Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dolina dolnej Wisły" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Zapis procesów sedymentacji fluwialnej i biogenicznej w osadach dna Doliny Dolnej Wisły
    Record of fluvial and biogenic sedimentation processes in sediments of the Lower Vistula Valley floor
    Autorzy:
    Kordowski, J.
    Gamrat, W.
    Gierszewski, P.
    Kubiak-Wójcicka, K.
    Szmańda, J. B.
    Tyszkowski, S.
    Solarczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294952.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    równina zalewowa
    zamulanie starorzeczy
    Dolina Dolnej Wisły
    floodplain
    silting of oxbows
    Lower Vistula Valley
    Opis:
    W artykule przedstawiono przegląd osadów powodziowych i biogenicznych zdeponowanych w dnie Doliny Dolnej Wisły od okolic Górska, w środkowej części Kotliny Toruńskiej, po okolice Grudziądza. Omówiono piaszczyste osady powodziowe, osady basenów popowodziowych i mineralne osady jeziorzysk dolinnych. Dokonano analizy podstawowych własności utworów biogenicznych i ich interpretacji genetycznej. Omówiono też wyniki badań nad rekonstrukcją układu koryta Wisły w ciągu ostatnich 200 lat w Kotlinie Grudziądzkiej i Basenie Unisławskim oraz problem powolnego zamulania starorzeczy powstałych przed regulacją i po regulacji hydrotechnicznej w końcu XIX w. Wyjaśniono kwestię gradientu zawartości węglanowej materii rozpuszczonej w dnie doliny i jego wpływ na sedymentację osadów. Zwrócono uwagę na podobieństwa i różnice w transporcie materii rozpuszczonej i zawieszonej między korytem Wisły i starorzeczami na przykładzie starorzecza Starej Wisły i koryta Wisły w Bratwinie.
    The paper is a review of flood and biogenic sediments which have been deposited on the Lower Vistula Valley floor from the vicinity of Górsk to Grudziądz town. Sandy flood sediments, flood basin sediments and mineral infillings of former back swamps are described. Biogenic sediments are also discussed and genetically interpreted. The results of the Vistula channel reconstruction in Grudziądz Basin and Unisław Basin in the last 200 years are also presented. The reconstruction is strongly linked with the problem of relatively slow siltation of oxbows after the hydrotechnical regulation at the end of XIX-th century. The question of the carbonates gradient in floodplain sediments is also explained. The differences and similarities of the dissolved and suspended matter transport between the main channel and fluvial lake is shown on the example of the oxbow lake and Vistula river channel in Bratwin.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2013, 25; 77-93
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ budowy geologicznej na warunki przebiegu ekstremalnych wezbrań na przykładzie powodzi 2010 w dolinie Wisły środkowej i dolnej
    The impact of geological setting into a dynamics of extreme floods - a case study of the 2010 flood event in the Vistula valley
    Autorzy:
    Wierzbicki, G.
    Ostrowski, P.
    Samulski, M.
    Bujakowski, F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/62337.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Dolina Srodkowej Wisly
    dolina Dolnej Wisly
    powodzie
    fala wezbraniowa
    waly przeciwpowodziowe
    budowa geologiczna
    awarie
    przerwanie walow przeciwpowodziowych
    cokoly erozyjne
    sufozja
    geomorfologia fluwialna
    Opis:
    W maju i czerwcu 2010 dwie ekstremalnie wysokie fale wezbraniowe, wywołane intensywnymi opadami deszczu w Karpatach, doprowadziły do pięciu awarii wałów przeciwpowodziowych w dolinie Wisły Środkowej i Dolnej. W artykule opisano przebieg i charakterystykę powodzi 2010 na podstawie danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowego Instytutu Badawczego (IMGW-PIB): sumy opadów, stany wody z trzech wodowskazów wyposażonych w system telemetrii i natężenie przepływu. Przeprowadzono badania terenowe wszystkich miejsc awarii wałów. Obejmowały one kartowanie z wykorzystaniem technologii GPS oraz rozpoznanie ukształtowania cokołu erozyjnego rzeki na pod-stawie sondowań geologicznych strefy korytowej. Wyniki badań terenowych zostały porównane z wynikami kartowania geologicznego koryta Wisły Środkowej przeprowadzonego przed 2007 przez innego autora. Powyższe dane - geologiczne, geomorfologiczne i hydrologiczne - zestawiono i poddano analizie we wspólnej bazie danych GIS. Stwierdzono związek przestrzenny każdej z 5-ciu awarii wałów przeciwpowodziowych z kulminacjami cokołu erozyjnego rzeki. W artykule przed-stawiono także najważniejsze przyczyny analizowanych awarii hydrotechnicznych oraz zaprezentowano model sufozyjnego uszkodzenia wału przeciwpowodziowego w warunkach wysokiego spadku hydraulicznego. Przeanalizowano również wpływ elewacji cokołu erozyjnego na kierunki filtracji w dolinie rzecznej z uwzględnieniem budowy geologicznej i rzeźby równiny zalewowej.
    In May and June 2010 two extreme floodwaves inuduced by heavy rainfall in Carpathians Mts. have resulted in four levée breachs in mid-Vistula reach and one levée breach in lower reach of the Vistula valley. The basic outline of the flood was presented on the basis of data collected by Institute of Meteorology and Water Management – National Research Institute (IMWM-NRI): total precipitation, stage hydrograms from three water gauges with telemetric system and discharge. The field research was conducted on: all levée breaches were mapped by GPS. Morphology of sub-alluvial basement in the low-Vistula reach was mapped by drilling in the river channel (in the islands, sandy bars and river banks). The data obtained from our field research were compared to results of geological mapping of the river channel carried out in mid-Vistula reach before 2007 by other author. Using GIS-data base we juxtaposed all these data what has revealed adjacent location of all levée breachs to protrusions of sub-alluvial basement. The model of levée breachs process caused by piping in the low-Vistula reach was presented. The influence of the sub-alluvial basements on the underseepage process was discussed with emphasis on geological setting and geomorphology of the floodplain.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/III
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Własność kościelna w systemie ochrony przeciwpowodziowej na Żuławach i Dolinie Dolnej Wisły w średniowieczu
    Church property in the flood protection system in Żuławy and the Lower Vistula Valley in the Middle Ages
    Autorzy:
    Długokęcki, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144336.pdf
    Data publikacji:
    2021-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Żuławy
    dolina dolnej Wisły
    obowiązek wałowy
    grunty parafialne
    wykupienie obowiązku wałowego
    Lower Vistula Valley
    dike obligation
    parish land
    purchase of dike obligation
    Opis:
    W XIV w. za sprawą zakonu krzyżackiego na Żuławach Wiślanych i w dolinie dolnej Wisły przeprowadzono akcje kolonizacyjną i zbudowano system przeciwpowodziowo-odwadniający. Społeczno-ekonomiczna efektywność tych działań uzależniona była od racjonalnego podziału pracy między jego utrzymaniem w należytym stanie a rolniczo-hodowlaną eksploatacją gruntów. Podstawowe znaczenie miała zasada prawna kein Land ohne Deich. Oznaczała ona, że na każdym właścicielu ziemi chronionej przez wały, bez względu na jego stan, spoczywał obowiązek wałowy. Wywołało to kontrowersje między wspólnotą przeciwpowodziową Żuław Wielkich a plebanami. Ten długoletni spór został zakończony w 1387 r. wykupieniem wszystkich zobowiązań spoczywających na ziemi kościelnej, z wyjątkiem prac wewnątrz granic wsi.
    In the 14th century, thanks to the Teutonic Order, colonisation of Żuławy Wiślane (the alluvial delta area of the Vistula River) and the lower Vistula valley was carried out and a flood control and drainage system was built. The social and economic effectiveness of these activities depended on a rational division of labour between its maintenance and agricultural exploitation of land. The legal principle kein Land ohne Deich was fundamental. It meant that every owner of land protected by dikes, regardless of its condition, had a dike obligation. This gave rise to a controversy between the flood protection community of the Żulawy Wielkie and the parsonages. This long-running dispute was ended in 1387 by the redemption of all obligations resting on church land, except for work inside the village boundaries.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2021, 22; 9-20
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozmieszczenie i skala aktywności współczesnych osuwisk w dolinie dolnej Wisły na odcinku między Fordonem a Kozielcem (Polska północna) : wstępne wyniki badań
    Location and activity of contemporary landslides in the lower Vistula valley, on the area between Fordon and Kozielec (northern Poland) : preliminary results
    Autorzy:
    Tyszkowski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294761.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    osuwiska
    geozagrożenia
    współczesne procesy geodynamiczne
    Dolina Dolnej Wisły
    landslides
    geohazards
    contemporary geodynamic processes
    Lower Vistula Valley
    Opis:
    Artykuł obejmuje problematykę współczesnej aktywności osuwisk na terenie Polski nizinnej. Analizowany obszar stanowi fragment strefy krawędziowej doliny dolnej Wisły o długości 10 km. W ramach prac terenowych rozpoznano na nim 83 osuwiska o łącznej powierzchni 0,2 km2. Osuwiska te analizowano w aspekcie ich relacji do nadrzędnych form rzeźby, jakimi na tym obszarze są silnie zdenudowane stoki strefy krawędziowej doliny Wisły, powierzchnie dawnych osuwisk oraz zbocza dolinek erozyjnych. Określono morfometrię form, scharakteryzowano budowę geologiczną oraz aktywność wód gruntowych. Oceniono również aktywność osuwisk w powiązaniu z prawdopodobną przyczyną ich powstania. gruntowych. Oceniono również aktywność osuwisk w powiązaniu z prawdopodobną przyczyną ich powstania
    The article raises the issue of contemporary landslide activity in the Polish Lowlands. The study area is a part of the slope zone of the lower Vistula valley. During the fieldwork there were 83 landslides with a total area of 0.2 km2 identified and analyzed in respect of their relationship to the main morphological forms of terrain: denuded slopes, surface of old landslides, erosional valleys. The morphometry, geological structure and groundwater activity were determined. The assessment of the landslides activity in relation to the possible cause of their development has been presented. The results of the research and analyzes show that contemporary mass movements constitute important elements shaping the slopes within the sculpture of major river valleys in the lowlands.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2012, 20; 95-101
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozmieszczenie i geneza współczesnych osuwisk nizinnych w strefie bezpośredniego oddziaływania rzeki na przykładzie zbocza Doliny Dolnej Wisły między Morskiem a Wiągiem
    Distribution and origin of contemporary lowland landslides in the area of the direct river impact, on the example of section of Lower Vistula Valley between Morsk and Wiąg
    Autorzy:
    Tyszkowski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294879.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    osuwiska
    czynniki aktywizujące ruchy masowe
    kartowanie osuwiskowe
    Dolina Dolnej Wisły
    landslides
    activating factors of mass movements
    landslides mapping
    ower Vistula Valley
    Opis:
    W artykule poruszono problematykę rozwoju współczesnych ruchów masowych w strefie krawędziowej doliny rzecznej. Obszar badań zlokalizowany jest w obrębie Doliny Dolnej Wisły, w okolicach Świecia, i wyróżnia się spośród terenów sąsiednich bezpośrednim oddziaływaniem rzeki na zbocze doliny. Osuwiska stanowią istotny proces kształtowania stoku, zajmując 30% jego powierzchni. Przeanalizowano czynniki bierne i aktywne wpływające na rozwój osuwisk. Pod uwagę wzięto m.in. aktywność wód gruntowych oraz czynnik erozyjnego oddziaływania rzeki.
    The article raises the issue of development of current mass movements in the escarpment zone of river valley. The study area is located in Lower Vistula Valley near Świecie. The area is distinguished from its neighboring areas by the direct influence of the river on a slope, resulting inter alia to the development of landslides. They constitute an important process of shaping this slopes, occupying 30 percent of its surface. The paper presents an analysis of passive and active factors affecting the development of local landslides. The analysis has taken into consideration the factor of groundwater, geological settings and river erosion impacts.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2013, 25; 159-167
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola brył martwego lodu w morfogenezie Kotliny Grudziądzkiej i Basenu Świeckiego : formy rzeźby i osady
    Role of dead ice in morphogenesis of Grudziądz Basin and Świecie Basin : landforms and sediments
    Autorzy:
    Kordowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294382.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    bryły martwego lodu
    Dolina Dolnej Wisły
    dead-ice blocks
    Lower Vistula Valley
    Opis:
    W artykule przedstawiono przegląd dowodów na obecność brył martwego lodu w Dolinie Dolnej Wisły między Bydgoszczą i Grudziądzem. Omówiono oddziaływanie spływów gliniastych w dnie doliny, form szczelinowych, teras kemowych, zagłębień wytopiskowych, ostańców terasowych, rynien subglacjalnych reprodukowanych w osadach fluwialnych i fluwioglacjalnych oraz zastoisk „włożonych” we wcześniej ukształtowaną formę dolinną na morfogenezę doliny. Na podstawie wyników badań sformułowano tezę, że dolina Wisły w omawianym fragmencie była w większości uformowana jeszcze przed ostatnim nasunięciem lądolodu w fazie poznańskiej górnego vistulianu. Proces kształtowania systemu terasowego musiał mieć szybki przebieg, szybszy niż tempo wytapiania brył martwego lodu.
    In the paper there are presented proofs for existence of dead ice in the Vistula valley between Bydgoszcz and Grudziądz. There is discussed the significance of specific landforms and sediments for the valley morphogenesis among them of till debrites on the valley floor, forms of ice crevasses infilling, kame terraces, terrace remnants, subglacial channels reproduced within fluvial and glacifluvial sediments and proglacial ice dammed lakes embedded in the river valley. The material presented inclines to suggestion that lower Vistula valley, in the discussed area, was formed in broad outline already before the last glacial advance during the main/upper vistulian stadial. The terraces system had developed very quickly, much quicker than the rate of dead ice disintegration.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2013, 25; 43-54
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rekonstrukcja dynamiki oraz próba określenia czynników inicjujących ruchy osuwiskowe we Wiągu (dolina dolnej Wisły)
    Reconstruction of the dynamics and attempt of defi ning indicators of mass movements in Wiag landslide (lower Vistula valley)
    Autorzy:
    Tyszkowski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084340.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Tematy:
    osuwiska
    wies Wiag
    Dolina Dolnej Wisly
    zagrozenia geomorfologiczne
    geomorfologia
    zdjecia
    warunki meteorologiczne
    Opis:
    The article presents the reconstruction of dynamics and development of a landslide in Wiąg. The study area is located in lower Vistula valley, near Świecie. Research conducted since 2007 shows that the landslide in Wiąg had developed in stages. Aerial photography from the last 50 years have been used in order to define the dynamics of the landscape. The first phase of development was a shallow landslide in the eastern part. In 1979, during one of the biggest floods in XXth century the most important episode took place. A landslide with the area of 22000m² arose. In next few years the landslide hasn't shown any significant activity. In 2010, during the flood, it revived. There has been conducted an analysis of geological structure and water levels, that enabled to define the main factors causing the rise of the landslide. One of the most important factors is the loss stability of the slope caused by increased pore pressure during the rapid decrease of flood wave.
    Źródło:
    Prace i Studia Geograficzne; 2012, 49; 211-219
    0208-4589
    Pojawia się w:
    Prace i Studia Geograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem określenia georóżnorodności na przykładzie fordońskiego odcinka doliny dolnej Wisły
    The problem of definition of the geodiversity on the example of the Fordon part of the lower Vistula valley
    Autorzy:
    Kot, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/86853.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
    Tematy:
    srodowisko przyrodnicze
    georoznorodnosc
    ocena
    metodyka oceny
    geografia fizyczna
    geoekologia
    Dolina Dolnej Wisly
    Źródło:
    Problemy Ekologii Krajobrazu; 2006, 16, 1
    1899-3850
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the lower Vistula valley development in the light of geomorphological and sedimentological investigations
    Autorzy:
    Kordowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1205019.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    ewolucja rzeźby
    formy martwego lodu
    równia zalewowa
    Dolina Dolnej Wisły
    późny glacjał
    holocen
    relief evolution
    dead-ice landforms
    floodplain
    Lower Vistula Valley
    Late Glacial
    Holocene
    Opis:
    Na podstawie szczegółowego kartowania geomorfologicznego i geologicznego przedstawiono uwagi o rozwoju rzeźby doliny dolnej Wisły od schyłku ostatniego glacjału do czasów dzisiejszych. Na podstawie badań sedymentologicznych osadów wysnuto tezę o silnym uwarunkowaniu ich depozycji od starszych założeń doliny widocznych już w sposobie depozycji osadów glacjolimnicznych ze schyłku ostatniego zlodowacenia. Szczególną uwagę zwrócono na rolę brył martwego lodu warunkujących rozwój tarasów fluwioglacjalnych i fluwialnych. Omówiono rozwój sedymentologiczny równiny zalewowej Wisły, będącej morfologicznym efektem coraz silniejszego wpływu człowieka na środowisko naturalne. Wskazano na dużą stabilność koryta Wisły i pewne cechy osadów mogące świadczyć o inicjalnym stadium kształtowania się rzeki typu zbliżonego do anastomozującego.
    Źródło:
    Polish Geological Institute Special Papers; 2009, 25; 21-36
    1507-9791
    Pojawia się w:
    Polish Geological Institute Special Papers
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Olenderski park etnograficzny w Wielkiej Nieszawce – założenia i realizacja
    Autorzy:
    Tyczyńska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27323324.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-28
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    olendrzy
    menonici
    Dolina Dolnej Wisły
    architektura
    zagroda
    osadnictwo
    Wielka Nieszawka
    translokacja
    muzeum typu skansenowskiego
    park etnograficzny
    Opis:
    Najskuteczniejszą i najbardziej trwałą formą ochrony zabytkowego budownictwa wiejskiego w Polsce okazały się translokacje do muzeów typu skansenowskiego. Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce, będący oddziałem Muzeum Etnograficznego im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, otwarty został dla zwiedzających w 2018 r. i jest pierwszym muzeum na wolnym powietrzu w Polsce poświęconym w całości osadnictwu olenderskiemu i menonitom z Doliny Dolnej Wisły. Decyzję o jego lokalizacji podjęto w 2011 r., a prace nad budową realizowane były w kolejnych kilku latach. Poprzedziły je penetracje terenowe, dzięki którym wytypowanych zostało do translokacji sześć budynków mieszkalnych, gospodarczych i inwentarskich. Pochodzą one z XVIII i XIX w. i stanowią najcenniejsze, zachowane przykłady architektury związanej z osadnictwem olenderskim. Ich stan techniczny zastany w terenie był w większości katastrofalny, najczęściej na skutek braku stałej opieki lub niewłaściwego zabezpieczenia budynków. Dlatego translokacja ich na teren Parku była jedyną skuteczną formą zabezpieczenia i szansą na ich przetrwanie. Przenoszone na teren Parku obiekty – z uwagi na różnorodne konstrukcje, znaczne przebudowy na przestrzeni lat, różny stan zachowania – niosły wraz ze swoją historią nowe wyzwania natury konserwatorskiej i etnograficznej. Każda zresztą translokacja budynku to trudne zadanie konserwatorskie, to proces złożony i wieloetapowy, wymagający uczestnictwa w nim fachowców różnych profesji, a jego realizacja wykraczająca poza powszechnie znany „standard”, niesie ze sobą nowe zagadki i nowe problemy, które wymagają rozwiązywania na bieżąco. Niezwykle ważne jest odpowiednie podejście do zabytkowego budynku, podparte naukowymi podstawami, oparte na wiedzy, doświadczeniu i rzetelnie sporządzonej dokumentacji. Opisane w niniejszym artykule metody i sposoby rekonstrukcji przy translokacji budynków na teren Olenderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce prezentują najwyższe standardy muzealnictwa na wolnym powietrzu, dzięki którym podstawowa zasada konserwatorska, czyli zachowanie autentyzmu zabytku, a w ślad za tym jego wartości historycznej, zostały spełnione.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2021, 62; 97-107
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Olender ethnographic park in Wielka Nieszawka: assumptions and implementation
    Olenderski park etnograficzny w Wielkiej Nieszawce – założenia i realizacja
    Autorzy:
    Tyczyńska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1932652.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-28
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    Olenders
    Mennonites
    Lower Vistula Valley
    architecture
    homestead
    settlement
    Wielka Nieszawka
    translocation
    open-air museum
    ethnographic park
    olendrzy
    menonici
    Dolina Dolnej Wisły
    architektura
    zagroda
    osadnictwo
    translokacja
    muzeum typu skansenowskiego
    park etnograficzny
    Opis:
    What has proven the most effective and durable form of the preservation of rural historic buildings in Poland is their translocation to open-air museums. A branch of the Maria Znamierowska-Prüffer Ethnographic Museum in Torun, the Olender Ethnographic Park in Wielka Nieszawka was opened to visitors in 2018, and it is the first open-air museum in Poland entirely dedicated to the colonization of the Olenders and Mennonites in the Lower Vistula Valley. Following the decision on the Park’s location in 2011, the construction works were conducted for several following years. They had been preceded by fieldwork allowing to identify six buildings for translocation: residential as well as farm and livestock structures. Constituting the most precious preserved examples of architecture related to the Olender settlement, they date back to the 18th and 19th centuries. Their deplorable technical condition found in the field was most commonly due to the lack of continuous care and to improper preservation of the buildings. Therefore the facilities’ translocation to the Park was the only chance of securing their effective preservation and survival. Owing to the varied structures, substantial alterations over the years and varied preservation state, the historic facilities transferred to the Park posed new conservation and ethnographic challenges. It goes without saying that any relocation of a building sets difficult conservation tasks, that it is a complex multi-stage process which requires contribution from representatives of various professions and trades, while its fulfillment goes well beyond any generally known ‘standards’, revealing new mysteries and problems which have to be solved in real time. What matters a lot in such projects is an appropriate attitude to a historic building, scientifically grounded, and supported with expertise, experience and reliable documentation. The methods and reconstruction means used in the translocation of the edifices to the Olender Ethnographic Park in Wielka Nieszawka described in the paper display the highest standards of open-air museology, owing to which the basic conservation rule, namely securing the historic monument’s authenticity, and thus its historical value, has been obeyed.
    Najskuteczniejszą i najbardziej trwałą formą ochrony zabytkowego budownictwa wiejskiego w Polsce okazały się translokacje do muzeów typu skansenowskiego. Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce, będący oddziałem Muzeum Etnograficznego im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, otwarty został dla zwiedzających w 2018 r. i jest pierwszym muzeum na wolnym powietrzu w Polsce poświęconym w całości osadnictwu olenderskiemu i menonitom z Doliny Dolnej Wisły. Decyzję o jego lokalizacji podjęto w 2011 r., a prace nad budową realizowane były w kolejnych kilku latach. Poprzedziły je penetracje terenowe, dzięki którym wytypowanych zostało do translokacji sześć budynków mieszkalnych, gospodarczych i inwentarskich. Pochodzą one z XVIII i XIX w. i stanowią najcenniejsze, zachowane przykłady architektury związanej z osadnictwem olenderskim. Ich stan techniczny zastany w terenie był w większości katastrofalny, najczęściej na skutek braku stałej opieki lub niewłaściwego zabezpieczenia budynków. Dlatego translokacja ich na teren Parku była jedyną skuteczną formą zabezpieczenia i szansą na ich przetrwanie. Przenoszone na teren Parku obiekty – z uwagi na różnorodne konstrukcje, znaczne przebudowy na przestrzeni lat, różny stan zachowania – niosły wraz ze swoją historią nowe wyzwania natury konserwatorskiej i etnograficznej. Każda zresztą translokacja budynku to trudne zadanie konserwatorskie, to proces złożony i wieloetapowy, wymagający uczestnictwa w nim fachowców różnych profesji, a jego realizacja wykraczająca poza powszechnie znany „standard”, niesie ze sobą nowe zagadki i nowe problemy, które wymagają rozwiązywania na bieżąco. Niezwykle ważne jest odpowiednie podejście do zabytkowego budynku, podparte naukowymi podstawami, oparte na wiedzy, doświadczeniu i rzetelnie sporządzonej dokumentacji. Opisane w niniejszym artykule metody i sposoby rekonstrukcji przy translokacji budynków na teren Olenderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce prezentują najwyższe standardy muzealnictwa na wolnym powietrzu, dzięki którym podstawowa zasada konserwatorska, czyli zachowanie autentyzmu zabytku, a w ślad za tym jego wartości historycznej, zostały spełnione.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2021, 62; 30-40
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morfologia, struktury sedymentacyjne, cechy uziarnienia i geneza wstęg piaszczystych równiny zalewowej doliny dolnej Wisły między Górskiem i Szynychem
    Morphology, sedimentary structures, granulometric properties and origin of sandy ribbons developed on the lower Vistula River valley floodplain between Górsk and Szynych
    Autorzy:
    Kordowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074558.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    równina zalewowa
    Dolina Dolnej Wisły
    floodplain
    sandy ribbons
    lower Vistula river valley
    Opis:
    The paper presents the results of morphometric, structural and granulometric analyses carried out on sandy ribbons developed on the lower Vistula river floodplain in the Torun and Unisław Basins. The landforms identified were classified in respect to their shape, sedimentary structures and degree of preservation. Their origin and relation to other flood deposits were described and illustrated in the map of thickness and extent of sandy flood deposits in the Świecie Basin.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 9; 785-794
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morfologia i etapy rozwoju parowu w Uściu koło Chełmna
    Morphology and stages of gully development in Uść near Chełmno
    Autorzy:
    Jaworski, T.
    Juśkiewicz, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294518.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    parów
    debrza
    spłukiwanie
    Basen Unisławski
    Dolina Dolnej Wisły
    gully
    ravines
    sheet wash
    Unisław Basin
    Lower Vistula Valley
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań geomorfologicznych parowu wykształconego na zboczach Basenu Unisławskiego w Uściu koło Chełmna oraz badań sedymentologicznych osadów występujących w jego dnie i na stożku napływowym. Formy te rozwinęły się w kilku etapach, co zostało udokumentowane wynikami badań cech strukturalno-teksturalnych osadów oraz datowań OSL. Badania te wykazały, że parów jest wykształcony w dnie peryglacjalnej doliny denudacyjnej z czasu późnego glacjału, która była następnie pogłębiona w młodszej fazie okresu atlantyckiego (ok. 6–5 ka BP).
    This paper presents results of geomorphological analysis of alluvial fan and gully situated on the slope of the Unisław Basin (Lower Vistula Valley) in Uść near Chełmno as well as results of sedimentological analysis of deposits in these forms. The gully and alluvial fan near Uść were developed in few stages which are confirmed by structural and textural properties of their sediments and by results of OSL dating. Studies have shown that gully was created in the bottom of the denudation valley from Late Glacial, that was deepened later in the younger phase of the Atlantic period (ca 6–5 ka BP).
    Źródło:
    Landform Analysis; 2013, 25; 13-20
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geology of the lower Vistula region, northern Poland
    Autorzy:
    Gałązka, D.
    Marks, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182753.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    transgresje lądolodu
    morze eemskie
    zlodowacenie Wisły
    czwartorzęd
    Dolina Dolnej Wisły
    Polska
    ice sheet advances
    Eemian sea
    Vistulian
    Quaternary, Lower Vistula Region
    Polska
    Opis:
    Depression in the Quaternary bedrock in the Lower Vistula Region was a main route for the Scandinavian ice sheets advancing into the Polish Lowland. At the end of the Elsterian Glaciation the receding ice sheet dammed the meltwaters in the Lower Vistula Valley and in its vicinity. The Holstein sea presumably occupied the Gulf of Gdańsk as indicated by brackish deposits of this age in the Kaliningrad District. During the Eemian Interglacial an extensive sea bay existed in the Lower Vistula Region. The Lower Vistula Region is a stratotype area for the Vistulian Glaciation (Weichselian), with several ice sheet advances, also before the Last Glacial Maximum.
    Źródło:
    Polish Geological Institute Special Papers; 2009, 25; 13-20
    1507-9791
    Pojawia się w:
    Polish Geological Institute Special Papers
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies