Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "cechsztyn" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Wykształcenie i tektonika utworów solnych cechsztynu w wysadzie solnym Góra koło Inowrocławia w oewietle wyników kompleksowych badań geochemiczno-litologicznych w profilach wybranych otworów wiertniczych
Characteristics and tectonics of Zechstein salt rocks of the Góra salt diapir near Inowrocław on the basis of geochemical-lithological study of selected borehole sections
Autorzy:
Czapowski, G.
Tomassi-Morawiec, H.
Tadych, J.
Grzybowski, Ł.
Sztyrak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074711.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoża solne
tektonika
cechsztyn
salt deposits
tectonics
Zechstein
Opis:
Detailed macroscopic profiling of salt cores from selected wells drilled in the Góra salt diapir (central Poland; Fig. 1, 2) and analyses of bromine content made it possible to define and characterize lithostratigraphic units of the Zechstein (Upper Permian) succession (Fig. 3, 4). Interpretation of relations between the units identified in the studied well sections allowed the first schematic reconstruction of internal structure of top part of the salt trunk (Fig. 5). The principal idea of this reconstruction is probable origin of the Góra diapir as a salt trunk with a recumbent fold at the top (Fig. 6A). Subsequent uplift of the diapir and erosion resulted in removal of significant part of younger salt deposits so only those squeezed into the salt trunk interior escaped the erosion (Fig. 6B). Models of internal structure of salt diapirs are of remarkable practical value as they facilitate proper location of the mining works (e.g. leaching wells, galleries, chambers and caverns) and prediction of possible gas and water hazards.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 6; 494-503
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geochemia i wykształcenie skał zubrowych górnego permu (cechsztyn) z obszaru Polski
Comparative geochemistry and development of the Upper Permian (Zechstein) zuber rocks from Poland
Autorzy:
Tomassi-Morawiec, Hanna
Wachowiak, Jacek
Czapowski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061456.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
skały zubrowe
geochemia
cechsztyn
Polska
zuber rocks
geochemistry
Zechstein
Polska
Opis:
Praca prezentuje wyniki szczegółowych badań składu chemicznego skał zubrowych dwu głównych wydzieleń litostratygraficznych w cyklotemowej sukcesji osadów polskiego cechsztynu: zubra brunatnego (Na3t; cyklotem PZ3) i zubra czerwonego (Na4t; cyklotem PZ4) oraz innych cechsztyńskich ogniw i formacji zubrowych wyróżnionych na obszarze Polski. Skały te opróbowano w 2 wysadach solnych (Kłodawa i Mogilno) oraz w profilach 7 otworów wiertniczych. Utwory Na3t w wysadzie Kłodawa cechuje wyższy udział halitu w porównaniu ze skałami Na4t, które zawierają więcej materiału terygenicznego (materiał detrytyczny i substancja ilasta) co wyraża się większą średnią zawartością SiO2, Al2O3, Fe2O3 i K2O oraz wzbogaceniem w Mn, Rb, Zn i Zr w porównaniu z osadami Na3t. Skały Na3t w obu wysadach (Kłodawa i Mogilno) charakteryzują się wyższą średnią zawartością CaO, MgO i Sr w porównaniu z wydzieleniem Na4t, przede wszystkim dzięki wyższemu udziałowi węglanów Ca i Mg (głównie magnezytu) i podrzędnie kalcytu i dolomitu. Zawartość bromu w profilach Na3t w obu wysadach jest wyższa niż w osadach Na4t i jest charakterystyczna dla pierwotnych chlorków wytrącanych z morskiej solanki. Podobną zawartość bromu stwierdzono tylko w niektórych partiach sukcesji Na4t. W niektórych skałach profili Na4t zarejestrowany udział bromu <40 ppm sugeruje, że są one mieszaniną pierwotnych i wtórnych chlorków, powstałych wskutek recyklingu (rozpuszczanie i ponowne wytrącanie) wcześniej osadzonych morskich soli. Zmiany zawartości bromu w profilach opisanego wyżej wydzielenia Na4t oraz w profilach skał zubrowych subcyklotemów cyklotemu PZ4, opróbowanych w wybranych otworach wiertniczych z obszaru Niżu Polskiego wskazują, że środowisko depozycji zubrów ewoluowało od basenu morskiego (dolna część profilu Na4t i osady subcyklotemów PZ4a do PZ4b) do kontynentalnego jeziora solnego (górna część sukcesji Na4t i osady subcyklotemów PZ4c do PZ4e), w którym następowała kumulacja materiału terygenicznego i chlorków wytrąconych głównie z wtórnych, recyklingowych solanek. Udział takich składników jak: SiO2, Al2O3, MgO, K2O i Fe2O3, Rb, Zn i Zr, związanych głównie z obecnością substancji ilastej i materiału detrytycznego jest wyższy w przypadku skał typu zubra bezteksturalnego i warstwowanego w porównaniu z solami kamiennymi i zailonym, warstwowanymi i bezteksturalnymi. Obecność Sr i CaO, związanych z węglanami i siarczanami, jest częściej wyższa w solach kamiennych warstwowanych, gdzie pojawiają się laminy ilasto-anhydrytowe.
The paper presents results of detailed studies of chemical composition of zuber-like rocks of main two zuber lithostratigraphic units of the Polish Zechstein succession: the Brown Zuber (Na3t; PZ3 cyclothem) and the Red Zuber (Na4t; PZ4 cyclothem), as well as of other Zechstein zuber members and formations distinguished in Poland. These rocks were sampled from two salt domes (Kłodawa and Mogilno) and profiles of seven wells. Deposits of the Na3t unit in the Kłodawa dome have a higher content of halite compared with the Na4t unit. Deposits of the latter con - tain more terrigenous material (detrital and clay matter). They are characterized by higher average contents of SiO2 , Al2 O3 , Fe2 O3 and K2O and are enriched with Mn, Rb, Zn and Zr, compared with the Na3t succession. Rocks of the Na3t unit in both the Kłodawa and Mogilno domes are characterized by higher average contents of CaO, MgO and Sr than the deposits of the Na4t unit mainly due to their higher contents of Ca and Mg carbonates (with dominant magnesite) and, subordinately, of calcite and dolomite. Bromine content in the Na3t profiles of both domes is higher than in the Na4t deposits and it is characteristic for primary chlorides precipitated from marine brine. Such bromine concentration was found only in some parts of the Na4t succession. The bromine content <40 ppm, observed in some rocks of the Na4t profile, suggests that they are mixtures of primary and secondary chlorides, produced by recycling (dissolution and precipitation) of formerly accumulated marine salts. The bromine content changes, observed in the above-described Na4t unit profiles, as well as in the zuber profiles of the PZ4 subcyclo - thems, show that depositional environment of the zuber deposits evolved from a marine basin (in the lower part of the Na4t profile and in deposits of the PZ4a and PZ4b subcyclothems) to continental saline lakes (in the upper part of the Na4t succession and in deposits of the PZ4c to PZ4e subcyclothems), which trapped a terrigenous material an d chlorides precipitated mainly from secondary (recycled) brine s. The contents of such components as SiO2, Al2O3 , MgO, K2O, Fe2O3 , Rb, Zn and Zr, highly influenced by the content of clay matter and detrital material, are significantly higher in the structureless and layered zuber types, compared with the textural equivalents of clayey and rock salts. The contents of Sr and CaO, connected with carbonate and sulphate admixture, are commonly higher in the layered rock salts with frequent clay-anhydrite laminae.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2019, 477; 69--122
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brom w skałach ilasto-solnych cechsztynu Polski
Bromine in Zechstein mixed clay-salt rocks of Poland
Autorzy:
Tomassi-Morawiec, H.
Czapowski, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074455.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
cechsztyn
brom
geochemia
Zechstein
mixed clay-salt rocks
bromine
geochemistry
Kłodawa
Opis:
Bromine content was determined in 50 samples taken from the Zechstein (Upper Permian) mixed clay-salt rocks both in a sample bulk and in pure halite crystals, manualy separated. This study attempted to define bromine contents directly related to pure halite and connected with clay minerals in analysed samples. The examined samples were collected in galleries of theKłodawa salt mine from the Brownish Zuber Unit (Na3t), representing PZ3 cycle and from the Red Zuber Unit (Na4t) of PZ4 cycle. Mineral composition of clay fraction in the Zechstein mixed clay-salt rocks, represented both by zubers sensu stricto (clay content 15–85%) and clayey halite (clay <15%), is monotonous and rather constant. Bromine concentration depends on salinity of mother solutions as well as on content of minerals incorporating bromine (halite, clay minerals). In samples of the Red Zuber Unit the bromine contents attributed to clay minerals were so low that they do not influence the bromine concentrations determined in total samples and they could be neglected in genetic considerations. Deposits of the Brownish Zuber Unit were precipitated from brines much more concentrated than the mother solutions of the Red Zuber rocks. Increasing content of water-insoluble residue (mainly clay minerals) in samples of the Brownish Zuber unit is accompanied with higher bromine concentrations. Difference between bromine content in total samples and in pure halite crystals also increases. So the reliable interpretation of genesis and depositional environment of halites, being a constituent of the Brownish Zuber rocks, requires detecting bromine in separated pure halite crystals.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 6; 488-495
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siarkowodór - nowe zagrożenie w górnictwie rud miedzi
Hydrogen sulfide - a new threat in copper ore mining
Autorzy:
Kijewski, P.
Kubiak, J.
Gola, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394177.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
monoklina przedsudecka
cechsztyn
anhydryt
siarkowodór
Fore Sudetic Monocline
Zechstein
anhydrites
hydrogen sulfide
Opis:
W obszarze górniczym Sieroszowice podczas wierceń w warstwach stropowych stwierdzono obecność siarkowodoru. Jest to nowe zagadnienie istotne dla warunków pracy w kopalni oraz dla środowiska. Gaz ten występuje w pierwszym cyklotemie cechsztynu (Werra) w anhydrytach dolnych (A1d), ujawniając się zwłaszcza w strefach likwidowanych wyrobisk górniczych. Drogami migracji siarkowodoru są niekiedy naturalne spękania górotworu i otwory stropowe, a zwłaszcza nieciągłości wywołane rozwojem spękań stropu wskutek eksploatacji. Ponieważ zasięg spękań eksploatacyjnych wynosi kilka wysokości wyrobisk, obejmują one skały węglanowe Ca1 i spągową część anhydrytów dolnych A1d, uwalniając siarkowodór. Gaz charakteryzuje się okresowymi i zanikającym wypływami, które ze względu na niskie stężenie nie zawsze rejestrowane są przez kopalniane przyrządy pomiarowe. Dotychczas nie odnotowano emanacji gazowych w wyrobiskach eksploatacyjnych. Obecność siarkowodoru, jak i niemożność przewidzenia jego pojawienia się, stanowią poważne wyzwanie dla kierownictwa i służb kopalnianych. Od czasu pierwszych objawów H2S prowadzone są poszukiwania metod oraz środków rozpoznawania i likwidacji tego zagrożenia oraz zapewnienia bezpieczeństwa załogom górniczym. W pierwszej kolejności stosuje się zwiększoną intensywność przewietrzania i bieżące izolowanie stref zrobów. Wydzielone zostały odrębne, izolowane wyrobiska, tzw. "tunele wentylacyjne", do odprowadzania gazów bezpośrednio do szybu wydechowego. Stosuje się także doszczelnianie obudowy kotwowej i szczelin w górotworze specjalnymi pianami.
The presence of hydrogen sulfide was discovered during drilling into roof rocks in the Sieroszowice mining area. This is a new problem which is significant both for working conditions in the mine and for the environment. This gas occurs in the first Zechstein cyclothem (Werra) in lower anhydrites (Aid) and appears especially in the working zones being excluded from the operation. The routes of hydrogen sulfide migration are sometimes through natural fractures in the rock mass as well as roof boreholes, and especially discontinuities caused by the development of roof fractures induced by mining operation. Since the range of mining fractures is several times higher than the height of mining excavation, they reach the bottom part of lower anhydrites Aid, releasing the hydrogen sulfide. The gas outflows are periodic and declining. Due to their low concentrations, they are not always recorded by mine gauges. The gas emanations have not been noticed in mine workings until now. The presence of hydrogen sulfide, as well as the inability to forecast its occurrence, is a serious challenge for the mine's administration and responsible staff. Since the first signs of H2S, efforts have been undertaken to identify and eliminate this hazard and to ensure the safety of the miners. Improved ventilation along with the insulation of mining voids is currently being employed. Separate, insulated headings (so called "ventilation tunnels") were arranged in order to carry the gases directly to the exhaust shaft. Additionally, the bolting system and cracks in rock masses are sealed up by special foames.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 83; 83-95
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewaporaty cechsztynu PZ1- PZ3 bloku Gorzowa
Zechstein 1- 3 evaporites of the Gorzów Block (NW Poland)
Autorzy:
Peryt, T. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074802.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
cechsztyn
ewaporaty
stratygrafia sekwencji
Polska Zachodnia
Zechstein
evaporites
sequence stratigraphy
West Poland
Opis:
The Gorzów Block (West Poland) occurs in the transition zone between the PZ1 sulphate platform and the Na2 basin. In contrast to the western part of the Southern Permian Basin where the Z1 halite (Oldest Halite Na1) is normally restricted to the peripheral subbasins located south of the main basin, in Poland it occurs both in the basin centre and in the former basins of the Lower Anhydrite within the marginal sulphate platform complex, where halite sequences are thick and may have originated in a deep-water setting. The Na1 deposits have been considered so far to be LST deposits both in the marginal sulphate platform facies as well as in the basin centre. Brine salinities (and the minerals they precipitate) are controlled by brine residence times in the basin, and these are determined primarily by the absolute and the relative rates of water flow into, and brine flux out of the basin (Kendall, 2010). Thus sea-level rise in the Boreal Sea could have resulted in the increase of the brine residence times in the Zechstein basin and the deposition of more saline evaporites. Consequently, the Oldest Halite in the basin centre in Poland is regarded as the TST deposit.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 8; 689-694
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane pierwiastki śladowe w górnopermskich (cechsztyn) utworach potasonośnych w Polsce – czy warto je stąd pozyskiwać?
Selected trace elements in the Upper Permian (Zechstein) potash-bearing deposits in Poland – is their exploitation from salts economically plausible?
Autorzy:
Czapowski, Grzegorz
Tomassi-Morawiec, Hanna
Wachowiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192016.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
pierwiastek śladowy
utwór potasonośny
cechsztyn
trace element
potash-bearing deposit
zechstein
Opis:
Przedstawiono aktualną charakterystykę zawartości wybranych pierwiastków śladowych (Ag, As, Ba, Be, Br, Cd, Ce, Co, Cr, Cs, Cu, Ga, J, La, Li, Mn, Mo, Ni, Pb, Rb, Sb, Se, Sn, Sr, Ti, Tl, U, V i Zn) w utworach potasonośnych cyklotemów PZ1, PZ2 i PZ3 cechsztynu (tab. 1) w Polsce, opartą o analizę wyników badań geochemicznych (archiwalnych i publikowanych) 307 próbek skał (tab. 2). Większość danych dotyczy 4 wysadów solnych z centralnej Polski (ryc. 1): Damasławek (14 próbek), Góra (5 próbek), Kłodawa (266 próbek) i Mogilno (13 próbek). Najwięcej danych uzyskano dla utworów potasonośnych cyklotemu PZ3 (207 próbek), dwukrotnie mniej (91 próbek) dla serii potasonośnej cyklotemu PZ2. Skąpe dane (9 próbek) dotyczą siarczanowych soli K-Mg (polihality) cyklotemu PZ1 w północnej Polsce (tab. 2). Średni udział większości wymienionych pierwiastków w tych utworach jest niski, nie przekracza zwykle 1-4 mg/ kg (tab. 3-5). Opisane serie potasonośne nie stanowią zatem ekonomicznie opłacalnego źródła pozyskiwania pożądanych rzadkich pierwiastków śladowych takich jak np. lit, bor, stron czy cez.
Content analysis was conducted on selected trace elements (Ag, As, Ba, Be, Br, Cd, Ce, Co, Cr, Cs, Cu, Ga, J, La, Li, Mn, Mo, Ni, Pb, Rb, Sb, Se, Sn, Sr, Ti, Tl, U, V, and Zn) of the Upper Permian (Zechstein) potash-bearing deposits of cyclothems PZ1 to PZ3 in Poland, based on both archival and published geochemical data concerning 307 rock samples (Table 1). Most of the samples (296) were collected from four salt domes, located in central Poland (Fig. 1): Damasławek (14 samples), Góra (5 samples), Kłodawa (266 samples), and Mogilno (13 samples). Dominant data (207 samples) represented the potash-bearing series of cyclothem PZ3 (Transitional Beds, Na2+K2, and Older Potash units; Table 2), fewer data (91 samples) characterised the potash-bearing deposits of cyclothem PZ2 (Transitional Beds, Na3+K3, and Younger Potash unit; Table 2). Only a few samples (9) were taken from sulphate potassium-magnesium salts (polyhalites) of PZ1 cyclothem from northern Poland (Fig. 1). An average content of most often detected trace elements was low in the studied deposits, usually not higher than 1–4 mg/kg (Tables 3–5); therefore, those Zechstein potash-bearing rocks are not economic sources of many marketable trace elements, e.g. lithium, boron, strontium or caesium
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 43--66
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania złóż soli kamiennej i potasowo-magnezowej prowadzone w Państwowym Instytucie Geologicznym
PGI research of rock salt and K-Mg deposits
Autorzy:
Czapowski, Grzegorz
Peryt, Tadeusz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074293.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
sole
złoża
baden
cechsztyn
sedymentologia
geochemia
salts
deposits
Baden
Zechstein
sedimentology
geochemistry
Opis:
Middle Miocene Badenian salt, occurring in the frontal zone of the Carpathian Overthrust (southern Poland), and the Upper Permian (Zechstein) bedded and diapir salt deposits, have been the subject of the research by PGI scientists. Many salt deposits were discovered by the PGI, but in particular, the greatest achievement related to the origin of salt deposits is the reconstruction of sedimentary environments and conditions based on detailed sedimentological and geochemical analyses.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2019, 67, 7; 594--598
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka reliktowej mineralizacji kruszcowej w zachodniej części obszaru złożowego Radwanice (południowo-zachodnia część złoża Lubin-Sieroszowice)
Characteristic of relict mineralization in the northern part of Radwanice copper field (SW part of Lubin-Sieroszowice deposit)
Autorzy:
Chmielewski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061937.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
strefa przejściowa
reliktowa mineralizacja kruszcowa
hematyt
cechsztyn
Radwanice
transition zone
relict mineralization
hematite
Zechstein
Opis:
W artykule zaprezentowano charakterystykę reliktowej mineralizacji kruszcowej w spągowych utworach cechsztynu na podstawie materiału rdzeniowego z otworów wiertniczych usytuowanych w zachodniej części obszaru złożowego Radwanice. Wykształcenie i rozmieszczenie mineralizacji kruszcowej w spągowych utworach cechsztynu jest ściśle związane z zasięgiem poszczególnych stref geochemicznych. Szczególnie istotna dla interpretacji procesów mineralizacyjnych jest obecność strefy przejściowej, występującej pomiędzy skałami o charakterze utlenionym i utworami wykształconymi w facji redukcyjnej. Podstawowym atrybutem charakteryzującym strefę przejściową jest występowanie cech pośrednich między strefą redukcyjną a strefą utlenioną. Jest to przede wszystkim reliktowa mineralizacja kruszcowa, której współtowarzyszy mineralizacja tlenkami i wodorotlenkami żelaza oraz złoto rodzime. W wyniku przeprowadzonych obserwacji petrograficznych, przy zastosowaniu mikroskopu do światła odbitego oraz badań w mikroobszarze (EDS i WDS) przy użyciu mikroskopu skaningowego i mikrosondy elektronowej, zidentyfikowano następujące minerały: bornit, chalkopiryt, chalkozyn, cynober, digenit, elektrum, geerit, getyt, hematyt, idait, kowelin, piryt, spinokopit, syderyt, tetraaurykupryt, tiemannit, tetraedryt, jarowit oraz złoto rodzime. Na podstawie reliktowego charakteru mineralizacji kruszcowej oraz współwystępowania tlenków i wodorotlenków żelaza z siarczkami metali stwierdzono, że pierwotnie osady strefy przejściowej miały potencjał redukcyjny. Charakter mineralizacji w strefie przejściowej pozwala stwierdzić, że jest ona wynikiem dynamicznych zmian warunków fizykochemicznych, które zachodzą w trakcie wtórnych procesów mineralizacyjnych, będących wynikiem przemian zachodzących podczas późnej diagenezy w wyniku ascenzyjnych przepływów roztworów utleniających.
The paper presents the characteristics of relict mineralization in the lowermost Zechstein sediments based on core material from wells located in the western part of the Radwanice copper field. The occurrence and distribution of mineralization in the lowermost Zechstein sediments is closely associated with a range of different geochemical zones. Particularly important for the interpretation of mineralization processes is the presence of the transition zone occurring between reduced and oxidized rocks. The main attributes of the transition zone are the occurrence of intermediate features between the oxidized zone and the reduced facies, and the presence of relict mineralization accompanied by iron oxides and hydroxides as well as native gold. As a result of detailed petrographic observations, using reflected light microscopy scanning electron microscopy and electron microprobe, the following minerals were identified: bornite, chalcopyrite, chalcocite, cinnabar, covellite, digenite, electrum, geerite, goethite, hematite, idaite, pyrite, siderite, spinocopite, tetraauricuprite, tiemannite, tetrahedrite, yarrowite and native gold. Relict nature of mineralization and coexistence of metal sulphides with iron oxides and hydroxides allows the conclusion that the transition zone was originally reduced. The nature of mineralization in the transition zone indicates changes in the physical and chemical conditions during the secondary mineralization process leading to remobilization of elements/metals contained in the primary mineralization.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2014, 458; 1--23
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różowa sól kamienna do produkcji galanteryjnych wyrobów solnych - geologiczne warunki występowania, własności i metody pozyskiwania w Kopalni Soli "Kłodawa"
Pink rock salt for production of salt fancy goods - its occurrence, characteristics and exploitation methods in "Kłodawa" Salt Mine
Autorzy:
Czapowski, G.
Misiek, G.
Poborska-Młynarska, K.
Tomassi-Morawiec, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183765.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
sól różowa
perm (cechsztyn)
galanteria solna
Polska
pink salt
Permian (Zechstein)
salt fancy goods
Polska
Opis:
Barwna sól kamienna, szczególnie o zabarwieniu różowym, pomarańczowym i czerwonym, staje się coraz bardziej poszukiwanym surowcem do wytwarzania ozdobnych przedmiotów, takich jak lampy solne, rzeźby itp. Barwne sole kamienne występują w wielu złożach Europy i świata, o czym świadczy zamieszczony w artykule przegląd światowych złóż soli kamiennej. Sól barwna w Polsce jest obecnie eksploatowana w jednym złożu - w kłodawskim wysadzie solnym, w Kopalni Soli "Kłodawa", głównie jako surowiec dla przemysłu spożywczego, chemicznego i jako sól drogowa. W ostatnich latach kopalnia podjęła uboczną produkcję soli różowej przeznaczonej do wytwarzania tzw. galanterii solnej. Podjęte zostały wstępne badania mające na celu udokumentowanie geologicznej pozycji w złożu "galanteryjnych" odmian soli różowej. Prezentowana praca zawiera charakterystykę właściwości i geologicznych warunków występowania oraz klasyfikację i sposoby pozyskiwania soli różowej dla celów produkcji galanteryjnej ze złoża kłodawskiego.
Colored rock salt types, especially pink, orange and red ones, become a more demand material for production of fancy salt goods such as salt lamps, chandelier, sculptures etc. Colored rock salts occur in many salt formations and deposits in Europe and in the world as it was illustrated by a short review of selected rock salt deposits. In Poland the discussed colored rock salts are exploited only in one salt deposit, located in the Kłodawa salt diaper (by the "Kłodawa" Salt Mine), mainly for alimentary and chemical industry and for road treatment. Last years the mine has excavated a small amount of pink salt for production of mentioned above salt fancy goods and the increased demand for this raw material initiated studies on characteristics and geological position of pink salt within the salt deposit, enabling future prediction and calculation of its resources. Preliminary characteristics of features and the geological situation as well as a classification and exploitation methods of pink rock salt were presented in the paper.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2005, 31, 2; 167-188
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geochemia bromu i wykształcenie utworów solnych cechsztynu w wybranych otworach wiertniczych w wysadzie solnym Góra koło Inowrocławia
Bromine geochemistry and characteristics of Zechstein salt rocks in selected core materials from the Góra salt diapir near Inowrocław (Central Poland)
Autorzy:
Czapowski, G.
Tomassi-Morawiec, H.
Tadych, J.
Grzybowski, Ł.
Sztyrak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183861.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
złoża solne
geochemia bromu
cechsztyn
środkowa Polska
salt deposits
bromine geochemistry
Zechstein
Central Poland
Opis:
Kompleksowe badania wykształcenia i zmian zawartości bromu w materiałach rdzeniowych z trzech profili solnych utworów cechsztynu, odwierconych na terenie wysadu solnego Góra, umożliwiły przedstawienie charakterystyki poszczególnych ogniw litostratygraficznych solnych oraz skonstruowanie syntetycznych ich sukcesji w profilu pionowym. Obserwacje tendencji zmian zawartości bromu okazały się pomocne w wyznaczeniu kierunku stropu ogniw solonych i wskazaniu położenia osi przypuszczalnych wielkoskalowych deformacji fałdowych w obrębie kompleksów soli kamiennej.
Detailed macroscopic profiling of salt cores from selected wells drilled in the Góra salt diapir (central Poland), supported with bromine content analyses, enabled to define and characterize the succession of Zechstein (Upper Permian) lithostratigraphic units in each well. The study results allowed also to define better the type of tectonic macrodeformations (as folds) within studied salt series, being so common in any salt diapir, but difficult to observe in well sections.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 287-305
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oil- and gas-bearing sediments of the Main Dolomite (Ca2) in the Międzychód region: a depositional model and the problem of the boundary between the second and third depositional sequences in the Polish Zechstein Basin
Autorzy:
Jaworowski, K.
Mikołajewski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066024.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Polskie Zagłębie Cechsztyn
stratygrafia
dolomit główny
Polish Zechstein Basin
Main Dolomite
depositional model
sequence stratigraphy
Opis:
The Polish Zechstein Basin was a tideless sea dominated by storms. Main Dolomite deposits of the Miedzychód region were deposited: a) on the carbonate platform (in the environments of the outer barrier, inner barrier and high- and low-energy platform flat); b) on the platform slope; c) at the toe-of-slope; d) on the basin floor. The best reservoir properties are recorded in shallow-marine deposits of the outer and inner barriers and in deep-sea sediments of the toe-of-slope (turbidites and debrites). Rich reserves of crude oil and natural gas were discovered both on the carbonate platform (the Miedzychód and Grotów deposits) and at its toe-of-slope (the Lubiatów deposit). The Main Dolomite sediments are wholly included in the second depositional sequence (PZS2 sensu Wagner & Peryt, 1997). The maximum flooding surface of the PZS2 sequence within the platform, its slope and toe-of-slope, runs along the A1g/Ca2 boundary. In the basinal zone, its correlative equivalent is a hard ground observed within the Main Dolomite carbonate rhythmites. The boundary between the second and third (PZS2/PZS3) depositional sequences (corresponding to the ZS3/ZS4 sequence boundary in the German Basin) runs on top of the Main Dolomite carbonates (on the platform slope, at the toe-of-slope and on the basin floor) and above top of the Main Dolomite carbonates, within the lower part of the Basal Anhydrite (on the platform).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 12/1; 1017-1024
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena geologicznych możliwości lokowania kawern magazynowych wodoru w pokładowych wystąpieniach soli kamiennych górnego permu (cechsztyn) w Polsce
Geological possibility of hydrogen storage caverns location in the Upper Permian (Zechstein) stratiform rock salts in Poland
Autorzy:
Czapowski, Grzegorz
Tarkowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192047.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kawernowe magazynowanie wodoru
pokładowe wystąpienia soli kamiennej
cechsztyn
hydrogen cavern storage
stratiform rock salts
zechstein
Opis:
Podziemne magazynowanie wodoru jest opłacalną i bezpieczną formą magazynowania nośników energii (np. Chromik, 2015, 2016), szczególnie przy fluktuacjach związanych z produkcją energii przez OZE zaś instalacje wykorzystujące ten gaz do produkcji energii są przyjazne środowisku, gdyż źródłem jego pozyskiwania i spalania jest woda. Jednym z optymalnych miejsc takiego magazynowania są kawerny magazynowe, ługowane w grubych warstwach soli kamiennej, budujących wysady solne (np. Czapowski, Tarkowski, 2018; Tarkowski, Czapowski, 2018) oraz wystąpienia pokładowe.
Underground hydrogen storage is a profitable and safe form of energy sources storage reacting quickly for fluctuations on the energy market (e.g. Chromik, 2015, 2016), especially in a case of energy produced by the Renewable Energy Sources being non-toxic to the environment because both the gas source and the final product in such installations is water. Salt caverns, leached in thick rock salt complexes of salt diapirs (e.g. Czapowski, Tarkowski, 2018; Tarkowski, Czapowski, 2018) and stratiform salt occurrences are one of recommended optimal form of such gas storage
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 22--24
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena głębokości zbiornika solnego i czasu depozycji chlorków sodu na przykładzie utworów najstarszej soli kamiennej (Na1) cyklu PZ1 cechsztynu w rejonie Zatoki Puckiej
Calculations of salt basin depth and deposition time of salts, exemplified by the Oldest Halite (Na1) unit from the Zechstein PZ1 cycle at the Puck Bay (northern Poland)
Autorzy:
Czapowski, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074526.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
głębokość zbiornika ewaporytowego
czas depozycji ewaporytów
cechsztyn
Polska
evaporite basin depth
deposition time of evaporites
Zechstein
Polska
Opis:
Defining of the depth of a past evaporite basin is a very disputable problem due to lack of recent environmental equivalents of fossil evaporite giants. A simple geometric method of calculation of the initial depth of chloride basin - applied for low tectonized stratiform successions - was proposed based on facies analysis of both chloride (halite) and sulphate (anhydrite) deposits, being the major products of each evaporite cycle. Estimated depths of several minor basins, composing the marginal part of the large Zechstein (Upper Permian) salt basin of the Oldest Halite (Na1) in northern Poland (at Puck Bay) varied from 110-112 m in the southern (Lisewo) and north-eastern (Jastrzebia Góra) basins to 60 m for the landward, western (Debki) one. Deposition time for both sulphate and halite deposits of the Oldest Halite (Na1) unit from the study area was calculated using their estimated deposition rates and counting of "annual cycles" reflected by rhythmic sulphate intercalations in halites (the concept of Richter- Bernburg, 1957, 1959). Estimated values of deposition time - with the annual rhythms - for the most complete successions of deep-water salts were variable for any of the evaporate basins under study and they varied from the minimum of 933 years (Debki basin) to the maximum of 2771 years (Lisewo basin). This last value is comparable to the time value (2266 years) calculated for the thickest deep-water salt profile (Bia3ogarda IG 1 well) at the minimum deposition rate, so the deposition of the preserved Oldest Halite complex could probably last > 2700 years. Analogous calculations of deposition time for main evaporite (sulphate and salt) units of the Polish Zechstein basinal succession (PZ1, PZ2 and PZ3 cycles) evidenced that these deposits, constituting ca. 72% of the whole Zechstein profile, presumably required from 0.28-0.39% (at maximum precipitation rate) to 2.5-3.6% (at minimum precipitation rate) of the estimated Zechstein duration. Consequently, the most (> 96%) of Zechstein time was probably dedicated to accumulation of 1/3 of the Zechstein sequence (dominantly clastics) and periods of erosion and/or non-deposition.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 7; 573-581
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utwory pogranicza cyklotemów PZ1 i PZ2 cechsztynu w kłodawskim wysadzie solnym (środkowa Polska)
Deposits from the transition of Zechstein PZ1 to PZ2 cyclothems in the Kłodawa salt dome (central Poland)
Autorzy:
Czapowski, G.
Tomassi-Morawiec, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075825.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ewaporaty
brom
cechsztyn
kłodawski wysad solny
Polska centralna
evaporites
bromine
Zechstein
Kłodawa salt dome
Central Poland
Opis:
The possible occurrence of the Oldest Halite (Na1) unit of the Zechstein PZ1 cyclothem in the Kłodawa salt dome was a discussed matter for many years. Profiling and sampling of the evaporite Zechstein succession (a transition of PZ1 to PZ2 cyclothems) visible in a corridor of the "Kłodawa” Salt Mine at the mining level -650 m, located near the NE marginal pillar of the dome, were done in 2011. The studied section includes rock salt, shale, sulphate and carbonate rocks inclined at 60-90o to the NE and represents a normal succession of the PZ1 and PZ2 cyclothems. The normal succession of the top part of the PZ1 cyclothem consists of two lithological units: 1) rock salt complex (extending over a distance of ca. 5.8 m), defined as the Oldest Halite (Na1) lithostratigraphic unit, and 2) anhydrite bed, c.a. 1.3 m thick, distinguished as the Upper Anhydrite (A1g). These deposits are overlain by 4 lithological units, considered as those creating the normal sequence of the lower part of the younger PZ2 cyclothem. The first one is a dolomitic shale bed, ca. 3.7 m thick, defined as the Stink Shale (T2). It is overlain by a dolomite layer, 0.3-0.5 m thick, representing the Main Dolomite (Ca2), and by an anhydrite series, over 17 m thick, attributed to the Basal Anhydrite (A2). The studied section ends with a rock salt complex, ca. 4 m thick, interpreted as the Older Halite (Na2). The bromine (Br) content in both salt units is relatively low: 81-86 ppm (7 samples) in the Na1 unit and 54-77 ppm (4 samples) in the Na2 unit, with a distinct upward-increasing trend in the latter. Similar low Br values and their distribution trends were characteristic for the top of the Na1 standard bromine curve in Poland and for the lower part of such curve for the Na2 salts. This geochemical similarity could support a proper stratigraphic position of both units. The analysed section was interpreted as a tectonic slice or intrusion, composed of Na1 rock salt overlain with the younger A1g sulphate, incorporated within the folded complex of Na2 rock salt. Such image confirms the current opinion of a more complicated internal structure of the so-called "marginal anticlines” within the Kłodawa dome, composed of intensively folded both salt units. It also documents that the oldest Zechstein evaporites (chlorides and sulphates) could occur above within the dome section than was stated earlier.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 5; 303--308
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralizacja kruszcowa w cechsztyńskim anhydrycie dolnym na monoklinie przedsudeckiej
Mineralization of the Zechstein Lower Anhydrite in the Fore-Sudetic Monocline
Autorzy:
Oszczepalski, S.
Chmielewski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061633.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
mineralizacja kruszcowa
Rote Fäule
anhydryt dolny
cechsztyn
monoklina przedsudecka
mineralization
Lower Anhydrite
Zechstein
Fore-Sudetic Monocline
Opis:
W pracy przedstawiono charakterystykę okruszcowania występującego w anhydrycie dolnym na monoklinie przedsudeckiej. Zbadano zarówno utwory o charakterze redukcyjnym, jak i utwory wtórnie utlenione (Rote Fäule). Anhydryty redukcyjne cechuje znaczna zmienność koncentracji metali i składu minerałów siarczkowych. Najintensywniej okruszcowane są zazwyczaj anhydryty występujące ponad utlenionym wapieniem cechsztyńskim i utlenionym spągiem anhydrytu dolnego. Dominują w nich siarczki miedzi (chalkozyn, digenit, kowelin, bornit, chalkopiryt), którym towarzyszą galena i sfaleryt. W dalszych odległościach od strefy utlenionej, siarczki cynku i ołowiu przeważają nad siarczkami miedzi, albo występuje mineralizacja śladowa, głównie pirytowa. Różnorodne struktury wzajemnego zastępowania siarczków, a także zrosty siarczków z anhydrytem i węglanami wskazują na polityfikacyjną genezę kruszców i nałożenie się późniejszego okruszcowania na mineralizację wcześniejszą. Anhydryty utlenione nie zawierają na ogół znacznych koncentracji Cu, Pb i Zn. Obecna w nich uboga mineralizacja reliktowa jest reprezentowana przez drobne pozostałości siarczków miedzi (głównie kowelinu, digenitu i chalkozynu) oraz pirytu, silnie przeobrażonych wskutek ich częściowego zastąpienia przez hematyt. Reliktowa mineralizacja w utlenionych anhydrytach implikuje hematytyzację przekraczającą względem powstałej wcześniej mineralizacji siarczkowej i ekspansję utleniania w górę aż w obręb anhydrytu dolnego. Rejony, w których występują anhydryty utlenione oraz redukcyjne z najbogatszą mineralizacją kruszcową, wskazują centra najintensywniejszej aktywności ascenzyjnych roztworów mineralizacyjnych.
The paper presents the characteristics of ore mineralization of the Lower Anhydrite in the Fore-Sudetic Monocline. Both reduced and oxidized (Rote Fäule) rocks have been investigated. Reduced anhydrites are characterized by significant variability of metal concentrations and sulphide minerals. The most intensely mineralized anhydrites occur above the oxidized bottom part of the Lower Anhydrite. Mineralization in this part is dominated by copper sulphides (chalcocite, digenite, covellite, bornite and chalcopyrite) which are accompanied by galena and sphalerite. Further away from the oxidized zone, zinc and lead sulphides predominate over copper sulphides, and pyrite mineralization is also observed. Complex intergrowths and replacement textures of sulphides, as well as intergrowths of the ore minerals with sulphates and carbonates are considered to have formed after lithification of the enclosing sediments, and indicate that the original associations of sulphides were overprinted by superimposed later mineralization. Oxidized anhydrites generally have no significant concentrations of metals like Cu, Pb and Zn. The relict mineralization there is represented by remnants of tiny grains of copper sulphides (mainly covellite, digenite and chalcocite) and pyrite, profoundly altered as a result of their partial replacement by hematite. This mineralization present in the oxidized anhydrites indicates that hematite emplacement overlapped deposition of the original sulphides and extended oxidation up into the Lower Anhydrite. Position of the reduced and oxidized areas of anhydrites enriched in metals indicates centres of the most intense activity of the ascending mineralizing fluids.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 135--154
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies