Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "eter" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-49 z 49
    Tytuł:
    Eter dimetylowy – metoda oznaczania
    Dimethyl ether – determination method
    Autorzy:
    Romanowicz, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138068.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter dimetylowy
    analiza powietrza
    stanowisko pracy
    chromatografia gazów
    dimethyl eter
    air analysis
    workplace
    gas chromatography
    Opis:
    Metodę stosuje się do oznaczania stężeń par eteru dimetylowego w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na izolacyjnym pobraniu próbki powietrza do worków z tworzywa sztucznego typu Tedlar® (lub szklanej pipety gazowej) i bezpośredniej analizie chromatograficznej próbek gazowych. Oznaczalność metody wynosi 100 mg/m3.
    This method is based on the collection of diethyl ether in Tedlar® air bags and a direct gas chromatographic analysis of the air in the collecting bag using a flame ionization detector (GC-FID). The determination limit of the method is 100 mg/m3.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2007, 1 (51); 121-125
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Efektywność szkół wyższych w Polsce na tle uczelni europejskich – analiza dla dziewiętnastu krajów
    Autorzy:
    Wolszczak-Derlacz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192821.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    DEA
    efektywność
    determinanty efektywności
    szkoły wyższe
    ETER
    Opis:
    W artykule przeprowadzono analizę empiryczną efektywności szkół wyższych wraz z estymacją determinujących ją czynników. Próba badawcza składa się z uczelni z 19 krajów europejskich i obejmuje dane dla lat 2011–2014. Na podstawie nieparametrycznej metody DEA oszacowano wskaźniki efektywności, gdzie za nakłady przyjęto: wartość przychodów i liczbę nauczycieli akademickich. W wynikach działalności uczelni ujęto liczbę absolwentów oraz liczbę publikacji. Dodatkowo zbadano relację pomiędzy wybranymi zmiennymi a wskaźnikami efektywności. Rezultaty wskazują, że uczelnie większe i starsze są bardziej efektywne. Porównanie uczelni o tej samej wielkości i roku założenia pokazało, że te z nich, które mają większy odsetek pracowników niebędących nauczycielami akademickim i niższy udział przychodów zewnętrznych w budżecie, charakteryzują się niższą efektywnością.
    Źródło:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2018, 2, 52; 147-170
    1231-0298
    Pojawia się w:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy termin „eter” rzeczywiście stracił odniesienie przedmiotowe? Koncepcja eteru z perspektywy naukowego realizmu
    Autorzy:
    Seidler, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15051232.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    eter
    realizm
    przedmiot teoretyczny
    przestrzeń
    A. Einstein
    pole elektromagnetyczne
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 325-336
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opis matematyczny oczyszczania ekstrakcyjnego kwasu fosforowego z użyciem eteru diizopropylowego
    Mathematical description of purification of wet phosphoric acid with the use of diisopropyl ether
    Autorzy:
    Huculak-Mączka, M.
    Nieweś, D.
    Kaniewski, M.
    Hoffmann, J.
    Hoffmann, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/127063.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    kwas fosforowy
    oczyszczanie
    eter diizopropylowy
    phosphoric acid
    purification
    diisopropyl ether
    Opis:
    Ze względu na szerokie zastosowanie, głównie w przemyśle nawozowym, kwas fosforowy jest jednym z ważniejszych produktów wielkiej chemii. Jego produkcja jest od wielu lat przedmiotem badań nieorganicznej technologii chemicznej. Głównym problemem w tzw. metodzie mokrej, ekstrakcyjnej, która stanowi podstawę przemysłowego otrzymywania H3PO4, jest kwestia jego oczyszczania z jonów metali przemieszczających się w procesie rozkładu surowca kwasem siarkowym(V) do kwasu fosforowego. Zanieczyszczenia te pochodzą głównie ze złóż minerałów fosforonośnych, będących surowcem w procesie. Prowadzi się liczne badania, mające na celu określenie przydatności wybranych rozpuszczalników organicznych w procesie oczyszczania ekstrakcyjnego kwasu fosforowego metodą ekstrakcji H3PO4 do fazy organicznej, a następnie reekstrakcji produktu wodą. Ze względu na występowanie surowców o coraz większej zawartości zanieczyszczeń poszukuje się nowych sposobów oceny przydatności poszczególnych ekstrahentów w zmieniających się warunkach technologicznych. Celem pracy było wykonanie symulacji komputerowej, w której modelowano proces ekstrakcyjnego oczyszczania kwasu fosforowego z zastosowaniem eteru diizopropylowego (DiPE). Otrzymane wyniki porównano z rezultatami eksperymentów laboratoryjnych, co umożliwiło zweryfikowanie zaproponowanego modelu matematycznego opisującego proces oczyszczania kwasu. W przyszłości możliwe będzie ocenienie zastosowania otrzymanego modelu matematycznego do opisu innych ekstrahentów.
    In the view of a wide range of applications of phosphoric acid, mainly in fertilizer industry, H3PO4 is one of the most important products in the large volume inorganic chemistry. Its industrial production has been the subject of studies in inorganic chemical technology for many years. The main problem of the wet, extraction method, which is the basic method of phosphoric acid production, is the separation of metal ions from the unpurified acid. These ions come from raw phosphorous materials, which were digested by sulfuric acid in the phosphoric acid production process. There are studies about the use of organic solvents in purification of phosphoric acid by extraction method, where H3PO4 is extracted to the organic phase and then next to the water. Researchers are looking for new methods of assessment of other extractants due to the increasing impurity of available raw materials. The main objective of this study was to simulate the method of phosphoric acid purification by extraction. Diisopropyl ether was used as an organic solvent. Results of the simulation have been compared with laboratory results. That allowed to verify the proposed model. The mathematical model can be assessed in terms of its usability for different extractants in the future.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2017, 11, 2; 497-505
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasoprzestrzeń Leibniza w fizyce nierelatywistyczneji w teorii względności
    Autorzy:
    Czerniawski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2102444.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    geometria tła
    czasoprzestrzeń Leibniza
    czasoprzestrzeń Galileusza
    eter
    teoria względności
    protofizyka
    Opis:
    Koncepcji czasu i przestrzeni Leibniza odpowiada przyjęcie w roli absolutnej geometrii tła wiązki włóknistej z euklidesowymi przestrzeniami momentalnymi jako włóknami. Takie tło jednak nie uwzględnia wyróżnionego statusu inercjalnych układów odniesienia. Za odpowiednie absolutne tło dla fizyki nierelatywistycznej uważa się więc czasoprzestrzeń Galileusza, będącą taką wiązką włóknistą wzbogaconą o strukturę przestrzeni afinicznej. Za wyróżnienie układów inercjalnych powinien jednak odpowiadać dynamiczny element struktury czasoprzestrzeni. Absolutnym tłem dla mechaniki Newtona byłaby wtedy czasoprzestrzeń Leibniza, a owym elementem zgodna z absolutnym tłem koneksja afiniczna. Leibniz zamiast tego wprowadził eter, za pomocą którego można zdefiniować taką koneksję. Zaletą obu wersji tego rozwiązania jest możliwość uogólnienia go na teorię grawitacji i na czasoprzestrzenie fizyki relatywistycznej.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 1; 33-52
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter tert-butylometylowy
    Methyl tertiary-buthyl ether
    Autorzy:
    Gradecka, D
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137729.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter tert-butylometylowy
    NDS
    NDSCh
    methyl tertiary-buthyl ether
    MTBE
    MAC-values
    Opis:
    Eter tert-butylometylowy (MTBE) jest bezbarwną cieczą o nieprzyjemnym zapachu eteru stosowaną głównie w przemyśle petrochemicznym jako składnik benzyn podwyższający liczbę oktanów, a także w niektórych procedurach medycznych, np. do rozpuszczania kamieni żółciowych oraz w reakcjach i analizach chemicznych jako np. rozpuszczalnik w reakcjach polimeryzacji i eluent do chromatografii. Eter tert-butylometylowy ulega szybkiemu wchłanianiu z dróg oddechowych, przewodu pokarmowego i krwi, a nieco wolniej wchłania się przez skórę. Związek nie ulega kumulacji w organizmie, a jego większość jest wydalana w postaci niezmienionej, część może ulegać metabolizmowi i zostać wydalona w postaci innych związków: tert-butanolu, formaldehydu, kwasu mrówkowego i ditlenku węgla. Eter tert-butylometylowy jest zaliczany do substancji skrajnie łatwopalnych – F, R11 i działających drażniąco (Xi) na skórę (R38). U ludzi ostre narażenie na eter tert-butylometylowy o stężeniach nieprzekraczających 270 mg/m3 przez 3 h nie wywoływało żadnych poważnych zmian w stanie zdrowia. Podczas narażenia przewlekłego u pracowników narażanych na eter tert-butylometylowy o stężeniach 0,1 ÷ 98 mg/m3 oraz na inne substancje obecne w powietrzu środowiska pracy (brak danych na temat wielkości stężenia) obserwowano: podrażnienie oczu, błon śluzowych nosa, mdłości, bóle i zawroty głowy. Eter tert-butylometylowy powoduje zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego, które objawiają się stanami narkotycznymi, niezbornością ruchową – ataksją, a także zaburzeniami oddychania. Ponadto eter działa drażniąco na: oczy, błony śluzowe dróg oddechowych i skórę. U myszy narażenie na pary eteru tert-butylometylowego o stężeniach nieprzekraczających 30 000 mg/m3 przez 1 h powodowało zależny od wielkości narażenia, spadek częstości oddychania. Wyliczona wartość RD50 związku wynosi 16 600 mg/m3. Na podstawie danych z toksyczności ostrej (6 h) i długoterminowej (13 tygodni) narażania szczurów F-344 na pary eteru tert-butylometylowego największym nietoksycznym stężeniem związku było stężenie wynoszące 2860 mg/m3. Eter tert-butylometylowy nie wykazuje działania mutagennego w komórkach bakterii i drożdży. Nie indukuje również efektów genotoksycznych w komórkach ssaków narażanych w wa-runkach in vitro i in vivo. Niektóre dane ujawniają słaby potencjał genotoksyczny eteru tert- -butylometylowego w obecności frakcji S9. Eter tert-butylometylowy działa rakotwórczo na zwierzęta. Związek indukował raka i gruczolaka nerek u samców szczurów F-344 narażanych na eter tert-butylometylowy o stężeniu 10 800 mg/m3 przez 105 tygodni oraz gruczolaka wątroby u samic myszy CD-1 narażanych na eter tert-butylometylowy o stężeniu 28 800 mg/m3 przez 18 miesięcy. Po podaniu dożołądkowym związku w dawce 250 lub 1000 mg/kg m.c. u samic szczurów Sprague-Dawley występował statystycznie istotny wzrost częstości białaczek i chłoniaków. Eter tert-butylometylowy wykazywał stosunkowo niski potencjał embrio- i fetotoksyczny oraz niewielki wpływ na rozród zwierząt laboratoryjnych. U szczurów i królików narażanych na eter tert-butylometylowy drogą inhalacyjną o stężeniach nieprzekraczających 28 800 mg/m3 związek działał głównie neurotoksycznie na ciężarne samice, natomiast nie wpływał toksycznie na płody zwierząt. Embriotoksyczne, fetotoksyczne i teratogenne działanie związku obserwowano u potomstwa samic myszy CD-1 narażanych na eter tert-butylometylowy o stężeniach 14 400 lub 28 800 mg/m3. Eter tert-butylometylowy o tych stężeniach powodował zmniejszenie liczby żywych implantacji w miocie, zmniejszenie odsetka męskich płodów oraz zmniejszenie masy ciała młodych i wzrost liczby rozszczepów podniebienia. Do ustalenia wartości NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia) eteru tert-butylometylowego wzięto pod uwagę wartość RD50 (dawka powodująca redukcję akcji oddechowej do 50% wartości należnej) wyznaczoną u myszy na poziomie 16 600 mg/m3. Na podstawie wartości RD50 wartość NDS eteru tert-butylometylowego mieści się w zakresie 166 1660 mg/m3. Postanowiono przyjąć stężenie 180 mg/m3 eteru tert-butylometylowego za wartość NDS związku. Z uwagi na łagodne działanie drażniące związku, obserwowane u ochotników narażanych na eter tert-butylometylowy o stężeniu 270 mg/m3 przez 3 h, przyjęto za wartość NDSCh (najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego) związku stężenie 270 mg/m3. Normatyw oznakowano literą „I” (substancja o działaniu drażniącym).
    Methyl tertiary-buthyl ether (MTBE) is a colorless liquid. This substance produces irritation and transiet corneal injury to the eye, and it is an irritant of mucous membranes. Prolonged skin contact produces dermatitis. The proposed maximum exposure limit MAC (TWA) was calculated on the basis of the RD50 value of 16 600 mg/m3. The Expert Group for Chemical Agents recommended MAC of 180 mg/m3 and STEL of 270 mg/m3.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 3 (61); 51-74
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ parametrów technologicznych na proces epoksydacji eteru allilowo-glicydolowego wodoronadtlenkiem t-butylu na katalizatorze Ti-MWW
    The influence of the technological parameters on allyl-glycidyl ether epoxidation using t-butyl hydroperoxide over the Ti-MWW catalyst
    Autorzy:
    Wróblewska, A.
    Walasek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/270427.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
    Tematy:
    epoksydacja
    eter allilowo-glicydolowy
    eter diglicydolowy
    wodoronadtlenek t-butylu
    katalizator Ti-MWW
    chromatografia gazowa
    epoxidation
    allyl-glycidyl ether
    diglycidyl ether
    Ti-MWW catalyst
    t-butyl hydroperoxide
    gas chromatography
    Opis:
    W niniejszej pracy przedstawiono badania nad wpływem parametrów technologicznych na przebieg procesu epoksydacji eteru allilowo-glicydolowego (EAG) wodoronadtlenkiem t-butylu (WNTB) na katalizatorze tytanowo-silikatowym Ti-MWW w metanolu jako rozpuszczalniku. Ponadto omówiono metodykę prowadzenia procesu epoksydacji oraz sposób identyfikacji i oznaczania ilościowego składu mieszanin poreakcyjnych za pomocą chromatografii gazowej. Zbadano wpływ temperatury (20-120°C), stosunku molowego eteru allilowo-glicydolowego do wodoronadtlenku t-butylu (1:1-3:1), stężenia metanolu w środowisku reakcji (10-80% wag.), ilości katalizatora (0,5-5% wag.) oraz czasu reakcji (60-1440 min.). Analizy chromatograficzne pozwoliły oznaczyć w mieszaninach poreakcyjnych trzy produkty dla badanego procesu: eter diglicydolowy (EDG), alkohol allilowy i glicydol, przy czym produkt najbardziej pożądany – eter diglicydolowy udało się otrzymać z niską wydajnością – 5,6% mol. W większości syntez produktem głównym był alkohol allilowy (produkt rozpadu eteru allilowo-glicydolowego).
    This paper presents studies on the influence of technological parameters on the epoxidation of allyl-glycidyl ether (AGE) using t-butyl hydroperoxide (TBHP) over the titanium-silicate catalyst Ti-MWW and in methanol as a solvent. Furthermore, the method of epoxidation and the method of the identification and quantification of the composition of the post-reaction mixtures by the gas chromatography have been shown. The influence of temperature (20-120°C), molar ratio of allyl glycidyl ether to t-butyl hydroperoxide (1:1-3:1), methanol concentration in the reaction environment (10-80 wt%), catalyst amount (0.5-5 wt%) and time of the reaction (60-1440 min) has been studied. The gas chromatography analyses of the post-reaction mixtures allowed to establish three products for the studied process: diglycidyl ether (DGE), allyl alcohol and glycidol. But the most desired product – diglycidyl ether was obtained with the low yield 5.6 mol%. In the most syntheses the main product was allyl alcohol (the product of the decomposition of allyl-glycidyl ether).
    Źródło:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2016, 21, 2; 93-101
    2392-1765
    Pojawia się w:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of the potential of dimethyl ether as an alternative fuel for compression ignition engines
    Autorzy:
    Smolec, R.
    Idzior, M.
    Karpiuk, W.
    Kozak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133723.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    dimethyl ether
    DME
    alternative fuels
    common rail
    biofuel
    eter dimetylowy
    paliwa alternatywne
    biopaliwa
    Opis:
    The main problem that the automotive industry has been dealing with since the beginning of the XXI century is the need to reduce the exhaust emissions from piston combustion engines. Another, not at all less important problem is the depleting natural resources of crude oil. There are many concepts aiming at resolving of the said issues. One of them is the possibility of application of dimethyl ether (DME) in a classic engine. The paper characterizes this fuel, drawing attention to the aspects related to the adaptation of the engine to this type of fuel, presents the process of its atomization and relevant exhaust emissions.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2017, 56, 2; 181-186
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter pentabromodifenylowy – mieszanina izomerów
    Autorzy:
    Szymańska, J. A
    Bruchajzer, E
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137719.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter pentabromodifenylowy
    narażenie zawodowe
    toksyczność
    tarczyca
    NDS
    pentabromodiphenyl ether
    occupational exposure
    toxicity
    thyroid
    Opis:
    Eter pentabromodifenylowy (PentaBDE) jest bursztynowym, przezroczystym płynem, który w temperaturze pokojowej występuje w postaci półpłynnej. Związek ma znaczenie przemysłowe i otrzymuje się go przez bromowanie eteru difenylowego. Najczęstszą postacią, w jakiej występował eter pentabromodifenylowy, były mieszanki techniczne (handlowe). Składały się one ze związków o różnym stopniu ubromowania. Substancja znajduje się na liście priorytetowej do opracowania wartości dopuszczalnych przez SCOEL. Eter pentabromodifenylowy jest substancją zmniejszającą palność. Najczęściej stosowano ją przy produkcji elastycznych pianek poliuretanowych: do produkcji mebli, w przemyśle samochodowym i lotniczym. Dodawano ją również do: żywic fenolowych i epoksydowych, nienasyconych poliestrów, tkanin oraz używano w materiałach do pokrywania dachów i kabli. Eter pentabromodifenylowy, ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne (m.in. słabą rozpuszczalność w wodzie, stabilność termiczną i chemiczną oraz zdolność do kumulacji i biomagnifikacji w łańcuchu pokarmowym, zaliczono do, tzw. Trwałych zanieczyszczeń organicznych (persistent organic pollutants, POPs). Eter pentabromodifenylowy do środowiska mógł się dostawać w wyniku: produkcji, użytkowania i składowania odpadów oraz recyklingu urządzeń zawierających ten związek. Stężenia związku w powietrzu hali, w której demontowano sprzęt komputerowy, osiągały wartość 0,0026 μg/m3. Dotychczas nie odnotowano żadnych przypadków zatrucia ludzi eterami pentabromodifenylowymi. Eter pentabromodifenylowy w doświadczeniach na zwierzętach wykazywał małą toksyczność ostrą. Średnie dawki śmiertelne (DL50) dla szczurów po podaniu dożołądkowym wahały się w granicach 2650 ÷ 7400 mg/kg masy ciała. U szczurów przed padnięciem obserwowano: zmniejszenie aktywności ruchowej, senność, drżenia mięśniowe, nasiloną motorykę przewodu pokarmowego i biegunkę. Podobne skutki toksyczne obserwowano u zwierząt, zarówno w doświadczeniach krótkoterminowych, jak i po podawaniu wielokrotnym. Najbardziej istotne znaczenie mają zmiany czynnościowe w: wątrobie, układzie hormonalnym i nerwowym. Pierwsze objawy tego typu (zwiększenie względnej masy wątroby i indukcja enzymów mikrosomalnych w wątrobie) po jednorazowym podaniu związku stwierdzono u szczurów dopiero po podaniu dawki 300 mg/kg, a u myszy – dawki 100 mg/kg. Niekorzystny wpływ związku na funkcję tarczycy zanotowano po jednorazowym podaniu myszom dawki 4 mg/kg m.c. W badaniach krótkoterminowych (po 4 - 14 dniach podawania dożołądkowego), oprócz działań zaobserwowanych po narażeniu jednorazowym (wpływ na wątrobę, tarczycę i układ nerwowy), stwierdzono także działanie immunotoksyczne, które notowano po 14-dniowym podawaniu szczurom i myszom dawki 18 mg/kg/dzień związku. Pierwsze objawy niekorzystnego wpływu na tarczycę (spadek stężenia T4 i T3 w surowicy) zanotowano po 4-krotnym podaniu dawki 3 mg/kg/dzień związku. Po dawkach 10 ÷ 300 mg/kg/dzień skutek ten się pogłębiał. Ponadto występowały objawy świadczące o zaburzeniach funkcji wątroby (zależne od dawki zwiększenie względnej masy wątroby, wzrost aktywności O-dealkilazy 7-etoksyrezorufiny (EROD) i O-dealkilazy 7-pentoksyrezorufiny (PROD) w wątrobie. Zmniejszenie stężenia T4 w surowicy notowano także po 14-dniowym podawaniu eteru pentabromodifenylowego szczurom i myszom. Skutek ten był zależny od podawanej dawki związku (18 ÷ 56 mg/kg/dzień szczurom i 18 ÷ 72 mg/kg/dzień u myszom). Czternastodniowe podawanie myszom dawki 18 mg/kg/dzień eteru pentabromodifenylowego powodowało także niekorzystne działanie na wątrobę. Takie objawy, jak: zwiększenie względnej masy wątroby i indukcja enzymów mikrosomalnych w wątrobie (m.in. EROD, PROD), nasilały się wraz z wielkością dawki (do 72 mg/kg/dzień). Po wielokrotnym (28- i 90-dniowym) dożołądkowym narażeniu szczurów na dawki od 0,82 do 1,77 mg/kg/dzień eteru pentabromodifenylowego nie stwierdzono żadnych skutków toksycznych. Po 28-dniowym podawaniu szczurom dawki 2,47 mg/kg/dzień eteru pentabromodifenylowego zanotowano spadek stężenia T4 w surowicy i zwiększenie aktywności PROD w wątrobie. Objawy te nasilały się wraz ze wzrostem dawki (do 200 mg/kg/dzień) związku. Po narażeniu podprzewlekłym (90-dniowym) na dawkę 3,53 mg/kg/dzień eteru pentabromodifenylowego zaobserwowano indukcję enzymów mikrosomalnych w wątrobie. Skutek ten narastał ze wzrostem dawki (do 14,12 mg/kg/dzień). Po trzymiesięcznym narażeniu szczurów na dawkę 2 mg/kg/dzień eteru pentabromodifenylowego stwierdzono zmniejszenie stężenia T4 w surowicy oraz przypadki zwyrodnienia i martwicy hepatocytów u samic. Po dawkach 10 lub 100 mg/kg/dzień związku zanotowano ponadto wyraźne działanie porfirogenne, zależne od dawki. Eter pentabromodifenylowy nie wykazywał działania genotoksycznego, embriotoksycznego i teratogennego. W EPA zaliczono eter pentabromodifenylowy do klasy D, czyli związków nieklasyfikowanych jako kancerogen dla ludzi. Polibromowane difenyloetery (PBDEs), w tym również eter pentabromodifenylowy, działają niekorzystnie na: układ nerwowy, dokrewny i odpornościowy. Związki te powodują także indukcję enzymów mikrosomalnych w wątrobie, co może prowadzić do zmian w metabolizmie ksenobiotyków, zaś pobrane w dużych ilościach powodują zmiany w wątrobie. Eter pentabromodifenylowy może oddziaływać z cytozolowym receptorem Ah, co jest związane z indukcją enzymów mikrosomalnych, głównie CYP 1A1 i CYP 1A2. Wskaźnik EROD jest wskaźnikiem wiązania z receptorami węglowodorów aromatycznych (AhR). Wykazano, że zarówno niektóre hydroksylowe polibromowane difenyloetery, jak i PBDEs są agonistami receptorów estrogennych i stymulują w warunkach in vitro aktywność lucyferazy za pośrednictwem receptora estrogennego (ER). PBDEs mogą powodować zmiany w układzie cholinergicznym. Mają również wpływ na homeostazę hormonów tarczycy, wpływając tym samym na rozwój ośrodkowego układu nerwowego. Podstawą do proponowanej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) są dane w piśmiennictwie dotyczące niekorzystnego działania związku na funkcjonowanie wątroby i tarczycy. Za podstawę do wyliczenia wartości NDS zaproponowano przyjęcie wartości NOAEL równej 0,82 mg/kg/dzień z eksperymentu 28-dniowego wykonanego na szczurach, którym eter pentabromodifenylowy podawano dożołądkowo. Po określeniu wartości współczynników niepewności zaproponowano przyjęcie stężenia 0,7 mg/m3 eteru pentabromodifenylowego za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Brak jest podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) eteru pentabromodifenylowego
    Pentabromodiphenyl ether (pentaBDE) is an amber colour, transparent liquid, which occurs at room temperature in a semi-liquid form. This compound is obtained by bromination of diphenyl ether. The most common form in which pentabromodiphenyl ethers occurred, were the technical (commercial) mixtures. These consisted of compounds of varying degrees of brominated. The substance is listed as a priority to develop the limit values by SCOEL. Pentabromodiphenyl ether is use as a flame retardant. Frequently used it in the production of flexible polyurethane foams: the production of furniture, automotive and aerospace industries. It also added to phenolic and epoxy resins, unsaturated polyesters, fabrics and materials used in electric cables. Pentabromodiphenyl ether, due to their physicochemical properties (such as a weak water solubility, thermal and chemical stability) and the ability to accumulate and biomagnification in the food chain, belongs to POPs (persistent organic pollutants). Pentabromodiphenyl ether has been found in the environment as a result of the use and recycling of the equipment containing this compound. The concentration of 0.0026 mg/m3 in the air was detected in the hall where computer equipment were dismantled. So far, there have been no cases of poisoning people. Pentabromodiphenyl ether in experiments on animals showed low acute toxicity. The mean lethal dose (LD50) for rats after oral administration ranged 2650-7400 mg/kg body weight. In rats were observed: decrease in motor activity, lethargy, muscle tremors, severe gastrointestinal motility and diarrhea. Similar toxic effects were observed in animals, both in the short-term experiments, and after repeated dosing. The most important changes were observed in the liver, and in functional of endocrine and nervous system. The first symptoms of this type (increase of the relative liver weight and induction of the microsomal enzymes in the liver) were found after a single administration of the compound in rats only after the dose of 300 mg/kg and in mice – at the dose of 100 mg/kg. The adverse effect of the compound on thyroid function was observed in mice after single dose administration of 4 mg/kg. In short-term exposure (4-14 days of the intragastrical administration), in addition to the activities observed after a single exposure (effect on the liver, thyroid and nervous system), were also found immunotoxic effects, which were recorded after 14 days in rats and mice administered this compound at the doses of 18 mg/kg/day. The first symptoms of adverse effects on the thyroid (a decrease in serum T4 and T3) was observed after four days exposure at the dose of 3 mg/kg/day. At doses of 10-300 mg/kg/day, these effects are intensified. In addition, there were signs of the disturbance of liver function (dose dependent increase in relative liver weight, increase of the activity of O-dealkylase 7- etoxyresorufin (EROD) and O-dealkylase 7-pentoxyresorufin (PROD) in liver). The reduction of the T4 levels in serum were recorded after 14-day administration of pentabromodiphenyl ether to rats and mice. This effect was dependent on the administered dose of the compound (18-56 mg/kg/day in rats and 18-72 mg/kg/day in mice). Fourteen days of exposure to pentabromodiphenyl ether at the dose 18 mg/kg/day caused also in adverse effects in the liver: increase in relative liver weight and induction of microsomal enzymes in the liver (including EROD, PROD), intensified with dose (up to 72 mg/kg/day.) After repeated (28- and 90-day) intragastrical exposure of rats to pentabromodiphenyl ether at the doses from 0.82 to 1.77 mg/kg/day did not show any toxic effects. After 28 days of the administration of pentaBDE at the dose 2.47 mg/kg/day were observed the decrease T4 levels in the serum and increase PROD activity in the liver. These symptoms enhanced with increasing doses (up to 200 mg/kg/day) of the compound. After subchronic exposure (90 days) on pentabromodiphenyl ether at the dose 3.53 mg/kg/day, the microsomal enzyme induction was observed in the liver. This effect was growing with increasing doses (up to 14.12 mg/kg/day). After a three-month exposure of rats at a dose of 2 mg/kg/day were found the reduction of the T4 levels in the serum and increase of the cases of degeneration and necrosis of hepatocytes in females. After the doses of 10 or 100 mg/kg/day was also observed the porphyrogenic activity (dosedependent). Pentabromodiphenyl ether was not genotoxic, embryotoxic and teratogenic. The EPA included pentabromodiphenyl ether to Class D, this compound not classified as a carcinogen for humans. Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs), including pentabromodiphenyl ether, act negatively on the: nervous, endocrine and immune systems. These compounds also cause the induction of hepatic microsomal enzymes, which may lead to changes in the metabolism of xenobiotics, and collected in large quantities cause changes in the liver. Pentabromodiphenyl ether can interact with the cytosolic Ah receptor, which is associated with induction of microsomal enzymes, especially CYP 1A1 and CYP 1A2. The EROD is an indicator of the binding of the aromatic hydrocarbon receptor (AhR). Both, PBDEs and their hydroxyleted derivatives are an estrogenic agonists and stimulate the in vitro luciferase activity through estrogenic receptor (ER). PBDEs can cause changes in the cholinergic system. These compounds can also affect the homeostasis of thyroid hormones, thus affecting on the development of the central nervous system. The basis for the proposed value of the maximum allowable concentration (MAC) are data in the literature regarding the adverse effects of the compound on the functioning of the liver and thyroid. To calculate the value NDS has been proposed the adoption of the NOAEL value as the dose 0.82 mg/kg/day with a 28-day experiment performed on rats given intragastrically pentabromodiphenyl ether. After determining the coefficients of uncertainty has been proposed the adoption of the concentration of 0.7 mg/m3 for the value of the maximum allowable concentration (MAC, TWA). No MAC-STEL values have been established.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 2 (72); 75-109
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The possibilities of using DME (BioDME), as an additive to conventional gaseous fuels in SI engine
    Autorzy:
    Flekiewicz, M.
    Kubica, G.
    Marzec, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133969.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    dimethyl ether
    DME+LPG
    fuel blend
    SI engine
    eter dimetylowy
    mieszanina paliw
    silnik ZI
    Opis:
    The results of SI engine fueled with blends of LPG and DME are presented in the paper. The range studies submitted includes measurements at varying engine loads, at selected values of speed. The research was conducted on a chassis dynamometer, specifying the engine load by the degree of throttle opening. Value of the mass fraction of DME in the blend with LPG was determined based on previous analyzes. The selected fuel blends containing from 7 to 17% DME (mass fraction). During the study was also performed a series of comparative measurements with pure LPG. Analyses show that of DME can be used as a partial substitute for LPG in SI engines. Its presence does not a negative impact on performance and emissions of the engine. The obtained results indicate that the amount of addition of DME should be varied depending on the engine load. Moreover, the use of this fuel does not require changes to the design fueling system and storage of LPG.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2017, 56, 4; 150-155
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter oktabromodifenylowy – mieszanina izomerów 2,2’,3,3’,4,4’,5’,6-, 2,2’,3,3’,4,4’,6,6’- i 2,2’,3,4,4’,5,5’,6- – frakcja wdychalna
    Autorzy:
    Szymańska, J.
    Bruchajzer, E
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137393.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter oktabromodifenylowy
    narażenie zawodowe
    toksyczność
    tarczyca
    NDS
    octabromodiphenyl ether
    occupational exposure
    toxicity
    thyroid
    MAC
    Opis:
    Eter oktabromodifenylowy (OktaBDE) jest białym ciałem stałym otrzymywanym przez bromowanie eteru difenylowego. Najczęstszą postacią w jakiej występował eter oktabromodifenylowy były mieszanki techniczne (handlowe). Składały się one ze związków o różnym stopniu ubromowania. Eter oktabromodifenylowy jest substancją zmniejszającą palność, najczęściej stosowaną w połączeniu z tritlenkiem antymonu przy produkcji takich syntetycznych polimerów, jak: ABS, HIPS i PBT, wykorzystywanych w przemyśle: samochodowym, elektrycznym i elektronicznym. Ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne (m.in. słabą rozpuszczalność w wodzie, stabilność termiczną i chemiczną) oraz zdolność do kumulacji, eter oktabromodifenylowy zaliczono do trwałych zanieczyszczeń organicznych (persistent organic pollutants, POPs). W 2004 r. wprowadzono zakaz produkcji 6 i stosowania eteru oktabromodifenylowego. Eter oktabromodifenylowy może dostawać się do środowiska w wyniku: użytkowania, składowania odpadów oraz recyklingu urządzeń zawierających ten związek. Stężenia eteru oktabromodifenylowego w powietrzu hali, w której demontowano sprzęt komputerowy dochodziły do 6600 pg/m3 (gdy stężenia wszystkich polibromowanych difenyloeterów wynosiły 170 000 pg/m3). W dostępnym piśmiennictwie nie ma informacji o zatruciach eterami oktabromodifenylowymi ludzi. Eter oktabromodifenylowy w doświadczeniach na zwierzętach wykazywał małą toksyczność. Średnie dawki śmiertelne (DL50) dla szczurów po podaniu dożołądkowym przekraczały 5000 mg/kg masy ciała. Związek nie działał także drażniąco na skórę i oczy oraz nie powodował uczuleń. Zarówno w doświadczeniach krótkoterminowych, jak i po podawaniu wielokrotnym eteru oktabromodifenylowego u zwierząt obserwowano podobne skutki toksyczne. Najbardziej istotne znaczenie w toksycznym działaniu eteru oktabromodifenylowego mają zmiany czynnościowe w wątrobie i tarczycy, a po narażeniu inhalacyjnym także zmiany w układzie oddechowym. W badaniach krótkoterminowych (po 4 ÷ 14 dniach podawania dożołądkowego) pierwsze objawy toksyczności (zwiększenie względnej masy wątroby, wzrost aktywności PROD w wątrobie) stwierdzono po 4 dniach podawania dawki 10 mg/kg/dzień eteru oktabromodifenylowego. Po większych dawkach (30 ÷ 100 mg/kg/dzień) skutki te się nasilały, a ponadto dochodziło do zaburzeń funkcjonowania tarczycy (obniżenie poziomów T3 i T4 w surowicy). Po 14-dniowym podawaniu dawki 80 mg/kg/dzień związku zaobserwowano znaczne przyspieszenie metabolizmu wątrobowego. Po wielokrotnym (28- i 90-dniowym) dożołądkowym narażeniu szczurów na dawki wynoszące około 7 ÷ 8 mg/kg/dzień eteru oktabromodifenylowego obserwowano pierwsze obawy toksyczne, jakimi było zwiększenie względnej masy wątroby i zmiany histopatologiczne w wątrobie. Pierwsze niekorzystne objawy działania związku zanotowano po dawkach około 70 ÷ 80 mg/kg/dzień, gdy po 28 dniach stwierdzono umiarkowaną hiperplazję tarczycy, a po 90 dniach – zwiększenie masy tarczycy i zaburzenia jej funkcji (obniżenie poziomu T4 w surowicy). Po większych dawkach eteru oktabromodifenylowego (około 700 ÷ 1000 mg/kg/dzień) skutki te się nasilały. Po podprzewlekłym (90-dniowym) inhalacyjnym narażeniu szczurów na eter oktabromodifenylowy o stężeniu 1,1 mg/m3 nie zanotowano toksyczności układowej, obserwowano jedynie nieznaczne powiększenie komórek kubkowych w błonie śluzowej nosa (toksyczność miejscowa). Po narażeniu na związek o stężeniu 16 mg/m3 stwierdzono ponadto: zmiany zapalne w płucach, rozrost hepatocytów i zaburzenia funkcjonowania tarczycy (zwiększenie poziomu TSH i zmniejszenie stężenia T4 w surowicy). Po narażeniu na związek o stężenie 202 mg/m3 objawy te się nasiliły, a dodatkowo zaobserwowano zaburzenia rozrodczości (brak ciałka żółtego u 30% samic i brak prawidłowych komórek w kanalikach nasiennych samców lub obecność w kanalikach nasiennych komórek nieprawidłowych). Eter oktabromodifenylowy nie wykazywał działania mutagennego i genotoksycznego. U zwierząt laboratoryjnych wpływał niekorzystnie na rozwój płodów, powodując m.in.: zwiększenie liczby przypadków resorpcji późnych, zmniejszenie masy urodzeniowej płodów, zmiany kostnienia oraz zaburzenia rozwojowe kości kończyn, żeber i mostka. Eter oktabromodifenylowy nie jest klasyfikowany jako kancerogen dla ludzi, a w Environmental Protection Agency (EPA) zaliczono go do klasy D. Mechanizm toksycznego działania polibromowanych difenyloeterów (PBDEs), w tym również eteru oktabromodifenylowego, jest związany z indukcją enzymów mikrosomalnych w wątrobie, co może prowadzić do zmian w metabolizmie ksenobiotyków. Indukcja enzymów mikrosomalnych, głównie CYP 1A1 i CYP 1A2 (EROD) oraz CYP 2B (PROD), wskazuje na wiązania z receptorem Ah i CAR. Zmiany metabolizmu mogą mieć wpływ na homeostazę hormonów tarczycy, powodując tym samym zaburzenia rozwoju ośrodkowego układu nerwowego, głównie u młodych osobników. Dotychczas nie ustalano na świecie wartości normatywów dla eteru oktabromodifenylowego w środowisku pracy. Istnieje jedynie propozycja SCOEL (2010), by wartość OEL wynosiła 0,2 mg/m3. Podstawą do proponowanej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) są dane w piśmiennictwie dotyczące toksyczności po 90-dniowym narażeniu inhalacyjnym szczurów. Za podstawę do wyliczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) proponujemy przyjąć wartość NOAEL dla toksyczności układowej równą 1,1 mg/m3. Po określeniu współczynników niepewności proponujemy przyjąć stężenie 0,1 mg/m3 za wartość NDS eteru oktabromodifenylowego. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) eteru oktabromodifenylowego. Proponujemy także wprowadzenie oznakowania eteru oktabromodifenylowego literami „Ft” oznaczającymi substancje fetotoksyczne.
    Octabromodiphenyl ether (octaBDE) is a white solid obtained by bromination of diphenyl ether. The most common form in which octabromodiphenyl ethers occurred were the technical (commercial) mixtures. These consisted of compounds of varying degrees of bromination. Octabromodiphenyl ether was used as a flame retardant, often in combination with antimony trioxide. OctaBDE was used in the production of synthetic polymers such as ABS, HIPS and PBT, which were used in the automotive, electrical and electronic equipment industries. Octabromodiphenyl ether, due to its physicochemical properties (such as a weak water solubility, thermal and chemical stability) and the ability to accumulate is a POP (persistent organic pollutant). The ban on the production and use of octaBDE was introduced in 2004. Octabromodiphenyl ether has been found in the environment as a result of using and recycling equipment containing this compound. Concentrations of 6600 pg/m3 in the air were detected in a hall where hardware was dismantled (concentrations of the sum of polybrominated diphenyl ethers were 170 000 pg/m3). So far, there have been no cases of people being poisoned. Octabromodiphenyl ether in experiments on animals showed low acute toxicity. The mean lethal dose (LD50) for rats after oral administration was 5000 mg/kg body weight. This compound did not irritate the skin or eyes, and did not cause sensitization. The toxic effects observed after short-term experiments and repeated administration of octaBDE to animals were similar. The most important role in the toxic effects of octabromodiphenyl ether are functional changes in the liver and thyroid, and after inhalation exposure - changes in the respiratory tract. In short-term exposure (4-14 days of intragastric administration), the first symptoms of the toxicity (increase in relative liver weight, induction of PROD activity in the liver) were observed after 4-day exposure to octaBDE at 10 mg/kg/day. After higher doses (30 to 100 mg/kg/day) these effects are intensified. In addition, there were signs of the disturbance of thyroid function (decrease in the levels of T3 and T4 in the serum). A significant acceleration of hepatic metabolism was noted after 14-day administration of octaBDE at 80 mg/kg/day. After repeated (28- and 90-day) intragastric exposure of rats to doses of 7–8 mg/kg/day the first symptoms of toxicity (increase in relative liver weight and histopathological changes in the liver) were observed. The 28 doses of 70-80 mg/kg/day caused a moderate hyperplasia of the thyroid, and after 90 days an increase in thyroid weight and its impaired function (reduction T4 levels in the serum). After higher doses of octabromodiphenyl ether (about 700 – 1000 mg/kg/day) the effects were intensified. After subchronic (90 days) inhalation exposure of rats to octaBDE at the concentration of 1.1 mg/m3, no systemic toxicity was observed, only a slight increase in goblet cells in nasal mucosa (topical toxicity). Due to exposure to the compound at the concentration of 16 mg/m3, inflammation in the lungs, hyperplasia of hepatocytes and thyroid dysfunction (increase in TSH levels and decrease in T4 levels in the serum) were found. These symptoms were intensified after exposure to the compound at the concentration of 202 mg/m3; additionally, reproduction disorders were observed (absence of the corpus luteum in 30% of females and no normal cells in the seminiferous tubules or the presence of abnormal cells in the seminiferous tubules in the male). Octabromodiphenyl ether was not mutagenic and genotoxic. In laboratory animals, adverse effects on fetal development were observed; causing, among other things, higher incidence of late resorptions, decreased fetal birth weight, changes in ossification and developmental disorders of limb bones, ribs and sternum. Octabromodiphenyl ether is not classified as a carcinogen for humans, and the Environmental Protection Agency (EPA) classified it in Class D. The mechanism of toxicity of polybrominated diphenyl ethers (PBDEs), including octabromodiphenyl ether, is associated with induction of hepatic microsomal enzymes, which may lead to changes in the metabolism of xenobiotics. Induction of microsomal enzymes, especially CYP 1A1 and CYP 1A2 (EROD) and CYP 2B (PROD), points to the Ah receptor binding and CAR. Changes in metabolism can affect thyroid hormone homeostasis, causing abnormal development of the central nervous system, mainly in young persons. There is only a SCOEL proposal (2010) that the value was 0.2 mg/m3 OEL. The basis for the proposed value of the maximum admissible concentration (MAC) are literature data on the toxicity of 90-day inhalation exposure of rats. To calculate the MAC, we propose the NOAEL for systemic toxicity equal to 1.1 mg/m3. After determining the coefficients of uncertainty, adaption of the concentration of 0.1 mg/m3 for the MAC TWA value for octabromodiphenyl ether has been proposed. No MAC-STEL (NDSCh) values have been established. A "Ft" (fetotoxic substances) notation was recommended.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 3 (73); 5-35
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rewolucja relatywistyczna a ontologia fizyki
    Relativistic Revolution and Ontology of Physics
    Autorzy:
    Czerniawski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013187.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    względność
    eter
    dynamika
    upływ czasu
    geometria czasoprzestrzeni
    relativity
    ether
    dynamics
    time flow
    space-time geometry
    Opis:
    In the course of the development of physics until the beginning of the twentieth century there was an evolutionary progress within its ontological frameworks. Its continuity was violated by A. Einstein’s works of 1905 and his so-called „quantum and relativistic revolution.” In its course people gave up a series of results they had achieved, and replaced them by some radical solutions that differed from common sense intuitions. In particular, in the context of the theory of relativity the concept of electromagnetic ether was rejected. Then the concept of absolute time and absolute geometry of space were removed, facts that eliminated the „flow” of time and change of the ontology of physics from the substantialist one into the eventist one. The changes turned out unnecessary, they resulted not from the very theory of relativity, but from some arbitrary solutions within the frameworks of its philosophical interpretation. On the other hand, they clash with clear ontological intuitions and make an explanation of the „flow” of time impossible. What is more, they are also not beneficial for a further progress in the development of physics, especially in the context of seeking a quantum theory of gravitation. It seems right to return to pre-relativistic concepts, starting from ether. For it is the elimination of the latter that had started the „revolution.”
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 379-396
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modelling of methane dry reforming over Ni/CaO–Al2O3 catalyst
    Autorzy:
    Cherbański, Robert
    Lewak, Michał
    Machniewski, Piotr
    Molga, Eugeniusz
    Franczyk, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2086791.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    dry methane reforming
    dimethyl ether
    nickel catalyst
    kinetics
    modelling
    eter dimetylowy
    katalizator niklowy
    kinetyka
    modelowanie
    Opis:
    This paper presents the results of investigations into dry methane reforming (DMR). The process was aimed at obtaining synthesis gas required for the production of dimethyl ether (DME). The effect of temperature, pressure and inlet gas composition on the process was determined in the experimental part of this work. The tests were carried out in a laboratory tubular reactor over a Ni/CaO–Al2O3 catalyst. The obtained experimental results were used to verify literature kinetic data and to develop a mathematical model of the DMR process.
    Źródło:
    Chemical and Process Engineering; 2021, 42, 3; 235--252
    0208-6425
    2300-1925
    Pojawia się w:
    Chemical and Process Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter pentabromobifenylowy (mieszanina izomerów) – metoda oznaczania
    Pentabromodiphenyl ethers – a determination method
    Autorzy:
    Wesołowski, W.
    Kucharska, M.
    Gromiec, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138579.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter pentabromobifenylowy
    analiza powietrza
    stanowisko pracy
    chromatografia gazowa
    pentabromodiphenyl ether
    air analysis
    workplace
    gas chromatography
    Opis:
    Metodę stosuje się do oznaczania stężeń eterów pentabromobifenylowych w powietrzu na stanowi-skach pracy. Metoda polega na zatrzymaniu aerozolu eterów pentabromobifenylowych na filtrze z włókna szklanego oraz żywicy XAD-2, ekstrakcji toluenem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,01 mg/m3 (dla próbki o objętości 100 l).
    Air samples are collected by drawing a known volume of air through glass fiber filters in a series with XAD-2 tubes. Samples are extracted in an ultrasonic bath with toluene. The obtained extracts are analyzed with gas chromatography using mass detection (GC-MSD). The determination limit of the method is 0.01 mg/m3.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2011, 1 (67); 107-114
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekstrakcja jonów miedzi w ceramicznym kontaktorze membranowym
    Extraction of copper ions in a ceramic membrane contactor
    Autorzy:
    Sawiński, W.
    Feder-Kubis, J.
    Ludwig, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2072197.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    ciecz jonowa
    eter koronowy
    ekstrakcja miedzi
    membrana ceramiczna
    ionic liquid
    crown ether
    coppcr extraction
    ceramic membrane
    Opis:
    Wykonano eksperymentalne badania procesu usuwania Cu(II) z roztworów wodnych przy użyciu ceramicznej membrany wypełnionej roztworem eteru koronowego 4,13-diaza-18-korona-6 w bis(trifluorometylosulfonylo)imid- ku l-decylo-3-metylo imidazoliowym [C10MIM][NTf2]. Określono wpływ gradientu temperatur i pH fazy akceptorowej na szybkość transportu Cu2+ przez membranę. Stwierdzono, że dodanie fosforanu tributylu do [C|0MIM] [NTf2] (1:1 v/v) nieznacznie obniża współczynnik podziału Cu(II) w badanym układzie.
    Experimental studies on removal of copper(II) from aqueous solutions using a ceramic membrane contactor with 4,13-diaza-18-crown-6 ether as carrier dissolved in l-decyl-3-methylimidazolium bis(trifluoromethylsul- fonyl)amide [C10MIM][NTf2] were carried out. The influence of temperature gradient and external phase pH on mass-transfer rate of Cu2+ was experimentally investigated. It was found that the addition of 50% (v/v) of tributyl phosphate (TBP to [C10MIM][NTf2].
    Źródło:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2013, 5; 471--472
    0368-0827
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aminated PVC cross-linked with 2,2’-dichlorodiethyl ether as heavy metal absorber
    Aminowany PVC sieciowany za pomocą eteru 2,2’-dichlorodietylowego jako absorber metali ciężkich
    Autorzy:
    Mabrouki, Adnen
    Bouzayene, Faycel
    Awatef, Soltani
    Ammari, Fayçel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2202595.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
    Tematy:
    poly(vinyl chloride)
    metal extraction
    diethylenetriamine
    dichlorodiethyl ether
    poli(chlorek winylu)
    ekstrakcja metali
    dietylenotriamina
    eter dichlorodietylowy
    Opis:
    The paper describes the chemical modification of PVC consisting in the introduction of amino groups (1,4-dioxane, diethylenetriamine), and then cross-linking with dichlorodiethyl ether. The optimal extraction time was obtained for the polymer that had more chlorine atoms substituted with diethylenetriamine groups and ether. The obtained polymers were characterized by infrared spectroscopy (FTIR), elemental analysis (CHN) and differential thermal analysis (DTA).
    W pracy opisano chemiczną modyfikację PVC polegającą na wprowadzeniu grup aminowych (1,4-dioksan, dietylenotriamina), a następnie sieciowaniu eterem dichlorodietylowym. Optymalny czas ekstrakcji uzyskano w przypadku polimeru, który miał więcej atomów chloru podstawionych grupami dietylenotriaminowymi i eterem. Otrzymane polimery scharakteryzowano za pomocą spektroskopii w podczerwieni (FTIR), analizy elementarnej (CHN) oraz różnicowej analizy termicznej (DTA).
    Źródło:
    Polimery; 2022, 67, 11-12; 602--608
    0032-2725
    Pojawia się w:
    Polimery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Parametry smarności i odporności na zacieranie mieszanin oleju napędowego z eterem etylo-tert-butylowym
    Lubricity and seizure resistance of mixtures of diesel fuel and ethyl tert-butyl ether
    Autorzy:
    Lotko, W.
    Górski, K.
    Przedlacki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/263365.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    EETB
    eter etylo-tert-butylowy
    olej napędowy
    smarność mieszanin
    diesel fuel
    ETBE
    ethyl tert-butyl ether
    lubricity
    Opis:
    W artykule zaprezentowano wyniki badań z zakresu oceny smarności mieszanin oleju napędowego (ON) z eterem etylo-tert-butylowym (EETB). Badaniu poddano mieszaniny, w których objętościowa zawartość EETB w ON wynosiła od 5 do 40%. Wykazano, że stosowanie 5% dodatku EETB do oleju napędowego nie miało negatywnego wpływu na zmianę smarności takiej mieszaniny. W przypadku pozostałych, badanych paliw obserwowano jednak pogorszenie ich smarności w zakresie 10-20%.
    In this paper, the results of lubricity evaluation of diesel fuel and ethyl tert-butyl ether (ETBE) mixtures are presented. Mixtures in which the concentration of ETBE in diesel fuel varied between 5 and 40% (V/V) were tested. It was demonstrated that the addition of 5% (V/V) of ETBE into diesel fuel did not have negative influence on the lubricity of such mixture. However, in the case of other tested fuel compositions, the reduction of their lubricity in the range of 10-20 % was observed.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2009, 4; 327-336
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter diizopropylowy
    Diisopropyl ether
    Autorzy:
    Szymańska, J. A
    Bruchajzer, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137983.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter diizopropylowy
    działanie drażniące
    układ oddechowy
    NDS
    NDSCh
    diisopropyl ether
    irritation
    mucous membranes
    MAC (TWA)
    MAC (STEL)
    Opis:
    Eter diizopropylowy jest cieczą o lekko ostrym zapachu. Otrzymuje się go w wyniku reakcji kwasu siarkowego z alkoholem izopropylowym. Stosowany jest jako rozpuszczalnik tłuszczów, olejów, wosków, żywic, gum, etylocelulozy, farb, lakierów oraz jako dodatek do paliw. Narażenie na eter diizopropylowy występuje w przemyśle chemicznym (tworzyw sztucznych, gumowym), kosmetycznym, farmaceutycznym. Eter diizopropylowy jest związkiem o bardzo małej toksyczności ostrej: DL50 dla zwierząt laboratoryjnych (po podaniu dożołądkowym) wynosi 4600÷11600 mg/kg, zaś CL50 – 121 000÷162 000 mg/m3. Śmierć zwierząt – poprzedzona typowymi objawami znieczulenia ogólnego – spowodowana była porażeniem układu oddechowego. Jednorazowe, krótkotrwałe narażenie inhalacyjne ludzi na eter diizopropylowy o stężeniach 1250÷2100 mg/m3 nie powodowało niekorzystnych zmian, zaś narażenie na stężenie 3350 mg/m3 wywołało działanie drażniące na błony śluzowe oczu, nosa i gardła. Po wielokrotnym (20-dniowym) narażeniu inhalacyjnym świnek morskich, królików i małp na eter di izopropylowy o stężeniach 4400÷13 000 mg/m3 nie obserwowano objawów działania toksycznego związku. Zwiększenie stężenia do 41700 mg/m3 (z jednoczesnym skróceniem czasu narażenia do 1 h/dzień) powodowało u małpy zmiany w obrazie krwi, podniecenie, a następnie objawy działania depresyjnego na ośrodkowy układ nerwowy (OUN). Stężenie 41 700 mg/m3 dla małpy przyjęto za wartość LOAEL, zaś dla królików i świnki morskiej – za wartość NOAEL. Po wielokrotnym (10-dniowym) narażeniu królików na eter diizopropylowy o stężeniu 12 5000 mg/m3 zanotowano krótkotrwałe znieczulenie, sinicę, spadek masy ciała i zmiany w obrazie krwi. Te same warunki narażenia u małpy powodowały po 20-30 minutach znieczulenie ogólne, powolny i nieregularny oddech oraz zmiany w obrazie krwi. Podprzewlekłe (90-dniowe), inhalacyjne narażenie szczurów na eter diizopropylowy o stężeniu 2100 mg/m3 nie powodowało żadnych zmian. Narażenie zwierząt na substancję o stężeniu 14 900 mg/m3 wywołało tylko wzrost masy wątroby i nerek u samców, zaś po zwiększeniu stężenia do 32 600 mg/m3 podobne efekty zanotowano u samic. Eter diizopropylowy nie wykazywał działania mutagennego, klastogennego i rakotwórczego. Nie działał także embriotoksycznie, teratogennie i nie wpływał na rozrodczość. Eter diizopropylowy jest bardzo szybko wchłaniany przez płuca lub przewód pokarmowy (po połknięciu) do krwi. Większość eteru diizopropylowego jest wydalana w postaci niezmienionej przez płuca z powietrzem wydychanym. Mechanizm toksycznego działania eteru diizopropylowego może być podobny do działania eteru dietylowego i może być związany z depresyjnym wpływem na OUN, co w krańcowych przypadkach prowadzi do śmierci spowodowanej zahamowaniem czynności ośrodka oddechowego w mózgu. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono informacji na temat działania łącznego eteru diizopropylowego z innymi związkami. Po analizie danych literaturowych, a także z uwagi na ograniczone dane na temat toksycznego działania eteru diizopropylowego na ludzi oraz brak doniesień o niekorzystnych skutkach związanych z przekroczeniem obowiązujących w Polsce normatywów higienicznych (a właściwie niewystępowanie takich przekroczeń), proponujemy pozostać przy obowiązującej wartości NDS, która wynosi 1000 mg/m3. Istniejące dane nie dają podstaw do określenia wartości NDSCh i DSB eteru diizopropylowego.
    Diisopropyl ether (CAS No 108-20-3) is a liquid with a characteristic odour. This substance is used as a solvent for oils, fats, waxes, resins, dyes and paints. It is used to produce varnishes, inks, in synthesis of fuels, cosmetics and pharmaceuticals. In animals diisopropyl ether is characterized by low acute toxicity: oral LD50 values in rats ranged from 4600 to 11600 mg/kg, and LC50 from 121000 to 162000 mg/m3. Death was due to respiratory failure caused by depressant action. Acute exposure of human to diisopropyl ether at a concentration of 3350 mg/m3 reported irritation of the eyes and nose. After repeated 20-day exposure of animals to diisopropyl ether at concentrations between 4000 and 13000 mg/m3 there were no toxic effects. Monkeys exposed repeatedly (20 days, 1 h daily) at a vapor concentration of 41700 mg/m3 exhibited intoxication and depression of the central nervous system. This concentration is LOAEL for monkeys and NOAEL for rabbits and guinea pigs. 90-day exposure of rats to diisopropyl ether at a concentration of 14900 mg/m3 caused an increase in liver and kidney weight in males. These effects in females were noted at a concentration of 32600 mg/m3. Diisopropyl ether did not display mutagenic, clastogenic and cancerogenic effects. There was no evidence of fetotoxic anf teratogenic effects. Diisopropyl ether is rapidly absorbed by the blood from the lungs or the gastrointestinal tract. A major portion of a dose is eliminated through the lungs. Experimental data suggest that there is no basis for the verification of the MAC value (1000 mg/m3) for diisopropyl ether. No STEL and BEI values have been proposed.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2007, 1 (51); 39-55
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Równowaga adsorpcji eteru bis(l-chloro-2-propylowego) z roztworu wodnego na węglu aktywnym
    Adsorption equilibrium of bis(l-chloro-2-propyi) ether from aqueous solution onto activated carbon
    Autorzy:
    Pełech, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/271271.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
    Tematy:
    adsorpcja
    eter bis(l-chloro-2-propylowy)
    węgiel aktywny
    adsorption
    bis(I-chloro-2-propyl) ether
    activated carbon
    Opis:
    Przedstawiono wyniki badań adsorpcji eteru bis(l-chloro-2-propylowego) z roztworu wodnego na węglu aktywnym. Badania równowagi adsorpcji prowadzono metodą statyczną w zakresie temperatur 25- 70°C. Wyznaczono izotermy adsorpcji, do których opisu zastosowano równanie Freundlicha oraz zmodyfikowane równanie Freundlicha jako szczególny przypadek modelu Dubinina-Astakhova.
    The results of the adsorption study of bis(l-chloro-2-propyl) ether from aqueous solution on activated carbon were presented. Adsorption equilibrium studies were carried out by the static method in the temperature range of 25-70°C. Adsorption isotherms were determined for which the description used Freundlich equation and the modified Freundlich equation as a special case of the Dubinin-Astakhov model.
    Źródło:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2014, 19, 2; 163-168
    2392-1765
    Pojawia się w:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Smoke emission of AD3.152 engine fuelled with rapeseed oil/diethyl ether blends
    Zadymienie spalin silnika AD3.152 zasilanego mieszaninami oleju rzepakowego i eteru dietylowego
    Autorzy:
    Lotko, W.
    Hernik, A.
    Stobiecki, J.
    Kosmanis, T.
    Górska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1363331.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    diethyl ether
    rapeseed oil
    biofuels
    renewable fuels
    diesel engine
    eter dietylowy
    olej rzepakowy
    biopaliwa
    odnawialne paliwa
    silnik diesla
    Opis:
    The paper presents research results on smoke emission from AD3.152 diesel engine fuelled with rapeseed oil (RO) and its blends with diethyl ether (DEE). All necessary tests were carried out in stationary condition for selected rotational speeds of the crankshaft i.e.1000, 1500 and 2000 rpm as well as engine loads of 40, 80 and 120 Nm. Results of the research confirmed, that diethyl ether added in volumetric ratio of 40 % to rapeseed oil reduces smoke opacity even by 50% compared with the engine fuelled with neat rapeseed oil.
    W artykule przedstawiono wyniki badań zadymienia spalin silnika o zapłonie samoczynnym AD3.152 zasilanego olejem rzepakowym (OR)oraz jego mieszaninami z eterem dietylowym (DEE). Wszystkie niezbędne badania wykonano w warunkach ustalonych dla wybranych prędkości obrotowych wału korbowego tj. 1000, 1500 i 2000 obr/min oraz obciążeń 40, 80 i 120 Nm. Uzyskane wyniki potwierdzają, że dodatek eteru dietylowego w objętości 40% do oleju rzepakowego zmniejsza zadymienie spalin nawet o ok. 50% w stosunku do silnika zasilanego olejem rzepakowym.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2018, 80, 2; 65-76
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New method for removal of radioactive particles from waste water after decontamination
    Nowa metoda usuwania radioaktywnych zanieczyszczeń z roztworów poakcyjnych
    Autorzy:
    Maciejewski, P.
    Zielonka, Z.
    Wrzesiński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373385.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    Ba-133
    Cs 137
    flotacja jonowa
    jonizowalny eter lariatowy
    Sr-85
    Cs-137
    ions flotation
    proton-ionizable crown ether
    Opis:
    A terrorist attack involves the release and dispersion of radioactive material among civilian population or over vital area causes a permanent radioactive contamination, which should be removed in decontamination process. Finally, after this procedure, a large amount of radioactive waste water is made, which should be collected and stored in a special nuclear waste stockpile. We present results of experimental work, which was focused on removal of radioactive substances from waste water from decontamination process after using .dirty bomb.. The ion flotation process was used to remove radioisotopes from slightly salty (
    Atak terrorystyczny z użyciem substancji radioaktywnych wymaga podjęcia odpowiednich działań zmierzających do dekontaminacji skażonych powierzchni. Istotą działania jest mechaniczne usuniecie substancji radioaktywnych z użyciem wodnych roztworów związków powierzchniowo czynnych, co jednak skutkuje postawianiem dużych objętości radioaktywnych ścieków (roztworów poakcyjnych). Rozwiązaniem problemu może być zastosowanie szybkiej i efektywnej metody wydzielania substancji promieniotwórczych z roztworów wodnych, tj. flotacji jonowej. W pracy przedstawiono wyniki badań wydzielania radioizotopów Ba-133, Sr-85 i Cs-137 z rozcieńczonych, zasolonych NaNO3 (1.0 10[^-3] M) roztworów wodnych z użyciem nowej grupy związków makrocyklicznych, tj. jonizowanych eterów lariatowych o stężeniu 1 10[^-5] M w obecności niejonowego roztworu spieniacza . Tritonu X-100 (1 10[^-5] M). Stężenie każdego radioizotopu w mieszaninie wynosiło 1 10[^-5] M i założenia odpowiadało składem radioaktywnym ściekom po dekontaminacji obiektów po ataku bombą radiologiczną. Na bazie uzyskanych wyników zaproponowano zastosowanie "modułu flotacyjnego", który umożliwiłby szybkie usuwanie zanieczyszczeń promieniotwórczych z roztworów poakcyjnych, a przez to zasadniczą redukcje objętości ścieków radioaktywnych.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2011, 2; 51-58
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    DME as alternative fuel for compression ignition engines - a review
    Autorzy:
    Stepanenko, Denys
    Kneba, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133674.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    alternative fuels
    dimethyl ether
    DME
    internal combustion engine
    emission reduction
    paliwa alternatywne
    eter dimetylowy
    tłokowy silnik spalinowy
    redukcja emisji
    Opis:
    The ecological issues and the depletion of crude oil, has led the researchers to seeking for non-petroleum based alternative fuels, along with more advanced combustion technologies, and after-treatment systems. The use of clean alternative fuels is the one of the most perspective method that aiming at resolving of the said issues. One of the promising alternative fuels that can be used as a clean high-efficiency compression ignition fuel with reduced of toxic emissions is dimethyl ether (DME). Moreover, it can be produced from various feedstocks such as natural gas, coal, biomass and others. This article describes the properties and the potential of DME application on the combustion and emission reduction characteristics of the compression ignition engines.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2019, 58, 2; 172-179
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter bis(2-metoksyetylowy) – metoda oznaczania
    Diethylene glycol dimethyl ether – a determination method
    Autorzy:
    Wesołowski, W.
    Kucharska, M.
    Gromiec, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138490.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter bis(2-metoksyetylowy)
    analiza powietrza
    stanowisko pracy
    chromatografia gazowa
    diethylene glycol dimethyl ether
    air analysis
    workplace
    gas chromatography
    Opis:
    Metodę stosuje się do oznaczania stężeń par eteru bis(2-metoksyetylowego w powietrzu na stanowiskach pracy. Metoda polega na adsorpcji par eteru bis(2-metoksyetylowego) na węglu aktywnym, desorpcji dichlorometanem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,5 mg/m3 (dla próbki o objętości 10 l).
    This method is based on the adsorption of diethylene glycol dimethyl ether on charcoal, desorption with dichloromethane and a gas chromatographic (GC-MSD) analysis of the resulting solution. The determination limit of the method is 0.5 mg/m3.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2011, 1 (67); 99-105
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Piotr Stołypin jako marszałek szlachty w guberni kowieńskiej 1889–1902. Nominacje, rangi, ordery i medale
    Peter Stolypin as marshall of the nobility in the province of Kovna from 1889 to 1902. Nominations, ranks, orders and medals
    Autorzy:
    Jurkowski, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2165242.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Piotr Stołypin
    gubernia kowieńska
    marszałek szlachty
    kariera urzędnicza
    eter Stolypin
    Kovna province
    marshal of the nobility
    civil service career
    Opis:
    Kariera Piotra Stołypina w guberni kowieńskiej zaczęła się przy pomocy ojca generała Arkadiusza Stołypina, który wykorzystując swoje znajomości z generałem- -gubernatorem wileńskim kowieńskim i grodzieńskim Iwanem Kachanowem, polecił go na stanowisko marszałka szlachty w powiecie kowieńskim. Trzynaście lat pracy Piotra Stołypina w Kownie na stanowisku powiatowego (1889–1899), a następnie gubernialnego (1899–1902) marszałka szlachty były ważne w całej jego karierze urzędniczej. W ciągu tych lat awansował w tabeli rang z X (se kretarza kolegialnego) do V (radcy państwowego). W 1896 roku uzyskał tytuł dworski szmbelana, w 1893 roku odznaczono go też orderem św. Anny 3 klasy, a w 1896 roku św. Anny 2 klasy. Nauczył się współpracować z ludźmi, dobierać sobie współpracowników. Pokazał i rozwinął te cechy charakteru, które okazały się bardzo cenne w latach późniejszych: systematyczność, pomysłowość, zdolności organizacyjne, bezwzględne dążenie do wyznaczonego celu.
    A career of Peter Stolypin in the province of Kovna began with his father general Arcadius Stolypin, who using his acquaintance with the general-governor of Vilna, Kovna, and Grodna Ivan Kachanov, recommended him for the position of the marshal of the nobility in the district of Kovna. Thirteen years of Peter Stolypin in Kovna on the post of the district (1889–1899), and then province marshal of the nobility (1899–1902) were important throughout all his civil servant. During these years he was promoted in the rank table of X (Secretary of the collective) to V (State councillor). In 1896 he obtained the title of a court chamberlain, in 1893 he was decorated with the order of St. Anna 3 rd class, and in 1896 St. Anna 2 nd class. He learned to work with people and to choose co-workers. He showed and developed the character traits that proved to be very valuable in later years: systematic, creativity, organizational skills and tenacity of purpose.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 226-238
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ parametrów technologicznych na proces epoksydacji eteru diallilowego 30-proc. nadtlenkiem wodoru na katalizatorze tytanowo-silikatowym Ti-MWW
    The influence of technological parameters on the process of diallyl ether epoxidation using 30 wt% hydrogen peroxide and over the titaniumsilicate Ti-MWW catalyst
    Autorzy:
    Wróblewska, A.
    Drewnowska, E.
    Szymańska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/270327.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
    Tematy:
    epoksydacja
    eter diallilowy
    nadtlenek wodoru
    katalizator Ti-MWW
    chromatografia gazowa
    epoxidation
    diallyl ether
    hydrogen peroxide
    Ti-MWW catalyst
    gas chromatography
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem parametrów technologicznych na proces epoksydacji eteru diallilowego (EDA) na katalizatorze tytanowo-silikatowym Ti-MWW, w obecności 30-proc. nadtlenku wodoru oraz w metanolu jako rozpuszczalniku. Badanymi parametrami były: temperatura reakcji (40-80°C), stosunek molowy EDA/H2O2 (1:1,5; 1:1,25; 1:1; 2:1; 3:1; 4:1 oraz 5:1), stężenie rozpuszczalnika – metanolu (30-80% wag.), ilość katalizatora – Ti-MWW (2-7% wag.) oraz czas reakcji (1-4 h). Ponadto w artykule przedstawiono metodykę prowadzenia procesu epoksydacji EDA oraz sposób jakościowego i ilościowego oznaczania składu mieszanin poreakcyjnych za pomocą takich metod analitycznych, jak: 1) analiza chromatograficzna, 2) metoda jodometryczna i 3) metoda potencjometryczna. Analiza chromatograficzna pozwoliła oznaczyć skład jakościowy i ilościowy mieszanin poreakcyjnych. Metodą jodometryczną oznaczano stężenie nieprzereagowanego nadtlenku wodoru, a metodą potencjometryczną stężenie powstałej w procesie gliceryny. Przeprowadzone analizy wykazały, że głównym produktem epoksydacji eteru diallilowego 30-proc. nadtlenkiem wodoru na katalizatorze Ti-MWW jest eter allilowo-glicydolowy (EAG). Produktami ubocznymi tego procesu są natomiast: gliceryna, eter diglicydolowy, 3-alliloksy-1,2-propanodiol, alkohol allilowy, glicydol oraz akroleina. Epoksydacja eteru diallilowego na katalizatorze Ti-MWW przebiega najkorzystniej w temperaturze 60°C, przy stosunku molowym H2O2/EDA = 1:1, stężeniu metanolu (rozpuszczalnika) 50% wag., ilości katalizatora Ti-MWW 4% wag. i w czasie 3 godzin.
    This paper presents results of the studies on the influence of technological parameters on the process of diallyl ether (EDA) epoxidation over the titanium silicate Ti-MWW catalyst, in the presence of 30 wt% hydrogen peroxide and in methanol as a solvent. The tested parameters were as follows: temperature (40-80°C), the molar ratio of EDA/H2O2 (1:0.7, 1:0.8, 1:1, 2:1, 3:1, 4:1 and 5:1), the concentration of solvent – methanol (30-80 wt%), the amount of catalyst – Ti-MWW (2-7 wt%) and reaction time (1-4 h). Furthermore, this article presents the methodology of the process of EDA epoxidation and the method of qualitative and quantitative establishing the composition of the post-reaction mixtures, using such analytical methods as: 1) the gas chromatography, 2) the iodometric titration and 3) the potentiometric titration. Chromatographic analysis helped to determine the qualitative and quantitative composition of the post-reaction mixtures. By the iodometric titration was possible to determine the concentration of the unreacted hydrogen peroxide and by the potentiometric titration the concentration of glycerol. The analyses showed that the main product of the epoxidation of diallyl ether using 30 wt% hydrogen peroxide over the Ti-MWW catalyst is allyl-glycidyl ether (EAG), and by-products are: glycerol, diglycidyl ether, 3-allyloxy-1,2-propanodiol, allyl alcohol, glycidol and acrolein. Epoxidation of diallyl ether over Ti-MWW catalyst is effective at 60°C, at the molar ratio of EDA/H2O2 = 1:1, at the methanol (the solvent) concentration of 50 wt%, at the Ti-MWW catalyst concentration of 4 wt% and for the reaction time of 3 hours.
    Źródło:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2017, 22, 1; 45-53
    2392-1765
    Pojawia się w:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ eteru dietylowego w mieszaninie z olejem rzepakowym na emisję limitowanych składników spalin silnika AVL
    Impact of diethyl ether in blend with rapeseed oil on emission of limited exhaust components of the AVL engine
    Autorzy:
    Stobiecki, Jerzy
    Górska, Milena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/313339.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    tlenek azotu
    sadza
    silnik spalinowy
    biopaliwa
    olej rzepakowy
    eter dietylowy
    nitrogen oxides
    soot
    combustion engine
    biofuels
    rapeseed oil
    diethyl ether
    Opis:
    W artykule opisano wyniki badań dotyczące emisji limitowanych składników spalin z jednocylindrowego, badawczego silnika firmy AVL serii 5402 zasilanego mieszaninami oleju rzepakowego i eteru dietylowego. W badaniach wykorzystano olej rzepakowy do którego dodano 10, 20, 30 i 40 % objętościowo eteru dietylowego. Oceniono właściwości fizykochemiczne przygotowanych mieszanin paliwowych i ich wpływ na emisję limitowanych składników spalin, a w szczególności cząstek stałych, tlenków azotu oraz niespalonych węglowodorów. Stwierdzono, że dodatek DEE do oleju rzepakowego sprzyja zmniejszeniu emisji szkodliwych składników spalin do otoczenia, a w szczególności cząstek sadzy oraz niespalonych węglowodorów. Eter dietylowy dodany do oleju rzepakowego nie ma istotnego znaczenia na zmianę emisji tlenków azotu. Wskazany problem stanowi barierę typową dla procesu spalania paliwa i w niewielkim stopniu jest zależny od jego rodzaju. Mając to na uwadze należy stwierdzić, że ograniczenie emisji NOx do otoczenia wymaga zmiany spalania paliwa w kierunku realizacji tzw. procesu niskotemperaturowego. W konwencjonalnych systemach spalania redukcja emisji NOx w dalszym ciągu będzie wymagała stosowania dodatkowych układów oczyszczających jak np. SCR tj. selektywna redukcja katalityczna.
    The paper describes the results of research on the emission of limited exhaust components from a single-cylinder, research engine of the AVL series 5402 powered by mixtures of rapeseed oil and diethyl ether. Rapeseed oil was used in the research, to which 10, 20, 30 and 40% by volume of diethyl ether was added. The physicochemical properties of the prepared fuel mixtures and their impact on the emission of limited exhaust components, in particular particulates, nitrogen oxides and unburned hydrocarbons, were evaluated. It was found that the addition of DEE to rapeseed oil helps to reduce the emission of harmful exhaust components to the environment, in particular soot particles and unburned hydrocarbons. Diethyl ether added to rapeseed oil has no significant effect on changing the emission of nitrogen oxides. The indicated problem is a barrier typical of the fuel combustion process and is slightly dependent on its type. With this in mind, it should be noted that reducing NOx emissions to the environment requires a change in fuel combustion towards the implementation of the so-called low temperature process. In conventional combustion systems, the reduction of NOx emissions will still require the use of additional treatment systems such as SCR, i.e. selective catalytic reduction.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2019, 20, 12; 200-204
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie superplastyfikatorów PCE w budowie betonowych posadzek przemysłowych
    Autorzy:
    Pindel, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/343053.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Producentów Cementu
    Tematy:
    posadzka przemysłowa
    posadzka betonowa
    eter polikarboksylanowy
    superplastyfikator PCE
    dobór plastyfikatora
    industrial floor
    concrete floor
    PCE superplasticizer
    polycarboxylate ether
    superplasticizer selection
    Źródło:
    Budownictwo, Technologie, Architektura; 2015, 4; 22-24
    1644-745X
    Pojawia się w:
    Budownictwo, Technologie, Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter chlorometylometylowy – metoda oznaczania
    Chloromethyl methyl ether – determination method
    Autorzy:
    Romanowicz, B.
    Gromiec, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137691.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter chlorometylometylowy
    substancje rakotwórcze
    analiza powietrza
    stanowiska pracy
    chromatografia gazowa
    chloromethyl methyl ether
    cancerogenic substances
    air analysis
    workplace
    gas chromatography
    Opis:
    Metodę stosuje się do oznaczania stężeń eteru chlorometylometylowego (CMME) w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na zatrzymaniu obecnego w powietrzu eteru chlorometylometylowego na pochłaniaczu stałym, w postaci pochodnej z 2,4,6-trichlorofenolem. Następnie otrzymana pochodna jest wymywana z warstwy pochłaniającej za pomocą metanolu i wyekstrahowana heksanem. Oznaczalność metody wynosi 0,02 mg/m3.
    Chloromethyl methyl ether (CMME) is collected in a reactant-coated solid adsorbent tube forming a trichlorophenol derivative. The collected CMME derivative is desorbed with methanol, cleaned up with aqueous KOH, extracted into hexane and analyzed with gas chromatography with an electron capture detector (GC-ECD). The determination limit of this method is 0.02 mg/m3.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2010, 1 (63); 139-145
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane parametry procesu spalania mieszanin oleju napędowego z eterem etylo-tert-butylowym w silniku o zapłonie samoczynnym
    The selected parameters of the combustion process of diesel fuel and ethyl-tert-butyl ether mixtures in diesel engine
    Autorzy:
    Longwic, R.
    Lotko, W.
    Górski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395487.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    silnik o zapłonie samoczynnym
    warunki nieustalone
    proces spalania
    eter etylo-tert-butylowy
    diesel engine
    transient conditions
    burning process
    ethyl tert-butyl ether
    Opis:
    W artykule przedstawiono wybrane parametry procesu spalania mieszanin eteru etylo-tert-butylowego (EETB) z olejem napędowym w silniku o zapłonie samoczynnym. Badania prowadzono metodą swobodnego rozpędzania silnika. Poddano analizie wpływ parametrów fizykochemicznych badanych paliw na obserwowane parametry procesu spalania.
    In the article shown the selected parameters of the combustion process of ethyl-tert-butyl ether (EETB) with diesel fuel mixtures in Diesel engine. Research conducted by the free engine run-up. Explores the impact of physico-chemical parameters of the tested fuels on combustion process parameters observed.
    Źródło:
    Postępy Nauki i Techniki; 2012, 15; 84-92
    2080-4075
    Pojawia się w:
    Postępy Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Frother-Assisted Flotation of Different Origin Pyrites
    Spieniaczowa flotacja pirytów różnego pochodzenia
    Autorzy:
    Milewski, Kamil
    Drzymala, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/317836.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    flotacja
    piryt
    eter butylowego glikolu dietylenowego
    C4E2
    miedź
    łupki
    flotation
    pyrite
    sulphide
    shale
    Hallimond tube
    butyl diethylene glycol ether
    Opis:
    Hallimond tube flotation of different origins pyrites (coal-derived, Rio Tinto and Huanzala) and copper –bearing shale, having different hydrophobicities determined by contact angle, were investigated in water and aqueous solutions of butyl diethylene glycol ether. Pyrites flotation depended on hydrophobicity, particle size fraction and frother concentration. Three regions of the yield-frother concentration plot were distinguished: Jones-Ray region at low frother concentration with decreasing yield due to entopic effects, Lyster region at medium frother concentration with increasing yield due to decreasing film stability and Zisman region at high frother concentration with decreasing yield due to surface tension drop. The flotation kinetics in the form of 1st order specific rate, equal to the kinetic constant, was similar for all three pyrites and was equal to 0.032±0.002 min-1, while their yield after 45 min flotation was dependent on pyrite origin.
    W celce Hallimond poddano flotacji piryty różnego pochodzenia oraz łupek miedzionośny. Wśród pirytów były to piryt węglowy, Rio Tinto oraz Huanzala. Miały one różną hydrofobowość, którą mierzona jako kąt zwilżania dla wody i roztworów eteru butylowego glikolu dietylenowego. Spieniaczowa flotacja pirytu zależała od hydrofobowości, stężenia spieniacza oraz rozmiaru ziarn. Na wykresie wychód-stężenie spieniacza wyróżniono trzy zakresy flotacji: Jonesa-Raya przy niskim stężeniu spieniacza, gdzie zachodzi spadek wychodu wynikający z efektów entropowych, Lystera przy średnim stężenia spieniacza, gdzie zachodzi wzrost wychodu i zakres Zismana przy wysokiej koncentracji spieniacza powodującej obniżenie wychodu ze względu na spadek napięcia powierzchniowego. Kinetyka flotacji w postaci prędkości specyficznej 1-szego rzędu równa stałej kinetycznej 1-szego rzędu była podobna dla wszystkich trzech pirytów i wynosiła 0,032±0.002 min-1, podczas gdy ich wychód po 45 minutach flotacji był uzależniony od pochodzenia pirytu.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2019, 21, 1/2; 143-150
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (2-Metoksymetyloetoksy)-propanol. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    (2-Methoxymethylethoxy)propanol
    Autorzy:
    Starek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138070.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter metylowy glikolu dipropylenowego
    ustalenie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia
    NDS
    normatywy higieniczne
    dipropylene glycol methyl ether
    occupational exposure limits
    establishing MAC (TWA)
    Opis:
    (2-Metoksymetyloetoksy)propanol (eter metylowy glikolu dipropylenowego, DGME) jest cieczą o stosunkowo wysokiej temperaturze wrzenia, stosowaną jako rozpuszczalnik organiczny i półprodukt do syntezy chemicznej. Substancja ta odznacza się bardzo słabym działaniem toksycznym zarówno po podaniu jednorazowym, jak i powtarzanym. Efektami krytycznymi u ludzi i zwierząt są podrażnienia błon śluzowych, w tym górnych dróg oddechowych, a także depresja ośrodkowego układu nerwowego. Nie wykazano drażniącego działania tego związku na skórę oraz działania uczulającego. DGME nie działa embriotoksycznie, fetotoksycznie i teratogennie. Nie ma danych dotyczących genotoksycznego i kancerogennego działania tego związku. Wartość NDS obliczono na podstawie wyników doświadczeń na szczurach i królikach, w których wykazano działanie drażniące DGME i ustalono wartości: NOAEL równą 1200 mg/m3, NDS równą 240 mg/m3 i NDSCh równą 480 mg/m3. Zaproponowano również oznaczenie związku literą „I” oznaczającą substancje o działaniu drażniącym. Obecnie nie ma podstaw do zaproponowania wartości DSB dla DGME.
    (2-Methoxymethylethoxy)propanol (dipropylene glycol methyl ether, DGME) is a colourless liquid with low vapor pressure, an ethereal odour and bitter taste. DGME is used as a solvent for nitrocellulose, synthetic resins, perfume, cosmetics, and as a chemical intermediate. DGME is relatively low toxic in humans and laboratory animals. Irritation of the eyes and respiratory tract as well as depression of the central nervous system can be recognised as critical effects. No embriotoxic, fetotoxic, and teratogenic effects have been found in the toxicological studies. In the available literature no data have been found on the genotoxicity and carcinogenicity of DGME. On the basis of the no-observed-adverse-effect-level (NOAEL) for irritation effect obtained from experiments on rats and appropriate uncertainty factor the MAC value was calculated at 240 mg/m3. STEL value of 480 mg/m3 and irritant (I) notation are recommended.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 1 (43); 91-101
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    2-Izopropoksyetanol. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    2-Isopropoxyethanol. Documentation
    Autorzy:
    Konieczko, K.
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138177.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    2-izopropoksyetanol
    eter izopropylowy glikolu etylenowego
    najwyższe dopuszczalne stężenie
    narażenie zawodowe
    2-isopropoxyethanol
    ethylene glycol isopropyl ether
    maximum allowable concentration
    occupational exposure
    Opis:
    2-Izopropoksyetanol (IPE) jest bezbarwną cieczą o gorzkim smaku i słabym zapachu, charakterystycznym dla eterów. Należy do grupy eterów alifatycznych glikolu etylenowego. Powstaje w wyniku reakcji tlenku etylenu z izopropanolem lub przez bezpośrednią alkilację glikolu etylenowego. IPE jest stosowany głównie jako rozpuszczalnik estrów celulozy, lakierów, żywic i barwników. Występuje jako składnik farb drukarskich i rozcieńczalników do tych farb oraz w kosmetykach samochodowych. 2-Izopropoksyetanol znajduje się w wykazie substancji niebezpiecznych. Jest zaklasyfikowany jako substancja działająca szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą oraz drażniąco na oczy. W dostępnym piśmiennictwie i bazach danych nie ma doniesień o ostrych zatruciach ludzi 2-izopropoksyetanolem. Uważa się, że etery glikolu etylenowego działają na ośrodkowy układ nerwowy, podobnie jak niepodstawiony glikol etylenowy, natomiast wykazują silniejsze działanie na nerki i powodują hematurię. W warunkach narażenia ostrego IPE powodował u zwierząt doświadczalnych hemolizę krwinek czerwonych, hematurię i uszkodzenie nerek. Najbardziej wrażliwym gatunkiem na działanie hemolityczne IPE były szczury. Objawy anemii hemolitycznej obserwowano już po jednorazowym 4-godzinnym narażeniu szczurów na IPE o stężeniu 264 mg/m3. W badaniach krótkoterminowych i przewlekłych obserwowano krwiomocz, objawy anemii hemolitycznej, a po narażeniu na związek o większych stężeniach hemosyderozę śledziony, a także działanie depresyjne na ośrodkowy układ nerwowy i drażniące na błony śluzowe nosa. IPE nie wykazywał właściwości mutagennych, teratogennych ani embriotoksycznych. W dostępnym piśmiennictwie nie ma informacji o badaniach nad działaniem rakotwórczym tej substancji. Po podaniu IPE na skórę królika wartość DL50 wynosi 1444 mg/kg m.c. i jest mniejsza niż w przypadku podania związku drogą dożołądkową, co świadczy o wchłanianiu się IPE przez skórę. Efektem krytycznym działania IPE jest działanie hemolityczne. Podstawą proponowanej wartości NDS są wyniki 4-tygodniowego eksperymentu inhalacyjnego przeprowadzonego na szczurach, na podstawie których ustalono wartość NOAEL wynoszącą 128 mg/m3. Do obliczeń przyjęto następujące współczynniki niepewności: A = 2 (współczynnik związany z wrażliwością osobniczą) i C = 3 (współczynnik związany z przejściem z badań krótkoterminowych do przewlekłych). Nie przyjęto współczynnika niepewności związanego z różnicami międzygatunkowymi, ze względu na mniejszą wrażliwość erytrocytów ludzkich na hemolityczne działanie IPE w porównaniu z erytrocytami szczura. Obliczona wartość normatywu wynosi 21,3 mg/m3. Zbliżoną wartość NDS otrzymano, biorąc pod uwagę wyniki 26-tygodniowych badań, w których po narażeniu na IPE o stężeniu 106 mg/m3 obserwowano u szczurów jedynie minimalne działanie hemolityczne, dlatego wartość tę przyjęto za wartość LOAEL. Do obliczeń przyjęto następujące współczynniki niepewności: A = 2 (współczynnik związany z wrażliwością osobniczą) i D = 2 (współczynnik związany ze stosowaniem wartości LOAEL zamiast wartości NOAEL). Obliczona na tej podstawie wartość normatywu wynosi 26,5 mg/m3. Proponujemy przyjęcie, na podstawie przedstawionych obliczeń, stężenia 20 mg/m3 2-izopropoksyetanolu za wartość NDS z zaznaczeniem wchłaniania związku przez skórę „Sk”. Jest to wartość normatywu zbliżona do przyjętej w Niemczech, Austrii i w Szwajcarii (5 ppm = 22 mg/m3). W piśmiennictwie nie ma doniesień o działaniu drażniącym IPE na ludzi w warunkach narażenia zawodowego. Działanie drażniące u zwierząt obserwowano po narażeniu na związek o znacznie większych stężeniach (4250 mg/m3). Nie ma więc podstaw do ustalenia wartości NDSCh 2-izopropoksyetanolu. Nie ma również podstaw merytorycznych do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 2-izopropoksyetanolu.
    2-Isopropoxyethanol (IPE) is a monoalkyl ether of ethylene glycol. It is a colorless liquid with a mild ethereal odour and bitter taste. IPE is used as a solvent for cellulose esters, lacqers, resins, dyes and printing inks. 2-Isopropoxyethanol is on the list of dangerous substances – it is classified as harmful by inhalation and skin contact, and irritating to eyes. The critical effect of IPE is its haemolytic activity. The 8-h TWA value was calculated on the basis of the results of a 4-week inhalation study on rats – in this study IPE concetration of 128 mg/m3 was the NOAEL for the haemolytic effect – and uncertainty factors. A similar value of MAC (TWA) was calculated on a LOAEL of 106 mg/m3 from the results of a 26-week inhalation study on rats. It is important that the uncertainty factor connected with species differences between humans and rats (B) was only 1 because the rat is more sensitive to the haemolytic effect than man. The 8-h TWA value of 20 mg/m3 was established and a skin notation was assigned. No STEL was established.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2006, 1 (47); 151-169
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bis(3-methyl-1-propene) ether and 3-(3-methyl-1-propene)-3-methyl-1,2-epoxypropane ether synthesis during the epoxidation of 1-butene-3-ol with hydrogen peroxide over the TS-2 catalyst
    Autorzy:
    Wróblewska, A.
    Wójtowicz, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/779202.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    bis(3-methyl-1-propen) eter
    3-(3-metylo-1-propen) eter-3-metylo-1 ,2-epoksypropan
    TS-2
    nadtlenek wodoru
    epoksydowanie w fazie ciekłej
    bis(3-methyl-1-propene) ether
    3-(3-methyl-1-propene)-3-methyl-1,2-epoxypropane ether
    hydrogen peroxide
    epoxidation in liquid phase
    Opis:
    The influence of technological parameters on the transformation of 1-butene-3-ol (1B3O) to bis(3-methyl- 1-propene) ether (2x1B3O ether) and 3-(3-methyl-1-propene)-3-methyl-1,2-epoxypropane ether (1B3Ox1,2EB3O ether) over the TS-2 catalyst was presented. The reaction was performed in a glass reactor at atmospheric pressure and in methanol medium (protic solvent). The optimum conditions of 2x1B3O ether and 1B3Ox1,2EB3O ether obtaining were established by the mathematical method of experiments design (rotatable-uniform design) and after the analyses of the layer drawings.
    Źródło:
    Polish Journal of Chemical Technology; 2010, 12, 3; 66-71
    1509-8117
    1899-4741
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Chemical Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Copper/zinc catalysts in hydrogenation of carbon oxides
    Autorzy:
    Kulawska, M.
    Madej-Lachowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184893.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Cu-based catalysts
    methanol synthesis
    steam reforming of methanol
    higher aliphatic
    alcohol synthesis
    dimethyl ether
    katalizator Cu
    synteza metanolu
    synteza alkoholu
    eter dimetylowy
    Opis:
    A review concerning main processes of hydrogenation of carbon oxides towards synthesis of methanol, mixture of methanol and higher aliphatic alcohols and one-step synthesis of dimethyl ether as well as methanol steam reforming is given. Low-temperature methanol catalysts and low-temperature modified methanol catalysts containing copper as primary component and zinc as secondary one are described.
    Źródło:
    Chemical and Process Engineering; 2013, 34, 4; 479-496
    0208-6425
    2300-1925
    Pojawia się w:
    Chemical and Process Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polimerowa membrana inkluzyjna z trioctanu celulozy (CTA) plastyfikowanego eterem 2-nitrofenylooktylowym
    Polymer inclusion membrane based on cellulose triacetate (CTA) plasticized with 2-nitrophenyl octyl ether
    Autorzy:
    Rajewski, J.
    Łobodzin, P.
    Gierycz, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945833.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
    Tematy:
    polimerowa membrana inkluzyjna
    trioctan celulozy
    eter 2-nitrofenylooktylowy
    chrom
    przenośniki jonów
    polymer inclusion membrane
    cellulose triacetate
    2-nitrophenyl octyl ether
    chromium
    ion carriers
    Opis:
    Przedstawiono budowę polimerowej membrany inkluzyjnej (PIM) z matrycą z trioctanu celulozy (CTA) oraz jej zastosowanie do wydzielania jonów chromu(III) z roztworów wodnych. Efektywność transportu jonów Cr(III) w badanym układzie była uwarunkowana stężeniem w membranie przenośnika jonów kwasu di(2-etyloheksylo)fosforowego (D2EHPA). Badany układ pracujący stabilnie w procesach prowadzonych cyklicznie, może być również wykorzystany do selektywnego wydzielania jonów Cr(III) z mieszaniny jonów Cr(III)/Cr(VI).
    The article describes a structure of the polymer inclusion membrane (PIM) with cellulose triacetate (CTA) matrix and its use for the separation of chromium(III) ions from aqueous solutions. Di(2-ethylhexyl) phosphoric acid (D2EHPA) was used as a ion carrier. The efficiency of Cr(III) ions transport in the test system was dependent on the carrier concentration in the membrane. In periodic processes the performance of PIM system was stable, which indicates the possibility of using it for the selective separation of Cr(III) from a mixture of Cr(III)/Cr(VI) ions.
    Źródło:
    Polimery; 2015, 60, 2; 118-125
    0032-2725
    Pojawia się w:
    Polimery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Functional groups grafted on poly(vinyl chloride) – evaluation of new modified polymers in metal ions adsorption
    Szczepienie funkcyjnych grup aminowych na poli(chlorku winylu) – ocena przydatności otrzymanych polimerów w adsorpcji jonów metali
    Autorzy:
    Mbarki, F.
    Ammari, F.
    Amor, A. B. H.
    Meganem, F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/946993.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
    Tematy:
    poly(vinyl chloride)
    benzylamine
    diethylenetriamine
    dichlorodiethyl ether
    substitution reaction
    metal extraction
    poli(chlorek winylu)
    benzyloamina
    dietylenotriamina
    eter dichlorodietylowy
    reakcja podstawienia
    ekstrakcja jonów metali
    Opis:
    Poly(vinyl chloride) (PVC) has been subjected to numerous chemical modifications which were undertaken in order to improve its properties, the use of PVC in new applications and understanding of PVC-related phenomena. This work describes the chemical modification of PVC by amino groups (benzylamine and diethylenetriamine) through nucleophilic substitution reactions of its chlorine atoms to obtain P1 polymer. The modified polymer was subsequently reticulated with dichlorodiethyl ether to obtain P2 polymer. The obtained polymers were characterized using infrared spectroscopy (FT-IR), elemental analysis (CHN), differential scanning calorimetry (DSC), thermogravimetric analysis (TGA), differential thermal analysis (DTA), and X-ray diffraction (XRD). The modified polymers (P1 and P2) were tested for metal ion extraction (cadmium, cobalt, lead, or chromium) using the solid-phase extraction (SPE) method and the inductively coupled plasma atomic emission spectrometry (ICP-AES) technique. Quantitative adsorption measurements were performed using solutions containing 2 • 10-4M of heavy metal ions with pH = 3.5–4.5 at a flow rate of 0.6 dm3/min. The new extractants based on modified PVC (P1 and P2) were able to remove the negative effects of heavy metals contained in aqueous solutions. For Pb2+, the extraction percentage was 98 % using P1 and 90.3 % using P2.
    Przeprowadzono chemiczną modyfikację poli(chlorku winylu) (PVC) w reakcji nukleofilowego podstawienia atomów chloru grupami aminowymi (benzyloamina i dietylenotriamina). Otrzymany polimer P1 szczepiono następnie eterem dichlorodietylowym – uzyskano polimer P2. Wytworzone polimery scharakteryzowano za pomocą spektroskopii w podczerwieni (FT-IR), analizy elementarnej (CHN), różnicowej kalorymetrii skaningowej (DSC), analizy termograwimetrycznej (TGA), różnicowej analizy termicznej (DTA) i dyfrakcji rentgenowskiej (XRD). Polimery P1 i P2 testowano w procesie ekstrakcji jonów metali (kadmu, kobaltu, ołowiu lub chromu), stosując ekstrakcję w fazie stałej (SPE) imetodę atomowej spektrometrii emisyjnej z plazmą wzbudzaną indukcyjnie (ICP-AES). Pomiary ilościowe adsorpcji prowadzono w roztworach wodnych zawierających 2 • 10-4M jonów metali ciężkich, opH=3,5–4,5 i przy szybkości przepływu 0,6 dm3/min. Nowe ekstrahenty na bazie zmodyfikowanego PVC (P1, P2) adsorbowały metale ciężkie zawarte w roztworach wodnych – w wypadku jonów Pb2+ ekstrakcja za pomocą P1 wyniosła 98 %, a za pomocą P2 – 90,3 %.
    Źródło:
    Polimery; 2017, 62, 2; 109-117
    0032-2725
    Pojawia się w:
    Polimery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter tert-butylowo-etylowy : oznaczanie w powietrzu środowiska pracy metodą kapilarnej chromatografii gazowej z detekcją mas
    tert-Butyl ethyl eter : determination in workplace air with gas chromatography-mass spectrometry
    Autorzy:
    Wesołowski, W.
    Kucharska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138086.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter tert-butylowo-etylowy
    metoda oznaczania
    metoda chromatografii gazowej
    powietrze na stanowiskach pracy
    tert-butyl ethyl ether
    determination method
    gas chromatography
    workplace air
    Opis:
    Eter tert-butylowo-etylowy (ETBE) jest bezbarwną, palną cieczą o charakterystycznym silnym zapachu, przypominającym eter lub benzynę. Eter tert-butylowo-etylowy jest stosowany w przemyśle petrochemicznym jako dodatek do benzyn silnikowych, podwyższający ich liczbę oktanową, a także poprawiający proces ich 1 Publikacja opracowana na podstawie wyników II etapu programu wieloletniego „Poprawa bezpieczeństwa I warunków pracy”, finansowanego w latach 2011-2013 w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego/Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Koordynator programu: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy. spalania w silniku. Istnieje niewiele danych o działaniu eteru tert-butylowo-etylowego na ludzi. Główną drogą wchłaniania związku do organizmu jest droga oddechowa. U ochotników narażonych inhalacyjnie na eter tert-butylowo-etylowy obserwowano podrażnienie błon śluzowych nosa i górnych dróg oddechowych oraz niewielkie zmiany w parametrach określających funkcje płuc. ACGIH zaklasyfikowała eter tert-butylowo-etylowy do grupy związków nieklasyfikowanych jako rakotwórcze dla ludzi (grupa A4). Celem pracy było opracowanie i walidacja czułej metody oznaczania stężeń eteru tert-butylowo-etylowego w środowisku pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości NDS zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN-482. Badania wykonano techniką chromatografii gazowej przy zastosowaniu chromatografu gazowego Agilent Technologies 6890N wyposażonego w: detektor mas 5973 (MSD), automatyczny dozownik próbek oraz komputer z programem sterowania i zbierania danych (ChemStation), a także kapilarną kolumnę analityczną HP-PONA 50 m x 20 mm x 0,5 μm. Metoda polega na: adsorpcji eteru tert-butylowo- -etylowego na węglu aktywnym, ekstrakcji zatrzymanego związku dichlorometanem i chromatograficznym oznaczeniu ekstraktu przy zastosowaniu detektora mas. Współczynnik desorpcji eteru tert-butylowo-etylowego z węgla aktywnego wynosi 98%. Próbki powietrza do oznaczeń eteru tert-butylowo-etylowego pobrane na węgiel aktywny przechowywane w lodówce są trwałe przez 30 dni. Zastosowanie do rozdziałów chromatograficznych kolumny HP PONA 50 m x 20 mm x 0,5 μm pozwala na selektywne oznaczenie eteru tert-butylowo-etylowego w obecności: dichlorometanu, toluenu, eteru tert-butylo-metylowego i innych związków współwystępujących. Metoda jest liniowa (r = 0,999) w zakresie stężeń 0,05 ÷ 2 mg/ml, co odpowiada zakresowi 5 ÷ 200 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 10 l. Granica oznaczalności (LOQ) tej metody wynosi 9,1 μg/ml. Metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczenie eteru tert-butylowo-etylowego w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 5 ÷ 200 mg/m3 (1/20 ÷ 2 wartości NDS). Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania eteru tert-butylowo-etylowego została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w Załączniku.
    tert-Butyl ethyl ether (ETBE) is colorless flammable liquid with characteristic strong gasoline like odor. It is used in petrochemical industry as a gasoline additive for enhance the octane number and are thought to improve combustion efficiency. Main route of exposure to ETBE is an inhalation route. There is a limited data on adverse effect of ETBE in humans. Among group of volunteers exposed to ETBE via inhalation route, irritation of eyes, upper inhalation tract, and slightly changes in pulmonary function have been noticed. American Conference of Governmental Industrial Hygienists (ACGIH) classified ethyl acrylate to group of compounds not classifiable as human carcinogens (Group A4).The aim of this study was to develop and validate a sensitive method for the determination of ETBE concentrations in workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values, in accordance with the requirements of the standard PN-EN 482. Studies was performed using gas chromatography (GC) technique. A 6890N Agi-lent Technologies gas chromatograph, equipped with a 5973 mass detector, HP PONA 50 m x 20 mm x 0,5 μm capillary analytical column, auto-sampler and ChemStation software was used for chromatographic separations. The method is based on the adsorption of ETBE on charcoal, desorption with dichloromethane and gas chromatographic analysis of the resulting solution. Extraction efficiency of ETBE from charcoal amounted to 98%. Samples of ETBE can be stored in refrigerator up to 30 days. Application of a HP PONA 50 m x 20 mm x 0,5 μm capillary column enabled selective determination of ETBE in a mixture of dichloromethane, toluene, tert- -buthyl methyl ether and other compounds. Method is linear (r = 0,999) within the investigated working range 0.05 - 2,0 mg/ml, which is equivalent to air concentrations from 5 to 200 mg/m3 for a 10 L air sample. Limit of quantification (LOQ) is 9,1 μg/ml. Analytical method described in this paper enables selective determination of ETBE in workplace atmosphere in presence of other compounds at concentrations from 0.05 mg/m3 (1/20 MAC value). The method is characterized by good precision and accuracy and meets the criteria for the performance of procedures for the measurement of chemical agents, listed in EN 482:2006. The method may be used for the assessment of occupational exposure to ETBE and the associated risk to workers’ health. The developed method of determining ETBE has been recorded as an analytical procedure (seeAppendix).
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2015, 2 (84); 123-139
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eter tert-butylowo-etylowy. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    Ethyl tertiary-butyl ether. Documentation of suggested occupational exposure limits (OELs)
    Autorzy:
    Szymańska, J.
    Bruchajzer, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138090.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    eter tert-butylowo-etylowy
    ETBE
    narażenie zawodowe
    toksyczność
    działanie drażniące
    NDS
    NDSCh
    ethyl tertiary-butyl ether
    occupational exposure
    toxicity
    irritation
    MAC (TWA)
    MAC-STEL
    Opis:
    Eter tert-butylowo-etylowy (ETBE, 2-etoksy-2-metylopropan, nr CAS: 637-92-3) jest bezbarwną, palną cieczą o charakterystycznym zapachu, otrzymywaną w reakcji izobutenu z etanolem. ETBE jest stosowany w ilości do 15% jako dodatek poprawiający właściwości utleniające i podwyższający liczbę oktanową benzyn. W Polsce ETBE produkują PKN ORLEN S.A. i Grupa LOTOS, łącznie ponad 170 000 t rocznie. Narażenie pracowników (najczęściej drogą inhalacyjną) występuje w czasie wytwarzania, mieszania ETBE z benzynami oraz jego transportu i dystrybucji. Nie ma danych na temat liczby osób narażonych na ETBE w Polsce oraz wielkości stężeń, na jakie są narażeni. ETBE łatwo wchłania się do organizmu drogą inhalacyjną. Jego eliminacja z krwi jest procesem 4-fazowym (dwie pierwsze fazy są bardzo szybkie, t1/2 = 2 i 18 min). ETBE jest szybko metabolizowany przez utlenianie przy udziale cytochromów P-450 do: alkoholu tert-butylowego (TBA), 2-metylo-1,2-propandiolu (MPD) i kwasu 2-hydroksymasłowego (HBA, występującego w postaci soli). W drugiej fazie metabolizmu TBA ulega sprzęganiu (głównie z kwasem glukuronowym). ETBE wydala się z powietrzem wydychanym w postaci niezmienionej (około 45 ÷ 50% dawki) lub jako TBA (około 3% dawki). Powstałe metabolity (stanowiące około 40 ÷ 70% dawki) są wydalane z moczem. Istnieje niewiele danych o działaniu ETBE na ludzi. U ochotników narażonych inhalacyjnie na ETBE o stężeniu 106 lub 212 mg/m³(25 lub 50 ppm) przez 2 h notowano podrażnienie błon śluzowych nosa i górnych dróg oddechowych, istotne statystycznie po narażeniu na ETBE o stężeniu 212 mg/m³ oraz niewielkie zmiany w parametrach określających funkcje płuc. Wartości DL50 po dożołądkowym podaniu ETBE szczurom przekraczały 2000 mg/kg mc. Związek wykazywał działanie drażniące na skórę i oczy u królików. Test maksymalizacji wykonany na świnkach morskich wykazał, że ETBE nie działa uczulająco. W doświadczeniach krótkoterminowych na zwierzętach, niezależnie od drogi narażenia (dożołądkową lub inhalacyjną), notowano zależny od wielkości dawki (600 ÷ 1800 mg/kg mc./dzień, przez 14 dni) lub stężenia (2090 ÷ 16 720 mg/m³, przez 4 tygodnie) wzrost względnej masy wątroby i nerek, ale bez zmian histopatologicznych w tych narządach. Do skutków inhalacyjnego podprzewlekłego narażenia szczurów na ETBE o stężeniach 2090 ÷ 20 900 mg/m³, które były zależne od wielkości stężenia związku, zaliczono: zmniejszenie przyrostu masy ciała oraz zwiększenie mas wątroby i nerek. W nerkach samców notowano zmiany histopatologiczne i zaburzenia w funkcjonowaniu nerek spowodowane gromadzeniem się α2-mikroglobuliny w komórkach kanalików proksymalnych. ETBE o stężeniach 7315 ÷ 20900 mg/m³ u szczurów powodował ponadto zwiększenie poziomu azotu mocznikowego (BUN) we krwi. Po 13-tygodniowym narażeniu szczurów na ETBE o stężeniach 2090 ÷ 20900 mg/m³ zanotowano objawy działania neurotoksycznego związku.Na podstawie wyników 2-letnich badań na zwierzętach, którym ETBE podawano z wodą do picia, za wartość LOAEL przyjęto stężenie związku w wodzie wynoszące 625 ppm (625 µg/l), po którym u szczurów stwierdzono uszkodzenie nerek. ETBE nie wykazywał ani działania genotoksycznego, ani rakotwórczego (w ACGIH zaliczono związek do grupy 4A), nie wpływał także na płodność i rozrodczość zwierząt laboratoryjnych oraz nie powodował działania embriotoksycznego i teratogennego. Podstawą do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla ETBE były wyniki badań wykonanych na ochotnikach, u których po narażeniu na ETBE o stężeniu 212 mg/m³(LOAEL) obserwowano: podrażnienie błon śluzowych oczu, nosa i górnych dróg oddechowych oraz niewielkie zaburzenia funkcji płuc. Po uwzględnieniu współczynników niepewności, zaproponowano: przyjęcie stężenia 100 mg/m³ za wartość NDS eteru tert-butylowo-etylowego, a stężenia 200 mg/m³ za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) związku, a także oznakowanie związku literą „I”, ze względu na jego działanie drażniące.
    Ethyl tertiary-butyl ether (ETBE, 2-ethoxy-2- -methylpropane, CAS: 637-92-3) is a colorless, flammable liquid with a characteristic odor, which is obtained in a reaction of isobutene with ethanol. ETBE is used in an amount up to 15% as an addi-tive, which improves the oxidizing properties and the octane number of gasoline. In Poland, PKN ORLEN SA and LOTOS Group produce ETBE (more than 170000 tonnes per year). Exposure of workers (usually by inhalation) occurs during manufacturing of ETBE, blending gasolines, and its transport and distribution. There are no data on the number of people exposed to ETBE in Poland and the concentrations, to which they are exposed. ETBE is readily absorbed into the body by inhalation. Its elimination from the blood is a four-phase process (the first two phases are very fast, t1/2= 2 and 18 min). ETBE is rapidly metabolized by oxidation involving cytochrome P-450 to ferf-buthyl alcohol (TBA), 2-methyl-l ,2-propanediol (MPD) and 2-hydro- xybutyric acid (HBA). In the second phase of metabolism, TBA is coupled, mainly with glucuronic acid. Unchanged ETBE is excreted in the expired air (about 45 - 50% of the dose) or as TBA (about 3% of the dose). The metabolites (representing approximately 40 to 70% of the dose) in the urine are excreted. There is little data on the effect of ETBE in humans. In volunteers exposed to ETBE by inhalation at the con-centration of 106 or 212 mg/ m3 (25 or 50 ppm), the mucous membrane of the nose and upper respiratory tract were irritated. After exposure to ETBE at the concentration of 212 mg/m3 irritation and slight changes in the parameters defining the functions of the lungs were recorded. After intragastric administration of ETBE to rats, LD50 values 2000 mg/kg of body weight were exceeded. The compound was irritant to the skin and eyes of rabbits. No allergic effect was noted (maximization test on guinea pigs). In short-term experiments on animals, regardless of the route of exposure (inhalation or intragastric), dose-related (600 - 1800 mg/kg/day for 14 days) or concentration (2090 - 16720 mg/ m3 for 4 weeks) increases in the relative weight of the liver and kidneys, but without histopathological changes in these organs were reported. After subchronic inhalation of rats to ETBE at the concentrations 2090 - 20900 mg/m3, reduced body weight gain and an increase in the mass of the liver and kidneys w-ere observed. In the kidneys of males, histopathological changes and disorders in the functioning of the kidneys caused by the accumulation of aj-microglobulin in proximal tubular cells were reported. ETBE at the concentrations 7315 - 20900 mg/m3 caused an increase in urea nitrogen (BUN) in the blood of rats. After 13- -week exposure of rats to ETBE at the concentrations 2090 - 20900 mg/m3, effects of neurotoxicity were noted. On the basis of a two-year study, in which ETBE was administered to animals in drinking water, the LOAEL value (kidney damage in rats) was 625 ppm (625 pg/I of w'ater). No genotoxic nor carcinogenic effects wrere noted. ACGIH classifies ETBE as group 4A. ETBE did not affect the fertility and reproductive in laboratory animals, and did not cause embryotoxicity and teratogenicity. The value of the maximum admissible concentration (MAC) for ETBE was based on the results of tests carried out on volunteers. After exposure to ETBE at the concentration of 212 mg/m3 (LOAEL), the irritation of the mucous membranes of the eyes, nose and upper respiratory tract and a slight dysfunction of the lungs were observed. The Expert Group for Chemicals Agents suggest a MAC-TWA value of 100 mg/m3. Due to the irritant potential of ETBE, a MAC-STEL value of 200 mg/m3 (2 x MAC-TWA) has been proposed. It has been also proposed to label the substance with "I" (irritant).
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2014, 2 (80); 73-110
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza zacierania elementów pompy wtryskowej rozdzielaczowej CAV DPA zasilanej mieszaniną ON i EETB
    The analysis of scuffing failure of a CAV DPA injection pump fuelled with a mixture of diesel fuel and ETBE
    Autorzy:
    Gielniewski, R.
    Górski, K.
    Lotko, W.
    Michalczewski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/188323.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    zatarcie
    pompa wtryskowa
    olej napędowy
    aparat czterokulowy
    eter etylo-tert-butylowy (EETB)
    scuffing
    injection pump
    diesel fuel
    four-ball apparatus
    ethyl tert-butyl ether (ETBE)
    Opis:
    W pracy dokonano analizy przyczyny zacierania elementów pompy wtryskowej zasilanej mieszaniną oleju napędowego i EETB. W wyniku przeprowadzonych analiz podejrzewano, że przyczyna zatarcia tkwi w obniżeniu jakości paliwa. Badania właściwości smarnych paliwa przeprowadzono w wykorzystaniem aparatu czterokulowego. W wyniku badań stwierdzono, że dodatek eteru etylotert-butylowego, w ilości 10% lub większej, zdecydowanie obniża właściwości smarne oleju napędowego (nawet o kilkadziesiąt procent), co było przyczyną zacierania elementów pompy wysokiego ciśnienia i rozdzielacza paliwa.
    The paper is directed at the determination of the cause of scuffing in an injection pump fuelled with the mixture of diesel fuel and ethyl tert-butyl ether (ETBE). Based on performed theoretical studies, it was suspected that the cause of scuffing was the decrease in lubricating properties of fuel. To check it, tribological tests were performed using a four-ball apparatus. Based on the performed tests it was stated that the addition of 10% of ethyl tert-butyl ether significantly decreases lubricating properties of the fuel (by several percent). It was the main reason for premature scuffing of the injection pump parts.
    Źródło:
    Tribologia; 2013, 4; 33-43
    0208-7774
    Pojawia się w:
    Tribologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ czynników materiałowych na skurcz tynków renowacyjnych
    The impact of material factors on the contraction of renovation plasters
    Autorzy:
    Brachaczek, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/392097.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    tynk renowacyjny
    skurcz
    czynnik wpływu
    eter celulozy
    domieszka polimerowa
    środek napowietrzający
    kruszywo lekkie
    renovation plaster
    shrinkage
    impact factor
    cellulose ethers
    polymer admixture
    air entrainment
    lightweight aggregate
    Opis:
    Do odnawiania zawilgoconych i zasolonych murów stosowane są tynki renowacyjne. Jedną z istotnych właściwości odróżniających je od tradycyjnych tynków cementowych i cementowo-wapiennych jest porowatość. Mimo że tynki renowacyjne stosowane są już od kilkudziesięciu lat i w wielu przypadkach korzyści wynikające z ich używania są oczywiste, to pojawiły się również głosy krytyczne. Dotyczyły one przede wszystkim pojawiania się rys przy wysychaniu, odspajania zarówno bezpośrednio po nałożeniu, jak i w trakcie użytkowania. Jedną z przyczyn tego zjawiska może być nadmierny skurcz tynków renowacyjnych przy wysychaniu [1]. W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu pochodnych celulozy, polimerów syntetycznych, domieszek napowietrzających i lekkich kruszyw na skurcz tynków renowacyjnych. Najmniejszy skurcz uzyskano przy zastosowaniu pochodnych celulozy na bazie hydroksyetylometylocelulozy (HEMC), hydroksypropylometylocelulozy (HPMC) oraz polimeru syntetycznego na bazie terpolimeru poli(octan winylu-co-wersenian winylu-co-akrylan) (VA/VeoVa/AC). Wpływ na zmniejszeniu skurczu wywierały także domieszki napowietrzające oraz dodatek lekkich kruszyw. Przez odpowiedni dobór tych składników można znacznie poprawić właściwości użytkowe tynków renowacyjnych.
    The renovation plasters are used to cure the damped and salted walls. One of crucial properties which differentiates renovation plasters from traditional lime, or cement-lime plasters, is their porosity. Despite the fact that renovation plasters have been used for several dozen years and in many cases, the benefits of their application are obvious, there are also critical opinions. In a lot of cases, they concern the cracks which appear while drying, and loosening right after the application as well as during the use. One of the causes of this phenomenon is the excessive contraction of renovation plasters while drying [1]. The paper presents the test results of the impact of cellulose admixtures, synthetic polymers, aeration admixtures and light aggregates on the contraction of renovation plasters. The lowest contraction was achieved with the use of cellulose derivates based on hydroxyethyl methyl cellulose (HEMC), hydroxy propyl methyl cellulose (HPMC), and synthetic polymer based on terpolymer poly (vinyl acetate-co-vinyl ester of versenic acid-co-acrylate) (VA/VeoVa/AC). The aeration admixtures and the addition of lightweight aggregates also had an influence on the reduction of the contraction. The smallest shrinkage was obtained using cellulose derivatives based on hydroxyethyl methylcellulose (HEMC), hydroxypropylmethylcellulose (HPMC) and a synthetic polymer based on terpolymer poly (vinyl acetate-co-vinyl ester of versenic acid-co-acrylate) (VA/VeoVa/AC). The aeration admixture and the addition of light aggregates also had an effect on shrinkage reduction. The proper selection of renovation plasters allows for significant improvement in the utility properties of renovation plasters.
    Źródło:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2018, R. 11, nr 32, 32; 7-20
    1899-3230
    Pojawia się w:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ dodatku EETB do oleju napędowego na zmienność procesu przyspieszania wału korbowego silnika
    Impact of ETBE addition to diesel oil on variation of engine crankshaft acceleration process
    Autorzy:
    Lotko, W.
    Górski, K.
    Gielniewski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133130.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    eter etylo-tert-butylowy
    EETB
    silnik Diesla
    paliwa alternatywne
    badania silnika
    warunki nieustalone
    ethyl tert-butyl ether
    ETBE
    diesel engine
    alternative fuels
    engine tests
    transient conditions
    Opis:
    W artykule przedstawiono wpływ dodatku eteru etylo tert-butylowego (EETB) do oleju napędowego (ON) na zmienność procesu przyspieszania wału korbowego silnika. Badania wykonano na 4-suwowym, 3-cylindrowym, chłodzonym cieczą, z bezpośrednim wtryskiem paliwa silniku diesla AD3.152. Silnik zasilano olejem napędowym i mieszaninami oleju napędowego z EETB w proporcjach objętościowych: 10:90, 20:80, 30:70 i 40:60. Pokazano, że nawet 40% dodatek objętościowy EETB do oleju napędowego nie ma znaczącego wpływu na zmienność procesu przyspieszania wału korbowego silnika. Sugeruje to, że proces spalania paliwa zachodzi prawidłowo bez zjawiska wypadania zapłonów powodowanego niską liczbą cetanową EETB.
    In this paper an impact of ethyl tert-butyl ether (ETBE) addition to diesel oil (DO) on variation of the engine crankshaft acceleration process has been presented. Our tests were performed on a 4-stroke, 3-cylinder,water-cooled, direct-injection AD3.152 diesel engine. The engine was fuelled with DO and with blends of DO with ETBE in volumetric ratio of 10:90, 20:80, 30:70 and 40:60. It was shown that even 40% by vol. of ETBE addition to diesel oil has not significant impact on variation of engine crankshaft acceleration process. It suggests that fuel combustion process occurs properly without a misfire phenomenon caused by low cetane num-ber of ETBE.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2013, 52, 3; 1115-1120
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of the possibilities of using of DME fuel in motor boat drive systems
    Autorzy:
    Kropiwnicki, J.
    Dominiczak, P.
    Kneba, Z.
    Makowski, S.
    Cieśliński, J. T.
    Ziółkowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133565.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    internal combustion engines
    dimethyl ether
    DME
    alternative fuel
    emission reduction
    fuel storage on board small vessels
    silnik spalinowy
    eter dimetylowy
    paliwo alternatywne
    redukcja emisji
    przechowywanie paliwa
    Opis:
    The characteristics of alternative fuel for diesel: dimethyl ether (DME) and an analysis of the potential to reduce emissions of toxic compounds by the engines when running on this fuel have been presented in this work. Basic types of design solutions of gas supply and control systems, possible for use in internal combustion engines with DME supply have been also presented. The paper presents a study of the legislation and an analysis of the feasibility of the system storage and fueling DME on board small vessels.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2017, 56, 4; 74-80
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of cellulose ethers on the chosen properties of cement mortar in the plastic state
    Wpływ eterów celulozy na wybrane właściwości zaprawy cementowej w fazie plastycznej
    Autorzy:
    Kotwa, A.
    Spychał, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/402220.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
    Tematy:
    cement mortar
    cellulose ethers
    viscosity
    consistency
    WRV parameter
    setting and hardening process
    ultrasonic method
    induction time
    zaprawa cementowa
    eter celulozy
    lepkość
    konsystencja
    wskaźnik WRV
    proces wiązania i twardnienia
    metoda ultradźwiękowa
    czas indukcji
    Opis:
    The influence of cellulose ether on the consistency, water retention (WRV parameter) and setting and hardening process of cement mortar is discussed in this article. The composition of researched mortars differed in the type of dispensed polymer admixture because of its viscosity and quantity. The research confirmed that cellulose ether has strong influence on the properties of cement mortar in the plastic state. The proper selection of the admixture (its viscosity and quantity) may have a decisive influence on the properties of the final product, therefore a basic and comprehensive examination of the material is so important.
    Źródło:
    Structure and Environment; 2016, 8, 3; 153-159
    2081-1500
    Pojawia się w:
    Structure and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Environmental impact assessment of organic waste conversion technology for additives to liquid fuels
    Ocena oddziaływania na środowisko technologii przetwarzania organicznych odpadów komunalnych na dodatki do paliw płynnych
    Autorzy:
    Muradin, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282638.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    organic municipal waste
    biofuel
    additives to liquid fuel
    life cycle assessment (LCA)
    glycerol tertiary butyl ether (GTBE)
    ocena cyklu życia
    biopaliwo
    organiczne odpady komunalne
    dodatek do paliw ciekłych
    eter tert butylowy glicerolu
    Opis:
    In this study, the environmental impacts of the organic fraction of municipal solid waste (OFMSW) treatment and its conversion in anaerobic digestion to glycerol tertiary butyl ether (GTBE) were assessed. The production process is a part of the innovative project of a municipal waste treatment plant. The BioRen project is funded by the EU’s research and innovation program H2020. A consortium has been set up to implement the project and to undertake specific activities to achieve the expected results. The project develops the production of GTBE which is a promising fuel additive for both diesel and gasoline. It improves engine performance and reduces harmful exhaust emissions. At the same time, the project focuses on using non-recyclable residual organic waste to produce this ether additive. The aim of this paper is the evaluation through Life Cycle Assessment of the environmental impact GTBE production in comparison with a production of other fuels. To quantify the environmental impacts of GTBE production, the ILCD 2011 Midpoint+ v.1.10 method was considered. The study models the production of GTBE, including the sorting and separation of municipal solid waste (MSW), pre-treatment of organic content, anaerobic fermentation, distillation, catalytic dehydration of isobutanol to isobutene, etherification of GTBE with isobutene and hydrothermal carbonization (HTC). The results indicate that unit processes: sorting and hydrothermal carbonization mostly affect the environment. Moreover, GTBE production resulted in higher environmental impact than the production of conventional fuels.
    W artykule przedstawiono ocenę wpływu na środowisko konwersji frakcji stałej komunalnych odpadów organicznych (MSW) w procesie fermentacji beztlenowej do eteru tert butylowego glicerolu (GTBE). Proces produkcji stanowi część innowacyjnego projektu instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Projekt BioRen finansowany jest w ramach unijnego programu badań i innowacji „Horyzont 2020”. W celu realizacji projektu i podjęcia konkretnych działań zmierzających do osiągnięcia oczekiwanych rezultatów powołano konsorcjum. Projekt BioRen obejmuje produkcję eteru tert butylowego glicerolu jako dodatku do paliw zarówno do oleju napędowego, jak i benzyny, poprawiającego osiągi silnika i zmniejszającego szkodliwe emisje do środowiska. Jednocześnie do syntezy GTBE planuje się wykorzystywać resztkowe odpady organiczne nienadające się do recyklingu. Celem niniejszego badania jest ilościowa ocena wpływu produkcji GTBE na środowisko w porównaniu z produkcją innych paliw za pomocą środowiskowej oceny cyklu życia (LCA). W badaniach uwzględniono metodę ILCD 2011 Midpoint+ v.1.10. W ramach badań modeluje się produkcję GTBE obejmującą sortowanie i segregację stałych odpadów komunalnych (MSW), wstępną obróbkę zawartości substancji organicznych, fermentację beztlenową, destylację, katalityczne odwodnienie izobutanolu do izobutenu, eteryfikację oraz hydrotermiczną karbonizację (HTC). Uzyskane wyniki wskazują, iż dwa procesy jednostkowe – sortowanie i hydrotermiczna karbonizacja – mają najwyższe negatywne oddziaływanie na środowisko. Ponadto, analiza LCA wykazała, iż produkcja GTBE posiada znacznie większy wpływ na środowisko niż produkcja paliw konwencjonalnych.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2020, 23, 1; 135-150
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of the copper(II)-aminosilane catalysts in the oxidative polymerization of 2,6-dimethylphenol
    Zastosowanie kompleksów Cu(II)-aminosilan jako katalizatorów polimeryzacji utleniającej 2,6-dimetylofenolu
    Autorzy:
    Firlik, S.
    Skupiński, W.
    Wielgosz, Z.
    Stasiński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/947507.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
    Tematy:
    poly(phenylene oxide)
    poly(2,6-dimethyl-1,4-phenylene ether)
    oxidative polymerization
    2,6-dimethylphenol
    aminosilane
    poli(tlenek fenylenu)
    poli(eter 2,6-dimetylo-1,4-fenylenu)
    polimeryzacja utleniająca
    2,6-dimetylofenol
    aminosilan
    Opis:
    The aim of this work was to examine the aminosilane ligands for the copper(II) salts and their application as catalysts for the oxidative polymerization of 2,6-dimethylphenol leading to poly(2,6-dimethyl-1,4-phenylene ether) (PPE) [also known as poly(phenylene oxide) (PPO)] formation. As aminosilane ligands, silane derivatives containing primary and/or secondary amino groups were tested. Among aminosilanes used, PPE was only obtained when N-methylaminopropyltrimetoxysilane (MAPTMS) as a ligand for copper(II) was used. CuCl2 and CuBr2 were compared as catalyst precursors for 2,6-dimethylphenol polymerization and influence of N/Cu molar ratio in the range from 80 to 160 on PPE yield and its Mw was tested. It was observed, that with increasing N/Cu molar ratio from 80 to 120, both PPE yield and Mw increased. PPE with the highest Mw was obtained when CuBr2-MAPTMS as acatalyst was used. At N/Cu molar ratio equal to 160, a decrease in PPE Mw obtained with use of both precursors and decrease in PPE yield for CuCl2-MAPTMS catalyst were noticed. The condensed nanoorganosilicon particles of spherical shape well dispersed in PPE were determined in the polymer matrix. The UV-Vis studies showed that, strong ligand field of the aminosilane ligand easier electron transfer from monomer to Cu(II) and thus polymerization facilitate.
    Silany zawierające pierwszorzędową lub/i drugorzędową grupę aminową zastosowano w charakterze ligandów w kompleksach soli miedzi(II), które następnie użyto w polimeryzacji utleniającej 2,6-dimetylofenolu (2,6-DMP), w wyniku której otrzymano poli(eter 2,6-dimetylo-1,4-fenylenu) (PPE) znany też jako poli(tlenek fenylenu) (PPO). Spośród przebadanych aminosilanów, jedynie N-metyloaminopropylotrimetoksysilan (MAPTMS) — jako ligand Cu(II) — wykazywał aktywność w reakcji syntezy PPE. Porównano aktywność CuCl2 i CuBr2 jako prekursorów katalizatora polimeryzacji 2,6-dimetylofenolu i zbadano wpływ stosunku molowego N/Cu, w zakresie 80—160, na wydajność reakcji otrzymywania PPE i na jego wagowo średni ciężar cząsteczkowy (Mw). Stwierdzono, że zwiększenie stosunku molowego N/Cu w zakresie 80—120 powoduje zarówno wzrost wydajności polimeryzacji utleniającej 2,6-DMP, jak i ciężaru cząsteczkowego PPE. Polimer o największym Mw otrzymano przy użyciu katalizatora CuBr2-MAPTMS. Przy stosunku molowym N/Cu = 160 zaobserwowano spadek ciężaru cząsteczkowego PPE uzyskanego za pomocą obydwu prekursorów oraz, w przypadku zastosowania CuCl2-MAPTMS jako katalizatora, zmniejszenie wydajności polimeryzacji utleniającej. Ponadto, stwierdzono obecność zdyspergowanych w osnowie PPE krzemoorganicznych nanocząstek o sferycznym kształcie. Badania UV-Vis wykazały, że do inicjacji polimeryzacji 2,6-DMP konieczne jest silne, wywoływane przez aminosilan, pole ligandów, które ułatwia przeniesienie elektronu z monomeru do Cu(II).
    Źródło:
    Polimery; 2015, 60, 6; 372-376
    0032-2725
    Pojawia się w:
    Polimery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of viscosity modifying admixture on the shrinkage of plastering mortars
    Wpływ domieszki modyfikującej lepkość na skurcz zapraw tynkarskich
    Autorzy:
    Spychał, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/402116.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
    Tematy:
    shrinkage
    plastering mortar
    viscosity modyfing admixture (VMA)
    cellulose ether
    viscosity
    WRV ratio
    ultrasonic wave method
    hydration
    setting and hardening process
    skurcz
    zaprawa tynkarska
    domieszka modyfikująca lepkość (VMA)
    eter celulozy
    lepkość
    wskaźnik WRV
    metoda ultradźwiękowa
    hydratacja
    proces wiązania i twardnienia
    Opis:
    This paper presents the influence of viscosity modifying admixture on the shrinkage size of plastering mortars. The composition of cement and cement-lime mortars has been modified by the use of cellulose ethers polymer admixture of various viscosity. Shrinkage tests were performed using the Graf-Kaufman apparatus. Shrinkage deformation analysis was supplemented with chosen properties of pastes and mortars in the plastic and hardened state. The beneficial effect of cellulose ether admixture on the reduction of plastering mortars’ shrinkage strains was found.
    W artykule przedstawiono wpływ domieszki modyfikującej lepkość (VMA) na wielkość odkształceń skurczowych zapraw tynkarskich. Skład zapraw cementowych i cementowo-wapiennych został zmodyfikowany poprzez zastosowanie polimerowej domieszki eteru celulozy o zróżnicowanej lepkości. Badania skurczu wykonano przy użyciu aparatu Graf-Kaufmana. Analizę odkształceń skurczowych uzupełniono o oznaczenie wybranych właściwości zaczynów i zapraw w stanie plastycznym i stwardniałym. Stwierdzono korzystny wpływ domieszki eteru celulozy na ograniczenie skurczu zapraw tynkarskich.
    Źródło:
    Structure and Environment; 2017, 9, 4; 248-255
    2081-1500
    Pojawia się w:
    Structure and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Removal efficiency of anionic surfactants from water during UVC photolysis and advanced oxidation process in H2O2/UVC system
    Efektywność usuwania surfaktantów anionowych z wody przy zastosowaniu promieniowania UVC i zaawansowanego utleniania w układzie H2O2/UVC
    Autorzy:
    Ríos, F.
    Olak-Kucharczyk, M.
    Gmurek, M.
    Ledakowicz, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204800.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    advanced oxidation process
    anionic surfactants
    ether carboxylic derivate
    H2O2/UVC system
    linear alkyl benzene sulfonate
    UVC photolysis
    surfakanty
    degradacja surfakantów
    zaawansowany proces utleniania
    anionowe środki powierzchniowo czynne
    eter karboksylowy
    system H2O2 / UVC
    fotoliza
    Opis:
    Surfactants after their use are discharged into aquatic ecosystems. These compounds may be harmful to fauna and flora in surface waters or can be toxic for microorganisms of the activated sludge or biofilm in WWTP. In order to determine effectiveness of different advanced oxidation processes on the degradation of surfactants, in this study the degradation of anionic surfactants in aqueous solution using photolysis by 254 nm irradiation and by advanced oxidation process in a H2O2/UVC system was investigated. Two representatives of anionic surfactants, linear alkyl benzene sulphonate (LAS-R11-14) and ether carboxylic derivate (EC-R12-14E10) were tested. The influence of pH, initial surfactant concentration and dose of hydrogen peroxide on the degradation was also studied. Results show outstanding effectiveness of the H2O2/UVC system in the removal of surfactant from aqueous solutions.
    Surfaktanty, podobnie jak większość tego typu substancji chemicznych, po wykorzystaniu trafi ają do środowiska wodnego. Związki te mogą stwarzać zagrożenie dla fl ory i fauny zasiedlającej wody powierzchniowe, jak również mogą działać toksycznie na mikroorganizmy znajdujące się w osadzie czynnym w oczyszczalniach ścieków. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań degradacji wybranych surfaktantów anionowych w środowisku wodnym przy zastosowaniu promieniowania UVC i zaawansowanego utleniania w układzie H2O2/UVC. Zbadano wpływ następujących parametrów reakcyjnych: odczyn środowiska reakcyjnego, początkowego stężenia obiektów badań i nadtlenku wodoru na szybkość degradacji surfaktantów. Uzyskane w toku prac badawczych wyniki potwierdzają wysoką skuteczność zaawansowanego utleniania w układzie H2O2/UVC w usuwaniu badanych surfaktantów ze środowiska wodnego, które jest procesem znacznie efektywniejszym w porównaniu do procesu fotolizy. Unauthenticated
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 1; 20-26
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw temperatury i okresu inkubacji na tworzenie toksycznych metabolitow przez Alternaria radicina i A. alternata
    Effects of temperature and incubation period on production of toxic metabolites by Alternaria radicina and A. alternata
    Autorzy:
    Tylkowska, K
    Grabarkiewicz-Szczesna, J
    Szopinska, D
    Dorna, H
    Solfrizzo, M
    De, Girolamo A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28238.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Botaniczne
    Tematy:
    okres inkubacji
    akumulacja
    kwas tenuazonowy
    wytwarzanie
    marchew
    korzenie
    altertoksyna
    eter metylowy alternariolu
    radicinina
    Alternaria radicina
    alternariol
    toksyny
    Alternaria alternata
    temperatura przechowywania
    epi-radicinol
    grzyby chorobotworcze
    susz marchwiowy
    incubation period
    accumulation
    tenuazonic acid
    production
    carrot
    root
    altertoxin
    alternariol methyl ether
    radicinin
    toxin
    storage temperature
    pathogenic fungi
    dried carrot
    Opis:
    The production of toxic metabolites by four isolates of Alternaria radicina and two isolates of A. alternata in rice grains and carrot discs at 1, 10 and 20ºC was investigated. Incubation lasted 21 and 35 days or 14 and 28 days for rice grains and carrot discs, respectively. Accumulation of toxins in inoculated carrot roots stored for 24 weeks and in inoculated dried carrots stored for 48 weeks was also determined. It was found that A. radicina produced radicinin (RAD) and epi-radicinol (epi-ROH), whereas tenuazonic acid (TeA), altertoxin I (ATX I), alternariol (AOH) and alternariol methyl ether (AME) were produced by A. alternata. Although the isolates tested were capable of producing toxins in rice grains at 1ºC, none of them was detected in carrot discs. Accumulation of epi-ROH was observed in carrot roots stored for 24 weeks, whereas decreased amounts of RAD and epi-ROH were observed in dried carrots stored for 48 weeks. No A. alternata toxins were detected in stored carrot roots, whereas trace amounts of AOH were recorded in dried carrots after 32 and 48 weeks of storage.
    Zbadano tworzenie toksycznych metabolitów przez Alternaria radicina i A. alternata w ziarnie ryżu i krążkach marchwi w temperaturze 1, 10ºC i 20ºC. Inkubacja w ziarnie ryżu trwała 21 i 35 dni, a w plastrach marchwi 14 i 21 dni. Określono także akumulację tych toksyn w inokulowanych przechowywanych korzeniach i suszu marchwi. Grzyb A. radicina tworzył radicininę (RAD) i epi-radicinol (epi-ROH), natomiast A. alternata – kwas tenuazonowy (TeA), altertoksynę I (ATX I), alternariol (AOH) i eter metylowy alternariolu (AME). Choć w temperaturze 1ºC obydwa gatunki tworzyły toksyny w ziarnie ryżu, to w plastrach marchwi ich nie wykryto. W korzeniach przechowywanych przez 24 tygodnie następowała akumulacja epi-ROH. Stężenie RAD i epi-ROH w suszu zmniejszało się. Korzenie były wolne od toksyn tworzonych przez A. alternata, natomiast w suszu przechowywanym przez 32 i 48 tygodni wykryto śladowe ilości AOH.
    Źródło:
    Acta Agrobotanica; 2005, 58, 2; 7-17
    0065-0951
    2300-357X
    Pojawia się w:
    Acta Agrobotanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-49 z 49

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies