Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "aksjologia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 338
Tytuł:
Cele prawa finansów publicznych a aksjologiczna analiza prawa – założenia oraz propozycja ujęcia badawczego
Autorzy:
Zawadzka-Pąk, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47211451.pdf
Data publikacji:
2024-03-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
cele
wartości
metoda badawcza
aksjologia
prawo finansowe
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ustalenie celów prawa finansów publicznych, które jest częścią prawa finansowego. Problemem badawczym jest odpowiedź na pytanie, czy ustalenia w zakresie celów danej gałęzi prawa mogą być przydatne w rozwijaniu aksjologii szczegółowej danej gałęzi prawa. W artykule dokonano pozytywnej weryfikacji hipotezy, zgodnie z którą cele prawa finansów publicznych są ściśle powiązane z ochroną wartości publicznych. Stąd za szczególnie celowe uznano stosowanie aksjologicznej analizy prawa do badania aksjologicznych zagadnień polityki finansowej, pełniącej służebną funkcję w stosunku do polityki gospodarczej i społecznej.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2024, 16, 1; 235-251
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od praw naturalnych do godności osoby ludzkiej. Rozważania filozoficzno-prawne w przedmiocie aksjologii Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
From Natural Rights to the Dignity of the Human Person. Considerations on the Axiology of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Łuszczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083719.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights
justice
Natural law
constitutional axiology
prawa człowieka
sprawiedliwość
prawa naturalne
aksjologia konstytucyjna
Opis:
The article is a reflection on the issues of natural law. The dominant view in the literature on the subject is that natural law is a kind of matrix that should be duplicated by the legislator in order to prevent legal injustice. According to the Latin paremia: Lex iniusta non est lex (Unjust law is not law), the legislator must take into account unspecified higher- level norms. The aim of the article is to look from a philosophical perspective at the axiological foundations of the Polish legal order in the context, primarily, of the sources of law. According to the author of the article, in modern times the rationalism of natural law is becoming apparent, and its religious foundations will not necessarily be acceptable in a culturally pluralized society. The legal analysis method was used, the historical-legal method (in terms of examining the evolution of legal ideas underlying individual constitutional regulations) and the hermeneutic method in relation to the examination of the Constitution as a product of culture, not so much in the linguistic, but in the social, cultural and historical layer. The analysis of applicable legal provisions also forced the use of the formal and dogmatic method.
Artykuł stanowi refleksję nad problematyką prawa naturalnego. W literaturze przedmiotu dominuje pogląd, iż prawo naturalne jest rodzajem matrycy, która powinna być powielona przez ustawodawcę, co zapobiegać ma niesprawiedliwości prawa. W myśl łacińskiej paremii: Lex iniusta non est lex (Prawo niesprawiedliwe nie jest prawem) legislator musi uwzględniać bliżej niesprecyzowane normy wyższego rzędu. Celem artykułu jest spojrzenie z perspektywy filozoficznej na podstawy aksjologiczne polskiego porządku prawnego w kontekście przede wszystkim źródeł prawa. Zdaniem autora artykułu w czasach współczesnych racjonalizm prawa naturalnego staje się pozorny, zaś jego religijne fundamenty niekoniecznie będą akceptowalne w społeczeństwie kulturowo spluralizowanym. Użyta została metoda analizy prawa, metoda historyczno-prawna (w zakresie badania ewolucji idei prawnych leżących u podstaw poszczególnych uregulowań konstytucyjnych) oraz metody hermeneutycznej w odniesieniu do badania ustawy zasadniczej jako wytworu kultury, nie tyle w warstwie językowej, co społecznej, kulturowej i historycznej. Analiza obowiązujących przepisów prawnych wymusiła również skorzystanie z metody formalno-dogmatycznej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 131-147
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka wartości w wybranych lirykach Jacka Bierezina
The issue of values in selected poems by Jacek Berezin
Autorzy:
Urbańska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51535409.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jacek Bierezin
Polish poetry of the 20th century
’68 generation
axiology
freedom
choice
poezja polska XX w.
pokolenie `68
aksjologia
wolność
wybór
Opis:
W obszarze moich badań znalazła się problematyka wartości w lirykach Jacka Bierezina (1947–1993), poety i opozycjonisty urodzonego w Łodzi i z tym miastem związanego przez większość życia. Zajmują mnie jej związki z estetyką pokolenia ’68 oraz autorytetami autora, w przypadku poezji Bierezina możemy mówić bowiem o biografii jako literackim tworzywie. Temat ten badam, posługując się fenomenologią i aksjologią. Uważam, że wartości konstytuują się najmocniej i wyłaniają w sytuacjach granicznych, są pochodną wolności i wyboru, zatem za Józefem Tischnerem badam je jako fenomen graniczny. Powiązane są z fenomenami miejsca i czasu, osadzone w dziejowości, co pokazuje filozofia spotkania i dialogu Tischnera, z którego dorobku korzystam. Poruszam się w filozofii dramatu oraz dwóch przestrzeniach: Ja aksjologicznego oraz Innego. Z filozofii spotkania wynika również komunikacyjna funkcja Innego. W poezji Bierezina ujawnia się ona w sprzeciwie wobec milczącej zgody na zło. Z zagadnieniem wartości łączy się problem aksjologii, wręcz programowo wyeksponowany w lirykach łódzkiego poety, deklarującego się jako uczeń Zbigniewa Herberta. Sumienie, wierność, piękno i smak to słowa-klucze poety-maksymalisty, który wybrał, za autorem Pana Cogito, jedną z najtrudniejszych dróg.
The area of my research includes the issue of values in the poems of Jacek Bierezin (1947–1993), a poet born in Łódź and associated with this city for most of his life. I research this topic using phenomenology and axiology. I believe that values are  most strongly constituted and emerge in borderline situations, they are a derivative of freedom and choice, therefore, following Józef Tischner, I examine them as a borderline phenomenon. They are related to the phenomena of place and time, embedded in history, as shown by Tischner’s philosophy of meeting and dialogue, whose work I am using. I operate in the philosophy of drama and two spaces: the axiological Self and the Other. The communicative function of the Other also stems from the philosophy of encounter. In Berezin’s poetry, it is revealed in opposition to silent consent to evil. The issue of values is connected with the problem of axiology, in fact programmatically exposed in the poems of the poet from Łódź, who declares himself a student of Zbigniew Herbert.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 163-184
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Value intelligence as a means of installation of theoretical axiology in the modern social and cultural space and in education
Inteligencja wartościowa jako środek ustanowienia aksjologii teoretycznej we współczesnej przestrzeni społeczno-kulturowej oraz edukacyjnej
Autorzy:
Pelekh, Yurii
Matviichuk, Andrii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52446738.pdf
Data publikacji:
2024-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
value intelligence
axiological culture
axiology
pedagogics
inteligencja wartościowa
kultura aksjologiczna
aksjologia
pedagogika
Opis:
The purpose of the presented work is to reveal the scientific and methodological potential of a new concept of “value intelligence”. Achieving this goal caused necessity to solve a number of problem tasks: 1) to outline the content of value intelligence, 2) to demonstrate the theoretical prerequisites for conceptualizing this type of intelligence, 3) to substantiate the meaning of value intelligence for modern axiology; 4) to present the interdisciplinary nature of value intelligence. The methodological basis of the research is determined by its theoretical nature and predicts the use of general theoretical and analytical methods of scientific research in combination with historical and systemic approaches that provide the opportunity to solve the formulated scientific tasks. The first part of the article indicates that value intelligence is a characteristic of human consciousness and appears as a specific cognitive quality of the individual. At the same time, value intelligence, which implies the presence of certain skills and abilities, is a dynamic phenomenon and correlates with a certain social and cultural space, its values and value hierarchies in its development. In accordance with the logic of our research, the second part of this research is focused on the philosophical and theoretical connection of value intelligence with important concepts of modern science: “social intelligence” and “emotional intelligence”. The article also determines the importance of value intelligence for modern axiology and substantiates the position that ideas developed within the limits of axiological knowledge can be implemented in various fields precisely with the help of the concept of “value intelligence”. This position is based on the thesis about the normative and constructive content of values for the personality and society. At the final stage of the research, the specific status of value intelligence and its belonging to the spheres of axiology and pedagogics are shown, since the specified type of intelligence is a complex integral formation, the important elements of which are cognitive, motivational and activity components. As a result, the research states that (1) the phenomenon of intelligence and its various forms as a trend of modern social and humanistic knowledge deserves special attention, (2) it is possible to introduce the concept of “value intelligence”, which is based on the idea of the multiplicity of manifestations of the phenomenon of intelligence, (3) the importance of value intelligence for adequate and effective response to the challenges of the social and natural environment, (4) the need for the synthesis of axiological knowledge and pedagogical practice for the effective formation of value intelligence.
Celem prezentowanej pracy jest odkrycie potencjału naukowego i metodologicznego nowej koncepcji – inteligencji wartościowej. Osiągnięcie tego celu spowodowało konieczność rozwiązania szeregu zadań problematycznych: 1) określenie treści inteligencji wartościowej, 2) wykazanie teoretycznych przesłanek konceptualizacji tego typu inteligencji, 3) uzasadnienie znaczenia inteligencji wartościowej dla współczesnej aksjologii; 4) pokazanie interdyscyplinarnego charakteru inteligencji wartościowej. Podstawa metodologiczna badania jest określona przez jego charakter teoretyczny i zapewnia zaangażowanie ogólnych i teoretycznych oraz analitycznych metod badań naukowych w połączeniu z podejściami historycznym i systemowym, które dają możliwość rozwiązania sformułowanych problemów naukowych. W pierwszej części artykułu wskazano, że inteligencja wartościowa jest cechą ludzkiej świadomości i pojawia się jako specyficzna cecha poznawcza osobowości. Jednocześnie inteligencja wartościowa, która zakłada obecność pewnych umiejętności i zdolności, jest zjawiskiem dynamicznym i koreluje w swoim rozwoju z określoną przestrzenią społeczno-kulturową, jej wartościami i hierarchiami wartości. Zgodnie z logiką naszych badań, w drugiej części szczególną uwagę skupiono na filozoficzno-teoretycznym powiązaniu inteligencji wartościowej z ważnymi pojęciami współczesnej nauki: „inteligencji społecznej” i „inteligencji emocjonalnej”. Oddzielnie, w części dotyczącej znaczenia inteligencji wartościowej dla współczesnej aksjologii, uzasadnione jest stanowisko, że idee opracowane w ramach wiedzy aksjologicznej mogą zostać zrealizowane w różnych obszarach za pomocą koncepcji "inteligencji wartościowej". Stanowisko to opiera się na tezie o normatywnej i konstruktywnej treści wartości dla jednostki i społeczeństwa. Na ostatnim etapie badania pokazano specyficzny status inteligencji wartościowej i jej przynależność do dziedzin aksjologii i pedagogiki, ponieważ wyznaczony typ inteligencji jest złożoną integralną formacją, której ważnymi elementami są elementy poznawcze, motywacyjne i aktywnościowe. W rezultacie stwierdzono (1) szczególną uwagę na zjawisko inteligencji i jej różne formy jako trend współczesnej wiedzy społeczno-humanitarnej, (2) dopuszczalność koncepcji "inteligencja wartościowa", która opiera się na idei wielości przejawów zjawiska inteligencji, (3) znaczenie inteligencji wartościowej dla odpowiedniej i skutecznej reakcji na wyzwania środowiska społecznego i naturalnego, (4) konieczność syntezy wiedzy aksjologicznej i praktyki pedagogicznej w celu skutecznego kształtowania inteligencji wartościowej.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2024, XV(2 (47)); 173-188
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienia społeczne w neoagraryzmie – studium przypadku Polskiego Stronnictwa Ludowego
Social issues in neo-agrarianism – case study of the Polish People’s Party
Autorzy:
Rogaczewska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53682457.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
myśl polityczna
polityka społeczna
aksjologia
praktyka
solidaryzm
program
dobro wspólne
political thought
social policy
axiology
practice
solidarity
common good
Opis:
Myśl polityczna jest subdyscypliną politologii, nieco na uboczu i mniej wyeksponowaną. Jest to jednak obszar, w którym nieustannie odnajdujemy nowe wątki, które możemy badać i opisywać. Celem artykułu jest rekonstrukcja nowoczesnej myśli agrarystycznej, w odniesieniu do kwestii polityki społecznej. Środowisko polityczne związane z Polskim Stronnictwem Ludowym jest czynnym uczestnikiem życia politycznego, w związku z czym tworzy wiele dokumentów na użytek tej działalności. Nie jest to jednak nurt myśli politycznej, w którym odnajdziemy teoretyczne rozważania, które nie miałyby związku z praktyką społeczną. Analizowane dokumenty stanowią egzemplifikację praktycznego podejścia do rzeczywistości społecznej. Celem artykułu jest ukazanie specyfiki tego nurtu myśli społeczno-politycznej, wynikającej z zakorzenienia w XIX-wiecznej tradycji ruchu ludowego. Z drugiej strony chodzi o zaprezentowanie unowocześniania założeń programowych i dostosowywania ich do zmieniającego się otoczenia. Ruch ludowy jest bardzo dobrze opisany w literaturze fachowej, mamy zatem do czynienia z solidną podbudową teoretyczną, na bazie której można przeprowadzić analizę współczesnych poglądów działaczy ludowych. Dokumenty programowe, artykuły prasowe, wypowiedzi polityków, okolicznościowe publikacje, projekty aktów prawnych – to bogate źródło informacji o myśli politycznej ludowców na przełomie XX i XXI w. W artykule autorka nie formułuje hipotez, co jest przemyślną i konsekwentnie stosowaną strategią badawczą. Stawianie hipotez ma uzasadnienie w naukach eksperymentalnych, natomiast w przypadku badań w obszarze myśli politycznej czy doktryn politycznych jest to zabieg sztuczny i niemający żadnego wpływu na efekty końcowe. Można postawić jakąkolwiek hipotezę, a odpowiedź jest zawarta w materiale źródłowym, który zostaje poddany analizie.
Political thought is a sub-discipline of political science, somewhat on the sidelines and less exposed. However, this is an area where we are constantly finding new threads to explore and describe. The purpose of the article is to reconstruct modern agrarian thought, in relation to social policy issues. The political environment associated with the Polish People’s Party (Polskie Stronnictwo Ludowe – PSL) is an active participant in political life, and as a result creates many documents for the use of this activity. However, this is not a strand of political thought in which we find theoretical considerations that have no connection to social practice. The analysed documents exemplify a practical approach to social reality. The purpose of the article is to show the peculiarities of this current of social and political thought, resulting from its roots in the 19th century tradition of the popular movement. On the contrary, the idea is to present modernising program assumptions and adapting them to the changing environment. The people’s movement is very well described in the literature, so we have a solid theoretical foundation on which to analyse the contemporary views of people’s activists. Program documents, newspaper articles, statements by politicians, occasional publications, draft legislation – this is a rich source of information about the political thought of the people’s movement at the turn of the 20th and 21st centuries. In the article, the author does not formulate hypotheses, which is a thoughtful and consistently applied research strategy. Making hypotheses is justified in experimental sciences, while in the case of research in the area of political thought or political doctrines, it is an artificial procedure and has no effect on the final results. Any hypothesis can be made, and the answer is contained in the source material that is analysed.
Źródło:
Świat Idei i Polityki; 2024, 23, 1; 13-34
1643-8442
Pojawia się w:
Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administrative Law Values – Attempts at Methodological Order
Wartości w prawie administracyjnym – próby porządku metodologicznego
Autorzy:
Kostecki, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344074.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administration
administrative law
axiology of law
values
philosophy of law
administracja
prawo administracyjne
aksjologia prawa
wartości
filozofia prawa
Opis:
The appeals to values and the renaissance of axiological thought in the various legal dogmas naturally prompt a methodological order. The article is a voice in the debate on attempts to systematize values in administrative law. On the grounds of positive law, one usually reaches only to justify the thetic validity of norms. In administrative law, which concerns human beings, it is especially common to reach for the axiological basis of the validity of the law – hence the number of value classifications is considerable. The meanders of axiological reflection in administrative law are entering a higher level of complexity. The axiology of administrative law is very complex due to the great diversity of administrative law, and any typologies are contractual in nature. The doctrine is generating new catalogues of values. Each of them is threatened by a form of relativism. The author undertakes an analysis of the proposed classifications, pointing out the advantages and disadvantages of the various solutions. The purpose of the article is to present justifications for the separation and classification of values in administrative law and to confirm the relevance of axiological reflection within the framework of the legal dogma indicated. The main methods used in the text are formal-dogmatic and comparative.
Odwołania do wartości i renesans myśli aksjologicznej w poszczególnych dogmatykach prawniczych naturalnie skłaniają do zachowania porządku metodologicznego. Artykuł jest głosem w debacie na temat prób systematyzacji wartości w prawie administracyjnym. Na gruncie prawa pozytywnego sięga się zwykle jedynie do uzasadnienia tetycznego obowiązywania norm. W prawie administracyjnym, które dotyczy człowieka, szczególnie często sięga się do aksjologicznych podstaw obowiązywania prawa – stąd liczba klasyfikacji wartości jest znaczna. Meandry refleksji aksjologicznej w prawie administracyjnym wchodzą na coraz wyższy poziom skomplikowania. Aksjologia prawa administracyjnego jest bardzo złożona ze względu na dużą różnorodność prawa administracyjnego, a wszelkie typologie mają charakter umowny. Doktryna generuje coraz to nowe katalogi wartości. Każdy z nich zagrożony jest pewną formą relatywizmu. Autor analizuje proponowane klasyfikacje, wskazując zalety i wady różnych rozwiązań. Celem artykułu jest prezentacja uzasadnień wyodrębniania i klasyfikacji wartości w prawie administracyjnym oraz potwierdzenie doniosłości refleksji aksjologicznej w ramach wskazanej dogmatyki prawniczej. Główne metody zastosowane w tekście to metoda formalno-dogmatyczna oraz metoda porównawcza.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 239-248
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia prawa ochrony klimatu w kontekście lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych
Autorzy:
Sobieraj, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46617803.pdf
Data publikacji:
2023-09-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
aksjologia
zmiany klimatu
elektrownie wiatrowe
zrównoważony rozwój
Opis:
Ogólnym celem opracowania jest włączenie się do nurtu poszukiwania wartości w prawie administracyjnym, a konkretnie w prawie ochrony klimatu. Aksjologia tego obszaru prawa charakteryzuje się wyjątkową złożonością. Szczegółowym celem badań jest poszukiwanie odpowiedzi na pytania: (a) na jakich wartościach prawodawca powinien oprzeć regulacje dotyczące lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych, aby tworzone normy mogły w sposób efektywny prowadzić do wzrostu wytwarzania energii z OZE, (b) czy kształt krajowych regulacji określanych jako tzw. zasada 10H stosowanych dotychczas w procesie lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych oraz kształt nowych regulacji zmierzających do liberalizacji tej zasady oparte zostały na prawidłowo wyważonym szerokim fundamencie aksjologicznym. Tylko takie normy prawa ochrony klimatu, które będą oparte na szerokim fundamencie aksjologicznym, będą akceptowane przez wszystkie podmioty, na które będą oddziaływały, a w konsekwencji będą efektywnie realizować cel, do którego zostają powołane (wzrost poziomu wytwarzania energii z OZE).
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 3; 101-118
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of Law – from General to Specific Philosophy of Law
Aksjologia prawa – od ogólnej filozofii do konkretnej filozofii prawa
Autorzy:
Zajadło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344093.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology
philosophy of law
legal values
Gustav Radbruch
Neo-Kantianism
aksjologia
filozofia prawa
wartości prawne
neokantyzm
Opis:
An axiology as a theory of values takes an important place not only in general philosophy but in legal philosophy as well. Jurisprudence and law cannot ultimately be axiologically neutralised since the relationship between law and values is of a primary, eternal, necessary and immanent character. The author discusses this phenomenon on the example of Gustav Radbruch’s legal philosophy. In his opinion when one writes about Radbruch as a philosopher of law, one should make five very important reservations: firstly, Radbruch was a representative of Neo-Kantianism; secondly, it was not Neo-Kantianism ‘in general’, but a specific variant called Baden Neo-Kantianism (south-German, Heidelberg-based); thirdly, Radbruch was not a philosopher ‘in general’, as he was interested in Neo-Kantianism transplanted to the philosophy of law; fourthly, we may currently notice a great comeback of the philosophy of Kant (e.g. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), but this phenomenon should be precisely distinguished from Neo-Kantianism as the temporally and spatially determined philosophical direction of the fin de siècle period; fifthly, if one can even speak of some kind of axiological turning point in the evolution of Radbruch’s philosophical views, it is 1933 rather than 1945.
Aksjologia jako teoria wartości zajmuje ważne miejsce nie tylko w filozofii ogólnej, lecz także w filozofii prawa. Prawoznawstwo i prawo nie mogą być ostatecznie neutralne aksjologicznie, gdyż związek między prawem a wartościami ma charakter pierwotny, wieczny, konieczny i immanentny. Autor omawia to zjawisko na przykładzie filozofii prawa Gustawa Radbrucha. Jego zdaniem, pisząc o Radbruchu jako filozofie prawa, należy poczynić pięć bardzo ważnych zastrzeżeń. Po pierwsze, Radbruch był przedstawicielem neokantyzmu. Po drugie, nie był to neokantyzm „w ogóle”, tylko specyficzny wariant zwany neokantyzmem badeńskim (południowoniemiecki, oparty na Heidelbergu). Po trzecie, Radbruch nie był filozofem „w ogóle”, gdyż interesował go neokantyzm przeszczepiony do filozofii prawa. Po czwarte, można obecnie zauważyć wielki powrót filozofii Kanta (np. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), ale zjawisko to należy dokładnie odróżnić od neokantyzmu jako zdeterminowanego czasowo i przestrzennie kierunku filozoficznego okresu fin de siècle. Po piąte, jeśli w ogóle można mówić o jakimś przełomie aksjologicznym w ewolucji poglądów filozoficznych Radbrucha, to jest to raczej rok 1933 niż 1945.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 191-217
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of Law and Human Rights: A Few Theoretical Remarks in the Perspective of Internal Integration of Legal Sciences
Aksjologia prawa a prawa człowieka. Kilka uwag teoretycznych w perspektywie integracji wewnętrznej nauk prawnych
Autorzy:
Liżewski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344075.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology of law
value
human rights
integration of legal sciences
aksjologia prawa
wartości
prawa człowieka
integracja nauk prawnych
Opis:
The aim of the article is to link two research problems. The first of them concerns the determination of the relationship between the axiology of law and human rights. The task of the second is a presentation of this relationship from the perspective of the internal integration of legal sciences. The article explains the mutual relations between the axiology of law and human rights. The following theses are proposed. The first is that human rights, due to their axiological character, are an integral part of the axiology of the entire legal system. At the level of the Constitution of the Republic of Poland, these are included in the rules of the state system. In essence, they contribute to building an integrated value system. The second thesis materializes in the statement that human rights integrate not only the branches of law, but also legal sciences. They are present in every branch of law, i.e. in constitutional, criminal and civil law, labour law, legal theory and international law. They become the subject of scientific reflection in various legal sciences. For these reasons, human rights perform very important functions in the internal integration of legal sciences. The third thesis concerns the level of international law. Human rights, through the European protection system, integrate the European legal space. The protection standards of the European Court of Human Rights play the main role. They contribute to building a common European axiological dimension of human rights.
Celem artykułu jest powiązanie dwóch problemów badawczych. Pierwszy z nich dotyczy określenia relacji między aksjologią prawa a prawami człowieka. Zadaniem drugiego jest przedstawienie tej relacji z perspektywy wewnętrznej integracji nauk prawnych. W artykule wyjaśniono wzajemne relacje między aksjologią prawa a prawami człowieka. Sformułowane zostały następujące tezy. Po pierwsze, prawa człowieka – ze względu na swój aksjologiczny charakter – stanowią integralną część aksjologii całego systemu prawnego. Na poziomie Konstytucji RP są one zawarte w zasadach ustroju państwa. W istocie przyczyniają się one do budowania zintegrowanego systemu wartości. Druga teza materializuje się w stwierdzeniu, że prawa człowieka integrują nie tylko gałęzie prawa, lecz także nauki prawne. Są one obecne w każdej gałęzi prawa, tj. w prawie konstytucyjnym, karnym i cywilnym, prawie pracy, teorii prawa i prawie międzynarodowym. Stają się przedmiotem refleksji naukowej w różnych naukach prawnych. Z tych powodów prawa człowieka pełnią bardzo ważne funkcje w wewnętrznej integracji nauk prawnych. Trzecia teza dotyczy poziomu prawa międzynarodowego. Prawa człowieka poprzez europejski system ochrony integrują europejską przestrzeń prawną. Główną rolę odgrywają standardy ochrony Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Przyczyniają się one do budowania wspólnego europejskiego wymiaru aksjologicznego praw człowieka.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 287-304
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budżet obywatelski jako instrument zarządzania publicznego. Perspektywa aksjologiczna
The civic budget as an instrument of public management. An axiological perspective
Autorzy:
Jagodziński, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098210.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
legislator axiology
local community axiology
civic budget
public participation
redistribution of power
aksjologia lokalnych społeczności
aksjologia ustawodawcy
budżet obywatelski
partycypacja publiczna
redystrybucja władzy
Opis:
Budżet obywatelski to zagadnienie multidyscyplinarne, które przyciąga m.in. uwagę prawników, administratywistów, socjologów, a nawet ekonomistów. Ze względu na tkwiący w tej instytucji potencjał partycypacyjny stanowi ona współcześnie jeden z ważniejszych instrumentów zarządzania publicznego. Warto zatem przyjrzeć się jej z perspektywy aksjologicznej, by móc udzielić odpowiedzi na pytanie, czy budżet obywatelski posiada wyłącznie wartość relacyjną, czy również cechuje go wartość autonomiczna. Celem niniejszego artykułu jest więc dyskusja nad aksjologicznym charakterem instytucji budżetu partycypacyjnego. Do realizacji tak sformułowanego celu posłużono się metodą dogmatycznoprawną, która umożliwiła dokonanie analizy obowiązującego stanu prawnego oraz poglądów doktryny, jak również metodą analizy i krytyki piśmiennictwa, która pozwoliła nie tylko wyjaśnić istotę partycypacji społecznej na gruncie wybranych nauk, lecz także sformułować odpowiedź na pytanie, czy instytucja budżetu obywatelskiego posiada wartość relacyjną, czy autonomiczną. Z przeprowadzonej analizy wynika, że z punktu widzenia władz samorządowych budżet obywatelski ma zarówno wartość relacyjną, gdyż recypuje wartości doktrynalno-polityczno-prawne, jak i autonomiczną, ponieważ stosowanie tego narzędzia przez władze samorządowe może wpływać na ewolucję wartości kulturowo-społecznych wspólnot lokalnych.
Participatory budgeting is a multidisciplinary issue that attracts attention of various professionals, including lawyers, administrators, sociologists, and even economists. Due to the participatory potential inherent in this institution, it is currently one of the most important instruments of public management. Therefore, it is worth looking at it from an axiological perspective to answer the question of whether the participatory budget has only a relational value or is also characterized by an autonomous value. The aim of this article is, therefore, to discuss the axiological nature of the participatory budget institution. To achieve the goal formulated in this way, the dogmatic and legal method was used, which made it possible to analyze the current legal status and views of the doctrine. Additionally, the method involved analysis and criticism of the literature, which allowed not only to explain the essence of social participation on the basis of selected sciences but also to formulate an answer to the question whether the participatory budget institution has a relational or autonomous value. The analysis shows that, from the point of view of local government, the participatory budget has both a relational value, because it receives doctrinal, political and legal values, and an autonomous one. This is because the use of this tool by local government can affect the evolution of cultural and social values of local communities.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 46; 85-97
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cross-Examining the Computer: Uncertainty in the Court
„Przesłuchiwanie komputera”. Niepewność na sali sądowej
Autorzy:
McClellan Marshall, John
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344099.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
judicial axiology
uncertainty
Big Data
technoevidence
cyberethics
black swan
aksjologia prawnicza
niepewność
dowody oparte na środkach technicznych
etyka informatyczna
czarny łabędź
Opis:
This paper is intended to provide lawyers, young and old, with an analytical approach to their practice that is perhaps broader than they originally learned in law school or as young associates. Because lawyers and judges tend to be derived in large part from the liberal arts, this approach broadens that view borrowed in part on the principles of quantum mechanics, in particular Heisenberg’s “uncertainty principle.” While lawyers and judges are accustomed to some level of uncertainty, whether in an office context or at trial, the question of how to deal with it varies quite widely from person to person, and the subjectivity itself creates problems. Admittedly, this is an exercise in the “intellectual aspects of the practice of law,” which is an eminently practical activity, but it is intended to raise questions as to the role of modern technology in the legal context, as well as provide, to some extent, answers.
Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie prawnikom, zarówno młodym, jak i nieco starszym, podejścia analitycznego do praktyki zawodowej, być może szerszego niż to, które przyswoili sobie podczas studiów lub aplikacji. Ponieważ pełnomocnicy procesowi i sędziowie zwykle funkcjonują w środowisku nauk humanistycznych i społecznych, proponowane podejście rozszerza tę perspektywę, zapożyczając elementy z mechaniki kwantowej, w szczególności zasady nieoznaczoności Heisenberga. O ile pełnomocnicy i sędziowie miewają do czynienia z pewnym stopniem niepewności, czy to w kontekście pracy w kancelarii, czy to na sali sądowej, to kwestia jak z nią postępować różni się w zależności od osoby, a sama subiektywność bywa przyczyną problemów. Wprawdzie jest to ćwiczenie z „intelektualnych aspektów praktyki prawniczej”, będącej przecież działalnością wybitnie praktyczną, ale ma ono na celu postawienie pytań dotyczących roli współczesnej technologii w kontekście prawnym, a także do pewnego stopnia udzielenie na nie odpowiedzi.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 97-115
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freedom of economic activity as a specific value and a principle of public economic law
Wolność działalności gospodarczej jako szczególna wartość i zasada publicznego prawa gospodarczego
Свобода предпринимательской деятельности как особая ценность и принцип публичного хозяйственного права
Свобода господарської діяльності як особлива цинність і принцип публічного господарського права
Autorzy:
Bielecki, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33529004.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of economic activity
values
public economic law
axiology of law
axiology of public economic law
wolność działalności gospodarczej
wartości
publiczne prawo gospodarcze
aksjologia prawa
aksjologia prawa publicznego gospodarczego
свобода предпринимательской деятельности
ценности
публичное хозяйственное
право
правовая аксиология
аксиология публичного хозяйственного права
свобода господарської діяльності
цінності
публічне господарське право
аксіологія права
аксіологія публічного господарського права
Opis:
The subject of research in this study concerns the value issues in public economic law. The aim of the research is to examine the axiology of law and the axiology of economic law from the perspective of freedom of economic activity, and then to formulate the final conclusions derived from the analysis with reference to the institution of freedom of economic activity. I considered an analytical-dogmatic method as helpful for my analysis. The obtained result shows that the freedom of economic activity exhibits the features of a legal institution equipped with an axiological content and as a norm and principle of law, in particular of public economic law.
Przedmiotem niniejszego opracowania są kwestie dotyczące wartości w prawie publicznym gospodarczym. Celem badań jest aksjologia prawa oraz aksjologia prawa gospodarczego w perspektywie wolności działalności gospodarczej, a następnie sformułowanie wniosków końcowych odniesionych do instytucji wolności działalności gospodarczej. Za pomocną uznałem metodę analityczno-dogmatyczną. Rezultat analizy przekonuje, że wolność działalności gospodarczej wykazuje cechy instytucji prawnej wyposażonej w ładunek aksjologiczny oraz jako normę i zasadę prawa, a w szczególności prawa gospodarczego publicznego.
Предметом данной статьи являются вопросы ценностей в публичном хозяйственном праве. Целью исследования является рассмотрение правовой аксиологии и аксиологии хозяйственного права в перспективе свободы предпринимательской деятельности, чтобы сформулировать окончательные выводы, связанные с институтом свободы предпринимательской деятельности. В статье автор целесообразным посчитал применить аналитико-догматический метод. Результат анализа убеждает в том, что свобода предпринимательской деятельности проявляет черты правового института, наделенного аксиологическим содержанием, а также является нормой и принципом права, в частности публичного хозяйственного права.
Предметом дослідження є питання циннoстi в публічному господарському праві. Метою дослідження є аксіологія права та аксіологія господарського права в ракурсі свободи господарської діяльності, а потім формулювання остаточних висновків щодо інституту свободи господарської діяльності. В статті застосовано аналітико-догматичний метод. Результат аналізу доводить, що свобода господарської діяльності має ознаки правового інституту, наділеного аксіологічним навантаженням, і як норма і принцип права, зокрема публічного господарського права.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2023, 3; 7-20
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalny nastolatek w sieci tetrady środowisk wychowawczych
A Global Teenager in a Network of Educational Environment Tetrad
Autorzy:
Betleja, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430834.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
global teenager
consumerism
network society
axiology
globalny nastolatek
konsumpcjonizm
społeczeństwo sieci
aksjologia
Opis:
The aim of the article is to show the tetrad of educational environments, according to Janusz Morbitzer (Morbitzer, 2014, s. 120), which influence young people who exist dichotomously in the real and virtual world. Living „between” the real and digitized world, the global teenager tries to mark his activity and decision-making. On the one hand, he wants to leave his personalized trace in the offline space and on the other hand, he wants to join a uniform digital online community. The growing so-called „axiological shift” towards the domination of material values, social and civilizational entropy contribute to the fact that educational processes are becoming more and more difficult, sometimes even impossible to implement. Lack of understanding of a specific axiological concept prevents its introception, and therefore practical respect and living in accordance with a given axiological category.
Celem artykułu jest ukazanie tetrady (Kłos, 2013, s. 105) środowisk wychowawczych według Janusza Morbitzera (2014, s. 120), które oddziałują na młodzież dychotomicznie egzystującą w świecie realnym i wirtualnym. Żyjąc „pomiędzy” światem rzeczywistym a zdygitalizowanym, globalny nastolatek stara się zaznaczać swoją aktywność i decyzyjność. Z jednej strony pragnie zostawić swój spersonalizowany ślad w przestrzeni offline a drugiej strony dołączyć do zuniformizowanej cyfrowej społeczności online. Narastające, tak zwane „przesunięcie aksjologiczne”, w stronę dominacji wartości materialnych, entropia społeczna i cywilizacyjna przyczynia się do tego, że procesy wychowawcze są coraz trudniejsze, niekiedy wręcz niemożliwe do zrealizowania. Brak zrozumienia konkretnego pojęcia aksjologicznego uniemożliwia jego introcepcję, a więc praktyczne respektowanie i życie zgodne z daną kategorią aksjologiczną.
Źródło:
Viae Educationis; 2023, 3; 26-34
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodologia nauk prawnych a identyfikacja wartości w publicznym prawie gospodarczym
Methodology of Legal Sciences and Identification of Values in Public Economic Law
Autorzy:
Kisilowska, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33575047.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Methodology of public economic law
legal axiology
legal functionalism
economic analysis of law
Metodologia publicznego prawa gospodarczego
aksjologia prawnicza
funkcjonalizm prawniczy
ekonomiczna analiza prawa
Opis:
Zdolność prawników do wpływania na pożądany kierunek rozwoju publicznego prawa gospodarczego, chroniącego prawidłowo zidentyfikowane wartości oraz zapewniającego zrównoważony rozwój i miejsce Polski w demokratycznej Europie, wymaga zmiany podejścia metodologicznego i szerszego uwzględnienia dorobku innych nauk. Artykuł identyfikuje wartości, które dobre publiczne prawo gospodarcze powinno chronić, oraz wyjaśnia, jak należy rozumieć prawdziwą ochronę interesu publicznego. Pokazano, że dla prawidłowej analizy zagadnienia należy poddać badaniu wartości i funkcje, jakie powinno spełniać publiczne prawo gospodarcze – prawo w działaniu, a nie tylko w tekstach. Biorąc pod uwagę kierunki rozwoju współczesnej nauki prawa w Europie i Stanach Zjednoczonych Ameryki, konieczne staje się uzupełnienie powszechnie stosowanej w Polsce metodologii dogmatycznej o spostrzeżenia z zakresu funkcjonalizmu prawnego i ekonomicznej analizy prawa.
The ability of legal scholars to influence a desirable direction of development of public economic law, which protects correctly identified values, ensures sustainable development and Poland’s place in democratic Europe, requires a change of the methodological approach and wider consideration of the achievements of other sciences. The article identifies the values that good public economic law should protect and explains how the true protection of the public interest should be understood. It is shown that, for a correct analysis of the values and functions that public economic law should fulfil, law in action, not only in texts, should be analyzed. Given the directions of development of modern legal science in Europe and the United States, it becomes necessary to supplement the dogmatic methodology commonly used in Poland with insights from legal functionalism and economic analysis of law.
Źródło:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny; 2023, 2; 63-78
1898-2166
Pojawia się w:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 338

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies