Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "avant-garde modernism" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-30 z 30
    Tytuł:
    Depoetize the Universe. Manifestoes of Romanian Surrealism
    Autorzy:
    Kornhauser, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/638313.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Surrealism, manifesto, avant-garde, modernism
    Opis:
    The main aim of my article is to investigate, or simply to highlight the evolution of the twofold character of Surrealism-influenced, and later Surrealist, manifestos in three consecutive stages of the avant-garde movement in Romania. I apply the notion of the avant-garde manifesto developped by Benedikt Hjartarson in his essay “Myths of Rupture. The Manifesto and the Concept of Avant-Garde”, with the aim of taking a closer look at the anti-Surrealist Romanian manifestos of the mid-twenties, pre-Surrealist texts of the thirties, and the proper phase of the newly-established Romanian Surrealist Group’s discoveries in the forties.
    Źródło:
    Romanica Cracoviensia; 2015, 15, 4
    2084-3917
    Pojawia się w:
    Romanica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta: summa mitów awangardy czy zapis doświadczeń?
    Autorzy:
    Wąs, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033749.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Bohdan Lachert
    architektura nowoczesna
    traktat architektoniczny
    awangardowy modernizm
    teoria architektury
    modern architecture
    avant-garde modernism
    theory of architecture
    architectural treatise
    Opis:
    Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta jest podsumowaniem postaw przejawianych w środowisku architektów nurtu awangardowego modernizmu w Polsce. Architekt należał w okresie przedwojennym do grupy najwybitniejszych inicjatorów nowoczesnej architektury i znawców teorii sztuki nowoczesnej. Swoją twórczość uprawiał, przejawiając silne zaangażowanie emocjonalne, które uważał za decydujący czynnik dzieła architektonicznego. W okresie powojennym napotkał ograniczenia w swej działalności wynikające z doktryny socrealizmu. W końcu lat pięćdziesiątych XX wieku postanowił spisać swoje przekonania, uwzględniając ówczesną historiografię i filozofię. Sporządzony traktat nie odegrał dużej roli w dziejach polskiej architektury ze względu na małą rolę niezależnych postaw architektonicznych w systemie politycznym realnego socjalizmu. Obecna publikacja traktatu pozwala dostrzec w nim nie tylko dokument dwóch minionych epok, lecz także dzieło, które zawiera elementy zbieżne ze współczesnymi trendami intelektualnymi.
    Bohdan Lachert’s architectural treatise is a summary of the attitudes manifested in the environment of architects of the avant-garde modernist trend in Poland. In the pre-war period, Lachert  belonged to the group of the most outstanding initiators of modern architecture and experts in the theory of modern art. He cultivated his creativity by displaying strong emotional commitment, which he considered a decisive factor in architectural work. In the post-war period, he encountered restrictions in his activities resulting from the doctrine of socialist realism. At the end of the 1950s, he decided to write down his beliefs taking into account contemporary historiography and philosophy. The prepared treatise did not play a major role in the history of Polish architecture due to the small role of independent architectural attitudes in the political system of real socialism. The current publication of the treatise makes it possible to see in it not only a document of two past eras, but also a work that contains elements coinciding with contemporary intellectual trends.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2020, 35; 97-112
    0208-6107
    2353-9631
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontrasty, deformacje, demontaże. Literackie przetwarzanie form nieliterackich w literaturze polskiej po 1956 roku
    Contrasting, Deforming, Dismantling. Literary Processing of Non-Artistic Language in Polish Literature after 1956
    Autorzy:
    Bukowiecka, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/579205.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Polish contemporary literature, literary experiment, modernism, avant-garde, Leopold Buczkowski, Tadeusz Różewicz, Miron Białoszewski
    Opis:
    The text concerns the expansion of non-artistic forms of language in Polish literature after the “Polish thaw”. They are separated from real context, processed in an experimental, radical and original way and (re)used in the literary work as linguistic, ready-made objects or as a part of artistic recycling. I point out three strategies of language processing: contrasting, deforming and dismantling, which are present in works by three post avant-garde writers: Leopold Buczkowski, Tadeusz Różewicz and Miron Białoszewski. Striving for innovation and experiment, thinking of language with growing suspicion, focusing on its tendency to petrification allows their work to be seen as the continuation of modernist tendencies.
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2019, 62, 2; 163-180
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fikcyjna nauka, naukowa fikcja i widmowa biblioteka. "Wstęp do imagineskopii" Śledzia Otrembusa Pogrobelskiego
    Autorzy:
    Kaliszuk, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/679459.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    modernism, avant-garde, apocrypha, fiction, Polish prose, late moder
    modernizm, awangarda, apokryf, fikcja, polska proza, późna nowoczesność
    Opis:
    Author analyses a novel Wstęp do imagineskopii. Próba zarysu [Introduction to imagineskopy. Attempt of an outline] by Śledź Otrembus Podgrobelski [Stanisław Moskal] In the context of Polish prose of the 1970’s and 1980’s. He studies how scientific discourse is simulated, describes relations between fiction (and fictionality) and a fake science and it’s methodology as a result of a diagnosis of science in the late modern age. Moskal builds an ironic quasi-scientific text in order to make a relevant commentary about his era, but also to avoid exaggerated sobriety of academic discourse. He hides amongst his artificially created phantoms, non-existing authors. In this way he can phrase his concerns about the privileged role of experts and knowledge they provide in the late modernity. He also points out that literature is one of the most (or even the most) adequate metadiscourse because of it’s self-awareness and tendency to ambiguity
    Artykuł dotyczy tekstu Wstęp do imagineskopii. Próba zarysu Śledzia Otrembusa Podgrobelskiego [Stanisława Moskala], analizowanego w kontekście zjawisk prozatorskich ósmej i dziewiątej dekady w polskiej literaturze.Autor przygląda się strategiom symulowania dyskursu naukowego, opisuje chwyty mające uprawdopodobnić iluzję autentyczności konceptu niby-nauki – imagineskopii, tropi w tekście Moskala relacje między fikcyjnością i fikcjonalnością a diagnozą stanu nauki i metodologii, którymi posługuje się nauka, by uzasadnić własną odrębność pośród innych dyskursów późnej nowoczesności.Moskal konstruuje ironiczny tekst paranaukowy, kryjąc się pośród widmowych bytów, nieistniejących figur autorskich, dzięki czemu może sformułować istotne wątpliwości co do przywilejowanej pozycji wiedzy eksperckiej w ramach późnej nowoczesności, a także jest w stanie wyeksponować rolę literatury jako istotnego w tych realiach metajęzyka, który jest świadomy własnych ograniczeń i nie ulega wierze we własną sprawczą moc (co jest problemem nauki, szczególnie przyrodoznawstwa).
    Źródło:
    Artes Humanae; 2017, 2
    2449-6340
    Pojawia się w:
    Artes Humanae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Piotr Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1989, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2005, s. 502
    Autorzy:
    Cześniak-Zielińska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850749.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Central and Eastern Europe
    art
    modernism, avant-garde
    Yalta
    neo-avant-garde
    social realism
    Europa Środkowo-Wschodnia
    sztuka
    modernizm
    awangarda
    Jałta
    neoawangarda
    realizm socjalny
    Źródło:
    Facta Simonidis; 2009, 2, 1; 313-317
    1899-3109
    Pojawia się w:
    Facta Simonidis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miron Białoszewski: alienacja i utopia. O neoawangardowych kontekstach poezji Białoszewskiego
    Miron Białoszewski: Alienation and Utopia. On Neo-Avant-Garde Contexts of Białoszewski’s poetry
    Autorzy:
    Świeściak, Alina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1389762.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    avant-garde
    neo-avant-garde
    modernism
    alienation
    utopia
    privatized language
    performativity
    Opis:
    The article deals with the problem of avant-garde character of the poetry by Miron Białoszewski in the context of alienation and dealienatively understood utopias. This is the way the language is understood here, being, on the one hand, an anonymous “language without an end”, and, on the other hand – an extremely privatized code, as the transgressive neo-avant-garde ideas inscribed in this kind of writing: experiencing life as art and the recognition of art as an event from life, and thus a myth of art as an experience parallely private and intimate and aesthetically-social. Consequently, the relationships with neoavant- garde in the Białoszewski’s poetry are treated as an expression of the modernist artistic crises, and, at the same time, as a tool helping to overcome them.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 24; 269-282
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postawa surrealistyczna, czyli w stronę "nowej, krytycznej hermeneutyki"
    Surrealist Attitude, or Towards “New Critical Hermeneutics
    Autorzy:
    Kornhauser, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1389818.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    modernism
    avant-garde
    surrealism
    objects
    experimental poetry
    Opis:
    The aim of this article is to discuss the crucial difference between the notions of ‘avant-garde’ (from Lyotard’s or Danto’s essays) and Perloff’s or Bolecki’s ‘modernism’ and to suggest a new, exclusive rather than inclusive, approach to literary studies, based on the experimental theory and poetics of Surrealism. This so-called “surrealist attitude” could be applied in the literary and cultural studies as a twofold paradigm: on the one hand, it focuses on the verbal or textual aspect of the avant-garde experiments (utilizing Bürger’s or Barthes’ theories), on the other hand, it gives an opportunity to acknowledge their anthropological or sociological character marked by Baudrillard, Danto, Foster, or Krajewski. In this perspective, the substantial process of abandonment of reality (Lyotard), which stands for the dominant element of the avant-garde aesthetics, could be connected with the crisis of represetation and with the binary nature of the objects (simultaneously, the textual/internal and contextual/exteral forms).
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 24; 55-69
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    YY. Kryptonimy Jerzego Jankowskiego
    YY. The cryptonyms of Jerzy Jankowski
    Autorzy:
    Baron-Milian, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038567.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Jerzy Jankowski
    futurism
    avant-garde
    modernism
    tram
    cryptonimie
    Opis:
    The article is an attempt to interpret the only book published by Jerzy Jankowski, a forerunner of Polish futurism who is often overlooked in literary history related to the beginnings of the avant-garde movement. Tram wpopszek ulicy (Tram crossways on the street), published in 1920, is presented in terms of innovative phenomena in Polish and European poetry. Such a point of view reveals its precursory character, despite its passeism repeatedly diagnosed by critics. The key word and the starting point of the analysis is the first word of the title – tram, whose ambiguity makes it not only a sign of a modern city but also a metaphor of the construction of the entire book and its historical location. Further analysis leads to conclusions that, on the one hand, reveal the complicated meaning of the vitalistic futurist concept of life and, on the other, indicate aporias and tensions between symbolism and avant-garde, originality and repetition, materiality and spirituality, as well as aesthetics and the social function of art. These seem to be a hidden dimension of Jankowski’s work.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2020, 34; 35-74
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Remarks on the Margin of Wojciech Włodarczyk’s Article “1989. On the Concept of Modernism”
    Autorzy:
    Turowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909509.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Modernism
    avant-garde
    Poznań art history
    Piotr Piotrowski
    Opis:
    A polemical response to Wojciech Włodarczyk’s article published in this issue of Artium Quaestiones
    Źródło:
    Artium Quaestiones; 2019, 30; 271-273
    0239-202X
    Pojawia się w:
    Artium Quaestiones
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rok 1989 – wokół pojęcia modernizmu
    Autorzy:
    Włodarczyk, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909503.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    history of Polish art
    vocabulary
    modernism
    postmodernism
    avant-garde
    Opis:
    The author argues that the significance of the year 1989 for Polish art was not determined by political changes, but by the rise of postmodernism. Until that moment, the term “modernism” usually referred in academic art history to Polish art at the turn of the 20th century. The concept of postmodernism brought to the Polish language a new meaning of modernism as simply modern art, and more precisely, as modern art defined by Clement Greenberg. That change made it necessary to draw a new map of concepts referring to modern Polish art, most often defined before by the concept of the avant-garde. In Mieczysław Porębski’s essay “Two Programs” [Dwa programy] (1949), and then, since the late 1960s, in Andrzej Turowski’s publications, the concept of the avant-garde was acknowledged as basic for understanding twentieth-century Polish art. The significance of the concept of the avant-garde in reference to the art of the past century in Poland changed after the publication of Piotr Piotrowski’s book of 1999, Meanings of Modernism [Znaczenia modernizmu]. Piotrowski challenged in it the key role of that concept – e.g., Władysław Strzemiński and Henryk Stażewski, usually called avant-gardists before, were considered by him modernists – in favor of a new term, “critical art,” referring to the developments in the 1990. In fact, critical art continued the political heritage of the avant-garde as the radical art of resistance. The author believes that such a set of terms and their meanings imposes on the concept of the avant-garde some limits, as well as suggests that scholars and critics use them rather inconsistently. He argues that concepts should not be treated as just label terms, but they must refer to deeper significance of tendencies in art. He mentions Elżbieta Grabska’s term “realism,” also present in the tradition of studies on modern Polish art, and concludes with a postulate of urgent revision of the relevant vocabulary of Polish art history.
    Źródło:
    Artium Quaestiones; 2019, 30; 415-428
    0239-202X
    Pojawia się w:
    Artium Quaestiones
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    1989. On the Concept of Modernism
    Autorzy:
    Włodarczyk, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909512.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    history of Polish art
    vocabulary
    modernism
    postmodernism
    avant-garde
    Opis:
    The author argues that the significance of the year 1989 for Polish art was not determined by political changes, but by the rise of postmodernism. Until that moment, the term “modernism” usually referred in academic art history to Polish art at the turn of the 20th century. The concept of postmodernism brought to the Polish language a new meaning of modernism as simply modern art, and more precisely, as modern art defined by Clement Greenberg. That change made it necessary to draw a new map of concepts referring to modern Polish art, most often defined before by the concept of the avant-garde. In Mieczysław Porębski’s essay “Two Programs” [Dwa programy] (1949), and then, since the late 1960s, in Andrzej Turowski’s publications, the concept of the avant-garde was acknowledged as basic for understanding twentieth-century Polish art. The significance of the concept of the avant-garde in reference to the art of the past century in Poland changed after the publication of Piotr Piotrowski’s book of 1999, Meanings of Modernism [Znaczenia modernizmu]. Piotrowski challenged in it the key role of that concept – e.g., Władysław Strzemiński and Henryk Stażewski, usually called avant-gardists before, were considered by him modernists – in favor of a new term, “critical art,” referring to the developments in the 1990. In fact, critical art continued the political heritage of the avant-garde as the radical art of resistance. The author believes that such a set of terms and their meanings imposes on the concept of the avant-garde some limits, as well as suggests that scholars and critics use them rather inconsistently. He argues that concepts should not be treated as just label terms, but they must refer to deeper significance of tendencies in art. He mentions Elżbieta Grabska’s term “realism,” also present in the tradition of studies on modern Polish art, and concludes with a postulate of urgent revision of the relevant vocabulary of Polish art history.
    Źródło:
    Artium Quaestiones; 2019, 30; 257-270
    0239-202X
    Pojawia się w:
    Artium Quaestiones
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le jazz fut-il la première forme du surréalisme ? – la poésie du jazz selon Robert Goffin
    Was Jazz the First Form of Surrealism?: The Poetry of Jazz According to Robert Goffin
    Autorzy:
    Kukuryk, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408340.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-16
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
    Tematy:
    hot jazz
    surrealism
    Robert Goffin
    avant-garde poetry
    modernism
    improvisation
    surréalisme
    poésie d’avant-garde
    modernisme
    Opis:
    This article is an attempt to parallel literature and jazz music, which, according to the Belgian poet Robert Goffi created new trends at the beginning of the 20th century. Touched by the cosmopolitanism of Blaise Cendrars, the simultaneous poetry of Guillaume Apollinaire, the author tries to synthesize a new spirit in a new poetry in syncopated rhythm. He sees musical improvisation as an element that can shape creative writing in various aspects, from narrative to structure, reflecting the surrealist-inspired need to create outside the traditional ontological framework. According to him, jazz not only illustrates the quest for independence in the artistic and social spheres, but is also a means to reach the unconscious.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2023, 20; 261-272
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Awangarda panoramicznie
    Avant-garde in Panoramic View
    Autorzy:
    Nowicka, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/636104.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    art
    Polish literature
    Modernism
    Futurism
    seeing
    comparative studies
    avant-garde
    Opis:
    The Seeing Avant-garde [Widzenie awangardy] volume edited by Agata Stankowska, MarcinTelicki and Agata Lewandowska is a collection of the articles about the avant-garde update.Written by many researchers, the articles show a wide scale of research on the contemporaryavant-garde manifested in literature, art, music, theatre and cybernetics. As an extremely valuablepublication, the book in question concentrates on the new and original methods of comparativeresearch, marks new reading directions, and presents contemporary problems of aesthetics.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2020, 18; 305-317
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Avant-garde architecture and art of the 1920s-1930s in Ukraine and European modernism: interpenetration methods
    Architektura i sztuka w latach 1920-1930 na Ukrainie a modernizm europejski: sposoby przenikania
    Autorzy:
    Smolenska, Svitlana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293581.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    modernism
    avant-garde
    Ukraine
    interpenetration
    idea
    modernizm
    awangarda
    Ukraina
    przenikanie
    Opis:
    The 1920s and 1930s were the period of unprecedented flowering of Ukrainian art and architecture. The Soviet avant-garde in Ukraine gained world recognition then. It developed in line with European modernism. In what ways did the intermingling of Western and Ukrainian culture take place in those years? The most important methods of interaction between the European and Ukrainian avant-garde are presented in the article: wide coverage of European achievements in the All-Union (USSR) and Ukrainian press; free access of Ukrainian architects and artists to foreign professional periodicals; participation of Ukrainian and European artists and architects in international exhibitions and competitions; direct involvement of renowned foreign architects in the work on projects on the territory of Ukraine. The main statements of the article are based on the analysis of publications in the avant-garde press of the 1920s-1930s, as well as on authentic materials from several Ukrainian archives.
    Lata 20. i 30. XX w. były okresem niezwykłego rozkwitu sztuki i architektury ukraińskiej. Sowiecka awangarda na Ukrainie zyskała światowe uznanie. Rozwijała się razem z europejskim modernizmem. W jaki sposób przeplatały się kultura zachodnia i ukraińska w owych latach? W artykule przedstawiono najważniejsze metody interakcji między awangardą europejską i ukraińską: szerokie ujęcie osiągnięć w ZSSR i prasie ukraińskiej, wolny dostęp architektów i artystów ukraińskich do profesjonalnych czasopism zagranicznych, udział ukraińskich i europejskich artystów i architektów w międzynarodowych wystawach i konkursach, bezpośrednie zaangażowanie znanych zagranicznych architektów w prace nad projektami na terytorium Ukrainy. Główne twierdzenia w artykule są oparte zarówno na analizie publikacji w prasie z lat 1920-1930, jak i na autentycznych materiałach z kilku ukraińskich archiwów.
    Źródło:
    Architectus; 2019, 3 (59); 11-18
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Remarks on the “Margin”
    Autorzy:
    Włodarczyk, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909543.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Modernism
    avant-garde
    Andrzej Turowski
    Piotr Piotrowski
    Poznań art history
    Opis:
    A polemical reply to Andrzej Turowski’s response to the autor’s article published in this issue of Artium Quaestiones
    Źródło:
    Artium Quaestiones; 2019, 30; 275-278
    0239-202X
    Pojawia się w:
    Artium Quaestiones
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    NOWOCZESNOŚĆ W REFLEKSJI NAD SZTUKĄ
    Modernity in reflection on art
    Autorzy:
    Dziamski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487834.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-05
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
    Tematy:
    Avant -garde
    neo -avant -garde
    modernism
    postmodernism
    language code
    literary (artistic ) code
    brand code
    artistic sociolect
    artistic idiolect
    Opis:
    The twentieth century has developed three models for describing contemporary art. Three narratives dominated in the 1930’s and the 1940’s: Paris-French, German-Expressionist and avant-garde-international. In the 1950’s and the 1960’s, avant-garde-centrist model included two basic phases or formations in the art of the twentieth century. Historical avantgarde period covered the years 1905–1930. Neo-avant-garde lasted from 1955 to 1970. To a pair of avant-garde – neo-avant-garde, some authors add yet proto-avant-garde they considered as the nineteenth century artistic trends leading to the birth of the historical avant-garde - romanticism, realism of Courbet, impressionism, post-impressionism and on the other hand post-avant-garde, or art after the fall of the avant-garde. In the 1980’s and the 1990’s, avant-garde model was superseded by a model operating the opposition modernism - postmodernism. According to that model, the twentieth century art include two cultural and artistic formations: modernist and postmodernist formations. The first experienced its climax around 1910, when abstract art was born; the second in the 1980’s. Modernism and postmodernism can be considered as two codes that define literary (artistic) codes, but there is a significant difference between them. The modernist code reveals modernist essentialist attitude, the trend of looking for essence, individuality, specificity of art, trying to melt pure art, while postmodernist code refers to the avant-garde and the expanded field of art, focusing on the relationship of art and life.
    Źródło:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2016, 22; 6-18
    1733-1528
    Pojawia się w:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Kpiąca myśl i szaleńcza wyobraźnia”. Niesamowite opowieści Marka Słyka
    Autorzy:
    Kaliszuk, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607768.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Marek Słyk
    Modernism
    avant-garde
    Polish prose
    modernizm
    awangarda
    proza polska
    Opis:
    The author analyses the novels by Marek Słyk using terms and concepts typical for modern literature. He shows relations between Gra o super-mózg, a detective story for teen readers, and other novels, which were much more experimental and avant-garde. Słyk tried to transform the ways of defining literature as an institution especially in the late 1970s and early 1980s in Poland. Political situation of that period involved completely different socially accepted approach to prose. His offer was radically innovative but not like Słyk’s predecessors. He pointed out that modern 20th-century world was marked with permanent ambiguity, so literature had no other way but to accept this fact.
    Szkic stanowi próbę opisu powieści Marka Słyka przy użyciu pojęć charakterystycznych dla modernistycznego dyskursu literackiego. Autor za punkt wyjścia przyjmuje analizę powieści Gra o super-mózg, widzianej jako specyficzna realizacja konwencji powieści detektywistycznej. Następnie przygląda się modyfikacjom tej konwencji, dokonanym w pozostałych tekstach Słyka, i wynikającym stąd konsekwencjom dla rozumienia literackości i zadań powieści, a także dla procesów budowania znaczeń w rzeczywistości empirycznej. Przeobrażenia te ujęte zostają jako diagnoza określonego momentu kultury XX-wiecznej, charakteryzującego się nieokiełznaną wieloznacznością, odporną na próby totalizującego ujednoznacznienia.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spóźniona zmysłowość i nowa wrażliwość (O Przeciw interpretacji i innych esejach Susan Sontag)
    The belated sensuality and new sensibility (about Susan Sontag’s against interpretation and other essays)
    Autorzy:
    Kopkiewicz, Aldona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969628.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    modernism
    avant-garde
    sensuality
    formalism
    camp
    modernizm
    awangarda
    zmysłowość
    formalizm
    kamp
    Opis:
    The article discusses early essayistic writing of Susan Sontag, mainly the well-known and influential essays Against interpretation, On style, Notes on ‘Camp’, and One culture and new sensibility. The author looks at the evolution of Sontag’s aesthetic assumptions, especially at the way her initial praise of Modernism developed into categories of Post-modernism. Interestingly, all the time Sontag’s thought went along the lines of avant-garde thinking. The author also looks at the way Sontag’s aesthetic assumptions translated into her literary criticism on the basis of her essays and reviews about the French culture of 1950s and 1960s.
    Źródło:
    Wielogłos; 2012, 2, 12; 135-141
    2084-395X
    Pojawia się w:
    Wielogłos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porządkowanie awangardy
    Autorzy:
    Kmiecik, Michalina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969649.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    modernism
    avant-garde
    sensuality
    formalism
    camp
    modernizm
    awangarda
    zmysłowość
    formalizm
    kamp
    Opis:
    The article is an attempt at formulating a new typology of the avant-garde in its different modes of functioning. The starting point is the assumption that experimental art at the beginning of the twentieth century was first and foremost the answer to sociocultural changes and the resultant crisis of representation. Four types of attitude are proposed: the socio-affirmative one constitutes an apotheosis of the crisis, which becomes a springboard for the emergence of a new cultural era. Representatives of this stance believe in the possibility of creating entirely new means of expression or conventions and embrace the ideology of progress. The decadent type is a continuation of the Adornian aestheticism; it is characterized by melancholy and the awareness of the impossibility of overcoming the crisis, which often takes on a form of controlled chaos and tragic tomfoolery. The surrealist type tries to create an alternative reality for art, which would liberate it from its cognitive limitations. Finally, the aesthetic-religious type is characterized by the experience of past aesthetics, where the need for beauty is notoriously undermined by the awareness that the means of representation have worn out and the truth is hidden. It is often expressed by yearning after an ineffable sacred, which is not so much lost as eternally ungraspable, hidden and absent.
    Źródło:
    Wielogłos; 2012, 2, 12; 105-125
    2084-395X
    Pojawia się w:
    Wielogłos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Reakcja na realność świata”. Elaborat Donata Kirscha jako przyczynek do dyskusji o nowej prozie lat siedemdziesiątych XX wieku
    Autorzy:
    Kaliszuk, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607710.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Modernism
    Polish fiction
    Henryk Bereza
    Donat Kirsch
    avant-garde
    nowoczesność
    polska proza
    awangarda
    Opis:
    The author analyses Donat Kirsch’s essay Elaborat – debiuty lat siedemdziesiątych. This Polish, non well-known writer of the 1970s describes the literature of that period, especially the trend known as “the young prose” and tries to explain how it emerged, developed and disappeared. His discourse is built on opposition “live-dead”, characteristic for Polish Modernism, what is more, it combines avant-garde concepts of literature and Foucault’s terms such as language and discourse, which is quite unique. Kirsch says that modernity obscures language and makes it almost non-useable, so the novel, in particular the experimental novel, should deal with that fact. Such demand is utopian but necessary, otherwise literature could not cope with reality and human alienation becomes deeper and almost unbearable. Essayist points out that “the young prose” had not succeeded, but he predicted this failure. This diagnose is awkward, but its source is in Kirsch’s discourse: he is convinced that he proposes different non-modern / post-modern literature, but it is quite the opposite, therefore all the limitations and paradoxes of modern literature still stand.
    Autor analizuje esej Donata Kirscha Elaborat – debiuty lat siedemdziesiątych. Ten niezbyt szeroko znany pisarz lat siedemdziesiątych XX wieku opisuje nurt występujący pod nazwą „młoda proza”. Swój dyskurs opiera na charakterystycznej dla modernizmu strategii różnicowania, czerpie inspiracje z awangardowych koncepcji literatury. Odwołuje się także do leksyki Michela Foucaulta. Twierdzi, że nowoczesność uniemożliwia posługiwanie się językiem, lecz zarazem rekompensuje ten stan za pomocą literatury.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Boobalk, Schubert i szyfry
    Boobalk, Schubert and Codes
    Autorzy:
    Kaliszuk, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1335001.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ryszard Schubert
    modernism
    rozmanticism
    avant-garde
    modernity
    intertext
    modernizm
    rozmantyzm
    awangarda
    intertekst
    nowoczesność
    Opis:
    Artykuł dotyczy relacji międzytekstowych w utworze Ryszarda Schuberta Trenta tre, uznawanym za schyłkowe osiągnięcie polskiej literatury neoawangardowej. Autor pokazuje, w jaki sposób Schubert konstruuje odniesienia do literatury romantycznej oraz do modernistycznych tekstów dialogujących z romantyzmem. Identyfikuje potencjalne źródła cytatów i aluzji, a także zwraca uwagę na relację między utworem Schuberta a niedokończonym opowiadaniem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Zasadniczym celem budowania połączeń międzytekstowych okazuje się problematyzacja kluczowych opozycji literatury nowoczesnej, a tym samym ilustracja schyłkowości samej formacji i spowolnienia dynamiki tych procesów, które decydowały o jej produktywności.
    An article presenting intertextual relations included in Trenta Tre written by Ryszard Schubert, which was recognised as a late achievement of Polish neo avant-garde literature. The author demonstrates how Schubert creates references to the romantic literature and to the modernist texts engaged in a dialog with romanticism. He identifies the potential sources for quotations and allusions, and also draws readers’ attention to the relationship between that work by Schubert and an unfinished story written by Krzysztof Kamil Baczyński. The main purpose of creating the intertextual connections is to present the problem of key oppositions in modern literature, and thus to illustrate the decline of the very formation itself and the downturn in the dynamics of the processes that affected its productivity.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2019, 18; 86-101
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modernisation and avant-garde in Central-Eastern Europe (1918–1939)
    Modernizacja i awangarda w Europie Środkowo-Wschodniej (1918–1939)
    Autorzy:
    Szczerski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/432917.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-21
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    modernisation
    modernism
    avant-garde
    Central-Eastern Europe
    independence
    modernizacja
    modernizm
    awangarda
    Europa Środkowo-Wschodnia
    niepodległość
    Opis:
    The establishment of new independent states in Central and Eastern Europe after 1918 not only brought changes in European geopolitical reality, but also initiated many cultural processes, stimulated by the need for modernisation of the region. They aimed at strengthening the identity of individual states based on their civilizational advancement. It was possible thanks to political independence, which many central European nations gained for the first time in their history. Their expected growth was not only to confirm their right of existence, but also of being among the leading states in Europe. Within the Old Continent the central and eastern part of Europe turned out to be a domain of modernisation par excellence. Here its progression, on the one hand, was most awaited, on the other – raised the greatest controversy. Arts and artists had their particular role in this process; it was their mission to spread the new ideas, calling for a change of the status quo. Instead of simply adopting the already existing patterns of modernity they tried, however, to work out their original concepts of reforms, based on an attempt to reconcile modernity with traditional values, which were found worth preserving within individual cultures. These processes were supported by representatives of both the avant-garde and the more moderate modernisation, which resulted in peaceful coexistence of radical programmes and endeavours to find conservative definitions of modernism. “New Europe” in the years 1918–1939 was in favour of modernity, pursuing consistently civilizational advancement, with the good use of tools brought about by the new political reality and, first and foremost, the national independence gained by many states in the aftermath of World War I.
    Powstanie niepodległych państw w Europie Środkowo-Wschodniej po 1918 r. przyniosło zmianę nie tylko w realiach europejskiej geopolityki, ale także zainicjowało wiele procesów kulturotwórczych, dokonujących się w imię modernizacji regionu. Ich celem była budowa podmiotowości poszczególnych nowych państw bazująca na cywilizacyjnym awansie, możliwym dzięki politycznej niezależności, którą wiele środkowoeuropejskich narodów uzyskało po raz pierwszy w swojej historii. Oczekiwany rozwój miał nie tylko potwierdzić ich prawo do istnienia, ale także do zajmowania eksponowanego miejsca w Europie. W ramach Starego Kontynentu Europa Środkowo-Wschodnia okazywała się par excellence domeną modernizacji i miejscem, gdzie jej postępy były zarówno najbardziej oczekiwane, jak i wzbudzały najwięcej kontrowersji. Szczególną rolę w tym procesie przypisywano sztuce i artystom, których powołaniem było głoszenie haseł wzywających do zmiany status quo. Jednakże zamiast bezdyskusyjnie przejmować gotowe wzorce nowoczesności, starano się wypracować oryginalne koncepcje modernizacyjnych reform, opierając się na próbie pogodzenia nowoczesności z tradycyjnymi wartościami uznawanymi przez poszczególne kultury narodowe za godne zachowania. Procesy te wspierali zarówno twórcy awangardy, jak i bardziej umiarkowani promotorzy modernizacji, dzięki czemu obok siebie mogły współistnieć programy radykalnie awangardowe, jak i poszukiwania konserwatywnych definicji modernizmu. „Nowa Europa” w latach 1918–1939 opowiedziała się po stronie nowoczesności, konsekwentnie dążąc do cywilizacyjnego awansu i umiejętnie wykorzystując w tym celu narzędzia, jakie przyniosła nowa rzeczywistość polityczna, a przede wszystkim uzyskana przez państwa po zakończeniu I wojny światowej niepodległość.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2018, 59; 198-202
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyobraźnia wyzwolona. Kubistyczny model przekładu literackiego
    Imagination set free. A cubist model of literary translation
    Autorzy:
    Brzostowska-Tereszkiewicz, Tamara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1389838.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    cubism
    modernism
    avant-garde
    cubist translation
    creative turn in translation studies
    Ezra Pound
    Witold Wirpsza
    Opis:
    The subject of the present discussion is the cubist model of literary translation, which assumes a multilateral perspective in simultanism, expressed in rotation of the original text through various historical timespaces, styles, poetics, conventions, registers, and varieties of an ethnic language (or several languages) in the field of target text, nullification of the oppositions between domestication and exoticisation, archaising and modernising, and maximisation of reader’s reception: reader’s multilingual and multicultural competences. The “eclipticity” of relation between source and target text, peculiar to the cubist model, as well as the nonlinear (stereometric) approach to original, metonymic and juxtapositional translation technique, and ironic modality, all lead, in cubist translation, to the requirement of intertextual confrontation with the original, which is necessary of an assessment of scale, value, and range of a translation experiment.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 23; 79-98
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Światło w poezji modernistów. ŚWIATŁOWSTĄPIENIE Tymoteusza Karpowicza i fragmenty The Pisan Cantos Ezry Pounda
    Light in the Poetry of Modernists. ŚWIATŁOWSTĄPIENIE by Tymoteusz Karpowicz and the Fragments of The Pisan Cantos by Ezra Pound
    Autorzy:
    Górniak, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1389808.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    avant-garde
    Karpowicz
    modernism
    neoplatonism
    poetry of the 20th century
    Pound
    the motif of light
    Opis:
    The aim of this article was to present a comparative interpretation of the selected poems by Tymoteusz Karpowicz (the poem alfaŚWIATŁOWSTĄPIENIE and a few accompanying poems) and Ezra Pound (The Cantos: LXXX, LXXXI and LXXXIII). The texts have been selected because of the theme of light, sun and visual perception. The comparative method is supposed to show 20th-century Polish poetry in the context of Anglo-American modernism. The relationship between the two poets seems to be hypothetical and one-sided. It has not been established so far whether the writings of Karpowicz were inspired by Pound’s texts. Thus, the article realized a model of contactless, comparative literary study, where comparisons are made on the basis of a typologic relationship. The first part of the article presented the theme of light in some non-poetic texts by Karpowicz and Pound and in their conception of art. The next two parts focus on the interpretation of poetry. The last chapter contained the conclusions drawn from the comparative analysis of chosen texts. The motif of light became not only a link between the selected poems, but also a reason for the comparison of the poetical techniques, specificity of style and the functions of linguistic experiments. The philosophical, Biblical, literary and even scientific contexts were evoked. A theoretical background was represented by the notion of reading/interpretation by Wolfgang Iser, transtextuality by Gérard Genette and the category of a model reader by Umberto Eco. The literary projects of Karpowicz and Pound impel readers to consider several issues. The most significant are: the limits of interpretation, obscurity or inexplicability of modern poetry and the problems of literary communication.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 24; 185-211
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Модернистский экфрасис в эссе Марины Цветаевой „Наталья Гончарова. Жизнь и творчество”
    Modernist ekphrasis in Marina Tsvetaeva’s essay Natalia Goncharova. Life and Work
    Autorzy:
    Medvedev, Alexander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46114222.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Marina Tsvetaeva
    Natalia Goncharova
    Martin Heidegger
    Paul Gauguin
    Vasily Rozanov
    painting
    modernism
    avant-garde
    ontology
    ekphrasis
    Opis:
    This article examines Marina Tsvetaeva’s modernist perception of the personality and paintings of the greatest representative of the Russian avant-garde of the 20th century in the essay “Natalia Goncharova. Life and Work” (“Наталья Гончарова. Жизнь и творчество”, 1929). Goncharova’s paintings that Tsvetaeva describes in her essay are indicated. The principles of modernist poetics and ekphrasis are revealed (lyrical subjectivism, ontology, consonance, anagrammatic disclosure of the inner form of a word, mythologization, reader co-creation, dialogism). The similarity between Tsvetaeva’s understanding of painting and poetry is compared to the ontological understanding of art by Martin Heidegger. This can be explained by the tradition of ontological poetry (Friedrich Hölderlin and Rainer Maria Rilke), which is important for both. The ontology of Goncharova’s painting is also considered in the context of the ontology of animals in Russian philosophy at the beginning of the 20th century (Vasily Rozanov) and in the Tahitian Painting of Paul Gauguin. Special attention is paid to ekphrastic poetics (style, tropes, consonance), with the help of which Tsvetaeva authentically transfers the ontologism of Goncharov’s painting in its stylistic diversity (cubism, neo-primitivism, rayonism) to the verbal level. Tsvetaeva and Goncharova in the respective Russian and European context (Gauguin, Rozanov, Heidegger, Rilke) appear as exponents of the ontological turn in the culture of the first half of the 20th century.
    Źródło:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 14; 196-223
    1898-4215
    Pojawia się w:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The avant-garde as a movement towards the present
    Autorzy:
    Piotrowska, Maja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593945.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    avant-garde
    eventness
    happening
    ‘absolute present’
    shock
    liquidity
    modernism
    awangarda
    nowoczesność
    wydarzenie
    absolutna teraźniejszość
    szok
    płynność
    modernizacja
    Opis:
    This text attempts to reconsider the threads of topicality and happening as the factors defining the artistic avant-garde movement, understood as a creative formation with identifiable common assumptions that transcend disciplinary divisions and historical classifications. I have decided to assume that a large part of modern art remains faithful to the distinctive avant-garde aspirations. It seems that today, as at the beginning of the 20th century, the present appears to the artists as still difficult to grasp. This phenomenon manifests itself in both the discussion of art’s own borders in the contemporary context, and in its attempts to understand and interpret the changes in the modern life. The intensive focusing of art on the present can be viewed as a lack of reflection, but also as a response to the process of modernisation, i.e. as being unable to separate from it. Some philosophical and anthropological investigations concerning time and the idea of the present (including, above all, the concepts of the “absolute present” of Karl Heinz Bohrer, "modern Constitution" by Bruno Latour and the suspicions concerning the present of the so-called "philosophy of suspicion") will in turn allow for probative diagnoses of the potential causes for anxiety concerning the directions of the contemporary development of art, which can still be observed in its colloquial reception.
    Tekst stawia sobie za zadanie namysł nad wątkami aktualności i wydarzeniowości ujmowanymi jako definiujące artystyczny ruch awangardowy, rozumiany w związku z tym jako formacja twórcza o identyfikowalnych wspólnych założeniach przekraczających podziały dyscyplinarne i historyczno- filozoficzne klasyfikacje. Zakładam, że duża część sztuki współczesnej pozostaje w ten sposób wierna pewnym dającym się wyróżnić inicjalnym dążeniom awangardowym. Wydaje się, że także obecnie, podobnie jak na początku XX wieku, teraźniejszość jawi się artystom jako wciąż trudno uchwytna. Zjawisko to dotyczy zarówno komentarzy, które odnoszą się do własnych granic i charakteru sztuki (wypowiadającej się wciąż na nowo o sobie samej wobec zobowiązującego ją wciąż imperatywu nowości), jak i jej prób rozumienia i interpretowania przemian życia współczesnego. Natężone skupienie sztuki na tym, co obecne, może być klasyfikowane jako słabość refleksji, ale także jako reakcja na tempo modernizacji, nieodłączne od niej samej. Filozoficzne i antropologiczne ujęcia czasu i współczesności (m.in. i przede wszystkim koncepcje absolutnej teraźniejszości Karla Heinza Bohrera, nowoczesnej Konstytucji Brunona Latoura i podejrzenia odnośnie współczesności tzw. "filozofii podejrzeń") pozwolą z kolei na próbne diagnozy potencjalnych powodów zaniepokojenia kierunkami rozwoju sztuki współczesnej, które daje się wciąż obserwować w jej powszechnej recepcji.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 107-120
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An evidence of creative spirit. Architecture of museum edifices in an Independent Republic of Poland
    Dokument twórczego ducha. Architektura gmachów muzealnych w Niepodległej Rzeczypospolitej
    Autorzy:
    Ciarkowski, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1933027.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-06
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    architecture of museums’ edifices
    avant-garde
    modernism
    classicism
    national identity
    national style
    architektura gmachów muzeów
    awangarda
    modernizm
    klasycyzm
    tożsamość narodowa
    styl narodowy
    Opis:
    May this Parthenon of arts (…) be a heart consoling evidence of greatness of an immortal, everlastingly creative spirit of Poland. Words written in the foundation act for construction of the National Museum in Warsaw leave no doubt – culture was perceived by the authorities of the Second Polish Republic (1918–1945) as extremely important factor in building the identity of a reborn state. Soon after regaining independence, constructions of edifices for theatres and museums were being planned and conducted; moreover, new institutions were in the process of being established. It is enough to mention that in the mid-1930s there were 135 public museums, half of which founded after 1918. A culture-forming role of public edifices’ construction was to reinforce an image of the Second Polish Republic as, firstly, an inheritor of Poland from the time before the Partitions period, and secondly – a modern state with ambitions of a regional leadership. First projects directly continued a style from the turn of the 19th and 20th centuries. Theatres’ buildings designed in 1924: national theatre in Warsaw and municipal one in Łódź (the latter never executed) by Czesław Przybylski featured simplified classical forms. Similarly, first projects of the National Museum in Warsaw (Marian Nikodemowicz, 1924) or the Museum of Pomerania in Toruń (Czesław Przybylski, 1926) followed the 19th-century tradition of the “museum-palace” and the “museum – temple of arts”. The late 1920s and the early1930s marked a significant turning point; projects of that time are an evidence of the search for a new style, which combined an individual reception of modernity with an expression of national identity. The architects of the Silesian Museum (Karol Schayer) and the National Museum in Warsaw (Tadeusz Tołwiński) tried to find their own creative way, so that both the modern and the “state-building” character of the edifices could be equally expressed.
    Niechaj ten partenon sztuki (…) będzie krzepiącym serca dokumentem wielkości nieśmiertelnego, wiekuiście twórczego ducha Polski. Słowa zapisane w akcie erekcyjnym Muzeum Narodowego w Warszawie nie pozostawiają wątpliwości – kultura była postrzegana przez władze II Rzeczypospolitej (1918–1945) jako niezwykle istotny czynnik budujący tożsamość odrodzonego państwa. Niemalże od samego początku niepodległości planowano i realizowano budowę gmachów teatrów i muzeów, a także organizowano nowe placówki. Wystarczy wspomnieć, że w połowie lat 30. XX w. działało w Polsce 135 muzeów publicznych, z czego połowa została powołana do życia po roku 1918. Kulturotwórcza rola budownictwa gmachów publicznych kolejno utrwalała obraz II Rzeczypospolitej jako spadkobierczyni Polski przedrozbiorowej, a następnie – państwa nowoczesnego, o ambicjach sięgających przywództwa w regionie. Pierwsze projekty i realizacje stanowią bezpośrednią kontynuację stylistyki przełomu XIX i XX wieku. Zaprojektowany w 1924 r. teatr narodowy w Warszawie i miejski w Łodzi (niezrealizowany) Czesława Przybylskiego posiadały uproszczone formy klasyczne. Podobnie pierwsze projekty Muzeum Narodowego w Warszawie (Marian Nikodemowicz, 1924) czy Muzeum Ziemi Pomorskiej w Toruniu (Czesław Przybylski, 1926), które kontynuowały XIX-wieczną tradycję „muzeum- -pałacu” i „muzeum-świątyni sztuki”. Przełom nastąpił w końcu lat 20. i na początku 30., kiedy powstawały projekty stanowiące wyraz poszukiwania własnej recepcji nowoczesności połączonej z wyrazem tożsamości narodowej. Architekci siedzib Muzeum Śląskiego (Karol Schayer) czy Muzeum Narodowego w Warszawie (Tadeusz Tołwiński) poszukiwali drogi twórczej łączącej nowoczesność i „państwotwórczy” charakter gmachów.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2018, 59; 146-156
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A transcultural mosaic: Stanisław Jaworski’s theory of the avant-garde
    Transkulturowa mozaika. Teoria awangardy Stanisława Jaworskiego
    Autorzy:
    Kmiecik, Michalina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089551.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literary criticism of the late 20th century
    theory of literature
    modernism
    history of the avant-garde
    Stanisław Jaworski (1934–2018)
    awangarda
    Stanisław Jaworski
    teoria tekstu
    teoria literatury
    Opis:
    This article presents a profi le of Stanisław Jaworski as a literary scholar with a life-long involvement in avant-garde literature. He defi nes the avant-garde as a mosaic of diverse trends with no common aesthetic or ideological denominator and, at the same time, as a transcultural network of artists apparently unrelated artists. Focusing on his major studies (Foundations of the Avant-garde, Tadeusz Peiper: Writer and Theoretician, Between the Avant-garde and Surrealism, and The Avant-garde) the article reconstructs Jaworski’s insights and theoretical constructs in the context of contemporary network studies and reassesses his commitment to both history and theory of literature.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2018, 5; 497-504
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Utopistyka kryzysu
    The Utopianism of Crisis
    Autorzy:
    Turowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51532194.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    modern art
    Blok of Cubists, Suprematists, and Constructivists
    utopia
    avant-garde
    Constructivism
    abstraction
    Modernism
    crisis
    war
    sztuka nowoczesna
    Blok Kubistów, Suprematystów i Konstruktywistów
    awangarda
    konstruktywizm
    abstrakcja
    modernizm
    kryzys
    wojna
    Opis:
    Przedmiotem zainteresowania autora artykułu jest historia badań nad sztuką nowoczesną w Polsce rozpoczęta rozpoznaniem konstruktywistycznej grupy Blok. Autor zastanawia się, w jaki sposób refleksja nad dziejami i programem artystycznym twórców z nią związanych doprowadziła do szerszych badań na awangardą i jej utopiami, a także określiła granice artystycznego modernizmu. Z tego punktu widzenia zadaje pytanie o drogi przyszłych badań, które alternatywna historia sztuki może na tym gruncie prowadzić.
    The subject of the author’s interest in this article is the history of research into modern art in Poland, which began with the study of the Constructivist group Blok. The author considers how reflection on the history and artistic programme of the artists associated with this group led to broader research on the avant-garde and its utopias, as well as caused the boundaries of artistic Modernism to be defined. From this point of view, he reviews the paths of future research that alternative art history can pursue on this ground.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 3; 9-18
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Architektura lat 60. XX wieku. Fragment historii Krakowa i innych polskich miast
    The architecture of the 1960s. A fragment of the history of Kraków and other Polish towns and cities
    Autorzy:
    Włodarczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366541.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    architektura i urbanistyka XX w. lata 60.
    modernizm powojenny
    sztuka awangardowa po 1956 r.
    typizacja
    budownictwo uprzemysłowione
    sixties architecture and urbanization in Poland
    post-war modernism
    avant-garde art from the end of the 50's
    typisation
    manufacture building systems
    Opis:
    Architektura lat 60. XX wieku w Polsce była jednocześnie międzynarodowa i ekspresyjno-romantyczna. Określenia te odnoszą się zarówno do światowych tendencji obserwowanych w działalności wybitnych architektów, jak i do działalności im współczesnych artystów, z których wielu traktowało niestety te tendencje w sztuce zbyt powierzchownie i dekoracyjnie, co szczególnie widoczne było w pseudo-funkcjonalnym detalu. Przed rokiem 1956 nie można mówić o współczesnej architekturze dbającej tylko o „utylitarność”, a nie jedynie o „polityczne idee”. Nowoczesność stała się symbolem demokracji i wolności. Z nadzieją przyjmowano takie zjawiska: architektura i urbanizacja po latach 1949-55, społeczna rola architekta, znaczenie wiedzy specjalistycznej, przemiana w projektowaniu w biurach i praca architektów w nich, typizacja, edukacja architektów. Okres izolacji spowodował w Polsce znaczące opóźnienie w rozwoju myśli architektonicznej oraz potencjału technicznego. Z tego względu naśladowanie atrakcyjnych, nowoczesnych form w stylu zwanym międzynarodowym oraz neoekspresyjnym było zadaniem niełatwym – aczkolwiek takie obiekty powstawały. Oczekiwano szybkiego i taniego budownictwa uprzemysłowionego. Zmierzano do znalezienia najlepszych, typowych rozwiązań o relatywnie niskich kosztach realizacji i eksploatacji, możliwych do zastosowania na terytorium całego kraju. Pojawiły się nowe technologie budowlane: ślizgowe szalunki dla wznoszenia ścian, ramowe elementy prefabrykowane, systemy wielkopłytowe, stosowanie systemów uprzemysłowionych narzucających standaryzację elementów. W konsekwencji nastąpiło zastąpienie projektów indywidualnych opracowaniami typowymi oraz redukcja różnorodności komponentów – typizacja, czyli systemy budynków typowych, powtarzalnych oraz gotowych projektów całych obiektów takich jak np. szkoły, bloki mieszkalne, hale, itp. Kreatywność architektów była poważnie ograniczana projektami typowymi. W ten sposób architekturę sprowadzano do budownictwa, „sprymitywizowanej” wersji architektury, dzięki której cała Polska wygląda dziś podobnie, co nie jest wyłączną zasługą architektów. Potrzeba budownictwa uprzemysłowionego i problem taniego budownictwa mieszkaniowego, i nie tylko zresztą mieszkaniowego, spowodowała masowe upowszechnienie typizacji. Ówczesne państwowe dekrety z 1959 r. rozszerzone zostały m.in. na budownictwo użyteczności publicznej i budownictwo przemysłowe, ale mimo to wiele obiektów rozwijającego się przemysłu było znaczącymi inwestycjami tego okresu. Charakterystyczną cechą tych obiektów jest współczesna i interesująca architektura, rozwiązania konstrukcyjne i dopracowany detal. Sztuka Awangardowa z końca lat 50. i początku 60. XX w. powszechnie interesowała artystów. Nowe, uniwersalne prądy wpływały nie tylko na architekturę i budownictwo, ale także na wszystkie kierunki sztuk pięknych. Dobre lata po 1956 roku zakończyły się dla architektury, architektów i społeczeństwa około połowy lat 60. Odwrót od stylu międzynarodowego, funkcjonalizmu i całego modernizmu nie był jednak widoczny w Polsce późnych lat 60 XX w. Zdarzyło się to później, jako przejście od modernizmu, poprzez brutalizm wczesnych lat 70. do tak zwanego postmodernizmu lat 80.
    Architecture of sixties of 20th century in Poland is at the same time cosmopolitan and expressive-romantic. It refers to global tendencies in the activity of outstanding architects, whilst according to their contemporaries, most of the artists treated those tendencies too perfunctorily and decoratively, particularly in decorative, pseudo functional detail. Before the 1956 we can not speak about the modern architecture, which cared about the “function”, not the “political idea”. Modernity became the symbol of democracy and freedom. Such cases were touched upon with hope: architecture and urbanization problems after the years 1949-55, architect’s social role and the meaning of specialist knowledge, design reorganization in design studios and architect’s work in it, typisation, architect’s education. The period of isolation caused considerable tardiness in development of the architectural thought and technical possibilities in Poland. Therefore adapting attractive, modern forms in so-called international and neoexpressionist style was not easy but the objects were being created. Cheap and fast building industry had been needed. Main target was to find the best, typical solutions which realization and exploitation costs would be relatively low to use all over the country. New building methods: raising walls on sliding formwork, using prefabricated frame elements, large panel building system. application of manufacture building systems forced the standardization of components. The consequence was the supplant of individual designs by typical documentation. The variety of elements reduction - typisation - means typical building system, repetitious, ready made projects of objects like schools, dwelling blocks, halls, etc.. Architects’ creativity was strongly limited by the typical projects. By means of what architecture was reduced into civil ingeneering, “primitivised” version of architecture, and the whole Poland looks similar today, what is not only due to architects. The need for mass building trade and the cheep housing problem, not only the residential one, caused such a grand nationalization of the typisation. Thanks to the contemporary government’s resolution from 1959, it was extended e.g. on industrial and general building but many objects connected to the expanding industry, being also the greatest investments of this period. Their characteristic feature is superb modern, interesting architecture and structure solutions or evaluated detailing. The avant-garde art from the end of the 50’s and the beginning of the 60’s was of great interest within artist. Universal currents ruled not only in the architecture and building industry, but also in all kinds of arts. The good years after 1956 have ended around the mid-sixties for architecture, architects and the public. The retract from the international style, functionalism, and whole modernism was not visible in Poland in the late 60’s. It happened later, as a transition between modernism, through brutalism of the early 70’s to the so-called “postmodernism” in the 80's.
    Źródło:
    Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 93-112
    0023-5865
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-30 z 30

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies