Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "aktywizm sędziowski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Znaczenie doktryny stare decisis dla sądowej kontroli konstytucyjności prawa USA – między stabilnością orzecznictwa a instrumentalizmem
    The importance of the stare decisis doctrine for judicial control of the constitutionality of US law – between the stability of jurisprudence and instrumentalism
    Autorzy:
    Pustuła, Diana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/523816.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    stare decisis, sądownictwo konstytucyjne, kontrola sądowa, precedens, aktywizm sędziowski, Sąd Najwyższy, Konstytucja Stanów Zjednoczonych
    Opis:
    Uprawnienie do badania zgodności aktów prawnych z konstytucją, stanowiących pod-stawę wydania rozstrzygnięcia, przysługuje wszystkim sądom amerykańskim, tworząc rozproszony system kontroli konstytucyjności. Czynnikiem stabilizującym orzecznic-two stają się precedensy sądowe oraz doktryna stare decisis. Jednakże niełatwo dokonać jednoznacznej oceny roli doktryny stare decisis dla sądowej kontroli konstytucyjności prawa USA (judicial review) z uwagi na szereg czynników, które wpływają na jej znacze-nie. Można do nich zaliczyć formalny brak bezwzględnego charakteru rozstrzygnięć sądowych, czy też brak związania Federalnego Sądu Najwyższego USA własnymi orzecze-niami. Ten ostatni wydaje się szczególnie istotny w przedmiotowej ocenie w kontekście znacznego aktywizmu sędziowskiego oraz sposobu nominowania i zatwierdzania sędziów na, co do zasady, dożywotnich stanowiskach. W niniejszej publikacji analizie poddane zostały wszystkie wyżej wymienione czynniki w celu dokonania możliwie rzetelnej oce-ny znaczenia doktryny stare decisis dla sądowej kontroli konstytucyjności prawa USA.
    All American courts have a right to examine the conformity of legal acts with the Constitution as the basis for issuing a decision, creating a diffused system of judicial review. Court prece-dents and the stare decisis doctrine become the stabilizing factor of jurisprudence. However, it is not easy to make an unequivocal assessment of the role of the stare decisis doctrine for judicial review due to a number of factors that affect its significance. They include the formal lack of absolute nature of the court decisions, or the fact that the Federal US Supreme Court is not bound by its own rulings. The latter fact seems particularly important in the assessment of the subject matter in the context of considerable judicial activism and the way the judges are nominated and approved for, in principle, lifetime positions. In this publication, all the above mentioned factors have been analyzed in order to assess the significance of the stare decisis doctrine for judicial review in the US as accurately as possible.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 3(49); 79-91
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O aktywizmie sędziowskim
    About judge activism
    Autorzy:
    Kuczma, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/471826.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uczelnia Jana Wyżykowskiego
    Tematy:
    aktywizm sędziowski
    formalizm sędziowski
    sędzia, sąd
    sąd konstytucyjny
    tworzenie prawa
    judge activism
    judge formalism
    judge
    court
    constitutional court
    legislation
    Opis:
    W pierwszej części artykułu zaprezentowane zostały różne ujęcia pojęcia „aktywizm sędziowski” sformułowane w doktrynie, jak i jego rodzaje. Następnie ukazano tło sporu pomiędzy zwolennikami aktywizmu sędziowskiego a jego przeciwnikami. W zakończeniu natomiast przedstawione zostały argumenty uzasadniające zajmowanie postawy aktywistycznej przez sędziów.
    The first part of the article presents different approaches to judge activism formed in doctrine as well as its different forms. Then follows the presentation of the background for the conflict between the supporters of judge activism and its opponents. The article concludes with the presentation of arguments justifying taking the active attitude by the judges.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych; 2016, 9; rb.ujw.pl/social
    2543-6732
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Principle of Judicial Discretion and the Death Penalty in Singapore-Constitutional Approach
    Dyskrecjonalna władza sędziego i kara śmierci w Singapurze – spojrzenie konstytucyjne
    Autorzy:
    Michalak, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941114.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    post-colonial Asia
    human rights
    the death penalty
    constitutional review
    judicial discretion
    Azja postkolonialna
    prawa człowieka
    kara śmierci
    kontrola konstytucyjności
    aktywizm sędziowski
    Opis:
    Any discussion of human rights in post-colonial countries of Asia conducted from the perspective of Western civilization faces many obstacles, particularly related to existing differences, or even cultural barriers and different traditions. Postcolonial states, despite the remaining remnants of the colonial era-visible in their legal systems, that still contain normative acts adopted before obtaining sovereignty – very firmly resist to the adoption of the universal catalog of human rights set out in the UN Covenants, as well as the use of standards in their observance that are compatible with those made within the United Nations. Both – the so-called ideology of Asian values, as well as the concept of the ASEAN community is not conducive to the creation of international binding legal framework and does not allow (or even leading in the future) to create a universal system of human rights protection. On the contrary – it leads to the deepening ideological differences or even philosophical, in the further development of democracy among Western countries and Asia. From the perspective of European constitutional law, it may be interesting to see the arguments of post-colonial Asia judges on the issue of the division of power in the context of judicial activism and the protection of constitutional values. The purpose of this publication is to present the views of Singapore’s judiciary in connection with the reforms introduced in 2013 that abolish the mandatory death penalty for certain crimes together with the possibility of replacing it by a court decision with life imprisonment and flogging.
    Wszelka dyskusja na temat przestrzegania praw człowieka w postkolonialnych państwach Azji prowadzona z perspektywy cywilizacji Zachodu napotyka wiele przeszkód, w szczególności związanych z istniejącymi różnicami, czy wręcz barierami kulturowymi i odmiennymi tradycjami. Państwa postkolonialne, mimo nadal istniejących pozostałości z czasów kolonialnych – widocznych np. w systemie prawa, który wciąż zawiera akty normatywne uchwalone przed uzyskaniem suwerenności – bardzo stanowczo opierają się przyjęciu uniwersalnego katalogu praw człowieka określonego w paktach ONZ, jak też stosowaniu standardów w ich przestrzeganiu, które byłyby zgodne z tymi wypracowanymi w ramach ONZ. Przyjęta ideologia tzw. azjatyckich wartości prowadzi do ponownego pogłębiania się różnic ideowych, czy wręcz filozoficznych, w dalszym rozwoju demokracji między państwami Zachodu i Azji. Z perspektywy europejskiej nauki prawa konstytucyjnego interesujące może wydać się spojrzenie sędziów państw Azji postkolonialnej na kwestie dotyczące podziału władzy w kontekście aktywizmu sędziowskiego i ochrony wartości konstytucyjnych. Celem niniejszej publikacji jest zaprezentowanie poglądów judykatury Singapuru w związku z wprowadzonymi w 2013 r. reformami znoszącymi obligatoryjny wymóg orzekania kary śmierci w przypadku niektórych przestępstw i możliwości zastąpienia tejże – w wyniku decyzji sądu – karą dożywotniego więzienia i chłosty.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 101-114
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niedostrzeżona nielojalność ustawodawców. Przykład z czasów walki o „praworządność” i „dobrą zmianę”.
    Unnoticed Unfairness of Lawmakers. The Example From the Time of the Fight for „the Rule of Law” and „the Good Change”
    Autorzy:
    Barut, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3200859.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-14
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    rządy prawa
    instytucjonalny charakter prawa
    aktywizm sędziowski
    art. 190 Konstytucji
    rule of law
    institutional aspect of law
    judicial activism
    art. 190 of the Constitution
    Opis:
    Celem artykułu jest konstytucyjno-prawna i filozoficzno-prawna analiza skutków jednego z orzeczeń polskiego Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu tym organ ten stwierdził niekonstytucyjność jednego z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 190 ust. 4 Konstytucji takie orzeczenie daje możliwość wznowienia postępowania zakończonego ostateczną decyzją administracyjną. Wydawałoby się, że podatnicy mogą z takiej możliwości skorzystać. Trybunał odroczył jednak wejście w życie swojego orzeczenia, a ustawodawca podjął z obywatelami swoisty „wyścig”, i zanim orzeczenie weszło w życie, wprowadził przepis jeszcze bardziej ograniczający prawa podmiotowe niż przepis uznany za niekonstytucyjny, co z kolei stanowiło zarówno dla organów administracji skarbowej, jak i sądów administracyjnych argument, że o żadnym wznowieniu nie może być mowy. Autor wskazuje tę praktykę jako przykład destrukcji instytucjonalnego charakteru prawa, to jest jego przewidywalności i wymiaru symbolicznego, co wpisuje ją w trend o charakterze światowym. Wskazuje również, że praktyka ta miała miejsce w czasie, gdy w Polsce toczyła się zacięta walka polityczna między zwolennikami rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość oraz opozycją określającą się jako liberalno-demokratyczna, w której posługiwano się, z jednej strony, hasłami obrony rządów prawa, a z drugiej – obrony „zwykłego człowieka” przed arbitralnością sądownictwa. Problem praktyki, która unicestwia zasadę rządów prawa, a zarazem w oczywisty sposób narusza prawa podmiotowe, nie został jednak dostrzeżony.
    : The aim of the article is constitutional-legal and philosophico-legal analysis of the effects of one of the verdict of the Polish Constitutional Court. In this ruling, the authority found one of the provisions of the Personal Income Tax Act unconstitutional. Pursuant to Art. 190 paragraph 4 of the Constitution, such a ruling allows for the resumption of proceedings ended with a final administrative decision. It would have seemed that taxpayers can take advantage of this possibility. However, the Tribunal postponed the entry into force of its ruling, and the legislator started a kind of “race” with the citizens, and before the ruling entered into force, introduced a provision that even more limited taxpayers rights than a provision found unconstitutional, which in turn meant both for tax administration authorities and the administrative courts that any resumption is impossible. The author indicates this practice as an example of the destruction of the institutional nature of law, i.e. its predictability and symbolic dimension, which makes it part of a global trend. He also points out that this practice took place at a time when a fierce political struggle was taking place in Poland between the supporters of the ruling Law and Justice party and the opposition describing itself as liberal-democratic, the former ones used the slogans of defending the rule of law the latter ones of defending the „common man” against the arbitrariness of the judiciary. A practice which annihilates the rule of law and at the same time clearly violates rights has not been noticed, however.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 2(XXII); 19-30
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deklaracje interpretacyjne jako instrument transformacji międzynarodowego prawa inwestycyjnego. Ku ograniczeniu aktywizmu sędziowskiego
    Interpretative declarations as an instrument of transformation of international investment law. Measures for restraining judicial activism
    Autorzy:
    Kułaga, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692908.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    judicial activism
    interpretative declarations
    subsequent agreements
    interpretation of treaties
    investment arbitration
    International Law Commission
    aktywizm sędziowski
    deklaracje interpretacyjne
    późniejsze porozumienia
    interpretacja traktatów
    arbitraż inwestycyjny
    Komisja Prawa Międzynarodowego
    Opis:
    International investment law has been subject to significant criticism for at least a decade, due to the methodology applied in the jurisprudence of arbitration tribunals. As a result, both States and international organizations are seeking measures to limit the judicial activism of these tribunals. The most commonly used mechanisms in this respect include renegotiating existing investment treaties, concluding new agreements and terminating treaties. These mechanisms, which are generally the most desirable and guarantee the greatest certainty in terms of rights and obligations, also have significant shortcomings, above all related to the time required to achieve the desired result. This article postulates that interpretative declarations may be the most optimal solution for limiting judicial activism in international investment law. Although they do not provide the same legal certainty as a new treaty, it is the relative ease of with which these declarations are accepted that allows for a quicker legal effect, in terms of understanding the treaty in accordance with the intention of its parties.
    Międzynarodowe prawo inwestycyjne przynajmniej od dekady jest przedmiotem znaczącej krytyki z powodu sposobu orzekania trybunałów arbitrażowych. W rezultacie zarówno państwa, jak i organizacje międzynarodowe poszukują środków ograniczenia aktywizmu sędziowskiego tych trybunałów. Do najczęściej stosowanych mechanizmów w tym zakresie zalicza się renegocjacje istniejących traktatów inwestycyjnych, zawieranie nowych porozumień, jak również wypowiadanie istniejących traktatów. Mechanizmy te, zasadniczo najbardziej pożądane i gwarantujące największą pewność w zakresie praw i obowiązków stron umów, posiadają również istotne mankamenty, przede wszystkim związane z czasem wymaganym, aby osiągnąć pożądany rezultat. Niniejszy artykuł postuluje, że dla ograniczenia aktywizmu sędziowskiego w międzynarodowym prawie inwestycyjnym stosunkowo optymalnym rozwiązaniem mogą być deklaracje interpretacyjne. Mimo że nie zapewniają one takiej pewności prawnej, jak nowy traktat, to jednak z uwagi na relatywną łatwość ich uzgodnienia i akceptacji deklaracje te pozwalają znacznie szybciej osiągnąć skutek prawny w zakresie rozumienia traktatu zgodnie z intencją jego stron.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 3; 53-69
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Political v. Legal Sovereignty in the Context of the European Union’s Influence on the United Kingdom’s Judicial Activism
    Suwerenność polityczna a prawna w kontekście wpływu prawa Unii Europejskiej na aktywizm sędziowski w Zjednoczonym Królestwie
    Autorzy:
    Fox, Natalie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51460699.pdf
    Data publikacji:
    2024-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Brexit
    the British Constitution
    European Union
    judicial activism
    A.V. Dicey
    the doctrine of parliamentary sovereignty
    Westminster
    brytyjska konstytucja
    Unia Europejska
    aktywizm sędziowski
    doktryna suwerenności Parlamentu brytyjskiego
    Opis:
    In recent years, the United Kingdom has seen a growing doctrinal discourse around competing models of legal and political constitutionalism. The situation has been exacerbated by ongoing changes in both theory and practice, which have engendered a strong conviction that the UK is now departing from the political constitutionalism associated with the traditional model of parliamentary sovereignty, in which Parliament’s legislative power is unlimited by law and the courts have no right to question the validity of laws on substantive grounds. From a theoretical point of view, legal constitutionalists contributed to provoking this change while desiring to continue to promote it by moving almost completely and exclusively towards legal constitutionalism, thus supplanting its political formula. From a practical point of view, however, one should bear in mind that the events that led to a specific change in thinking about British constitutionalism encompass, in particular, the legal consequences resulting from the UK’s membership in the European Union, including the phenomenon of the so-called judicial activism. Nevertheless, these events were also induced by the expansion and strengthening of judicial review of administrative actions, judicial shaping of the principle of legality, as well as by the enactment and application of the Human Rights Act 1998.
    W ostatnich latach w Zjednoczonym Królestwie obserwuje się narastający doktrynalnie dyskurs wokół konkurujących ze sobą wzajemnie modeli konstytucjonalizmu prawnego i konstytucjonalizmu politycznego. Owo zjawisko nasiliło się w wyniku dokonujących się przemian zarówno w teorii, jak i w praktyce, które zrodziły silne przekonanie, że Zjednoczone Królestwo odchodzi obecnie od politycznego konstytucjonalizmu związanego z tradycyjnym modelem suwerenności parlamentarnej, w którym władza prawodawcza Parlamentu jest nieograniczona prawnie, a sądy nie posiadają uprawnień do kwestionowania ważności ustaw z przyczyn merytorycznych. Z teoretycznego punktu widzenia konstytucjonaliści prawni pomogli sprowokować tę zmianę pragnąc nadal ją propagować poprzez zmierzanie w sposób niemal całkowity i wyłączny w kierunku konstytucjonalizmu prawnego, wypierając tym samym jego polityczną formułę. Z kolei z praktycznego punktu widzenia należy mieć na uwadze, że zdarzenia, które spowodowały swoistą zmianę w myśleniu o konstytucjonalizmie brytyjskim obejmują w szczególności prawne konsekwencje wynikające z członkostwa Zjednoczonego Królestwa w Unii Europejskiej, w tym zjawisko tzw. aktywizmu sędziowskiego. Niemniej zdarzenia te spowodowane zostały także m.in. poprzez rozszerzanie i wzmacnianie sądowej kontroli działań administracyjnych, sądowe kształtowanie zasady legalizmu, a także na skutek uchwalenia i stosowania Human Rights Act 1998.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 4(80); 229-239
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rządność sądów a zarządzanie przez sądy
    Judicial Governance and Governing through Courts
    Autorzy:
    Zirk-Sadowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/904040.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
    Tematy:
    rządność sądów
    administracja sądowa
    dobre administrowanie
    władza sądownicza
    pozytywizm prawniczy
    prawo responsywne
    aktywizm sędziowski
    judicial governance
    judicial administration
    good administration
    judicial power
    legal positivism
    responsive law
    judicial activism
    Opis:
    Sądy w pewnym fragmencie swej aktywności są administrowane. Choć istotą sądu jest osądzanie, administrowanie sądowe ma chronić sprawne sądzenie, ale jednocześnie nie wolno sprowadzać problemu administrowania do problemu rządności. Problem dobrej administracji odnosi się do wewnętrznego zorganizowania sądowej kadry urzędniczej i biurowości sądowej. Dobre rządzenie dotyczy wykonywania trzeciej władzy przez sąd rozumiany jako wspólnota czy organizacja sędziów. Samo osądzanie i związane z nim czynności sędziego lub sędziów nie mogą być regulowane administracyjnie. Są one oddane samorządowi sędziowskiemu i jego organom. Z punktu widzenia ustrojowego nie ma podstaw, aby zastosować unijne zasady dobrej administracji (Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej) do administracji sądowej. Można je wykorzystać tylko w niektórych wymiarach administracji sądowej (np. udostępnianie informacji o pracy sądu). W niniejszej pracy głównym zagadnieniem jest relacja rządzenia sądami do unijnej kategorii dobrego rządzenia. W artykule zadano pytanie – jakie są niezbędne cechy rządności sądów i czy można do trzeciej władzy odnieść kategorię dobrego rządzenia? Z przeprowadzonych rozważań wynika, że odpowiedź jest uzależniona od koncepcji teoretycznych i filozoficznych samego osądzania.
    Courts are administered where a certain part of their activity is concerned. Although the process of arriving at judgments is the main assignment given to courts, judicial administration serves to protect efficiency of judging. At the same time, the problem of administration cannot be resolved by the problem of governance. The problem of good administration is here taken to refer to the internal organization involving judicial officials and judicial office administration. Good governance refers to the exercising of power by the judiciary, where this is understood as a community or organization of judges. The boundary which "court administration" cannot cross relates to the judgment itself and the activities of the person of the judge or judges connected with it, who cannot be regulated in an administrative way, but only by means of powers assigned to self-governing authorities of the judiciary. From a political point of view, there are no bases for applying EU rules of good administration (personified in The European Code of Good Administration) to judicial administration, and in fact such an effort would only be possible in regard to some dimensions of the judicial administration (e.g. where access to information concerning the activities of the court is concerned). This work goes on to focus in particular on the other problem described, i.e. the relation between judicial governance and the EU category of good governance. A question concerning the indispensable features of judicial governance was posed, as was one on whether the category of good governance can be taken to relate to judicial power. It emerges that, once account has been taken of the above deliberations, the answers to the questions are ultimately found to depend on the theoretical and philosophical concepts underpinning the activity of judging itself.
    Źródło:
    Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2009, 1(7); 45-63
    1898-3529
    2658-1116
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Publiczne / Public Governance
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Judicial Activism in Poland - Remarks against the Background of a Resolution of the Formation of the Combined Civil Chamber, Criminal Chamber and Labor Law and Social Security Chamber of the Supreme Court of 23 January 2020 (BSA I-4110-1/20)
    Aktywizm sędziowski w Polsce - uwagi na tle uchwały składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
    Autorzy:
    Szydzik, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920431.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    judicial activism
    resolution of the Supreme Court
    divergences in the interpretation of law
    constitutional crisis in Poland
    aktywizm sędziowski
    uchwała Sądu Najwyższego
    rozbieżności w wykładni przepisów prawa
    kryzys konstytucyjny w Polsce
    Opis:
    The paper aims at analyzing the phenomenon of judicial activism in Poland against the background of a resolution of the formation of the combined Civil Chamber, Criminal Chamber and Labor Law and Social Security Chamber of the Supreme Court of 23 January 2020 (BSA I-4110-1/20). The author discusses the Supreme Court’s powers to resolve divergences in the interpretation of law and then provides an analysis of the nature of the resolution of the Supreme Court. The considerations made in the context of the paper lead to the conclusion that in situations of a threat to the rule of law the courts not only have a right but also an obligation to take active measures to protect the common good.
    Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20) Celem artykułu jest analiza zjawiska aktywizmu sędziowskiego w Polsce na tle uchwały składu połączonych izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20). Autor omawia kompetencję Sądu Najwyższego do rozstrzygania rozbieżności w wykładni przepisów prawa, a następnie dokonuje oceny znaczenia uchwały Sądu Najwyższego w kontekście zjawiska aktywizmu sędziowskiego. Rozważania podjęte na gruncie niniejszej pracy prowadzą do wniosku, że w sytuacji zagrożenia dla praworządności, sądy nie tylko mają prawo, lecz także obowiązek podjąć aktywne działania na rzecz ochrony dobra wspólnego.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 177-189
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Regaining Sovereignty? Brexit and the UK Parliament
    Odzyskanie suwerenności? Brexit i Parlament Zjednoczonego Królestwa
    Autorzy:
    Fox, Natalie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2162235.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Brexit
    the doctrine of parliamentary sovereignty
    Art. 50 of the EU Treaty
    Human Rights Act
    judicial activism
    doktryna suwerenności parlamentu
    Art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej
    ustawa o prawach człowieka
    aktywizm sędziowski
    Opis:
    The flexible formula of the British Constitution results in a relative openness to external influences. Notwithstanding this fact, the United Kingdom’s (UK’s) membership in the European Union’s (EU’s) structures (1973–2020) resulted in a progressive limitation of the doctrine of parliamentary sovereignty. Brexit will not reverse the effects of the ‘soft’ modification of the foundations of the UK’s system, which occurred in the sphere of the practical implementation of the competencies of the branches of governance. Prima facie, the decision on the UK’s withdrawal from the EU should result in a ‘renaissance’ of the traditional doctrine of Westminster sovereignty, per A.V. Dicey. However, judicial activism, continued validity of the European Convention on Human Rights (incorporated on the basis of Human Rights Act 1998) and the irreversible consequences of the devolution of competencies in the UK for Wales, Scotland and Northern Ireland are the factors that hinder the possible revitalisation of the sovereignty of the British Parliament.
    Elastyczna formuła brytyjskiej konstytucji skutkuje względną otwartością na wpływy zewnętrzne. Tym niemniej, członkostwo Zjednoczonego Królestwa w strukturach Unii Europejskiej (1973–2020) skutkowało postępującym ograniczaniem doktryny suwerenności Parlamentu. Brexit nie odwróci skutków “miękkiego” modyfikowania fundamentów ustroju Zjednoczonego Królestwa, które częstokroć miały miejsce w sferze praktycznej realizacji kompetencji poszczególnych segmentów władzy państwowej. Prima facie, decyzja o wystąpieniu ZK z UE powinna skutkować “renesansem” tradycyjnej doktryny suwerenności Westminsteru w ujęciu Diceyowiskim. Jednakże aktywizm sędziowski, dalsze obowiązywanie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (inkorporowanej na podstawie ustawy o prawach człowieka z 1998 r.) oraz nieodwracalne skutki powstałe w wyniku dewolucji kompetencji w ZK na rzecz Wali, Szkocji i Irlandii Północnej stanowią czynniki hamujące ewentualną rewitalizację zasady suwerenność parlamentu brytyjskiego.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 499-510
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Supreme Court of the United States as an Autonomous Source of Constitutional Norms
    Autorzy:
    Bryk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619255.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    United States Constitution
    Supreme Court of the USA
    constitutional rights
    judicial activism
    liberal anthropology
    judicial statutory construction
    creation of law
    Konstytucja USA
    Sąd Najwyższy USA
    prawa konstytucyjne
    aktywizm sędziowski
    antropologia liberalna
    sądowa interpretacja
    tworzenie prawa
    Opis:
    The landmark decisions of the Supreme Court change the ethos of adjudicating. The substantive due process doctrine allowed the Court to become an actual lawgiver. This doctrine widely extended the understanding of the due process clause of the 5th and 14th Amendments. Increased power of statutory construction corresponded with the doctrine of loose constructionism (living constitution). Decisions like Griswold v. Connecticut and Roe v. Wade created new constitutional rights, emanating from the radical liberal anthropology. Adjudication became a field of an ideological battle in the culture war over anthropology determining the law’s content . In the classical and Christian understanding, being free is considered as having one’s identity discovered as an ontological constant, thus allowing an individual to develop himself according to the nature’s essence . The liberal anthropological revolution defines freedom as a power of self-creation, serving individual’s preferences. The liberal elites, employing ideas of social engineering, attempt to enforce rules based on coexistence and relationship of equal rights. Individual rights emanate from the autonomous, personal choice of life values, the key of the constitutional interpretation. The wider this right of self-definition , the wider the scope of the state’s intervention. In Griswold v. Connecticut the right to privacy signified deep cultural change rooted in such an anthropology. This “emancipation project” is thus built on an axiology destroying relations, becoming a kind of a religion of secular salvation. The state serves here as a demiurge and is sacralized. This causes an increasing abyss between the elites and the rest of the citizens, with a corresponding social disintegration of it’s public life. For instance Obergefell v. Hodges enforces a new anthropological definition of marriage, beginning to delegitimize creeds and actions of religious communities. This reflects a global phenomenon of connecting individual liberal rights with politics of identity and the post-modern culture of right understood as autonomous will without reasoning about its ontological, universal basis. The Supreme Court decisions are not separated from wider culture, but based on the new anthropological understanding of man as a consumer, with his individual will becoming the very basis of rights.
    Niektóre kluczowe orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych zmieniają model amerykańskiego etosu orzeczniczego. Doktryna substantive due process dała Sądowi władzę de facto stanowienia prawa. Poszerzyła też znacząco rozumienie pojęcia due process, zawartego w poprawkach V i XIV Karty Praw. Zwiększona władza interpretacyjna Sądu korespondowała z doktryną tzw. living constitution. Orzeczenia takie, jak Griswold v. Connecticut i Roe v. Wade czy Obergefell v. Hodges tworzą nowe konstytucyjne prawa w duchu antropologii radykalnie liberalnej, ale też pole bitwy ideowej w wojnie o kulturę, dotyczącej antropologii determinującej prawo. Prawo jednostki wynika z autonomicznego wyboru wartości jako klucza interpretacji konstytucyjnej. Im szersze prawo indywidualnego autodefiniowania swego życia, tym szerszy zasięg państwa. W orzeczeniu Griswold v. Connecticut prawo do prywatności sygnalizowało głęboką zmianę kulturową opartą na takiej liberalnej antropologii. Jej „emancypacyjny” projekt, w oparciu o aksjologię niszczącą relacje, stanowi rodzaj „religii” świeckiego zbawienia, którego demiurgiem jest sakralizowane państwo, z rosnącym dysonansem między elitami a resztą obywateli i dezintegracją społeczeństwa, w tym życia publicznego. Orzeczenie Obergefell v. Hodges narzuciło nową antropologicznie definicję małżeństwa, delegitymizując publiczne poglądy i działania instytucji religijnych. Decyzja jest objawem zjawiska globalnego, w którym liberalne prawa jednostki wiążą się z polityką tożsamości i postmodernistyczną kulturą praw jako autonomicznego chcenia, z ignorowaniem pytania o ich ontologiczne, uniwersalistyczne umocowanie. Orzeczenia Sądu Najwyższego nie są zatem zawieszone w próżni prawnej. Opierają się na antropologii traktującej człowieka jako konsumenta, gdzie wola jednostki ma stać się jednocześnie żądaniem prawa.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies