Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "conurbation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Funkcje metreopolitalne w Górnośląskim Obszarze Metropolitalnym
Metropolitan functions of the Upper-Silesian Metropolitan Area
Autorzy:
Zuzanska-Zysko, Elzbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414413.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
metropolia
obszar metropolitalny
funkcje metropolitalne
konurbacja
region postindustrialny
region śląski
metropolis
metropolitan area
metropolitan functions
conurbation
post-industrial region
Silesian Region
Opis:
Artykuł zawiera analizę procesów metropolitalnych w aspekcie funkcjonalnym w jednym z najbardziej zaludnionych obszarów w Polsce. Jego celem jest zbadanie funkcji metropolitalnych oraz struktury wewnętrznej Górnośląskiego Obszaru Metropolitalnego. Badany obszar to policentryczny układ osadniczy o genezie konurbacji przemysłowej. Analiza bazuje na wybranych cechach jakościowych o randze międzynarodowej i krajowej, wykorzystuje wskaźnik bonitacji punktowej. Wydzielony funkcjonalny obszar metropolitalny tworzy 15 gmin, w tym 13 miast na prawach powiatu, a zamieszkuje 1,9 mln osób. Funkcje są rozproszone w różnych miastach i wykazują cechy polaryzacji. Najważniejszym ośrodkiem metropolitalnym są Katowice, które mają dobrze wykształcone funkcje metropolitalne. Pomocniczymi ośrodkami pierwszego rzędu są Gliwice i Chorzów. Pozostałe miasta to ośrodki o kształtujących się funkcjach metropolitalnych.
The paper analyzes the functional aspect of metropolitan processes in one of the most densely populated areas in Poland. The purpose of the article is to study metropolitan functions, as well as to analyze the intrinsic structure of the Upper-Silesian Metropolitan Area, which used to be an industrial conurbation that evolved into a polycentric settlement arrangement. The analysis is based on selected qualitative features of international and domestic standings, and uses the centrality indicator. The selected functional metropolitan area is formed by 15 municipalities, including 13 towns with county rights, and is inhabited by 1.9 million people. The functions are dispersed in different towns and seem polarized. The metropolitan centre of utmost importance and holding well-developed metropolitan functions is the city of Katowice, whereas Gliwice and Chorzow are first-class auxiliary centres. The remaining towns are centres of developing metropolitan functions.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2012, 2(48); 39-61
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek miast konurbacji górnośląskiej – wyzwanie przełamywania stereotypów
The image of Upper-Silesian conurbation – the challenge of breaking the stereotypes
Autorzy:
Żemła, Michał
Szubert, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471621.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
konurbacja górnośląska; wizerunek; obszar recepcji turystycznej
Upper-Silesian conurbation; image; tourism destination
Opis:
The paper presents perception of Upper-Silesian conurbation among the students of Tourism and Recreation studies at Pedagogical University in Cracow. Katowice and other cities of the conurbation are changing abandoning developed industrial functions toward metropolitan, including tourist, ones. Research results prove that those actual changes are not followed by enhancement of the image of those cities and change of their stereotypic perception, despite the effort of particular town halls and of the marshal’s office. Katowice is an exception from the other cities of Silesian metropolitan area. In opinion of respondents Katowice is not only an industrial area but also a city with many tourist attractions and places to spend free time. There’s no doubt that Katowicka Strefa Kultury is one of the main reason of that state of affairs.
W artykule zaprezentowano postrzeganie miast konurbacji górnośląskiej przez studentów Turystyki i Rekreacji Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Katowice oraz pozostałe miasta konurbacji zmieniają swoje oblicze odchodząc od rozwiniętych funkcji przemysłowych w stronę funkcji metropolitalnych, w tym turystycznej. Wyniki badań pokazują jednak, że te faktyczne zmiany, pomimo wysiłku promocyjnego poszczególnych urzędów miast i urzędu marszałkowskiego, nie przekładają się na poprawę wizerunku tych miast i zmianę stereotypowego ich postrzegania. Wyjątkiem są Katowice. Jest to miasto najbardziej znane respondentom spośród innych miast konurbacji. Dostrzegają w nim atrakcje turystyczne, krajoznawcze oraz możliwość atrakcyjnego spędzania czasu wolnego. Niewątpliwy wpływ na wizerunek tego miasta ma Katowicka Strefa Kultury o ponadregionalnym, a w wielu aspektach międzynarodowym oddziaływaniem.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2019, 13; 57-77
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An attempt to assess the impact of anthropopressure on the ecological state of urbanised watercourses of Krakow conurbation and the difficulties encountered
Proba i trudnosci wykonania oceny wplywu antropopresji na stan ekologiczny w ciekach zurbanizowanych krakowskiego zespolu miejskiego [KZM]
Autorzy:
Wardas, M
Aleksander-Kwaterczak, U.
Jusik, S.
Hryc, B.
Zgola, T.
Sztuka, M.
Kaczmarska, M.
Mazurek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14332.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
anthropopressure
ecological status
watercourse
Krakow city
conurbation
sediment
macrophyte
Opis:
Rivers and streams in cities are treated as urbanised watercourses because of their significant transformation. Their load, channeling and incorporation into the water-sewerage infrastructure are often so considerable that such watercourses can hardly be recognised as an intrinsic component of surface waters. Anthropopressure, as reflected in quantitative and qualitative degradation caused by flow regulation and economic development in the drainage basin area, makes evaluation of the impact of human activity on the aquatic environment somewhat difficult. Based on the recommendations of the Water Framework Directive, an attempt has been made to assess the ecological state of selected tributaries of the Prądnik-Białucha River within the Krakow Conurbation. Aquatic environment sampling of the Sudół Dominikański (Rozrywka) watercourse was performed (September 2005) in order to determine some physicochemical, chemical and biological parameters, paying particular attention to macrophytes. The parameters measured on site: pH, electrolytic conductivity and Eh of water and bottom sediments, and sozological observations, were subjected to analysis. In the laboratory, concentrations of heavy metals, both in water and in solid particles (sediments and suspended matter) and anions in water were determined. The environmental state of the Sudół Dominikański watercourse was compared with that in the area of the Prądnik-Białucha River valley, for which an assessment had been conducted in the previous year (September 2004).
Rzeki i strumienie w miastach, wskutek ich znacznego przekształcenia, traktuje się jako cieki zurbanizowane. Często ich obciążenie i zabudowa infrastrukturą wodno-kanalizacyjną są tak znaczne, że trudno nadal uznawać je za jednolite części wód powierzchniowych. Antropopresja przejawiająca się degradacją ilościową i jakościową w wyniku regulacji przepływu i zagospodarowania zlewni powoduje, że ocena skali wpływu działalności człowieka na środowisko wodne nie jest prosta. Na podstawie zaleceń Ramowej Dyrektywy Wodnej podjęto próbę oceny stanu ekologicznego wybranych dopływów rzeki Prądnik-Białucha, w obrębie Krakowskiego Zespołu Miejskiego. Wykonano opróbowanie środowiska wodnego cieku Sudół Dominikański (Rozrywka – wrzesień 2005 r.), w kierunku określenia niektórych elementów fizykochemicznych, chemicznych oraz biologicznych, szczególnie zwracając uwagę na makrofity. Analizie poddano mierzone w terenie wskaźniki: pH, PEW i Eh wody i osadów dennych oraz obserwacje sozologiczne. W laboratorium zmierzono zawartość metali ciężkich zarówno w wodzie, jak i cząstkach stałych (osadach i zawiesinach) oraz zawartość anionów w wodzie. Stan środowiska cieku Sudół Dominikański porównano ze stanem w rejonie doliny rzeki Prądnik-Białucha, dla której ocenę wykonano rok wcześniej (wrzesień 2004 r.).
Źródło:
Journal of Elementology; 2010, 15, 4; 725-743
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauczanie geografii regionalnej Polski a przełamywanie stereotypowego... postrzegania regionu i miasta na przykładzie konurbacji górnośląskiej oraz Łodzi
Autorzy:
Szubert, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471657.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Upper Silesian conurbation, Łódź, geographical education, mining, textiles, industry, services, cultural tourism, metropolization
konurbacja górnośląska, Metropolia Śląsko-Zagłębiowska, Łódź, edukacja geograficzna, górnictwo, włókiennictwo, przemysł, usługi, turystyka kulturowa, metropolizacja
Opis:
Economics of Upper Silesian conurbation and Łódź region were deeply changed by Poland’s economic reform. Employment in industry decrease at the expense of services sector. Traditional sectors of industry were limited or completely reduced. Mining and steelworks sectors were touched by this process In Upper Silesian region while in Łódź it was textile sector. Contemporary metropolization is causing further changes, also in landscape. In cities of Upper Silesian conurbation old mining areas has been changed into modern cultural, services and recreation areas. Old textile factories in Łódź are getting new functions during revitalization. Industrial traditions as a part of local heritage became crucial for growth of postindustrial tourism.
W konurbacji górnośląskiej oraz w Łodzi w wyniku transformacji gospodarczej zaszły diametralne zmiany gospodarcze. Uwidaczniają się one w strukturze zatrudnienia oraz w strukturze produkcji. Wzrosło zatrudnienie w usługach, a zmalało w przemyśle. Tradycyjne działy przemysłu uległy znaczącemu ograniczeniu lub zanikły. W miastach konurbacji górnośląskiej dotyczy to przede wszystkim górnictwa węgla kamiennego i hutnictwa, a w Łodzi – włókiennictwa. Dalsze zmiany, również krajobrazowe zachodzą w efekcie metropolizacji i rozwoju funkcji metropolitalnych. W miastach Metropolii Śląsko-Zagłębiowskiej, na terenach pokopalnianych powstały nowoczesne kompleksy usługowe, kulturalne oraz rekreacyjne. W Łodzi część dawnych fabryk włókienniczych również dostosowano do nowych funkcji. Dawne tradycje przemysłowe stały się elementem dziedzictwa kulturowego i przyczyniły się do rozwoju turystyki postindustrialnej.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2018, 12
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja przestrzeni miejskiej w konurbacji górnośląskiej
Regeneration of urban space in the upper-silesian conurbation
Autorzy:
Szajnowska-Wysocka, Alicja
Sobala, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857925.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
regeneration
post-industrial areas
urban space
cultural landscapes
the Upper-Silesian
conurbation
rewitalizacja
tereny poprzemysłowe
przestrzeń miejska
krajobraz kulturowy
konurbacja górnośląska
Opis:
W artykule omawia się pierwsze przykłady strategii rewitalizacyjnej terenów pogórniczych w Katowicach i w Mysłowicach według odmiennych, będących na różnych etapach realizacji, projektów rewitalizacji. Przedstawia się zatem: 1. charakterystykę przekształcenia terenu poprzemysłowego po kopalni „Kleofas”, który ponownie z nową funkcją służy mieszkańcom miasta, konurbacji i regionu; 2. scenariusz rozwiązań rewitalizacyjnych terenu po kopalni „Katowice” dla użyteczności publicznej (usługowej) z zachowaniem zabytkowych obiektów kopalnianych; 3. potrzebę rewitalizacji innych terenów poprzemysłowych i miejskich oraz opracowanie programu sukcesji funkcji na terenach zdegradowanych. Te przedsięwzięcia rewitalizacyjne odwzorowują wszystkie etapy egzystencji terenów przemysłowych w przestrzeni miejskiej, tj. od koegzystencji poprzez dominację górnictwa do upadku kopalń. Ich likwidacja spowodowała izolację oraz odrzucenie tej dysfunkcyjnej działalności w  strukturze gospodarczej miasta i wprowadzenie nowych funkcji, które w procesie rewitalizacji spowodowały ponowną integrację funkcjonalną i przestrzenną z miastem.
The article discusses the first examples of regeneration strategy of post-mining areas in Katowice and Myslowice according to diverse projects of regeneration, which are at different stages of accomplishment. It therefore depicts: 1. the characteristics of post-industrial area transformation of the “Kleofas” mine, which, with its new function, is once more of use to the inhabitants of the city, conurbation and the region, 2. the scenario of regeneration solutions of the former “Katowice” mine area for public use (services) with the preservation of the historic mining complex, 3. the need to regenerate other post-industrial and urban areas as well as the development of a function succession programme for degraded areas. These regeneration ventures reflect all the phases of existence of industrial areas in urban space, i.e. from coexistence, through the dominance of mining, to the collapse of mines. Their liquidation brought about the isolation and rejection of this dysfunctional activity in the economic structure of the city and introduction of new functions which, in the process of regeneration, caused a functional and spatial re-integration with the city.
Źródło:
Studia Miejskie; 2013, 11; 9-25
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces suburbanizacji w strefie zewnętrznej konurbacji katowickiej – przykład Sławkowa
Autorzy:
Spórna, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1024160.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nowa zabudowa mieszkaniowa
suburbanizacja
małe miasto
Sławków
konurbacja katowicka
new housing estates
suburbanisation
small city
Katowice conurbation
Opis:
W artykule przedstawiono zmiany przestrzenne i demograficzne w strefie zewnętrznej konurbacji katowickiej na przykładzie małego miasta Sławków. W szczególności zostały scharakteryzowane zmiany zachodzące na terenie miasta po 1990 r. w zakresie indywidualnego budownictwa mieszkaniowego. Nowe strefy zabudowy domów jednorodzinnych zostały zdefiniowane jako obszary podlegające procesom suburbanizacji rezydencjonalnej (w granicach administracyjnych miasta, tzw. suburbanizacja „wewnętrzna”. Ich rozmieszczenie odznacza się specyficzną fizjonomią oraz „wyspową” lokalizacją w policentrycznym regionie miejskim.
The article presents spatial and demographic changes in the external zone of the Katowice conurbation – on the example of a small town Sławków. In particular spatial changes of the distribution of new single-family houses occurring in the city after 1990 were characterized. Newly built zones of single-family houses development have been defined as areas subject to residential suburbanization processes (within the city’s administrative boundaries, ‘inner’ suburbanisation). Their arrangement is characterized by specific physiognomy and an ‘island’ location in the polycentric urban region.
Źródło:
Konwersatorium Wiedzy o Mieście; 2019, 32, 4; 65-77
2543-9421
2544-1221
Pojawia się w:
Konwersatorium Wiedzy o Mieście
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sieć kolejowa jako wyznacznik krajobrazów historyczno-kulturowych w obszarach przemysłowych
The railway network as a determinant of historical and cultural landscapes in industrial areas
Autorzy:
Soczówka, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87640.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sieć kolejowa
krajobraz
regionalizacja
konurbacja katowicka
konurbacja rybnicka
linia kolejowa
railway network
landscape
regionalization
Katowice conurbation
Rybnik conurbation
railway line
Opis:
Artykuł stanowi uzupełnienie badań w zakresie wyodrębnienia krajobrazów kulturowych Polski. Do badań wybrano 5 przemysłowych i zurbanizowanych regionów historyczno-kulturowych Polski południowej. Historycznie obszar badań należał do 3 państw. Styk układów przemysłowych i osadniczych przyczynił się do intensywnego rozwoju kolei na tym obszarze. Kolej nie wpasowuje się w granice wyznaczonych regionów, a z racji istotnej roli kolei w rozwoju i funkcjonowaniu tego obszaru, tej rozbieżności nie należy pomijać. Stworzono bazę linii kolejowych funkcjonujących w 1989 r. i 2019 r., przyporządkowując linie lub ich fragmenty do poszczególnych regionów i na jej podstawie dokonano analiz. Badania dowiodły, że na tym obszarze zatarły się różnice w stopniu rozwoju sieci kolejowej pomiędzy dawnymi państwami, a region historyczno-kulturowy konurbacja katowicka należałoby rozdzielić na dwa podregiony: konurbację katowicką i konurbację Rybnicką.
This article is a supplement to research in the field of identifying the cultural landscapes of Poland. Five industrial and urbanized historical-cultural regions of southern Poland were selected for the study. Historically, the research area covered three countries. The interface between industrial and settlement systems contributed to the intensive development of railways in this area. The railway does not fit into the boundaries of the designated regions and, due to the important role of the railway in the development and functioning of this area, this divergence should not be overlooked. A database of railway lines operating in 1989 and 2019 was created, assigning lines or their fragments to individual regions. Based on this, analyses were made. Studies have shown that in this area the differences in the degree of development of the railway network between former countries have blurred, and the historical-cultural region of the Katowice conurbation should be divided into two subregions: the Katowice conurbation and the Rybnik conurbation.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2019, 41 (1); 167-184
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian natężeń ruchu drogowego w obszarach dużych aglomeracji
Analysis of changes in road traffic volumes within large conurbations
Autorzy:
Sarna, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/143962.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
drogi
aglomeracje
ruch wzbudzony
prognozy ruchu
roads
conurbation
induced traffic
traffic forecast
Opis:
Analiza zmian natężeń ruchu na sieci drogowej w pięciu dużych aglomeracjach wykazała, że natężenia ruchu na sieci drogowej w aglomeracjach, gdzie wybudowano autostrady i drogi ekspresowe wzrosło bardziej niż w innych. Oznacza to, że szybkie drogi wzbudzają dodatkowy ruch, ponieważ umożliwiają budowanie osiedli oddalonych od centrów miast. Zjawisko to powoduje z kolei zapotrzebowanie na zwiększanie przekrojów poprzecznych dróg. W prognozach ruchu należy szacować ruch wzbudzony i dodawać go do ruchu wynikającego z modeli.
Analysis of road traffic changes on road network in five large conurbations shows that traffic volumes in conurbations, in which motorways and expressways have been constructed, increased more than in others. In means that fast roads induce extra traffic since they make possible construction of new settlements far from town centers. This phenomenon causes in the result need for extension of road cross-sections. Induced traffic should be estimated and added to the traffic calculated in models.
Źródło:
Drogownictwo; 2018, 5; 160-168
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Centralność i peryferyjność w badaniach rynku pracy
Centrality and peripherity in labour market investigations
Autorzy:
Runge, Jerzy
Runge, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856650.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
labour market
centrality
peripherity
Katowice conurbation
rynek pracy
centralność
peryferyjność
konurbacja katowicka
Opis:
Artykuł stanowi próbę konfrontacji koncepcji centralności i peryferyjności z zagadnieniami rynku pracy. Jeżeli bowiem rynek pracy jest składowa przestrzeni spoleczno-gospodarczej charakteryzującej sie zmiennością w czasie i w przestrzeni, to zmiany te dotyczą także rynku pracy, od poziomu lokalnego, przez regionalny, do krajowego. Celem artykułu jest wykazanie centralności i peryferyjności regionalnego rynku pracy rozpatrywanego na przykładzie konurbacji katowickiej oraz wybranych miejskich rynków pracy a także zmienności tego dualizmu w kolejnych etapach przemian owych rynków pracy. Można wskazać, ze o ile od drugiej polowy XVIII w. do okresu międzywojennego występował dośrodkowy model rynku pracy, o tyle w latach 50. i 60. XX w. na poziomie regionalnym zaznaczyły sie tendencje odśrodkowe, związane z realizacja planu regionalnego województwa (1951–1953), a w nim idei deglomeracji. Spowodowało to zróżnicowanie rozwoju rynku pracy poszczególnych miast konurbacji katowickiej, prowadząc do większej złożoności układu centrum–peryferie. Na styku obszarów centrum i peryferii pojawił sie obszar subcentrum charakteryzujący sie dynamicznym rozwojem. Dekada lat 70. charakteryzowała się wzmacnianiem rynku pracy, zwłaszcza we wschodniej części konurbacji katowickiej. Nastąpił zatem rozwój subcentrum, które składa sie z dwóch części: zachodnia tworzą górnicze miasta na zachód i południe od Gliwic, zaś na wschodzie powstał duży ośrodek pracy w Dąbrowie Górniczej oraz rozwinęło sie górnictwo węglowe w Bieruniu i Lędzinach. Transformacja gospodarcza osłabiła rozwój ośrodków północnego obrzeza konurbacji. Zarówno model regionalnego, jak i miejskich rynków pracy wskazują na zmienność układu centrum–peryferie w zakresie funkcjonowania rynku pracy.
This paper is an attempt to compare the concepts of centrality and peripherity with labour market problems. If a labour market is a constituent of social-economic sphere showing spatial and temporal changes, these changes include also labour market from local level, through regional one, to national level. The aim of the paper is to show centrality and peripherity of regional labour market with special reference to Katowice conurbation and selected urban labour markets in this conurbation, and also to reveal changeability of this dualism in the succeeding stages of transformations of these labour markets. The most important feature of the regional labour market model in the area of Katowice conurbation is fact that since the 1750s to the 1930s a centripetal model of labour market occurred, whereas in the 1950s and 1960s decentralizing trends occurred connected with realization of regional plan of the Silesian Province (1951–1953) including deglomeration ideas. This caused differentiation of job market development in individual towns of Katowice conurbation leading to greater complexity of centre-peripheries system. At the contact zone of the centre and peripheries a new area of subcentre originated showing dynamic development. The decade of the 1970s intensified the labour market, especially in the eastern part of the conurbation. Further development of the subcentre took place and this area divided into two parts: the western part which is composed of coal-mine centres located west and south of Gliwice, and the eastern part including a large labour market in Dabrowa Górnicza and coal-mine centres in Bierun and Ledziny. Economic transformation of the Katowice conurbation diminished development of centres of the northern fringe of the conurbation. Both models of regional and urban labour markets indicate changeability of centre-peripheries system of labour market functioning.85-95
Źródło:
Studia Miejskie; 2014, 13; 85-95
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy wzrostu i rozwoju złożonych układów osadniczych
Problems of growth and development of complex settlement systems
Autorzy:
Runge, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1838012.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
growth
development
complex settlement systems
conurbation
wzrost
rozwój
złożony system osadniczy
konurbacja
Opis:
Celem prezentacji jest próba zwrócenia uwagi na niektóre metodologiczne problemy identyfikacji procesu wzrostu i rozwoju w złożonych układach osadniczych, a także odniesienie tych spostrzeżeń do konkretnego przykładu, tj. do konurbacji katowickiej (Polska). Jak zauważa autor, badanie złożonych układów osadniczych wymaga m.in. uwzględnienia takich zjawisk i procesów jak: koincydencja (terytorialne nakładanie się powiązań społeczno-ekonomicznych), fragmentacja funkcjonalna (silne zróżnicowanie przestrzenno- -funkcjonalne w obrębie układu osadniczego), efekty mnożnikowe (kreowanie dodatkowego wzrostu jako konsekwencji koincydencji). W dotychczasowych badaniach społeczno-ekonomicznych różnych obszarów podkreślano głównie znaczenie tendencji wzrostowych i rozwojowych. Tymczasem ujawniające się problemy gospodarki światowej czy też depopulacja i starzenie społeczeństw wymagają uwzględnienia owych zjawisk w konstruowanych modelach wzrostu i rozwoju w różnych skalach terytorialnych. Ilustracją złożoności omawianych kwestii jest konurbacja katowicka, gdzie czynniki takie jak: niewielka przewaga potencjału społeczno-gospodarczego ośrodka centralnego względem pozostałych miejscowości, historycznie dośrodkowo-odśrodkowy kierunek przemian niezgodny z modelem urbanizacji, istotne znaczenie policentryczności w przemianach społeczno-gospodarczych czy też słabo ujawniające się procesy suburbanizacji zewnętrznej, powodują konieczność nieco innego podejścia metodologicznego w badaniach wzrostu i rozwoju w porównaniu do klasycznych układów aglomeracyjnych. Omówione w artykule wyniki badań procesów przemian zarówno w konurbacji katowickiej, jak i obserwowane w skali pozostałych złożonych układów osadniczych tego województwa (konurbacja rybnicka, aglomeracja Bielska-Białej, aglomeracja Częstochowy), uwypuklają terytorialną oraz hierarchiczną (skala lokalna, regionalna) złożoność procesów wzrostu i rozwoju.
The aim of the presentation is discussing some methodological problems of identification of the process of growth and development in complex settlement systems with special reference to Katowice conurbation (Poland). According to the Author, the investigation of complex settlement systems requires considering such phenomena and processes as coincidence (territorial overlapping of social-economic relations), functional fragmentation (significant spatial and functional differentiation within a settlement system), and multiplier effects (creation of additional growth as a consequence of coincidence). In the hitherto social-economic investigations of various areas, usually growth and development trends were stressed, whereas the revealing problems of the world’s economy as well as depopulation and population ageing require including these phenomena in growth and development models in various territorial scales. Katowice conurbation is an illustration of the complexity of the discussed problems. Due to such factors as – 1) inconsiderable predominance of social-economic potential of the central city in relation to other cities, 2) historically concentric-decentralizing direction of transformations which is against the model of urbanization, 3) importance of polycentric structures in social-economic transformations, and 4) poorly revealing processes of external suburbanization – it is necessary to start different methodological approach in growth and development investigations as compared to classic agglomeration systems. The results of investigations of transformation processes in Katowice conurbation and also these observed in other complex settlement systems of the Silesian Province (Rybnik conurbation, Bielsko-Biała agglomeration, Częstochowa agglomeration) emphasize territorial and hierarchical (local and regional scales) complexity of growth and development processes.
Źródło:
Studia Miejskie; 2015, 20; 9-21
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczno-gospodarcze oraz przestrzenne przejawy suburbanizacji w województwie śląskim
Socio-economical and spatial aspects of sub-urbanisation in the silesian province
Autorzy:
Runge, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871990.pdf
Data publikacji:
2020-10-21
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
the Katowice Voivodship
the Katowice conurbation
the Rybnik conurbation
suburbanization
the Perkal index
województwo śląskie
konurbacja katowicka
konurbacja rybnicka
suburbanizacja
wskaźnik syntetyczny J. Perkala
Opis:
Przedmiotem badania są zmiany w dynamice oraz w pozycji społeczno-gospodarczej miast i gmin wiejskich tworzących bezpośrednie otoczenie konurbacji katowickiej oraz rybnickiej. Zgodnie z koncepcją suburbanizacji A. Lisowskiego i M. Grochowskiego (2007), możemy je interpretować w kategoriach suburbanizacji.
The subject of investigation is the change in dynamics and socio-economical position of cities and rural communes, creating the direct neighbourhood of Katowice and Rybnik conurbations. According to the conception of sub-urbanisation by A. Lisowski and M. Grochowski (2007) we can interpret them in categories of suburbanisation. Firstly - in the group of five features investigated were located as follows: a) the number of population, which changes can be interpreted in categories of sub-urbanisation phases, b) the number or working in market services, reflecting the basie differentiations of labour market as well as the degree of advancing in the process of economy tertialisation, c) the number of business entities, evidencing the potential of this activity sphere, d) the number of dwellings completed - as one of main measures of living conditions, and in the wider context the index of urbanisation process advancing as well e) the length of canalisation network - as in the previous case we deal here - in narrower case with the degree of the basie infrastructural needs providing, while in the wider - with indirect measure of urbanisation. The inerease in the length of canalisationnetwork in the surroundings of individual cities or settlement complexes can point at the direction and intensity of sub-urbanisation process. Secondly - the thesis of temporal-spatial conformability of socio-economical transformations does not find arguments here. The size of area, different degree of hitherto existing management, features of functional structure are some of basie conditions influencing slightly other directions of transformations in direct neighbourhood of complicated settlement patterns. The situation looks similar in the case of Katowice and Rybnik conurbations. Demographic and economic-infrastructural characteristics show other maxima within the rangę of changes dynamics. Thus, both of considered settlement patterns should be treated slightly differently, and only in the part similarly to each other. It most of all results from the nearest neighbourhood and simultaneously with permanently advancing process of development of transitional zonę between them.
Źródło:
Studia Miejskie; 2011, 3; 55-65
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Multiculturalism of a Traditional Economic Region – the Example of the Katowice Conurbation (Poland)
Autorzy:
Runge, Jerzy
Runge, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2196340.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii
Tematy:
multiculturalism
cultural genotype
Katowice conurbation
Opis:
The Katowice conurbation took shape from the end of the 18th century in the borderlands of two states, Poland and Germany. In this sense, it was an area on both their peripheries. Permanent and dynamic interactions between different national-ethnic groups resulted in cultural intermingling. From the middle of the twentieth century, this complex settlement system was already at the centre of socio-economic development on a supra-regional scale. As a result of multidirectional migration, influenced by intensive industrialisation, social relations evolved between the migrants and the local (indigenous) population, as well as between the migrants themselves. The aim of this paper is to analyse the early multicultural nature of selected cities in the Katowice conurbation against a methodological and terminological background and to indicate the extent to which this feature might be an asset in present day socio-economic transformations in this area. The temporal and spatial overlapping of various origins of socio-cultural links and relations leads the authors to formulate the concepts of cultural genotype and primary and secondary cultural genotype, and to exemplify the formation of cultural genotypes in the Katowice conurbation.
Źródło:
Journal of Geography, Politics and Society; 2023, 13, 1; 11-21
2084-0497
2451-2249
Pojawia się w:
Journal of Geography, Politics and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modele przestrzeni miejskiej złożonych układów osadniczych – na przykładzie konurbacji katowickiej
Urban space models of complex settlement systems – a case study of the Katowice Conurbation
Autorzy:
Runge, Anna
Runge, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189010.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urban space
the Katowice conurbation
spatial structure of a town
central areas of towns
inner suburbanization
przestrzeń miejska
konurbacja katowicka
struktura przestrzenna miasta
obszary
centralne miast
suburbanizacja wewnętrzna
Opis:
Processes occurring in the complex settlement system of the Katowice conurbation and in the inner-town space of its selected centres are the subject of the present study, whose aim is to show the effect of selected processes on shaping the relationship within the spatial structure of a town, between its functional, morphological and demographic and social dimensions in the context of maintaining a relative balance or the appearance of disharmony. Apart from that, an attempt has been made to develop a model approach to the space of a complex settlement system – which is relatively structurally balanced as well as structurally diverse. In the first part of the paper, an analysis of transformations of the inner-town space has been carried out. The transformations take place both in processes of historical changes and in those initiated by economic and political transformations, such as: liquidation and restructuring of industrial plants; appearance of new business activities and their preferred locations; differentiation of changes in the central areas of towns; appearance of divided and unwanted spaces; creation of centres which are leaders of transformations and occurrence of the phenomenon of suburbanization. At the same time, differences in the course of those processes have been pointed out. They emerge in the centripetal formation of the settlement system of the Katowice conurbation, bipolarity of the leading centres dominating over their neighbours, abandoning of the central areas of the towns and great significance of the internal suburbanization. In the second part of the paper, a model of shaping the inner-town space of complex system centres in conditions of multi-faceted changes caused by such processes, has been proposed. The model of the relative balance of the urban space is to maintain a relatively harmonized system of relations in the spatial structure of a town in functional, morphological, demographic and social terms. A model of the structurally balanced space of the entire conurbation system and a model of the structurally diverse space of the system have also been developed.
Przedmiot niniejszych rozważań stanowią procesy zachodzące w złożonym układzie osadniczym konurbacji katowickiej oraz w przestrzeni wewnątrzmiejskiej jej wybranych ośrodków. Celem opracowania jest wykazanie konsekwencji wybranych procesów dla kształtowania się relacji w strukturze przestrzennej miasta pomiędzy jej wymiarem funkcjonalnym, morfologicznym a demograficzno- -społecznym w kontekście zachowania względnej równowagi bądź pojawiania się dysharmonii. Jednocześnie podjęto próbę opracowania modelowego ujęcia przestrzeni złożonego układu osadniczego – zarówno względnie zrównoważonej strukturalnie, jak i strukturalnie zróżnicowanej. W pierwszej części opracowania analizie poddano przeobrażenia przestrzeni wewnątrzmiejskiej dokonujące się pod wpływem zarówno historycznych przemian, jak i procesów zainicjowanych wraz z transformacją ustrojowo-gospodarczą po 1989 roku: likwidacji i restrukturyzacji obiektów przemysłowych, pojawiania się nowych działalności gospodarczych i ich preferencji lokalizacyjnych, różnicowania się zmian w obszarach śródmiejskich, ujawniania się przestrzeni podzielonych i  niechcianych, kreowania ośrodków wiodących w przemianach oraz występowania zjawiska suburbanizacji. Wykazano przy tym różnice w przebiegu tych procesów ujawniające się w  dośrodkowym formowaniu się układu osadniczego konurbacji katowickiej, bipolarności wiodących ośrodków dominujących nad sąsiadami, pustoszeniu obszarów centralnych miast i dużym znaczeniu suburbanizacji wewnętrznej. W drugiej części artykułu zaproponowano model kształtowania się przestrzeni wewnątrzmiejskiej ośrodków złożonego układu w warunkach wieloaspektowych zmian wywołanych przez te procesy. W modelu względnej równowagi przestrzeni miejskiej chodzi o  zachowanie względnie zharmonizowanego układu relacji w strukturze przestrzennej miasta w ujęciu funkcjonalnym, morfologicznym i demograficzno- -społecznym. Opracowano także model względnie zrównoważonej strukturalnie przestrzeni całego układu konurbacyjnego oraz model względnie zróżnicowanej strukturalnie przestrzeni tego układu.
Źródło:
Studia Miejskie; 2019, 35; 83-101
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powiązania migracyjne miast średnich w konurbacji katowickiej w latach 1999–2011
Migration relations of medium-size towns in the Katowice conurbation in the period 1999–2011
Autorzy:
Runge, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1876420.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
medium-size towns
Katowice conurbation
migration outflow
miasta średnie
konurbacja katowicka
odpływ migracyjny
Opis:
W warunkach spadku popytu na pracę następuje różnicowanie się atrakcyjności poszczególnych miast, co w konsekwencji prowadzi do reorientacji kierunków migracji. Celem artykułu jest wskazanie roli miast średniej wielkości w złożonym układzie osadniczym, jakim jest konurbacja katowicka, w świetle powiązań migracyjnych. Powiązania migracyjne rozpatrzono w oparciu o dane dotyczące odpływu migracyjnego (wymeldowania na pobyt stały).  Ludność odpływająca z miast średnich konurbacji katowickiej w znacznej części (65,9% odpływu) kieruje się na obszary województwa śląskiego. Następuje przy tym wzmocnienie powiązań migracyjnych miast średnich w obrębie samej konurbacji katowickiej. Miasta średnie wykazywały silne powiązania migracyjne z miastami dużymi konurbacji. Zainicjowane zostały jednak zmiany w strukturze tych powiązań. Głównym kierunkiem odpływu migracyjnego z miast średnich wciąż pozostają Katowice, jednak wobec osłabienia rynku pracy oraz nasilania procesów suburbanizacji słabnie siła przyciągania innych miast dużych, zwłaszcza Sosnowca, Dąbrowy Górniczej i Zabrza. W największym stopniu wzrasta odpływ migrantów z miast średnich do miast małych i na obszary wiejskie, głównie powiatów będzińskiego i mikołowskiego. Miasta średnie nie stanowią dla siebie nawzajem atrakcyjnych kierunków migracji. Zaznacza się tu jedynie istotna i rosnąca rola Będzina. Zyskują na znaczeniu także Mikołów i Łaziska Górne. Natomiast Piekary Śląskie, Siemianowice Śląskie oraz Czeladź tracą swój dotąd znaczny udział w przejmowaniu migrantów z innych miast średnich.
In the conditions of decreasing demand for employment, a differentiation process of attractiveness of individual towns occurs which results in reorientation of migration directions. The aim of this paper is to point out the role of medium-size towns in complex settlement system of Katowice conurbation in the light of migration relations. Migration relations were considered basing on data connected with migration outflow (permanent residence check-out). Most of population (65,9%) leaving medium-size towns of Katowice conurbation heads for the areas of Silesian Province. This process increases migration relations of medium-size towns within the Katowice conurbation itself. Medium-size towns showed strong migration relations with large towns of the conurbation. Katowice remained the main direction of migration outflow from medium-size towns. As a result of job market problems and the increase of suburbanization processes, the attractiveness of other large towns especially Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza and Zabrze decreased. The increase of migration outflow is the largest in case of emigration from medium-size towns to small towns and rural areas, especially to Będzin county and Mikołów county. Medium-size towns do not represent attractive migration directions to each other. Only Będzin shows an essential and increasing role in this process. Some increase is also visible in case of Mikołów and Łaziska Górne. On the other hand such towns as Piekary Śląskie, Siemianowice Śląskie and Czeladź are loosing their large so far contribution in overtaking migrants from other medium-size towns.
Źródło:
Studia Miejskie; 2015, 18; 103-118
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolej regionalna jako element systemu komunikacyjnego konurbacji
Regional railways as the element of the transportation system of the conurbation
Autorzy:
Rechłowicz, M.
Bespalov, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/253609.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
transport kolejowy
konurbacja
kolej regionalna
rail transport
conurbation
regional railways
Opis:
Połączenia kolejowe stanowią istotny element systemów komunikacyjnych nie tylko w skali pojedynczych krajów, ale i mniejszych jednostek terytorialnych. Specyficznym typem takiego obszaru jest konurbacja przemysłowa, czyli duży zespół miast bez jednego wyraźnego centrum, powstały najczęściej w wyniku industrializacji. W artykule określono wpływ struktury osadniczej takich jednostek jak Okręg Górnośląski, Zagłębie Ruhry czy Zagłębie Donieckie na sieć kolejowych połączeń regionalnych. Zwrócono uwagę na szereg aspektów związanych z funkcjonowaniem kolei regionalnej, w tym między innymi integrację z transportem miejskim, kwestie finansowe i związane i prowadzeniem ruchu.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2011, 5-6; 27-36
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies