Funkcje metreopolitalne w Górnośląskim Obszarze Metropolitalnym

Artykuł zawiera analizę procesów metropolitalnych w aspekcie funkcjonalnym w jednym z najbardziej zaludnionych obszarów w Polsce. Jego celem jest zbadanie funkcji metropolitalnych oraz struktury wewnętrznej Górnośląskiego Obszaru Metropolitalnego. Badany obszar to policentryczny układ osadniczy o genezie konurbacji przemysłowej. Analiza bazuje na wybranych cechach jakościowych o randze międzynarodowej i krajowej, wykorzystuje wskaźnik bonitacji punktowej. Wydzielony funkcjonalny obszar metropolitalny tworzy 15 gmin, w tym 13 miast na prawach powiatu, a zamieszkuje 1,9 mln osób. Funkcje są rozproszone w różnych miastach i wykazują cechy polaryzacji. Najważniejszym ośrodkiem metropolitalnym są Katowice, które mają dobrze wykształcone funkcje metropolitalne. Pomocniczymi ośrodkami pierwszego rzędu są Gliwice i Chorzów. Pozostałe miasta to ośrodki o kształtujących się funkcjach metropolitalnych.

The paper analyzes the functional aspect of metropolitan processes in one of the most densely populated areas in Poland. The purpose of the article is to study metropolitan functions, as well as to analyze the intrinsic structure of the Upper-Silesian Metropolitan Area, which used to be an industrial conurbation that evolved into a polycentric settlement arrangement. The analysis is based on selected qualitative features of international and domestic standings, and uses the centrality indicator. The selected functional metropolitan area is formed by 15 municipalities, including 13 towns with county rights, and is inhabited by 1.9 million people. The functions are dispersed in different towns and seem polarized. The metropolitan centre of utmost importance and holding well-developed metropolitan functions is the city of Katowice, whereas Gliwice and Chorzow are first-class auxiliary centres. The remaining towns are centres of developing metropolitan functions.