zapachu: kamfory, mentolu i naftaliny. Związek może powodować śmierć w wyniku połknięcia i przedostania się do dróg oddechowych. Bicyklo[4.4.0]dekan może również wywoływać poważne oparzenia skóry i uszkodzenia oczu, działa toksycznie w przypadku wdychania. Celem prac badawczych było opracowanie metody oznaczania bicyklo[4.4.0]dekanu w powietrzu na stanowiskach pracy, która umożliwi oznaczanie jego stężeń na poziomie 5 mg/m³ . Metoda polega na: adsorpcji zawartych w badanym powietrzu par bicyklo[4.4.0]dekanu na węglu aktywnym, desorpcji roztworem acetonu w disiarczku węgla i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Badania wykonano z zastosowaniem chromatografu gazowego (GC) z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID) wyposażonym w kolumnę kapilarną DB-VRX (60 m × 0,25 mm, 1,4 µm). Walidację metody przeprowadzono zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie bicyklo[4.4.0]dekanu w powietrzu środowiska pracy w zakresie stężeń 5 ÷ 200 mg/m³ . Metoda oznaczania bicyklo[4.4.0]dekanu została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Bicyclo[4.4.0]decane (BCD), also known as decalin, is a colorless liquid with the scent of camphor, menthol and naphthalene. This substance can be fatal if swallowed or entered a respiratory tract. It can cause severe skin burns and eye damage, and is toxic if inhaled. The aim of this study was to develop a method for determining BCD in workplace air, which will allow the determination of its concentrations at the level of 5 mg/m³ . The method was based on adsorption of BCD vapors on activated carbon, desorption with acetone solution in carbon disulfide and chromatographic analysis of the obtained solution. The study was performed with a gas chromatograph (GC) with a flame ionization detector (FID) equipped with a DB-VRX capillary column (60 m × 0.25 mm, 1.4 µm). The method was validated in accordance with the requirements of Standard No. EN 482. The method allows the determination BCD in workplace air in the concentration range 5–200 mg/m³ . The method for determining BCD has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 4 (110); 167--177
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rezorcynol – metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Resorcinol – determination method in the workplace air
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Kondej, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081153.pdf
Data publikacji:
2022-04-22
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
inżynieria środowiska
nauki o zdrowiu
rezorcynol
rezorcyna
determination method
workplace air
environmental engineering
health sciences
resorcinol
resorcine
Opis:
Rezorcynol (1,3-dihydroksybenzen) to białe ciało stałe stosowane w przemyśle gumowym, farmaceutycznym, kosmetycznym, farb oraz lakierów i in. Jest to substancja szkodliwa, drażniąca, methemoglobinotwórcza i hemolityczna. Może wywołać uszkodzenie nerek i wątroby. Celem pracy było opracowanie metody oznaczania rezorcynolu w powietrzu na stanowiskach pracy, która umożliwi oznaczanie jego stężeń w zakresie 0,1–2 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia.Materiał i metodyMetoda polega na zatrzymaniu zawartego w powietrzu rezorcynolu na filtrze celulozowym, ekstrakcji wodnym roztworem metanolu i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Badania wykonano z wykorzystaniem chromatografu cieczowego serii 1200 firmy Agilent Technologies z detektorem diodowym. Oznaczenia prowadzono z zastosowaniem kolumny Allure Basix (250 × 4,6 mm, uziarnienie: 5 μm). Walidację metody przeprowadzono zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482.WynikiOpracowana metoda umożliwia oznaczanie rezorcynolu w powietrzu środowiska pracy w zakresie stężeń 4,5–90 mg/m3. Granica wykrywalności wynosi 0,087 μg/ml, precyzja – 5,16%, a względna niepewność rozszerzona pomiaru – 22,6%. Opisywana metoda umożliwia selektywne oznaczanie rezorcynolu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności 1,2-dihydroksybenzenu, 1,4-dihydroksybenzenu, benzenu i fenolu.WnioskiMetoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 i może być wykorzystywana przez laboratoria higieny pracy do wykonywania pomiarów zawartości rezorcynolu w powietrzu na stanowiskach pracy w celu oceny narażenia pracowników na tę substancję. Med. Pr. 2022;73(2):135–142
Resorcinol (1,3-dihydroxybenzene) is a white solid used in rubber, pharmaceuticals, cosmetics, paints and varnishes and other industries. Resorcinol is a harmful, irritant, methemoglobin-forming and hemolytic substance. It can cause kidney and liver damage. The aim of the study was to develop a method for the determination of resorcinol in the workplace air, which would enable the determination of its concentrations in the range 0.1–2 of the MAC (maximum allowable concentration) value.Material and MethodsThe method relies on passing the test air containing resorcinol through a cellulose filter, extraction with aqueous methanol solution and chromatographic analysis of the obtained solution. The tests were performed using a liquid chromatograph (HPLC) 1200 series of Agilent Technologies with a diode array detector (DAD). The determinations were carried out using an Allure Basix column (250 × 4.6 mm, 5 μm granulation). The procedure was validated according to European Standard PN-EN 482.ResultsThe developed method allows the determination of resorcinol in the workplace air in the concentration range of 4.5–90 mg/m3. The limit of detection is 0.087 μg/ml, the precision 5.16% and the relative expanded uncertainty 22.6%. The method described enables selective determination of resorcinol in workplace air in the presence of 1,2-dihydroxybenzene, 1,4-dihydroxybenzene, benzene and phenol.ConclusionsThe method is characterized by good precision and accuracy; it meets the requirements of the European Standard PN-EN 482, and can be used by occupational hygiene laboratories to measure concentrations of resorcinol in workplace air to assess workers’ exposure to this substance. Med Pr. 2022;73(2):135–42
Źródło:
Medycyna Pracy; 2022, 73, 2; 135-142
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of land use on soils microbial activity
Wpływ użytkowania terenu na aktywność mikrobiologiczną gleb
Autorzy:
Urbański, K.
Jakubiak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292975.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
environmental engineering
land use
soil respiration
Substrate-Induced Respiration (SIR)
aktywność mikrobiologiczna gleb
inżynieria środowiska
metoda indukowanej substratem respiracji (SIR)
użytkowanie terenu
właściwości gleb
Opis:
The article considered the influence the various types of land use on microbial activity of soils and thus using this parameter as a universal test of soil quality. Samples for soil respiration studies were taken from agricultural areas, meadows, forests and urban areas (estate cottages). All samples were subjected to the same analytical procedure and the method of measurement was followed by a Substrate-Induced Respiration (SIR) method. Since all the samples were from neighbouring regions and were characterized by similar soil parameters, the obtained results allowed to assess the quality of the soil environment of the surveyed area and to evaluate the total rating of whole area. The obtained results allowed to observe slight divergences between soil samples taken from areas of different use. And although statistically, in this case, these differences were not significant, the characteristics of the respiration curves clearly indicate that there is a dependency between the form of use and the size and rate of soil respiration. In addition, the results have shown that single family housing does not exhibit as much anthropopression to the soil environment as it might seem.
W artykule rozpatrywano wpływ różnego rodzaju użytkowania terenu na aktywność mikrobiologiczną gleb i tym samym możliwość wykorzystania tego parametru jako uniwersalnego testu jakości podłoża glebowego. Do badań respiracji glebowej wykorzystano próbki pobrane z terenów użytkowanych rolniczo, łąk, lasów oraz terenów zurbanizowanych (zabudowa domków jednorodzinnych). Wszystkie próbki poddano identycznej procedurze analitycznej, a jako metodę pomiaru zastosowano metodę indukowanej substratem respiracji (ang. SIR – Substrate- Induced Respiration). Ponieważ wszystkie próbki pochodziły z sąsiadujących ze sobą rejonów i charakteryzowały się podobnymi parametrami glebowymi, uzyskane wyniki umożliwiły ocenę jakości środowiska glebowego badanego terenu i dokonanie oceny sumarycznej rejonu badań. Uzyskane wyniki pozwoliły zaobserwować niewielkie rozbieżności między próbkami glebowymi pobranymi z terenów o różnej formie użytkowania. Statystycznie różnice te nie były istotne, jednak na podstawie charakterystyki krzywych respiracji jednoznacznie można stwierdzić, że między formą użytkowania a wielkością i szybkością respiracji glebowej zaznacza się pewna zależność. Dodatkowo uzyskane wyniki dały podstawy do stwierdzenia, że osiedla domków jednorodzinnych nie wykazują tak dużej antropopresji na środowisko glebowe, jak mogłoby się wydawać.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2017, 35; 249-257
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Enfluran. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Enflurane. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Kupczewska-Dobecka, Małgorzata
Dobecki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352085.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
enfluran
narażenie zawodowe
NDS
gazy anestetyczne
działanie toksyczne
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
enflurane
occupational exposure
OEL
anesthetic gases
toxicity
health sciences
environmental engineering
Opis:
Enfluran jest fluorowanym anestetykiem wziewnym. Dane dotyczące działania enfluranu uzyskano głównie od osób poddawanych narkozie. Minimalne stężenie enfl uranu w pęcherzykach płucnych w trakcie znieczulania, wyrażone jako procent atmosfery MAC (Minimal Anesthetic Concentration), wynosi dla osób dorosłych ok. 1,68% obj. U pacjentów obserwowano przypadki złośliwej hipertermii, niedociśnienie, depresję ośrodka oddechowego i niedotlenienie, zaburzenia rytmu serca oraz leukocytozę. Stwierdzano przypadki łagodnego i umiarkowanego uszkodzenia wątroby. Oszacowany próg obniżenia sprawności psychomotorycznej u ochotników narażonych na enfl uran z powietrzem wynosi 5% wartości MAC. Badania epidemiologiczne dotyczące narażenia zawodowego wzbudziły podejrzenie o wpływ mieszanin gazów znieczulających na częstość poronień, rozwój płodu, poród przedwczesny i wady wrodzone u dzieci, jednak w żadnym z tych badań nie określono szczegółowo rodzaju i stężenia stosowanych gazów znieczulających. W badaniu rakotwórczości i mutagenności dla enfluranu uzyskano wyniki ujemne. Badania na zwierzętach obejmowały głównie narażenie na stężenia subanestetyczne enfl uranu. W większości doświadczeń nie znaleziono dowodów na zaburzenia płodności lub uszkodzenia płodu przez enfluran u zwierząt. Skutkiem krytycznym działania enfl ranu u ludzi jest wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, manifestujący się pogorszeniem sprawności psychomotorycznej. Do wyliczenia wartości NDS enfluranu wykorzystano wyniki badań na zwierzętach. Za wartość NOAEC dla działania układowego enfluranu przyjęto stężenie 153,2 mg/m³ (20 ppm), wyznaczone u szczurów (samców) narażanych na enfluran 8 h/dzień, 5 dni/tydzień łącznie przez 99 dni. Zaproponowano wartość NDS dla enfluranu na poziomie 38 mg/m³ (5 ppm). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
Enflurane is a fluorinated inhalation anesthetic. Data on the effects of enflurane have mainly been obtained from people undergoing anesthesia. The minimum concentration of enflurane in the alveoli during anesthesia, expressed as a percentage of the MAC (Minimal Anesthetic Concentration) atmosphere, is approx. 1.68 vol.% for adults. Cases of malignant hyperthermia, hypotension, respiratory depression and hypoxia, arrhythmias and leukocytosis have been observed in patients. Cases of mild and moderate liver injury have been reported. The expert estimate of the reduction in psychomotor performance in volunteers exposed to air enflurane is 5% of the MAC value. Occupational exposure epidemiology studies have raised concerns about the effects of anesthetic gas mixtures on miscarriage rate, fetal development, preterm labor and birth defects in children, but none of these studies specifically determined the type and concentration of anesthetic gases used. A carcinogenicity and mutagenicity study with enflurane was negative. Animal studies mainly involved exposure to subanesthetic concentrations of enflurane. In most experiments, no evidence of impaired fertility or damage to the fetus by enflurane in animals was found. A critical effect of enflurane in humans is its effect on the central nervous system, manifested by deterioration of psychomotor performance. Animal studies were used to calculate the OEL value for enflurane. The concentration of 153.2 mg/m³ (20 ppm) was assumed as the NOAEC value for the systemic effect of enflurane. MAC value for enflurane was proposed at the level of 38 mg/m³ (5 ppm). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2023, 1 (115); 45--89
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ftalan diizobutylu. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Diisobutyl phthalate. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Jurewicz, Joanna
Kupczewska-Dobecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352087.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
ftalan diizobutylu
narażenie zawodowe
toksyczność
reprotoksyczność
NDS
inżynieria środowiska
nauki o zdrowiu
diisobutyl phthalate
occupational exposure
toxicity
reprotoxicity
MAC-TWA
health sciences
environmental engineering
Opis:
Ftalan diizobutylu (DiBP) [84-69-5] to ciecz bezbarwna do bladożółtej. Stosowany jest przede wszystkim w przemyśle tekstylnym i skórzanym, elektrycznym, w budownictwie, w produktach użytku domowego, a także jako dodatek zmiękczający do polimerów. DiBP nie ulega kumulacji w organizmie, a wydalany jest głównie z moczem. Charakteryzuje się krótkim okresem biologicznego półtrwania, jest szybko metabolizowany do monoestru i eliminowany głównie jako wolny monoester kwasu ftalowego (ftalan monoizobutylu, MiBP) lub sprzężony z kwasem glukuronowym monoester kwasu ftalowego. Dotychczas w Polsce dla DiBP nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) w środowisku pracy. W piśmiennictwie brak jest danych dotyczących działania drażniącego, uczulającego lub rakotwórczego u ludzi i na zwierzęta laboratoryjne. Ftalan diizobutylu jest substancją o małej toksyczności ostrej. Za skutek krytyczny działania DiBP na podstawie wyników badań przeprowadzonych na zwierzętach laboratoryjnych przyjęto działanie na rozrodczość oraz działanie hepatotoksyczne. Do wyliczenia wartości NDS przyjęto wyniki 4-miesięcznego badania na szczurach, którym DiBP podawano w paszy w dawkach: 0, 70, 700 lub 3500 mg/kg mc./dzień. W eksperymencie na zwierzętach obserwowano zmniejszenie masy wątroby, jąder, zmniejszenie liczby erytrocytów oraz zmniejszenie stężenia hemoglobiny. Dawkę 70 mg/kg mc./dzień przyjęto jako wartość NOAEL. Po zastosowaniu odpowiednich współczynników niepewności wyliczona wartość NDS wynosi 4 mg/m³ . Brak podstaw do wyznaczenia wartości chwilowej NDSCh. Zalecono oznakowanie substancji w wykazie literami „Ft” oznaczającymi substancję o działaniu szkodliwym na rozrodczość. Substancja nie spełnia kryteriów zastosowania notacji wskazującej na wchłanianie przez skórę. Brak podstaw do zaproponowania wartości dopuszczalnego stężenia (DSB) w materiale biologicznym. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
Diisobutyl phthalate (DiBP) [84-69-5] is a colorless to pale yellow liquid. It is used in the textile, leather, electrical industry, construction, in household products, as well as a softening additive for polymers. DiBP does not accumulate and is mainly excreted in the urine. It has a short biological half-life and is rapidly metabolized to a monoester and eliminated mainly as free phthalic acid monoester (monoisobutyl phthalate, MiBP) or glucuronide-conjugated phthalic acid monoester. The value of the Maximum Admissible Concentration (MAC) has not been established for DiBP so far in Poland. There are no data on irritation or sensitization and on carcinogenic effect of in humans and laboratory animals in the available literature. Diisobutyl phthalate is a substance of low acute toxicity. Reproductive and hepatotoxic effects were considered as critical effects of DiBP according to the study conducted on laboratory animals. The results of a 4-month study on rats administered DiBP in the feed at doses of 0, 70, 700, 3500 mg/kg bw/day were used to calculate the maximum concentration value (MAC-TWA). In the study, a decrease in the liver weight, decrease in the testes weight, number of erythrocytes and haemoglobin level were observed. The dose of 70 mg/kg bw/day was taken as the NOAEL value. After applying appropriate uncertainty factors, the calculated TLV value is 4 mg/m³ . There are no basis to determine the short-term value (STEL) and biological limit values (BLV). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2023, 1 (115); 115--149
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie uporządkowanych nanomateriałów krzemionkowych i węglowych w inżynierii środowiska
Ordered siliceous and carbonaceous nanomaterials in environmental protection
Autorzy:
Choma, J.
Kloske, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236518.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
nanomateriał mezoporowaty
materiał krzemionkowy
materiał węglowy
inżynieria środowiska
oczyszczanie wody
oczyszczanie gazów
mesoporous materials
siliceous materials
carbonaceous materials
environmental treatment
water treatment
gas purification
Opis:
W pracy dokonano obszernego przeglądu najnowszej literatury dotyczącej zastosowania nanomateriałów w inżynierii środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki oczyszczania wody i gazów. Scharakteryzowano nanoporowate materiały krzemionkowe i węglowe, które są potencjalnie przydatne w inżynierii środowiska. Omówiono możliwości stosowania uporządkowanych mezoporowatych materiałów do usuwania dwutlenku węgla i toksycznych lotnych związków organicznych z powietrza, jak również do usuwania jonów metali ciężkich z wody. Zaprezentowano także perspektywy wykorzystania nanocząstek metali i ich tlenków, a także węgli, zeolitów i dendrymerów do oczyszczania wody.
The main objective of this work is a comprehensive review of recent literature reporting on the application of nanomaterials to environmental protection, especially to the purification of water. A brief characteristics of nanoporous siliceous and carbonaceous materials, which are potentially useful for environmental applications, is provided. Potential uses of ordered mesoporous materials for the removal of carbon dioxide and volatile toxic organic compounds from polluted air, as well as for the removal of heavy metal ions from contaminated water, are specified. The prospects for the use of nanoparticles of metals and metal oxides, carbons, zeolites and dendrimers in water purification are outlined.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 3, 3; 3-12
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akrylonitryl : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Acrylonitril : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Konieczko, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845085.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
akrylonitryl
toksyczność
środowisko pracy
narażenie zawodowe
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
acrylonitrile
toxicity
working environment
occupational exposure
OEL
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:
Akrylonitryl jest wysoce łatwopalną, lotną, bezbarwną lub bladożółtą, przezroczystą cieczą o nieprzyjemnym zapachu. Związek jest bardzo reaktywny chemicznie, niestabilizowany ulega spontanicznej polimeryzacji. Jest głównie stosowany jako surowiec do produkcji włókien i tworzyw sztucznych.Akrylonitryl działa toksycznie (w warunkach narażenia przewlekłego działa szkodliwie na układ nerwowy), drażniąco i uczulająco. Jest zaklasyfikowany do kategorii zagrożenia 1B czynników rakotwórczów (na podstawie wyników badań na zwierzętach; w dostępnym piśmiennictwie i bazach danych brak informacji na temat wyników badań epidemiologicznych). Propozycję wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) akrylonitrylu wyznaczono na ilościowym szacowaniu ryzyka nowotworów OUN u szczurów, narażanych inhalacyjnie. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS akrylonitrylu w powietrzu środowiska pracy na poziomie 1 mg/m³ , przy której dodatkowe ryzyko nowotworu OUN (przy założeniu 40-letniego okresu aktywności zawodowej) wynosi 2,2 10-4 ÷ 6,2 10-4. Aby ograniczyć możliwość wystąpienia stężeń pikowych zaproponowano przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) akrylonitrylu na poziomie 3 NDS, tj. 3 mg/m³ . Jako wartość DSB zaproponowano 60 μg/l (2-cyjanoetylo)- waliny (CEV) we krwi pobranej po 3 miesiącach narażenia. Ze względu na działanie rakotwórcze, drażniące, uczulające oraz wchłanianie akrylonitrylu przez skórę substancję oznakowano literami: „Carc. 1B” – substancja rakotwórcza kategorii zagriożenia 1B, „A” – substancja uczulająca, „I” – substancja drażniąca oraz „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Acrylonitrile is a highly flammable, volatile, colorless or pale yellow transparent liquid with a pungent odor. It is chemically very reactive and undergoes spontaneous polymerization. It is mainly used in the production of artificial fibers and plastics. Acrylonitrile is toxic (harmful to nervous system during chronic exposure), irritating and sensitizing. It is classified as a carcinogen category 1B based on animal studies (no evidence from epidemiological studies). The proposed TLV value for acrylonitrile was based on a quantitative risk assessment of CNS tumors in rats exposed by inhalation. The MAC value of 1 mg/m³ has been proposed, at which the additional risk of CNS cancer, assuming a 40-year period of occupation, is 2.2 10-4 – 6.2 10-4. To prevent peak concentrations, the STEL value of 3 mg/m³ has been proposed. The BLV value was proposed at 60 µg/l (2-cyanoethyl)valine (CEV) in blood collected after 3 months of exposure. Due to its carcinogenic, irritating, sensitizing effects and absorption of acrylonitrile through the skin, it should be labeled: Carc. 1B (carcinogenicity category 1B); A (sensitizing substance); I (irritant) and „skin” (skin absorption may be just as important as inhalation). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 4 (106); 37-90
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Benzydyna : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Benzidine : determination in workplace air
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Woźnica, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845110.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
benzydyna
substancja rakotwórcza
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
benzidine
carcinogens
determination method
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Benzydyna to białe krystaliczne ciało stałe stosowane dawniej do produkcji barwników, a obecnie w analizie chemicznej. Benzydyna może powodować nowotwory pęcherza moczowego u ludzi. Celem prac badawczych było opracowanie metody oznaczania benzydyny w powietrzu na stanowiskach pracy, która umożliwi oznaczanie jej stężeń na jak najniższym poziomie. Metoda polega na: chemisorpcji benzydyny na filtrze z włókna szklanego z naniesionym kwasem siarkowym(VI), ekstrakcji disiarczanu benzydyny wodą i roztworem wodorotlenku sodu, a po ekstrakcji do fazy stałej (SPE) eluowaniu benzydyny z kolumienki do SPE przy użyciu 1 ml metanolu. Otrzymany roztwór jest analizowany chromatograficznie. Badania wykonano z zastosowaniem chromatografu cieczowego (HPLC) serii 1200 firmy Agilent Technologies z detektorem fluorescencyjnym (FLD). Oznaczenia prowadzono z zastosowaniem kolumny Ultra C18 (250 × 4,6 mm, o uziarnieniu 5 μm). Walidację metody przeprowadzono zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie benzydyny w powietrzu środowiska pracy w zakresie stężeń 0,1 ÷ 2 μg/m³. Granica oznaczalności LOQ wynosi 0,25 ng/m³. Całkowita precyzja badania wyniosła 5,36%, a niepewność rozszerzona metody 23%. Opisywana metoda umożliwia selektywne oznaczanie benzydyny w powietrzu na stanowiskach pracy, w obecności większości substancji, które nie wykazują zjawiska fluorescencji, a także w obecności: bifenylo-4-aminy, 1-naftyloaminy i 2-naftyloaminy. Metoda oznaczania benzydyny została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Benzidine is a white, crystalline solid. In the past, it was used mainly for the production of dyes, and nowadays in chemical analysis. Benzidine can cause bladder cancer to humans. The aim of this study was to develop a method for determining benzidine in workplace air, which will makes it possible to determine its concentrations at the lowest possible level. The method is based on the chemisorption of benzidine on a glass fiber filter treated with sulphuric acid(VI), extraction of benzidine disulphate with water and sodium hydroxide solution, and after extraction to the solid phase (SPE), benzidine is eluted from the SPE cartridge using 1 ml of methanol. The obtained solution is analyzed chromatographically. The tests were performed using a liquid chromatograph (HPLC) 1200 series of Agilent Technologies with a fluorescence detector (FLD). Determinations were performed using an Ultra C18 column (250 × 4.6 mm, dp = 5 µm). The procedure was validated according to Standard No. EN 482. The method can be used to determine benzidine in workplace air in the concentration range from 0.1 to 2 µg/m³ . The limit of quantification (LOQ) is 0.25 ng/m³ . The overall accuracy of the method was 5.36% and its relative total uncertainty was 23%. This method makes it possible to selectively determine benzidine in workplace air in the presence of most substances that do not show fluorescence, and in the presence of: biphenyl-4-amine, 1-naphthylamine and 2-naphthylamine, which show fluorescence. The method of determining benzidine has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 1 (107); 51-73
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dinitrotoluen : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Dinitrotoluene : determination in workplace air
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Kondej, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845111.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
dinitrotoluen
substancja rakotwórcza
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
dinitrotoluene
carcinogens
determination method
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Dinitrotoluen (DNT) to żółte, krystaliczne ciało stałe o charakterystycznym zapachu. Może składać się z sześciu izomerów, ale tylko dwa (2,4-DNT i 2,6-DNT) mają znaczenie przemysłowe. Dinitrotoluen może powodować nowotwory. Celem prac badawczych było opracowanie metody oznaczania mieszaniny izomerów dinitrotoluenu w powietrzu na stanowiskach pracy, która umożliwi oznaczanie jego stężeń na poziomie 0,033 mg/m³. Opracowana metoda polega na: zatrzymaniu zawartej w powietrzu mieszaniny izomerów dinitrotoluenu na włóknie szklanym i żelu krzemionkowym, ekstrakcji metanolem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Badania wykonano z zastosowaniem chro-matografu cieczowego (HPLC) serii 1200 firmy Agilent Technologies z detektorem diodowym (DAD). Walidację metody przeprowadzono zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie mieszaniny izomerów dinitrotoluenu w powietrzu środowiska pracy w zakresie stężeń 0,033 ÷ 0,66 mg/m³. Opisywana metoda analityczna umożliwia oznaczanie mieszaniny izomerów dinitrotoluenu w powietrzu na stanowiskach pracy, w obecności: tolueno-2,4-diaminy, tolueno-2,6-diaminy, diizocyjanianu tolueno-2,4-diylu, diizocyjanianu tolueno-2,6 -diylu i toluenu. Opracowana metoda oznaczania mieszaniny izomerów dinitrotoluenu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Dinitrotoluene (DNT) is a yellow, crystalline solid with a characteristic odor. It may consist of 6 isomers, but only two (2,4-DNT and 2,6-DNT) are of industrial importance. DNT can cause cancer. The aim of this study was to develop a method for determining mixture of DNT isomers in workplace air, which will allow to determine its concentration at the level of 0.033 mg/m³ . The method is based on the collection of the mixture of dinitrotoluene isomers contained in the air on glass fiber and silica gel, extraction with methanol and chromatographic analysis of obtained solution. The tests were performed using a liquid chromatograph (HPLC) 1200 series from Agilent Technologies with a diode array detector (DAD). The method was validated in accordance with the requirements of Standard No. EN 482. The method allows to determine mixture of DNT isomers in the workplace air in the concentration range: 0.033–0.66 mg/m³ . The described method makes it possible to determine mixture of DNT isomers in the workplace air in the presence of: toluene-2,4-diamine, toluene-2,6-diamine, toluene-2,4-diyl diisocyanate, toluene-2,6-diyl diisocyanate and toluene. The method for determining dinitrotoluene has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 1 (107); 75-83
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ftalan dibutylu. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Dibutyl phthalate. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Kupczewska-Dobecka, Małgorzata
Czubacka, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146841.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
ftalan dibutylu
NDS
narażenie zawodowe
skutki toksyczne
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
dibutyl phthalate
OEL
MAC
occupational exposure
toxic effects
health sciences
environmental engineering
Opis:
Ftalan dibutylu (DBP) jest stosowany jako dodatek zmiękczający do żywic i polimerów, a także jako środek żelujący, rozpuszczalnik, środek przeciwpieniący, przy wytwarzaniu farb nitrocelulozowych, włókien szklanych, kosmetyków, osłonek leków, insektycydów oraz jako środek smarny. W dostępnym piśmiennictwie dostępne są jedynie informacje dotyczące narażenia zawodowego na mieszaninę par i aerozoli plastyfikatorów ftalanowych. U narażonych na ftalany przy produkcji mężczyzn stwierdzono polineuropatie. Ftalan dibutylu jest zaklasyfikowany jako substancja działająca szkodliwie na rozrodczość kategorii zagrożenia 1B. Wartość LOAEL dla działania na rozrodczość manifestującego się istotnym i zależnym od dawki zwiększeniem częstości występowania morfologicznie nieprawidłowych plemników u szczurów wynosi 31 mg/kg mc./dzień. Z kolei u myszy obserwowano zmniejszenie masy jąder, opóźnienie spermatogenezy oraz zaburzenia dojrzewania komórek Sertolego w wyniku narażenia na ftalan dibutylu w dawce ≥1 mg/kg mc./dzień. Za skutek krytyczny działania ftalanu dibutylu przyjęto działanie drażniące na drogi oddechowe oraz działanie na rozrodczość. Jako podstawę wyliczenia wartości NDS przyjęto wyniki 4-tygodniowego doświadczenia na szczurach. Za wartość NOAEC dla miejscowego działania drażniącego na drogi oddechowe przyjęto stężenie 1,18 mg/m³ . Na podstawie przeprowadzonych obliczeń zaproponowano przyjąć stężenie 0,6 mg/m³ jako wartość NDS dla par i aerozoli ftalanu dibutylu. Nie ustalono wartości chwilowej, NDSCh.
Dibutyl phthalate (DBP) is used as a softening additive for resins and polymers, and as a solvent, defoamer, in the production of nitrocellulose paints, glass fibers, cosmetics, drug casings, insecticides. The available literature provides information on occupational exposure to a mixture of vapors and aerosols of phthalate plasticizers only. Polyneuropathy was found in men exposed to phthalates during production. Dibutyl phthalate is classified as toxic for reproduction category 1B. The LOAEL for reproductive effects, as manifested by a significant and dose-dependent increase in the incidence of morphologically abnormal sperm in rats, is 31 mg/kg bw/day. In turn, in mice, decreased testicular weight, delayed spermatogenesis and impaired maturation of Sertoli cells were observed as a result of exposure to dibutyl phthalate at a dose of ≥ 1 mg/kg bw/day. Irritation to the respiratory tract and effect on reproduction were considered to be a critical effect of dibutyl phthalate. The results of a 4-week experiment on rats were used as the basis for the calculation of the MAC value. The concentration of 1.18 mg/m³ was adopted as the NOAEC. It was proposed to assume the concentration of 0.6 mg/m³ as the MAC value. Short term exposure value has not been established.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, Nr 1 (111); 81--131
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oznaczanie 1-chloro-2,3-epoksypropanu dla potrzeb oceny środowiska pracy
Determination of 1-chloro-2,3-epoxypropane in order to assess the working environment
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Kondej, Dorota
Woźnica, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087429.pdf
Data publikacji:
2020-12-03
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
inżynieria środowiska
epichlorohydryna
nauki o zdrowiu
substancja rakotwórcza
determination method
workplace air
environmental engineering
epichlorohydrin
health sciences
carcinogens
Opis:
Wstęp1-Chloro-2,3-epoksypropan (ECH), znany jako epichlorohydryna, to bezbarwna ciecz stosowana do produkcji m.in. żywic epoksydowych, gliceryny syntetycznej, elastomerów, eterów glicydylowych, środków powierzchniowo czynnych i żywic poliamidowo-epichlorohydrynowych. Może powodować raka. Celem niniejszej pracy było opracowanie nowej metody oznaczania ECH, która umożliwi oznaczanie jej stężeń w powietrzu na stanowiskach pracy, w zakresie 1/10–2 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS).Materiał i metodyW artykule przedstawiono metodę oznaczania ECH w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografu gazowego sprzężonego ze spektrometrem mas. Polega ona na adsorpcji ECH na węglu aktywnym, ekstrakcji substancji acetonem i analizie chromatograficznej uzyskanego roztworu.WynikiMetoda pozwala oznaczyć ECH w zakresie stężeń 0,1–2 mg/m3. Granica wykrywalności wynosi 0,24 μg/m3, a granica oznaczalności (LOQ) – 0,71 μg/m3.WnioskiMetoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania europejskiej normy PN-EN 482 i może być stosowana przez laboratoria higieny pracy do pomiaru stężeń ECH w powietrzu na stanowiskach pracy w celu oceny narażenia pracowników na tę substancję. Med. Pr. 2020;71(6):715–723
Background1-Chloro-2,3-epoxypropane, known as epichlorohydrin (ECH), is a colorless liquid used in the production of epoxy resins, synthetic glycerine, elastomers, glycidyl ethers, surfactants, polyamide-epichlorohydrin resins and others. Epichlorohydrin may cause cancer. The aim of this study was to develop a new method for determining concentrations of ECH in workplace air in the range of 1/10–2 values of the maximum admissible concentration (MAC).Material and MethodsThe paper presents a method for the determination of ECH in workplace air using a gas chromatograph coupled with a mass spectrometer (GC-MS). The developed method is based on the adsorption of ECH on an activated charcoal, extraction with acetone, and a chromatographic analysis of the resulting solution.ResultsThe method developed makes it possible to determine ECH in the concentration range of 0.1–2 mg/m3, i.e., 1/10–2 values of MAC established in Poland. The limit of detection (LOD) is 0.24 μg/m3 and the limit of quantification (LOQ) is 0.71 μg/m3.ConclusionsThe method is characterized by good precision and accuracy; it meets the requirements of the European standard PN-EN 482, and can be used by occupational hygiene laboratories to measure concentrations of ECH in workplace air, with a view to assessing workers’ exposure to this substance. Med Pr. 2020;71(6):715–23
Źródło:
Medycyna Pracy; 2020, 71, 6; 715-723
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka emisji elektromagnetycznych związanych z użytkowaniem nasobnych urządzeń działających w technologii Internetu Rzeczy
Characteristics of electromagnetic emissions related to the use of wearable devices operating within the Internet of Things technology
Autorzy:
Zradziński, Patryk
Karpowicz, Jolanta
Gryz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2202814.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
urządzenia łączności bezprzewodowej
inżynieria środowiska
inżynieria biomedyczna
pole elektromagnetyczne
symulacje numeryczne
szybkość pochłaniania właściwego energii
wireless communication devices
environmental engineering
biomedical engineering
electromagnetic field
numerical simulations
specific energy absorption rate
Opis:
Internet Rzeczy (IoT) jest coraz powszechniej wykorzystywaną technologią w przemyśle, w tzw. inteligentnych miastach i domach czy w monitoringu stanu zdrowia. Artykuł prezentuje charakterystykę emisji elektromagnetycznych różnych technologii łączności bezprzewodowej wykorzystywanych w IoT (WiFi, Bluetooth, RFID, Zig-Bee, sieci komórkowe itp.). Przedstawiono w nim również kryteria i metody oceny zawodowych zagrożeń elektromagnetycznych związanych z użytkowaniem takich urządzeń.
The Internet of Things (IoT) is an increasingly popular technology in industry, so-called smart cities and homes, or health monitoring. The article presents the characteristics of electromagnetic emissions of various wireless communication technologies used in IoT (WiFi, Bluetooth, RFID, Zig-Bee, cellular networks, etc.). It also presents criteria and methods for the assessment of occupational electromagnetic hazards related to the use of such devices.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2021, 5; 17-21
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 179

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies