Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "history of Łódź" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-41 z 41
    Tytuł:
    Naukowe i ideologiczne inspiracje najstarszych niemieckojęzycznych prac o przemyśle łódzkim
    The academic and ideological inspirations of the oldest German writings concerning Lodz industry
    Autorzy:
    Woźniak, Krzysztof Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/679731.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    history of Lodz
    textile industry
    German historiography
    Polish historiography
    Opis:
    At the turn of 19th and 20th centuries the first academic writings on the Lodz textile industry were developed.Their authors were descendants of Lodz factory owners who studied at German universities (Frida Bielschowsky, Kurt Schweikert), as well as researchers not connected with Lodz (Róża Luksemburg, Alfred Scholz). The common feature of these research papers was their historical and economical view of the subject. The article characterizes the main thesis of the writings and shows the influence of Marxist theory as well as the ideas of the younger German school of economics. The sources of glorification in the presentation of the achievements and influence of German industrialists were also discussed.The article contains a thesis on the permanency of the Lodz industrial image which was created in the discussed academic writings.
    –
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2017, 13; 125-137
    2449-6820
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wątki antysemickie w „Kurierze Łódzkim” w okresie międzywojennym
    Anti-Semitic threads in “Kurier Łódzki” in the Interwar period
    Autorzy:
    Hrycek, Miłosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/648995.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    history of press
    journalism
    anti-semitism
    history of Lodz
    history of media
    history of interwar period
    Opis:
    “Kurier Łódzki”, boasting a rich publishing tradition, was one of the most important daily newspapers in the Interwar period. Thanks to, among others, “Kurier’s” owner, Jan Stypułkowski and his activities, Łódź soon stopped being regarded as a mere pro-vincial publishing centre. Spreading over the country, Łódź's daily papers won a reader-ship in many regions of Poland. Stypułkowski's publications, including “Kurier Łódzki”, the paramount title, exerted a significant influence on the development of press in Łódź. Stypułkowski's daily newspaper consistently followed its editorial policy, as the news-paper evolved. Nonetheless, “Kurier” continued to present the national and Catholic values. Its attitude towards national minorities, especially to the Jewish one, was un-equivocal. The anti-Semitic rhetoric was the most pronounced in the first years of the Second Polish Republic. Although it was gradually becoming more substantive and factual, it could hardly be defined as objective.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 17, 3; 17-30
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Commemoration of the 1905 Revolution in the Industrial City. The Case of Łódź
    Autorzy:
    Śmiechowski, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28697312.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    collective memory
    politics of memory
    urban memory
    Revolution of 1905
    history of Łódź
    urban social movements
    Opis:
    The article discusses the current practices of commemorating the 1905 revolution in Łódź. The changes taking place in the city’s memory policy are conditioned both by the loss of memory of the events from a century ago and by changing political factors in the post-transformation period. The city is a paradigmatic example of a post-industrial city in Central and Eastern Europe facing an identity crisis. Narratives formulated ‘from above’ compete with those created ‘from below’. While the former are based on the construction of a utopian, capitalist city of success, the latter claim the history of the people of Łódź. Revitalising the memory of the Revolution of 1905 plays a key role in these negotiations, contributing to a revision of the post-transformation amnesia about the city’s working-class past.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2023, 126; 67-87
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie literackie Łodzi w czasie I wojny światowej
    Literary life in Lodz during World War I
    Autorzy:
    Stawiszyńska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649809.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    history of Łódź
    cultural life
    literary life
    World War the I
    polish literature
    polish poetry
    Opis:
    Łódź that has never had significant literary tradition, reached a few interesting debuts of young artists during the dramatic years of the war. Tuwim siblings should be named among them, along with Aleksander Kraśniański and Mieczysław Braun. Multi-ethnicity of Lodz resulted in a diverse view on the ongoing conflict, which found its echo in the work of local writers. In their works we find descriptions of both the drama of everyday life as well as questions about the meaning of the war and the future of the reborn state. Since there was problem with publishing books, the local newspaper publishes gave enormous contribution to the development of local literature by publishing the work of young artists on its pages.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 67-84
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O niektórych mechanizmach zmian urbonimów (nazwy pośrednio motywowane w nazewnictwie łódzkim)
    About some mechanisms of changes in urbanonyms (indirectly motivated names in łódź’s naming)
    Autorzy:
    Bieńkowska, Danuta
    Umińska-Tytoń, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1595709.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    urbanonyms
    urban Łódź’s naming
    history of city Łódź
    urbonimy
    nazewnictwo miejskie Łodzi
    historia Łodzi
    Opis:
    The subject of a discussion in the article are internally motivated names present in the history of Łódź’s naming. The internally motivated names are based on the names which functioned chronologically earlier in the area. Taking into account the relationships between the primary and secondary names, on both formal and incentive levels, two types of internally motivated names have been distinguished and discussed: 1. names having a formal relationship with the primary names, and 2. names having only basic, semantic relationship with the primary names.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2012, 11; 37-46
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Lodzer Zeitung” (1863–1915) jako historyczne zwierciadło relacji społeczno-politycznych w Łodzi
    Lodzer Zeitung (1863–1915) as a historical mirror of socio-political relations in Łódź
    Autorzy:
    Michoń, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/532984.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    history of Łódź
    German press in Łódź
    socio-political relations
    languages in contact
    historia Łodzi
    prasa niemiecka w Łodzi
    relacje społeczno-polityczne
    kontakty językowe
    Opis:
    The archive numbers of the German paper Lodzer Zeitung, which was issued in Łódź between 1863–1915, allow presumptions regarding the life in the city of Łódź in the second half of the 19th and the beginning of the 20th century. The paper prints official announcements and implements this way the plans of the current authorities in the city. The texts show at the same time the multicultural nature of the society in Łódź, which has build the industrial metropolis in the 19th century.The issues of the Lodzer Zeitung are furthermore an important witness to political events in Europe and the world, as well as express the bond of the Germans in Łódź towards their heritage and the city they have devoted their lives to.
    Archiwalne teksty niemieckojęzycznej gazety „Lodzer Zeitung” wydawanej w Łodzi w latach 1863–1915 pozwalają snuć przypuszczenia dotyczące życia w tym mieście w drugiej połowie XIX i na początku XX w. Gazeta realizowała założenia ówczesnych władz miasta poprzez publikację obwieszczeń urzędowych. Wiele tekstów pokazuje multikulturowy charakter społeczeństwa łódzkiego, które swym życiem i pracą budowało w XIX w. metropolię przemysłową. Wydania „Lodzer Zeitung” są ponadto archiwalnym świadectwem ważnych wydarzeń politycznych w Europie i na świecie, a także wyrazem przywiązania łódzkich Niemców tak do kultury, z której pochodzą, jak i miejsca, z którym związali swoje życie.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2019, 22; 127-140
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaciąg do armii ochotniczej w Okręgu Generalnym Wojska Polskiego nr IV Łódź latem 1920 roku
    Enlistment for the Volunteer Army in the General District of the Polish Army No. IV Lodz in the Summer of 1920
    Autorzy:
    Jarno, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791384.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-03
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Okręg Generalny Wojska Polskiego nr IV Łódź
    wojna polska-bolszewicka
    historia Łodzi
    Armia Ochotnicza
    General District of the Polish Army No. IV Lodz
    Polish-Bolshevik war
    history of Lodz
    Volunteer Army
    Opis:
    Tematem artykułu jest zaciąg do Armii Ochotniczej w Okręgu Generalnym nr IV Łódź latem 1920 r. Prowadził go Okręgowy Inspektorat Armii Ochotniczej w Łodzi (jego komendantem był płk Michał Zienkiewicz), który współpracował w tym zakresie z organizacjami społecznymi oraz lokalnymi strukturami partii politycznych. Inspektorat nadzorował prowadzenie agitacji i werbunku oraz proces formowania oddziałów ochotniczych. Armia Ochotnicza miała wzmocnić siłę polskiej armii w najtrudniejszym momencie wojny polsko-bolszewickiej, gdy Armia Czerwona próbowała zająć stolicę Polski. Akcja zaciągu do Armii Ochotniczej w Okręgu Generalnym nr IV Łódź dała polskiej armii niemal 13,4 tys. ochotników, zaś wliczając harcerzy – niemal 14 tys. Początkowo planowano utworzyć osiem ochotniczych pułków piechoty, lecz ostatecznie udało się sformować jedynie dwa niepełnie pułki (nr 229 i 231) oraz 21 samodzielnych kompanii złożonych z ochotników. Poza ochotniczymi oddziałami piechoty, sformowano również ochotniczy 203 Pułku Ułanów w Kaliszu utworzony przez Szwadron Zapasowy 3 Pułku Ułanów. Przebieg zaciągu – biorąc pod uwagę krótki czas jego trwania od lipca do września – był sukcesem polskich władz wojskowych, gdyż ochotnicy wzmocnili regularną armię w krytycznym momencie wojny. Również społeczeństwo województwa łódzkiego pokazało, iż w chwilach najważniejszych dla Polski zdolne jest do wielkich poświęceń w imię obrony niepodległości kraju.
    The subject of the article is the enlistment for the Volunteer Army in District General No. IV Lodz in the summer of 1920. It was run by the Regional Inspectorate of the Volunteer Army in Lodz (its commander was Colonel Michał Zienkiewicz), who cooperated in this regard with social organizations and local structures of political parties. This Inspectorate oversaw the conduct of agitation, recruitment and the process of forming volunteer troops. The Volunteer Army strengthened the Polish Army at the most difficult moment of the Polish-Bolshevik war, when the Red Army tried master the capital of Poland. Recruitment to the Volunteer Army in District General No. IV Lodz gave the Polish army almost 13,400. volunteers, including scouts – almost 14 thousand. Initially, military authorities was planned to create eight volunteer infantry regiments, but eventually were formed only two incompletely regiments (No. 229 and 231) and 21 independent companies consisting of volunteers. Apart from volunteer infantry units, was formed in Kalisz a volunteer 203 Uhlan Regiment, created by the Reserve Squadron of the 3rd Uhlan Regiment. The recruitment to volunteer troops – given its short duration from July to September - was a success for the Polish military authorities, as the volunteers strengthened the regular army at a critical moment of the war. Also the society of the Lodz region has shown that in the most important moments for Poland it is capable of making great sacrifices in the name of defending the independence of the country.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 2; 165-191
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 roku w świetle polskojęzycznej prasy łódzkiej
    Autorzy:
    Jarno, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953508.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the history of Łódź, the First World War in 1914, the press in Łódź in 1914, the tragedy of Kalisz in 1914
    historia Łodzi, I wojna światowa 1914 r., prasa łódzka, tragedia Kalisza w 1914 r.
    Opis:
    Artykuł ukazuje, jak zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 r. opisywały wybrane gazety łódzkie w drugiej połowie tego roku. Przedmiotem analizy były: „Nowy Kurjer Łódzki”, „Nowa Gazeta Łódzka” i „Rozwój”. Pisma te przedstawiały szczegółowo sytuację polityczną w Europie oraz działania wojenne na najważniejszych frontach pierwszej wojny światowej. Jednak problematyka tragedii Kalisza była w nich opisywana stosunkowo rzadko i to głównie w „Nowym Kurjerze Łódzkim”, który najszerzej ukazywał zniszczenie Kalisza przez Niemców oraz dramat mieszkańców zmuszonych do opuszczenia miasta. Pozostałe gazety pisały o tym znacznie rzadziej. Wydawało się, że zamieszczanie na ich łamach wiadomości o okrucieństwie wojska niemieckiego będzie dla władz rosyjskich elementem wzmocnienia propagandy antyniemieckiej. W rzeczywistości jednak tak się nie stało. Podobną powściągliwość wykazywała większość czasopism wydawanych w tym czasie na terytorium Królestwa Kongresowego. Prawdopodobnie główny wpływ na tę sytuację miały poglądy członków redakcji „Nowego Kurjera Łódzkiego”, którzy chcieli jak najszerzej informować czytelników o wszystkich ważnych dla mieszkańców Łodzi sprawach. Po ostatecznym zajęciu miasta przez Niemców w grudniu 1914 r. problematyka dotycząca zniszczenia Kalisza przestała pojawiać się w gazetach wydawanych w Łodzi w tym okresie.
    The article presents how the destruction of Kalisz in August 1914 was being described by the selected newspapers published in Łódź in the second half of this year. Subject of the analysis were: New Łódź Courier, New Łódź Newspaper, and Development. These newspapers were describing in detail the political situation in Europe and the war on the most important fronts of the First World War. However, the tragedy of Kalisz was being presented in the these papers relatively rarely. Only New Łódź Courier was depicting this phenomenon wider and relatively often, showing the destruction of Kalisz by the Germans and the tragedy of the inhabitants who were forced to leave the city. Other newspapers touched upon the issue only occasionally. There seemed that writing about the cruelty of the German army could be for Russian authorities a part of the strategy to strengthen the anti-German propaganda – however, this did not happen. A similar restraint showed the majority of Polish newspapers published at that time in the territory of Congress Poland. Probably, a major impact on this situation had views of New Łódź Courier’s editorial staff, who wanted as much as possible to inform readers about all important issues for the inhabitants of Łódź. After the final occupation of the city by the Germans in December 1914, the issue of the city’s destruction did not get a mention in the newspapers published in Łódź at that time.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 42
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 roku w świetle polskojęzycznej prasy łódzkiej
    Autorzy:
    Jarno, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631935.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the history of Łódź, the First World War in 1914, the press in Łódź in 1914, the tragedy of Kalisz in 1914
    historia Łodzi, I wojna światowa 1914 r., prasa łódzka, tragedia Kalisza w 1914 r.
    Opis:
    Artykuł ukazuje, jak zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 r. opisywały wybrane gazety łódzkie w drugiej połowie tego roku. Przedmiotem analizy były: „Nowy Kurjer Łódzki”, „Nowa Gazeta Łódzka” i „Rozwój”. Pisma te przedstawiały szczegółowo sytuację polityczną w Europie oraz działania wojenne na najważniejszych frontach pierwszej wojny światowej. Jednak problematyka tragedii Kalisza była w nich opisywana stosunkowo rzadko i to głównie w „Nowym Kurjerze Łódzkim”, który najszerzej ukazywał zniszczenie Kalisza przez Niemców oraz dramat mieszkańców zmuszonych do opuszczenia miasta. Pozostałe gazety pisały o tym znacznie rzadziej. Wydawało się, że zamieszczanie na ich łamach wiadomości o okrucieństwie wojska niemieckiego będzie dla władz rosyjskich elementem wzmocnienia propagandy antyniemieckiej. W rzeczywistości jednak tak się nie stało. Podobną powściągliwość wykazywała większość czasopism wydawanych w tym czasie na terytorium Królestwa Kongresowego. Prawdopodobnie główny wpływ na tę sytuację miały poglądy członków redakcji „Nowego Kurjera Łódzkiego”, którzy chcieli jak najszerzej informować czytelników o wszystkich ważnych dla mieszkańców Łodzi sprawach. Po ostatecznym zajęciu miasta przez Niemców w grudniu 1914 r. problematyka dotycząca zniszczenia Kalisza przestała pojawiać się w gazetach wydawanych w Łodzi w tym okresie.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 42
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 roku w świetle polskojęzycznej prasy łódzkiej
    Autorzy:
    Jarno, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632313.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the history of Łódź, the First World War in 1914, the press in Łódź in 1914, the tragedy of Kalisz in 1914
    historia Łodzi, I wojna światowa 1914 r., prasa łódzka, tragedia Kalisza w 1914 r.
    Opis:
    The article presents how the destruction of Kalisz in August 1914 was being described by the selected newspapers published in Łódź in the second half of this year. Subject of the analysis were: New Łódź Courier, New Łódź Newspaper, and Development. These newspapers were describing in detail the political situation in Europe and the war on the most important fronts of the First World War. However, the tragedy of Kalisz was being presented in the these papers relatively rarely. Only New Łódź Courier was depicting this phenomenon wider and relatively often, showing the destruction of Kalisz by the Germans and the tragedy of the inhabitants who were forced to leave the city. Other newspapers touched upon the issue only occasionally. There seemed that writing about the cruelty of the German army could be for Russian authorities a part of the strategy to strengthen the anti-German propaganda – however, this did not happen. A similar restraint showed the majority of Polish newspapers published at that time in the territory of Congress Poland. Probably, a major impact on this situation had views of New Łódź Courier’s editorial staff, who wanted as much as possible to inform readers about all important issues for the inhabitants of Łódź. After the final occupation of the city by the Germans in December 1914, the issue of the city’s destruction did not get a mention in the newspapers published in Łódź at that time.
    Artykuł ukazuje, jak zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 r. opisywały wybrane gazety łódzkie w drugiej połowie tego roku. Przedmiotem analizy były: „Nowy Kurjer Łódzki”, „Nowa Gazeta Łódzka” i „Rozwój”. Pisma te przedstawiały szczegółowo sytuację polityczną w Europie oraz działania wojenne na najważniejszych frontach pierwszej wojny światowej. Jednak problematyka tragedii Kalisza była w nich opisywana stosunkowo rzadko i to głównie w „Nowym Kurjerze Łódzkim”, który najszerzej ukazywał zniszczenie Kalisza przez Niemców oraz dramat mieszkańców zmuszonych do opuszczenia miasta. Pozostałe gazety pisały o tym znacznie rzadziej. Wydawało się, że zamieszczanie na ich łamach wiadomości o okrucieństwie wojska niemieckiego będzie dla władz rosyjskich elementem wzmocnienia propagandy antyniemieckiej. W rzeczywistości jednak tak się nie stało. Podobną powściągliwość wykazywała większość czasopism wydawanych w tym czasie na terytorium Królestwa Kongresowego. Prawdopodobnie główny wpływ na tę sytuację miały poglądy członków redakcji „Nowego Kurjera Łódzkiego”, którzy chcieli jak najszerzej informować czytelników o wszystkich ważnych dla mieszkańców Łodzi sprawach. Po ostatecznym zajęciu miasta przez Niemców w grudniu 1914 r. problematyka dotycząca zniszczenia Kalisza przestała pojawiać się w gazetach wydawanych w Łodzi w tym okresie.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 42
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łódzki ośrodek badań historycznych. Przeszłość i teraźniejszość
    The Lodz historical research center. The past and present
    Autorzy:
    Pomorski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689093.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    łódzka szkoła historii historiografii
    łódzka szkoła etnohistorii
    łódzka szkoła historii stosunków międzynarodowych i dyplomacji
    łódzka szkoła bizantynologii
    Lodz school of history of historiography
    Lodz school of ethnohistory
    Lodz school of international relations and diplomatic history
    Lodz school of byzantine studies
    Opis:
    The author raises the question of what Polish historiography owes to the Lodz Historical Institute and as a reply, he sketches most important turning points and accomplishments in the 75-year long presence of a study of history at the University of Lodz. Phase one, from 1945 to 1948, was the period when – especially in the first couple of years – Lodz actually assumed the role of a ‘provisional’ capital. It exhibited relative pluralism of the historical community and significant intellectual ferment. Phase two, that lasted until 1956, was the period of Stalini-zation of Polish historiography, that affected the Lodz Historical Institute maybe even to a greater extent than others. Phase three that continued till the end of the 1960s and phase four that spanned over the 1970s, were the periods of ‘normalization’, that is of return towards source studies and creating one’s own academic identity, as well as of ‘stabilization’, when strong faculty base was built. These were also the times when four ‘schools of history’ – recognizable not only from the Polish perspective but also from the European one – started to take shape within the Lodz historical community. These included: the school of ethnohistory, the school of history of historiography, the Lodz school of Byzantinology, and the school of history of diplomacy and international affairs. The achievements of these four schools are subject to a short presentation in this article.
    Autor stawia pytanie, co zawdzięcza polska historiografia ośrodkowi łódzkiemu, by w odpowiedzi zarysować najważniejsze punkty zwrotne i osiągnięcia w 75-letniej obecności studium historii na Uniwersytecie Łódzkim. Faza pierwsza obejmuje okres 1945–1948, gdy Łódź faktycznie odgrywała – zwłaszcza w pierwszych latach – rolę „zastępczej” stolicy. Cechował ją względny pluralizm środowiska historycznego i duży ferment intelektualny. Faza druga, trwająca do 1956 r., to okres stalinizacji polskiej historiografii, której ośrodek łódzki podlegał może jeszcze w większym stopniu niż inne. Fazy trzecia, trwająca do końca lat sześćdziesiątych, i czwarta, obejmująca lata siedemdziesiąte, to okresy „normalizacji”, czyli powrotu do badań źródłowych i budowania własnej akademickiej tożsamości, oraz „stabilizacji”, czyli zbudowania solidnego zaplecza kadrowego. Wtedy też zaczynają się kształtować w obrębie łódzkiego środowiska historycznego cztery „szkoły historyczne”, rozpoznawalne nie tylko z perspektywy polskiej, lecz także europejskiej: szkoła etnohistorii, szkoła historii historiografii, łódzka szkoła bizantynologii oraz szkoła historii dyplomacji i stosunków międzynarodowych, których dorobek pokrótce jest w artykule omawiany.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 1; 143-167
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ŁÓDZKI OŚRODEK HISTORIOGRAFICZNY. ŚRODOWISKO, BADANIA, DYDAKTYKA
    LODZ HISTORIOGRAPHIC CENTER. COMMUNITY, RESEARCHES, DIDACTICS
    Autorzy:
    Kolbuszewska, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909822.pdf
    Data publikacji:
    2017-05-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    history of historiography
    methodology of history
    the historiographic school of Lodz
    Opis:
    The article consists of three parts. It begins with a short characteristics of the lodz historiographic centre; the Author discusses the three generations of researchers who carried out research in the fi eld at the University of Lodz (UŁ). Th e second part is devoted to characterizing the interests and research achievements of the current members of the Department of the History of Historiography and the Auxiliary Sciences of History. Th e doctors promoted in the recent years were also included. Th e fi nal part of the article presents the courses in the history of historiography currently being held at the Institute of History, UŁ.
    Źródło:
    Historia@Teoria; 2017, 1, 3; 201-209
    2450-8047
    Pojawia się w:
    Historia@Teoria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojsko Polskie w życiu gospodarczym Łodzi w latach II Rzeczypospolitej
    The Polish Army in the economic life of the city of Lodz in the years of the Second Republic of Poland
    Autorzy:
    Jarno, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687452.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia Łodzi w XX w.
    Wojsko Polskie w Łodzi
    gospodarka Łodzi
    Łódź w okresie międzywojennym
    the history of the city of Lodz in the 20th century
    Polish Army in Lodz
    the economy of the city of Lodz
    Lodz in the interwar period
    Opis:
    The article describes the role of the Polish Army in the economic life of the city of Lodz in the years 1918–1939. In the city were stationed many military units and institutions at that time, thanks to which the Lodz garrison belonged to one of the largest in Poland in the years of the Second Polish Republic. The army was an important factor in the economic development of the city. Military units were shopping on the local market many different products necessary for their normal functioning. For example, the army was buying: items of equipment, food, draft animals, building materials, furniture and other elements of barracks equipment. Orders placed by the army and private purchases of soldiers ensured work for a large group of workers and craftsmen. Economic benefits from the presence of the army in the garrison in Lodz were also had by the shoemakers, tailors, hairdressers, restaurateurs, and owners of cinemas and theaters. The owners of private tenements had also large profits for renting apartments for officers. All these factors meant that the municipal authorities were interested in stationing as many military units as possible in Lodz, which had a significant impact on the city’s economic development.
    Artykuł opisuje rolę Wojska Polskiego w życiu gospodarczym miasta Łodzi w latach 1918–1939. W mieście stacjonowało w tym czasie wiele jednostek i instytucji wojskowych, dzięki czemu garnizon łódzki należał w latach II Rzeczypospolitej do grupy największych w Polsce. Wojsko było ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój gospodarczy miasta. Jednostki wojskowe kupowały na lokalnym rynku wiele różnych produktów niezbędnych dla ich normalnego funkcjonowania. Armia kupowała przykładowo: elementy oporządzenia, żywność, zwierzęta pociągowe, materiały budowlane, meble i inne elementy wyposażenia koszarowego. Zamówienia składane przez armię oraz prywatne zakupy żołnierzy zapewniały pracę dużej grupie robotników i rzemieślników. Korzyści ekonomiczne z obecności wojska w łódzkim garnizonie mieli także właściciele zakładów szewskich, krawieckich, fryzjerzy, restauratorzy, czy właściciele kin i teatrów. Duże zyski mieli także właściciele prywatnych kamienic za wynajmowanie mieszkań dla oficerów. Wszystkie te czynniki powodowały, iż władze miejskie były zainteresowane stacjonowaniem w Łodzi jak największej liczby jednostek wojskowych, co znacząco wpływało na rozwój gospodarczy miasta.
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 20; 89-102
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    HISTORIA HISTORIOGRAFII. STUDIUM Z DZIEJÓW TOŻSAMOŚCI DYSCYPLINY NA PRZYKŁADZIE OŚRODKA ŁÓDZKIEGO
    HISTORY OF HISTORIOGRAPHY. A STUDY INTO THE HISTORY OF THE IDENTITY OF DISCIPLINE ILLUSTRATED BY THE CASE OF THE LODZ HISTORIOGRAPHIC CENTER
    Autorzy:
    Stobecki, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909846.pdf
    Data publikacji:
    2017-05-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    History of historiography
    identity of discipline
    Lodz historiographic center
    Opis:
    In this article I argue that contemporary researchers in the Lodz historiographic center try to remain faithful to “the historiographic testament” of M. H. Serejski and his disciples. Th e texts of A. Brzezinska, J. Kolbuszewska, R. Stobiecki reveal the continuation of “classical” patt erns of historiographical research. Chronologically, they primarily concern the Polish historiography in the second half of the 19th and in the 20th century and the historiography in other countries – Russia and France – in the 20th century. In contrast to previously published works, our studies focus more oft en on the widely-understood contemporaneity. In particular we are researching women’s history (J. Kolbuszewska, R. Stobiecki), historical anthropology (A. Brzezińska), and the memory and politics of history (R. Stobiecki).
    Źródło:
    Historia@Teoria; 2017, 1, 3; 109-121
    2450-8047
    Pojawia się w:
    Historia@Teoria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łódzka stomatologia w okresie I wojny światowej (1914–1918)
    Autorzy:
    Stawiszyńska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373781.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Łódź 1914–1918
    history of dentistry
    historia stomatologii
    Opis:
    Zagadnienie dbałości o zdrowie jamy ustnej niewątpliwie nie należało do najważniejszych programów medycznych w czasie pierwszej wojny światowej. Niewiele zachowało się na ten temat informacji nawet w materiałach archiwalnych. Służba zdrowia w Łodzi była dużo bardziej nastawiona np. na walkę z chorobami zakaźnymi, dlatego niewielu ludzi miało dostęp do dentystów. Gabinety odwiedzały prawie wyłącznie osoby zamożne.
    The issue of care for oral health was undoubtedly not the most important medical agendas during World War I. There is not much information on this subject preserved even from archival materials. The health service in Łódź was much more focused, for example, on the fight against infectious diseases, which is why few people had access to dentists. The dental offices were visited almost exclusively by wealthy people.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 106; 77-87
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół katolicki w Łodzi w czasie i wojny światowej
    The Catholic Church in Łódź during the First World War
    Autorzy:
    Gliński, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/503117.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Historia Kościoła katolickiego w Łodzi
    świątynie katolickie
    I wojna światowa
    początki diecezji łódzkiej
    history of the Catholic Church in Łódź
    Catholic churches
    First World War, beginnings of the diocese of Łódź
    Opis:
    On the threshold of the outbreak of the First World War Łódź was one of the biggest industrial centers of the Russian Empire. In 1911 512,5 thousand of people lived there including 267.1 thousand Catholics. For many decades of the second half of the 19th century the Catholics, who amounted to over 160 thousand by the end of the century, had only two parish churches: the church of the Exaltation of the Holy Cross and of the Assumption of the Virgin Mary and a filial St. Joseph church. In the period just before the outbreak of the war Łódź was not only a great workshop but also a great construction site. In this period five churches and Catholic chapels were erected or their construction was started. This construction work was stopped for the war period. The article presents the history of those constructions and the efforts preceding them.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 2; 51-59
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łódź w przededniu I wojny światowej
    Łódź on the threshold of the First World War
    Autorzy:
    Klemantowicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/503152.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    dzieje m. Łodzi
    struktura narodowościowa i wyznaniowa m. Łodzi
    rozwój gospodarczy m. Łodzi
    rozwój oświaty i kultury m. Łodzi
    history of the city of Łódź
    national and religious structure of the city of Łódź
    economic development of the city of Łódź
    development of education and culture in Łódź
    Opis:
    Łódź on the threshold of the First World War was a multicultural and in some way neglected multicultural metropolis with increasing after the 1905–1907 revolution religious and national divisions and weak assimilation progress with the Polish culture. It was a “promised land” for wealthy people, particularly of German and Jewish origin. It was a place of great hopes and sometimes of disappointments for the educated who came from other cities in the Congress Poland and peasants from villages outside Łódź. For the majority, particularly for workers, it was a special place where they had to work for a living and tried to find some happiness in this “Eastern Bagdad”.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 2; 33-50
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z chłopskiej zagrody na uniwersytecką katedrę. Karty z biografii prof. Stefana Banasiaka (1929–2018)
    Autorzy:
    Olejnik, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1205106.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia najnowsza
    Uniwersytet Łódzki
    historycy łódzcy
    Stefan Banasiak
    recent history
    University of Lodz
    historians of Lodz
    Opis:
    W artykule przedstawiono najważniejsze fakty z bogatej biografii prof. Stefana Banasiaka, historyka historii najnowszej i wieloletniego dyrektora Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Stefan Banasiak pochodził z ziemi łęczyckiej. Urodził się w Topoli Katowej w rodzinie chłopskiej. Kilka lat po drugiej wojnie światowej ukończył Uniwersytet Łódzki, uzyskując tytuł magistra nauk społecznych. Od 1953 r. rozpoczął pracę jako asystent na tej uczelni, kontynuując jednocześnie studia na Uniwersytecie Warszawskim. Po uzyskaniu tytułu magistra rozwijał karierę naukową i dydaktyczną na Uniwersytecie Łódzkim. Uzyskał kolejne stopnie zaawansowania naukowego: w 1961 r. został doktorem, a w 1967 r. doktorem habilitowanym. W 1978 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1990 r. profesorem zwyczajnym. W latach 1968–1970 był zastępcą dyrektora, następnie w latach 1970–1978 dyrektorem Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Osiągnął znaczący dorobek w badaniach naukowych, zwłaszcza w zakresie problematyki powojennych przesiedleń ludności niemieckiej i działalności osadniczej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. Specjalizował się także w historii regionalnej, pisząc wiele publikacji z zakresu historii społecznej i politycznej Łodzi i innych ośrodków regionu łódzkiego. Miał duże osiągnięcia w kształceniu kadry naukowej historyków (wypromował ponad 120 magistrów i 7 doktorów). Działał w wielu organizacjach i stowarzyszeniach. Pogrzeb profesora Banasiaka odbył się 4 IV 2018 r. na cmentarzu przy ulicy Ogrodowej w Łodzi.
    The article presents the most important facts from the abundant biography of professor Stefan Banasiak, a historian of recent history and for a number of years the director of the Institute of History at the University of Lodz. Stefan Banasiak came from the Łęczyca region. He was born in Topola Katowa in a peasant family. A few years after the Second World War he graduated from the University of Lodz with a degree in social sciences. From 1953, he started working as an assistant at this university, while continuing his studies at the University of Warsaw. After obtaining a master's degree, he developed a scientific and didactic career at the University of Lodz. He obtained further levels of academic advancement: in 1961 he became a doctor and in 1967 he received a postdoctoral degree. In 1978, he was appointed an associate professor, and in 1990 became a full professor. In the years 1968–1970 he was deputy director, then in the years 1970–1978 the director of the Institute of History of the University of Lodz. He obtained significant achievements in scientific research, especially the problems of post-war resettlement of German population and settlement activity in the Western and Northern Territories. He also specialized in regional history, writing many publications on social and political history of Łódź and other centers of the Lodz region. He had great achievements in educating the scientific staff of historians (he promoted over 120 MAs and 7 doctors). He was active in many organizations and associations. The funeral of professor Banasiak took place on April 4, 2018 at the cemetery in Łódź in Ogrodowa Street.
    Źródło:
    Zeszyty Wiejskie; 2020, 26; 349-360
    1506-6541
    Pojawia się w:
    Zeszyty Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How Do Local Conditions Inform Socio-Political Language? The Concept of ‘Intelligentsia’ in Łódź Press before the Mid-Twentieth Century
    Autorzy:
    Śmiechowski, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131460.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-19
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    intelligentsia
    social structure
    history of ideas
    Łódź
    Warsaw
    Polska
    Opis:
    This article seeks to answer the question of whether the local conditions or determinants influence the socio-political language. Within the context of the nationwide discourse in the nineteenth-century Kingdom of Poland, an analysis follows how the concept of ‘intelligentsia’ functioned in the local press from the industrial city of Łódź. A source analysis leads to the conclusion that in the specific circumstances, of which the social mix was a constituent, certain notions of a defined meaning in the countrywide context may be interpreted in a manner divergent from the rule. As the social structure of Łódź was becoming more and more similar to that of Warsaw and other big cities, the differences in the definitions of the term ‘intelligentsia’ were gradually smoothening out.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 135-163
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biografia lekarza-komunisty. Jerzy Jakubowski – twórca łódzkiej szkoły kardiologicznej
    Biography of a communist doctor: Jerzy Jakubowski, founder of the Łódź Cardiology School
    Autorzy:
    Epsztein, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076263.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    Jerzy Jakubowski
    Łódź
    łódzka szkoła kardiologiczna
    historia medycyny
    Łódź Cardiology School
    history of medicine
    Opis:
    The article aims to analyse the life of Jerzy Jakubowski (born in 1887 in Warsaw, died in 1967 in Wrocław), a doctor and a communist, against the background of political and social events taking place in Poland and Europe at the end of the 19th and the beginning of the 20th century. It is also the story of a man who was not at peace with his roots and did everything he could to erase them from history and the memory of posterity. His endeavour could be called an escape from identity. Even before the Second World War, after returning to Poland from Soviet Russia, he changed his name to Maurycy Jerzy. During the German occupation, he took the surname Jakubowski and kept it after the war. Therefore, in the article, he appears as Jakubowski (Muszkatenblit) from the moment he received false papers. Similarly, his son Mikołaj used Aryan papers for the name of Mokrzycki during the Second World War and did not return to his family name afterwards. The prewar discrimination and restriction of the rights of Jews pushed them both towards communism, which gave a chance to everyone regardless of ethnic origin. The article is also an attempt to reconstruct the life of a communist ‘old-timer’ for whom loyalty to the party was of paramount importance. Although he accepted the dissolution of the Communist Party of Poland and the murder of Polish communists by Joseph Stalin with a heavy heart, it was only after the political thaw of 1956 that he had the courage to voice his doubts about these purges. The main source used by the author is Jerzy Jakubowski’s own account of his ‘revolutionary’ activity from 1905 to 1967, recorded shortly before his death, between 27 April and 5 August 1967. It is now held in the Archives of Modern Records in Warsaw.
    Źródło:
    Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2020, 57; 27-105
    0080-4754
    Pojawia się w:
    Rozprawy z Dziejów Oświaty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miejsce Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego w polskiej nauce historycznej (1945–1989)
    The place of the University of Lodz Institute of History in Polish historical science (1945–1989)
    Autorzy:
    Rutkowski, Tadeusz P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689095.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Uniwersytet Łódzki
    Instytut Historyczny UŁ
    Natalia Gąsiorowska
    University of Lodz
    Department of History
    Opis:
    The topic of this analysis is the role performed by the Historical Institute (from 1970: Institute of History) at the University of Lodz during the People’s Republic of Poland era. In view of the unsatisfactory state of research both regarding the history of historiography and the organisation and development of Polish historical sciences the author based his analysis on three aspects of the functioning of the Institute: conditions for pursuing scientific undertakings, the organisation of the Institute against the backdrop of other academic institutes in Poland, and the participation of the Institute staff in General Conventions of Polish Historians. The foundation of this, by definition incomplete, study demonstrates the relatively substantial involvement of the Institute historians in Polish scientific life in the wake of World War II as a consequence of, i.a. the political part assigned to it by the authorities as well as a comparatively considerable conflict within the historical milieu, the uneven progress of research in particular domains of history, and concentration on economic and social history. The decline of the part performed by the Institute, and its status, at the turn of the 1940s was due to the migration of particular staff members to other academic centres and the susceptibility of Lodz-based researchers to ideological pressure. The gradual rise of the scientific potential of the titular Institute after October 1956 was disturbed by the events of March 1968, whose outcome encompassed changes affecting the staff to a degree unique among all academic centres, a decline of research, and political pacification. In 1970 these consequences signified a reorganisation of the Institute, which resulted in a temporary derangement of its functioning and a further waning of a conducive scientific ambiance and co-operation. The deterioration of the Institute during this period became increasingly discernible in the course of successive General Conventions of Polish Historians. The presence of Lodz-based historians – distinct at the 1948 and 1958 Conventions – become once again conspicuous during the 1980s, including the marked (for obvious reasons) reappearance at the Convention held in Lodz in 1989. The outcome of the relatively undisturbed progress of the Institute during the 1970s and 1980s – also the result of the Institute’s considerable politicisation – included a gradual growth of the research potential, whose unhampered course became possible from 1989 on.
    Przedmiotem analizy jest rola odgrywana przez Instytut Historyczny (od 1970 r. Historii) Uniwersytetu Łódzkiego (IH UŁ) w okresie Polski Ludowej. Wobec niezadowalającego stanu badań zarówno w odniesieniu do dziejów historiografii, jak i organizacji i rozwoju polskiej nauki historycznej autor przyjął za podstawę swojej analizy trzy aspekty funkcjonowania IH UŁ: warunki prowadzenia działalności naukowej, organizację Instytutu na tle innych instytutów uniwersyteckich w Polsce, udział pracowników IH UŁ w Powszechnych Zjazdach Historyków Polskich. Z tej – z założenia niepełnej – podstawy analizy wynika stosunkowo znaczny udział historyków IH UŁ w ogólnopolskim życiu naukowym w pierwszych latach po wojnie, wynikający m.in. z politycznej roli nadanej mu przez władze, ale również stosunkowo znaczne skonfliktowanie środowiska, nierównomierny rozwój badań w poszczególnych dziedzinach historii, koncentracja na historii gospodarczej i społecznej. Osłabienie roli i pozycji IH UŁ nastąpiło w latach pięćdziesiątych w związku z migracją części pracowników do innych ośrodków i podatnością łódzkich badaczy na presję ideologiczną. Stopniowe wzmacnianie się potencjału naukowego IH UŁ nastąpiło po październiku 1956 r., dzięki mniejszej ingerencji władz w organizację Instytutu i w treść badań. Zostało ono przerwane przez wydarzenia marca ’68, których efektem były największe, w stosunku do innych ośrodków uniwersyteckich, zmiany kadrowe w Instytucie, jego osłabienie merytoryczne, pacyfikacja polityczna. W ślad za tym poszła reorganizacja IH UŁ w 1970 r., co skutkowało przejściową dezorganizacją jego funkcjonowania i dalszym osłabieniem atmosfery pracy i współpracy naukowej. Słabość IH UŁ widać w tym okresie wyraźnie na kolejnych zjazdach historyków polskich. Obecność łodzian na poszczególnych zjazdach, wyraźna w 1948 i 1958 r., zaczyna być bardziej widoczna dopiero w latach osiemdziesiątych, z mocnym (także z naturalnych przyczyn) powrotem na zjeździe w Łodzi w 1989 r. Efektem stosunkowo spokojnego rozwoju IH UŁ w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, będących także rezultatem jego znacznego upolitycznienia, było stopniowe powiększanie potencjału badawczego, którego dalszy już swobodny rozwój był możliwy od 1989 r.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 1; 169-194
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomiędzy konwencją a żywiołem. Tendencje imiennicze w dawnej Łodzi (XVII–połowa XIX wieku)
    Between convention and spontaneity. Trends in first names in the old Łódź (17th century–mid 19th century)
    Autorzy:
    Zarębski, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971877.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    onomastyka
    imię
    historia języka
    Łódź
    onomastics
    first name
    history of language
    Opis:
    In the article the author discusses the practice associated with name-giving among the residents of Łódź (only Catholics of Polish origin) during the period from the beginning of the seventeenth century to the first half of the nineteenth century. The material was collected from official documents. Habits associated with the first names were treated as a kind of linguistic behaviour that implements a specific communication need of the given community. Observations of these habits show that they oscillate — like any linguistic behaviour — between automatism (and convention) and spontaneity. Conventional measures that should be considered: the use of a limited collection of names that indicate a high degree of stability in subsequent periods and against the background of habits of name-giving in the region and other territories of the former Poland (especially the most popular names of women, e.g. Marianna, Katarzyna, Agnieszka and names of men, e.g. Józef, Jan, Franciszek) and inheritance of names. In contrast, a large number of rare names (names of women, e.g. Idalia, Jokasta, Kasylda, and of men, e.g. Bonawentura, Wit, Witalis) and a visible preference in some families for the usage of rare names, e.g. Damazy, Feliks, Lubomira (including Slavic first names, e.g. Bolesław, Władysław, Bronisław) were included as spontaneous factors. Analysis of the material reveals a tendency to differentiate names depending on the social status of the inhabitants (the representatives of the noble families often used rare names). The author also draws attention to the problem of the diversity of names in Łódź (both in the context of different collections of names and different practices) depending on parameters such as the religion (Catholics, Protestants, Jews) and nationality (Poles, Germans, Czechs) of residents of the city.
    Źródło:
    Onomastica; 2016, 60; 91-106
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys rozwoju turystyki w regionie łódzkim
    Outline of tourism development in the Łódź region
    Autorzy:
    Włodarczyk, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/578316.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    historia turystyki
    Polska Środkowa
    województwo łódzkie
    history of tourism
    Central Poland
    Łódź Voivodeship
    Opis:
    W artykule zaprezentowano najistotniejsze aspekty rozwoju turystyki w regionie łódzkim na tle najważniejszych okresów w rozwoju tego zjawiska w Polsce. Szczególną uwagę skupiono na ostatnich stu latach, w ciągu których w podziale administracyjnym kraju funkcjonowała jednostka o nazwie „województwo łódzkie”. Dokonano także periodyzacji rozwoju zjawiska i scharakteryzowano wyróżnione okresy, wskazując na ich znamienne cechy.
    The article presents the most important aspects of tourism development in the Łódź region against the background of the most important periods in the development of this phenomenon in Poland. Particular attention has been focused on the last one hundred years, during which the Łódź Voivodeship has existed within the administrative division of the country. The development of the phenomenon was also periodised, and the distinguished periods were characterised, indicating their cha-racteristic features.
    Źródło:
    Acta Geographica Lodziensia; 2019, 109; 145-161
    0065-1249
    Pojawia się w:
    Acta Geographica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doktryner czy pragmatyk? Rajmund Rembieliński jako prezes Komisji Województwa Mazowieckiego (1816–1832)
    A Dogmatist or Pragmatist? Rajmund Rembieliński as President of Mazovia Province Commission (1816–1832)
    Доктринер или прагматик? Раймунд Рембелински – председатель Комиссии Мазовецкого воеводства (1816–1832)
    Autorzy:
    Woźniak, Krzysztof Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953252.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Раймунд Рембелински
    индустриализация Польского Королевства
    текстильное производство
    город
    история Лодзи в ХIХ в.
    чиновники в Польском Королевстве ХIХ в.
    rajmund rembieliński
    uprzemysłowienie królestwa polskiego
    historia
    łodzi w xix w.
    urzędnicy w królestwie polskim xix w.
    industrialization of the kingdom of
    poland
    textile industry
    city
    history of łódź in the 19th c.
    civil servants
    in the 19th c.
    kingdom of poland
    Opis:
    Rajmund Rembieliński (1774–1841), President of Mazovia Province Commission in 1816–1832, elaborated a new model of civil servant whose priority is public interest. Following the assumptions of economic liberalism, he flexibly adapted them to the conditions and needs of the agricultural country, far behind the Western Europe. Revealing such features as determination, obstinacy, uncompromising attitude and haste, he advocated projects whose implementation created foundations of building and developing textile industry in the Kingdom of Poland. Obeying financial discipline, he skillfully joined state control with promoting initiatives of private entrepreneurs. Aiming at system solutions, he warned against pathologies in economic life and showed how to eliminate them. He got personally involved in designing and town planning works in emerging industrial cities. He created and implemented a wide program of care over craftsmen coming to the Kingdom of Poland. He did not avoid mistakes while assessing expertise and financial possibilities of foreign entrepreneurs. However, it was a typical phenomenon for the countries starting to build capitalistic structures.
    Раймунд Рамбелински (1774–1841), исполняющий в 1816–1832 гг. функцию председателя Комиссии Мазовецкого воеводства, выработал новую модель государственного чиновника, целью которого являлось благополучие общества. Он принимал программу хозяйственного либерализма, әластично применял ее к условиям и потребностям земледельческой страны, отстающей по отношению к западной Европе. Проявляя определенные черты: решительность, твердость, бескомпромиссность, поспешность, он форсировал проекты, реализация которых создала прочный фундамент для строительства и развития текстильного производства в Польском Королевстве. Придерживаясь финансовой дисциплины, умело соединял государственный аппарат штатов с выдвижением инициатив частных предпринимателей. Стремясь к системным развязкам, предупреждал о патологии в хозяйственной жизни и подсказывал способы их решения. Принимал личное участие в работах, связанных с планированием и урбанистикой в новых растущих промышленных городах. Создавал и реализовывал широкую программу опеки над прибывающими в Польское Королевство ремесленниками. Конечно, не обошлось без ошибок в оценке профессиональных достижений и финансовых возможностей предпринимателей. Однако, такое явление было типичным для стран, развивающих свои капиталистические структуры.
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2015, 23
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Karta z dziejów historiografii ruchu robotniczego: przypadek Jerzego Targalskiego (1929-1977)
    A page from the historiography of the workers’ movement: the case of Jerzy Targalski (1929-1977)
    Autorzy:
    Siewierski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089389.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Targalski Jerzy
    historiography of the Polish People’s Republic
    history of the workers’ movement
    Lodz
    March 1968
    historiografia PRL
    historia ruchu robotniczego
    Łódź
    marzec 1968
    Opis:
    The article is devoted to Jerzy Targalski (1929-1977), a historian of the workers’ movement and the beginnings of socialist organizations in Poland. Targalski’s intellectual biography draws attention to the previously neglected area of studies on the history of historical science, such as the party structures of science, namely the Institute for Education of Scientific Staff/ Institute of Social Sciences at the Central Committee of the Polish United Workers’ Party and the Department of Party History at the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. What seems to be an important theme is the development of Targalski’s research interests and the evolution of his critical approach to both the historiography and the reality of the Polish People’s Republic.
    Źródło:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 1; 102--123
    0023-589X
    2657-4020
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dominujące tendencje historyczno-oświatowych dociekań naukowych łódzkich mistrzów historii wychowania z lat 1945–2006
    Dominating Historical-Educational Trends in the Scientific Pursuits of the Masters of History of Education of Łódź from 1945 to 2006
    Autorzy:
    Michalski, Grzegorz
    Michalska, Iwonna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763317.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-28
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    University of Łódź
    history of education
    masters of historical-educational research
    Uniwersytet Łódzki
    historia wychowania
    mistrzowie badań historyczno- oświatowych
    Opis:
    Badania historyczno-oświatowe prowadzi wiele placówek akademickich w Polsce. Jedną z nich jest środowisko historyków wychowania w Uniwersytecie Łódzkim, którego twórcy stanowią przedmiot niniejszego opracowania. Jego celem uczyniono ukazanie głównych zainteresowań badawczych profesorów, jednocześnie kolejnych kierowników uczelnianego w tej dziedzinie ośrodka i mentorów zajmujących się nie tylko naukową działalnością pisarską, ale również skupiających wokół siebie i kształcących młodą kadrę naukową. Dzięki metodom wyjaśniania historycznego i analizy tekstów przybliżone zostały główne obszary badań naukowych prof. Stefana Truchima, prof. Eugenii Podgórskiej i prof. Tadeusza Jałmużny. Ich twórczość naukowa obejmuje rekonstruowanie przeszłości edukacyjnej od wieku XVIII po wiek XX. W wyniku dokonywanych przez nich kwerend źródłowych, przede wszystkim archiwalnych i czasopiśmienniczych, powstawały cenne publikacje dotyczące szeroko pojmowanej oświaty w czasach Komisji Edukacji Narodowej, okresie zaborów, latach międzywojennych i Polski Ludowej. Dorobek naukowy profesorów, którzy przez ponad sześćdziesiąt lat pracowali w łódzkiej uczelni, charakteryzuje ciągłość i zmiana. Ciągłość w tym przypadku oznacza z jednej strony częściowe kontynuowanie badań zapoczątkowanych przez swoich poprzedników, z drugiej zaś – utrzymywanie ich wysokiego poziomu metodologicznego. Zmiana natomiast wyraża się w tworzeniu nowych pól badawczych, niepodejmowanych wcześniej przez historyków wychowania.
    Many academic centers in Poland conduct historical-educational research, including the circle of historians of education at the University of Łódź, the founders of which are discussed in this paper. The purpose of the paper is to present the main research interests of the professors who were also subsequent heads of this center of history of education and mentors, focusing not only on writing research works but also on gathering young researchers around themselves and teaching them. Using the historical explanation and text analysis methods, the main areas of research interest are described of Prof. Stefan Truchim, Prof. Eugenia Podgórska, and Prof. Tadeusz Jałmużna. Their scientific achievements include the reconstruction of the educational past from the 18th to the 20th century. As a result of their source queries, mainly involving archives and journals, valuable works have been published concerning the widely-understood education system during the times of the Commission of National Education, the period of annexations, the interwar period, and the Polish People’s Republic. The characteristics of the scientific output of the professors who worked at the University of Łódź for over sixty years include continuity but also change. In this event, continuity means continuing in part studies started by one’s predecessors but also, on the other hand, maintaining their high methodological level. Change is demonstrated by choosing new areas of research which had not been looked into by education historians before.
    Źródło:
    Studia Paedagogica Ignatiana; 2022, 25, 2; 131-153
    2450-5358
    2450-5366
    Pojawia się w:
    Studia Paedagogica Ignatiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początki Wydziału Elektrycznego na Politechnice Łódzkiej
    The beginnings of the Faculty of Electrical Engineering at Łódź University of Technology
    Autorzy:
    Hausman, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/268122.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
    Tematy:
    Politechnika Łódzka
    Wydział Elektryczny Politechniki Łódzkiej
    historia
    Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Politechniki Łódzkiej
    Lodz University of Technology
    Lodz University of Technology Faculty of Electrical Engineering
    history
    Lodz University of Technology Faculty of Electrical, Electronic, Computer and Control Engineering
    Opis:
    W artykule krótko omówiono powstanie i początki Wydziału Elektrycznego na Politechnice Łódzkiej. 8 maja 1945 r. do Łodzi przyjechał profesor Bohdan Stefanowski i rozpoczął prace nad utworzeniem uczelni.
    It was only after the 2nd World War that first universities in the city of Łódź were brought into existence. After a few months of efforts by the Łódź authorities the decision was made by the Ministry of Education that “the necessity to establish a technical university in Łódź does not demand further justification”. On 8 May 1945 Professor Bohdan Stefanowski from the Warsaw University of Technology came to Łódź and he immediately started to work passionately on creating the university. Among the first three faculties Electrical Engineering was established along with the faculties of Mechanical Engineering and Chemical Engineering.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2020, 69; 105-108
    1425-5766
    2353-1290
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego w realiach PRL. Wybrane zagadnienia
    The University of Lodz Institute of History in the realities of the Polish Peoples Republic. Chosen questions
    Autorzy:
    Lesiakowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689105.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Uniwersytet Łódzki
    Instytut Historii
    historycy polscy
    studenci w Polsce
    University of Lodz
    Institute of History
    Polish historians
    students in Poland
    Opis:
    Historical Institute (IH) of University of Lodz was established on 24 June 1948. The first years of its activity took place during the Stalinism period. The stuff and students were subjected to propaganda and were engaged in different political actions. Researches and didactics were imposed into methodology of Marxism-Leninism. The students of IH articulated their objection towards such practices in 1956 and therefore in next years, took place many positive changes. One of them was the possibility of making trips to archives and libraries in western countries. Unfortunately, in 1968 the Institute experienced many political upheavals. The consequences of anti-Semitic campaign, which were then set off, was dismissal from work and emigrating from Poland of four employees of IH. During next years, functioning of the Institute and life of the students were subjected to strong political pressure again. Its expression were e.g. working- -class practices of first year students. The situation in the Institute changed only when in 1980 Independent Self-governing Trade Union “Solidarity” was created. The students and employees started to fight for their issues. The former ones took part in nearly month-long sit-down strike (January–February 1981). After the introduction of martial law two students were interned, besides the stuff and students were forbidden to conduct any independent activities. Some of them however got engaged in underground activity. The legal activity started again only in May 1988. In this time the students government on the IH was created. The students and employees joined into the transitions which took place in 1989. One of adjuncts became even the Member of Parliament (so-called contractual Parliament).
    Instytut Historyczny (IH) Uniwersytetu Łódzkiego został utworzony 24 czerwca 1948 r. Pierwsze lata jego działalności przypadły na okres stalinizmu. Kadra i studenci zostali wtedy poddani propagandzie i byli angażowani w różne akcje polityczne, a badaniom i dydaktyce narzucono metodologię marksistowsko-leninowską. Swój sprzeciw wobec tych praktyk studenci IH wyrazili w 1956 r. i dlatego w kolejnych latach nastąpiło wiele korzystnych zmian. Jedną z nich była możliwość wyjazdów pracowników do archiwów i bibliotek w krajach zachodnich. Niestety w 1968 r. Instytut doświadczył wielu politycznych wstrząsów. Następstwem uruchomionej wtedy kampanii antysemickiej było zwolnienie z pracy i wyjazd z Polski czterech pracowników IH. W kolejnych latach funkcjonowanie Instytutu i życie studentów ponownie poddano silnej presji politycznej. Jej wyrazem były np. obowiązkowe praktyki robotnicze dla studentów I roku. Dopiero gdy w 1980 r. powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” w Instytucie sytuacja się zmieniła. Studenci i pracownicy zaczęli walczyć o swoje interesy. Ci pierwsi uczestniczyli nawet w trwającym blisko miesiąc strajku okupacyjnym (styczeń–luty 1981 r.). Po wprowadzeniu stanu wojennego dwóch studentów zostało internowanych, poza tym pracownikom i studentom zabroniono prowadzenia wszelkiej niezależnej działalności. Niektórzy z nich podjęli jednak aktywność w podziemiu. Jawna działalność niezależna została na nowo podjęta dopiero w maju 1988 r. Powstał wtedy w IH samorząd studencki. Studenci i pracownicy włączyli się też w przemiany, które nastąpiły w 1989 r. Jeden z adiunktów został nawet posłem na Sejm (tzw. Sejm kontraktowy).
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 1; 195-218
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza łódzkich struktur notarialnych
    The origin of notary structures in Łódź
    Autorzy:
    Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/533251.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    history of notaries
    Kingdom of Poland
    notaries in Łódź
    notaries in Zgierz
    historia notariatu
    Królestwo Polskie
    łódzcy notariusze
    notariusze zgierscy
    Opis:
    Notary services in Poland had not originated until the days of the Duchy of Warsaw, where they were based on the regulations of the French notary act of 16th March 8003, entitled “Organisation of notary services”. The act remained in force in the Kingdom of Poland after the fall of the Duchy of Warsaw, although the system underwent certain changes. It was repealed only on the 1st (13th) July 1876, together with the Russian notary act of 14 April 1866 coming into force. The beginnings of notary services in Łódź date back to 1841. Until that time, the residents of Łódź had used legal assistance of notaries operating in the nearest city, that is Zgierz. Together with the development of industry and an increasing number of its population, Łódź required also the need to nominate an increasing number of representatives of this legal profession. In turn, Zgierz did not develop as dynamically as Łódź, for which reason the authorities of the Kingdom of Poland decided to move notaries from there to Łódź.
    Notariat na ziemiach polskich powstał dopiero w czasach Księstwa Warsza w skiego i funkcjonował w oparciu o przepisy francuskiej ustawy notarialnej z 16 marca 1803 r. zatytułowanej Organizacya notariatu. Ustawa obowiązywała nadal po upadku Księstwa Warszawskiego w Królestwie Polskim, choć system notarialny ulegał pewnym zmianom. Została ona uchylona dopiero 1 (13) lipca 1876 r., wraz z wprowadzeniem w życie rosyjskiej ustawy notarialnej z 14 kwietnia 1866 r. Początki notariatu w Łodzi sięgają 1841 r., do tego momentu mieszkańcy Łodzi korzystali z pomocy prawnej rejentów działających w najbliżej położonym mieście, czyli w Zgierzu. Wraz z rozwojem przemysłu i zwiększaniem się liczby mieszkańców Łodzi wzrastała też potrzeba mianowania coraz większej liczby reprezentantów tego zawodu prawniczego. Natomiast Zgierz nie rozwijał się tak dynamicznie jak Łódź i w związku z tym władze Królestwa podejmowały decyzje o przenoszeniu notariuszy z tego miasta do Łodzi.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 135-145
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Continue listening, please
    Autorzy:
    Kosiewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27726381.pdf
    Data publikacji:
    2023-10-24
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    Museum of Art in Lodz
    oral history in museums
    rescue history
    museums in Communist Poland
    museums after 1989
    employee relations in a museum
    Opis:
    The book published by the Museum of Art in Lodz Continue Listening, Please is the result of a number of interviews with current and former staff, and also with artists affiliated to the Museum, conducted in the course of the ‘Tell the Museum’ Project implemented in 2018–2022. Their authors methodically applied oral history to investigate the Museum’s history, following which they commissioned a non-Museum affiliate to prepare texts on the grounds of the conversations. The selection of interviewees, encompassing curators, conservators, individuals responsible for education, or administrative staff allowed to describe the aspects of the operations of the Museum of Art, events, and individuals, previously only marginally present in the to-date publications on the Lodz institution. Not really being a monograph, the book signals motifs which could be tackled in the course of the preparation of the future history of the Museum of Art, going beyond the paradigm of the existing stories about the institution’s history, such as its functioning in the times of the political and economic crisis in the 1980s, the operations following the 1989 transformation, employee relations, or the organic, including the non-human dimension of a museum. It also poses questions about functioning of museums, their role and organization, currently and in the future.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2023, 64; 159-162
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania palinologiczne w regionie łódzkim
    Palynological studies in the Łódź region
    Autorzy:
    Balwierz, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/578382.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    historia badań palinologicznych
    osady biogeniczne młodszego czwartorzędu
    ośrodek łódzki
    history of pollen analysia
    biogenic sediments of younger Quaternary
    Łódź scientific centre
    Opis:
    Rozwijające się w XX wieku nowe metody badawcze pomocne w badaniach osadów i rekonstrukcjach paleogeograficznych stwarzały zapotrzebowanie na specjalistów w tych dziedzinach. Jedną z takich metod jest metoda analizy pyłkowej, której 100-lecie powstania obchodzono w 2016 roku. Zastosowanie jej w badaniach osadów czwartorzędowych zadecydowało o potrzebie zatrudnienia w Instytucie Geografii Uniwersytetu Łódzkiego osoby zajmującej się analizą pyłkową. Artykuł przybliża historię łódzkiej palinologii, która po dwóch krótkich epizodach, trwała nieprzerwanie od roku 1972 do roku 2006 oraz przedstawia w dużym skrócie problemy związane z organizowaniem pracowni i prezentuje najważniejsze osiągnięcia naukowe jej pracowników.
    The new research methods that developed in the 20th century, useful for the studies of sediments and palaeogeographical reconstructions, have caused the need for specialists in these fields to arise. One of such methods is pollen analysis, whose centennial anniversary was celebrated in 2016. Its use in the studies of the sediments of the Quaternary was the decisive factor in employing a pollen analysis specialist by the Institute of Geography, University of Łódź. The article elucidates the history of palynology in Łódź, which, after two short episodes, lasted continuously, between the years 1972–2006 and to presents, very briefly, the problems connected with organizing the laboratory as well as to highlights the most important accomplishments of its employees.
    Źródło:
    Acta Geographica Lodziensia; 2017, 106; 129-138
    0065-1249
    Pojawia się w:
    Acta Geographica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psyche zrzuca kajdany: Teatr łódzki w listopadzie 1918
    Psyche Casts Her Shackles Away: The Theatre in Łódź in November 1918
    Autorzy:
    Kuligowska-Korzeniewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30025402.pdf
    Data publikacji:
    2018-10-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Eros i Psyche
    Jerzy Żuławski
    rewolucja 1905
    Łódź
    historia teatru polskiego
    Eros and Psyche
    revolution of 1905
    Polish theatre history
    Opis:
    Nowy sezon 1918/1919 Teatr Polski w Łodzi pod dyrekcją Franciszka Rychłowskiego otworzył 9 listopada sztuką Jerzego Żuławskiego Eros i Psyche. Napisana w 1903, a w Łodzi grana uprzednio w dniach antyrosyjskiej i socjalistycznej rewolucji 1905, teraz, w chwili narodzin Polski niepodległej brzmiała wyjątkowo aktualnie. Metafora Psyche – królewny, uwięzionej przez złego króla, którego pokonuje i zabija, własną wolą i mocą uwalniając się z kajdan i więzienia – okazała się nośna i dla publiczności, i dla krytyka, piszącego o przebudzeniu „do nowego, wolnego życia”.
    The Polski Theatre in Łódź headed by Franciszek Rychłowski opened the new 1918/1919 season with a production of ’Eros i Psyche’ (Eros and Psyche) by Jerzy Żuławski. The play, written in 1903 and performed in Łódź during the anti-Russian socialist revolution of 1905, took on new relevance as Poland regained independence. The metaphor of Psyche, a princess imprisoned by an evil king whom she then defeated and killed, freeing herself from her shackles thanks to her steadfastness and willpower, resonated with both the audience and one of the critics, who wrote about waking up “to a new, free life.”
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 3; 137-145
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between Practice and Theory. Comments on the Specificity of Art History and Art Education in Poland and Ukraine
    Między praktyką a teorią. Uwagi o edukacji artystycznej i z zakresu historii sztuki w polsce i na Ukrainie
    Autorzy:
    Gryglewski, Piotr
    Chernyshev, Denys
    Kashchenko, Oleksandr
    Shilo, Alexander
    Ivashko, Yuliа
    Dmytrenko, Andrii
    Ivashko, Oleksandr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2041826.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-25
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    art theory
    artistic education
    teaching methodology
    history of art
    Łódź
    Kiev
    teoria sztuki
    edukacja artystyczna
    metodologia nauczania
    historia sztuki
    Kijów
    Opis:
    Changes taking place in the area of artistic practice happen in parallel with transformations in the social area. Artistic and architectural activity coexists with theoretical reflection in the field of art. Changes of this kind also translate into assumptions that guide research in the area of art history. Contemporary art is characterized by dynamic changes and re-evaluations, in which practice and theory are intertwined. The nature of these phenomena is also a challenge on the level of academic education dealing with the subject of art, architecture and art history. The specificity of the analyzed phenomena makes it necessary to combine theoretical knowledge with broadly understood practice in this process. The aesthetic premises of contemporary art are widely used in the process of artistic education. An example of this can be activities undertaken by the Kiev National University of Construction and Architecture (KNUCA). Successive lecturers at this university have consistently combined theory with creative practice in the educational process. These premises have found application in architectural design that uses plastic elements. The ties between theory and practice are also inherently inscribed in the history of the history of art department at the University of Lodz. It was largely influenced by the specificity of Łódź as an artistic center in which, very early, before World War II, there was an interest in modern art at the level of theory, practice and museology. This attitude was also close to the academic activity of prof. G. Sztabiński who successfully combined in-depth aesthetic and theoretical reflections with the experiences of an artistic practitioner
    Przemiany zachodzące w obszarze praktyki artystycznej dokonują się równolegle z przekształceniami w obszarze społecznym. Plastyczna i architektoniczna aktywność współistnieje z refleksją teoretyczną z zakresu sztuki. Zmiany tego rodzaju przekładają się również na założenia jakimi kierują się badania z obszarów historii sztuki. Współczesna sztuka charakteryzuje się dynamicznymi przemianami i przewartościowaniami, w których przeplata się praktyka i teoria. Charakter tych zjawisk jest wyzwaniem również na poziomie edukacji akademickiej podejmującej tematykę sztuki, architektury czy historii sztuki. Specyfika analizowanych zjawisk wpływa na konieczność łączenia w tym procesie wiedzy teoretycznej z szeroko pojmowaną praktyką. Estetyczne założenia sztuki współczesnej są szeroko wykorzystywane w procesie edukacji artystycznej. Przykładem tego mogą być działania podejmowane w ramach Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu Budownictwa i Architektury (KNUCA, Kyiv Civil Engineering Institute). Kolejni wykładowcy tej uczelni konsekwentnie w procesie edukacyjnym łączyli założenia teoretyczne z praktyką twórczą. Założenia te znalazły zastosowanie w projektowaniu architektonicznym, wykorzystującym elementy plastyczne. Związki teorii i praktyki są immanentnie wpisane również w dzieje historii sztuki na Uniwersytecie Łódzkim. Duży wpływ na to miała specyfika łódzkiego ośrodka, w którym bardzo wcześnie, już przed II wojną światową, pojawiło się zainteresowanie sztuka nowoczesną, na poziomie teorii, praktyki i muzealnictwa. Taka postawa była też bliska aktywności akademickiej prof. G. Sztabińskiego, który pogłębione refleksje estetyczno-teoretyczne w udany sposób łączy z doświadczeniami artysty praktyka.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2021, 23; 168-190
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastawy stołowe łódzkiej burżuazji XIX–XX wieku
    Dining rooms of Lodzs bourgeoisie in 19th and 20th century
    Autorzy:
    Grzejszczak, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/168451.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    burżuazja polska XIX-XX w.
    jadalnia
    dekoracja jadalni
    zastawa stołowa
    ceramika
    szkło
    Łódź
    historia
    Polish bourgeoisie of 19th and 20th centuries
    dining room
    dining room decoration
    tableware
    ceramics
    glass
    Lodz
    history
    Opis:
    W końcu XIX w. w strukturze łódzkiej społeczności dominowała grupa drobnomieszczaństwa, licząca ok. 20%. Wywodząca się z niej burżuazja stanowiła zaś ok. 7%. Do czołówki wpływowych rodzin przemysłowych należeli m.in.: Scheiblerowie, Poznańscy, Geyerowie, Heinzlowie, Meyerowie, Grohmanowie, Herbstowie, Silbersteinowie, Biedermannowie, Hertzowie, Schweikertowie, Eitingonowie. Osiągając odpowiedni status społeczny, stworzyli oni własne formy towarzyskiej etykiety. Wzorowali się nie tylko na burżuazji zachodnioeuropejskiej i arystokracji, ale także zachowali elementy zaczerpnięte z rodzinnej tradycji. Ważną rolę odgrywały tu szeroko pojmowane zagadnienia kulinarne. Życie rodzinne i towarzyskie skupione było przy wspólnym stole. Starano się zapewnić mu właściwą oprawę, dbając także o odpowiednio dobrane zastawy stołowe. Artykuł prezentuje wyniki badań na temat kultury materialnej związanej z wyposażeniem wnętrz w zastawy ceramiczne i szklane. Chcąc przedstawić omawiane zagadnienia, odwołano się do materiałów archiwalnych, ikonograficznych, relacji pamiętnikarskich i wspomnień oraz prozy poświęconej Łodzi.
    At the turn of the 20th century the most numerous group among the habitants of Lodz was the petty bourgeoisie which accounted 20% of its society. The proper bourgeoisie originating from this group was about 7%. Forefront of industrial families contained of: Scheiblers, Poznańscy, Geyers, Heinz, Meyers, Grochmans, Herbsts, Silbersteins, Biedermanns, Hertz, Scheiweikerts and Eitingons. Because of their social status they were able to create their own forms of etiquette. It was based not only on the behavior of western aristocracy but also contained elements taken from their families tradition. One of the most important pieces of this etiquette were broadly defined culinary issues. Social and family interactions were mainly pursued at the dining table. Therefore it was of utmost importance to pay attention to every detail of the setting where the meetings were held as well as the overall look and decoration of the dining room. This article presents the result of the research conducted on both the symbolic and material of the titular table, connected to the rooms equipment, iconography of the interiors and the living customs. It is based on the archival and iconographical materials, memoirs and prose devoted to the city of Lodz.
    Źródło:
    Szkło i Ceramika; 2018, R. 69, nr 3, 3; 18-21
    0039-8144
    Pojawia się w:
    Szkło i Ceramika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jubileusz 70-lecia Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Łódzkiego
    The 70th anniversary of the Accounting Department at the University of Lodz
    Autorzy:
    Walińska, Ewa
    Michalak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/514967.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Księgowych w Polsce
    Tematy:
    Katedra Rachunkowości
    Uniwersytet Łódzki
    Wydział Zarządzania
    historia
    jubileusz
    dokonania
    Accounting Department
    University of Lodz
    Management Faculty
    history,
    70th anniversary
    jubilee
    achievements
    Opis:
    W 2018 roku Katedra Rachunkowości Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego będzie obchodzić 70-lecie swojego istnienia pt. Ludzie i ich dokonania. Z tej okazji w dniu 12.10.2017 roku w Pałacu A. Biedermanna w Łodzi odbyła się inauguracja obchodów jubileuszowych, która stała się okazją do przypomnienia początków i kolejnych etapów jej rozwoju. Niniejsze opracowanie zawiera krótki rys historyczny dotyczący najważniejszych sfer działalności naukowej, dydaktycznej i współpracy z praktyką, na przestrzeni całego okresu jej funkcjonowania. Przypomniano kluczowe postacie, które przyczyniły się do powstania, rozwoju i sukcesów Katedry. Ponadto przedstawiona w nim została relacja z przebiegu tego wydarzenia, w której przywołano główne wątki z wystąpień zaproszonych gości. W inauguracji obchodów jubileuszowych Katedry wzięło udział ponad 50 osób.
    Department of Accounting at Faculty of Management, University of Lodz will celebrate 70th anniversary in 2018 entitled People and their achievements. The official inauguration of the Jubilee took place at Biedermann’s Palace in Lodz on 12th October 2017. This event was an opportunity to bring up memories and to remind the roots of the Department of Accounting and subsequent stages in its development. This report summarizes a brief historical overview of its most important activities and achievements in the field of science, education and cooperation with business. Key people, who contributed to the foundation, development and successes of the Department, have been recalled. This elaboration presents also the report from the event mentioned above, that refers to the main thesis of speeches of invited guests. Over 50 people took part in the inauguration of the Department of Accounting’s Jubilee.
    Źródło:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości; 2017, 95(151); 189-193
    1641-4381
    2391-677X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doktor Adolf Tochterman (1892-1955) – radomski lekarz, żołnierz wrześniowy i społecznik
    Doctor Adolf Tochterman (1892-1955) – medical doctor from Radom, officer of Polish Army and social activist
    Autorzy:
    Batycki, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085490.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
    Tematy:
    Adolf Tochterman, biografia, historia
    medycyny, historia Radomia, historia pierwszej wojny
    światowej, historia wojny polsko-bolszewickiej, historia
    drugiej wojny światowej, Uniwersytet Jagielloński,
    Imperatorski Uniwersytet św. Włodzimierza w Kijowie,
    Szpital Ewangelicki w Łodzi, Szpital im. św. Kazimierza
    w Radomiu
    Adolf Tochterman, biography, history of
    medicine, history of Radom, history of the first world
    war, history of Polish-Bolshevik war, history of the second
    world war, Jagiellonian University, Saint Vladimir
    Royal University of Kiev, Evangelical Hospital in Łódź,
    Hospital of Saint Casimir in Radom
    Opis:
    W artykule przedstawiono życie i działalność Adolfa Tochtermana – polskiego lekarza, uważanego za jednego z najbardziej zasłużonych lekarzy dla społeczeństwa miasta Radomia. Autor dotarł do wszystkich dostępnych źródeł informacji, o których istnieniu wiedział. Oprócz materiałów typowo archiwalnych, szeroko wykorzystał wspomnienia żyjących pacjentów Adolfa Tochtermana oraz członków jego rodziny. Ponadto zebrał liczne lokalne publikacje dotyczące osoby Adolfa Tochtermana (zwłaszcza w lokalnej prasie), wyjaśniając wiele wątpliwości i nieścisłości dotyczących jego życiorysu (w szczególności przynależności narodowej, działalności naukowej, relacji z niemieckimi władzami okupacyjnymi w latach 1939-1945). Wyniki prac autora pozwoliły na całościowe przedstawienie sylwetki Adolfa Tochtermana jako lekarza, organizatora lokalnej służby zdrowia, oficera Wojska Polskiego, osoby prywatnej, człowieka, który przeżył trzy wielkie wojny, w których niósł pomoc rannym i chorym.
    This article presents the life and activity of Adolf Tochterman – Polish medical doctor, considered as one of the most prominent and supportive medical doctor for the society of the Radom city. Author of the article used all the available sources of information known to him. Except of the typically archival materials, the author used memories of still living patients of Adolf Tochterman and memories of his family members. Moreover, the author collected numerous, local publications related to Adolf Tochterman (particularly those obtained from local newspapers), explaining numerous doubts and inaccuracies related to his CV (in particular – his nationality, scientifical activity, relations to the German authorities on Polish territory during years 1939-1945). Result of author’s work allowed to present the wholistic silhouette of Adolfa Tochterman as medical doctor, organizer of local medical services, officer of Polish Army, private person and as human being who survived three great wars where he cured wounded and sick people.
    Źródło:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2021, 84; 75-92
    0860-1844
    Pojawia się w:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podpułkownik Stanisław Żuprański (1874–1938) – oficer służby poborowej armii II Rzeczypospolitej
    Lieutenant colonel Stanisław Żuprański (1874–1938) – an officer of the Second Republic of Poland army’s military recruitment service
    Autorzy:
    Jarno, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129995.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Stanisław Żuprański
    historia Wojska Polskiego
    wojskowa służba poborowa
    garnizon kaliski
    garnizon łódzki
    Ministerstwo Spraw Wojskowych
    Stanislaw Żuprański
    history of the Polish Army
    military recruitment service
    Kalisz garrison
    Lodz garrison
    Ministry of Military Affairs
    Opis:
    Artykuł opisuje życie i przebieg kariery wojskowej podpułkownika Stanisława Żuprańskiego, oficera wojskowej służby poborowej. Urodził się w Łęczycy w polskiej rodzinie katolickiej. Po ukończeniu kaliskiego gimnazjum rozpoczął w 1892 r. służbę w armii rosyjskiej. Brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej oraz w I wojnie światowej, walcząc na froncie kaukaskim. Po powrocie do Polski wstąpił do Wojska Polskiego i służył jako oficer wojskowej służby poborowej kolejno w Kaliszu, Łodzi, Kielcach i Poznaniu, a także w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Był jednym z autorów uchwalonej w 1924 r. ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej. W 1927 r. został przeniesiony w stan spoczynku i zamieszkał w Kaliszu, gdzie zmarł w roku 1938.
    The article describes the life and the military career of Lieutenant Colonel Stanisław Żuprański, an officer of the military recruitment service of the Polish Army. He was born in Łęczyca in a Polish Catholic family. After graduating from the gymnasium in Kalisz, he entered in 1892 as a volunteer in the Russian Army. He took part in the Russo-Japanese War and the World War I., fighting on the Caucasian front. After returning to Poland, he served in the Polish Army as an officer of the military recruitment service in Kalisz, Łódź, Kielce and Poznan, then in the Ministry of Military Affairs. He was one of the authors of the new lawon the universal duty of defending the Polish Republic adopted in 1924. Three years later he retired and settled in Kalisz, where he died in 1938.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 1; 197-222
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die verborgene Stadt. Die Wiederentdeckung der polyethnischen Vergangenheit der Stadt Łódź
    Autorzy:
    Schuster, Frank M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032841.pdf
    Data publikacji:
    2008-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    wielokulturowe miasto przemysłowe
    postrzeganie miasta
    historia miasta
    łódzka germanistyka
    niemiecko-polsko-żydowska historia
    multicultural industrial city
    perception of the city
    urban history
    German studies at the University of Lodz
    German-Polish-Jewish history
    multikulturelle Industriestadt
    Wahrnehmung der Stadt
    Stadtgeschichte
    Lodzer Germanistik
    deutsch-polnisch-jüdische Geschichte
    Opis:
    Der Artikel geht der Frage nach, wie die ehemals multikulturelle Industriestadt Łódź in der Region (aber auch darüber hinaus) wahrgenommen und wie darüber (interdisziplinär) geforscht und geschrieben wird. Der Schwerpunkt liegt dabei vor allem auf der Rolle der Łódźer Germanistik bei der Wiederentdeckung der deutsch-polnisch-jüdischen Vergangenheit in den letzten zwanzig Jahren.
    Niniejszy artykuł podejmuje kwestię, w jaki sposób Łódź, niegdyś wielokulturowe miasto przemysłowe, jest w regionie i po za nim postrzegana, interdyscyplinarnie badana i opisywana. W szczególności tekst koncentruje się na roli, jaką łódzka germanistyka odegrała na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat w procesie ponownego odkrywania wspólnej dla Niemców, Polaków i Żydów przeszłości.
    The article deals with the perception of the former multicultural industrial city of Łódź in the region itself (and beyond), how research on this topic looks like, and how one writes about it. The text focuses especially on the role of the German Studies in Łódź in process of rediscovering, in the last twenty years, the city’s German-Polish-Jewish past.
    Źródło:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2008; 143-170
    2196-8403
    Pojawia się w:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan Nepomucen Józef Braun (1926–2015), filolog klasyczny, orientalista, kartwelista, sumerolog
    Autorzy:
    Witczak, Krzysztof Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028240.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Filologia klasyczna w Polsce
    metodologia porównawcza
    językoznastwo diachroniczne
    etruski
    historia klasyki
    indoeuropejski
    języki świata starożytnego
    Uniwersytet Łódzki
    Classical philology in Poland
    comparative methodology
    diachronic linguistics
    Etruscan
    history of classics
    Indo-European
    languages of the ancient world
    University of Lodz
    Opis:
    Jan Braun, born on 15th May 1926 in Łódź, studied classical philology and classical archaeology at the University of Lodz (years 1947–1951). His MA thesis (1951) was devoted to the ethnogenesis of the Etruscans. He also worked as junior assistant at the Department of Classical Archaeology, University of Lodz (from May 1949 do September 1950) and later as junior lecturer at the Department of Classical Philology of the same university (from October 1950 to September 1951). In October 1951, Braun left for Georgia in order to complete his doctoral studies. From there he returned to Poland as PhD, specializing in Georgian and other oriental languages, especially the ancient languages of the Near East. In the years 1955–2002, he worked at the University of Warsaw, initially as assistant professor. In 1970, he became associate professor. In 1991, he received the higher doctoral degree (habilitation), and in 1995 he obtained the position of full professor. He studied the genetic relations of ancient and modern languages, including a suggested Basque-Kartvelian connection. During his habilitation colloquium, he gave an interesting lecture entitled Basic problems of historical-comparative research over the ancient languages of the Mediterranean area (Warsaw, May 28th, 1991), which is presented in Appendix No. 1 (with some comments and bibliographical references). The paper presents Braun’s main fields of research and his achievements made in Łódź (Poland), Tbilisi (Georgia) and Warsaw. According to Braun’s view, suggested as early as 1951, Etruscan represents an external member of the Anatolian languages (deriving from Luwian), so that it belongs to the Indo-European language family. In his opinion, Basque is a western member of the South Caucasian (or Kartvelian) family.
    Źródło:
    Collectanea Philologica; 2021, 24; 203-227
    1733-0319
    2353-0901
    Pojawia się w:
    Collectanea Philologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Education for environmental protection realized by the Environmental Society of Stanisław Staszic in Łódź in “Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane” in the years 1927–1939
    Autorzy:
    Wolter, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40409765.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    historia wychowania
    II Rzeczypospolita (1918-1939)
    Towarzystwo Przyrodnicze im. Stanisława Staszica w Łodzi
    „Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane” (1927-1939)
    wychowanie pośrednie do ochrony przyrody (mass media)
    history of education
    II Republic of Poland (1918-1939)
    Environmental Society of Stanisław Staszic in Łódź
    “Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane” (1927-1939)
    indirect education for environmental protection (mass media)
    Opis:
    The article describes the subject of indirect education (mass media) for the protection of nature realized by the Environmental Society of Stanisław Staszic in Łódź in “Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane”, in the years 1927-1939. The article is developed based on the thematic and chronological structure. The chronological criterion applies in the framework of the substance-based division. In the process of scientific research an external and internal critique was undertaken concerning the historical sources, the hermeneutic understanding was applied.
    W artykule przedstawiono tematykę wychowania pośredniego (mass media) do ochrony przyrody, realizowanego przez Towarzystwo Przyrodnicze im. Stanisława Staszica w Łodzi na łamach „Czasopisma Przyrodniczego Ilustrowanego”, w latach 1927-1939. W konstrukcji artykułu został przyjęty układ/struktura problemowa i chronologiczna. Kryterium chronologiczne ma zastosowanie w ramach podziału rzeczowego. W procesie badań naukowych przeprowadzono krytykę zewnętrzną i krytykę wewnętrzną źródeł historycznych, zastosowano metodę krytyki hermeneutycznej/rozumienia hermeneutycznego.
    Źródło:
    Forum Pedagogiczne; 2022, 12, 1; 419-440
    2083-6325
    Pojawia się w:
    Forum Pedagogiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trzecia łódź jednopienna z Ostrowa Lednickiego
    The third dugout boat from Ostrów Lednicki
    Autorzy:
    Radke, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531776.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
    Tematy:
    dłubanka
    łódź jednopienna
    archeologia podwodna
    Ostrów Lednicki
    Zakład Archeologii Podwodnej UMK
    Muzeum Historii Polski
    Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
    metodyka badań podwodnych
    dokumentacja podwodna
    eksploracja podwodna
    eżektor
    dugout boat
    boat made from a single tree trunk
    underwater archaeology
    Department of Underwater Archaeology
    Nicolaus Copernicus University
    Museum of Polish History
    Museum of the First Piasts at Lednica
    methodology of underwater research
    underwater documentation
    underwater exploration
    ejector
    Opis:
    In the introduction, this paper refers to two previous actions aimed at extracting dugout boats from the bottom of Lake Lednica (in 1960 and 1982). The main part of the text presents the third action, carried out in 2016 by underwater archaeologists and students from the Department of Underwater Archaeology, Nicolaus Copernicus University. The paper explains the subsequent stages and procedures of investigations. All the difficulties and complications that arose from the circumstances of the deposition, the raw material from which the boat was made and the size of the object are emphasised. As shown by the 1997 study, the boat is made of wood from the lime tree. The boat is now 930 cm in length and 86 cm in width. The bow looks like a slightly oval pyramid; the stern was formed in the shape of a small overhang and could have been about 1 m longer. The dugout has three bulkheads: the first is the same height as the sides, the second one is shorter than the sides by about 6 cm and the third, formed stepwise (?), starts at the same height as the starboard and keeps this height to the crack, after which it is gradually lowered, going down about 5 cm below the port. The average thickness of the starboard is 5.5 cm, while the port is 4.5 cm thick. The thickness of the bottom at the stern break, ranges from 4 cm to 8.5 cm; in other breaks, it reaches as much as 19 cm. The dugout boat is poorly preserved. It has at least nine transverse cracks and one longitudinal crack ending at the first bulkhead. Part of the damage dated certainly back from the period of the destruction of the bridge; however, a thin layer of sediments covering the side or bulkhead wood did not protect the dugout from the anchors of modern fishing boats. The boat was dated using the C14 method (680 ± 120 BP); calibrated, this points to a very wide range of dates, between 980 and 1454. However, a stratigraphic analysis indicates that the boat fell to the bottom sometime between the period the bridge was completed (964) and the last major repair of the bridge captured by dendrochronological analyses (1023). The first stage of the action consisted in the underwater exploration of the bottom deposits with a water-type ejector. This was used for removing the sediments filling the inside of the boat and those within a belt of a small width on the outside of the sides of the dugout, so that they were clearly visible to a height of approx. 10 cm. The boat was filled with a layer consisting of a large number of strongly compacted chips, which produced a few artefacts: 11 potsherds, five bone fragments and a handle of a wooden cup that was preserved in two fragments. After the whole boat had been cleaned, underwater measurements were taken, which enabled the detailed drawing documentation of the dugout in situ. The second stage consisted in cleaning the area outside the boat with 25–30 cm wide and approx. 40 cm-deep trenches running along both sides of the boat and below them. The sides were cleaned gradually, in 2 m long-fragments, to prevent uncontrolled suction of the boat from the bottom and to reduce the possibility of accidental damage. After completing the exploration of each fragment, separated from the others with natural cracks, the released parts were slipped onto a properly prepared tin ‘trough’, surfaced using a buoyancy balloon and transported close to the shore.In the third stage of the campaign, special frames were prepared for each of the nine elements. After the individual parts had been put on the frames in water, they were brought to the surface with them, secured and transported to the Conservation Laboratory in Toruń. After completing all conservation and reconstruction procedures, the dugout boat will be made available to visitors at the Museum of Polish History in Warsaw.
    Źródło:
    Studia Lednickie; 2017, 16; 81-98
    0860-7893
    2353-7906
    Pojawia się w:
    Studia Lednickie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-41 z 41

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies