THE REMAINS OF THE LETTERS. THREE READING PARADIGMS IN THE GHETTOS

In June 1942 Emanuel Ringelblum asked: “What kind of books do people read? This topic has always been interesting for each Jew and after the war it also became interesting to the world”. This topic hasn’t received a comprehensive study yet. The author of the paper The Remains of the Letters. Three Reading Paradigms in the Ghettos examined this aspect of history of the ghettos. The literature allows us to shed light on the topic of the life and deaths of their inhabitants. But, taking up this topic enables us also to activate new ways of interpreting the books. The volumes they spent time on in the ghetto allow to capture the way the residents of the ghettos built or broke the bond with the reality, how they taught their own children to read or found solace in someone else’s pain. The author considers, however, whether the studies of ordinary life in extraordinary times of the Holocaust can be considered micro-historical.

W czerwcu 1942 roku Emanuel Ringelblum zauważył, że temat żydowskich lektur w gettach będzie interesował świat. Tak zakreślony problem badawczy nie doczekał się dotąd kompletnego studium. Autorka artykułu Resztki liter. Trzy paradygmaty lekturowe w gettach poddała refleksji ten aspekt historii gett. Literatura w nich obecna pozwala na rzucenie światła na temat życia i umierania ich mieszkańców. Ale podjęcie tego tematu pozwala także uaktywnić nowe tropy w lekturach książek, po które sięgali Żydzi. Tomy, z którymi spędzali czas, pozwalają uchwycić, jak mieszkańcy gett budowali więź z rzeczywistością, jak uczyli dzieci czytać lub znajdowali konsolidację w opisanym cierpieniu. Autorka stawia także pytanie, czy studia nad „zwyczajnym” życiem podczas Holokaustu można uznać za mikrohistoryczne.