Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "etykieta" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-35 z 35
Tytuł:
Rozwój oraz obszary zastosowań technologii RFID
Development and application areas of RFID technology
Autorzy:
Jakubski, B.
Życiak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/154168.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
identyfikacja
RFID
transponder
etykieta
identification
label
Opis:
W artykule przedstawiono historię rozwoju technologii RFID od momentu wynalezienia i zastosowania radaru do chwili obecnej. Przedstawiono przykłady pierwszych pasywnych i aktywnych systemów RFID oraz ich zastosowania. Omówiono również kontrowersje wokół technologii RFID. W drugiej części artykułu zaprezentowano obszary gospodarki w których z powodzeniem stosowana jest technologia RFID.
The paper describes the history of the RFID technology since the radar invention. There are given the examples of the very first implementations of passive and active RFID systems and their use during the Second World War. They are a basis of today's RFID systems. The progress in research on RFID occurred in the sixties of the twentieth century after invention of first integrated circuits. Then there were developed first commercial RFID systems. However, the lack of uniform standards was not conducive to strengthening the position of RFID in the economy. It was not until the last decade brought consolidation and introduction of the EPC standard, which led to reduction in prices and expanding the area of RFID technology applications. However, in various regions of the world there are still different regulations regarding ISM bands. RFID also raises a number of controversial calls and a number of voices of opposition. There are organizations warning of the danger of loss of privacy that results from RFID technology. The greatest advantage of RFID technology, that is wireless identification, is the biggest security vulnerability of our personal data. In the current technology security systems are not sufficient. The development of technology results in continuous reduction in prices of electronic devices. This factor will contribute to the development and implementation of wireless technology of identification. At the end of the paper the areas of the economy in which the RFID technology is successfully applied are presented.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2009, R. 55, nr 7, 7; 518-520
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Do kogo mówi biskup? O sposobach zwracania się do odbiorców przez biskupa Grzegorza Rysia
Autorzy:
Wojtaszek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911197.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
język religijny
komunikacja
perswazja
etykieta językowa
Opis:
W artykule omówiono sposób zwracania się do odbiorców księdza biskupa Grzegorza Rysia, biskupa pomocniczego archidiecezji krakowskiej, doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii, znanego i cenionego wykładowcy, rekolekcjonisty, duszpasterza. Analiza wybranych materiałów pozwala stwierdzić, że biskup nie ukrywa intencji, z jakimi przemawia, nie sytuuje się nad, lecz obok odbiorcy, zaznacza więź, jaka go z nim łączy, posługuje się wyrażeniami o charakterze grzecznościowym, zasadniczo buduje z odbiorcą relację równorzędną i traktuje odbiorcę jako partnera komunikacji.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 31
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DUŻA LITERA A CZŁOWIEK W POLSKIEJ EPISTOLOGRAFII
Autorzy:
Sochocka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834230.pdf
Data publikacji:
2016-08-11
Wydawca:
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Tematy:
kognitywizm
epistolografia
etykieta językowa
pragmatyka
zaimek
honoryfikatywność
Opis:
Użycie dużej litery w języku polskim wymaga uzasadnienia znaczeniowego, składniowego,grzecznościowego bądź uczuciowego. Nasuwa się pytanie czy taki drobiazg jakforma graficzna wybranych znaków w pisaniu do innych i o innych może w jakikolwieksposób kształtować naszą świadomość, wpływać na sposób myślenia o sobie i o bliźnich,a wreszcie przekładać się na relacje społeczne i międzykulturowe? Te skromne zagadnieniaantropologiczne stanowią przedmiot moich rozważań w niniejszym artykule.
Źródło:
Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2016, 3; 149-157
2353-1266
2449-7983
Pojawia się w:
Społeczeństwo. Edukacja. Język
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Całuję nogi pańskie czy kończę francuskim stylem? Uwarunkowania etykietalnych zachowań językowych w listach 2. połowy XVIII wieku (na materiale korespondencji Jędrzeja Kitowicza)
“I am kissing your feet, Sir” or “I finish in a French style”? Determinants of ceremonial linguistic behaviour in letters of the second half of the 18th century (based on correspondence of Jędrzej Kitowicz)
Autorzy:
Bizior, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590842.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
epistolary etiquette
language etiquette
linguistic politeness
etiquette formulas
letter
Kitowicz
etykieta epistolarna
etykieta językowa
grzeczność językowa
formuły etykietalne
list
Opis:
W artykule omawia się rożne aspekty stosowania dawnej etykiety językowej (grzeczności językowej) w osiemnastowiecznych listach autorstwa Jędrzeja Kitowicza (1728–1804), twórcy Opisu obyczajów za panowania Augusta III. Pisarz znany jest również jako autor zbioru listów do osób, z którymi był związany różnymi relacjami społecznymi. Przedmiotem analizy są sposoby organizacji formuł etykiety językowej wykorzystywanych w finalnym segmencie listów, w którym normy gatunkowe dopuszczają pewien zakres twórczej indywidualności. Badania koncentrują się na związku między użyciami języka a społecznymi determinantami statusu nadawcy i odbiorcy. Artykuł omawia czynniki: socjolingwistyczne, pragmatyczne, genologiczne determinujące wybór odpowiednich formuł językowych. Omawia również strukturę i wariantywność formuł etykietalnych używanych w listach do siostry Kitowicza i możnego protektora Michała Lipskiego, u którego pracował jako sekretarz i dziennikarz. Zróżnicowanie etykietalnych formuł językowych w subskrypcji listu, dbałość o ich stylistyczne ukształtowanie uznaje się w artykule za przejaw grzeczności językowej, podtrzymującej określoną relację między nadawcą a odbiorcą listów.
This article discusses various aspect of using old Polish language etiquette (linguistic politeness) in the 18th-century letters written by Jędrzej Kitowicz (1728–1804), a well known author of Custom and Culture in Poland Under the Last Saxon King (translated by Oscar E. Swan, 2016, 2018). The writer is also known as the author of many letters to people connected with him by various social relations. The subject matter of this article encompasses ways of organizing the etiquette formulas used in the construction of the final part of the letters, where the genre norms allow for some creative individuality. The analysis is focused on relation between ways of using language and social determinants of the sender’s and recipient’s status. The paper discusses factors (sociolinguistic, pragmatic, genre) determining the selection of appropriate language formulas. It also presents the structure of etiquette formulas used in the letters to Kitowicz’s sister and to his powerful protector Michał Lipski, for whom he worked as a secretary and newsman. The differentiation of language etiquette. The differentiation of language etiquette formulas in the letter subscription, the care for their stylistic shape, is recognized in this article as a manifestation of linguistic politeness, which serves to maintain specific relationship between the sender and the recipient of the letters.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2020, 19; 51-65
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwarowa etykieta językowa i religia
Rural dialect etiquette and religion
Autorzy:
Sikora, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854396.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectology
language etiquette
ethnolinguistics
religion
dialektologia
etykieta językowa
etnolingwistyka
religia
Opis:
W artykule podjęto próbę przedstawienia zależności pomiędzy licznie obecnymi w gwarze modlitewnymi formułami codziennej etykiety a tradycyjną chłopską religijnością i osadzonymi w niej: modelem wiejskiej grzeczności oraz systemem wartości i norm obyczajowych. Jak dowodzą analizy wybranych formuł grzecznościowych (quasi-religijnego powitania, pożegnania, powitania przy pracy i jedzeniu posiłków), mają one początek w kulturowym mechanizmie religijnej aksjologizacji rozmaitych sfer życia, skryptów, gestów kultury, oraz w sakralizacji pracy na roli i wszystkich obszarów związanej z nią aktywności człowieka. Należą one jednocześnie do kultury „dobrego słowa”, traktującej życzenie jako realny dar, zapewniający odbiorcy, z pomocą Boga, pomyślność, zdrowie i szczęście we wszelkich okolicznościach życia prywatnego i społecznego (nie wyłączając jedzenia i spożywania alkoholu). Artykuł reprezentuje antropologiczno-kulturowy nurt badań w dialektologii.
The article presents a relationship between prayer formulas of everyday etiquette used frequently in peasant dialects and traditional peasant religiosity, in which a model of rural politeness and a system of values and moral norms are embedded. An analysis of selected forms of address (quasi-religious welcomes, farewells and greetings at meal times and at work) shows that they originate from the cultural mechanism of the religious axiologisation of various spheres of life, scripts, gestures of culture, and from adding a sacral dimension to farming and all areas of human activity related to it. The analysed forms of address are part of the “kind word” culture that sees a wish as a tangible gift that, with the help of God, provides prosperity, good health and luck in all spheres of private and social life (including food and alcohol consumption). The paper follows the anthropological-cultural research trends in dialectology.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 247-263
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Концепт ЧЕСТИ в ритуале гостеприимства
Autorzy:
Кабакова, Галина И.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611430.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Russian linguistic etiquette
dignity
hospitality
godność
gościnność
rosyjska etykieta językowa
Opis:
The Russian concept of čest’, originally associated with remuneration for services to one’s feudal lord, used to contrast with the spiritual understanding of slava. With time, differences between the two concepts became obliterated: in Classicism they functioned as synonyms, in the Enlightenment čest’ was associated with the era in decline.With these differences in mind, the author analyzes the Teshen archive, asks how Russian peasants protect their “čest’”, and where they see it lacking. It is observed that the notion of čest’ is captured in a series of rules that constitute a peculiar unwritten code. In the context of interacting with guests, čest’ is connected with a certain order of inviting and receiving them, the giving of gift, entertaining and seating one’s guests behind the table. Proverbs also reveal a clear link between čest’ and volya (will) as another important concept of traditional Russian culture (cf. Gostyu čest’, koli volya est’ ‘Respect to the guest, if there’s a will’).Čest’ is actualized during each ceremonial reception: it involves material aspects, such as an honorable place behind the table or special food, as well as aspects of behaviour, such as inviting and welcoming the guests, respect towards them and the appropriate course of events during a ceremonial meal. The hosts demonstrate their generosity and kindness. The guests should accepts the gifts offered in order to show čest’ to their gift-givers.
Pojęcie ros. čest’, łączone początkowo w języku rosyjskim z materialnym wynagrodzeniem za usługi okazane suwerenowi, pozostawało w kontraście ze sławą jako wartością wyłącznie duchową. Z czasem różnice między nimi zacierały się: w epoce klasycyzmu pojęcia te były synonimami, w dobie Oświecenia čest’ kojarzono z odchodzącą epoką.Mając na uwadze te różnice, autorka analizuje materiały Tieszeniowskiego archiwum i stawia pytania o to, jak chłopi chronią swoją cześć, a w czym upatrują brak czci. Zauważa, że koncept czci zawiera się w szeregu prawideł, które tworzą swego rodzaju niepisany kodeks. W kontekście przyjmowania gości čest’ jest łączona z określonym porządkiem zapraszania, przyjmowania, gościńcem, ugaszczaniem, a także usadzaniem za stołem. W przysłowiach ujawnia się także wyraźny związek konceptu czci z pojęciem WOLI jako innym ważnym pojęciem rosyjskiej tradycyjnej kultury (por. Gostju čest’, koli volja est’).Pojęcie czci aktualizuje się podczas każdej uroczystości, łączy się z materialnymi przedmiotami (poczesne miejsce, specjalne potrawy), uczestnikami (gośćmi) i niematerialnymi (zapraszanie, spotkanie, szacunek, prawidłowy przebieg uczty). Gospodarz demonstruje szczodrość i życzliwość. Gość powinien przyjąć dary, tym samym okazując cześć gospodarzowi darczyńcy.
There is no abstract available for this language
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2013, 25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy etykiety językowej w wybranych podręcznikach do nauki języka polskiego jako obcego
Autorzy:
Nowakowska, Maria Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680069.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etykieta językowa
grzeczność językowa
językowy savoir-vivre
formy adresatywne
zaimki honoryfikatywne
Opis:
W artykule zostały przedstawione problemy z zakresu polsko-słoweńsko-słowackiego savoire vivrevu językowego. Autorka krótko przedstawia podstawowe sposoby zwracania się do osób drugich w trzech językach: polskim, słoweńskim i słowackim, opisując problemy rodzimych użytkowników języka z ich użyciem. Następnie zajmuje się prezentacją sposobów wprowadzania podstawowych polskich form grzecznościowych, czyli form pan/pani/państwo, w wybranych trzech podręcznikach do nauki jpjo. Podkreśla wagę i konieczność utrwalania poprawnego użycia tych form, zwłaszcza wśród Słowian.
The problems concerning Polish-Slovene-Slovak language manners are presented in this article. The author shortly describes the ways of addressing people in the three languages: Polish, Slovene, and Slovak, presenting native speakers’ problems with the usage of these forms. Then, she concentrates on the methods of introducing basic Polish honorific expressions, i.e. pan/pani/państwo in three selected textbooks for studying Polish as a foreign language. She emphasizes the importance of and the necessity to consolidate the correct use of these forms especially among Slavs.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etykieta językowa wobec osób z niepełnosprawnością. Wybrane zasady i aspekty grzeczności
Language label for people with disabilities. Selected principles and courtesy aspects
Autorzy:
Bolińska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28696584.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
etykieta językowa
grzeczność
niepełnosprawni
społeczna gra
language label
politeness
disabled
social game
Opis:
Etykieta językowa stanowi ważną część etykiety ogólnej. Tworzy katalog przyjętych w danej kulturze i w określonym społeczeństwie wzorów językowych zachowań grzecznościowych, przyporządkowanych konkretnym sytuacjom pragmatycznym. Etykieta językowa, także wobec osób z niepełnosprawnością, to wycinek grzeczności językowej, która powinna obowiązywać i dotyczyć każdego użytkownika języka. Jako przestrzeń badań jest ważna i potrzebna dlatego, że może stać czynnikiem istotnie oddziałującym na międzyludzką komunikację.
Label with a label in the general label section. Most often bought in a given culture and in a pragmatic society, assigned to specific situations. Linguistic label, also for people with disabilities, to a section of language courtesy that should apply to every language user. As important and needed, it can become a significant interpersonal communication.
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2019, 51; 243-255
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the environmental impact of single-use packaging
Autorzy:
Bałdowska-Witos, Patrycja
Idzikowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/104003.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Menedżerów Jakości i Produkcji
Tematy:
LCA
bottle
label
nap
Eco-indicator 99
butelka
etykieta
Eko-wskaźnik 99
Opis:
In recent years, there has been an increase in the consumption of disposable packaging, which has led to overloading landfills. These problems have become widely noticeable and dominant in a wide range of packaging issues in terms of environmental protection. The development of knowledge in the field of environmental protection, which has taken place in recent years, has shown that the impact of packaging should be considered throughout its life cycle, taking into account many factors that constitute environmental burdens and threats. Many companies operating in the world markets, using the standardized Life Cycle Assessment (LCA) method, conduct tests in terms of technical and material solutions with the lowest environmental impact. Therefore, this publication was to conduct environmental analysis of the life cycle of disposable food packaging based on the method of LCA. The subject of the research were bottles, caps and labels made mainly of polymeric materials: polyethylene terephthalate, polypropylene and LDPE. Eco-indicator 99 was used as the calculation procedure. The impact of the analysis objects on human health, ecosystem quality and resources was assessed. Among the examined objects, the highest level of negative influence on the environment was characteristic for the life cycle of a polyethylene terephthalate (PET) bottle. The use of recycling processes reduce the environmental impact by about 25%.
Źródło:
Quality Production Improvement - QPI; 2020, 2, 1; 229-237
2657-8603
Pojawia się w:
Quality Production Improvement - QPI
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etykieta wizerunkowa w urzędach samorządu terytorialnego
Image label in local government offices
Autorzy:
Maruszewska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1550509.pdf
Data publikacji:
2018-03-25
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa we Włocławku
Tematy:
etykieta ubioru
wizerunek
urzędnik
ubiór
strój
dress code
image
clerk
dress
outfit
Opis:
W niniejszym opracowaniu podjęta została próba przeanalizowania jak ubiór urzędnika wpływa na wizerunek instytucji samorządowej. W dalszej części artykułu wskazano jak urzędnik samorządowy powinien ubierać się do pracy, jakie stosować dodatki, czego powinien się wystrzegać. Przedstawiono, jakie regulacje pracodawca może wprowadzić chcąc wymóc na pracownikach obowiązek stosowania stroju noszonego w codziennej pracy.
This paper attempts to analyze how an employee’s actual dress code influences the image of the local government. Further, it has been indicated how a local government official should dress for work; what accessories should be avoided. Regulations possible to be implemented by an employer for obliging the employees to abide by the dress code typical for daily work have been presented.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2018, 14, 1; 120-133
1896-4087
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „robaczywych” słowach, czyli nieetycznych zachowaniach językowych w mediach
Autorzy:
Benenowska, Iwona
Morzyńska-Wrzosek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798682.pdf
Data publikacji:
2019-09-29
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
etyka językowa
etykieta językowa
agresja językowa
media
myślenie ideologiczne
depersonifikacja
metafora potoczna
perswazja
Opis:
The text is devoted to discussing examples of unethical linguistic activi-ties. The examples come mainly from performances by Jakub Wątły („Krzywe Zwierciadło”, February 14th 2017) and Jan Pietrzak (concert at „Klub Ronina”, March 21st 2016). In the cited fragments one can observe mechanisms related to, among others, depersonalization, common metaphor, reduction of the Other, aimed at Its degradation and/or ridicule. These are the result of bias of interests and ide-as, tendentiousness of depiction and emotionality of the sender.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2016, 10; 25-39
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradoksy etykiety językowej (Wieloznaczność i wielofunkcyjność wyrazów i form)
Paradoxes of the Linguistic Etiquette (Ambiguity and Multifunctionality of Words and Forms)
Autorzy:
Sosnowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953528.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etykieta językowa
akt mowy
wulgaryzmy
eufemizmy
linguistic etiquette
act of speech
vulgarisms
euphemisms
Opis:
The paper consists of two parts. The first one discusses the ways to use such words as please, thank you, sorry, sir, madam, which are attributed with a polite function. They may also occur in neutral statements or in those with an emotionally negative tone. The second part contains remarks on the suitability or unsuitability of vulgarisms in the Polish language.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 125-134
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wszystkiego najlepszego i połamania czego?
Autorzy:
Stryjecka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680648.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etykieta językowa
grzecznościowe akty mowy
polskie i włoskie formuły życzeń
nauczanie jpjo
komunikacja międzykulturowa
Opis:
Autorka artykułu z punktu widzenia nauczyciela jpjo przygląda się życzeniom jako aktowi mowy, okazjom do składania życzeń i formułom życzeń właściwym językowi polskiemu i włoskiemu, podobieństwom i różnicom między dwiema kulturami i językami. Poznawanie kultury jest wpisane w poznawanie języka, może je także ułatwiać lub utrudniać.
From the point of view of a teacher of Polish as a foreign language, the author concentrates on wishing as a speech act. She aims to show the similarities and differences between expressing wishes in Polish and Italian, focusing on contexts of that type of spoken and written language performance, typical words and expressions. Moreover, the author tries to answer the question of how the knowledge of culture affects the process of studying a language, and whether knowing culture codes typical for a certain society encourages or discourages the learners.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola werbalnych formuł etykiety językowej w listach (na materiale z lat 1750–1860)
The role of verbal politeness formulas in letters (1750–1860)
Autorzy:
Pawłowska, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595600.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the story of Polish language
letters
linguistic etiquette
historia języka polskiego
listy
etykieta językowa
Opis:
This article discusses the role of verbal politeness formulas in epistolography from the second half of the 18th century and the fi rst half of 19th century. The authentic letters have been chosen from various classes of writers: landed gentry, bourgeoisie, soldiers, literary and artistic circles. The paper analyses opening and closing acts of linguistic etiquette in this letters. There are also comparisons with pointers in model letter-writers published in analysed period. Conventional verbal formulas, contrary to recommendations included in these letter handbooks, were still commonly used in letter closings. There were very rarely used in salutations, which was also continuation of Old Polish epistolographic tradition.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2013, 12; 153-163
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska grzeczność językowa – dawniej i dziś
Polish language politeness – then and now
Autorzy:
Sikora, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433490.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
linguistic etiquette
language of the young generation
pragmalinguistics
etykieta językowa
język młodego pokolenia
pragmalingwistyka
Opis:
Polska grzeczność językowa – dawniej i dziś Tekst omawia najważniejsze zmiany w polskiej etykiecie językowej, dokonujące się głównie za sprawą zwyczajów językowych młodego pokolenia Polek i Polaków. Autor konfrontuje je z tzw. tradycyjną polską grzecznością językową i wskazuje na fundamentalną zmianę w modelu grzeczności, polegającą na zmianie orientacji: z nastawienia na TY (na rozmówcę) na nastawienie na JA (na nadawcę). Wśród najważniejszych czynników zmian wymienia i omawia egalitaryzm grzecznościowy i dążenie do skracania dystansu pomiędzy uczestnikami komunikacji, przyspieszenie cywilizacyjne, kult młodości, emancypację kobiet i ogólną amerykanizację (makdonaldyzację) stylu życia – powiązaną z wpływami postmodernizmu.
Polish language politeness – then and now The paper discusses the major changes that have occurred in Polish linguistic etiquette and that have resulted mainly from the changing communication styles of young Poles. The author juxtaposes these changes with the so-called traditional language politeness in Polish and points to a fundamental transformation in the politeness model that involves a change in the orientation from You (the hearer) to I (the speaker). Among the most significant factors that have influenced this shift we address the following: politeness egalitarianism, the tendency to remove distance between interlocutors, speeding civilisation development, the cult of youth, women’s emancipation, as well as the Americanization (McDonaldization) of lifestyle, related to the influence of postmodernism.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2023, 6, 6; 35-48
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapłański savoir-vivre. Między tradycją a nowoczesnością
Autorzy:
Krawczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927607.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
ksiądz
protokół dyplomatyczny
savoir-vivre
etykieta
kultura zachowania
priest
diplomatic protocol
etiquette
culture of
behavior
Opis:
The priest as a public person must not forget that his daily concern for the culture of the spirit should be complemented by body culture. Being among the lay faithful, the clergyman remains the person to whom special attention is paid to behavior and manner of being. A priest who is able to properly manifest his virtues, and above all, love of neighbor, opens access to every groups of people. The instructions contained in the article are a reminder of the rules of the protocol and the ability to behave properly on a daily basis in situations where the priest finds himself.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2019, 26; 189-201
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Do czego służą opakowania – dwa wymiary funkcji w projektowaniu opakowań
Two functional dimensions for the packaging design
Autorzy:
Wszołek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593490.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Communication design
Design opakowań
Etykieta
Funkcja opakowania
Projektowanie komunikacji
Wzornictwo opakowań
Form design
Packaging design
Shape
Opis:
Projektowanie opakowań jest zwyczajowo kojarzone ze sztukami projektowymi, ze szczególnym uwzględnieniem kreacji w wymiarze wizualnym i technicznym, co z założenia jest ujęciem wysoce fragmentarycznym. Wciąż brakuje badań na temat sposobu postrzegania opakowań przez końcowych użytkowników. Przedmiotem niniejszego artykułu jest próba potwierdzenia zależności funkcjonalnej w obszarze wzornictwa opakowań. Główną tezą, wynikającą z dotychczasowych ustaleń empirycznych, jest wyróżnienie dwóch wymiarów funkcji dla gotowego opakowania. Celem pracy jest wykazanie zależności między formą opakowania a etykietą opakowania – zakłada się bowiem, że etykieta opakowania spełnia inne funkcje niż forma opakowania, co ma bardzo poważny wpływ na proces projektowy i proces zarządzania wzornictwem (design management).
Packaging design is usually associated with design arts, with particular emphasis on creation in the visual and technical dimensions, which is by definition a highly fragmented approach. There is still a lack of research on how end users perceive packaging. The subject of this article is the attempt to confirm the functional dependence in the field of packaging design. The main thesis, resulting from the previous empirical findings, is the distinction of two dimensions of the function for the finished packaging. This is a functional relationship between the form of the packaging and the packaging label – as it turns out, the packaging label fulfills other functions than the packaging form, which has a very serious impact on the design process and the design management process.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2019, 380; 140-160
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etykieta językowa w Listach na wyczerpanym papierze Agnieszki Osieckiej i Jeremiego Przybory
Language etiquette in ‘Letters on exhausted paper by Agnieszka Osiecka and Jeremi Przybora’
Autorzy:
Klepacka, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459185.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
language etiquette
letters
correspondence
speech acts
Agnieszka Osiecka
Jeremi Przybora
etykieta językowa
listy
korespondencja
akty mowy
Opis:
Article ‘Language etiquette in Letters on exhausted paper by Agnieszka Osiecka and Jeremi Przybora’ is a linguistic analysis of about 100 letters of correspondents. Speech acts presented in this correspondence include: addressees’ formulas, requests, thanks, compliments and farewell acts. This article mentions the names and research of eminent linguists, such as Małgorzata Marcjanik, Krystyna Data or Eugeniusz Grodziński. It is worth noting that the courtesy formulas conceived by the correspondents express the ties between them, creating the appearance of direct contact.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2018, 13; 25-31
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etykietowanie odpadów niebezpiecznych. Wyłączenia podmiotowe i przedmiotowe
Labeling of hazardous waste. Subject and objective exclusions
Autorzy:
Haładyj, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143590.pdf
Data publikacji:
2022-03-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
etykieta na opakowania odpadów niebezpiecznych
magazynowanie odpadów
odpady niebezpieczne
hazardous waste label
waste storage
hazardous waste
Opis:
Od 1 stycznia 2021 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla magazynowania odpadów, określające szczegółowe wymagania, które muszą spełnić miejsca magazynowania odpadów. Cel niniejszego opracowania stanowi analiza przepisów o etykietowaniu odpadów niebezpiecznych pod kątem zakresu podmiotowego i przedmiotowego adresatów zobowiązanych do umieszczania etykiet oraz zwolnionych z tego obowiązku. Pozwala ona stwierdzić, że w wyniku wyłączenia znacznej grupy podmiotów spod obowiązku stosowania etykiet cele omawianego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte.
From January 1, 2021, the Regulation of the Minister of Climate of September 11, 2020 on detailed requirements for the storage of waste, specifying detailed requirements that must be met by waste storage places, applies. The aim of this study is to analyze the provisions on labeling hazardous waste from the perspective of the personal scope of addressees obliged to place labels and those exempt from this obligation. As a result of the exclusion of a significant group of operators from the labeling of hazardous waste, I consider that the objectives of this regulation cannot be achieved.
Źródło:
Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska; 2022, 1; 1-15
2451-3431
Pojawia się w:
Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieetyczna, niegrzeczna czy nieregulaminowa komunikacja? Poszukiwanie kryteriów oceny wypowiedzi poselskich
Unethical, Impolite or Unprincipled Communication? Searching for Criteria for Evaluation of mps Statements
Autorzy:
Benenowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798604.pdf
Data publikacji:
2019-10-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
komunikacja; etyka; etykieta językowa; komunikatywizm; aksjolingwistyka; wypowiedź poselska
language; communication; ethics; etiquette; communicativism; axiological linguistics; MPs statement
Opis:
Tekst jest poświęcony analizie wypowiedzi poselskich. Źródłem materiału badawczego były zapisy przebiegu posiedzeń Komisji Etyki Poselskiej publikowane na stronie internetowej Kancelarii Sejmu VIII kadencji (od 10 stycznia (nr 48) do 14 czerwca 2018 r. (nr 56)). Celem artykułu jest próba doprecyzowania norm, odnalezienia sposobu kwalifikowania sposobów komunikacji naruszającej określone zasady. Opis przykładowych wypowiedzi osadzono wparadygmacie badawczym komunikatywizmu i aksjolingwistyki. Treści zawarte w tekście zostały uporządkowane w następujący sposób: wstęp, charakterystyka materiału badawczego, przedstawienie zbioru zasad stanowiących punkt odniesienia dla prowadzonych analiz, opis metody badawczej, prezentacja wybranych przykładów, wnioski. Zauważono m.in., iż wypowiedzi poddawane ocenie, kwestionowane przez odbiorców odnoszą się niekiedy do rzeczywistości w sposób uogólniony, z użyciem negatywnie nacechowanych etykietek, dotyczą treści niezweryfikowanych oraz często naruszają dobre imię przeciwnika politycznego.
The text is devoted to an analysis of statements uttered by Members of Parliament (MPs). The source of the material was some records of the Committee for MPs Ethics meetings published on the website of the Sejm Office of the 8th terms (as of 10 January till 14 June 2018 (no 56)). The aim of the paper is an attempt at delineating norms as well as finding out ways of qualifying communication that breaches certain rules. The description of sample statements is embedded in the research paradigm of communicativism and axiological linguistics. The analysis has been organized as follows: introduction, characteristics of the material, presenting a set of rules that make a point of reference for the analyses under investigation, a description of the research method, and, finally, the presentation of select samples and conclusions. On the basis of the study it has been observed that the examined statements, questioned by the addressees, sometimes make reference to reality on a general level, with the use of negatively charged labels, concern unverified contents and, frequently, besmirch the political opponent's good name.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 6; 7-28
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co razi studentów polonistyki w językowych zachowaniach grzecznościowych Polaków?
What Irritates the Students of Polish Philology in Poles Language Polite Behavior
Autorzy:
Piotrowicz, Anna
Witaszek-Samborska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882847.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
grzeczność językowa
etykieta językowa
świadomość językowa
kultura komunikacji
linguistic politeness
language label
linguistic awareness
culture of communication
Opis:
Artykuł dotyczy świadomości językowej i komunikacyjnej młodego pokolenia Polaków w zakresie językowej etykiety. Autorki analizują wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród 100 studentów filologii polskiej. Okazuje się, że doceniają oni wagę grzeczności językowej. Razi ich zarówno jej brak, jak i nadmiar. Zwracają też uwagę na niewłaściwą leksykę w komunikacji językowej, czyli słownictwo nieadekwatne do sytuacji oraz wulgaryzmy i przekleństwa. Brak grzeczności zauważają w różnych sytuacjach – codziennych oraz oficjalnych (w mediach), nie tylko u rówieśników, ale i u osób starszych.
This article applies to language and communication awareness of the young generation of Poles in the field of linguistic label. The authors analyze the results of a survey conducted among 100 students of Polish philology. It turns out that they appreciate the importance of linguistic politeness. Irritates them both lack and excess of it. They also point out the wrong vocabulary in language communication, i.e. vocabulary inadequate to the situation and the vulgarisms and curses. Lack of politeness they notice in different situations – everyday and formal (in the media), not only in their peers, but also in the elderly.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 181-192
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Exploring the factors influencing energy efficiency in the Greek hotel sector
Autorzy:
Tourkolias, Christos
Kontogianni, Areti
Damigos, Dimitris
Skourtos, Michalis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1429910.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centrum Badań i Innowacji Pro-Akademia
Tematy:
energy label
energy efficiency
energy behaviour
hotel industry
implicit discount rate
etykieta energetyczna
efektywność energetyczna
energia
przemysł hotelarski
Opis:
The current paper aims at enhancing the existing literature of studies discussing the parameters, which formulate the phenomenon of the energy efficiency gap in hotels. Specifically, the obtained outcomes, as resulted by the conduction of a stated preference survey are presented and discussed. The survey was carried out on a representative sample of hotels in Greece in the context of the “Consumer Energy Efficiency Decision making (CONSEED)” project. Emphasis was given on various issues related to the energy efficiency gap, such as the impact of EU labelling scheme, the linkage of the pro-environmental behaviour with the willingness to invest in more energy-efficient technologies and equipment, the lack of information about electricity prices and the imperfect understanding of energy operating costs. The findings of the survey can be used to explain the role of the behaviour in the decision-making procedures for the further promotion of energy efficiency. Theoretical models can be developed with the collected data to examine the energy efficiency gap phenomenon and to quantify the contribution of different factors to its formulation including the calculation of the implicit discount rate. Finally, the design of more effective policies can be supported with the findings of the paper maximizing the private and social benefits, which are associated with the purchase of energy-efficient technologies and equipment in the hotel sector.
Źródło:
Acta Innovations; 2020, 37; 5-20
2300-5599
Pojawia się w:
Acta Innovations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drodzy Redaktorzy, Hej!, Szanowni… Grzecznościowe formuły inicjalne używane na Facebooku w grupie dyskusyjnej dla korektorów i redaktorów językowych
Drodzy Redaktorzy, Hej!, Szanowni… Inicial polite phrases used in the Facebook group for proofreaders and language editors
Autorzy:
Ginter, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20679081.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etykieta
grzeczność językowa
formuły powitalne
formy adresatywne
korektor
redaktor
etiquette
politeness in language
greetings formulas
addressative forms
proofreader
editor
Opis:
W artykule przedstawiono, jaki stosunek do norm grzecznościowych prezentują korektorzy i redaktorzy językowi konwersujący ze sobą w zawodowej grupie dyskusyjnej (najbardziej reprezentatywnej spośród grup skupiających redaktorów i korektorów) na portalu społecznościowym Facebook. Badany materiał pochodzi przede wszystkim z kwietnia i maja 2021 r. i obejmuje zwroty adresatywne oraz formuły powitalne — ze szczególnym uwzględnieniem formuły witam. Ponadto omówiono preferencje przedstawicieli tej grupy zawodowej dotyczące wyboru typu relacji (na ty czy na pan/pani). Analiza materiału pozwala wysnuć wniosek, że członkowie samopomocowej społeczności redaktorów i korektorów chętniej niż w innych grupach wybierają relację na pan/pani (choć nadal można obserwować przewagę relacji na ty) i najczęściej rezygnują z tradycyjnych powitań i formuł adresatywnych.
This article presents how the politeness norms are followed by proofreaders and language editors who are talking to each other in a professional discussion group (the most representative among the groups for editors and proofreaders in Poland) on the Facebook social networking site. The material comes mainly from April and May 2021 and includes addressative forms and greetings formulas — with particular emphasis on the phrase witam. Moreover, there are discussed the preferences of this professional group’s representatives regarding the choice of the type of relationship (per ty ‘you’ or per pan/pani ‘sir/madam’). The analysis of the material allows us to conclude that members of the self-help community are more likely than in other groups to choose the per pan/pani relationship (although still with the advantage of the per ty relationship) and most often give up traditional greetings and addressative formulas.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2022, 56; 255-267
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe oraz pozawerbalne wyróżniki XIX-wiecznego savoir-vivre’u i rozmów salonowych w opowiadaniu Stefanii Ulanowskiej Babie lato
Linguistic and non-verbal features of 19th-century savoir-vivre and living room conversations in the short story Babie lato BY Stefania Ulanowska
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031200.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
etykieta językowa
dziewiętnastowieczna polszczyzna
kultura szlachecka wieku dziewiętnastego
language etiquette
nineteenth-century Polish
nobility culture of the nineteenth century
Opis:
The article discusses linguistic and non-verbal features of 19th-century savoir-ivre. Babie lato [Indian Summer] by Stefania Ulanowska (1839–?), the source text under scrutiny, is a 21-page short story, which has most probably never come out in print. There are four conversation situations in the text: 1) a symmetrical setup (the interlocutors have equal social status and comparable pragmatic rank), 2) a symmetrical setup with asymmetrical features, related to the conversation between a man and a woman, 3) a less distanced asymmetrical setup, where the participants of the conversation are the mother and children, 4) a full asymmetric setup, in which the mistress of the house addresses the maid. The short story moreover features non-verbal etiquette features, such as a man tipping over his hat when he sees a woman and a man kissing a woman’s hand. The characteristics of etiquette observed in Babie lato are a supplement to the deliberations on savoir-vivre in the 19th century and confirm the changes that took place at that time in terms of courtesy in comparison with the old Polish period. They are also a testimony to the old culture of the nobility, transferred to bourgeoisie houses.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2020, 20; 289-299
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of museum labels description
Autorzy:
Karpiewska, Anna
Iwan, Dariusz
Szymroszczyk, Przemysław
Lenard, Ewa
Halama, Marek
Pluta, Dominika
Dobosz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171587.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
museum
museum collections
exhibit
description of the exhibit
label
muzeum
kolekcje muzealne
eksponat muzealny
opis eksponatu muzealnego
etykieta muzealna
Opis:
The aim of the study was to analyse the content of museum labels from various periods in terms of their usefulness in creating new labels for exhibits included in museum collections. Nearly 5,000 museum labels from the years 1811 to 2017 were reviewed, for exhibits at the Museum of Zoology of the Polish Academy of Sciences in Warsaw, Herbarium of the University of Wroclaw, and the Museum of Forensic Medicine at the Medical University of Wroclaw. On the basis of the collected information, an attempt was made to develop a ‘universal label’template, including a range of necessary information from the point of view of managing and maintaining the accessibility of the relevant collection.
Źródło:
Opuscula Musealia; 2019, 26; 143-156
0239-9989
2084-3852
Pojawia się w:
Opuscula Musealia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specification of selected honorifics in relation to the general Polish standard in the written Polish as a heritage language in Ukraine (using the material of the Polish-language Gazeta Polska Bukowiny periodical)
Specyfika wybranych form grzecznościowych na tle normy ogólnopolskiej w pisanej odmianie polszczyzny odziedziczonej na Ukrainie (na materiale polskojęzycznej „Gazety Polskiej Bukowiny”)
Autorzy:
Krawczuk, Ałła
Wosik, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680355.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etykieta językowa
polszczyzna odziedziczona
polszczyzna pisana
norma językowa
interferencja
linguistic etiquette
Polish as a heritage language
written Polish language
linguistic norm
interference
Opis:
W artykule na materiale tekstów „Gazety Polskiej Bukowiny” reprezentujących pisaną odmianę polszczyzny odziedziczonej na Ukrainie przeanalizowano swoiste na tle skodyfikowanej normy ogólnopolskiej formy grzecznościowe w zakresie sposobów zwracania się do adresata, składania gratulacji i życzeń, podziękowań, a także używania słów pan/pani przed antroponimami w strukturach nieadresatywnych tekstów informacyjnych. Ujawniono przyczyny trwałości tych form w małej wspólnocie komunikatywnej: interferencja z języków wschodniosłowiańskich, oddziaływanie uzusu ogólnopolskiego, tradycyjność określonych struktur na tych trenach, także szereg czynników pozajęzykowych – np. chęć szczególnego wyrażania szacunku wobec odbiorcy, ocieplania z nim relacji, ekonomiczność wyrażeń językowych, wreszcie akceptowalność swoistych jednostek etykietalnych w ramach wspólnoty.
In this article, the author analyses honorifics in relation to the codified general Polish norm in terms of the modes of addressing people, congratulating and well-wishing, as well as the use of the words “pan/pani” (sir/ma’am) in front of anthroponyms in non-addressable structures of information texts, on the basis of the texts of the Gazeta Polska Bukowiny periodical which represent the written version of Polish as a heritage language in Ukraine. The author reveals the reasons for the persistence of those forms among the small linguistic community: instances of interference from East Slavic languages; influence of the general Polish usage; the traditions of specific structures in those areas; as well as a series of extra-linguistic factors, e.g. the intention to express respect towards a recipient, warming relations with them, the efficiency of linguistic expressions, and, finally, the acceptability of specific etiquette units within a community.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 311-328
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafora. Immanentna cecha języka poetyckiego czy uniwersalna etykieta językowa?
A metaphor. An immanent feature of the language of poetry or a universal linguistic label?
Autorzy:
Sokólska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124241.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
innowacyjność
etykieta językowa
metafora
konwencjonalizacja
tekst poetycki
tekst naukowy
innovativeness
a linguistic label
a metaphor
conventionalization
a poetic text
a scientific text
Opis:
The article is an attempt at answering the question about the function of metaphors and their formal-semantic shape mainly in poetic and scientific texts. The comparative analysis being carried out proves that metaphorical conjunctions occur in both variants of utterances but their stylistic function, frequency and a degree of conventionalization are of a different character. Innovative and strongly individualized metaphors are characteristic of poetry whereas for the language of science – mainly metaphors considerably standardized based on system models and structures whose genetic innovativeness we are no longer aware of; rarely innovative metaphors. Therefore it seems unauthorized to treat metaphors as universal linguistic labels typical of each kind of utterance unless we understand such universality in a slightly narrower sense, i.e., as “useful, usable, suitable, helpful”.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 239-256
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pewnym sposobie użycia form deminutywnych w języku rosyjskim XVII – pocz. XVIII wieku
On a certain way of using diminutive forms in 17th – early 18th century Russian
Autorzy:
Iacovou, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127893.pdf
Data publikacji:
2022-02-03
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
deminutivum
hipokoristicum
sufiks
derywat
rzeczownik apelatywny
etykieta epistolarna
korespondencja prywatna
diminutive noun
hypocoristic noun
suffix
derivative
appellative noun
epistolary etiquette
private correspondence
Opis:
Artykuł poświęcony jest omówieniu sufiksalnych apelatywnych rzeczowników deminutywnych nazywających osoby, występujących w formułach etykietalnych rosyjskiej korespondencji prywatnej pochodzącej z okresu od XVII do początku XVIII wieku. Zaprezentowana została definicja zdrobnień, przy czym szczególną uwagę zwrócono na modyfikację znaczenia derywatów przez wyodrębniane w ich strukturze sufiksy. Deminutiva, pozbawione często znaczenia małości, wyróżniają się odcieniem ekspresyjności przy jednoczesnym posiadaniu znaczenia pieszczotliwego bądź pogardliwego. Nazwy hipokorystyczne z zasady określały odbiorcę i członków jego rodziny, a pogardliwe – samego nadawcę i jego bliskich. Formalnymi wykładnikami rzeczowników deminutywnych były przede wszystkim przyrostki -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. Wyjątkowo interesująco przedstawia się historia rodzaju derywatów z sufiksem -ишк-
The author discusses suffixal appellative diminutive personal nouns which appeared in the etiquette formulations of Russian private correspondence dating from the 17th – early 18th century. The definition of the diminutives has been presented, with particular attention paid to the modification of the meaning of derivatives by isolating the suffixes in their structure. The same diminutive, when used to describe people, can have both a hypocoristic and a contemptuous meaning. Hypocoristic names, as a rule, define the recipient and his/her family members, while the contemptuous names describe the sender and their relatives. The most common suffixes are: -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. The history of the type of derivatives with the suffix -ишк- is particularly interesting.
Źródło:
Językoznawstwo; 2021, 15; 317-324
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Upadam do nóg JWW Pana Dobrodzieja… O formułach gestycznych w epistolografii polskiej XVIII wieku
Upadam do nóg JWW Pana Dobrodzieja [I am throwing myself at the Most Illustrious Sir Benefactor’s feet…]. On the formulae referring to gesticulations in Polish 18th-century epistolography
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945048.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
epistolografia
etykieta językowa
formuła
formuła gestyczna
polszczyzna XVIII wieku
epistolography
linguistic politeness
formula
gesticulation-related formula
Polish language in the eighteenth century
Opis:
Przedmiotem opisu i analizy są występujące w epistolografii XVIII wieku formuły gestyczne, czyli językowe ekwiwalenty określonych gestów i zachowań grzecznościowych. Zakres obserwacji został zawężony do formuł gestycznych sytuowanych w zakończeniach listów. Materiał egzemplifikacyjny pochodzi z trzystu pięciu rękopiśmiennych, niepublikowanych i dotąd nieanalizowanych pod tym kątem listów, pisanych przez kilkudziesięciu autorów, przedstawicieli szlachty i magnaterii. W zgromadzonym materiale wystąpiły typowe dla XVIII wieku struktury formuliczne, takie jak np. upadać do nóg, ściskać nogi czy kłaniać uniżenie, ale też wiele innych, mniej rozpowszechnionych, np. brać śmiałość upaść do nóg. Sposób użycia opisywanych formuł determinowały określone uwarunkowania tekstowe, społeczne i chronologiczne. Postać formalna formuły zależała od miejsca w strukturze listu, tj. od tego, czy formuła występowała w kompleksie formuł finalnych, czy jako osobny dopisek z pozdrowieniami (niektóre formuły występowały tylko w dopiskach, np. kłaniać uniżenie). Na kształt językowy formuły oddziaływały też czynniki społeczne, np. formuły w listach do króla charakteryzowały się znaczną ozdobnością. Zakres stosowania niektórych konstrukcji znacząco poszerzył się w ciągu XVIII wieku, co wiązało się z osłabieniem ich elitarnego charakteru.
The description and analysis focus on the formulae referring to gesticulations, or expressive bodily movements, i.e. the linguistic equivalents of certain polite gestures and behaviours, in 18th-century epistolography. The scope of research has been narrowed down to the gesticulation-related formulae present in the closing part of a letter. The sample material consists of 305 handwritten letters, which have not been published or analysed in this context until now. They were written by several dozen authors, members of the nobility and magnates. The material collected for this paper includes certain typical 18th-century formulaic structures, such as upadać do nóg [to throw oneself at another’s feet], ściskać nogi [to hug another’s legs] or kłaniać uniżenie [to bow humbly] as well as less common phrases e.g. brać śmiałość upaść do nóg [to dare to throw oneself at another’s feet]. The manner in which the described formulae were used was determined by specific textual, social and chronological circumstances. The formal shape of a formula depended on its location within the letter structure, i.e. if the formula was a part of the set of the closing formulae or a separate postscript with greetings (some formulae occurred only in postscripts e.g. kłaniać uniżenie [to bow humbly]). The linguistic shape of a formula was also influenced by the social component e.g. formulae in letters to the king were more ornamental. Some structures gained a much broader scope of application across the 18th century, which was related to the weakening of its elitist character.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2021, 69; 115-134
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samodoskonalenie xiu shen – naśladownictwo wzoru osobowego junzi w Analektach
Self-Cultivation Xiu Shen—Imitation of Personal Model Junzi in Analects
Autorzy:
Pejda, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879583.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Konfucjusz
Analekta
samodoskonalenie
xiao – miłość synowska
de – cnota
norma li
etykieta
rytuał
Confucius
Analects
self-cultivation
xiao – filial piety
de – virtue
norm li
etiquette
ritual
Opis:
Artykuł prezentuje, wyrażone w tekście Analektów i przypisywane Konfucjuszowi poglądy dotyczące samorozwoju moralnego, który prowadził do osiągnięcia idealnego stanu moralnego junzi. Pierwsza część tekstu zawiera także analizę dwóch pojęć: de – cnoty oraz xiao – posłuszeństwa. Według autorki obydwa koncepty są punktem wyjścia rozwoju osoby moralnej opisanej w Analektach. De – cnota – to cecha wrodzona, którą otrzymuje człowiek od nieba (tian), podczas gdy xiao – posłuszeństwo wobec rodziców, starszych i przełożonych – to zachowanie wpojone podczas wczesnych etapów edukacji moralnej.  W dalszej części omówione zostały trzy etapy samodoskonalenia, które polega w dużej mierze na przyswajaniu i postępowaniu zgodnie z normami obyczajowymi li. Pierwszy etap polega na postępowaniu zgodnie z normami li, bez żadnych możliwości odstępstw od nich. Kolejny etap dopuszcza drobne odstępstwa od postępowania zgodnego z normami li, etap końcowy zaś to osiągniecie statusu junzi – ideału moralnego, dla którego normy li nie stanowią już ograniczenia, ponieważ stają się częścią naturalnego postępowania.
The following paper presents Confucius’ view on self-cultivation. The paper also contains analysis of two concepts: de  – virtue and xiao – filial piety. The author argues that those two concepts are basis for moral development as described in Analects. De is inborn, given by tian (heaven) whilst xiao, obedience towards parents and relatives, is aquired by proper education. Furher, the paper outlines three stages of self-cultivation which, in Analects, is learing how to behave morally and according to norms li . First stage of cultivation means that one follows li without any alteration, second stage – one can apply them knownig that some changes can be made. The third stage – junzi stage means that norms li no longer limit a moral person. Junzi follows them because it is his ren nature.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 9; 91-118
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The changing role of protocol in the 21st century’s diplomacy and international relations
Ewolucja roli protokołu w dyplomacji i stosunkach międzynarodowych XXI wieku
Autorzy:
Hossó, Nikoletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340553.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
protokół
dyplomacja
etykieta
zdolność adaptacji
stosunki międzynarodowe
wydarzenia online i hybrydowe
obyczaje społeczne
protocol
diplomacy
etiquette
social manners
adaptability
international relations
online and hybrid events
Opis:
Protocol has long been considered to be the set of international courtesy rules primarily rooted from the French and Spanish royal courts of the 16–18th century. It has recently become a means of subconscious persuasion not only in diplomacy but also in the business and social world. These long-established rules facilitate not only the official representatives of nations but also for their people their co-existence in peace and harmony. It creates space, and sets the framework where offline and online interactions may take place. One of the most significant instruments that makes complex and delicate mechanisms of foreign policy work successfully. The year of 2020 brought many changes we all must face and react to. Protocol itself and protocol professionals are not exempt. Meetings, delegation programs, conferences and all official and social engagements have become unconventional to the end. The rise of online and hybrid events demands the skill of adaptability both in international relations and in protocol. The present article aims to briefly examine protocol by definitions and to show its complexity from a scientific perspective. Protocol as applied interdisciplinary science: an innovative approach initiated by a professional expert having elaborate practical experience in the field.
Protokół od dawna uważany jest za zbiór międzynarodowych reguł kurtuazyjnych wywodzących się z francuskich i hiszpańskich dworów królewskich XVI–XVIII w.. W ostatnim czasie stał się narzędziem podświadomej perswazji nie tylko w dyplomacji, ale także w biznesie i świecie społecznym. Te od dawna ustalone zasady ułatwiają nie tylko oficjalnym przedstawicielom narodów, ale także ich ludowi współistnienie w pokoju i harmonii. Tworzy przestrzeń i wyznacza ramy, w których mogą zachodzić interakcje offline i online. Stanowi jeden z najważniejszych instrumentów, dzięki którym z powodzeniem funkcjonuje złożony i delikatny mechanizm polityki zagranicznej. Rok 2020 przyniósł wiele zmian, z którymi wszyscy musimy się zmierzyć i na które musimy zareagować. Sam protokół i specjaliści od protokołu nie są z nich wyłączeni. Programy delegacji, konferencje i wszelkie oficjalne i towarzyskie spotkania stały się niekonwencjonalne. Rozwój wydarzeń online i hybrydowych wymaga umiejętności adaptacji zarówno w stosunkach międzynarodowych, jak i protokołach. Niniejszy artykuł ma na celu krótkie zbadanie protokołu według definicji i ukazanie jego złożoności z naukowego punktu widzenia. Protokół jako interdyscyplinarna nauka stosowana: innowacyjne podejście zapoczątkowane przez profesjonalnego eksperta posiadającego praktyczne doświadczenie w tej dziedzinie.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 18, 1; 114-131
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mówić dyplomatycznie
To speak diplomatically
Autorzy:
Świątek, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441189.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
mówić dyplomatycznie
etykieta językowa
grzeczność językowa
pozytywne i negatywne strategie grzecznościowe
zasada kooperacji
speaking diplomatically
say something diplomatically language politeness
positive and negative politeness strategies
cooperative principle
Opis:
Wszyscy rozumiemy istotę wyrażenia mówić/powiedzieć coś dyplomatycznie. Wielki Słownik Języka Polskiego podaje dwa zasadnicze komponenty znaczeniowe tego wyrażenia: powiedzieć coś (1) grzecznie i (2) wymijająco. W artykule staram się odpowiedzieć na pytanie jakie są podstawowe mechanizmy językowe pozwalające ocenić wypowiedź jako dyplomatyczną. Mechanizmy te to z jednej strony mechanizmy grzeczności językowej: pozytywne i negatywne strategie grzecznościowe w ujęciu Brown i Levinsona oraz, z drugiej strony, swoiste gry językowe oparte na Zasadzie Kooperacji Grice’a. Dodatkowo zwracam też uwagę na inne marginalne mechanizmy, których nie da się zanalizować na podstawie grzeczności i gier językowych.
The basic meaning of the phrase speak/say something diplomatically is intuitively understood by all of us. Those intuitions are rendered in dictionaries by saying something (1) politely, and (2) evasively. The article is an attempt to answer the question what are the underlying language mechanisms that allow us to evaluate an utterance as diplomatic. Those mechanisms are on the one hand positive and negative politeness strategies as postulated by Brown & Levinson, and on the other hand, specific language games based on the Gricean Cooperative Principle. Additionally, some other marginal mechanisms involved in diplomatic speech are also analysed.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2015, 17; 134-156
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proza Olgi Tokarczuk jako wyzwanie dla tłumacza: notatki na marginesach ukraińskiego przekładu powieści Księgi Jakubowe
Olga Tokarczuk’s prose as a challenge for the translator: notes on the margins of the Ukrainian translation of the novel The Books of Jacob
Autorzy:
Sływynski, Ostap
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200668.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
przekład
intertekstualność
interferencja językowa
imiona własne
etykieta językowa
gry słowne
punkt widzenia tłumacza
translation
intertextuality
linguistic interference
proper names
linguistic etiquette
word games
translator’s point of view
Opis:
Powieść Olgi Tokarczuk Księgi Jakubowe to szeroka i skomplikowana panorama epicka, której akcja dzieje się na pograniczach państw, kultur i religii. Przetłumaczenie takiego utworu na jakikolwiek język to zadanie wymagające dużego trudu i starannych przygotowań, skierowanych przede wszystkim na opanowanie wszystkich możliwych kontekstów – historycznych, językowych, wyznaniowych. Szczególnie zaś trudnym wyzwaniem jest przetłumaczenie Ksiąg Jakubowych na jeden z języków, które są elementem rzeczywistości przedstawionej w powieści i znajdują się w relacjach interferencyjnych z innymi językami, używanymi przez bohaterów lub funkcjonującymi w ich środowiskach. Takim językiem jest właśnie język ukraiński. Artykuł jest próbą podsumowania doświadczenia przekładu powieści na ten język z uwzględnieniem największych trudności, z którymi przyszło zmierzyć się tłumaczowi.
Olga Tokarczuk’s novel The Books of Jacob is a wide and complicated epic panorama the action of which takes place on the borderlands of countries, cultures, and religions. Translating such a work into any language is a task that requires a lot of effort and careful preparation, aimed first of all at exploring all possible contexts: historical, linguistic, religious. A particularly difficult challenge is to translate The Books of Jacob into one of the languages that are part of the reality presented in the novel and are in relationships of interference with other languages used by the characters or functioning in their environments. Ukrainian is such a language. This article is an attempt to summarise the experience of translating the novel into this language, taking into account the greatest difficulties faced by the translator.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 799, 10; 252-263
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena postrzegania informacji na etykietach deserków jabłkowych dla dzieci
Assessment of Perception of Information on Labels of Apple Desserts for Children
Оценка восприятия информации на этикетках яблочных десертов для детей
Autorzy:
Pawlak-Lemańska, Katarzyna
Mruk-Tomczak, Dobrosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/563527.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polski Instytut Ekonomiczny
Tematy:
żywność dla małych dzieci
etykieta
wybór żywności
postrzeganie informacji
eyetracking
young children’s food
labels
food choice and information perception
eye-tracking
пища для маленьких детей этикетка
выбор пищи
восприятие информации
eye-tracking (окулография отслеживание движения глаз
Opis:
Wraz z rozwojem technologii, nowe rozwiązania pomiarowe pozwalają uzyskać informację na temat podświadomych decyzji zakupowych konsumentów o elementach, na które zwracają uwagę w kontakcie z produktem. Uzyskane w ten sposób informacje można zestawić z wcześniejszymi deklaracjami nabywców dotyczącymi czynników wpływających na ich decyzje zakupowe. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań, w których porównano deklaracje słowne na temat czynników wpływających na decyzje nabywcze z elementami etykiety produktu, na które w rzeczywistości respondenci zwracali uwagę. Przeprowadzono badanie ankietowe typu CATA (check-all-that-apply), a następnie wykorzystano oprogramowanie do pomiaru uwagi konsumentów Attensee.com (Berlin, Niemcy). Porównano deklaracje nabywców co do oczekiwań wobec produktu z elementami zauważonymi na etykietach i świadomie zapamiętanymi. Stwierdzono, że deklaracje zakupowe nie zawsze były zgodne z zachowaniem przy półce sklepowej.
With the development of technology, the new methods of research allow obtaining information about consumers’ purchasing decisions or elements that point out in contact with the product. The information obtained in this way can be combined with earlier declarations of customers regarding the factors influencing their purchasing decisions. The aim of the article is to present the results of studies comparing verbal declarations about the factors that affect the purchasing decisions with the elements of product labels which, in fact, respondents focused their attention. In the first step, there was conducted a survey of the CATA (check-all-that-apply) type, then there was used the software Attensee.com (Berlin, Germany) to measure consumers’ attention. Next, declarations as to the buyers’ expectations for the product were compared with the elements of deficiencies found and remembered on the labels. It was found that the declarations were incompatible with respondents’ behaviour.
Вместе с развитием технологии новые решения в сфере измерений позволяют получить информацию насчет подсознательных решений потребителей о покупке об элементах, на которые они обращают внимание в контакте с продуктом. Полученную таким образом информацию можно сопоставить с более ранними заявлениями покупателей о факторах, влияющих на их решения о покупке. Цель статьи – представить результаты изучения, в котором сравни- ли вербальные декларации насчет факторов, влияющих на решения о покупке, с элементами этикетки продукта, на которые респонденты действительно обращали внимание. Провели опрос типа CATA (check-all-that-apply, «отметьте все применимое»), затем использовали программное обеспечение для измерения внимания потребителей Attensee.com (Берлин, Германия). Сравнили заяв- ления покупателей насчет ожиданий от продукта с элементами, замеченными на этикетках и сознательно запомненными. Констатировали, что заявления о покупке не всегда соответствовали поведению при магазинной полке.
Źródło:
Handel Wewnętrzny; 2018, 2 (373); 343-356
0438-5403
Pojawia się w:
Handel Wewnętrzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odniesienia do Boga w etykiecie językowej bohaterów dramatów Jana Karnowskiego
The references to God in the language etiquette of characters of plays by Jan Karnowski
Autorzy:
Rogowska-Cybulska, Ewa
Cybulski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627063.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
the references to God
the language etiquette
plays by Jan Karnowski
expressions
the Kashubian etiquette
the farewell expressions
the gratitude formulas
the greeting expressions
religious nature
other religions
odniesienia do Boga
etykieta językowa
dramaty Jana Karnowskiego
kaszubskie zwroty grzecznościowe
pożegnania, podziękowania i powitania
wysoka frekwencja
geneza religijna
inne religie
kultura ludowa
kultura etniczna
Opis:
Stosowane przez bohaterów dramatów Jana Karnowskiego formuły etykietalne zawierające odniesienia do Boga pełnią w etykiecie językowej wykreowanej przez pisarza ważną rolę. Autentyczne kaszubskie zwroty grzecznościowe, których komponentem jest wyraz (Pón) Bóg, lub inne formuły etykietalne o genezie religijnej (np. niech bãdze pòchwôlony), obsługujące przede wszystkim akty grzecznościowe pożegnania, podziękowania i powitania, służą na kartach dramatów poety z Czarnowa kształtowaniu obrazu kultury kaszubskiej odzwierciedlanej i/lub kreowanej w tych utworach. Zawartość komponentu (Pón) Bóg i/lub ich rozpoznawalna geneza religijna sprawiają, że formuły te odbierane są jako charakterystyczne dla kultury ludowej lub dawnej (w tym wysokiej), są one zatem szczególnie przydatne do kreowania obrazu kultury kaszubskiej poprzez podniesienie kaszubskiej kultury ludowej do rangi kultury etnicznej (w Czôrlińsczim i Kaszëbach pòd Widnã), a także do rekonstrukcji obrazu kultury starokaszubskiej jako kultury wysoko rozwiniętej i dostatecznie zróżnicowanej (w Zôpisu Mscëwòja, Libùszë i Òtrokù Swiãtowida). Dowodem wykorzystania wielorakiej przydatności tych wyrażeń jest ich wysoka frekwencja w dramatach Karnowskiego. Zwroty grzecznościowe utworzone przez Karnowskiego w wyniku wymiany w wybranych zwrotach etykietalnych występujących we współczesnej autorowi etykiecie kaszubskiej komponentu nazywającego Boga chrześcijańskiego na nazwy bogów wyznawanych w innych religiach stają się ważnym znakiem kultur związanych z tymi religiami. W Zôpisu Mscëwòja jest to przedchrześcijańska kultura (staro)kaszubska, w Kaszëbach pòd Widnã – egzotyczna kultura turecka, której elementy Kaszubi – w osobie dzielnego żołnierza wybranieckiego Franka Kulczika – poznali pod Wiedniem, broniąc wraz z innymi Europejczykami chrześcijaństwa.
In the language etiquette of plays by Jan Karnowski (titled Zdpis Mscewója, Libusza, Ótrok Światowida, Kaszebi pod Widna, Wesele kaszubskie, Scvnanie kani and Czórlińsczi.) the references to God are present in two different manners. The references frequently result from the use of expressions which are present in the Kashubian etiquette, contemporary with the author, and whose component is the noun {Pón) Bóg meaning God. This concerns mainly the farewell expressions such as ostań z Boga, badz{ta) z Bógajedz{kój) (le) z Bógajachójta z Boga, as well as the gratitude formulas such as {Pón) Bóg (wóm) zapłać, Boże zapłacę. The greeting expressions Niech badze {mdze) póchwólony and Póchwólony are also of religious nature. The second type of references to God in the language etiquette of characters of plays by Karnowski is related to the fact that in the selected expressions of Kashubian etiquette the terms naming the Christian God are exchanged for names of gods present in other religions, e.g. Niechże Światowid wama i nama bezpiek daje, Niech nóm szczescy Bióli Bóg: Jedz z Allacha.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 1; 45-60
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-35 z 35

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies