Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "anti-communist resistance" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
The Role of Bishop of Przemyśl Ignacy Tokarczuk in the Rise and Development of the Anti-Communist Opposition in Poland
Rola Ignacego Tokarczuka – biskupa przemyskiego w powstaniu i rozwoju opozycji antykomunistycznej w Polsce
Autorzy:
Jedynak, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129893.pdf
Data publikacji:
2022-05-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
opozycja antykomunistyczna
wspólnoty kościelne
wsparcie
opór społeczny
reżim totalitarny
anti-communist opposition
Church communities
support
social resistance
totalitarian regime
Opis:
This article presents the social activity of Ignacy Tokarczuk, the bishop of Przemyśl, in-fluencing the emergence and development of the anti-communist opposition. In 2006, the hierarch was awarded the highest state decoration—the Order of the White Eagle—by the President of Poland for his work for democratization of social life and protection of human rights. The study aims to determine the bishop’s role in the process of organizing and supporting opposition structures, especially in south-eastern Poland. It relies on the analysis of interviews, memories and scientific studies. Analysing interviews with members of the anti-communist opposition and clergy was of particular importance in the research process, which made it possible to describe and explain the bishop’s attitude and behavior towards the anti-communist movement. It was stated that Tokarczuk’s involvement in the activities of the anti-communist opposition appeared to be extremely important for the functioning of independent structures in the Subcarpathian Region, especially during the period of martial law in Poland.
W artykule przedstawiono działalność społeczną biskupa przemyskiego Ignacego Tokarczuka, wpływającą na powstanie i rozwój opozycji antykomunistycznej. W 2006 roku hierarcha został odznaczony przez Prezydenta RP najwyższym odznaczeniem państwowym – Orderem Orła Białego za działalność na rzecz demokratyzacji życia społecznego i obrony praw człowieka. Celem badań było określenie roli biskupa w procesie organizowania i wspierania struktur opozycyjnych, zwłaszcza w południowo-wschodniej Polsce. Eksplorację przeprowadzono w oparciu o analizę wywiadów, wspomnień i opracowań naukowych. Szczególne znaczenie w procesie badawczym miała analiza wywiadów z członkami antykomunistycznej opozycji i duchowieństwem, która pozwoliła opisać i wyjaśnić postawę i zachowanie biskupa wobec ruchu antykomunistycznego. Stwierdzono, że zaangażowanie Tokarczuka w działalność opozycji antykomunistycznej okazało się niezwykle ważne dla funkcjonowania niezależnych struktur na Podkarpaciu, zwłaszcza w stanie wojennym.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2021, 50, 1; 37-66
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tarnowska organizacja Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” w latach 1945–1948
Autorzy:
Zblewski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478013.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
resistance movement
cursed soldiers
accursed soldiers
damned soldiers
anti-communist resistance
Freedom and Independence
WiN
Tarnów
1945-1948
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 133-159
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światy przeciwstawne: komunistyczna bezpieka wobec podziemia niepodległościowego
Autorzy:
Kurtyka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477301.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
cursed soldiers
accursed soldiers
damned soldiers
resistance movement
anti-communist resistance
Security Service
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 11-21
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sowieckie represje wobec polskiego podziemia niepodległościowego w Warszawie i okolicach na przełomie 1944 i 1945 roku
Autorzy:
Kalbarczyk, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477299.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Soviet repressions
anti-communist resistance
resistance movement
Warsaw
1944
1945
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2002, 2; 139-155
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozpracowanie Wielkopolskiej Samodzielnej Grupy Ochotniczej „Warta” przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu
Autorzy:
Łuczak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478497.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
cursed soldiers
accursed soldiers
damned soldiers
resistance movement
anti-communist resistance
WSGO "Warta"
Greater Poland
security service
WUBP Poznań
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 61-80
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Raport "O służbie bezpieczeństwa publicznego" z 1946 roku
Autorzy:
Majchrzak, Grzegorz
Kopka, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477208.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Security Service
report
1946
resistance movement
cursed soldiers
damned soldiers
anti-communist resistance
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2003, 1(3); 251-261
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przystosowanie i opór żeńskich zgromadzeń zakonnych wobec władz komunistycznych w Polsce. Zarys problemu
Nuns’ participation and their role in creating an anti-communism attitude of resistance in People’s Republic of Poland
Autorzy:
Mirek, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887813.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
communist regime
totalitarianism
atheisation
anti-communist resistance
the church
congregations
nuns
reżim komunistyczny
totalitaryzm
ateizacja
opór antykomunistyczny
kościół
zakony
zakonnice
Polska Rzeczpospolita Ludowa
PRL
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi
Wolność sumienia i religii
wolność sumienia i wyznania
Opis:
W okresie reżimu komunistycznego w Polsce we wszystkich praktycznie obszarach życia istniały dwie postawy społeczne: przystosowanie i opór. Zewnętrznym przejawom przystosowania, towarzyszyło zachowanie suwerenności wewnętrznej i zdolności do stawiania oporu, przynajmniej wobec niektórych cech systemu czy kierunku działania władz. Antykomunistyczny opór dotyczył wszystkich warstw i grup społecznych. Podejmowany był nie tylko przez zbrojne podziemie ale także przez znaczną część polskiego społeczeństwa. Był ukierunkowany przede wszystkim na kwestie wolności wyznawania religii, naruszania wartości tradycji narodowej, czy wobec ograniczania wolności przekonań i wypowiedzi. Walka z zakonami należała do głównych celów większości reżimów, które kiedykolwiek walczyły z Kościołem. Katolicy byli traktowani jako obywatele drugiej kategorii, zakonnice natomiast jak obywatele trzeciej kategorii, nieustannie spychane na margines życia społecznego, pozbawiane nie tylko możliwości awansu społecznego, ale przede wszystkim podstawowych praw i swobód obywatelskich gwarantowanych przez Konstytucję. Systematycznie pozbawiano siostry prowadzenia działalności apostolskiej i swobodnego podejmowania pracy zawodowej, odmawiano możliwości zdobycia wykształcenia, korzystania z świadczeń socjalnych takich jak ochrona zdrowia, ubezpieczenia społeczne czy świadczenia emerytalne, instrumentalnie wykorzystywano przepisy podatkowe. Planowa ateizacja dotknęła wszystkie obszary działalności wspólnot zakonnych. Przyjmowała ona charakter rozwiązań instytucjonalno-prawnych. Walka z działalnością zakonów dokonywana była „w majestacie prawa”. W okresie od 1949 do 1967 zlikwidowano ponad 80 szkół zakonnych, 263 domy dziecka, 680 przedszkoli, 73 świetlice, 46 żłobków. Z 276 szpitali, w których siostry pracowały do roku 1967 zostały tylko w 93. Szpitale zakonne upaństwowiono. W celu skutecznej obrony zakonów, z inicjatywy Prymasa Wyszyńskiego zapoczątkowano instytucjonalne formy współpracy zgromadzeń zakonnych. Narzędziem represyjnej polityki państwa, prowadzonej w stosunku do zgromadzeń zakonnych była Ustawa o przejęciu „dóbr martwej ręki” z 20 marca 1950 r. mająca na celu ograniczenie bazy materialnej zakonów, wprowadziła stan prawny, w którym zgromadzenia zakonne traciły własne ziemie i gospodarstwa, będące podstawą utrzymania wielu wspólnot zakonnych, a zwłaszcza nowicjatów i domów formacyjnych. Afirmacja, przystosowanie, opór, opozycyjność – wszystkie te postawy występowały jednocześnie i we wzajemnym powiązaniu. Zakonnice, tak jak całe społeczeństwo, zmuszone do milczenia i respektowania narzuconych reguł, przystosowały się do nich, jednocześnie broniły pewnego zakresu autonomii i próbowały ją poszerzać. Dzieje PRL można przedstawić jako proces zmagania się między aparatem władzy a społeczeństwem, w którym to zmaganiu zmieniają się obie strony.
From 1944 when Poland was under the communism rule two kind of attitudes existed in polish society – adaptation and resistance. Affirmation, adjustment, resistance and opposition – those attitudes were appearing at the same time and were related to each other. Anti-communist resistance in People’s Republic of Poland applied to every class and group of society. The resistance was especially directed into a restrict feature limiting a freedom to profess religion, damaging a value of national tradition or limiting a freedom to speech and beliefs. In August 1949 “ A decree of protection of freedom of conscience and denomination” was issued. Technically this document, was meant to create a lawful guarantee of freedom of denominations in Poland. In reality some of the regulations were used by the different authorities to both make Church’s life more difficult and to repress clergy and secular people. The Catholics in Poland were treated as a second category citizens ( limited with their capability to get promotion, even if they kept a loyal attitudes) but nuns were treated even worst as a third category citizens, being continuously pushing to the dregs of social live, without not only any chance to get promotion but also without the fundamental rights and freedom guarantee to every Poles by the Constitution. In further perspective the communist government planned to gradually limited congregations work, created closed enclaves and aimed to completely liquidate nuns work. The right person for the Church happened to be a cardinal Stefan Wyszyński a Primate of Poland. Thanks to an inflexible attitudes of cardinal Wyszyński and his Non possumus the authorities were unable to fulfill the program of “loyality” in Catholic Church in Poland. The Primate tried to show nuns a new perspective of work and was looking for methods to defend and kept monastic life in Poland. The Episcopal was protecting monastic live. It was aware that battle with religious orders was a part of a main repertoire among most of the regime which at any time undertake a battle with Church. The history of People’s Republic of Poland might be describe as a process of struggle between the authorities and society where both sides were changing under influence of this struggle.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2012, 15; 217-233
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddział Franciszka Olszówki „Otta”. Z dziejów powojennej konspiracji antykomunistycznej
Autorzy:
Bednarek, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477388.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Franciszek Olszówka "Otto" Franciszek Olszówka's squad resistance movement
cursed soldiers
accursed soldiers
damned soldiers
anti-communist resistance
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 197-219
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Miechowa do Coburga. Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych w marszu na zachód
Autorzy:
Brzoza, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477446.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Holy Cross Mountains Brigade National Armed Forces
NSZ
resistance movement
cursed soldiers
accursed soldiers
damned soldiers
anti-communist resistance
Coburg
Miechów
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 221-274
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obława Augustowska – stan badań, ich uwarunkowania i perspektywy
Autorzy:
Jasiewicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950413.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Augustów Roundup
Soviet atrocities in Poland
Soviet politics in the liberated Polish lands
Second World War
anti-communist resistance in Poland
obława augustowska
zbrodnie sowieckie w Polsce
polityka sowiecka na wyzwalanych ziemiach Polski
II wojna światowa
antykomunistyczny ruch oporu w Polsce
Opis:
The Augustów Roundup – current state of research, its circumstances and perspectives. In January 1944 the Soviet Army crossed the former eastern border of the Second Polish Republic. With the help of the army, military formations of NKVD and military counter-intelligence SMERSH, a large-scale cleansing of the held territories started. The Augustów Roundup was the last of the large „counter-intelligence actions” of the battalion of the SMERSH Directorate troops of the 3rd Belorussian Front. It had all the hallmarks of the Katyń operation. A group, probably counting several hundred Chekists, was responsible for the physical elimination of the identified detainees. It seems that the Soviets must have had their own method of filtration in addition to a prior intelligence work. It might have been the 5-day cycle of interrogation. The detainees were beaten into the confession of being AK members or into indicating people suspected of it. A completely different technique of detention of the arrested can be observed. They were kept in small groups – a few–several persons without the right to correspondence. They were killed in the middle of nowhere, but probably, just like in the Katyń-mode, a building of some kind was necessary. The people might have been killed naked or were disrobed post-mortem to rule out identification in case the gravesite was found. Probably the remains of the victims of the Augustów Roundup are buried on the „Russian” side of the border. Now, when we are sure that the Roundup was also conducted in parts of Lithuania (not counting the investigations against the individuals placed at the disposal of NKVD-NKGB administration), as well as in a part of the Grodno region, the perfect place – from the logistic point of view – seems to be the intersection of the Polish, Lithuanian and Belorussian borders, somewhere in the vicinity of the village of Kalety, a rangers station of Giedź and the lake of Szlamy. The Augustów Roundup comprises several stages. The first one involved collecting information on Polish sovereignist underground by Soviet undercover agents and guerrillas. Perhaps, the May–June 1945 arrests might be included into this stage, starting with the arrests at the village fête in Studzienniczna in Augustów Forest. The second stage – between 12 and 19 July – was a military operation with the participation of the 62nd Division of the Interior Army of the NKVD, SMERSH officers and the local UB (secret security) and MO (militia). The third phase was a process of secondary detentions caused by the investigation by tortures to extract further information on the Polish underground. It took place between 20–21 July and autumn 1945. At this stage there were also executions. The fourth phase – from 1945/1946 to the Third Polish Republic – a protecting of the secret of the disappearance and covering the tracks, probably with the help of the Russian secret service and Polish descendants of the people involved in the Augustów Roundup on the side of the perpetrators.
 Августовская облава – состояние исследований, определяющие их факторы и перспективыВ январе 1944 г. Советская армия перешла восточную границу 2-й Польской Республики. С помощью армии, войск НКВД и военной контрразведки СМЕРШ началась крупномасштабная зачистка занятой территории. Августовская облава была последней из больших «контрразведывательных акций» армейского батальона Управления СМЕРШ-а 3-го Белорусского фронта. У нее были все признаки схожие с Катыньской операцией. Группа, предположительно, состоящая из нескольких сот чекистов занималась ликвидацией определенных задержанных. Кажется, у советов должны были быть свои методы во время фильтрации, кроме заранее проведенной разведывательной разработки. Может быть для этого употреблялся пятидневный цикл допросов. Задержанных избивали, чтобы те признались в членстве в Армии Крайовой или указали на лица, подозреваемое в этом. Отчетливо видна другая техника передержки арестованных. Они в очень небольших группах – в несколько человек, без права на переписку. Их убивают на пустошах, хотя, предположительно – так же как и в Катыньском «режиме» – нужно какое-то здание. Нельзя исключить, что людей убивали голыми или после смерти с них срывали одежду, чтобы, в случае находки могил, исключить какую-либо идентификацию. Вероятно, останки жертв Августовской облавы покоятся на «российской» стороне границы. Сейчас, когда у нас уверенность в том, что облава обхватывала часть Литвы, не считая дел возбужденных против людей, переданных в распоряжение органов НКВД-НКГБ, а также часть Гродненщины, идеальным местом, в логистическом отношении, кажется стык границ Польши, Литвы и Беларуси, где-то в окрестностях деревни Калеты, лесничества Гедзь и озера Шлямы. Августовская облава состояла из нескольких этапов. Первый заключался в собрании агентурой и собственным партизанским движением информации о польском подполье защитников независимости. Может быть к этому этапу можно причислить уже майские-июньские аресты, начиная с арестов во время народного гулянья в Студщенничной в Августовской пуще. Второй этап – между 12 и 19 июля – это военная операция, в которой принимали участье 62-я дивизия внутренних войск НКВД, работники СМЕРШ-а, местного УБ (служба безопасности) и МО (милиция). Третий этап – это процесс вторичных арестов, вызванных следствием с пристрастием, добывающем очередную информацию о польском подполье, который продолжался с 20–21 июля до осени 1945 г. На этот этап приходятся казни. Четвертый этап – с 1945/1946 по времена тн. 3-й Польской Республики – защита тайны исчезновения и сокрытие следов, может быть с помощью российских служб и польских потомков людей, замешанных в Августовскую облаву на стороне виновников.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Likwidacja zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych Henryka Flamego „Bartka” w 1946 roku – próba rekonstrukcji działań aparatu bezpieczeństwa
Autorzy:
Kurpierz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477962.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Henryk Flame "Bartek"
cursed soldiers
accursed soldiers
damned soldiers
resistance movement
anti-communist resistance
NSZ
National Armed Forces
security service
reconstruction
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 107-132
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heritage of the anti-communist civil resistance in the Polish People’s Republic of the years 1968–1989. Introduction to the classification of collections
Spuścizna opozycji antykomunistycznej w PRL lat 1968–1989. Wstęp do klasyfikacji zbiorów
Autorzy:
Michalski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933004.pdf
Data publikacji:
2018-06-26
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
anti-communist civil resistance in Polish People’s Republic
Polish underground press
censorship
notations
second circulation
collections
opozycja antykomunistyczna PRL
bibuła
cenzura
notacje
drugi obieg
zbiory
kolekcje
Opis:
2018 we are commemorating the hundredth anniversary of Polish independence regained after the years of partitions of Poland. Special celebrations are on all over the country; many events are planned to be continued up to 2021 in line with, inter alia, the programme of the Ministry of Culture and National Heritage named Niepodległa 2017– 2021. The article presents the results of research on the material artefacts left behind by the not easily defined historic formation of the years 1968–1989, which can be generally described as an anti-communist civil resistance in the Polish People’s Republic. The actions taken by the resistance started from the so-called March events as well as the foundation of the “Ruch” Organisation. It was followed by: the Workers’ Defence Committee, the Committee for Social Self-Defence “KOR”, the Movement for Defence of Human and Civic Rights, the Confederation of Independent Poland, the Movement of Young Poland; next came: the Independent Self-governing Labour Union “Solidarity”, the Independent Students’ Association, and many smaller organisations or parties, up to the negotiations of the so-called Round Table. The opposition to communist regime was a major factor in the process of regaining by Poland its full independence, restoration of market economy, and putting an end to censorship that had been affecting the freedom of speech. The huge amount of published prohibited materials from this historic period, the so-called second circulation, remained: books, periodicals, leaflets, photos, posters, stamps, badges, cassette tapes, as well as printing machines, duplicating machines, broadcasting equipment, and other material remains. They are presently collected by Polish museums, some of them still in the process of organisation; they are also in possession of associations and foundations as well as private owners who often create remarkable collections, e.g. Krzysztof Bronowski’s “Muzeum Wolnego Słowa” (Museum of Free Speech) containing 700 000 items that arouse interest of foreign museums. Information about the individual oppositionists, events, underground prints and organisations published in the Internet also adds to the legacy of anticommunist resistance; among the available sources are: mentioned above “Muzeum Wolnego Słowa”, Dictionary Niezależni dla Kultury 1976–1989 by the Association of Free Speech, or collection of the “Karta” Centre. The author of the article attempts to classify these collections after interviewing the representatives of relevant institutions and organisations or private owners.
W roku 2018 przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości po latach zaborów. Obchodzimy ją uroczyście w całym kraju, a liczne wydarzenia będą trwać aż do 2021 r., zgodnie m.in. z programem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Niepodległa 2017–2021. Artykuł prezentuje wyniki badań zasobów spuścizny materialnej po trudno definiowalnej formacji historycznej z lat 1968–1989, którą można szeroko i ogólnie nazwać opozycją antykomunistyczną w PRL. Działania opozycji rozpoczęły się od tzw. wydarzeń marcowych i powstania Organizacji „Ruch”, potem powstawały: Komitet Obrony Robotników, Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacja Polski Niepodległej, Ruch Młodej Polski, następnie: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Niezależne Zrzeszenie Studentów i wiele mniejszych organizacji lub partii, aż po obrady tzw. Okrągłego Stołu. Działania opozycji przyczyniły się do odzyskania przez Polskę pełnej suwerenności, przywrócenia gospodarki rynkowej i usunięcia cenzury, ograniczającej wolność słowa. Pozostała po tym okresie olbrzymia liczba wydawnictw tzw. drugiego obiegu w postaci książek, czasopism, druków ulotnych, zdjęć, plakatów, znaczków, plakietek czy kaset magnetofonowych, ale także maszyn drukarskich, powielaczy, sprzętu nadawczego czy innych świadectw materialnych. Gromadzone są one obecnie w istniejących w Polsce muzeach, czasami dopiero się tworzących, są własnością stowarzyszeń lub fundacji, a także pozostają w rękach prywatnych, tworząc często znaczące kolekcje, jak np. Muzeum Wolnego Słowa Krzysztofa Bronowskiego – liczący ponad 700 000 pozycji zbiór, którym interesują się muzea zagraniczne. Spuścizną po opozycji są także informacje o osobach, wydarzeniach, wydawnictwach lub formacjach opozycyjnych publikowane w internecie, m.in. wspomniane już Muzeum Wolnego Słowa, Słownik Niezależni dla Kultury 1976–1989 Stowarzyszenia Wolnego Słowa czy zbiory Ośrodka „Karta”. Artykuł podejmuje próbę klasyfikacji tych zbiorów na podstawie wywiadów z przedstawicielami posiadających je instytucji, organizacji lub właścicielami kolekcji.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 98-106
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eugeniusz Szumiejko, Biografia opozycjonisty
Eugeniusz Szumiejko, Oppositionist’s Biography
Autorzy:
Kowal, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634749.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
Opozycja antykomunistyczna
Krajowy Komitet Strajkowy
Regionalny Komitet Strajkowy Dolny Śląsk
oral history
anti-communist opposition
Solidarity
the National Resistance Committee
Regional Strike Committee of Lower Silesia
Opis:
In his account, Eugeniusz Szumiejko (born on Sept 9, 1946 in Wierobiejki), anti-communist opposition activist, recounts his childhood spent on the territories that were joined to the Soviet Union after the Second World War, resettlements and his later opposition activities.  In the 1980’s Szumiejko, as an important member of both legal and clandestine ‘Solidarity’, often found himself in the center of political events taking place in Poland. Therefore, it is worth paying attention to fragments of his account related to the period of so-called ‘Solidarity carnival’ as well as to descriptions of functioning of democratic underground in the years of the martial law and later (including the National Resistance Committee, the Temporary Coordinating Committee as well as the Regional Strike Committee of Lower Silesia). 
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2012, 2; 153-215
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etos „żołnierzy wyklętych” w twórczości muzyków tożsamościowych jako przykład kreowania polityki historycznej
Autorzy:
Dobrowolski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042766.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
muzyka
tożsamość
patriotyzm
żołnierze wyklęci
wojna
polityka historyczna
podziemie antykomunistyczne
music
identity
patriotism
cursed soldiers
war
historical policy
anti-communist resistance.
Opis:
Identity music not only has its artistic values but also plays an educational role, as far as it is one of the parts which create politics of memory. The latter focuses on detailed analysis of connection between history and politics of a country. It is an instrument of: creating one’s historical awareness, defending good reputation of state / nation around the world and public activity. A rise of interest in history of Poland is observed among Poles. Issue of the Cursed Soldiers (Anti-Communist Polish Resistance) who became a part of interest for the young Poles as far as cultural code, is distinguished among this. Identity music is not only specific music genre defined by the lyrics concerning contemporary patriotism, but also promotion of national history. Main purpose of the ‘identity artists’ is to show an ethos, story about armed conspiracy during the Second World War and resistance against soviet captivity. Identity artists perform different music genres: bards compose sung poetry, rock, hard rock, heavy metal, neofolk, hip hop, rap and industrial music as well as mixture of the music genres.
Źródło:
Prawo i Polityka; 2018, 8; 133-153
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność podziemia antykomunistycznego na Południowym Podlasiu (1944-1948)
Autorzy:
Charczuk, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631464.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Southern Podlachia, anti-communist resistance, fighting the anti-communist underground activity by the Polish security service
ruch oporu, Podlasie, WiN, PAS, NSZ
Opis:
Przez Południowe Podlasie rozumiem tereny, które administracyjnie, politycznie i etnicznie dzisiaj należą do województwa mazowieckiego, stanowiąc jego wschodnią część, i województwa lubelskiego. Przebieg działań wojennych na froncie wschodnim w lipcu i sierpniu 1944 r. wywarł duży wpływ na losy konspiracji antykomunistycznej na terenie Południowego Podlasia. Nasycenie terenu Podlasia żołnierzami ACz pod koniec 1944 r. nie sprzyjało uaktywnieniu się podziemia. Uznanie rządu komunistycznego przez aliantów stworzył dla Polski nowy wizerunek na forum międzynarodowym. Znalazło toodbicie w postrzeganiu sytuacji politycznej w dowództwie podziemia. Stąd też w sierpniu 1945 r. płk Jan Rzepecki wydał rozkaz rozwiązujący Delegaturę Sił Zbrojnych. W związku z nową sytuacją polityczną w Europie i Polsce 2 września 1945 r. została powołana nowa organizacja konspiracyjna Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, która miała mieć charakter cywilny, polityczny, a nie wojskowy. W sumie w wyniku działalności podziemianiepodległościowego na Południowym Podlasiu w latach 1944-1948 zginęło ok. 900 osób, w tym w powiecie łukowskim-95, siedleckim-135, sokołowskim-98, węgrowskim-66, bialskim-282 i radzyńskim-130 osób. Podziemie niepodległościowe według moich obliczeń przeprowadziło ok. 1500 akcji wymierzonych w dezorganizację systemu władzy komunistycznej. Znalazły się wśród nich akcje spektakularne, np. akcja przeprowadzona przez oddział Leona Taraszkiewicza ps. „Jastrząb” 17 lipca 1946 r., kiedy partyzanci zatrzymali samochód z siostrą Bolesława Bieruta-Zofią Malewską z rodziną. Działalność zbrojna podziemia antykomunistycznego na Południowym Podlasiu 1944-1948 zebrała krwawe żniwo po obu stronach barykady politycznej. Z rąk komunistów w powiecie sokołowskim zginęło ok. 240 osób, w powiecie siedleckim w latach 1944-1954 straty wyniosły 430 osób, w powiecie radzyńskim ok. 120 osób, w powiecie włodawskim ponad 1300 osób. W sumie z rąk władzy komunistycznej zginęło na Południowym Podlasiu w latach 1944-1948 ok. 2 500 osób. Do tego trzeba doliczyć ofiary ludowego wymiaru sprawiedliwości, który skazał na karę śmierci 100 osób, co nam daje 2 600 ofiar komunizmu na Podlasiu. Jeżeli do sumy 176 ofiar komunizmu doliczymy ok. 900 osób zabitych z rąk podziemia niepodległościowego, otrzymamy ofiary w liczbie ok. 3 500 osób. Jest to cena jaką zapłaciło społeczeństwo Południowego Podlasia w czasie walki o władzę w latach 1944-1948.
Źródło:
Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies