Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "galicyzmy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Polszczyzna kobiet – prolegomena historyczne (XIX i 1. połowa XX wieku)
    Women’s Polish Language – Historical Prolegomena (The Nineteenth Century and the Mid-Twentieth Century)
    Autorzy:
    Walczak, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945494.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    biolekty
    zapożyczenia
    galicyzmy
    biolects
    borrowings
    gallicisms
    Opis:
    The author analyses memoirs of the nineteenth and mid-twentieth centuries. Three of them were written by women (Zamoyska, Lubomirska, and Nałkowska) and three were written by men (Łoś, Sczaniecki, and Piłsudski). The text seeks to verify the hypothesis expressed in the earlier works of the author (Women’s Polish Language – Historical Prolegomena, 1994), namely that the contribution of French borrowings was greater in women’s language. The memoirs under study confirm this hypothesis. They contain on the average four times more gallicisms (asides from French, rare and individual borrowings) than men’s memoirs of that period.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 6; 145-155
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Fałszywi przyjaciele tłumacza”: rzecz o kilku zapożyczeniach z francuszczyzny
    “Translator’s false friends’’: the case of some loanwords from French language
    Autorzy:
    Kacprzak, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594306.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    zapożyczenia
    galicyzmy
    faux amis
    loanwords
    galicisms
    false friends
    Opis:
    Dzięki ustaleniom XIX-wiecznego językoznawstwa historyczno-porównawczego, pokrewieństwo języków romańskich i słowiańskich nie ulega dziś wątpliwości, choć z pewnością można uznać, że języki francuski i polski pozostają jednak kuzynami dość dalekimi. Długo można by się rozwodzić nad różnicami gramatycznymi, które je dzielą, od fonologicznych, przez morfologiczne, aż po składniowe. Wobec skomplikowanej gramatyki, słownictwo francuskie wydaje się jednak Polakowi z pewnością bardziej przystępne, co wynika ze specyficznych (choć dalece nieidentycznych) powiązań obu języków z łaciną, a także jest pochodną historycznych kontaktów Francji i Polski. Szczególnie one dawały przez wieki okazję do pojawiania się licznych zapożyczeń z francuszczyzny w języku polskim. Wobec faktu stałej ewolucji języków, los zapożyczenia nie jest nigdy z góry określony: z punktu widzenia semantycznego może ono pozostać wiernym ekwiwalentem wyrazu, od którego pochodzi, albo też zmienić znaczenie, czasem nawet w sposób radykalny. W niniejszym artykule poświęconym zjawisku faux amis, czyli zapożyczeń, których sens silnie uległ zmianie, badamy drogę i sposób asymilacji kilku wyrazów tego typu w polszczyźnie, wykazując, że w tak delikatnej materii jak pożyczki językowe konieczne jest niejako indywidualne studiowanie każdego przypadku.
    Thanks to the arrangements of the 19th century historical linguistics, the consanguinity of the Romance and Slavic languages is nowadays unquestionable, although one can acknowledge that the French and Polish languages remain rather far cousins. It could be a long dispute when grammatical differences are considered – from phonologic, through morphologic, to syntactic. Due to its complicated grammar, French vocabulary seems to a Polish person much more intelligible, which results from specific (however far from being identical) connection of both languages to Latin, as well as from French and Polish historical contacts. Especially those, for centuries, gave an opportunity for many loanwords from French to appear in the Polish language. Due to the fact of permanent evolution of languages, the fate of a loanword is never predestinated: from the semantic perspective it may remain a faithful equivalent of the word from which it originates or it may change its meaning, sometimes even in a radical way. In my article, concerning the phenomenon of faux amis, that is loanwords, which meanings have strongly changed, I discern the route and the way of assimilation of some of these words in the Polish language, showing that in such a delicate matter as language borrowings it is needed to study each case, to some extent individually.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 79-89
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gallicismes hongrois
    Galicyzmy węgierskie
    Autorzy:
    Pilorz, Alfons
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2119962.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    zapożyczenia leksykalne
    galicyzmy
    język węgierski
    lexical borrowings
    gallicisms
    magyar langage
    Opis:
    Zamierzeniem autora jest ukazanie nadspodziewanie znacznej grupy galicyzmów (prowizoryczny korpus: 101 jednostek – na bazie słownictwa podstawowego) obok bardzo licznych slawizmów i germanizmów (co zasygnalizowano). Najczęściej galicyzmy te przeszły do węgierskiego przez niemiecki, głównie jego odmianę austriacką, co tłumaczy się położeniem geograficznym i historią Węgier.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 5; 39-50
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komponent fonologiczny języka polskiego jako struktura rdzeń-peryferie na przykładzie akcentu wyrazowego w galicyzmach
    Autorzy:
    Radomski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050055.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-29
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    gallicisms
    loanword phonology
    word stress
    Optimality Theory
    galicyzmy
    fonologia zapożyczeń
    akcent wyrazowy
    teoria optymalności
    Opis:
    Tematem artykułu jest adaptacja akcentu wyrazowego w galicyzmach w języku polskim. Przedstawione dane pokazują, że omawiane zapożyczenia można podzielić na dwie kategorie pod względem umiejscowienia akcentu. Z jednej strony istnieją wyrazy z akcentem paroksytonicznym, zgodne z rodzimymi regułami akcentowania. Z drugiej strony są takie wyrazy, które zachowują pierwotny akcent oksytoniczny, naruszając te zasady. Proponowana analiza formalna tego zjawiska w ramach teorii optymalności opiera się na założeniu wywiedzionym z prac Itô i Mestera (1995, 1999, 2001), zgodnie z którym systemy fonologiczne języków naturalnych mają strukturę rdzeń-peryferie. Galicyzmy z akcentem paroksytonicznym zostały przyporządkowane do rdzenia, natomiast te z akcentem oksytonicznym do sfery peryferyjnej. W każdej z tych warstw obowiązują odmienne rankingi ograniczeń fonologicznych, czego wynikiem jest rozbieżność akcentowania w obu grupach zapożyczeń.
    The article deals with word stress adaptation in French loanwords in Polish. The presented data demonstrate that the borrowings in question can be divided into two categories in terms of stress placement. On the one hand, there are items with penultimate stress, which conform to native Polish stress rules. On the other hand, there are those which retain the original final stress in violation of these rules. The proposed formal analysis of this phenomenon within Optimality Theory is based on the assumption derived from Itô and Mester (1995, 1999, 2001) that phonological systems of natural languages have a core-periphery structure. The gallicisms with penultimate stress have thus been assigned to the core, while those with final stress to the periphery. It is argued that each stratum has a different constraint ranking, which results in the divergent adaptation of word stress.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2021, 17; 208-219
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Status zapożyczenia-cytatu we współczesnym języku polskim na przykładzie galicyzmów
    The status of a borrowing-quotation in the contemporary Polish language as exemplified by the Gallicisms
    Autorzy:
    Buler, Michalina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146709.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    borrowings-quotations
    Gallicisms
    adaptation of borrowings in the Polish language
    zapożyczenia-cytaty
    galicyzmy
    adaptacja zapożyczeń w polszczyźnie
    Opis:
    Celem badań było ustalenie aktualnego statusu galicyzmów funkcjonujących w polszczyźnie w postaci cytatów poprzez sprawdzenie stanu ich adaptacji na poziomie pisowni, fleksji i słowotwórstwa oraz wskazanie procesów adaptacji składniowej. Założono, po pierwsze, że galicyzmy uznawane do tej pory za cytaty mogły utracić ten status w wyniku postępującej adaptacji formalnej. Druga hipoteza dotyczyła zapożyczeń, które nadal spełniają definicję cytatu – mimo niezaawansowanej adaptacji formalnej nie można pojmować ich jako jednostek niepodlegających żadnym regułom systemu języka polskiego, gdyż w trakcie funkcjonowania na gruncie polszczyzny są poddawane niezbędnym procesom adaptacji składniowej. Stan adaptacji galicyzmów na poziomie pisowni, fleksji, słowotwórstwa oraz składni zweryfikowano na podstawie informacji zawartych w wybranych słownikach języka polskiego oraz przykładów użycia danych jednostek wyszukanych w tekstach współczesnej polszczyzny. Analiza wykazała, że wiele badanych galicyzmów straciło status zapożyczenia‑cytatu, a nawet charakteryzuje się zaawansowaną adaptacją formalną, postępującą wraz z rosnącą frekwencją użycia jednostek. Badania potwierdziły również, że galicyzmy utrzymujące status cytatu, podobnie jak zapożyczenia zaadaptowane, ulegają procesom adaptacji składniowej, tj. można przyporządkować je do odpowiedniej klasy gramatycznej, a wszystkim jednostkom używanym w funkcji rzeczowników czy fraz nominalnych przypisuje się na gruncie polszczyzny rodzaj gramatyczny.
    The aim of the study was to establish the current status of the Gallicisms functioning in the Polish language in the form of quotations, by verifying their adaptation at the level of spelling, inflection, and word formation, as well as pointing to the processes of their syntactic adaptation. It was assumed, first, that the Gallicims regarded so far as quotations could have lost this status as a result of progressive formal adaptation. The second hypothesis concerned the borrowings that still meet the definitional criteria of a quotation – despite their non advanced formal adaptation, they cannot be comprehended as units that are subject to no rules of the Polish language system, as during their functioning in the Polish language they undergo indispensable processes of syntactic adaptation. The status of the adaptation of the Gallicisms at the level of spelling, inflection, word formation, and syntax was verified based on the information contained in the selected Polish language dictionaries and the instances of the usage of the given units, found in the contemporary Polish language texts. The analysis demonstrated that many of the investigated Gallicisms lost their status of a borrowing-quotation, more still, are characterized by advanced formal adaptation, progressing with the growing frequency of the units’ usage. The research also confirmed that the Gallicisms maintaining their status of a quotation, similarly to the adapted borrowings, undergo the processes of syntactic adaptation, i.e. can be assigned to a proper grammatical category, and all the units used in the function of substantives or nominal phrases are assigned in the Polish language grammatical gender.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2022, 21; 75-91
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zapożyczenia z języków romańskich i ich obecność w materiałach do nauki języka polskiego jako obcego
    Borrowings from Romance languages and their presence in educational materials for teaching and learning Polish as a foreign language
    Autorzy:
    Jasińska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171625.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-11
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    borrowings
    French borrowings
    Italian borrowings
    Polish as a foreign language
    glottodidactics
    zapożyczenia
    galicyzmy
    italianizmy
    język polski jako obcy
    glottodydaktyka
    Opis:
    The article presents borrowings adopted from Romance languages wich can be found in educational aids for teaching Polish as a foreing language. The text focuses on the percentage share of borrowings in dictionnaries and beginners’ course books. It also concentrates on lists of words and topics in which those borrowings occur. The author emphasises the fact that in course books for teaching and learning Polish as a foreign language there are actually only proper loanwords while non assimilated and calques are missing. Besides neither metaphors nor foreign prefixes are not represented.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2020, 15; 99-109
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies