Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "i wojna światowa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 8522
Tytuł:
Trzeba było być twardym żeby wytrzymać głód, chłód, poniżenie i tortury...
Autorzy:
Dębowski, Romuald
Powiązania:
Wyklęci. Ogólnopolski Kwartalnik Poświęcony Żołnierzom Wyklętym 2021, nr 4, s. 149-157
Współwytwórcy:
Rychlewski, Bartłomiej (1968- ). Autor
Data publikacji:
2921
Tematy:
Dębowski, Romuald
Urząd Bezpieczeństwa (UB)
Armia Krajowa (AK)
Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
II wojna światowa (1939-1945)
Prześladowania polityczne
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
O swoich przeżyciach czasu II wojny i okresu Polski socjalistycznej do 1982 roku opowiada Romuald Dębowski, urodzony w Sejnach, syn komendanta policji do 1939 roku. W czasie wojny jak niewolnik pracował w gospodarstwie miejscowego Volksdeutscha i żandarma nazwiskiem Kausz. Od wywozu na Syberię w 1945 roku uratowała go karta powołania do Polskiego Wojska. Z partyzantką WiN podjął współpracę na Suwalszczyźnie dopiero w 1949 roku, gdy ogłoszona amnestia okazała się fikcją, po wzajemnych zapewnieniach zaczęły się przesłuchania, namawiania do współpracy i groźby ze strony UB. Przebywał w więzieniu w Rawiczu i Raciborzu oraz kamieniołomie w Strzelcach Opolskich, skazany na ciężkie prace. Po wyjściu zetkną się z niechęcią ze strony ludności, nikt nie chciał go zatrudnić, uznając go za bandytę bez praw.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Żołnierze Wyklęci i Ostrołeka.
Powiązania:
Wyklęci. Ogólnopolski Kwartalnik Poświęcony Żołnierzom Wyklętym 2021, nr 4, s. 34-44
Data publikacji:
2921
Tematy:
Muzeum Żołnierzy Wyklętych (Ostrołęka)
Żołnierze wyklęci
II wojna światowa (1939-1945)
Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
Muzealnictwo
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Powołanie Muzeum Żołnierzy Wyklętych w 2013 roku, to początek działań mieszkańców Ostrołęki na rzecz upamiętnienia wielkich bohaterów, przeciwstawiających się po 1945 roku komunistycznej władzy. W 2008 roku samorząd Ostrołęki wyrzycił z patronowania ostrołęckim ulicom różnych komunistycznych „działaczy” np. M. Nowotkę czy P. Findera. W publicznej akcji informacyjnej przedstawiono ich „zasługi”. Jednej ze szkół nadano imię Danuty Siedzikówny „Inki”, bohaterskiej sanitariuszki. Po kilkuletnich staraniach miasto otrzymało wsparcie od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, znacząco pomogli też prywatni darczyńcy. Budowę w Ostrołęce muzeum poświęconego walce komunistycznego podziemia próbowano przeciwstawić tworzeniu muzeum na Rakowieckiej. Jeden z argumentów za to ogromny opór, jakim wyróżniało się północno-wschodnie Mazowsze i sama Ziemia Ostrołęcka wobec instalowania narzuconych komunistycznych porządków. Dziś przed otwarciem Muzeum panuje zgodność, że oba muzea mają ogromną rolę do spełnienia w odkłamywaniu historii naszego kraju.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Laurence Alma-Tadema (1865–1940). Życie i działalność na rzecz Polski i Polaków, ss. 369
Laurence Alma-Tadema (1865–1940). Life and Activities in Favour of Poland and Poles, pp. 369
Autorzy:
Biedka, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41904163.pdf
Data publikacji:
2024-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Laurence Alma-Tadema
I wojna światowa
działalność charytatywna
historia kobiet
Polacy w Wielkiej Brytanii
First World War
charity work
women’s history
Poles in Britain
Opis:
Rozprawa doktorska Laurence Alma-Tadema (1865–1940). Życie i działalność na rzecz Polski i Polaków napisana została pod kierunkiem dr. hab. Marka Białokura, profesora Uniwersytetu Opolskiego. Głównym celem było stworzenie biografii brytyjskiej poetki i pisarki Laurence Alma-Tademy, która zasłynęła ze swojej szczególnej sympatii wobec polskiej historii i kultury, a także dużego zaangażowania w pomoc polskim ofiarom wojny, emigrantom i jeńcom wojennym przebywającym na Wyspach Brytyjskich podczas I wojny światowej. W pracy przedstawiono historię życia prywatnego Alma-Tademy oraz podjęto próbę uporządkowania i opisania jej dorobku literackiego. Ponadto przeanalizowano związki Brytyjki z Polakami, a także podejmowaną przez nią działalność na rzecz propagowania sprawy polskiej w Wielkiej Brytanii i aktywność w komitetach ratunkowych działających w Londynie podczas Wielkiej Wojny.
The dissertation Laurence Alma-Tadema (1865–1940). Life and activities in favour of Poland and Poles was written under the supervision of professor Marek Białokur. The main aim was to create a biography of the British poet and writer Laurence Alma-Tadema, who became famous for her special sympathy for Polish history and culture, as well as for her great involvement in helping Polish war victims, emigrants and prisoners of war living in the British Isles during the First World War. The paper presents the history of Alma-Tademy’s private life and attempts to organise and describe her literary work. It also analyses Laurence Alma-Tadema’s relationship with Poles, the activities she undertook to promote the Polish cause in Britain, and her activities in the rescue committees operating in London during the Great War.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2024, 1(16); 257-266
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy – oficerowie austro-węgierskich oddziałów szturmowych i Szkoła Szturmowa Dowództwa Okręgu Generalnego Kraków jako próba recepcji ich doświadczeń w Wojsku Polskim
Polish Officers of Austro-Hungarian Stormtroops and the Creation of an Assault School in the Corps District Command Cracow as an Attempt to use their Experiences in the Polish Army
Polnische Offiziere der österreichisch-ungarischen Sturmtruppen und die Sturmschule des Generalkommandos Krakau als Versuch der Rezeption ihrer Erfahrungen in der polnischen Armee
Autorzy:
Pięciak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32682418.pdf
Data publikacji:
2024-06-25
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
armia Austro-Węgier
oddziały szturmowe
Wojsko Polskie
kurs szturmowy
I wojna światowa
Austro-Hungarian Army
Stormtroopers
Polish Army
combat courses
First World War
K.u.K. Armee
K.u.K. Sturmtruppen
Polnische Armee
Sturmkurs
Erste Weltkrieg
Opis:
Oddziały szturmowe powstały podczas I wojny światowej w celu przełamania impasu wojny pozycyjnej. Tekst omawia powstanie tych formacji w armii austro- -węgierskiej, proces szkolenia oraz biografie służących w nich polskich oficerów. Przedstawia także Szkołę Szturmową DOG Kraków funkcjonującą od grudnia 1918 r. do sierpnia 1919 r. Zorganizowana przez oficerów wywodzących się z oddziałów szturmowych c. i k. Armii, stanowiła próbę recepcji ich doświadczeń w Wojsku Polskim i wprowadzenia do niej taktyki szturmowej. Artykuł przedstawia także zagadnienia wykorzystania oddziałów szturmowych WP do zadań asystencyjnych (zwalczania przestępczości), zabezpieczenia granicy państwowej i inne aspekty służby, a także okoliczności rozwiązania Szkoły Szturmowej. W załącznikach zaprezentowano etaty Szkoły i jej pododdziałów oraz plan wyszkolenia szturmowego.
Assault troops (Stormtroopers) were formed during the First World War to break the stalemate of positional warfare. The text discusses the formation of these units in the Austro-Hungarian Army, the training process, and the biographies of the Polish officers who served in them. The paper also discusses the attempts made by the Command of the General District Cracow (Dowództwo Okręgu Generalnego Kraków) to introduce and adopt WW1 assault tactics into the Polish Army at its Assault School, which operated from December 1918 to August 1919. The creation of the school, which was organized by officers originating from assault infantry units of the Austro-Hungarian Army, was an attempt to use their experience in the Polish Army and introduce assault tactics. The text also discusses aspects such as the use of assault infantry units for fighting crime and securing the state border, as well as the circumstances surrounding the dissolution of the Assault School. The appendices present the organization of the School and its subunits, as well as a plan of an assault infantry training course.
Sturmtruppen wurden im Ersten Weltkrieg gebildet, um die Ausweglosigkeit des Stellungskrieges zu durchbrechen. Der Text befasst sich mit der Bildung dieser Formationen in der österreichisch-ungarischen Armee, dem Ausbildungsprozess und den Biografien der polnischen Offiziere, die in diesen Formationen dienten. Außerdem wird die Angriffsschule des Generalkommandos Krakau (Dowództwo Okręgu Generalnego Kraków) vorgestellt, die von Dezember 1918 bis August 1919 in Betrieb war. Sie wurde von Offizieren aus den Sturmabteilungen der K. und K. Armee organisiert und war ein Versuch, deren Erfahrungen in die polnische Armee zu übernehmen und dort die Sturmtaktik einzuführen. Der Text behandelt auch die Fragen der Verwendung von Sturmtruppen der polnischen Armee für Hilfsaufgaben (Verbrechensbekämpfung), Sicherung der Staatsgrenze und andere Aspekte des Dienstes sowie die Umstände der Auflösung der Sturmschule.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 1(287); 50-109
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Serendipity in the Archives
Autorzy:
Reed, Vivian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145988.pdf
Data publikacji:
2024-03-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Gibson Hugh S. (1883-1954)
Gibson Michael Francis (1929-2017)
Hoover Herbert C. (1874-1964)
Hoover Institution Library and Archives
Hoover Presidential Library
Drexel Biddle Anthony
Jr. (1897-1961)
Polska
Argentina
Belgium
Famine Emergency Committee
World War I
World War II
Biblioteka i Archiwum Instytutu Hoovera
Biblioteka Prezydencka Hoovera
Polska– Argentyna
Belgia
komitet kryzysowy do walki z głodem
I wojna światowa
II wojna światowa
Opis:
Archives have a rather dull reputation. Boxes of dusty papers guarded by rigid access rules are unappealing to many people. However, there are exceptions to that preconception, notably the Hoover Institution Library and Archives. Hoover Archives has been a place of serendipity for me personally since 2009 when I was a graduate student. What began as a class project became a master's thesis and launched a career as an independent historian. An astonishing collection of virtually unknown records combined with a wonderful array of people led the way to many adventures and publications. This is the story of how books and public histories are born - one person and one discovery at a time.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2023, 17, 4; 721-740
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Niech Was Bóg ma w swojej opiece i doda sił do przetrwania". Źródła epistolarne z Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP jako materiał do badań losów polskich Sybiraków
"May God protect you and give you strength to survive". Epistolary materials from the Archive of the Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow as a source for researching the fortunes of the Polish 'Sybiraks'
Autorzy:
Hejczyk-Gołąb, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312189.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
polscy zesłańcy
Sybiracy
Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich
II wojna światowa
źródła epistolarne
Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
polish deportees
Sybiraks
the Soviet Union
the Second World War
archive
epistolary sources
Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow
Opis:
W Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie gromadzone są zbiory związane z szeroko pojętymi przymusowymi migracjami obywateli polskich. Zbiory te w większości nie mają charakteru instytucjonalnego, ale są związane z losami konkretnych osób lub rodzin, które doświadczyły zsyłek, wypędzeń i przesiedleń. Znaczna część zbiorów dotyczy polskich Sybiraków. Cennym i wartościowym materiałem do badań ich losów są zgromadzone w archiwum źródła epistolarne (które ze względu na zewnętrzną formę można podzielić na trzy grupy: listy, kartki pocztowe i grypsy). Przede wszystkim są one „materiałem dowodowym” i swego rodzaju potwierdzeniem, że konkretne osoby zostały wywiezione do Związku Sowieckiego. Ponadto umożliwiają prześledzenie drogi, którą przebyli Sybiracy oraz poznanie ich losów w różnych okresach czasu i miejscach - od okresu przedwojennego i życia na Kresach II RP, przez pobyt na zesłaniu, opuszczenie Związku Sowieckiego, życie w polskich osiedlach w Afryce, Indiach, w Nowej Zelandii, przyjazd i życie w Wielkiej Brytanii, czy Polsce. Co więcej, dają informacje o realiach życia codziennego, warunkach bytowych, stosunkach społecznych np. w przedwojennej Polsce, na zesłaniu w ZSRS lub w Afryce czy Indiach w latach czterdziestych XX w. W końcu mogą stanowić przyczynek do analizowania postaw i zachowań, które prezentowali polscy zesłańcy w kryzysowych sytuacjach.
The Archive of the Centre for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Kraków collects the records concerning the broadly defined forced migrations of the Polish citizens. Most of these records do not have an institutional character but are rather linked to particular individuals or families affected by the deportations, expulsions and resettlements. The largest part of the records concerns the so-called Polish 'Sybiraks', or deportees to Siberia, including the epistolary materials, which, based on their external form, can be divided into three groups: letters, postcards and secret messages smuggled in or out of prisons. In the first place, these sources are the evidence and confirmation that particular individuals were deported to the Soviet Union. Furthermore, they allow us to trace the way the Sybiraks moved, and to reveal their fortunes at different times and places: from the interwar period and life at the 'Kresy' (Eastern Borderlands) of the Second Polish Republic, through the exile in the Soviet Union, their rescue and life at the Polish settlements in Africa, India and New Zealand, to the arrival and life in the United Kingdom or Poland. In addition, these records provide us with some information on the realities of their everyday life, conditions of existence and social relations in the different settings. Lastly, the sources might contribute to the analysis of the attitudes and behaviour of the Polish deportees in emergency situations.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 16; 92-109
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amerykańscy Polacy na frontach Wielkiej Wojny: współczesny symbol i treść
American Poles on the frontlines of The Great War: contemporary symbol and content
Autorzy:
Piątkowska-Stepaniak, Wiesława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215305.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
I wojna światowa
wilsonowska idea wolności
czyn zbrojny Polaków
akty dojrzałości społecznej
Pakt Północnoatlantycki
World War I
Wilson’s idea of freedom
the Poles’ armed action
acts of social maturity
North Atlantic Treaty Organization
Opis:
The premise of this paper is to collect in a systematic way the existing research findings related to documenting the participation of Poles and Americans of Polish origin fighting in the ranks of the American Expeditionary Forces (AEF). The primary objective of the paper is to analyze the historical, military, and political dimensions of this participation. The paper is a study in historical politics, which translates into contemporary realities and concepts of political solutions. The following methods have been used as research tools: the historical, comparative, and statistical methods, as well as an analysis of the content of the press, in particular the Polish-American press. The subject matter required specifically a problem- oriented approach, but also a chronological one, documenting political and social processes directly related to the war, occurring after its end and translating into contemporary events. This paper is a broader exploration of this issue.
Założeniem niniejszego artykułu jest zebranie w sposób systematyczny dotychczasowych ustaleń badawczych związanych z dokumentowaniem działań Polaków i Amerykanów polskiego pochodzenia walczących w szeregach Amerykańskiego Korpusu Ekspedycyjnego (American Expeditionary Forces, AEF). Celem artykułu jest wskazanie przede wszystkim wymiaru historycznego, militarnego i politycznego owego zaangażowania. Artykuł stanowi studium z polityki historycznej, mające przełożenie na współczesne realia i koncepcje politycznych rozwiązań. Za narzędzia badawcze posłużyły m.in. metody: historyczna, porównawcza, statystyczna, analizy zawartości prasy, w tym szczególnie prasy polonijnej. Tematyka wymagała w sposób szczególny podejścia problemowego, ale zarazem chronologicznego, dokumentującego polityczne i społeczne procesy bezpośrednio związane z wojną, zachodzące po jej zakończeniu oraz przekładające się na współczesne wydarzenia. Niniejsza publikacja zakłada szerszą eksplorację tego zagadnienia.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 77; 123-142
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Artystyczna działalność Gustava Ludwiga w Kriegsgräber Abteilung Krakau i projekty cmentarzy wojennych w X Okręgu Cmentarnym „Limanowa” na tle jego twórczości architektonicznej
Gustav Ludwig’s artistic activities in Kriegsgräber Abteilung Krakau and designs for war cemeteries in the ‘Limanowa’ 10th Cemetery District against the backdrop of his architectural work
Autorzy:
Partridge, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151082.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
architektura
sztuka
cmentarze wojenne
I wojna światowa
sztuka sepulkralna
detal architektoniczny
architecture
art
war cemeteries
First World War
sepulchral art
architectural detailing
Opis:
Artykuł prezentuje sylwetkę i dokonania artystyczne jednego z najciekawszych austriackich architektów – Gustava Ludwiga (1876–1952), którego twórczość dotąd nie została opracowana. Przed I wojną światową pracował on ze swoim bratem Aloisem Ludwigiem przy projektowaniu wielkich hoteli w południowym Tyrolu, a także budynków mieszkalnych w Wiedniu, Düsseldorfie i Kolonii. Wspólnie tworzyli firmę „Brüder Ludwig”, w której młody architekt zdobył potrzebne później doświadczenie. Podczas I wojny światowej wcielony został do Kriegsgräber Abteilung Krakau i stworzył na terenie dawnej Galicji Zachodniej 37 założeń cmentarnych, głównie w X Okręgu Cmentarnym „Limanowa”. Do najciekawszych jego realizacji należą cmentarze położone w samej Limanowej lub jej okolicach: nr 366 Limanowa, nr 368 Limanowa-Jabłoniec oraz nr 357 Kamionka Mała-Orłówka i nr 365 Tymbark. Najważniejsze cechy stylowe jego projektów to znakomite wyczucie krajobrazu Beskidu Wyspowego i okolic Limanowej, otwarcie na lokalne tradycje architektury ludowej oraz bogata stylistyka odwołująca się do cytatów zaczerpniętych z wielkiej architektury i symboliki przemijania, pełnej respektu dla żołnierskiej ofiary. Niniejszy artykuł stanowi wstęp do dalszych badań nad spuścizną tego architekta i jest próbą odpowiedzi na mnożące się pytania.
This article gives a profile and presents the artistic achievements of one of Austria’s most interesting architects, Gustav Ludwig (1876–1952), whose work has not yet been fully studied. Before the First World War, he worked with his brother Alois Ludwig on the design of large hotels in South Tyrol, as well as residential buildings in Vienna, Düsseldorf and Cologne. Together they formed the firm ‘Brüder Ludwig’, where the young architect gained the experience he later needed. During the First World War, he was conscripted into the Kriegsgräber Abteilung Krakau and conceived 37 cemetery layouts in former Western Galicia, mainly in the ‘Limanowa’ 10th Cemetery District. His most interesting projects include cemeteries located in or around Limanowa itself: no. 366 Limanowa, no. 368 Limanowa-Jabłoniec, as well as no. 357 Kamionka Mała-Orłówka and no. 365 Tymbark. The most important stylistic features of his designs are his excellent sense of the landscape of the Beskid Wyspowy mountain range and the Limanowa area, his openness to the local traditions of folk architecture and features rich in stylistics alluding to great architecture and the symbolism of transience, full of respect for the soldiers’ sacrifice. This article is an introduction to further research into the legacy of this architect and attempts to answer the mounting questions.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2023, 1; 163-192
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die katholische Kirche in Polen und Erster Weltkrieg
The Catholic Church in Poland and the First World War
Kościół katolicki w Polsce a pierwsza wojna światowa
Autorzy:
Hurysz, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145672.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
die katholische Kirche
Polnische Länder
Erster Weltkrieg
Papst Benedikt XV
Primat Edmund Dalbor
Erzbischof Alexander Kakowski
Bischof Adam Stephan Sapieha
päpstliche Sammlung von 1915
Konvent der polnischen Bischöfe 1917
Polenfrage im Ersten Weltkrieg
Catholic Church
Polish lands
World War I
Pope Benedict XV
Primate Edmund Dalbor
Archbishop Alexander Kakowski
Bishop Adam Stephen Sapieha
Papal Collect from 1915
Congress of Polish Bishops in 1917
Polish issue during World War I
Kościół katolicki
ziemie polskie
I wojna światowa
papież Benedykt XV
prymas Edmund Dalbor
arcybiskup Aleksander Kakowski
biskup Adam Stefan Sapieha
kolekta papieska z 1915 r.
zjazd biskupów polskich w 1917 r.
kwestia polska w czasie I wojny światowej
Opis:
Der vorliegende Text stellt ausgewählte Aspekte der Aktivitäten der katholischen Kirche in Polen während des Ersten Weltkriegs vor. Alle unternommenen kirchlichen Aktionen basierten auf zwei Grundpfeilern: Gebet und Nächstenliebe. Die polnische Frage, also die Wiedererlangung der Unabhängigkeit, war nicht ohne Bedeutung. Alle diese Phänomene erreichten die katholische Kirche in den polnischen Landen. Besonders die von der Kirche entwickelte Karitatives- und Wohltätigkeitsaktionen überschritten die Grenzen der Teilung. Das von Bischof Adam Stephan Sapieha eingesetzte der Fürstbischöfliche Hilfsausschuss für die von der Kriegsniederlage Betroffenen (Abk. K.B.K.) hatte sich in dieser Hinsicht große Verdienste erworben. Am 5. Februar 1915 wurde im Rahmen des Nationalrates das Posener Komitee zur Hilfe für das Königreich Polen gegründet. Erzbischof Eduard Likowski wurde Vorsitzender, und nach seinem Tod wurde Erzbischof Edmund Dalbor sein Nachfolger. Die katholische Kirche und ihre Bischöfe arbeiteten aktiv mit dem am 9. Januar 1915 in Lausanne gegründeten Allgemeinen Komitee für Kriegsopferhilfe in Polen zusammen. Die für November 1915 geplante Aktion war das größte Echo der Zusammenarbeit der katholischen Kirche mit dem Sienkiewicz-Komitee. Im März 1917 fand auf der siebten Konferenz der katholischen Bischöfe des Königreichs Polen anlässlich des hundertjährigen Bestehens der Erzdiözese Warschau (1817) ein beispielloses Ereignis statt, nämlich der erste Kongress der Polnisches Episkopat während der Teilungen. Der Klerus bildete eine Gruppe, die die Nation integrierte, die nach dem Fall der Republik Polen in drei getrennten staatlichen Organismen lebte. Während der Teilungen und während des Ersten Weltkriegs haben die Priester die polnische Nation in großem Umfang vermittelt. Dank dessen konnte der neue Staat Ende 1918 erfolgreich wiederaufleben.
Prezentowany tekst przybliża wybrane aspekty działalności Kościoła katolickiego na ziemiach polskich w okresie I wojny światowej. Podjęte akcje kościelne opierały się na dwóch podstawowych filarach: modlitwie i działalności charytatywnej. Nie bez znaczenia była sprawa polska, czyli odzyskanie niepodległości. Zjawiska te dotyczyły Kościoła katolickiego na wszystkich ziemiach polskich. Szczególnie akcje charytatywne i dobroczynne rozwijane przez Kościół przekraczały granice rozbiorowe. Ogromne zasługi miał w tym względzie Książęco-Biskupi Komitet Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny (w skrócie: K.B.K.) powołany przez biskupa Adama Sapiehę. 5 lutego 1915 r. powstał w ramach Rady Narodowej Poznański Komitet Niesienia Pomocy Królestwu Polskiemu. Przewodniczącym został arcybiskup Edward Likowski, a po jego śmierci następca arcybiskup Edmund Dalbor. Kościół katolicki i jego biskupi czynnie współpracowali z Komitetem Generalnym Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, który zawiązał się w Lozannie 9 stycznia 1915 r. Największym echem współpracy Kościoła katolickiego z Komitetem Sienkiewiczowskim była akcja zaplanowana na listopad 1915 r. W marcu 1917 r. na siódmej konferencji biskupów katolickich z Królestwa Polskiego z okazji setnej rocznicy powstania archidiecezji warszawskiej (1817) doszło do wydarzenia bez precedensu, mianowicie pierwszego zjazdu episkopatu polskiego w okresie zaborów. Duchowieństwo stanowiło grupę integrującą naród zamieszkujący po upadku Rzeczypospolitej trzy odrębne organizmy państwowe. Księża w ogromnym stopniu przeprowadzili naród polski przez okres zaborów i w czasie I wojny światowej. Nowe państwo mogło dzięki temu skutecznie odrodzić się pod koniec 1918 r.
The presented text introduces selected aspects of activities of the Catholic Church in Poland during the First World War. All actions taken in the Church were based on two basic pillars: prayer and charity work. The Polish issue, i.e. regaining independence, was not without significance. All these phenomena reached the Catholic Church in Poland. Especially charity and philanthropy actions developed by the Church crossed the borders of the partition. The Ducal-Bishops Aid Committee for Those Afflicted by the Defeat of War (in short K.B.K.), established by Bishop Adam Stephen Sapieha, had great merits in this regard. 5 February 1915 the Poznań Committee for Aid to the Kingdom of Poland as part of the National Council was established. Archbishop Edward Likowski became the chairman, and after his death, his successor was Archbishop Edmund Dalbor. The Catholic Church and its bishops actively cooperated with the General Committee for Aid to War Victims in Poland, which was established in Lausanne on 9 January 1915. The action planned for November 1915 was the greatest echo of the cooperation between the Catholic Church and the Sienkiewicz Committee. In March 1917 at the seventh conference of Catholic bishops from the Kingdom of Poland on the occasion of the hundredth anniversary of the foundation of the Archdiocese of Warsaw (1817), an unprecedented event took place, namely the first congress of the Polish episcopate during the partitions. The clergy constituted a group integrating the people inhabiting three separate state organisms after the fall of the Republic of Poland. Priests to a great extent led the Polish nation in communication through the period of partitions and during the First World War. Thanks to this, the new state could successfully reborn at the end of 1918.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2023, 43; 205-222
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eingrenzung durch Sprache und Identität bei Michael Zeller in "Die Reise nach Samosch" und bei Stephan Wackwitz in "Ein unsichtbares Land"
Restrainting by language and identity in the novels by Michael Zeller – "Die Reise nach Samosch" and Stephan Wackwitz – "Ein unsichtbares Land"
Autorzy:
Kubica, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098212.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Familiengeschichte
Identität
Der Erste und der Zweite Weltkrieg
Enkelgeneration
Erinnerungskultur
family history
identity
the First and Second World War
generation of grandsons
culture of remembering
historia rodzinna
tożsamość
I i II wojna światowa
pokolenie wnuków
kultura pamięci
Opis:
Michael Zeller und Stephan Wackwitz gehören zu der Enkelgeneration, die sich auf der Spurensuche nach der eigenen Familiengeschichte befindet. In "Die Reise nach Samosch" von Michael Zeller versucht der junge Schriftsteller Sebastian, die Familiengeschichte für seine aus Oppeln (Opole) stammende Großmutter zu rekonstruieren. Diese erlebte während der Kriegs- und Nachkriegszeit traumatisierende Geschichten. Ihr Enkel Sebastian erfährt während der Aufarbeitung der Familiengeschichte, dass sein leiblicher Großvater nicht Deutscher, sondern Pole war. Stephan Wackwitz befasst sich dagegen in "Ein unsichtbares Land" mit dem Tagebuch seines Großvaters, der als begeisterter Nationalist im Ersten Weltkrieg kämpfte und in Regionen wirkte, die früher Deutschland angehörten (Deutsch-Südwest Afrika, Oberschlesien). Der Vater erlebte den Zweiten Weltkrieg in amerikanischer Gefangenschaft. Der Autor versucht, die Motivation des Großvaters sowie des Vaters für ihre Lebenseinstellungen zu untersuchen. In dem Beitrag werden die Erzählstrategien beider Autoren verfolgt, die sie zur Pflege der Erinnerungskultur nutzen. Dieser Ansatz zielt darauf ab, den Nachweis zu erbringen, inwieweit Raumkonstellationen als signifikante Erinnerungsträger in den Romanen von Zeller und Wackwitz zu betrachten sind. Die Familienromane der Enkelgeneration werden dabei als eine sinnvolle Plattform für die Aufarbeitung der oft dramatischen historischen Prozesse (Nationalsozialismus, Kommunismus) der 1930er- und 1940er-Jahre in Mitteleuropa betrachtet.
Michael Zeller and Stephan Wackwitz belong to the generation of grandchildren who search traces of their own family history. In the novel "Die Reise nach Samosch" by Michael Zeller a young writer Sebastian tries to reconstruct his family history for his grandmother, who comes from Opole (Oppeln in German). She experienced traumatizing stories during the war and after it. Her grandson, a young writer, finds out while working on the family chronicle that his biological grandfather was not a German but a Pole when working on the family chronicle. Stephan Wackwitz, in turn, deals with a diary of his grandfather who worked in southeast Africa and Upper Silesia – these lands belonged to Germany before. He fought in the First World War as an zealous nationalist. The author’s father spent the Second World War in the American captivity. The author tries to explore his grandfather’s and father’s motivation for their attitudes in their lives. I would like to examine and reveal the strategies used by both authors, as presented in the process of their ancestors’ coping with the culture of remembering. The aim of the paper is to provide evidence for the extent to which spatial constellations in the novels by Zeller and Wackwitz are to be viewed as significant memory carriers. I consider family novels of the generations of grandsons a meaningful platform for presenting very problematic historical processes (national socialism, communism) in 1930s and 1940s in central Europe.
Michael Zeller i Stephan Wackwitz należą do tzw. pokolenia wnuków, które szuka śladów historii własnej rodziny. W powieści Michaela Zellera "Die Reise nach Samosch" młody pisarz Sebastian próbuje zrekonstruować rodzinną historię jako wnuk babci pochodzącej z Opola (niem. Oppeln). W czasie wojny i zaraz po wojnie doświadczyła ona traumatycznych przeżyć. Jej wnuk, młody pisarz, dowiaduje się podczas pracy nad kroniką rodzinną, że jego dziadek nie był Niemcem, lecz Polakiem. Stephan Wackwitz z kolei bada pamiętnik swojego dziadka, który stacjonował w Afryce Południowo-Wschodniej i na Górnym Śląsku – należących wówczas do terytoriów niemieckich. Będąc entuzjastycznym nacjonalistą walczył w I wojnie światowej. Ojciec Stephana przeżył II wojnę światową w amerykańskiej niewoli. Pisarz próbuje zrozumieć postawy życiowe swojego dziadka i ojca oraz ich motywację. W artykule podjęto próbę prześledzenia strategii obydwu autorów, które wykorzystali oni do rozrachunku z kulturą pamięci własnych przodków. Potraktowano przy tym powieści rodzinne pisane przez pokolenie wnuków jako interesującą platformę do dyskusji nad często bardzo problematycznymi procesami historycznymi w Europie Środkowej (narodowy socjalizm, komunizm) lat 30. i 40. XX wieku.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 91-106
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
I wojna światowa w powiecie wieluńskim w kronikarskiej narracji ks. Andrzeja Witulskiego (2)
The First World War in the District of Wieluń in Rev. Andrzej Witulski’s Chronical Narration (Part 2)
Autorzy:
Kęsik, Kamil Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408347.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
I wojna światowa
warunki gospodarcze
aktywność religijna
patriotyzm
First World War
economic conditions
religious activity
patriotism
Opis:
Druga część artykułu stanowi kontynuację prezentacji materiału źródłowego dotyczącego I wojny światowej w graniczącej z Niemcami polskiej parafii w Wójcinie w latach 1914–1918. W pierwszej części przedstawiono biogram autora kroniki – ks. Andrzeja Witulskiego i ukazano rzeczywistość społeczno-kościelną przed wybuchem konfliktu europejskiego oraz epizody wojenne z nakreśleniem warunków atmosferycznych, posunięć militarnych i stosowanej propagandy. W drugiej części zobrazowano kolejne odsłony następstw działań wojennych w nakreślonych granicach. Ukazano newralgiczne wydarzenia z codziennego życia mieszkańców, zmieniające się warunki ekonomiczne, kształtujące relacje społeczne oraz przywołano opisy życia religijnego katolików, które było rzeczywistością konsolidującą ludność w duchu niepodległościowym, co nasiliło się po 1917 r.
The second part of the article continues with the presentation of the material evidence concerning the facts from the First World War in the Polish parish of Wójcin (1914–1918) which was bordering with Germany. The first part presents Rev. Andrzej Witulski, the author of the chronicle and it portrays the social and church reality before the outbreak of the European conflict as well as wartime episodes with an outline of weather conditions, military activity, and applied propaganda. Further outcomes of the acts of war in the outlined borders are presented in the second part which shows the most sensitive events concerning everyday life of inhabitants as well as changing economic conditions shaping the social relations. It refers to the descriptions of the religious lives of Catholics, which was the reality consolidating the people in the independence spirit that gained in strength after 1917.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2023, 43, 2; 191-210
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwatera wojenna z I wojny światowej na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Szadku
The war quarter from 1914 located on the Evangelical-Augsburg cemetery in Szadek
Autorzy:
Czyżewski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27844010.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cmentarz ewangelicko-augsburski
kwatera wojenna
Szadek
I wojna światowa
identyfikacja
Evangelical-Augsburg cemetery
war quarter
First World War
identification
Opis:
Na terenie cmentarza ewangelicko-augsburskiego w Szadku istnieje kwatera wojenna z czasów I wojny światowej. Pochowano na niej żołnierzy, walczących pod koniec 1914 r. w toku tzw. Operacji Łódzkiej. Na terenie kwatery wojennej zostało pochowanych 31 żołnierzy niemieckich i 2 austro-węgierskich, dodatkowo na sąsiadującym cmentarzu rzymskokatolickim spoczęło 3 żołnierzy rosyjskich. Obecnie na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Szadku odnaleźć można jedynie 13 żołnierskich nagrobków, przy czym dwa z nich znajdują się poza obszarem kwatery wojennej. Autor pracy na podstawie zachowanych inskrypcji nagrobnych oraz odnalezionych dokumentów podjął próbę zidentyfikowania poległych żołnierzy.
At the Evangelical-Augsburg cemetery in Szadek is located a war quarter from the Times of First World War. There were buried several dozen soldiers fallen after the Battle of Łódź in November–December 1914. Nowadays only 13 soldier’s tombstones can be found. The author has made an attempt to identify the fallen soldiers on the basis of preserved inscriptions and documents.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2023, 23; 33-54
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na odsiecz Serbii. Nieznany epizod z kariery wojskowej gen. Jerzego Wołkowickiego w okresie służby pod banderą św. Andrzeja w latach pierwszej wojny światowej
To the Relief of Serbia. An Unknown Episode from the Military Career of General Jerzy Wołkowicki when Serving under the St Andrew’s Flag in the First World War
Autorzy:
Herma, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520865.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Rosja
Imperium Rosyjskie
Serbia
Dunaj
I wojna światowa
Rosyjska Cesarska Marynarka Wojenna
korpus oficerski marynarki wojennej
Russia
Russian Empire
Danube
First World War
Russian Imperial Navy
naval officer corps
Opis:
Artykuł przedstawia nieopisany dotąd w literaturze przedmiotu epizod z kariery wojskowej gen. Jerzego Wołkowickiego w okresie jego służby w Rosyjskiej Cesarskiej Marynarce Wojennej. Podczas I wojny światowej Wołkowicki dowodził oddziałem marynarzy przeszkolonych w zakresie użycia broni minowej i torpedowej, który w 1914 r. został przerzucony dunajskim szlakiem rzecznym do Serbii z zadaniem postawienia zagród minowych na Dunaju i Sawie, aby ograniczyć możliwości prowadzenia działań operacyjnych przez austro-węgierską Flotyllę Dunajską na podejściach do Belgradu.
The article presents a hitherto undescribed episode from General Jerzy Wołkowicki military career when he was serving in the Russian Imperial Navy. During the First World War, Wołkowicki commanded a detachment of sailors trained in using mine and torpedo weapons. The squad was flown along the Danube River to Serbia in 1914 to place minefields on the Danube and Sava Rivers to limit the operational capabilities of the Austro-Hungarian Danube Flotilla on the approaches to Belgrade.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 81-99
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochówki wojskowe z pierwszej wojny światowej na terenie Lwowa i powiatu lwowskiego. Zarys problemu
Military burials from World War I in Lvov and the Lvov region. Outline of the issue
Vojenské pohřby z období první světové války ve Lvově a lvovském okrese. Nástin problematiky
Autorzy:
Tomczyk, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6384119.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Lwów
powiat lwowski
Galicja Wschodnia/Małopolska Wschodnia
cmentarze wojenne
pierwsza wojna światowa
Lviv
Lviv district
Eastern Galicia/Eastern Lesser Poland
war cemeteries
World War I
Opis:
The article is an attempt to introduce the little-known in Polish science issue of World War I war graves in Lviv and other localities of the Lviv district, i.e., Eastern Galicia/ Eastern Malopolska, in the lost lands. World War I war cemeteries and soldiers’ quarters were destroyed in Soviet Western Ukraine after World War II.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 117-151
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska hierarchia katolicka w czasie wielkiej wojny 1914-1918 i wojny z bolszewicką Rosją
Polish Catholic Hierarchy during the Great War 1914-1918 and the Polish War with Bolshevik Russia
Autorzy:
Wysocki, Wiesław Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232850.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół
polski episkopat
I wojna światowa
zabory
wojna polsko-bolszewicka
1918 r.
1920 r.
niepodległość
Church
Polish episcopate
World War I
partitions
Polish-Bolshevik war
1918
1920
independence
Opis:
Szkic prezentuje postawy hierarchów Kościoła katolickiego w zaborze rosyjskim, pruskim i austriackim na początku wielkiej wojny 1914-1918 i zmiany, jakie nastąpiły pod wpływem okoliczności zewnętrznych oraz przemian świadomościowych w trakcie konfliktu światowego wobec kwestii państwowości polskiej. Zdecydowana większość biskupów opowiedziała się za perspektywą wspierania odradzającego się państwa polskiego i aktywnie w tym procesie uczestniczyła, dając temu wyraz zarówno w sferze życia publicznego, obywatelskiego, jak i kościelnego. Rok 1920, uwieńczony polskimi sukcesami militarnymi, był finałem wojny polsko-bolszewickiej, rozpoczętej w 1919 r., w której ujawniło się na wielu płaszczyznach zaangażowanie zarówno hierarchów katolickich, jak i wspólnot, którym przewodzili. Wiele wskazuje na to, że w żadnym wcześniejszym okresie Kościół nie wykazał się większym zaangażowaniem, jak miało to miejsce w 1920 r.
This short study presents attitudes of the hierarchs of the Catholic Church in the areas of Russian, Prussian and Austrian Partitions at the beginning of the Great War of 1914-1918 and the changes that occurred under the influence of external circumstances and changes in public awareness during the world conflict in relation to the issue of Polish statehood. The vast majority of bishops were in favor of supporting the reborn Polish state and actively participated in this process, expressing this in the public, civic and church life. The year 1920, crowned with Polish military successes, was the finale of the Polish-Bolshevik War, started in 1919, in which the involvement of both Catholic hierarchs and the communities they led was seen on many levels. There are many indications that never before had the Church shown a greater commitment than in 1920.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2023, 5; 111-163
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 8522

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies