Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Językowe konceptualizacje czynności autoerotycznych. Rekonesans lingwistyczno-kulturowy
Linguistic conceptualisations of autoerotic activities. Linguistic and cultural reconnaissance

Autorzy:

Skowronek, Bogusław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/521180.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

sexualisms
taboo
cultural linguistics
masturbation

Opis:

Article discusses linguistic conceptualisations of autoerotic activities-sexual sphere rejected culturally and linguistically, mostly in European culture. Analyses of particular linguistic forms taken from dictionaries and the Internet, are based on a broad cultural and ideological background according to methodological principles of cultural linguistics. There was especially shown an influence of religion and ideology, locating sexual activities in the field of medicine. Those discourses still “command” semiotically and linguistically of the term of autoerotism. Analysis of collected verbal constructions has shown that semantic field of autoerotism contains following elements: 1. official names (found in dictionaries); 2. Socially fixed neutral euphemisms; 3. fixed periphrases with different degree of formality (from vulgar, through colloquial and in everyday use to those used jokingly); 4. periphrases created on occasions which are the most common, also with different degree of formality.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2012, 4; 148-157
2083-7275

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Dobre i złe w ludzkiej mowie – o wartościowaniu utrwalonym w dawnych przezwiskach
The good and the bad in people’s speech. On the function of biological contexts in axio-linguistic analysis of old nicknames

Autorzy:

Matusiak-Kempa, Iza

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1044865.pdf

Data publikacji:

2017-08-10

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

anthroponymy
valuation
cultural linguistics
evolutionary psychology

Opis:

The aim of the present paper is the analysis of old nicknames which relate to the way in which our ancestors communicated. The subject of the analysis are proprial items, which were formed in order to indicate if the speakers were telling the truth, or whether they were gossiping, or saying too much, as well as items which evaluated a person because of articulatory features. The present paper is also an attempt to propose research into axiologically marked appelative anthroponyms within the methodology of cultural linguistics, complemented with biological contexts, especially research from the field of evolutionary psychology and biological anthropology.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 1; 87-102
1233-8672
2450-4939

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Interdyscyplinarność, wielokulturowość, lingwokulturologia a komunikacja w języku obcym
Интердисциплинарность, многокультурность, лингвокультурология и коммуникация на иностранном языке

Autorzy:

Pacholczyk, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1023648.pdf

Data publikacji:

2018-11-26

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

interdisciplinarity
multiculturalism
communication
cultural linguistics
stereotypes

Opis:

Interdisciplinarity is one of the contemporary lines of research in what are broadly understood as humanistic disciplines (although not only in these ones). It is reflected, among other things, in the megatrends of the 21st century, one of the most significant of which is the drive towards the transition from mono- to multiculturalism. Against such a background the contemporary issues of cultural linguistics and communication are outlined. The main thesis of the paper is that intercultural foreign communication is not a simple transfer of the knowledge of a new culture, but it consists in developing abilities to understand it, to combat prejudice and negative stereotypes with reference to one’s own culture, as well as to the foreign one which is being acquired.

Źródło:

Studia Rossica Posnaniensia; 2018, 43; 245-256
0081-6884

Pojawia się w:

Studia Rossica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Entering the World of the Sacred: Memory, Time and Space in John Paul II’s „Roman Triptych”

Autorzy:

Stadnik, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1198456.pdf

Data publikacji:

2017-01-23

Wydawca:

Akademia Ignatianum w Krakowie

Tematy:

Cultural Linguistics
imagery
memoryscape
panchrony
Karol Wojtyła

Opis:

RESEARCH OBJECTIVE: The paper addresses the role of memory in sustaining the continuity of culture. While culture is seen as an idealised cognitive system, comprising the knowledge, values, and beliefs of members of a community, language is viewed as a cognitive tool that functions an aid to cultural transmission. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: We underscore the fundamental importance of memory as a cornerstone of the correlation between the axiological and pedagogical aspects of the transfer of knowledge across generations of community members. The paper adopts a cognitive‑cultural viewpoint on the phenomenon of memory and its grounding in culture. We employ the cognitive‑linguistic methodology of converging evidence, including selected insights from cognitive psychology. In our study, we investigate this issue by exploring the imagery of religious language, the Bible being the ultimate source of Christian ideas on how to represent abstract notions concerning religious truths. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Specifically, we analyse the use of linguistic imagery in John Paul II’s Roman Triptych. Since the Author’s speculative thought encourages meditation on the human condition in the world and their relationship with God, a substantial amount of imagery is Biblical in nature. RESEARCH RESULTS: We underscore the creativity of Wojtyła’s linguistic choices that reveal a specific conceptualisation of time and space, which derives from the Author’s sociocultural situatedness. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: In conclusion, we account for the role of spatial thought and external representations in shaping the unique space‑time of the Triptych. We suggest that the results of the linguistic‑cultural analysis may foster the dialogue between science and religion by offering our own interpretation of panchrony, which we show to be derivative of human situated cognition, rather than a label applicable to a perspective onto the language‑time relation within the domain of linguistic study (vis‑à‑vis the dichotomy of synchrony and diachrony).

Źródło:

Horyzonty Wychowania; 2016, 15, 36; 67-86
1643-9171
2391-9485

Pojawia się w:

Horyzonty Wychowania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

The Intricacies of (Debatable) Humour in Advertising: A Cross-Cultural Standpoint

Autorzy:

Stwora, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2233977.pdf

Data publikacji:

2022-12-29

Wydawca:

Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu

Tematy:

humour studies
Cultural Linguistics
advertising discourse
cross-cultural studies

Opis:

Given the marked presence of humour in many areas of thought and language, as well as in people’s social, emotional, and aesthetic experiences, it comes as no surprise that humour studies are considered an interesting interdiscipline worth studying. This paper is, therefore, an attempt at joining three academic fields, namely advertising discourse, Cultural Linguistics, and humour studies. The author will enquire into the operation of (debatable) humour applied in multimodal advertising discourse. She will make the cultural aspect the focus of attention in order to highlight the role of cross-cultural differences in the perception of humour. Based on her previous studies (Stwora 2020a, 2020b) on attitudinal responses to controversial humorous ads in English, she will join in an exploratory discussion with a view to showing the ways in which ad reception may be influenced by the culture-specific force of humour. Working towards a more comprehensive outlook on humour in use in the context of advertising discourse, the present paper will start with a few words on humour in general and on debatable humour in ads. Then, the cultural side of humour will be discussed. Finally, the author will discuss her research from the cultural standpoint.

Źródło:

Academic Journal of Modern Philology; 2022, Special Issue, 18; 177-190
2299-7164
2353-3218

Pojawia się w:

Academic Journal of Modern Philology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

A Computer Tech Pedaguge: the Cultural Linguistic

Autorzy:

Dziama, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2038811.pdf

Data publikacji:

2019-12-29

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski

Tematy:

pedagogue
digital technology
information technology
education
cultural linguistics

Opis:

Understanding the complexity of a teacher and its role in modern society is vitally important for the advancement in education. The aim of this research paper is to introduce the concept of cultural linguistics and to determine the impactsand the broad understanding of the role of a teacher, referredin this article as the pedagogue in the era of information and communication technology. Evidence suggest that there is a growing need to reestablish the position of a pedagogue which is one of the most important factors in the proper approach to the use of technology in modern schools. To recognize this role, the fundamentals of cultural linguistics and its schemes will be used to highlight the need for further research. A number of cross-sectional studies has accentuated the problem of digital technology in the classroom and the role/scheme of a pedagogue (Palmer, 1996; Ceratto Pargman, 2019; Sharifian, 2011, 2017). This study identified the key elements of a pedagogue and presented a sample of exercises that can be used by a teacher to utilities the digitalization of schools.

Źródło:

Edukacja-Technika-Informatyka; 2019, 10, 4; 218-224
2080-9069

Pojawia się w:

Edukacja-Technika-Informatyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Językowo-kulturowy obraz przestrzeni miejskiej Moskwy na przełomie XIX i XX wieku (na bazie słownika W. Jelistratowa)
The Linguistic and Cultural Image of the Urban Space of Moscow in the Late Nineteenth and Early Twentieth Centuries (on the Basis of V. Elistratov’s Dictionary)

Autorzy:

Juszczak, Bartosz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/38695762.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

cultural linguistics
urban space
cultural worldview
urban dialect of Moscow

Opis:

The aim of this article is to reconstruct the linguistic and cultural image of Moscowat the turn of the twentieth century using the paradigm of cultural linguistics. This paradigm was selected as the theoretical framework of the study considering that it practically has not been applied in Russian linguistics. The article shows that the intricate image of the urban space is created by means of cultural elements (the coat of arms, the flag, the bugle call, architecture) and, most of all, linguistic elements whose major exponent is a given urban dialect. It is a wide-ranging construct whose lexis, apart from native elements, also includes a large number of foreign components and proprial (official and unofficial) vocabulary. The conglomerate of these elements can be regarded as a specific language of the urban space.
Artykuł podejmuje się rekonstrukcji językowo-kulturowych elementów przestrzeni miejskiej Moskwy w aspekcie diachronicznym (przełom XIX i XX wieku) przy użyciu metod lingwistyki kulturowej. Zasadność wyboru tego paradygmatu wynika z faktu, iż na gruncie językoznawstwa rosyjskiego nie jest on uprawiany. Artykuł pokazuje, że na skomplikowany obraz przestrzeni miejskiej składają się aspekty kulturowe (architektura, herb, hejnał, flaga), a przede wszystkim językowe (dialekt miejski, zapożyczenia obce, nieoficjalna urbanonimia). Wszystkie te elementy tworzą uniwersalny język przestrzeni, który może być zestawiany z innymi miastami Słowiańszczyzny.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Semantyka i struktura językowych formuł gestycznych w kontaktach familijnych schyłku XIX stulecia (na podstawie korespondencji rodzinnej Pawlikowskich)

Autorzy:

OLMA, MARCELI

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/615445.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Opolski

Tematy:

letters
pragmalinguistics
cultural linguistics
Polish family language
gestures

Opis:

The paper is based on marital and family letters; the author analyses them using pragmalinguistic and cultural linguistic methods. The article focuses on the phrases which copy or replace the gestures people make during face-to-face communication. The analysed expressions inform mainly about kissing, blessing, and the need of physical closeness. They are used to maintain emotional bond between the distanced family members. Relating to other sets of correspondence from the past, the phrases used by the Pawlikowscy are characterized by freshness and originality; they testify to the creativity of the authors, drawing from the morphological and lexical resources of the 19th century Polish language.

Źródło:

Stylistyka; 2014, 23; 283-298
1230-2287
2545-1669

Pojawia się w:

Stylistyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Fragmentary Russian-Czech-English lacunarity of the lexeme Tower on the material of dictionaries

Autorzy:

Frantceva, Alesia I.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/908855.pdf

Data publikacji:

2019-05-08

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

linguistics
contrastive grammar
cultural linguistics
lacunarity
Russian language
Czech language
English language

Opis:

In this article we consider the method of contrastive analysis of башня (tower in Russian) lexeme, where the Russian language will be the source language, and the Czech and English languages will be the languages of comparison. In the study we will describe the comparison of the data of etymological dictionaries in three languages.The aim of this comparative analysis is discovering similarities and differences in the sub-systems of three languages.The central concept of contrastive linguistics is the notion of interlingual correspondences – units of different languages having similarities in composition of semes. Formally, there are three types of correspondences: linear correspondences, vector correspondences, lacunae. In this article we will consider one of them – fragmentary lacunarity.  

Źródło:

Bohemistyka; 2019, 1; 71-82
1642-9893

Pojawia się w:

Bohemistyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Schlüsselbegriffe als Kulturvermittler. Zur Semantik und Funktion von kulturspezifischen Lexemen des Schweizerdeutsch

Autorzy:

Bär, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/458585.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe

Tematy:

Cultural Linguistics
cultural keywords
cultural mediators
Swiss culture
Kulturlinguistik
kulturelle Schlüsselbegriffe
Kulturvermittler
Schweizer Kultur.

Opis:

Keywords as Cultural Mediators. Semantic and Function of Culture-Specific Lexemes of Swiss German Cultural keywords should be perceived as content-rich concepts. They consist namely of a significant surplus which applies to the given culture. They reflect the identity and the mentality of people very well. Therefore, cultural keywords can be referred to as cultural mediators. This view is illustrated in the article on the example of the selected culture-specific lexemes of Swiss German.
Schlüsselbegriffe einer Kultur sind inhaltsreiche Begriffe. Sie verfügen über einen kulturspezifischen Bedeutungsüberschuss, welcher auf die aussersprachliche Wirklichkeit – auf die Erfahrungs- und Erscheinungsbestände einer Kultur Bezug nimmt. Daher können diese sprachlichen Einheiten als Kulturvermittler betrachtet werden. Diese Auffassung wird in dem Artikel am Bespiel der ausgewählten kulturspezifischen Lexemen des Schweizerdeutschen veranschaulicht.

Źródło:

Linguistische Treffen in Wrocław; 2018, 14; 259-268
2084-3062
2657-5647

Pojawia się w:

Linguistische Treffen in Wrocław

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Из опыта создания Словаря личных имён собственных белорусско-польского пограничья
On compiling a dictionary of personal names on the territory of the Belarusian-Polish Borderlands

Autorzy:

Вертейко, Екатерина

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1832559.pdf

Data publikacji:

2019-11-22

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

лексикография
антропоним
фреквенция
лингвокультурология
пограничье
lexicography
antroponym
frekvention
cultural linguistics
borderlands

Opis:

The article tells about the creation of the dictionary of names reflecting the onomastic material of the Belarusian-Polish borderlands in the following aspects: composition, frequency and name variants of the Belarusian-Polish Borderlands recorded in the late XIX – early XXI centuries. For frequent names functional characteristic is given: etymological analysis, information related to the history of the emergence of a name in Russian, Belarusian and Polish lists of names, the factors influencing the popularity or rarity of the name are noted. The peculiarity of the dictionary is the reflection in it of the linguo-cultural background of frequent names, which includes: a folklore name, characters of literary and artistic works, famous bearers of the name. It is planned that the dictionary will be made in the format of an electronic dictionary and placed in the Internet space.

Źródło:

Studia Wschodniosłowiańskie; 2019, 19; 413-429
1642-557X

Pojawia się w:

Studia Wschodniosłowiańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Positionierung kontrastiv? Zum Kulturvergleich durch die Analyse von Positionierungsaktivitäten
Contrasting Positioning? Towards a Cross-Cultural Analysis through the Study of Positioning

Autorzy:

Uttenweiler, Aleksandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/36882239.pdf

Data publikacji:

2024-01-24

Wydawca:

Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe

Tematy:

Positionierung
kontrastive Diskurslinguistik
Kulturvergleich
positioning
contrastive discourse studies
cross-cultural linguistics

Opis:

Positioning Theory represents a useful approach for studying cultural conceptualizations and patterns of language use. The notion could also be implemented in cross-cultural research, for example in contrastive discourse studies. Nevertheless, cross-cultural studies of positioning are rare. The aim of this paper is to elaborate foundations for further methodological considerations and practical applications of the Positioning Theory in contrastive discourse studies. It gives theoretical considerations, reflects existing literature where the notion is implemented in discourse studies and presents examples from a pilot study conducted to analyse the cross-cultural potential of positioning. By doing so, it identifies the possibilities and methodological challenges of the notion that arise when it is implemented in contrastive discourse analysis, beyond its initial role in Interaction Analysis. The implementation of Positioning Theory in contrastive discourse studies seems useful to shed light on specific cultural positions as well as formal and functional patterns of discursive positioning practices and resources. A contrastive discourse analysis that aims at cross-culturally comparing positioning activities requires extensive reflections on the analytical and methodological as well as theoretical levels. A requirement for the design of such studies is the use of operationalizable categories as analysed objects. Further challenges emerge regarding implicit positioning and the need to include cultural knowledge.
Die Positionierungsforschung stellt einen nützlichen Ansatz für die Untersuchung kultureller Konzeptualisierungen und Sprachgebrauchsmuster dar, der sich auch für kulturvergleichende Studien anbieten würde. Positionierung kann sich etwa für die kontrastive Analyse von Diskursen nützlich erweisen. Trotzdem erscheinen kontrastive Untersuchungen von Positionierungsaktivitäten selten. Ziel dieses Beitrags ist es, Grundlagen für weitere Überlegungen und praktische Anwendungen des Positionierungsansatzes in der kontrastiven Diskurslinguistik herauszuarbeiten. Dabei geht es darum, Möglichkeiten und Herausforderungen des ursprünglich gesprächs- und interaktionsanalytischen Positionierungsansatzes für seine Anwendung in kontrastiven Diskursanalysen sichtbar zu machen. Zu diesem Zweck werden theoretische Überlegungen und eine Auswertung diskurslinguistischer Arbeiten, die sich der Positionierungstheorie bedienen, vorgenommen. Zugleich werden Beispiele für die kontrastive Anwendung des Ansatzes gegeben, die aus einer Pilotstudie zum kulturvergleichenden Potenzial von Positionierungsforschung kommen. Die Implementierung des Positionierungsansatzes in die kontrastive Diskurslinguistik erscheint nützlich, um spezifische kulturelle Diskurspositionenals auch formale und funktionale Besonderheiten sprachlicher Positionierungspraktiken und -ressourcen zu beleuchten. Eine kontrastive diskurslinguistische Analyse, die auf den Vergleich von Positionierungsaktivitäten abzielt, verlangt einer vertieften Reflexion auf der analytisch-methodischen und auf der erkenntnistheoretischen Ebene. In diesem Zusammenhang ist es eine Anforderung für die Ausgestaltung einer kontrastiven diskurslinguistischen Positionierungsuntersuchung, operationalisierbare Kategorien als den Untersuchungsgegenstand zu bestimmen. Weitere Herausforderungen zeigen sich in Hinsicht auf implizite Positionierungen und die Notwendigkeit, kulturelles Wissen miteinzubeziehen.

Źródło:

Linguistische Treffen in Wrocław; 2023, 24; 343-356
2084-3062
2657-5647

Pojawia się w:

Linguistische Treffen in Wrocław

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Językowo-kulturowy obraz łyka w świetle dawnych frazeologizmów i przysłów
Cultural-Linguistic View of Phloem in the Light of Old Phraseologisms and Proverbs

Autorzy:

Młynarczyk, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/459518.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

paremiologia
frazeologia
lingwistyka kulturowa
kultura materialna
paremiology
phraseology
cultural linguistics
material culture

Opis:

The article deals with phraseologisms and proverbs which contain the component łyko (phloem). The analysis of collected material made it possible to reconstruct the linguistic view of old reality connected with low material status of country dwellers and their ability to cope with the difficulties of daily life. Due to the change of reality the discussed units now constitute an archaic part of Polish phraseological and paremiological resources.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 120-129
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Visión lingüística del mundo versus imagen lingüística del mundo – algunas observaciones de tipo metodológico
Vision of the world versus linguistic picture of the world – some methodological remarks

Autorzy:

Brzozowska-Zburzyńska, Beata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2051113.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

linguistic vision of the word
linguistic picture of the world
cultural linguistics

Opis:

The aim of this study is to reflect on two notions that are often used in contemporary research, relevant to cultural linguistics: linguistic vision of the world and linguistic image of the world. We start with expressing our conviction that it is not a question of two synonymic concepts nor do we believe that they are opposite notions. In our opinion, they are two ideas that reflect the relationship between the language and culture of a speech community but at different levels and from a different perspective. In this study we will examine the research works that, in recent years, have used both notions in order to expose their advantages. In the first part of our work we will discuss the background of the discipline and then provide the definitions of both notions and their uses most significant uses. We will draw on the studies of researchers who study Slavic languages, Spanish and English.

Źródło:

Linguistica Silesiana; 2019, 40; 173-184
0208-4228

Pojawia się w:

Linguistica Silesiana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Лінгвокраїнознавча цінність фразеології як критерій її введения до фразеологічного мінімуму
Value of Phraseology in Language-Throughculture Studies as a Criterion For Distinguishing Phraseological Minimum

Autorzy:

Kuź, Hałyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1790526.pdf

Data publikacji:

2016-02-02

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

phraseological minimum
cultural linguistics
ethnocultural content of phraseology
Ukrainian as a foreign language

Opis:

The article deals with the criterion of the value of phraseology in language-through-culture studies when selecting units for an educational phraseological minimum. The author draws a conclusion that this criterion is realized in practice by means of a combination of other requirements, such as a connection with the lexical minimum, frequency of use. Comparative studies allowing us to structure educational phraseological minima by the parameters of their uniqueness/universality are important when forming educational phraseological minima, oriented towards an audience with a certain native language.

Źródło:

Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 187-195
2299-7237

Pojawia się w:

Studia Ucrainica Varsoviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

El humor como un instrumento de comunicación no siempre cómico

Autorzy:

Wilk-Racięska, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2079777.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii

Tematy:

humor
semantic-syntactic analysis
pragmatic analysis
Cognitive Linguistics
Cultural Linguistics
análisis semántico-sintáctico
análisis pragmático
lingüística cognitiva
lingüística cultural

Opis:

The aim of the paper is to re-analyze the structure of linguistic joke from the point of view of cultural linguistics (Palmer 2000, Wilk-Racięska 2012), understood as a multidimensional research system which, depending on the phenomenon under investigation uses various tools. This time we will use semantic, syntactic, pragmatic and cognitive tools. In the first place, we will outline the aims and the tools of cultural linguistics’ methodology as presented in Wilk-Racięska (2012) and the definitions of terms as humor, joke, etc. (Vigara 2013). The Raskin (1986, 2015) theory will be the analysis’s starting point. Taking into account the Raskin’s outline of a joke construction, we will try to analyze the internal structure of linguistic jokes and define selections of those jokes as seen as communicative acts, according to their semantic-syntactic, socio-pragmatic and pragmatic-cognitive features.

Źródło:

Itinerarios; 2015, 22; 173-188
1507-7241

Pojawia się w:

Itinerarios

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Polacy, Rosjanie i Niemcy wobec wartości. Hierarchia i sposoby rozumienia jednostek aksjologicznych

Autorzy:

Rodziewicz, Barbara Izabela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/611432.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

values
cultural linguistics
axiology
Association Test
Poles
Russians
Germans
wartości
lingwistyka kulturowa
aksjologia

Opis:

The article reports on an extensive research project on the systems of values professed by Poles, Russians, and Germans. On the basis of the Free Word Association Test, the author compares and proposes hierarchies of values that constitute the linguistic awareness of the members of these nationalities. The axiological cores of these systems are also identified, together with the attitudes and axiological preferences involved. A claim is also made that the content of axiological units extends far beyond the definitions of the relevant concepts. The research also touches upon the ethical condition of European societies and the problem of axiological erosion, or even abstinence, recently identified by sociologists.
W artykule omówiono rezultaty zakrojonych na szeroką skalę badań nad systemem wartości Polaków, Rosjan i Niemców. Na podstawie wyników tzw. testu werbalnych skojarzeń autorka dokonuje porównania i zhierarchizowania wartości składających się na świadomość językową Polaków, Rosjan i Niemców, a także wyjawia aksjologiczne jądro w systemach ich wartości oraz kryjące się za nimi postawy i preferencje aksjologiczne. Autorka dowodzi również, iż napełnienie treściowe jednostek aksjologicznych znacznie wykracza poza ramy definicyjne charakteryzowanych pojęć. Badania wydają się interesujące również w kontekście ocen kondycji moralnej społeczeństw europejskich i podnoszonych w ostatnim czasie, zwłaszcza przez socjologów, kwestii erozji czy wręcz abstynencji aksjologicznej.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

ROLA NAZW WŁASNYCH W JĘZYKU I KULTURZE
THE ROLE OF PROPER NAMES IN LANGUAGE AND CULTURE

Autorzy:

WALCZAK, BOGDAN

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/971841.pdf

Data publikacji:

2017-12-29

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

onimia
lingwistyka kulturowa
dziedzictwo kulturowe w nazwach własnych
onymy
cultural linguistics
cultural heritage in proper names

Opis:

Despite not being an expert, the author, appreciating the importance of the work of Professor Maria Malec, reminds us about the scope of proper names in Polish, and describes how the cultural heritage of Poland is reflected in place names. The author also discusses the cultural significance of chrematonyms.

Źródło:

Onomastica; 2017, 61/2; 27-34
0078-4648

Pojawia się w:

Onomastica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Lubelska etnolingwistyka kognitywna a anglojęzyczna lingwistyka kulturowa. Wybrane problemy

Autorzy:

Głaz, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/611635.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Lublin cognitive ethnolinguistics
cultural linguistics in English
Cultural Linguistics
linguistic worldview
translation and reconstruction of linguistic worldview
lubelska etnolingwistyka kognitywna
anglojęzyczna lingwistyka kulturowa
językowy obraz świata
tłumaczenie a rekonstrukcja JOS

Opis:

Basic sources of inspiration in the emergence of Lublin cognitive ethnolinguistics (LCE) include: research on the language of folklore (directly inspired by Maria Renata Mayenowa, indirectly by Roman Jakobson and Piotr Bogatyryev),Russian ethnolinguistics (Nikita Tolstoy) and semiotics (Vyacheslav Ivanow and Vladimir Toporov), 18th- and 19th-c. German thought (Johann Herder, Wilhelm von Humboldt), the American idea, largely deriving from the German context, of linguistic relativity (Franz Boas, Edward Sapir, Benjamin Whorf), plus a major role that has been played by the work of Bronislaw Malinowski and, especially, Anna Wierzbicka. Inspirations from cognitive linguistics have enriched Lublin ethnolinguistics with the cognitive dimension. After several decades of its existence, LCE may plausibly be compared with cultural linguistics as it is practised by authors writing in English, especially with a characteristic model within that tradition known as Cultural Linguistics (capitalised), associated with the names of Gary Palmer or the model’s main advocate, Farzad Sharifian. It is also instructive to consider, in this context, specific issues and challenges that LCE must face, as has been pointed out by Western scholars (not necessarily working under the rubric of Cultural Linguistics). Two such problems are discussed here: the role of translation in the reconstruction of linguistic worldview (raised by James Underhill) and the notion of linguistic worldview as such, as it is understood in LCE and Cultural Linguistics.
Podstawowe źródła i inspiracje w procesie kształtowania się lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej to: badania nad językiem folkloru (bezpośrednio z inspiracji Marii Renaty Mayenowej, pośrednio – Romana Jakobsona i Piotra Bogatyriewa), rosyjska etnolingwistyka (Nikita Tołstoj) i semiotyka (Wiaczesław Iwanow, Władimir Toporow), XVIII- i XiX-wieczna myśl niemiecka (Johann Herder, Wilhelm von Humboldt), wywodząca się niej w dużej mierze amerykańska koncepcja relatywizmu językowego (Franz Boas, Edward Sapir, Benjamin Whorf) oraz kluczowe dla rozwoju prowadzonych w Lublinie badań prace Bronisława Malinowskiego, a zwłaszcza Anny Wierzbickiej. Późniejsze inspiracje językoznawstwem kognitywnym wzbogaciły etnolingwistykę lubelską o ten właśnie wymiar. Po kilkudziesięciu latach istnienia lubelskiej etnolingwistyki autor dokonuje porównania jej dokonań z osiągnięciami anglojęzycznej lingwistyki kulturowej, której szczególny rys, określany jako Cultural Linguistics, wiązany jest z nazwiskami np. Farzada Sharifiana i Gary’ego Palmera. W tym kontekście sygnalizuje też konkretne problemy domagające się rozwiązania w ramach badań nad językiem i kulturą oraz wyzwania, które przed lubelską etnolingwistyką stawiają ich anglojęzyczni koledzy (niekoniecznie związani z Sharifianowską lingwistyką kulturową). W szczególności omawia dwa z nich: problem miejsca i roli tekstów tłumaczonych w programie rekonstrukcji JOS (co podnosił James Underhill) oraz rozumienie samej koncepcji językowego obrazu świata (linguistic worldview) w lubelskiej etnolingwistyce i anglojęzycznej Cultural Linguistics.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Lingwistyka kulturowa

Autorzy:

Sharifian, Farzad

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/611730.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Cultural Linguistics
linguistic anthropology
cultural conceptualisations
cultural models
cultural cognition
lingwistyka kulturowa
antropologia lingwistyczna
konceptualizacja kulturowa
modele kulturowe
poznanie kulturowe

Opis:

According to the author, Cultural Linguistics (necessarily capitalised) is a multidisciplinary area of research on the relationhsip between language, culture, and cognition. Following Palmer, the author locates Cultural Linguistics in the vicinity of cognitive linguistics (with its image schemas, conceptual metaphors, and cognitive structures) and linguistic anthropology (which includes Boasian linguistics, ethnosemantics, and ethnography of speaking). The common platform for Cultural Linguistics, linguistic anthropology, and cognitive linguistics is an exploration of cultural models, which belong to the broader category of cultural conceptualisations. Recently Cultural Linguistics has incorporated insights from such areas as complexity theory or the notion of distributed cognition, enriching its own understanding of cultural cognition. Three areas of application of Cultural Linguistics are discussed: investigation of world Englishes, diagnosing causes of misunderstandings in intercultural communication, and identifiying cases of linguistic manipulation in the use of metaphors in political discourse.
Lingwistyka kulturowa (ang. Cultural Linguistics) to według autora multidyscyplinarny obszar badań nad relacją między językiem, kulturą i poznaniem. Za Palmerem autor sytuuje  lingwistykę kulturową w bliskości lingwistyki kognitywnej (która operuje pojęciami  schematów wyobrażeniowych,  metafor pojęciowych i struktur poznawczych)  i antropologii lingwistycznej (w ramach której mieści się  lingwistyka w stylu Franza Boasa, etnosemantyka i etnografia mówienia). Wspólną płaszczyznę zainteresowań lingwistyki kulturowej, antropologii lingwistycznej i lingwistyki kognitywnej tworzą modele kulturowe przynależne do szerszej kategorii konceptualizacji kulturowych. Ostatnio lingwistyka kulturowa korzysta z nowych podejść badawczych, takich jak teoria systemów złożonych lub koncepcja poznania rozproszonego i wzbogaca swoje rozumienie poznania kulturowego.  Autor  w kolejności omawia  trzy obszary zastosowań lingwistyki kulturowej: do badania  odmian angielszczyzny, do diagnozowania przyczyn  nieporozumień w komunikacji międzykulturowej, do ujawniania manipulacji językowej w sposobie posługiwania się metaforami w dyskursie politycznym.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

"Myśli nawiedzające mnie na ruchliwych ulicach" Wisławy Szymborskiej: Idiosynkratyczność użytkownika języka w ujęciu językoznawstwa kognitywno-kulturowego

Autorzy:

Stadnik, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/607910.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

cognitive-cultural linguistics, conceptual integration theory, iconicity
ikoniczność, językoznawstwo kognitywno-kulturowe, teoria integracji pojęciowej

Opis:

The paper addresses the cognitive-cultural aspects of the uniqueness of a literary work. In adopting the perspective of cognitive-cultural linguistic, we explore the issue of creativity in linguistic usage. Using the conception of grounded cognition, we investigate how the uniqueness of a literary work of art is shaped by the interaction between the author and the physical/social-cultural environment. In the paper, we discuss selected research problems from the field of social cognition, indicating the idiosyncratic nature of social perception and categorisation. In doing so, we show how the inherently limited cognitive skills of the individual affect the outcome of the categorisation process. Using insights from the conceptual blending theory, we discuss the panchronic aspects of human interaction mediated by language. In this way, we also highlight the panchronic nature of the ad hoc category created by Wisława Szymborska in her poem Thoughts That Visit Me on Busy Streets.
W artykule podjęto zagadnienie kognitywno-kulturowych podstaw niepowtarzalności dzieła literackiego w ujęciu językoznawstwa kognitywno-kulturowego, a zwłaszcza zagadnienie kreatywnego użycia językowego. Przy powołaniu się na koncepcję poznania zakotwiczonego, wedle której procesy poznawcze uwarunkowane są nie tylko ludzkim ucieleśnieniem, ale również interakcją jednostki ze środowiskiem fizycznym/społeczno-kulturowym, pokazano wpływ usytuowania na przejawy kreatywności językowej autora utworu literackiego. W publikacji omówiono wybrane problemy poznania społecznego, ze wskazaniem nieuchronnie idiosynkratycznego sposobu dokonywania przez podmiot kategoryzacji społecznej. Analiza powyższych zagadnień na przykładzie wiersza Wisławy Szymborskiej Myśli nawiedzające mnie na ruchliwych ulicach pozwala na wskazanie potencjalnych źródeł ograniczeń poznawczych, zmniejszających trafność spostrzegania i kategoryzacji obiektów w rzeczywistości społecznej. Zagadnienie poznania społecznego staje się punktem wyjścia do analizy sposobu tworzenia przez noblistkę umysłu fikcyjnego konceptualizatora, przy wskazaniu śladów właściwej autorce aktywności poznawczej, naznaczonej niepewnością jeśli chodzi o zrozumienia złożonego świata interakcji międzyludzkich. Wskazana została dynamiczna natura wyłaniania się struktur poznawczych, pojawiających się w kontekście codziennych relacji interpersonalnych. Pokazano również sposób, w jaki Szymborska tworzy społeczną kategorię ad hoc oraz strukturę tej kategorii uwarunkowaną niepowtarzalnym sposobem konstruowania świata przez noblistkę.

Źródło:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2017, 35, 2
0239-426X

Pojawia się w:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

The cross-cultural conceptualization of ‘I’m lovin’ it’ between English and Polish

Autorzy:

Waliński, Jacek Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2083378.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

love
emotions
re-conceptualization
approximation
Cultural Linguistics
miłość
emocje
re-konceptualizacja
aproksymacja
Lingwistyka kulturowa

Opis:

This study discusses the cross-cultural re-conceptualization of the slogan ‘I’m lovin’ it’, popularized in Poland by a global fast-food restaurant chain, which occurs in the inter-linguistic transfer between English and Polish. The analytical framework for the study is provided by Cultural Linguistics and the Re-conceptualization and Approximation Theory. The analysis is based on proposals submitted by 45 translators asked to come up with a Polish equivalent of the slogan. The results indicate that because the semantic networks for the meaning of love do not overlap between English and Polish perfectly, attempts at the cross-cultural transfer of the slogan can be approached only as more or less accurate approximations of the original meaning constructed according to culture-specific norms, expectations, and attitudes.
Artykuł omawia międzykulturową re-konceptualizację znaczenia sloganu ‘I’m lovin’ it’, spopularyzowanego w Polsce przez międzynarodową sieć restauracji, jaka zachodzi między językiem angielskim i polskim z perspektywy Lingwistyki kulturowej oraz Teorii re-konceptualizacji i aproksymacji. Przedstawiona analiza została oparta na propozycjach przekładu zaproponowanych przez 45 rodzimych użytkowników języka polskiego. Uzyskane rezultaty wskazują, że ponieważ sieci semantyczne dla znaczenia czasownika ‘love’ w języku angielskim i znaczenia czasownika ‘kochać’ w języku polskim nie do końca się pokrywają, próby przeniesienia znaczenia tego sloganu na język polski można traktować jednie jako mniej lub bardziej trafne aproksymacje oryginalnego znaczenia według norm, oczekiwań i postaw funkcjonujących w kulturze docelowej.

Źródło:

Kwartalnik Neofilologiczny; 2018, 4; 517-530
0023-5911

Pojawia się w:

Kwartalnik Neofilologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

O kulturowych relacjach między wybranymi nazwami geja

Autorzy:

Nowak, Tomasz Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/611358.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

sociolect
slang
gay
homosexuality
gay culture
cultural linguistics
socjolekt
gej
homoseksualność
kultura gejowska
lingwistyka kulturowa

Opis:

The article is a contribution to research on the sociolect of Polish gays and the lexis of homosexuality. In it, a comparison is made between selected Polish terms for homosexual men (ciota and ciepły) with semantically equivalent terms in some European languages English, German, French, Italian, Czech, Slovak, and Slovene. By studying relationships between the lexemes and their derivatives, with account being taken of the aspects of (covertly developing) culture, a network of links between these units is revealed. This illustrates the idea of (a degree of) linguistic unification of the gay community regardless of nationality.
W artykule (stanowiącym przyczynek do badań socjolektu polskich gejów i słownictwa z pola leksykalnego homoseksualności) autor porównuje wybrane w języku polskim nazwy mężczyzn o homoseksualnej orientacji (ciota i ciepły) z tożsamymi semantycznie nazwami w wybranych językach indoeuropejskich, tj. angielskim, niemieckim, francuskim, włoskim, czeskim, słowackim i słoweńskim. Badając relacje między wskazanymi wyżej leksemami wraz z ich derywatami, przy jednoczesnym uwzględnieniu wpływających nań elementów (kształtującej się w ukryciu) kultury, autor pokazuje zachodzące między nimi wzajemne powiązania, potwierdzające pewien stopień językowej unifikacji społeczności gejów niezależnie od ich narodowości.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Wykładniki emocji w blogach ojcowskich (przyczynek do lingwistyczno-kulturowych badań nad współczesnym obrazem mężczyzny)
Exponents of Emotions in Father’s Blogs [a Contribution to Linguistic and Cultural Research on the Modern Image of a Man]

Autorzy:

Suska, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/636204.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

cultural linguistics
gender stereotype
stereotype of the male
emotions
father’s blogs
exponents of male emotions

Opis:

The aim of the presented analysis is to show the exponents of excitement in the online genre – father’s blogs. Men’s parenting blogs reflect changes in the field of parenting, where father begins to appear – as an active and participating. This role goes beyond the stereotype of the male and the previous experience of fathers – both media and private. Therefore, the paternal narrative in blogs is for linguists valuable research material, that shows, among others, different aspects of male emotionality and ways to verbalize it. The emotional component of father`s image is created by means expressing feelings (not naming them), polyfunctional, used in unusual combinations and contexts.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2015, 9; 109-121
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Lingwistyka kulturowa i kulturoznawcza. Od Humboldta do dyskursu
Cultural Linguistics: From Humboldt to Discourse

Autorzy:

Kusse, Holger

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2096031.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski

Tematy:

cultural linguistics
discourse
discourse-sensitive linguistics
Humboldt and Humboldtianism
varieties
Russian
lingwistyka kulturoznawcza
dyskurs
dyskursologicznie zorientowana lingwistyka
Humboldt i humboldtyzm
odmiany
język rosyjski

Opis:

The combination of linguistics and cultural analysis leads back to Wilhelm von Humboldt’s concept of linguistic worldview. In it, a direct connection between thinking and speaking (in a particular ethnic or national language) is presupposed, thus implying the influence of languages on cultures. In contrast to this postulate of the unity of languages and cultures, discourse-sensitive linguistics shows the diversity of varieties within ethno- or national-language-demarcated cultures. Linguistics in cultural studies thus escapes the danger of hypostasis of languages and cultures and methodologically becomes an integrative linguistics in which systemic, pragma- and sociolinguistic methods can be incorporated. Discourse-sensitive cultural linguistics analyzes cultures according to thematic and, above all, institutional discourses (of politics, religion, law, economics, science, etc.) and examines language use down to the level of individual utterances and their linguistic microstructures within the framework of these discursive macro levels. Another type is perlocutionary discourses which almost exclusively aim at the effect of communicative actions: advertising, propaganda, scandalous discourses etc. Discourse types are shown by Russian examples, especially the Russian national hymn, the provocative performances of the group Pussy Riot as an example of scandalous discourses, and state patriotic education as an example of propaganda discourses.
Badania lingwistyczne, które stawiają sobie za cel analizę kulturową, odwołują się do koncepcji językowego obrazu świata Wilhelma von Humboldta. Koncepcja ta zakłada istnienie bezpośredniego związku między myśleniem a mówieniem (w danym języku etnicznym lub narodowym), co również implikuje wpływ języków na kultury. W przeciwieństwie do postulatu zakładającego jedność/homogeniczność języków i kultur lingwistyka zorientowana dyskursologicznie zwraca uwagę na fakt, że kultury i ich języki są zróżnicowane. W ten sposób lingwistyka kulturoznawcza chce uniknąć niebezpieczeństwa hipostazy języków i kultur, a jednocześnie staje się w ujęciu metodologicznym lingwistyką integrującą, która uwzględnia metody z zakresu analizy systemu języka, jak i z zakresu pragma- oraz socjolingwistyki. Lingwistyka kulturoznawcza zorientowano dyskursologicznie porządkuje kultury według dyskursów tematycznych, a także instytucjonalnych (dyskursy polityki, religii, prawa, ekonomii, nauki itp.) oraz bada użycie języka aż do poziomu wypowiedzi indywidualnych i ich językowych mikrostruktur przez pryzmat ich funkcji w dyskursie. Innym rodzajem są dyskursy perlokutacyjne, które niemal wyłącznie dążą do wywołania u odbiorcy określonego efektu: reklama, propaganda, dyskursy skandalu itp. Istotę wymienionych rodzajów dyskursu pokazano na przykładach pochodzących z rosyjskiego obszaru językowo-kulturowego, w szczególności na przykładzie hymnu narodowego Rosji, prowokacyjnych wystąpień grupy Pussy Riot, które uznajemy za przykład dyskursów skandalu, oraz państwowej edukacji patriotycznej uchodzącej za przykład dyskursów propagandowych.

Źródło:

tekst i dyskurs - text und diskurs; 2020, 13; 149-173
1899-0983

Pojawia się w:

tekst i dyskurs - text und diskurs

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Medialny obraz dziecka i dzieciństwo w portalach parentingowych mama:Du i dad:Hero
Media portrayals of the child and childhood on online parenting sites mama:Du and dad:Hero

Autorzy:

Trysińska, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/40494500.pdf

Data publikacji:

2024

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

medialne obrazy
rola społeczna
dzieciństwo
lingwistyka kulturowa
profile pojęciowe
media portrayals
social role
childhood
cultural linguistics
conceptual profiles

Opis:

Obserwacja życia społecznego w Polsce w pokazuje powolne, ale systematyczne zmiany w funkcjonowaniu rodziny. Zmiany te widoczne są w sprawowaniu ról ojca i matki, a także roli dziecka. Istotną rolę w propagowaniu obrazu dziecka w nowoczesnej, posttradycyjnej rodzinie odgrywają media. Celem artykułu jest zrekonstruowanie medialnego obrazu dziecka i dzieciństwa. Materiał badawczy stanowią tytuły i lidy tekstów prasowych zamieszczonych w dwóch serwisach internetowych „dad: Hero” i „mama:Du”. Podstawą metodologiczną są założenia lingwistyki kulturowej i procesy profilowania pojęć. Szczegółowej analizie poddano fasety: dziecko wyczekiwane a dziecko niechciane, dziecko angażujące a dziecko absorbujące, dziecko jako źródło wydatków, dziecko zagrożone. W badanym materiale nie odnotowano tekstów, które pokazywałyby dziecko radosne, beztroskie. Wynika to z poradnikowej funkcji omawianych serwisów. Analiza pokazuje, że dziecko, które jest członkiem postmodernistycznej rodziny, organizuje jej życie, jest źródłem zarówno pozytywnych, jak i negatywnych emocji, jest osobą, o którą należy się troszczyć, a także należy się o nią bać. Dziecka można zarówno pragnąć, jak i można go nie chcieć. Od dziecka trzeba też czasami odpocząć. Jest to zgodne z modelem nowoczesnej rodziny, dla której ważne są potrzeby wszystkich jej członków.
The observation of social life in Poland reveals slow but systematic changes in the functioning of families. These changes are observable in the roles of fathers and mothers, as well as the role of a child. Media play a significant role in promoting the image of a child in a modern, posttraditional family. The article aims to reconstruct the media image of the child and childhood. Research material consists of titles and headlines of press texts published on two websites: dad:Hero and mama:Du. The methodological basis employs the assumptions of cultural linguistics and the processes of concept profiling. Detailed analysis focused on facets such as the expected child vs. unwanted child, the engaging child vs. demanding child, the child as a source of expenses, and the threatened child. In the material examined, no texts portrayed the child as happy or carefree. This fact is due to the self-help and guidance functions of the websites in question. The analysis reveals that a child, a member of a post-modernist family, organizes their life, serves as a source of both positive and negative emotions, and is a person to be taken care of, but also to be feared. A child can be both desired and unwanted. Sometimes, one needs to take a break from the child. This image of childhood corresponds to the modern family model, where the needs of all its members are important.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2024, 815, 6; 52-67
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Człowiek wobec Boga w wierszach nauczycielek-poetek z Pomorza (konceptualizacje językowe)
Man towards God in the poems of female poet-teachers from Pomerania (language conceptualizations)

Autorzy:

Kępka, Izabela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2087112.pdf

Data publikacji:

2021-10-23

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny

Tematy:

językoznawstwo kulturowe
językowa kreacja Boga
relacje człowiek – świat transcendentny
cultural linguistics
linguistic creation of God
human-transcendent world relations

Opis:

Celem artykułu jest ukazanie językowej kreacji Boga oraz stosunku człowieka do Najwyższego w poezji trzech nauczycielek-poetek mieszkających i pracujących na Pomorzu: Małgorzaty Borzeszkowskiej, Hanny Glok-Lejk i Anny Halasz. W tekście wykorzystano fragmenty 25 utworów, które pokazują analizowane konceptualizacje. Językowa kreacja Boga i relacji człowiek – Bóg w utworach nauczycielek-poetek z Pomorza wykorzystuje prosty język i słownictwo potoczne. Zastosowanie takiego języka podkreśla bliskość człowieka i Boga, ale pokazuje też słabą wiarę człowieka. Bóg ukazany jest jako zawsze obecny w życiu człowieka ze swoją miłością i troską. Człowiek wątpiący nie dostrzega tej obecności, człowiek kroczący drogą wyznaczoną przez Pana realizuje powołanie codzienną pracą, dążąc do Boga aż do ostatecznego zjednoczenia z Najwyższym.
The aim of the article is to show the linguistic creation of God and the relationship of man towards him in the poetry of three female poet-teachers who live and work in Pomerania: Małgorzata Borzeszkowska, Hanna Glok-Lejk and Anna Halasz. The text uses fragments of 25 works of those poets that show the analysed conceptualisations. The linguistic creation of God and the relationship between man and God in the works of female poet-teachers from Pomerania uses simple language and colloquial vocabulary. The use of such a language emphasises the closeness of man and God, but also shows the weak faith of man. God is shown as always present in human life with his love and care. A man who doubts, does not perceive this presence, a man who follows the path appointed by the Lord, realises his vocation by daily work, striving for God until the fi nal union with the Supreme.

Źródło:

Język - Szkoła - Religia; 2021, 16; 31-44
2080-3400

Pojawia się w:

Język - Szkoła - Religia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Obraz wysokogórskiej przyrody w sonetach tatrzańskich Wincentego Byrskiego
The Picture of High Mountain Nature in the Tatra Sonnets by Wincenty Byrski

Autorzy:

Olma, Marceli

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/459467.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

lingwistyka kulturowa
poetycki obraz świata
leksyka przyrodnicza
regionalizmy
archaizmy
cultural linguistics
poetic image of the world
nature lexis
regionalisms
archaisms

Opis:

This analysis is based on an unpublished collection of 25 sonnets written by Wincenty Byrski one hundred years ago. They are devoted to the Tatra subject matter. The author of the article, applying the methods of cultural linguistics, discusses the descriptions of the mountain nature in the poetic language of W. Byrski. The research is focused on the toponyms, the lexis referring to different rock formations, watercourses, animated nature, atmospheric phenomena and the elements. Simultaneously, the author comments on the solemnly marked lexis, archaisms, regional expressions and comparative structures used by the poet.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 130-145
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Etnografia jako zaniedbana metoda w lingwistyce indukcyjnej

Autorzy:

Palmer, Gary B.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/611402.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

grammar
scenarios
ethnography
cultural linguistics
linguistic frames
Tagalog
ChiShona
gramatyka
scenariusze
etnografia
lingwistyka kulturowa
ramy językowe, język tagalog, język shona

Opis:

Finding a productive scientific perspective on the relation between grammar and culture can be difficult, as is shown by the decades old debate on the so called “Sapir-Whorf hypothesis”. It is proposed that linguistic research should make more systematic use of ethnography as a source of meanings entrenched in grammar. The cases presented illustrate how grammatical constructions are defined by cultural schemas, scenarios, and models; how non-linguistic (colinguistic) data resolve old problems in grammatical analysis. A potentially controversial claim is put forward that data on an archaic way of life provide clues to the nature of proto grammar. The cases examined include (1) a study of the global relations between language and culture implied by code-switching, (2) a fine-grained analysis of a semantic network that defines a compound affix, (3) the use of native language definitions to define a cultural model of sequences of thinking, feeling, and acting, (4) the use of previously published ethnographies to discover correspondences of cultural models to classes in classifier systems, and (5) the culture of a species of archaic human known to us only through archaeology and paleontology and the possible influences of this culture on the structure of proto grammar.
Autor wychodzi od stwierdzenia, że wypracowanie skutecznego podejścia do badania relacji między gramatyką a kulturą może być trudne, o czym świadczą dziesięciolecia dyskusji nad tzw. „hipotezą Sapira–Whorfa”. Stawia tezę, iż badania językoznawcze powinny w sposób bardziej metodyczny korzystać z etnografii jako źródła znaczeń zawartych w gramatyce.Przedstawia przykłady tego, jak konstrukcje gramatyczne kształtowane są przez kulturowe schematy, scenariusze i modele; pokazuje, w jaki sposób uwzględnienie danych pozajęzykowych (przyjęzykowych) rozwiązuje stare problemy analizy gramatycznej; proponuje być może kontrowersyjny pogląd, iż dane dotyczące sposobu życia u przodków homo sapiens dostarczają wskazówek co do natury protogramatyki. Omawiane przypadki obejmują: (1) relacje między językiem i kulturą w sytuacjach code-switching; (2) szczegółową analizę sieci semantycznej wiązanej ze złożonym formantem; (3) definiowanie modelu kulturowego obejmującego sekwencje myślenia, czucia i działania; (4) wykorzystanie wcześniej publikowanych opisów etnograficznych do odkrywania odpowiedniości między modelami kulturowymi a kategoriami w systemie klasyfikatorów nominalnych; (5) kulturę jednego z prehistorycznych gatunków człowieka znana nam wyłącznie z odkryć archeologicznych i paleontologicznych oraz jej możliwy wpływ na protogramatykę języka.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Использование языковой игры для развития межкультурной компетенции у студентов-поляков
Application of language games in teaching Russian to Polish students in order to shape intercultural competence
Zastosowanie gry językowej w nauczaniu języka rosyjskiego polskich studentów w celu kształtowania kompetencji międzykulturowej

Autorzy:

Anchimiuk, Olga
Michaluk, Maryna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1896675.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

język rosyjski jako obcy
lingwistyka kulturowa
kompetencja międzykulturowa
gra językowa
Russian as a foreign language
cultural linguistics
intercultural competence
language games

Opis:

Wzajemne kontakty przedstawicieli różnych kultur często prowadzą do powstania trudności komunikacyjnych. W artykule podjęto próbę zweryfikowania gry językowej, która w procesie komunikacji międzykulturowej odzwierciedla niepowtarzalność języka i kultury narodowej. Autorzy, w oparciu o podejście lingwistyki kulturowej, proponują różnorodne formy i sposoby pracy dydaktycznej z wykorzystaniem dowcipów, zagadek, anegdot i aforyzmów. W rezultacie przeprowadzonych badań powstał szereg różnorodnych ćwiczeń dydaktycznych, które pomagają zrozumieć sens i istotę gry językowej. Jednocześnie zaproponowane zadania zostały skonstruowane w taki sposób, aby pomagały uczącym się rozwijać kompetencję międzykulturową, ponieważ jej opanowanie pozwala unikać trudności w relacjach z przedstawicielami innych języków i kultur.
Mutual contacts between representatives of different cultures often lead to communication difficulties. The article attempts to verify language games which in the process of intercultural communication reflect the uniqueness of the national language and culture. The authors, on the basis of the cultural linguistic approach, offer various forms and ways of didactic work using jokes, puzzles, anecdotes and aphorisms. Teaching to understand the meaning of language games, which occupy an important place in everyday language contacts, using them in learning and teaching a foreign language, helps learners develop intercultural competence. Mastering them allows the avoidance of difficulties in relations with representatives of other languages and cultures.

Źródło:

Linguodidactica; 2020, 24; 7-17
1731-6332

Pojawia się w:

Linguodidactica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Językoznawstwo – przodująca pod względem metodologicznym dyscyplina humanistyczna

Autorzy:

Walczak, Bogusław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/679467.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

research paradigms in linguistics, Saussure, structuralism, Prague Linguistic Circle, cultural linguistics, communicology, communicative poetics
paradygmaty badawcze językoznawstwa, Saussure, strukturalizm, szkoła praska, językoznawstwo kulturowe, komunikologia, poetyka komunikacyjna

Opis:

The author demonstrates that since the times of Saussure, linguistics has affected other humane disciplines in the sphere of methodology. Above all, it shaped the methodologies of literary studies (especially poetics), but also the theory of culture, cultural anthropology, ethnography, ethnology, and sociology. According to the author, the external influence of the transformational-generative paradigm was relatively the weakest.
Autor dowodzi, że od czasów Saussure’a językoznawstwo wywierało na płaszczyźnie metodologicznej wpływ na inne dyscypliny humanistyczne – przede wszystkim na literaturoznawstwo (zwłaszcza na poetykę), ale także na teorię kultury, antropologię kulturową, etnografię i etnologię czy socjologię. Relatywnie najsłabsze, zdaniem autora, było zewnętrzne oddziaływanie paradygmatu generatywno transformacyjnego.

Źródło:

Artes Humanae; 2016, 1
2449-6340

Pojawia się w:

Artes Humanae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

O aktualnych zadaniach etnolingwistyki

Autorzy:

Bartmiński, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/611559.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

cultural linguistics
culture in language
Etnolingwistyka
EUROJOS
Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours
cultural concepts
lingwistyka kulturowa
kultura w języku
„Etnolingwistyka”
Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów
koncepty kulturowe

Opis:

This article is the voice of Etnolingwityka’s editor-in-chief on the current tasks of ethnolinguistics as a scholarly subdiscipline, as well as of the journal. According to the author, of the two foundations of Slavic ethnolinguistics mentioned by Nikita Tolstoy (i.e., its pan-Slavic character and the unity of language and culture) it is mainly the latter that has preserved its topicality: language is the source of knowledge about people and human communities, as well as the basis for building one’s identity (individual, national, regional, professional). The agenda of cultural linguistics has been followed by the contributors to the present journal and its editorial team with a focus on various genres of folkore, the problems of the linguistic worldview, and in recent issues with studies on the semantics of selected cultural concepts (family, democracy, equality, otvetstvennost’, etc.). Ethnolinguistic research of this sort, seeking “culture in language” (i.e. in the semantic layer of linguistic forms), render ethnolinguistics (especially in its cognitive variant) close to Western cultural or anthropological linguistics. When Slavic ethnolinguistics, being treated as a cultural linguistics, focuses on the semantics of value terms, it stands a good chance of engaging in a dialogue with Western anthropological linguistics and contributing original insights to the common body of research on values. A specific proposal in this direction is the international project EUROJOS.
O aktualnych zadaniach etnolingwistyki jako subdyscypliny badawczej i rocznika o tej nazwie  („Etnolingwistyka”  1988–2015) wypowiada się  redaktor naczelny pisma. Uważa, że z dwóch zasad,  które u podstaw etnolingwistyki słowiańskiej stawiał Nikita Tołstoj – wymiar ogólnosłowiański i jedność języka i kultury – aktualność  zachowała głównie ta druga zasada, tj. traktowanie języka jako źródła wiedzy o człowieku i społeczności  i podstawy budowania własnej tożsamości  (indywidualnej, narodowej, regionalnej, zawodowej). Program  lingwistyki kulturowej był realizowany przez redakcję rocznika i autorów piszących na jego łamach w latach 1988–2015 z nastawieniem na różne gatunki folkloru, na problemy językowego obrazu świata, w ostatnich numerach pisma – na studia szczegółowe dotyczące semantyki wybranych  konceptów kulturowych (rodzina, demokracja, równość, otvetstvennost’ itp.). Tak uprawiane badania etnoligwistyczne – szukające „kultury w języku”, w semantycznej warstwie  form językowych – zbliżają etnolingwistykę  (zwłaszcza w jej wariancie kognitywnym)  do zachodniej lingwistyki kulturowej. Etnolingwistyka słowiańska traktowana jako lingwistyka kulturowa, obierając za wyróżniony  przedmiot swoich zainteresowań  semantykę nazw wartości, ma szanse wejść w partnerski dialog z zachodnią lingwistyką antropologiczną i wnieść do wspólnych badań nad wartościami swój oryginalny wkład. Propozycją ram dla takiego dialogu jest międzynarodowe konwersatorium etnolingwistyczne  EUROJOS.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Językowy autoportret malarza orientalisty w listach prywatnych Stanisława Chlebowskiego
Linguistic Self-Portrait of an Orientalist Painter in Private Letters of Stanisław Chlebowski

Autorzy:

Olma, Marceli

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/459290.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Stanisław Chlebowski
korespondencja prywatna
język potoczny
lingwistyka kulturowa
idiolekt, językowy obraz świata
private letters
colloquial language
cultural linguistics
idiolect
linguistic picture of the world

Opis:

The considerations set out in the article are the reason for the studies on idiolects of extraordinary creative persons of the past ages. The basis for the study is 487 private letters of a Sultan’s painter – Stanisław Chlebowski (1835–1884), sent to the family settled in Krakow, and J.I. Kraszewski, living in Drezno. The aim of the discussion is the analysis of a linguistic layer of correspondence, including especially the lexical part and phraseology, which allow for a reconstruction of the artist-painter self-portrait – his self-assessment of own works, attitude towards art, creative work, signs of everyday life and social contacts of the sender. The examined means of linguistic discourse externalize the internal states of the writer, his emotional and evaluative attitude towards the presented content, especially himself.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 206-218
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Onimiczny obraz świata w tłumaczeniu poprzez język trzeci na przykładzie antroponimów w zbiorze „Zbieracz porostów” autorstwa Zhang Weia
An onymic image of the world in translation via a third language on the example of anthroponyms in the collection of stories „Baummoos pflücken” (lit. “The Lichen Collector”) by Zhang Wei

Autorzy:

Grotek, Edyta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1928126.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

antroponimia
lingwistyka kulturowa
antroponimy chińskie
językowy obraz świata
onimiczny obraz świata
anthroponomastics
cultural linguistics
chinese anthroponyms
linguistic image of the world
onymic image of the world

Opis:

Artykuł sygnalizuje problem zakodowanego w nazwach własnych językowego obrazu świata i jego przekładu. Chińskie onimy i ich formy adresatywne przekazują odbiorcy informacje o wzajemnych relacjach między mówiącym a nazywanym, rysując tym samym szerszy obraz relacji społecznych w małych wspólnotach językowych i kulturowych. Przekład tych onimów na język obcy z zachowaniem ich funkcji społecznej jest wyzwaniem dla tłumacza. Jako egzemplifikację autorka wybrała przekład chińskiego zbioru opowiadań na język polskim za pośrednictwem języka niemieckiego, co temat komplikuje, wprowadzając dodatkową płaszczyznę koherencji. Nawiązując do teorii JOSu oraz nazw własnych w ogóle dokonano krytycznej analizy konkretnego tłumaczenia utworów pod kątem przekładu onimów i ich potencjału przekazania obrazu świata, z naciskiem na przekaz funkcji społecznej nazw własnych w języku docelowym. Uwzględniono także wpływ onimów i ich konsekwentnego potraktowania w przekładzie na spójność badanego tekstu.
The onymic image of the world in a translation through an intermediary language as exemplified by the anthroponyms in a collection of short stories “Baummoos pflücken” (lit. “The Lichen Collector”) by Zhang Wei.The article addresses the issue of the linguistic image of the world — reflected in proper names — and of its translation. Chinese onyms and their related forms of address contain information about mutual relations between the speaker and the named object, thus offering a better insight into social relations in small language and cultural communities. The challenge for the translator is not only to translate these onyms, but also to preserve their social function in the text. This has been exemplified in the article by a translation of a collection of short stories from Chinese to Polish through German, where the intermediary language adds another coherence layer. The theory of the linguistic image of the world and proper names per se are a starting point for a critical analysis of this specific translation in view of the translation of onyms and of their potential for conveying the image of the world. Emphasis is placed on the transfer of the social functions of onyms into the target language. The influence of onyms and of their consistent treatment in the translation on the coherence of the studied text has also been taken into account.

Źródło:

Onomastica; 2020, 64; 193-209
0078-4648

Pojawia się w:

Onomastica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

On the Principles and Postulates of Cultural Linguistics (as Exemplified by a Definition of WORK)
O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)

Autorzy:

Bartmiński, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1192807.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

cultural linguistics
“Language and Culture” series"
journal Etnoli:gwistyka
Lublin cognitive ethnolinguistics
linguistic worldview
cultural concept PRACA/work
lingwistyka kulturowa
seria Język a Kultura
rocznik Etnolingwistyka
lubelska etnolingwistyka kognitywna
językowy obraz świata
koncept kulturowy
PRACA

Opis:

The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of culturallinguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polishnational culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and apublication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal“Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewedin cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part threepresents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitiveethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition,viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing,conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application ofthis theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.
Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a Kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika Etnolingwistyka w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualizujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 2; 1-35
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Направления исследований национально-культурного своеобразия белорусских пословиц (конец ХІХ – начало ХХІ века): методология, проблемы, перспективы (часть 1)
Kierunki badań nad narodowo-kulturową swoistością białoruskich przysłów (koniec XIX–początek XXI wieku): metodologia, problemy, perspektywy (część 1)
Directions of research into the national-cultural specificity of Belarusian proverbs (late 19th – early 21st centuries): methodology, problems, perspectives (Part 1)

Autorzy:

Petrushevskaia, Julia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2127826.pdf

Data publikacji:

2022-02-03

Wydawca:

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Tematy:

белорусский язык
паремиология
пословица
национальная специфика
этимология
этнолингвистика
лингвокультурология
лингвострановедение
język białoruski
paremiologia
przysłowie
specyfika narodowa
etymologia
etnolingwistyka
lingwokulturologia
lingwokrajoznawstwo
Belarusian language
paremiology
proverb
national specificity
etymology
ethnolinguistics
cultural linguistics
language and cultural studies

Opis:

Определены основные направления изучения национально-культурного своеобразия пословиц в белорусском языке в период с конца XIX – начала XXI вв. Лингвокультурологические исследования белорусских пословиц немногочисленны и часто не отделяются от изучения национальной картины мира в белорусских фразеологизмах. Лингвострановедческое описание национально--культурной специфичности белорусских пословиц основывается на результатах этимологических, этнолингвистических и лингвокультурологических исследований, поэтому автоматически перенимает все их недостатки. Все рассмотренные исследования реализуются на разном по объёму и качественных свойствах пословичном материале, имеют различную степень репрезентативности, характеризуются неодинаковой эффективностью. Тем не менее, содержание существующих разноаспектных исследований белорусских пословиц позволяет разработать методологию определения национально-культурной специфики пословичного фонда белорусского языка. Рассмотрены новейшие попытки и перспективы описания лингвокультурного своеобразия белорусских пословиц.
Określono główne kierunki badań narodowo-kulturowej swoistości przysłów w języku białoruskim w okresie od końca XIX do początku XXI wieku. Badania etymologiczne mają na celu identyfikację właściwych białoruskich przysłów, odzwierciedlających narodowo-kulturową specyfikę języka białoruskiego jako całościowych znaków językowych. Większość etymologii białoruskich przysłów nie zawsze jest dokładna, ponieważ przeważnie ignorują one obcy materiał przysłowiowy. Badania etnolingwistyczne białoruskich przysłów dotyczące metodologii i wyników są nadal ściśle związane z badaniami realiów etnograficznych w paremiach jako gatunku ustnej sztuki ludowej, dlatego częściej postrzegane są w sferze folklorystyki niż językoznawstwa. Lingwokulturowe badania białoruskich przysłów są nieliczne i często nie są oddzielane od analizy narodowego obrazu świata w białoruskich frazeologizmach. Lingwokrajoznawczy opis specyfiki narodowo-kulturowej przysłów białoruskich opiera się na wynikach badań etymologicznych, etnolingwistycznych i językowo-kulturowych, dlatego automatycznie przejmuje wszelkie ich niedoskonałości. Wszystkie rozpatrzone badania są realizowane na materiale przysłowiowym o różnej objętości i właściwościach jakościowych, mają różny stopień reprezentatywności i charakteryzują się różną skutecznością. Niemniej jednak treść istniejących wieloaspektowych badań białoruskich przysłów pozwala na opracowanie metodologii określania narodowo-kulturowej specyfiki przysłowiowego zasobu języka białoruskiego. Rozważono najnowsze próby i perspektywy opisu językowo-kulturowej oryginalności białoruskich przysłów.
The main research directions of studying the national and cultural specificity of proverbs in the Belarusian language in the period from the end of the 19th century to the beginning of the 21st century are discussed. Linguocultural studies of Belarusian proverbs are few and often not separated from the study of the national picture of the world in Belarusian phraseologisms. The linguistic and cultural description of the national--cultural originality of Belarusian proverbs is based on the results of etymological, ethnolinguistic and cultural linguistics studies, therefore it automatically adopts all their imperfections and limitations. All the studies mentioned are carried out on proverbial material of different volume and qualitative properties, have a different degree of representativeness, and are characterized by different effectiveness. Nevertheless, the content of the various existing studies of Belarusian proverbs makes it possible to develop a methodology for determining the national and cultural specificity of the Belarusian proverbial resources. The latest attempts at, and prospects for, describing the linguocultural specificity of Belarusian proverbs are considered.

Źródło:

Językoznawstwo; 2021, 15; 147-181
2391-5137

Pojawia się w:

Językoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Adam Głaz, Linguistic Worldview(s): Approaches and Applications, New York: Routledge, 2022

Autorzy:

Underhill, James

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27805032.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

ogląd świata
vision de monde
Weltansicht
Weltanschauung
Humboldt
mentalność
perspektywa
tłumaczenie
etnolingwistyka
lingwistyka kulturowa
filozofia języka
worldviews
vision du monde
mindset
perspective
translating
ethnolinguistics
cultural linguistics
linguistic philosophy

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2022, 7, 2; 184-192
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)
On the Assumptions and Claims of Cultural Linguistics. The Case of Polish PRACA ‘work’

Autorzy:

Bartmiński, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1192509.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

lingwistyka kulturowa
seria „Język a Kultura”
rocznik „Etnolingwistyka”
lubelska etnolingwistyka kognitywna
językowy obraz świata
koncept kulturowy
praca
cultural linguistics
“Language and Culture” series
journal Etnolingwistyka
Lublin cognitive ethnolinguistics
linguistic worldview
cultural concept
PRACA/work

Opis:

Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej  w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika „Etnolingwistyka” w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualiujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.Słowa kluczowe: lingwistyka kulturowa, seria „Język a Kultura”, rocznik „Etnolingwistyka”, lubelska etnolingwistyka kognitywna, językowy obraz świata, koncept kulturowy, praca
The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of cultural linguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polish national culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and a publication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal “Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewed in cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part three presents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitive ethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition, viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing, conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application of this theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2018, 3, 1
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

«Культура пития» и её отражение в украинском языке: лексике, фразеологии и паремиологии
The "Culture of drinking" and its reflection in the Ukrainian language: lexicon, phraseology and paremiology
„Kultura picia” i jej odzwierciedlenie w języku ukraińskim: w leksyce, frazeologii i paremiologii

Autorzy:

Savchenko, Alexandr
Khmelevskiy, Mikhail

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2197243.pdf

Data publikacji:

2018-12-28

Wydawca:

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Tematy:

межкультурная коммуникация
лингвокультурология
украинская фразеология
фразеологизмы
пословицы
поговорки
национальные стереотипы
intercultural communication
cultural linguistics
Ukrainian phraseology
idioms
proverbs
national stereotypes
komunikacja międzykulturowa
lingwokulturologia
frazeologia ukraińska
frazeologizmy
przysłowia
porzekadła
stereotypy narodowe

Opis:

Алкоголь и алкогольные напитки уже давно стали неотъемлемой частью славянской культуры. Названия некоторых традиционных алкогольных напитков часто становятся своеобразным символом определённой нации, основой стереотипных представлений о ней. лексические единицы (отдельные слова и словосочетания, фразеологизмы, пословицы и поговорки), формирующие идеографическую группу «Культура пития», обнаруживаются на всех функционально-стилистических уровнях языка.В статье анализируется “алкогольный портрет” украинцев. Отдельное внимание уделяется концептуальному для украинской культуры понятию горілкa (горилка, горелка). Особо рассматривается номинация алкогольных напитков в украинском языке: разговорной речи, сленге, диалектах, а также во фразеологии.
Alcohol and alcoholic beverages have become an essential part of the Slavic culture long time ago. Often the titles of some traditional drinks have become a stereotypical national symbol of a certain country. Lexicological units (single words and expressions, idioms, proverbs and sayings) which constitute the ideographic group “The culture of drinking” can be found at every functional and stylistic level of the language. This article provides an overview of the “alcoholic portrait” of the Ukrainians. Particular attention is paid to the concept of горілкa (horilka). A special place is given to the descriptions of alcoholic drinks in Ukrainian – in colloquial speech, slang, dialects as well as in phraseology.
Alkohol i napoje alkoholowe od dawna stały się nieodłączną częścią kultury słowiańskiej. Nazwy niektórych tradycyjnych napoi alkoholowych często stają się swoistym symbolem określonego narodu, podstawą stereotypowych wyobrażeń o nim.Jednostki leksykalne (poszczególne wyrazy i połączenia wyrazowe, frazeologizmy, przysłowia i porzekadła) tworzące kategorię pojęciową „Kultura picia” występują na wszystkich funkcjonalno-stylistycznych poziomach języka. W artykule analizowany jest «portret alkoholowy» Ukraińców. Szczególną uwagę poświęcono konceptualnemu dla kultury ukraińskiej pojęciu горілкa (горилка, горелка). Oddzielnie rozpatrywana jest nominacja napojów alkoholowych w języku ukraińskim: w języku potocznym, slangu, dialektach oraz we frazeologii.

Źródło:

Językoznawstwo; 2018, 12; 109-121
1897-0389
2391-5137

Pojawia się w:

Językoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Interkulturalität – immer noch eine Herausforderung für Linguistik und Deutsch als Fremdsprache

Autorzy:

Neuland, Eva

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/700381.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Stowarzyszenie Germanistów Polskich

Tematy:

intercultural linguistics, contrastive linguistics, intercultural communication, linguistic politeness, cultural standards

Opis:

The paper discusses the perspectives of intercultural linguistics as a new paradigm of German philology. Concepts of cultural standards are critizised and deficits of cultural contrastive analysis are demonstrated as shown by the example of code mixing. It is argued that interculturality is more than cultural contrastivity and more than transculturality and furthermore that for intercultural research the analysis of language is of utmost importance. Finally the paper demonstrates that in the central subject of intercultural communication it is worth while not only looking at misunderstandings but also at the different modes of linguistic politeness.

Źródło:

Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2013, 2, 2
2353-656X
2353-4893

Pojawia się w:

Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Are Gestures of One Culture the Same as Those of the Another One? In the Search of Cross-Cultural Differences in Nonverbal Behaviour from the Perspective of Cognitive Linguistics

Autorzy:

Czubak-Wróbel, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/916826.pdf

Data publikacji:

2018-11-05

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

cultural differences
nonverbal behaviour
gestures
cognitive linguistics

Opis:

From all the examples of nonverbal behaviour it has been scientifically proved that gestures reflect human thoughts and mental operations. Gestures project meanings that are stored in image schemas. Those mental representations are shaped by culturally determined experience. The aim of this article was to delve into the issue of the cross-cultural differences in nonverbal behaviour with the par-ticular focus on gestures from the point of view of cognitive linguistics. It was also of my interest to identify and categorise gestures as regards their universal and/or culture specific nature and create a background for possible further research.

Źródło:

Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2008, 34, 1; 19-24
0072-4769

Pojawia się w:

Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Języki i kultury etniczne w Zjednoczonej Europie z historią Dyirbala w tle. Rozważania językoznawcy kognitywnego
Ethnic Cultures and Their Languages in United Europe through the Story of Dyirbal: A Cognitive Linguist’s Perspective

Autorzy:

Turewicz, Kamila

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/504760.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu

Tematy:

ethnic cultures
cognitive linguistics
cultural integration
ethnic/national language

Opis:

In view of the growing interest in the nature of culture – language interface, on the one hand, and the socio-political developments inherent in European integration processes, on the other, three issues are perhaps worth addressing for linguists and cultural studies specialists: (i) whether the evolutionary processes of cultural integration can influence the structures of ethnic/national languages; (ii) the extent to which changes in language structure may result in a loss of certain elements characteristic of the culture related to the language; (iii) what that long-term (socio-political) consequences may be as an effect of the remarkable weakening and subsequent disappearance of the elements of ethnic cultures that function as determinants of ethnic/national identity. Considering the size of this article, none of the aforementioned issues will be solved. Nevertheless, some aspects of language–culture interface are identified, while the problem of ecological interdependence between language and culture is illustrated in the case of the death of Dyirbal. Changes in Dyirbal and examples of language expressions from English and Polish illustrating the cultural imprints in language structure are discussed from the perspective of cognitive methodologies.

Źródło:

Academic Journal of Modern Philology; 2014, 3; 109-118
2299-7164
2353-3218

Pojawia się w:

Academic Journal of Modern Philology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Podstawowe problemy językoznawstwa antropologicznego
Basic Issues of Anthropological Linguistics

Autorzy:

Chruszczewski, Piotr P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1191968.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

Anthropological Linguistics
Contact Linguistics
Sociolinguistics
Pragmatics
cultural patterns
discursive practices
językoznawstwo antropologiczne
lingwistyka kontaktu
socjolingwistyka
pragmatyka
wzory kultury
praktyki dyskursywne

Opis:

“Wysiłek autora został skupiony na połączeniu zgłębiania języka ze zgłębianiem innych gałęzi antropologii, bowiem język jest najlepiej rozumiany gdy nawyki, obyczaje, instytucje, filozofia – esencja myśli urzeczywistnionej w języku – są najlepiej poznane. Badacz języka powinien zajmować się ludźmi, którzy mówią tym językiem; to właśnie było celem napisania tej książki [pracy – P.C.], zawierającej wiele odniesień do innych gałęzi antropologii”. Powell ([1877] 1880: vi)
“It has been the effort of the author to connect the study of language with the study of other branches of anthropology, for a language is best understood when the habits, customs, institutions, philosophy – the subject-matter of thought embodied in the language – are best known. The student of language should be a student of the people who speak the language; and to this end the book [paper – P.C.] has been prepared, with many hints and suggestions relating to other branches of anthropology.” Powell ([1877] 1880: vi)

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 61-73
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Dialog bułgarsko-czeski w czasopiśmie „Славянски диалози”
Bulgarian-Czech dialogue in the journale „Славянски диалози”

Autorzy:

Walczak-Mikołajczakowa, Mariola

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2193786.pdf

Data publikacji:

2022-12-27

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Slavic cultural dialogue
literary studies
linguistics
translations
słowiański dialog kulturowy
literaturoznawstwo
językoznawstwo
przekłady

Opis:

Autorka dokonuje przeglądu wydanych dotychczas 28 numerów czasopisma naukowego „Славянски диалози”. Pismo ukazuje się od roku 2004, a jego wydawca jest Wydział Filologiczny Uniwersytetu im. Paisija Chilendarskiego w Płowdiwie. Uwaga zostaje zwrócona na bohemistyczny wątek, obecny niemal we wszystkich wydanych tomach w ramach większości stałych rubryk, tworzących szkielet konstrukcyjny czasopisma. Autorka omawia też fenomen ogromnego zainteresowania kulturą czeską w Bułgarii, wyjaśniając jego przyczyny. Szczegółowo zaprezentowane są 3 tomy poświęcone zagadnieniom z zakresu kultury i literatury czeskiej.
The author reviews the 28 issues of the scientific journal „Славянски диалози” that have been published so far. The journal has been published since 2004, and its publisher is the Faculty of Philology of the University of Paisij Chilendarski in Plovdiv. Attention is drawn to the bohemian thread, present in almost all published volumes in most of the permanent columns that make up the structure of the journal. The author also discusses the phenomenon of great interest in Czech culture in Bulgaria, explaining its reasons. Three volumes are presented in detail devoted to issues in the field of Czech culture and literature.

Źródło:

Bohemistyka; 2022, 4; 611-629
1642-9893

Pojawia się w:

Bohemistyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

How research on language evolution contributes to linguistics

Autorzy:

Żywiczyński, Przemysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1121032.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

the science of language evolution
sign linguistics and gesture studies
cultural evolution
linguistic niche hypothesis
nomothetic research

Opis:

This paper illustrates a methodological approach to the design of an annotated corpus using a case study of phonetic convergences and divergences by multilingual speakers in southwestern Senegal’s Casamance region. The newly compiled corpus contains approximately 183,000 annotations of multilingual, spoken data, gathered by eight researchers over a ten year span using methods ranging from structured lexical elicitation in controlled contexts to naturally occurring, multilingual conversations. The area from which the data were collected consists of three villages and their primary languages, and yet many more contribute to the linguistic landscape. Detailed metadata inform analyses of variation, the context in which a speech act took place and between whom, the speakers’ linguistic repertoires, trajectories, and social networks, as well as the larger language context. A potential path for convergence or divergence that emerged during data collection and in building and searching the corpus is the crossroads in the phonetic production of word-initial velar plosives. Word-initial [k] emerges in one language where only [ɡ] is present in the other; the third utilizes both. The corpus design makes it feasible, not only to identify areas of accommodation, but to grasp the context, enabling a sociolinguistically informed analysis of the speakers’ linguistic behavior.

Źródło:

Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting; 2019, 5, 1; 1-34
2449-7525

Pojawia się w:

Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Wiersze jako scenariusze ćwiczeń językowych
Poem as a Scenario for Linguistic Exercises

Autorzy:

Ostasz, Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/892811.pdf

Data publikacji:

2020-08-27

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Logopedyczne

Tematy:

logopedyczny wiersz pajdialny
lingwistyka stosowana
kompetencja lingwistyczna
kompetencja kulturowa
speech therapy paedeian poem
applied linguistics
linguistic competence
cultural competence

Opis:

Artykuł przedstawia funkcjonalizację teorii paidii jako metodę aksjologii wierszy mających wyraźną sprawność zabawową, ale i zarazem edukacyjną. Analizy pozwoliły stwierdzić, że większość pajdialnych wierszy logopedycznych stanowi wyliczeniowo-repetycyjny model, ponieważ po wielokrotnym wyliczeniowym opisie danego zjawiska lub roli następuje ich powtarzanie (repetycja) w celu utrwalenia. Odnosi się też wrażenie, że znaczna część takich tekstów stanowią sylabotoniki (trocheiczne, jambiczne lub amfibrachiczne) ze stałą średniówką, rymami żeńskimi, parzystymi, przybierające mnemotechniczne własności. Częstym tematem prezentowanym w takich wierszach są zasady dotyczące: alfabetu, gramatyki i ortografii, dawniej języka greckiego czy łaciny. Wspomagają one zapamiętywanie wiedzy abstrakcyjnej, służą na przykład do ćwiczeń poznania abecadła. Są najłatwiejsze do powtarzania i zapamiętania – przysłowiowo „wpadają w ucho”, a podstawowym środkiem poetyckim bywa w nich instrumentacja głoskowa. Część z wybranych wierszy Tuwima, Kerna, Sztaudyngera, Strzałkowskiej, Dębskiego, czy Edyk-Psut nie powstała z myślą ćwiczenia systemów mowy, lecz zabawy językowej (gramatyczno-leksykalnej), w której spontanicznie (niekoniecznie zamierzenie), takim ćwiczeniom służą. Niektóre mają jednak charakter metatekstowy czy metalogopedyczny, ponieważ wprowadzają pojęcie ćwiczeń, np. systemu fonetyczno-fonologicznego lub gramatycznego oraz podpowiadają sposoby ich realizacji.
The article presents the theory of paedeia as a method of the axiology of poems having a distinctly playful character as well as an educational competence. The analyses have led to the conclusion that the majority of paedial speech therapy poems constitute the counting out model, because after a multiple of repetitious trials of a given phenomenon a permanent retention can take place. We are under the impression that most of such texts constitute sylabotonics (na: trochaic, iambic, or amphibrach) with a constant pause, feminine paedial rhymes, which take on mnemotechical properties. Frequent themes presented in such poems are the rules concerning the alphabet, grammar and orthography. They support to memorize abstract knowledge or serve, for example, to practice learning the alphabet, and so they are the easiest to repeat and remember – being “catch words” – and the figures of sound are mostly their essential poetic means. Part of the selected poems by Tuwim, Kern, Sztaudynger, Strzałkowska, Dębski, Budkiewicz, or Edyk-Psut, have not begun with a thought of practicing the systems of speech but were formed as a linguistic play (grammaticallexical), in which they serve such exercise spontaneously and not necessarily intentionally. Some of them, however, have a meta-textual or speech therapeutic element because they introduce the notion of exercise, e.g. of the phonetic-phonological or grammatical systems, and ways of their realization.

Źródło:

Logopedia; 2017, 46; 73-90
0459-6935

Pojawia się w:

Logopedia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Przekład i (bez)krytyczna analiza dyskursu
Translation and the (Un-)critical Discourse Analysis

Autorzy:

Muskat-Tabakowska, Elżbieta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1955619.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

językoznawstwo kognitywne,
kontekst
krytyczna analiza dyskursu
stereotyp
transdyscyplinarność
„zwrot kognitywny”
"zwrot kulturowy"
”cognitive turn”
cognitive linguistics
context
stereotype
critical discourse analysis
cultural turn
transdisciplinarity

Opis:

Celem artykułu jest potwierdzenie tezy, że postulat transdyscyplinarności, wysuwany w  rozważaniach dotyczących współczesnego przekładoznawstwa, znajduje uzasadnienie w zbieżności podstawowych  założeń językoznawstwa kognitywnego, krytycznej analizy dyskursu i wiedzy o przekładzie. „Zwrot kulturowy” w przekładoznawstwie, odnotowany w tym samym czasie, co „zwrot kognitywny” w nauce o języku, oznacza  możliwość wkroczenia obu dyscyplin na teren praktycznie  zarezerwowany dla badań nad krytyczną analizą dyskursu. Przełamanie niechęci lub braku zainteresowania dla sąsiednich dyscyplin  prowadzi do rozszerzenia wspólnej płaszczyzny działania. Tezę ilustruje studium przypadku: przykład tłumaczenia tekstu, o którego językowym kształcie decyduje szeroki kontekst społeczny i kulturowy.
The paper argues that the postulate of transdisciplinarity, put forward by today’s TS scholars, is justified by the convergence of basic principles and assumptions which underlie Cognitive Linguistics, Critical Discourse Analysis and Translation Studies. The “cultural turn” in TS occurred at the same time as the “cognitive turn” in linguistics; both make it possible for CL and TS to cross the boundary and enter the area traditionally occupied by CAD. Overcoming the feeling of mutual reluctance or lack of interest in the research  carried out within neighbouring disciplines would make it possible to broaden the plane shared by the scholars. As an illustration, a case study is discussed, providing a text whose linguistic shape in translation is influenced by a broad social and cultural context.

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2021, 6, 1; 162-182
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Нові перспективи підготовки українознавців
New perspectives in the training of Ukrainian philologists

Autorzy:

Biławicz, Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31343928.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

Зимова школа
Кафедра україністики
Варшавський університет
мовознавство
літературознавство
культурологія
Winter School
Department of Ukrainian Studies
University of Warsaw
linguistics
literary studies
cultural studies

Opis:

Стаття присвячена заняттям у Зимовій школі, організованій Кафедрою україністики Варшавського університету, „Україна в центрі досліджень: нові напрямки і виклики”. Лекції та консультації вели провідні фахівці у галузі мовознавства, літературознавства та культурології, а слухачами стали студенти університетів Польщі та України.
The article is dedicated to the classes in the Winter School, organized by the Department of Ukrainian Studies “Ukraine in center of investigations: new fields of study and challenges”. Classes and consultations, given by main specialists in the field of linguistics, literary and cultural studies, were enthusiastically perceived by the students of the Polish and Ukrainian universities.

Źródło:

Studia Ucrainica Varsoviensia; 2021, 9; 211-214
2299-7237

Pojawia się w:

Studia Ucrainica Varsoviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Macedonia z bliska, Polska z oddali w oczach Zuzanny Topolińskiej
Macedonia from Close Up, Poland from A Distance in The Eyes of Zuzanna Topolińska

Autorzy:

Duda, Henryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375737.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Slavic linguistics
Polska
Macedonia
Polish-Macedonian contrastive studies
trans-cultural studies
evolution of Slavonic vocabulary
językoznawstwo słowiańskie
Polska
polsko-macedońskie językosnawstwo konfrontatywne
komunikacja międzykulturowa
ewolucja leksyki słowiańskiej

Opis:

The article discusses the book Zmiana perspektywy. Gawęda nie tylko językoznawcza [Change of perspective. More than a tale of linguistics] by Zuzanna Topolińska (Cracow 2015). The author of this text emphasizes that the word gawęda [tale] in the book’s subtitle is misleading, given that, despite the style of language used in the book, Topolińska discusses important issues of a linguistic and intercultural nature. In her short essays in the first part of the book Topolińska addresses the organizational structure of philology studies in Poland and Macedonia, she confronts the Polish and Macedonian approach to the dialect general language relationship, she talks about language standards, about the differences between politeness in Poland and Macedonia, as well as the attitude towards women and the outlook toward religion in both countries. In the second part of the book Topolińska takes up lexical issues, giving examples of how under the influence of spiritual culture certain words in Polish and Macedonian that derive from the same core have taken on a different meaning. The author of the article concludes that this short and very personal book by Topolińska fulfills its task and subsequently alters his view on the linguistic and non-linguistic world of the Slavs.

Źródło:

Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 167-174
0080-3588

Pojawia się w:

Rocznik Slawistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Co nas łączy, a co dzieli? Stereotyp domu w języku polskim, serbskim i rosyjskim

Autorzy:

Pazio-Wlazłowska, Dorota
Lazić-Konjik, Ivana
Ristić, Stana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/34607336.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

linguistic worldview
home/house
Polish
Russian
Serbian
cultural concept
Axiological Lexicon
EUROJOS
axiological linguistics
językowy obraz świata
dom
język polski
język rosyjski
język serbski
koncept
LASiS
aksjolingwistyka
дом
концепт
стереотип
русский язык
польский язык
сербский язык
языковая картина мира
Аксилогический лексикон славян и их соседей

Opis:

The artricle compares the concept of home/house in Polish, Serbian, and Russian. It is a continuation of research carried out by the authors within the EUROJOS project and the volume on home/house of the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours. The analysis aims to identify the common conceptual base, as well as the culture-specific aspects that distinguish each of the languacultures under scrutiny. The relevant cultural concepts in the three languacultures share a common base image but are distinguished through their culture-specific characteristics. That base is universal: rather than being limited to the Slavic context, it can be found in other languages, sometimes very distant ones. In Polish, Serbian, and Russian, home is above all viewed as a non-material, social, and functional value, as a community of people that share it, one that provides the sense of security and unconditional acceptance. Common features are also found in the network of relationships triggered by each cultural concept in question, such as the notion of family. The culture-specific content, in turn, derives from different historical and cultural conditions: those contribute to the peculiarities of the Polish patriotic manor, the Serbian Kosovo, or the Russian communal apartments. These specific cultural concepts reflect changes in the culture, mentality, and worldview in each languaculture.
W artykule podjęto próbę porównania konceptu dom w języku polskim, serbskim i rosyjskim. Tekst stanowi kontynuację prac prowadzonych przez autorki w ramach projektu EUROJOS nad tomem dom Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów. Celem analizy jest wyodrębnienie wspólnego pojęcia bazowego oraz wyszczególnienie elementów relewantnych kulturowo, wyróżniających każdą z badanych lingwokultur. Prześledzenie polskiego, serbskiego i rosyjskiego obrazu domu dowodzi istnienia wspólnego wyobrażenia bazowego, na którym w każdym z języków nadbudowany jest konstrukt szczegółowych charakterystyk, doprecyzowujących jego sens. Baza ta jest uniwersalna, charakteryzuje nie tylko Słowiańszczyznę. Odnajdziemy ją również w obrazach domu w innych językach, także bardzo odległych pod względem geograficznym. W językach polskim, serbskim i rosyjskim dom postrzegany jest przede wszystkim jako wartość ponadmaterialna, w wymiarze społecznym i funkcjonalnym, jako wspólnota osób zamieszkujących go, zapewniająca jednostce poczucie bezpieczeństwa i bezwarunkową akceptację. W siatce powiązań domu z innymi konceptami również odnajdujemy cechy wspólne. W każdym z analizowanych języków dom jest ściśle połączony z konceptem rodzina, utożsamiany jest z osobami bliskimi. O cechach specyficznych, jakie dostrzegamy w obrazie domu w badanych językach, przesądziły zaś odmienne uwarunkowania historyczne i kontekst kulturowy. To one ukształtowały obraz polskiego patriotycznego dworu, serbskiego Kosowa czy rosyjskiej komunałki. Koncept dom odzwierciedla zmiany w kulturze, mentalności i poglądach każdej z badanych społeczności.
Статья посвящена сопоставительному анализу концепта ДОМ в трех славянских языках: польском, сербском и русском и представляет собой продолжение исследований, проведенных авторами в ходе работы над томом ДОМ Аксиологического лексикона славян и их соседей. Целью данного текста является выявление общего базового понятия, а также признаков, характеризующих рассматриваемый концепт в каждом их анализируемых языков. Проведенный анализ доказывает существования общей базы, которая, кстати, актуальна также для других языков, на которую, в свою очередь, накладывается целый ряд признаков, характерных для каждого из языков. Исследование показало, что в польском, сербском и русском языках дом воспринимается прежде всего как нематериальная ценность, в социальном и функциональном аспектах. Основной функцией дома является укрытие, обеспечение безопасности и покоя как в физическом, так и духовном отношении. Дом защищает жителей, является для них пристанищем. В каждом из рассматриваемых языков дом тесно связан с концептом СЕМЬЯ, он отождествляется с близкими. В отличительных признаках в каждом из языков, в свою очередь, отражается не только индивидуальный исторический опыт каждого из исследуемых этносов, но также разные культурные контексты, так как именно в концепте ДОМ высвечиваются изменения в менталитете и аксиосфере каждой из рассматриваемых лингвокультур. 

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 67-84
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce