Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "dialectics" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Galileuszowe ćwiczenia z retoryki. Ćw. pierwsze: wszystko albo nic
Rhetorical exercises of Galileo
Autorzy:
Sierotowicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690876.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
dialectics
Galileo Galilei
rhetoric
Opis:
The Assayer of Galileo Galilei is a classical text of the Italian literature. It was written in the context of discussions on comets and is a response, word by word, to the Libra astronomica ac philosophica signed by Lotario Sarsi but in fact written by Orazio Grassi. From the formal (i.e. rhetorical) point of view the  Assayer is an example of the judicial, defensive speech. However, in the book one can also see the presence of the epideictic speech. The epideictic speech praises the methodological values of the Copernican vision of the universe, and blames those involved in the Aristotelian and Ptolemaic approaches. In the Assayer there is a very famous rhetorical period - the ending with the proverbial aut Caesar aut nihil - in which the internal connection between both types of speeches can be analysed. The rhetorical exercise developed in the present essay tries to disentangle the complex node of these speeches in this fragment.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2010, 47; 134-160
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galileuszowe ćwiczenia z retoryki i dialektyki - ćwiczenie drugie: Swada o księdze
Rhetorical exercises of Galileo
Autorzy:
Sierotowicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691320.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
dialectics
Galileo Galilei
rhetoric
Opis:
The Assayer of Galileo Galilei is a classical text of the Italian literature. It was written in the context of discussions on comets and is a response, word by word, to the Libra astronomica ac philosophica signed by Lotario Sarsi but in fact written by Orazio Grassi. From the formal (i.e. rhetorical) point of view the  Assayer is an example of the judicial, defensive speech. However, in the book one can also see the presence of the epideictic speech. The epideictic speech praises the methodological values of the Copernican vision of the universe, and blames those involved in the Aristotelian and Ptolemaic approaches. In the sixth section of the Assayer there is a famous group of four rhetorical periods in which one can notice the presence of the new interpretation of the antique metaphor of the book. The rhetorical exercise developed in this essay tries to disentangle the complex node of this metaphor and gives its new interpretation. It seems that for Galileo the metaphor is not a trope but passes to the topica. At the end some considerations on dialectics of Galileo are also proposed.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 48; 46-76
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Truth and Falsehood of the Mirror: Subjectivity – Reflection – Practice
Autorzy:
Tomczok, Paweł
Bednarek, Stefan
Rabiej, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1030944.pdf
Data publikacji:
2020-04-10
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
mirrors in culture
dialectics
metaphorology
Opis:
The author discusses different uses of the mirror metaphor in philosophy, literature and aesthetics. On one hand, a mirror serves to talk about human empowerment and inner life, while on the other becoming one of the most important metaphors of truth, of proper representation of reality. The final part of the paper considers the practical location of mirrors – and the practice of mirroring as the basis for other philosophical and existential metaphors. The author treats the mirror not only as a metaphor but also as an artefact with its own history: the history of an object but also social and economic history. By taking into account this physical history of mirrors, we can observe the changing foundation of epistemological and aesthetic metaphors.
Źródło:
Truth and Falsehood in Science and the Arts; 147-160
9788323542209
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialektyka i synteza. O Pascalowskiej filozofii człowieka
Autorzy:
Błaszczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631051.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
individual existence
paradox
dialectics
synthesis
Opis:
The study focuses on the characteristically Pascalian attempt at synthesizing of contradictory and intensely remote extremes of existence. Assuming the form of existential dialectics, the paradox of Pascalian vision refers in particular to the human, demonstrating the non-reducible tension between the intuitive (irrational) and the rational (panlogical); between the heart and the mind, between faith and knowledge. The conviction of human misery or the worldly vanity is fused here with the simultaneous sense of human greatness (the power of thought). The tension which therefore spans those dichotomous ontological-ontic dimensions is the determining factor of the constitution of individual existence.
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2015, 11; 83-96
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gunkel’s Deconstruction: Between the Fetish and the Need for a Dialectical Renewal
Autorzy:
Chankowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22769626.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
deconstruction
dialectics
fetish
subject
reflection
Opis:
The purpose of the essay is to critically analyze the influence of J. Derrida’s deconstruction on David J. Gunkel’s book Deconstruction (MIT Press 2021). Gunkel’s handbook is aimed at making deconstruction a tool of critical thinking accessible to non-professionals. It turns out that accomplishing this task comes at the expense of precisely the critical potential of deconstruction itself. Gunkel is well aware that his arguments are sometimes superficial and overlook deeper problems that should be addressed. Such a failure takes the form of a fetishistic denial, which in psychoanalysis is summarized by the formula “I know well, but all the same.” In turn, deconstruction itself, insofar as it is separated from Kant’s transcendental philosophy and Hegel’s dialectics, becomes an academic ideology. Restoring its proper subversive potential can only be done by returning to a philosophy of reflection, in which the thinker himself must ultimately consider his own position as an author and bring it under criticism. This is the path that Gunkel avoids, because he could then no longer be the author of a handbook on deconstruction, rather than someone who practices deconstruction.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2022, 58, 2; 109-128
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conflict and Dialectic of Faiths in Felix Mendelssohn’s Responsorium et Hymnus
Autorzy:
Li, Kwen-Yin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/513900.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
Tematy:
Felix Mendelssohn
Enlightenment
religious pluralism
dialectics
reception
Opis:
This essay aims at discussing the problem of Felix Mendelssohn’s attitude towards different religions shown in his choral piece Responsorium et Hymnus Op. 121 for male choir with cello and double bass. Considering the arguments concerning composer’s self-identity provided by Jeffrey Sposato, we could interpret the Lutheran chorale appearing at the end of this Catholic liturgical work as means by which Mendelssohn tried to manifest his Lutheran faith and therefore to criticize Catholicism. However, if we examine more carefully the very end of this composition, we would find that the musical material, characteristic for each faith, form a dialectical and dynamic relation. It seems that—instead of criticizing Catholicism—Felix showed the possibility and the necessity of different faiths to coexist, which, according to the idea of religious pluralism and tolerance proposed by composer’s grandfather, Moses Mendelssohn, is the only way to discover religious truth. At the end of this paper, I would like to propose that the reception history of Felix Mendelssohn’s work and life from the post-Wagnerian and anti-semitic criticism to so-called Mendelssohn Renaissance in the second half of 20th century also went through a dialectic course. We cannot fully understand and interpret them without taking a multi-aspect view.
Źródło:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2018, 2(37) Eng; 101-123
2956-4107
2353-7094
Pojawia się w:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between nothing and a promise of eternity. Reading Alain Badiou’s Black
Autorzy:
Khutsishvili, Kristina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944688.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
black
color
white
alain badiou
dialectics
philosophy
Opis:
The book explores narratives of black: brings black into different contexts, compares it with white and other colours of spectrum, reflects on the underneath meanings hidden by black. It is a piece of art that is difficult to be classified by genre: it may be a collection of short stories, an autobiography, an essay. Belonging to both literary and philosophic contexts, this book is not “heavy”, both literally and metaphorically, but filled with unusual observations and reflections on meanings hidden behind the colours.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2018, 8, 2
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metaphorically Speaking -Metaphors as Methodological and Moral Signifiers of the Sociology of Zygmunt Bauman
Autorzy:
Jacobsen, Michael H.
Marshman, Sophia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929402.pdf
Data publikacji:
2006-09-30
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
metaphor
creativity
morality
imagination
methodology
hermeneutics
dialectics
Opis:
Zygmunt Bauman is known to be one of the leading social theorists and commentators in contemporary sociology whose theoretical or diagnostical analysis of phenomena such as globalisation, community, identity, genocide, individualisation or modernity warrants his status as one of the most widely read sociologists of our time. However, Bauman throughout his work also develops an often overlooked methodological stance based to a certain extent on metaphorical reasoning. Throughout this piece, the authors focus attention on Bauman’s metaphorical cornucopia and how it is informed by a deep-seated moral commitment. Apart from performing the function of methodological devices unveiling a selective and subjective, yet deeper, understanding of the social world, the metaphors also reveal the inherently moral core of Bauman’s sociological endeavour.
Źródło:
Polish Sociological Review; 2006, 155, 3; 307-324
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór i dialektyka wyznań religijnych w Responsorium et Hymnus Felixa Mendelssohna
Conflict and Dialectic of Faiths in Felix Mendelssohn’s Responsorium et Hymnus
Autorzy:
Li, Kwen-Yin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/513970.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
Tematy:
Felix Mendelssohn
Enlightenment
religious pluralism
dialectics
reception
Opis:
This essay aims at discussing the problem of Felix Mendelssohn’s atti¬tude towards different religions shown in his choral piece Responsorium et Hymnus Op. 121 for male choir with cello and double bass. Considering the arguments concerning composer’s self-identity provided by Jeffrey Sposato, we could interpret the Lutheran chorale appearing at the end of this Catholic liturgical work as means by which Mendelssohn tried to manifest his Lutheran faith and therefore to criticize Catholicism. However, if we examine more carefully the very end of this composi¬tion, we would find that the musical material, characteristic for each faith, form a dialectical and dynamic relation. It seems that – instead of criticizing Catholicism – Felix showed the possibility and the necessity of different faiths to coexist, which, according to the idea of religious pluralism and tolerance proposed by composer’s grandfather, Moses Mendelssohn, is the only way to discover religious truth. At the end of this paper, I would like to propose that the reception history of Felix Mendelssohn’s work and life from the post-Wagnerian and anti-semitic criticism to so-called Mendelssohn Renaissance in the second half of 20th century also went through a dialectic course. We cannot fully understand and interpret them without taking a multi-aspect view.
Źródło:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2018, 2(37); 101-124
2956-4107
2353-7094
Pojawia się w:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ad hominem and false analogy abuses in a Romanian intellectual debate
Autorzy:
Pănoiu, Valeriu-Mihai
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2188251.pdf
Data publikacji:
2022-10-24
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
pragma-dialectics
argumentation
strategic maneuvering
fallacies
status groups
Opis:
A pragma-dialectical inside view of a Romanian intellectual debate is meant to unveil strategic maneuvering and fallacies, in a public sphere said to be dominated by “status groups”, “backstage maneuvers” and “conspiracy”. A book written by a Romanian author sparked off an area of disagreement leading to ad hominem attacks and false analogies ranging from postcommunist issues to political correctness.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2022, 12, 1; 59-74
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przezwyciężenie romantycznych antynomii w filozofii Augusta Cieszkowskiego
Autorzy:
Binek, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644007.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Cieszkowski
Hegel
Romantik
Dialektik
Romanticism
dialectics
romantyzm
dialektyka
Opis:
Die Ideenhistoriker halten den fundamentalen Antinomiecharakter der Wirklichkeit für eines der wichtigsten Merkmale der romantischen Weltanschauung. Im Artikel wird geschildert, wie der Antinomiecharakter in der Philosophie von August Cieszkowski, dem systematischsten Philosophen des polnischen Messianismus, überwunden wird. Die von ihm postulierte Wiederintegration der Welt gründete er auf der Methode der Hegelschen Dialektik, indem er gleichzeitig die Widersprüchlichkeiten im Gedanken des deutschen Philosophen korrigierte. Diese Widersprüchlichkeiten werden am besten in Hegels Betrachtungsweise der Geschichte sichtbar. Im Artikel wird die Argumentationsstrategie rekonstruiert, die Cieszkowski erlaubte, die vorausgesetzten Ziele zu erreichen.
The fundamental antinomy of reality has been recognized by historians of ideas as one of the most important features of the Romanticist worldview. Presented is the way in which this antinomy was overcome in the philosophic thought of August Cieszkowski, the most systematic thinker of Polish Messianism. He based his reintegration of the world which he called for on the Hegelian dialectic method rectifying at the same time the inconsistencies contained in the German philosopher’s thought. These inconsistencies are fullest reflected in Hegel's perspective view of history. The paper reconstructs the argumentative strategy that allowed Cieszkowski to achieve his set goals.
Historycy idei za jedną z najważniejszych cech romantycznego światopoglądu uznają fundamentalną antynomiczność rzeczywistości. W tekście przedstawiony zostaje sposób przezwyciężenia owej antynomiczności w filozofii Augusta Cieszkowskiego – najbardziej systematycznego myśliciela polskiego mesjanizmu. Postulowaną przez siebie reintegrację świata oparł on na metodzie Heglowskiej dialektyki jednocześnie korygując niekonsekwencje zawarte w myśli niemieckiego filozofa. Te niekonsekwencje najlepiej uwidaczniają się w Hegla perspektywie spojrzenia na historię. W artykule zostaje zrekonstruowana strategia argumentacyjna, która pozwoliła Cieszkowskiemu na osiągnięcie założonych celów.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 23
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przezwyciężenie romantycznych antynomii w filozofii Augusta Cieszkowskiego
Autorzy:
Binek, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644346.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Cieszkowski
Hegel
Romantik
Dialektik
Romanticism
dialectics
romantyzm
dialektyka
Opis:
Historycy idei za jedną z najważniejszych cech romantycznego światopoglądu uznają fundamentalną antynomiczność rzeczywistości. W tekście przedstawiony zostaje sposób przezwyciężenia owej antynomiczności w filozofii Augusta Cieszkowskiego – najbardziej systematycznego myśliciela polskiego mesjanizmu. Postulowaną przez siebie reintegrację świata oparł on na metodzie Heglowskiej dialektyki jednocześnie korygując niekonsekwencje zawarte w myśli niemieckiego filozofa. Te niekonsekwencje najlepiej uwidaczniają się w Hegla perspektywie spojrzenia na historię. W artykule zostaje zrekonstruowana strategia argumentacyjna, która pozwoliła Cieszkowskiemu na osiągnięcie założonych celów.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 23
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Queer immanence in "Who is? Woyzeck": The technocentric utopia of the master and the slave
Autorzy:
Rafolt, Leo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677786.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
biopolitics
community of life
master-slave dialectics
body
subject
Opis:
Queer immanence in Who is? Woyzeck: The technocentric utopia of the master and the slaveMontažstroj’s Who is? Woyzeck is a performative history about individuals’ open wounds that will probably never heal, especially in the context of technodemocracy and liberal deprivation processes. Woyzeck is a Georg Büchner hero whose voice is not able to be heard. He is deprived, deprivileged, and his behavior/labor is socially unacceptable. He is devoid of humanity, turned into an animal, pure zoe, and thus treated like one by the system. Montažstroj’s project was, therefore, eager to explore the politics of power where the individual is subdued to numerous forms of violence and the way these violent acts resonate on the surface of human intimacy. The rhythmic changing of scenes depicted social coercion and private agony; the play questioned the world of isolated and lonely individuals. Woyzeck was presented as a pure phenomenon, as an individual trapped in a Hegelian master-slave relation, thus as a non-person whose body is being occupied and used in a specific situation of violence, love, betrayal, jealousy and murder, with no way out. The performance of two men and a woman on a stage, which is supposed to function as a specific community of life, bombarded with techno and rave music, together with pure channels of associations derived from various sources, primarily from Büchner's text, which was written in 1836, is thus analyzed as a deconstructive and multi-layered re-inscription of political and discursive regimes subdued by frenetic music samples. Immanencja queer w Who is? Woyzeck. Technocentryczna utopia „pana i niewolnika”Who is? Woyzeck autorstwa grupy Montažstroj to performatywna opowieść o otwartych ranach jednostek, które prawdopodobnie nigdy się nie zagoją, szczególnie ze względu na procesy technodemokracji i liberalnej deprywacji. Woyzeck, którego głos jest niesłyszalny, to bohater dramatu Georga Büchnera – jest ograbiony, odarty z praw, a jego zachowanie/praca są społecznie nieakceptowane. Woyzeck jest pozbawiony cech ludzkich, zamieniony w zwierzę, czyste zoe, a co za tym idzie jest traktowany przez system jak zwierzę. Celem omawianego projektu grupy Montažstroj było zbadanie polityki władzy, w której jednostka jest poddana licznym formom przemocy, a także sposobów, w jakie te akty przemocy rezonują na powierzchni ludzkiej intymności. Rytmiczna zmiana scen ilustruje społeczny przymus i prywatną agonię, sztuka bada świat zamieszkany przez wyizolowane i samotne jednostki. Woyzeck został zaprezentowany jako czyste zjawisko, jednostka uwięziona w Heglowskiej relacji „pana i niewolnika”, a więc jako nie-osoba, której ciało jest zawłaszczane i używane w konkretnej sytuacji przemocy, miłości, zdrady, zazdrości i morderstwa, bez możliwości ucieczki. Performans dwóch mężczyzn i kobiety na scenie, który ma prezentować specyficzną wspólnotę życia, bombardowany muzyką techno i rave, wzbogacony czystymi strumieniami skojarzeń wywodzącymi się z różnych źródeł (przede wszystkim z napisanego w 1936 roku tekstu Georga Büchnera), jest analizowany jako dekonstrukcyjna i wielowarstwowa re-inskrypcja politycznych i dyskursywnych reżimów podporządkowanych frenetycznym próbkom muzycznym.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2019, 19
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żywioły antysemityzmu i dialektyka ksenofobii
The Elements of Anti-Semitism and Xenophobia Dialectics
Autorzy:
Kochan, Tymoteusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365708.pdf
Data publikacji:
2021-05-15
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
s: xenophobia
critical theory
dialectics
anti-Semitism
Frankfurt School
Opis:
In this paper, i analyse the components that make up the concept of so-called elements of anti-Semitismas presented by Theodor W. Adorno and Max Horkheimer. According to their multi-factorial analysis of the sources behind the development of anti-Semitism in the 20th century, we can distinguish four basic dimensions thereof: socio-economic, religious, ideological and ethical-moral. After a brief characterisation of each of the elements of anti-Semitism, I then juxtapose them with the phenomenon of contemporary Islamophobia in order to attempt to prove that the concept of the authors of the Frankfurt School hasa broader and non-uniform dimension; it can be treated as a philosophical-critical foundation for theoretical research in the field of contemporary xenophobias and its sources.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2020, 24, 324; 37-49
2081-3333
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KIlka uwag o aktualności etyki Sokratejskiej w dobie procesów globalizacji
Some Remarks on Topicality of Socratic Ethics at a Time of Processes of Globalisation
Autorzy:
Śpiewak, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231811.pdf
Data publikacji:
2021-07-28
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Sokrates
globalizacja
etyka
dialektyka
elenchos
Socrates
globalisation
ethics
dialectics
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest rozważenie możliwej aktualności projektu etyki Sokratejskiej w trwających dyskusjach na temat problemów i zagrożeń związanych z procesami globalizacyjnymi. PROBLEM i METODY BADAWCZE: Wykazanie współmierności myśli Sokratesa z wyzwaniami globalizacji, które w znacznej mierze wydają się wykraczać poza zakres tematyki poruszanej przez Ateńczyka, jest problematyczne. Kompleksowa metoda badawcza będzie zatem łączyć aspekt: historyczno-filozoficznej analizy zachowanych przekazów na temat życia Sokratesa i jego działalności oraz analizy kontekstowej, pokazującej historyczno-kulturowe tło myśli Ateńczyka. PROCES WYWODU: Przedstawiony zostanie zarys negatywnego aspektu Sokratejskiej metody dialektycznej, jak również historyczny oraz kulturowy kontekst filozofii mędrca. Aporetyczny i elenktyczny sens jego metody można uznać za trzecią drogę etyki, pozwalającą uniknąć dwóch skrajności stanowiących zagrożenie nie tylko dla czasów Grecji starożytnej, lecz również dla epoki współczesnej. Pierwsza to bezkrytyczna wiara w tradycję, prowadząca do absolutyzacji własnych wartości i uznania, że powinny być one narzucane innym, druga – relatywizm przeczący wszelkiemu możliwemu uniwersalizmowi w moralności. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Krytyczny projekt filozofii Sokratesa miał stanowić remedium na problemy etyczne, które można uznać za niezależne od zmiennych warunków historycznych. Negatywny wymiar metody Sokratejskiej stanowi jednak znaczną przeszkodę dla możliwości aplikacji tego typu dyskusji filozoficznej w warunkach współczesnego świata, w którym fundamentalne różnice kulturowe odgrywają znaczącą rolę. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wymagane są dalsze badania nad aplikacyjnym potencjałem etyki Sokratesa w kontekście problemów globalizacji. Przewodnim tematem przyszłych analiz na ten temat powinien być antropologiczny, a przede wszystkim pedagogiczny sens filozofii Sokratesa.
RESEARCH OBJECTIVE: The main purpose of this paper is to consider the topicality of the Socratic ethical project in the context of the current debate on the problems and threats of globalisation processes. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The idea that there is any kind of compatibility between Socrates’ thought and the challenges brought on by globalisation, which seem to go far beyond the scope of his considerations, may be regarded as problematic. To give plausibility to this idea, a comprehensive research method will be used, which will combine the following aspects: a historical and philosophical analysis of accounts of Socrates’ life and teaching; a contextual analysis to reveal the historical and cultural background of Socratic ethics. THE PROCESS of ARGUMENTATION: An outline of Socrates’ dialectical method in its negative aspect as well as the historical and cultural context of his philosophy are given. The aporetic and elenctic elements of his method can be regarded as offering a third path for an ethics that wants to avoid the two extreme positions present not only in his own epoch but also today: 1) an uncritical trust in tradition, leading to the conviction about the power of one’s own values and the right to impose them on others; and 2) relativism, denying the possibility of any universal approach to morality. RESEARCH RESULTS: The critical project of Socrates philosophy was supposed to be a remedy to ethical problems regardless of historically changing conditions in which those problems were formulated. However, the negative dimension of the Socratic method is a considerable obstacle if we want to apply this form of philosophical discussion in a world like ours, where fundamental cultural differences play a significant role. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Further research on the applicability of Socratic ethics in the context of globalisation is required. Future considerations should focus on anthropological and, above all, pedagogical dimensions of Socrates’ philosophy.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2021, 12, 40; 181-201
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies