Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ghetto," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-96 z 96
    Tytuł:
    Mur jako granica symboliczna. Funkcje przekształceń semantycznych we wspomnieniach o getcie warszawskim – próba refleksji
    Symbolism of the Wall: The Functions of Semantic Transformations in the Warsaw Ghetto Memoirs
    Autorzy:
    Judzińska, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951523.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Warsaw Ghetto
    Ghetto wall
    memoires
    symbolic violence
    antiSemitism
    Opis:
    Artykuł jest znacznie przeredagowaną częścią pracy magisterskiej obronionej w Katedrze Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej w Uniwersytecie Warszawskim. Kwerendy do pracy były prowadzone w latach 2014–2015 na potrzeby projektu Archiwum Kobiet:piszące realizowanego przy Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
    Within the literary theory the category of comparison is used to describe a given phenomenon by referring it to another. It does not explain it in detail but builds on the general knowledge of one event by collating it with the other. Therefore, the main function of comparison is to create a non-existing link between what is unknown and what is well known. This stylistic device enables the author to describe one event through another, making the first one comprehensible. The author explore the process of development and fortification of the symbolic border between the “Aryan side” and the Warsaw Ghetto, which finds its linguistic expression in the style of wartime women memoires. Besides being a material and architectural border, delineated in the middle of the city, the Warsaw Ghetto wall indisputably constituted a figurative boundary. Constructed with the use of institutionalized violence, this particular barrier was symbolically strengthened by the deeply rooted dominance of the non-Jewish inhabitants of the city.
    Źródło:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2017, 10
    2082-9701
    2720-0078
    Pojawia się w:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mizocz - palimpsest
    Mizocz - A Palimpsest
    Autorzy:
    Suszek, Ewelina
    Parfeniuk, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699614.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Mizocz
    Mizocz ghetto
    Opis:
    Natalia Parfeniuk, Ewelina Suszek, Mizocz - A Palimpsest
    Natalia Parfeniuk, Ewelina Suszek, Mizocz - palimpsest
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2018, 4; 400-408
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność orkiestry symfonicznej w getcie łódzkim w latach 1940–1944
    The Activity of the Symphony Orchestra in Litzmannstadt Ghetto (1940–1944)
    Autorzy:
    Mikołajczak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/514079.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
    Tematy:
    Łódź ghetto
    Litzmannstadt Ghetto
    symphony orchestra
    Teodor Ryder
    Dawid Bajgelman
    Opis:
    The article presents the activity of the symphony orchestra in Litzmannstadt Ghetto, existing in Łódź in the years 1940–1944. It was the first and longestrunning camp of this type in Poland, with over 200,000 Jews from the Wartheland and Western Europe. There, the orchestra consisting of fortyfour musicians was functioning. It employed the artists associated with Łódź Symphony Orchestra before the war, and from 1941 its musicians also performed under that name. The aim of the article is to familiarise the audience with the history of Litzmannstadt Ghetto and, above all, to present the music that was heard by the imprisoned community. During World War II, the ghetto was the only place in Łódź where culture and art had any chance to develop. The musicians could legally conduct cultural activities while being subject to strict censorship of Judenrat. Teodor Ryder, a pianist, conductor, organiser and promoter of musical life, was the person responsible for the selection of the repertoire for the orchestra was. Starting from March 1941, the House of Culture, located at 3 Krawiecka Street, was its official seat. The events taking place there gathered crowds – only during the first year of the activity of the orchestra, around seventy thousand listeners were present at the concerts.
    Źródło:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2019, 3(42); 53-76
    2956-4107
    2353-7094
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deportiert ins Getto. Eine quantitative Analyse der Juden aus Trier im Getto in Litzmannstadt
    A quantitative analysis of the Jewish victims from Trier (Germany) in the Litzmannstadt Ghetto
    Autorzy:
    Koerfer, Benjamin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967278.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Ghetto
    jews
    deportation
    living conditions in the ghetto
    ghetto society
    extermination camp Chelmno
    Rumkowski
    Holocaust
    Litzmannstadt
    Trier
    Opis:
    In October 1941 about 512 Jews from Luxembourg and Trier were deported to the ghetto in Litzmannstadt (Łódź). They were part of a total of 20.000 Jews brought there from the ‘German Reich’, joining the horrible living conditions of some hundred thousand Polish Jews. This article aims to show the fate of these WesternEuropean Jews in the ghetto by examining an exemplary group of 120 persons among those deported from Trier. After short descriptions of the ghetto’s role during the extermination of the European Jews and the persecution of Jews in the ‘German Reich’ and Trier before autumn 1941, the focus is on the integration of the Jews from western Europe (and especially from Trier) in the existing ghetto society as well as on their living and working conditions. After this how and when the Jews from Trier died in the ghetto and the extermination camp at Chelmno will be described. This article is a short version of my master thesis from Trier University. It features several new findings about the fate of the Jews from Trier. Moreover it is meant to be an exemplary study about the Jews from western Europe in the ghetto in Litzmannstadt and their coexistence with Polish Jews.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2014, 10; 219-238
    2449-6820
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Enzyklopädie des Lodzer Gettos – ein unvollendetes Projekt des Getto-Archivs von 1944
    The Encyclopedia of the Ghetto Lodz – an unfinished project of the archive from ghetto 1944
    Autorzy:
    Radziszewska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/679727.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Ghetto Lodz
    archive
    Chronicle of the Ghetto
    The Encyclopedia of the Ghetto
    form and content of the Encyclopedia
    Opis:
    The article discusses “The Encyclopedia of the Ghetto”. Created in 1944 in the Łódź ghetto, it is the only text of this kind in the literature of the Holocaust. Its authors were inmates of the Łódź ghetto, hailing from both the city, as well as from the so-called “Old Reich”. They decided to describe the whole community along with its characteristic vocabulary in a form of an encyclopedia. Referring to the introduction by Oskar Rosenfeld dated December 1943, the article presents the idea behind the encyclopedia, its objectives, and its key assumptions. It discusses the structure and construction of entries. Examples have been provided of entries referring to various areas of the ghetto life, with certain entries notably missing from the text, the possible causes of which have been addressed in the article.
    –
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2017, 13; 113-124
    2449-6820
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Das Lodzer Getto in der Forschung polnischer und deutscher Wissenschaftler
    Autorzy:
    Radziszewska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/700411.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Germanistów Polskich
    Tematy:
    Ghetto, Lodz, Polish, German, research
    Opis:
    The article presents a synthetic summary of the state of research on the Łódź ghetto. The author focuses on research by Polish and German scholars. The paper presents edited source texts, such as newspapers or reportages, one of the most important documents of the Holocaust literature, namely the “Chronicle of the Łódź Ghetto / Litzmannstadt Getto”, as well as studies on various phenomena in the ghetto, such as culture and literature, daily life, or deportation of Jews from various German cities to the Łódź ghetto. The article also mentions the current works on subsequent editions.
    Źródło:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2015, 4, 3
    2353-656X
    2353-4893
    Pojawia się w:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gatunki wypowiedzi urzędowych w getcie warszawskim (na podstawie zbiorów archiwalnych Ringelbluma)
    Autorzy:
    TYMIAKIN, LESZEK
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/615084.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    Warsaw Ghetto
    formal genres
    appraisal
    Opis:
    Official types of writing are the text patterns and updates that regulate communication between institutions and specific (subordinate) communities. Sometimes one of the parties of the interaction is a whole group, sometimes it is a larger or smaller part of it, and at other times another one is assigned to be the addressee of the message. Regardless of the number of intended recipients and, less often, the broadcasters, all the articles presented in this text include direct or indirect information on the living conditions and interpersonal relationships in the Warsaw Ghetto. All pieces of information are also characterized by a constant set of features: directness, impersonality, lack of emotions, precision and comprehension, and textual standardization.
    Źródło:
    Stylistyka; 2018, 27; 153-171
    1230-2287
    2545-1669
    Pojawia się w:
    Stylistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Shoah in Poland in the Work of Jiří Weil: Translations and Literary Reference*
    Autorzy:
    Hříbková, Hana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951479.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Jiří Weil
    Polska
    Shoah
    poems
    short story
    Władysław Szlengel
    Warsaw Ghetto
    Łódź ghetto
    Auschwitz
    Opis:
    Jiří Weil (1900–1959) is currently associated in particular with novel-writing. His works Moskva- -hranice (Moscow to the Border), Život s hvězdou (Life with a Star) and Na střeše je Mendelssohn (Mendelssohn is on the Roof) has been translated into several world languages. Jiří Weil was also a journalist, a researcher at the Jewish Museum in Prague and a translator. This study The Shoah in Poland in the work of Jiří Weil focuses on his translations of Polish poets and his literary work dealing with the Shoah and set in postwar Poland, Warsaw, Łódź and Auschwitz.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2017, 12; 139-151
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategie topo-biograficzne Piotra Pazińskiego
    Topo-biographical strategies of Piotr Paziński
    Autorzy:
    Czyżak, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/445504.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    memory
    biography
    identity
    topography
    Warsaw
    ghetto
    Opis:
    The main aim of the article is an interpretation of novels written by Piotr Paziński – especially Birds’ streets (Ptasie ulice) from 2013, but also Guesthouse (Pensjonat) from 2009. In his prose the author is always searching for traces of Jewish identity and memory of the war-time in contemporary Warsaw (and its surroundings). His literary strategy is a kind of spatial obsession – he exhibits places: destroyed, ruined or removed as a sign of lost memory about Jewish history in Polish space. Individual identity of characters created in his novels (as well as possibly his own self-identification) is formed during the recognition of places connected with singular biography and common history.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2016, 4; 154-163
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE REMAINS OF THE LETTERS. THREE READING PARADIGMS IN THE GHETTOS
    RESZTKI LITER. TRZY PARADYGMATY LEKTUROWE W GETTACH
    Autorzy:
    Roszak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911607.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-28
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Holocaust
    ghetto
    afterimage
    Holokaust
    getto
    powidok
    Opis:
    In June 1942 Emanuel Ringelblum asked: “What kind of books do people read? This topic has always been interesting for each Jew and after the war it also became interesting to the world”. This topic hasn’t received a comprehensive study yet. The author of the paper The Remains of the Letters. Three Reading Paradigms in the Ghettos examined this aspect of history of the ghettos. The literature allows us to shed light on the topic of the life and deaths of their inhabitants. But, taking up this topic enables us also to activate new ways of interpreting the books. The volumes they spent time on in the ghetto allow to capture the way the residents of the ghettos built or broke the bond with the reality, how they taught their own children to read or found solace in someone else’s pain. The author considers, however, whether the studies of ordinary life in extraordinary times of the Holocaust can be considered micro-historical.
    W czerwcu 1942 roku Emanuel Ringelblum zauważył, że temat żydowskich lektur w gettach będzie interesował świat. Tak zakreślony problem badawczy nie doczekał się dotąd kompletnego studium. Autorka artykułu Resztki liter. Trzy paradygmaty lekturowe w gettach poddała refleksji ten aspekt historii gett. Literatura w nich obecna pozwala na rzucenie światła na temat życia i umierania ich mieszkańców. Ale podjęcie tego tematu pozwala także uaktywnić nowe tropy w lekturach książek, po które sięgali Żydzi. Tomy, z którymi spędzali czas, pozwalają uchwycić, jak mieszkańcy gett budowali więź z rzeczywistością, jak uczyli dzieci czytać lub znajdowali konsolidację w opisanym cierpieniu. Autorka stawia także pytanie, czy studia nad „zwyczajnym” życiem podczas Holokaustu można uznać za mikrohistoryczne.
    Źródło:
    Porównania; 2017, 21, 2
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Getta ludności żydowskiej w Żychlinie w latach 1940–1942
    Jewish Ghettos in Żychlin in Years 1940–1942
    Autorzy:
    Popławski, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3131476.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Płockie
    Tematy:
    Żychlin
    getta ludności żydowskiej
    Jewish ghetto
    Opis:
    W okresie okupacji niemieckiej w Żychlinie istniały dwa getta ludności żydowskiej. Małe getto utworzono w czerwcu 1940 r. przy ul. Pierackiego (ob. 1 Maja) na niewielkim terenie zakładu przemysłowego zwanego Fabianówką. Drugie większe getto założono w lipcu 1940 r. na dużym obszarze między ulicami Łukasińskiego (d. Buszkowską), Narutowicza (d. Budzyńską) i Traugutta. Na terenie gett, istniejących do marca 1942 r. zgromadzono ponad 3 tys. Żydów, których wywieziono do Krośniewic i Kutna, a następnie zamordowano w obozie zagłady w Chełmnie nad Nerem. W istniejących opracowaniach nieprecyzyjnie prezentowany jest obszar dużego getta żychlińskiego, a także fotografie, które nie obrazują jego zabudowy. W niniejszym artykule autor stara się wyjaśnić nieścisłości i prawidłowo opisać historyczne granice dużego getta.
    There were two Jewish ghettos during German occupation . Small ghetto was created in June of 1940 on Pierackiego street (nowadays May 1st). It was placed within small industrial plant named Fabianówka. Second bigger ghetto was established in July of 1940 on area between streets Łukańskiego (nowadays Buszkowska), Narutowicza (nowadays Budzyńska) and Traugutta. There were more than 3 thousand people living in the ghettos until 1942, which were brought there from Krośniewice and Kutno. Afterwards they were moved to concentration camp in Chełm nad Nerem. In existing elaborations, terrain of bigger ghetto is imprecise presented. Moreover photographs do not display its buildings. This article tries to explain inaccuracies and correctly describe historical boundaries of bigger ghetto.
    Źródło:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2023, 2(275); 65-80
    0029-389X
    Pojawia się w:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesne słowackie getto
    Conteporary Slovakian ghetto
    Autorzy:
    Nowakiewicz-Porydzaj, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32444002.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Fundacja PSC
    Tematy:
    Slovakia
    ghetto
    Lunik 9
    Romany
    Gypsy
    Opis:
    The article shows Romany life in Lunik 9 ghetto in Koszyce, Slovakia. The aim of this text is to underline the existence of such place in the modern, civilised world and formulate the reasons of it. Despite the European Union policy, improvement of Romanies living conditions and their functioning in Slovakian society is still dissatisfactory. From one hand the article makes a point of lack of humanity in still changing Slovakian government, but from the other hand it also shows the complexed nature of Romanies and appreciates strenuous work of people who really want to change this situation. Highlighting complicated issues of the case should also make readers give some thought to harmful stereotypes the Romanies often struggle with.
    Źródło:
    Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne; 2022, 3(11); 5-18
    2719-9851
    Pojawia się w:
    Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monety z łódzkiego getta: produkcja pokwitowań w Litzmannstadt
    Coins of the Łódź Ghetto: Production of Receipts (Scrips) in the German Nazi-Occupied Łódź (Litzmannstadt Ghetto)
    Autorzy:
    Zagórowski, Michał M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089963.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Łódź
    Litzmannstadt Ghetto
    ghetto coins
    Mark receipts
    getto Litzmannstadt
    monety getta
    pokwitowania markowe
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Źródło:
    Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 299-316
    0043-5155
    Pojawia się w:
    Wiadomości Numizmatyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Litzmannstadt. Die Verwaltung einer faschistischen Stadt
    Autorzy:
    Ostrowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/700415.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Germanistów Polskich
    Tematy:
    Litzmannstadt, Ghetto, city administration, Second World War
    Opis:
    The experience of reading the reports produced by various departments of the Lodz town government in the times of the Nazi occupation gives us a unique opportunity to become acquainted with the functioning of the fascist bureaucracy. There is much we can learn there about the work of the office in question and the lives of its officials in a broader context of the effectiveness of their activity. It transpires, for example, very clearly that no legal equality existed between the Germans and the Jews. This is corroborated by the fact that, in the rare cases of municipal claims against the Jews in the Lodz ghetto, those claims were upheld and enforced very meticulously.
    Źródło:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2015, 4, 3
    2353-656X
    2353-4893
    Pojawia się w:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narcyzm przekłuty kołkiem ironii. Czyli co stało się w Fabryce muchołapek
    Postmodernist Narcissity in the Flytrap Factory
    Autorzy:
    Tomczok, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/578818.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Holocuast
    Litzmannstadt Ghetto
    postmodernism
    culture of narcissism
    Opis:
    This article is the first attempt at the psychoanalytical interpretation of Flytrap Factory by Andrzej Bart. The author refers to such issues as Holocaust, postmodernism and culture of narcissism. Marta Tomczok compares the novel written by Bart in 2008 with the documentary Radegast by Borys Lankosz and Bart’s screenplay. In Tomczok’s interpretation judgement over Chaim Mordechai Rumkowski is not the main theme of the Bart’s novel. The researcher supposes that the main topic could be the contemporary story of the writer Andrew working on the novel entitled Flytrap Factory and screenplay of the film similar to Radegast. The author bases on the theory of narcissism of J. Lacan and the concept of postmodernist history of H. White.
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 3(127); 53-70
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawa rewiru dla ludności żydowskiej w Ostrołęce (pierwsza połowa XIX wieku)
    Matter of the area for jewish population in Ostrołęka (the first half of XIX century)
    Autorzy:
    Mironczuk, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2164609.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Ostrołęka
    Żydzi
    rewir (getto)
    Jews
    area (ghetto)
    Opis:
    Praca dotyczy sprawy utworzenia rewiru (getta) dla ludności żydowskiej w Ostrołęce. Stało się to na mocy decyzji władz Królestwa Polskiego w 1826 r. Po zniszczeniu miasta w czasie bitwy 26 maja 1831 r. problem rewiru w Ostrołęce stopniowo zanikał.
    The works deals with the situation of the Jewish community in Ostrołęka. Area (ghetto) for this community was delimited in 1826 by the decision King of Poland. After destruction of the city (during the battle on 26 May 1831) problem with ghetto in Ostrołęka was dissolved.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2010, Zeszyt, XXIV; 99-112
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeobrażenia dawnej przestrzeni białostockiego getta
    Transformations of the former space of the Białystok ghetto
    Autorzy:
    Sadowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/44014589.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Żydzi
    Białystok
    getto
    przestrzeń
    Jews
    ghetto
    space
    Opis:
    Teren istniejącego w latach 1941–1943 białostockiego getta obejmował śródmiejski obszar fabryczny i usługowo-mieszkaniowy. Jego zabudowa bardzo ucierpiała w okresie wojny, której nie przeżyła też ogromna większość żydowskich mieszkańców. Celem tego artykułu jest prześledzenie procesu niszczenia getta, a potem urbanistycznej i społecznej przebudowy jego przestrzeni, jej celów, etapów i efektów. W konsekwencji stała się ona przejściowo przestrzenią pożydowską, a potem, gdy doszło do całkowitego zerwania ciągłości fizycznej i funkcjonalnej – przestrzenią zupełnie nową, socjalistyczną, nowoczesną.
    The area of the Bialystok ghetto, existing from 1941 to 1943, encompassed a central industrial and service-residential zone. The buildings within this area suffered extensive damage during the war, and the vast majority of its Jewish inhabitants did not survive. The purpose of this article is to trace the process of the ghetto’s destruction and then the urban and social reconstruction of its space, examining its goals, stages and effects. As a result, it became temporarily a Jewish space, and later, when the physical and functional continuity was completely broken, a completely new, socialist, modern space.
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2023, 31; 13-41
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Anna Hájková, The Last Ghetto. An Everyday History of Theresienstadt, Oxford: Oxford University Press 2020, pp. 376
    Autorzy:
    Grądzka-Rejak, Martyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116652.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    ghetto
    Theresienstadt
    Jews
    Benjamin Murmelstein
    getto
    Żydzi
    Opis:
    Recenzja publikacji: Anna Hájková, The Last Ghetto. An Everyday History of Theresienstadt, Oxford: Oxford University Press 2020, pp. 376
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 167-171
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „To nie jest poezja w całym słowa tego znaczeniu”. Pieśni żałobne getta Izabeli Gelbard
    This is not poetry in the true sense of the word. Pieśni żałobne getta by Izabela Gelbard
    Autorzy:
    Karolak, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041634.pdf
    Data publikacji:
    2018-10-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Czajka-Stachowicz
    Gelbard
    Holocaust
    ghetto
    polish women writer
    Opis:
    The main purpose of this article is to analyse the reception of Izabela Glebard’s (Czajka-Stachowicz’s) works, with particular emphasis on her only book of poety Pieśni żałobne getta . At first Gelbard intentionally chooses poetry, but after the experience of World War II, she leaves it completely and repleces by prose. The root cause of this state of affairs is the war trauma. Very important is also the critical attitude of the writer to her poems. These works have not been appreciated by literary critics who treat them as a document and testimony rather than a valuable poetry. It seems that the Gelbard poems, like all her works, are waiting for a new, contextual reading.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2018, 32; 113-128
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Concerts of the Jewish Orchestra in the Łódź Ghetto during the Second World War
    Autorzy:
    Zapiór, Luiza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2176272.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
    Tematy:
    Łódź Ghetto
    Holocaust
    cultural life
    World War II
    Opis:
    The article discusses concerts organised by the inhabitants of the Łódź Ghetto and their cultural context. My research focuses on concerts conducted by Teodor Ryder, with preserved posters and programmes used as my sources. The surviving concert reviews written in the ghetto contribute to a better understanding of these events. Analysis of source materials provides me with an opportunity to describe the musical life in the ghetto and discuss the role of music in the lives of its inhabitants.
    Źródło:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2020, 4(47) ENG; 197-213
    2956-4107
    2353-7094
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La ciudad guetoizada: Buenos Aires en la narrativa de Ana María Shua
    The city of ghettos: Buenos Aires in Ana María Shua’s fiction
    Autorzy:
    Draus-Kłobucka, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143390.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    ghetto
    dystopian city
    Buenos Aires
    metafiction
    urban island
    Opis:
    The article analyzes the image of Buenos Aires in the narrative of Ana María Shua, an Argentine writer of Polish Jewish descent. Urban space plays an important role in her prose described often as apocalyptic or dystopian. Through a historiographical metafiction, the author rewrites the memory of the ancestors in El libro de los recuerdos (2007), a novel that presents the life of Jewish immigrants in the capital of Argentina, divided into neighborhoods marked by their ethnicity. Eroticism and the use of the female body are, on the other hand, the topics that dominate in the author’s collection of micro-stories titled Casa de geishas (2009), where the brothel is described as a singular ghetto, rooted in the city panorama. Finally, the novel La muerte como efecto secundario offers a dystopic description of a future of a ghettoized city, where compulsory geriatric ghettos become a reality. The article, based on the analysis of the aforementioned works, presents a critical look at the use of the concept of “ghetto” or “urban island” in the construction of the narrative structure and space in Ana María Shua’s fiction.
    Źródło:
    Studia Romanica Posnaniensia; 2022, 49, 1; 17-31
    0137-2475
    2084-4158
    Pojawia się w:
    Studia Romanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pewien wieczór jesienny
    One Autumn Evening
    Autorzy:
    Kulerski, Wiktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699430.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    las
    getto
    Falenica
    Międzylesie
    Jeremi Przybora
    forest
    ghetto
    Opis:
    This article focuses on the writing process of Juliusz Krzyżewski’s “Idée fixe” and the Shoah connotations of this poem. As it is shown in the text, the Winogórowie – a Jewish family – and the Mrozińscy – a Polish family – had been friends whose contact and mutual help did not cease when the Winogórowie were ghettoised in Falenica. It is argued that this situation was made possible by the forest separating Międzylesie from Falenica. In this forest, the poet, who later inscribed himself as a witness in “Idée fixe,” met girls escaping from the ghetto. Not only does the author of this article ponder upon the question why Krzyżewski has left these events unmentioned for so many years, but also he attempts to present not just the poet, but the poetry as a witness.
    Autor szkicu rekonstruuje zawiłą historię powstania wiersza Juliusza Krzyżewskiego Idée fixe i wskazuje na jego związki z Zagładą. Przypomina wojenne losy żydowskiej rodziny Winogórów zaprzyjaźnionej z polską rodziną Mrozińskich. Rodziny te, mimo zamknięcia Winogórów w getcie w Falenicy, kontaktowały się i pomagały sobie. Z ustaleń autora wynika, że ważną rolę we wzajemnych kontaktach odegrał las dzielący Międzylesie od Falenicy. To tam wymykające się z getta dziewczęta spotkał poeta, który później przedstawił siebie w Idée fixe jako świadka. Badacz stara się zrozumieć także, dlaczego Krzyżewski tak długo ukrywał zdarzenia, które zobaczył, i pokazać nie tylko poetę, ale przede wszystkim poezję w roli świadka.
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 313-317
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pewien wieczór jesienny
    One Autumn Evening
    Autorzy:
    Kulerski, Wiktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699462.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    las
    getto
    Falenica
    Międzylesie
    Jeremi Przybora
    forest
    ghetto
    Opis:
    This article focuses on the writing process of Juliusz Krzyżewski’s “Idée fixe” and the Shoah connotations of this poem. As it is shown in the text, the Winogórowie – a Jewish family – and the Mrozińscy – a Polish family – had been friends whose contact and mutual help did not cease when the Winogórowie were ghettoised in Falenica. It is argued that this situation was made possible by the forest separating Międzylesie from Falenica. In this forest, the poet, who later inscribed himself as a witness in “Idée fixe,” met girls escaping from the ghetto. Not only does the author of this article ponder upon the question why Krzyżewski has left these events unmentioned for so many years, but also he attempts to present not just the poet, but the poetry as a witness.
    Autor szkicu rekonstruuje zawiłą historię powstania wiersza Juliusza Krzyżewskiego Idée fixe i wskazuje na jego związki z Zagładą. Przypomina wojenne losy żydowskiej rodziny Winogórów zaprzyjaźnionej z polską rodziną Mrozińskich. Rodziny te, mimo zamknięcia Winogórów w getcie w Falenicy, kontaktowały się i pomagały sobie. Z ustaleń autora wynika, że ważną rolę we wzajemnych kontaktach odegrał las dzielący Międzylesie od Falenicy. To tam wymykające się z getta dziewczęta spotkał poeta, który później przedstawił siebie w Idée fixe jako świadka. Badacz stara się zrozumieć także, dlaczego Krzyżewski tak długo ukrywał zdarzenia, które zobaczył, i pokazać nie tylko poetę, ale przede wszystkim poezję w roli świadka.
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 313-317
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncerty symfoniczne żydowskiej orkiestry w getcie łódzkim w czasie drugiej wojny światowej
    Concerts of the Jewish Orchestra in the Łódź Ghetto during the Second World War
    Autorzy:
    Wiatr, Antonina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2176093.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
    Tematy:
    Łódź ghetto
    Holocaust
    cultural life
    World War II
    Opis:
    The article discusses concerts organised by the prisoners of the Łódź Ghetto and presents them within the cultural context. The research focuses on concerts conducted by Teodor Ryder, with preserved posters and programmes used as sources. The preserved concert reviews written in the ghetto contribute to the better understanding of the events. The analysis of the discussed materials provides an opportunity to demonstrate the musical life in the ghetto and to answer the question about the role of music in the life of its citizens.
    Źródło:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2020, 4(47); 197-213
    2956-4107
    2353-7094
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Holokaust i archeologia na przykładzie badań wykopaliskowych w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie
    The Holocaust and archaeology on the example of excavations in Krasiński Garden in Warsaw
    Autorzy:
    Konik, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116644.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Warsaw Ghetto
    archaeological works
    Warsaw Ghetto Museum
    Christopher Newport University
    Krasiński Garden
    Getto Warszawskie
    prace archeologiczne
    Muzeum Getta Warszawskiego
    Ogród Krasińskich
    Opis:
    Artykuł dotyczy badań archeologicznych prowadzonych jesienią 2021 roku w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie. Program nieinwazyjnej eksploracji na terenie byłego getta jest wynikiem wspólnego projektu Muzeum Getta Warszawskiego i Christopher Newport University w Wirginii, USA. Kierownikiem zespołu badawczego był prof. Richard Freund, koordynatorem ze strony polskiej był dr Jacek Konik. Wykopaliska w Ogrodzie Krasińskich trwały tylko 6 dni i były prowadzone na ograniczonym obszarze, niemniej program będzie kontynuowany, a wyniki badań już dowodzą, że eksploracja archeologiczna na terenie Getta Warszawskiego jest metodą badawczą, która umożliwia stosunkowo szybko zebrać informacje zarówno o samej „dzielnicy żydowskiej”, jak i o jej mieszkańcach. Metoda badawcza jest tym bardziej obiecująca, że znana obecnie dokumentacja fotograficzna wielu obszarów getta jest niekompletna.
    The article deals with the archaeological exploration conducted in the autumn of 2021 in Krasiński Garden in Warsaw. The program of non-invasive exploration in the former ghetto area is the result of a join project of the Warsaw Ghetto Museum and the Christopher Newport University, Virginia, USA. The head of the research team was Prof. Richard Freund, the coordinator on the Polish side was Dr. Jacek Konik. The excavations in Krasiński Garden lasted 6 days only and were conducted in a limited area, nevertheless, the program will be continued, and the results of the research already prove that the archaeological exploration of the Warsaw Ghetto area is a research method that makes it possible to gather information relatively quickly, both about the "Jewish quarter" itself and about its inhabitants. The research method is especially promised due to fact that currently known photographic documentation of many areas of the ghetto is incomplete.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 153-158
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    History as Seen Through Postcards: A Story of the Lodz Ghetto—Total Isolation
    Autorzy:
    Davidovitch, Nitza
    Ben Ishay, Shlomit
    Dorot, Ruth
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18104995.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    documents
    postcards
    communication
    chronicle
    Lodz Ghetto
    Holocaust
    educational system
    Opis:
    Thesis. This study explores the role of postcards as a historical, documentary, and artistic source depicting the events of the Holocaust, focusing on postcards written or received by inhabitants of the Lodz Ghetto. 78 postcards were translated into Hebrew and on exhibition at the Holocaust and Heroism Memorial Museum in Israel. Research indicates that the postcards served as an authentic and rare source of information as well as understanding the emotions of Jews whose lives were overshadowed by the threat of annihilation. Methods. The study is a qualitative one, based on the grounded theory approach. Analysis is established on identifying and characterising recurrences in the raw material of findings, with a clear definition of the unit of analysis, to build a hierarchy of the recurrences and themes, and to construct a theoretical model that explains the reality under investigation. Researchers in this method gather information about the life patterns of their subjects as well as the organizational and social structures. Grounded theory assumes that all people who have shared life circumstances also have shared social and psychological patterns, which even if not consciously formulated or expressed grow from the shared experiences. Results and conclusion. In-depth analysis reveals the historical events from the perspective of the postcard writers, as they experienced them in the ghetto. The postcards sent to the ghetto by relatives and acquaintances reveal their writers’ hopes of reuniting with their family or their extreme despair as they cope with the loss of their family.
    Źródło:
    Journal of Education Culture and Society; 2022, 13, 1; 317-338
    2081-1640
    Pojawia się w:
    Journal of Education Culture and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between Fear and Admiration. Social and Spatial Ghettoes in an Old Industrial Region
    Autorzy:
    Szczepański, Marek S.
    Ślęzak-Tazbir, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1930160.pdf
    Data publikacji:
    2007-09-18
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Socjologiczne
    Tematy:
    ghetto
    ghettoization
    Upper Silesia
    old industrial region
    marginalization
    exclusion
    Opis:
    More and more frequently a notion of space ghettoization is used to describe a phenomenon of dividing urban space into various enclaves of social life-or socially isolated worlds. Ghettoization that we describe results from various social processes which are increasingly reflected in urban space. It results from differences in the economic standard of inhabitants of given areas (riches–poverty) There is one more criterion, very important if we view the case from a profoundly humanistic perspective-the criterion of social emotions accompanying urban space. This justifies the title of this article. Today’s ghettoes may result from relatively automatic choices (lifestyles) and relatively objective processes-marginalization. We will try to make a general outline of the problems of ghettoization in a traditional industrial region, namely in Upper Silesia, related to diversification of income as well as the aesthetic and architectonic and urban criteria.
    Źródło:
    Polish Sociological Review; 2007, 159, 3; 299-320
    1231-1413
    2657-4276
    Pojawia się w:
    Polish Sociological Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alfred Nossigs Dramen. Identitätsprojektionen und biographische Bezüge
    Autorzy:
    Kotelnicka, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032676.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Alfred Nossig
    analiza dramatu
    tożsamość
    autobiografia
    Lwów
    getto warszawskie
    drama analysis
    identity
    autobiography
    Lviv
    Warsaw Ghetto
    Dramenanalyse
    Identität
    Autobiographie
    Lemberg
    Warschauer Ghetto
    Opis:
    Der vielseitig begabte, heute vergessene Lemberger Jude Alfred Nossig (1864-1943) hinterließ literarische Texte in Polnisch und Deutsch. Der Aufsatz analysiert drei seiner Dramen im Hinblick auf die Identitätsproblematik und biographische Fragen in Nossigs kompliziertem Leben, dem ein im Warschauer Ghetto von jüdischen Kämpfern vollstrecktes Todesurteil ein Ende setzte.
    Wszechstronnie uzdolniony, dzisiaj zapomniany lwowski Żyd Alfred Nossig (1864-1943) zostawił po sobie teksty literackie w języku polskim i niemieckim. Artykuł analizuje trzy spośród jego dramatów pod kątem problematyki tożsamościowej i odniesień biograficznych do skomplikowanych losów ich autora, zastrzelonego w getcie warszawskim przez żydowskich bojowców.  
    The multitalented, today forgotten, Lemberger Jew Alfred Nossig (1864-1943) left literary texts in Polish and German. This paper analyses three of his dramas from the point of view of the identity-problems and the biographic items in Nossig’s complicated life, ended with an execution by the Jewish fighters in the ghetto of Warsaw.
    Źródło:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2011; 125-152
    2196-8403
    Pojawia się w:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Post(katastrofa) i komparatystyka
    Postcatastrophe and Comparative Studies
    Autorzy:
    Segner, Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1389559.pdf
    Data publikacji:
    2015-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Holocaust
    comparative studies
    remembrance in Central European literature
    second generation after the Holocaust
    trauma
    Łódź (Litzmannstadt) ghetto
    Theresienstadt (Terezin) ghetto
    Szpera’42
    Opis:
    The review concerns a collective work edited by Reinhard Ibler Der Holocaust in den mitteleuropäischen Literaturen seit 1989. (The Holocaust in the Central European Literatures since 1989). In the review, the concept of the volume is discussed – a comparative analysis of the most recent representations of the Holocaust in Central European literatures – and the selected articles, especially the ones devoted to the struggle with the Shoah in Polish literature and culture are mentioned.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2015, 25; 343-350
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Life and Work of Joseph Roth and the Crisis of Tripartite Identity
    Autorzy:
    Rank, Dominika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/638591.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Joseph Roth, tripartite identity, ghetto-literature, Galicia, Austrian-Hungarian Empire
    Opis:
    The author attempts to analyze the life and creative work of Joseph Roth within the functioning and crisis of tripartite identity and to construct an oriental ghetto image in his works as a reaction to the social stigmatization of the writer’s Jewish identity. Tripartite identity, the phenomenon which was investigated by Marsha Rozenblit, was spread among Austrian Jews and designated identity in which the Jews of the Austrian-Hungarian Monarchy were Austrian by political loyalty, German or Czech or Polish by cultural affiliation and Jewish in an ethnic sense. This means that Joseph Roth, like many other representatives of the middle city class of Jewish population of the empire, felt comfortable as an Austrian, Jew and German at the same time. Functioning of tripartite identity was possible only in the context of the liberal supranational Austrian-Hungarian Empire. The city of Brody, where the future writer was born, owing to the domination of the Jewish people and their integration in German culture and the Austrian political system, was the last favorable environment in Galicia for the formation of tripartite identity. The growth of nationalism, downfall of the empire, and development of anti-Semitism and Nazism resulted in the fact that Joseph Roth and the other Jews, who identified their civil belonging to the Habsburg monarchy and were representatives of the German culture, felt a crisis of identity. This was characterized by the feeling of connection to a non-existent state – the Austrian empire – as well as the new political system’s denial of the right of a Jew to represent the German culture and, above all, social stigmatization of Jewish religious identity. Religious and ethnic Jewish identity, which had to belong to the private sphere according to the principles of liberalism, was perceived as a central negative characteristic of a person – a stigma. The nostalgia for the lost world, struggle with Nazism and anti-Semitism and reaction to the Jewish identity as a stigma created the special fictitious oriental world of Joseph Roth’s Volhynian and Galician shtetl. Its main features were isolation, being beyond space and time, the principal “difference” of its residents and their spiritual and intellectual superiority over what were in the terms of everyday conditions more civilized western adherents.
    Źródło:
    Scripta Judaica Cracoviensia; 2014, 12
    2084-3925
    Pojawia się w:
    Scripta Judaica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od „Jerozolimy Królestwa Polskiego” do miejsca pamięci - żydowski Lublin
    Autorzy:
    Dubrowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/630938.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Town of Jews in Lublin
    yeshiva
    Maharshal synagogue
    Lublin ghetto
    Opis:
    Jews played a significant role in the development of Lublin. In the articles, the au-thor recapitulates the most important pages in the history of Lublin Jewish community, as well as its spiritual and material contribution to the history of the city. Written tes-timonies, of which the author made ample use, turned out greatly helpful in restoring the image of the lost Jewish quarter
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2010, 1-2; 371-382
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Losy urologów pochodzenia żydowskiego na ziemiach polskich (Warszawa i Lwów) na tle prześladowań ludności żydowskiej w okresie okupacji hitlerowskiej i sowieckiej (1939−1945)
    Th e fate of Jewish Urologists in Poland (Warsaw and Lviv) in the background of the persecution of the Jewish population during the Nazi and Soviet occupation (1939−1945)
    Autorzy:
    Ciesielska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/530472.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
    Tematy:
    urolodzy
    lekarze Żydzi
    II wojna
    światowa
    Katyń
    getto warszawskie
    getto lwowskie
    obóz zagłady
    Urologists
    Jewish physicians
    World War
    II
    Warsaw ghetto
    Lviv ghetto
    extermination
    camp
    Opis:
    Polscy lekarze ginęli od pierwszych dni września 1939 roku biorąc udział w walkach z Wehrmachtem jako zawodowi ofi cerowie oraz jako lekarze cywilni. W kampanii polskiej 1939 roku zginęło około 66 000 polskich żołnierzy i ofi cerów. Wielu z nich dostało się do niewoli sowieckiej i zostało rozstrzelanych w Katyniu, Charkowie czy Miednoje. Wśród nich znaczną część stanowili lekarze pochodzenia żydowskiego. W 1940 roku niemieckie władze okupacyjne rozpoczęły na terenach okupowanej Polski tworzenie gett przeznaczonych dla ludności żydowskiej. W obrębie zamkniętych dzielnic znaleźli się także żydowscy lekarze. Szacuje się, iż w murach największego getta – getta warszawskiego – znalazło się od 750 do 1000 lekarzy Żydów. Większość kontynuowała pracę na terenie getta. Warunki panujące w żydowskich szpitalach i przychodniach pogarszały się dramatycznie z tygodnia na tydzień z powodu olbrzymich niedoborów środków leczniczych i żywności. Niestety, z biegiem czasu leczenie ograniczyło się do podstawowych czynności pielęgnacyjnych, a szpitale i poradnie stopniowo zamykano. Mimo wszystkich trudności lekarze Żydzi pracowali z prawdziwym poświęceniem, nauczali na tajnych kursach medycyny, a nawet prowadzili badania nad przewlekłym głodzeniem, które nazwano wówczas „chorobą głodową”. Zarówno w trakcie masowych akcji deportacyjnych, jak i w późniejszym okresie, niektórzy żydowscy lekarze zbiegli z getta i ukryli się po „stronie aryjskiej”. Niejednokrotnie było to możliwe dzięki pomocy przedwojennych przyjaciół. Pozostali zginęli w gettach i obozach zagłady. Podobny los spotkał lekarzy z getta lwowskiego oraz wszystkich gett tworzonych na zajmowanych przez Niemców ziemiach. Literatura wspomnieniowa oraz powojenne relacje ocalonych pozwalają dziś na odtworzenie historii grupy zawodowej lekarzy urologów jako uniwersalnego przykładu losu ludności żydowskiej w Polsce podczas II wojny światowej.
    Polish physicians died from the earliest days of September 1939, taking part in battles with the Wehrmacht as professional offi cers as well as civilian doctors. In the Polish Campaign 1939 about 66 000 Polish soldiers and offi cers were killed. Many of them got captured by the Soviets and were executed in Katyń, Kharkov and Miednoje. Th ere was a large part of Jewish physicians among them. In 1940, the Nazi authorities decided to establish a “Jewish residential districts” and forced all Jewish inhabitants to move there. When the Warsaw ghetto was sealed, there were between 750 and 1000 physicians among its Jewish population. Most of the physicians continued to practice their profession in the ghetto. Unfortunately the conditions of hospital care and outpatient treatment in the ghetto deteriorated virtually from week to week due to dramatic shortage of medical supplies and food. Over time, the scope of medical services off ered became limited to basic nursing tasks, and the number of hospitals and clinics dwindled dramatically. In this truly desperate situation, the ghetto doctors worked with fortitude, training medical students and even pursuing research on the eff ects of persistent starvation (which they termed “hunger disease”). During the mass deportations and in the period following them, some doctors managed to escape “to the Aryan side” and went into hiding thanks to the help of Polish doctors (usually former colleagues from the pre-war days.) Th e others, almost all of them, perished in the ghettos and concentration camps. A similar fate befell the doctors of the Lviv ghetto and all the other ghettos created by the Germans in occupied Poland. Literature of memoirs and post-war survivors relationships allow to create the history of a small professional group of urologists as a universal example of the fate of the Polish Jews during World War II.
    Źródło:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2015, 78; 26-39
    0860-1844
    Pojawia się w:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomoc wykluczonych, czyli o daremności – Zagłada w Śladach Ludwika Heringa
    The excluded help, or about futility - the Holocaust in Ludwik Herings Traces
    Autorzy:
    Przymuszała, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1075523.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Holocaust;
    the ghetto;
    helping Jews;
    empathy
    Zagłada;
    getto;
    pomoc Żydom;
    empatia
    Opis:
    Artykuł pokazuje sposób przedstawiania Zagłady w opowiadaniach Ludwika Heringa. Skupia się na konstrukcji narratora i bohatera, analizując ich stosunek do sytuacji Żydów. W kontekście przywoływanego w tekstach antysemityzmu protagoniści nie tylko się wobec niego dystansują, ale starają się pomóc Żydom. Zdają sobie jednak przy tym sprawę z ograniczonego charakteru tej pomocy, odsłaniają jej realia. Pomagający Polak, sam społecznie wykluczony, ma świadomość siły społecznych reguł, które samą pomoc niszczą.
    The article shows the manner of presenting the Holocaust in Ludwik Hering's stories. It focuses on the construction of the narrator and the protagonist, analyzing their attitude to the situation of Jews.In the context of the anti-Semitism mentioned in the texts, the protagonists not only distance themselves from it, but they try to help the Jews. However, they are also aware of the limited nature of this help for Jews and reveal its realities. A helping Pole, who is socially excluded himself, is aware of the power of social rules which destroy the help itself.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2021, 13; 43-54
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie technologii GIS do ochrony i zachowania pamięci o przeszłości Muranowa
    Autorzy:
    Gadawska, A.
    Osińska-Skotak, K.
    Mućko, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/132301.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    Getto Warszawskie
    geoportal
    HGIS
    baza danych historycznych
    Warsaw ghetto
    historical database
    Opis:
    Historyczny Muranów powstał w XVII w. na terenie niegdysiejszych podwarszawskich jurydyk. W XIX wieku obszar Muranowa zasiedliła ludność żydowska, co dało początek powstania miasta w mieście - dzielnicy żydowskiej, o bogatej kulturze i pełnej kontrastów. W wyniku II Wojny Światowej Muranów został prawie doszczętnie zniszczony. Do dnia dzisiejszego pozostało niewiele śladów po ówczesnej barwnej dzielnicy. Korzystając z możliwości oferowanych przez nowoczesne technologie informacyjne zaprojektowano i zaimplementowano w oprogramowaniu GIS model pojęciowy bazy danych przestrzennych obiektów dziedzictwa kulturowego dla obszaru historycznego Muranowa. Dzięki zgromadzonym danym wieloźródłowym uzyskano obraz przeszłości Muranowa. Na podstawie tych danych wykonano analizy przestrzenne i analizy sieciowe, które posłużyły m.in. do zaprojektowania tematycznych tras turystycznych, dedykowanych określonym grupom odbiorców. Zarówno zgromadzone dane, jak i propozycje tras turystycznych zostały udostępnione w postaci geoportalu, dzięki czemu każdy turysta może w łatwy sposób skorzystać z jego funkcjonalności i badać ślady przeszłości historycznego Muranowa.
    Historic Muranów was established in the 17th century in the area of the former Warsaw juridical sites. In the 19th century, the Muranów area was inhabited by the Jewish population, which gave rise to the creation of a city in the city - a Jewish district, rich in culture and full of contrasts. As a result of the Second World War, Muranów was almost completely destroyed. To this day, there are only few traces of the then colorful district. Using the possibilities offered by modern information technologies, a conceptual model of spatial database of cultural heritage objects for the area of the historic Muranów was designed and implemented. Based on collected data, spatial and network analyses were carried out. They aimed, inter alia, to design thematic tourist routes dedicated to specific groups of recipients. Both collected data and proposals for tourist routes have been made available as a geoportal. Thanks to this, each tourist can easily explore traces of the past of the historic Muranów.
    Źródło:
    Teledetekcja Środowiska; 2017, 56; 13-23
    1644-6380
    Pojawia się w:
    Teledetekcja Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Together but Apart: University Experience of Jewish Students in the Second Polish Republic
    Autorzy:
    Aleksiun, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601747.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Second Polish Republic
    Jewish students
    Jewish student organizations
    ‘ghetto benches’
    Polonization
    Opis:
    This paper examines the experiences of Jewish university students in Warsaw, Lvov, Wilno and Cracow, focusing on their interactions with each other as well as with other students. These experiences are divided into three categories: daily encounters and mutual relations (or the lack thereof), the vision of the academic community to which the students aspired, and Jewish students' reactions to antisemitism. I argue that for many Jewish students, these daily university experiences both on campuses and beyond strengthened their sense of being outsiders. Having been excluded from most of the general student organizations they had to form their own, which limited their interactions with other students even further, and, above all, strengthened feeling that they were being singled out and victimized.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2014, 109
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jewish Women in the Kraków Ghetto: an Outline of Research Issues
    Autorzy:
    Grądzka, Martyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668515.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Jewish life in Kraków
    ghetto
    Jewish women
    new roles of women
    Opis:
    This article describes the very varied, and at times, surprising role of Jewish women in the Kraków Ghetto during World War Two.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2013, 3, 2
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mur i okno. Gruz getta warszawskiego jako przestrzeń narracyjna Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN [Wall and window: the rubble of the Warsaw Ghetto as the narrative space of the POLIN Museum of the History of Polish Jews]
    Autorzy:
    Matyjaszek, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643799.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Museum Studies
    Warsaw
    Holocaust Museums
    Warsaw ghetto
    nostalgia
    nationalism
    urban modernization
    Opis:
    Wall and window: the rubble of the Warsaw Ghetto as the narrative space of the POLIN Museum of the History of Polish JewsOpened in 2013, the Warsaw-based POLIN Museum of the History of Polish Jews is situated in the center of the former Nazi Warsaw ghetto, which was destroyed during its liquidation in 1943. The museum is also located opposite to the Monument to the Ghetto Heroes and Martyrs, built in 1948, as well as in between of the area of the former 19th-century Jewish district, and of the post-war modernist residential district of Muranów, designed as a district-memorial of the destroyed ghetto. Constructed on such site, the Museum was however narrated as a “museum of life”, telling the “thousand-year old history” of Polish Jews, and not focused directly on the history of the Holocaust or the history of Polish antisemitism.The paper offers a critical analysis of the curatorial and architectural strategies assumed by the Museum’s designers in the process of employing the urban location of the Museum in the narratives communicated by the building and its main exhibition. In this analysis, two key architectural interiors are examined in detail in terms of their correspondence with the context of the site: the Museum’s entrance lobby and the space of the “Jewish street,” incorporated into the main exhibition’s sub-galleries presenting the interwar period of Polish-Jewish history and the history of the Holocaust. The analysis of the design structure of these two interiors allows to raise a research question about physical and symbolic role of the material substance of the destroyed ghetto in construction of a historical narrative that is separated from the history of the destruction, as well as one about the designers’ responsibilities arising from the decision to present a given history on the physical site where it took place.Mur i okno. Gruz getta warszawskiego jako przestrzeń narracyjna Muzeum Historii Żydów Polskich POLINOtwarte w 2013 roku warszawskie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN stanęło pośrodku terenu dawnego nazistowskiego getta warszawskiego, zburzonego podczas jego likwidacji w 1943 roku, naprzeciwko powstałego w roku 1948 Pomnika Bohaterów i Męczenników Getta; jednocześnie pośrodku obszaru dawnej, dziewiętnastowiecznej warszawskiej dzielnicy żydowskiej i powojennego modernistycznego osiedla Muranów, zaplanowanego jako osiedle-pomnik zburzonego getta. Zlokalizowane w takim miejscu Muzeum przedstawia się jako „muzeum życia”, opowiadające „tysiącletnią historię” polskich Żydów, niebędące instytucją skoncentrowaną na historii Zagłady Żydów i historii polskiego antysemityzmu.Artykuł zawiera krytyczną analizę kuratorskich i architektonicznych strategii przyjętych przez twórców Muzeum w procesie umieszczania środowiska miejskiego w roli elementu narracji historycznej, komunikowanej przez budynek Muzeum i przez jego wystawę główną. Szczegółowej analizie poddawane są dwa kluczowe dla projektu Muzeum wnętrza architektoniczne: główny hall wejściowy oraz przestrzeń „żydowskiej ulicy” stanowiąca fragment dwóch galerii wystawy głównej, poświęconych historii Żydów w Polsce międzywojennej oraz historii Zagłady. Analiza struktury projektowej tych dwóch wnętrz służy próbie sformułowania odpowiedzi na pytanie badawcze dotyczące właściwości fizyczno-symbolicznych materialnej substancji zniszczonego getta w odniesieniu do narracji abstrahującej od historii jego zniszczenia oraz odpowiedzialności projektantów wynikającej z decyzji o umieszczeniu narracji historycznej w fizycznej przestrzeni, w której wydarzyła się historia będąca tej narracji przedmiotem.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2016, 5
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na fundamencie braku. "Ghetto potępione" czytane na nowo
    Buttressless. Re-reading of "The Decried Ghetto"
    Autorzy:
    Magiera, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/784420.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Kazimiera Alberti
    gender issues
    identity issues
    feminist approach
    The Decried Ghetto
    questione di genere
    problemi d’identità
    prospettiva femminista
    Ghetto potępione
    kwestie płci
    problemy tożsamościowe
    perspektywa feministyczna
    Opis:
    L’articolo è un tentativo di reinterpretazione del romanzo di Kazimiera Alberti, Il ghetto condannato, attraverso nuovi strumenti teorici e metodologie, tra cui la Decostruzione di Derrida e la prospettiva femminista. La protagonista principale del racconto, Rosa Grünszpann, non solo si tormenta con il senso di colpa e con i propri pregiudizi nei confronti del gruppo etnico, dal quale ella stessa proviene e allo stesso tempo combatte con le questioni di genere. Questi tre elementi sono indissolubilmente collegati fra loro. Così, Rosa, aiutando le persone della sua casa famiglia, del ghetto, cerca di far fronte alle proprie paure, al disgusto ed ai problemi di identità.
    The paper is an attempt to analyse and interpret one of Kazimiera Alberti’s novel, The Decried Ghetto / Ghetto potępione, using new theoretical tools and methodology, i.a. Derrida’s deconstruction and feminist approach. The novel’s main character, Róża Grünszpann, not only torments herself with self-reproach and her own prejudices towards ethnic group, she came from – she also struggles with gender perception. These three factors are inseparably connected. Hence, Róża – by helping people from her childhood home, the ghetto – tries to manage her own fears, repulsion and identity issues.
    Źródło:
    Fabrica Litterarum Polono-Italica; 2019, 1; 97-116
    2658-185X
    Pojawia się w:
    Fabrica Litterarum Polono-Italica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granice getta na lubelskim Podzamczu
    The boundaries of the ghetto at Podzamcze in Lublin
    Autorzy:
    Chmielewski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116878.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Ernst Zörner
    Lublin
    Podzamcze
    the Lublin ghetto
    the Holocaust
    getto lubelskie
    Holokaust
    Opis:
    Na początku okupacji historyczna dzielnica żydowska na Podzamczu stała się miejscem koncentracji ludności żydowskiej z całego miasta. Na przełomie października/listopada 1939 r. Żydzi zostali wyrzuceni z mieszkań przez władze niemieckie. W maju 1940 r. wysiedlono Żydów z Wieniawy. Tym samym w historycznej dzielnicy żydowskiej musiało zajmować ponad 42.000 osób. Jedno z największych przesiedleń miało miejsce w dniach 10-12 marca 1941 r., kiedy do miast prowincjonalnych dystryktu lubelskiego przesiedlono ponad 10 tys. Żydów. Akcja była przygotowaniem do utworzenia getta, które zorganizował 24 marca 1941 r. gubernator dystryktu lubelskiego Ernst Zörner. Tymczasem oficjalnie w getcie znajdowało się ponad 34 000 osób. Teren getta pokrywał się z historyczną dzielnicą żydowską. Granice getta wyznaczały ulice: Lubartowska, Kowalska, Krawiecka, Sienna oraz część Kalinowszczyzny, Franciszkańskiej i Unickiej. Na przełomie 1941/1942 getto nie było ogrodzone. Do tego czasu Żydzi nie mogli swobodnie opuszczać getta, co wynikało z antysemickiego prawa. Dopiero w trakcie przygotowań do likwidacji getto zostało podzielone na dwie części: „A” i „B”. Prawdopodobnie tylko część „B” była oddzielona drutem kolczastym, gdzie mogli mieszkać uprzywilejowani Żydzi. Granice wyznaczono wzdłuż ulic: Grodzkiej, Rybnej, Kowalskiej oraz częściowo Krawieckiej i Podwale. Na początku akcji likwidacyjnej tylko niewielka część getta „A” była połączona z gettem „B”.
    At the beginning of occupation historical Jewish district at Podzamcze became the place of concentration Jewish population from all over the city. At the turn of October/November 1939 Jews were thrown out from their flats by the German authorities. In May 1940 Jews were removed from the Wieniawa district. Thereby in historical Jewish quarter had to occupay more than 42 000 people. One of the biggest resettlement took place between March 10-12, 1941, when more than 10 000 Jews were relocated to provincional towns in the Lublin District. The action was a preparation to set up the ghetto, which was organised on 24 March 1941 by the governor of Lublin District Ernst Zörner. Meanwhile, officially in the ghetto were more than 34 000 people. The area of the ghetto coincided with historical Jewish district. The borders of the ghetto were marked by streets: Lubartowska, Kowalska, Krawiecka, Sienna, and a part of Kalinowszczyzna, Franciszkańska and Unicka. At the turn of 1941/1942 the ghetto wasn’t fenced. Until then Jews couldn’t freely leave the ghetto which resulted from the antisemitic law. Only during the preparations to liquidation the ghetto was divided into two parts: „A” and „B”. Most probably only the part „B” was separated by barbed wire, where privileged Jews could live. The border had been marked along the streets: Grodzka, Rybna, Kowalska and partly Krawiecka and Podwale. At the beginning of liquidation action only a small part of ghetto „A” was connected with ghetto „B”.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2016, 6, 6; 96-114
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wobec śmierci i przeciwko śmierci. Taktyki oporu lekarek i pielęgniarek w getcie warszawskim
    In the face of death and against death. Resistance tactics of doctors and nurses in the Warsaw Ghetto
    Autorzy:
    Judzińska, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41159231.pdf
    Data publikacji:
    2016-10-23
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    płeć
    getto warszawskie
    opór cywilny
    zagłada
    sex
    Warsaw ghetto
    civil resistance
    destruction
    Opis:
    Strategie oporu wobec okupanta przede wszystkim kojarzone są z oporem zbrojnym, walką czy rozwiązaniem siłowym. Kulturowo opór przypisany jest mężczyźnie, jako temu, który przy pomocy siły fizycznej potrafi przeciwstawić się innemu mężczyźnie. Zgodnie z polityką nazistowską początku lat czterdziestych XX wieku, europejscy Żydzi zostali fizycznie odizolowani od reszty społeczeństwa i skazani na zagładę. Mimo to, w wielu zamkniętych dzielnicach żydowskich, do samego końca toczyła się walka zarówno o życie własne, jak i próby utrzymania przy życiu innych osób. Starania te jako prowadzone wbrew planom ówczesnych władz, identyfikuję jako opór. Artykuł ten jest więc próbą wskazania pewnych działań nie opartych na przemocy fizycznej, które mimo iż spełniają kryteria oporu – w tym przypadku cywilnego – jako opór nie są identyfikowane.
    Strategies of resistance against the occupier are primarily associated with armed resistance, fighting, or the use of force. Culturally, resistance is attributed to men, as those who can use physical force to oppose another man. According to Nazi policy in the early 1940s, European Jews were physically isolated from the rest of society and condemned to extermination. Despite this, in many Jewish ghettos, the struggle for survival, both for oneself and for others, continued until the very end. I identify these efforts, carried out in defiance of the authorities' plans at the time, as forms of resistance. This article is therefore an attempt to highlight certain actions not based on physical violence, which, although meeting the criteria of resistance—specifically civil resistance—are not typically recognized as such.
    Źródło:
    Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2016, 11; 105-114
    1896-1819
    2391-5145
    Pojawia się w:
    Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy i Żydzi, dzieci i dorośli. Kto jest kim w Kotce Brygidy Joanny Rudniańskiej i Bezsenności Jutki Doroty Combrzyńskiej-Nogali
    Autorzy:
    Skowera, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/650365.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    children, adults, children’s literature, ghetto, Holocaust, Poles, Jews, World War II
    Opis:
    Poles and Jews, children and adults. Who is who in Kotka Brygidy by Joanna Rudniańska and Bezsenność Jutki by Dorota Combrzyńska-NogalaThe article is an analysis of the novel Kotka Brygidy [Brygida’s Cat] byJoanna Rudniańska and Bezsenność Jutki [Jutka’s Sleeplessness] by Dorota Combrzyńska-Nogala with regard to the way both texts present the relations between Poles and Jews as well as between children and adults during World War II. The author examines these works, among others, in the context of problems connected with historical prose for non-adultreaders and the Holocaust topics. He shows the overlapping Pole-Jew and child-adult relations in both texts, paying attention to the use of a child’s perspective helping to denounce the absurd of the Nazi practice of classification of people as Jewish and non-Jewish. The works under discussion are considered to be mental documents which are not historically faithful accountsof the time of the Shoahbut are intended to raisesensitivity and empathy in readers.
    Źródło:
    Konteksty Kultury; 2014, 11, 1
    2353-1991
    Pojawia się w:
    Konteksty Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jüdischer Ordnungsdienst in Occupied Kraków during the Years 1940-1945
    Autorzy:
    Jarkowska-Natkaniec, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/638543.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Jüdischer Ordnungsdienst, II War War, Nazi occupation, Kraków ghetto, Kraków, Płaszów, Kazimierz
    Opis:
    The purpose of this article is to present the activities of the Jüdischer Ordnungsdienst [hereafter: OD] in Nazi-occupied Kraków during the years 1940-1945. This period includes OD organizations in Kraków’s Jewish district, Kazimierz, in 1940, in the Kraków ghetto in 1941- 1943 and in the German concentration camp at Płaszów in 1942-1945. Rounding off these topics is a paragraph touching on the post-war fate of OD officers under Polish law. Trials of OD members were held before the Special Criminal Court [hereafter: SCC] in Kraków in 1945-1947. In discussing the issue, the author has sought to explain the reasons for which Jews joined the OD in light of the moral dilemmas facing OD members. The problems raised in this article are also an attempt to understand the role of the OD in the implementation of the German government’s policy towards the Jews in the years 1940-1945, i.e. for the duration of the Jewish formation’s existence. Holocaust studies lacks sufficient research on the history of the OD in Krakow, and it is therefore very important to fill this gap in the literature.2 In German-occupied Poland, several terms referring to the Jewish police were used interchangeably. In printed and archival sources, the organization is often called Ordnungsdienst, OD, Jewish Order Service (literal translation from German), Order Service, or, simply, the Jewish police. Its members are commonly called odemani [translation: OD-men] or Jewish policemen.
    Źródło:
    Scripta Judaica Cracoviensia; 2013, 11
    2084-3925
    Pojawia się w:
    Scripta Judaica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Occupation as Social Practice and Ambiguous Space: The Lives of Ludwik Hirszfeld and Jan Czochralski in Warsaw, 1939–44
    Autorzy:
    Steffen, Katrin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2121542.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-08
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Ludwik Hirszfeld
    Jan Czochralski
    Eigensinn
    Nazi occupation 1939–45
    Warsaw Ghetto
    clandestine teaching
    Opis:
    This article evaluates the situation of two renowned scientists in Poland, namely the microbiologist and serologist Ludwik Hirszfeld (1884–1954), and the metallurgist Jan Czochralski (1885–1953), during the time of the German occupation from 1939–45. Both scientists strove to continue their scientific work even under the conditions of occupation but faced substantially different treatment by the occupiers: Hirszfeld was forced to live in the Warsaw Ghetto, while Czochralski was allowed to stay in his home and work at the former Technical University of Warsaw. The article takes a comparative approach and will analyse the life situation of both scientists. This means looking at the limits of action for both scientists on one side, and on the other, at the room for manoeuvre, which, under the conditions of a brutal occupation, either emerged for the two of them or they actively created.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2022, 125; 99-132
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pianista – obraz getta w filmowym języku Romana Polańskiego
    The Pianist – the image of a ghetto in the film language of Roman Polanski
    Autorzy:
    Śliwińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/919855.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    film language
    Roman Polański’s style
    the image of a ghetto
    film genre
    Opis:
    The work of Roman Polański has always been a unique example of both craftsmanship and interesting subjects. Each of his films (even of those crushed by the superficial interpretations of the reviewers) functioned perfectly well in popular culture and as an artistic accomplishment. It reconciled the tastes of both sophisticated viewers and those who looked for simple entertainment. Roman Polański’s method of creation entails the use of a number of curtains (genres, popular culture subjects, popular patterns) which cover the deeply hidden truth about the world and relations among people. In The Pianist the subject of the Holocaust was used as the key to show the mechanisms that rule the world. Also in this case the most obvious diagnosis proves to be the least important. The Pianist is not an autobiography dealing with the memories from a getto. Definitely more significant is the attempt to juxtapose the image of a ghetto and its inhabitants with the film language of Roman Polański. It makes it possible to read the problem of the Holocaust against the motifs always present in his work, including the context of the cinema of the kind. In The Pianist Polański joins the precision of a craftsman with the memory of a witness. As a result, using the solutions known from Hollywood films, he tells the story of a ghetto, which is seen as the metapher of the whole world.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2011, 9, 17-18; 53-68
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The rescue of Jews from the Nazi genocide by the inhabitants of Eastern Galicia
    Autorzy:
    Shchupak, Igor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1892094.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Righteous Among the Nations
    Jew rescuers
    the Holocaust
    ghetto
    auxiliary police
    Andrey Sheptytsky
    Opis:
    The rescue of Jews during the Second World War is one of the least studied issues in the historiography of the Holocaust. The Galicia Region, one of the areas where a total Nazi extermination of Jews occurred, became a region from where a large number of Righteous Among the Nations came – Ukrainians and Poles. The article includes an analysis of the motivations that became the basis for people’s decision to help Jews under the extreme conditions which threatened their lives and the lives of their close ones. It highlights the response of the occupation authorities to rescue actions taken by the non-Jewish population. Despite the unambiguity of the Nazi orders to punish severely those who helped Jews, the real implementation of such sanctions varied. Finally, the article analyses the main determinants (of social, economic, and religious nature) that played an important role in making the decision whether to join the rescue process. The article concludes that no political which could had saved Jews, did lead to any systematic rescue efforts directed at Western Ukrainian Jews, yet the survival of those Jews who were hunter was possible for the deeds of some Polish and Ukrainian people.
    Źródło:
    European Spatial Research and Policy; 2021, 28, 1; 73-96
    1231-1952
    1896-1525
    Pojawia się w:
    European Spatial Research and Policy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydowska społeczność Białegostoku u schyłku swego istnienia (1950–1970)
    Jewish community in Białystok at the decline of its existence
    Autorzy:
    Sadowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951414.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Jews
    Białystok
    Social-Cultural Association of Jews in Poland
    ghetto uprising in Białystok
    Opis:
    Białystok, which before 1939 was known as an important centre of Jewish life in Poland, in the years to follow – because of the war – stopped to be a Jewish hub. The majority of those citizens of Białystok who had survived the Holocaust, decided to abandon the ruined city which evoked bad memories. They were leaving the city gradually and, due to this process and the decisions of the communist authorities, the activities of Jewish institutions were languishing. After 1950 in the city there were fewer than 200 people who identified themselves as Jews and some of them still intended to leave the country. A department of the government-controlled Social-Cultural Association of Jews in Poland and (until 1954) a denominational congregation constituted the only still functioning Jewish institutions. The most important goal of the Jewish community was to organise celebrations commemorating subsequent anniversaries of the ghetto uprising in Białystok (1943). Limited cultural and self-helping activities were also conducted. The local Jewish community ceased to exist after 1968, when a considerable number of Polish Jews was forced to emigrate. Those who remained were mainly elderly people, who did not conduct any social activities. In the 1970s almost all of the still existing traces of Jewish presence in the city were obliterated. When, in the next decade, a wave of renewed interest in the Jewish culture came, not very numerous Poles were involved in Białystok.
    Źródło:
    Białostockie Teki Historyczne; 2016, 14
    1425-1930
    Pojawia się w:
    Białostockie Teki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tematyka Zagłady na lekcjach polskiego – szansa budowania otwartości
    The Holocaust at Polish language classes. A chance for openness
    Autorzy:
    Jaskółowa, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/511083.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Ida Fink’s The Journey
    the Holocaust
    ghetto
    forced labour in Germany
    Jews
    Opis:
    The article author claims that Ida Fink’s The Journey can help attract young readers’ attention to the traumatic experiences of Jews during World War II. The analysis of the events described in the novel and, above all, the behaviour of the main character and the narrator, helps to create an understanding and empathic attitude towards the suffering of others. The article author claims that reading texts written by people who survived the Holocaust can initiate reflection that condemns racist and xenophobic behaviour and statements.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2018, 2 (22) Glottodydaktyka wśród dzieci i młodzieży wobec wyzwań wielo-, transkulturowości i ruchów migracyjnych; 239-251
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przy sublokatorskim oknie. O Oknie na tamtą stronę Władysława Szlengla
    At the subtenant’s window. About Władysław Szlengel’s poem The window to the other side
    Autorzy:
    Kilanowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1075534.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Władysław Szlengel;
    polish-jewish identity;
    Warsaw ghetto's poetry
    tożsamość polsko-żydowska;
    poezja getta warszawskiego
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przypomnienie postaci polsko-żydowskiego poety getta warszawskiego, Władysława Szlengla, i ukazanie jego złożonej tożsamości. Rozważając problem marginalnej obecności poety w kanonie kultury polskiej, podejmuję próbę ponownego odczytania jego wiersza Okno na tamtą stronę, sytuując go w kontekście wpływów romantycznych i innych współczesnych mu tekstów. Celem tej lektury jest pełniejsze zrozumienie tożsamości Szlengla jako reprezentanta polsko-żydowskiej inteligencji, jednego z pokolenia żydowskich Kolumbów boleśnie odczuwających swą marginalizację i odrzucenie w kulturze, którą uznawali za swoją. Ową samoświadomość, za Hanną Krall, określam mianem sublokatorskiej.
    The aim of this article is to remind the figure of the Polish-Jewish poet of the Warsaw Ghetto, Władysław Szlengel, and to show his complex identity. Considering the problem of the poet's marginal presence in the canon of Polish culture, I attempt to reread his poem The window to the Other Side, situating him within the context of romantic influences and other contemporary texts. The purpose of the reading is to better understand the identity of Szlengel as a representative of the Polish-Jewish intelligentsia, one of the generation of Jewish Kolumbowie, who suffered because of their marginalization and rejection in the culture they considered their own. I refer to this self-awareness, following Hanna Krall, as subtenant's identity.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2021, 13; 21-42
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieistniejący mur? Problemy z opisem Muranowa
    The non-existent wall? The problem of describing Muranów
    Autorzy:
    Przymuszała, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391841.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Warsaw ghetto
    Muranów
    collecting memory
    psychology of space
    warszawskie getto
    pamięć zbiorowa
    psychologia miejsca
    Opis:
    The article presents the problem of recovering the memory of the Warsaw district of Muranów, the site of the WW2 ghetto in recent literature. Referring to one of the first works devoted to this subject (Jarosław Marek Rymkiewicz’s Umschlagplatz), the author reveals subsequent changes in the treatment Jacek Leociak, Beata Chomątowska and Elżbieta Janicka’s of the issue in their books. Indicating the oscillation between remembrance and forgetting about the ghetto, the authors adopt different perspectives to touch upon the ambiguous presence of the area's former inhabitants in the consciousness of today’s Varsovians. Their ways of focusing attention on this question may be termed a commemorative perspective, focused on the psychology of space and critical discourse. Though signaling the problem differently, the authors are united in emphasising the problems related to the Polish memory of the Warsaw ghetto.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2015, 24; 97-108
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Merchant in Venice: Shylock’s „Unheimlich” Return
    Autorzy:
    Henderson, Diana E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/648058.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    site-specific performance
    Jewish Ghetto
    Venice
    Karin Coonrod
    commemoration
    The Merchant of Venice online
    Opis:
    The first decades of the new millennium have seen an odd return to origins in Shakespeare studies. The Merchant in Venice, a site-specific theatrical production realized during the 500th anniversary year of the “original” Jewish Ghetto, was not only a highlight among the many special events commemorating the 400th anniversary of Shakespeare’s death in 2016, but also a more creative and complex response to historicism. With her nontraditional casting of five Shylocks (developed through collaborations with scholars and students as well as her international, multilingual company), director Karin Coonrod made visible the acts of cultural projection and fracturing that Shakespeare’s play both epitomizes and has subsequently prompted. This article, written by a participant-observer commissioned to capture on video the making and performance of Compagnia de’ Colombari’s six-night run in the Campo del Ghetto Nuovo, explores the way this place is-and indeed, the category of place itself is always - a dynamic temporal construct, defying more complacent attempts at simple return (to home, to the text, to the past). Such a recognition allows nuanced, hybrid forms of multicultural theater and Shakespeare scholarship to emerge, and to collaborate more fruitfully.
    Źródło:
    Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance; 2017, 15, 30; 161-176
    2083-8530
    2300-7605
    Pojawia się w:
    Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Camp literature. Introduction
    Autorzy:
    Morawiec, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649602.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Camp literaturę
    definitione
    concentration camp
    labour camp
    death camp
    internment camp
    POW camp
    ghetto
    Opis:
    This article includes a terminological discussion regarding the notion of camp literature. Within Polish literary science, it is usually applied to literature raising the topic of German Nazi camps, particularly concentration camps and death camps, and, though less often, to Soviet camps, particularly forced labour camps. Yet the definition has proved to be excessively narrow. It should also cover, previously less studied, works of Polish literature regarding, i.a. the Polish concentration camp in Bereza Kartuska, the communist labour camps established in post-WWII Poland, and the Spanish concentration camp in Miranda de Ebro. The notion camp literature could also be applied to works devoted to internment camps, POW camps, or even ghettoes.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 46, 8
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Izbica, Izbica – żydowska stolica”. Historia i dzisiejsza pamięć o żydowskim miasteczku
    „Izbica, Izbica – the Jewish capital”. The history and today’s memory of a shtetl
    Autorzy:
    Martyn, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116880.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Izbica
    the Jewish community
    memories
    the Holocaust
    the ghetto
    społeczność żydowska
    wspomnienia
    Holokaust
    getto
    Opis:
    Artykuł przedstawia historię Izbicy przez pryzmat jej żydowskiej przeszłości. Zwrócono uwagę na powstanie miasta jako miejsca zamieszkania Żydów wygnanych z pobliskiej chrześcijańskiej Tarnogóry. Autor starał się ukazać rozwój miasta do II wojny światowej, biorąc pod uwagę rolę miejscowych Żydów. Szczególną uwagę zwrócono na tragiczną rolę Izbicy podczas Holokaustu. Dla mieszkańców żydowskich i Żydów z innych regionów Polski, zwłaszcza tzw. „getta tranzytowego” dla Żydów z krajów Europy Środkowej i Zachodniej. W odniesieniu do współczesności autor dokonał oceny stanu miejscowych judaików, zwracając szczególną uwagę na historię i rolę miejscowego cmentarza, a także historycznej kuczki (tradycyjnego żydowskiego namiotu na Sukot). Wspomnienia dwóch ocalałych z Holokaustu z ich spotkań z miejscową ludnością uznane są za relikty kultury. Z żalem stwierdzono, że ważnymi miejscami dla historii miejscowych Żydów są dziś znaczące zabytki ufundowane przez osoby prywatne i instytucje poza miastem. W uroczystości poświęconej pamięci izbickich Żydów wzięła udział głównie miejscowa młodzież. Odnotowano obojętny stosunek dorosłej społeczności miasta do historii żydowskiej. Jednocześnie miejscowi nie wykorzystali możliwości nawiązania międzynarodowej współpracy z Żydami w imię żydowskiej historii miasta. Nawet nagroda i dyplom Ambasady Niemiec w Warszawie, przyznawane burmistrzowi za próbę zmiany nastawienia miejscowej ludności do Żydów i docenienie ich wkładu w historię miasta, nie skłoniły do takich działań.
    The paper presents the history of Izbica from an angle of its Jewish past. Attention was paid to the origination of the town, as the place to live for Jews expelled from the nearby Christian Tarnogóra. Author tried to show the development of the town until World War II, taking into consideration role of the local Jews. A special attention is paid to tragic role of Izbica during the Holocaust. For the Jewish inhabitants, and Jews from other Polish regions, especially the so-called “Transit ghetto” for Jews from the countries of Central and Western Europe. With regard to the present, author evaluated the condition of local Judaica paying special attention to the history and role of the local cemetery, as well as historical kuczka (traditonal Jewish tent for Sukkot). The memories of two survivors of the Holocaust are treated as cultural relics as well as their memories of meeting with the local population. With regret, it was found that the important places for the history of local Jews, today are significant monuments funded by individuals and institutions outside the town. In the ceremony dedicated to the memory of Izbica Jews, participated mainly local youth. Indifferent relationship of the adult community of the town, to the Jewish history was recorded. At the same time locals not seized the possibility of establishing international cooperation with the Jews in the name of the Jewish history of the town. Even prize and diploma of the German Embassy in Warsaw, awarded to the mayor for trying to change the attitude of the local population towards the Jews, and the appreciation of their contribution to the history of the town, not inclined to such activities.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2016, 6, 6; 123-140
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klasa, etniczność i państwo w procesie tworzenia marginalności: Ponowne spojrzenie na obszary miejskiej relegacji
    Autorzy:
    Wacquant, Loïc
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643743.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    urban poverty
    relegation
    ghetto
    ethnic cluster
    precariat
    territorial stigmatization
    advanced marginality
    state
    Pierre Bourdieu
    Opis:
    Class, ethnicity, and state in the making of marginality: Revisiting territories of urban relegationIn the postindustrial city, relegation takes the form of real or imaginary consignment to distinctive sociospatial formations variously and vaguely referred to as “inner cities,” “ghettos,” “enclaves,” “no-go areas,” “problem districts,” or simply “rough neighborhoods.” How are we characterize and differentiate these spaces, what determines their trajectory (birth, growth, decay and death), whence comes the intense stigma attached to them, and what constellations of class, ethnicity and state do they both materialize and signify? These are the questions I pursued in my book “Urban outcasts” (2008) through a methodical comparison of the trajectories of the black American ghetto and the European working-class peripheries in the era of neoliberal ascendancy. In this article, I revisit this cross-continental sociology of “advanced marginality” to tease out its broader lessons for our understanding of the tangled nexus of symbolic, social and physical space in the polarizing metropolis at century’s threshold in particular, and for bringing the core principles of Bourdieu’s sociology to bear on comparative urban studies in general. Klasa, etniczność i państwo w procesie tworzenia marginalności: Ponowne spojrzenie na obszary miejskiej relegacjiW mieście epoki postprzemysłowej relegacja przybiera formę realnego lub wyobrażonego przypisania do odrębnych formacji społeczno-przestrzennych, na różne sposoby i niezbyt precyzyjnie określanych jako „śródmieścia” (inner cities), „getta”, „enklawy”, „rejony niebezpieczne” (no-go areas), „dzielnice stwarzające problemy” (problem districts) czy po prostu „nieprzyjemne dzielnice” (rough neighborhoods). W jaki sposób opisujemy i odróżniamy owe przestrzenie, co określa ich trajektorię (powstanie, rozwój, upadek i zanik), skąd wzięło się silne symboliczne piętno nadane im na przełomie stuleci, a także jakiego rodzaju powiązania między klasowością, etnicznością i państwem znajdują w nich materialny oraz znaczeniowy wyraz? Kwestie te podejmuję w książce "Urban outcasts" [Miejscy wyrzutkowie] (2008), w której metodycznie porównuję trajektorie amerykańskiego czarnego getta i europejskich peryferii robotniczych w czasach panowania neoliberalizmu. W niniejszym artykule powracam do tej międzykontynentalnej socjologii „zaawansowanej marginalności”, mając na celu odsłonięcie płynących z niej wniosków dla lepszego zrozumienia skomplikowanych powiązań przestrzeni symbolicznej, społecznej i fizycznej w obrębie polaryzującej metropolii na przełomie stuleci oraz, ogólniej, zastosowanie podstawowych zasad socjologii Pierre’a Bourdieu do badań porównawczych nad obszarami miejskimi.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2017, 6
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Organizacja systemu rachunkowości w getcie łódzkim w latach 1940–1944. Perspektywa ofiar zagłady
    Organization of the accounting system in the Lodz ghetto from 1940–1944. Approach of the victims of the extermination
    Autorzy:
    Turzyński, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/515077.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Księgowych w Polsce
    Tematy:
    historia rachunkowości
    holokaust
    getto łódzkie
    żydowscy księgowi
    accounting history
    holocaust
    Łódź ghetto
    Jewish accountants
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie wyników badania dotyczącego organizacji systemu rachunkowości w getcie łódzkim (Litzmannstadt Getto) w latach 1940–1944. W wyniku badania ustalono, że system rachunkowości w getcie łódzkim był w wysokim stopniu uporządkowany z rozbudowaną wewnętrzną strukturą, co pozostawało w sprzeczności z warunkami funkcjonowania żydowskiej dzielnicy zamkniętej. Przeprowadzono badania z wykorzystaniem dokumentów archiwalnych, pochodzące przede wszystkim z Archiwum Państwowego w Łodzi, z zespołu Przełożony Starszeństwa Żydów w łódzkim getcie. Wartykule przedstawiono m.in. charakterystykę dotychczasowego stanu badań, zastosowanego podej-ścia badawczego, opis struktur administracji oraz przedsiębiorstw działających w getcie, badanie organi-zacji rachunkowości, rewizji finansowej, szkoleń z zakresu księgowości. Jako podejście badawcze zasto-sowano teorię społeczną Z. Baumana, dotyczącą kwestii racjonalności woli przetrwania. Artykuł jest, według wiedzy autora, pierwszą próbą zbadania organizacji systemu rachunkowości w getcie łódzkim, przeprowadzoną z perspektywy żydowskich księgowych.
    The purpose of the article is to present research findings that deal with the organization of the accounting system in the Lodz ghetto. As a result of the research, it was found that the accounting system in the Lodz ghetto was characterized by a high degree of orderliness and an extensive internal structure, which were in conflict with the conditions of how the closed Jewish district functioned. Archival empirical research was carried out, covering mainly materials collected in the State Archives in Lodz The article presents characteristics of the current state of research, an applied research approach, a description of the adminis-trative structures and enterprises operating in the ghetto, an examination of how accounting was orga-nized, financial audit, and training in accounting. Bauman's social theory regarding the rationality of the will to survive was used as the research approach. The article is, to the best of the author's knowledge, the first attempt to examine the organization of the accounting system in the Lodz ghetto, carried out from the perspective of the Jewish accountants.
    Źródło:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości; 2020, 107(163); 71-98
    1641-4381
    2391-677X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak uczyć o Holokauście w szkole ponadgimnazjalnej?
    How to teach about the Holocaust in high school?
    Autorzy:
    Kotelnicka, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1288355.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Holocaust
    ghetto
    Jewish woman
    survivor
    didactic project
    the witness of the 20th century
    Opis:
    This text concerns the issue of the Holocaust discussed in didactic perspectives: goals, methods of work in a high school and set books. General issues are explained in a didactic project based on filmed witness account (Rachel Nussbaum)and referred to cultural texts discussed in a high school. Teacher will find here resources required for a lesson related to the Holocaust (texts, list of tasks, worksheets, scheme of ghetto in Rzeszow) with some tips how to use them. The aim of the Holocaust class is to structure ethically appropriate comportment of a young generation
    Źródło:
    Dydaktyka Polonistyczna; 2017, 3(12); 169-184
    2451-0939
    Pojawia się w:
    Dydaktyka Polonistyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowa ekspozycja muzealna w Aptece Pod Orłem w krakowskim Podgórzu na tle zmian dziedzictwa żydowskiego całej dzielnicy
    The Eagle Pharmacy in Krakow’s Podgórze – New Exhibit in the Light of the Changes of the Jewish Heritage
    Autorzy:
    Suszkiewicz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116949.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Ghetto Heroes Square
    Schindler's Factory
    KL Płaszów
    Kraków
    Historical Museum
    World War II
    Ghetto
    Holocaust
    Apteka pod Orłem
    Tadeusz Pankiewicz
    Plac Bohaterów Getta
    Fabryka Schindlera
    Muzeum Historyczne
    II wojna światowa
    getto
    holokaust
    Opis:
    Artykuł jest analizą nowego eksponatu w Aptece pod Orłem – oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Apteka znajduje się w Podgórzu, dzielnicy, na terenie której w czasie II wojny światowej znajdowało się getto żydowskie. Właściciel Apteki – Tadeusz Pankiewicz, był jedynym Polakiem, któremu pozwolono żyć w getcie podczas Holokaustu. Był świadkiem wydarzeń, a także starał się pomagać ludziom zmuszonym do życia w getcie. Apteka była miejscem spotkań, w którym mieszkańcy getta mogli zapomnieć o codziennych smutkach i traumie Holokaustu. Artykuł podzielony jest na trzy części. Pierwsza z nich to krótka historia dzielnicy. Druga odnosi się do innych miejsc dziedzictwa żydowskiego, które zostały odnowione w Podgórzu w ostatnim czasie, takich jak: Plac Bohaterów Getta, dawna Fabryka Schindlera oraz obóz Płaszów. Trzecia część to analiza nowego eksponatu w pomieszczeniach Apteki.
    The article is an analysis of the new exhibit in the Eagle Pharmacy – branch of the Historical Museum of the City of Kraków. The Pharmacy is situated in Podgórze, district were was located Jewish getto during 2nd World War. The owner of the Pharmacy – Tadeusz Pankiewicz, was the only Pole who was allowed to live in ghetto while the Holocaust. He was the witness of the events and also he tried to help the people who were forced to live in the ghetto. The Pharmacy was a place of the meetings, where the inhabitants of the ghetto could forget about the everyday sorrows and trauma of the Holocaust. The article is divided into three parts. The first one is a short history of the district. The second refers to the other sites of Jewish heritage which were renovated in Podgórze lately such as: Ghetto Heroes’ Square, former Schindler’s Factory and camp Płaszów. The third part is analysis of the new exhibit in the rooms of the Pharmacy.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 123-144
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poor chic. Estetyka ubóstwa w modzie epoki postindustrialnej
    Autorzy:
    Raciniewska, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/985810.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    aesthetic of poverty poor chic
    heroin chic
    hobo chic
    boho chic
    grunge luxe
    ghetto fabulous
    Opis:
    Fashion embodies the paradoxes of the contemporary world; its relations with poverty have been fairly perplexing for a long time. The author considers haute couture’s romance with the aesthetics of poverty since the emergence ofmodern capitalist society. She devotes particular attention to the period at the turn of the 20th to 21st centuries, when major social, economic, and cultural transformations brought changes to the fashion world. The first aim of the article is to show fashion’s aesthetic revolution, which was initiated by avant-garde designers in the 1980s and 1990s. Its second is to describe the structural changes that led to a blurring of categories in the fashion system over the past two decades. And its final, most important aim is to present fashion’s popular aesthetic of poverty and to interpret the significance of ‘poor chic’ in contemporary post-industrial society.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2013, 57, 4; 83-100
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagłada miasta. Warszawa w Pianiście Romana Polańskiego
    The Annihilation of a City. Warsaw in Roman Polanskis The Pianist
    Autorzy:
    Jazdon, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920091.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Warsaw
    World War II
    ghetto
    Holocaust
    film space
    documentary
    archive materials
    symbol
    Chopin
    Jesus Christ
    Opis:
    This article is an analysis of Roman Polanski’ The Pianist, focused on presenting how the city space in this film, both its exteriors and interiors, makes it a story of Warsaw during the Second World War. The gradual destruction of the city is presented in two supplementary fashions. On the one hand, there is as a quasi-documentary reconstruction of the past based on literary (Władysław Szpilman’s diary) and visual (archive photographs and films) material, while on the other, there is a symbolic narration, where particular places and events bear hidden meanings. Next to Chopin and his music, the piano, interiors and city walls, the most meaningful symbol in the film is a monument of Jesus Christ carrying the cross, a statue standing in front of The Church of the Holy Cross in Warsaw, a motif that appears in the second shot of the Pianist and returns three more times during the film.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2013, 12, 21; 77-95
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojna polsko-polska na terenie Izraela
    Autorzy:
    Zawadzka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643679.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    „Betar”
    Piotr Gontarczyk
    historical politics
    „Nowy Żyd”
    Zionism
    fascism
    anti-Semitism
    Warsaw Ghetto Uprising
    Palestine
    Opis:
    The Polish – Polish war on the territory of IsraelThe text deconstructs a documentary film Betar by Robert Kaczmarek and Piotr Gontarczyk. The author carries out the analysis adopting two approaches. Firstly, she confronts the factographic side of the film against other sources reporting the events presented in the film. The author also proves that although it has pretensions to being a historiographic work, Betar is, in fact, constructed on the founding myths of the Israeli Zionism. Secondly, she analyses the film as the authors’ viewpoint on Polish fascism and Polish anti-Semitism concealed under the guise of objectifying narrative of a documentary. Seen from such a perspective, Betar perfectly fits into the Polish historical politics. Discussing the issue of Jews in Poland in the pre-war and war times, the film disregards the context of dominance and abuse, that is the majority-minority context; and what is more, it neutralises the Polish anti-Semitism presenting it as equal to the right-wing Zionism as well as an answer to Jewish nationalism.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2012, 1
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Bayreuthiana” jako źródło do badań nad historią drugiej wojny światowej w świetle sprawozdania urzędnika niemieckiego o getcie łódzkim jako case study
    Autorzy:
    Stankowski, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042531.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    druga wojna światowa
    polityka ludobójstwa Trzeciej Rzeszy
    ludność żydowska
    getto łódzkie
    życie codzienne w getcie
    źródła archiwalne
    Second World War
    genocide policy of Third Reich
    Jewish community
    Litzmannstadt Ghetto
    daily life in Ghetto
    archival sources
    Opis:
    Prezentowany artykuł opisuje zasoby materialne, źródłowe pod nazwą Ost-Dokumentation (Dokumentacja Wschodnia). W świetle zdeponowanych w tym zespole relacji autor przedstawia warunki życia ludności żydowskiej w getcie łódzkim podczas drugiej wojny światowej w świetle zachowanego sprawozdania jednego z niemieckich urzędników. Relacja ta została spisana po zakończeniu wojny i umieszczona w zespole archiwalnym przechowywanym w niemieckim mieście Bayreuth. Od nazwy tego miasta autor wprowadził określenie „Bayreuthiana” dla zespołów archiwalnych znajdujących się w tamtejszym Bundesarchiv – Archiwum Federalnym w Bayreuth, w Bawarii, w Republice Federalnej Niemiec. „Bayreuthiana” to pojęcie niefunkcjonujące wcześniej w historiografii polskiej i niemieckiej. Zespoły archiwalne tam zdeponowane stanowią bogate źródło informacji o historii społecznej, stosunkach międzyludzkich, relacjach polsko-niemieckich w okresie międzywojennym, także w czasie drugiej wojny światowej i po 1945 r. Niewątpliwie „Bayreuthiana” w formie relacji pisemnych osób mają charakter bardzo subiektywny. Są jednak pewnym, specyficznym źródłem informacji. Jedna z takich relacji, sprawozdań liczy trzy strony i dotyczy getta łódzkiego. Autorem jest Friedrich Prager, który był urzędnikiem wyższego szczebla podczas wojny. Po wojnie osiadł w Garmisch-Partenkirchen i w 1955 r. sporządził swoją relację. W relacji przedstawia getto łódzkie, warunki w nim panujące, życie codzienne, zachowania ludności żydowskiej. Próbuje przedstawić warunki życia Żydów w getcie jako w miarę normalne, pokazując funkcjonowanie różnych instytucji, takich jak sklepy, apteki, szpitale.
    Presented article describes material, source resources as Eastern Dokumentation (Ost-Dokumentation). In the light of relations deposited in the team, author presents the living conditions of Jewish community in the Litzmannstadt Ghetto during the Second World War which was reported by the one of German clerk. This report was written after the end of the war and was placed in archival collection storaged in German city named Bayreuth. From the name of this city, author has implemented a term „Bayreuthian” for archival collections which were placed in Bundesarchiv – Federal Archive in Bayreuth in Bavaria in Federal Republic of Germany. „Bayreuthiana” is the term which had been not functioning in previous times in a Polish and German historiography. Archival collections which are there located, they are rich source of information about social history, interpersonal relations, German-Polish relations during interwar period, also Second World War, and after 1945. Undoubtedly the „Bayreuthiana” in the form of written reports, they are subjective. However, they are a still specific source of information. One of this kind of report has three pages and is about ghetto in Łódź. Friedrich Prager is the author and what is more, he was a clerk of higher administrative level during war. After war he was living in Garmisch-Partenkirchen and in 1955 his report was made. In his report, he shows Litzmannstadt Ghetto, daily conditions there, daily life, and behaviors of Jewish community. He has tried to present normal living conditions of Jews and also to show functioning of different institutions such as grocery stores, pharmacies or hospitals.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 1; 263-278
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lucjan Dobroszycki (1925–1995) – zapomniany historyk (nie tylko) Zagłady
    Autorzy:
    Czyżewski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089392.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Dobroszycki Lucjan
    Holocaust
    Lodz ghetto
    emigration
    Polish-Jewish dialogue
    Zagłada
    getto łódzkie
    emigracja
    dialog polsko-żydowski
    Opis:
    Lucjan Dobroszycki (1925–1995) – a forgotten historian (not only) of the Holocaust The article aims to sketch the biography of a person who significantly contributed to the development of research on the history of the occupation in Poland, including the Holocaust, and who is wrongly marginalized in the Polish reflection on the evolution of this discipline. The text is based on the analysis of broadly understood historiographic sources. I focus primarily on the following problems: Dobroszycki’s intellectual biography; theoretical frameworks of his scientific work; his input to research on World War II and the Holocaust; last but not least Dobroszycki’s role in Polish-Jewish scientific dialogue.
    Źródło:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 1; 11--41
    0023-589X
    2657-4020
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A challenge to collective memory: Yitskhok Rudashevski’s "Diary of the Vilna Ghetto"
    Autorzy:
    Kvietkauskas, Mindaugas
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676500.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Holocaust
    child’s diary
    memory culture
    site of memory
    conflict of memories
    Vilnius ghetto
    Yitskhok Rudashevski
    Opis:
    A challenge to collective memory: Yitskhok Rudashevski’s Diary of the Vilna GhettoThis article aims to analyse the diary of Yitskhok Rudashevski (1927–1943), the story of its writing and publication and the existing biographical material about the author. It attempts to answer the question of what is or could be the significance of this lieu de mémoire for the current developments in Holocaust memory culture in Lithuania. The adopted definitions of cultural and collective memory and sites of memory are based on the concepts proposed by Jan and Aleida Assmann and Pierre Nora. On the one hand, the diary written by a child in the Vilnius ghetto is of major documentary, moral and aesthetic significance and stimulates individual empathy. On the other hand, the text raises acute issues reflecting a conflict between different memory narratives and interpretations of history. Pro-Soviet sympathies of the author, negative imagery of Lithuanians and certain deheroisation of the ghetto community make the text a “problematic” memory site. These challenges of the diary are interpreted as indicators showing whether contemporary Holocaust narrative in Lithuania is already mature enough to accept the dialogical forms of cultural memory. Wyzwanie dla pamięci zbiorowej: Pamiętnik z wileńskiego getta Icchaka RudaszewskiegoTematem niniejszego artykułu jest analiza dziennika napisanego w getcie przez czternastoletniego Icchaka Rudaszewskiego (1927–1943), historia jego powstania, publikacji i zachowania dla przyszłych pokoleń, a także materiał biograficzny dotyczący postaci autora. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakie jest i jakie mogłoby być znaczenie tego miejsca pamięci (lieu de mémoire) w kształtującej się obecnie na Litwie kulturze pamięci Holocaustu. Badania pamięci kulturowej i zbiorowej, a także miejsc pamięci, zostały oparte na koncepcjach badawczych Jana i Aleidy Assmanów oraz Pierre’a Nory. Z jednej strony, napisany przez dziecko w getcie wileńskim pamiętnik ma dla pamięci kulturowej Litwy ogromne znaczenie symboliczne, etyczne i estetyczne, wzmocnione przez silne uczucie empatii wobec autora. Z drugiej strony, tekst pamiętnika stawia wysokie wymagania badawcze wynikające z konfliktu różnych interpretacji historii II wojny światowej i narracji pamięci. Socjalistyczne i proradzieckie poglądy autora, negatywny obraz Litwinów i swoista deheroizacja społeczności getta przekształca ten tekst w „problematyczne” miejce pamięci. Powyższe wyzwania badawcze są interpretowane w artykule jako znaki, które mogą opisać stan współczesnej litewskiej narracji Holocaustu i odpowiedzieć na pytanie, czy jest ona na tyle dojrzała, by w drodze dialogu zintegrować różne warianty pamięci kulturowej.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2018, 42
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Muranów czyli karczowanie. O książce „Festung Warschau” Elżbiety Janickiej
    Autorzy:
    Grudzińska-Gross, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643645.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    „Festung Warschau”
    Elżbieta Janicka
    city
    Warsaw
    Warsaw Ghetto Uprising
    Warsaw Uprising
    ruins
    commemoration
    monument
    historical politics
    Opis:
    Muranów, or about land clearing The article is a review of “Festung Warschau” by Elżbieta Janicka which maps the clash between the recently built monuments celebrating Jewish or Polish places of martyrdom from the times of Second World War. Janicka walks through the streets of the former Jewish neighbourhoods of Warsaw; she photographs and discusses the new plaques, crosses, monuments, and other forms of public marking of history on the buildings, squares and streets. She convincingly shows that the new historical commemorative signs of Polish martyrdom are often placed in the sites that were marked by Jewish resistance or suffering, and that the marks of Polish suffering are rarely linked materially to the site. The new monuments obstruct and hide the past presence of Warsaw Jews and, by submerging their past, create a new vision of ethnically cleansed history of Warsaw, especially in its relation to Second World War. The review applauds the book and rejects some of the criticism against it.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2012, 1
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Preposteryjność jako odpowiedź na aporie czytania propagandowych obrazów z zagłady
    The Preposterous Reading Of Propaganda Images From The Holocaust
    Autorzy:
    Michna, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080742.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Mieke Bal
    preposterousness
    testimony
    Holocaust
    Łódź Ghetto
    preposteryjność
    świadectwo
    Zagłada
    łódzkie getto
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    In the article, I discuss Mieke Bal's concept of a preposterous interpretation of works of art, which reverses the way that the history of art perceives the reciprocal influence of images. According to Bal, an inalienable intertextual aspect of an artwork's interpretation is that earlier images can influence those that come later and, in a seemingly ahistorical order, those that come later can influence earlier images, changing their meaning. Bal sees this, standard in art history, rejection of the influence as one‑way, as an opportunity for a more historically responsible interpretation. It also gives the researcher of the past a chance to gain self‑awareness of their position in the present and factors influencing the way of seeing the past. I use Bal's preposterous reading to analyse three cards from official propaganda albums commissioned by the Łódź Judenrat and made by Jewish artists working in the ghetto. I show how analysis that is aware of preposterousness allows a researcher to see the influence of post‑war Holocaust representations on the interpretation of documents from the Shoah and how it enables researchers to understand the albums from the Łódź Ghetto as a prefiguration of the fate of the victims.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2021, 51
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Herman Czerwiński – zapomniany krytyk z getta warszawskiego w świetle publicystyki teatralnej «Gazety Żydowskiej»
    Herman Czerwiński – A Forgotten Critic from the Warsaw Ghetto in the Light of Theater Journalism in «Gazeta Żydowska»
    Autorzy:
    Dąbrowska, Agata
    Parnes, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29432278.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Herman Czerwiński
    «Gazeta Żydowska»
    teatr żydowski
    krytyka teatralna
    getto warszawskie
    Jewish theater
    theater criticism
    Warsaw ghetto
    Opis:
    W artykule przeprowadzono analizę dorobku Hermana Czerwińskiego jako wiodącego krytyka teatralnego „Gazety Żydowskiej” (GŻ) wydawanej przez żydowskich publicystów pod kontrolą hitlerowskiego okupanta w latach 1940–1942 na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Jego publicystyka w GŻ nie doczekała się dotychczas szerszego omówienia ani w publikacjach naukowych dotyczących żydowskiej prasy ani w pracach poświęconych teatrowi żydowskiemu w czasie II wojny światowej. Przedmiot zainteresowania autorów artykułu stanowi w szczególności stosunek Czerwińskiego do działalności teatrów z getta warszawskiego, jego ocena ich polityki repertuarowej, a także jego sposób recenzowania gettowych spektakli. Podstawową metodę badawczą stanowiła ilościowo-jakościowa analiza zawartości wszystkich 279 wydań GŻ. Aby ustalić, jak Czerwińskiego postrzegano w getcie, w badaniu uwzględniono także poświęcone mu teksty z GŻ, a także dzienniki i wspomnienia przedstawicieli żydowskiej inteligencji. W celu zrekonstruowania wcześniejszych losów krytyka, w tym zwłaszcza jego związków z teatrem, w analizie wykorzystano także publikacje z przedwojennej prasy polskiej i żydowskiej.
    This article analyses the work of Herman Czerwiński as a leading theater critic of Gazeta Żydowska (Jewish Gazette), published by Jewish journalists under the control of the Nazis in 1940–1942 in the General Governorate for the Occupied Polish Region. To date, his contributions to the Gazeta Żydowska have received little scholarly attention, whether in publications about Jewish press or about Jewish theater during the Second World War. The authors of the article focus on Czerwiński’s opinions on the activity of Warsaw Ghetto theaters, his assessment of their repertoire policy, and his way of reviewing performances staged in the ghetto. The primary research method was quantitative-qualitative content analysis of all 279 editions of Gazeta Żydowska. In order to determine how Czerwiński was perceived in the ghetto, the research also included Gazeta Żydowska articles mentioning him, as well as diaries and memoirs of members of the Jewish intelligentsia. The research also reconstructed the critic’s earlier life, particularly his links with theater, based on pre-war publications from Polish and Jewish press.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 4; 123-147
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The New Opportunities in Korczakian Documentary Research. Love and Friendship Among Pupils in the Orphans’ Home
    New Opportunities in Korczakian Documentary Research. Love and Friendship Among Pupils in the Orphans’ Home
    Autorzy:
    Lasota, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40051681.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Chaja (Helenka) Lewi
    Janusz Korczak
    Stefania Wilczyńska
    Dom Sierot
    mikrohistoria
    Ghetto Fighters’ House Archive
    Orphans’ Home
    microhistory
    Opis:
    The main aim of this article is to show an example of the new opportunities in Korczakian research. They have arisen due to the development of digital history and recently donated or hitherto unused archival resources. The article also adopts the perspective of deepening the knowledge of those aspects of the Korczak research field that is not directly related to Janusz Korczak, his biography and pedagogy. I consider it important to explore the topics and biographies of people around Korczak, not only Stefania Wilczyńska, but also children, educators or staff. The more complete the picture of Korczak’s universe, the better we will understand the multidirectional influences and connections between individuals and topics. My ambition was also to introduce non-Polish-speaking researchers to Korczak source materials that are rarely translated from Polish. My preliminary research, based on almost unknown sources from the archives of Lohamei Ha’Getaot in Israel (Ghetto Fighters’ House Archives), served as an example of how to take advantage of new opportunities. I adopted a microhistorical approach and analyzed personal documents, primarily letters of the pupils of the Orphans’ Home from 1938/1939–1941. The content of the sources made it possible to look at love and friendship relationships among the teenagers in the Orphans’ Home. I also discuss the topics of love and friendship in the pedagogical context of Janusz Korczak’s approach. Their intimate stories complement the knowledge of the history and functioning of the Orphans’ Home that we get from Korczak’s writings, Wilczyńska’s texts and other documents. In turn, the intrapersonal and interpersonal skills that can be captured in the sources I examined allow us to assume that also in the aspect of love and friendship relations, we can capture the positive impact of the Orphans’ Home on its pupils.
    Głównym celem artykułu jest propozycja szerszego wykorzystywania w badaniach korczakowskich nowych możliwości, które pojawiły się w związku z rozwojem historii cyfrowej oraz niedawno przekazanymi lub niewykorzystywanymi dotąd zasobami archiwalnymi. W artykule przyjmuję również perspektywę pogłębiania znajomości tych aspektów korczakowskiego pola badawczego, które nie są bezpośrednio związane z Januszem Korczakiem, jego biografią i pedagogiką. Uważam za istotne eksplorowanie tematów i biografii osób znajdujących się w otoczeniu Korczaka, nie tylko Stefanii Wilczyńskiej, ale również dzieci, bursistów czy pracowników. Im pełniejszy będzie obraz korczakowskiego uniwersum, tym lepiej będziemy rozumieć wielokierunkowe wpływy i powiązania pomiędzy osobami i tematami. Moją ambicją było także przybliżenie badaczom i badaczkom niepolskojęzycznym rzadko tłumaczonych z polskiego korczakowskich materiałów źródłowych. Jako przykład wykorzystania nowych możliwości posłużyły moje wstępne badania, oparte na niemal nieznanych źródłach z zasobu archiwum Lohamei HaGeta'ot w Izraelu (Ghetto Fighters' House Archives). Przyjąłem podejście mikrohistoryczne i dokonałem analizy dokumentów osobistych, przede wszystkim listów wychowanek i wychowanków Domu Sierot z lat 1938/1939 – 1941. Zawartość źródeł pozwoliła przyjrzeć się relacjom miłosnym i przyjacielskim wśród nastoletnich podopiecznych Domu Sierot. Intymne historie, rozgrywające się w tym gronie, stanowią uzupełnienie wiedzy o historii i sposobie funkcjonowania Domu Sierot, którą czerpiemy z pism Korczaka, tekstów Wilczyńskiej oraz innego rodzaju dokumentów. Umiejętności intrapersonalne oraz interpersonalne, które można uchwycić w badanych przeze mnie źródłach, pozwalają zaś przypuszczać, że również w aspekcie relacji miłosnych i przyjacielskich możemy uchwycić pozytywny wpływ Domu Sierot na jego wychowanków i wychowanki.
    Źródło:
    Chowanna; 2022, 2(59); 1-26
    0137-706X
    2353-9682
    Pojawia się w:
    Chowanna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura obozowa. Wstęp
    Camp literature. Introduction
    Autorzy:
    Morawiec, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649176.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    camp literature
    definition
    concentration camp
    forced labor camp
    death camp
    internment camp
    prisoner of war camp
    ghetto
    Opis:
    The article contains terminological considerations concerning the term ‘camp literature’. In Polish literary studies it is most often referred to literature dealing with German Nazi camps, in particular concentration camps and death camps, and, less frequently, Soviet camps, especially forced labor camps. However, this definition turns out to be too narrow. It should also include the lesser-known works of Polish literature concerning, among others, the Polish internment camp (concentration camp) in Bereza Kartuska, communist labor camps set up in postwar Poland and the Spanish (Francoist) concentration camp in Miranda de Ebro. The term ‘camp literature’ could also include works on internment camps, prisoner camps, and even ghettos. The camp literaturę (not only Polish writings) requires, what is very important, a comparative approach.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 42, 4
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Еврейский вопрос в политике модернизации позднеимперской России
    The Jewish question in the politics of modernization of late Tsarist Russia
    Autorzy:
    Безаров, Oлександр
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116597.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    tsar
    anti-Semitism
    ghetto
    Romanov dynasty
    Alexander II
    regime
    car
    antysemityzm
    getto
    dynastia Romanowów
    Aleksander II
    reżim
    Opis:
    Artykuł analizuje kwestię żydowską w polityce modernizacyjnej rządu carskiego w drugiej połowie XIX – początku XX wieku. Autor jest przekonany, że kwestia żydowska (kwestia równości Żydów) była tematem aktualnym na wszystkich trzech etapach polityki modernizacyjnej. Jeśli więc w okresie wielkich reform kwestia żydowska była rozpatrywana przez pryzmat politycznej lojalności Żydów wobec autokratycznego reżimu Aleksandra II, który skłaniał się do równouprawnienia, to w drugim i trzecim etapie (1881-1911 r.) problem rosyjskich Żydów został zaostrzony przez wzrost państwowego antysemityzmu, będącego integralną częścią ideologii imperialnego nacjonalizmu. Pewne próby rozwiązania kwestii żydowskiej podjęto na początku XX wieku w polityce V.K. Pleve, V.N. Kokovtseva, S.J. Witte i P.A. Stolypina. Jednak na tle sprzeczności polityki państwa carskiego wobec kwestii żydowskiej w ogóle, a w okresie modernizacji zwłaszcza, zniknęły nadzieje emancypacyjne Żydów rosyjskich. Wyciągnięto z tego wnioski, że polityka modernizacyjna ma charakter zasadniczo nieorganiczny, co nie mogło nie mieć odzwierciedlenia w ideologicznym i politycznym podejściu do kwestii żydowskiej. Mimo pewnych ustępstw, takich jak równouprawnienie Żydów w Królestwie Polskim w 1862 r., prawo wyborcze Żydów rosyjskich w latach 1905-1907 oraz próby zniesienia systemu kwot dla żydowskich akademików w latach 1907-1908, rząd nie odważył się zlikwidować instytucji strefy osadnictwa żydowskiego, która była zasadniczo formą średniowiecznego getta. Polityka państwowego antysemityzmu była nie tylko wynikiem umacniania się przez Romanowów carskiego patriotyzmu i mistycyzmu religijnego, lecz także reakcją autokracji na zauważalną działalność polityczną i rewolucyjną Żydów. Według autora autokracja ostatnich Romanowów okazała się zakładnikiem własnej polityki modernizacyjnej. Kraj przygotowywał się do głębokich zmian rewolucyjnych, w których kwestia żydowska odgrywała ważną rolę.
    The article analyzes the Jewish question in the modernization policy of the Tsarist government in the second half of the 19th – early 20th century. The author is convinced that the Jewish question (the question of Jewish equality) was a topical issue at all three stages of the modernization policy. Thus, if in the period of the Great Reforms the Jewish question was considered through the prism of the political loyalty of the Jews to the autocratic regime of Alexander II, who was inclined to grant them equality, then in the second and third stages (1881-1911) the problem of Russian Jews was exacerbated by the rise of state anti-Semitism, which was an integral part of the ideology of imperial nationalism. Some attempts to solve the Jewish question were made at the beginning of the 20th century in the policies of V. K. Pleve, V. N. Kokovtsev, S. J. Witte, and P. A. Stolypin. However, against the background of the contradiction of the tsarist state policy towards the Jewish question in general and in the modernization period in particular, the hopes of Russian Jews for emancipation disappeared. Conclusions were drawn that the modernization policy was essentially inorganic, which could not fail to be reflected in ideological and political approaches to the Jewish question. Despite some concessions, such as granting equal rights to Jews in the Kingdom of Poland in 1862, to Russian Jews the right to vote in 1905-1907, and attempts to abolish quota system for Jewish academicians in 1907-1908, the government did not dare to abolish the institution of the Jewish settlement zone, which was essentially a form of medieval ghetto. The policy of state anti-Semitism was not only a result of the Romanovs' strengthening of tsarist patriotism and religious mysticism, but also a reaction of the autocracy to the noticeable political and revolutionary activities of the Jews. According to the author, the autocracy of the last Romanovs proved to be hostage to its own modernization policy. The country was preparing for deep revolutionary changes, in which the Jewish question played an important role.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 9-24
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydzi słowaccy w obozie koncentracyjnym na Majdanku
    Slovak Jews in Majdanek camp
    Autorzy:
    Grudzińska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116938.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Auschwitz
    KL Majdanek
    Operation Erntefest
    Slovak Jews
    Holocaust
    deportations
    ghetto
    akcja Erntefest
    Żydzi słowaccy
    holokaust
    deportacje
    getto
    Opis:
    Celem artykułu „Żydzi słowaccy w obozie na Majdanku” jest przedstawienie faktów dotyczących transportów i charakterystyki tych więźniów. Transporty Żydów ze Słowacji były kierowane na Majdanek od końca maja do połowy czerwca 1942 roku. W tym okresie do obozu trafiali wyłącznie mężczyźni. Kobiety, dzieci i osoby niezdolne do pracy umieszczano w gettach na terenie dystryktu lubelskiego. Do KL Lublin przywieziono ich latem i jesienią 1943 r. po likwidacji gett. Żydzi słowaccy nie stanowili w obozie grupy jednorodnej społecznie. Ci, którzy byli wykształceni i znali język niemiecki, pełnili różne funkcje. Ich uprzywilejowana pozycja w obozie oraz fakt, że nie dopuszczali do swojej grupy nikogo innego, wzbudzały zazdrość innych więźniów i były powodem konfliktów z innymi grupami. Kary, szykany, zabijanie w komorze gazowej, a przede wszystkim prymitywne warunki bytowe były przyczyną wysokiej śmiertelności w obozie. Ci, którzy pozostali przy życiu, zostali zamordowani 3 listopada 1943 r. podczas akcji „Erntefest”. Tego dnia rozstrzelano około 18 000 Żydów z wielu krajów. Przeżyli tylko ci, którzy zostali deportowani do KL Auschwitz w maju i czerwcu 1942 r. oraz ci, którzy uciekli.
    The aim of an article „Slovak Jews in Majdanek camp” is to present the facts about transports and characteristics of those prisoners. Transports of Jews from Slovakia were headed to Majdanek from the end of May till the middle of June 1942. In this period, only men were sent to the camp. Women, children and people who were unable to work were placed in ghettos in the area of Lublin district. They were brought to KL Lublin in the summer and autumn 1943 after liquidation of the ghettos. Slovak Jews did not present a socially homogeneous group in the camp. Those who were educated and knew German took various functions. Their privileged position in the camp and the fact that they did not allow anyone else to enter their group made other prisoners jealous and was a reason of conflicts with other groups. Pentalties, chicanes, killing in gas chamber and above all primitive living conditions were a reason of high mortality in the camp. Those who stayed alive were murdered on the 3th of November 1943 during the “Erntefest” action. This day about 18 000 Jews from many countries were shot. Only those who were deported to KL Auschwitz in May and June 1942 and those who ran away survived.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 53-75
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzielnica, ale jaka? Kilka uwag o epitetach określających getto warszawskie
    Autorzy:
    Witkowska-Krych, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2029737.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Warsaw Ghetto
    Jews
    epiteths
    naming
    describing
    Jewish residential area
    getto warszawskie
    Żydzi
    epitety
    nazywanie
    określanie
    żydowska dzielnica mieszkaniowa
    Opis:
    Tekst jest próbą zaprezentowania i przeanalizowania językowego uniwersum związanego z nazywaniem i/lub określaniem cech getta warszawskiego, czyli żydowskiej dzielnicy zamkniętej w Warszawie, stworzonej przez Niemców w 1940 roku dla ponad czterech setek tysięcy Żydów. Najczęstszym określeniem zastępującym słowo „getto” było sformułowanie „żydowska dzielnica mieszkaniowa”, które było bezpośrednim tłumaczeniem niemieckiego terminu „Jüdischer Wohnbezirk”, oficjalnie używanego na określenie tego obszaru. Zbiór innych epitetów towarzyszących słowu „dzielnica”, odnaleziony w źródłach historycznych, zarówno pochodzenia żydowskiego, jak i polskiego, powstałych w czasie wojny lub wiele lat po jej zakończeniu, pokazuje stosunek mówiącego do tego nowego rozwiązania topograficznego, które nie tylko podzieliło miasto, ale także napiętnowało i fizycznie odseparowało jego mieszkańców.
    The text ia an attempt of presenting and analyzing the linguistic landscape connected with describing and/or precising the features of the Warsaw Ghetto, i.e. Jewish closed residential area in Warsaw, created by the Germans in 1940 for more than four hundred thousand Jews. The most frequent phrase that was replacing the word „ghetto” was the formulation „Jewish residential district”, which was the direct translation of the German term „Jüdischer Wohnbezirk”, officially used to name this particular area. A collection of other epithets that accompany the word „district”, found in the historical sources, both of Jewish and Polish origin, written during the war or many years after the war had ended, coming from various sematic fields, show the attitude of the speaker or writer to this new topographic solution, that not only divided the city, but also stigmatized and separated physically its inhabitants.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 357-371
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kręgi piekielne Holokaustu. Czy metafora „piekło dantejskie” jest adekwatna w stosunku do Zagłady?
    The Circles of Hell of the Holocaust. Is a metaphor for „Dante’s hell” adequate in relations to the Shoah?
    Autorzy:
    Stachula, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144067.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    holocaust
    extermination
    Jews
    concentration camp
    ghetto
    metaphor
    Dante
    hell
    holokaust
    zagłada
    eksterminacja
    Żydzi
    obóz koncentracyjny
    getto
    metafora
    piekło
    Opis:
    Doświadczenie Holokaustu jest trudne do wyrażenia w dzisiejszym, wolnym świecie przez ludzi, którzy nigdy nie doświadczyli życia w getcie czy w obozie koncentracyjnym. Najlepszym sposobem przybliżenia doświadczeń okresu zagłady jest odwołanie się do tradycji ukształtowanej przez symbolikę piekła. Metafora „piekła Dantego” wydaje się jednak zbyt wąska w odniesieniu do ofiar Holokaustu. Niemniej użycie metafory piekła w odniesieniu do doświadczenia Holokaustu jest bardzo interesujące. Poprzez zagłębienie się w to, co wspólne dla ludzkości, staje się bardziej prawdopodobne, choć nie całkiem możliwe, zrozumienie doświadczenia Zagłady.
    The experience of the Holocaust is hard to express in the present, free world by people who have never experienced life in the ghetto or in the concentration camp. The best way to make the experiences of the extermination period is reference to the tradition shaped by the symbolism of hell. The metaphor of “The Dante’s hell”, ho-wever, seems to be too narrow in relation to the victims of the Holocaust. Neverthe-less, the use of the hell metaphor in relation to the experience of the Holocaust is mo-tivated. By delving into what is common to humanity becomes more likely, though not quite possible, to understand the experience of the Shoah.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 225-233
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność funkcjonariuszy policji granatowej w relacjach związanych z Żydowskim Związkiem Wojskowym
    Activities of navy blue police officers in relations related to the Jewish Military Union
    Autorzy:
    Flisiak, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116681.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    General Government
    Jewish Combat Organization
    ghetto
    Warsaw
    Blue Police
    Generalne Gubernatorstwo
    Żydowska Organizacja Bojowa
    getto
    Warszawa
    Granatowa policja
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie problematyki związanej z obecnością funkcjonariuszy Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa w meldunkach członków Żydowskiego Związku Wojskowego (ŻZW). ŻZW w swoich szeregach skupiał się głównie na prawicowych syjonistach i wspólnie z Żydowską Organizacją Bojową (ŻOB) współtworzył żydowski ruch oporu w getcie warszawskim. Ze względu na to, że historia ŻZW budzi kontrowersje wśród historyków, w pracy zostaną uwzględnione m.in. korzenie ideowe tej organizacji oraz podstawowe informacje o jej działalności w getcie warszawskim. Relacje użyte w artykule powstały w latach 1943-1963 zarówno w języku angielskim, jak i polskim.
    The aim of the article is to present the issue related to the presence of officers of the Polish Police of the General Government in the reports of members of the Jewish Military Union (ŻZW). ŻZW in its ranks focused mainly on right-wing Zionists and together with the Jewish Fighting Organisation (ŻOB) co-founded the Jewish resistance movement in the Warsaw Ghetto. Due to the fact that the history of ŻZW is controversial among historians, the work will include, inter alia, the ideological roots of this organisation and basic information about its activity in the Warsaw Ghetto. The relations used in the article arose from 1943 to 1963 in both English and Polish.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2020, 10, 9-10; 65-74
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Po wykładzie wysłuchanym na stojąco. Strategie uciszania głosów żydowskich studentek wobec getta ławkowego
    After the lecture heard standing up. Strategies of silencing the voices of Jewish female students towards ghetto benches
    Autorzy:
    Judzińska, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1430810.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    ghetto benches
    antisemitism
    violence against women
    Interwar
    segregation
    gender
    getto ławkowe
    antysemityzm
    przemoc wobec kobiet
    dwudziestolecie międzywojenne
    segregacja
    płeć
    Opis:
    W swoim artykule przeprowadzam analizę porównawczą dwóch postępowań dyscyplinarnych wszczętych przeciwko studentkom Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, Rywce Profitkier i Esterze Tajc, jeszcze przed wprowadzeniem getta ławkowego, które nie chcąc podporządkować się ówczesnej praktyce studenckiej, nie zajęły miejsca po lewej stronie sali wykładowej, a w końcu wysłuchały wykładu, stojąc pomiędzy ławkami. Analizę swoją osadzę w kontekście wydarzeń całego roku akademickiego 1936/1937, w którym to uniwersytet był zamknięty przez prawie trzy miesiące z uwagi na przemoc antyżydowską. Materiałem badawczym będą dokumenty dwóch postępowań dyscyplinarnych, których podstawą były zdarzenia mające miejsce w odstępie zaledwie jednego dnia, lecz, co najważniejsze, wydarzenia te miały podobny przebieg. Ze względu jednak na różne strategie obrane przez bohaterki sankcje, które spotkały je za niepodporządkowanie się ówczesnej praktyce wydzielania miejsc studentom i studentkom żydowskim, były znacząco odmienne.
    In my article I propose an outline of a comparative analysis of two disciplinary proceedings initiated against students of the Mathematics and Natural Science Faculty of Stefan Batory University in Vilnius, Rywka Profitkier and Estera Tajc, before the introduction of the so-called ghetto benches. Two female students refused to subordinate to the student practice at that time, and did not take a seat on the left side of the lecture hall. Hence, they both listened to the lecture standing between the benches. I will situate my analysis in the context of the events of the entire 1936/1937 academic year, in which the university was closed for almost three months due to the anti-Jewish violence. The sources consist of the documents of two disciplinary proceedings based on events that occurred only one day apart, but most importantly, they took a similar course. However, due to the different strategies chosen by the female students, the sanctions imposed on them for not subordinating to the practice of taking seats assigned to Jews at the time were significantly different.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2020, 14, 1; 275-291
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ten chudy Schlechter
    That Thin Schlechter
    Autorzy:
    Maleszyńska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1533388.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    pre-war Polish song
    cabaret
    comedy
    Polish pre-war film
    popular culture
    Lviv ghetto
    Holocaust
    Polish-Jewish artist identity
    Opis:
    The article relates the life and work of a pre-war author who is almost unknown by name, but very popular because of his work, an author of songs, cabaret sketches, and film scrips. He was born in a family of assimilated Jews from Lviv. He made a great contribution to Polish language, both literary and colloquial, by writing song lyrics with phrasings that have become fixed expressions used in communication of the simplest and most universal feelings. Schlechter became a victim of the Holocaust, and his artistic work, which focused on joy and the bright side of life, did not protect him physically and mentally from the Nazi death machine. He was killed in Lviv ghetto, probably in 1943.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 22; 55-70
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie i śmierć Żydów z Zachodniego Wołynia (1921–1945)
    The Life and Death of Jewry in Western Volhynia, 1921–1945
    Autorzy:
    Snyder, Timothy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477411.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Wołyń,
    Żydzi,
    II Rzeczpospolita,
    II wojna światowa,
    getto,
    komunizm
    Volhynia,
    Jews,
    the Second Republic of Poland, World War Two,
    ghetto,
    communism
    Opis:
    The Life and Death of Western Volhynian Jewry, 1921–1945 This article presents the characteristics of the Jewish population living in Western Volhynia in the times of the Second Republic of Poland and during the Second World War. Polish interwar authorities enabled the Jewish communities to follow their traditional pattern of life. With time, however, Zionism and especially communism were becoming increasingly popular among the Volhynian Jews. In 1937, the Jewish community accounted for about 10 percent of the region’ s inhabitants and was outnumbered by the Ukrainian minority. Jews dominated in trade and skilled crafts and constituted half of the urban population. After 17 September 1939, Volhynia found itself under Soviet occupation. Initially, the Red Army was welcome, as the Soviet terror was mostly directed against the Polish population. Due to aggressive sovietisation, however, the Jews of Volhynia lost any illusions as to the possibility of achieving autonomy, realizing that they had simply become citizens of a totalitarian state. Their situation deteriorated dramatically in June 1941 following the German invasion of Russia. In accordance with Nazi ideology, the local Jews were to be exterminated in the Holocaust. In June and July 1941 alone, approximately 12 000 Jews were murdered by the Germans on the front lines of the war, in the autumn – 20 000 more. The collaborating Ukrainian police forces helped the German occupiers in inflicting terror. The Germans began to set up ghettos at the end of 1941, only to start their liquidation several months later. Jews were murdered on a massive scale in the so-called death pits near their homes. Most of the Volhynian Jews lost their lives during the war. Only a few managed to escape or found shelter among Poles or Ukrainians. Some decided to join partisan groups (mostly communist), who conducted their operations in the extremely difficult conditions of German occupation, Soviet counter-offensive and ethnic civil war in Volhynia.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 243-275
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teatry żydowskie w Warszawie między wojnami (1918–1939)
    Jewish Theatres in Warsaw between the Wars (1918–1939)
    Autorzy:
    Krasiński, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146925.pdf
    Data publikacji:
    1992-12-30
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Abraham Kamiński Theatre
    «Dybbuk»
    Vilna Troupe
    Jewish actors
    WIKT
    Jung Teater
    repertoire
    ghetto
    Teatr Kamińskiego
    «Dybuk»
    Trupa Wileńska
    aktorzy żydowscy
    repertuar
    getto
    Opis:
    W 1837 roku działał w Warszawie teatr Dawida Hellina, co można uznać za początek teatru żydowskiego w Warszawie, chociaż jego rozkwit  nastąpił dopiero pod koniec XIX wieku. Ester Rachel i Abraham Kamińscy stworzyli wówczas stały zawodowy zespół, a w 1913 otworzyli własną siedzibę – teatr, którego tradycję kontynuowała ich córka, Ida. W artykule omówione zostały najważniejsze przedstawienia teatrów żydowskich, ich repertuar, warunki techniczne i finansowe, a także źródła archiwalne i prasowe do badania historii teatru żydowskiego w Warszawie przed II wojną światową. Trupa Wileńska i Warszawski Żydowski Teatr Artystyczny WIKT miały w repertuarze sztuki ambitne, klasykę żydowską i współczesny dramat światowy. Michał Weichert prowadził eksperymentalny Jung Teater o ambicjach politycznych. Powstawały liczne, choć działające krótko, teatry miniatur, sceny rewiowe i kabaretowe. Większość teatrów jidysz sąsiadowała z polskimi, ale działały też teatry w dzielnicy żydowskiej, jak Centralny czy Scala. Związki między teatrem polskim i żydowskim należy rozpatrywać wielostronnie, w odniesieniu do publiczności, repertuaru i krytyki, a także współpracy między teatrami i twórcami.
    Although Jewish theatre in Warsaw can be considered to date back to David Hellin’s theatre, operating in 1837, it had not flourished until the late 19th century. At that time, Ester Rachel and Abraham Kamiński created a permanent professional theatre company, and in 1913 they opened their own theatre, whose tradition was continued by their daughter Ida. The article discusses the most important performances of Jewish theatres, their repertoires, technical and financial conditions, as well as archival and press sources for researching the history of Jewish theatre in Warsaw before World War II. The Vilna Troupe and the Warsaw Jewish Art Theatre WIKT performed ambitious plays, Jewish classics, and contemporary world drama. Michal Weichert ran the experimental Jung Teater, which had political ambitions. Numerous if short-lived kleynkunst theatres, revues and cabarets were created. Most Yiddish theatres were located next to Polish ones, but there were also theatres in the Jewish quarter, such as Centralny and Scala. The relationship between Polish and Jewish theatre life should be considered on multiple levels, with regard to audiences, repertoires, and criticism, as well as collaboration between theatres and artists.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 1992, 41, 1/4; 313-344
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydowscy mieszkańcy Nowego Targu – historia Zagłady
    The Jewish Inhabitants of Nowy Targ and their Holocaust
    Autorzy:
    Panz, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116942.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Podhale
    Nowy Targ
    the Holocaust
    oral history
    memories
    Bełżec
    ghetto
    executions
    forced laborers
    Hobag
    Holokaust
    historia mówiona
    wspomnienia
    getto lubelskie
    egzekucje
    robotnicy przymusowi
    Opis:
    Artykuł przedstawia historie żydowskich mieszkańców Nowego Targu w czasie okupacji niemieckiej. Nowy Targ to stosunkowo niewielkie polsko-żydowskie miasto na polskim Podhalu (południowa część Polski). Ich losy są rekonstruowane na podstawie różnorodnych źródeł historycznych, dokumentów administracyjnych, a także osobistych świadectw. Mając w kontekście wydarzenia dotyczące całej społeczności Nowego Targu, wybrano historie kilku rodzin, aby zilustrować indywidualny wymiar Holokaustu. Artykuł rozpoczyna się od charakterystyki wybranych rodzin, następnie autorka skupia się na wydarzeniach z okresu eksterminacji pośredniej, która obejmowała represje ekonomiczne, gettoizację i wykluczenie społeczne nowotarskich Żydów. Kolejna część dotyczy samego Holokaustu (zagłady), ze szczególnym uwzględnieniem historii poszczególnych osób – pierwszych egzekucji i deportacji w czerwcu 1942 r. oraz wydarzeń z 30 sierpnia 1942 r., kiedy to na nowotarskim cmentarzu rozstrzelano kilkaset osób, a pozostałych Żydów wywieziono do Bełżca. Następnie czytamy o żydowskich robotnikach przymusowych zatrudnionych w okolicznych obozach pracy należących do firmy Hobag i przedstawione są realia życia w miasteczku Judenrein. Artykuł zamyka opis powojennych powrotów Ocalałych, dokonanych na nich mordów i końca żydowskiej obecności w Nowym Targu.
    The article presents the stories of Jewish inhabitans of Nowy Targ under German occupation. Nowy Targ is a relatively small Polish-Jewish town in Polish Podhale (South of Poland). Their fate is reconstructed based on diverse historical sources, administrative documents as well as personal evidence. With the events of the entire Nowy Targ community in context, stories of a few families have been chosen to illustrate the individual dimension of the Holocaust. The article begins with a descripton of selected families; next, the author focuses on events from the period of indirect extermination which included economic repression, ghettoisation and social exclusion of Nowy Targ Jewry. The following part concerns the actual Holocaust (extermination) with special attention paid to the stories of individual people – the first executions and deportations in June 1942 as well as the events from August 30, 1942 when several hundred people were shot at the Nowy Targ cemetery while the remaining Jews were deported to Bełżec. Next, one reads about Jewish forced laborers employed in local work camps belonging to Hobag company and the reality of life in the town of Judenrein is presented. The article closes with a description of some after-war returns of the Survivors, the murders perpetrated on them and the end of the Jewish presence in Nowy Targ.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 77-96
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pracownia kopii artystycznych w białostockim getcie
    Art copy workshop in the Bialystok ghetto
    Autorzy:
    Tomalska-Więcek, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/44014425.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    II wojna światowa
    Białystok
    okupacja radziecka
    okupacja niemiecka
    getto
    malarstwo
    artyści żydowscy
    World War II
    Soviet occupation
    German occupation
    Ghetto
    painting
    Jewish artists
    Opis:
    Artykuł przedstawia słabo rozpoznany wątek z dziejów okupacji niemieckiej w Białymstoku. We wrześniu 1939 r. do miasta i regionu napłynęła fala uciekinierów z innych ziem Polski. Wśród nich była znaczna liczba artystów, głównie – choć niewyłącznie – pochodzenia żydowskiego. Pod okupacją radziecką zostali wchłonięci do machiny propagandowej, malowali portrety oficjeli i dekoracje na święta państwowe. Ich los uległ zmianie po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej, kiedy Żydzi zostali zamknięci w getcie. Tam oficer Wehrmachtu stworzył warsztaty kopii artystycznych lub raczej fałszowania obrazów, zatrudniające około 20 malarzy. Nieliczni świadkowie twierdzili, że produkcja była bardzo duża i kierowano ją do marszandów w III Rzeszy, Francji, Holandii i innych okupowanych krajach. Dalsze losy namalowanych w getcie obrazów pozostają nieznane.
    The article presents a poorly recognized thread in the history of the German occupation of Bialystok. In September 1939, a wave of refugees from other parts of Poland flowed into the city and region. Among them were a significant number of artists, mainly – though not exclusively – of Jewish origin. Under Soviet occupation, they were absorbed into the propaganda machine, painting portraits of officials and decorations for state holidays. Their fate changed after the outbreak of the German-Soviet war, when the Jews were confined to a ghetto. There, a Wehrmacht officer set up a workshop for artistic copies or, rather, forged paintings, employing some 20 painters. Few witnesses claimed that the production of paintings was very large and was sent to art dealers in the Third Reich, France, the Netherlands and other occupied countries. The further fate of the paintings painted in the ghetto remains unknown.
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2023, 31; 43-56
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przełamując spojrzenie Orfeusza. Praca (anty)archiwalna Brachy L. Ettinger
    Diverting Orpheus’s Gaze. (Anti-)archival Work of Bracha L. Ettinger
    Autorzy:
    Kisiel, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1181947.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Bracha L. Ettinger
    teoria macierzy
    Eurydice
    Orfeusz
    archiwum
    fotografia i Zagłada
    getto w Mizoczu
    matrixial theory
    Orpheus
    archive
    photography and the Holocaust
    the Mizoch ghetto
    Opis:
    Seria malarska Brachy L. Ettinger Eurydice w dużej mierze opiera się na historycznym zdjęciu z likwidacji getta w Mizoczu dnia 14 października 1942. Fotografia ta, przedstawiająca nagie kobiety i dzieci czekające na egzekucję, staje się dla Ettinger bazą, na którą artystka nakłada kolejne warstwy farby. Trudno jednak określić tę sztukę mianem archiwalnej. Swoimi działaniami artystycznymi Ettinger próbuje uwolnić się z oków reprezentacji, wykonując tym samym, jak staram się pokazać, pracę (anty)archiwalną. Szkic ten bada związki twórczości Ettinger z archiwum fotograficznym. Po pierwsze, staram się wykazać niewystarczalność archiwum i zidentyfikować Ettingeriańskie próby jego przepracowania. Po drugie, przybliżam termin spojrzenia w psychoanalitycznej teorii macierzy. Spojrzenie widza – niczym wzrok Orfeusza, odsyłający Eurydykę do zaświatów – może ponownie uśmiercić kobiety z Mizocza; Ettinger stara się przełamać ten impas.
    Bracha L. Ettinger’s artistic series, Eurydice, is grounded upon a historical photograph from the liquidation of the Mizoch ghetto on 14 October 1942, depicting naked women and children waiting to be executed. The artist treats this picture as a basis of her artworks and covers it with layers of paint. It is, however, difficult to identify this art as archival. By means of her artistic procedures, Ettinger endeavours to free her paintings from the bounds of representation; what she does is – as I claim – (anti-)archival work. This article aims at studying the relation between Ettinger’s oeuvre and the photographic archive. First, I try to point out the insufficiency of the archive and to identify Ettingerian attempts to work it through. Second, I discuss the notion of the gaze in the matrixial psychoanalysis. Just as the look of Orpheus sends Eurydice back to the Underworld, the spectator’s gaze may kill the women from Mizoch again; this is the impasse Ettinger strives to break.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2020, 41; 97-110
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O wyznaniu kanarka, dzieciach na kolonii i apologii wszy planowanej przez Janusza Korczaka
    On the Confession of a Canary Bird, Children on a Holiday Camp, and the Apology for Fleas Planned by Janusz Korczak
    Autorzy:
    Zgrzywa, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1533324.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Janusz Korczak
    problem of identity
    Jews in Poland
    rights of children
    image of canary bird
    memoirs from the ghetto
    treatment of animals
    Król Maciuś Pierwszy
    Opis:
    The point of departure for this article is the memory of moving fragments of Janusz Korczak’s journal from Warsaw ghetto. The author confronts the fragments with Korczak’s earlier texts, such as the short storied about holiday camps for Polish and Jewish children, and the novel Król Maciuś na bezludnej wyspie [King Maciuś on a Desert Island]. The image of a canary bird, used in the novel, is confronted with other symbolic stories about this bird, such as the story in Wiesław Myśliwski’s Pałac [Palace]. With reference to the image, the article invokes Korczak’s meditations on identity and tolerance, and human ethical and aesthetic choices. The audacity of Korczak’s thoughts and conclusions goes far beyond his time, and seems perfectly fit for ours.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 22; 71-82
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powojenne procesy członków Jüdischer Ordnungsdienst w okupowanym Krakowie. Casus Dawida Lieblinga
    The post-war processes of members of the Jüdischer Ordnungsdienst in occupied Krakow. The case of David Liebling
    Autorzy:
    Jarkowska-Natkaniec, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116946.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Judishe Ordnungsdienst
    Kraków ghetto
    Kraków Kazimierz
    Kraków
    Jewish Combat Organization
    KL Płaszów
    Dawid Liebling
    collaboration
    court
    getto Krakowie
    krakowski Kazimierz
    Żydowska Organizacja Bojowa
    kolaboracja
    sąd
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie działalności Judishe Ordnungsdienst (OD) okupowanego przez Niemców Krakowa w latach 1940-1945. W zakresie tematycznym mieści się organizacja OD w dzielnicy żydowskiej Kazimierz w 1940 r., w getcie krakowskim w latach 1941-1943 oraz w niemieckim obozie koncentracyjnym w Płaszowie w latach 1942-1945. Główny wątek poprzedzony jest analizą historii OD w polskich miastach Warszawie i Łodzi, również okupowanych przez Niemców. Pozostałe getta służą do przedstawienia ogólnej sytuacji organizacji. Opisano również, co działo się z funkcjonariuszami po wojnie przez pryzmat polskiego prawa. Procesy funkcjonariuszy OD toczyły się przed Specjalnym Sądem Karnym w Krakowie w latach 1945-1947. Celem niniejszego artykułu było również przedstawienie powojennego procesu byłych członków Jüdische Ordnungsdienst w okupowanym Krakowie, ze szczególnym uwzględnieniem sprawy Dawida Lieblinga. Proces oskarżonego Lieblinga, który był członkiem Jüdischer Ordnungsdienst i Żydowskiej Organizacji Bojowej, odbył się przed Specjalnym Sądem Karnym w Krakowie 26 maja 1946 roku. Zarzut kolaboracji został przez sąd odrzucony.
    Goal of this article is to present activity of Judishe Ordnungsdienst, occupied by the Germans, Krakow in years 1940-1945. Within the scope there is organisation of OD in Jewish district of Kazimierz in 1940, in Krakow ghetto in 1941-1943 and in German concentration camp in Plaszow in 1942-1945. Main topic is preceded by analysis of OD history in Polish cities of Warsaw and Lodz, also occupied by the Germans. The other ghettos are used to present general situation of the organisation. It is also mentioned what happened with officers after the war through the prism of Polish law. Trials of OD officers took place on Special Criminal Court in Krakow in 1945-1947. The purpose of this article was also to present the post-war process of former members of the Jüdische Ordnungsdienst (OD) in occupied Krakow with particular regard to the case of David Lieblinga. The trial of accused Liebling, who was a member of the Jüdischer Ordnungsdienst and the Jewish Fighting Organization was held before the Special Criminal Court in Krakow on May 26, 1946. The allegations of collaborations have been rejected by the court.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 97-114
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miejsce pamięci versus symulacja przeszłości - druga wojna światowa na wystawach historycznych
    Memorial versus Simulation of the Past — World War II in Historical Exhibitions
    Autorzy:
    Bogumił, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373648.pdf
    Data publikacji:
    2011-11-22
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    memory
    museum
    authenticity
    museum artefacts
    space
    Holocaust
    Warsaw Uprising
    Warsaw Ghetto
    occupation of Krakow
    pamięć
    muzeum
    autentyczność
    przedmioty muzealne
    przestrzeń
    Zagłada
    powstanie warszawskie
    getto warszawskie
    okupacja Krakowa
    Opis:
    The Author examines the presentation of the German occupation at the Warsaw Rising Museum and in Oskar Schindler’s Enamel Factory in Krakow. Initially, she studies the space of these exhibitions and demonstrates that the Warsaw Rising Museum has some characteristics of reflective space, while the exhibition at the Schindler’s Factory is primarily a projective one. Then, she points out that both museums treat artefacts as illustrations of their stories, as a consequence of which they are simulations of the past rather than material testimonies of what had happened. Finally, the Author argues that the Warsaw Rising Museum primarily tells the story of glory of the Polish nation, while the Schindler Factory focuses on the social history. In conclusion the Author points out that none of the exhibitions breaks the existing taboos or offers a new approach to the past. Both museum stories perfectly reflect the shape of the Polish social memory of World War II. Differences in the way they present the past are a result of rooting each of the stories in different public debates that were conducted in Poland after 1989.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2011, 55, 4; 149-170
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krótkie życie na „Wschodzie”. Żydzi z terenu Rzeszy deportowani do dystryktu lubelskiego
    „Short Life on the East”. Jews from the Territory of Third Reich Deported to Lublin District
    Autorzy:
    Kuwałek, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116936.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Third Reich
    German Jews
    Austrian Jews
    deportation
    Holocaust
    Majdanek
    Opole Lubelskie
    Zamość
    Izbica
    Piaski
    Nazism
    Sobibór
    ghetto
    III Rzesza
    Żydzi niemieccy
    Żydzi austriaccy
    deportacja
    holokaust
    nazizm
    getto
    Opis:
    W latach 1940-1942 z terenów III Rzeszy (dzisiejsze Niemcy i Austria) naziści deportowali około 30 000 Żydów. Duża część z nich została umieszczona w tzw. gettach tranzytowych, głównie w Izbicy, Piaskach, Opolu Lubelskim i Zamościu, gdzie zmuszeni byli przebywać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Od maja 1942 r. transporty z III Rzeszy kierowane były bezpośrednio do obozu zagłady w Sobiborze, a pewna grupa młodych i silnych mężczyzn została wytypowana do pracy w obozie koncentracyjnym na Majdanku lub w obozach pracy na terenie dystryktu lubelskiego. Wszyscy oni spotkali się z wielką brutalnością okupacji niemieckiej na wschodnich terenach Polski, prymitywnymi warunkami życia i głodem. Wszyscy przeżyli szok kulturowy w kontaktach z polskimi Żydami i środowiskiem nieżydowskim, co wywołało duże konflikty kulturowe i religijne. Sytuacja Żydów niemieckich i austriackich deportowanych do dystryktu lubelskiego była znacznie trudniejsza niż Żydów czeskich i słowackich, którzy mieli więcej kontaktów z miejscową ludnością żydowską i polską. Ten brak większych szans na przeżycie sprawił, że z grupy Żydów niemieckich w dystrykcie lubelskim ocalało zaledwie 20 osób. Niniejszy artykuł jest opisem ostatnich chwil ich tragicznego życia i opiera się głównie na relacjach polskich Żydów i Polaków, którzy byli świadkami losów Żydów niemieckich i austriackich. Niektóre informacje pochodzą także z powojennych niemieckich śledztw przeciwko sprawcom.
    In the years 1940-1942 from the territory of Third Reich (today Germany and Austria) Nazis deported about almost 30 000 Jews. Big part of them were located in so called transit ghettos, mainly in Izbica, Piaski, Opole Lubelskie and Zamość where they were forced to stay since few weeks until few months. Since May 1942 the transports from Third Reich were sent directly to the death camp in Sobibór and some group of young and strong men were selected for work in Majdanek concentration camp or labour camps in Lublin district. All of them met themselves with big brutality of the German occupation in Eastern part of Poland, primitive life condition and hunger. All of them survived culture shock in the contacts with Polish Jews and non-Jewish milieu which created the big culture and religious conflicts. The situation of German and Austrian Jews deported to Lublin district was much more difficult than Czech or Slovak Jews who had more contacts with local Jewish and Polish population. This lack of big chance to survive was the reason that from the group of German Jews survived in Lublin district only 20 people. This article is a description of last moment of their tragical life and based mainly on the testimonies given by Polish Jews and Poles who were the witnesses of the fate of German and Austrian Jews. Some information is taken also from post-war German investigations against perpetrators.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 31-51
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktura i funkcjonowanie Judenratu w Lublinie – próba analizy
    The structure and functioning of the Judenrat in Lublin – an attempt to analyze
    Autorzy:
    Chmielewski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144049.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Lublin
    Jewish councils
    Judenrat
    Lipowa Street
    Jewish community
    ghetto
    General Government
    Hans Frank
    Jewish residential districts
    rady żydowskie
    ul. Lipowa
    gmina żydowska
    getto
    Generalne Gubernatorstwo
    żydowskie dzielnice mieszkaniowe
    Opis:
    Problematyka Judenratu w Lublinie nie doczekała się jak dotąd opracowania mimo dobrze zachowanej bazy źródłowej, której podstawą są materiały zdeponowane w Archiwum Państwowym w Lublinie oraz w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie. Ich wykorzystanie niewątpliwie przyczyni się do poszerzenia wiedzy na temat Holokaustu w kontekście lokalnej społeczności żydowskiej. Judenrat w Lublinie został utworzony w styczniu 1940 roku, czemu nadało moc obowiązującą rozporządzenie Generalnego Gubernatora Hansa Franka z listopada 1939 roku o utworzeniu Rad Żydowskich. W chwili powstania w mieście mieszkało ok. 40 000 Żydów, zgodnie z rozporządzeniem przełożyło się to na utworzenie instytucji w liczbie 24 osób. Judenrat działał w tym składzie do końca marca 1942 roku, kiedy to w wyniku likwidacji i przeniesienia przez Niemców niewielkiej części Żydów z Podzamcza do dzielnicy Tatar Majdan, liczebność organu została zmniejszona do 12 radnych. Ich zadaniem było zarządzanie Radami Żydowskich Dzielnic Mieszkaniowych, a od marca 1941 roku i wprowadzenia na ich terenie getta zarządzenia władz okupacyjnych, w tym przygotowanie kontyngentów żydowskich pracowników. Kompetencje, jakie posiadał lubelski Judenrat, nie różniły się zasadniczo od tych, jakie miały te same instytucje w innych miejscowościach. Rada poprzez swoje wydziały miała obowiązek zapewnienia minimum socjalnego w zakresie wyżywienia, warunków sanitarno-higienicznych i mieszkaniowych. Dotyczyło to zarówno miejscowych Żydów, jak i przesiedleńców, uchodźców i jeńców wojennych osadzonych w obozie pracy przy ul. Lipowej 7. Struktura Rady miała być elastyczna i dostosowana do aktualnych potrzeb. Ostateczna likwidacja społeczności żydowskiej, a tym samym powołanie Judenratu, nastąpiło na początku listopada 1942 roku. Mimo znacznie ograniczonych uprawnień, można przyjąć, że Judenrat w Lublinie pełnił rolę pseudosamorządu. Z jednej strony miał własne zadania, z drugiej zaś priorytetem była realizacja narzuconych przez Niemców nakazów. Artykuł jest jedynie ogólną próbą analizy struktury i funkcjonowania Rady Żydowskiej w Lublinie, a tym samym nie odpowiada postawionemu problemowi badawczemu.
    The issue of the Judenrat in Lublin were never as yet to develop, despite the well-preserved source base, which is founded on material deposited in the State Archive in Lublin and the Jewish Historical Institute in Warsaw. Using them will undoubtedly lead to increased knowledge of the Holocaust in the context of the local Jewish population. Judenrat in Lublin was established in January 1940, which was given effect in November 1939 Regulation of Governor General Hans Frank, the creation of the Jewish Councils. At the time of the establishment of the city was home to about 40 000 Jews, in accordance with Regulation translated into the establishment of an institution in the number of 24 persons. The Judenrat operated this line until the end of March 1942, when as a result of the liquidation and transfer Podzamcze small part of the Jews to the Tartar Maidan district, by the Germans body was reduced to 12 councilors. The task was to manage the Council of Jewish residential district, and since March 1941 and the introduction of the ghetto within them an order issued by the occupation authorities, including the preparation of quotas of Jewish workers. Com-petencies that had the Lublin Judenrat did not differ substantially from those that have the same institutions in other places. The Council through its Departments have an obligation to ensure minimum subsistence levels for food, sanitary-hygienic and housing. This was true both of local Jews, as well as displaced persons, refugees and prisoners of war imprisoned in a labor camp 7th Street Linden Structure of the Board be flexible and to match a current needs. The final liquidation of the Jewish community, and thus the institution of the Judenrat, took place in early November 1942. Despite a significantly limited powers, it can be assumed that the Judenrat in Lublin fills the role of pseudo-self-government. On one hand, have their own tasks, on the other hand, the priority was the implementation imposed by the German orders. The article is a only a general attempt to analyze the structure and functioning of the Jewish Council in Lublin, and thus does not suit the research problem flagged.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 177-207
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „To nie była Ameryka”. Z Michaelem Charlesem Steinlaufem rozmawia Elżbieta Janicka (Warszawa – Nowy Jork – Warszawa, 2014–2015)
    Autorzy:
    Janicka, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643729.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    dybbuk
    New Left
    American anticapitalist underground of the 1970s
    Warsaw Ghetto
    narratives of the Holocaust
    Polish antisemitism
    Polish democratic opposition of the 1980s
    Jewish Flying University
    Polish-Jewish dialogue (concept revision)
    Opis:
    “This was not America.” Michael Charles Steinlauf in conversation with Elżbieta Janicka (Warsaw – New York – Warsaw, 2014–2015)Born in Paris in 1947, Michael Charles Steinlauf talks about his childhood in New York City, in the south of Brooklyn (Brighton Beach), in a milieu of Polish Jewish Holocaust survivors. His later experiences were largely associated with American counterculture, the New Left, an anti-war and antiracist student movement of the 1960s (Students for a Democratic Society, SDS) as well as the anticapitalist underground of the 1970s (“Sunfighter”, “No Separate Peace”). In the 1980s, having undertaken Judaic Studies at Brandeis University, Steinlauf arrived in Poland, where he became part of the democratic opposition circles centred around the Jewish Flying University (Żydowski Uniwersytet Latający, ŻUL). In the independent Third Republic of Poland, he contributed to the creation of the Museum of the History of Polish Jews in Warsaw.Michael C. Steinlauf’s research interests focus on the work of Mark Arnshteyn (Andrzej Marek) and of Yitskhok Leybush Peretz, Yiddish theatre as well as Polish narratives of the Holocaust. The latter were the subject of his monograph Bondage to the dead: Poland and the memory of the Holocaust (1997, Polish edition 2001 as Pamięć nieprzyswojona. Polska pamięć Zagłady). An important topic of the conversation is the dispute concerning the categories used to describe the Holocaust, including the conceptualisation of Polish majority experience of the Holocaust as a collective trauma. Controversies also arise in connection with the contemporary phenomena popularly conceptualised as the “revival of Jewish culture in Poland” and “Polish–Jewish dialogue.” Another subject of the conversation is Michał Sztajnlauf (1940–1942), Michael C. Steinlauf’s stepbrother. The fate of the brothers was introduced into the canon of Polish culture by Hanna Krall’s short story Dybuk (1995, English edition 2005 as The Dybbuk) and its eponymous stage adaptation by Krzysztof Warlikowski (2003). Looking beyond artistic convention, the interlocutors try to learn more about Michał himself. This is the first time the readers have an opportunity to see his photographs from the Warsaw Ghetto.The conversation is illustrated with numerous archival materials from periods before and after World War Two as well as from German-occupied Poland. „To nie była Ameryka”. Z Michaelem Charlesem Steinlaufem rozmawia Elżbieta Janicka (Warszawa – Nowy Jork – Warszawa, 2014–2015)Urodzony w 1947 roku w Paryżu, Michael Charles Steinlauf opowiada o dzieciństwie spędzonym w Nowym Jorku, na południowym Brooklynie (Brighton Beach), w środowisku ocalałych z Zagłady polskich Żydów. Istotna część jego późniejszych doświadczeń związana była z amerykańską kontrkulturą, Nową Lewicą, studenckim ruchem antywojennym i antyrasistowskim lat sześćdziesiątych (Students for a Democratic Society, SDS) oraz podziemiem antykapitalistycznym lat siedemdziesiątych („Sunfighter”, „No Separate Peace”). W latach osiemdziesiątych, w związku z podjęciem studiów judaistycznych na Brandeis University, Steinlauf przyjechał do Polski, gdzie stał się częścią środowiska opozycji demokratycznej, skupionego wokół Żydowskiego Uniwersytetu Latającego (ŻUL). W III RP miał swój udział w tworzeniu Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.Zainteresowania badawcze Michaela C. Steinlaufa ogniskują się wokół twórczości Marka Arnsztejna (Andrzeja Marka), Jicchoka Lejbusza Pereca, teatru jidysz oraz polskich narracji o Zagładzie, którym poświęcił monografię Pamięć nieprzyswojona. Polska pamięć Zagłady (2001, pierwodruk angielski 1997 jako Bondage to the dead: Poland and the memory of the Holocaust). Ważną część rozmowy stanowi spór dotyczący kategorii opisu Zagłady, w tym koncepcji polskiego doświadczenia Zagłady jako traumy zbiorowej. Kontrowersja nie omija zjawisk współczesnych, konceptualizowanych potocznie jako „odrodzenie kultury żydowskiej w Polsce” oraz „dialog polsko-żydowski”.Bohaterem rozmowy jest także Michał Sztajnlauf (1940–1942), przyrodni brat Michaela C. Steinlaufa. Historia braci weszła do kanonu kultury polskiej za sprawą opowiadania Hanny Krall Dybuk (1995) oraz teatralnej inscenizacji Krzysztofa Warlikowskiego pod tym samym tytułem (2003). Abstrahując od konwencji przekazu artystycznego, rozmówcy próbują dowiedzieć się czegoś więcej o samym Michale. Czytelniczki i czytelnicy po raz pierwszy mają możność zobaczyć jego fotografie pochodzące z getta warszawskiego.Rozmowa jest bogato ilustrowana niepublikowanymi dotąd archiwaliami sprzed drugiej wojny światowej i z okresu powojennego, a także z czasów okupacji hitlerowskiej w Polsce.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2015, 3–4
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przez getto warszawskie, bezpiekę wojskową do sportu. Meandry życia prezesa RTS Widzew Łódź Ludwika Sobolewskiego (1925–2008)
    Through the Warsaw Ghetto, Military Security to Sport. Vicissitudes of the Life of RTS Widzew Łódź Chairman Ludwik Sobolewski (1925–2008)
    Autorzy:
    Lesiakowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233751.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    getto warszawskie
    aparat bezpieczeństwa w PRL
    Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    klub piłkarski Widzew Łódź
    Ludwik Sobolewski
    Warsaw Ghetto
    security apparatus in the Polish People’s Republic
    Internal Security Corps
    football club Widzew Łódź
    Opis:
    W poniższym tekście omówiono meandry życia Lutka Rozenbauma, znanego po II wojnie światowej jako Ludwik Sobolewski. Był on twórcą silnej i rozpoznawalnej nie tylko w Polsce drużyny piłkarskiej Widzew Łódź. Na życiorysie tego utalentowanego działacza sportowego ciąży jednak siedem lat służby w aparacie bezpieczeństwa, a dokładniej w Informacji Wojskowej Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W jego biografii są jeszcze dwie inne nieznane karty – życie i ucieczka z getta warszawskiego oraz przynależność do oddziału partyzanckiego AK.
    The following text discusses the vicissitudes of Lutek Rozenbaum’s life, known after World War II as Ludwik Sobolewski. He was the founder of the strong and recognisable not only in Poland football club Widzew Łódź. However, the life of this talented sports activist is overshadowed by seven years of service in the security apparatus or, to be more precise, in the Military Information of the Internal Security Corps. There are two other unknown chapters in his biography – his life in and escape from the Warsaw Ghetto and his membership in a partisan unit of the Home Army (Polish: Armia Krajowa, AK).
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 3; 191-208
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Nie) zapomniana stacja kolejowa – Gleis 17 jako przykład upamiętnienia ofiar deportacji z Berlina
    (Not) forgotten railway station – Gleis 17 as an example of commemoration of deportations victims
    Autorzy:
    Ciechomska, Anita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116950.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    deportation
    Holocaust
    German Jews
    Third Reich
    Nazis
    Berlin
    Gleis 17
    German Railways
    Berlin Grunewald
    concentration camp
    ghetto
    memorial site
    deportacja
    holokaust
    niemieccy Żydzi
    Trzecia Rzesza
    naziści
    Koleje Niemieckie
    obóz koncentracyjny
    getto
    miejsce pamięci
    Opis:
    Artykuł jest opisem miejsca pamięci „Gleis 17” w Berlinie. Miejsce to jest formą upamiętnienia żydowskich ofiar deportacji ze stolicy Niemiec. Pomnik Gleis 17 powstał z inicjatywy Kolei Niemieckich (Deutsche Bahn) w 1991 r. na historycznym miejscu – stacji Berlin Grunewald, skąd żydowscy mieszkańcy miasta byli deportowani do gett i obozów zagłady. Artykuł zawiera szczegółowe informacje o tym, jak powstała i została zrealizowana idea miejsca pamięci. Opisano wygląd i znaczenie poszczególnych części całego kompleksu memorialnego. Ponadto wspomniano rolę tego miejsca w filmie "Der letzte Zug" (Ostatni pociąg).
    The article is a description of the memorial place „Gleis 17” in Berlin. This place is a form of commemoration of the Jewish victims of deportations from the capital of Germany. The monument Gleis 17 is an initiative of the German Railway (Deutsche Bahn) and was established in 1991 on the historical place – station Berlin Grunewald where the Jewish inhabitants of the city where deported from to the ghettos and death camps. The article contains the details how the idea of the memorial place has been created and fulfilled. The appearance and meaning of single parts of the whole memorial complex are described as well. Furthermore there is a role of this place in the movie “Der letzte Zug” (The last train) mentioned.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 145-153
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wydobywając (żydowskość) Seweryna Pollaka
    Recalling (the Jewishness of) Seweryn Pollak
    Autorzy:
    Szulc-Woźniak, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699378.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Seweryn Pollak
    Grzegorz Pollak
    Wanda Grodzieńska
    poezja
    żydowska tożsamość
    powstanie w getcie warszawskim
    Koło Polonistów Słuchaczów Uniwersytetu Warszawskiego
    poetry
    Jewish Identity
    The Warsaw Ghetto Uprising
    Circle of Polish Philology Students of the University of Warsaw
    Opis:
    This article focuses on Seweryn Pollak’s poetry, despite him being known first and foremost as an essayist and translator. Although meeting mixed and negative reviews (including his own), Pollak’s poetry is not only a space where personal and fascinating accounts, memories, conversations with the loved ones, and farewells collide, but also the precise genre which the author chooses to talk of his Jewish ancestry, which is left unmentioned in his narrative works, including those addressed to his family and friends. Among Pollak’s poems, there are texts devoted to the Shoah that actualise the sense of danger and alienation; these painful recollections, although dictated by fear, happen to be the poems where self-reflection becomes sharp and thorough, whilethe poetic persona – predominant. Searching for an insightful perspective on Pollak and his work, this article turns to his captivating handwritten texts with a special emphasis put on the collections of letters exchanged between him and his wife, Wanda Grodzieńska.  
    Artykuł przybliża sylwetkę Seweryna Pollaka, znanego przede wszystkim jako tłumacz i eseista, oraz koncentruje się na jego twórczości poetyckiej. Liryka autora Wypraw za trzy morza, oceniana różnie, często krytycznie (również przez niego samego), jest miejscem niezwykłych, osobistych wyznań, wspomnień, rozmów z najbliższymi i pożegnań. To tu, w poezji, Pollak mówi także o swoim żydowskim pochodzeniu, o którym milczy w tekstach prozatorskich, nawet adresowanych do bliskich. Istotne miejsce w lirycznych tomach Pollaka zajmują wiersze zawracające ku Zagładzie, aktualizujące poczucie zagrożenia i obcości. W utworach rozdrapujących rany pamięci, dyktowanych przez lęk, rozpoznanie siebie jest przenikliwe i śmiałe, a poetyckie „ja” –  najwyraźniejsze. Poszukując możliwie szerokiej perspektywy dla przedstawienia Pollaka, autorka odwołuje się do interesujących materiałów rękopiśmiennych – zwłaszcza do tomów korespondencji poety z żoną Wandą Grodzieńską.
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 199-217
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy, Żydzi i antysemityzm w publicystyce Ryszarda Ganszyńca
    Autorzy:
    Chrostek, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031026.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Richard Ganszyniec
    Jan Kazimierz University (University of John Casimir)
    Lviv
    antisemitism
    Jews
    students
    All-Polish Youth
    numerus clausus
    bench ghetto
    discrimination
    Ryszard Ganszyniec
    Uniwersytet Jana Kazimierza
    Lwów
    antysemityzm
    Żydzi
    studenci
    Młodzież Wszechpolska
    getto ławkowe
    dyskryminacja
    Opis:
    Ryszard Ganszyniec, an outstanding classicist, professor at the Jan Kazimierz University in the years 1920-1939 and, on and off, until 1946, as one of a few academic lecturers, openly opposed the growing wave of antisemitism among Polish students in interwar Lviv. His readings inspired by events at universities - the introduction of the so-called numerus clausus principle and of the bench ghetto in the thirties - were published in the form of two extensive brochures: The case of “numerus clausus” and its fundamental meaning. Academic antisemitism as a symptom of social antisemitism (1925) and Bench Ghetto (1937). The author did not only expose the low motives and methods of Polish nationalists. As a discerning humanist, he spoke on the principles of coexistence of two nations, Poles and Jews, in the new conditions of the resurgent Polish State after 123 years of political dependence. Despite the increasing acts of violence against Jewish youth, inspired mainly by the All-Polish Youth (beatings and even murders in the 1930s), and the passive, quiet consent of the majority of professors, Ganszyniec dealt with the phenomenon of numerus claususus on ethical, religious, economic and sociological levels. He reminded zealous Catholic nationalists of the Jewish origin of Christ. He juxtaposed the industriousness and austerity of Jews with the ineptitude of Poles, particularly visible in trade. He warned that attempts to transform the Polish nation into a politically and ethnically uniform formation would never succeed. He proved that privileging Polish students at universities leads them to laziness and strengthens their demanding attitudes. The bench ghetto, introduced by force during lectures, would begin to isolate Jewish shops, services, houses, and create places of retreat for this nation similar to the German concentration camps already existing at that time. Ganszyniec predicted that the Jews would be followed by communists, socialists, peasant activists and the entire opposition, until finally the single party system would take over, for which the Constitution would be only a “piece of paper”. The scholar saw the bench ghetto as a dangerous element in the nazification of society. One of the greatest weaknesses of Polish chauvinists, as he saw it, was the lack of any arguments for the alleged superiority of the “Polish race”. He easily proved the superiority of Jewish merits over those of Poles in building world cultural heritage. The postulates of the Lviv classicist, which made him many enemies, could not influence the situation at Polish universities on the eve of the Second World War, when two totalitarian systems were tightening around the Republic of Poland: Nazi and Stalinist.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 348-371
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wydobywając (żydowskość) Seweryna Pollaka
    Recalling (the Jewishness of) Seweryn Pollak
    Autorzy:
    Szulc-Woźniak, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699416.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Seweryn Pollak
    Grzegorz Pollak
    Wanda Grodzieńska
    poezja
    żydowska tożsamość
    powstanie w getcie warszawskim
    Koło Polonistów Słuchaczów Uniwersytetu Warszawskiego
    poetry
    Jewish Identity
    The Warsaw Ghetto Uprising
    Circle of Polish Philology Students of the University of Warsaw
    Opis:
    This article focuses on Seweryn Pollak’s poetry, despite him being known first and foremost as an essayist and translator. Although meeting mixed and negative reviews (including his own), Pollak’s poetry is not only a space where personal and fascinating accounts, memories, conversations with the loved ones, and farewells collide, but also the precise genre which the author chooses to talk of his Jewish ancestry, which is left unmentioned in his narrative works, including those addressed to his family and friends. Among Pollak’s poems, there are texts devoted to the Shoah that actualise the sense of danger and alienation; these painful recollections, although dictated by fear, happen to be the poems where self-reflection becomes sharp and thorough, whilethe poetic persona – predominant. Searching for an insightful perspective on Pollak and his work, this article turns to his captivating handwritten texts with a special emphasis put on the collections of letters exchanged between him and his wife, Wanda Grodzieńska.  
    Artykuł przybliża sylwetkę Seweryna Pollaka, znanego przede wszystkim jako tłumacz i eseista, oraz koncentruje się na jego twórczości poetyckiej. Liryka autora Wypraw za trzy morza, oceniana różnie, często krytycznie (również przez niego samego), jest miejscem niezwykłych, osobistych wyznań, wspomnień, rozmów z najbliższymi i pożegnań. To tu, w poezji, Pollak mówi także o swoim żydowskim pochodzeniu, o którym milczy w tekstach prozatorskich, nawet adresowanych do bliskich. Istotne miejsce w lirycznych tomach Pollaka zajmują wiersze zawracające ku Zagładzie, aktualizujące poczucie zagrożenia i obcości. W utworach rozdrapujących rany pamięci, dyktowanych przez lęk, rozpoznanie siebie jest przenikliwe i śmiałe, a poetyckie „ja” –  najwyraźniejsze. Poszukując możliwie szerokiej perspektywy dla przedstawienia Pollaka, autorka odwołuje się do interesujących materiałów rękopiśmiennych – zwłaszcza do tomów korespondencji poety z żoną Wandą Grodzieńską.
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 199-217
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zdzisław Askanas (1910–1974) – materials for a physician’s biography
    Autorzy:
    Epsztein, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2235091.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Zdzisław Askanas
    historia medycyny XX w.
    kardiologia
    Żydzi lekarze
    lekarze w powstaniu warszawskim
    getto warszawskie
    Żydzi z Płocka
    history of 20th century medicine
    cardiology
    Jewish physicians
    physicians in the Warsaw Uprising
    Warsaw ghetto
    Jews from Płock
    Opis:
    Artykuł jest próbą odtworzenia biografii Zdzisława Askanasa (1910-1974), jednego z największych polskich kardiologów, twórcy szkoły kardiologicznej, wychowawcy wielu lekarzy, społecznika, propagatora profilaktyki kardiologicznej, profesora Akademii Medycznej w Warszawie, a także uczestnika kampanii wrześniowej i powstania warszawskiego.
    This article is an attempt to recreate the biography of Zdzisław Askanas (1910–1974), one of the greatest Polish cardiologists and founder of a cardiology school, mentor of numerous physicians, social worker, proponent of cardiac disease prevention, professor of the Medical University of Warsaw, and participant in the September 1939 campaign and Warsaw Uprising.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 3; 143-171
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagłada jako nieczystość
    Autorzy:
    Czapliński, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/639187.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Holocaust as impurity The study concerns the category of “purification” and contradictory meanings attributed to it in an essay by Błoński titled Biedni Polacy patrzą na getto (The Poor Poles Look at the Ghetto) (1987). The first sense, for the author t
    Opis:
    Holocaust as impurityThe study concerns the category of “purification” and contradictory meanings attributed to it in an essay by Błoński titled Biedni Polacy patrzą na getto (The Poor Poles Look at the Ghetto) (1987). The first sense, for the author the only possible, refers to the Christian penitential order (complicity of Poles for the Holocaust – guilty conscience – religion – gaining forgiveness – purification). The two other senses come into conflict with the above characteristics. One of them is associated with social system of purity, which in the post-war Polish culture has appointed the status of dirty matter to the Holocaust. The last refers to the Polish affects that treat the Holocaust as what is disgusting. Three varieties of impurities (fault – dirt – disgust) imply three different ways of purification.
    Źródło:
    Wielogłos; 2014, 4(22)
    2084-395X
    Pojawia się w:
    Wielogłos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Myśmy się nawzajem poznawały po oczach”… Z badań nad strategiami przetrwania kobiet żydowskich funkcjonujących „na powierzchni” po tzw. aryjskiej stronie w okupowanym Krakowie i okolicach
    ‘We got to know each other through our eyes…’ Research on Strategies for the Survival of Jewish Women Functioning ‘above Ground’ on the Aryan Side in Occupied Krakow and its Surroundings
    Autorzy:
    Grądzka-Rejak, Martyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477075.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    tzw. aryjska strona
    chrzest
    codzienność
    denuncjacja
    getto krakowskie
    kobieta
    Kościół katolicki
    Kraków
    neofitka
    okupacja
    pamiętniki
    pomoc
    ratowanie
    relacje źródłowe
    stolica GG
    strategia przetrwania
    ukrywanie się
    Żydzi
    Żydówki
    Aryan side
    baptism
    everyday life
    denunciation
    Kraków ghetto
    Catholic Church
    neophyte
    occupation
    diaries
    help
    rescue
    GG ‘capital’
    survival strategy
    hiding
    Jewish women
    Opis:
    ‘We got to know each other through our eyes…’ Research on Strategies for the Survival of Jewish Women Functioning above ‘Ground’ on the Aryan Side in Occupied Krakow and its Surroundings The purpose of this article is to show the survival strategies and the everyday life of Jewish women living on the so-called Aryan side in occupied Krakow and its surroundings. Ego-documents are the core source: relations and diaries collected in the Archive of the Jewish Historical Institute in Warsaw, the Archives of Yad Vashem in Jerusalem and the Archives of the Metropolitan Curia in Kraków. A thorough analysis of the phenomenon is very complex, therefore this article only discusses the fate of the Jewish women who co-existed amongst Polish society rather than those who did not have ‘Aryan documents’ or could be betrayed by their appearance, and were thus forced to remain in hiding the whole time. The article not only pays attention to the survival strategies and ways in which they disguised their origins and identities, but it also explores the everyday life, family relationships, work and religious life of these women. The author’ s aim was not to analyse aid provided to Jewish women by non-Jews, or symmetrically, to synthesise problems regarding the selling out of Jews in occupied Krakow. Both issues do appear in the article, but rather as background to the individual cases, since they were, in fact, inseparable elements of any survival strategy on the Aryan side in the GG ‘capital’. The article also notes the absence of certain topics in the interviews, related to the daily life of Jewish women in hiding, which makes a more comprehensive analysis difficult.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 2(26); 51-74
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Likwidacja getta w Lublinie (marzec – kwiecień 1942 r.)
    The liquidation of the ghetto in Lublin (March–April 1942
    Autorzy:
    Chmielewski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116934.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    State Archives in Lublin
    State Archives of the Museum at Majdanek
    Archives of the Jewish Historical Institute in Warsaw
    Yad Vashem Archives in Jerusalem
    extermination
    ghetto
    Lublin
    Holocaust
    Pozdamcze
    Bełżec
    Archiwum Państwowe w Lublinie
    Archiwum Państwowe Muzeum na Majdanku
    Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie
    Archiwum Yad Vashem w Jerozolimie
    eksterminacja
    getto
    holokaust
    Opis:
    Getto lubelskie było pierwszym obok lwowskiego gettem, które zostało zlikwidowane w ramach „Akcji Reinhardt”. Zanim Niemcy przystąpili do biologicznej eksterminacji, wobec Żydów stosowano szereg obowiązków i zakazów, które eliminowały ich z życia społecznego, politycznego, kulturalnego i prowadziły do zubożenia. Jedną z metod było skupienie Żydów w wydzielonych częściach miasta, oficjalnie nazywanych gettami. Nie w każdym przypadku getto było ogrodzone, na co często wpływało umiejscowienie tras komunikacyjnych. W Lublinie Niemcy zaczęli ogradzać getta na kilka tygodni przed rozpoczęciem deportacji do obozu zagłady w Bełżcu. Likwidację getta w Lublinie Niemcy rozpoczęli w nocy z 16 na 17 marca 1942 r. Dzielnica żydowska została otoczona przez oddziały niemieckie i oddziały pomocnicze złożone głównie z jeńców Armii Radzieckiej, tzw. Ukraińców. W trakcie likwidacji, która trwała do połowy kwietnia, wywieziono do obozu zagłady w Bełżcu około 28 000 Żydów, a kolejne 800 osób rozstrzelano na terenie getta. W proces eksterminacji Niemcy włączyli działania policji żydowskiej, Judenratu, a nawet mieszkańców getta. Część Żydów ocalała z likwidacji Podzamcza i została przeniesiona do nowo utworzonego getta na Majdanie Tatarskim. Udać się tam mogli tylko ci, którzy posiadali J-Ausweis. W tym samym czasie Niemcy rozpoczęli wyburzanie historycznej dzielnicy żydowskiej, co symbolicznie kończyło wielowiekową egzystencję Żydów w Lublinie. Artykuł powstał na podstawie literatury, opublikowanych relacji i pamiętników, a także materiałów archiwalnych zdeponowanych w Archiwum Państwowym w Lublinie, Archiwum Państwowego Muzeum na Majdanku, Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie oraz Archiwum Yad Vashem w Jerozolimie.
    Lublin Ghetto was the first near Lviv Ghetto which was liquidated as part of „Operation Reinhardt”. Before the Germans began to biological extermination, the Jews applied to a number of obligations and prohibitions, which were eliminated from the social, political, cultural, and lead to impoverishment. One method was a group of Jews in separate parts of the city, officially called ghettos. Not in every case the ghetto was fenced, which is often affected by the placement of routes. In Lublin, the Germans began to enclose with a fence a couple of weeks before the start of deportations to the extermination camp at Bełżec. The liquidation of the Lublin ghetto Germans began on the night of 16 to 17 March 1942, the Jewish quarter was surrounded by German troops and auxiliary units composed mainly of prisoners of the Soviet Army so-called Ukrainians. During the liquidation, which lasted until mid-April were sent to the Bełżec death camp about 28 000 Jews, and another 800 people were shot in the ghetto. In the process of the extermination, Germans joined the Jewish Police, the Judenrat, and even the inhabitants of the ghetto. Some Jews survived the liquidation of the Podzamcze district and was transferred to the newly created ghetto in Majdan Tatarski. Go there could only those who have held J-Ausweis. At the same time the Germans began the demolition of the historic Jewish quarter, which was symbolically end the centuries-old existence of Jews in Lublin. This article is based on the literature, published reports and diaries, as well as archival material deposited in the State Archive in Lublin, the Archives of the State Museum at Majdanek, the Archive of the Jewish Historical Institute in Warsaw and Yad Vashem Archive in Jerusalem.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 9-29
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-96 z 96

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies