Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "bilans platniczy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zagraniczne źródła finansowania inwestycji krajowych w Polsce w latach 1994–2010
Autorzy:
Sliwiński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609691.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
oszczędności zagraniczne
oszczędności krajowe
inwestycje krajowe
bilans płatniczy
przepływy kapitału międzynarodowego
Opis:
This article attempts to analyze the size and structure of foreign funding of domestic investment. The way to analyze sources of financing domestic investment was based on the absorption approach to the balance of payments. Domestic investments in Poland in 1994-2010 were financed by the overwhelming size of the national economy. Coverage of average domestic investment by domestic savings was about 89%. The role of foreign savings apparently was confined only to fill in missing funds. But we must remember that – due to the large share of capital flows in the form of foreign direct investment – foreign savings affected among others the usage and spread of new technologies, transfer of knowledge and skills in management and organization thus contributing to quantitative and qualitative changes in the economy.
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2013, 47, 3
0459-9586
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Causes of the Eurozone Crisis
O przyczynach kryzysu w strefie euro
Autorzy:
Serwach, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646285.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
strefa euro
kryzys finansowy
bilans płatniczy
Eurozone
financial crisis
balance of payments
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie przyczyn kryzysu finansowego w strefie euro w podziale na dwie ich kategorie: przyczyny bezpośrednie i fundamentalne. W odniesieniu do pierwszej z nich saldo rachunku obrotów bieżących powinno być postrzegane jako kluczowa determinanta dynamiki PKB w strefie euro w latach 2008–2012. Z kolei najważniejszymi czynnikami fundamentalnymi okazały się te, które były związane ze strukturą rynku i jakością infrastruktury instytucjonalnej.
The paper examines the causes of the Eurozone crisis – they are divided into two categories: proximate and fundamental causes. Regarding the former, it seems that the current account balance should be seen as a crucial determinant of the GDP dynamics of the Eurozone members during 2008–2012. As far as the fundamental causes are concerned, the financial market structure and institutional quality measures are of the highest explanatory power. Econometric results indicate that measures taken to tackle the crisis (austerity and internal devaluation) may be ineffective in restoring growth and stability.
Źródło:
Ekonomia Międzynarodowa; 2016, 16; 332-349
2082-4440
2300-6005
Pojawia się w:
Ekonomia Międzynarodowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamics between External Equilibrium and Investment Ratio. The Case of the Central and East European Countries, Members of the European Union
Dynamika między równowagą zewnętrzną a wskaźnikiem inwestycji. Przypadek krajów Europy Środkowej i Wschodniej, członków Unii Europejskiej
Autorzy:
Sawicki, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509065.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
investment ratio
balance of payments
financial stability
wskaźnik inwestycji
bilans płatniczy
stabilność finansowa
Opis:
The balance of payments performance informs us about “savings transformation” occurring between a given economy and its economic partners (foreign environment). In the paper, we assessed the long-term relationships between the dynamics of the balance of payments components and investments outlays in the Central and East European countries, the members of the European Union in the years 1995-2017. It is important to know the strength of these associations as the changes of the investment policy can in certain situations worsen international financial stability. In order to research this issue we regressed investment and consumption of each country on its current and capital account (CCA) and net export (EX). We used two different OLS linear models and additionally examined the interaction between the chosen variables, treated as endogenous, using VAR models. The independent variables, as expected, had a negative association with CCA and EX. For most countries, the negative coefficients of relationships between CCA, EX and investment were bigger than the coefficients for consumption. The increase of one percentage point of the ratio of investment share in GDP (ceteris paribus) caused the share of net export in GDP to fall more than proportionally, more than by one percentage point in six countries that is in Poland, the Czech Republic, Bulgaria, Latvia, Lithuania, and Slovakia. There was a similar connection between investments and external balance (CCA) in the Visegrad countries and in the Baltic States, except for Hungary, where these relationships were the weakest. Using the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) approach we found the long- and short-term speed of adjustment. The error correction rate (CoinEq) indicated that the corrections of the departure from equilibrium between net exports and investments were very different between economies. In the majority of cases, the adjustment rate of about 100 percent took place. But while looking at the short-term relationship we see that an increase of the investments share in GDP by one percentage point caused net export to fall more than proportionally only in Bulgaria, the Czech Republic, Poland, Slovakia, and in Cyprus, where the change amounted to 0.98 percentage points. Finally we used vector autoregressive models which describe the dynamic relationship of lagged values all treated as endogenous. We can see that in the short run the forecast error variance in net export was explained mainly by investments shocks (in over 50%) in Cyprus, Estonia, Lithuania, Poland, Slovenia, and Slovakia. It means that shock to investments outlays in these economies had a strong negative influence on net exports. In the long run, the influence of investment innovations on net exports was steady or dying away over the years. We found the weakest influence of investments outlays changes on net export position in the Czech Republic, Hungary, and Malta.
Wyniki bilansu płatniczego informują nas o „transformacji oszczędności” występującej między daną gospodarką a jej partnerami ekonomicznymi (środowiskiem zagranicznym). W artykule oceniono długookresowe relacje między dynamiką komponentami bilansu płatniczego a nakładami inwestycyjnymi w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, państwach członkowskich Unii Europejskiej w latach 1995-2017. Rzeczą ważną jest poznanie siły tych związków, jako że zmiany polityki inwestycyjnej mogą w pewnych sytuacjach pogarszać międzynarodową stabilność finansową. W celu zbadania tej kwestii dokonano regresji inwestycji i konsumpcji w każdym kraju na jego rachunku bieżącym i kapitałowym oraz eksportu netto. Użyto dwóch różnych modeli liniowych zwykłych najmniejszych kwadratów (OLS) i dodatkowo zbadano interakcję między wybranymi zmiennymi, traktowanymi jako zmienne endogeniczne, z zastosowaniem modeli wektorowej autoregresji. Zmienne niezależne, jak się spodziewano, miały ujemną korelację z rachunkiem bieżącym i kapitałowym oraz z eksportem netto. Dla większości krajów ujemne współczynniki korelacji między rachunkiem bieżącym i kapitałowym i eksportem netto a inwestycjami były większe niż współczynniki dla konsumpcji. Wzrost o jeden punkt procentowy wskaźnika udziału inwestycji w PKB (przy pozostałych warunkach równych, ceteris paribus) spowodował, że udział eksportu netto w PKB obniżył się bardziej niż proporcjonalnie, o więcej niż jeden punkt procentowy w sześciu krajach, tzn. w Polsce, Czechach, Bułgarii, na Łotwie, Litwie i Słowacji. Wystąpił podobny związek między inwestycjami a bilansem zewnętrznym (rachunki bieżące i kapitałowe) w krajach Grupy Wyszehradzkiej i w krajach bałtyckich z wyjątkiem Węgier, gdzie te korelacje były najsłabsze. Stosując podejście oparte na modelu autoregresyjnym z rozkładem opóźnień (ARDL) stwierdzono długo- i krótkookresową szybkość wyrównania. Współczynnik korekcji błędów (CoinEq) wykazał, że korekty odstępstwa od równowagi między eksportem netto a inwestycjami bardzo się różniły między gospodarkami. W większości przypadków miał miejsce wskaźnik wyrównania w wysokości około 100 procent. Jednakże patrząc na korelację krótkookresową widzimy, że wzrost udziału inwestycji w PKB o jeden punkt procentowy spowodował spadek eksportu netto więcej niż proporcjonalnie jedynie w Bułgarii, Czechach, Polsce, na Słowacji i na Cyprze, w których zmiana wyniosła 0,98 punktu procentowego. Na koniec posłużono się autoregresyjnymi modelami wektorowymi, które opisują dynamiczną zależność wartości opóźnień, przy czym wszystkie są traktowane jako zmienne objaśniane (endogeniczne). Można zauważyć, że w okresie krótkim wariancję błędu prognozy w eksporcie netto wyjaśniono głównie szokami inwestycyjnymi (w ponad 50%) na Cyprze, w Estonii, na Litwie, w Polsce, Słowenii i na Słowacji. Oznacza to, że szok inwestycyjny w tych gospodarkach miał silny ujemny wpływ na eksport netto. W okresie długim wpływ innowacji inwestycyjnych na eksport netto był stabilny lub zanikał z upływem lat. Stwierdzono najsłabsze oddziaływanie zmian w nakładach inwestycyjnych na pozycję w eksporcie netto w Czechach, na Węgrzech i Malcie.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2018, 63(6) Ekonomia XVII; 25-43
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Saldo błędów i opuszczeń w bilansie płatniczym Polski. Wstęp do analizy
Net errors and omissions in the balance of payments of Poland. Introduction to the analysis
Autorzy:
Biegańska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/569986.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
globalizacja
międzynarodowe przepływy towarowe i kapitałowe
bilans płatniczy
zasada podwójnego księgowania
saldo błędów i opuszczeń
Opis:
Postępujące procesy globalizacyjne w sferze gospodarczej nie pozostały bez wpływu na statystyki bilansu płatniczego. Wzrastająca rola obrotów z zagranicą przyczynia się do wzrostu istotności analizy statystyk bilansu płatniczego. Z drugiej jednak strony, uwolnienie handlu i przepływów kapitałowych i mniejszy stopień kontroli zdają się nie sprzyjać gromadzeniu rzetelnych danych bilansowych. W takich warunkach na znaczeniu zyskuje badanie pozycji bilansującej, zwanej saldem błędów i opuszczeń (NEO – Net Errors and Omissions). Celem artykułu jest wprowadzenie w zagadnienie salda NEO – przedstawienie ogólnych źródeł powstania odchyleń statystycznych oraz analiza ich poziomu w bilansie płatniczym Polski. Dokonano tego za pomocą badania szeregu czasowego zawierającego obserwacje w wymiarze kwartalnym z lat 1994-2013 pod kątem jego podstawowych właściwości – stacjonarności oraz sezonowości. Badanie podstawowych współczynników wyznaczonych metodą regresji liniowej KMNK wykazało istnienie łagodnego, pozytywnego trendu liniowego, natomiast jednoczynnikowa analiza wariancji nie wskazała na istnienie statystycznie istotnych wahań sezonowych. Wystąpienie najwyższych wartościowo obserwacji w okresach szoków zewnętrznych oraz wzmożonego przepływu kapitału krótkoterminowego (wejście do UE oraz kryzys subprime) wskazuje możliwy kierunek dalszych badań
Źródło:
Ekonomia XXI Wieku; 2016, 3 (11); 186-196
2353-8929
Pojawia się w:
Ekonomia XXI Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Saldo obrotów bieżących i mechanizm kursu walutowego w krajach Europy Środkowej i Wschodniej w latach 2008-2012
Current Account and Exchange Rate Mechanism in CEE Countries
Autorzy:
Pietrucha, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/592249.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Bilans płatniczy
Kryzys finansowy
Kurs walutowy
Strefa euro
Balance of payments
Eurozone
Exchange rates
Financial crisis
Opis:
This paper analyzes the relation between exchange rate mechanism and current account balance adjustment in the Central and Eastern European EU Member States. Exchange rates in the Central and Eastern European EU Member States differ considerably, from completely fixed exchange rate arrangements to pure floaters. During crises floater's countries experience drop in nominal and (in less extend) real effective exchange rate but very moderate adjustment in terms of current balance. Hard peg countries, following the strong increase in the internal and external imbalances in the period up until 2008, are now experiencing a very rapid economic adjustment period via through recessions.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2014, 187; 262-272
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie obrotów bieżących i kapitałowych dla stabilności finansów zagranicznych. Przykład krajów Grupy Wyszehradzkiej
The Importance of the Current and Capital Account for the Foreign Financial Stability. The Case of the Visegrad Countries
Autorzy:
Sawicki, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454480.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polski Instytut Ekonomiczny
Tematy:
bilans płatniczy
rachunek bieżący i kapitałowy
stabilność finansowa
balance of payments
current and capital account
financial stability
Opis:
W artykule zbadano stabilność finansów zagranicznych krajów Grupy Wyszehradzkiej (KGW) w latach 1995-2015, analizując poziom i dynamikę salda na rachunku bieżącym i kapitałowym w relacji do PKB. Celem jest porównywanie przyczyn zróżnicowania trendów PKB oraz salda na rachunku bieżącym i kapitałowym w KGW, a także wskazanie możliwych źródeł pogorszenia stabilności finansowej Polski i jej waż-nych partnerów gospodarczych w Europie Środkowej. Wykorzystując modelowe związki między saldem bilansu handlowego i czynnikami finansowymi kształtującymi udział salda na rachunku bieżącym i kapitałowym w PKB przeprowadzono statystyczną analizę luki pożycz-kowej w bilansie płatniczym KGW. Analizę porównawczą przeprowa-dzono w dolarach amerykańskich. Zmiany relacji przyrostu PKB i sumy sald na rachunku bieżącym i kapitałowym, kalkulowane dla różnych okresów w latach 1995-2015, pokazują zmiany efektywności wykorzy-stania oszczędności zagranicy dla wzrostu gospodarczego tych gospoda-rek. Znaczenie poszczególnych składowych rachunku bieżącego i kapitałowego, mierzone relacją do PKB w poszczególnych krajach, wskazuje na różną wrażliwość stabilności finansowej tych gospodarek na wyniki osiągane w handlu zagranicznym oraz na przepływy finansowe w postaci dochodów inwestycyjnych netto, a także transferów bieżących i kapitałowych. W pracy wskazano, że wrażliwość na transmisję szoku kanałem finansowym jest zależna nie tylko od parametrów cenowych (takich jak kurs walutowy czy stopa procentowa) lecz także od syme-tryczności przepływów kapitałowych.
In this paper, we examine the foreign financial stability of the Vise-grad Group (VG) over the period 1995-2015, by analysing the level and dynamics of the current and capital account (CCA) balance in relation to GDP. The aim is to compare the reasons for variability of trends of GDP and the CCA components in the VG in order to indicate the possible source of deterioration of the financial stability of Poland and its major economic partners in Central Europe. Using formal models, which spec-ify relationships between components of the CCA balance and GDP, we perform a statistical analysis of the lending gap in the balance of pay-ments of the VG. A comparative analysis is carried out in USD. In this paper, we indicate how the ratios, calculated as a quotient of sum of GDP and sum of the CCA balances in the given period, show changes in the efficiency in the use of external savings for the economic growth. We define importance of the individual components of the current and capital account for the foreign financial stability with the aim to indicate differ-ent sensitivity of balance of payments to the changes of foreign trade balance and financial components of the CCA, i.e. investment income and current and capital transfers. We indicate that transmission of shock through a financial channel of the balance of payments is dependent not only on the price parameters (such as the exchange rate or interest rate), but also on the symmetry of capital flows.
Źródło:
Unia Europejska.pl; 2016, 4; 41-53
2084-2694
Pojawia się w:
Unia Europejska.pl
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przychody pierwotne a nierówności dochodowe w krajach wschodzących
Primary income receipts and income inequality in emerging countries
Autorzy:
Kotyło, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646184.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nierówności dochodowe
bilans płatniczy
kraje wschodzące
kointegracja panelowa
income inequality
balance of payments
emerging markets
panel cointegration
Opis:
The rise in income inequality is often ascribed to globalisation and its various components, such as economic migrations and foreign direct investment. Previous research in this area focused on the relationship between income inequality and flows or stocks of migrants and capital. Little attention has been paid to income flows generated by these categories that are recorded in the balance of payments as primary income. Existing analysis explored the impact of migrants’ remittances on the distribution of income in developing countries. This article analyses the relationship between primary income receipts and income inequality using panel cointegration methods for a group of six emerging countries: Poland, the Czech Republic, Egypt, Russia, Turkey and Chile. In contrast to the existing literature, income inequality is measured by top percentile income share derived from fiscal data (World Inequalities Database). The results reveal a long run, positive relationship between primary income receipts as a share of GDP and top percentile income share. There is also a long-run causal relationship between a rise (fall) in primary income receipts and a rise (fall) in income inequality. The results are robust to alternative estimation methods (CCE, DOLS, VECM). The scope of this work is narrowed by the limited availability of comparable data for other emerging countries.
Do potencjalnych przyczyn wzrostu nierówności dochodowych zalicza się procesy globalizacyjne, w tym migracje ekonomiczne i BIZ. Dotychczasowe badania koncentrowały się na związku między nierównościami dochodowymi a przepływami osób i kapitału. Niewiele uwagi poświęcano generowanym przez nie transferom dochodów rejestrowanym na rachunku obrotów bieżących jako dochody pierwotne. Dotychczasowe analizy poświęcone tym zagadnieniom skupiają się na skutkach transferów dochodów migrantów do kraju pochodzenia i odnoszą się głównie do krajów słabo rozwiniętych. W niniejszej pracy przeanalizowano zależność między przychodami pierwotnymi a nierównościami dochodowymi za pomocą narzędzi kointegracji panelowej dla sześciu krajów wschodzących: Polski, Czech, Egiptu, Rosji, Turcji i Chile. W odróżnieniu od większości dotychczasowej literatury za miernik nierówności dochodowych przyjęto udział najwyższego centyla w dochodzie narodowym wyznaczony na podstawie danych fiskalnych (baza danych WID). Wyniki analizy wskazują na długookresową, dodatnią zależność pomiędzy udziałem przychodów pierwotnych w PKB a udziałem najwyższego centyla w dochodzie narodowym. Wzrost (spadek) udziału przychodów pierwotnych w PKB stanowi ponadto długookresową przyczynę wzrostu (spadku) nierówności dochodowych. Otrzymane wyniki są odporne na zmianę metody estymacji (CCE, DOLS, VECM). Ograniczeniem niniejszej pracy jest niezadowalająca dostępność porównywalnych danych na temat badanych kategorii, utrudniająca rozszerzenie analizy na większą liczbę krajów wschodzących.
Źródło:
Ekonomia Międzynarodowa; 2019, 26; 96-111
2082-4440
2300-6005
Pojawia się w:
Ekonomia Międzynarodowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The impact of external shocks on the current account balance of the Republic of Belarus
Wpływ wstrząsów zewnętrznych na bieżący bilans rachunków płatniczych Republiki Białorusi
Autorzy:
Bandarenka, Natallia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131268.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Gdańska
Tematy:
balance of payments
current account balance
export
import
foreign trade
bilans płatniczy
saldo obrotów bieżących
eksport
handel zagraniczny
Opis:
Background and Objective: Foreign economic flows reflected in the country’s balance of payments are an important factor in economic stability. At the same time, export and import flows of goods, services and incomes largely depend on external factors, such as closed borders, the existence of economic sanctions, financial interdependence between countries, etc. The purpose of the study is to assess the state of current operations of the balance of payments of the Republic of Belarus in the current conditions of foreign trade. Materials and methods: The analysis is based on data of the National Statistical Committee and the National Bank of the Republic of Belarus. Methods of analysis and synthesis are used; comparative, systemic and statistical analysis; method of generalizations; graphical and tabular method, etc. Results: The components of the current account of the balance of payments of the Republic of Belarus for 2015–2021 are analyzed. The factors influencing the dynamics of exports of goods and services as well as primary and secondary incomes of Belarus for 2015–2021 are summarized. The impact of the pandemic and external sanctions in the short term on the dynamics of the country’s export–import flows is identified. Practical implication: The results of the study can be used to improve the system of analysis, assess the country’s balance of payments; identify the interdependence of the country’s foreign economic activity on extraordinary external factors, to forecast the ability of the internal reserves of the economy to withstand the impact of external shocks both in the short and long term. Conclusion and summary: The balance of payments of the Republic of Belarus is characterized mainly by a negative value for current transactions. The main reason is the negative balance of goods, which is partly reduced by active balance of services. The impact of external shocks in the form of border closures between countries and the existence of economic sanctions was offset in 2021 by a sharp recovery and the global economy growth. Growth in demand and prices in the world market for raw materials and food provided the country with a positive current account balance.
Cel: Zagraniczne przepływy gospodarcze odzwierciedlone w bilansie płatniczym kraju są ważnym czynnikiem stabilności gospodarczej. Jednocześnie przepływy eksportowe i importowe towarów, usług i dochodów w dużej mierze zależą od czynników zewnętrznych, takich jak zamknięte granice, istnienie sankcji gospodarczych, współzależność finansowa między krajami itp. Celem badania jest ocena stanu bieżących operacji bilansu płatniczego Republiki Białorusi w obecnych warunkach handlu zagranicznego. Materiały i metody badawcze: Analiza oparta jest na danych Narodowego Komitetu Statystycznego i Narodowego Banku Republiki Białorusi. Zastosowane metody analizy i syntezy to analiza porównawcza, systemowa i statystyczna; metoda uogólnień; metoda graficzna i tabelaryczna itp. Wyniki: Analizie poddano składowe rachunku bieżącego bilansu płatniczego Republiki Białorusi za lata 2015–2021. Podsumowano czynniki wpływające na dynamikę eksportu towarów i usług oraz dochodów pierwotnych i wtórnych Białorusi w latach 2015–2021. Zidentyfikowano wpływ pandemii i sankcji zewnętrznych w krótkim okresie na dynamikę przepływów eksportowo-importowych kraju. Wnioski praktyczne: Wyniki badania mogą być wykorzystane do udoskonalenia systemu analiz, oceny bilansu płatniczego kraju. Dzięki nim można także określić zależność zagranicznej działalności gospodarczej kraju od nadzwyczajnych czynników zewnętrznych, prognozować zdolność wewnętrznych rezerw gospodarki do wytrzymania wpływu wstrząsów zewnętrznych zarówno w krótkim, jak i długim okresie. Wnioski i podsumowanie: Bilans płatniczy Republiki Białorusi charakteryzuje się głównie ujemną wartością dla transakcji bieżących. Główną przyczyną jest ujemne saldo towarów. Wpływ wstrząsów zewnętrznych w postaci zamykania granic między krajami i istnienia sankcji gospodarczych został zrekompensowany w 2021 r. gwałtownym ożywieniem i wzrostem gospodarki światowej. Wzrost popytu i cen na światowym rynku surowców i żywności zapewnił krajowi dodatnie saldo na rachunku obrotów bieżących.
Źródło:
Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce - teoria i praktyka; 2022, 2, 35; 7-22
2084-6495
Pojawia się w:
Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce - teoria i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierunki zmian globalnej nierównowagi płatniczej
Trends in global payments imbalances
Autorzy:
Gostomski, Eugeniusz
Michałowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/592678.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Bilans płatniczy
Globalna nierównowaga płatnicza
Globalny kryzys finansowy
Rachunek bieżący
Balance of payments
Current account
Global payments imbalances
Opis:
Brak równowagi płatniczej na głównych kierunkach obrotów kapitałowych i handlowych określa się jako międzynarodową nierównowagę płatniczą. Globalna nierównowaga zaczęła gwałtownie narastać po kryzysach azjatyckim i rosyjskim w latach 1997-1998, osiągając najwyższy poziom w 2008 r., w 2009 r. uległa znacznemu zmniejszeniu, po czym znowu zaczęła rosnąć, ale już znacznie wolniej. W latach 2013-2014 odnotowano spadek w tym zakresie. Przedmiotem opracowania są następujące zagadnienia: przedstawienie istoty globalnej nierównowagi płatniczej, identyfikacja jej przyczyn, zbadanie związku jej występowania z globalnym kryzysem finansowym i gospodarczym oraz wskazanie dotychczasowych i przyszłych kierunków ewolucji tego fenomenu.
Global payments imbalances began to grow rapidly after the Asian and Russian crises in 1997-1998 reaching a peak in 2008. In 2009, they had been significantly reduced, then they began to grow again, but more slowly, and in 2013-2014 the decline was observed. The aims of the study are: presenting the essence of global payments imbalances, identifying their causes, investigating the relationship between global payments imbalances and the global financial and economic crisis and identifying the current and future directions of the evolution of this phenomenon.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2016, 266; 36-48
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na bilans płatniczy polski w latach 2004-2012
Impact of foreign direct investment on the balance of payments polish in the years 2004-2012
Autorzy:
Tarasiński, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324541.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
bezpośrednie inwestycje zagraniczne
bilans płatniczy
rachunek bieżący
handel zagraniczny
foreign direct investments
balance-of-payments
current account
international trade
Opis:
Artykuł poświęcony jest omówieniu wybranych aspektów oddziaływania bezpośrednich inwestycji zagranicznych na bilans płatniczy Polski w latach 2004-2012. Generalnie, wpływ tych inwestycji na poszczególne rachunki bilansu dowodzi pełnienia przez nie roli czynnika pasywizacji bilansu płatniczego. Świadczą o tym zarówno tendencje kształtowania się salda wszystkich płatności związanych z BIZ, jak i prawidłowości dotyczące dynamiki struktury tych płatności. BIZ, przyczyniając się w sposób zasadniczy do wzrostu deficytu na rachunku bieżącym, nie zapewniały jednocześnie właściwych – z punktu widzenia równowagi bilansu płatniczego – warunków jego finansowania w postaci dopływu stabilnego kapitału.
The article is dedicated to discussing certain aspects of foreign direct investments’ influence on Poland’s balance of payments in the years 2004-2012. Generally, the influence of these investments on certain accounts of the balance proves that they serve as a passivizing factor for the capital account. An indication of that are both the tendencies to form a high balance of liabilities connected with FDI and the patterns pertaining to the dynamics of the structure of these liabilities. FDI, contributing significantly to an increase in deficit in the current account, at the same time did not ensure proper conditions (from the standpoint of the payment equilibrium) for its financing in the form of a stable capital inflow.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2014, 71; 291-303
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka zarządzania rezerwą dewizową
The Policy of Foreign Exchange Reserve Management
Autorzy:
Sawicki, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509330.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
rezerwy dewizowe
bilans płatniczy
koszty rezerw
kraje Unii Europejskiej
foreign exchange reserves
balance of payments
costs of reserves
European Union countries
Opis:
W artykule przedstawiamy rodzaje i cel tworzenia rezerw dewizowych na szczeblu krajowym. Badamy zależność poziomu rezerw od zmian wielkości i struktury przepływów kapitałowych rejestrowanych na rachunkach bilansu płatniczego oraz korelację pomiędzy rezerwami i komponentami międzynarodowej pozycji inwestycyjnej. Analizujemy stopnień zdywersyfikowania w gospodarkach UE poziomu rezerw, ich zależności od zmian w przepływach kapitałowych i wpływu na strukturę krajowej absorpcji. Zabezpieczenie gospodarki przed skutkami szokowych zmian poziomu i struktury przepływu kapitałów wpływających na poziom absorpcji wewnętrznej kosztuje. W artykule szacujemy bieżące koszty utrzymywania rezerw dewizowych oraz ich wpływ na stopę inwestycji krajowych. Wyniki analiz przedstawiamy dla krajów Unii Europejskiej, wykorzystując dane z ostatnich dwudziestu latach.
In his article, the author presents the types and the objective of creation of foreign exchange reserves at the national level. He examines the dependence of the level of reserves on changes in the volume and structure of capital flows registered on accounts of the balance of payments as well as the correlation between the reserves and the components of the international investment position. He also analyses the degree of diversification in the EU economies of the level of reserves, their dependence on the changes in capital flows and the impact on the structure of national absorption. Protection of the economy against the consequences of chock changes on the level and structure of capital flows affecting the level of internal absorption incurs costs. In his article, the author estimates the current costs of maintaining foreign exchange reserves and their impact on the rate of domestic investment. The analyses findings are presented for the European Union countries making use of the data for the recent twenty years.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2018, 62(5) Ekonomia XVI; 174-201
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stabilność finansów zagranicznych w nowych państwach Unii Europejskiej
Stability of Foreign Finances in EU New Member States
Autorzy:
Sawicki, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454526.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polski Instytut Ekonomiczny
Tematy:
nadzór makroostrożnościowy,
kryzys finansowy,
bilans płatniczy,
międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto
macro-prudential oversight,
financial crisis,
balance of payments,
international net investment position
Opis:
Doświadczenia kryzysu finansowego i zadłużeniowego wpłynęły na decyzję o wprowadzeniu na szczeblu unijnym nadzoru makrooostrożnościowego nad europejskim systemem finansowym. Utworzona w grudniu 2010 r. Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ESRB) od 2011 r. ma zapobiegać nierównowagom makroekonomicznym wydając ostrzeżenia i zalecenia podjęcia niezbędnych działań zaradczych. ESRB nie ma jednak uprawnień do wprowadzania środków regulacyjnych w państwach członkowskich. Większość uprawnień z zakresu polityki makroostrożnościowej pozostawiono szczeblom krajowym. Założono, że krajowe instytucje makroostrożnościowe, we współpracy z ESRB, będą w stanie egzekwować zalecenia stabilizujące system gospodarczy. W Polsce na mocy ustawy z 2008 r. utworzono Komitet Stabilności Finansowej, nie utworzono jednak struktury, która analizowałaby stabilność finansową całej gospodarki i mogłaby podejmować decyzje przeciwdziałające narastaniu nierównowag. Narodowy Bank Polski prowadzi na bieżąco politykę stabilności systemu sektora finansowego, a w zakresie równowagi zewnętrznej rejestruje zmiany w bilansie płatniczym i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej odnoszone do PKB. Uzupełnieniem wnioskowania o długookresowej stabilności finansowej jest obserwacja dynamiki zmian głównych elementów rachunku bieżącego, czyli eksportu netto i dochodów pierwotnych oraz relacji zachodzących między zmianami międzynarodowej pozycji inwestycyjnej netto a tempem zmian PKB. Na podstawie rozwoju tych wielkości pokazano dynamikę stabilności zagranicznych finansów nowych państw członkowskich UE (NPC). Przeprowadzona analiza wskazuje na poprawę równowagi zewnętrznej całego regionu, ale także na znaczne wewnętrzne zróżnicowanie i słabe ogniwa mogące prowadzić do nierównowag makroekonomicznych. Na tle zmian stabilności finansów zagranicznych NPC ocena sytuacji w Polsce nie jest jednoznaczna. Utrwalenie stabilności finansowej wymaga nie tylko wzmocnienia tempa wzrostu eksportu netto, ale także zmian struktury zagranicznych aktywów i pasywów brutto. Znaczne uzależnienie stabilności finansów zagranicznych Polski od poziomu skłonności do ryzyka i kosztów pieniądza na światowych rynkach finansowych, od skali i dynamiki przepływów kapitałowych zwiększa ryzyko bilansu płatniczego, także dlatego, że Polska jest krajem o stosunkowo wysokim poziomie zadłużenia zagranicznego.
Having experienced the financial and debt crisis, in the European Union there was decided that in order to eliminate macroeconomic imbalances there will be carried out the macro-prudential policy at the EU level. In December 2010, there was established the European Systemic Risk Board (ESRB) which carries out macroeconomic assessment of the situation of member states, though it does not have any binding powers to impose regulative measures upon the member states or national bodies. The majority of powers in the area of macro-prudential policy have been left to the national levels. The author analyses the changes of the indices related to foreign finances - the balance of payments and the international investment position. The analysis of formation of these macro-prudential parameters is important not only when their changes unanimously indicate a dangerous decline of financial stability. He presents the dynamics of the indices of financial stability referring to the financial relationships of EU member states with foreign countries. The analysis of the trend of these indices points out to the growth of immunity of the entire region to stresses, the degree of diversity of foreign finance stability but also to the weal links in individual countries, to the problems that should be the subject of macro-prudential decisions at the national level. Against the background of stability of foreign finances of new EU member states, assessment of the situation in Poland in not unambiguous. Retention of the growth trend of financial stability requires not only maintaining the rate of net export growth but also changes of the structure of foreign gross assets and liabilities. The significant dependence of Poland's foreign finances on the level of propensity to take risk in the global financial markets increases the risk of monetary crisis, also because Poland has till had one of the lowest indices of stability among the new member states.
Źródło:
Unia Europejska.pl; 2015, 1; 27-38
2084-2694
Pojawia się w:
Unia Europejska.pl
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjawisko występowania deficytów bliźniaczych : Polska w latach 2009–2018
The Phenomenon of Twin Deficits in Poland in 2009–2018 – Research Paper
Autorzy:
Zawiślińska, Izabela
Cirin, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048533.pdf
Data publikacji:
2021-06
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
deficyty bliźniacze
deficyt budżetowy
bilans płatniczy
międzynarodowe stosunki finansowe
saldo budżetu państwa
twin deficits
budget deficit
balance of payments
international financial relations
Opis:
Celem artykułu jest ustalenie stopnia, kierunku i siły oddziaływania salda budżetu państwa i salda rachunku bieżącego w ramach bilansu płatni czego Polski w latach 2009–2018 na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Główne pytania badawcze koncentrują się na ustaleniu rodzaju relacji łączących te deficyty oraz ich wzajemnego wpływu w świetle dotychczasowych badań związanych z hipotezą występowania deficytów bliźniaczych. Zastosowana metodologia opiera się na zintegrowanej analizie korelacji, regresji liniowej oraz analizie współczynnika zmienności. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono silną korelację pomiędzy skumulowanymi wartościami badanych deficytów. Potwierdza to hipotezę występowania w Polsce w tym okresie deficytów bliźniaczych i oznacza, że deficyt budżetowy wpływa na saldo rachunku bieżącego bilansu płatniczego. Głównym saldem równoważącym ujemne saldo dochodów pierwotnych, w ramach którego dominującą pozycję stanowią dochody nierezydentów z bezpośrednich inwestycji zagranicznych, było saldo niezwykle dynamicznie rozwijającego się eksportu usług.
The purpose of this article is to determine the degree, direction and strength of the impact of the studied variables, i.e. the state budget balance and the current account balance as part of Poland’s balance of payments in the years 2009–2018 based on the data of the Statistics Poland. The main research questions focus on determining the type of relationships connecting the studied deficits and the degree, direction and type of interaction in light of previous studies dedicated to the hypothesis of twin deficits. The methodology used is based on integrated correlation analysis, linear regression and an analysis of the coefficient of variation. As a result of the study, a strong correlation was found between the cumulative values of the examined deficits, confirming the existence of the twin deficit hypothesis in Poland in the examined period; this means that the budget deficit affects the current account balance of payments. The main balance stabilizing the negative balance of primary incomes, in which the income of non-residents from foreign direct investment is the dominant position, is the balance of extremely dynamically developing service exports.
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2021, 66, 3 (398); 160-179
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trade linkages between CEE countries and the world economy during an era of global imbalances
Międzynarodowe relacje handlowe gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej w okresie globalnej nierównowagi
Autorzy:
Sobański, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/592205.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Balance of payments
Central and Eastern European economies
Global imbalances
International finance
Trade linkages
Bilans płatniczy
Finanse międzynarodowe
Globalna nierównowaga
Gospodarki Europy Środkowo-Wschodniej
Powiązania handlowe
Opis:
The aim of this paper is to evaluate the trade linkages of Central and Eastern European (CEE) countries with the global economy in the last decade and to measure the influence of the world economic crisis of 2009 on their external trade sector. For this purpose an analysis of IMF data (Direction of Trade, Balance of Payments Statistics), WTO and UNCTAD data for twelve CEE economies for the years 2005-2013 was carried out. Within the empirical examination conducted, a focus was placed on analysing major trends in the external trade sector of CEE economies and measuring the importance of the respective regions of the world economy for the international trading transactions of CEE countries. The exercise revealed that CEE countries, historically current account deficit economies, experienced huge current account reversals and a drop in the openness ratio as a result of the world economic turbulences starting in 2009. Whereas the transition in the current account balance turned out to be durable, trade openness recovered later in the period analysed. These fluctuations reflected general trends in the world economy, with the reduction in global imbalances at the forefront. The relatively high (by international standards) openness ratio for CEE economies makes them broadly dependent on external developments. Due to the extensive openness, the participation of CEE countries in global trade is larger than their share in global production. The pattern of trade linkages observed currently in the CEE region clearly reflects their geographical and political proximity to Western Europe. The EU-15, Norway and Switzerland are major trading partners for the CEE region, accounting for more than a half of its exports and imports. Nevertheless, in the last decade CEE intra-group trade had been gaining in importance at the expense of trade with Western Europe. The trading relations of the CEE region with the largest contributors to global imbalances, i.e. the United States and China, are of a relatively smaller magnitude. Nevertheless, it is worth noting that the share of China in CEE trade has been dynamically expanding (especially in the years 2010-2013), whereas that of the US economy has been decreasing. These developments are in line with general trends in the world economy over the last decade: an increase in China’s share of global trade, in large part at the expense of the United States.
Celem artykułu jest ocena międzynarodowych relacji handlowych gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) w ostatniej dekadzie oraz określenie wpływu światowego kryzysu gospodarczego zapoczątkowanego w 2009 r. na sektor zewnętrzny tych gospodarek. W ramach przeprowadzonej analizy empirycznej skoncentrowano uwagę na identyfikacji głównych trendów w sektorze zewnętrznym gospodarek EŚW oraz ocenie znaczenia poszczególnych regionów gospodarki światowej dla sektora zewnętrznego krajów EŚW. W badaniu wykorzystano dane Międzynarodowego Funduszu Walutowego (Direction of Trade, Balance of Payments Statistics), Światowej Organizacji Handlu oraz Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju za lata 2005-2013 dla dwunastu krajów EŚW. W ramach analizy zaobserwowano, że gospodarki EŚW, historycznie rejestrujące deficyty rachunku obrotów bieżących, doświadczyły w 2009 r. szokowych korekt w bilansie bieżącym oraz nagłego spadku wskaźnika otwartości w efekcie perturbacji w gospodarce światowej. Podczas gdy korekta salda rachunku bieżącego okazała się trwała, udział handlu zagranicznego w PKB powrócił do poziomów sprzed kryzysu. Fluktuacje te odzwierciedlały ogólne trendy w gospodarce światowej, z korektą zjawiska globalnej nierównowagi na czele. W związku z relatywnie wysokim (w porównaniu do innych regionów gospodarki światowej) poziomem otwartości gospodarki EŚW charakteryzują się dużą wrażliwością na zmiany w otoczeniu zewnętrznym, a ich udział w światowym handlu jest większy niż ich udział w światowym PKB. Obserwowane relacje handlowe gospodarek regionu są odzwierciedleniem ich geograficznej i politycznej bliskości do krajów Europy Zachodniej. Kraje UE-15, Norwegia i Szwajcaria są głównymi partnerami handlowymi gospodarek EŚW, z udziałem wynoszącym ponad 50% zarówno w przypadku eksportu jak i importu. Tym niemniej należy podkreślić, że w ostatniej dekadzie handel wewnątrz grupy krajów EŚW zyskiwał istotnie na znaczeniu kosztem handlu z krajami Europy Zachodniej. Relacje handlowe regionu EŚW z krajami będącymi głównymi aktorami zjawiska globalnej nierównowagi, tj. Stanami Zjednoczonymi oraz Chinami, mają relatywnie mniejsze znaczenie. Tym niemniej warto podkreślić, że udział Chin w handlu zagranicznym krajów EŚW istotnie zwiększył się (zwłaszcza w latach 2010-2013), podczas gdy znaczenie Stanów Zjednoczonych w wymianie handlowej region EŚW zmalało. Tendencje te odzwierciedlają ogólne trendy w gospodarce światowej w ostatniej dekadzie: wzrost udziału Chin w globalnym handlu, w dużej mierze kosztem udziału Stanów Zjednoczonych.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2015, 226; 124-137
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Short and Long Term Determinants of the Net International Investment Position Resulting from the Balance of Payments of the European Monetary Union Countries
Krótko‑ i długoterminowe determinanty międzynarodowej pozycji inwestycyjnej netto w krajach EMU, wynikające z ich bilansów płatniczych
Autorzy:
Śliwiński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/656165.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
międzynarodowa pozycja inwestycyjna
międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto
rachunek bieżący
bilans płatniczy
strefa euro
international investment position
net international investment position
current account
balance of payments
Eurozone
Opis:
Celem artykułu jest analiza zmian w międzynarodowej pozycji inwestycyjnej netto (NIIP) oraz czynników determinujących te zmiany w grupie krajów należących do tzw. strefy euro. Mimo że poprawa NIIP w strefie euro w okresie od drugiego kwartału 2012 do drugiego kwartału 2016 roku była spowodowana głównie nadwyżkami w obrotach bieżących w 13 z 19 krajów, widoczna jest różnica między zmianami NIIP a poszczególnymi składnikami rachunku obrotów bieżących w krajach charakteryzujących się dodatnią i ujemną NIIP. Grupa krajów nadwyżkowych zwiększyła swoją pozycję głównie przez zwiększenie nadwyżki na rachunku obrotów bieżących, która jest głównie rezultatem dodatnich sald towarowych i na małą skalę dodatnich sald pierwotny. NIIP w grupie państw deficytowych pogarszała się mimo dodatnich, skumulowanych w tej grupie, rachunków bieżących w analizowanym okresie. Poprawa sytuacji na rachunku bieżącym była tutaj w dużej mierze wynikiem pozytywnego salda usług, a nie towarów (w przeciwieństwie do grupy krajów nadwyżkowych). Z kolei skumulowane salda pierwotne wpływały negatywnie na skumulowane rachunki bieżące. Analiza statystyczna, mająca na celu oszacowanie czynników odpowiedzialnych za zmiany w NIIP w kolejnych kwartałach, pokazuje, że w krótkim terminie zmiany NIIP były spowodowane w dużej mierze zmianami wycen aktywów i zobowiązań zagranicznych. Było to następstwem zmian ich cen rynkowych oraz zmian kursów walutowych. Wpływ efektu wyceny na zmiany NIIP, chociaż dalej negatywny, zmniejszał się jednak w dłuższym okresie, z uwagi na neutralizowanie się w dużym stopniu wahań cen wraz z upływem czasu. Z drugiej strony skumulowane nadwyżki na rachunkach obrotów bieżących w krajach strefy euro były powtarzalne i trwałe, co było głównym czynnikiem wpływającym na poprawę zmian w NIIP.
The paper aims at analysing the level, composition and factors determining changes of the net international investment position (NIIP) of the euro area countries. Although the improvement in the euro area’s NIIP during the period from 2Q2012 to 2Q2016 was largely driven by current account surpluses in 13 out of 19 countries, there is a visible difference between the NIIP changes and their components in the surplus and deficit countries. The group of net foreign assets countries increased its position primarily by running current account surpluses reflecting mainly a positive balance on goods and, on a minor scale, a positive primary income balance. The NIIP in the group of net foreign liabilities countries deteriorated although the cumulative current accounts were in surplus for this period. Here, the current account improvement was largely driven by services which, in contrast to the net foreign asset countries, were in surplus. In turn, the cumulative primary income in the group of net foreign liabilities countries was in minus. Statistical analysis aimed at estimation of determinants of the changes in the NIIPs over the subsequent quarters shows that their short term behaviour was on a large scale positively driven by the changes of valuation effect resulting, for example, from exchange rates and prices movements. It should not be surprising that the signs which indicate the direction of valuation effect on the NIIP pattern are different in the short and long term. It should be stressed that the valuation effect influence decreases over time since valuation gains and losses overlap and largely neutralise each other. Nevertheless, combined losses were higher than total gains and therefore its impact on the NIIP was negative in the analysed period. On the other hand, the EMU current account surpluses were repetitive and persistent, being the main factor behind the improvement of the cumulative euro area NIIP changes.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2018, 4, 336; 209-224
0208-6018
2353-7663
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies