Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "filozofia poznania" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Władysław Tatarkiewicz. Uwagi metafilozoficzne
Władysław Tatarkiewicz. Metaphilosophical remarks
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950467.pdf
Data publikacji:
2017-04
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Władysław Tatarkiewicz i jego metafilozofia
filozofia analityczna i miejsce logiki w filozofii
filozofia wobec poznania naukowego i potocznego
klasyfikacja nauk
swoistość filozofii
Władysław Tatarkiewicz and his metaphilosophy
analytical philosophy and place of logic in philosophy
philosophy versus scientific and common sense knowledge
classification of sciences
specificity of philosophy
Opis:
Władysław Tatarkiewicz był jednym z najbardziej znaczących polskich historyków filozofii, historyków sztuki i estetyki. W rzeczywistości jednak był on nie tylko historykiem, lecz także uczonym o szerokich zainteresowaniach w zakresie filozofii systematycznej (aksjologii ogólnej, etyki, estetyki i metodologii nauk humanistycznych). W tekście poddaję pod dyskusję jego ważne metodologiczne i metafilozoficzne idee. Artykuł nie jest jednak tylko prezentacją poglądów metafilozoficznych/metodologicznych Tatarkiewicza, lecz jest także próbą rekonstrukcji jego filozoficznego stanowiska.
Władysław Tatarkiewicz was one of the most signifi cant polish historian of philosophy and historian of art and aesthetics. In reality he was not only a historian but also a scholar of broad interest in area of systematic philosophy (aesthetics, general axiology, ethics and methodology of humanities). In this paper I discuss his important methodological and metaphilosophical ideas. The article presents not only Tatarkiewicz’s metaphilosophical/methodological opinions but also tries to reconstruct specifi city of his philosophical position.
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2017, 53, 1(211); 29-48
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Who Needs Holocaust Studies? Writing Structurally, Reading Corporeally
Autorzy:
Wolski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009821.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Holocaust studies
theory of knowledge
philosophy of knowledge
corpo-reality
badania nad Zagładą
teoria wiedzy
filozofia poznania
narracje somatyczne
Opis:
W artykule bronię tezy głoszącej, że nauka o Zagładzie jako dyscyplina wytwarza szczególne napięcie pomiędzy autorem tekstów należących do tej dziedziny (badaczem) i obiektem jego narracji (badań). To napięcie, w pewnym stopniu obecne także w innych dziedzinach humanistycznych pod postacią rewaloryzacji autobiografizmu, narracji somatycznych itp., w przypadku badań nad Zagładą pozostaje w ścisłym związku z zasadniczą modalnością-gatunkiem tego rodzaju pisarstwa – świadectwem – i jego paradoksalnym wymogiem narracyjnego umieszczenia się wewnątrz własnej narracji (obecność zaświadczająca) i pozostawania poza nią (zakładana zdolność narratora do spójnej i bezstronnej opowieści). Próbując udowodnić powszechność tego paradoksu w holocaustowych narracjach historiograficznych, literaturoznawczych i innych, dochodzę do wniosku, że staje się on quasi-gatunkowym wyznacznikiem tej dyscypliny, która opierając się na wspomnianym paradoksie (sygnalizowanym m.in. poprzez proliferację kategorii takich jak np. niewypowiadalność) dąży do ustanowienia własnego badawczego języka i własnej metodologii. Choć jest to często metodologia i terminologia zbieżna z powszechnie stosowanymi narzędziami badań historiograficznych, literaturoznawczych i innych, to w ramach omawianej dziedziny zyskuje ona status narzędzi osobnych, właściwych jedynie dziedzinie Holocaust studies.
In the text I argue that Holocaust studies, to an extent, are part of the global trend within contemporary human studies to include issues such as body of the author, corporeal aspect of a narrative, and autobiographical context etc. in its theory. This trend, however in the case of Holocaust studies remains in close correlation with the paradox inscribed in the genre of a (Holocaust) testimony as the main model for any Holocaust text: being “in” and “out” of it, conveying the “objective” truth and confirming it by virtue of a witness “who was there”. Based on this observation and after quoting examples of Holocaust writing in disciplines such as historiography or literary studies, (considered as specific genres of Holocaust writing, nevertheless governed by narrative rules equal to those present within genres such as diary, novel etc.) I come to the conclusion that the paradox has become the core feature of the discipline which aims to define its own boundaries by creating a separate, yet familiar methodology and language corresponding to the paradoxical ontology of the texts it analyses.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2014, 11, 1; 53-70
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomizm analityczny
Analytical Thomism
Autorzy:
Japola, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015833.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tomizm
filozofia analityczna
tomistyczna teoria poznania
Thomism
analytical philosophy
Thomistic theory of knowledge
Opis:
The term „analytical Thomism” was coined by John Haldane of the University of St. Andrews (Scotland). Haldane characterizes analytical Thomism as „a broad philosophical approach that brings into mutual relationship the styles and preoccupations of recent English-speaking philosophy and the concepts and concerns shared by Aquinas and his followers.” In addition to Haldane, the most prominent philosophers, whose philosophical training and general philosophical perspective are rooted in English-speaking analytical philosophy but who are very much interested in the thought of Thomas Aquinas include: Peter Geach, Elisabeth Anscombe, Anthony Kenny, Norman Kretzmann, Brian Davies, Scott MacDonald, Eleonore Stump, and Christopher Martin. In the first part of the paper I consider the question whether it is possible to be both a Thomist and an analytic philosopher. I set forth reasons why the alliance between the two views does not seem to be possible and I try to make clear that such impressions are often based on misconceptions. In fact, I try to show in the paper that the alliance between Thomism and analytic philosophy may prove beneficial for both sides. The goal of the second part of the paper is to present some specific problems characteristic of contemporary analytic philosophy and to show how they are approached from a Thomistic perspective. First of all, I present Robert Pasnau's analysis of Aquinas' position on the nature of human thinking. I also argue that Aquinas' account of our knowledge of our own mental states can be an attractive alternative to currently still popular models of self-knowledge as a type of perception. On the latter accounts, introspection, which is a very special type of causal mechanism, reliably produces corresponding second-level beliefs or judgments about our first-level mental states. In this special type of observation no intermediate and fallible organ of perception is involved, and this is what guarantees the truth of second-level statements. The principal problem facing such inner sense accounts of self-knowledge is that they do not provide us with a satisfactory explanation of why a causal mechanism should always produce true statements in the case of knowledge of mental states where similar mechanisms sometimes fail in the case of external perception. It is exactly at this point, as we shall see, that Aquinas' reflective model of self-knowledge turns out to be attractive.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 321-347
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O semantycznej i formalnej teorii poznania. Ajdukiewicz – Suszko – Woleński
Autorzy:
Olech, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705783.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
metaepistemologiczny projekt Ajdukiewicza
semantyczna teoria poznania
klasyczna (subiektywna) teoria poznania
formalna teoria poznania
Husserlowska filozofia języka
Opis:
Metaepistemologiczny projekt Kazimierza Ajdukiewicza zwany „semantycz-n4 teorią poznania” postuluje, aby podchodzić do poznania od strony języka. Projekt ten zarazem uzasadnia ów analityczny postulat, wykazując, ze jeśli poznanie ma bye określone co do treści, to do poznania tak właśnie powinno się podchodzić. Podejście to pojmuje poznanie jako twór, na który składają się językowe znaczenia wyrażeń. Takie pojmowanie poznania posiada tę zaletę iż pozwala wykorzystać w epistemologii rezultaty uzyskane w metamatema-tyce do rozwiązywania pewnych tradycyjnych sporów epistemologicznych. Projekt formalnej teorii poznania przedstawił Roman Suszko. Inspiracją tego projektu była semantyczna teoria poznania Kazimierza Ajdukiewicza, której Roman Suszko nadal postać sformalizowaną. Kontynuatorem formalnoepiste-mologicznych badah Suszki jest Jan Wolehski. Pytanie, które autor artykułu stawia i na które udziela odpowiedzi, brzmi: jakie warunki winny bye spenio-ne, aby można było przejsc od klasycznej (subiektywnej) teorii poznania do teorii poznania rozumianej semantycznie, a w szczególności do jej sformalizo-wanej postaci, i aby zarazem wyniki uzyskane na gruncie semantycznej teorii poznania były równoważne wynikom uzyskanym na gruncie teorii poznania pojmowanej klasycznie?
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 425-444
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody jako podstawa światoobrazu
Autorzy:
Pleszczyński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013470.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
światoobraz
obraz świata
ewolucyjna teoria poznania
filozofia nauki
filozofia przyrody
Weltbild
picture of the world
evolutionary epistemology
philosophy of sciences
philosophia naturalis
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 306-309
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy filozofia i filozofowie są jeszcze komukolwiek potrzebni?
Нужны ли еще кому-либо философия и философы?
Are the Philosophy and Philosophers Still Needed?
Autorzy:
Zachariasz, Andrzej L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497603.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
filozofia
koniec filozofii
metafizyka
ontologia (teoria bytu)
epistemologia (teoria poznania)
hermeneutyka
kultura
nauka
religia
философия
конец философии
метафизика
онтология (теория бытия)
эпистемология (теория познания)
герменевтика
культура
наука
религия
philosophy
end of philosophy
metaphysics
ontology (the theory of existence)
epistemology (the theory of cognition)
hermeneutics
culture
science
religion
Opis:
The thesis about the end of philosophy is actual. It is declared in the situation of pragmatization of culture and underestimation of philosophical knowledge. Human world seems to be dominated by practical technical, consumer or religious way of thinking. Islamic religious fundamentalism expands its influence. The very philosophical thinking participates in pragmatization. The resignation of metaphysics, epistemology and philosophy of first principles was defined within its framework on behalf of hermeneutics or the everyday philosophy. It offers to replace philosophy with poetry or exact sciences (cognitive science or sciences of communication). The philosophy is displaced from the educational programs not only in the schools, but also in the universities. In this situation the question of whether philosophy and philosophers are still needed, seems to be particularly justified.
Тезис о конце философии актуален. Эта позиция провозглашается в атмосфере прагматизации культуры и усиления убеждения о непригодности философского знания. Кажется, что в мире человека стали преобладать техническое мышление и практическое потребительское, а также религиозное мышление. Исламский религиозный фундаментализм расширяет свое влияние. В прагматизации участвует сама философская мысль. Она же формулирует отказ от метафизики и эпистемологии, отказ от философии первых принципов, ради герменевтики или философии обыденности. Она также предлагает заменить философию поэзией или точными науками (когнитивистикой, науками об общении). Философию вытесняют из образовательных программ не только средних школ, но и ВУЗ-ов. В такой ситуации вопрос о том, нужны ли еще кому-либо философия и философы, выглядит особенно целесообразным
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2015, 15; 15-34
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjomaty i mistyfikacje, czyli o świetle i ciemnej stronie poznania. Szkic do portretu Juliana Ochorowicza
Axioms and Mystifications, or On Light and the Dark Side of Cognition: A Preliminary Sketch for the Portrait of Julian Ochorowicz
Autorzy:
SKAŁA, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046855.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Julian Ochorowicz (1850-1917), filozofia pozytywna, ethos poznania, mediumizm, spirytyzm, aksjologia
Julian Ochorowicz (1850-1917), positivism, the ethos of cognition, mediumism, spiritism, axiology
Opis:
Chociaż z technicznej myśli naukowej Juliana Ochorowicza (1850-1917) korzysta cały cywilizowany świat, w świadomości współczesnych nie pojawia się jego nazwisko jako genialnego konstruktora i pomysłodawcy idei naukowych. Celem artykułu jest przedstawienie badań dotyczących charakteru i znaczenia działalności naukowej tego wszechstronnego uczonego – teoretyka pozytywizmu i pisarza. Ochorowicz zyskał za życia uznanie wielu światowych towarzystw psychologicznych – w Wielkiej Brytanii, Nowym Jorku, Paryżu, Kolonii, Berlinie, Budapeszcie i Lipsku. W Polsce środowiska naukowe przyjmowały prace Ochorowicza (również te z obszaru nowych technologii) pobłażliwie lub skazywały je na dyskwalifikację, a samego uczonego na wykluczenie. Istnieje potrzeba zweryfikowania fałszywych ustaleń na temat istoty prac twórczych Ochorowicza, kojarzonych błędnie z romantyzmem, szarlatanerią czy brakiem naukowej poprawności. Postrzega się nader często Ochorowicza przez pryzmat okultyzmu i hipnologii, łącząc nazwisko autora rozprawy O sugestii myślowej przede wszystkim ze spirytyzmem. Ze wstępnych rozpoznań wynika, że Ochorowicz był rzecznikiem scjentyzmu i racjonalizmu, a jego ustalenia badawcze są ściśle naukowe.
The whole civilized world takes advantage of Julian Ochorowicz’s (1850-1917) technological-scientific thought, but he does not exist in the contemporary consciousness as a genius-constructor and the author of scientific ideas. The aim of the article is to present studies on the character and significance of scientific activity led by this versatile scholar—a theorist of positivism and a writer. During his life Ochorowicz gained recognition of many international psychological societies—in Great Britain, New York, Paris, Köln, Berlin, Budapest, and Leipzig. In Poland the scientific circles treated Ochorowicz’s works (also those concerning new technologies) indulgently or disqualified them and doomed the scholar himself to exclusion. There exists a need to verify false findings concerning the significance of Ochorowicz’s creative works, mistakenly associated with romanticism, charlatanism and lack of scientific correctness. Ochorowicz is very frequently perceived through the prism of occultism and hypnology, first of all connecting the name of the author of the treatise Mental Suggestion with spiritism. The initial recognition shows that Ochorowicz was an advocate of scientism and rationalism. His research findings are strictly scientific.
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 3 (119); 293-309
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies