Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "chaos deterministyczny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Wykorzystanie analizy R/S do badania atrakcyjności inwestycyjnej spółek na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie
    Autorzy:
    Siemieniuk, Łukasz
    Siemieniuk, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2077384.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku
    Tematy:
    GPW
    chaos deterministyczny
    atrakcyjność inwestycyjna
    Opis:
    Celem publikacji jest zaprezentowanie możliwości wykorzystania teorii chaosu deterministycznego do analizy spółek pod względem atrakcyjności inwestycyjnej na polskiej giełdzie oraz prezentacja rezultatów badań wybranych narzędzi chaosu deterministycznego (analizy R/S). Przedmiotem badań są spółki z branży medycznej notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
    Źródło:
    Przedsiębiorstwo & Finanse; 2020, 1; 53-64
    2084-1361
    Pojawia się w:
    Przedsiębiorstwo & Finanse
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teoria chaosu jako narzędzie badawcze w naukach o bezpieczeństwie
    Chaos Theory as a Research Tool in Security Studies
    Autorzy:
    Snopek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372908.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    teoria chaosu
    atraktory
    chaos deterministyczny
    solitony
    chaos theory
    attractor
    deterministic chaos
    solitons
    Opis:
    Cel: Celem artykułu jest wskazanie obszarów w naukach o bezpieczeństwie, w których może znaleźć zastosowanie teoria chaosu. W pracy ukazano zarówno korzyści, jak i wyzwania związane z omawianym nowym podejściem. Autor podejmuje się również odpowiedzi na pytanie, czy teoria chaosu, zgodnie ze stanowiskiem części naukowców, może być traktowana jako rewolucja naukowa w naukach o bezpieczeństwie. Wprowadzenie: W dobie skomplikowanej sytuacji społeczno-politycznej, stawiającej przed państwami nowe wyzwania, na znaczeniu mogą zyskać poglądy znajdujące się do tej pory poza głównym nurtem nauk o bezpieczeństwie. W celu zapewnienia bezpieczeństwa, zarówno wewnętrznego, jak i międzynarodowego, władze zmuszone są do odejścia od dotychczas stosowanych paradygmatów. Wynika to z tego, że często ich podstawy oparte są na ładzie funkcjonującym w okresie zimnej wojny – postrzegają świat jako podzielony na dwa wrogie sobie obozy. Teoria chaosu pozwala spojrzeć na zagrożenia płynące z terroryzmu, zmian w strukturze etnicznej czy katastrof naturalnych będących następstwem globalnych zmian klimatycznych z nowej perspektywy. Wszystkie wymienione wyżej zagrożenia można próbować wytłumaczyć z zastosowaniem elementów teorii chaosu. Poza funkcją eksplanacyjną, teoria chaosu pełni również funkcję prognostyczną. W sektorze finansowym poszukuje się atraktora odpowiadającego za kurs na giełdzie. Zajmując się tematem zapobiegania niszczycielskim efektom fal tsunami, pod uwagę bierze się już nie tylko metodę historyczną, ale także solitonową konstrukcję tsunami. Należy jednak rozważyć, czy możliwe jest przeniesienie teorii wywodzącej się z gruntu nauk ścisłych do nauk społecznych oraz jakie niesie to ze sobą zagrożenia. Metodologia: W artykule zastosowano metodę analizy, krytyki piśmiennictwa oraz wnioskowanie z doświadczeń i obserwacji. Wnioski: Pomimo nowych możliwości, jakie daje teoria chaosu, uznanie jej za rewolucję w nauce byłoby nadużyciem. Wynika to z fundamentalnej różnicy pomiędzy naukami ścisłymi a społecznymi. W tych drugich badacze w swoich pracach zawsze uwzględniali pewną nieprzewidywalność oraz losowość. Jest to związane z tym, że każda nauka mająca w centrum zainteresowań człowieka, musi brać pod uwagę znaczną liczbę czynników. Sprawia to, że przewidywanie zachowań jednostki, szczególnie w sytuacji kryzysowej, okazuje się niemożliwe. Teoria chaosu dostarcza nam nowych narzędzi do prowadzenia badań. Jej uniwersalność polega na tym, że możemy je stosować zarówno w ramach teorii chaosu, jak i w ramach innych ugruntowanych teorii.
    Aim: The aim of this review article is to present possibilities which chaos theory brings into the social sciences. It presents its benefits and challenges that need to be overcome. The author also attempts to answer the question of whether chaos theory can be regarded as a scientific revolution in security studies. Introduction: In the era of complex and turbulent political and social circumstances which pose new challenges to countries in the field of security theories which previously were outside the scientific mainstream can gain in importance. In order to provide domestic and international security, national governments are forced to depart from the paradigms applied so far. One of the important problems, from the perspective of the global situation, is that government strategies were often created with a different world in mind. Many of these derived from the time when the world was divided as a result of the Cold War. Chaos theory allows us to look into the dangers of terrorism, changes in ethnic structure, or global climate change and natural disasters from a new perspective. All these processes can be explained with the use of the elements of chaos theory. In the financial sector, scientists are searching for an attractor which will explain the stock market. Other studies focus on forecasting and preparing for tsunamis based on the soliton theory. However, one of the problems which will be considered in this review article is the possibility of using a theory derived from the exact sciences in the social sciences and the risks that come with it. Methodology: This review article is based on the methods of analysis, critical literature review and deductions stemming from experience and observation. Conclusions: Despite the new opportunities offered by chaos theory, treating it as a revolution in the social sciences would not be warranted. The reason for this is the fundamental difference between the exact and the social sciences. In the latter, researchers always must take into the account certain unpredictability and randomness during studies. This is connected with the fact that every field of science, with human in the centre of its interest, must take into account many diverse factors. Therefore, predicting an individual’s behaviour, especially in a crisis situation, is impossible. Chaos theory, however, provides us with new tools for research in the social sciences. Its universality comes from the fact that it can be used in chaos theory as well as in other theories.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 47, 3; 78-89
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomiar chaotycznego tworzenia się pęcherzyków gazu z zastosowaniem programu LabVIEW
    Measurement of the chaotic gas bubble formation using LabVIEW
    Autorzy:
    Podgórni, E.
    Rząsa, M. R.
    Ziemnicka, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/209372.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
    Tematy:
    chaos deterministyczny
    bifurkacja
    tworzenie się pęcherzy gazowych
    deterministic chaos
    bifurcation
    bubbles
    Opis:
    Zjawisko chaosu deterministycznego występuje wskutek zmian parametrów układu. W badaniach poszukiwano bifurkacji - punktów utraty stabilności układu podczas tworzenia się pęcherzyków gazu. Specjalnie utworzone stanowisko połączone z oprogramowaniem LabVIEW pozwalało na mierzenie czasu powstawania pęcherzy przy zmiennym natężeniu objętościowym gazu. Określony został wpływ kształtu oraz średnicy dyszy na osiąganie przez układ stanu chaosu deterministycznego.
    The article presents the results of research on the prevalence of deterministic chaos during the formation of gas bubbles. In order to measure the time of the formation of gas bubbles a test bench was built. The research allowed us to determine the bifurcation diagrams for cylindrical and conical nozzles. Bifurcation occurs and it causes that we can see two points for the same gas stream. The system loses stability gradually until the appearance of chaos, i.e., the total instability of the system.
    Źródło:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2014, 63, 3; 115-121
    1234-5865
    Pojawia się w:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie lokalnej aproksymacji wielomianowej do prognozowania chaotycznych szeregów czasowych
    Application of a Local Polynomial Approximation Chaotic Time Series Prediction
    Autorzy:
    Orzeszko, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/906664.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    chaos deterministyczny
    chaotyczne szeregi czasowe
    prognozowanie chaosu
    lokalna aproksymacja wielomianowa
    Opis:
    Chaos theory has become a new approach to financial processes analysis. Due to complicated dynamics, chaotic time series seem to be random and, in consequence, unpredictable. In fact, unlike truly random processes, chaotic dynamics can be forecasted very precisely in a short run. In this paper, a local polynomial approximation is presented. Its efficiency, as a method of building short-term predictors of chaotic time series, has been examined. The presented method has been applied to forecasting stock prices and indices from the Warsaw Stock Exchange. Additionally, obtained results have been used to detect chaos in analyzed time series.
    Teoria chaosu deterministycznego stanowi alternatywne podejście do analizy procesów finansowych. Ze względu na swój złożony charakter, szeregi chaotyczne wydają się losowe i w konsekwencji nieprognozowalne. W istocie różnią się od szeregów prawdziwie losowych możliwością ich efektywnego prognozowania w krótkim horyzoncie czasowym. W artykule zaprezentowano lokalną aproksymację wielomianową - metodę prognozowania chaotycznych szeregów czasowych. Celem przeprowadzonych badań była weryfikacja skuteczności metody na podstawie wygenerowanych szeregów chaotycznych oraz jej aplikacja do prognozowania ewolucji wybranych szeregów czasowych pochodzących z WGPW. Dodatkowo, otrzymane wyniki wykorzystano do identyfikacji chaosu na WGPW.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2004, 177
    0208-6018
    2353-7663
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie wpływu redukcji poziomu szumu losowego na identyfikację chaosu deterministycznego w ekonomicznych szeregach czasowych
    The Study of the Effect of Random Noise Reduction on the Identification of Chaotic Dynamics in the Economic Time Series
    Autorzy:
    Zeug-Żebro, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/585850.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Chaos deterministyczny
    Statystyka ekonomiczna
    Szeregi czasowe
    Deterministic chaos
    Economic statistics
    Time-series
    Opis:
    The aim of the papers is to study the effect of noise reduction, carried out using the nearest neighbor method, on the identification of chaotic dynamics in the selected time series. The tools used to distinguish chaotic time series from random ones will be the BDS statistic and the correlation dimension The test will be conducted based on the economic time series which consist of closing share prices of companies listed on the Warsaw Stock Exchange and the daily exchange rates.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2013, 159; 124-135
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deterministic chaos in economic processes modeling
    Chaos deterministyczny w modelowaniu procesów ekonomicznych
    Autorzy:
    Siemieniuk, Nina
    Siemieniuk, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/588491.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Capital markets
    Chaos theory
    Currency markets
    Deterministic chaos
    Chaos deterministyczny
    Rynek kapitałowy
    Rynek walut
    Opis:
    Modeling of economic processes is the subject of numerous studies and analyzes. There are a variety of methods and research tools used. Attempts to describe the functioning of economic processes are taken within multiple disciplines, e.g. economics, mathematics, psychology. A variety of theories and methods used are reflected in the diversity of the obtained results and forecasts. In order to predict the future behavior of the stock market or currency market, various models are designed, which never give full assurance of success and are usually burdened, with investment risk. One of the newer concepts of modeling economic processes, such as the stock market or the currency market, is the deterministic chaos theory. It is an attempt to move away from the idea of the efficiency of capital markets and currency markets, towards a more universal view of the mechanisms governing them. Characteristics features, imbalances and positive feedback mechanism in time, are reflected in the description with the use of non-linear dynamic systems. The publication discusses the selected issues using deterministic chaos theory to describe the operation of some economic processes. The paper includes issues related to the essence of deterministic chaos, selected examples of chaos theory to describe economic processes with particular emphasis on the capital market and currency market.
    Modelowanie procesów ekonomicznych jest przedmiotem licznych badań i analiz. Wykorzystuje się w nich różne metody i narzędzia badawcze. Próby opisu funkcjonowania zjawisk ekonomicznych podejmowane są w ramach wielu dyscyplin naukowych, np. ekonomii, matematyki, psychologii. Rozmaitość stosowanych teorii i metod znajduje swój wyraz w różnorodności uzyskiwanych wyników i prognoz. W celu przewidywania przyszłego zachowania się rynku akcji czy rynku walut konstruowane są rozmaite modele, które nigdy nie dają pełnej pewności sukcesu i są zwykle obarczone ryzykiem inwestycyjnym. Jedną z nowszych koncepcji modelowania procesów ekonomicznych, takich jak rynek akcji, rynek walut, jest teoria chaosu deterministycznego. Stanowi ona próbę odejścia od idei efektywności rynków kapitałowych czy rynków walutowych w stronę bardziej uniwersalnego widzenia mechanizmów rządzących nimi. Cechy charakterystyczne, stany nierównowagi oraz mechanizm sprzężenia zwrotnego w wymiarze czasowym znajdują swój wyraz w opisie za pomocą dynamicznych systemów nieliniowych. W publikacji omówiono wybrane zagadnienia wykorzystania teorii chaosu deterministycznego do opisu funkcjonowania wybranych zjawisk ekonomicznych. Publikacja zawiera zagadnienia dotyczące istoty chaosu deterministycznego, wybrane przykłady wykorzystania teorii chaosu do opisu zjawisk ekonomicznych ze szczególnym uwzględnieniem rynku kapitałowego i rynku walut.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2015, 234; 152-163
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Złożone chaotyczne szeregi czasowe
    Compound chaotic time series
    Autorzy:
    Wołoszyn, Janusz
    Wołoszyn, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/415062.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
    Tematy:
    chaos deterministyczny
    złożone chaotyczne szeregi czasowe
    obraz fazowy
    deterministic chaos
    compound chaotic time series
    phase diagram
    Opis:
    W artykule zaproponowano badanie własności złożonych chaotycznych szeregów czasowych powstających przez wykonanie operacji na parach lub większej liczbie odpowiadających sobie elementów szeregów składowych. Wygodną metodą badania własności powstałych szeregów czasowych jest sporządzenie i analiza ich obrazów fazowych, które ujawniają cechy nie obserwowane bezpośrednio na wykresach czasowych rozpatrywanych szeregów.
    In deterministic systems with non-linear relations there are chaotic courses observed. Simple non-linear mapping, like logistical or square mapping, generate chaotic time series in the iterative way. The paper presents a method of properties research of compound chaotic time series, which are created as a result of some operations, performed on couples or greater number of corresponding elements of component series. Making and analyzing the phase diagrams, which reveal properties not observed directly on timing diagrams of consider series, is a convenient method of research of properties of created time series.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie; 2006, 1(9); 231-241
    1506-2635
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Identyfikacja chaosu deterministycznego na podstawie liczby najbliższych sąsiadów
    The identification of deterministic chaos based on the number of nearest neighbors
    Autorzy:
    Zeug-Żebro, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/586042.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Chaos deterministyczny
    Lokalna aproksymacja wielomianowa
    Szeregi czasowe
    Współczynnik DETM
    Wykładnik Lapunowa
    Coefficient DETM
    Deterministic chaos
    Largest Lyapunov exponent
    Local polynomial approximation
    Time series
    Opis:
    Narzędzia służące do identyfikacji chaosu, pozwalają zwykle na wykrycie jedynie pojedynczego atrybutu dynamiki chaotycznej, np. wrażliwości na zmianę warunków początkowych, zatem przeprowadzenie bardziej wnikliwej analizy danych wymaga uwzględnienia uzupełniających się metod. Celem artykułu będzie identyfikacja chaosu deterministycznego na podstawie lokalnej aproksymacji wielomianowej, największego wykładnika Lapunowa oraz współczynnika DETM. W badaniach wykorzystane zostaną finansowe szeregi czasowe utworzone z cen zamknięcia wybranych indeksów giełd światowych.
    Methods of chaos identification typically allow detection of only a single attribute of the chaotic dynamics, such as e.g. a sensitivity to change of the initial conditions, therefore, to carry out a full analysis of the data requires consideration of the complementary methods. The aim of the article will be identification of chaotic dynamics in selected time series based on a local polynomial approximation, the largest Lyapunov exponent and the coefficient DETM. The test will be conducted based on the financial time series, which consist of closing prices of selected indices of stock exchanges worldwide.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2016, 295; 119-131
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chaos deterministyczny w badaniu dynamiki zmian organizacji
    Deterministic Chaos in Studying the Dynamics of Organization Changes
    Autorzy:
    Ponikowski, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1853504.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    modele liniowe i nieliniowe
    wrażliwość na zmiany
    chaos deterministyczny
    dynamika zmian
    scenariusze zmian
    linear and non-linear models
    sensibility to changes
    deterministic chaos
    dynamics of changes
    scenarios of changes
    Opis:
    The article presents an analysis of the dynamics of changes on the grounds of the deterministic chaos theory. In studying the dynamics of organization changes as ordered systems of deterministic dependencies certain phenomena may appear that are difficult to predict, which cause chaotic behavior of the system. The behavior results from a non-linear mechanism of functional and organizational ties. Non-linearity of the ties generates a high sensibility of the organization to changes, and in consequence a deterministic chaos.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2005, 33, 3; 155-163
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (I)
    A Naturalistic Account of Free Will (I)
    Autorzy:
    Munévar, Gonzalo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553212.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    wolna wola
    naturalizm ewolucyjny
    determinizm
    przewidywalność
    jaźń
    mózg
    samostanowienie
    indeterminizm kwantowy
    chaos deterministyczny
    silna emergencja
    odpowiedzialność moralna
    free will
    evolutionary naturalism
    determinism
    predictability
    self
    brain
    self-determination
    quantum indeterminism
    deterministic chaos
    strong emergence
    moral responsibility
    Opis:
    Celem tego artykułu jest wykazanie, że naturalizm jest zgodny z ideą wolności woli. Wielu filozofów twierdzi, że jeśli determinizm jest prawdziwy, a przeto nie jesteśmy istotami wolnymi, to tym samym nie jesteśmy odpowiedzialni moralnie. Wówczas ten "problem wolnej woli" najwyraźniej byłby szczególnie kłopotliwy dla naturalizmu. Naturalizm bowiem uznaje, że ludzie są swoiście zorganizowaną materią i dlatego, jak sądzi wielu uczonych, jest zgodny z determinizmem. Kilku naukowców, którzy poruszyli ten temat, włączywszy Francisa Cricka i E.O. Wilsona, próbowało wyjaśnić fenomenologię wolnej woli (nasze wrażenie, że jesteśmy panami samych siebie) w kategoriach biologicznych, argumentując, że ludzki mózg jest tak bardzo złożony, że przewidywalność działań poszczególnych jednostek w praktyce okazuje się niemożliwa. Niemniej rozwiązania takie zawodzą, ponieważ determinizm i przewidywalność nie są tym samym. Przykładowo zjawiska o charakterze chaotycznym są niemożliwe do przewidzenia, ale i tak są deterministyczne. Zatem te interesujące naukowe propozycje mogą wykazać co najwyżej, że wolna wola jest jedynie złudzeniem. Lecz jeśli tak, to złudzeniem jest również odpowiedzialność moralna. Niniejszy artykuł wyjaśnia także, dlaczego odwołanie się do indeterminizmu kwantowego leżącego u podstaw przypuszczalnie deterministycznej nauki również nie rozwiązuje problemu. Problemu tego nie można także unieważnić ani wskazując na mylenie w języku praktycznej nieuchronności praw przyrody z przymusem związanym z prawami społecznymi, jak próbowali to uczynić Hobbes, Hume, Schlick i inni, ani poprzez jakieś dalsze "analizy lingwistyczne". Artykuł ten rozwija sugestię Gary'ego Watsona, że kwestia wolnej woli sprowadza się raczej do pytania, czy jaźń może determinować nasze działania. Jak zobaczymy, okaże się, że jaźń to (w przeważającej mierze) mózg, zaś mózg rzeczywiście determinuje działania poszczególnych jednostek. Pomimo że prawa fizyki i chemii obowiązują w mózgu i że wszelkiego rodzaju czynniki zewnętrzne wywierają wpływ na ten narząd, to każdy mózg jest układem sui generis, charakteryzującym się własnym zbiorem "praw" emergentnych, które sprawiają, że każdy organizm jest niezależną jednostką w relacji do świata. W każdym razie taka niezależność od świata wystarczy do uzasadnienia wniosku, że mózg (jaźń) determinuje własne działania, a przeto, że - w normalnych warunkach - każda osoba jest odpowiedzialna moralnie. Najważniejszą z przesłanek dyskutowanych w artykule jest istnienie "silnej emergencji" procesów mózgowych. Pierwszy poziom emergencji to dobrze znany fakt, że składowe procesów mózgowych (na przykład impulsy elektryczne przesyłane z siatkówki oka do mózgu) nie gwarantują przeżycia jakiegoś konkretnego doświadczenia. Silniejszy poziom emergencji polega zaś na tym, że sieci neuronowe w mózgu oddziałują na pojedyncze składowe tych sieci (na przykład na wagi synaptyczne). Zatem stan neuronalny jest emergentny w tym sensie, że konstytuujące go wagi połączeń synaptycznych nie wystarczą do określenia go. Jest emergentny również w tym sensie, że wagi synaptyczne częściowo zależą także od samego stanu neuronalnego.
    The aim of this paper is to argue that naturalism is consistent with free will. Many philosophers claim that if determinism is true, and thus we are not really free agents, then we are not morally responsible. This „problem of free will” would then seem to be particularly pressing for naturalism, since naturalism considers human beings to be arrangements of matter, and therefore many scholars expect it to be consistent with determinism. Several scientific writers who have touched on the subject, including Francis Crick and E.O. Wilson, have tried to explain the phenomenology of free will (our feeling that we are free agents) on biological terms, while arguing that the human brain is so complex that the predictability of individual human action is practically impossible. Such solutions fail, however, because determinism and predictability are not the same thing. Chaotic phenomena, for example, may be unpredictable, but they are still deterministic. So the most these interesting scientific proposals can show is that free will is an illusion. But if free will is an illusion, so is moral responsibility. This paper will also explain why appeals to quantum indeterminism, which underlies presumably deterministic science, are not much help either. Nor can the problem be dismissed as Hobbes, Hume, Schlick and others have tried to do, by pointing to a linguistic confusion between the practical inevitability of natural law and the compulsion of social laws, nor by some further „linguistic analysis”. This paper develops Gary Watson’s suggestion that the question of free will is rather whether our actions can be determined by the self. The self, it will be seen, turns out tobe (largely) the brain, and the brain does indeed determine the individual’s actions. Even though the laws of physics and chemistry apply in the brain, and even though all sorts of external influences leave their imprint on the brain, each brain is sui generis and has its own set of emergent „laws” that pit the organism as an independent entity vis-à-vis the world. This is enough independence from the world, in any event, to justify the conclusion that the brain (the self) does determine its own actions, and thus that, under normal circumstances, the individual is morally responsible. The most important of the reasons discussed in the paper is the existence of „strong emergence” in brain processes. The first level of emergence is the well-known fact that the components of a brain process (e.g., electrical pulses sent by the retina to the brain) do not guarantee a particular experience. The stronger level of emergence is that the brain networks affect the individual components of the networks (e.g., synaptic weights). Thus a neural state is emergent in the sense that the weights of the synaptic connections that constitute it are not sufficient to determine it, and also emergent in the sense that those weights are also partially dependent on the neural state itself.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 111-137
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O pewnym założeniu twierdzenia Bella
    On some assumption of Bell’s theorem
    Autorzy:
    Czerniawski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431368.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Bell’s theorem
    quantum entanglement
    hidden variables
    outcome independence
    principle of common cause
    screening off
    scientific determinism
    deterministic chaos
    twierdzenie Bella
    splątanie kwantowe
    zmienne ukryte
    niezależność od wyniku
    zasada wspólnej przyczyny
    ekranowanie
    determinizm naukowy
    chaos deterministyczny
    Opis:
    Any proof of Bell’s theorem reduces to a derivation of one of Bell’s inequalities. The key role in such derivations is played by the condition of factorizability of the joint conditional probability, which may be obtained as a consequence of two other conditions, known as parameter independence and outcome independence. The former is a quite obvious consequence of locality, whereas the latter is controversial. However, since it is a particularization of the condition of screening off of the principle of common cause, its undermining entails questioning the latter condition as well. If successful, any effective proof of Bell’s theorem would demand deriving some of Bell’s inequality without making use of any particularization of screening off. A direction of search for a model breaking this condition is suggested.
    Dowód twierdzenia Bella sprowadza się do wyprowadzenia którejś z nierówności Bella. W ich standardowych wyprowadzeniach jednak kluczową rolę odgrywa warunek faktoryzowalności łącznego prawdopodobieństwa warunkowego, który można uzyskać jako konsekwencję dwóch innych warunków, znanych jako parameter independence i outcome independence. Pierwszy z nich jest dość oczywistym wyrazem warunku lokalności, natomiast drugi budzi wątpliwości. Ponieważ jednak jest on uszczegółowieniem warunku screening off zasady wspólnej przyczyny, jego podważenie wymagałoby zakwestionowania również tego warunku. Gdyby się to powiodło, efektywny dowód twierdzenia Bella wymagałby wyprowadzenia nierówności Bella nie wykorzystującego żadnego uszczegółowienia warunku screening off. Przestawiona zostanie sugestia kierunku, w jakim powinny iść poszukiwania modelu naruszającego ten warunek.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 4; 39-57
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies