Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "historical monuments" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Ochrona zbiorów bibliotecznych w Polsce w świetle Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
Safeguarding library collections in Poland in the light of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Care of Historical Monuments
Autorzy:
Fluda-Krokos, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343463.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
dziedzictwo
kultura
biblioteka
ochrona zbiorów
ustawa o ochronie zabytków
heritage
culture
library
protection of collections
Act on the Protection of Historical Monuments
Opis:
W artykule został przeanalizowany system ochrony zbiorów bibliotecznych w Polsce w świetle Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, która jest aktem prawnym powiązanym z Ustawą z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. Ustawa o bibliotekach nakłada na nie obowiązek ochrony gromadzonych zbiorów, stąd istotna jest świadomość możliwości ich ochrony. W tekście zostały opisane takie jej formy, jak kontrola wywozu za granicę, digitalizacja czy umieszczanie informacji o zbiorach w ogólnodostępnych wykazach. Szczegółowo omówiono dwie bazy danych – krajowy wykaz zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem oraz katalog strat wojennych – które odpowiadają wymogom współczesności, są bowiem dostępne online. Wskazano też nie do końca dobrze funkcjonujące rozwiązania, co pokazuje, że przepisy łatwo jest tworzyć, ale trudniej wprowadzać w życie. Autorka wymienia ponadto inne akty prawne, w które wpisana jest ochrona zasobów bibliotecznych. Jej celem było podkreślenie, jak istotnym elementem dziedzictwa kulturowego są zbiory gromadzone przez biblioteki, a także jakie możliwości ochrony zbiorów mają biblioteki i z jakich regulacji powinny czerpać w swoich działaniach. Dla powodzenia tych działań ważna jest współpraca na tym polu różnych organów administracji i jednostek kultury, dlatego artykuł powinien zainteresować nie tylko instytucje biblioteczne.
The article analyses the way in which library collections in Poland are safeguarded in the light of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Care of Historical Monuments, which is a legislative act related to the Act of 27 June 1997 on Libraries. The Act on Libraries imposes on such institutions the obligation to protect the collections, therefore it is important to be aware of the possibilities available for their protection. This article describes the various forms, such as controlling exports abroad, digitization and placing information on collections on publicly available lists. Two databases are discussed in detail – the national list of historical artefacts which were either stolen or exported abroad illegally and a list of war losses – which meet contemporary requirements as they are available online. It also indicates those solutions which do not function adequately, thereby demonstrating that regulations are easy to draw up but more difficult to implement. The author also lists other legislative acts that include the protection of library resources. Her objective was to emphasize how important an element of cultural heritage these library collections are, as well as to draw attention to the means libraries have to protect their collections and which regulations they should use in their activities. For their success, cooperation in this regard between various administrative bodies and cultural institutions is important, therefore the article should be of interest not only for libraries.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2024, 1; 293-306
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego w świetle polskiego prawa ochrony zabytków – stan obecny i wnioski
The protection of underwater cultural heritage in the light of the Polish law on the protection of historical monuments – current status and conclusions
Autorzy:
Kowalski, Wojciech Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23203218.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
podwodne dziedzictwo kulturowe
prawo ochrony zabytków
prawo morskie
zabytki podwodne
underwater cultural heritage
law on the conservation of historical monuments
maritime law
underwater monuments
Opis:
Artykuł jest poświęcony stanowi ochrony prawnej zabytków podwodnych w świetle aktualnego prawa ochrony zabytków, prawa morskiego i ratyfikowanej przez Polskę Konwencji UNESCO o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego z 2001 roku. Autor identyfikuje szereg postępowań prawnych stosowanych w momencie odkrycia zabytku – w tym w trakcie robót budowlanych lub ziemnych, ewentualnie prowadzenia badań archeologicznych – a także znalezienia przypadkowego oraz w ramach poszukiwania ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym archeologicznych. Odnosi te sytuacje do środowiska morskiego, gdzie funkcję organu ochrony zabytków pełni dyrektor właściwego urzędu morskiego, stosujący odpowiednio przepisy prawa ochrony zabytków we współpracy ze służbą konserwatorską właściwą dla jego siedziby. Niezależnie od wspomnianych postępowań stosuje on także przepisy prawa morskiego, które określają dalsze procedury regulujące sposób działania na morzu, takie jak wykonywanie prac podwodnych, wydobywanie mienia z morza, przeszukiwanie wraków oraz płetwonurkowanie na wrakach statków. Przepisy te nie dotyczą bezpośrednio dziedzictwa, ale w sytuacji ujawnienia zabytku w trakcie któregoś z wymienionych działań przewidują – podobnie jak w wyżej wspomnianych sytuacjach – współdziałanie z administracją ochrony zabytków i włączenie stosowania przepisów o ich ochronie. W ostatniej części artykułu autor ocenia opisane procedury w świetle ratyfikowanej przez Polskę Konwencji UNESCO i w ramach wniosków zgłasza postulaty de lege ferenda dotyczące dostosowania krajowego prawa do zasad tego aktu.
The article is devoted to the state of the legal protection of underwater historical monuments in the light of the current monument protection law, maritime law and the 2001 UNESCO Convention on the Protection of Underwater Cultural Heritage ratified by Poland. The author identifies a number of legal proceedings applied at the time of discovery of a monument – including during construction work or earthworks, or potentially undertaking archaeological research – as well as artefacts discovered by accident or when searching for concealed or abandoned movable objects, including archaeological ones. He applies these situations to the marine environment, where the role of the monument protection authority is performed by the director of the relevant maritime office, who applies the provisions of the monument protection law accordingly, in cooperation with the conservation service with the appropriate jurisdiction. Irrespective of the aforementioned proceedings, he also applies the provisions of the Maritime Law, which sets out further procedures for operating at sea, such as performing underwater work, extracting objects from the sea, searching wreck sites and shipwreck diving. These regulations do not apply directly to cultural heritage, but should an artefact be discovered in the course of any of the aforementioned activities, they provide, as in the situations mentioned above, for interaction with the Administration for the Protection of Monuments and the application of the regulations for their protection. In the last part of the article, the author evaluates the procedures described in the light of the UNESCO Convention ratified by Poland and, as part of the conclusions, makes de lege ferenda proposals for adapting national law to the principles of this act.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2023, 2; 49-69
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Словник української мови XVI – першої половини XVII ст. у контексті української історичної діалектології
A Dictionary of the Ukrainian language in the 16th – first half of the 17th century in the context of Ukrainian historical dialectology
Autorzy:
Дидик-Меуш, Ганна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850466.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
historical dictionary
monuments of the Ukrainian language
historical dialectology
dialect features
Boyko dialects
dialect dictionary
історичний словник
історична діалектологія
діалектні риси
бойківські говірки
діалектний словник
пам’ятки української мови
Opis:
Фундаментальне видання Словник української мови XVI-І половини XVII ст. має унікальну джерельну базу – різножанрові пам’ятки української мови, що походять, за визначенням дослідників, з багатьох теренів, де функціонувала українська мова. Через те можна стверджувати, що цей історичний словник української мови є надійною підставою для розвитку української історичної діалектології. У статті запропоновано аналіз однієї з пам’яток релігійного жанру – Учительного Євангелія XVI ст., створеного на території Бойківщини, визначено основні диференційні риси, які збережені в давньому євангельському тексті і свідчать про його яскраву народну основу, зокрема бойківського (бойківсько-наддністрянського, бойківсько-емківського) мовного континууму. Проведено паралелі із записами мовлення з території Бойківщини, які зробила авторка цього дослідження упродовж 1990-х - 2000-х рокiв. На підставі авторських записів укладено Мокряни. Говірка маминого села. Словник (Львів, 2021), який можна кваліфікувати як «словник одного села», «жіночий словник», «словник однієї родин».
The fundamental edition of «A Dictionary of the Ukrainian language in the 16th – first half of the 17th century» is based on numerous sources – monuments of the Ukrainian language from the 16th and 17th centuries. Different genres which, according to researchers, originated in many territories where the Ukrainian language was spoken. Arguably, this historical dictionary of the Ukrainian language is a reliable source of information about the development of Ukrainian historical dialectology. The article offers an analysis of one of the monuments of the religious genre: the Uchytelne Yevanheliye of the 16th century, created on the territory of the Boykos, the main differential features preserved in an ancient gospel text and testify to its folk orrigin, specifically the Boyko dialects. Parallels are drawn with dialect records from the territory of the Boykos, made by the author of this study in the 1990s-2000s, on the basis of which «Mokryany. Mother’s village dialect. Dictionary» (Lviv 2021) was compiled.It can be be refrred to as «a dictionary of one village», «a woman’s dictionary», «a dictionary of one family».
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 47-58
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektka, projektantka, inwentaryzatorka i urzędniczka. Aktywność zawodowa Gizelli Gryczyńskiej w latach 1932–1939
Architect, Designer, Inventory Taker and Clerk. Professional Activity of Gizella Gryczyńska in the Years 1932–1939
Autorzy:
Lasek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15619075.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Gizella Margulies
Gizella Gryczyńska
Jews
history of Jews in Poland
inventorying historical monuments
Kazimierz Dolny
shtetl
female architects
architecture
Great Depression
Society for the Protection of the Monuments of the Past
Central Office for Inventorying Historic Monuments
Labour Fund
Żydzi
historia Żydów w Polsce
inwenaryzacja zabytków
sztetl
architektki
architektura
wielki kryzys
Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości
Centralne Biuro Inwentaryzacji Zabytków Sztuki
Fundusz Pracy
Opis:
Celem artykułu jest uzupełnienie biografii Gizelli Gryczyńskiej (do 1936 r. używającej panieńskiego nazwiska Margulies) - polskiej architektki pochodzenia żydowskiego. Analiza źródeł archiwalnych oraz materiałów zgromadzonych w Zbiorach Fotografii i Rysunków Pomiarowych Instytutu Sztuki PAN umożliwiła zaprezentowanie aktywności Gizelli Gryczyńskiej na polu inwentaryzacji zabytków. W artykule omówiono jej udział w akcji inwentaryzacyjnej w Kazimierzu Dolnym, prowadzonej w latach 1933–1934 pod egidą Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w ramach rządowego Funduszu Pracy. Jednoczenie dzięki kwerendom w Archiwum Państwowym w Kielcach oraz Dziale Ewidencji Studentów Politechniki Warszawskiej udało się ujawnić szereg nieznanych dotąd materiałów źródłowych, rzucających nowe światło na działalność zawodową i życie osobiste Gizelli Gryczyńskiej po 1936 r., a tym samym ukazać dorobek życiowy bohaterki artykułu w odmiennej perspektywie, z uwzględnieniem kontekstu ekonomicznego i społecznego tamtych czasów.
The aim of the article is to supplement the biography of Gizella Gryczyńska, until 1936 Margulies, a Polish architect of Jewish origin. An analysis of archival sources and materials from the Collections of Photographs and Survey Drawings held at the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences has made it possible to present her activity in the field of inventorying historical monuments. The article describes Gizella Gryczyńska's participation in the inventory-taking action conducted in the years 1933–1934 in Kazimierz Dolny under the aegis of the Society for the Protection of the Monuments of the Past in the framework of the governmental Labour Fund. At the same time, search queries conducted in the State Archive in Kielce and in the Student Records Division of the Warsaw University of Technology revealed a number of hitherto unknown source materials that shed new light on Gryczyńska's professional activity and personal life after the year 1936. Thus, it has been possible to present her achievements in a new perspective, taking under consideration the economic and social context of the era.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 4; 981-1006
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Cemeteries of the Soviet Soldiers Killed in the Vilnius Region—Their Transformation After World War II and Their Present State. A Case Study.
Autorzy:
Wołkonowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116069.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Vilnius region
cemeteries and monuments of the Soviet soldiers
transformation
Soviet ideology
historical memory
Lithuania
international regulations
Nemenčinė
Niemenczyn
orthodox cross
Opis:
As many as 7465 Soviet soldiers died during fighting against the German troops in July 1944 in the Vilnius region (today’s Lithuania). After World War II, the Soviet authorities turned the soldiers’ burial sites into cemeteries and war memorials. Located in towns and cities, these places of remembrance served to perpetuate the Soviet perspective on World War II and the Soviet ideology. Nonetheless, the burial sites have been regarded as foreign elements in the region, both culturally and ideologically. After 1990, the Lithuanian government adopted new national and international regulations concerning the burial places of soldiers killed during World War II. In 1992, the local authorities in Nemenčinė (Polish: Niemenczyn) organized an official ceremony during which the remains of the Soviet soldiers were transferred from the town centre to a municipal cemetery. A red star on the monument was then replaced by an orthodox cross. Such changes may help to relieve the towns and cities from the bitter legacy of the former Soviet ideology. After 2000, using the Lithuanian international obligations, the Russian side began reconstructing and contemporizing the places of remembrance by placing the symbol of the orthodox cross next to the symbol of the red star. This may, in time, change the attitude of the local communities towards such places. However, Lithuanian authorities are inclined to believe that the cemeteries of the Soviet soldiers may become a “Trojan horse” and have an adverse effect on Lithuania.
Źródło:
Institute of National Remembrance Review; 2021-2022, 4; 205-241
2658-1566
Pojawia się w:
Institute of National Remembrance Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The historical values of industrial architecture (based on the selected examples from the Lublin Voivodeship)
O walorach zabytkowych budownictwa przemysłowego (na podstawie wybranych przykładów z terenu województwa lubelskiego)
Autorzy:
Czepas, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142368.pdf
Data publikacji:
2022-10-14
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zabytki
budownictwo przemysłowe
dziedzictwo przemysłowe
Katalog zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce
województwo lubelskie
monuments
industrial building
architecture
industrial heritage
Catalogue of industrial buildings of historical value in Poland
Lublin Voivodeship
Opis:
This article attempts to shed more light on the issues of historic values possessed by industrial architecture. Its source base results from the ethnographic research carried out by the Museum of Archaeology and Ethnography in Łódź in the selected districts of the Lublin Voivodeship, i.e. Łuków, Parczew and Radzyń in the years 2004–2013. This research is also a continuation of the work on the Catalogue of industrial buildings of historical value in Poland. The article focuses on the values of industrial facilities to be seen in their style and architectural details, the dangers to their existence and the examples of the undertaken initiatives for the preservation of the industrial architecture – a vital element of our cultural heritage.
Niniejszy artykuł jest próbą prezentacji problematyki walorów zabytkowych posiadanych przez architekturę przemysłową. Jego bazę źródłową stanowią wyniki badań etnograficznych przeprowadzonych przez Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi na terenie wybranych powiatów województwa lubelskiego, tj. łukowskiego, parczewskiego i radzyńskiego w latach 2004–2013. Badania te stanowią kontynuację prac nad Katalogiem zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce. W ramach artykułu skupiono uwagę na atutach obiektów przemysłowych w postaci np. posiadanego stylu czy detali, zagrożeń związanych z ich istnieniem oraz przykładami działań na rzecz ich ochrony jako elementu dziedzictwa kulturowego.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2022, 28; 187-199
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of the state of preservation the historic arcaded houses in Vistula Delta listed in the National Inventory of Historical Monuments
Autorzy:
Zybala, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955935.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
arcaded houses
Vistula Delta
historical monuments of the Vistula Delta
domy podcieniowe
Żuławy Wiślane
zabytki delty Wisły
Opis:
Historic arcaded houses are part of the material heritage of the Vistula Delta. Unfortunately, their number is decreasing year by year. The article is the result of a query of available sources and field research carried out by the author in 2015-2020. The paper presents the current state of preservation the historic arcaded houses in Vistula Delta listed in the National Inventory of Historical Monuments. Criteria for the selection of test objects are described. The author has prepared a tabular list of arcaded houses with information about their location, type according to Kloeppel statistics, date of construction, technical condition and functions. The summary of the analysis are pie charts with a statistical presentation of the data collected by the author during the research.
Zabytkowe domy podcieniowe stanowią część materialnego dziedzictwa ujścia Delty Wisły. Niestety ich liczba z roku na rok maleje. Artykuł jest rezultatem kwerendy dostępnych źródeł oraz badań terenowych wykonanych przez autora w latach 2015-2020. W pracy przedstawiono aktualny stan zachowania zabytkowych domów podcieniowych Żuław Wiślanych. Opisano kryteria doboru obiektów do badań. Autor wykonał tabelaryczne zestawienie domów podcieniowych z informacjami o ich lokalizacji, typie wg statystyki Kloeppla, dacie budowy, stanie technicznym i funkcji. Podsumowaniem analizy są wykresy kołowe przedstawiające statystyczne ujęcie danych zebranych przez autora w trakcie badań.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2021, 20, 3; 25-42
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona zabytkowych pojazdów w polskim systemie prawnym
Protection of Historic Vehicles in the Polish Legal System
Autorzy:
Mazurek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21150981.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
ochrona zabytków
zabytki techniki
pojazd kolekcjonerski
rejestr zabytków
pojazd historyczny
biała karta zabytku techniki
protection of historical monuments
technical monuments
historic vehicle
collector’s vehicle
register of historic monuments
white card of a technical monument
Opis:
Celem opracowania jest analiza rozwiązań prawnych w zakresie ochrony zabytkowych pojazdów. Poruszono problematykę dotyczącą form ochrony tej grupy zabytków oraz wskazano na regulacje prawne, których zadaniem jest ochrona dziedzictwa kulturowego. Zwrócono uwagę na kwestie postępowania i opis procedury związanej z objęciem zabytkowych pojazdów ochroną prawną. Wyjaśniono także różnice w definiowaniu pojazdów jako zabytkowych, kolekcjonerskich i unikatowych. Nie pominięto również problematyki opieki nad zabytkowymi pojazdami oraz wynikających z niej obowiązków. Omówiono ograniczenia prawa właścicieli zabytkowych pojazdów do swobodnego dysponowania własnością, a także przedstawiono procedurę rejestracji pojazdu zabytkowego oraz wysunięto uwagi de lege ferenda. Artykuł ma charakter głównie źródłowy, uwzględnia aktualnie obowiązujące przepisy prawa w zakresie zabytkowych pojazdów.
The aim of the study is to analyse the legal solutions in the field of protection of historic vehicles. The problems concerning the forms of protection of this group of monuments were discussed, and the legal regulations concerning the protection of cultural heritage were pointed out. Attention was drawn to procedural issues and description of the procedure related to the legal protection of historic vehicles. The differences in defining vehicles as historic, collector’s and unique were also explained. Issues concerning the care for historic vehicles and the resulting obligations were also raised. Restrictions on the rights of owners of historic vehicles to freely dispose of their property were discussed, as well as the procedure for registering a historic vehicle and de lege ferenda comments. The article is based on sources, taking into account the current legislation on historic vehicles.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2021, 1; 217-238
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The School of Patriotism in the Sermons of Karol Wojtyła
W szkole patriotyzmu Karola Wojtyły
Autorzy:
Radej, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375548.pdf
Data publikacji:
2021-03-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
patriotism
fatherland
nation
historical monuments
Wawel Cathedral
national heroes
native language
tradition
culture
patriotyzm
Ojczyzna
naród
zabytki historyczne
katedra na Wawelu
bohaterowie narodowi
język ojczysty
tradycja
kultura
Opis:
Patriotism is a value which continues to lead to numerous polemics. Writing from a feminist perspective, Magdalena Środa claims that she associates the word “patriotism” with aggression or great boredom. Among those who have discussed this topic, there is a lack of consensus not only on the substance of the matter but even regarding how many kinds of patriotism there are. “There is but one patriotism, just as there is one honesty, one morality, one dignity, and one honor […]. There is but one patriotism, or one’s attitude towards his or her fatherland, one’s attitude towards values, one’s attitude towards the nation, and one’s attitude towards the state” (Władysław Bartoszewski). Among the many questions that patriotism and its understanding give rise to in the twenty-first century, it is worth recalling the teaching of Karol Wojtyła, who was unquestionably a great Pole and patriot. The centenary of the Polish Pope’s birth in 2020 is conducive to such an effort. On the basis of the sermons that Karol Wojtyła preached before his election to the Chair of St. Peter, we can indicate that his patriotism was shaped by the material monuments of Polish history, the figures of great national heroes, and love of one’s nation, language, tradition, and culture.
Patriotyzm jest wartością, która wciąż wywołuje wiele polemik. Pisząca z pozycji feministycznych Magdalena Środa stwierdza, że: „słowo patriotyzm kojarzy się z agresją lub ze śmiertelną nudą”. Dyskutantów rozważających ten problem dzieli nie tylko meritum sprawy, lecz także nawet liczba patriotyzmów. Tymczasem „patriotyzm jest jeden, tak jak uczciwość jest jedna, moralność jest jedna, godność jest jedna, honor jest jeden […]. Patriotyzm jest jeden, patriotyzm — czyli stosunek do ojczyzny. Stosunek do wartości. Stosunek do narodu. Stosunek do państwa” (Władysław Bartoszewski). Wobec wielu pytań, jakie nasuwa patriotyzm i jego rozumienie w XXI wieku, warto przyjrzeć się nauczaniu Karola Wojtyły, który był niekwestionowanym wielkim Polakiem i patriotą. Skłania do tego także przypadające w roku 2020 stulecie jego urodzin. Na podstawie kazań Karola Wojtyły sprzed wyboru na Stolicę Piotrową można wskazać, że jego patriotyzm kształtowały zabytki materialne historii Polski, przykłady wielkich, bohaterskich postaci i miłość do swojego narodu, jego języka, tradycji i kultury.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2020, 36; 197-215
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Історична пам’ять та практики монументальної комеморації Першої світової війни в Австралії (Частина 2)
Historical Memory and Practices of Monumental Commemoration of World War I in Australia (Part 2)
Autorzy:
Зернецька, О.В.
Мирончук, O.A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676579.pdf
Data publikacji:
2021-03-18
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. Institute of World History
Tematy:
історична пам’ять
монументи
Перша світова війна
Австралія
комеморативні практики
historical memory
monuments
World War I
Australia
commemorative practices
Opis:
Дослідницька увага авторів зосереджена на специфіці австралійських меморіальних практик, присвячених Першій світовій війні. Обґрунтовано положення про те, що в австралійському контексті меморіали та військові пам’ятники сформували особливу післявоєнну і пост-травматичну частину візуальної пам’яті про перший австралійський глобальний військовий конфлікт. З’ясовуються особливості австралійської меморіальної концепції, відзначається соціальна функція пам’ятників та їх важлива роль у психологічному подоланні пережитих травм і гірких втрат. Аналізуються різнопланові аспекти візуалізації монументальної пам’яті про Першу світову війну в Австралії. Доведено, що пам’ятники і меморіали є важливою частиною візуальної історичної спадщини Австралії. Зроблено висновок про те, що у кожному австралійському штаті розроблена власна концепція меморіальної пам’яті, втілена у різноманітних за типом та характером монументах. Детально проаналізовано основні з них: Храм пам’яті в Мельбурні (1928-1934); Австралійський військовий меморіал в Канберрі (1941); Кенотаф (1927-1929) та Меморіал АНЗАК в Сіднеї (1934); Меморіал Пустельного кінного корпусу у Західній Австралії (1932); пам’ятні меморіали штату Вікторія: Алея честі та Арка перемоги в Баллараті (1917-1919), Меморіал колишнім австралійським військовополоненим (2004), найдовший загальнонаціональний меморіал пам’яті – Велика океанська дорога (1919-1932); військовий меморіал Хобарта в австралійському штаті Тасманія (1925), а також Меморіал в честь франко-австралійської військової співпраці під час Першої світової війни у Віллер-Бретонне у Франції (1938). Автори демонструють нерозривний зв’язок комеморативних практик Австралії з політикою національної ідентичності, досліджують тенденції започаткування та розвитку меморіальних практик. Відзначено, що переважна більшість меморіальних пам’яток має в своїй основі чітко виражену функцію місця пам’яті, місця скорботи і вшанування. З’ясовано, що репрезентація меморіальної політики пам’яті Австралії в перші повоєнні роки реалізовувалася спочатку на локальному рівні і частково перебувала під впливом британських меморіальних практик, трансформуючись з часом у загальнонаціональний культурний ресурс.
The authors’ research attention is focused on the specifics of the Australian memorial practices dedicated to the World War I. The statement is substantiated that in the Australian context memorials and military monuments formed a special post-war and post-traumatic part of the visual memory of the first Australian global military conflict. The features of the Australian memorial concept are clarified, the social function of the monuments and their important role in the psychological overcoming of the trauma and bitter losses experienced are noted. The multifaceted aspects of visualization of the monumental memory of the World War I in Australia are analyzed. Monuments and memorials are an important part of Australia’s visual heritage. It is concluded that each Australian State has developed its own concept of memory, embodied in various types and nature of monuments. The main ones are analyzed in detail: Shrine of Remembrance in Melbourne (1928–1934); Australian War Memorial in Canberra (1941); Sydney Cenotaph (1927-1929) and Anzac Memorial in Sydney (1934); Desert Mounted Corps Memorial in Western Australia (1932); Victoria Memorials: Avenue of Honour and Victory Arch in Ballarat (1917-1919), Australian Ex-Prisoners of War Memorial (2004), Great Ocean Road – the longest nationwide memorial (1919-1932); Hobart War Memorial in the Australian State of Tasmania (1925), as well as Villers-Bretonneux Australian National Memorial in France dedicated to French-Australian cooperation during the World War I (1938). The authors demonstrate an inseparable connection between the commemorative practices of Australia and the politics of national identity, explore the trends in the creation and development of memorial practices. It is noted that the overwhelming majority of memorial sites are based on the clearly expressed function of a place of memory, a place of mourning and commemoration. It was found that the representation of the memorial policy of the memory of Australia in the first post-war years was implemented at the beginning at the local level and was partially influenced by British memorial practices, transforming over time into a nationwide cultural resource.
Źródło:
Проблеми всесвітньої історії; 2021, 13; 203-221
2707-6776
Pojawia się w:
Проблеми всесвітньої історії
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eye tracker jako prospołeczne narzędzie zarządzania dziedzictwem urbanistycznym i architektonicznym
Eye tracker as a pro-social tool of managing urbanistic and architectural heritage
Autorzy:
Rusnak, Marta Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063937.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
okulografia
zarządzanie zabytkami
rewitalizacja zabytków
eye tracking
management of historical monuments
monument revitalization
Opis:
Subiektywny punkt widzenia ekspertów często znajduje przełożenie na próby swobodnej reinterpretacji zapisów aktów prawnych. Uczestnikami „sporu o zabytek” mogą być zarówno inwestor, architekt, konserwatorzy, politycy, urzędnicy, jak i osoby trzecie - obywatele. W celu umożliwienia obiektywizacji podejmowanych decyzji, nawiazania dialogu opartego o wspólny punkt odniesienia lub danie społeczeństwu możliwości sprzeciwu, proponuję wykonywanie badań okulograficznych. Eye tracking (czyli okulografia) pozwala na śledzenie tego, w jaki sposób ludzie zapoznają się z prezentowanymi im przedmiotami. Dzięki rejestracji ruchów gałek ocznych dużej grupy obserwatorów możliwe jest zbadanie preferencji rządzących tym procesem jak i zaobserwowanie zmian wynikających z modyfikacji wprowadzanych w obrębie prezentowanego obiektu. W artykule zwięźle omówiono możliwe zastosowanie okulografów dla potrzeb różnorodnej, prawnej ochrony zabytków oraz wielowątkowego umożliwienia społeczeństwu uczestnictwa w tym procesie. W tekście umieszczono również argumenty za i przeciw wprowadzeniu takiej metody do powszechnego użytku. Dla czytelności wywodu zjawisko opisano w oparciu o przykład biblioteki wzniesionej w obrębie wrocławskiego Ostrowa Tumskiego. Celem artykułu nie jest podjęcie jednostkowej krytyki wspomnianej realizacji, a jedynie wyliczenie problemów, które mogłyby być sprawnie rozwiązane dzięki zupełnie nowemu podejściu badawczemu.
The subjective point of view of experts is often translated into attempts at free reinterpretation of legal acts. The participants of the " dispute about a monument" may include the investor, architect, conservators, politicians, officials, as well as third parties - citizens. In order to make it possible to objectivize the decisions made, to establish a dialogue based on a common point of reference or to give the public the opportunity to object, I suggest performing oculographic examinations. Eye tracking (or oculography) allows to track how people become visually familiar with the objects presented to them. By registering the movements of eyeballs of a large group of observers, it is possible to examine the preferences governing this process as well as to observe the changes resulting from modifications introduced within the presented object. The article briefly discusses the possible use of eye trackers for the purposes of diverse legal protection of historical monuments and a multifaceted opportunity for the society to participate in this process. The text also includes arguments for and against the introduction of such a method to common use. For the legibility of the argument, the phenomenon is described based on the example of the library erected in Ostrów Tumski in Wrocław. The aim of the article is not to undertake an individual criticism of the mentioned realization, but only to list the problems that could be efficiently solved thanks to a completely new research approach.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2020, Nr 9; 97--115
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Francusko-polskie życie Edwarda Aleksandra Pożerskiego
The French and Polish Life of Edward Aleksander Pożerski
Autorzy:
Pietrzkiewicz, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1634184.pdf
Data publikacji:
2020-11-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Edward Aleksander Pożerski
Polacy we Francji
Towarzystwo Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji
Instytut Pasteura
Poles in France
Society for the Care of Polish Historical Monuments and Tombs in France
Pasteur Institute
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie sylwetki Edwarda Aleksandra Pożerskiego, który był lekarzem, wieloletnim pracownikiem Instytutu Pasteura, autorem prac naukowych na temat zasad odżywiania się i przygotowywania posiłków oraz bardzo popularnych książek kucharskich. Należał on do licznych towarzystw naukowych, kulturalnych i społecznych. Był prezesem Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji oraz przedstawicielem nadsekwańskiej emigracji, gdy przewożono prochy Juliusza Słowackiego z Paryża na Wawel. Był ambasadorem polskiej historii i dziedzictwa kulturalnego. Podstawę tekstu stanowią materiały archiwalne z kolekcji Biblioteki Polskiej w Paryżu (Archiwum Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji), Zbiorów Specjalnych Głównej Biblioteki Lekarskiej (tzw. Teki Stanisława Konopki), Archiwum Narodowego w Krakowie (fragmenty spuścizny Janiny Jasickiej) oraz literatura przedmiotu.
The aim of the article is to present the figure of Edward Aleksander Pożerski who was a doctor, a long-time employee of the Pasteur Institute, the author of scientific papers on the principles of eating and preparing meals as well as very popular cookbooks. He belonged to numerous scientific, cultural and social associations. He was the president of the Society for the Care of Polish Historical Monuments and Tombs in France and a representative of the French emigration when Juliusz Słowacki’s ashes were moved from Paris to the Wawel Castle in Kraków. He was an ambassador of Polish history and cultural heritage. The article is based on archival materials from the collection of the Polish Library in Paris (Archive of the Society for the Care of Polish Historical Monuments and Tombs in France), the Special Collection of the Main Medical Library in Warsaw (the so-called Stanisław Konopka Files), the National Archive in Kraków (fragments of Janina Jasicka’s legacy) and the literature on the subject.
Źródło:
Studia Polonijne; 2020, 41; 75-93
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konserwacja zabytków na Mazowszu wobec nowych wyzwań i zmian teorii konserwatorskiej
Preservation of historical monuments in Mazovia in the face of new challenges and changes in conservation theory
Autorzy:
Lewicki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294125.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
zabytki
Mazowsze
wojewódzki urząd konserwatorski
Warszawa
historical monuments
Mazovia
Voivodeship Heritage Protection Office
Warsaw
Opis:
W tekście przedstawiono działania konserwatorskie na Mazowszu. Omówiono prace podejmowane przy najważniejszych grupach zabytków: zabudowie miejscowości uzdrowiskowych, architekturze drewnianej, militarnej, kolejowej. Przedstawiono także działania na rzecz ochrony i promocji architektury średniowiecznej i nowożytnej i prace podejmowane w kierunku określenia zasobu i wypracowania zasad ochrony architektury modernistycznej. Wskazano, że mimo narzuconych prawnie ograniczeń wojewódzki konserwator zabytków może być aktywnym uczestnikiem systemu ochrony zabytków oraz wykonawcą polityki państwa dotyczącym narodowego dziedzictwa. Może też bardzo sprawnie łączyć zrównoważony rozwój z ochroną konserwatorską oraz z przystosowaniem ich do zmieniających się potrzeb życia.
This paper presents conservation activities in Mazovia. It describes the work carried out in the most important groups of monuments including timber, military and railway architecture and medieval and modernist architecture. It presents the activities undertaken to protect and popularise medieval and modern architecture, and the work conducted to determine the heritage and work out the principles for protecting the modernist architecture. It was pointed out that, despite the legally imposed restrictions, the Voivodeship Heritage Conservator can be an active participant in the monument protection system, as well as the executor of the state policy regarding national heritage. This person can also effectively combine sustainable development with conservation protection and adapt these to changing needs.
Źródło:
Architectus; 2020, 1 (61); 99-114
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plan Zarządzania w ochronie miasta historycznego – założenia i kluczowe działania w Planie Zarządzania Starego Miasta w Zamościu
The Management Plan for the protection of the historical town – assumptions and key measures in the Management Plan of the Old Town in Zamość
Autorzy:
Szmygin, Bogusław
Fortuna-Marek, Anna
Siwek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2107134.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
ochrona zabytków
plan zarządzania
Zamość
miasto historyczne
dobro światowego dziedzictwa UNESCO
protection of historical monuments
management plan
UNESCO World Heritage Site
historical town
Opis:
W większości z 900 polskich miast historyczne śródmieścia nadają im tożsamość, a zarazem pełnią współczesne funkcje użytkowe. Ochrona zabytkowych zespołów miejskich jest jednym z najtrudniejszych zadań konserwatorskich. Decyduje o tym złożoność przedmiotu ochrony oraz fakt, iż nawet najcenniejsze zespoły muszą być żywymi organizmami. W praktyce konieczne staje się połączenie restrykcyjnej ochrony konserwatorskiej i różnego rodzaju aktywności niezbędnych dla współczesnych funkcji. W systemie ochrony dóbr światowego dziedzictwa UNESCO dostrzeganie wartości kulturowej idzie w parze ze zrozumieniem procesów współczesnych. W systemie tym tworzy się szereg instrumentów służących ochronie dobra. Jednym z nich jest Plan Zarządzania, który sumuje informacje i na ich podstawie określa sposób ochrony i zakres użytkowania dobra. W 2018 roku dla obszaru staromiejskiego w Zamościu powstał Plan Zarządzania uwzględniający powyższe założenia. Plan Zarządzania Starego Miasta w Zamościu wykracza poza bezpośrednie utrzymanie zabytkowych wartości. Prezentuje on dopuszczalne i pożądane działania, które pozwalają jednocześnie chronić i użytkować omawiany obszar. Tematyka funkcji była przedmiotem konsultacji społecznych. Dyskusji poddano założenia oraz kluczowe działania, które mają służyć funkcjonowaniu zespołu staromiejskiego. Konsultacje przeprowadzono w celu określenia priorytetów. Z konsultacji wyłączono natomiast specjalistyczne problemy konserwatorskie. Finalnie kluczowe działania zostały zaprojektowane w trzech sferach: administracyjnej, inwestycyjnej i funkcjonalnej. Uzgodniona społecznie koncepcja wyważenia potrzeb ochrony i wymagań funkcjonalnych Starego Miasta w Zamościu to przykład wdrażania w życie dyrektyw wypracowanych w sferze światowego dziedzictwa. To „dobra praktyka”, która może inspirować kolejne działania w skali kraju.
In the majority of 900 Polish towns and cities, historical centres define an identity of these localities. Simultaneously, they fulfil modern utility functions. Protection of historical urban complexes is one of the most difficult tasks in the field of conservation. It depends on the intricacy of a protection target and the fact that even the most valuable complexes must be living organisms. In practice, it becomes necessary to combine restrictive conservational protection and different activities which are crucial for modern functions. In the protection system of the UNESCO World Heritage Sites, perception of a cultural value is associated with the understanding of modern processes. In this system a range of tools can be created which serve for the site protection. One of them is the Management Plan. It collects all the information and, based on this information, defines how to protect a site and determines the extent of its use. In 2018, the Management Plan, taking the above-mentioned assumptions into account, was created for the Old Town area in Zamość. The Management Plan for the Old Town in Zamość surpasses the direct maintenance of historical values. The Plan presents acceptable and desirable activities which allow to protect the discussed area and utilise it. The issue of functions was the subject matter of social consultation. The discussion concerned the assumptions and crucial activities, which should serve for the functioning of the Old Town complex. Consultation was organised to define priorities. However, special conservational issues were excluded from the consultation. Finally, crucial activities were determined in three spheres: administrative, investment and functional. The socially agreed conception to balance the needs of protection and functional requirements of the Old Town in Zamość is an example of implementation of directives developed in the sphere of the world heritage. It is “good practice”, which can inspire further activities in the scale of the country.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2020, 2; 129-162
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rezydencja Dzięki. Krajobraz dyskretny
Dzięki residence. A discreet landscape
Autorzy:
Marcinek, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2107151.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
pałac
krajobraz kulturowy
ochrona zabytków
architektura XIX wieku
parki i ogrody
palace
cultural landscape
parks and gardens
19th century architecture
preservation of historical monuments
Opis:
Pałac Dzięki w Wiązownicy-Kolonii należy do tych dzieł architektury, na które zwykle nie zwraca się szczególniejszej uwagi. Ukryty w dolinie rzeki Kacanki, XIX-wieczny pałacyk jest podniszczony i tak wpasowany w krajobraz, że łatwo go przeoczyć. Zatarło się również jego dawne, parkowo-ogrodowe otoczenie, które zrealizowano, kiedy postanowił tu osiąść carski urzędnik Wasilij W. Pogodin. Donatariuszy Mikołaja I historiografia ocenia surowo, ale dla Wiązownicy przybycie nowego właściciela było cywilizacyjnym przełomem. Historia jego córki i zięcia to glosa do tzw. opolaczenia – zjawiska wsiąkania rdzennych Rosjan w polskie otoczenie. W artykule podjęto próbę identyfikacji historycznych granic założenia.
The Dzięki Palace in Wiązownica-Kolonia is one of those works of architecture which are not usually given any special attention. Hidden in the valley of the Kacanka River, the 19th century palace is now tattered and so well fitted into the landscape that it is easy to overlook it. Its former park and garden environment has also been blurred – this complex was established when a tsarist official Wasilij W. Pogodin decided to settle here. The donatories of Nicholas I have been severely evaluated by historiography, but in the case of Wiązownica the arrival of the new owner was a civilization breakthrough. The story of his daughter and son-in-law is an example of “Polonization” – a phenomenon of the infiltration of indigenous Russians into the Polish environment. The article attempts to determine the historical boundaries of the complex.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2020, 2; 65-93
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies