Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "aquifer" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zmiany składu chemicznego wód podziemnych na obszarach sandrowych na przykładzie rejonu Borów Tucholskich
Changes in the chemical composition of groundwater in outwash plain aquifers : a case study from the Tucholskie Forest area
Autorzy:
Jaworska-Szulc, B.
Pruszkowska-Caceres, M.
Przewłócka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075634.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
tło hydrogeochemiczne
poziom sandrowy wód
jakość wód podziemnych
hydrogeochemical background
glacial-outwash aquifer
groundwater quality
Opis:
The article presents the results of investigations conducted within NCN grant no. 2015/17/B/ST10/03233. The aim of the research is to access changes in the chemical composition of groundwater occurring in a glacial-outwash aquifer, on the basis of the natural hydrogeochemical background. The research includes the area of the Brda and Wda outwash plains belonging to the Tucholskie Forest mesoregion. The study compares the natural hydrogeochemical background identified 30 years ago with the current chemical composition of groundwater from the glacial outwash aquifer. Local changes were observed, expressed as an increase of the concentration of nitrate compounds, TDS and to a certain extent also chlorides and sulphates. In the remaining area, the chemical composition of the groundwater similar to the natural composition.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 11/2; 1276--1281
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany hydrogeologiczne w obrębie synkliny chrzanowskiej po dziewięciu latach od zatopienia kopalni ZG „Trzebionka”
The changes of hydrogeological settings around the Chrzanów syncline nine years after flooding the Zn-Pb “Trzebionka” mine
Autorzy:
Kasprzak, Agata
Motyka, Jacek
Szuwarzyński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061474.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrogeologiczne skutki likwidacji kopalni
złoża Zn-Pb
niecka chrzanowska
triasowe piętro wodonośne
consequences of mine flooding
Zn-Pb deposits
Chrzanów Trough
Triassic aquifer
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki blisko dziesięcioletnich badań hydrodynamicznych i hydrochemicznych skutków likwidacji kopalni rud cynku i ołowiu „Trzebionka” w rejonie chrzanowskim. Odtwarzanie się pierwotnych ciśnień hydrodynamicznych w górotworze oraz procesy chemiczne temu towarzyszące doprowadziły m.in. do pogorszenia się jakości wody w skałach triasowego piętra wodonośnego oraz pojawienia się wody na powierzchni terenu. To wszystko stawia nowe wyzwania przed lokalnymi władzami, przedsiębiorcami oraz mieszkańcami okolicy.
The paper presents results of almost 10-year observation of hydrodynamic and hydrochemistry changes in the Triassic aquifer, after the closure of the Zn-Pb “Trzebionka” mine (Chrzanów area). Recovery of the natural hydrodynamic pressure in the rocks and associated chemical processes adversely affected the groundwater quality of the Triassic aquifer and resulted in the appearance of water on the surface. It leads to new challenges for local authorities, entrepreneurs and residents of the area.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2019, 476, Hydrogeologia z. 17; 47--53
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie Satelitarnej Interferometrii Radarowej InSAR w modelowaniu przemieszczeń powierzchni terenu indukowanych drenażem warstw skalnych
Application of Satellite Radar Interferometry InSAR in the Modeling of Land Surface Movement Induced by Rock Mass Drainage
Autorzy:
Guzy, Artur
Malinowska, Agnieszka A.
Witkowski, Wojciech T.
Hejmanowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861207.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
przemieszczenia powierzchni terenu
pompowanie wody ze zbiorników podziemnych
kompakcja warstw wodonośnych
InSAR
land surface movement
groundwater pumping
aquifer compaction
Opis:
Obniżenia powierzchni terenu są jednym z najbardziej istotnych efektów środowiskowych pompowania wody ze zbiorników podziemnych. Powstają one na skutek kompakcji ściśliwych warstw wodonośnych. W skali globalnej główną przyczyną tego zjawiska jest rosnące zapotrzebowanie na czystą wodę. Przemieszczenia powierzchni terenu powstałe na skutek odwodnienia górotworu mogą przyjmować sumaryczne wartości nawet do kilkunastu metrów. Zasięg tego zjawiska jest zazwyczaj rozległy i trudny do jednoznacznego zdefiniowania. Kompakcja warstw wodonośnych spowodowana odwodnieniem górotworu przyczynia się do powstania szeregu niekorzystnych zjawisk o wymiarze społeczno-ekonomicznym i znacznych kosztach naprawczych. Obecnie wyróżnić można wiele metod, które wykorzystywane są w celu analizy i symulacji kompakcji warstw wodonośnych. Rozwiązania te pozwalają na uzyskanie zadowalających wyników modelowania. Są jednak one często mało efektywne i czasochłonne. Z tego względu wskazuje się na konieczność prowadzenia dalszych badań, które umożliwią bardziej skuteczne modelowanie kompakcji warstw wodonośnych. W ostatnich kilkunastu latach obserwowany jest gwałtowny rozwój InSAR. Przyczynił się on do znaczącego postępu w zakresie monitoringu i określania rozkładu czasowo-przestrzennego odwodnieniowych przemieszczeń powierzchni terenu w wielu regionach świata. Stąd, implementacja wyników pomiarów opartych o tę technologię może stanowić znaczny potencjał dla budowy bardziej efektywnych modeli kompakcji warstw wodonośnych. Celem niniejszego artykułu jest podsumowanie implementacji InSAR w ciągu ostatnich kilku lat dla wsparcia procesu modelowania kompakcji warstw wodonośnych na skutek drenażu górniczego.
Land subsidence is one of groundwater pumping probably the most evident environemntal effects. This phenomenon is induced by the dewatering of susceptible aquifer systems. Globally, freshwater demand is the leading cause of this phenomenon. Land subsidence induced by aquifer system drainage can reach total values up several meters. The spatial extension of the phenomenon is usually extensive and often difficult to define clearly. Aquifer compaction contributes to many socio-economic effects and high infrastructure=related damage costs. Currently, many methods are used to analyze aquifer compaction. Such solutions enable satisfactory modelling results. However, further research is needed to allow more efficient modelling of aquifer compaction. Recently, InSAR has contributed to significant progress in monitoring and determining the spatio-temporal land subsidence distributions worldwide. Therefore, implementation of this approach can pave the way to develop more efficient aquifer compaction models. This paper presents a summary of InSAR implementation over recent years to support the aquifer compaction modelling process.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2020, 76, 8; 13-25
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody georadarowej do określania położenia swobodnego zwierciadła wód podziemnych w trakcie próbnego pompowania
On application of ground penetriation radar method in defining position of the free aquifer during of the test pumping
Autorzy:
Gańko, M.
Mieszkowski, R.
Gańko, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075387.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
piezometr
lej depresji
pompowanie
sondowanie statyczne
CPT
metoda georadarowa
GPR
free aquifer
piezometer
depression cone
pumping well with observation weels
cone penetration test
ground penetrating radar
Opis:
In this paper were verify the possibilities of use the ground penetrating radar method to defining the range of depression cone during pumping test the first free aquifer. On the experimental area there were: pumping well with observation weels, geotechnical weels and cone penetration tests. This made possible the credible interpretation of the results with GPR investigations. GPR measurements were executed before pumping and after stabilizing the depression. On the echograms there were clearly appeared the free aquifer before and during of the pumping. On the basis of geophisical investigations it was successful to interpret the position of free aquifer and the range of depression cone.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/1; 721--726
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie analizy czynnikowej w celu identyfikacji procesów kształtujących chemizm płytkich wód podziemnych na obszarach użytkowanych rolniczo
Factor analysis application to identification of processes forming shallow groundwater chemistry in the agricultural areas
Autorzy:
Zabłocki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062424.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
analiza czynnikowa
chemizm wód
zagospodarowanie przestrzenne
obszar rolniczy
przypowierzchniowy poziom wodonośny
factor analysis
groundwater chemistry
spatial development
agricultural areas
shallow aquifer
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki analizy czynnikowej, której celem była identyfikacja procesów kształtujących chemizm wód przypowierzchniowego poziomu wodonośnego. Analizę wykonano w dwóch wariantach, w których uwzględniono trzy grupy danych reprezentujących: chemizm wód, warunki hydrogeologiczne i formy użytkowania terenu. W każdym z wariantów otrzymano pięć czynników, które zidentyfikowano jako hydrogeochemiczne procesy kształtujące chemizm wód podziemnych, a w każdym wystąpiła zależność przynajmniej jednego związku chemicznego z warunkami hydrogeologicznymi lub zagospodarowaniem terenu. W obu wariantach wystąpiły te same trzy czynniki oznaczone jako F1, F2 i F5. Najintensywniejszy czynnik (F1) zinterpretowano jako wymywanie azotanów z profilu glebowego. Proces ten jest bardziej dominujący niż czynnik F2, identyfikowany jako kształtowanie chemizmu wód podziemnych przez chemizm wód opadowych. Czynnik F5 zinterpretowano jako migracja zanieczyszczeń bytowo-gospodarczych z obszarów zabudowy wiejskiej do wód podziemnych.
The article presents the results of a factor analysis which was used for identification of processes forming groundwater chemistry in a shallow aquifer. The analysis was done in two variants and three groups of data were taking into account: groundwater chemistry, hydrogeological conditions and a type of land use. In each variant five factors were identified as hydrogeochemical processes. In each factor dependence of at least one from chemical components with hydrogeological conditions or type of land use has occurred, which allowed for interpretation of the factor as a hydrogeochemical process. The same three factors were extracted in both variants (F1, F2, F5). The most intensive factor (F1) was identified as nitrate leaching from soils on arable fields and grasslands. It was stronger than factor identified as forming groundwater chemistry by precipitation water (F2). Factor (F5) was interpreted as migration of domestic pollutions to groundwater from village areas.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 651--657
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasilanie i drenaż wód podziemnych GZWP nr 401 (Zbiornik Niecka Łódzka) w świetle badań modelowych
Recharge and discharge of groundwater of MGB No. 401 (Łódź Basin) in the light of modelling research
Autorzy:
Rodzoch, A.
Pazio-Urbanowicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075227.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Zbiornik Niecka Łódzka
wychodnia utworów kredy dolnej
modelowanie wody podziemnej
Łódź Basin
Lower Cretaceous aquifer
groundwater modelling
Opis:
Existing publications and hydrogeology studies about Łódź Basin say there is a thesis that Lower Cretaceous aquifer (including MGB No. 401 (Łódź Basin)) is recharged only at narrow part of under Cenozoic outcrop without Upper Cretaceous water recharge . The study questions above thesis and presents the new one , based on own groundwater modelling research. According the new thesis Lower Cretaceous aquifer is also recharged from Upper Cretaceous aquifer by vertical filtering during period intensive groundwater take off and from adjacent aquifers lateral recharge.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 1037--1041
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie wyników testów rurowymi próbnikami złoża do oceny produktywności poziomów wodonośnych
Estimation of aquifers productivity using drill stem tests results
Autorzy:
Uliasz-Misiak, B.
Stachowicz, K.
Dubiel, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167584.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
poziom wodonośny
test złożowy RPZ
reinterpretacja danych
ocena produktywności
aquifer
Drill Stem Test
reinterpretation
productivity estimation
Opis:
Poziomy wodonośne badane rurowymi próbnikami złoża (RPZ) w otworach poszukiwawczych wykonywanych za złożami ropy naftowej i gazu ziemnego, stanowią znaczny odsetek zapięć RPZ. Stwierdzony brak występowania węglowodorów, względnie śladowe objawy węglowodorów w wodzie złożowej przypływającej do próbnika, stanowi zwykle podstawę do zamykania tych poziomów rurami okładzinowymi wraz z ich cementowaniem, albo korkami cementowymi po ukończeniu wiercenia otworu. Interpretacja rezultatów testów złożowych RPZ, w przypadkach przypływu wody złożowej do próbnika jest najczęściej bardzo pobieżna. Biorąc pod uwagę fakt rosnącego wciąż zainteresowania przemysłu poziomami wodonośnymi pod kątem ich wykorzystania w różnych gałęziach gospodarki narodowej, istnieje potrzeba szczegółowej reinterpretacji wyników testów złożowych. W tym celu autorzy w niniejszej publikacji podjęli próbę opracowania odpowiednich procedur obliczeniowych stanowiących metodykę kompleksowej reinterpretacji danych z testów złożowych RPZ, umożliwiającej m.in. ocenę produktywności oraz komercyjności badanych poziomów wodonośnych. W publikacji przeanalizowano wpływ parametrów dowiercania i opróbowania poziomu wodonośnego w utworach kredy górnej w otworze poszukiwawczym J-35 w obszarze Karpat na wyniki dwucyklowego testu złożowego RPZ. Dokonano szczegółowej reinterpretacji wyników tego testu. Sformułowano spostrzeżenia dotyczące produktywności tego poziomu wodonośnego. Podsumowano otrzymane wyniki analiz i reinterpretacji.
The aquifers examined by drill stem testers (DST) in exploration wells for oil and gas deposits constitute a significant percentage of DST tests. The absence of hydrocarbons, or the traces of hydrocarbons in the reservoir water flowing into the tester, is usually the basis for closing these horizons with casing and cementing or cement plug after the well drilling completion. Interpretation of the results of DST tests, in cases of reservoir water flow to the tester is usually very cursory. Given the growing interest of industry in the use of aquifers in various branches of the national economy, there is a need for detailed reinterpretation of reservoir tests results. This paper attempts to develop computational procedures, which constitute a methodology of comprehensive reinterpretation of the DST data, in order to assess the productivity and commercial nature of the tested aquifers. This paper investigates the impact of drilling parameters and completion on the two-cycle DST test on the example of Upper Jurassic aquifer in the J-35 exploration well in the Carpathian region. This led to a detailed reinterpretation of the test results and formulation of the observations on the productivity of this aquifer. This publication includes summarized results of analysis and reinterpretation.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 6; 25-32
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie modelowania geochemicznego oraz badań izotopowych siarczanów do identyfikacji procesów kształtujących skład chemiczny wód podziemnych ujęcia Gliwice-Łabędy
Application of sulfate isotope studies and geochemical modeling in determining processes affecting groundwater chemistry in the Gliwice-Łabędy well-field area
Autorzy:
Ślósarczyk, K.
Jakóbczyk-Karpierz, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075850.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
modelowanie geochemiczne
analiza izotopowa
dwutlenek węgla
węglany
geochemical modeling
Geochemist’s Workbench
isotopic analysis
carbonate aquifer
Opis:
In order to determine geochemical processes affecting chemical composition of groundwater in the Gliwice-Łabędy well-field area two research methods were applied. Chemical analysis allowed us to assess the quality of groundwater in the Triassic karst-fractured-porous aquifer of the southwestern part of the major groundwater basin no. 330. The chemical composition of groundwater is distinguished by spatial heterogeneity highlighted by higher mineralization and concentrations of individual ions in the western area. In addition, all samples collected in 2016 were analyzed for the δ34 and δ18 to identify sources of sulfates in the waters examined. The study revealed a different origin of these ions depending on location of the wells sampled. The results of chemical analysis and archival data allowed for application of geochemical modeling in identification ofprocesses taking part in groundwater chemistry evolution. Simulations of processes controlling water chemistry within the Triassic aquifer were conducted using The Geochemist’s Workbench 10.0.6. The examined processes encompassed dissolution of minerals forming the carbonate aquifer and Miocene evaporates overlying the Triassic aquifer as well as mixing ofgroundwater and surface water.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 8; 495--502
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie chemizmu wód głębokich poziomów wodonośnych w rejonie Bełchatowa jako wskaźnika ich przydatności do lokowania dwutlenku węgla
Usage of chemistry of deep aquifers as an indicator for their suitability for storage of carbon dioxide in Bełchatów region (central Poland)
Autorzy:
Razowska-Jaworek, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062748.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
dwutlenek węgla
skład chemiczny
potencjał składowania
głębokie poziomy wodonośne
carbon dioxide
chemical composition
storage potential
saline aquifer
Opis:
Jedną z podstawowych cech głębokich poziomów wodonośnych decydujących o ich przydatności do lokowania dwutlenku węgla jest ich szczelność, która uniemożliwia migrację wód w kierunku górnych partii zbiornika. Jedną z metod oceny izolacji głębokich poziomów wodonośnych jest analiza stopnia przeobrażenia składu chemicznego wód. Opisana w tym artykule metoda była używana w pierwszym etapie projektu dotyczącego rozpoznania formacji i struktur do bezpiecznego geologicznego składowania CO2 wraz z ich programem monitorowania w rejonie Bełchatowa. Możliwości lokowania CO2 w głębokich poziomach wodonośnych w rejonie Bełchatowa były badane za pomocą analizy hydrochemicznej dojrzałości wód i stopnia szczelności zbiornika, których miarą są wskaźniki hydrochemiczne: Na/Cl, Cl/Br i mineralizacja wód. Wydzielono sześć typów genetycznych wód w zależności od stopnia przeobrażenia chemizmu, będącego wskaźnikiem szczelności danego zbiornika, od najmłodszych wód w kontakcie z wodami infiltracyjnymi (typ 1 i 2) do najstarszych, stagnujących, wysoko mineralizowanych solanek (typ 5 i 6). Analizie poddano wodę z poziomów wodonośnych triasu dolnego i górnego, jury dolnej, środkowej i górnej oraz kredy. W przedziale głębokości 518–4530 m mineralizacja wód wynosi od 0,5 do 370 g/l. Jakość tych wód wyklucza ich przydatność do celów pitnych. Stopień przeobrażenia chemizmu wód zależy od głębokości, obecności nieprzepuszczalnego nadkładu, odległości od wychodni oraz obecności drożnych systemów szczelin i uskoków. W poziomach jurajskich występują wody o zróżnicowanych typach, od wykluczających lokowanie dwutlenku węgla typów 1 i 2 do bardziej odpowiednich do lokowania typów 3 i 4. Wody w zbiornikach triasowych są przeważnie typu 5 lub 6, czyli wskazujące na najbardziej odpowiednie warunki do lokowania CO2. Stosowanie opisanej w artykule analizy stopnia przeobrażenia chemizmu wód głębokich poziomów wodonośnych do szacunkowej oceny przydatności zbiorników do lokowania dwutlenku węgla może być szczególnie przydatne we wstępnym etapie poszukiwań potencjalnych kolektorów. Metoda ta jest nie tylko prosta i szybka, ale przede wszystkim pozwala zaoszczędzić czas i ograniczyć nakłady finansowe na szczegółowe analizy zbiorników, które mogą być tą metodą wykluczone z kolejnych etapów badań.
Deep, saline aquifers used for the storage of CO2 must be covered by impermeable formations in order to prevent the migration of water into shallow zones. One of the methods of the assessment of the isolation degree of deep aquifers is the study of the chemical composition of waters. This method has been used at the first stage of the research program presented in this paper in the Bełchatów region (central Poland). Within this region several deep saline aquifers have been evaluated with respect to their storage potential represented by the geochemical maturity and isolation of saline waters measured by Na/Cl, Cl/Br ratios and TDS. Six types of groundwaters according to the degree of maturity and isolation have been identified, from the youngest waters with contact to meteoric waters (type 1 and 2) to the oldest, stagnant, highly mineralized brines (type 5 and 6). Saline aquifers of the Lower Triassic, Upper Triassic, Lower, Middle and Upper Jurassic, Cretaceous were examined. Between 518 and 4,530 m depth, these aquifers contain waters of 0.5–370 g/l of total dissolved solids (TDS). These waters are not an underground source of drinking water. The geochemical maturity of waters depends on the depth, the presence of the impermeable cover, the distance from the outcrops and also the presence of faults and fractures. Waters in the Jurassic reservoirs are of different types, from 1 and 2 which are not suitable for CO2 location to 3 and 4 (more suitable for CO2 location). The Triassic reservoirs are mostly of type 5 and 6 which are very suitable for CO2 location. This approach may be applied particularly in the preliminary studies not only due to its simplicity and low time consuming but also due to the savings of cost and time for the further studies of the reservoirs which may be excluded for storage of carbon dioxide using this method.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (1); 47--51
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie chemizmu wód głębokich poziomów wodonośnych Niżu Polskiego na wstępnym etapie oceny ich przydatności do lokowania dwutlenku węgla
The use of chemistry of deep aquifers in the Polish Lowlands as an indicator of their suitability for storage of carbon dioxide in the preliminary studies
Autorzy:
Razowska-Jaworek, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062701.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
dwutlenek węgla
skład chemiczny
potencjał składowania
głębokie poziomy wodonośne
Niż Polski
carbon dioxide
chemical composition
storage potential
saline aquifer
Polish Lowlands
Opis:
Aby ocenić przydatność zbiorników do składowania CO2 należy przeprowadzić szczegółową analizę warunków hydrogeologicznych i parametrów zbiornikowych w celu zidentyfikowania wszystkich potencjalnych dróg przepływu wód podziemnych. Tego typu badania są jednak drogie i zajmują dużo czasu. Dlatego też, przed ich rozpoczęciem, można przeprowadzić wstępne badania hydrogeochemiczne, polegające na ocenie stopnia przeobrażenia składu chemicznego wód i szczelności badanych zbiorników wodonośnych, na podstawie wskaźników: rNa/rCl i Cl/Br oraz mineralizacji wód. Stopień przeobrażenia chemizmu wód podziemnych zależy od głębokości ich zalegania, obecności nieprzepuszczalnego nadkładu, odległości od wychodni oraz obecności drożnych systemów szczelin i uskoków. W celu uproszczenia interpretacji hydrogeochemicznej na podstawie stopnia przeobrażenia wód wydzielono sześć tzw. typów genetycznych wód. Na Niżu Polskim analizie poddano wody z poziomów wodonośnych permu, karbonu, triasu dolnego i górnego, jury dolnej, środkowej i górnej oraz kredy. W przedziale głębokości 280–4907 m, mineralizacja wód wynosi od 0,5 do 458,4 g/l. W piętrze jurajskim występują wody o zróżnicowanych typach genetycznych, od wykluczających lokowanie dwutlenku węgla typów 1 i 2, do bardziej odpowiednich dla lokowania typów 3 i 4. Wody w zbiornikach triasowych są przeważnie typu 4–6, czyli wskazujące na bardziej korzystne warunki do lokowania CO2. Najlepsze warunki do lokowania występują w wodach piętra permskiego, gdzie dominują typy genetyczne 5 i 6.
A detailed study of site hydrogeology, hydraulic properties of formations, and identification of all potential leakage pathways must be performed during an analysis of suitability for carbon dioxide storage. Prior these investigations, a preliminary hydrogeochemical analysis might be carried out, based on investigations of the geochemical maturity of groundwater and isolation of aquifers, measured by TDS, Na/Cl and Cl/Br ratios. Six types of groundwater, according to the degree of geochemical maturity and isolation, have been identified in the Polish Lowlands; from the modern freshwaters that contact with meteoric waters (types 1 and 2), to the oldest, stagnant, highly mineralized brines (types 5 and 6). The Carboniferous, Permian, Triassic and Jurassic aquifers, between 290 and 4907 m depth, contain waters of 0.5–458.4 g/l TDS. The geochemical maturity of waters depends on the depth, presence of impermeable caprock, distance from the outcrops and presence of faults and fractures. The waters in the Jurassic reservoirs are of different types, from types 1 and 2, which are not suitable for CO2 storage, to types 3 and 4, which are more suitable. The Triassic reservoirs are mostly of types 4 and 6, which are more suitable for CO2 storage. The most suitable for CO2 storage are the Permian aquifers of types 4 to 6.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 448 (1); 87--94
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna geologiczna analiza struktur do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa
Preliminary geological analysis of structures to store CO2 within the Bełchatów area
Autorzy:
Tarkowski, R.
Marek, S.
Uliasz-Misiak, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217004.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
składowanie CO2
struktura geologiczna
poziomy wodonośne
Polska
CO2 storage
geological structure
aquifer
Polska
Opis:
Przedstawiono wyniki wstępnej analizy geologicznej struktur w mezozoicznych solankowych poziomach (dolnej kredy, dolnej jury oraz dolnego i górnego triasu) Niżu Polskiego do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa. Na podstawie kryteriów przedstawionych w "Best pratice for the storage of CO2 in saline aquifers" z modyfikacjami autorów wskazano 6 struktur w 5 lokalizacjach (antyklina Jeżowa, rów Kliczkowa, antyklina Lutomierska, antyklina Tuszyna i antyklina Zaosia). Przedmiotem analizy była: pojemność składowania CO2, głębokość poziomu zbiornikowego, jego miąższość efektywna, porowatość, przepuszczalność, mineralizacja, obecność uskoków oraz miąższość skał nadkładu. Przyjęto, że odległość struktury geologicznej od elektrowni w Bełchatowie nie przekroczy 80 km, a minimalną pojemność struktury założono na poziomie 60 Mt. Obliczeń pojemności wolumetrycznej struktur dokonano w ujednoliconej metodyce przyjętej w projekcie EU GeoCapacity. Wytypowane i wstępnie scharakteryzowane struktury spełniają w różnym stopniu kryteria miejsc składowania dwutlenku węgla. Mogą one stanowić podstawę wyboru najlepszych i najodpowiedniejszych z nich dla szczegółowego rozpoznania możliwości geologicznego składowania dwutlenku węgla dla elektrowni Bełchatów.
Results of a preliminary geological analysis on CO2 storage suitability of geological structures of Mesozoic brine aquifers [Lower Cretaceous, Lower Jurassic, Lower and Upper Triassic] of the Polish Lowlands at the Bełchatów area were presented. According to criteria given in the "Best practice for the storage of CO2 in saline aquifers", with some authors' alterations, six structures in five locations were defined [the Jeżów anticline, the Kliczków trough, the Lutomierska anticline, the Tuszyn anticline, the Zaosie anticline]. Analysis covered: CO2 storage capacity, reservoir depth, its effective thickness, porosity, permeability, mineralization, fault occurrence, overburden thickness. It was assumed that the distance between geological structure and the Bełchatów Power Plant is less or equal to 80 km, while the minimum structure's capacity was assumed at 60 Mt. Calculations of volumetric capacity of structures were performed according to the unified methodology accepted at the GeoCapacity EU Project. Selected and preliminarily defined structures meet to a certain degree criteria of carbon dioxide storage locations. They might form base to select the best and the most suitable of them to recognize in detail geological carbon dioxide storage possibilities for the Bełchatów power plant.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 2; 37-45
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ciśnienia kapilarnego na efektywność usuwania zanieczyszczeń ropopochodnych z warstw wodonośnych w świetle modelowania komputerowego
Influence of capillary pressure on the efficiency of oil contaminations from aquifers in view of computer modelling
Autorzy:
Stopa, J.
Rychlicki, S.
Wojnarowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300253.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zanieczyszczenia ropopochodne
oczyszczanie wód gruntowych
petroleum hydrocarbon contaminants
aquifer management
oil contaminations
Opis:
W większości praktycznych modeli prognozowania oczyszczania warstw wodonośnych zaniedbuje się wpływ działania ciśnienia kapilarnego na granicy faz. Prowadzi to do opisu zjawiska opartego na równaniu typu Buckleya--Leweretta będącym równaniem różniczkowym cząstkowym pierwszego rzędu quasi-liniowym. Uwzględnienie ciśnienia kapilarnego powoduje, że model matematyczny przepływu przyjmuje postać równania różniczkowego drugiego rzędu typu parabolicznego, którego rozwiązania mają zupełnie odmienny charakter. W pracy przedstawiono krótką dyskusję wpływu ciśnienia kapilarnego na postać modelu matematycznego oraz model komputerowy oczyszczania warstwy wodonośnej opracowany przy użyciu symulatora typu "Black-Oil". Przeprowadzono wariantowe modelowanie dla różnych wartości ciśnienia kapilarnego, na podstawie których wyciągnięto pewne wnioski odnośnie jego wpływu na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń ropopochodnych i późniejszą remediację
A majority of known models based on two-phase flow theory ignores the influence of the capillary pressure on the phase contact. This results in a description of a phenomenon based on the Bucley -Lewerett equation being a quasi linear partial differential equation of the first order. By accounting for the capillary pressure the mathematical model assumes a form of a differential parabolic equation of second order, having solutions of quite a different character. A mathematical model accounting for capillary pressure and a computer model described with a simulator "Black-Oil" were made. Variant modeling for various capillary pressure values was made. On this basis conclusions were drawn on the propagation of oil contaminations and the respective remediation works
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 421-429
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ antropopresji na chemizm wód poziomu plejstoceńskiego w rejonie kopalni piasku Maczki-Bór w świetle badań modelowych
Influence of anthropopressure on chemical composition of groundwater in the Pleistocene aquifer in the area of Maczki-Bór open sand pit - geochemical modelling research
Autorzy:
Kaźmierczak, J.
Jakóbczyk, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063126.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
piaszczysty poziom wodonośny
skład chemiczny wód podziemnych
czynniki antropogeniczne
drenaż górniczy
sandy aquifer
chemical composition of groundwater
anthropogenic factors
mining drainage
Opis:
W artykule przedstawiono czasową i przestrzenną zmienność składu chemicznego wód plejstoceńskiego poziomu wodonośnego, wykształconego w skałach krzemionkowych dolnego odcinka doliny kopalnej Białej Przemszy (Sosnowiec, południowa Polska). Określono również czynniki oraz procesy wpływające na formowanie się składu chemicznego wód podziemnych. Zebrane dane pochodzą z archiwalnych analiz fizykochemicznych wód podziemnych dla wielolecia 1994-2008, przeprowadzanych w ramach monitoringu wód podziemnych w rejonie kopalni piasku Maczki-Bór i składowiska odpadów komunalnych w Sosnowcu, oraz z wyników badań terenowych i laboratoryjnych przeprowadzonych w kwietniu 2009 r. Wody rozpatrywanego poziomu plejstoceńskiego należą wg klasyfikacji Szczukariewa-Prikłońskiego do typów: Cl-Na, HCO3-SO4-Ca-Mg, Cl-SO4-Ca-Na-Mg, CI-SO4-HCO3-Na-Mg-Ca oraz charakteryzują się podwyższonymi stężeniami żelaza, manganu i cynku. Stężenia poszczególnych składników w latach 90. ulegały głównie podwyższeniu, a obecnie wykazują tendencję spadkową. Główną przyczyną zróżnicowania hydrogeochemicznego wód podziemnych są czynniki antropogeniczne (długoletnie obniżanie zwierciadła wody na skutek drenażu górniczego, obecność ognisk zanieczyszczeń takich jak składowiska odpadów pogórniczych i komunalnych). Zwiększenie miąższości strefy aeracji przyczyniło się do intensyfikacji procesów utleniania. Jednym z najważniejszych procesów geochemicznych wpływających na skład chemiczny wód rozpatrywanego środowiska jest utlenianie siarczków żelaza do siarczanów, co skutkuje dozowaniem do wód podziemnych sporych ilości jonów SO2-4 i Fe2+. Modelowanie procesów hydrogeochemicznych wykonano za pomocą programu PHREEQC.
The paper presents time and spatial evolution of groundwater chemistry in the Pleistocene sandy aquifer situated in the lower section of the Biała Przemsza buried valley (Sosnowiec, south Poland). Factors and processes controlling chemical composition of groundwater were also identified. Gathered data come from archival hydrogeochemical analyses carried out in the period of 1994-2008 within the framework of the groundwater monitoring in the area of Maczki-Bór open sand pit and the landfill in Sosnowiec as well as from fieldwork and laboratory research carried out in Apri12009. Water of considered Pleistocene aquifer belongs according to Szczukariew-Prikłoński classification to the Cl-Na, HCO3-SO4-Ca-Mg, Cl-SO4-Ca-Na-Mg, CI-SO4-HCO3-Na-Mg-Ca types and is characterized by increased concentrations of ions such as iron, manganese and zinc. Concentrations of individual components in 90's were mainly increasing and nowadays show the decreasing tendency. Composition of groundwater is strongly linked to anthropogenic factors (longlasting lowering of the ground- water table connected with the mining drainage, pollution sources such as landfills of post-mining and communal wastes). Increased thickness of the unsaturated zone contributed to the intensification of the oxidation processes. One of the most important geochemical processes influencing the groundwater chemistry is oxidation of iron sulfides to sulphates, what results in releasing of large amounts of SO2-4 and Fe2+ into groundwater. The numerical simulations of the hydrogeochemical processes were performed by using PHREEQC codes.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 231-240
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Variability in chemical composition of waters in the Zoloushka gypsum cave (Ukraine-Moldova) as a consequence of anthropogenic degradation of a karst aquifer
Autorzy:
Andreychouk, Viacheslav
Różkowski, Jacek
Jóźwiak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060096.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
karst aquifer degradation
gypsum karst
water geochemistry
Zoloushka Cave
Opis:
The Zoloushka Cave, with passages >90 km long and a volume of ~0.65 million m3, is among the largest gypsum caves in the world. The cave was opened in the course of gypsum excavation in a quarry in the village of Criva (Moldova) located just near the border with Ukraine. During the quarry exploitation, with the accompanying pumping of water, the groundwater table was lowered to the bottom part of the gypsum layer. As a result of the pumping, the karst aquifer within the cave labyrinth was fragmented into separate underground reservoirs controlled by the morphology of the karst system and its content of clay deposits. Currently, there are several dozen lakes in the cave with a varied hydrodynamic regime (relict lakes, lakes with direct and indirect hydraulic connection with the aquifer). Research was carried out in February 2020 to determine the degree of, and reasons for, the hydrogeochemical diversity of 10 selected lakes of various hydrodynamic types present in the cave. The degree of variability of the hydrogeochemical parameters of these lakes was found to depend on a number of factors, mainly: the hydrodynamic type of the cave lake resulting from the degree of its hydraulic connection with the aquifer; the geochemical environment of the lake; and anthropogenic influence. The autonomizing role of these factors is the modification (within individual lakes) of the hydrogeochemical context of the transit waters flowing through the cave system to the quarry.
Źródło:
Geological Quarterly; 2021, 65, 3; 65: 41
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Using geoelectric soundings for estimation of hydraulic characteristics of aquifers in the coastal area of Lagos, southwestern Nigeria
Autorzy:
Fatoba, J.O.
Omolayo, S.D.
Adigun, E.O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11667.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
geoelectrical parameter
estimation
hydraulic characteristics
hydraulic parameter
aquifer
coastal area
Lagos
Nigeria
Opis:
Electrical resistivity investigation was carried out at Ibeju Lekki, Southwestern Nigeria. The thrust of this study is to determine the geoelectrical parameters of the shallow aquifer and estimate the hydraulic characteristics of this aquifer unit from the surface geophysics. The area falls within the Dahomey basin of the Nigeria sedimentary terrain. Twenty-one VES were conducted using Shlumberger array with a maximum half current electrode (AB/2) of 100 m giving total spread of 200 m. Data were interpreted using partial curve matching technique and assisted 1-D forward modeling with WINRESIST software. The qualitative interpretation revealed KQ curves (ρ1 < ρ2 > ρ3 > ρ4) and KH curve (ρ1 < ρ2 > ρ3 < ρ4). The geoelectric section generated from the results of the VES revealed a four geo-electric layers; these include topsoil with resistivity ranging from 213-5404 Ωm, dry sand with resistivity values vary from 301to 17178 Ωm, saturated sand with resistivity varying from 110 to1724 Ωm and sand (saline water content) with resistivity values of between 8 and 97 Ωm. The major aquifer in the area occurs at the third geoelectric layer. The depth to this aquifer is of between 0.7m and 6.0m and the layer thickness is between 0.2 m and 19.9 m. The hydraulic characteristics of the aquifer estimated from the geoelectric parameters reveal that the aquifer has porosity values of between 29.4 % and 57.7 %, protective capacities of between 0.00013 and 0.015 mhos, transverse resistance ranges from 345-18502 Ωm2, transmissivity values vary from 13 to 310 m2/day and hydraulic conductivity ranges from 0.8-65 m/day. The results show that the aquifer is characterized by high porosity and low protective capacities of overburden layers indicating that it is highly vulnerable to surface contamination. It has high transverse resistance, high transmissivity, and high hydraulic conductivity indicating that the aquifer can transmit water at higher rate and sustain the need of the community. This study has demonstrated the efficacy of surface geophysics in estimating hydraulic characteristics of an aquifer where pumping test data are not available and also to determine its vulnerability to surface contaminants.
Źródło:
International Letters of Natural Sciences; 2014, 06
2300-9675
Pojawia się w:
International Letters of Natural Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies