Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "białoruska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 182
Tytuł:
Białoruska prasa religijna w Niemczech Zachodnich w latach 1945–1951
Belarusian religious press in West Germany 1945–1951
Autorzy:
Grzybowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436984.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
diaspora białoruska
Niemcy Zachodnie
religia
prasa
Opis:
Artykuł traktuje o białoruskiej prasie religijnej (prawosławnej, katolickiej, protestanckiej) wydawanej w trzech zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec w pierwszych latach powojennych. Wówczas w Niemczech Zachodnich mieszkała największa liczba białoruskich uchodźców wojennych. Ważnym elementem życia emigrantów była działalność religijna, w tym wydawnicza. Działalność ta wynikała z przyczyn społecznych, politycznych i narodowych. Była to niemal powszechna reakcja uchodźców na niepewną przyszłość. Ci ludzie zostali pozbawieni swojej ojczyzny, znaleźli się w obcym środowisku kulturowym, bez możliwości wpływania na własny los, całkowicie na łasce innych. W tej sytuacji ich smutki, zmartwienia i obawy wyrażano na papierze. Tym czasem spory polityczne między powojennymi białoruskimi emigrantami przyczyniły się do intensyfi kacji działalności wydawniczej. Działalność wydawnicza służyła również zachowaniu tożsamości narodowej emigrantów i szerzeniu wśród nich wartości narodowych i patriotycznych (zwłaszcza wśród młodzieży).
The article is about the Belarusian religious press (Orthodox, Catholic, Protestant) published in the three Western German occupation zones in the fi rst post-war years. At that time, the largest number of Belarusian war refugees lived in West Germany. An important element of the emigrants’ life was religious activity, which included publishing. This activity had three main causes: social, political and national. It was an almost universal response by refugees in the face of an uncertain future. These people were deprived of their homeland, found themselves in an alien cultural environment without the possibility of influencing their own fate, completely at the mercy of others. In this situation, their sorrows, worries and anxieties were expressed on paper. Political dissension between post-war Belarusian emigrants contributed to the intensification of publishing activity. It initiated a heated polemic between supporters of two opposing camps: the Council of the Belarusian Democratic Republic and the Belarusian Central Council. Publishing activities also served to preserve the national identity of emigrants and propagate national and patriotic values among them (especially among young people).
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 479-505
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзве мовы – дзве паэзii: анталогii беларускай паэзii ў польскiх перакладах
Dwa języki – dwie poezje: antologie poezji białoruskiej w polskich tłumaczeniach
Two languages – two poetries: anthologies of Belarusian poetry in Polish translations
Autorzy:
Русецкая, Наталля
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108337.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poezja białoruska
przekład
współczesna literatura białoruska w Polsce
Belarusian poetry
translation
modern Belarusian literature in Poland
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest poezji białoruskiej wydanej w tłumaczeniach na język polski na początku XXI w. Szczególna uwagę skierowano na antologię młodej poezji białoruskiej "Pępek nieba" oraz na antologię poezji białoruskiej od XV do XX wieku "Nie chyliłem czoła przed mocą". Autorka odwołuje się do podobnych publikacji, które ukazywały się w Polsce w latach ubiegłych, porównuje z nowszymi tomami tłumaczeń, śledzi zmiany w składzie autorów reprezentujących poezję białoruską, zwraca uwagę na pojawienie się nowych przekładów nie tylko tekstów młodych poetów, lecz także kolejnych polskich adaptacji utworów autorstwa klasyków literatury białoruskiej. Odnotowuje też pewne luki w ogólnej panoramie poezji białoruskiej XX w., przedstawionej na łamach antologii Nie chyliłem czoła przed mocą, wskazuje drobne uchybienia i niedociągnięcia w omawianych wydaniach.
This article is dedicated to the Belarusian poetry published in translations into Polish at the beginning of the 21st century. Special attention is paid to the anthology of the young Belarusian poetry “The navel of the heaven”, and to the anthology of the 15th–20th century Belarusian poetry “I didn’t tilt of my head under the power”. The author refers to similar publications, which have appeared in Poland in recent years, and compares them to the latest volumes of translations. She tracks changes in the list of authors representing Belarusian poetry, and draws attention to the emergence of new translations, not only the texts of young poets, but also the subsequent Polish adaptations of the works by classics of Belarusian literature. The author also mentions some gaps in the overall panorama of the twentieth century Belarusian poetry, which was presented on the pages of the anthology “I didn’t tilt of my head under the power”. Minor weaknesses and deficiencies in these publications have been discussed.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 461-472
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзве мовы – дзве паэзii: анталогii беларускай паэзii ў польскiх перакладах
Dwa języki – dwie poezje: antologie poezji białoruskiej w polskich tłumaczeniach
Two languages – two poetries: anthologies of Belarusian poetry in Polish translations
Autorzy:
Русецкая, Наталля
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944886.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
translation
modern Belarusian literature in Poland
Bellarusian poetry
poezja białoruska
przekład
współczesna literatura białoruska
w polsce
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest poezji białoruskiej wydanej w tłumaczeniach na język polski na początku XXI w. Szczególna uwagę skierowano na antologię młodej poezji białoruskiej Pępek nieba oraz na antologię poezji białoruskiej od XV do XX wieku Nie chyliłem czoła przed mocą. Autorka odwołuje się do podobnych publikacji, które ukazywały się w Polsce w latach ubiegłych, porównuje z nowszymi tomami tłumaczeń, śledzi zmiany w składzie autorów reprezentujących poezję białoruską, zwraca uwagę na pojawienie się nowych przekładów nie tylko tekstów młodych poetów, lecz także kolejnych polskich adaptacji utworów autorstwa klasyków literatury białoruskiej. Odnotowuje też pewne luki w ogólnej panoramie poezji białoruskiej XX w., przedstawionej na łamach antologii Nie chyliłem czoła przed mocą, wskazuje drobne uchybienia i niedociągnięcia w omawianych wydaniach.
This article is dedicated to the Belarusian poetry published in translations into Polish at the beginning of the 21st century. Special attention is paid to the anthology of the young Belarusian poetry “The navel of the heaven”, and to the anthology of the 15th–20th century Belarusian poetry “I didn’t tilt of my head under the power”. The author refers to similar publications, which have appeared in Poland in recent years, and compares them to the latest volumes of translations. She tracks changes in the list of authors representing Belarusian poetry, and draws attention to the emergence of new translations, not only the texts of young poets, but also the subsequent Polish adaptations of the works by classics of Belarusian literature. The author also mentions some gaps in the overall panorama of the twentieth century Belarusian poetry, which was presented on the pages of the anthology “I didn’t tilt of my head under the power”. Minor weaknesses and deficiencies in these publications have been discussed.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 461-472
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"We mgle" Wasila Bykawa: trzy tezy gramatyki intrygi narracyjnej powieści
Autorzy:
Жук, Ігар
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624968.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bykov
narrative intrigue
prose
Belarusian literature
text, plot
fiction
Bykau
Bykow
intryga narracyjna
proza
literatura białoruska
proza, literatura białoruska
Opis:
Obviously, Vasil Bykov persistently carries out regular „escapes” in the so-called „guerrilla” prose. Haw it can be interpreted, and what aesthetic decisions are arising from consists the central issue of this article. So, the separate ways of narrative techniques of the writer’s story In the fog are considered. The special attention is given to the semantic effect of „stranger” words and system of kontrapunkts. All this is combined in a certain type of management of the artistic text, wich the author proposes to call as a grammar of narrative intrigue.
Nie ulega wątpliwości, że Wasyl Bykau konsekwentnie ucieka w stronę tzw. prozy partyzanckiej. Z czego to wynika i w jaki sposób wpływa na kształt artystyczny utworu – oto temat artykułu prezentującego, na przykładzie powieści We mgle, wybrane chwyty narracyjne pisarza (semantyczny efekt pustego wyrazu i system kontrapunktów), tworzące de facto nowy typ konstrukcji tekstu artystycznego, określanej przez autora artykułu jako gramatyka intrygi narracyjnej.
Відавочна, што Васіль Быкаў настойліва ажыццяўляе рэгулярныя “ўцёкі” у т.зв. “партызанскую” прозу. Чым тое можа быць вытлумачана, і якія эстэтычныя рашэнні з таго вынікаюць – цэнтральная праблема дадзенага артыкула. На прыкладзе аповесці “У тумане” разглядаюцца асобныя прыёмы наратыўнай тэхнікі пісьменіка. Найперш, эфект семантычны “чужога” слова і сістэмы контрапунктаў. Усё гэта аб’ядноўваецца у пэўны тып кіравання мастацкім тэкстам, што аўтар артыкула прапануе называць граматыкай наратыўнай інтрыгі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tabor nowej generacji Kolei Białoruskich
Modern rolling stock of Belarussian Railway
Autorzy:
Graff, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/251731.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
kolej białoruska
Białoruś
tabor
Belarusian railway
Belarus
camp
Opis:
W ostatnim czasie Koleje Białoruskie zakupiły wiele nowoczesnych pojazdów szynowych - lokomotyw i zespołów trakcyjnych, zarówno spalinowych, jak i elektrycznych. Zmodernizowano także część lokomotyw spalinowych do pracy manewrowej. Główne linie kolejowe są zelektryfikowane (25 kV 50 Hz), choć ponad połowa linii nie ma jednak trakcji elektrycznej. Praktycznie wszystkie linie są szerokotorowe (1520 mm). Nowy tabor został wyprodukowany przez producentów innych niż rosyjscy (do tego czasu Koleje Białoruskie nie używały taboru produkcji zachodniej). Nowością są szybkie dzienne pociągi regionalne z Mińska do głównych miast na Białorusi - Baranowicz, Brześcia, Orszy i innych. Obsługiwane są one elektrycznymi zespołami trakcyjnymi Flirt wyprodukowanymi przez firmę Stadler. Dodatkowo została utworzona kolej podmiejska w aglomeracji Mińska. Wykorzystywane są tam ezt Flirt wersji zmienionej w porównaniu z taborem do przewozów regionalnych. Na liniach niezelektryfikowanych eksploatowane są spalinowe wagony silnikowe i zespoły trakcyjne wyprodukowane przez polską firmę Pesa. Nowe lokomotywy spalinowe do pociągów pasażerskich pochodzą z fabryki w Kołomnie (Rosja), a importowane z dawnej Czechsłowacji zostały zmodernizowane. Do prowadzenia pociągów towarowych zakupiono w Chinach nowe lokomotywy elektryczne oparte na zaprojektowanych przez koncern Alstom pojazdach Prima. Planowane są kolejne zakupy podobnych lokomotyw.
Belarussian Railway (BC) has purchased number of modern rolling stock last times - locomotives and motor units (both diesel and electric). Additionally, some locomotives have been modernized (all are diesel ones). Main railway lines are electrified (25 kV 50 Hz), but more than half are not in Belarus. Practically, all lines are broad gauge (1520 mm). New rolling stock was produced by non-Soviet manufacturers (until this time, BC has not used Westem-built locomotives and cars). The novum are fast regional daily-trains from Mińsk to main cities in Belarus - Baranovichy, Brest, Orsha, and others (on electrified lines), where Stadler-built Flirt trains are exploited. Additionally, suburban railway was created in Mińsk agglomeration, where also Flirt emus are exploited (slight changed version in companson to regional ones). For non-electrified lines, diesel cars and motor units were built by Pesa (Poland). New diesel locomotives have been built in Kolomna works (Russia) for passenger trains providing, and some exploited nowadays locos built in Czechoslovakia by CKD have been modernized. For freight trains providing, new electric locomotives based on Prima-Alstom ones have been purchased in China and next ones ordered.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2014, 11-12; 58-67
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Концепт ТРУД в белорусском языке по данным лексикографии
Autorzy:
Кожинова, Алла А.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611718.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
labour
values
Byelorussian lexicography
praca
wartości
białoruska leksykografia
Opis:
The author makes an attempt to compare the role of the lexical units pratsa and rabota, as well as their derivatives, in the formation of the concept labour in the Byelorussian language. She comes to the conclusion that the main content of the concept arises in the area of overlapping the semantic fields of these lexemes. Labour is a socially useful and officially organized activity which is performed within a certain time period. It should be mentioned that non-manual work is more important. Labour is both the duty of a human being and a means of one’s living arrangements. Although labour and subjects of labour (first of all employees) receive unambiguously positive evaluation, in the semantics of the lexemes being discussed latent negative attitude to heavy and dirty work appears, which often manifests the essence of labour.
Autorka porównuje rolę jednostek leksykalnych praca i rabota a także ich pochodnych w tworzeniu konceptu praca w języku białoruskim. Dochodzi do wniosku, że główna treść pojęcia powstaje w obszarze nakładania się pól semantycznych tych słów. Praca to społecznie użyteczna i oficjalnie zorganizowana działalność, która jest wykonywana w określonym czasie, przy czym praca ręczna jest ważniejsza. Praca jest zarówno obowiązkiem człowieka, jak i możliwością zdobywania środków do życia. Chociaż praca i podmioty pracy (przede wszystkim pracownicy) otrzymują jednoznacznie pozytywną ocenę, to praca w języku białoruskim kojarzy się też z brudem i znojem, i owe negatywne aspekty stanowią istotę pojęcia.
There is no abstract available for this language
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2013, 25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзейнасць беларускіх прасавецкіх арганізацый y Чэхаславакіі ў 1920-я гады
Działalność prosowieckich organizacji białoruskich w Czechosłowacji w latach 20. XX wieku
The activities of Belarusian pro-Soviet organizations in Czechoslovakia in the 1920s
Autorzy:
Буча, Андрэй
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436966.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
Czechosłowacja
diaspora białoruska
okres międzywojenny
Czechoslovakia
Belarusian diaspora
interwar period
Opis:
W 1920 roku Praga została politycznym, intelektualnym, akademickim, naukowym i badawczym centrum Białorusinów za granicą. Kilkaset młodych Białorusinów pobierało naukę na czechosłowackich uczelniach wyższych, tu też żyli i pracowali politycy białoruscy. W latach 20. XX wieku dużą popularność wśród praskich Białorusinów zyskały idee smienowiechowstwa. W tym okresie w Pradze działało wiele prosowieckich organizacji białoruskich. Komunistyczna partia (bolszewików) Białorusi i przedstawiciel Związku Radzieckiego w Republice Czechosłowackiej skutecznie podtrzymywali nastroje prosowieckie wśród emigrantów białoruskich. Po ukończeniu studiów w Republice Czechosłowackiej większość członków stowarzyszeń białoruskich o orientacji sowieckiej przeniosła się do Białoruskiej SRR.
In 1920s Prague was the political, intellectual, academic, scientific and research center of Belarusians abroad. Hundreds of Belarusian students studied in Czechoslovakia, also Belarusian public and political figures lived and worked there. In 1920s ideas of Smenovekhovtsy have gained much popularity among Prague Belarusians. During this period in Prague were a number of Belarusian pro-Soviet organizations. The CP(b)B and Soviet representative in the Czechoslovak Republic eff effectively fulfill development of the movement pro-Soviet orientation among Belarusian emigrants. After graduating from high schools of the Czechoslovak Republic the majority of pro-Soviet Belarusian associations moved to the Belarusian SSR.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 449-478
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niektóre zagadnienia stosunków polsko-białoruskich z lat 1920-1944 we współczesnej historiografii białoruskiej
Autorzy:
Kušner, Vasilij.
Powiązania:
Polska -- Białoruś 1918-1945 : zbiór studiów i materiałów Warszawa, 1994 S. 180-189
Współwytwórcy:
Balcerak, Wiesław. Redakcja
Mironowicz, Eugeniusz. Recenzja
Data publikacji:
1994
Tematy:
Historiografia białoruska 20 w. materiały konferencyjne
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Образ Мирского замка в произведениях белорусских художников
Obraz zamku mirskiego w dziełach białoruskich artystów
The image of Mir castle in the works of Belarussian artists
Autorzy:
Goranskaa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068522.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
architektura białoruska
zabytek
zamek
Białoruś
Belarusian architecture
monument
castle
Belarus
Opis:
W artykule przedstawiono przykłady wizerunku zamku mirskiego (Białoruś) w pracach artystów białoruskich. Wykazano, że wizerunki zabytku architektury w obrazach, rycinach, starych rysunkach są ważnym źródłem informacji o jego wyglądzie, pozwalają zbadać zarówno ewolucję obiektu w czasie, jak i jego percepcję artystyczną na różnych etapach historii. Obrazy zamku mirskiego wyrażają indywidualne i niepowtarzalne cechy architektoniczne obiektu, „ducha czasu”, materialną historię narodu.
The paper provides examples of image of Mir castle (Belarus) as the „Image of Place” in the works of the Belarussian artists. It is shown that the images of the monument of architecture in paintings, engravings, old drawings are an important source of information about its appearance, make it possible to trace the evolution of the object over time, as well as its artistic perception at different stages of history. Images of Mir castle, created by Belarussian and Polish artists, convey individual and unique architectural features of the object and the „Spirit of Time” with material tangible history of the nation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2012, 18 (168); 41--49
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„STRACH” W KOMEDII NIKOŁAJA RUDKOWSKIEGO DOŻYĆ DO PREMIERY I JEJ TŁUMACZENIU NA JĘZYK POLSKI
THE CONCEPT OF FEAR IN NIKOLAY RUDKOVSKI’S COMEDY „TO LIVE TO SEE THE OPENING NIGHT” AND IN THE TRANSLATIONS OF THE COMEDY INTO POLISH
Autorzy:
Rusiecka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911718.pdf
Data publikacji:
2019-03-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
emotions
fear
Belarusian dramaturgy in Russian
emocje
strach
białoruska dramaturgia rosyjskojęzyczna
Opis:
W niniejszym artykule została podjęta próba analizy wybranych językowych wykładników emocji strachu w komedii Dożyć do premiery napisanej w języku rosyjskim przez współczesnego dramatopisarza białoruskiego Nikołaja Rudkowskiego oraz w polskim przekładzie tej sztuki autorstwa Bożeny Majorczyk. Zwraca się uwagę na to, iż mimo podobieństwa „skryptów kulturowych” i doświadczeń historycznych są istotne różnice w rozumieniu tekstu pomiędzy odbiorcą przynależącym do rosyjskojęzycznego oraz do polskojęzycznego kręgu kulturowego.
This article attempts to analyze selected language exponents of the emotion of fear in the comedy “To Live to See the Opening Night”. This play was written in Russian by the contemporary Belarusian playwright Nikolay Rudkovski and translated into Polish by Bożena Majorczyk. Attention is drawn to the fact that, despite the similarity of “cultural scripts” and historical experiences, there are significant differences in the perception of the text between the recipients belonging to the Russian-speaking and the Polish-speaking cultural circle.
Źródło:
Porównania; 2018, 22, 1; 237-247
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walżyna Mort: poetka między dwoma kontynentami
Autorzy:
McMillin, Arnold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625018.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vaĺžyna Mort, Belarusian poetry, American poetry, Belarusian emigration, intimacy
Walżyna Mort, poezja białoruska, poezja amerykańska, emigracja białoruska, intymność
Вальжына Морт, беларуская паэзія, амерыканская паэзія, беларуская эміграцыя, інтымнасць
Opis:
Vaĺžyna Mort is one of the most talented Belarusian poets in emigration. The aim of this article is to analyse the works of this poet written before and after her emigration to the United States. Amongst works discussed are: Factory of Tears (a bilingual edition, 2008), Collected Body (works only in English, 2011) and Epidemija ružaŭ (2017). Mort’s best poems to date include Belaruskaja mova I and Belaruskaja mova II, Rafalu Vajačaku, Fabryka slioz / Factory of Tears, Scena siaredniaviečnaj vajny (pavodlie adnajmiennaj karciny Dega, Mužčyny prychodziać jak ličby ŭ kalendary..., Na pliažach Flarydy, N’iu Jork and Uspaminy; prominent amongst her prose works are Hopniki and Ciotka Hanna; of her English-language mentioned are Photograph and A Portrait of a Mother in Fall. Mort’s exceptional talent is for use of her native language and for exceptionally vivid imagery, for unusually perceptive descriptions as well as a profoundly ironic view of the banal aspects of both Belarusian and American life: she also possesses a most touching ability to describe her family. Very open in writing about her body and human physical functions in general, she is one of the most memorable Belarusian poets living today.
Walżyna Mort jest jedną z najbardziej utalentowanych współczesnych poetek białoruskich na emigracji. Celem artykułu jest analiza poetycka utworów, które powstały zarówno przed emigracją, jak i po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Wśród przeanalizowanych książek znalazły się: Fabryka śloz (teksty białoruskie i angielskie, 2008), Collected Body (wiersze angielskie, 2011) oraz najnowsze wydanie wierszy białoruskich Epidemija ružau (2017). Omówiono najlepsze wiersze poetki w języku białoruskim oraz angielskim, m.in.: Biełaruskaja mowa I, Biełaruskaja mowa II, Rafału Wajačaku, Fabryka śloz/Factory of Tears, Scena siaredniawiečnaj wajny (pawodle adnajmiennaj karciny Dega), Mužčyny prychodziać jak ličby ŭ kalendary..., Na plažach Flarydy, Nju Jork, Uspaminy, Photograph, A Portrait of a Mother in Fall. Badaniu poddano także prozatorskie utwory Hopniki i Ciotka Anna. W artykule udowodniono, że twórczość Mort charakteryzuje się bogactwem języka, obrazowością, niezwykłą spostrzegawczością oraz ironią w opisie banalności codziennego życia zarówno na Białorusi, jak i w Ameryce. Poetka szczerze pisze o rodzinie i intymnych stronach ludzkiego życia. Niewątpliwie jest jedną z najbardziej wyrazistych i oryginalnych postaci współczesnej literatury białoruskiej.
Вальжына Морт – адна з найбольш таленавітых сучасных беларускіх паэтак на эміграцыі. Мэта данага артыкула – аналіз твораў паэткі, напісаных да і пасля яе эміграцыі ў Злучаныя Штаты. Сярод кніг, на якіх факусіруецца ўвага ў артыкуле: Фабрыка слёз (паралельныя белaрускія і англійскія тэксты, 2008), Collected Body (англамоўныя вершы, 2011) і найноўшая кніга беларускіх вершаў Эпідэмыя ружаў (2017). Разглядаюцца найлепшыя вершы паэткі на беларускай і англійскай мове, такія як: Беларуская мова І, Беларуская мова II, Рафалу Ваячаку, Фабрыка слёз / Factory of Tears, Сцэна сярэднявечнай вайны (паводле аднайменнай карціны Дэга), Мужчыны прыходзяць як лічбы ў календары..., На пляжах Фларыды, Нью Ёрк, Успаміны, Photograph, A Portrait of a Mother in Fall. Асобна аналізуюцца два празаічныя творы: Гопнікі і Цётка Анна. Аўтар артыкулу прыходзіць да высновы, што творчасць Вальжыны Морт вылучаецца багаццем мовы і маляўнічай вобразнасцю, незвычайнай назіральнасцю і вострай іроніяй у апісаннях банальнасці штодзённага жыцця як у Беларусі, так і ў Амерыцы. Паэтка шчыра піша пра сваю сям'ю і інтымныя праявы чалавечага жыцця. Яна, несумненна, з’яўляецца адной з самых каларытных і арыгінальных постацяў у сучаснай беларускай літаратуры.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zespoły Flirt serii EPM kolei białoruskich BC
Flirt EMUs EPM series of Belarusian Rail BC
Autorzy:
Badionkin, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/250674.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
kolej białoruska
BC
Flirt
transport kolejowy
Białoruś
Belarusian railway
railway transport
Belarus
Opis:
Koleje Białoruskie (BC) po pozyskanych zespołach Flirt – 4- i 5-członowych, przeznaczonych do obsługi ruchu aglomeracyjnego i lokalnego, zdecydowały się na zakup zespołów 7-wagonowych przeznaczonych do obsługi połączeń klasy IC. Pomimo wyższej ceny przejazdu, połączenia obsługiwane nowymi zespołami zyskały uznanie pasażerów. Nowością na sieci BC jest stopniowe zastępowanie połączeń nocnych obsługiwanych składami wagonowymi, połączeniami dziennymi, co jest możliwe po podniesieniu prędkości maksymalnej na wybranych liniach na sieci BC (do 140 km/h), co z kolei jest konsekwencją elektryfikacji poszczególnych linii kolejowych na sieci BC. Centralne położenie stolicy kraju – Mińska, położonego na skrzyżowaniu głównych linii kolejowych na Białorusi, ułatwia uruchamianie nowych połączeń dziennych. W niniejszym artykule scharakteryzowano zespoły Flirt serii EPM dla kolei białoruskich.
BC after purchasing the Flirt emus 4- and 5-piece multiple unit, designed for handling agglomeration and local traffic, decided to purchase 7-piece multiple unit intended for IC class service. Despite the higher price of the journey, the rail routes where new emus are operated, many passengers have decided for the journey in these trains. It can be observed that novelty on the BC network is the gradual replacement of overnight trains operated by couches/sleeping cars by emus as daily trains, which is possible after raising the maximum speed on selected BC lines (up to 140 km/h), which is a consequence of the electrification of selected railway lines on the BC network. The central location of the capital city of Minsk, located at the intersection of the main railway lines in Belarus, makes it very easy to start new daily connections.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2017, 3; 39-41
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia w służbie polityki : zmiany polityczne a konstruowanie przekazu historycznego na ziemiach białoruskich w XX i XXI wieku
Zmiany polityczne a konstruowanie przekazu historycznego na ziemiach białoruskich w XX i XXI wieku
Autorzy:
Śleszyński, Wojciech (1970- ).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. Wydawca
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Białystok : Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Historiografia białoruska
Polityka historyczna
Polityka wewnętrzna
Tożsamość narodowa
Świadomość społeczna
Monografia
Opis:
Bibliografia na stronach [411]-451. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Białoruska historiografia Wielkiego Księstwa Litewskiego po 1991 roku
Autorzy:
Kozik, Lubou
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690103.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
historiografia białoruska
źródła
Grand Duchy of Lithuania
Belarusian historiography
sources
Opis:
W czasach sowieckich istnienie Wielkiego Księstwa Litewskiego uznawano za okupację Białorusi, co wraz z ówczesną teorią narodzin narodu staroruskiego dawało wsparcie dla przyłączenia ziem białoruskich do Rosji. Na początku lat 90. w niepodległej Białorusi powstała z kolei „narodowo-państwowa” koncepcja historii, której przedstawiciele uznawali Wielkie Księstwo Litewskie za państwo białorusko-litewskie i preferowali historię polityczną. Kolejne przemiany nastąpiły w połowie lat 90., kiedy to jedni powracali do koncepcji sowieckich, inni pozostawali na pozycjach narodowych. Różnicę tę dobrze widać w ocenach powstania Wielkiego Księstwa Litewskiego, zawierania unii oraz polityki zewnętrznej (zwłaszcza wobec Moskwy). W artykule wskazano najważniejsze kierunki badań i główne edycje źródłowe do dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego. During Soviet times the existence of the Grand Duchy of Lithuania was considered an occupation of Belarus. Together with the theory about the origins of the old Russian [sic!] nation it supported the unification of the Belarusian territories with Russia. At the beginning of the 1990s in independent Belarus the so-called “national state” conception of history was developed; its adherents considered the Grand Duchy of Lithuania a Belarusian-Lithuanian state and preferred political history. The next changes occurred in the mid-1990s, when some returned to historical views from Soviet times, others remained on the national historical positions. It is apparent in the evaluations of the founding of the Grand Duchy of Lithuania, the unions, and the foreign policy (especially towards Moscow). The article points out to the main directions in research and to major editions of sources to the history of the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyckie kartki z łagru — codzienność i tęsknoty (o poezji Łarysy Marozawej)
Poetic notes from the camp — everyday life and longings (about Larisa Marozawa’s poetry)
Autorzy:
Cupała, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915290.pdf
Data publikacji:
2018-09-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
labor camp
Belarusian poetry
Stalinism
political prisoner
łagier
poezja białoruska
stalinizm
więzień polityczny
Opis:
This article deals with poems of a Belarusian poet, Larysa Marozawa. Marozawa was one of the victims of Stalin's regime. The author puts forward the thesis that in Belarus today the same methods are used to eliminate political opposition as sixty years ago. The paper presents examples of modern political prisoners in Belarus. Next, the author analyzes several surviving works of Larysa Marozawa. The author is trying to prove that the atmosphere described in these poems may correspond with what is happening today in the labor camps in Belarus.
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2014, 4; 23-31
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ucieczka z utopii w historię: Mińsk Artura Klinaua
The Escape from Utopia to History. Artur Klinau’s Minsk
Autorzy:
Pálfalvi, Lajos
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182352.pdf
Data publikacji:
2014-11-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Artur Klinau
Minsk
utopia
Russian colonialism
Belarusian identity
Mińsk
rosyjski kolonializm
tożsamość białoruska
Opis:
Artur Klinau przedstawia rodzime miasto w ujęciu klasycznej utopii campanellowskiej. W dwóch wiekach historii kolonialnej Mińsk był tylko jedną z licznych planet, krążących wokół Moskwy, gdzie komunistyczne dzieci śpiewały hymn o słońcu: Пусть всегда будет солнце. Twórcy utopii pozbawili Mińsk historii, w ten sposób nie pozostało nic w przestrzeni miejskiej, co mogłoby przeszkodzić w realizacji projektu. Miasto Słońca było częścią ogromnej kompozycji eurazyjskiej, budowanej jako łuk triumfalny, wrota prowadzące do Moskwy. Solarna symbolika władzy przywodzi na myśl wschodnią autokrację. Miasto przypomina Persepolis, centrum sakralne, które władca odwiedza podczas równonocy wiosennej, przyjmując hołd poddanych. Ciąg pałaców Mińska wygląda jak dwa rzędy dekoracji. Jeśli chcielibyśmy opisać Prospekt za pomocą postmodernistycznej terminologii architektonicznej, dobrze posłuży nam w tym celu klasyczny przykład Las Vegas, podany przez Roberta Venturiego. Ciąg pałaców tak samo oddziela się od otoczenia, jak commercial strip od pustyni. Z tego świata iluzji bohater ucieka do historii prekolonialnej.
Artur Klinau describes his home town like Capanella’s classic utopia. During the two centuries of colonial history Minsk was only one of the several planets orbiting around Moscow, the city where communist children sang their Anthem to the Sun: Пусть всегда будет солнце. The creators of the utopia had deprived Minsk of its history, therefore the city no longer possessed anything thatcould have stopped the project. Sun City was part of an enormous Eurasian composition. It wasbuilt as a triumphal arch, as a gate to Moscow. The solar symbol of power reminds us of orientaldespotism. It recalls Persepolis, the sacred centre visited by the emperor at the time of the vernalequinox to receive the dependents’ homage. The two rows of palaces in Minsk look like decoration of a scenery. Using the terminology of postmodern architecture, the Prospect might be properly described with Robert Venturi’ classical instance of Las Vegas. The two rows of palaces stand out of their environment just like the commercial strip stands in contrast to the desert. The protagonist runs away from this world of illusions to the precolonial history.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 207-220
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Часопіс “Узвышша” 1944 года як архіўны рарытэт
Magazine “Uzvyshsha” (“The Hill”) in 1944 as an Archive Rarity
Czasopismo „Uzwyszsza” 1944 jako unikat archiwalny
Autorzy:
Hardziyenka, Natallya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878349.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura białoruska
druga wojna światowa
druk periodyczny
Belarusian literature
World War II
periodicals
Opis:
Тэкст артыкула прысвечаны аднаўленню гісторыі стварэння і апісанню адзінага вядомага на сёння асобніка часопіса “Узвышша”, які рыхтаваўся да друку ў Мінску ў 1944 г. у часе нямецкай акупацыі. Стваральнікам гэтага амаль невядомага спецыялістам выдання выступіла Беларускае культурнае згуртаванне, заснаванае ў 1944 г. Галоўным рэдактарам стаў пісьменнік Юрка Віцьбіч, былы сябра літаратурнага аб’яднання “Узвышша”, што дзейнічала ў БССР у 1926—1931 гг. Апошняе і перадвызначыла тое, што адроджаны ў часы акупацыі літаратурны часопіс таксама атрымаў назву “Узвышша” і ўспрымаўся стваральнікам як працяг таго, рэпрэсаванага савецкімі ўладамі таварыства і часопіса. Часопіс “Узвышша” ў 1944 г. не паспеў пабачыць свет. Застаўся толькі адзіны вядомы на сёння няпоўны нумар, прызначаны для карэктуры, які захоўваецца ў Беларускім дзяржаўным архіве-музеі літаратуры і мастацтва. Яго змест дазваляе ацаніць асаблівасці літаратурнага працэсу ў часы нямецкай акупацыі.
Text of the article is dedicated to the history and description of a single known issue of the magazine “Uzvyshsha” which was going to publish in Minsk in 1944, during the German occupation. This almost unknown for specialists periodical was created by Belarusian Cultural Association, founded in 1944. The chief editor of the magazine was a writer Yuri Vitbich, a former member of the Literary Association “Uzvyshsha” acting in the Byelorussian SSR in 1926-1931. That`s why the revived during the occupation literary magazine was also called “Uzvyshsha” and was seen by the creators as a continuation of the periodical had been earlier repressed by the Soviet regime. Magazine “Uzvyshsha” wasn`t published in 1944. There is only one non completed copy assigned for proofreading. It is in Belarusan State Archive-Museum of Literature and Art. The magazine`s content permits to study features of the literary process during the German occupation.
W artykule przedstawiona została historia powstania jedynego znanego dziś egzemplarza czasopisma „Uzwyszsza”, który był przygotowywany do druku w Mińsku  w 1944 roku, w czasie okupacji niemieckiej. Jego inicjatorem było Białoruskie Stowarzyszenie Kulturalne założone w 1944 roku. Głównym redaktorem wydania był pisarz Jurka Wićbicz, były członek stowarzyszenia literackiego „Uzwyszsza”, działającego w BSRR w latach 1926-1931, co wpłynęło na fakt, że odrodzone w czasach okupacji czasopismo literackie także otrzymało nazwę „Uzwyszsza” i było postrzegane przez twórców jako kontynuacja tego represjonowanego przez władze radzieckie ugrupowania i periodyku. Czasopismo „Uzwyszsza” w 1944 roku nie zostało jednak opublikowane. Zachował się tylko jeden znany na dzień dzisiejszy niepełny numer przeznaczony do korekty, który przechowywany jest w Białoruskim Państwowym Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki. Jego treść pozwala ocenić specyfikę procesu literackiego w okresie okupacji niemieckiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 7; 149-157
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żebyśmy wolną Ojczyznę mieli... : Dywizja Litewsko-Białoruska Wojska Polskiego : listopad 1918 - czerwiec 1919 r.
Dywizja Litewsko-Białoruska Wojska Polskiego
Autorzy:
Odziemkowski, Janusz (1950- ).
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Brzeście : Bikstudio Krzysztof Marek Szwaczka
Tematy:
1 Dywizja Litewsko-Białoruska
Wojna 1919-1920 r. polsko-rosyjska jednostki wojskowe
Wojsko
Opis:
Bibliogr. s. 127-129.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Вобраз дома ў беларускай фразеалогii
Obraz domu w białoruskiej frazeologii
The house in Belarusian phraseology
Autorzy:
Яўгенiдзэ, Iрына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116709.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
frazeologia białoruska
frazeologizmy literackie
chata
phraseology of the Belarusian language
literary phraseological units
house
Opis:
Artykuł omawia frazeologizmy literackie ze strukturalnym komponentem „chata” (jej częściami), a także frazeologizmy utworzone od przymiotników i przysłówków, które charakteryzują mieszkanie lub proces budowania. Jednocześnie autorka pokazuje ludową kulturę Białorusinów oraz symboliczne znaczenie chaty i jej części.
The author of the article discusses literary phraseological units with a structural element of “house” (its parts), as well as adjectival and adverbial phraseological units that characterize accommodation and construction processes. A short excursion in Belarusian national culture takes place. Symbolic values of house and its parts are presented.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 363-371
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Народное деревянное зодчество Белорусов в трудах польских ученых
Białoruska architektura drewniana w publikacjach polskich naukowców
Belarusian wooden architecture in the proceedings of Polish scientists
Autorzy:
Lokotko, A. I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068513.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
architektura drewniana
architektura białoruska
renowacja
rekonstrukcja
zabytek
wooden architecture
Belarusian architecture
restoration
reconstruction
monument
Opis:
W artykule przeanalizowano badania dotyczące drewnianej architektury białoruskiej, przeprowadzone przez polskich naukowców w XX wieku. Wykazano, że wykonane zdjęcia, pomiary oraz rysunki są nadal aktualne i poszukiwane dla celów naukowych z powodu braku autentycznych analogów. Materiały z ich badań dają możliwość przeprowadzenia modernizacji zabytków i rekonstrukcji zniszczonych obiektów.
This paper analyzed studies of wooden architecture, made by Polish scientists of the twentieth century. It as shown that, the pictures, measurements, drawings are still relevant today for scientific purposes due to the losses of the authentic analogues. These materials will allow to perform the restoration and reconstruction of lost monuments.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2013, 19 (169); 92--100
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół fotografii mieszkańców Witowa
On Peasant Photography from Witowo
Autorzy:
Rogala, Maja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170015.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Białorusini
tożsamość
fotografia chłopska
białoruska kultura
chłopska
identity
peasant photography
Belarusian peasant culture
Belarusians
Opis:
Peasant photography is an incredibly interesting cultural phenomenon. Until the photograph appeared in the space of the countryside, spoken word had been the major form of expression used by peasants to talk about themselves and the world. It is a type of photography created for the needs of peasants on their own initiative. Photos represent a selected moment in a passage rite of a family, portraying its members and acquaintances. They constitute an important element in shaping the image of the peasant. Therefore the initiative of the historian Joanna Sapieżyńska, who collected and prepared photographs of the inhabitants of her native village in the album “Witowo” is very valuable. The collected photographs of the inhabitants of Witowo show images of peasant life over 50 years. The photos available in the form of album play an important role in the reconstruction of village’s microhistory. They are a testimony to the changes and shaping of the identity of Podlasie Belarusians. Peasant photography from Witowo shows the richness of peasant Belarusian culture. It should be noted that there are noticeable differences between the photographs created in Podlasie and photos from other regions of Poland. Photographs collected by J. Sapieżyńska are of great value for historical, cultural and social reasons. They can be of great importance in popularizing Belarusian culture in Podlasie as an example of its strength and values, as well as in encouraging a return to the roots.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2021, Obraz - Słowo - Litera, 12; 335-345
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Вобраз дома ў беларускай фразеалогii
Obraz domu w białoruskiej frazeologii
The house in Belarusian phraseology
Autorzy:
Яўгенiдзэ, Iрына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945068.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
phraseology of the Belarusian language
literary phraseological units
house
frazeologia białoruska
frazeologizmy literackie
chata
Opis:
Artykuł omawia frazeologizmy literackie ze strukturalnym komponentem „chata” (jej częściami), a także frazeologizmy utworzone od przymiotników i przysłówków, które charakteryzują mieszkanie lub proces budowania. Jednocześnie autorka pokazuje ludową kulturę Białorusinów oraz symboliczne znaczenie chaty i jej części.
The author of the article discusses literary phraseological units with a structural element of “house” (its parts), as well as adjectival and adverbial phraseological units that characterize accommodation and construction processes. A short excursion in Belarusian national culture takes place. Symbolic values of house and its parts are presented.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poland’s Response to the Migration Crisis on the Polish-Belarusian Border in the Light of European Union Law
Reakcja Polski na kryzys migracyjny na pograniczu polsko-białoruskim w świetle prawa Unii Europejskiej
Autorzy:
Nitszke, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22434540.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
migration crisis
Europeanisation
securitization
Polish-Belarusian border
kryzys migracyjny
europeizacja
sekurytyzacja
granica polsko-białoruska
Opis:
While the crises of 2015 and 2022, albeit with different burdens and responsibilities, were pan-European, the crisis on the Polish-Belarusian and Polish-Lithuanian borders can be considered as a regional crisis in which the countries directly affected are involved. For this reason, this crisis is the least studied and recognized outside the country. The aim of the article is to present the genesis, course, and consequences of the crisis on the Polish-Belarusian border in the context of European law. The Polish government has challenged the basic regulations regarding the right to apply for international protection, citing issues of national security protection, as well as using a sovereign narrative. The research hypothesis assumes that the previously Europeanised migration and asylum policy has been nationalised in Poland in connection with the actions of the Polish authorities in response to the crisis. The analysis will be conducted through the prism of the theory of Europeanization, using elements of securitization theory.
O ile kryzysy z lat 2015 i 2022 – każdy z nich obarczony innym brzemieniem obowiązków i odpowiedzialności – miały charakter ogólnoeuropejski, o tyle kryzys na pograniczu polsko- -białoruskim i polsko-litewskim można uznać za kryzys regionalny, w który zaangażowane są kraje bezpośrednio nim dotknięte. Z tego powodu kryzys ten jest najmniej zbadany i rozpoznany poza granicami kraju. Celem artykułu jest przedstawienie genezy, przebiegu i skutków kryzysu na pograniczu polsko-białoruskim w kontekście prawa europejskiego. Polski rząd zakwestionował podstawowe regulacje dotyczące prawa do ubiegania się o udzielenie ochrony międzynarodowej, powołując się na kwestie ochrony bezpieczeństwa narodowego, a także posługując się suwerenistyczną narracją. Hipoteza badawcza zakłada, że zeuropeizowana wcześniej polityka migracyjna i azylowa została w Polsce znacjonalizowana w związku z działaniami polskich władz w odpowiedzi na kryzys. Analiza zostanie przeprowadzona przez pryzmat teorii europeizacji, z wykorzystaniem elementów teorii sekurytyzacji.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 79; 179-193
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Канцэпт дом як аснова нацыянальнай карцiны свету беларусаў
Pojęcie “dom” jako podstawa narodowego obrazu świata Białorusinów
The concept of home as a basis of the national image of the Belarusian world
Autorzy:
Тарасава, Тамара
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944446.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
proza białoruska
dom
pojęcie
symbol
tradycja
charakter narodowy
belarusian prose
home
concept
tradition
national character
Opis:
W prozie białoruskiej XX wieku dominuje koncepcja domu. Dom w utworach Jakuba Kołasa. Michasia Zareckiego, Iwana Mielerza, Wasila Bykawa, Wiktara Kazko, Jurija Stankiewicza jest miejscem gdzie rodzą się zasady moralne człowieka, fundamentem i podstawą tego co człowieka tworzy i nie tworzy. Połączenie w literaturze pięknej w pojęciu dom źródeł fizycznych i transfizycznych pokazuje uniwersalne i egzystencjalne prawa ludzkiego istnienia.
The concept of home dominates in Belarusian prose of the 20th century. Home in the works by Y. Kolas, M. Zaretsky, I. Melezh, V. Bykov, V. Kaz’ko, Y. Stankevich is a place where the spiritual principles of a man are formed, but it is also a solid foundation for self-expression. The unity of physical and trans-physical sources in the concept of home in literature enables to reveal universal existential principles of human existence.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9; 119-130
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Образ города в современной живописи : на примере Гродно
The image of the city in modern art : for example, Grodno
Autorzy:
Goranskaa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068488.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
Grodno
sztuka białoruska
sztuka współczesna
pejzaż miejski
malarstwo
Belarusian art
modern art
urban landscape
painting
Opis:
Celem artykułu jest krótka analiza białoruskiego malarstwa XX wieku na przykładzie Grodna. Obrazy przedstawiają uroki tego historycznego miasta w różnych porach roku. Równocześnie poprzez twórczość artystyczną malarze prezentują swoją indywidualność i wrażliwość na tę tematykę. Dominuje motyw przemiany, co widać doskonale na przykładzie domów, szaty roślinnej i ludzi.
The purpose of this paper is a brief analysis of the Belarusian art of the twentieth century as an example of the urban landscape of Grodno. In their works the artists convey the contemporary charm of this historic city in different seasons, expressing different ways of their creativity, individuality and a close look at this topic. Variability is dominated by the motif, which is well illustrated by the images of buildings, landscapes and people.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2011, 17 (167); 43-48
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Інфармацыйна-выдавецкая дзейнасць Рады і ўрада Беларускай Народнай Рэспублікі ў 1918–1925 гадах
Aktywność informacyjno-wydawnicza Rady i rządu Białoruskiej Republiki Ludowej w latach 1918–1925
The information and public information activity of the Council and the government of the Belarusian People’s Republic in the years 1918–1925
Autorzy:
Ляхоўскі, Уладзімір
Чарнякевіч, Андрэй
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437058.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
Białoruska Republika Ludowa
wydawnictwa
prasa
ulotki
propaganda
Belarusian People’s Republic
publishing houses
press
leaflets
Opis:
W artykule poruszone są zagadnienia związane z informacyjno-wydawniczą aktywnością oficjalnych instytucji Białoruskiej Republiki Ludowej – Rady i rządu, oraz innych organizacji politycznych i kulturalnych powiązanych z BRL w latach 1918–1925. Badanie obejmuje okres działalności instytucji BRL zarówno na terytorium Białorusi, jak i na emigracji.
The article discusses issues related to information and publishing activity of official institutions of the Belarusian People’s Republic – the Council and government and other political and cultural organizations associated with BPR in 1918–1925. The survey covers the period of activity of the BPR institutions both on the territory of Belarus and on emigration.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 37-75
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Канцэпт дом як аснова нацыянальнай карцiны свету беларусаў
Pojęcie “dom” jako podstawa narodowego obrazu świata Białorusinów
The concept of home as a basis of the national image of the Belarusian world
Autorzy:
Тарасава, Тамара
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109958.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
proza białoruska
dom
pojęcie
symbol
tradycja
charakter narodowy
Belarusian prose
home
concept
tradition
national character
Opis:
W prozie białoruskiej XX wieku dominuje koncepcja domu. Dom w utworach Jakuba Kołasa. Michasia Zareckiego, Iwana Mielerza, Wasila Bykawa, Wiktara Kazko, Jurija Stankiewicza jest miejscem gdzie rodzą się zasady moralne człowieka, fundamentem i podstawą tego co człowieka tworzy i nie tworzy. Połączenie w literaturze pięknej w pojęciu dom źródeł fizycznych i transfizycznych pokazuje uniwersalne i egzystencjalne prawa ludzkiego istnienia.
The concept of home dominates in Belarusian prose of the 20th century. Home in the works by Y. Kolas, M. Zaretsky, I. Melezh, V. Bykov, V. Kaz’ko, Y. Stankevich is a place where the spiritual principles of a man are formed, but it is also a solid foundation for self-expression. The unity of physical and trans-physical sources in the concept of home in literature enables to reveal universal existential principles of human existence.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 119-130
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Puszcza Białowieska rośnie na osadach ludzkich – las i pamięć
Autorzy:
Sawicka-Mierzyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080491.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Katarzyna Bonda
konflikty pamięci
ekokrytyka
mniejszość białoruska
media pamięci
memory conflicts
ecocriticism
Belarusian minority
memory media
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie specyfiki lasu jako miejsca pamięci, a punktem wyjścia – historia ukrytych w puszczy mogił ofiar Romualda Rajsa „Burego”. Kwestia lokalizacji ich grobów, a później – formy upamiętnienia, stanowi przykład konfliktów pamięci, do jakich często dochodzi na terenach o złożonej historii i niejednorodnej strukturze etnicznej, a do takich należy Podlasie. Wydarzenia 1946 roku i ich konsekwencje dla kolejnych pokoleń mieszkańców Hajnówki stały się faktograficzną kanwą kryminału Katarzyny Bondy Okularnik, którego interpretacja stanowi zasadniczą część zawartych w artykule rozważań. Las, ze względu na swoje ambiwalentne atrybuty i kulturowe konotacje, takie jak nieprzejrzystość, miejsce schronienia / zagrożenia, bliskość / obcość, trwałość / zmienność, okazuje się jedną z kluczowych metafor służących opisaniu trudnej wspólnotowej pamięci, którą ukrywa / utajnia i zabezpiecza zarazem. Zastosowana w artykule perspektywa badawcza to pamięcioznawstwo, ważna jest również kategoria nekropolityki w wersji Ewy Domańskiej.
The purpose of the article is to show the specifics of the forest as a memorial site. The starting point is the story of the graves of Romuald Rajs "Bury’s" victims hidden in the forest. The issue of the location of their graves, and later – a form of commemoration, is an example of memory conflicts that often occur in areas with a complex history and heterogeneous ethnic structure, to which Podlasie belongs. The events of 1946 and their consequences for subsequent generations of the inhabitants of Hajnówka became the factual canvas for the crime story of Okularnik [The Mercedes W210] by Katarzyna Bonda, the interpretation of which is an essential part of the considerations contained in the article. The forest, due to its ambivalent attributes and cultural connotations, such as opacity, place of refuge/ threat, closeness/ strangeness, persistence/ changeability, turns out to be one of the key metaphors for describing difficult community memory, which it hides/ conceals and protects at the same time. The research perspective used in the article is memory studies. The category of necropolitics (within the meaning of Ewa Domańska) is also important.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2020, 8; 70-89
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Прикладные аспекты межкультурной коммуникации
Intercultural communication aspects
Autorzy:
Mediczenko, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399372.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
komunikacja międzykulturowa
zderzenie kultury
kultura białoruska
kultura chińska
intercultural communication
culture clash
Belarusian culture
Chinese culture
Opis:
The article presents the cultural clash between Belarusian and Chinese citizens. The author analyses the adaptation problems of social groups being under pressure from a foreign culture. The article includes a detailed analysis of intercultural communication in work environment.
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie; 2012, 4, 3; 49-71
2080-9646
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Беластоцкiя i гродзенскiя выданнi як крынiцы спадчыны БНР у фалерыстыцы: Abducet praedam, cui occurit prior...
Books published in Bialystok and Grodno as the source of the Belorusian People’s Republic heritage in Phaleristics: Abducet praedam, cui occurit prior...
Książki opublikowane w Białymstoku i Grodnie jako źródło spuścizny falerystycznej w Białoruskiej Republice Ludowej
Autorzy:
Kazanina, Wiola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117738.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
phaleristics
the Belarusian People’s Republic
orders
symbolism
historicism
falerystyka
Białoruska Republika Ludowa
nagrody
symbolizm
historyzm
Opis:
The article analyzes the contribution of books published in Bialystok and Grodno, or prepared by local natives in the description of the Belarusian People’s Republic heritage in phaleristics. The author’s attention is focused on the analysis of the BPR badges, orders, award items, and their cultural and historical context. It is argued that, according to the publications, the BPR phaleristic investigators study the symbolism of search for better and fair fate for people in Belarus in cooperation with the neighboring nations. What is more, the author argues that the symbolism possesses elements of esoterics, artistic aesthetics and well-grounded historicism.
W artykule omówiono wkład materiałów opublikowanych w Białymstoku i Grodnie, lub przygotowanych przez miejscowych badaczy, dotyczących spuścizny Białoruskiej Republiki Ludowej w zakresie falerystyki. Zwrócono uwagę na nagrody, ordery, medale, oraz ich kontekst kulturowy i historyczny. Autorka artykułu uważa, że uwzględnione publikacje pokazują kierunek badań falerystycznych, symbolizm wiekowych poszukiwań lepszego i bardziej sprawiedliwego losu dla Białorusinów we współpracy z sąsiadami. Jej zdaniem symbolizm zawiera elementy ezoteryki, estetyki i solidnie zakorzenionego historyzmu.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 429-439
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пiсьменнiцкае лiтаратуразнаўчае даследаванне: роздум над кнiгай Яна Чыквiна “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа”
Writer’s literały research: reflection on the book “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа” by Jan Czykwin
Refleksje nad książką Jana Czykwina “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа”
Autorzy:
Tarasawa, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117196.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literary critic
Belarusian literature
essay
literary portrait
sketch
krytyk literacki
literatura białoruska
esej
portret literacki
szkic
Opis:
The article analyzes the book “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа” by Jan Czykwin as a phenomenon of literary criticism with its specific features of the genre structure and the author’s approach to literary aspects. The emphasis is put on different genres of literary criticism: an essay, a literary portrait, a sketch, which justifies discussion on the genre variety of the book that consists of genre-generic forms such as documentary-memoir literature, journalism and essays.
W artykule omówiono książkę “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа” jako zjawisko krytyki literackiej z jej specyficzną strukturą gatunkową i podejściem autora do kwestii literackich. Szczególną uwagę skierowano na różnorodne gatunki krytyki literackiej, takie jak esej, portret literacki, szkic, co motywuje dyskusję na temat różnorodności gatunkowej książki, która składa się z takich form gatunkowo-genetycznych jak literatura dokumentalno-pamiętnikarska, publicystyka, esej.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 155-162
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The 2021 Migration Crisis in the Eyes of the Polish Priests from the Polish-Belarusian Borderland
Autorzy:
Łaciak, Beata
Smuniewski, Cezary
Boguszewski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158215.pdf
Data publikacji:
2022-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Migracje
granica polsko-białoruska
księża
uchodźcy
Kościół katolicki
Migrations
Polish-Belarusian border
priests
refugees
Catholic Church
Opis:
This publication is a result of interviews carried out at the end of November-beginning of December 2021 in the areas along the border between Poland and Belarus with Roman Catholic priests providing pastoral ministry in that area. The aim of the interviews was to gain insight into the social moods and attitudes of the clergy with respect to the migration crisis in the year 2021. It may be guessed that the priests from the borderland parishes are more prone to thinking about the community in national rather than evangelical categories, which most probably is an outcome of the historical experiences of Poland with Russia and the Union of Soviet Socialist Republics (USSR), the loss of independence and subordination to the communist authorities in Moscow.
Opracowanie jest efektem badań zrealizowanych na przełomie listopada i grudnia 2021 r. na terenach przy granicy Polski z Białorusią, przeprowadzonych wśród księży rzymskokatolickich pełniących posługę duszpasterską na tym obszarze. Celem badań było poznanie nastrojów społecznych i postaw duchownych dotyczących kryzysu migracyjnego w 2021 r. Wnioskować można, że księża z parafii w rejonie przygranicznym są bardziej skłonni myśleć o wspólnocie w kategoriach narodowościowych niż ewangelicznych, co zapewne wynika z doświadczeń historycznych Polski z Rosją i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR), uratą niepodległości i zależnością od władzy komunistycznej rządzącej z Moskwy.
Źródło:
Studia i Analizy Nauk o Polityce; 2022, 2; 43-61
2719-4795
Pojawia się w:
Studia i Analizy Nauk o Polityce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мастацкiя асаблiвасцi аповесцяў Лукаша Калюгi «Дзе косцi мелюць» i «Зэнка малы нiколi не быў»
Artistic features of “Дзе косцi мелюць” and “Зэнка малы нiколi не быў”
Cechy artystyczne opowiadań Łukasza Kalugi „Дзе косцi мелюць”, „Зэнка малы нiколi не быў”
Autorzy:
Zujewa, Nadzieja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117600.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian prose
mentality
national character
psychology
selfawareness
individuality
proza białoruska
mentalność
charakter narodowy
psychologia
samoświadomość
indywidualizm
Opis:
In this article, the artistic features of two camp stories by Lukash Kalyuga “Дзе косцi мелюць” and “Зэнка малы нiколi не быў” are analyzed. The author examines the identification of the national character, culture, life of the Belarusian people. The work presents their psychology in the early twentieth century, their defining mental features, both positive and negative.
W artykule omówiono cechy artystyczne dwóch opowiadań łagrowych Łukasza Kaługi „Дзе косцi мелюць” i „Зэнка малы нiколi не быў”. Autor zwraca uwagę na narodowy charakter, kulturę i życie Białorusinów. Praca prezentuje psychologię Białorusinów na początku XX wieku, definiuje zarówno ich cechy pozytywne, jak i negatywne.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 395-402
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersum nadnarwiańskiej wsi w fotografii Jakuba Smolskiego
The world of the Narew village in the photography by Jakub Smolski
Autorzy:
Rogala, Maja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38417611.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusians
photography of peasants
Belarusian peasant culture
Łuka
Jakub Smolski
Białorusini
fotografia chłopska
białoruska kultura chłopska
Opis:
Fotografie Jakuba Smolskiego stanowią ważną dokumentację obyczajowości i zwyczajów białoruskiej mniejszości na Podlasiu z okresu międzywojennego. Większość fotografii Smolski wykonał w rodzinnej Łuce. Artykuł przybliża obraz chłopskiego uniwersum nadnarwiańskich, prawosławnych wsi. Fotograf z Łuki wykonywał zdjęcia, które pokazywały prywatny świat chłopów. To, co zostało utrwalone na fotografiach, świadczy o sile obrzędów przejścia, które miały bardzo duże znaczenie w społeczności chłopskiej, ponieważ utrwalały więzi rodzinne i sąsiedzkie. Wyrażały etapy życia człowieka w określonym porządku w zamkniętym cyklu narodzin, ślubów i pogrzebów. Zebrane zdjęcia są także ważnym świadectwem mikrohistorii Białorusinów Podlasia. Fotografie mają wielką wartość ze względów historycznych, kulturowych i społecznych. Mogą mieć duże znaczenie w popularyzacji kultury białoruskiej na Podlasiu jako przykładu jej siły i wartości, a także w zachęcaniu do powrotu do korzeni.
The photographs of Jakub Smolski constitute important documentation of the customs and habits of the Belarusian minority in Podlasie in the interwar period. Most of the photos were taken by Smolski in his home village of Łuka. The article presents the image of the peasant world of the Narew, Orthodox villages. A photographer from Łuka took pictures that showed the private world of the peasants. What was captured in the photographs proves the strength of the rites of passage, which were of great importance in the peasant community as they strengthened family and neighborhood ties. They expressed the stages of a person’s life in a specific order in a closed cycle of births, weddings and funerals. The collected photos are also an important testimony to the micro-history of the Belarusians of Podlasie. Photographs are of great value for historical, cultural and social reasons. They can be of great importance in popularizing Belarusian culture in Podlasie as an example of its strength and values, as well as in encouraging a return to its roots.
Źródło:
ELPIS; 2022, 24; 103-109
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мастацкае асэнсаванне асобы i дзейнасцi Кастуся Калiноўскага ў беларускай аповесцi 1970-х гадоў
Artistic interpretation of Kastus Kalinouski’s personality and activity in the belarusian novel in the 1970s
Artystyczna interpretacja osobowości i działalności Konstantego Kalinowskiego w białoruskiej powieści lat 1970-tych
Autorzy:
Nalotowa, Natalla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117262.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
artistic interpretation
the Belarusian novel
Kastus Kalinouski
national history
artystyczna interpretacja
białoruska opowieść
Konstanty Kalinowski
historia narodowa
Opis:
The article analyzes personality and activity of Kastus Kalinouski – famous revolutionary populist, leader of the 1863–1864 Uprising in Belarus and Lithuania. Contrastive analysis is based on novels written in the 1970s. It is argued that the artistic image of this person in analyzed works coincides. The authors appreciate his contribution and role in the national liberation struggle. The article indicates fundamental differences in the interpretation of this image by Belarusian and Belarusian-Polish writers.
W artykule przeanalizowano osobowość i działalność Konstantego Kalinowskiego, słynnego rewolucjonisty, przywódcy powstania 1863–1864 roku na Białorusi i na Litwie. Podstawę analizy porównawczej stanowi proza lat 1970-tych. Autorka artykułu uważa, że artystyczny obraz postaci w analizowanych dziełach jest zbieżny. Pisarze wysoko oceniają jego udział i znaczenie w walce narodowowyzwoleńczej Białorusinów i Litwinów. W artykule zwrócono również uwagę na zasadniczą różnicę w interpretacji postaci przez białoruskich i białorusko-polskich pisarzy.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 261-270
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мельнiцкi ўраджэнец Мiкалай Крэйдзiч – беларускi праваслаўны святар i паэт
Born in Myelnik Nikolay Kreydzich – Belarusian Orthodox poet and priest
Mikołaj Krejdzicz – białoruski prawosławny duchowny i poeta rodem z Mielnika
Autorzy:
Szczawinskaja, Łarysa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117592.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Podlasie
Belarusian literature written in Russian
Eastern Orthodox Church
a preacher of God
białoruska literatura rosyjskojęzyczna
prawosławie
bogogłasnik
Opis:
The article explores an artistic heritage of Nikolay Platonovich Kreydzich (1873–1938) – Belarusian priest and writer, born in the town of Myelnik. His name is practically unknown to a modern mass reader, but undoubtedly he and his literary works deserve special attention and study.
W artykule omówiono artystyczną spuściznę Mikołaja Krejdzicza (1873–1938) – białoruskiego duchownego i pisarza, urodzonego w Mielniku. Jego imię jest praktycznie nieznane współczesnemu masowemu odbiorcy, ale niewątpliwie jego twórczość zasługuje na szczególną uwagę i badania.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 341-353
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruska Komisja Wojskowa: powstanie i działalność (1919-1921)
The Belarusian Military Commission: Establishment and Activities (1919–1921)
Autorzy:
Grzybowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156649.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Wojna polsko-sowiecka
Wojsko Polskie
Białorusini
Białoruska Komisja Wojskowa
Polish-Soviet war
Polish Army
Belarusians
Belarusian Military Commission
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 137-152
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walka o język ojczysty w życiu religijnym i Białoruską Autokefaliczną Cerkiew Prawosławną (w ujęciu emigracji białoruskiej)
Борьба за отечественный язык в религиозной жизни и Белорусскую Православную Автокефальную Церковь (с точки зрения белорусской эмиграции)
Autorzy:
Barszczewska, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954174.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
emigracja białoruska
język
białorutenizacja
prasa emigracyjna
życie religijne
niezależność
Byelorussian emigration
language
Byelorussianization
emigrant press
religious life
independence
Opis:
В борьбе за независимость Белоруссии большую роль сыграла церковь. На страницах многих эмигрантских газет затрагивался вопрос пользования белорусским языком в церковной жизни. Подчеркивалось, что развитию духовного суверенитета нации наряду с языком способствуют: национальные традиции, обряды, обычаи и церковное искусство. В настоящей статье уделяется внимание факту возникновения самостоятельной Белорусской Автокефальной Православной митрополии, независимой от русской церкви. Русские с самого начала враждебно относились к Белорусской Автокефалии. Большинство иерархов Белорусской Автокефальной Православной Церкви ожидали преследования и смерть.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 7; 141-152
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Архетып дому як увасабленне вобразу Айчыны ў творчасцi Яна Чыквiна
Archetype of home as an embodiment of the image of homeland in Jan Czykwin’s ouvre
Archetyp domu jako uosobienie obrazu ojczyzny w twórczości Jana Czykwina
Autorzy:
Tyczko, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117149.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian poetry
archetype-images
national cultural code
national identity
poezja białoruska
archetyp-obraz
narodowo-kulturowy kod
tożsamość narodowa
Opis:
Belarusian poetry is defined by the presence of many common worldwide literary archetypes: the House, the Stranger, the Boundaries, the Transformation, the Sacrifice, and others. It is believed that in poetic works of J. Czykwin one archetype often means an emphasis of the other. A combination of several archetypes is clearly manifested in the verse, the primary basis of which serves a daily human life and its surrounding reality. The image of the House in the works of J. Czykwin is conceptually multidimensional, emotionally and spiritually rich, full of ontological content. J. Czykwin’s poetry embodies a unique spiritual experience, national cultural code of the Belarusian people, which occurs through the use of archetypical images and motives inherent to the Belarusian culture.
Poezja białoruska charakteryzuje sie licznymi archetypami obecnymi również w literaturze świtowej, takimi jak dom, obcy, granica, transformacja, poświęcenie i inne. W utworach poetyckich Jana Czykwina jeden archetyp jest środkiem do zaakcentowania innego. Połączenie kilku archetypów najbardziej widoczne jest w poezji, której podstawę stanowią codzienne zmagania człowieka i otaczająca rzeczywistość. Obraz domu w twórczości J. Czykwina jest wielowymiarowy, emocjonalnie i duchowo wzbogacony ontologiczna treścią. Poezja J. Czykwina uosabia unikalne duchowe doświadczenie, narodowo-kulturowy kod Białorusinów.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 73-82
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Актуалiзацыя спадчыны Уладзiслава Сыракомлi на сучасным этапе
Aktualizacja współczesnych badań nad spuścizną Władysława Syrokomli
Updating research on Wladyslaw Syrokomla’s heritage at the present stage
Autorzy:
Варабей, Марына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944859.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poem
history
Romanticism
Belarusian literature
works in the Polish language
poemat
historia
romantyzm
literatura białoruska
utwory
w języku polskim
Opis:
Dziedzictwo W. Syrokomli jest zróżnicowane gatunkowo i tematycznie, dlatego staje się bogatym źródłem badań. Biografia, eseje, niektóre teksty poetyckie zostały szeroko omówione w pracach naukowców białoruskich i obcych. Aktualizacja zagadnień dotyczących współczesnych badań nad twórczością W. Syrokomli pozwoli wypełnić lukę w studiach nad historią literatury białoruskiej XIX wieku i historią ówczesnego białorusko-polskiego pogranicza kulturowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na poematy historyczne i gawędy W. Syrokomli.
W. Syrokomla’s heritage is diverse in genres and subjects. Therefore, it becomes a rich source of research. His biography, essays, some poetic texts are widely discussed in the works of Belarusian and foreign researchers. Updating of the issues concerning the research on W. Syrokomla’s heritage eliminates the gaps in the study of the 19th century Belarusian literature and Belarusian-Polish cultural borderland. A particular attention should be paid to W. Syrokomla’s historical poems and drawn-out stories.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 203-212
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Актуалiзацыя спадчыны Уладзiслава Сыракомлi на сучасным этапе
Aktualizacja współczesnych badań nad spuścizną Władysława Syrokomli
Updating research on Wladyslaw Syrokomla’s heritage at the present stage
Autorzy:
Варабей, Марына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108222.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poemat
historia
Romantyzm
literatura białoruska
utwory w języku polskim
poem
history
Romanticism
Belarusian literature
works in the Polish language
Opis:
Dziedzictwo W. Syrokomli jest zróżnicowane gatunkowo i tematycznie, dlatego staje się bogatym źródłem badań. Biografia, eseje, niektóre teksty poetyckie zostały szeroko omówione w pracach naukowców białoruskich i obcych. Aktualizacja zagadnień dotyczących współczesnych badań nad twórczością W. Syrokomli pozwoli wypełnić lukę w studiach nad historią literatury białoruskiej XIX wieku i historią ówczesnego białorusko-polskiego pogranicza kulturowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na poematy historyczne i gawędy W. Syrokomli.
W. Syrokomla’s heritage is diverse in genres and subjects. Therefore, it becomes a rich source of research. His biography, essays, some poetic texts are widely discussed in the works of Belarusian and foreign researchers. Updating of the issues concerning the research on W. Syrokomla’s heritage eliminates the gaps in the study of the 19th century Belarusian literature and Belarusian-Polish cultural borderland. A particular attention should be paid to W. Syrokomla’s historical poems and drawn-out stories.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 203-212
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
#EVAlucja białoruskiej poezji protestu
Autorzy:
Rusiecka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081316.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
protest
modern Belarusian poetry
#evalution
motif
rotest
współczesna poezja białoruska
#evalucja
motyw
пратэст
сучасная беларуская паэзія
#evaлюцыя
матыў
Opis:
This article is dedicated to Belarusian poetry which was created in 2020 on the wave of public resistance. The analysis of the public and political sounding poems is presented against the background of a wide panorama of the cultural life of Belarus with its special feature as the creation of the such projects as: cultprotest and #evalution. Both Belarusian-language and Russian-language poems written by Belarusian authors served as material for this study. Among the writers who responded with poetic words to current events, there are representatives of the older generation (Uladzimir Nyaklyaeu, Antanina Khatenka), the middle generation (Dzmitry Strotsau, Syargei Prylutsky, Aksana Sprynchan, Tatsiana Svetashova, Volga Gronskaya), as well as very young new names in Belarusian literature (Katsyaryna Glukhouskaya (Ioffe), Artur Komorouski). The texts of the poems considered in the article come first of all from Internet resources, as well as from a few publications in the independent Belarusian press. The article focuses primarily on the motives and images that are most often used by poets in their works. Among other things, a prominent place is occupied by national colours and symbols. A feature of the protest lyrics of 2020 is also the high frequency of various “dialogues” with the classics of Belarusian literature. The white-red-white flag, the chase, anthems, quotes from Yanka Kupala’s works create a common figurative and artistic world of Belarusian protest poetry which is characteristic not only of Belarusian but also Russian-language works. Interesting stylistic poetic findings such as the reporting form or the creation of the author’s neologisms are singled out.
Artykuł został poświęcony poezji białoruskiej, powstałej w 2020 r. na fali oporu społecznego. Analizę wierszy o wydźwięku społecznym i politycznym przedstawiono na tle życia kulturalnego Białorusi, którego cechą szczególną było powstanie takich projektów, jak kultprotest i #evalucja. Materiałem do danego opracowania posłużyły zarówno białoruskojęzyczne, jak i rosyjskojęzyczne wiersze autorów białoruskich. Wśród twórców, które odreagowały poetyckim słowem na wydarzenia bieżące, są przedstawiciele starszego pokolenia (Uładzimir Niaklajeu, Antanina Chatenka), średniego (Dmitrij Strocew, Siarhiej Pryłucki, Aksana Sprynczan, Tacciana Swietaszowa, Wolha Hronskaja), a także najmłodsi, całkiem nowe nazwiska w literaturze białoruskiej (Kaciaryna Hluchouska (Ioffe), Artur Kamarouski). Teksty poddane analizie w niniejszym artykule pochodzą przede wszystkim z portali internetowych oraz nielicznych publikacji na łamach niezależnej prasy białoruskiej. W pierwszej kolejności zwraca się uwagę na najczęściej wykorzystywane przez poetów motywy, wśród których ważne miejsce zajmują symbole i barwy narodowe. Cechą charakterystyczną poezji protestacyjnej z 2020 r. jest również obecność różnego rodzaju „dialogów” z klasykami literatury białoruskiej. Flaga biało-czerwono-biała, Pogoń, hymny, cytaty z utworów Janki Kupały tworzą świat przedstawiony białoruskiej poezji oporu, właściwy dla tekstów powstałych zarówno w języku białoruskim, jak i rosyjskim. Osobno zwraca się uwagę na takie chwyty stylistyczne, jak forma reportażowa czy tworzenie neologizmów autorskich.
Артыкул прысвечаны беларускай паэзіі, якая была створана на працягу 2020 г. на хвалі грамадскага супраціву. Аналіз вершаў грамадскага і палітычнага гучання прадстаўлены на фоне шырокай панарамы культурнага жыцця Беларусі, адметнасцю якога зʼявілася стварэнне такіх праектаў, як культпратэст і #evaлюцыя. Матэрыялам для дадзенага даследавання паслужылі як беларускамоўныя, так і рускамоўныя вершы, напісаныя беларускімі аўтарамі. Сярод творцаў, якія адгукнуліся паэтычным словам на актуальныя падзеі, ёсць прадстаўнікі старэйшага пакалення (Уладзімір Някляеў, Антаніна Хатэнка), сярэдняй генерацыі (Дзмітрый Строцаў, Сяргей Прылуцкі, Аксана Спрынчан, Таццяна Светашова, Вольга Гронская), а таксама зусім маладыя, новыя імёны ў беларускай літаратуры (Кацярына Глухоўская (Іофе), Артур Камароўскі). Разгледжаныя ў артыкуле тэксты вершаў паходзяць найперш з інтэрнэт-рэсурсаў, а таксама з нешматлікіх публікацый у незалежнай беларускай прэсе. У артыкуле ўвага звяртаецца ў першую чаргу на матывы і вобразы, якія найчасцей выкарыстоўваліся паэтамі ў творах, сярод іншых заўважнае месца займаюць нацыянальныя колеры і сімвалы. Адметнасцю пратэстнай лірыкі 2020 г. зʼяўляецца таксама высокая частотнасць рознага кшталту „дыялогаў” з класікамі беларускай літаратуры. Бел-чырвона-белы сцяг, пагоня, гімны, цытаты з твораў Янкі Купалы ствараюць агульны вобразна-мастацкі свет беларускай пратэстнай паэзіі, характэрны не толькі беларуска-, але і рускамоўным творам. Асобна вылучаны цікавыя стылістычныя знаходкі паэтаў, такія як рэпартажная форма альбо стварэнне аўтарскіх неалагізмаў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 225-243
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność muzyczna ojców bernardynów w sanktuarium Matki Bożej Budosławskiej na Białorusi
Autorzy:
Ivashkevich, Tatsiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19923001.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
antiphonary
organ
church music
sanctuary
Belarusian musical culture
the Bernardines
antyfonarz
organy
muzyka kościelna
sanktuarium
białoruska kultura muzyczna
bernardyni
Opis:
Kościół w Budsławiu jest głównym białoruskim ośrodkiem maryjnym. Od początku istnienia (XVI w.), miejscowość ta była związana z działalnością zakonu bernardynów. Pozostawali oni wiernymi kustoszami i promotorami religijnej kultury muzycznej aż do połowy XIX w. Po kasacji zakonu (1858) świątynię oddano duchowieństwu diecezjalnemu. Bernardyni powrócili do budsławskiego sanktuarium w 1996 r., a jego rangę znacząco podniosło wpisanie Festynu Budsławskiego na listę UNESCO w 2018 r.Ojcowie bernardyni pozostawili po sobie nieprzebadane jeszcze dziedzictwo związane z sanktuarium w Budsławiu. W artykule wskazano na trzy świadectwa historyczne, jakimi są: zespół muzyczny, antyfonarz i organy. Zachowane dokumenty pozwalają na niepełną rekonstrukcję dziejów zespołu, częściowe odtworzenie listy muzyków oraz inwentarza partytur i instrumentów. Nasilające się represje nie pozwoliły na odbudowę zespołu. Kapela muzyczna w świątyni budsławskiej funkcjonowała ok. 100 lat (od połowy XVIII do połowy XIX w.). Opisany rękopis liturgiczny przechowywany obecnie w Narodowym Muzeum Historycznym Republiki Białorusi w Mińsku (sygn. КП 13633), znany jako antyfonarz, pochodzi z XVIII w. Strona tytułowa, zawartość i styl pisma nutowego wskazują jego bernardyńską proweniencję. Do dziś zachowały się organy zbudowane w 1783 r. przez Nikolausa Jantzenego. Ten 20-głosowy instrument był poddawany mało udokumentowanym renowacjom. Wiadomo, że pewnych zmian dokonał na początku XX w. Piotr Wojciechowicz, natomiast ok. 1923 r. prace przy organach budsławskich prowadziła firma Wacława Biernackiego.
The church in Budslau is the main Belarusian Marian center. From the beginning of its existence (16th century), Budslau was associated with the activities of the Bernardine order. They remained faithful custodians and promoters of religious music until the mid-19th century. After the suppression of the order (1858), Budslau church was passed to the diocesan clergy. The Bernardines returned to the sanctuary in Budslau in 1996. The importance of the sanctuary increased greatly after inclusion of the Budslau Fest into the UNESCO list 2018.The Bernardine fathers left behind an unexplored legacy at the sanctuary in Budslau. The article points to three testimonies: the musical ensemble, the antiphonary, and the organ. The preserved documents allow for an incomplete reconstruction of the ensemble’s history, a partial reconstruction of a list of musicians, and the inventory of music sheets and instruments. The increasing repression did not allow the ensemble to be restored. The musical group in Budslau existed for about 100 years (from the mid-18th to the mid-19th century). The liturgical manuscript, described as an antiphonary, is currently stored in the National Historical Museum of the Republic of Belarus in Minsk (ref. КП 13633) and dates from the 18th century. The organ built in 1783 by Nikolaus Jantzen has survived to this day. This 20-voice instrument has undergone little documented restoration. It is known that some changes were made at the beginning of the 20th century by Piotr Wojciechowicz and around 1923 the works on the Budslau organ were carried out by Wacław Biernacki’s company.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2020, 27; 171-183
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sowieccy „wyzwoliciele” : szkic do portretu zbiorowego
Autorzy:
Kalbarczyk, Sławomir (1961- ).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2020, nr 10, s. 134-141
Data publikacji:
2020
Tematy:
Canawa, Ławrientij (1900-1955)
NKWD
Ordery i odznaczenia
Artykuł z czasopisma historycznego
Biogram
Opis:
Artykuł przedstawia wybrane biogramy funkcjonariuszy NKWD Białoruskiej SRS, którzy w ocenie Ławrientija Canawy wyjątkowo zasłużyli się podczas „wyzwalania” Kresów II Rzeczypospolitej. Canawa był ludowym komisarzem spraw wewnętrznych Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, czyli szefem Białoruskiego NKWD. W 1939 roku skierował do Biura Politycznego KC Komunistycznej Partii Białorusi wniosek o odznaczenie 89 funkcjonariuszy NKWD Białoruskiej SRS. W 2019 roku opublikowano w Mińsku i w Moskwie opracowanie pt. NKWD Na Zachodniej Białorusi, w którym zawarto m.in. ów wniosek Canawy. Samego Canawę odznaczono w 1940 roku Orderem Lenina.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Jeden z tysiąca walecznych
Autorzy:
Korczyński, Piotr (1974- ).
Powiązania:
Polska Zbrojna 2020, nr 1, s. 120-122
Data publikacji:
2020
Tematy:
Goliszewski, Władysław
1 Dywizja Litewsko-Białoruska
Wojna polsko-bolszewicka (1919-1920)
Jeńcy wojenni polscy
Artykuł z czasopisma wojskowego
Opis:
Artykuł przybliża losy Władysława Goliszewskiego, żołnierza 33 Pułku Piechoty w wojnie polsko-bolszewickiej. Opisuje codzienność na froncie oraz pobyt w niewoli. Wspomnienia Goliszewskiego "Walecznych tysiąc" wydała Główna Księgarnia Wojskowa w 1934 roku. Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie wznowiło pamiętniki w 2008 roku.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Hobbici u bram Europy. Postmodernistyczna geopolityka w powieści Artura Kilnaua Pikielhauba
Hobbits at The Gate of Europe. Postmodernist Geopolitics in Artur Klinau’s Novel Pickelhaub
Autorzy:
Kawalou, Siarhiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179259.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
contemporary Belarusian prose
postmodernism
geopolitics
national stereotype
“East-West” opposition
współczesna proza białoruska
postmodernizm
geopolityka
stereotyp narodowy
opozycja Wschód-Zachód
Opis:
Artykuł jest poświęcony ciekawej tendecji we współczesnej prozie bałoruskiej: oswojaniu przestrzeni europejskiej, przeniesieniu akcji poszczególnych utworów z blokowisk Mińska do kawiarenek Warszawy i klubów w Berlinie. Wyraźnym przejawem owej tendencji jest nowa powieść znanego artysty oraz pisarza awangardowego Artura Klinaua Pikielhauba (2011). Autor artykułu szuka odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób poszerzenie granic geograficznych akcji odbiło się na cechach artystycznych utworu? Za najważniejszą cechę powieści badacz uważa oryginalną, czasem ironiczną interpretację problemu samoidentyfikacji narodowej, kwestię poszukiwania przez Białoruś swojego miejsca w Europie oraz odbioru Białorusinów przez inne narody europejskie.
The article considers an interesting tendency of contemporary Belarusian prose: artistic adoption of the European geographical space, transfer of actions and narration from Minsk to cafés of Warsaw and clubs of Berlin. The vivid manifestation of this tendency is a new novel of a famous avant-garde artist and experimental writer Artur Klinaŭ Pickelhaube (2011). The author of the article investigates the matter how the expansion of the geographical borders influences the artistic peculiarities of the novel. The researcher thinks that the main value of the novel is a particular sometimes unusually ironic interpretation of the national self-identification, Belarus’s searches of its place in Europe, perception of the Belarusians by other Europeans. 
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 333-344
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аўтарская самарэфлексiя ў “Аповесцi для сябе” Барыса Мiкулiча
Autorska refleksja w „Opowieści dla siebie” Borysa Mikulicza
Autor’s self-reflektion in Boris Mikulicz’s “Story for myself”
Autorzy:
Гараднiцкi, Яўген
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109062.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
pamiętnik
autorefleksja
proza białoruska
autorska motywacja
sytuacja literacka
diary
self-reflection
literary situation
belarusian proze
author’s motivation
reading circle
Opis:
Utwór Borysa Mikulicza jest narracją o konfrontacji osobowości twórczej z dominującym systemem ideologicznym o jej prawo być artystą. „Opowieść dla siebie” jest napisana w formie pamiętnika, zawiera zapisy z lat 1946–1948. W tym czasie pisarz, wróciwszy z zesłania, próbował „powrócić do literatury”. Uważne czytanie pamiętnika dostarcza ciekawego materiału do charakterystyki życia literackiego w okresie powojennym na Białorusi.
Boris Mikulič’s work is the story of an unequal battle of the creative person against dominant ideological system for the right to be an artist. The book, written in the form of a diary, contains entries made in 1946–1948. At this time the writer was released from exile and made attempts “to return in literature”. Close reading of the diary provides a significant material for characterization of the literary life in post-wor period.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 131-146
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oficjalny obraz Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w Białoruskiej Socjalistycznej Republice Sowieckiej
The official image of Great Patriotic War in Belarusian Soviet Socialist Republic
Официальный образ Великой Отечественной войны в Белорусской Советской Социалистической Республике
Autorzy:
Śleszyński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953397.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
еликая отечественная война
белорусская советская социалистическая республика
советский союз
историческая политика
белорусское национальное сознание
нацизм
great patriotic war
belarusian soviet socialist republic
historical policy
belorussian social awareness
nazism
soviet union
wielka wojna ojczyźniana
białoruska socjalistyczna republika sowiecka
związek sowiecki
polityka historyczna
białoruska świadomość społeczna
nazizm
Opis:
Remembrance of the fight and victory in Great PatrioticWar has become a key modern history issue in the historical policy being created in BSSR. Numerous monuments connected with Great Patriotic War have been erected along the country. Pursuant to the authorities’ guidelines, the activity of Soviet guerillas has been emphasized more and more profoundly in the pursed historical policy. In accordance with the authorities’ recommendations, Belarus has become a partisan republic. Remembrance of Great Patriotic War was to remind of the need of constant devotion to the Soviet state and, at the same time, maintained a state of tension caused by a threat of a possible conflict with the United States. The success in Great Patriotic War served as an example to follow in a new fight for communism that was taking place. The picture of Great Patriotic War created in 1944–1991 became a permanent element of Belorussian social awareness. The time of this war and victory over Nazism was such a great trophy of the Belorussian nation that even Belorussian national groups did not dare question it after 1991.
Важной проблемой новейшей истории в исторической политике БССР стала тематика памяти о борьбе и победе в Великой Отечественной войне. В населенных пунктах появлялись многочисленные памятники, посвященные Великой Отечественной войне. Согласно указаниям властей, в исторической политике все сильнее акцентировалось советское партизанское движение. По рекомендации властей Белоруссия стала называться партизанской республикой. Память о Великой Отечественной войне должна была напоминать о необходимости постоянной преданности советскому государству и одновременно поддерживать состояние напряжения, спровоцированного угрозой потенциального конфликта с США. Победа в Великой Отечественной войне была представлена как пример для подражания в процессе новой коммунистической борьбы. Созданный в 1944-1991 годах образ Великой Отечественной войны стал постоянным әлементом белорусского национального самосознания. Время Великой Отечественной войны и победа над нацизмом были настолько удачной «добычей» белорусского народа, что ее не посмела оспорить даже белорусская общественность после 1991 года.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2016, 24
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Белорусское в Гиперсловаре польского языка
Białoruskość w Hipersłowniku języka polskiego
Belarusian in The Hyperdictionary of the Polish Language
Autorzy:
Wawrzyńczyk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594257.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
leksykografia
hipersłownik
język i kultura polska
język i kultura białoruska
lexicography
hyperdictionary
Polish language and culture
Belarusian language and culture
Opis:
Artykuł stanowi pewnego rodzaju prezentację przygotowywanego obecnie do druku, liczącego około 1800 artykułów autorskich, specjalnego opracowania leksykograficznego – Hipersłownika języka polskiego. Autor skupił się przede wszystkim na informacjach odnoszących się do języka i kultury białoruskiej, które jego zdaniem mogą zainteresować slawistów, umożliwiając im jednocześnie zapoznanie się z nowatorską koncepcją samego Hipersłownika.
This article concerns a particular kind of entries in the publication, at present in preparation consisting of about 1800 original articles, of the lexicographical work – The Hyperdictionary of the Polish Language. The author is primarily concerned with information referring to Belarusian language and culture, which, in his opinion, will be of interest to Slavonicists, while simultaneuosly enabling them to experience the novel concept of the Hyperdictionary.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 523-529
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Праблема дысцыпліны часу ў дыскурсе друку БХД-БНА міжваеннага перыяду
Problem dyscypliny czasu w dyskursie druku BChD-BZL w okresie międzywojennym
“Belarusian sanation” in Poland (1928–1937): between confrontation and loyality
Autorzy:
Пагарэлы, Аляксандр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437054.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
czas społeczny
prasa
Zachodnia Białoruś
okres międzywojenny
Białoruska Chrześcijańska Demokracja
social time
press
West Belarus
interwar years
Belarusian Christian Democracy
Opis:
Artykuł jest próbą zbadania problematyki dyscypliny czasu w dyskursie prasy międzywojennej Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji. Ten dyskurs był ważnym elementem w budowaniu wizji moralnej wspólnoty politycznie, społecznie i gospodarczo aktywnych Białorusinów. Jednak tło społeczno-kulturowe, a nie tylko czynniki natury politycznej w znacznym stopniu wpływały na to, że ten dyskurs miał ograniczony wpływ na wieś białoruską. Artykuł proponuje typologię czasu społecznego, która cechuje postawy wobec czasu BChD oraz innych ruchów politycznych Białorusi Zachodniej.
The article is an attempt to study the problem of time discipline in the periodical press discourse of interwar Belarusian Christian Democracy. This discourse was an important element in shaping of an image of moral community comprising politically, socially and economically active Belarusians. However, not only political but also sociocultural factors to a large extent determined that the eff ect of this discourse on Belarusian village was rather limited. The article proposes a typology of social time which characterizes the attitudes toward time of Belarusian Christian Democracy and other political movements in West Belarus.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 117-158
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аўтарская самарэфлексiя ў “Аповесцi для сябе” Барыса Мiкулiча
Autorska refleksja w „Opowieści dla siebie” Borysa Mikulicza
Autor’s self-reflektion in Boris Mikulicz’s “Story for myself”
Autorzy:
Гараднiцкi, Яўген
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944577.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
diary
self-reflection
literary situation
belarusian proze
author’s motivation
reading circle
pamiętnik
autorefleksja
sytuacja literacka
proza białoruska
autorska motywacja
Opis:
Utwór Borysa Mikulicza jest narracją o konfrontacji osobowości twórczej z dominującym systemem ideologicznym o jej prawo być artystą. „Opowieść dla siebie” jest napisana w formie pamiętnika, zawiera zapisy z lat 1946–1948. W tym czasie pisarz, wróciwszy z zesłania, próbował „powrócić do literatury”. Uważne czytanie pamiętnika dostarcza ciekawego materiału do charakterystyki życia literackiego w okresie powojennym na Białorusi.
Boris Mikulič’s work is the story of an unequal battle of the creative person against dominant ideological system for the right to be an artist. The book, written in the form of a diary, contains entries made in 1946–1948. At this time the writer was released from exile and made attempts “to return in literature”. Close reading of the diary provides a significant material for characterization of the literary life in post-wor period.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 131-146
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Беларускі тэатр у міжваеннай Латвіі
Belarusian theater in interwar Latvia
Teatr białoruski na Łotwie w okresie międzywojennym
Autorzy:
Grzybowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430745.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Latvia
interwar period
Belarusian minority
culture
theatre
okres międzywojenny
mniejszość białoruska
kultura
teatr
Łotwa
Латвія
міжваенны час
беларуская мешнасць
культура
тэатр
Opis:
Interwar Latvia was one of the largest concentrations of the Belarusian population outside Belarus. The majority of Latvian Belarusians were indigenous people who lived in Latgale. Until 1934, the Belarusian minority enjoyed cultural autonomy, which manifested itself in the activities of socio-political, cultural and educational organizations. One of the manifestations of Belarusian activity was theatrical activity. Belarusian activists treated theater as a way to promote Belarusian culture and Belarusian national awareness. The core of the artists were teachers and students of Belarusian schools. Plays by Belarusian authors were played on the stages of theaters, less frequently foreign ones (including Latvian ones). In the first years of Latvian independence, some Belarusian cultural and educational organizations conducted theater activities. In addition, amateur theater groups were established in secondary schools in Daugavpils and Ludza. An important event in the development of the local Belarusian theater was the establishment in 1927 of the Belarusian Theater Society in Latvia, which had two branches – in Riga and Daugavpils. Despite the lack of professionals and experience, Belarusian theater groups enjoyed the interest of the audience.
Międzywojenna Łotwa stanowiła jedno z największych skupisk ludności białoruskiej poza granicami Białorusi. Większość łotewskich Białorusinów to była ludność autochtoniczna, która zamieszkiwała Łatgalię. Do 1934 r. mniejszość białoruska cieszyła się autonomią kulturową, która objawiała się w działalności organizacji społeczno-politycznych i kulturalno-oświatowych. Jednym z przejawów aktywności białoruskiej była działalność teatralna. Działacze białoruscy traktowali teatr jako sposób na krzewienie białoruskiej kultury i świadomości narodowej. Artyści rekrutowali się spośród nauczycieli i uczniów szkół białoruskich. Na deskach teatrów grano sztuki klasyków białoruskich, rzadziej zagranicznych (m.in. łotewskich). W pierwszych latach niepodległości Łotwy działalność teatralną prowadziły niektóre białoruskie organizacje kulturalno-oświatowe. Powstały również amatorskie zespoły teatralne w szkołach średnich w Dyneburgu i Lucynie. Ważnym wydarzeniem w rozwoju miejscowego teatru białoruskiego stało się utworzenie w 1927 r. Towarzystwa Teatru Białoruskiego na Łotwie, które posiadało dwie filie – w Rydze i Deneburgu. Pomimo braku fachowców i doświadczenia białoruskie zespoły teatralne cieszyły się sporym zainteresowaniem publiczności.
Міжваенная Латвія з'яўлялася месцам кампактнага пражывання беларускага насельніцтва па-за межамі Беларусі. Большасць латышскіх беларусаў была аўтахтонным насельніцтвам Латгаліі. Да 1934 г. беларуская меншасць карысталася культурнай аўтаноміяй, дзякуючы чаму ў краіне дзейнічалі беларускія грамадска-палітычныя і культурна-асветніцкія арганізацыі. Адной з праяў беларускай нацыянальнай актыўнасці была тэатральная дзейнасць. Беларускія дзеячы разглядалі тэатр як сродак пашырэння беларускай культуры і беларускай нацыянальнай свядомасці. Ядро артыстаў складалі настаўнікі і вучні беларускіх школ. На сцэнах граліся п'есы айчынных класікаў, радзей замежных (у тым ліку латышскіх). У першыя гады незалежнасці тэатральнай дзейнасцю займаліся ў асноўным культурна-асветныя арганізацыі. Апрача таго, самадзейныя тэатральныя гурткі былі створаны ў сярэдніх школах у Дзвінску і Люцыне. Важнай падзеяй у развіцці мясцовага беларускага тэатра стала стварэнне ў 1927 г. Беларускага тэатральнага таварыства ў Латвіі, якое мела два аддзелы – у Рызе і Дзвінску. Нягледзячы на недахоп прафесіяналаў і досведу, беларускія спектаклі карысталіся значнай цікавасцю з боку гледачоў.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 7-30
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Жанр трыялету ў паэзіі Гальяша Леўчыка і Алеся Петрашкевіча
Triolet w poezji Haliasza Lewczyka i Alesia Pietraszkiewicza
The triolet in Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s poetry
Autorzy:
Флейта, Ганна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945121.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian literature
“Nasha Niva”
triolet
lyrical hero
didacticism
artist and art
literatura białoruska
„nasza niva”
bohater liryczny
dydaktyzm
artysta i sztuka
Opis:
Trudno przecenić rolę gazety „Nasza Niwa” w procesie kształtowania się literatury białoruskiej czasów najnowszych. Oprócz przyszłych klasyków na stronach gazety swoje teksty publikowało wielu autorów, których twórczość zasługuje na szczególną uwagę. Galiasz Lewczik nie tylko sam pisał triolety lecz także tłumaczył je z innych języków. gatunek ten zajmował też istotne miejsce w twórczości Alesia Pietraszkiewicza. W artykule omówiono triolety w poezji Galiasza Lewczika i Alesia Pietraszkiewicza. Wskazano na dydaktyczny charakter utworów G. Lewczika i zbliżenie do narodowych źródeł trioletów A. Pietraszkiewicza.
The role of “Nasha Niva” newspaper in the development of Belarusian literature in modern time cannot be underestimated. In the newspaper texts of past and future authors are published. Galyash Lyevchik wrote triolets and translated them from other languages. The genre of triolet occupied an important place in Ales Pyetrashkyevich’s poetry. The article discusses Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s triolets. Didactic character of Lyevchik’s poetry and national values of Pyetrashkyevich’s triolets are emphasized.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarządzanie strachem czy racjonalnością? Antyuchodźcza mowa nienawiści na granicy polsko-białoruskiej
Managing fear or rationality? Anti-refugee hate speech on the Polish-Belarusian border
Autorzy:
Tymińska, Ada
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2177435.pdf
Data publikacji:
2022-03-04
Wydawca:
Fundacja Akademia Organizacji Obywatelskich
Tematy:
mowa nienawiści
dyskurs antyuchodźczy
kryzys humanitarny
granica polsko-białoruska
zarządzanie strachem
hate speech
anti-refugee discourse
Polish-Belarusian border
fear management
Opis:
Celem artykułu jest prześledzenie – pojawiającej się w polskojęzycznym Internecie – mowy nienawiści dotyczącej kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej. Sprawdzam zwłaszcza, w jakiej mierze w mowie tej występują wątki charakterystyczne dla dyskursu antyuchodźczego obecnego w Polsce co najmniej od 2015 roku, a w jakiej można rozpoznać przesunięcia i nowe motywy. Zjawiskiem, które wydaje mi się szczególnie charakterystyczne dla ostatniego roku, jest „zarządzanie racjonalnością”, definiowane przeze mnie w relacji do opisywanego szerzej zarządzania strachem. Moje interpretacje oparte są na krytycznej analizie wypowiedzi zebranych za pomocą prototypowej wersji narzędzia monitorowania internetowej mowy nienawiści Counterhate, opracowywanego wspólnie przez Helsińską Fundację Praw Człowieka, Fundację Centrum im. Profesora Bronisława Geremka oraz Securelex.
The aim of the article is to track the hate speech that appears on the Polish-language Internet in relation to the humanitarian crisis on the Polish-Belarusian border. In particular, I examine to what extent this speech contains threads characteristic of the anti-refugee discourse present in Poland at least since 2015, and to what extent shifts and new motifs can be identified. A phenomenon that seems to me particularly characteristic of the last year is the „management of rationality”, which I define in relation to the management of fear described in more detail. My interpretations are based on a critical analysis of statements collected using the prototype version of the Counterhate online hate speech monitoring tool, developed jointly by the Helsinki Foundation for Human Rights, Professor Bronisław Geremek Foundation and Securelex.
Źródło:
Kwartalnik Trzeci Sektor; 2022, 59-60 (3-4/2022); 30-49
1733-2265
Pojawia się w:
Kwartalnik Trzeci Sektor
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Библейское имя в составе белорусских и польских фразеологизмов
Imię biblijne w składzie frazeologizmów białoruskich i polskich
Biblical name in Belarusian and Polish idioms
Autorzy:
Olecka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222644.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
anthroponym
Bible
Belarusian phraseology
Polish phraseology
appellativization
antroponim
Biblia
frazeologia białoruska
frazeologia polska
apelatywizacja
антрапонім
Біблія
беларуская фразеалогія
польская фразеалогія
апелятывацыя
Opis:
Даследчыкі біблійных антрапонімаў беларускай і польскай фразеалогіі сваю ўвагу засяроджваюць на некалькіх аспектах, між іншым, на апелятывацыі, фанетычных рысах біблійных імён, а таксама на аналізе фразеалагізмаў з такім самым антрапанімічным кампанентам у абедзвюх славянскіх мовах. Апісальны метад дае магчымасць распазнаць будову, семантыку івобразнае напаўненне фразеалагічных адзінак і, гэтым самым, дазваляе знайсці падабенствы і адрозненні паміж імі. Пры дапамозе апісальнага метада адбываецца і параўнальны аналіз фразеалагізмаў, увага звяртаецца на выяўленне фразеалагічных эквівалентаў. Аналізуецца фанетычны вобраз антрапонімаў, які можа ўплываць на ўспрыманне фразеалагізмаў і іх эквівалентаў карыстальнікамі абедзвюх моў. Важным аспектам даследавання з’яўляецца міжкультурны кантэкст. Частка фразеалагізмаў можа быць агульная для беларускай і польскай моў па прычыне хрысціянскіх каранёў і сувязяў абодвух народаў з агульнаеўрапейскай культурай. Аднак, нягледзячы на агульную крыніцу сакральнага тэксту, фразеалагізмы могуць адрознівацца паводле будовы, семантыкі, стылістычнага афармлення, паколькі кожная мова характарызуецца сваім эвалюцыйным шляхам, а кожная грамадскасць мае свае культурна-моўныя асаблівасці. Аналіз паказаў і розніцу ў колькасці фразеалагічных адзінак у сабраным беларускім і польскім моўным матэрыяле, што з’яўляецца вынікам гістарычных, грамадскіх і культурных варункаў развіцця абедзвюх моў. Заўважаныя розніцы сведчаць, што далейшыя грунтоўныя даследаванні біблійнай антрапаніміі ў галіне беларускай і польскай фразеалогіі павінны працягвацца, іх можна пашырыць і на іншыя славянскія мовы.
The article focuses on the role of biblical anthroponyms in the phraseology of both Belarusian and Polish. It delves into the characteristics of the process of appellativization and highlights the phonetic peculiarities of biblical anthroponyms and analyses phraseologisms with the same anthroponymic component in both Slavic languages. The descriptive method allows to careful study of the structure, semantics and figurative content of phraseologisms, which makes it possible to identify similarities and differences between them. The abovementioned method also includes the examination of phraseological equivalents, that is, the equivalents of phraseological expressions in both languages. In addition, attention is drawn to the phonic characteristics of anthroponyms, which can affect the perception of phraseologisms and their equivalents by users of both languages. It is also important to consider the intercultural context. Some phraseological units may be common to both languages due to the Christian roots and the links of both nations with pan-European culture. However, despite the common source of the sacred text, biblical phraseologisms can differ grammatically, semantically and stylistically, which is due to the evolution of languages and the cultural and linguistic specifics of both communities. The analysis also illustrates certain deficiencies or quantitative differences in language materials, which may be due to historical, social and cultural circumstances of both languages. The existence of these differences underscores the need for further, in-depth research on Biblical names in Belarusian and Polish phraseology, as well as the prospect of expanding research into other Slavic languages. 
Prace nad rolą antroponimów biblijnych w białoruskiej i polskiej frazeologii skupiają się na wielu aspektach, w tym na procesie apelatywizacji, fonetycznych cechach imion biblijnych oraz analizie frazeologizmów z tym samym antroponimicznym komponentem w obu językach słowiańskich. Metoda opisowa umożliwia dokładne zbadanie struktury, semantyki i obrazowej treści frazeologizmów, co pozwala na identyfikację podobieństw i różnic między nimi. Metoda opisowa obejmuje również badanie ekwiwalentów frazeologicznych, czyli odpowiedników wyrażeń frazeologicznych w obu językach. Ponadto, zwraca się uwagę na foniczne cechy antroponimów, co może wpływać na percepcję frazeologizmów i ich ekwiwalentów przez użytkowników obu języków. Ważnym aspektem jest również uwzględnienie interkulturowego kontekstu. Część frazeologizmów może być wspólna dla obu języków ze względu na chrześcijańskie korzenie i związki obu narodów z ogólnoeuropejską kulturą. Jednakże, mimo wspólnego źródła tekstu sakralnego, frazeologizmy biblijne mogą różnić się gramatycznie, semantycznie i stylowo, co wynika z ewolucji języków i specyfiki kulturowo-językowej obu społeczności. Analiza ilustruje także pewne braki lub różnice ilościowe w materiałach językowych, co może być wynikiem historycznych, społecznych i kulturowych uwarunkowań obu języków. Istnienie tych różnic podkreśla potrzebę dalszych, pogłębionych badań nad biblijnymi imionami w frazeologii białoruskiej i polskiej, a także perspektywę rozszerzenia badań na inne języki słowiańskie.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 305-327
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W wirze historii – człowiek na tle wydarzeń przełomowych. Obraz protestów w 2020 r. we współczesnej literaturze białoruskiej na przykładzie wybranych opowiadań z tomu „Ператрус у музэі” Alhierda Bacharewicza
In the Vortex of History – an Individual Against the Backdrop of Groundbreaking Events. The Image of Protests in 2020 in Contemporary Belarusian Literature on the Example of Selected Stories from the Volume „Ператрус у музэі” (“A Police Search in the Museum”) by Alhierd Bakharevich
Autorzy:
Drozd-Urbańska, Katarzyna Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32228706.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Alhierd Bakharevich
contemporary Belarusian literature
protests
Belarus
Alhierd Bacharewicz
współczesna proza białoruska
protesty
Białoruś
Альгерд Бахарэвіч
сучасная беларуская літаратура
пратэст
Беларусь
Opis:
Artykuł został poświęcony protestom po sfałszowanych wyborach prezydenckich na Białorusi w 2020 r. na przykładzie zbioru opowiadań Alhierda Bacharewicza Ператрус у музэі. W centrum badań znajdują się kreacje bohaterów, a także uwikłanie jednostki w historię. Bohaterowie dzielą się na dwie grupy: zwykłych ludzi, którzy mimo odczuwanego strachu zdecydowali się uczestniczyć w demonstracjach oraz ludzi zmagających się z trudem codziennej egzystencji,którzy pomimo braku zaangażowania politycznego stają się przedmiotem zainteresowania przedstawicieli autorytarnej władzy. Wydany w 2023 r. zbiór opowiadań wprowadza do współczesnejprozy białoruskiej nowy kierunek związany z protestami. Analizowany utwór nie był dotąd przedmiotem pogłębionej refleksji literaturoznawczej. Autor artykułu operuje tradycyjną analizą porównawczą, w której nadrzędnym kryterium było pozycjonowanie względem roli katofiara. Celem artykułu jest weryfikacja hipotezy, że bohaterami społecznych protestów byli zwykli ludzie, których do działania pchnęła niezgoda na jawne pogwałcenie wolności wyboru i brak możliwości decydowania o swym losie lub bestialstwo przedstawicieli władzy. W opowiadaniach odnajdujemy bohaterów wyrażających doświadczenie zarówno jednostkowe, jak i zbiorowe. Wykreowane postacie i ich perypetie są zatem literackim zapisem wydarzeń związanych z powyborczymi protestami, jak i codzienną egzystencją. Przeprowadzona analiza dowiodła, że w obrazie protestów szczególną uwagę poświęcono człowiekowi i roli historii w jego życiu. Wykreowani bohaterowie to zwykli ludzie, przedstawiciele różnych zawodów i warstw społecznych. Nie są to jednostki, których cechy charakteru wyróżniałyby na tle społeczeństwa. To przeciętne osoby nie potrafiące dalej akceptować działań władzy. W większości pozbawione przeszłości, ta bowiem wspominana jest marginalnie. Takie ujęcie pozwala uwypuklić rolę odbywających się wydarzeńi wskazuje, że to one determinują życie człowieka.
The article is devoted to the protests after the falsified presidential elections in Belarus in 2020 on the example of a collection of stories by Alhierd Bakharevich “A Police Search in the Museum”. Particular attention is paid to the creation of heroes, as well as the entanglement of the individual in history. The characters are divided into two groups: ordinary people who, despite their fear, decided to participate in demonstrations, and people struggling with the hardships of everyday existence, who, despite their lack of political involvement, become the subject of interest of representatives of the authoritarian power. The collection of stories, published in 2023, introduces a new direction in contemporary Belarusian prose related to protests. The analyzed work has not yet been the subject of in-depth reflection in literary studies. A traditional comparative analysis was used, where the decisive criterion was the positioning in relation to the role of executioner – victim. The aim of the article is to point out that the heroes of social protests were ordinary people who were pushed into action by their disagreement over the open violation of freedom of choice and the inability to decide on their fate, or the brutality of the representatives of the authorities. In the stories, there are characters expressing both individual and collective experience. The created characters and their adventures are therefore a literary record of events related to the post-election protests and everyday existence. The analysis proved that in the image of the protests, special attention was paid to a man and the role of history in his life. The characters created are ordinary people, representatives of various professions and social classes. These are not individuals whose character traits would make them stand out from society. These are average people who are unable to accept the actions of the authorities any longer. The past is largely absent, as it is only marginally remembered. Such an approach allows us to emphasize the role of ongoing events and indicates that they determine a person’s life.
У дадзеным артыкуле абмяркоўваецца вобраз пратэстаў пасля сфальсіфікаваных прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі ў 2020 г. на прыкладзе зборніка апавяданняў Альгерда Бахарэвіча Ператрус у музэі. Апавяданьні. Асаблівая ўвага надаецца стварэнню вобразаў герояў, а таксама дэтэрмінацыі асобы гісторыяй. Героі падзяляюцца на дзве групы: звычайныя людзi, якія, нягледзячы на страх, вырашылі выйсці на дэманстрацыі, і тыя, хто жывуць клопатамі паўсядзённага жыццця, але, нягледзячы на сваю палітычную незаангажаванасць, становяцца аб’ектам цікавасці прадстаўнікоў аўтарытарнай улады. Зборнік апавяданняў, які выйшаў у 2023 годзе, уводзіць у сучасную беларускую прозу новую тэму, звязаную з пратэстамі. Згаданы твор яшчэ не стаў прадметам глыбокага літаратуразнаўчага разгляду. У артыкуле выкарыстаоўваўся традыцыйны параўнальны аналіз, дзе вырашальным крытэрыем было пазіцыянаванне ў адносінах да ролі ката-ахвяры. Мэта артыкула - адзначыць, што героямі сацыяльных пратэстаў былі звычайныя людзі, якіх падштурхнула да дзеяння нязгода з адкрытым парушэннем свабоды выбару і вырашэннем іхняга лёсу, альбо жорсткасць прадстаўнікоў ўлады. У апавяданнях мы знаходзім персанажаў, якія выказваюць як індывідуальны, так і калектыўны вопыт. Такім чынам, створаныя героі, іхнія перыпетыі - гэта літаратурны запіс падзей, звязаных з паслявыбарчымі пратэстамі і паўсядзённым жыццём. Аналіз паказаў, што ў вобразе пратэстаў асаблівая ўвага нададзена чалавеку і ролі гісторыі ў ягоным жыцці. Створаныя персанажы - звычайныя людзі, прадстаўнікі розных прафесій і сацыяльных класаў. Гэта не тыя асобы, рысы характару якіх вылучалі б іх з грамадства. Гэта звычайныя людзі, якія не могуць далей трываць дзеянняў ўлады. У асноўным героі пазбаўлены мінулага, якoe згадваецца толькі маргінальна. Гэта падкрэслівае ролю падзей, якія адбываюцца, і сведчыць пра тое, што яны вызначаюць жыццё чалавека.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 225-239
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jam pieśnią krzyczał swą, czyjeście wnuki...” Profetyzm w liryce Feliksa Batoryna
“I called out with my song, whose grandchildren you are... Prophetism in Felix Batorin’s poetry
Autorzy:
Kliabanau, Dzmitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828438.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
literatura białoruska
poezja filozoficzna
Feliks Batoryn
motyw profetyczny
tekst biblijny
intertekstualność
Belarusian literature
philosophical poetry
Felix Batorin prophetic motive biblical text intertextuality
Opis:
Belarusian poet Feliks Batorin is the author of many poems on philosophical and civic topics. A characteristic feature of these poems is that they draw inspiration from religious thought founded on the Judeo-Christian tradition. They contain numerous Old Testament allusions and evangelical reminiscences. Batorin’s poems are also characterized by their allegoric quality, and their parabolic, metaphorical, and creative synthesis of biblical themes and folkloristic motifs. Biblical motifs began to appear in Felix Batorin’s poetry in the 1980s, during a period of social and political transformation in Belarus. Reflecting on the reality, the poet often turns to the motif of prophetism and the figure of the prophet, which might prove conducive to trying to find answers to important questions - both universal and resulting from Belarusian historical and cultural specificity. The drama of being a prophet results from the overwhelming feeling of loneliness arising from opposing the society in order to fulfil the mission which has been entrusted to a prophet. The tragedy of the poet-prophet lies in the fact that he is aware of his weakness and helplessness in the struggle against the individual for the individual, in his attempts to reach the morose society. The destructive activities of the oppressive communist system against the culture, language and identity of Belarusians turned out to have serious consequences for the society of the post-Soviet Belarus. That is why it cannot be surprising that pessimism resounds in prophetic works of Felix Batorin. However, despite pessimism, there is still hope in his poetry – the hope to reverse the fate of the nation and homeland.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 155-181
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uchodźcy, żołnierze, „dipisi”. Białorusini w Europie Zachodniej w świetle korespondencji z Liavonem Rydleuskim (1946–1947). Prolegomena
Refugees, Soldiers, “DPs”. Belarusians in Western Europe in the Light of Correspondence with Liavon Rydleuski (1946–1947). Prolegomena
Autorzy:
Waszczyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32224962.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian emigration
Western Europe
France
correspondence
Liavon Rydleuski
emigracja białoruska
Europa Zachodnia
Francja
korespondencja
беларуская эміграцыя
Заходняя Еўропа
Францыя
карэспандэнцыя
Лявон Рыдлеўскі
Opis:
Artykuł poświęcony jest korespondencji jaką prowadził, w latach 1946–1947, Liavon Rydleuski - białoruski działacz emigracyjny z Białorusinami, którzy znaleźli się we Francji lub chcieli się w niej osiedlić. Głównym powodem zainteresowania listami była chęć rozpoznania ich potencjału w badaniach diaspory i jej losów. Należy zaznaczyć, że w badaniach emigracji białoruskiej nie jest to źródło nowe, ale do tej pory badacze koncentrowali uwagę przede wszystkim na korespondencji osób znanych, rozpoznawalnych. Natomiast listy, które są podstawą artykułu zostały napisane przez osoby nie zaliczające się do tej grupy. Korespondencja ta została opracowana od strony formalnej, a także z wykorzystaniem metody jaką jest analiza zawartości treści. Wykazała ona obecność dwóch głównych pól tematycznych: diaspory jako bytu społeczno-antropologicznego i politycznego, w ramach których odnaleźć można wiele wątków pomniejszych. Udowodniła, że również listy pisane przez osoby zwykłe mogą przysłużyć się badaniom diaspory białoruskiej.
The article is devoted to the correspondence conducted in 1946-1947 by Liavon Rydleuski, a Belarusian emigration activist, with Belarusians who found themselves in France or wanted to settle there. The main reason for the interest in the letters was the desire to recognise their potential in the study of the diaspora and its fate. It should be noted that this is not a new source in the study of Belarusian emigration, but until now researchers have focused primarily on the correspondence of well-known, recognisable people. In contrast, the letters that form the basis of the article were written by people who do not belong to this group. This correspondence was drawn up from the formal side, as well as using such method as content analysis. It demonstrated the presence of two main thematic fields: the diaspora as a socio-anthropological and political entity, within which many minor threads can be found. It also proved that letters written by ordinary people can also be useful for the study of Belarusian diaspora.
Артыкул прысвечаны перапісцы, якую вёў у 1946–1947 гг. Лявон Рыдлеўскі – дзеяч беларускай эміграцыі – з беларусамі, якія жылі ў Францыі ці хацелі туды пераехаць. Мэтай было вывучыць патэнцыял лістоў як крыніц для даследавання дыяспары і яе лёсаў. Трэба адзначыць, што ў даследаваннях беларускай эміграцыі гэта не новая крыніца, але дасюль даследчыкі канцэнтраваліся перадусім на карэспандэнцыі знакамітых, распазнавальных людзей. А лісты, якія сталі падставай для напісання гэтага артыкулу, напісаныя людзьмі, якія не належаць да гэтай групы. Карэспандэнцыя апрацаваная з фармальнага боку, а таксама з выкарыстаннем метаду аналізу зместу. Ён паказаў наяўнасць галоўных тэматычных палёў: дыяспары як сацыяльна-антрапалагічнага і палітычнага аб’екту, у межах чаго можна знайсці шмат змяшаных сюжэтаў. Аналіз выявіў, што лісты, якія пісалі звычайныя людзі, могуць прыдацца для даследавання беларускай дыяспары.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 27-44
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Жанр трыялету ў паэзіі Гальяша Леўчыка і Алеся Петрашкевіча
Triolet w poezji Haliasza Lewczyka i Alesia Pietraszkiewicza
The triolet in Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s poetry
Autorzy:
Флейта, Ганна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106271.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura białoruska
„Nasza Niva”
triolet
bohater liryczny
dydaktyzm
artysta i sztuka
Belarusian literature
“Nasha Niva”
lyrical hero
didacticism
artist and art
Opis:
Trudno przecenić rolę gazety „Nasza Niwa” w procesie kształtowania się literatury białoruskiej czasów najnowszych. Oprócz przyszłych klasyków na stronach gazety swoje teksty publikowało wielu autorów, których twórczość zasługuje na szczególną uwagę. Galiasz Lewczik nie tylko sam pisał triolety lecz także tłumaczył je z innych języków. gatunek ten zajmował też istotne miejsce w twórczości Alesia Pietraszkiewicza. W artykule omówiono triolety w poezji Galiasza Lewczika i Alesia Pietraszkiewicza. Wskazano na dydaktyczny charakter utworów G. Lewczika i zbliżenie do narodowych źródeł trioletów A. Pietraszkiewicza.
The role of “Nasha Niva” newspaper in the development of Belarusian literature in modern time cannot be underestimated. In the newspaper texts of past and future authors are published. Galyash Lyevchik wrote triolets and translated them from other languages. The genre of triolet occupied an important place in Ales Pyetrashkyevich’s poetry. The article discusses Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s triolets. Didactic character of Lyevchik’s poetry and national values of Pyetrashkyevich’s triolets are emphasized.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 351-357
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сацыяльна-крытычны пафас твораў Джона Стэйнбека, Васiля Аксёнава i Васiля Быкава
Społeczno-polityczny patos utworów Johna Steinbecka, Wasila Aksionowa i Wasila Bykowa
Socio-critical pathos of works by John Steinbeck, Vasily Aksionau and Vasil Bykau
Autorzy:
Алейнiк, Лада
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944765.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
american, russian, belarusian prose
genre and stylistic features
social-ethical pathos
proza amerykańska
rosyjska
białoruska
patos społeczno-etyczny
cechy gatunkowo-stylistyczne
Opis:
The article investigates the socio-critical pathos of works by John Steinbeck (novel “The Wayward Bus”), Vasily Aksionau (novel “Overstocked Barrels”) and Vasil Bykau (short story “Yellow sand”). The author examines ideological and artistic connections in the works of the American, Russian and Belarusian writers, analyzes genre, stylistic and compositional features of their works. In addition, the analysis of the system of characters and their artistic symbols is provided.
W artykule analizuje się społeczno-krytyczny patos utworów Johna Steinbecka (powieść „Zagubiony autobus”), Wasilija Aksionowa (opowieść „Buble, beczka, masa transportowa”) i Wasila Bykawa („Żółty piaseczek”). Autor rozpatruje ideologiczne i artystyczne związki literackie trzech powyższych utworów, analizuje gatunkowe, stylistyczne i kompozycyjne ich właściwości, wreszcie podobieństwo w charakterystyce bohaterów podkreślając ich artystyczną symbolikę.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 43-58
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Топас дому ў беларускай паэзii пачатку ХХ стагоддзя
Topos domu w białoruskiej poezji początku XX wieku
Topos of home in Belarusian poetry of the early 20th century
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106808.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos domu
poezja białoruska
semantyka obrazu artystycznego
styl
reprezentacja estetyczna
topos of home
Belarusian poetry
style
aesthetic representation
semantics of the artistic image
Opis:
Topos domu jest jednym z kluczowych elementów obrazu rzeczywistości artystycznej w białoruskiej poezji na początku XX wieku. Zwiększone zainteresowanie toposem domu zostało zdeterminowane przede wszystkim przemianami społecznymi. Na poziomie przedmiotowo-graficznym topos domu reprezentowany jest głównie przez chłopskie domy, na poziomie semantycznym – przez metonimicznie oznaczenie ojczyzny. Topos domu pojawił się jako opozycja: dom–antydom, swój–obcy, żyjący–martwy. W poezji białoruskiej dom stanowi wartość moralną i materialną.
Topos of home is one of the main elements of the artistic picture of the national reality in the Belarusian poetry of the early 20th century. Increased interest in topos of home results from the revival of Belarusian history and culture. On the subject-shaped level topos of home is represented by a peasant house, on the semantic level – metonymically correlated with homeland. Topos of home is represented by the opposition home–anti home, a fellow countryman–a stranger, the living–the dead. In Belarusian poetry home represents moral and material values.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 131-138
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Lachowiczach w opisie wizytacyjnym z 1745 roku
Autorzy:
Sytsko, Kiryl
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088432.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Lachowicze
Parish of the Exaltation of the Holy Cross
visitation
Antoni Józef Żółkowski
Belarusian suffragan dioces
Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego
wizytacje
sufragania białoruska
Opis:
W publikacji przedstawiono wizytację parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Lachowiczach z dnia 21 lipca 1745 r. Jest to jej pierwsza lustracja po remoncie kościoła zniszczonego w 1706 r. podczas wielkiej wojny północnej. Świątynia kilkakrotnie była trawiona przez pożary, została skonfiskowana po powstaniu styczniowym przez władze carskie oraz zniszczona przez władze Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w 1960 r. Aktualnie kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, podobnie jak parafia, nie istnieje. Przedstawiony tekst wizytacji został opatrzony komentarzem naukowym i tekstowym. Przedstawiono również metodykę pracy nad rękopisem.
The publication presents a visit to the parish of The Exaltation of the Holy Cross in Lachowicze on 31 July 1745. It was the first inspection after the renovation of the church, which was destroyed in 1706 during the Great Northern War. The temple was consumed by fires multiple times, it was confiscated after the January Uprising by the Tsarist authorities and destroyed by the authorities of the Belarusian Soviet Socialist Republic in 1960. Currently, the Church of The Exaltation of the Holy Cross, like the parish, does not exist. The presented text of the visitation was accompanied by a scientific and text commentary. The methodology of working with the manuscript was also presented.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 371-396
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Крытыка i апалагетыка цывiлiзацыi ў беларускай лiтаратуры 20–30-х гадоў ХХ стагоддзя
Krytyka i apologetyka cywilizacji w białoruskiej literaturze lat 20-tych i 30-tych XX wieku
Critique and apologetics of civilization in the Belarusian literature of the 1920s and 1930s
Autorzy:
Данiльчык, Аксана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109954.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
rozwój naukowo-techniczny
cywilizacja
kultura
futuryzm
ekspresjonizm
kontekst filozoficzny
białoruska poezja
scientific and technological progress
civilization
culture
futurism
expressionism
philosophical context
Belarusian poetry
Opis:
Porównanie cywilizacji i kultury w białoruskich pracach teoretycznych i utworach literackich okresu międzywojennego wskazało na problem rozwoju naukowo-technicznego. Autorka artykułu omawia niniejszy temat zarówna z perspektywy kontekstu filozoficznego, jak i na gruncie poszukiwań estetycznych. Mimo że nie skupia uwagi na oryginalnych teoriach białoruskich intelektualistów z początków XX wieku, podkreśla znaczenie doświadczenia innych państw w tym zakresie. Autorka wskazuje na fakt, że pierwsze dekady XX wieku białoruskiej humanistyki były świadkiem wzmożonego zainteresowania wymienioną tematyką. Wynikało to z ogólnych tendencji europejskiej filozofii i sztuki oraz z faktu, że po zwycięstwie rewolucji 1917 roku w licznych publikacjach wzywano do tworzenia kultury nowego typu. Analiza utworów literackich i tekstów kulturoznawczych J. Barychevskogo, P. Dvarkevicha, A. Babareki, T. Klyashtornogo i innych pozwoliła autorce sformułować wniosek, że kontekst białoruskiej literatury w kulturze pierwszych dekad XX wieku świadczy nie tylko o wysokim poziomie estetycznym poezji i krytyki, lecz także o dążeniu do zdefiniowania najważniejszych problemów ludzkości, zwłaszcza trudnych relacji między cywilizacja a kulturą.
Belarusian literature of the interwar period reflected such an important issue as the interpretation of scientific and technological progress in an opposition to civilization and culture in theoretical and literary texts. This topic in the article is discussed from the point of view of both actual philosophical context and aesthetic quest. We are talking about the original theoretical development of Belarusian intellectuals of the early twentieth century as well as considerable importance and mastering of foreign experience because 1920s and 1930s witnessed an increased attention to various aspects of the topic in Belarusian humanistic space. This was due both to general tendencies in the European philosophy and art, and to the fact that after the victory of the Russian Revolution of 1917, publications of the 1920s called to create a new type of culture. The analysis of literary and cultural texts of E. Borichevsky, P. Dvarkevich, A. Babareka, T. Klyashtorny and other authors enables to conclude that the context of Belarusian literature and culture of the 1920s and 1930s reflects not only the high aesthetic level of poetry and criticism, but also the desire to comprehend most significant problems of human existence and complicated relations between civilization and culture.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 57-74
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjskojęzyczna literatura Białorusi: ekspansja czy tradycja wielokulturowości?
Russian-Language Literature of Belarus: Expansion or Tradition of Multiculturalism?
Autorzy:
Kavalou, Siargey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182408.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Belarussian literature
Russian-language literature of Belarus
tradition
national identity
multilingualism
multiculturalism
literatura białoruska
rosyjskojęzyczna literatura Białorusi
tradycja
identyfikacja narodowa
wielojęzyczność
wielokulturowość
Opis:
W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej publikacji poświęconych fenomenowi „wielojęzyczności” literatury białoruskiej. Jest to związane z intensywnym rozwojem literatury rosyjskojęzycznej we współczesnej Białorusi i z problemem jej narodowej tożsamości, poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie: do jakiej kultury ona należy – rosyjskiej czy białoruskiej? Inne zasadnicze pytanie: czy współczesna rosyjskojęzyczna literatura Białorusi nie stanowi zagrożenia dla rozwoju narodowej literatury białoruskojęzycznej? Badanie powyższego problemu prowadzi do wniosku, że zagrożeniem dla rozwoju współczesnej literatury białoruskojęzycznej nie jest literatura rosyjskojęzyczna, ale te społeczno-polityczne i ekonomiczne warunki, w których istnieją obydwie literatury i które sprzyjają wzrostowi twórczości rosyjskojęzycznej na Białorusi: eliminacja języka białoruskiego ze sfery aktywnego wykorzystania do sfery kulturowej, utożsamienie przez władze niepaństwowych białoruskojęzycznych publikacji z opozycyjnymi, wpływ potężnego i pociągającego autorów rosyjskiego rynku wydawniczego itd.
More and more publications devoted to the phenomenon of „multilingualism” in Belorussian literature are appearing nowadays. This fact is highly connected with the intensive development and the problem of Russian-language literature’s national identity in modern Belarus in an attempt to answer the question: what culture – Russian or Belarusian – does it belong to? Another important problem is whether modern Russian-language literature of Belarus harms the development of literature in Belarus? Detailed research of this question shows that it is not the Russian-language literature that is harmful, but social, political and economic conditions in which both elements exist and which support the development of the Russian-language art in Belarus: expulsion of Belarusian language from the sphere of active use to the sphere of the cultural reservations, identification of non-state publications as the ones that resist state policy, powerful influence of the Russian book market, etc.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 257-266
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Place of the Works of Uladzimir Karatkievič in the Discourse on the Identity of Belarusians
Miejsce twórczości Uładzimira Karatkieviča w dyskursie o tożsamości Białorusinów
Autorzy:
Wielg, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837719.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Karatkievič
Belarusian literature
national identity
history of Belarus
Karatkevič
literatura białoruska
tożsamość narodowa
historia Białorusi
Караткевіч
беларуская літаратура
нацыянальная самасвядомасць
гісторыя Беларусі
Opis:
The main goal of U. Karatkievič’s literary output was always to revive and reinforce the sense of national identity in Belarusians. In earlier times, there had been no writer in Belarusian literature who would devote his whole output to the history of his nation. In his works, Karatkievič described their successes and failures and showed their attempts to gain independence and form the foundations of the Belarusian national identity to his reader. In the 1950s and 1960s, it was not easy to promote and disseminate the true history of Belarus, the beauty of the Belarusian language and the Belarusian national identity in the USSR. Karatkievič was often stigmatised and punished for his activity in this respect. This paper presents the impact of the writer’s output on the formation of Belarusian national identity. Karatkievič’s struggle with the stagnation or even backwardness of the Brezhnev era clearly manifested itself in his protest and fight for respect for the Belarusian language, the history of his homeland and the protection of nature and monuments of an immaterial culture. The writer saw the inseparable unity between those apparently different problems. Caused by such factors as the deliberate distortion of historical memory, social oblivion leads to the denationalisation and blurring of national self-awareness. Manipulating the past and enforcing the oblivion of various inconvenient historical events destroys the identity of societies. This is what Uladzimir Karatkievič wanted to oppose and did oppose with his works.
Głównym celem twórczości U. Karatkeviča pozostawała zawsze próba ożywienia i wzmocnienia poczucia tożsamości narodowej Białorusinów. W literaturze białoruskiej nie było wcześniej pisarza, który całą swoja twórczość poświęcił dziejom własnego narodu. Pisarz opisywał w swoich utworach wzloty i upadki Białorusinów, pokazywał ich próby uzyskania niepodległości, kształtował w swoim czytelniku podstawy białoruskiej tożsamości narodowej. W latach 50. i 60. XX w. w ZSRR nie było łatwo promować i propagować prawdziwą historię Białorusi, piękno języka białoruskiego i białoruską tożsamość narodową. Za swoje działania w tej dziedzinie Karatkevič był często piętnowany i karany. Artykuł przedstawia wpływ twórczości pisarza na kształtowanie białoruskiej tożsamości narodowej. Zmagania Karatkieviča z zastojem, a wręcz wstecznością ery Breżniewa najwyraźniej wyczuwalne były w jego proteście i walce o szacunek dla języka białoruskiego, historii własnej ojczyzny oraz ochrony przyrody i zabytków kultury materialnej. Pisarz widział nierozerwalną jedność pomiędzy tymi na pierwszy rzut oka różniącymi się problemami. Niepamięć społeczna, której jedną z przyczyn jest celowe zaburzanie prawdy historycznej doprowadza do wynarodowienia i zatarcia narodowej samoświadomości. Manipulowanie przeszłością i przymuszanie do zapominania o różnych niewygodnych wydarzeniach historycznych unicestwia tożsamość społeczeństw. Temu właśnie przeciwstawić się chciał i przeciwstawiał się swoja twórczością Uładzimir Karatkievič.
Галоўнай мэтай творчасці У. Караткевіча заўсёды была спроба адраджэння і ўмацавання пачуцця нацыянальнай ідэнтычнасці беларусаў. У беларускай літаратуры не было раней пісьменніка, які б усю сваю творчасць прысвяціў гісторыі ўласнага народа. У сваіх творах пісьменнік апісваў узлёты і падзенні беларусаў, паказваў іх спробы атрымаць незалежнасць, фарміраваў у свайго чытача аснову беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. У 1950-я і 1960-я гады ў СССР было няпроста прасоўваць сапраўдную гісторыю Беларусі, прапагандаваць прыгажосць беларускай мовы і беларускую нацыянальную ідэнтычнасць. Караткевіча, які свядома дзейнічаў у гэтым накірунку, неаднаразова кляймілі і каралі. У артыкуле паказаны ўплыў творчасці пісьменніка на фарміраванне беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. Змаганне Караткевіча з застоем і заняпадам брэжнеўскай эпохі найбольш выразна выявілася ў яго рашучых пратэстах у абарону беларускай мовы, гісторыі Бацькаўшчыны, помнікаў прыроды і архітэктуры. Пісьменнік бычыў непарыўную сувязь паміж гэтымі, на першы погляд рознымі, праблемамі. Грамадская абыякавасць, адной з прычын якой з’яўляецца мэтанакіраванае фальшаванне гістарычнай памяці, прыводзіць да знікнення нацыянальнай самасвядомасці народа. Маніпуляцыя мінуўшчынай і прымусовае сціранне з памяці розных гістарычных падзей, невыгодных для пануючай ідэалогіі,  знішчае нацыянальную ідэнтычнасць. Супраць гэтага і змагаўся сваёй творчасцю Уладзімір Караткевіч.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 203-214
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atlas kreposti Brest-Litovsk. Tom 3, Fortovyj period (1876-1915)
Fortovyj period (1876-1915)
Autorzy:
Orlov, Vladimir.
Współwytwórcy:
Orlov, Sergej. Fotografie
Čmel', Roman. Fotografie
Fond Razvitiâ Brestskoj Kreposti. Wydawca
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Brest : Fond Razvitiâ Brestskoj Kreposti
Tematy:
Architektura białoruska
Architektura obronna
Architektura rosyjska
Twierdza Brzeska (Białoruś, obw. brzeski)
Twierdze i fortyfikacje miejskie
Publikacja bogato ilustrowana
Opis:
Źródła i literatura na stronie 273.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Топас дому ў беларускай паэзii пачатку ХХ стагоддзя
Topos domu w białoruskiej poezji początku XX wieku
Topos of home in Belarusian poetry of the early 20th century
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944943.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos of home
Belarusian poetry
the semantics of the artistic image
style
aesthetic representation
topos domu
poezja białoruska
semantyka obrazu artystycznego
styl
reprezentacja estetyczna
Opis:
Topos domu jest jednym z kluczowych elementów obrazu rzeczywistości artystycznej w białoruskiej poezji na początku XX wieku. Zwiększone zainteresowanie toposem domu zostało zdeterminowane przede wszystkim przemianami społecznymi. Na poziomie przedmiotowo-graficznym topos domu reprezentowany jest głównie przez chłopskie domy, na poziomie semantycznym – przez metonimicznie oznaczenie ojczyzny. Topos domu pojawił się jako opozycja: dom–antydom, swój–obcy, żyjący–martwy. W poezji białoruskiej dom stanowi wartość moralną i materialną.
Topos of home is one of the main elements of the artistic picture of the national reality in the Belarusian poetry of the early 20th century. Increased interest in topos of home results from the revival of Belarusian history and culture. On the subject-shaped level topos of home is represented by a peasant house, on the semantic level – metonymically correlated with homeland. Topos of home is represented by the opposition home–anti home, a fellow countryman–a stranger, the living–the dead. In Belarusian poetry home represents moral and material values.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Беларуская санацыя» ў Польшчы (1928–1937): паміж канфрантацыяй і лаяльнасцю
„Sanacja białoruska” w Polsce (1927–1937): między konfrontacją a lojalnością
“Belarusian sanation” in Poland (1928–1937): between confrontation and loyality
Autorzy:
Горны, Аляксандр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437006.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
białoruski ruch narodowy
Zachodnia Białoruś
Polska międzywojenna
„białoruska sanacja”
grupa Łuckiewicza-Ostrowskiego
Belarusian national movement
Western Belarus
interwar Poland
“Belarusian sanation”
Luckievič-Astroŭski group
Opis:
W okresie międzywojennym w białoruskim ruchu narodowym na zachodniej Białorusi w Polsce istniało wiele prądów politycznych. Wśród nich była „białoruska sanacja” („grupa Łuckiewicza-Ostrowskiego”), która powstała po zdelegalizowaniu przez władze polskie Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady. Przedstawiciele „białoruskiej sanacji” postulowali porzucenie radykalnej walki politycznej i rozpoczęcie poszukiwania kompromisu z władzami polskimi w celu zachowania istniejących białoruskich organizacji kulturalnych i oświatowych. Takie poglądy wyznawały m.in. organizacje Centrasajuz i Towarzystwo Białoruskiej Oświaty. Jednocześnie „białoruska sanacja” była dość krytycznie ustosunkowana wobec polityki polonizacyjnej i występowała w roli „konstruktywnej opozycji” wobec władz polskich. Przyczyną upadku „białoruskiej sanacji” były wewnętrzne nieporozumienia między przywódcami tego obozu politycznego.
A number of political trends existed in the Belarusian national movement in Western Belarus in Poland in the interwar period. One such political trend was the “Belarusian sanation” (“Luckievič-Astroŭski group”), which arose after the Polish authorities dissolved the Belarusian Peasants Workers Hramada. Followers of the “Belarusian sanation” proposed to abandon the radical political struggle and begin a search for a compromise with the Polish authorities to preserve the existing Belarusian cultural and educational organizations. Based on these ideas, such organizations as Centrasajuz and the Belarusian Education’s Association were created. At the same time, the “Belarusian sanation” was quite critical of polonization policy and acted as a “constructive opposition” towards the Polish authorities. The reason for the decline of the “Belarusian sanation” was internal disagreement among the leaders of this political direction.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 91-115
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Без вiны пакараныя: “Споведзь” Ларысы Генiюш
Bez winy ukarani: „Spowiedź” Łarysy Hienijusz
Punished without the guit: Larisa Khenyush’s book “Confession”
Autorzy:
Саковiч, Анна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109156.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura białoruska
powieść autobiograficzna
spowiedź
cierpienia
wina
kobiecy dyskurs
sowiecki system karny
Belorusian literature
autobiographical novel
confession
suffering
guilt
women discourse
soviet penal system
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę autobiograficznej powieści „Spowiedź” Łarysy Hieniusz. Autorka ukazuje w niej w znacznym stopniu w sposób emocjonalny „świat łagru”, bezpodstawne przetrzymywanie większości więźniów łagrów, bez winy ukaranych, których jedynym “przewinieniem” była bezgraniczna miłość do swojej ojczyzny. Szczególną uwagę zwrócono na kobiecy dyskurs w przekazie przeżyć, odczuć, wrażeń oraz innych gorzkich doświadczeń osoby, która trafiła w tryby sprawnie funkcjonującego „sowieckiego” aparatu śledczego i łagrów.
The article contains an analysis of the autobiographical novel of Łarysa Hieniusz “The Confession”. The author shows ’the world of a labour camp’ in a highly emotional way, unfounded detention of most prisoners, punished without guilt whose only offence was an unbounded love of their homeland. A particular attention was paid to women’s discourse to convey feelings, emotions, and bitter experiences of a person who got into a well-functioning Soviet investigative organisation and labour camps.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 251-261
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пафас творчасцi “белавежцаў” у сiтуацыi беларуска-польскага памежжа
Pathos of creativity of “Belavezha” writers in the belarusian-polish border area
Patos twórczości pisarzy-“białowieżan” na białorusko-polskim pograniczu
Autorzy:
Sińkowa, Ludmiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117140.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura białoruska w Polsce
stowarzyszenie literackie „Białowieża”
pogranicze
kultura
estetyka
patos
patriotyzm
Belarusian literature of Poland
literature association “Belavezha”
borderland
culture
aesthetics
pathos
patriotism
Opis:
Belarusian literature in the 20th century often developed on the territory of other countries. A particularly striking example of such development is represented by creativity of Belarusian writers of Poland, united in the literature association “Belavezha” in 1958. The article highlights the links between the literature of the Belarusian-Polish borderland and the literary process in the BSSR and the Republic of Belarus, highly appreciated spiritual and pragmatic activity of “Belavezha” writers, national style features in their work, aspiration in artistic autobiographies to reconstruct the life of the Belarusian people in the era of state border changes in Europe, and patriotic pathos.
Literatura białoruska w XX wieku często rozwijała się na terytorium innych krajów. Przykładem takiego rozwoju jest twórczość białoruskich pisarzy w Polsce, stowarzyszonych w organizacji literackiej „Białowieża” w 1958 roku. Artykuł przedstawia związki między literaturą na białorusko-polskim pograniczu a procesem literackim w BSRR i Republice Białoruś, podkreśla duchową i pragmatyczną działalność pisarzy-„białowieżan”, ich narodowy styl, aspiracje – aby zrekonstruować życie Białorusinów w epoce przesuwania granic w Europie, podkreśla patriotyczny patos.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 25-35
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сацыяльна-крытычны пафас твораў Джона Стэйнбека, Васiля Аксёнава i Васiля Быкава
Społeczno-polityczny patos utworów Johna Steinbecka, Wasila Aksionowa i Wasila Bykowa
Socio-critical pathos of works by John Steinbeck, Vasily Aksionau and Vasil Bykau
Autorzy:
Алейнiк, Лада
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108348.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
american, russian, belarusian prose
genre and stylistic features
social-ethical pathos
proza amerykańska
proza rosyjska
proza białoruska
patos społeczno-etyczny
cechy gatunkowo-stylistyczne
Opis:
The article investigates the socio-critical pathos of works by John Steinbeck (novel “The Wayward Bus”), Vasily Aksionau (novel “Overstocked Barrels”) and Vasil Bykau (short story “Yellow sand”). The author examines ideological and artistic connections in the works of the American, Russian and Belarusian writers, analyzes genre, stylistic and compositional features of their works. In addition, the analysis of the system of characters and their artistic symbols is provided.
W artykule analizuje się społeczno-krytyczny patos utworów Johna Steinbecka (powieść „Zagubiony autobus”), Wasilija Aksionowa (opowieść „Buble, beczka, masa transportowa”) i Wasila Bykawa („Żółty piaseczek”). Autor rozpatruje ideologiczne i artystyczne związki literackie trzech powyższych utworów, analizuje gatunkowe, stylistyczne i kompozycyjne ich właściwości, wreszcie podobieństwo w charakterystyce bohaterów podkreślając ich artystyczną symbolikę.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 43-58
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura białoruska w Polsce po roku 1989. O potrzebie tworzenia bazy literackiej
Belarusian literature in Poland after 1989. About the necessity of developing a literature database
Autorzy:
Charytoniuk-Michiej, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966617.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
bibliography
literature database
Belarusian literature in Poland
scientific descriptions
translation
baza danych
literacka baza danych
bibliografia
literatura białoruska
w polsce
opracowania naukowe
przekład
Opis:
Speaking about Belarusian literature in Poland we focus on fiction, its translation into Polish and the study of literature. The existence of the Belarusian literature in Poland in the post-war period is indicated by the following bibliographies: a bibliography of translations for the period 1945–1994 (G. Charytoniuk, Literatura białoruska w Polsce. Bibliografia przekładów za lata 1945–1994, Białystok 1996) and a subject bibliography for the period 1945–1998 (G. Charytoniuk, Polskie białorutenika literackie. Bibliografia przedmiotowa 1945–1998, Białystok 1998). The new political, economical and social conditions in Poland after 1989 have had an influence on the situation of the Belarusian literature. In addition to the existing departments some new university departments and scientific branches have been organized. Their aim is to realize new scientific projects connected with the Belarusian literature in Poland and Belarus. A lot of nongovernment organizations (funds, partnerships, associations) have been organized not only in Bialystok region, but also in the other parts of the country. A new publishing market has been established which has focused on the modern literature of Central and Eastern Europe including Belarusian literature. The Internet also plays an important role in popularization of the Belarusian literature. That literature has been included in the database of the National library (Przewodnik Bibliograficzny, Bibliografia Zawartości Czasopism), regional libraries (Bibliografia województwa podlaskiego) and the digital library (Polska Bibliografia Literacka). The information is searched by institutional scientific depositories and digital libraries. The considerable part of the information has not been registered in the bibliographic database. In this situation it is necessary to develop an integral literature bibliographic database of the Belarusian literature in Poland.
Kiedy się mówi o literaturze białoruskiej w Polsce, trzeba mieć na uwadze literaturę piękną, jej przekłady na język polski i literaturę przedmiotu. O obecności literatury białoruskiej w Polsce powojennej świadczą bibliografie: przekładów obejmująca lata 1945-1994 (G. Charytoniuk, Literatura białoruska w Polsce. Bibliografia przekładów za lata 1945-1994, Białystok 1996) i przedmiotowa lat 1945-1998 (G. Charytoniuk, Polskie białorutenika literackie. Bibliografia przedmiotowa 1945-1998, Białystok 1998). Nowe warunki polityczne, społeczne i ekonomiczne w Polsce po 1989 roku wpłynęły i na sytuację literatury białoruskiej. Pojawiły się nowe uniwersyteckie katedry i zakłady naukowe. Realizują one projekty badawcze uwzględniające literaturę białoruską w Polsce i na Białorusi. Powstały liczne organizacje pozarządowe (fundacje, towarzystwa i stowarzyszenia) nie tylko na Białostocczyźnie, ale i w innych miejscach w kraju. Utworzył się nowy rynek wydawniczy, który zwrócił uwagę i na współczesną literaturę krajów Europy Środkowej i Wschodniej, w tym białoruską. Ważną rolę w popularyzacji literatury białoruskiej pełni Internet. Literatura ta jest rejestrowana przez bibliografię narodową (Przewodnik Bibliograficzny, Bibliografia Zawartości Czasopism) i regionalną (Bibliografię Województwa Podlaskiego). Wyszukiwanie informacji ułatwiają instytucjonalne repozytoria naukowe i biblioteki cyfrowe. Znaczna część dokumentów pozostaje jednak poza rejestracją bibliograficzną. Pojawia się więc potrzeba stworzenia bazy literackiej dotyczącej literatury białoruskiej w Polsce, która dążyłaby do kompletności bibliograficznej.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2014, 49; 108-129
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Крытыка i апалагетыка цывiлiзацыi ў беларускай лiтаратуры 20–30-х гадоў ХХ стагоддзя
Krytyka i apologetyka cywilizacji w białoruskiej literaturze lat 20-tych i 30-tych XX wieku
Critique and apologetics of civilization in the Belarusian literature of the 1920s and 1930s
Autorzy:
Данiльчык, Аксана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944949.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
scientific and technological progress
civilization
culture
futurism
expressionism
philosophical context
Belarusian poetry
rozwój naukowo-techniczny
cywilizacja
kultura
futuryzm
ekspresjonizm
kontekst filozoficzny
białoruska poezja
Opis:
Porównanie cywilizacji i kultury w białoruskich pracach teoretycznych i utworach literackich okresu międzywojennego wskazało na problem rozwoju naukowo-technicznego. Autorka artykułu omawia niniejszy temat zarówna z perspektywy kontekstu filozoficznego, jak i na gruncie poszukiwań estetycznych. Mimo że nie skupia uwagi na oryginalnych teoriach białoruskich intelektualistów z początków XX wieku, podkreśla znaczenie doświadczenia innych państw w tym zakresie. Autorka wskazuje na fakt, że pierwsze dekady XX wieku białoruskiej humanistyki były świadkiem wzmożonego zainteresowania wymienioną tematyką. Wynikało to z ogólnych tendencji europejskiej filozofii i sztuki oraz z faktu, że po zwycięstwie rewolucji 1917 roku w licznych publikacjach wzywano do tworzenia kultury nowego typu. Analiza utworów literackich i tekstów kulturoznawczych J. Barychevskogo, P. Dvarkevicha, A. Babareki, T. Klyashtornogo i innych pozwoliła autorce sformułować wniosek, że kontekst białoruskiej literatury w kulturze pierwszych dekad XX wieku świadczy nie tylko o wysokim poziomie estetycznym poezji i krytyki, lecz także o dążeniu do zdefiniowania najważniejszych problemów ludzkości, zwłaszcza trudnych relacji między cywilizacja a kulturą.
Belarusian literature of the interwar period reflected such an important issue as the interpretation of scientific and technological progress in an opposition to civilization and culture in theoretical and literary texts. This topic in the article is discussed from the point of view of both actual philosophical context and aesthetic quest. We are talking about the original theoretical development of Belarusian intellectuals of the early twentieth century as well as considerable importance and mastering of foreign experience because 1920s and 1930s witnessed an increased attention to various aspects of the topic in Belarusian humanistic space. This was due both to general tendencies in the European philosophy and art, and to the fact that after the victory of the Russian Revolution of 1917, publications of the 1920s called to create a new type of culture. The analysis of literary and cultural texts of E. Borichevsky, P. Dvarkevich, A. Babareka, T. Klyashtorny and other authors enables to conclude that the context of Belarusian literature and culture of the 1920s and 1930s reflects not only the high aesthetic level of poetry and criticism, but also the desire to comprehend most significant problems of human existence and complicated relations between civilization and culture.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Greek and Macedonian Political Refugees in the Polish People’s Republic and the Current Migration Crisis on the Polish-Belarusian Border
Greccy i macedońscy uchodźcy polityczni w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a obecny kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej
Autorzy:
Citkowska-Kimla, Anna
Kimla, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344066.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
civil war
political refugees
migrants
Polish People’s Republic
Polish-Belarus border
wojna domowa
uchodźcy polityczni
migranci
Polska Rzeczpospolita Ludowa
granica polsko-białoruska
Opis:
The aim of the article is to conduct a comparative analysis of two different approaches to the migration problem. The first one refers to the government of the Polish People’s Republic, which agreed to accept several thousand Greek and Macedonian political refugees fleeing from Greece after the communist side lost the civil war. The policy of the Polish communist authorities brought success in the form of successful coexistence between Greeks and Macedonians with Poles. The second approach is presented by the current Polish government. This is a policy of not admitting any migrants brought to the Polish-Belarusian border by the Belarusian and Russian regimes that are hostile to Poland. The presented comparison is an original attempt to draw conclusions regarding the sources of these different approaches and their political and social consequences. The topic discussed in the article is important not only for Poland and the eastern countries of the European Union, but for the entire EU, because the destination of migrants is not countries such as Poland, Lithuania or Latvia, but wealthier Western countries.
Celem artykułu jest analiza porównawcza dwóch odmiennych podejść do problemu migracji. Pierwsze z nich odnosi się do rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, który wyraził zgodę na przyjęcie kilkunastu tysięcy greckich i macedońskich uchodźców politycznych uciekających z Grecji po przegranej przez stronę komunistyczną wojny domowej. Polityka polskich władz komunistycznych przyniosła sukces w postaci udanego współżycia Greków i Macedończyków z Polakami. Drugie podejście prezentuje obecny polski rząd. Jest to polityka niewpuszczania żadnych migrantów sprowadzonych na granicę polsko-białoruską przez nieprzyjazne Polsce reżimy białoruski i rosyjski. Prezentowane porównanie jest oryginalną próbą wyprowadzenia wniosków dotyczących źródeł tych odmiennych podejść oraz ich politycznych i społecznych konsekwencji. Tematyka podjęta w artykule ma znaczenie nie tylko dla Polski i wschodnich krajów Unii Europejskiej, lecz także dla całej Unii, ponieważ punktem docelowym migrantów nie są takie kraje jak Polska, Litwa czy Łotwa, tylko bogatsze kraje Zachodu.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 93-106
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WIESZCZ – BŁAZEN – LEGENDA: TRAJEKTORIA AUTORSKA ANATOLA SYSA
PROPHET – JESTER – LEGEND: AUTHOR’S TRAJECTORY OF ANATOL SYS
Autorzy:
Kowalow, Siergiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911786.pdf
Data publikacji:
2019-04-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Belarusian literature
Anatol Sys
image of the poet
author’s trajectory
literary myth
national canon
literatura białoruska
wizerunek poety
trajektoria autorska
mit literacki
kanon narodowy
Opis:
Аrtykuł jest poświęcony złożonej trajektorii autorskiej Anatola Sysa (1959-2005), którego niezwyczajny los intryguje czytelnika nie mniej niż jego utwory poetyckie i wymusza na badaczach poszukiwanie wciąż nowych sposobów interpretacji jego artystycznych i życiowych metamorfoz. Ze wspomnień przyjaciół, artykułów naukowych i utworów artystycznych wyłania się sprzeczny wizerunek pisarza: głos pokolenia, przeciwnik ideologii komunistycznej, prorok odrodzenia narodowego, Geniusz, poeta obrzydliwy, błazen, alkoholik, wyrodek, cham. Owa różnorodność i odmienność interpretacji w ocenie osobowości Anatola Sysa oraz miejsca, które jego twórczość zajmuje w historii literatury białoruskiej, uzasadniona jest zdaniem autora artykułu trzema przyczynami: 1) niezwykłą i sprzeczną naturą poety; 2) specyfiką krótkiego okresu, w którym żył Anatol Sys, obejmującego trzy epoki: radziecką (do 1984 roku), epokę reform i odrodzenia narodowego (1985-1992) і epokę Alaksandra Łukaszenki (od 1994 roku); 3) złożoną trajektorią życiowej i twórczej drogi poety, w której można wyróżnić trzy okresy: wczesny, patriotyczny i przeklęty (okres przynależności do cyganerii artystycznej). Jeszcze za życia Anatola Sysa jego osoba zaczęła obrastać w mity i legendy, a po śmierci poety jego najlepsze utwory weszły do kanonu literatury narodowej XX wieku.
The article is dedicated to a complicated trajectory of the outstanding Belarusian poet Anatol Sys (1959-2005), whose unusual fate intrigues readers no less than his poetry, and makes researchers search for new explanations of metamorphoses in his life and creative work. From the memoirs of contemporaries, academic articles and works of art an extremely controversial image of the writer arises: a leader of the generation, a fighter with Communist ideology, a prophet of the national revival, a Genius; a disgusting poet, a jester, an alcoholic, a freak, a boor. There have been various assessments of Sys’s personality and the place of his work in the history of the Belarusian literature which “in the opinion of the author, originate for the following three reasons: 1) the extraordinary and contradictory nature of the poet; 2) the nature of the interval the time in which Sys lived and which falls into three epochs: stagnant Soviet (before 1984), transition-renaissance (1985-1992), and Lukashenko’s (since 1994); 3) a complex trajectory of the poet’s life and creative path which can be divided into three stages: initial, revival and Bohemian (“infernal”). Even during his life, the personality of Anatol Sys began to acquire myths and legends, and after his death, his best works entered the canon of the national literature of the 20th century.
Źródło:
Porównania; 2018, 23, 2; 107-126
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość białoruska w Polsce – dwanaście lat po przyjęciu ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym
Belarussian Minority in Poland – Twelve Years After the Adoption of Law of National and Ethnic Minorities and Regional Language
Autorzy:
Budyta-Budzyńska, Małgorzta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561489.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Collegium Civitas
Tematy:
Ustawa o mniejszościach
mniejszość białoruska w Polsce
upamiętnienia
Romuald Rajs „Bury”
Act of national minorities
Byelorussian Minority in Poland
memorial places
Romuald Rajs “Bury”
Opis:
Artykuł traktuje o relacjach polsko-białoruskich na Białostocczyźnie w drugiej dekadzie XXI wieku, 12 lat po przyjęciu ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym. Dyskutuje w nim, co zmieniała ustawa, jak jest oceniana przez liderów mniejszości i jak może wpłynąć na poczucie identyfikacji narodowej polskich Białorusinów. W drugiej części artykułu opisałam główny konflikt między polską większością a białoruską mniejszością, który dotyczy pamięci i upamiętnień żołnierzy wyklętych, a szczególnie jednego z nich – Romualda Rajsa „Burego”.
The subject of the article are Polish-Belarussian relations in the Białystok region in the second decade of the 21st century, twelve years after the passing of the bill on national and ethnic minorities and regional language. I discuss the changes brought about by the bill, how it is perceived by leaders of the minority, and its possible influence on the sense of national identity among Belarussians in Poland. In the second part of the paper I describe the main conflict between the Polish majority and the Belarussian minority, centered around the memory and commemoration of the “damned soldiers”, and of one of them in particular: Romuald Rajs, alias Bury.
Źródło:
Zoon Politikon; 2017, 8; 231-250
2543-408X
Pojawia się w:
Zoon Politikon
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 182

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies