Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "formy metali" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Changeability of the Speciation Forms of Heavy Metals in Soil Subject to Many Years of Fertilization with Wastewaters from Vegetable Fat Production
Zmienność form specjacyjnych metali ciężkich w glebie poddanej wieloletniemu nawożeniu ściekami z produkcji tłuszczów roślinnych
Autorzy:
Rauckyte, T.
Żak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388903.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
formy specjacyjne metali
agroutylizacja ścieków z produkcji tłuszczów roślinnych
heavy metals
metals speciation forms
agro-utilization of wastewaters from vegetable fat production
Opis:
Agro-utilization of pretreated industrial wastewaters from the vegetable fat production for irrigation and as fertilizers is, among others, limited by heavy metal concentrations in wastewaters and the soil where wastewaters are directed. This paper presents the results of 4-year research on the influence of the irrigation process and fertilization with wastewaters on the concentration and changeability of heavy metal (Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn) speciation forms in the superficial soil layer. The fractional composition of metals was determined in accordance with Tessier’s methodology. The obtained results prove a significant stability of speciation loads of metals determined in the examined soil within the experimental period. Analysis of the fractional composition showed an insignificant decreasing tendency of the leached fraction percentage and an increase in the carbonate fraction share in the case of the majority of the analyzed heavy metals.
Agroutylizacja podczyszczonych ścieków technologicznych z produkcji tłuszczów roślinnych na cele nawadniające oraz nawozowe jest m.in. limitowana stężeniem metali ciężkich w ściekach oraz glebie, na którą kieruje się odpady. W pracy przedstawiono wyniki czteroletnich badań nad wpływem procesu nawadniania oraz nawożenia ściekami na stężenie oraz zmienność form specjacyjnych metali ciężkich (Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn) w przypowierzchniowej warstwie gleby. Skład frakcyjny metali był oznaczany zgodnie z metodyką Tessiera. Uzyskane wyniki wskazują na występowanie istotnej stabilności pól specjacyjnych metali oznaczanych w badanej glebie w okresie doświadczalnym. Analizując skład frakcyjny, stwierdzono występowanie nieznacznego trendu zmniejszania udziału procentowego frakcji wymywanej oraz wzrostu udziału frakcji węglanowej w przypadku większości badanych metali ciężkich.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 12; 1667-1674
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of Organic Matter and pH on the Mobility of Some Heavy Metals in Soils of Permanent Grasslands in the Foothills of the Hruby Jesenik Mts
Wpływ materii organicznej i pH na mobilność niektórych metali ciężkich w glebach trwałych użytków zielonych na Pogórzu
Autorzy:
Skarpa, P.
Pospislova, L.
Bjelkova, M.
Fiala, K.
Hlušek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389086.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zawartość całkowita metali ciężkich
wodnorozpuszczalne formy metali ciężkich
odczyn gleby
total heavy metals
water-soluble heavy metals
soil reaction
total organic carbon content
humic substances
Opis:
In 2008 and 2009 total content of some heavy metals (Zn, Cu, Co, Pb, Cd and Mo) and their water-soluble forms were explored in soils of permanent grasslands of the foothills of the Hruby Jesenik Mts. Relationship between soil reaction and content and quality of organic matter was studied. The total content of heavy metals ranged from 38.40 to 71.65 mg Zn kg–1; 10.47–17.46 mg Co kg–1; 14.30–41.42 mg Cu kg–1; 3.84–15.53 mg Pb kg–1; 0.104–0.323 mg Cd kg–1 and 0.129–0.617 mg Mo kg–1. Content of water-soluble forms ranged from 0.0016 to 1.0100 mg Zn kg–1; 0.0204–0.2605 mg Co kg–1; 0.0085–0.2413 mg Cu kg–1, and 0.0108–0.0485 mg Cd kg–1 of soil. Soil reaction ranged from 4.09 to 5.43 (ie from extremely acid to acid). Results showed that decreasing of pH value caused significant increase of water-soluble fractions of zinc and cobalt content, especially when mineral and organic fertilisers (slurry) were applied. After compost application the inverse relationship water-soluble zinc content and pH was found. Interrelations were not statistically significant in this case. On permanent grassland soils total organic carbon (TOC) content ranged from 0.60 to 2.55 %. Sum of humic substances (HS) ranged from 4.5 to 8.0 mg kg–1; with a 1.5–3.3 mg kg–1 and 2.5–5.5 mg kg–1 proportion of humic acids (HA) and fulvic acids (FA), respectively. Humification degree was low (< 20 %). After organic and mineral fertilizers application on permanent grassland soils statistically significant differences were discovered in TOC and HA (compost) content (between the individual rates of organic fertilisers). Because of FA prevailed in humus fractional composition they mostly contributed to the transformation and migration of heavy metals mobile forms. During the experiment with mineral and organic fertilisers the dependence of water-soluble heavy metals and organic matter content was statistically significant for cobalt and copper. Cobalt content was inversely proportionate to HA content (r = –0.4021). In a similar way the copper content decreased due to increasing of FA in soils (r = –0.3803).
W latach 2008-2009 oceniano ogólną zawartość niektórych metali ciężkich (Zn, Cu, Co, Pb, Cd i Mo) oraz ich form wodnorozpuszczalnych w glebach trwałych użytków zielonych Pogórza Hrubý Jeseník. Badano zależności między odczynem gleb i zawartością oraz jakością materii organicznej. Ogólna zawartość metali ciężkich mieściła się w zakresach: 38,40-71,65 mg Zn kg-1; 10,47-17,46 mg Co kg-1; 14,30-41,42 mg Cu kg-1; 3,84-15,53 mg Pb kg-1; 0,104-0,323 mg Cd kg-1 i 0,129-0,617 mg Mo kg-1 gleby. Zawartość form wodnorozpuszczalnych wahała się w granicach: 0,0016 to 1,0100 mg Zn kg-1; 0,0204-0,2605 mg Co kg-1; 0,0085-0,2413 mg Cu kg-1 i 0,0108-0,0485 mg Cd kg-1 gleby. pH gleb wahało się od 4,09 do 5,43 (tj. odczyn od bardzo kwaśnego do kwaśnego). Wykazano, że obniżenie wartości pH powodowało istotny wzrost zawartości frakcji wodnorozpuszczalnych cynku i kobaltu, zwłaszcza gdy zastosowano nawozy mineralne i organiczne (gnojowicę). Po zastosowaniu kompostu stwierdzono odwrotną zależność między zawartością frakcji wodnorozpuszczalnego cynku i pH. Zależności te nie były istotne statystycznie. Całkowita zawartość węgla organicznego (TOC) w glebach trwałych użytków zielonych wahała się od 6,0 do 25,5 g kg-1. Suma substancji humusowych (HS) wahała się od 4,5 do 8,0 mg kg-1; z udziałem odpowiednio 1,5-3,3 mg kg-1 kwasów huminowych (HA) i 2,5-5,5 mg kg-1 kwasów fulwowych (FA). Stopień humifikacji był niski (< 20%). Po zastosowaniu nawozów organicznych i mineralnych na glebach trwałych użytkach zielonych wykazano statystycznie istotne różnice w zawartości TOC i HA (kompost) (między poszczególnymi dawkami nawozów organicznych). Ponieważ FA przeważają w składzie frakcyjnym próchnicy, najczęściej one biorą udział w przemianach i przemieszczaniu się mobilnych form metali ciężkich. W trakcie doświadczenia z nawozami mineralnymi i organicznymi zależność między zawartością frakcji wodnorozpuszczalnych metali ciężkich i materii organicznej była statystycznie istotna dla kobaltu i miedzi. Zawartość kobaltu była odwrotnie proporcjonalna do zawartości HA (r = -0,4021). Podobnie zawartość miedzi obniżała się wraz ze zwiększającą się zawartością FA w glebach (r = -0,3803).
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 9-10; 1347-1354
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie zasobów materii organicznej oraz wybranych wskaźników stanu ekochemicznego gleb w zespołach Empetro nigri-Pinetum i Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis Słowińskiego Parku Narodowego
Comparing Empetro nigri-Pinetum and Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis soils in terms of organic matter stocks and ecochemical indices in the Slowinski National Park
Autorzy:
Jonczak, J.
Parzych, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1311665.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Tematy:
lesnictwo
ekosystemy lesne
zespoly roslinne
zespol Empetro nigri-Pinetum
zespol Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis
gleby lesne
wlasciwosci fizyczne
wlasciwosci chemiczne
materia organiczna
zawartosc wegla organicznego
zawartosc azotu
stosunek wegla do azotu
odczyn gleby
wlasciwosci sorpcyjne
zawartosc metali
metale
formy biodostepne
Arenosols
soil organic matter
sorptive properties
nutrients
aluminium toxicity
Opis:
We conducted comparative studies on soil organic matter stocks and indices of the soil’s ecochemical state under Empetro nigri-Pinetum (En-P) and Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis (Vu-Bp) in the Słowiński National Park. The investigated plant communities are associated with Arenosols that developed from eolian sands and are exposed to high groundwater levels. The presence of fossil Histosol at a depth of 75 cm in the Vu-Bp stand, which lies below the current groundwater level, is the factor that sets both stands apart. The fossil soil strongly differs from Arenosol in terms of its chemical composition. A high abundance of nutrients in bioavailable forms in the soil is one of the reasons for natural renewal of downy birch in the stand, which presence in turn affects the turnover of elements and the properties of Arenosol. The results of our studies confirm the existence of strong feedback between the soil and plant communities. Soils under the mixed pine-birch Vu-Bp stand are characterized by smaller stocks of organic matter and total organic carbon (TOC) contained in the ectohumus as compared to the soils under the pure pine En-P stand. The opposite is found in the humic horizon. Additionally, in the Vu-Bp stand we observed greater accumulation of total nitrogen (TN) in ectohumus, which is reflected in lower TOC:TN ratios. The contents of TN and TOC:TN ratios in humic horizons were similar in both stands. The soils under En-P were more strongly acidified, especially in O-horizons. Mineral horizons in both stands were characterized by a very small sorptive capacity, which increased in ectohumus and fossil soil. Significant differences between the stands were observed in the ionic composition of sorptive complexes. The soils under Vu-Bp stand were more strongly saturated with basic cations, predominantly calcium. In soil solums of both stands, we observed a deficit of bioavailable potassium and magnesium, which was partially compensated by significant amounts of these components in ectohumus and fossil soil in the Vu-Bp stand. Despite a strongly acidic pH, molar Ca:Al ratios suggest that there are no phytotoxic effects due to free aluminium in ectohumus, while they are unlikely in mineral horizons. The risk of phytotoxic effects is reduced by the influx of calcium from groundwater.
Źródło:
Leśne Prace Badawcze; 2015, 76, 4; 360-369
1732-9442
2082-8926
Pojawia się w:
Leśne Prace Badawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possibilities of Heavy Metals Available for Plants Determination in the Soil of an Industrial Zone
Możliwości oznaczania metali ciężkich dostępnych dla roślin w glebach terenów przemysłowych
Autorzy:
Greinert, A.
Fruzinska, R.
Kostecki, J.
Bednarz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388179.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
heavy metals extraction
available form of heavy metals
industrial soil
ekstrakcja metali ciężkich
biodostępne formy metali ciężkich
strefy przemysłowe
Opis:
For the determination of bioavailable form of heavy metals in soils the extraction methods using different extractors have been used in soil science. They presented analyzed content in the soil solution and different ways combined with the sorption complex. The problem is to indicate the boundary beyond which the element can be regarded as permanently absorbed. This problem is even larger in relation to soil under strong anthropopressure, which sorption complex is subjected to many actions dynamic sliding the boundary between sorption and desorption. The work shows the results of analyses made on the industrial soil material (Technosols), using as extractors 1 M salt solutions: KCl, MgCl2, NH4NO3, KNO3, NH4OAc and 0.01 M CaCl2, to demonstrate the potential bioavailability of Cd, Co, Cu, Ni, Pb and Zn. 1 M KNO3 and KCl solutions were relatively stronger extractors of Ni, Cd and Co than the other ones. The relatively weak extractors of analysed heavy metals are 0.01 M CaCl2, 1 M MgCl2 and 1 M NH4NO3. An intermediate effect of 1 M NH4OAc extraction has been marked.
Do oznaczenia formy biodostępnej metali ciężkich w glebach używane są w gleboznawstwie metodyki oparte o ekstrakcję z użyciem różnych ekstraktorów. Ukazują one analizowaną zawartość w roztworze glebowym oraz w różny sposób związaną z kompleksem sorpcyjnym gleb. Problemem jest wskazanie granicy, poza którą dany pierwiastek można uznać za zabsorbowany trwale. Problem ten jest jeszcze większy w odniesieniu do gleb pod silną antropopresją, których kompleks sorpcyjny podlega wielu działaniom dynamicznie przesuwającym granicę sorpcji i desorpcji. W pracy ukazano wyniki działania na glebę industrialną (Technosols) 1 M roztworami soli: KCl, MgCl2, NH4NO3, KNO3 i NH4OAc oraz 0.01 M CaCl2, celem wykazania potencjalnej biodostępności Cd, Co, Cu, Ni, Pb i Zn. 1 M roztwory KNO3 i KCl okazały się relatywnie mocniejszymi ekstraktorami Ni, Cd i Co niż pozostałe. Relatywnie słabymi ekstraktorami wobec analizowanych metali ciężkich są 0.01 M CaCl2, 1 M MgCl2 oraz 1 M NH4NO3. Pośrednią mocą odznaczył się 1 M NH4OAc.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 2; 251-260
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany substancji humusowych, azotu oraz form metali ciężkich w osadach ściekowych kompostowanych w mieszaninie z odpadami lignocelulozowymi
Transformations of humic substances, nitrogen and heavy metal forms in sewage sludge composted in a mixture with lignocellulosic waste
Autorzy:
Gusiatin, Z. M.
Kulikowska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400036.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
osady ściekowe
kompost
substancje humusowe
metale ciężkie
formy metali
sewage sludge
compost
humic substances
heavy metals
fractions
Opis:
Celem pracy była ocena wpływu kompostowania osadów ściekowych z odpadami lignocelulozowymi na przemiany materii organicznej, w tym substancji humusowych, związków azotu oraz zawartość metali ciężkich i ich form chemicznych. Proces prowadzono w układzie dwustopniowym (1o napowietrzany bioreaktor, 2o okresowo przerzucana pryzma). Wykazano, że w wyniku kompostowania nastąpił ubytek materii organicznej z 615,9 g/kg s.m. do 486,6 g/kg s.m., ale wzrosła zawartość substancji humusowych, w tym głównie kwasów huminowych (z 93,3 mg C/g mat. org. do 182,3 mg C/g mat. org). W dojrzałym kompoście azot mineralny występował głównie w postaci azotu azotanowego, a stosunek NNH4/NNO3 kształtował się na poziomie 0,07. Całkowita zawartość miedzi, cynku, niklu, ołowiu i kadmu nie przekraczała wartości normatywnych. W wyniku kompostowania nastąpiła redystrybucja form metali ciężkich, a w dojrzałym kompoście, w porównaniu ze wsadem, największe zmniejszenie mobilności metali (jako Mf) odnotowano dla cynku (z 48,3% do 41,6%) oraz miedzi (z 7,2% do 1,6). Dodatkowo, dla wszystkich metali nastąpiło zwiększenie siły ich wiązania (jako IR) z 0,48 do 0,59 dla Cu, z 0,19 do 0,21 dla Zn, z 0,79 do 0,87 dla Ni oraz z 0,47 do 0,56 dla Pb.
The aim of this study was to assess the impact of sewage sludge composting in mixture with lignocellulosic waste on the transformations of organic matter, therein humic substances, nitrogen compounds, heavy metals and their chemical forms. Composting in two-stage system (1o aerated bioreactor, 2o periodically aerated windrow) led to loss of organic matter from 615.9 g/kg d.w. to 486.6 g/kg d.w. and increase of humic substances content, mainly humic acids from 93.3 mg C/g OM to 182.3 mg C/g OM. In mature compost, mineral nitrogen occurred mainly as nitrate and the NNH4/NNO3 ratio was 0.07. Total Cu, Zn, Ni, Pb and Cd concentration was below permissible values. Composting resulted in redistribution of metal forms and in final product the highest lowering of metal mobility (as Mf), compared to the feedstock, was achieved for Zn and Cu. For all metals the increase of metal binding intensity (IR) was observed: 0.48 to 0.59 (Cu), 0.19 to 0.21 (Zn), 0.79 to 0.87 (Ni), 0.47 to 0.56 (Pb).
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2012, 28; 81-93
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ formy nawozów potasowych i magnezowych na mobilność metali ciężkich w glebie lekkiej
Effect of potassium and magnesium fertilization form on the mobility of heavy metals in light soil
Autorzy:
Gebski, M.
Sommer, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/808000.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
nawozy potasowe
nawozy magnezowe
formy nawozow
nawozenie potasem
nawozenie magnezem
gleby lekkie
wlasciwosci fizykochemiczne
metale ciezkie
zawartosc metali ciezkich
mobilnosc pierwiastkow
Opis:
Changes in the mobility of Zn, Cd, Pb and Cu in medium sand soil depending on forms of salts: K₂SO₄ + MgSO₄ or KC1 + MgCl₂ were studied. Those salts were applied at varying soil pH-value (5,4; 6,2; 7,0). Studies were carried out in the leaching experiments using laboratory columns. Heavy metals were leached by simulation 600 mm of rainfall, over a 6 month periods. Leachates were collected and analysed every 200 mm portion of simulated rainfall. Concentrations of Zn, Cd, Pb and Cu in leachates showed that significant increment in the mobility of tested heavy metals took place during the first 200 mm portion of rainfall simulation. It was confirmed that applied salts caused increasing in the leachability of Cd about 35-100 times, Zn about 45-50 times, Pb about 5-10 times and Cu about 3-5 times, comparing to unfertilized soil at pH-value 5,4. Those ranges in the mobilization of heavy metals were significant lower in case of using sulphate salts than chloride salts. In case of Cd, Pb and Cu, the effect of sulphate treatments at lower pH-value (5,4) was compared to chloride-treated soil at higher pH-value (6,2). On the base of the electrical conductivity of leachates, it was concluded that changes in the mobility of heavy metals by the salts application were determinated through different dynamics of certain bases cations (particularly Ca²⁺ ) between soil solid and soil solution. The lower dynamics of Ca²⁺ ions, and consequently decreasing in heavy metals desorption by K₂SO₄ application was influenced through CaSCO₄-precipitation in soil solution.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 439
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartosc metali ciezkich w glebach roznych form geomorfologicznych terenu okolic Olsztyna
Autorzy:
Bieniek, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/794232.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gleby autogeniczne
gleby
metale ciezkie
formy geomorfologiczne terenu
okolice Olsztyna
zawartosc metali ciezkich
Opis:
Prowadzono badania nad zawartością ogólnych i rozpuszczalnych form Cu, Zn, Pb, Cd, Cr i Ni w glebach podmiejskich okolic Olsztyna usytuowanych w krajobrazie sandru wewnętrznego. Badany teren jest geomorfologicznie skomplikowany, gdyż obok piaszczystych powierzchni sandrowych występują pagórki kemowe oraz piaszczyste i gliniaste wzgórza morenowe. Na powierzchniach sandrowych występują gleby rdzawe. Wierzchowiny pagórków kemowych budują gleby rdzawe, a zbocza gleby opadowo-glejowe. Morenowe wzgórza piaszczyste budują gleby rdzawe i arenosole, a wzgórza gliniaste - gleby brunatne na grzbietach i płowe na zboczach. Stwierdzono, że sumaryczna zawartość metali ciężkich w analizowanych glebach, w największym stopniu uzależniona jest od ich składu granulometrycznego. W porównaniu do piasków fluwiglacjalnych, gliny zwałowe zawierają przeciętnie 2-krotnie więcej metali ciężkich, w tym zwłaszcza Zn, Cr i Ni. Stwierdzono występowanie podwyższonej zawartości (do I stopnia zanieczyszczenia) analizowanych pierwiastków w poziomach powierzchniowych, a w glebach brunatno- ziemnych także w podpowierzchniowych poziomach wzbogacenia (cambic, argillic).
A study was carried out to investigate the content of total and soluble forms of Cu, Zn, Pb, Cd, Cr and Ni in suburban soils in the vicinity of Olsztyn in the landscape of internal fluvioglacial surface. The location under study is geo- morphologically complex as next to the sandy outwash surfaces kame hills as well as sand and clay moraine hills are present. On fluvioglacial surface material are covered by rusty soils. The tops of kame hills are covered by rusty soils while their slopes consist of pseudogley soils. Sandy moraine hills are built of rusty soils and arenosol while the clay hills possess brown soils on tops and lessives soils on slopes. It was established that the total content of heavy metals in the analyzed soils is mainly dependent on their geochemical background. Compared to fluvi- glacial sands, boulder learns contain twice more heavy metals, particularly Zn, Cr and Ni. Presence of increased contents (to the first degree contamination level) of the analyzed elements were found in the surface horizons while in brown forest soils such increased accumulations were also found in subsurface (cambic, argillic) horizons.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 505; 59-67
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies