Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "etyka niezależna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Pomiędzy tradycją a filozofią analityczną. Karola Frenkla (1891–1920) droga do etyki naukowej
    Between tradition and analytic philosophy. Karl Frenkel’s (1891-1920) path to scientific ethics
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233576.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Karol Frenkel
    tradycyjna etyka
    filozofia analityczna
    szkoła lwowsko-warszawska
    etyka niezależna
    Karl Frenkel
    traditional ethics
    analytic philosophy
    Lviv-Warsaw School
    independent ethics
    Opis:
    Karol Frenkel za przedmiot swych badań obrał wewnętrzną potrzebę rozliczenia się z tradycją, w której został wychowany. Wypracował oryginalną koncepcję etyki niezależnej. W swojej rozprawie doktorskiej przeanalizował dwa konkurencyjne systemy etyczne sformułowane przez Davida Hume’a oraz Artura Schopenhauera, które doszukiwały się determinant etycznych w sferze afektywnej. Propozycje te okazały się dla niego niezadowalające i dlatego zaproponował własne rozwiązanie, które wyprowadził z przyjętego przez siebie rozumienia pojęcia moralności. Z dzisiejszej perspektywy było to pierwsza w Polsce próba sformułowania koncepcji etyki analitycznej, która – chronologicznie rzecz ujmując – wyprzedzała analogiczne rozwiązania zaproponowane przez Georga Moore’a w Principia ethica.
    Karol Frenkel took as the object of his research the inner need to come to terms with the tradition in which he had been brought up. He developed an original conception of independent ethics. In his doctoral thesis, he analysed two competing ethical systems formulated by David Hume and Arthur Schopenhauer, which sought ethical determinants in the affective sphere. These proposals proved unsatisfactory to him, which is why he proposed his own solution, derived from his understanding of the concept of morality. From today’s perspective, it was the first attempt to formulate a concept of analytic ethics, which chronologically speaking preceded the analogous solutions proposed by George Moore in Principia Ethica.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 264-283
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie doświadczenia z dwutorowością edukacji etycznej
    Polish Experiences with Dual-Track Ethical Education
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31231840.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    ethische Bildung
    Religion
    unabhängige Ethik
    ethical education
    religion
    independent ethics
    edukacja etyczna
    religia
    etyka niezależna
    Opis:
    Autor omawia historyczne doświadczenia związane z próbami wprowadzania do procesu wychowania dzieci i młodzieży w polskich szkołach alternatywnej wobec religii edukacji etycznej. Realną szansę powodzenia takich prób stwarzała dopiero możliwość wykorzystania w takiej edukacji treści etyki niezależnej sformułowanej przez Tadeusza Kotarbińskiego. Zamiarem autora jest przeanalizowanie problemów, jakie napotykali nauczyciele w okresie tzw. realnego socjalizmu, którzy uważali edukację moralną za nieodłączną część procesu wychowania prowadzonego w szkołach. Na podkreślenie zasługuje zwłaszcza fakt, że mimo niesprzyjających warunków politycznych, kadra nauczycielska dzięki odwołaniu się do przesłania takiej etyki osiągnęła niemałe sukcesy wychowawcze. Autor sądzi, że można również odnaleźć szereg analogii pomiędzy ówczesną sytuacją w sferze edukacji etycznej a współczesnością. Zdaniem autora, warto sięgnąć do tych doświadczeń w celu doskonalenia form tej edukacji we współczesnym systemie oświatowym.
    Der Autor bespricht historische Erfahrungen, die mit den Versuchen zusammenhängen, ethische Bildung als Alternative zur Religion in den Prozess der Erziehung von Kindern und Jugendlichen in polnischen Schulen einzuführen. Eine echte Erfolgschance solcher Versuche wurde erst durch die Möglichkeit geschaffen, in einer solchen Ausbildung die Inhalte der von Tadeusz Kotarbiński formulierten unabhängigen Ethik zu nutzen. Die Absicht des Autors ist es, die Probleme zu analysieren, mit denen die Lehrer in der Zeit des sogenannten Realsozialismus konfrontiert waren, die die moralische Erziehung für untrennbaren Bestandteil des in den Schulen durchgeführten Bildungsprozesses hielten. Besonders hervorzuheben ist, dass das Lehrpersonal trotz ungünstiger politischer Bedingungen dank des Verweises auf die Botschaft einer solchen Ethik beachtliche Bildungserfolge erzielt hat. Der Autor glaubt, dass man auch eine Reihe von Analogien zwischen der damaligen Situation im Bereich der ethischen Erziehung und der Gegenwart finden kann. Dem Autor zufolge lohnt es sich, nach diesen Erfahrungen zu greifen, um die Formen dieser Bildung im modernen Bildungssystem zu vervollkommnen.
    The author discusses historical experiences related to the attempts to introduce, as an alternative to the teaching of religion, the teaching of ethics to Polish schools. A real chance of success of such attempts was created only by the opportunity to employ the principles of independent ethics formulated by Tadeusz Kotarbiński. It is the author’s intention to analyze the problems encountered by teachers in the period of the so-called “real socialism” who regarded moral education as an inseparable part of the process of education at school. It is especially worth emphasizing that, despite the unfavorable political conditions, the teaching staff achieved considerable educational success by appealing to the message of such ethics. The author believes that a number of analogies can be found between the situation of ethical education at that time and today. According to the author, it is worth drawing on these experiences in order to perfect the form of this education in the contemporary educational system.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2021, 32; 27-51
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Człowiek porządny” – ideał wychowania moralnego. Na kanwie rozważań etycznych Tadeusza Kotarbińskiego
    “A decent human being” – the ideal of moral upbringing. Reflections inspired by the ethical views of Tadeusz Kotarbiński
    Autorzy:
    Żywczok, Alicja
    Gałkowski, Stanisław
    Kostyło, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/969249.pdf
    Data publikacji:
    2020-07-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    człowiek porządny
    wychowanie moralne
    ideał
    cnota moralna
    sumienie
    etyka niezależna
    minimalizm etyczny
    a decent human being
    moral upbringing
    ideal
    moral virtue
    conscience
    independent ethics
    ethical minimalism
    Opis:
    Autorka tekstu dokonała rekonstrukcji i twórczej interpretacji poglądów etycznych Tadeusza Kotarbińskiego, zwłaszcza dotyczących głównego ideału wychowania moralnego, jakim jest człowiek tak zwany porządny. Tekst stanowi zatem próbę udzielenia odpowiedzi na kilka pytań badawczych: 1. Jak zdefiniować „porządnego człowieka”; za pośrednictwem jakich cech charakteru, właściwości osobowości bądź zachowania? W celu udzielenia odpowiedzi zostaną przywołane takie kategorie, jak: godność, dzielność, zaradność, przedsiębiorczość, odpowiedzialność, solidarność, prawdomówność, uczciwość, życzliwość, czujność etyczna. 2. Jaki udział w wychowaniu „porządnego człowieka” ma „sumienie” określane jako najwyższa instancja w zakresie oceny etycznej? 3. Jak, w myśl stanowiska intelektualnego – minimalizmu etycznego, rozstrzygane są przez „porządnego człowieka” kwestie cierpienia, krzywdy czy niesprawiedliwości? 4. Na czym polega wychowanie moralne (człowieka porządnego) w środowisku wychowawczym: szkole, rodzinie, społeczeństwie?
    The author of the text performed a reconstruction and a creative interpretation of the ethical views of Tadeusz Kotarbiński, especially those related to the principal ideal of the moral upbringing, i.e. the shaping of the so-called decent human being. The text is an attempt at providing answers to several research questions, including: 1. How to define “a decent human being”? What traits of character, personality or behavior should be used? The following will be considered: dignity, valor, resourcefulness, entrepreneurship, responsibility, solidarity, truthfulness, honesty, kindness, ethical alertness. 2. What part does the field of moral sensitivity, referred to as “conscience,” play in the upbringing of “a decent human being”? 3. How, in the context of intellectual ethical minimalism, does “a decent human being” perceive suffering, wrongs or injustice? 4. What is moral upbringing (of “a decent human being”) in the upbringing environment (school, family, society)?
    Źródło:
    Wielogłos w myśli o wychowaniu. 100 lat polskiej pedagogiki filozoficznej; 195-212
    9788323542544
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozofowie personalistycznego przebudzenia: Karol Wojtyła i Tadeusz Styczeń
    Philosophers of the Personalist Awakening: Karol Wojtyła and Tadeusz Styczeń
    Autorzy:
    Wierzbicki, Alfred Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1376013.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
    Tematy:
    osoba
    moralność
    personalizm
    norma personalistyczna
    doświadczenie moralne
    intuicjonizm etyczny
    etyka niezależna
    person
    morality
    personalism
    personalist norm
    moral experience
    ethical intuitionism
    autonomous ethics
    Opis:
    Artykuł stanowi rekonstrukcję formowania się lubelskiej personalistycznej szkoły etyki w myśli Karola Wojtyły i Tadeusza Stycznia jako jego ucznia i kontynuatora. Personalizm w kulturze, a zwłaszcza w filozofii XX wieku, jest odpowiedzią na kryzys człowieczeństwa. Formułującnormę personalistyczną jako podstawową normę moralności, Wojtyła dokonał przebudowy etyki chrześcijańskiej. Rozwijał filozofię osoby, aby jeszcze głębiej odsłonić aksjologicznepodstawy etyki. Styczeń dokonał z kolei szeregu krystalizacji metaetycznych: uściślił pojęcie doświadczenia moralnego jako macierzystej sytuacji etyki, przedstawiał personalizm jakokonsekwentny intuicjonizm etyczny i wreszcie uściślał pojęcie etyki niezależnej w krytycznym i twórczym dialogu z myślą etyczną Tadeusza Kotarbińskiego i Tadeusza Czeżowskiego.
    This article is a reconstruction of the emergence of the Lublin personalist school in Ethics in the thought of Karol Wojtyła and Tadeusz Styczeń, who was his disciple and follower. Personalism in culture, and especially in the philosophy of the 20th century, is the answer to the crisis of humanity. Formulating the personalist norm as the fundamental norm of morality, Wojtyła accomplished a transformation of the Christian Ethics. In order to reveal the deeper axiological roots of Ethics he was developing the studies on the philosophy of a person. Styczeń accomplished significant categorisations in Metaethics. He precisely defined the concept of the moral experience as the underlying situation in Ethics, he presented personalism as consistent ethical intuitionism, and finally he clarified the concept of Autonomous Ethics through critical and creative dialogue with the ethical thought of Tadeusz Kotarbiński and Tadeusz Czeżowski.
    Źródło:
    Studia Pigoniana; 2020, 3, 3; 9-25
    2657-3261
    Pojawia się w:
    Studia Pigoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poglądy Tadeusza Kotarbińskiego – inspiracje dla współczesnej filozofii edukacji w społeczeństwie demokratycznym
    The views of Tadeusz Kotarbiński – inspiration for contemporary philosophy of education in a democratic society
    Autorzy:
    Michałowska, Danuta Anna
    Gałkowski, Stanisław
    Kostyło, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/969370.pdf
    Data publikacji:
    2020-07-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    problemy młodego pokolenia
    edukacja demokratyczna
    cnoty demokratyczne
    kompetencje kognitywne
    prakseologia
    realizm praktyczny
    uniwersalny patriotyzm
    filozofia edukacji
    edukacja etyczna i filozoficzna
    etyka niezależna
    problems of the young generation
    philosophy of education
    democratic education
    virtues of democracy
    cognitive competences
    ethical and philosophical education
    independent ethics
    praxeology
    practical realism
    universal patriotism
    Opis:
    Dbanie o jakość edukacji jest jednym z priorytetów społeczeństwa demokratycznego. Jakiej filozofii edukacji obecnie potrzebujemy, by wychowywać dobrych, mądrych i twórczych członków społeczeństwa demokratycznego? Próba odpowiedzi na to pytanie została przedstawiona w kontekście dominującej kultury konsumpcyjnej, technicyzacji, neoliberalizmu, w kontekście szybkich i wielkich przemian polityczno-społeczno-ekonomicznych o charakterze globalnym, wywołujących nowe problemy dla młodego pokolenia. Z jednej strony źródłem inspiracji jest historia rozwoju myśli filozoficznej o edukacji, w tym znaczący wkład Tadeusza Kotarbińskiego w rozważaniach nad etyką niezależną, prakseologią, realizmem praktycznym i uniwersalnym patriotyzmem. Z drugiej strony ważnych informacji dostarcza analiza aktualnych problemów młodych ludzi, takich jak: osamotnienie, fonoholizm, konsumpcjonizm, egoizm, depresja, wysoki odsetek samobójstw, pogłębiające się nierówności społeczne i ubóstwo. Te dwie perspektywy: zarówno filozoficzny namysł oraz doświadczenia życiowe obecnego młodego pokolenia, jak i praktyka edukacyjna mogą stanowić ważne wyznaczniki dla dookreślenia kierunku innowacyjnych zmian w polskiej oświacie demokratycznego państwa. Jednym z nich jest kształtowanie kompetencji kognitywnych, komunikacyjnych i kompetencji etycznych w procesie zdobywania kwalifikacji zawodowych przez nauczycieli, a następnie w procesie edukacji szkolnej uczniów – edukacji etycznej i filozoficznej jako obszaru realizowania prakseologicznych i etycznych wskazań Kotarbińskiego oraz kształtowania wrażliwości na system wartości demokratycznych – na cnoty demokratyczne.
    Taking care of the quality of education is one of the priorities of a democratic society. What kind of philosophy of education do we need today to prepare members of a democratic society to be better, wiser and more creative? The attempt to answer this question will be presented in the context of the consumptionism, neoliberalism and the problems of the young generation caused by rapid and profound political, social and economic transformations of a global character. The history of philosophical reflection about education is one of the sources of inspiration, especially including the significant contribution of Tadeusz Kotarbiński and his thoughts on independent ethics, praxeology, practical realism and universal patriotism. The other sources of inspiration, which provide us with important information, are the analysis of current problems of young people, such as loneliness, phonoholism, consumerism, egoism, depression, high suicide rates, deepening social inequalities and poverty. These two perspectives: philosophical reflection and life experiences of the young generation as well as educational practice may be important determinants for defining the direction of innovative changes in the Polish education and in the democratic society. These include cognitive, communication and ethical competences, which are important in the process of gaining professional qualifications by teachers and in the process of the school education of students – ethical and philosophical education viewed as an area of realizing Kotarbiński’s praxeological and ethical guidelines and developing sensitivity to the system of democratic values and the virtues of democracy.
    Źródło:
    Wielogłos w myśli o wychowaniu. 100 lat polskiej pedagogiki filozoficznej; 176-194
    9788323542544
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tadeusz Kotarbiński o filozofii i wychowaniu
    Tadeusz Kotarbiński on philosophy and education
    Autorzy:
    Leszczyński, Rafał Marcin
    Gałkowski, Stanisław
    Kostyło, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/969422.pdf
    Data publikacji:
    2020-07-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    independent ethics
    upbringing
    reliable guardian
    Tadeusz Kotarbiński
    reism
    pansomatism
    ontology
    epistemology
    radical realism
    reizm
    pansomatyzm
    ontologia
    epistemologia
    realizm radykalny
    etyka niezależna
    wychowanie
    opiekun spolegliwy
    Opis:
    W artykule przedstawione zostały koncepcje filozoficzne i wychowawcze Tadeusza Kotarbińskiego. Omówiona została ontologia polskiego filozofa, czyli reizm (pansomatyzm) oraz jego realistyczna epistemologia. Według Kotarbińskiego istnieją tylko jednostkowe obiekty cielesne, dlatego nie należy nadawać cech bytu właściwościom rzeczy, relacjom i zdarzeniom. Przedmiotem poznania są więc jedynie materialne rzeczy, a nie treści psychiczne i dane zmysłowe. Akceptując powyższe tezy, zwolennik reizmu staje się realistą praktycznym, który liczy się z realiami świata materialnego i uważa go za jedyną istniejącą rzeczywistość. Koncepcje te wpłynęły na tzw. etykę niezależną Kotarbińskiego i jego poglądy wychowawcze. Uważał on zatem normy moralne i sumienie za wynik ewolucji świata materialnego. Ewolucja wykształciła w ludziach przekonanie, że człowiekiem godnym szacunku (opiekunem spolegliwym) jest osoba broniąca innych przed cierpieniem i łagodząca ból bliźnich. Celem wychowania powinno być zaszczepienie w wychowanku cech opiekuna spolegliwego. W trakcie wychowania nie trzeba odwoływać się do religii, a jedynie do etyki niezależnej, opartej na sumieniu człowieka i jego naturalnym poczuciu dobra i zła.
    The article presents philosophical and educational concepts of Tadeusz Kotarbiński. It discusses the Polish philosopher’s ontology – reism (pansomatism) – and his realistic epistemology. According to Kotarbiński, there are only individual bodily objects; therefore, one should not assign attributes of being to the properties of things, relations and events. The object of cognition is, therefore, constituted by only material things and not mental contents and sensory data. Accepting the above thesis, a follower of reism becomes a practical realist, who considers the realities of the material world and maintains that the material world is the only existing reality. These concepts influenced Kotarbiński’s so-called independent ethics and his educational views. He believed that moral norms and conscience are a product of the evolution of the material world. Evolution developed the people’s belief that a respectable man (a reliable guardian) is a person who protects others from suffering and alleviates the pain of fellow human beings. The aim of education should be to instil the qualities of a reliable guardian in pupils. As part of upbringing, one does not have to refer to religion, but only to independent ethics, based on human conscience and a natural sense of good and evil.
    Źródło:
    Wielogłos w myśli o wychowaniu. 100 lat polskiej pedagogiki filozoficznej; 149-175
    9788323542544
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O etyce niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego (On Independent Ethics of Tadeusz Kotarbiński)
    On Independent Ethics of Tadeusz Kotarbiński
    Autorzy:
    Šimo, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621592.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    independent ethics
    ethics of a reliable guardian
    justification in ethics
    Tadeusz Kotarbiński
    etyka niezależna
    etyka spolegliwego opiekuna
    uzasadnianie w etyce
    Opis:
    The aim of the article is to analyze the ethical system of Tadeusz Kotarbiński. In the reporting part of the article, the main theses of the system and additional remarks (which are present in Kotarbiński’s writings, but rarely cited in the studies on the Kotarbiński concept) are presented. I consider normative statements of the system (ethics of a reliable guardian), as well as metaethical assumptions (independent ethics). In the evaluative part of the paper, Kotarbiński’s normative proposal is evaluated as a good proposition of a secular counterpart of Christian ethics in its minimal version. The proposition is realistic and useful for those above all who are reluctant towards religious discourse. Analyzing the concept of independence of ethics, I emphasize the impact of reism on Kotarbiński’s ethical views, the inadequacy of his evaluation of religiosity and the overestimation of the role of empiricism in ethical cognition. I also discuss the educational dimension of the postulate of independence.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2019, 46; 75-93
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etyka niezależna a przedmiot szkolny etyka
    Independent ethics and the school subject of ethics
    Autorzy:
    Matusiak-Rojek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/665789.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Etyka niezależna
    ideał „spolegliwego opiekuna”
    edukacja etyki
    Tadeusz Kotarbiński
    independent ethics
    the ideal of “the dependable attendant”
    ethical education
    Opis:
    The ethical ideas developed by Tadeusz Kotarbiński have long triggered philosophical discussions, but they can also be inspiring for other sciences. The article presents the concept of independent ethics from the pedagogical point of view and in the context of ethics as a school subject. The text has been divided into three parts. In the first part, the presentation of the ethical thought of Tadeusz Kotarbiński is accompanied by reflections on the functioning of ethics as a subject in the school system. In the second part, the ideal of “the dependable attendant” developed by Kotarbiński is analyzed in the context of its usefulness in school education and curriculum. The third part refers to Kotarbiński’s reflections on moral education and shows the possibilities of applying them in contemporary education.
    Myśl etyczna Tadeusza Kotarbińskiego od lat skłania do dyskusji filozoficznych, ale może być także inspirująca dla innych nauk. Artykuł prezentuje koncepcję etyki niezależnej z perspektywy pedagogicznej, w kontekście rozważań nad etyką jako przedmiotem szkolnym. Tekst został podzielony na trzy części. W pierwszej z nich prezentacji idei etycznej Tadeusza Kotarbińskiego towarzyszą refleksje nad funkcjonowaniem przedmiotu etyka w systemie szkolnym. W drugiej zaproponowany przez filozofa etyczny ideał spolegliwego opiekuna analizowany jest w kontekście użyteczności dla treści kształcenia zawartych w podstawie programowej dla przedmiotu etyka. Część trzecia nawiązuje do przemyśleń Tadeusza Kotarbińskiego, mówiących wprost o wychowaniu moralnym, i pokazuje możliwości zastosowania tychże refleksji we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2017, 29; 81-93
    0208-6107
    2353-9631
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Henryk Elzenberg w sprawie granic etyki niezależnej
    Autorzy:
    Wiśniewski, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098362.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    etyka niezależna
    etyka religijna
    obraz świata
    ocena
    norma
    wartość
    powinność
    Opis:
    W artykule omówiono i poddano analizie dwa źródłowe teksty Henryka Elzenberga dotyczące zagadnienia zależności i niezależności etyki od obrazu świata oraz sporu o zależność etyki od religii. Temat dyskutowany był w Polsce od połowy lat pięćdziesiątych. W tekstach Elzenberga poddany został precyzyjnej analizie semantycznej i realnej. Jej wynik pokazuje, że treść ocen i norm pochodnych, ich realność i uzasadnienie są zależne od obrazu świata, w którym oceny i normy funkcjonują. Zależność od obrazu świata ulega natomiast ograniczeniu w sferze ocen i norm podstawowych. Podobnie jest z zależnością etyki od religii. Religijny obraz świata wielorako wpływa na zakres podmiotowy i przedmiotowy etyki, jej strukturę, na świadomość mocy obowiązującej i siłę motywacyjną, ale nie ma wpływu na logiczne uzasadnienie etyki. Etyka poza religijnym obrazem świata jest możliwa. Elzenberg wypowiada się z pozycji intuicjonisty w teorii poznania moralnego i jest perfekcjonistą w podążaniu za tym, co poznane moralnie i etycznie ugruntowane. Odrzuca jednak nieścisłe twierdzenie o niezależności etyki od obrazu świata i religii w ogóle.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 321-338
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Henryka Elzenberga krytyka koncepcji etyki niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098447.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Henryk Elzenberg
    Tadeusz Kotarbiński
    szkoła warszawska
    logistyka
    etyka
    etyka niezależna
    religia
    Opis:
    Henryk Elzenberg już przed II wojną światową był krytycznie nastawiony do sposobu uprawiania nauki realizowanego w Szkole Lwowsko-Warszawskiej. Dawał temu wyraz w swoich publikacjach i publicznych wystąpieniach. Po wojnie jednak stonował swoją krytykę, czemu z pewnością przysłużyły się przyjacielskie relacje z Tadeuszem Czeżowskim, a zwłaszcza zmasowana krytyka całej szkoły prowadzona przez marksistów. Jednak z chwilą opublikowania przez Kotarbińskiego w 1956 r. broszury Sprawy sumienia poczuł się zmuszony do zabrania głosu w tej sprawie. Jego głos musiał być krytyczny, gdyż propozycje Kotarbińskiego podważały jego osobiste przekonania odnośnie sensu uprawiania etyki. Krytyka Henryka Elzenberga dotyczyła zatem nie tylko samej etyki niezależnej, ale i całej filozofii Kotarbińskiego. W Kłopocie z istnieniem znajdujemy krótkie i dosadne stwierdzenie: „Kotarbiński i towarzysze: zbrodnia zamykania dróg przed człowiekiem”. Krytyka poszczególnych założeń etyki niezależnej nigdy jednak za życia Elzenberga nie ujrzała światła dziennego. Zachowała się tylko w materiałach archiwalnych, pozostałych po tym filozofie, oraz w jego korespondencji. Argumentacja, jaką posługiwał się Elzenberg krytykując etykę niezależną, jak się wydaje, w znacznej części zachowała aktualność do dnia dzisiejszego.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 339-354
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola etyki niezależnej w procesie kształtowania tożsamości moralnej
    The Role of Independent Ethics in the Process of Shaping Moral Identity
    Autorzy:
    Obrycka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138708.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    etyka niezależna
    tożsamość
    wychowanie moralne
    religijność
    pedagogika religii
    independent ethics
    identity
    moral education
    religion
    pedagogy of religious education
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na problematykę statusu etyczności w odniesieniu do zagadnień związanych z kształtowaniem tożsamości moralnej współczesnego człowieka. Punktem wyjścia do tego typu rozważań jest analiza skutków, jakie niosą ze sobą różnorodne procesy kulturowe, co przejawia się między innymi poprzez laicyzację polskiego społeczeństwa. Biorąc pod uwagę przede wszystkim kontekst pedagogiczny, teza, która zostaje poddana analizie, dotyczy utraty racji bytu tradycyjnie ufundowanej etyki. Tak więc tekst odnosi się do możliwości ufundowania etyki na podstawach innych niż religijne. Dążenie do tego jest potrzebne z wielu względów, takich jak laicyzacja przejawiająca się utratą wiary. Konfesyjnie ufundowana moralność zagrożona jest wówczas nihilizmem moralnym czy egzystencjalnym. I tutaj pojawia się etyka niezależna autorstwa Tadeusza Kotarbińskiego, niepomijająca w swej treści wątków etyki poszukującej uzasadnienia na płaszczyźnie antropologiczno-historycznej. W sytuacji, gdy pod wpływem różnych czynników kulturowych młode pokolenie coraz rzadziej odwołuje się do religii jako podstawy swoich wyborów moralnych, tego typu etyka może okazać się niezwykle pomocna w procesie wychowania dzieci i młodzieży.
    The aim of this article is to draw attention to the problem of the status of ethics in relation to issues concerning the process of shaping moral identity in a modern human being. The starting point for those considerations was the analysis of the consequences resulting from various cultural processes which are visible in, for example, laicisation of the Polish society. Taking into account mainly the pedagogical context, the thesis which was subjected to analysis concerns the lack of raison d’être of traditionally funded ethics. Therefore, the paper refers to the possibility of establishing ethics on a basis different than religion. It is very necessary to attempt to achieve this target due to such reasons as the society’s laicisation expressed through loss of faith. Confessional morality is endangered by moral and existential nihilism and that is where an independent ethics created by Tadeusz Kotarbinski comes in, which includes ethics trying to find justification of actions at an anthropological and historical level. In a situation when the young generation influenced by various cultural factors refers to religion as the basis for their moral choices less and less frequently, this kind of ethics can prove to be very useful in the process of raising children and teenagers.
    Źródło:
    Forum Oświatowe; 2016, 28, 2(56); 223-240
    0867-0323
    2450-3452
    Pojawia się w:
    Forum Oświatowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Possibility of a Moral Life without Religion in the Light of the Ethical Writings of Tadeusz Kotarbiński
    Możliwość życia moralnego bez religii w świetle pism etycznych Tadeusza Kotarbińskiego
    Autorzy:
    Krzos, Bartłomiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2038427.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    etyka
    niezależna
    Tadeusz Kotarbiński
    moralność
    personalizm
    ethics
    autonomic
    morality
    personalism
    Opis:
    Wiele już uwagi poświęcono w etyce sporowi o etykę niezależną. Warto jednak przyjrzeć się raz jeszcze przynajmniej niektórym argumentom Tadeusza Kotarbińskiego. Ich tok rozumowania jest używany do dzisiaj jako obrona stanowiska głoszącego całkowitą niezależność dziedziny moralności ludzkiej od dziedziny religii. W takim wypadku polemika ze stanowiskiem Kotarbińskiego, prowadzona z punktu widzenia etyki chrześcijańskiej, może stać się użytecznym narzędziem we współczesnej dyskusji ze zwolennikami etyki niezależnej od religii. Z tego względu problem podjęty w tym artykule jest wciąż aktualny. Streszcza się on w pytaniach o to, jak przedstawiają się argumenty Kotarbińskiego, za pomocą których uzasadnia on swoją tezę o możliwości praworządnego życia na wysokim poziomie moralnym bez odniesienia do dziedziny religii, i w jaki sposób można z tymi argumentami polemizować. W oparciu o przeanalizowane teksty różnych autorów (w głównej mierze Kotarbińskiego i Stycznia) można stwierdzić, że różnice w poglądach, które powodują przywołaną i omawianą w tym artykule polemikę, leżą w różnych punktach wyjścia, celach stawianych swoim dociekaniom przez poszczególnych etyków oraz grupach zagadnień, które powinny stanowić dziedzinę etyki.
    In ethics much attention has already been paid to a dispute concerning the issue of autonomic ethics. Yet it is still worthy to look again at least at some of Tadeusz Kotarbiński's arguments. Their way of reasoning is being used today for defending the position of the autonomic ethics. The autonomic ethics proclaims a complete independence of the field of human morality from the realm of religion. If it is so then a polemic with Kotarbiński's views (which is led from the perspective of Christian ethics) will still be able to become a useful instrument in contemporary discussion with supporters of ethics independent from religion. For this reason the problem undertaken in this paper is still up-to-date. This problem can be summed up in the questions as follow: How to present Kotarbiński's arguments by which he justifies his thesis about the possibility of a law-abiding life on the high moral level without reference to the realm of religion? How can one argue with those arguments? Relying upon the analyzed texts by Kotarbiński and Styczeń mainly one can say that the differences between materialistic approach represented by the Student of Lvov-Warsaw School and views of personalistic ethics were shown. They show-up especially in the field of methodology of ethics and axiology. It is noticeable that the differences in views that cause the polemic cited and discussed in this article are based more on a variety of starting points. They are based also on goals of speculations that were undertaken by various ethicists and in groups of issues that should be the domain of ethics.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 3; 57-66
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies