Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "determinizm" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Problemy współczesności. Recenzja książki Re-Engineering Humanity autorstwa Bretta Frischmanna i Evana Selingera
Autorzy:
Blechar, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630631.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
nauki społeczne
determinizm technologiczny
analityka predykcyjna
Źródło:
Acta Humana; 2018, 9
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyszłość to historia
Autorzy:
Majchrowski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521768.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
determinizm
wolna wola
Nietzsche
Schopenhauer
kognitywistyka
Opis:
Artykuł porusza kwestie determinizmu oraz wolnej woli. Zagadnienie to, jak się zdaje, pomimo upływu lat nadal budzi wiele emocji i pozostaje aktualne. Pytanie o ludzką wolność jest bowiem jednym z tych, od których odpowiedzi (pozytywnej lub negatywnej) głęboko uzależnione jest nasze pojmowanie własnej egzystencji, ogólny obraz świata (np. przekonanie, że życiem rządzi przeznaczenie), stosunek do rozmaitych koncepcji metafizycznych (bądź religijnych), a także rozumienie takich pojęć jak: moralność, sprawiedliwość, wina (grzech), odpowiedzialność czy autonomia. Z determinizmem dodatkowo łączy się egzystencjalny lęk o to, czy jesteśmy w stanie panować nad własnymi decyzjami i czy życie nasze, w związku z tym, nie jest li tylko igraszką w rękach losu. Celem niniejszego artykułu, którego inspiracją była analiza pism F. Nietzschego1, jest próba uzasadnienia stanowiska odrzucającego koncepcję wolnej woli jako swego rodzaju złu dzenia panującego w ogólnoludzkiej świadomości. W związku z tym, tekst w głównej mierze koncentruje się na argumentach negujących idee wolnej woli, w mniejszym zaś stopniu na tych, które mogłyby przemawiać za jej utrzymaniem: nie uwzględnia np. zagadnień związanych z fizyką kwantową czy zasadą Heisenberga. Zamiarem moim było zabranie głosu w sporze o wolną wolę i jednoznaczne opowiedzenie się za stanowiskiem deterministycznym w taki sposób, aby sprowokować Czytelnika do własnych przemyśleń, a nawet zainspirować do napisania własnego artykułu, w którym będzie On argumentował np. za utrzymaniem koncepcji wolnej woli poprzez wskazanie na błędy w moim rozumowaniu. W tekście staram się m.in. sformułować definicję wolnej woli, przedstawić jej genezę oraz konsekwencje wynikające z przyjęcia deterministycznej wizji świata.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 277-290
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Za co Leibniz krytykował Kartezjański pogląd na wolną wolę?
Autorzy:
Gut, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103011.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wolność
wolna wola
determinizm
Kartezjusz
Leibniz
Opis:
Problem wolności człowieka stanowi jedno z głównych zagadnień filozoficznych, które znalazło się w polu uwagi Leibniza. Jego stanowisko w tej sprawie jest wynikiem polemiki z funkcjonującymi wówczas teoriami wolności. W artykule omawiam jedną z tych polemik, mianowicie polemikę Leibniza z Kartezjańską wizją woli i jej wolności. Osią tej polemiki są dwie kwestie. Pierwsza z nich dotyczy tego, czy wewnętrzne doświadczenie dostarcza nam niezbitego dowodu istnienia wolnej woli. Druga związana jest z pytaniem, czy wolność zakłada całkowity brak zdeterminowania (libertas indifferentiae). Przenalizowanie tych zagadnień pozwala wyjaśnić, po pierwsze, powody, dla których Leibniz utrzymywał, że Kartezjusz nie dostarczył satysfakcjonującego rozwiązania kwestii ludzkiej wolności, oraz, po drugie, skąd biorą się trudności w ustaleniu, jaki rodzaj teorii reprezentował Leibniz: czy broniona przez niego koncepcja wolności jest rodzajem teorii, którą zwykło się współcześnie nazywać mianem kompatybilizmu, czy raczej opowiadał się za koncepcją, którą można by zaliczyć do teorii typu libertariańskiego. Przyjęcie pierwszej interpretacji oznaczałoby, że Leibniz nie uważał determinizmu, a przynajmniej jakiejś jego postaci, za zagrożenie dla wolności ludzkiej. Przyjęcie natomiast interpretacji drugiej oznaczałoby, że wolność w ujęciu Leibniza zakłada nieobecność zdeterminowania w ogóle. Jedna i druga interpretacja ma swoich zwolenników.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 371-386
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy naprawdę „bezwolny świat"? Kwestia wolnej woli w literaturze popularnonaukowej na przykładzie tekstu Azima F. Shariffa i Kathleen D. Vohs — Is It Really "The World Without Free Will"?
Autorzy:
Jach, Łukasz
Lamża, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521761.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
wolna wola
emergentyzm
determinizm i indeterminizm kompatybilizm
systemy autopojetyczne
Opis:
Ustalenia naukowe wywierają coraz większy wpływ na życie współczesnych ludzi, jednak wraz z rosnącym znaczeniem systemu naukowego zwiększa się także ryzyko powstawania zniekształconych wyobrażeń na temat aktualnego stanu nauki oraz tego, co zostało przez nią jednoznacznie rozstrzygnięte. W związku z powyższym, badacze w przekazach kierowanych do szerokiego grona odbiorców zobligowani są nie tylko do klarownego, ale także ostrożnego prezentowania swoich ustaleń. Zalecenie to w szczególności odnosi się do problemów, których korzenie tkwią w dyscyplinach pozanaukowych. Należy do nich m.in. kwestia istnienia wolnej woli, podjęta przez A.F. Shariffa i K.D. Vohs w artykule pt. Bezwolny świat. W publikacji tej pojawiło się kilka uproszczeń, które w niniejszym tekście omówiono w oparciu o ustalenia z zakresu psychologii, fizyki oraz filozofii nauki. Ponadto wskazano problemy powstałe w momencie ekstrapolowania wyników badań naukowych dotyczących wolnej woli na sposoby jej ujmowania, pojawiające się w innych niż naukowy subsystemach społecznych.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 75-89
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenia modelowania na przykładzie analiz dynamiki wału korbowego
Autorzy:
Murawski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073513.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Gdańska. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa
Tematy:
modelowanie
determinizm
równania ruchu
układ tłokowo-korbowy
wał korbowy
Opis:
Analizowane zjawiska fizyczne należy upraszczać maksymalnie mocno, ale tak, żeby powstałe modele dawały poprawne przewidywania wyników eksperymentalnych. Naukowiec powinien jednak zdawać sobie sprawę z ograniczeń i zakresu stosowalności danego modelu. Inżynier nie może zapominać, że posługuje się tylko modelem rzeczywistości, który ma swoje ograniczenia - zakres stosowalności. W pracy przedstawiono analizy dynamiki układu tłokowo-korbowego silnika okrętowego ze szczególnym uwzględnieniem ruchu wału korbowego. W świetle współczesnych badań, świat fizyczny jest nieliniowy i dynamiczny w stanach dalekich od stanu równowagi. Jednakże większość problemów inżynierskich jest modelowanych liniowo, jako zjawiska statyczne bądź quasi-statyczne. Podejście to jest użyteczne i optymalne, ale nie można zapominać o ograniczeniach takich modeli. Wykazano, że pomimo przyjęcia ściśle deterministycznych oraz w pełni liniowych równań mechaniki, przewidywalność dokładnych parametrów ruchu jest ograniczona. Rozważono ruch prostego obiektu mechanicznego: obrót wału korbowego silnika. W rozważanym przypadku jest to wał korbowy 10-cylindrowego, okrętowego silnika wolnoobrotowego: 10K98 firmy MAN B&W. Założono, że znana jest z nieskończoną (!) dokładnością prędkość obrotowa wału, która jest dodatkowo niezmienna. Przyjęto, że również czas jest możliwy do wyznaczenia nieskończenie dokładnie. W takim przypadku względne położenie wykorbienia określa w pełni deterministyczna prosta zależność. W celu znajomości położenia danego wykorbienia w dowolnej chwili czasu musimy jeszcze znać warunki początkowe. Kąt obrotu w chwili t=0 wyznaczono niezwykle dokładnie, ale ze skończoną dokładnością. Wykazano, że po pewnym czasie położenie wykorbienia jest całkowicie niezdeterminowane. Co więcej, ruch układu tłokowo-korbowego charakteryzuje się naturalną zmiennością, nawet po pominięciu zmienności sił wymuszających. Wpływa to dodatkowo na ograniczenia modelowania rozważanego deterministycznego układu fizycznego.
Źródło:
Journal of Polish CIMEEAC; 2019, 14, 1; 147--155
1231-3998
Pojawia się w:
Journal of Polish CIMEEAC
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Concept of uncertainty in relation to the foresight research
Autorzy:
Magruk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125619.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
uncertainty
foresight
future
system
determinism
niepewność
dalekowzroczność
przyszłość
determinizm
Opis:
Uncertainty is one of the most important features of many areas of social and economic life, especially in the forward-looking context. On the one hand, the degree of uncertainty is associated with the objective essence of randomness of the phenomenon, and on the other, with the subjective perspective of a man. Futureoriented perception of human activities is laden with an incomplete specificity of the analysed phenomena, their volatility, and lack of continuity. A man is unable to determine, with complete certainty, the further course of these phenomena. According to the author of this article, in order to significantly reduce the uncertainty while making strategic decisions in a complex environment, we should focus our actions on the future through systemic research of foresight. This article attempts to answer the following research questions: 1) What is the relationship between foresight studies in the system perspective to studies of the uncertainty? 2) What classes of foresight methods enable the research of uncertainty in the process of system inquiry of the future? This study conducted deductive reasoning based on the results of the analysis methods and criticism of literature.
Źródło:
Engineering Management in Production and Services; 2017, 9, 1; 46-55
2543-6597
2543-912X
Pojawia się w:
Engineering Management in Production and Services
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zrozumieć wolność. Rozum czy namiętności?
Understanding Freedom. Reason or Passions?
Autorzy:
Biegalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048534.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
wolność
rozum
uczucia
determinizm
William James
freedom
reason
passions
determinism
Opis:
What does human ability to take decisions depend on? Reason or passions? What mechanism governs the process of shaping our beliefs? Why do we consider a given opinion credible? All these questions are familiar to anyone who even once pondered on the phenomenon of human freedom – a phenomenon whose existence is commonly believed to be obvious. The article is yet another attempt to address the above questions. The presented reflections will be set against the background of the thought of William James.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2013, 10; 103-112
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About some limitations in researching the human being. Theological perspective
O granicach w badaniu człowieka. Perspektywa teologiczna
Autorzy:
Jastrzębski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571785.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
human person
personalism
determinism
mystery
osoba ludzka
personalizm
determinizm
mysterium
Opis:
The concept of a person has gone through several stages of development in the history of thought. In the classical tradition, a person is considered to be a substance. In modernity, John Locke brought forward the notion that social existence and consciousness are the most salient properties of a person, which brought about a possibility of renouncing one’s personhood because of a lack of some perceivable and observable traits. This is why in a Christian anthropology there is such an emphasis on personalism, which from the very beginning of the twentieth century has been opposed to the treatment of people as obscure elements of matter, or elements be manipulated unquestioningly. In this paper we have indicated some elements of anthropology that demonstrate important limitation of any attempt at explaining away the mystery of being a human person.
Pojęcie osoby przeszło wiele zmian w historii myśli ludzkiej. W tradycji klasycznej osoba jest uważana za substancję. W oświeceniu John Locke przedstawił pogląd, że egzystencja społeczna i świadomość są najważniejszymi właściwościami osoby, co spowodowało możliwość utracenia godności osobowej z powodu braku pewnych dostrzegalnych i możliwych do zaobserwowania cech. Właśnie dlatego w antropologii chrześcijańskiej kładzie się tak duży nacisk na personalizm, który od samego początku stanowi przeciwwagę wobec traktowania ludzi li tylko jako elementów materii, którymi można dowolnie manipulować. W niniejszym artykule przedstawimy taką charakterystykę antropologii, która ukazuje istotne ograniczenie wszelkich prób wyjaśnienia tajemnicy bycia człowiekiem.
Źródło:
Polonia Sacra; 2019, 23, 2(56); 209-222
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theatrum Cometicum Stanisława Lubienieckiego młodszego jako przykład zainteresowań astronomiczno-astrologicznych arian.
Autorzy:
Konarska-Zimnicka, Sylwia Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631588.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Arians, astronomy, astrology, comets, determinism
arianie, astronomia, astrologia, komety, determinizm
Opis:
The Polish Brethren called “Arians” and “Socinians” were members of the Minor Reformed Church of Poland that existed in Poland from 1565 to 1658. Their biggest cultural center was Raków. There was the Racovian Academy founded in 1602 and closed in 1638. The Racovian students were taught Latin, ethics, rhetoric, mathematics, politics and natural science (e.g. cosmology). One of the most prominent representatives of the Racovian Academy was Stanisław Lubieniecki the Younger. He wrote very important work about comets –- Theatrum cometicum, parts 1–3 (1666–1668), in which he described 415 comets from the biblical epoch of the deluge up until 1665. This work is also an interpretation of his views on the so-called cometary determinism. Thanks to Theatrum cometicum, Stanisław Lubieniecki the Younger deserved to be called an “astronomer” although he did not receive astronomical education.
Bracia Polscy nazwani „arianami”, „antytrynitarzami” bądź „socynianami” wyodrębnili się latach 1562–1565 jako tzw. zbór mniejszy z Kościoła ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego). Ich największym centrum kulturalnym był Raków. To tutaj w 1602 r. założono słynną Akademię Rakowską, która funkcjonowała do 1638 r. Rakowscy studenci pobierali naukę z zakresu łaciny, etyki, retoryki, matematyki, polityki i nauk przyrodniczych (m.in. zgłębiali tajniki kosmologii). Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Akademii Rakowskiej był Stanisław Lubieniecki młodszy. Napisał niezwykle ciekawą i wartościową poznawczo, acz przez lata niedocenianą pracę o kometach – Theatrum cometicum, części 1–3 (1666–1668), w której opisał aż 415 komet, jakie odnotowano, począwszy od biblijnej epoki potopu po rok 1665. Dzieło to odzwierciedla również poglądy Lubienieckiego na tzw. determinizm kometarny, który nierzadko mu przypisywano. To właśnie dzięki tej wyjątkowej „trylogii” Stanisław Lubieniecki młodszy zasłużył na miano „astronoma”, pomimo że wykształcenia astronomicznego nigdy nie uzyskał.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theatrum Cometicum Stanisława Lubienieckiego młodszego jako przykład zainteresowań astronomiczno-astrologicznych arian.
Autorzy:
Konarska-Zimnicka, Sylwia Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631933.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Arians, astronomy, astrology, comets, determinism
arianie, astronomia, astrologia, komety, determinizm
Opis:
Bracia Polscy nazwani „arianami”, „antytrynitarzami” bądź „socynianami” wyodrębnili się latach 1562–1565 jako tzw. zbór mniejszy z Kościoła ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego). Ich największym centrum kulturalnym był Raków. To tutaj w 1602 r. założono słynną Akademię Rakowską, która funkcjonowała do 1638 r. Rakowscy studenci pobierali naukę z zakresu łaciny, etyki, retoryki, matematyki, polityki i nauk przyrodniczych (m.in. zgłębiali tajniki kosmologii). Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Akademii Rakowskiej był Stanisław Lubieniecki młodszy. Napisał niezwykle ciekawą i wartościową poznawczo, acz przez lata niedocenianą pracę o kometach – Theatrum cometicum, części 1–3 (1666–1668), w której opisał aż 415 komet, jakie odnotowano, począwszy od biblijnej epoki potopu po rok 1665. Dzieło to odzwierciedla również poglądy Lubienieckiego na tzw. determinizm kometarny, który nierzadko mu przypisywano. To właśnie dzięki tej wyjątkowej „trylogii” Stanisław Lubieniecki młodszy zasłużył na miano „astronoma”, pomimo że wykształcenia astronomicznego nigdy nie uzyskał.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies