Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ecological landscape" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Spatial analysis of ecological risk in a coastal dune landscape using high resolution aerial photography
Autorzy:
Listyaningrum, Noviyanti
Mardiatno, Djati
Pangaribowo, Evita Hanie
Setiawan, Muhammad Anggri
Sartohadi, Junun
Sulistyo, Bambang
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52573939.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
landscape ecological unit
landscape sub-class
landscape class
landscape pattern
landscape ecological risk
Parangtritis coastal dune
Opis:
This study aims to investigate the dynamic pattern of landscape ecological units (LEUs) and analyse spatial variations of the ecological risk in Parangtritis coastal dune, Yogyakarta, Indonesia. A quantitative method was used in this research as part of landscape ecological analysis using a geographic information system. LEUs were interpreted by small format aerial photographs (SFAPs) and verified through field survey, then were calculated using the formula within grids to produce the ecological risk index (ERI) in the total area. According to the sub-class and class scenario, many LEUs showed changes in their landscape pattern. The ERI in the study area consisted of five levels (very low to very high), each of which was spatially varied. The ecological risk formed clusters coinciding with certain LEUs where fragility chiefly contributed to the sub-class scenario, while disturbance contributed to the class scenario.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2024, 43, 1; 5-19
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ bezładu przestrzennego na krajobrazowe systemy ekologiczne
Autorzy:
Chmielewski, Tadeusz J.
Chmielewski, Szymon
Kułak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2025189.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ecosystem services
landscape ecological system
spatial disorder
Źródło:
Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN; 2018, 182, 2; 317-340
0079-3507
Pojawia się w:
Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymiar fraktalny fragmentów zdjęć lotniczych strefy przybrzeżnej jeziora Mikołajskiego, Śniardw i Łuknajno
Fractal dimension of fragments of aerial images of shoreline zones of the lakes Mikołajskie, Śniardwy and Łuknajno
Autorzy:
Miałdun, J.
Ostrowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/129775.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
teledetekcja
wymiar fraktalny
krajobraz ekologiczny
litoral
jeziora
Śniardwy
Łuknajno
Mikołajskie
remote sensing
fractal dimension
ecological landscape
littoral zone
Opis:
Opis, klasyfikacja i wizualizacja cech przestrzeni są podstawowymi czynnikami budującymi wielowymiarowy intelektualny model środowiska naturalnego. Jednym z kryteriów opisu środowiska jest wnioskowanie analityczne i ocena dynamiki zjawisk na podstawie cech strukturalnych, przy czym struktura przestrzeni i kształtujące ją zjawiska zależą w znacznym stopniu od przyjętych założeń i sposobu rejestracji, analizy oraz zastosowanych narzędzi. Jedną z metod oceny krajobrazu ekologicznego, która staje się coraz bardziej znacząca i doceniana, jest wymiar fraktalny satelitarnych i lotniczych zobrazowań powierzchni Ziemi. W pracy, i w opisie krajobrazu, wykorzystano wymiary fraktalne, których algorytmy obliczania zostały oparte na „metodzie graniastosłupów trójkątnych” w opcji zarówno globalnej, jak i lokalnej. Do testowania metody wykorzystano zeskanowane spektrostrefowe zdjęcia lotnicze pobrzeża i litoralu jezior charakterystycznych jezior mazurskich: Mikołajskiego, Śniardw i Łuknajno. Są to obszary o zróżnicowanym przestrzennie i strukturalnie litoralu obejmującego pasy: roślinności bagiennej, roślin wynurzonych (trzcinowiska), roślin pływających, jak i – również uwidocznioną na zdjęciach –strefę podwodną roślin zanurzonych, które porastają dno zbiornika. W celu porównania i klasyfikacji obliczonych wymiarów fraktalnych wybrano fragmenty wymienionych zbiorników obrazujące przykłady różnych stref roślinności przybrzeżnej, a także dodatkowo, jako obszary referencyjne, obszary lądowe w różnym stopniu użytkowane rolniczo, zalesione lub zurbanizowane, charakteryzujące się zróżnicowanymi formami tekstury. Wyniki badań wykazały, że przy odpowiedniej standaryzacji przygotowania danych teledetekcyjnych, wymiar fraktalny może być cennym wskaźnikiem różnorodności krajobrazu i jego klasyfikacji jakościowej.
A description and classification of the characteristics of space are the fundamental factors in building a multidimensional model of the natural environment. One of the criteria of describing an environment is analytical inferring and evaluation of the dynamics of phenomena based on structural attributes. The structure of space depends on the point of view. In this study, also in landscape description, were used fractal dimensions whose calculation algorithms were based on the „triangular prism method” in both the global and local options. To test the method, scanned infrared spectrozonal aerial images of the shore zones of the Mazury lakes Mikołajskie, Śniardwy and Łuknajno were chosen. There are areas with variously developed littoral zone embracing belts of marsh vegetation, emerged plants (reeds), floating plants, as well as the – also visualized in the images – zone of submerged plants growing on the bottom of the water body. To compare the calculated fractal dimensions, fragments were chosen of the mentioned water bodies representing different zones of shoreline vegetation, as well as the surrounding land under agricultural use, forest cover and urbanized areas. The results of the investigation revealed that, with appropriate standardization of remote sensing data preparation, the fractal dimension can be a valuable indicator of quality of landscape diversity.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2010, 21; 267-279
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura ekologiczna krajobrazu gminy Ciężkowice
Landscape ecological structure of the Ciężkowice commune
Autorzy:
Fornal-Pieniak, B.
Wysocki, Cz.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338152.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Ciężkowice
gmina
struktura ekologiczna krajobrazu
commune
landscape ecological structure
Opis:
Celem pracy było określenie struktury ekologicznej krajobrazu gminy Ciężkowice. Wykonano inwentaryzację zbiorowisk roślinnych i wyodrębniono jednostki przestrzenno-krajobrazowe. Przeprowadzono analizę struktury ekologicznej krajobrazu i określono model ekologiczno-przestrzenny dla obszaru gminy Ciężkowice. Przedstawiono strategię kształtowania krajobrazu zgodnie z koncepcją kratownicy ekologicznej. Wyróżniono trzy główne korytarze ekologiczne (I rzędu): o charakterze dolinowym (1) i leśnym (2). Pozostałe korytarze ekologiczne wymagają kształtowania zgodnie z koncepcją kratownicy ekologicznej w gminie Ciężkowice.
The main purpose of this article was to characterise the landscape ecological structure of the Ciężkowice commune. Field study included an inventory of plant communities. Natural plant communities, semi-natural and synanthropic communities grow in study area. The commune was divided into several types of landscape-spatial units. Next step included the analysis of the landscape ecological structure. Three main ecological corridors (two forest and one river valley corridors) were distinguished. Other corridors need to be formed according to the concept of an ecological grid in the Ciężkowice commune.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 4; 45-52
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Landscape representativeness within the network of ecological corridors linking Natura 2000 areas in Poland
Autorzy:
Gerlée, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032525.pdf
Data publikacji:
2010-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
ecological network
landscape representativeness
landscape protection
ecological corridors
Opis:
This paper analyses landscape representativeness within the ecological corridor network linking Natura 2000 areas in Poland. The criteria used to designate the network did not include landscape representativeness. Nevertheless, the selection of areas covered by the network was found to be adequate to preserve landscape diversity in Poland. The selected areas include the most valuable parts of various landscape types.
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2010, 14; 13-19
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
До питания візуалізації даних ландіиафтио-екологічної інформаційної системи для Українського Мармарошу
About the data visualization of the Landscape-Ecological Information System for the Ukrainian Marmarosh
Wizualizacja danych Krajobrazowo-Ekologicznego Systemu Informacyjnego dla Ukraińskiego Marmarosza
Autorzy:
Bozhuk, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/130988.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
system informacji ekologiczno-krajobrazowej
wizualizacja danych
mapa tematyczna
Ukraina
landscape-ecological information system
data visualization
thematic map
Ukraine
Opis:
The database of the landscape-ecological information system is created for the Kvasnyi Potik catchment in the Ukrainian Marmarosh, the Carpathians. The derivative geographic data base contains the data visualization block. It is described the creation process of thematic maps (geological, geomorphological) and the landscape-ecological field observation sites.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2001, 11; 4-51-4-56
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Landscape as an ecological factor in the development of the Odra estuary
Autorzy:
Widomska-Piesik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/84865.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
landscape
ecological factor
development
estuary
Odra River
natural environment
ecological development
agricultural landscape
recreation
sustainable development
Źródło:
Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 1998, 02
1643-0115
Pojawia się w:
Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osiedla ekologiczne a krajobraz (po polsku)
Ecological Housing--Estates and the Landscape (in a Polish Way)
Autorzy:
Kamiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1188321.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
osiedle ekologiczne
Polska
krajobraz
ecological housing
landscape
Polska
Opis:
The article presents present condition of development of ecological housing estates in Poland and suggests the way to make housing estate friendly for the landscape. The main thesis of article is that: housing estate can be regarded truly ecological if it is friendly for the landscape, which is an important component of the environment. Phenomenon of ecological housing estates is marked by diversity in understanding the idea and ways of its realization. It includes: theoretical studies, activity of architecture enthusiasts, realizations of real estate development and initiatives at the stage of a project. Additionally, there are some situations when an "ecological housing estate" is only a name - it serves solely as a way to built new housing estates in protected areas or achieve other commercial targets. All these occurrences are creating new phenomena in Polish landscape. Essential conditions with is necessary to take into consideration at design and realization the ecological housing estates are: location, spatial structure, functional solutions, architectural form, and the applied technologies. Order of named terms, corresponding to their importance, can be a pattern of the method of the planning and the evaluation of ecological housing estates.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2012, 1; 30-40
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmiot ucieleśniony w zaprojektowanym środowisku. Analiza wykorzystania koncepcji afordancji w architekturze
Autorzy:
Tofilski, Mateusz
Stawski, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076823.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
affordances
ecological psychology
embodied architecture
landscape
embodied cognition
Opis:
The subject embodied in the designed environment. Analysis of the use of the affordance concept in architecture: James Gibson’s ecological psychology is considered as one of the research subtraditions within embodied cognition. Gibson emphasizes the nature of the agent-environment interaction through the development of the theory of affordances. According to this idea, affordances are relational properties of the environment that enable a specific action for the agent. Currently this concept is being applied in many different contexts. This paper considers the application potential of affordance in architectural studies as a tool that analyses the agent’s interaction with the environment. In this context, the affordance category can be a tool that allows one to take into account the importance of space for the shaping of behavior and interactions between its users, without falling into architectural determinism. The main aim of this study is to analyze affordances as a category that, despite its diversity and vagueness, can play an important role in the embodied view of architecture (which integrates phenomenological trends in architecture and the results of neurocognitive research). The first part of the article is an attempt to synthetically place affordances in the context of embodied cognition and to point out the basic philosophical interpretations and discussions related to Gibson’s concept. In the next part, we situate the concept of affordances in the context of design practice. We also present the pros and cons of applying affordances to this ground. The last section in presenting the concept of affordances is considered within the background of the embodied current in architecture.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2021, 11, 1; 55-70
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of the Tengiz oil field on the state of land cover
Autorzy:
Koshim, Asyma G.
Sergeyeva, Aigul M.
Yegizbayeva, Asset
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15803318.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Tengiz oil field
technogenic impact
landscape complex
ecological condition
Opis:
The study of the transformation of natural complexes in areas with a developed infrastructure for oil subsurface use is a prerequisite condition for solving the environmental problems of oil-producing regions. Located in the territory of the Atyrau Region in Western Kazakhstan, the Tengiz oil field is one of the largest oil fields in the world. The field has been under intensive development for more than 40 years and is characterised by a large volume of anthropogenic load, which contributes to a significant transformation of the landscape complex. The purpose of this study is to investigate the dynamics of landscape changes in the territory of the Tengiz field and to assess its ecological condition. Based on the materials from many years of research, the features of the Tengiz field and the main technogenic sources affecting the landscape complex were identified. Several quantitative indicators characterising the anthropogenic load were calculated based on satellite images. On the basis of Landsat – 5 TM, 7 ETM+ and 8 OLI and Sentinel-2A (S2A) data, the vegetation index of land cover was calculated using normalised difference vegetation index (NDVI), demonstrating the dynamics of landscape changes in the period from 1990 to 2020. The obtained results show that the areas of some landscape components continue to deteriorate. For example, the area of open soil in 2020 decreased due to the withdrawal of these areas for industrial facilities, which increased by 2.2 times by 2020 due to intensive field development. This study demonstrates the importance of monitoring and studying desert landscape complexes under active anthropogenic impact to ensure the sustainable development of territories.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2022, 41, 2; 83-93
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geom(et)oda
Geom(eth)od(e)
Géom(éth)ode
Autorzy:
Kadłubek, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534735.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
geocriticism
space
landscape
ecological praxis
géocritique
espace
paysage
pratiques écologiques
Opis:
In the wake of spacial turn, we are currently observing in literature a growing interest in space, of which geopoetics is one aspect. The book Geopoetyka. Związki literatury i środowiska by Anna Kronenberg was submitted as her doctoral dissertation at the Department of Theory of Literature, Institute of Contemporary Culture at the University of Łódź. The author is known for her interest in geopoetics, ecocriticism, ecofeminism and Polish immigration literature. The reviewer of Kronenberg’s work focuses on the geopoetical value of the young researcher from Łódź. She is praised for the metaphorical character of her study and her involvement reaching far beyond the academia. On the other hand however, it is pointed out that she is unable to develop Kenneth White’s thought in the scientific discourse, as compared with Elżbieta Rybicka who does so on assumption so to speak.
À cause du mouvement spatial turn, on commence aujourd’hui à s’intéresser de plus en plus à l’espace dans la littérature, et la géopoétique est l’une des marques de cet intérêt. Le livre Geopoetyka. Związki literatury i środowiska d’Anna Kronenberg est une thèse de doctorat rédigée à l’Institut de théorie de la littérature, à l’Institut de la Culture Contemporaine de l’Université de Łódź. L’auteure est connue pour son intérêt pour la géopoétique, l’écocritique, l’écoféminisme ainsi que pour la littérature polonaise de l’émigration. Dans le texte critique concernant le livre de Kronenberg, on s’est concentré sur la valeur géopoétique de la jeune chercheuse de Łódź. On a vanté le caractère métaphorique de sa dissertation, son engagement dépassant le travail à l’université, mais on a remarqué aussi que Kronenberg n’est pas capable de développer dans le discours scientifique les idées de Kenneth White aussi bien qu’Elżbieta Rybicka.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2015, 6, 1; 203-212
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potential of a linear woodland landscape element as ecological corridor for carabid beetles (Coleoptera: Carabidae): a case study from Poland
Autorzy:
Stawska, Izabela
Dymitryszyn, Izabela
Schwerk, Axel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36071710.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
Carabidae
forest
ecological corridor
habitat connectivity
biological diversity
landscape management
Opis:
Fragmentation of landscapes and habitats has been identified as the main driver of biodiversity loss. Ecological corridors may support the conservation of biota in fragmented landscapes due to enhanced habitat connectivity. We conducted a study in order to assess the potential of a linear woodland landscape element along a railway line as ecological corridor using carabid beetles as indicators. The results showed that for some forest species the studied woodland strip has potential as an ecological corridor. Trophy and soil acidity were most often significantly correlated with parameters and species, but width of the woodland strip and distance from the forest site were of highest importance for the formation of the whole carabid assemblages. The results of our study provide with information regarding rules for the construction of woodland strips as ecological corridors. Management strategies should integrate such areas in concepts of sustainable regional development.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2023, 32, 3; 238-254
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Middle Transnistria in structure national ecological network of Ukraine: state and prospects of development
Autorzy:
MUDRAK, Olexandr
MUDRAK, Galina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/457774.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
biological and landscape diversity
Middle Transnistria
regional ecological network
scheme
structural elements
Opis:
The paper analyzes the structure of the Middle Transnistria national ecological network. The scheme of regional ecological network with the release of its structural elements. Showing pro-spects of development by 2020.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2016, 7, 1; 175-181
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The landscape fragmentation: analysis of land cover transformation in high mountains environment on the example of Tatra region (southern Poland)
Autorzy:
Pyryt, Piotr
Pukowiec-Kurda, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52575722.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ecological informatics
landscape metrics
protected areas
natural hazard
anthropogenic changes
Tatra region
Opis:
Changes in land cover (LC) are continuously growing due to natural and human factors, and they are even occurring within protected areas. In Europe, one such place is the Tatra region (southern Poland), which is the area of the presented research. Dynamic landscape transformation in a valuable natural area can negatively affect both environmental quality and sustainable land use planning. Appropriate recommendations and treatments can be introduced to prevent negative effects. To do this, it is necessary to understand the dynamics and character of these transformations. Therefore, the purpose of the article is to analyse changes in LC, its causes and their spatiotemporal dynamics, as well as the resulting landscape fragmentation. For this purpose, a set of landscape metrics and GIS (Geographic Information System) tools were used. The main data source in the study was the CORINE Land Cover (CLC) database. The results indicate a significant landscape transformation with a negative impact on the region’s environment, even in protected areas. Landscape fragmentation, which causes disturbances in ecosystems, increased across the entire study area. In turn, in the spatial development, it can introduce chaos and spatial disorder, and lead to the phenomenon of urban sprawl.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2024, 43, 1; 111-126
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urban farming - the ecological, spatial and social factors of urban landscape transformation
Urban farming - ekologiczny, przestrzenny i społeczny czynnik przemian krajobrazu miast
Autorzy:
Szumigała, P.
Szumigała, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051672.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
urban farming
ecological factor
spatial factor
social factor
urban landscape
city
transformation
agriculture
Opis:
Subject and purpose of work: The subject of the study is urban farming and examples of urban gardens built in selected cities in North America and Europe. The aim of the study was to determine the influence of urban farming on urban landscape. Materials and methods: A case study – analysis of the ecological, spatial and social aspects of selected examples. Results: The idea of urban farming is gaining popularity and every year there are more urban gardens in cities in North America and Europe. There are several dozen urban gardens in Poland. Their structure is diversified so as to meet the needs of local communities. The character and scale of urban farming is diversified. These gardens satisfy aesthetic, scenic, ecological, social and even economic needs of small communities. They enrich the urban landscape with new, seasonally changeable enclaves of utility and aesthetic greenery. Conclusions: Urban farming is an ecological, social and spatial factor and a favourable alternative to urban landscape transformations. The development of urban farming should be successively supported by local authorities.
Przedmiot i cel pracy: Przedmiotem badań jest zjawisko Urban Farming i przykłady zrealizowanych ogrodów miejskich w wybranych miastach Ameryki Północnej i Europy. Celem badań jest rozpoznanie wpływu Urban Farmingu na krajobraz miast. Materiały i metody: Studium przypadku - analiza wybranych przykładów w aspektach: ekologicznym, przestrzennym i społecznym. Wyniki: Idea Urban Farmingu znajduje swoje coraz szersze rzesze zwolenników i z każdym rokiem pojawiają się kolejne ogrody w miastach Ameryki Północnej i Europy. W Polsce jest już ich kilkadziesiąt. Funkcja i struktura tych ogrodów jest zróżnicowana i dostosowana do potrzeb lokalnych społeczności. Miejskie uprawy przyjmują różny charakter i skalę, zaspakajając potrzeby małych społeczności w aspekcie estetyczno-krajobrazowym, ekologicznym, społecznym a nawet gospodarczym. Wzbogacają krajobraz miasta o nowe, zmienne sezonowo, barwne enklawy zieleni użytkowej i estetycznej. Wnioski: Idea Urban Farming stanowi czynnik ekologiczny, społeczny i przestrzenny oraz korzystną alternatywę dla przemian krajobrazu miast. Rozwój idei Urban Farming powinien być sukcesywnie wspierany przez władze lokalne.
Źródło:
Economic and Regional Studies; 2018, 11, 2; 67-76
2083-3725
2451-182X
Pojawia się w:
Economic and Regional Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Accelerated steppe demutation (ecological restoration) as an effective method for restoration of the Crimean steppe landscapes
Przyśpieszona demutacja stepów (przywrócenie ekologiczne) jako skuteczna metoda renowacji krymskich krajobrazów stepowych
Autorzy:
Wakhrusheva, L.
Wakhrushev, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88186.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
steppe
landscape
accelerated demutation
ecological restoration
Kerch peninsula
step
krajobraz
przyśpieszona demutacja
przywrócenie ekologiczne
półwysep Kerczeński
Opis:
Accelerated steppe demutation (ecological restoration) is an effective method for restoration of the Crimean steppe landscapes. Critical state of steppe type of vegetation is analyzed, the slow rate of natural demutation is assessed, the urgency of measures for accelerated restoration of steppe habitats is argued for. Data on flora of steppe areas of the Kerch peninsula steppe used as the bank for seed material are provided, as well as the data of the vegetation at the areas chosen for accelerated restoration. The experiment on accelerated demutation has been conducted following the method by D.S. Dzybov with the author’s modifications.
Artykuł omawia stan krytyczny roślinności naturalnej krymskich stepów, wskazuje na wolny przebieg naturalnej demutacji i uzasadnia konieczność prowadzenia prac przyśpieszających odradzanie się stepowych fitocenozów. Scharakteryzowano florę obszarów stepowych Półwyspu Kerczeńskiego służących za obszary źródłowe materiału nasiennego oraz stan roślinności w obrębie obszarów, wytypowanych do demutacji roślinności stepowej. Eksperymentalne prace demutacyjne wykonano wg zmodyfikowanej przez autorów metody D.S. Dzybowa.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 20; 45-50
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’Afrique et l’éveil des sens dans L’Africain de J. M. G. Le Clézio
Africa and the Awakening of the Senses in “L’Africain” by J. M. G. Le Clézio
Autorzy:
Nielipowicz, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056894.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Le Clézio
"L’Africain"
polisensorism
African landscape
ecological engagement
L’Africain
polysensorialité
espace africaine
engagement écologique
Opis:
This article focuses on issues concerning Central Africa as depicted in the essay by Le Clézio L’Africain (2004). The geocritical approach to the story told in the piece, will allow us to consider the polisensorism present in the scriptural, and, at times, in the pictorial language by Le Clézio, as all the senses are important and present in his perception of the African landscape. We strive to study the impact of such understanding of space on the development of the subject and its relationship with the world. We also investigate whether this empirical knowledge shapes, to some extent,  his ecological attitudes.
L’intérêt de la présente réflexion est porté sur l’Afrique centrale (l’espace nigéro-camerounais) telle qu’elle apparaît dans un ouvrage de Le Clézio, L’Africain. Nous proposons une approchegéocritique qui met en avant la polysensorialité investissant la parole scripturale parfois aussi picturale leclézienne car tous les sens sont importants et présents dans sa perception de l’espace africaine. Nous y étudions l’impact qu’exerce une telle appréhension de l’espace sur le développement du sujet (donc du narrateur) et sur son rapport au monde naturel. On se demande également dans quelle mesure la connaissance empirique oriente ses positions écologiques.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2020, 44, 4; 17-26
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Land management issues in ecologically protected areas
Autorzy:
Koreleski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59628.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
land management
protected area
ecological policy
national park
nature reserve
landscape protection
Nature 2000 network
Polska
Opis:
The article outlines certain issues regarding land management within protected wildlife areas, such as national parks, nature reserves, landscape protection areas, NATURA 2000 areas, documentation sites, ecological areas, natural and scenic complexes. It discusses the regulations governing the establishment and management of such areas, the restrictions on land use, the principles of their economic use, as well as nature protection aims within the studies of spatial development, at the local and regional level. Ecologically protected areas in Poland represent a significant natural potential with a rich variety of nature forms and compose the structures of the ECONET network or the World Network of Biosphere Reserves. These areas frequently neighbour or surround each other. Sometimes, they are exposed to adverse influences from outside (the industry, the cities, transport), excessive tourism, or fire hazard. The existing restrictions and regulations regarding nature resources management, incorporated into conservation plans drawn up for national and landscape parks, nature reserves, or for other protected areas, become integral elements of local spatial development plans. The owner of a property situated in a transition (buffer) zone or in an protected area can demand this property to be repurchased or exchanged if there exist significant restrictions or difficulties concerning its use. Distinctive management principles are established then for protected areas and objects which safeguards them against misuse.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 06
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan wiedzy mieszkańców wsi na temat znaczenia zadrzewień śródpolnych na przykładzie gminy Lubaczów
Awareness of rural populations regarding the importance of mid-field woodlots, an example of the Lubaczów municipality
Autorzy:
Dudek, T.
Polak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338615.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
funkcje zadrzewień
krajobraz mozaikowy
rolnictwo ekologiczne
zadrzewienia śródpolne
ecological farming
mid-field woodlots
mosaic landscape
woodlots functions
Opis:
Celem badań było sprawdzenie wiedzy mieszkańców wsi na temat roli zadrzewień śródpolnych w kształtowaniu rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Badania ankietowe przeprowadzono na przypadkowo wybranej grupie mieszkańców wsi w gminie Lubaczów. Zdecydowana większość (50% badanych) wyraża opinię, że obecność zadrzewień powoduje wzrost plonów z wyłączeniem pasa bezpośrednio przylegającego do nich. Blisko połowa ankietowanych (47%) jest przekonana o pozytywnym oddziaływaniu tych wysp środowiskowych na mikroklimat rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Najczęściej dostrzeganymi funkcjami ochronnymi zadrzewień śródpolnych są: obniżanie prędkości wiatru (wskazana przez 40% badanych), wzrost różnorodności biologicznej (30%) oraz ochrona gleb terenów przyległych (30%). Uwagę zwraca bardzo wysoki odsetek badanych (34%), którzy nie potrafią wskazać funkcji, jaką pełnią te zbiorowiska roślinne. Głównym źródłem wiedzy o zadrzewieniach śródpolnych wskazanym przez ankietowanych (39%) są własne obserwacje i doświadczenia. W pracy wykazano istotny statystycznie związek między występowaniem zadrzewień w danej okolicy a wiedzą jej mieszkańców na temat roli tej roślinności w kształtowaniu rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Na ogół mieszkańcy terenów obfitujących w zadrzewienia wykazywali się większą wiedzą. Da się natomiast zauważyć stosunkowo mały wpływ edukacji na stan tej wiedzy. Jeżeli wiedza mieszkańców wsi na temat pozytywnego oddziaływania zadrzewień śródpolnych na rolniczą przestrzeń produkcyjną nie będzie większa, to nadal, zamiast utrzymywać istniejące wyspy środowiskowe i zakładać nowe, rolnicy będą raczej skłonni do ich likwidowania w celu usprawnienia prac agrotechnicznych i zwiększenia areału upraw.
The study was designed to assess the knowledge of rural populations related to the importance of mid-field woodlots for the properties of farming lands. A survey was conducted among randomly selected group of rural residents of the Lubaczów Municipality. A significant majority, i.e. over half of the respondents, believe that presence of woodlots leads to increase in crop yield, except in the area adjoining the woodlots. Likewise, nearly half of the respondents (47%) are convinced woodlots favourably affect the microclimate of farming lands. The most commonly recognized protective functions of woodlots include: decrease in wind speed (indicated by 40% of the subjects), increase in biodiversity (30%) and protection of soils in adjoining areas (30%). Notably, the findings show a very high percentage (34%) of those who are unable to name the role of woodlots. The main sources of knowledge related to woodlots reported by the respondents (39%) include their own observations and experience. The study shows a statistically significant relation between the presence of woodlots in an area and the relevant population’s awareness of their role for the properties of the farm land. Generally, those living in areas with numerous woodlots presented with better knowledge. On the other hand, education seems to have little impact on the state of knowledge. If the awareness of the positive effects of woodlots among rural populations is not higher, then rather than sustain the existing and establish new clusters of vegetation farmers will be more inclined to eliminate them in order to facilitate agrotechnical works and increase the area designated for crops cultivation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 3; 35-46
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eco-energy Anthropopressure in the Agricultural Landscape
Antropopresja eko-energetyczna w krajobrazie rolniczym
Autorzy:
Bielińska, E.J.
Futa, B.
Baran, S.
Pawłowski, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371467.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
anthropopressure
eco energy
agricultural landscape
sustainable development
ecological ethic
antropopresja
ekoenergia
krajobraz rolniczy
rozwój zrównoważony
etyka ekologiczna
Opis:
Eco-energy anthropopressure specifically affects the agricultural landscape, but is essential for society to survive and grow. While developing new dependencies and demonstrating large transgressions against the present state, eco-energy investments affect redefinition of the identity of place, society and landscape. This paper discusses management of eco-energy anthropopressure with regard to the sustainable development of society and the economy. Projects of infrastructure modernisation related to construction of renewable energy sources should consider an assessment of anthropopressure trends, which facilitate definition of priorities in measures exemplified by subsequent investments, considering their economic, environmental and social aspects. The criteria of eco-energy anthropopressure constitute the bases of analyses and guidelines when planning new undertakings. The positive trend of anthropopressure is a condition verifying the correctness of eco-energy engineering development. Application of enzymatic indicators enabling quantification of anthropogenic transformations, along with the ecological results of protective measures related to the generation of renewable energy allow for the long-term monitoring and identification of trends.
Antropopresja ekoenergetyczna, aczkolwiek wywołująca określony wpływ na krajobraz rolniczy, jest niezbędna do przetrwania i rozwoju społeczeństwa. Inwestycje ekoenergetyczne budując nowe zależności i wykazując dużą transgresję w stosunku do stanu obecnego, wpływają na redefinicję tożsamości miejsca, społeczeństwa i krajobrazu. W artykule omówiono zarządzanie antropopresją ekoenergetyczną w kierunku zrównoważonego rozwoju społeczeństwa i gospodarki. Projekty modernizacji infrastruktury związane z budową źródeł energii odnawialnej powinny uwzględniać ocenę trendu antropopresji, co ułatwi określenie priorytetyzacji w działanich egzemplifikujacych się kolejnymi realizacjami inwestycji, uwzględniającymi aspekty ekonomiczne, środowiskowe i społeczne. Kryteria antropopresji ekoenergetycznej stanowią podstawę przy przygotowaniu analiz i wytycznych do planowania nowych przedsięwzięć. Warunkiem sprawdzającym poprawność rozwoju ekoenergetyki jest pozytywny trend antropopresji. Zastosowanie wskaźników enzymatycznych umożliwiających kwantyfikację przemian antropogenicznych oraz ekologicznych efektów realizacji zabiegów ochronnych związanych z wytwarzania energii odnawialnej pozwala na monitoring długookresowy oraz identyfikację trendów.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2014, 9, 2; 99-111
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonowanie lokalnych form ochrony przyrody w miastach, na przykładzie Warszawy, Krakowa, Łodzi, Wrocławia i Poznania
Problems of local nature protected areas functioning in cities, on the example of Warsaw, kracow, Lodz, Wroclaw and Poznan
Autorzy:
Giedych, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87624.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
zespół przyrodniczo-krajobrazowy
stanowisko dokumentacyjne
użytek ekologiczny
pomnik przyrody
nature-landscape complex
geological site
ecological site
nature monument
Opis:
Celem badań była identyfikacja problemów funkcjonowania lokalnych form ochrony przyrody na obszarach miast, a także wskazanie negatywnych skutków jakie wynikają z ich obiektowego traktowania. Przeprowadzone badania wykazały, że lokalne formy ochrony przyrody zajmują nierzadko znaczną powierzchnię. Średnia powierzchnia użytków ekologicznych w badanych miastach wynosi ponad dwadzieścia hektarów, największy zespół przyrodniczo-krajobrazowy pod względem powierzchni spełnia kryterium stawiane parkom narodowym. Analiza uwarunkowań formalnoprawnych ujawniła, że lokalne formy ochrony przyrody nie mają odpowiednich instrumentów zarządzania. Nie wyznacza się wokół nich otulin, nie ma obowiązku określania ochrony czynnej, a także sporządzania planów miejscowych. Skutkiem tego nie są one właściwie chronione przed zagrożeniami zewnętrznymi, a także nie są przystosowane do pełnienia funkcji społecznej.
The aim of the research was to identify problems of local nature protected areas functioning in urban areas, as well as to indicate the negative effects that result from object-oriented treatment of them. The conducted research revealed, that the nature conservation areas at a local level often occupy a significant area. The average area of ecological site in surveyed cities exceed twenty hectares and the largest nature-landscape complex in terms of area meets the criteria for national parks. The analysis of formal and legal conditions have shown that local nature protection areas do not have appropriate management instruments. There is no obligation to create buffer zones around them, or specify active protection, as well as to draw up local land use plans. As a result, they are not properly protected from external threats and are not adapted to perform a social function.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2017, 38; 43-55
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunikacja trolejbusowa a krajobraz kulturowy miasta Tychy
Trolley-bus transportation versus the cultural landscape of Tychy
Autorzy:
Powałka, A.
Tkocz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87784.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
ekologiczne środki transportu miejskiego
trolejbusy
krajobraz kulturowy
miasto „sypialnia”
ecological means of transport
trolleybuses
cultural landscape
sleeper city
Opis:
W artykule przedstawiono zarys rozwoju komunikacji trolejbusowej w Tychach oraz wybrane elementy krajobrazu kulturowego tego miasta roztaczające się wzdłuż tras linii trolejbusowych. Przebieg tras trolejbusowych daje możliwość poznania jedynego w swoim rodzaju miasta zaplanowanego i konsekwentnie realizowanego jako miasto o dominującej funkcji mieszkaniowej. W zagospodarowaniu przestrzeni Tychów odzwierciedlają się wszystkie tendencje urbanistyczno-architektoniczne realizowane w Polsce po II wojnie światowej, od socrealizmu charakterystycznego dla lat 50. XX w., poprzez wielokondygnacyjne bloki z „wielkiej płyty” do deweloperskich osiedli jedno- i wielorodzinnych XXI w. Podróż trolejbusem umożliwia poznanie różnorodnych architektonicznie i funkcjonalnie osiedli tworzących niepowtarzalny krajobraz miasta zaplanowanego jako „ sypialnia” dla Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.
The article presents an outline of trolley-bus transportation in Tychy, as well as selected elements of the cultural landscape of the city extending along trolley-bus lines. The trolley-bus routes provide the possibility to get to know a city unique in its kind - designed and consistently developed as a city with a dominating residential function. The space development of Tychy reflects all urban and architectural tendencies realized in Poland after World War II, from socialist realism characteristic of the 1950s, through prefab high-rises, to developed single- and multi-family apartment complexes. Travelling by trolley-bus allows one to familiarize themselves with the architecturally and functionally diverse housing complexes that create the unique landscape of the city designed to be a sleeper city for the Upper-Silesian Industrial Region.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 18; 149-159
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie powiązań ekologicznych w krajobrazie rolniczym
The role of ecological interactions in the agricultural landscape
Autorzy:
Symonides, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338842.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
krajobraz rolniczy
miedze
powiązania ekologiczne
oczka wodne
zadrzewienia śródpolne
agricultural landscape
baulks
ecological interactions
field groves
small ponds
Opis:
Ukształtowane i użytkowane przez człowieka krajobrazy rolnicze znacznie odbiegają od naturalnych pod względem bogactwa gatunkowego i poziomu stabilności, a powiększające się areały monokultur, chemizacja rolnictwa oraz upadek pasterstwa prowadzą do ich stopniowej degradacji i rozpadu sieci powiązań ekologicznych. Nie zmienia to faktu, że coraz powszechniej tereny rolnicze są postrzegane nie tylko jako miejsce produkcji żywności, ale jako ważne obszary ochrony różnorodności biologicznej, zwłaszcza w tych regionach świata, w których one dominują na mapie sposobów użytkowania ziemi. Czy można zachować przyrodnicze wartości tych krajobrazów bez utraty ich bezpośredniej użyteczności dla człowieka? Artykuł omawia znaczenie niektórych elementów struktury krajobrazu rolniczego, funkcjonujących jako wyspy środowiskowe w otoczeniu agroekosystemów, tj. śródpolnych oczek wodnych, śródpolnych zadrzewień i miedz. Z licznych badań wynika, że takie drobnopowierzchniowe systemy przyrodnicze mają istotny wpływ na zachowanie różnorodności biologicznej i powiązań ekologicznych w krajobrazie, a także korzystnie oddziałują na produktywność agroekosystemów. Ich znaczenie gospodarcze zwykle jest niedoceniane. Przyrodnicza wartość wysp środowiskowych oraz ich wpływ na funkcjonowanie ekologicznych powiązań w krajobrazie rolniczym zależy od takich parametrów, jak geneza poszczególnych wysp oraz ich liczba, wielkość, kształt, udział powierzchniowy i struktura przestrzenna, a także stopień izolacji od przyrodniczego tła lub położenie wyspy w funkcjonalnej sieci podobnych obszarów na poziomie krajobrazu lub regionu.
Rural landscapes, created and utilized by humans differ from the natural ecosystems in species richness and stability. Increasing area of monocultures, the use of chemistry in agriculture and the fate of pasturage, lead to their degradation and to deterioration of the networks of ecological interactions. On the other hand, agricultural lands are nowadays perceived not only as the source of food production but also as important areas of biodiversity protection, especially in those regions of the world, where agriculture prevails among different measures of land use. Is it possible to maintain the natural values of rural landscapes without loosing their direct usefulness for people? The article deals with the significance of some components of rural landscape, that function as environmental islands within agro-ecosystems, e.g. small ponds, field groves or baulks. It is known from multiple sources that such small-size systems have the significant influence on maintaining the biological diversity and networks of ecological associations within the rural landscape, and also enhance the productivity of agroecosystems. Their economical role is often underestimated. Their natural value and their influence on the network of ecological associations depends on their origin, number, size, shape, structure and the degree of isolation, as well as their location within the regional network of similar areas.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 4; 249-263
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Green public spaces in the structure of developing city on example of Rzeszów. Opportunities and threats
Tereny zieleni publicznej w strukturze rozwijającego się miasta na przykładzie Rzeszowa. Szanse i zagrożenia
Autorzy:
Gajdek, A.
Wójcik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369732.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
city ecological system
landscape inventory
spatial planning
sustainable development
inwentaryzacja krajobrazowa
planowanie przestrzenne
system przyrodniczy miasta
rozwój zrównoważony
Opis:
Modern cities are facing numerous spatial problems. In free market economy sustainable development is not always considered as important. As a result, green spaces are systematically shrinking. The article provides the results of an inventory of Rzeszów's downtown landscape. It may stimulate the a discussion on the possibility of creating a system of green areas in the city of Rzeszow.
Współczesne miasta borykają się z licznymi problemami przestrzennymi. W gospodarce wolnorynkowej zasada zrównoważonego rozwoju nie jest zawsze uwzględniana, a miejskie tereny zieleni podlegają systematycznemu kurczeniu się. W artykule omawia się wyniki krajobrazowej inwentaryzacji zieleni śródmieścia Rzeszowa. Przedstawione analizy mogą stać się podstawą do dyskusji na temat możliwości stworzenia systemu zieleni na terenie miasta Rzeszowa.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2017, 30; 243-258
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Environmental Protection in the Aspect of Preventing Collisions with Wild Boar, Roe Deer, Red Deer Based on Selected Railway Lines in Wielkopolska
Ochrona środowiska w aspekcie przeciwdziałania kolizjom z udziałem zwierzyny leśnej na przykładzie wybranych linii kolejowych w Wielkopolsce
Autorzy:
Iwiński, Mateusz
Zydroń, Adam
Kayzer, Dariusz
Dąbrowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1812014.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
spatial planning
ecological barriers
landscape fragmentation
railways
infrastructure
environment
planowanie przestrzenne
bariera ekologiczna
fragmentaryzacja krajobrazu
linie kolejowe
infrastruktura
środowisko
Opis:
Collisions with forest animals constitute a considerable percentage of all events recorded for railway lines. Due to the development of infrastructure and higher technical parameters of tracks, accidents involving forest animals cause considerable economic losses and lead to significant delays in railway service. Appropriate management of areas neighbouring transport networks as well as application of both active and passive methods preventing animals from suddenly entering the road may limit a further increase in the number of such events and reducing negative environmental effects due to animal mortality. The paper presents an analysis whether and if so, which elements of landscape affect the frequency of collisions involving forest animals and whether by properly managing and securing these areas there is a possibility to prevent animal intrusion on communication networks. Using spatial analyses in the GIS environment (spatial nodes, topological relationships) as well as statistical analyses (contingency tables) it was indicated which pairs of factors determine an increase in the frequency of events involving roe deer, red deer and wild boars. It was proposed to apply the 0.1 system to determine the incidence of observed collisions in the buffer zone characterised by a given management function (forested areas, surface waters, arable land, urbanised areas). When analysing the database on collisions of the Polish State Railways providing information on 561 collisions recorded in the years 2007-2016 as well as cartographic materials publicised as open-layers it was shown that an increase in the frequency of collisions involving animals treated jointly, with no division into individual species, is influenced by the presence of developed areas in the buffer zones adjacent to railway tracks. In turn, an analysis of animal species participating in these events shows a certain similarity in the case of deer (roe deer and red deer). For these species one identical pair of mutually dependent variables was observed, i.e. surface waters and forested areas. Additionally, for collisions with roe deer another pair of dependent attributes was found, i.e. forested areas and agriculturally utilised areas. For wild boars an increase was observed in the frequency of events in the buffer zones, where surface waters were found together with forests and connected with urbanised areas. In the case of analyses concerning collisions with roe deer an interdependence was observed between two pairs of variables – forested areas and surface waters, and forested areas and agriculturally utilised areas. Red deer accounted for the smallest percentage of all collisions and for them one pair of mutually dependent variables involved buffers comprising surface waters and forested areas. Results of these studies confirmed the need to conduct analyses for each species separately. It was observed that the character of sites, where collisions involving individual even-toed ungulate species were recorded, depends on the specific nature of a given species. Moreover, these studies showed that by appropriate management of areas adjacent to railway infrastructure provided by spatial planning, especially through the use of line protections we may reduce the frequency of collisions. It was observed that the proposed analytical methods (statistical and spatial) facilitate realisation of proposed research aims and can serve as a tool in planning the location of devices against the incursion of forest animals, which would reduce the negative environmental effects caused by animal mortality on railroad tracks.
Kolizje z udziałem zwierzyny leśnej stanowią znaczny odsetek wśród wszystkich zdarzeń obserwowanych na liniach kolejowych. Rozwój infrastruktury i wyższe parametry techniczne torów skutkują, że wypadki z udziałem zwierząt leśnych powodują znaczne straty ekonomiczne i są przyczynami znacznych opóźnień rozkładowych. Odpowiednie gospodarowanie terenami graniczącymi z sieciami transportowymi oraz stosowanie aktywnych i pasywnych metod ochrony przed wtargnięciem zwierzyny, może zapobiegać wzrostowi liczby zdarzeń i ograniczaniu negatywnych skutków środowiskowych spowodowanych śmiertelnością zwierzyny. W artykule poddano analizie czy i jakie elementy krajobrazu wpływają na częstość kolizji z udziałem zwierzyny leśnej oraz czy odpowiednio gospodarując i zabezpieczając te tereny istnieje możliwość zapobiegania wtargnięciom zwierzyny na sieci komunikacyjne. Wykorzystując analizy przestrzenne w środowisku GIS (złączenia przestrzenne, relacje topologiczne) oraz statystyczne (tablice kontyngencji) wskazano jakie pary czynników warunkują zwiększenie częstości zdarzeń z udziałem saren, jeleni i dzików. Zaproponowano wykorzystanie systemu 0,1 dla określania występowania zaobserwowanej kolizji w buforze charakteryzującym się daną funkcją zagospodarowania (tereny leśne, wody powierzchniowe, grunty orne, tereny zurbanizowane). Analizując bazę danych o kolizjach Polskich Linii Kolejowych zawierających 561 kolizji zaobserwowanych w latach 2007-2016 oraz materiały kartograficzne udostępniane na warunkach licencyjnych open-layers wskazano, że na wzrost częstości kolizji z udziałem zwierząt bez podziału na gatunki ma wpływ występowanie w buforze przylegającym do linii kolejowych terenów zabudowanych. Analizując gatunki zwierząt biorących udział w zdarzeniach, stwierdzono pewne podobieństwo dla jeleniowatych (sarny i jelenie). Wskazano dla nich jedną taką samą parę zmiennych zależnych od siebie w postaci terenów wód powierzchniowych i terenów leśnych. Dodatkowo dla kolizji z udziałem sarny zanotowano występowanie drugiej pary zależnych atrybutów w postaci terenów leśnych i gruntów użytkowanych rolniczo. Dla dzików zaobserwowano wzrost częstości zdarzeń w buforach, gdzie jednocześnie występowały wody powierzchniowe zestawione z lasami oraz połączone z terenami zurbanizowanymi. W przypadku analiz dla kolizji z udziałem sarny, wskazano współzależność pomiędzy występowaniem dwóch par zmiennych – terenów leśnych i wód powierzchniowych oraz terenów leśnych i gruntów użytkowanych rolniczo. Jelenie stanowiły najmniejszy odsetek wszystkich kolizji i wskazano dla nich jedną parę zmiennych od siebie zależnych w postaci buforów zawierających wody powierzchniowe oraz tereny leśne. Wyniki badań potwierdziły konieczność prowadzenia analiz dla każdego gatunku z osobna. Zauważono, że charakter miejsc w jakim występują kolizje z udziałem poszczególnych gatunków parzystokopytnych zależy od specyfiki zwierzyny. Ponadto badania wskazały, że poprzez odpowiednie gospodarowanie terenami przyległymi do infrastruktury kolejowej w postaci planowania przestrzennego, a zwłaszcza poprzez stosowanie zabezpieczeń liniowych można ograniczać częstość występowania kolizji. Zauważono, że zaproponowane metody analiz (statystycznych i przestrzennych) umożliwiają realizację postawionych celów badawczych i mogą służyć jako narzędzie w planowaniu lokalizacji urządzeń przeciw wtargnięciu zwierzyny leśnej co pozwoliłoby na ograniczenie negatywnych skutków środowiskowych wywołanych śmiertelnością zwierząt na torach kolejowych.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2019, Tom 21, cz. 2; 1061-1075
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies