Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "braking vehicle" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 36
Tytuł:
Analiza systemów ABS w pojazdach mechanicznych
ABS systems analysis in motor vehicles
Autorzy:
Paprzycki, I.
Skorupka, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/249844.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
ABS
ESP
hamowanie pojazdów
vehicle braking
Opis:
W artykule przedstawiono genezę powstania, koncepcje i założenia projektowe systemów ABS stosowanych w pojazdach mechanicznych. Pierwszy projekt systemu kontroli poślizgu wytworzony na potrzeby statków powietrznych zakładał realizację techniki hamowania pulsacyjnego, stosowanego przez kierowców rajdowych. Technika ta jest praktycznie niemożliwa do wykonania przez pilota samolotu. Konieczne, zatem było zaprojektowanie układu elektromechanicznego realizującego powyższe zadanie. Artykuł zawiera opis rozwiązań inżynierskich zastosowanych w systemach kontroli poślizgu z uwzględnieniem możliwości technicznych sprzed ponad 80 lat jak i współczesnych. Autorzy opisują pierwotne założenia systemu powstałego po raz pierwszy na potrzeby lotnictwa oraz obecnych systemów stosowanych niemalże, jako standardowe wyposażenie nowo produkowanych aut osobowych. W dalszej części skupiono się na rozwoju systemów ABS w oparciu o nowatorskie rozwiązania z dziedziny zarówno elektroniki, hydrauliki oraz systemów mechatronicznych.
This paper present the concepts and conceptual design of the ABS system used in motor vehicles. First ABS system was design for aircraft use where threshold braking is nearly impossible. It was necessary to design a system that automatically lower the hydraulic pressure and release the brakes. This article includes a description of over 80 years old and modern engineering solutions. It calls the first anti - lock braking system project assumptions for the aircraft use. It also describes the assumptions of modern system, that is installed in all new commercial and passenger vehicles. The next part of this paper focusses on the innovative systems that leverage electronics, hydraulics and mechatronics solutions.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2013, 10; 1143-1154, CD
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigation of automobile active safety control systems efficiency and their impact on the drivers behaviour
Autorzy:
Bureika, G.
Kemzuraite, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/241785.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
emergency braking of vehicle
handling and stability of a vehicle
Opis:
The paper deals with the influence of active car safety systems on driver‘s behavior in emergency situations, i.e. emergency braking, steering angle, etc. Several models of real vehicles have been tested in order to analyse the ABS and ESP systems operation efficiency. The results of emergency braking and stability in real vehicle testing with ABS and ESP stability control systems switched on and off are presented in detail. In order to get the maximum impact of ABS and ESP systems (full activated) the real vehicles were tested on the asphalt paved road covered with wet snow. Tests were also carried out on the road sections with different pavement and state. The XL Meter Pro Beta measurement device was used for the real vehicle testing. The brakes and active safety systems of the vehicles have been tested for their effectiveness at different conditions: when the vehicle is braking on horizontal wet asphalt, and on an icy gravel surface, at a different initial running speed: 40km/h, 70 km/h and 100 km/h. During the real vehicle testing the stability during emergency braking resulted in the assessment of influence of active safety systems on handling the vehicle and its stability, and the driver's behaviour in emergency situations i.e. on a slippery road, or at sharp steering angle. The results of real vehicle testing have been presented in the paper in the form of charts. Examination of a vehicle emergency braking and stability systems results in the conclusions concerned with handling of the vehicle ad application of the above systems.
Źródło:
Journal of KONES; 2012, 19, 4; 117-125
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie przyczepności podczas hamowania pojazdu
Make use of the friction coefficient during braking the vehicle
Autorzy:
Parczewski, K.
Wnęk, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366283.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
Tematy:
przyczepność
badania pojazdu
hamowanie pojazdu
tor krzywoliniowy
poślizg kół
ABS
friction coefficient
vehicle testing
braking vehicle
curvilinear track
slip of wheels
Opis:
In this publication is presented use the tyre-road friction during vehicle braking. Results presented in this publication are based on the road tests of the vehicle equipped in the anti-lock brake system (ABS). Two kinds of tests applied were carried out - the road tests of vehicle making the manoeuvre of braking on the straight section of the road and on the curve of the road. The braking forces and the friction coefficients for the individual wheels of the vehicle were defined on the basis of road tests, including the border values of the friction coefficient.
W publikacji przedstawiono zagadnienie wykorzystania przyczepności opony do nawierzchni jezdni podczas hamowania. Wyniki prezentowane w publikacji oparto na badaniach drogowych pojazdu osobowego wyposażonego w układ zapobiegający blokowaniu kół. Przeprowadzono dwa rodzaje prób stosowanych do badania wykorzystania przyczepności - badania pojazdu wykonującego manewr hamowania na prostoliniowym odcinku drogi oraz na łuku drogi. Na podstawie badań określono siły hamowania oraz współczynniki przyczepności dla poszczególnych kół pojazdu, w tym wartości graniczne współczynnika przyczepności.
Źródło:
Eksploatacja i Niezawodność; 2012, 14, 2; 176-180
1507-2711
Pojawia się w:
Eksploatacja i Niezawodność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of tire pressure on the vehicle braking distance
Autorzy:
Stokłosa, Józef
Bartnik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134943.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
Tematy:
road safety
vehicle braking
braking distance
tire pressure
winter tire
summer tire
Opis:
The article presents the results of research on the influence of the pressure in car tires on the braking distance. Tires with lower than nominal pressure, higher than nominal pressure and for comparison with nominal pressure were analyzed. The tests were carried out on a bituminous surface typical for most road surfaces in Poland. Six tests were carried out on a dry surface, a wet surface, and a surface covered with snow. The cars were equipped with sets of summer and winter tires. The research on the influence of tire pressure on the braking distance was carried out with two practically identical cars with very similar curb weight The research on the influence of tire pressure on the braking distance was carried out with two practically identical cars with very similar curb weight. Both vehicles were equipped with an efficient ABS system. All measurement tests were performed at a speed of 50 km / h.
Źródło:
Archiwum Motoryzacji; 2022, 97, 3; 60--73
1234-754X
2084-476X
Pojawia się w:
Archiwum Motoryzacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Simulation of a motor vehicle braking with the unlocked steering wheel
Symulacja ruchu samochodu hamującego bez zablokowanego koła kierownicy
Autorzy:
Zalewski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38953303.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
vehicle braking
road irregularities
free motion
hamowanie samochodu
nierówności drogi
ruch swobodny
Opis:
In this paper the results of a simulation of a sports vehicle’s braking maneuver in the adopted road conditions has been presented. The aim of this paper was to analyze the results and compare them with the ones obtained in the previous paper by the author, also prepared for the acceleration maneuver. At the same time considerations on the damaging effect of the road irregularities have been presented as this time no straightforward steering was included, so the vehicle could move freely. The simulated braking of the vehicle’s model started at the speed of 100 km/h and its duration was 10 s. As in the previous paper the random road irregularities had three different amplitudes which enabled analysis of vehicle’s deceleration on a different road conditions each time. Almost different profiles were also assumed for the left and the right wheels of the vehicle’s model which moved on the dry and the icy road surface.
W artykule przedstawiono wyniki symulacji manewru hamowania pojazdu sportowego w przyjętych warunkach drogowych. Celem pracy była analiza wyników i porównanie ich z wynikami uzyskanymi w poprzedniej pracy autora, również przygotowanymi dla manewru przyspieszania. Jednocześnie przedstawiono rozważania na temat szkodliwego wpływu nierówności drogowych, gdyż tym razem nie uwzględniono sterowania prostoliniowego, tak aby pojazd mógł się swobodnie poruszać. Symulowane hamowanie modelu pojazdu rozpoczęło się przy prędkości 100 km/h i trwało 10 s. Podobnie jak w poprzedniej pracy, losowe nierówności drogi miały trzy różne amplitudy, co umożliwiło analizę hamowania pojazdu w każdorazowo innych warunkach drogowych. Założono także niemal różne profile lewego i prawego koła modelu pojazdu poruszającego się po suchej oraz oblodzonej nawierzchni.
Źródło:
Journal of KONBiN; 2023, 53, 4; 211-221
1895-8281
2083-4608
Pojawia się w:
Journal of KONBiN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intensywność przyspieszania i hamowania samochodu osobowego wyposażonego w opony zimowe na nawierzchni pokrytej warstwą ubitego śniegu - badania doświadczalne
Intensity of acceleration i braking passenger vehicle equipped with winter tires the pavement covered with a layer compacted snow - experimental research
Autorzy:
Waluś, K. J.
Kędziora, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/252349.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
hamowanie pojazdu samochodowego
hamowanie na śniegu
przyśpieszanie na śniegu
motor vehicle braking
motor vehicle acceleration
braking on snow
acceleration on snow
Opis:
Intensywność przyspieszania i hamowania w zmiennych warunkach stanu nawierzchni i różnych temperaturach otoczenia i drogi jest zdeterminowana interakcją opona-nawierzchnia. Uzyskiwany w zadanych warunkach współczynnik przyczepności warunkuje zdolność do przekazywania sił i momentów na drogę. Powoduje to również, iż kierowca musi się przystosować do warunków panujących na drodze aby w sposób zaplanowany i bezpieczny się po niej poruszać. W artykule przedstawiono wyniki badań doświadczalnych cech kinematycznych ruchu pojazdu w warunkach drogi pokrytej warstwą ubitego śniegu.
The intensity of acceleration and deceleration under varying road conditions and different ambient temperatures and the road is determined by the tire-pavement interaction. The resulting in selected circumstances coefficient of friction determines the ability to transmit forces and moments on the road. It also means that the driver needs to adjust to the conditions on the road to making a planned and safe to navigate. This paper presents the results of experimental kinematic characteristics of the vehicle under the road covered with a layer of compacted snow.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2013, 10; 775-783, CD
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opóźnienie hamowania pojazdów w różnych warunkach ruchu
Vehicle’s deceleration in selected terms of motion
Autorzy:
Tarkowski, S.
Mikus, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/316282.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
hamowanie pojazdu
hamowanie samochodu
hamowanie awaryjne
ruch prostoliniowy
pomiar opóźnienia hamowania
opóźnienie hamowania
measurement of deceleration
deceleration
vehicle braking
car braking
braking
emergency braking
linear motion
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki pomiaru opóźnienia hamowania samochodu osobowego podczas manewru awaryjnego hamowania w ruchu prostoliniowym, przy uwzględnieniu różnych zmiennych. Badania przeprowadzono na jezdni asfaltowej o różnym stopniu zawilgocenia (tj. na asfalcie suchym i mokrym), przy zmiennym obciążeniu pojazdu oraz z wykorzystaniem układu ABS i bez niego.
Paper presents the results of measuring the deceleration car during emergency braking maneuver in a linear motion, taking into account the different variables. Testing was per-formed on an asphalt road with different levels of moisture (ie. on the dry and wet asphalt), the variable load of the vehicle, using the ABS system and without it.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 6; 438-441
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A tool for calculating braking distances of rail vehicles
Autorzy:
Kustosz, Joanna
Goliwąs, Damian
Kaluba, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32101695.pdf
Data publikacji:
2022-12-28
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
Tematy:
braking distance
braking performance
railway vehicle
Opis:
In the article a tool for calculating the braking distance of rail vehicles developed as part of R&D project conducted at the Institute of Rail Vehicles in Poznan (Poland) was presented. The tool used high-level programming language – Python for determining the braking distance of railway vehicles in accordance with the algorithm presented in the EN 14531 standard. The developed tool takes into account the theoretical curve of pressure build-up in the brake cylinder and the variability of the friction coefficient with time during the braking process. The paper presents the results of calculating the braking distance of the electric multiple unit.
Źródło:
Rail Vehicles/Pojazdy Szynowe; 2022, 3-4; 15-19
0138-0370
2719-9630
Pojawia się w:
Rail Vehicles/Pojazdy Szynowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vehicle braking parameters influencing factors
Autorzy:
Labuda, R.
Toporcer, E.
Hlavńa, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/245697.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
vehicle
braking distance
braking deceleration
brakes test
adhesion
Opis:
In automotive technology attributes of the "driver-vehicle-environment" system are described as "vehicle handling". The driver has control of the vehicle generally by means of directional guidance, acceleration and braking, on the other side different influences as are side wind, road irregularities, road profile, sudden obstructions etc.from the environment affect on the vehicle. The task of research and development in the field of vehicle control is to adjust the vehicle handling to the driving ability of an average driver so that the active safety of the vehicle and passengers maximizes. Some selected vehicle characteristics and relations which influence the vehicle dynamics in braking modes are analysed in the paper. In particular vehicle influencing forces at braking, slip curve of the wheel, velocity course at braking, simplified parameters course, measurement preparation, measurement from the initial velocity ni =90 km.h-1, maximum braking deceleration dependence on tire pressure and velocity ni 1 on dry surface, maximum braking deceleration dependency on tire pressure and velocity ni 1 on wet surface, maximum braking deceleration dependency on velocity ni 1 tire pressure on dry surface, Maximum braking deceleration dependency on velocity ni 1nd tire pressure on wet surface are presented in the paper.
Źródło:
Journal of KONES; 2009, 16, 4; 257-264
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of the course of tangent reaction forces on the wheels of a motor vehicle performing a straightforward braking maneuver
Autorzy:
Zalewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/393319.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Telematyki Transportu
Tematy:
tangent reaction force
road
wheel
braking of the motor vehicle
siła rekcji stycznej
droga
koło
hamowanie pojazdu samochodowego
Opis:
The article presents continuation of research carried out in [9]. However, its object are the changes in the tangential reaction forces occurring between the road surface and the wheels during the straightforward braking. Assumptions used in the analysis are the same as in [9], since they concern the same case study.
Źródło:
Archives of Transport System Telematics; 2016, 9, 1; 52-56
1899-8208
Pojawia się w:
Archives of Transport System Telematics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The analysis of energy recovered by an electric vehicle during selected braking manoeuvres
Autorzy:
Szumska, Emilia M.
Adriana, Skuza
Jurecki, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200809.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
Tematy:
regenerative braking
regenerative energy
electric vehicle
vehicle testing
Opis:
Electrical vehicles have the ability to partially recover some kinetic energy during braking. Kinetic energy is transformed into electric energy, which is fed to the battery by the control system and stored there for further use. The aim of this paper was to analyse the levels of energy recovered by an electric vehicle during braking at various speeds and with different braking intensities. The first phase of testing consisted of vehicle braking tests in real-life conditions. The registered speed profiles were then used as input data for the simulation software. The authors have also analysed the effect of the state of charge of the battery and of the vehicle’s load on the amount of energy recovered during braking. The performed simulation tests demonstrated that the level of recovered energy is significantly affected by the initial braking speed and by the force of pressure applied to the brake pedal. The amount of recovered energy is less affected by the state of charge (SOC) of the battery and by the vehicle’s load. Energy regeneration during braking is currently an important research topic. The efficiency of an electric vehicle depends on the range, which can be extended thanks to the additional energy recovered during braking maneuvers. The presented preliminary simulation results are intended to assess the level of energy recovery in electric vehicles. The authors are aware that a full, comprehensive analysis requires additional research using electric vehicles that will verify the results presented in the paper.
Źródło:
Archiwum Motoryzacji; 2023, 99, 1; 18--29
1234-754X
2084-476X
Pojawia się w:
Archiwum Motoryzacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fuzzy model for braking force maximization
Maksymalizacja siły hamowania za pomocą modelu z logiką rozmytą
Autorzy:
Djukić, M.
Rusov, S.
Mitrović, Z.
Obradović, A.
Salinić, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/281739.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej
Tematy:
railway vehicle
braking force
wheel
rail
adhesion
Opis:
This paper shows the process of braking force realization by air brakes with brake shoes accompanied by a suitable mechanical model. The complexity of adhesion nature as a physical phenomenon as well as the limited factors on which the braking force value depends are pointed out. According to this, the model of braking force realization based on the fuzzy set theory is explained. The procedure of fuzzy controller projecting with a task to regulate the value of kidding and by that the value of braking torque through the air pressure in the braking cylinder by maximizing the braking force that can be realized according to adhesion conditions is described. The testing of the optimization model under concrete adhesion conditions of the wheels on the rails is done at the end of the paper.
W artykule opisano proces generowania siły hamującej w pneumatycznych hamulcach szczękowych za pomocą odpowiedniego modelu mechanicznego. Szczególny nacisk położono na złożoność natury adhezji jako zjawiska fizycznego oraz ograniczoność czynników, od których zależy wartość siły hamującej. W tym kontekście zbudowano model oparty na logice rozmytej jako teoretyczne narzędzie do określania siły hamowania. Opisano procedurę projektowania sterownika rozmytego, którego zadaniem jest kontrola wartości poślizgu poprzez dobór momentu hamującego wynikającego z ciśnienia w zbiorniku układu pneumatycznego oraz aktualnych warunków adhezji. Na zakończenie przeprowadzono test modelu optymalizującego siłę hamowania dla konkretnych warunków adhezji pomiędzy szyną, a kołem poruszającego się po niej pojazdu.
Źródło:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics; 2012, 50, 4; 1037-1048
1429-2955
Pojawia się w:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regenerative braking as a way to recover lost energy in hybrid vehicles
Autorzy:
Soliński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/93110.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie
Tematy:
braking system
regenerative braking
hybrid vehicle
układ hamulcowy
hamowanie regeneracyjne
pojazd hybrydowy
Opis:
The very rapid development of the automotive industry forces designers to implement new solutions. One of them is the construction of braking systems, which can enable the recovery of part of the energy lost during the braking process in hybrid vehicles. The article presents the basic types of hybrid drives currently used in motor vehicles. The principle of operation of the mechanical and electrical energy recovery system had been discussed, and the vehicles in which such solutions had been applied were indicated.
Źródło:
Science, Technology and Innovation; 2020, 8, 1; 21-25
2544-9125
Pojawia się w:
Science, Technology and Innovation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Advanced batteries and supercapacitors for electric vehicle propulsion systems with kinetic energy recovery
Autorzy:
Juda, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/247243.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
lithium-titanate battery
regenerative braking
supercapacitor
electric vehicle
Opis:
For city and neighbourhood people transport, electric driven vehicle with advanced energy storage and electronic control system could be competitive for conventional transportation means. Advanced energy storage and full utilization of regenerative braking system leads to significant energy saving. Regenerative braking is particularly important in city traffic, where a lot of acceleration/braking cycles occur. Replacement of internal combustion engines driven cars with electric vehicles give various benefits: decrease of transport sector impact on climate warming by CO2 emission reduction and general human health condition increase by elimination of toxic exhaust gases components emission by passenger cars. Particular interest of EV research is focused on lithium based batteries and supercapacitors. Nano-Lithium-Titanate battery could be fully recharged in a very short time and current peaks have no damage impact on the battery. Such batteries have high Cycle Life value (25000) and long life calendar (20 years).Fast charging systems should be equipped with energy converter built inside charging station. The converter has to be based on intelligent control system, for charging parameters setting (stable voltage, charging current, charging time) for different electric vehicles. To estimating charge/discharge characteristic and regenerative braking effectiveness, a simulation in MATLAB environment has been performed based on factory parameters. Graphical simulations results are presented in the paper.
Źródło:
Journal of KONES; 2011, 18, 4; 165-171
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Estimation of the regenerative braking process efficiency in electric vehicles
Autorzy:
Kropiwnicki, Jacek
Gawłas, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2204620.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
electric vehicle
urban conditions
regenerative braking
energetic efficiency
Opis:
In electric and hybrid vehicles, it is possible to recover energy from the braking process and reuse it to drive the vehicle using the batteries installed on-board. In the conditions of city traffic, the energy dissipated in the braking process constitutes a very large share of the total resistance to vehicle motion. Efficient use of the energy from the braking process enables a significant reduction of fuel and electricity consumption for hybrid and electric vehicles, respectively. This document presents an original method used to estimate the efficiency of the regenerative braking process for real traffic conditions. In the method, the potential amount of energy available in the braking process was determined on the basis of recorded real traffic conditions of the analysed vehicle. The balance of energy entering and leaving the battery was determined using the on-board electric energy flow recorder. Based on the adopted model of the drive system, the efficiency of the regenerative braking process was determined. The paper presents the results of road tests of three electric vehicles, operated in the same traffic conditions, for whom the regenerative braking efficiency was determined in accordance with the proposed model. During the identi-fication of the operating conditions of the vehicles, a global positioning system (GPS) measuring system supported by the original method of phenomenological signal correction was used to reduce the error of the measured vehicle’s altitude. In the paper, the efficiency of the re-cuperation process was defined as the ratio of the accumulated energy to the energy available from the braking process and determined for the registered route of the tested vehicle. The obtained results allowed to determine the efficiency of the recuperation process for real traffic conditions. They show that the recuperation system efficiency achieves relatively low values for vehicle No. 1, just 21%, while the highest value was achieved for vehicle No. 3, 77%. Distribution of the results can be directly related to the power of electric motors and battery capacities of the analysed vehicles.
Źródło:
Acta Mechanica et Automatica; 2023, 17, 2; 303--310
1898-4088
2300-5319
Pojawia się w:
Acta Mechanica et Automatica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Examining the braking energy recovery in a vehicle with a hybrid drive system
Badania odzysku energii hamowania pojazdu o napędzie hybrydowym
Autorzy:
Gajek, A.
Strzępek, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364003.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
Tematy:
vehicle with a hybrid drive system
regenerative braking
braking energy
braking power
pojazd o napędzie hybrydowym
hamowanie odzyskowe
energia hamowania
moc hamowania
Opis:
Results of examining the braking energy recovery in a passenger car with a hybrid system driving the front wheels have been presented. The tests were carried out on a vehicle with a series-parallel system, which combined an internal combustion engine with an electric motor. Such a system makes it possible to change the electric motor operation mode so that it becomes a generator, which charges a high-voltage battery with the use of the vehicle braking energy. The battery charging current was measured at braking with various vehicle deceleration values. The algorithm of controlling the battery charging current, the share of the energy recovered in the total braking energy, and the power of the regenerative braking in relation to the total braking power demand were analysed. The instantaneous power demand at braking on a horizontal road with a low rolling resistance coefficient was determined. The share of the electric power in the energy balance of the braking process as well as the demand and recovery of energy during this process were examined.
W artykule przedstawiono wyniki badań odzysku energii hamowania osobowego samochodu o napędzie hybrydowym kół przednich. Badaniom poddano pojazd z szeregowo równoległym, spalinowo-elektrycznym, hybrydowym układem napędowym. Układ ten umożliwia zamianę rodzaju pracy silnika elektrycznego na pracę prądnicową i ładowanie baterii wysokonapięciowej z wykorzystaniem energii hamowania. Wykonano pomiary prądu ładowania baterii podczas hamowania przy różnych opóźnieniach ruchu pojazdu. Przeanalizowano algorytm sterowania prądem ładowania, udział energii odzyskanej w stosunku do całkowitej energii hamowania oraz moc hamowania odzyskowego w stosunku do całkowitego zapotrzebowania mocy hamowania. Przedstawiono chwilowe zapotrzebowanie mocy przy hamowaniu na jezdni poziomej o niewielkim współczynniku oporów toczenia. Przebadano udział mocy elektrycznej w bilansie energetycznym hamowania oraz zapotrzebowanie i odzysk energii podczas procesu hamowania.
Źródło:
Archiwum Motoryzacji; 2015, 68, 2; 49-60
1234-754X
2084-476X
Pojawia się w:
Archiwum Motoryzacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synchronization of the braking of heavy tractor-trailer and tractor-semitrailer units: operational problems
Synchronizacja hamowania zespołów pojazdów ciężkich – problemy eksploatacyjne
Autorzy:
Caban, A.
Kidawski, A.
Włodarczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363511.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
Tematy:
braking
vehicle combination
compatibility
performance
wear
hamowanie
zestaw
synchronizacja
skuteczność
zużycie
Opis:
The safety on roads depends, to a significant degree, on the technical condition of the vehicles that participate in road traffic, especially of their braking systems, whose adequate operation is a matter of critical importance. This particularly applies to the heaviest vehicles moving with high speeds, chiefly tractor-trailer and tractor-semitrailer units. Apart from correct functioning of the braking system of each of the vehicles being components of such units, the synchronization of braking of the vehicles plays a fundamental role in the braking process. The synchronization does not have to be checked during the mandatory periodical inspections of such vehicles being in service. This article deals with the problem mentioned above, especially if encountered in the case of older vehicles, as well as with the related adverse effects and possibilities of making appropriate corrections when any faults or malfunctions are detected. Thanks to technological progress, more and more vehicles are now provided with advanced electronic braking systems (EBS), where the problem of synchronization of the braking of vehicle combinations has already been solved to a considerable degree. Nevertheless, there are many situations that some minor adjustments might be recommendable even in this case. It is worth emphasizing, however, that for an appropriate correction to be made, adequate equipment and, above all, high professional knowledge and skill of the servicing personnel is indispensable.
Bezpieczeństwo na drogach, w dużym stopniu, uzależnione jest od stanu technicznego uczestniczących w ruchu pojazdów, dla których poprawność działania układów hamulcowych odgrywa kluczową rolę. Ma to szczególne znaczenie w przypadku najcięższych, szybko poruszających się pojazdów, a zwłaszcza zespołów: pojazd ciągnący i przyczepa lub naczepa. Oprócz prawidłowego działania układu hamulcowego każdego ze składników takiego zespołu, ważną rolę odgrywa również właściwa synchronizacja ich hamowania. Obowiązujące przepisy nie wymagają jej kontroli, podczas okresowych badań technicznych eksploatowanych pojazdów. W niniejszym opracowaniu opisano powyższy problem dotyczący zwłaszcza pojazdów starszych, negatywne zjawiska z nim związane oraz możliwości dokonywania odpowiednich korekt, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości. W wyniku postępu technicznego, coraz więcej pojazdów wyposażonych jest obecnie w zaawansowane układy hamulcowe EBS (Electronic Braking System), dla których problem synchronizacji hamowania zespołów pojazdów został w dużym stopniu rozwiązany. Często jednak niewielkie regulacje, także w tym przypadku, bywają wskazane. Warte jest jednak podkreślenia, że dla wykonania odpowiedniej korekty konieczne jest profesjonalne oprzyrządowanie, a przede wszystkim fachowa wiedza pracowników obsługi technicznej.
Źródło:
Archiwum Motoryzacji; 2017, 77, 3; 17-29
1234-754X
2084-476X
Pojawia się w:
Archiwum Motoryzacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ niehamowanej przyczepy jednoosiowej na długość drogi zatrzymania samochodu dwuosiowego
The influence of an unbraked single-axle trailer on the stopping distance of a two-axle car
Autorzy:
Kąkol, Marcin
Kuśmierz, Daniel
Lozia, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26917677.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych
Tematy:
hamowanie
droga zatrzymania
pojazd ciągnący
przyczepa
zestaw pojazdów
braking
stopping distance
towing vehicle
trailer
vehicle set
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki obliczeń symulacyjnych procesu hamowania w ruchu prostoliniowym zespołu pojazd dwuosiowy - jednoosiowa niehamowana przyczepa oraz samego pojazdu dwuosiowego. Oceniano długość drogi zatrzymania zespołu pojazdów na poziomej i pochylonej wzdłużnie drodze, zarówno dla jezdni suchej jak i mokrej. Zmieniano pochylenie wzdłużne drogi, a także masę przyczepy oraz położenie wzdłużne i pionowe jej środka masy. Efektem pracy jest jakościowa i ilościowa ocena wpływu na skuteczność hamowania samochodu dwuosiowego z dołączoną do niego niehamowaną przyczepą jednoosiową. Otrzymane wyniki wykazały, że dodatkowe obciążenie pojazdu bez przyczepy nie ma wpływu na długość drogi zatrzymania ani na wartość maksymalnego opóźnienia hamowania, gdy kierowca może w pełni wykorzystać przyczepność kół jezdnych do nawierzchni. Dołączenie niehamowanej przyczepy ma największy wpływ na drogę zatrzymania dla pojazdu o najmniejszej masie. Jak można było oczekiwać, wzniesienie skraca drogę zatrzymania, natomiast spadek drogi wydłuża ją. Długość drogi zatrzymania znacznie wydłuża się na mokrej nawierzchni, co uwidacznia się szczególnie na spadku drogi.
The article presents the results of simulation calculations of the braking process in a straight-line motion of a set of a two-axle vehicle and a single-axle unbraked trailer. The stopping distance of the set on a horizontal and sloping road surface, dry and wet, was assessed. The longitudinal inclination of the road was changed, as well as the weight of the trailer and the longitudinal and vertical position of its centre of mass. The result of the work is a qualitative and quantitative assessment of the impact (on braking efficiency) of attaching an unbraked single-axle trailer to a two-axle car when going up and down a hill and on a level road surface. The obtained results showed that the additional load of the vehicle itself (without the trailer) had no effect on the length of the stopping distance or on the value of the maximum braking deceleration when the driver could fully use the traction of the road wheels to the road surface. Attaching an unbraked trailer has the greatest effect on the lightest vehicle. As expected, positive elevation shortens the stopping distance, while negative elevation lengthens it. The length of the stopping distance increases significantly on a wet surface, which is particularly noticeable for negative elevation.
Źródło:
Paragraf na Drodze; 2023, 1; 55-73
1505-3520
2956-3631
Pojawia się w:
Paragraf na Drodze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Braking Characteristics of the Specified Modern Electric Vehicle During Intensive Braking
Autorzy:
Kolla, Eduard
Ondruš, Ján
Gogola, Marian
Šarić, Željko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/102902.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
electric vehicle
braking
full braking deceleration
braking distance
smartphone
application
XL MeterTM Pro
dry
wet
pojazd elektryczny
hamowanie
pełne opóźnienie hamowania
odległość hamowania
aplikacja
Opis:
The correct information, including the full braking deceleration of a vehicle, is an essential factor of the road accident process analysis. The aim of the paper was to define and compare the braking properties of the tested Tesla model S electric vehicle by means of the XL MeterTM Pro decelograph and a smartphone as a new alternative method. The measured procedure was the intensive vehicle braking by means of a fully pressed-down operation brake from the different initial velocities. Altogether, 32 measurements were carried out, out of which 16 on the dry surface and 16 on the wet surface. This paper contains the methodology and the results of the performed measurements. The data obtained by an XL Meter TM Pro measuring device were processed by means of the XL Visionä and PC Crash 11.0. software, whereas the data from the smartphone was analysed using the Diagram software. The results and data processed herewith can be useful for the forensic practice.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2020, 14, 3; 125-134
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of railway vehicle braking and assessment of technical solutions efficiency using risk-based methods for technical systems
Analiz processa tormozhenija zheleznodorozhnogo transportnogo sredstva i ocenka pokazatelejj ehffektivnosti tekhnicheskikh reshenijj metodami teorii riskov tekhnicheskikh sistem
Autorzy:
Gorbunov, N.
Prosvirova, O.
Kravchenko, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/792436.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Tematy:
railway transport
braking process
railway vehicle
skidding
reliability
cohesion
technical solution
risk assessment
Źródło:
Teka Komisji Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa; 2014, 14, 1
1641-7739
Pojawia się w:
Teka Komisji Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of tyre inflation preassure on the vehicle dynamics during braking manouvre
Wpływ ciśnienia w ogumieniu na dynamikę ruchu pojazdu podczas manewru hamowania
Autorzy:
Parczewski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366147.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
Tematy:
badania pojazdu
dynamika ruchu
opony
hamowanie pojazdu
kąty znoszenia kół
stabilność pojazdu
vehicle dynamics
tyre
vehicle testing
braking
wheel sideslip angle
vehicle stability
Opis:
The paper presents the problem of reducing the impact of inflation pressure on the tires, and the weight distribution of the vehicle on the road. The results presented in this publication are based on the research bench and passenger vehicle equipped with antilock braking system. Bench testing was conducted stiffness of tires and road tests, performing maneuvers based on ISO standards, braking in the straight patch of road and of the twisting road.
W publikacji przedstawiono zagadnienie wpływu obniżenia ciśnienia w oponie na charakterystykę opon, rozkład nacisków i zachowanie się pojazdu na drodze. Wyniki prezentowane w publikacji oparto na badaniach stanowiskowych i drogowych samochodu osobowego wyposażonego w układ zapobiegający blokowaniu kół. Przeprowadzono badania stanowiskowe sztywności opon oraz badania drogowe, polegające na wykonywaniu manewrów opartych na normach ISO: hamowania na prostoliniowym odcinku oraz na łuku drogi.
Źródło:
Eksploatacja i Niezawodność; 2013, 15, 2; 134-139
1507-2711
Pojawia się w:
Eksploatacja i Niezawodność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experimental measurement complex running gear for research and of interaction conditions rolling stock
Ehksperimental'no-izmeritel'nyjj kompleks dlja issledovanijj khodovojj chasti i uslovijj vzaimodejjstvija podvizhnogo sostava
Autorzy:
Nozhenko, V.
Gorbunov, N.
Mokroysov, S.
Chernikov, V.
Kovtanez, M.
Demin, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/792643.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Tematy:
rail vehicle
running gear
wheel
railway rolling stock
braking
friction
energy consumption
measurement system
Źródło:
Teka Komisji Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa; 2012, 12, 4
1641-7739
Pojawia się w:
Teka Komisji Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Research of Tribological and Thermodynamic Parameters of the WC-Cu Braking System of the Experimental Modular Electric Vehicle
Autorzy:
Varecha, Daniel
Galik, Jan
Kohar, Robert
Gajdosik, Tomas
Gajdac, Igor
Jenis, Jozef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26081012.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Menedżerów Jakości i Produkcji
Tematy:
powłoka WC-Cu
współczynnik tarcia
pojazd elektryczny
układ hamulcowy
symulacja hamowania
WC-Cu coating
friction factor
electric vehicle
braking system
simulation of braking
Opis:
The authors of this manuscript present the development of a braking system with friction material baseWC-Cu coating for the electric vehicle. This manuscript follows on from the original development of an AGV multi-disc braking system and an experimental investigation of the friction factor of WC-Cu coatings. In addition to developing the mechanical elements and construction of the electric vehicle, the tribological parameters of three samples of the steel substrate, the C45 with WC-Cu coating, were investigated in the tribological laboratory. A metallic coating of the WC-Cu base was applied on theC45 steel substrate using electro-spark deposition coating technology. The experiment used three samples with different percentage ratios of chemical elements in the coating structure. The tribometer working on a “Ball on Plate” principle was an investigation of the friction factor of all samples duringthe experiment. Subsequently, the surface of the samples was modified structure WC-Cu with laser technology. The microhardness of modified and unmodified coatings according to the Vickers methodology was investigated in the next stage. At the end of the experimental investigation, a braking simulation was created in the programming environment of the Matlab® software, considering all driving resistances. The researchers also focused on the simulation of heat conduction during braking for some considered driving modes with braking on a level and with a 20% slope roadway. The simulation of heat flow was carried out in the Matlab® programming environment using the Fourier partial differential equation for non-stationary heat conduction.
Źródło:
Production Engineering Archives; 2023, 29, 2; 116--127
2353-5156
2353-7779
Pojawia się w:
Production Engineering Archives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of selected lubricants on operation of relay valves of braking systems of rail vehicles
Wpływ wybranych środków smarnych na działanie przekładników ciśnienia układów hamulcowych pojazdów szynowych
Autorzy:
Tomaszewski, Sylwin
Tomaszewski, Franciszek
Strzemkowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33720182.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
Tematy:
lubricant
relay valve
braking system
rail vehicle
środek smarny
przekładnik ciśnienia
układ hamulcowy
pojazd szynowy
Opis:
The article presents the relay valve of braking systems of rail vehicles and its functions. Because of their function in braking systems the relay valves should be characterized by high reliability and correct carrying out the tasks in the braking system of rail vehicles. The stand tests of relay valves have shown that the properties of the applied grease have a big influence on the correctness of the relay valves' functioning. The paper presents the test stand and the results of tests of lubricants used in the relay valves. The idea of carried out tests of the values of lubricants parameters in different temperatures is discussed. The analysis of the test results of the lubricant parameters and the tests of the relay valves on the test stand showed that the correctness of the relay valves operation depends on the properties of the used lubricant. On the basis of the carried out tests, a grease was selected, which especially in low temperatures, meets the criteria of the correct and reliable operation of relay valves in rail vehicles.
W artykule przedstawiono przekładnik ciśnienia układów hamulcowych pojazdów szynowych oraz jego funkcje. Przekładniki ciśnienia z racji spełnianych funkcji w układach hamulcowych powinny charakteryzować się dużą niezawodnością oraz poprawnym wypełnianiem zadań w układzie hamulcowym pojazdów szynowych. Badania stanowiskowe przekładników ciśnienia wykazały, że duży wpływ na poprawność funkcjonowania przekładników mają właściwości zastosowanego smaru. Przedstawiono również stanowisko do badań oraz wyniki badań środków smarnych stosowanych w przekładnikach ciśnienia. Omówiono ideę przeprowadzonych badań wartości parametrów środków smarnych w różnych temperaturach. Analiza wyników badań parametrów środków smarnych oraz badań przekładników na stanowisku badawczym wykazała, że poprawność działania przekładników ciśnienia zależy od właściwości zastosowanego środka smarnego. Na podstawie przeprowadzonych badań wybrano smar, który szczególnie w niskich temperaturach, spełnia kryteria poprawnego i niezawodnego działania przekładników ciśnienia w pojazdach szynowych.
Źródło:
Rail Vehicles/Pojazdy Szynowe; 2018, Nr 3; 18-24
0138-0370
2719-9630
Pojawia się w:
Rail Vehicles/Pojazdy Szynowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hazards posed by polycyclic aromatic hydrocarbons contained in the dusts emitted from motor vehicle braking systems
Zagrożenia wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi z pyłów z samochodowych układów hamulcowych
Autorzy:
Chłopek, Z.
Suchocka, K.
Dudek, M.
Jakubowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204947.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
motor vehicle
braking system
dusts
polycyclic aromatic hydrocarbons
pojazd silnikowy
układ hamulcowy
pyły
policykliczne węglowodory aromatyczne
Opis:
Results of research on the hazard posed by polycyclic aromatic hydrocarbons contained in the dusts emitted from motor vehicle braking systems have been presented. The polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) constitute a group of chemical compounds that pose a serious danger to the human health, chiefly because of their carcinogenic properties. Investigations into the issue of environmental pollution with polycyclic aromatic hydrocarbons generated by motor vehicle traffic were carried out in connection with the work being done at PIMOT on systems to reduce dust emission from motor vehicle braking systems. The investigations included determination of PAH contents of the dust emitted from vehicle braking systems as well as the PAH concentrations in the indoor air in a room with the stand for testing dust emissions from braking systems and in the duct to carry away gases from that room. Moreover, the PAH contents of soil were measured in the context of location of the soil sampling points in relation to traffic routes. The PAH contents were measured in Warsaw and in Zabrze. The investigation results confirmed that PAHs considered as being most harmful to the human health due to their carcinogenic properties were actually present in the dusts emitted from braking systems. The PAH contents of soil were found to be very sensitive to the location of the soil sampling points in relation to traffic routes and this is a confirmation of the thesis that motor traffic is an important source of environmental pollution with polycyclic aromatic hydrocarbons.
W artykule przedstawiono wyniki badań zagrożenia wielopierścieniowymi węglowodorami pierścieniowymi z pyłów z samochodowych układów hamulcowych. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) stanowią grupę związków, będących poważnym zagrożeniem dla zdrowia ludzi, głównie z powodu swych właściwości kancerogennych. W związku z pracami prowadzonymi w Przemysłowym Instytucie Motoryzacji nad urządzeniami do zmniejszania emisji cząstek stałych z samochodowych układów hamulcowych przeprowadzono badania dotyczące motoryzacyjnych zanieczyszczeń środowiska wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi. Badano zawartość WWA w pyłach pochodzących z układów hamulcowych oraz stężenie WWA w powietrzu w pomieszczeniu ze stanowiskiem do badań par trybologicznych układów hamulcowych, a także w kanale odprowadzającym gazy z tego pomieszczenia. Badano również zawartość WWA w glebie w różnych miejscach ze względu na usytuowanie w stosunku do tras komunikacyjnych. Badania zawartości WWA wykonywano w Warszawie i Zabrzu. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że pyły hamulcowe zawierają WWA z grupy związków najbardziej szkodliwych ze względu na właściwości kancerogenne. Stwierdzono znaczną wrażliwość zawartości WWA w glebie na położenie względem tras komunikacyjnych, co potwierdza fakt, że motoryzacja jest znaczącym źródłem zanieczyszczenia środowiska wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2016, 42, 3; 3-10
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies