Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "drama history" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 32
Tytuł:
Wykorzenienie i osadzenie. Dramat zmiennych granic w polskim teatrze współczesnym
Uprooted and Resettled. The Drama of Variable Borders in The Contemporary Polish Theater
Autorzy:
Dobrowolski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182035.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
anti-history
postmemory
drama
theatre
performativity
przeciw-historia
postpamięć
dramat
teatr
performatywność
Opis:
Artykuł opisuje zmiany w sposobie prowadzenia dyskursu w polskiej dramaturgii historycznej ostatnich lat na przykładzie tekstów dotyczących Ziem Odzyskanych. Od niedawnabohaterami spektakli stają się osoby pozostawione na marginesie wielkiej historii. To Niemcy wysiedlani z terenów zajętych przez Polskę, ale także ludność ze Wschodu przesiedlana na te ziemie. Teatr przekazujący doświadczenia wykorzenionych i osadzonych, dając im szansę mówienia własnym głosem, pozwala przełamać „historyczną amnezję” grup wykluczanych i pozbawionych przeszłości. Otwiera tak postkolonialną perspektywę widzenia rodzimej historii. Omówione w artykule teksty i przedstawienia to Niech żyje wojna! Pawła Demirskiego, Transfer! Jana Klaty i wyreżyserowana przez Marcina Libera inscenizacja dramatu Trash Story Magdy Fertacz.
The article describes the changes in discourse in recent Polish historical plays on the basis of texts about the Recovered Territories. The characters in the play are the people left on the margins of great history: the Germans deported from the territories of pre-war Germany that became part of Poland after World War II and the people from the East resettled by the authorities to this land. The theatre that transfers the experience of the uprooted and the resettled gives them the opportunity to speak with their own voice. The theatre breaks the „historical amnesia” of those who used to be excluded and voiceless. It opens a new, postcolonial perspective on Polish history. The discussed texts and plays are Paweł Demirski’s Niech żyje wojna! (Long live the war!), Transfer! by Jan Klata and Marcin Liber’s staging of Trash Story written by Magda Fertacz.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 225-237
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wracając do Molière’a: Wprowadzenie
Returning to Molière: Introduction
Autorzy:
Kencki, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432208.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Molière
historia teatru
historia dramatu
recepcja Molière’a
theater history
drama history
reception of Molière
Opis:
Wprowadzenie do bloku tematycznego Molière: Powroty. Autor przedstawia najważniejsze inicjatywy artystyczne i naukowe zrealizowane w Polsce z okazji 400-lecia urodzin Molière’a. Przypomina dwudziestowiecznych tłumaczy komedii Molière’a na język polski oraz książki polskich badaczy podejmujących refleksję nad różnymi aspektami jego twórczości i jej recepcji. Wymienia również poświęcone francuskiemu komediopisarzowi artykuły publikowane na łamach „Pamiętnika Teatralnego” od 1956 roku.
Introduction to essay cluster Molière Revisited. The author presents the most substantial artistic and academic projects carried out in Poland on the occasion of the 400th anniversary of Molière's birth. He recalls 20th-century translators of Molière's comedies into Polish and books by Polish scholars reflecting on various aspects of his work and its reception. He also lists articles on the works of Molière and their translations or productions published in the pages of Pamiętnik Teatralny since 1956.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 1; 11-18
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół Przepióreczki. Dyskusje i polemiki
Around “Przepióreczka”. Discussions and polemics
Autorzy:
Warońska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041993.pdf
Data publikacji:
2016-11-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stefan Żeromski’s dramas
Reduta
the history of drama reception
Przełęcki as a new hero
the ideology of the work
Opis:
The author of the article has recalled Stefan Żeromski’s comedy, its premiere at Juliusz Osterwa and Mieczysław Limanowski’s Reduta and, above all, the discussion which began in the Warsaw press in 1925 and has been continued to this day. The author has identified and discussed some basic threads: the genology of the work, and its theatricality and ideology. Almost all critics of the interwar period got involved in the beginnings of the discussion, regardless of their experience and political orientation. Readers and theatre critics (incidentally, the play Uciekła mi przepióreczka came in literary and theatrical circulation almost at the same time) perceived a call for a new patriotism in the work, which Przełęcki was supposed to spread in the liberated Homeland. The formal shape of the work, too, contributed to calling it a masterpiece, while the quick death of the author transformed the comedy almost in a literary testament.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2016, 27; 205-226
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What’s past is prologue: the Age of Caliban
Autorzy:
Kowalcze-Pawlik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638715.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Shakespeare, Caliban, Prospero, monstrosity, bestial man, reception history, postcolonial studies, cultural studies, Renaissance literature, English drama
Opis:
The article provides a brief comparative study of the reception history of Shakespeare’s Caliban in the early modern period and in the contemporary literary criticism. The analysis aims to delineate a fundamental difference in the reception of the character of Caliban throughout the ages which I attribute to a historical shift in the understanding of the notions of humanity and monstrosity. The first part of the article concentrates on the description of the historical and social circumstances of the Elizabethan discourse of monstrosity and draws a link between them and the literary and political context of the time, while engaging into a close reading of The Tempest that brings to the fore the origin and nature of the “servant-monster”. The second part of the paper focuses on the gradual change in the interpretations of Caliban who ceased to be seen as a monstrosity and with time acquired undeniably human characteristics. That shift has been observable since the 19th century and has found its culmination in the postcolonial strain of Caliban’s contemporary interpretations, in which Prospero’s slave becomes a native trying to find a language for himself in a colonial regime his body and mind are subjugated to. The postcolonial project of the unfinished monstrous humanity of Sycorax’s son is congruous with the postmodern condition that can be dubbed, to use Harold Bloom’s phrase, “the Age of Caliban”. It is exactly that liminal and paradoxical notion of monstrous humanity that resides at the core of the contemporary fascination with “Monsieur Monster”.
Źródło:
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2011, 6, 1
2084-3933
Pojawia się w:
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczesna dramaturgia Stefana Żeromskiego w świetle jego fascynacji teatrem
Stefan Żeromski’s Early Dramatic Work in the Light of His Fascination with Theatre
Autorzy:
Sobieraj, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519875.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Stefan Żeromski
historia dramatu polskiego
dramat polski XX wieku
Polish drama history
20th-century Polish drama
Opis:
Artykuł prezentuje kontekstową interpretację dwóch wczesnych dramatów Stefana Żeromskiego, Grzech i Dramatu akt pierwszy, niepublikowanych i niewystawianych za życia pisarza i odkrytych dopiero w 1945 i 1959 roku. Żeromski przez całe życie fascynował się teatrem, czego wyrazem może być na przykład jego nieukończony esej "Pochwała sztuki teatru" z 1924 roku lub odpowiedź na ankietę przygotowaną przez "Przegląd Warszawski" dotyczącą Teatru Narodowego w Warszawie, który wtedy ponownie otwierał swoje podwoje. Jego poglądy są bliskie ideom głoszonym przez twórcę narodowej sceny, Wojciecha Bogusławskiego, a także wszystkim  formułowanym w XIX wieku poglądom, które podkreślały społeczną i patriotyczną misję polskiego teatru. Artystyczna wyobraźnia pisarza kształtowała się na podstawie konwencji teatru XIX wieku, opartego na iluzji scenicznej, zasadzie psychologicznej wiarygodności i wymaganiach naturalnego wyrazu aktorskiego. Głosząc pierwszeństwo deklamacji i słowa poetyckiego w teatrze, Żeromski opowiadał się za literackimi teoriami dramatu. Grzech i Dramatu akt pierwszy (który pozostał nieukończony) to dowód zdolności dramaturgicznych autora. W obu tekstach jego nowatorskie podejście do tematyki i problemów społecznych łączy się z konwencjami dramatu i teatru XIX wieku. Pierwsza inscenizacja Grzechu z nowym zakończeniem napisanym przez Leona Kruczkowskiego w 1950 roku stanowi interesujący epizod w historii polskiego życia teatralnego w połowie XX wieku, świadczący o ówczesnych ograniczeniach ideologicznych i politycznych.
This article offers a context-bound interpretation of two early dramas written by Stefan Żeromski, i.e. Grzech (The Sin) and Dramatu akt pierwszy (A Drama’s First Act), which remained unpublished and were never staged during his lifetime. The texts were only discovered in 1945 and 1959, respectively. Żeromski had been fascinated with theatre throughout his life, which is evident, for example, in his unfinished essay Pochwała sztuki teatru (‘Apology for the Art of Theatre,’ 1924) or in his answer to the survey prepared by Przegląd Warszawski about the Narodowy Theatre in Warsaw, reopening at the time. His views are reminiscent of ideas propounded by the founder of the national stage, Wojciech Bogusławski, as well as of all the views formulated throughout the 19th century that emphasised the social and patriotic mission of Polish theatre. The artistic imagination of the writer had been shaped by the conventions of 19th-century theatre, based on stage illusion, the principle of psychological verisimilitude and requirements of natural acting expression. By professing the primacy of declamation and poetic word in theatre, Żeromski sided with literary theories of drama. Grzech and Dramatu akt pierwszy (which remained unfinished) both exhibit the author’s knack for dramaturgy. They both combined novelty as to subject matter and treatment of social problems with some conventions of 19th-century drama and theatre. The first ever production of Grzech, supplied with a new ending written by Leon Kruczkowski, put on in 1950 is an interesting episode in the history of Polish theatre life in the middle of the 20th century, bearing testimony to its ideological and political limitations.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 173-193
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tragedia i dwór: Stan faktyczny oraz polemiczne użycie stereotypu w historii polskich przekładów Corneille’a i Racine’a
Tragedy and the Court: The Actual State of Affairs and Polemic Use of the Stereotype in the History of Polish Translations of Corneille’s and Racine’s Work
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30103104.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kultura polska XVIIIw.
dramat polski XVIIIw.
literatura polska XVIIIw.
teatr dworski w Polsce
Seweryn Rzewuski
Stanisław Wincenty Jabłonowski
Udalryk Krzysztof Radziwiłł
historia dramatu
Polish culture of the 18th century
18th-century Polish drama
Polish literature of 18th cenury
Polish court theatre
Stanisław Wincenty Jablonowski
Udalryk Krzysztof Radziwill
drama history
Opis:
Począwszy od XVII w., przełomem w historii polskiej tragedii była recepcja utworów Pierre’a Corneille’a i Jeana Racine’a przez przekład. Już w czasach Jana Andrzeja i Stanisława Morsztynów uprzywilejowanym kręgiem odbioru francuskiego modelu dramatu poważnego stał się dwór królewski. Wiek osiemnasty przynosi kontynuację tego zjawiska, przy czym zainteresowanie tłumaczy twórczością dwóch tragików rozlewa się na dwory arystokratyczne, później szlacheckie. W czasach saskich na szczególną uwagę zasługuje pochodzący z 1715 roku fragment przekładu La mort de Pompée Corneille’a obecny w sylwie autorstwa Stanisława Wincentego Jabłonowskiego. Twórczość Racine’a inspiruje w kolei innych tłumaczy magnackich, takich jak Udalryk Krzysztof Radziwiłł czy Seweryn Rzewuski. Związki z teatrem dworski wykazuje także pijarska praktyka przedstawień szkolnych, organizowanych przez Stanisława Konarskiego. Czasy stanisławowskie przynoszą kontynuację wcześniejszych inicjatyw. W tej epoce prężnie rozwija się ponadto tradycja francuskojęzycznych teatrów de société. W sferach dworskich przekład francuskiej tragedii klasycystycznej wciąż pojawia się w obiegu rękopiśmiennym (Stanisław Wodzicki) i w druku (Wojciech Turski). W czasach postanisławowskich tradycja teatru dworskich odciska swoje piętno na recepcji francuskich tragedii w sposób nieco bardziej pośredni a czasem zaskakujący: wobec trudnej sytuacji gatunku w repertuarze sceny komercyjnej, wystawiając Horacjuszy Corneille’a (1802), Osiński posługuje się inscenizacją amatorską jako formą promocji gatunku walczącego o popularność. Nakierowana na propagowanie tragedii działalność Iksów wykazuje związki z dworem za sprawą statusu społecznego członków Towarzystwa oraz zakulisowych działań, do których się uciekają. W ostatnim z omawianych okresów - w pewnej mierze za sprawą Iksów, których postępowanie nieświadomie ilustruje pewne tezy krytyki europejskiej, np. Schlegla - wytwarza się negatywny obraz asocjacji francuskiej tragedii i dworu, jako miejsca zepsucia, nadmiernej rytualizacji zachowań i niewrażliwości na problemy ogółu. Nie wyczerpuje to jednak w całości stereotypu dworskości przypisywanej dziełom Corneille’a i Racine’a. W odróżnieniu od Europy zachodniej w Polsce tego okresu wyróżnić można dwa inne warianty zestawienia tragedii z dworem. W twórczości Kopystyńskiego tłumaczenie Racine’a jawi się jako idealne otium wykształconego szlachcica, spędzającego życie w rodzinnym dworze prowincjonalnym. W okresie porozbiorowym kształtuje się też (oparta na błędnych przesłankach) legenda inscenizacji Cyda na dworze Jana Kazimierza. Tragedia francuska ukazana jest jako jeden z ważnych elementów kształtowania się narodowej tradycji.
The reception of the plays by Pierre Corneille and Jean Racine through translation, which began in the 17th century, was a breakthrough moment in the history of Polish tragedy. By the time of Jan Andrzej and Stanisław Morsztyns, the royal court had become a privileged circle of receiving the French model of serious drama. The trend continued in the 18th century, but the interest of translators in the output of the two tragedians spread into first aristocratic and then nobility courts as well. A notable example from the Saxon times is a fragment of a 1715 translation of Corneille’s Le mort de Pompée that can be found in a silva by Stanisław Wincenty Jabłonowski. Racine’s work, on the other hand, inspired magnate translators, such as Udalryk Krzysztof Radziwiłł or Seweryn Rzewuski. The ties with the court theatre could also be found in the way Piarists, and Stanisław Konarski most notably, put on school theatre spectacles. The trend lived on under the reign of Stanisław August Poniatowski as well. Additionally, there was a surge of interest in French théâtres de société. At courts, the translations of French classical tragedies continued to appear either in manuscript (Stanisław Wodzicki) or in print (Wojciech Turski). After the reign of Stanisław August, the tradition of court theatres still influenced the reception of French tragedies, but in more indirect, and sometimes surprising, ways: confronted with the difficult situation of the genre in the repertories of commercial theatres, for example, Osiński produced Corneille’s Horace (1802) as an amateur play in order to popularise it. Theatre criticism of the Towarzystwo Iksów [the Exes’ Society], intent on promoting tragedy, was connected with the court through the social status of its members and their actions behind the scenes. In the last of the abovementioned periods—to some extent due to the Towarzystwo Iksów whose actions inadvertently exemplified some criticisms levelled by European critics of the time, like Schlegel—negative associations surrounding French tragedy and the court as a place of moral decay, overly ritualistic behaviours and insensitivity towards problems of society as a whole came to the fore. This, however, does not fully define the stereotype of courtliness ascribed to the work of Corneille and Racine. In Kopystyński’s life, translating Racine appears to be a perfect otium for an educated nobleman living in his family mansion in the country. In the post-partitioning period, a legend about the staging of Le Cid at the court of King Jan Kazimierz emerged, although it was based on false premises. French tragedy is presented as an important factor shaping the national tradition.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 4; 55-86
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The History of Editing Literary and Theatrical Works of Karol Wojtyła – John Paul II
Autorzy:
Popiel, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668580.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
John Paul II
history of literature
poetry
drama
theatre
Opis:
The article is devoted to the history of the edition of literary and theater works of Karol Wojtyla – John Paul II. Based on the surviving materials in the archives, often unknown facts were presented showing the subsequent phases of discovery of Wojtyła as a poet, playwright, and actor.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2019, 9, 1
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Talent w teatrze zazdrości
Talent in a Theater of Envy
Autorzy:
Ignaczak, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690219.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dramat XX wieku
teatr XX wieku
historia muzyki
historia teatru
Paul Barz
Peter Shaffer
Spiró Gyōrgy
20th Century drama
20th Century theater
history of music
history of theater
Opis:
This article concerns three selected works of the 20th Century drama: Peter Shaffer’s Amadeus (which had its first-night performance in the Oliver Theatre in London on 11.02.1979), The Impostor Gyorgy Spiró (staged before the Budapest audience in the theatre Katona József Szinhaz on 28.10.1983), and the drama The Four Hand Dinner of Paul Barz (included in the repertoire of European theaters after its first-night performance at the Deutsche Oper in Berlin on 27.01.1987). These dramas present the very thorough, and at the same time subtle analysis of the relationships between artists talented in varying degrees: their mutual curiosity, excessive admiration, cautious distance, small mutual malice or resulting from complexes passionate jealousy. It is interesting that the three so different playwrights used in these dramas the same structural scheme: reaching into the history of theater or music, on the canvas of real artistic biography they created their own tale about desire of unattainable fame, about creative solitude and social exclusion of talented misfits.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2014, 69; 65-82
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światopoglądy młodopolskie w teatralnym lustrze XXI wieku. „Termopile polskie” Tadeusza Micińskiego i Jana Klaty
The Young Poland world-view in the theatrical mirror of the 21st century Tadeusz Miciński’s and Jan Klata’s 'The Polish Thermopylae'
Autorzy:
Brzozowska, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967370.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
theatre
drama
history
mystery play
teatr
dramat
historia
misterium
popkultura
Opis:
The previous attempts to present Tadeusz Miciński’s The Polish Thermopylae on the stage ended in either a complete failure or at least unfulfilled expectations. The multi-dimensional text-charade, full of numerous historical and philosophical references, constitutes a true challenge for an audience and a director. The ideological potential of the text encourages risky updates and simplifications. The plot of Miciński’s play is set in the years 1787–1813, starting with the meeting of King Stanisław August with Empress Catherine II and ending with the death of Prince Józef Poniatowski in the Elster River; yet, it takes place in the head of the dying prince. The Polish Thermopylae condenses time in a mysterious way and provokes the spectator to interpret historical events from the perspective of a mystery play. Jan Klata, the director, abandons allusions to a mystery play, uses many cliches from the sphere of pop-culture, and exposes the presence of the grotesque in Miciński’s play. In his impressive post-modern show, reality is arranged like a video clip: a juxtaposition of war and sports and erotic conquest, a conventional presentation of Empress Catherine II as the insatiable Messallina, a gymnastic amploi of Patiomkin as an allusion to Putin’s muscle flexing are not an intellectual challenge for the contemporary audience. And the ideal of Miciński’s theatre is the theatre being the judgement of conscience, the theatre being the mirror, the “mouse-trap” that never becomes out of date.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie metateatralne we współczesnym dramacie białoruskim
Autorzy:
Siwek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624965.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
metatheatricality
intermedium
grotesque
history
drama
metateatralność, intermedium, groteska, historia, dramat
метатэатральнасць
інтэрмедыя
гратэск
гісторыя
п’еса
Opis:
The article was aimed at analyzing the phenomenon metatheatricality in the modern Belarusian drama The sources of construction of meta theater date back to intermedia. Just as they are intended to diversify art the framework. therefore songs, dance, music inserts and conventional scenes play an important role in them. The second type, which originates from the prologue is the theme of the theater within the theater, often used for presenting artistic views of the author. Metadramaticality can hardly be considered only in terms of formal although undoubtedly changes the style of the dramatic text. It simultaneously implements aesthetic evaluation (accurate or caricatured, grotesque reflection of external reality or the reality of work of art and, which seems to be the most important), it becomes an expression of the philosophy and the world outlook of the author, an expression of the way they see and interpret the crucial relationship between the real world and the world presented.
W artykule została podjęta analiza zjawiska metateatralności we współczesnym dramacie białoruskim. Źródła konstrukcji metateatralnych sięgają intermediów. Tak jak one mają na celu urozmaicenie sztuki ramowej, dlatego dużą rolę odgrywają w nich piosenki, taniec, wstawki muzyczne, konwencjonalne scenki. Drugim typem, wywodzącym się z prologów, jest motyw teatru w teatrze wykorzystywany często do zaprezentowania poglądów artystycznych autora. Metadramatyczność trudno rozpatrywać jedynie w kategoriach formalnych, choć niewątpliwie zmienia ona stylistykę tekstu dramatycznego. Wprowadza jednocześnie wartościowanie estetyczne (wierne lub karykaturalne, groteskowe odbicie rzeczywistości zewnętrznej lub rzeczywistości dzieła) oraz – co wydaje się najważniejsze – staje się wyrazem filozofii i światopoglądu autora, wyrazem sposobu, w jaki dostrzega on i interpretuje kluczową relację między światem rzeczywistym a światem przedstawionym.
У артыкуле праведзены аналіз з’явы метатэатральнасці ў сучасный беларускай драматургіі. Свой пачатак метатэатральныя канстуркцыі бяруць з інтэрмедый. Паколькі ствараліся яны з мэтай зрабіць больш разнастайнай асноўную п’есу, істотную ролю адыгрываюць у іх песня, танец, музычныя ўстаўкі, простыя сцэнкі. Другім тыпам, які выводзіць свой радавод з пралогаў, з’яўляецца матыў тэатра ў тэатры, што часта выкарыстоўваецца з мэтай прадстаўлення мастацкіх пазіцый аўтара. Метадраматычнасць, несумненна, змяняе стылістыку драматургічнага тэксту, аднак цяжка разглядаць яе выключна ў фармальных катэгорыях. Яна адначасова ўводзіць эстэтычную катэгарызацыю (вернае альбо карыкатурнае, гратэскнае адлюстраванне знешняй рэчаіснасці, альбо мастацкага свету твора), а таксама, што здаецца найважнейшым, робіцца выразам філасофіі і светапогляду аўтара, выразам аўтарскай інтэрпрэтацыі рэляцый паміж рэальным і мастацкім светам.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślaz – nieoznaczone axis mundi w imaginarium Lilli Wenedy
Ślaz – the unmarked axis mundi in the imaginarium of Juliusz Słowackis Lilla Weneda
Autorzy:
Grzegórzek, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172226.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Romantic drama
legendary history of Poland
grotesque
Romantic irony
deconstruction
Juliusz Słowacki (1809–1849)
Lilla Weneda (1839)
dramat romantyczny
groteska
symbol
bohater
dekonstrukcja
Juliusz Słowacki (1809– 1849)
Opis:
This is a deconstructive reading of Juliusz Słowacki's Lilla Weneda, focusing on Ślaz, an enigmatic character usually marginalized in interpretations of this quasi-historical Romantic drama. Drawing on Professor Marta Piwińska's study of ‘Lilla Weneda’ in Dramat polski: Interpretacje (2001), this article explores the gaps and fissures in Słowacki's text. While complementing her analysis with a number of alternative readings, this article also uses deconstruction to challenge some of the points that are embedded in the traditional reception of the drama.
Źródło:
Ruch Literacki; 2022, 1; 15-32
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O dynamice i opozycjach XIX-wiecznej kultury
On the Dynamics and Oppositions in Nineteenth-century Culture
Autorzy:
Sobieraj, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532761.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Young Poland
nineteenth century
modernism
drama
history
art
Opis:
Sabina Brzozowska’s monograph consists of a coherent collection of comparative and historical and literary studies of various artistic and ideological aspects found in selected works of Polish and European modernism. The author focuses on the dramas by Stanisław Wyspiański, Stanisław Przybyszewski, Tadeusz Rittner, Tadeusz Miciński and on the prose by Wacław Berent, Miciński and Thomas Mann. The interpretations of the works included in the monograph show a common area of European nineteenth-century culture, especially of the modernist period. Brzozowska’s reading experience focused on uncovering the intertextual and comparative relationships between, for instance, Wyspiański’s Wesele (The Wedding) and Mann’s Buddenbrooks, Berent’s Ozimina (Snow Crop) and Czarodziejska Góra (The Magic Mountain), Rittner and Ibsen. High art literature of the modernist period found its counterpoint in popular culture, including the new media. The author reconstructed this development dynamic of modernist culture in multiple versions.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 279-292
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieświeska komedyja Skanarela
A Nieśwież Sganarelle Comedy
Autorzy:
Kencki, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29551829.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
polski teatr 1700-1800
historia teatru
dramat oświeceniowy
Molière
Franciszka Urszula Radziwiłłowa
tłumaczenie
Polish theater 1700-1800
theater history
Enlightment drama
translation
Opis:
Artykuł stanowi wstęp do edycji przekładu Le médecin malgré lui Moliera dokonanego przez Franciszkę Urszulę Radzwiłłową. Wśród postaci komicznych stworzonych przez Moliera, trzy są szczególne: Skapen, Masakryl i Sganarel (Skanarel). Komedie z ich udziałem trafiły na staropolskie sceny, wystawiane bądź w języku oryginału, bądź w polskim przekładzie. W dorobku Franciszki Urszuli Radziwiłłowej znajdują się spolszczenia trzech sztuk francuskiego dramaturga. Obok Les précieuses ridicules i Les amants magnifiques znajduje się także Le médecin malgré lui przetłumaczony przez księżną na język polski jako Gwałtem medyk. Komedia przedstawia przygody Sganarela, który zmuszony jest grać lekarza. Sganarel pojawia się w kilku sztukach Moliera. O ile w pierwszej z nich (Le médecin volant) widzimy raczej typ cwanego służącego, o tyle w późniejszych komediach nabiera on bardziej indywidualnych cech, stając się postacią tchórzliwym i nierozważnym. Edycja polskiej adaptacji Księżnej Radziwiłłowej daje możliwość przyjrzenia się Sganarelowi i innym postaciom, które można uznać za bliskich krewnych Harlequina. Wstęp do wydania koncentruje się więc na tych postaciach w twórczości Moliera, zestawiając je z pewnymi spostrzeżeniami na temat Arlekina, który pojawia się w sztukach księżnej kilkakrotnie. Ponadto we wstępie prześledzono recepcję Le médecin malgré lui w Polsce w pierwszej połowie XVIII wieku i przeanalizowano techniki translatorskie Radziwiłłowej. Konkluzja podkreśla metateatralny aspekt Sganarela jako archetypicznego komedianta
Introduction to Franciszka Urszula Radziwiłłowa's translation of Molière's Le médecin malgré lui. Among the comic characters created by Molière, three are special: Scapin, Mascarille, and Sganarelle. The comedies that feature them found their way to Old Polish stages, being performed either in the original language or in Polish translation or adaptation. The oeuvre of Franciszka Urszula Radziwiłłowa contains Polish adaptations of three plays by the French playwright. Besides Les précieuses ridicules and Les amants magnifiques, there is also Le médecin malgré lui translated by the duchess into Polish as Gwałtem medyk. The comedy shows Sganarelle’s adventures as he is forced to play a doctor. Sganarelle appears in several plays by Molière. Inasmuch as in the first of them (Le médecin volant) we see a rather typical wily servant, he takes on more individual qualities in later comedies, becoming characteristically cowardly and imprudent. The edition of the Polish adaptation by Duchess Radziwiłłowa provides a chance to take a look at Sganarelle and other stock characters that can be regarded as Harlequin’s close relatives. Thus, the introduction to the edition focuses on these characters in Molière’s work, setting them side by side with some insights about Harlequin, who appears in the Duchess’s plays several times. Additionally, the introduction traces out the reception of Le médecin malgré lui in Poland in the first half of the 18th century and examines Radziwiłłowa’s translating techniques. The conclusion stresses the metatheatrical aspect of Sganarelle as an archetypal comedian.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 4; 83-95
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadobny komisarz Mandelbaum
The Dainty Commissioner Mandelbaum
Autorzy:
Pawlak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520139.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Witkacy
Polish drama 1918-1939
Polish history 1918-1956
biography
dramat polski 1918-1939
historia Polski 1918-1956
biografia
Opis:
Spośród wszystkich zachowanych sztuk Witkacego Nadobnisie i koczkodany są najbardziej nasycone aluzjami do przewrotu w Piotrogrodzie. Historia rozgrywająca się na scenie wydaje się momentami parodią ataku na Pałac Zimowy. Odważna i bezkompromisowa żołnierka Zofia prowokuje grupę czterdziestu Mandelbaumów i w końcu staje się ich ofiarą. W 1917 roku Bernard Mandelbaum (1888–1953), syn lubelskiego kupca, sympatyzujący z komunizmem filolog, dziennikarz „Promienia” i kierownik ideowo-literacki Teatru Ludowego w Piotrogrodzie, został jednym z dwóch bolszewickich komisarzy państwowych muzeów i zbiorów sztuki w Piotrogrodzie, a dodatkowo powierzono mu zbadanie losów Batalionu Kobiecego, który bronił Pałacu Zimowego. Później Stalin mianował go na stanowisko referenta ds. oświaty w Komisariacie Polskim. Witkacy mógł poznać Mandelbauma przez wspólnych znajomych lub usłyszeć jego przemówienie na wiecu politycznym. Mandelbaum powrócił do odradzającej się Polski, by prowadzić kampanię przeciwko wojnie sowiecko-polskiej, za co został aresztowany. Po zwolnieniu dostał posadę nauczyciela w szkole, przyjmując nazwisko „Stefan Drzewiecki”, a później „Drzewieski”. Zyskał rozgłos jako członek Państwowej Rady Oświecenia Publicznego. W czasie II wojny światowej pracował w administracji rządowej gen. Sikorskiego w Londynie, a w 1945 wstąpił do służby dyplomatycznej PRL. Ostatecznie zdecydował się pozostać na Zachodzie i został szefem Departamentu Odbudowy UNESCO. Pełniąc tę funkcję, walnie przyczynił się do powstania Międzynarodowej Federacji Wspólnot Dziecięcych (FICE), której pierwszym zadaniem było powołanie komitetu wspierającego dyrektorów wspólnot dziecięcych dla sierot wojennych.
Among all the surviving plays by Witkacy, Dainty Shapes and Hairy Apes is most imbued with allusions to the Petrograd revolt. The story unfolding on stage seems at times to be a parody of the attack on the Winter Palace. The brave and uncompromising girl-soldier Sophia pushes and taunts the group of Forty Mandelbaums beyond endurance to finally fall victim to their rage. In 1917, Bernard Mandelbaum (1888–1953), son of a Lublin merchant, a Polish philologist sympathizing with Communism, a journalist of Promień, and the ideological and literary manager of the People’s Theatre in Petrograd became one of two Bolshevik commissars of state museums and art collections in Petrograd and was additionally tasked with investigating the fate of the Women’s Battalion that defended the Winter Palace. Later, Stalin appointed Mandelbaum to the post of Education Commissioner of the Committee for the Kingdom of Poland. Witkacy might have got to know Mandelbaum though mutual acquaintances or might have seen him speak out at political rallies. Mandelbaum came back to the re-emerging Poland to campaign against the Soviet–Polish War, for which he got arrested. After his release, Mandelbaum landed a school teaching position, having assumed the name „Stefan Drzewiecki,” and later „Drzewieski.” He rose to prominence as a member of the State Council for Public Enlightenment. During the Second World War, he worked in General Sikorski’s government administration in London, and in 1945 he joined the diplomatic service of the People’s Republic of Poland. Finally, he decided to stay in the West and became a Chief of the Reconstruction Department of UNESCO. In that capacity, he greatly contributed to the foundation of the International Federation of Children’s Communities (FICE) whose first task was to establish a committee supporting directors of children’s communities for war orphans.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 4; 91-112
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzy w intymnym świetle. O przemianach w sztuce Odwilży i Października
Muses in the intimate light. Transformation of Arts in the Years of “Thaw” and “Polish October 56”
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920315.pdf
Data publikacji:
2009-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of modern art
aesthetics
poetics
Polish art of the 1950s.
literature
poetry
drama
novel
film
music
peinture
sculpture
Man
existentialism
individual
intimacy
interdisciplinary
comparative reflexion on arts
socialist realism
Październik '56
odwilż
socrealizm
Opis:
The study assesses the changing nature of the Polish art in the period of liberalization after Stalin’s death. It includes detailed analysis of various (social, political, philosophical and especially aesthetic) implications for important issues such as: poetry, drama, cinema, peinture, sculpture, song, popular culture etc.Marek Hendrykowski provides case studies that lead to alternative ways of viewing current conceptual frameworks of aesthetics and its consequences for interdisciplinary reflexion on arts.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2009, 7, 13-14; 169-179
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 32

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies