Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XX wieku" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Podróż do wnętrza miasta. Pierwsze wrażenia Franciszka Krzywdy-Polkowskiego z pobytu w mieście „drapaczów nieba.
A journey to the centre of a city. Franciszek Krzywda- Polkowski’s first impressions of his sojourn in the city of ‘sky scrapers’.
Autorzy:
Ochęduszko, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560161.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
architektura Amryki XX wieku
Nowy Jork w XX wieku
Franciszek Krzywda-Polkowski
Opis:
In January 1925 on the pages of the Cracow journal ‘Architekt’ an article by Franciszek Krzywda-Polkowski was published. In the text entitled Impressions of the sojourn in the country of ‘sky scrapers’ the author described his memories from New York, where he started to work in 1924 for the architects office McKim, Mead & White. Special attention should be paid to the initial description of the very first moments spent in the city. The modern way of perceiving the city space, fully performed by Franciszek Krzywda-Polkowski in the quoted fragments, is characte- rised by abandoning the panoramic (static) perspective, typical for realistic poetics, for the benefit of the pedestrian’s perspective, which is determined by movement, changes of view points and removing the distance to the experienced space. Attractiveness of Franciszek Krzywda-Polkowski’s text, which undoubtedly comes as a new quality in Polish writing about architecture, derives from a few coinciding elements: an up-to-date topic, which New York was at that time and the discussion on acceptable heights of buildings in a city; the author’s writing skills, his courage in applying modern form of narration; also the character of his stay in New York – he was a traveler who, glancing ‘from the outside’, is able to notice the every-day life of the place where we happen to be in a more penetrating way.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2009, 3(13); 83-74
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka oświatowa w Polsce w XX wieku. Historyczne tradycje i współczesne zagrożenia, pod red. Ilony Kość i Elżbiety Magiery, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008, ss. 184
Autorzy:
Kabacińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956492.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
polityka oświatowa
Polska XX wieku
Opis:
Polityka oświatowa w Polsce w XX wieku. Historyczne tradycje i współczesne zagrożenia, pod red. Ilony Kość i Elżbiety Magiery, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008, ss. 184
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2009, 25; 172-176
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojny XX wieku i ich skutki dla ustrojów państwowych i prawa
Autorzy:
Fiedorczyk, Piotr
Lityński, Adam
Stawarska-Rippel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916896.pdf
Data publikacji:
2019-09-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
zimna wojna
wojny XX wieku
Opis:
Wojna rosyjsko-japońska 1904-1905 rozpoczęła okres wojen XX w. W wyniku I wojny  światowej rozpadły się aż cztery imperia, przy czym w co najmniej trzech z nich wybuchły rewolucje (Rosja, Rzesza Niemiecka, Imperium Osmańskie, a tylko w pewnym stopniu rewolucja dotknęła imperium Habsburgów). W istocie I wojna światowa wcale nie skończyła się 11 listopada 1918 r., Rosja – tak „biała”, jak i „czerwona” – oraz Turcja wznowiły wojnę po 11 listopada 1918 r.; koniec wojny to marzec 1921 r.Tak zwany system wersalski kończący I wojnę światową stanowił eksplozję rozwoju prawa międzynarodowego publicznego. Miało ono głównie na celu utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, co się nigdy nie udało. Również teoretycznie wielkie znaczenie uzyskała  idea samostanowienia narodów. Na mapie Europy Środkowo-Wschodniej – między Niemcami a Rosją – pojawiły się państwa narodowe nie istniejące przed 1914 r. Koniec pierwszej wielkiej wojny musiał skutkować poszerzaniem obszarów demokracji. Po II wojnie światowej natomiast częściowo udało się zrealizować zasadę międzynarodowej odpowiedzialności za zbrodnie wojenne, przeciw ludzkości oraz ludobójstwo (genocidium). Nie dotyczyło to jednak ZSRR, który znalazł się wśród zwycięzców.Pierwszą połowę XX stulecia nazwać można epoką rewolucji. To rewolucje zrodziły najbardziej zbrodnicze w historii ludzkości systemy totalitarne, ludobójcze. Więź krajów totalitarnych z cywilizowanym światem, m.in. w zakresie prawa została zerwana.  Po I wojnie nastąpił np. wielki  rozwój prawa pracy w kierunku korzystnym dla pracowników, ale w systemach totalitarnych powszechnie i na dużą skalę stosowano pracę niewolniczą.Koniec obu wojen XX wieku skutkował zmianami ustrojowymi, a w konsekwencji także w zakresie prawa karnego oraz cywilnego. Powstanie nowych państw po I wojnie zaowocowało procesem kodyfikacji prawa. Proces ten miał także miejsce po II wojnie, gdy w ramach tzw. bloku radzieckiego państwa tworzyły kodeksy oparte na wzorcach radzieckich. W efekcie obu wojen powstały liczne problemy związane, m.in. z odszkodowaniami wojennymi, reparacjami, przesunięciem granic, uzasadnianiem przekształceń własnościowych, instytucjami prawa rodzinnego i małżeńskiego oraz inne.Zimna wojna – konfrontacja systemu komunistycznego oraz liberalnego zachodniego - w istocie zaczęła się wraz z narodzinami systemu komunistycznego, już w 1917 r. Po II wojnie nabrała tylko nowej dynamiki. Zimna wojna  powędrowała wkrótce do Azji, do Ameryki Łacińskiej oraz do krajów Trzeciego Świata. Przegrana przez ZSRR zimna wojna przyniosła wolność licznym krajom i narodom zniewolonym. Niepodległość to oczywiście nowe systemy ustrojowe, a za tym poszło budowanie własnych systemów prawa cywilnego i karnego.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2019, 71, 1; 57-100
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arystoteles w filozofii XX wieku – przejaw choroby czy terapii?
Aristotle in the 20th Century Philosophy – A Form of Sickness or Therapy?
Autorzy:
Bleja, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/633527.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
E. Berti
Arystoteles w XX wieku
Opis:
E. Berti, Arystoteles w XX wieku, tłum. A. Dudzińska-Facca, D. Facca, Warszawa 2015, ss. 270.
Źródło:
Peitho. Examina Antiqua; 2016, 7, 1; 293-303
2082-7539
Pojawia się w:
Peitho. Examina Antiqua
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielopostaciowość sonetu w poezji Rafała Wojaczka
Autorzy:
Guty, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624307.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Rafał Wojaczek
poezja XX wieku
genologia
sonet
Opis:
This paper attempts to present four different variations of the sonnet form in the poetry of Rafał Wojaczek. Through the analysis of Wojaczek’s sonnets it identifies the following variations of the sonnet’s form: a graphic sonnet, a classic sonnet, a sonnet with a final couplet (dystych), a free sonnet. It uses archival sources. This paper argues for the vitality of some of the forms of Polish poetry after 1989, and particularly of free verse, making a classical sonnet alive again in multiple ways.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2016, 21, 2; 81-101
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnośnie artykułu Katarzyny Kuczyńskiej-Koschany «Panienka, Godzina Polski», 1916: Irena Tuwim’s Literary Debut”
Autorzy:
Stawiszynska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032287.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Irena Tuwim
literatura łódzka w XX wieku
Opis:
Poszukiwanie debiutu Ireny Tuwim nie należy do rzeczy łatwych. Jej pierwsze utwory, pisane w wieku młodzieńczym publikowane były na łamach prasy łódzkiej, często pod pseudonimami, nadanymi przez jej brata, Juliana, który w tajemnicy przed siostrą zanosił jej wiersze do zaprzyjaźnionych redakcji. W świetle dzisiejszej wiedzy za najwcześniej opublikowane wiersze poetki należy uznać utwory „Przy kominku” oraz „Szczęście” zamieszczone w pierwszej połowie 1914 r. na łamach jednodniówki literackiej „Życie Łódzkie” pod red. A. Nullusa, współtworzonej przez J. Tuwima. Wspomniane wiersze zostały podpisane pseudonimem „Ira Blanka”. Ponadto wierze zostały opatrzone przypisem, z którego wynikało, że ich autorka miała 15 lat a wiersze zostały opublikowane bez jej wiedzy.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 375-377
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Власть и судьба в символике чисел Анны Ахматовой
Władza i los w symbolice liczb Anny Achmatowej
Autorzy:
Мних, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22647382.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Anna Achmatowa
literatura rosyjska
poezja rosyjska XX wieku
Opis:
Niniejsze opracowanie przybliża problem symboliki liczb w języku poetyckim A. Achmatowej. W kontekście losu poetki szczególnego znaczenia nabierają w jej twórczości liczby 3, 4, 7, 13. Ich symbolikę determinują w znacznej mierze tradycje chrześcijańskie, ludyczne oraz tragiczne osobiste doświadczenia Achmatowej i pokolenia, do którego należała.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 139-145
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka i wiara w poglądach i twórczości Antoniego Wiwulskiego
Art and faith in the views and works of Antoni Wiwulski
Autorzy:
Stefański, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408006.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Antoni Wiwulski
sztuka polska XX wieku
polska architektura sakralna XX wieku
rzeźba polska XX wieku
sztuka Wilna XX wieku
Polish art of the 20th century
Polish sacred architecture of the 20th century
Polish sculpture of the 20th century
art of Vilnius of the 20th century
Opis:
Antoni Wiwulski (1877-1919) był artystą, który łączył w swojej twórczości pasję architekta i rzeźbiarza. Znany jest głównie dzięki swoim dwóm pomnikowym dziełom: krakowskiemu Pomnikowi Grunwaldzkiemu (1910) i wileńskim Trzem Krzyżom (1916). Jednak jego dorobek jest znacznie obszerniejszy i obok dzieł architektonicznych obejmuje dziesiątki mniejszych prac rzeźbiarskich. Jego twórczości nie można rozpatrywać bez bliższego spojrzenia na życie artysty i jego poglądy. Sztuka Wiwulskiego jest bowiem wyrazem złożonej osobowości ukształtowanej w toku zmiennych kolei życia, pod dużym wpływem matki i zaszczepionej mu przez nią religijności. Jego sztuka podporządkowana była podstawowym wartościom: religii i obowiązkom narodowym, czego poświadczenie można odnaleźć w bogatej pozostawionej przez niego korespondencji.
Antoni Wiwulski (1877-1919) was an artist who in his work combined the passion of an architect and sculptor. He is mainly known for his two monumental works: the Grunwald Monument of Cracow (1910) and Three Crosses of Vilnius (1916). However, his oeuvre is much more extensive and in addition to architectural works includes dozens of smaller sculptural artworks. His creative activity cannot be assessed without a closer look at the artist’s life and convictions. Wiwulski’s art is an expression of a complex personality shaped in the course of the vicissitudes of life, heavily influenced by his mother and the religiosity she instilled in him. His art was subordinated to basic values: religion and national duties, which we find evidence in the rich correspondence he left behind.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 1, 30; 213-226
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o fenomenologii muzyki Hansa Mersmanna
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144009.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
estetyka muzyki
historiozofia muzyczna
muzykologia XX wieku
Hans Mersmann
Opis:
Nieczęsto dziś przywoływana monumentalna praca Hansa Mersmanna Angewandte Musikästhetik jest imponującym przykładem „wielkiej narracji” w muzykologii I połowy XX wieku. Artykuł przybliża filozoficzne i naukowe źródła myśli Mersmanna, przedstawiając książkę jako kontynuację pomysłów zawartych w tych źródłach, a zarazem pionierskie przedsięwzięcie w muzykologii, zmierzające do stworzenia wielkiej syntezy wiedzy o muzyce, bazującej na konstatacjach nauk ścisłych i zmierzającej do ukazania muzyki, w jej poszczególnych przejawach historycznych, jako sztuki uniwersalnej, ogarniającej prawa kosmosu.
Źródło:
Aspekty Muzyki; 2019, 9; 175-184
2082-6044
Pojawia się w:
Aspekty Muzyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura jako wehikuł tajemnicy. O pisarstwie Jerzego Grotowskiego
Literature as Vehicle. On Jerzy Grotowski’s Writing
Autorzy:
Kosiński, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32054989.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jerzy Grotowski
Polish theatre of 20th century
Polish literature of 20th century
teatr polski XX wieku
literatura polska XX wieku
Opis:
Jerzy Grotowski (1933–1999), considered to be one of the greatest theatre artists of the 20th century, frequently expressed his ambivalent relation to words, repeating that any true knowledge has to be obtained by practice. However, all his life he had been creating and publishing text. The volume collecting them all in print has 1131 pages. Researchers interpreting his art (e.g. Krzysztof Rutkowski, Zbigniew Osiński) and his close collaborators like Ludwik Flaszen many times underlined the importance of Grotowski’s writings, stressing a special function the literature played in the artist’s research. Following their recognitions, partly polemizing with them, one can formulate some basic assumptions concerning the character and functions of Grotowski’s writing and its relation to the main aspects of contemporary literature. This was the man of theatre appears to be also an aware creator of a literature paradoxically close related and working for a mystery beyond the words.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 38; 59-74
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od powszechności do wyjątkowości: kwestia projektu i kunsztu
From common to special: a matter of design and craftsmanship
Autorzy:
Pratelli, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/97113.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Instytut Projektowania Architektonicznego. Zakład Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej
Tematy:
technologia betonowa
technologia architektoniczna
płyta prefabrykowana
Bolonia
pierwsza połowa XX wieku
Sydney
druga połowa XX wieku
concrete technology
architecture technology
prefabricated panel
Bologna
first XX century
second XX century
Opis:
Historia na wiele sposobów kształtowała wygląd betonu. Najważniejszy materiał architektoniczny ostatniego stulecia staje się obecnie przedmiotem coraz liczniejszych dyskusji. Być może dzieje się tak dlatego, że trudno jest kontrolować jego ostateczną jakość na etapie budowy. Będąc materiałem, który jest zarówno bardzo nowy (ze względu na potencjał), jak i bardzo stary (ze względu na kunszt wymagany do jego doskonałego wykończenia), beton stanowi bardzo rozległe pole badań, które wciąż może być zgłębiane i dokładnie analizowane. W artykule omówiono przykłady starszej architektury (pierwsza połowa XX wieku) oraz działa włoskiego architekta, który przeniósł najnowsze techniki budowlane do Australii (druga połowa XX wieku). Oba przykłady ukazują niezwykłą naturę tego materiału.
History gave many different shapes to the appearance of concrete. The most important architectural material of the last century is now becoming more discussed, perhaps because its true final quality is quite difficult to control during the construction phase. But being a material, which, at the same time is very new (due to its potential) and very old (due to the craftsmanship necessary to a perfect result), it is still a very large field of study that can be deepened and thoroughly investigated. Some examples from older architecture (first half of the 20th century) and from an Italian architect who “imported” the most up-to-date techniques into Australia (second half of the 20th century): both examples to show the extraordinary nature of this material.
Źródło:
Pretekst; 2018, 8; 32-37
2449-5247
Pojawia się w:
Pretekst
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konkurs na malowidła do sali Sejmu w Warszawie (1929) w świetle polityki artystycznej i propagandowej II Rzeczypospolitej
Competition for the paintings to the hall of the Sejm in Warsaw (1929) in the light of the artistic policy and propaganda of the Second Republic of Poland
Autorzy:
Myślińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396744.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
malarstwo XX wieku
sztuka polska
sztuka oficjalna
malarstwo monumentalne
ikonografia
Opis:
The end of the Great War created multiple patronage opportunities, organized and distributed by the state. The development of modern art deepened art critics’ pejorative view on allegory, but this type of work still supported legitimacy of the reborn state, the achievements of Polish propaganda abroad and consolidation of the patriotic tradition. The interwar era was the time when the majority of the significant official decoration was created, by artists of modern art and even avant-garde artists. Twelve projects were qualified to the final stage of competition aimed at selecting the paintings to be placed in Sejm (House of Parliament). Zofia Stryjenska, Stanislaw Kaczor Batowski, Wlastimil Hofman, Stanislaw Gajewski, and Jan Wydra, just to name a few, took part in this contest. Two first prizes were awarded to Ludomir Slendzinski and Jozef Mehoffer, two second ones to Kazimierz Sichulski and Bronislaw Bartel. The winning works have been criticized as failing to comply with the official character of the interior. Even repetition of the competition was proposed. Finally the paintings have not been created. Between 1929 and 1938 amateur painter Antoni Tanski (1874–1943) created a painting of Polonia for the hall of the Sejm; the painting is currently located in the Jasna Gora Monastery in Czestochowa. Competition for the paintings for the hall of the Sejm underlined the value of allegory in updating the historical narration. By referring to the centuries-old tradition of performances, fear of regained independence and the new political and social organization of the Second Republic of Poland was expressed.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2015, 1(35); 35-47
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WOŻĄC SAMOWARY DO TUŁY. CZY UDAŁO SIĘ POWIEDZIEĆ TO INACZEJ?
Autorzy:
Garbol, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624151.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
kanon
poezja XX wieku
Czesław Miłosz
retoryka bezradności
Tadeusz Różewicz
Opis:
The article’s starting point is the necessity to alter the paradigm of Polish poetry, which is declared in the ‘contemporary Polish lyric poetry’ anthology Powiedzieć to inaczej [To say it in a different manner]. The author attempts to assess the chance of the project’s success.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2015, 19, 2; 45-60
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziwna piosenka Juliana Tuwima
The strange song of Tuwim
Autorzy:
Cieślak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942618.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
liryka polska XX wieku
dwudziestolecie międzywojenne
wiersze polityczne
Julian Tuwim
Opis:
Artykuł jest próbą analizy wiersza Juliana Tuwima Powody. Piosenka na majową melodię z czerwca 1933 roku. Autor rekonstruuje prawdopodobne okoliczności jego powstania (strajk pracowników Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu między kwietniem a czerwcem 1933 roku), których uwzględnienie ujawnia ukryte, aluzyjnie przywoływane w wierszu, polityczne sensy tego pozornie żartobliwego tekstu.
The article is an attempt to analyse Julian Tuwim’s poem Reasons. A Song to a May Tune from June 1933 year. The author reconstructs the likely circumstances of its creation (the strike of the workers of the Tomaszów Silk Factory between April and June 1933), which reveal hidden political meanings, to which this seemingly playful text alludes.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2014, 03
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mój Jureczku najdroższy…”. O listach Jarosława Iwaszkiewicza do Jerzego Błeszyńskiego
Autorzy:
Wieczyński, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630723.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
XX-th century literature
homosexuality
epistolography
Jarosław Iwaszkiewicz
literatura XX wieku
homoseksualizm
epistolografia
Opis:
Author notes the problem of the relationship between the older prose writer and the young boy. This relationship has gone through various kinds of turmoil, which have been problematic over the work of Jarosław Iwaszkiewicz. Recently issued lists of two lovers are the basis for various theories. The author also tries to analyze individual scientific studies that address the issue of homosexuality in literature.
Autor podejmuje problem związku między starszym wiekiem pisarzem – Jarosławem Iwaszkiewiczem a młodym mężczyzną – Jerzym Błeszyńskim. Relacja ta przeszła bowiem przez różnego rodzaju zawirowania, które miały znaczący wpływ na twórczość prozaika. Podstawą do różnych teorii opisanych w tej pracy stały się wydane niedawno listy Iwaszkiewicza do Błeszyńskiego. Autor wykorzystuje w swoim artykule także rozprawy naukowe, które poruszają kwestię homoseksualności w literaturze.
Źródło:
Acta Humana; 2018, 9
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brakująca część historii (literatury). O książce Marty Baron-Milian Wat plus VAT
Autorzy:
Skurtys, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638993.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Baron-Milian Marta, Wat Aleksander, literatura i ekonomia, literatura XX wieku
Opis:
The missing part of (literary) historyThe article is a review of Marta Baron-Milian’s Wat plus VAT, the first monograph about connections between economy and literature in Aleksander Wat’s work. The author tries to show Baron’s book as a part of wider phenomenon, which can be observed after the great crisis in 2008, as a result of returning of different humanistic approaches to the problems of capitalist economy. By analyzing “economic consciousnessˮ and literary strategies of Aleksander Wat (in his poetry, biography, short stories and essays), Baron reveals the theological, symbolic and linguistic basis of modern economy. It allows her to describe a specific literary “experience of economy” and penetrating analyze of main themes of Wat’s work. One of the aims of the review is to rethink Baron’s proposition as a part of the new, thematically orientated history of polish modern literature. The other is to check, if Wat’s and Baron’s strictly modern and humanistic view of the economic systems can be still subversive and helpful against postmodern, mathematically reinforced capitalistic rhetoric.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 4(26)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy rodzimego folkloru w polskich sonatach skrzypcowych XX wieku
Local folklore elements in 20th century Polish violin sonatas
Autorzy:
Renat, Maryla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454058.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
polska sonata skrzypcowa XX wieku
20th century Polish violin sonata
Opis:
Artykuł ukazuje inspiracje folklorystyczne zawarte w polskich sonatach skrzypcowych powsta- łych w XX wieku: Rozważania analityczne dotyczą 8 dzieł z I połowy i 3 z II połowy XX wieku. Większość tych kompozycji należy do nurtu tzw. „zapomnianej muzyki polskiej”. Oto ich wykaz z datowaniem: — Michał Józefowicz, Sonata d-moll na skrzypce i fortepian op. 12 (1902), — Henryk Melcer, Sonata G-dur na skrzypce i fortepian (1907), — Józef Szulc, Sonata a-moll na skrzypce i fortepian op. 61 (przed 1908), — Franciszek Brzeziński, Sonata D-dur na skrzypce i fortepian op. 6 (1910), — Witold Friemann, Sonata e-moll „Polska” na skrzypce i fortepian op. 15 (1913), — Stefan Bolesław Poradowski, 3 Sonatiny na dwoje skrzypiec op. 11a (1923), — Alfred Gradstein, Sonatina C-dur na skrzypce i fortepiano (1937), — Stanisław Wisłocki, Sonata F-dur na skrzypce i fortepian (1942), — Jerzy Kolasiński, Sonatina na skrzypce i fortepian „alla rustica” (1971), — Jerzy Młodziejowski, Sonata na dwoje skrzypiec (1972), — Joanna Bruzdowicz, I Sonata „Il Ritorno” na skrzypce solo (1990). Omówienie tych utworów następuje w porządku chronologicznym. Celem przeprowadzonych analiz jest uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania: 1. Które elementy polskiego folkloru zaistniały w sonacie polskiej XX wieku? 2. W jaki sposób zostały zastosowane, a więc jakie techniki kompozytorskie wykorzystano w ich opracowaniu? 3. Jaką funkcję nadali tym utworom poszczególni twórcy? Każdy z utworów poddany jest analizie rozpatrującej wymienione wcześniej problemy badawcze i zilustrowany przykładami nutowymi. Z badań wynika, że w tym gatunku zaistniały cztery elementy polskiego folkloru, zastosowane w odmienny sposób przez różnych twórców. Należą do nich: — cechy melorytmiczne tańców mazurowych (w strukturach tematów oraz jako stylizacja w funkcji części sonaty – w 6 utworach), — stylizacje krakowiaka w funkcji finału sonaty – w 2 utworach, — nawiązanie do charakteru poloneza (cechy melorytmiczne tematów w 2 utworach), — stylizacja śpiewów góralskich, tzw. „Wierchowej nuty” w funkcji części wolnej – w 1 utworze.
The article shows folklore inspirations contained in Polish violin sonatas composed throughout the 20th century: analytical considerations apply to 8 works created in the first half and 3 in the second half of the 20th century. Most of these compositions, listed below with dates, belong to the so-called current of ‘Forgotten Polish music’: — Michał Józefowicz, Sonata in D minor for violin and piano op. 12 (1902), — Henryk Melcer, Sonata in G major for violin and piano (1907), — Józef Szulc, Sonata in A minor for violin and piano op. 61 (before 1908), — Franciszek Brzeziński, Sonata in D major for violin and piano op. 6 (1910), — Witold Friemann, Sonata in E minor „Polish” for violin and piano op. 15 (1913), — Stefan Bolesław Poradowski, 3 Sonatinas for two violins op. 11a (1923), — Alfred Gradstein, Sonatina in C major for violin and piano (1937), — Stanisław Wisłocki, Sonata in F major for violin and piano (1942), — Jerzy Kolasiński, Sonatina for violin and piano „alla rustica” (1971), — Jerzy Młodziejowski, Sonata for two violins (1972), — Joanna Bruzdowicz, I Sonata „Il Ritorno” for violin solo (1990). The paper discusses these works in chronological order. The purpose of the analysis is to find answers to the following questions: 1. Which elements of Polish folklore appeared in the 20th century Polish sonata? 2. How were they implemented, and therefore what compositional techniques were used in their creation? 3. What function was ascribed to these works by individual composers? Each of the compositions is analysed with reference to the above mentioned research problems and illustrated by examples of musical notation. Research shows that four elements of Polish folklore occur in this genre and that they are implemented in various ways by different authors. These include: — melo-rhythmic features in mazurka dances (in the theme structure and in the stylization of a movement in sonata – in 6 musical pieces), — „krakowiak” stylization in the finale movement of sonata – in 2 pieces, — a reference to the polonaise style (melo-rhythmic features in the themes of 2 pieces), — Górale songs stylization, the so-called „Wierchowa nuta” (‘Wierchowa genre’ – two-voice or multivocal melodic idea of mountain peak slow-pace songs – consisting of 1 musical phrase with repetition, sung by Polish Górale in Podhale) in the slow movement – in 1 piece.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2015, 10; 59-92
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niobe w oku kamery. Projekt filmowy — między konkretyzacją a scenopisem
Niobe by Gałczyński through the camera’s eye. A film project — between concretization and script
Autorzy:
Michałowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578875.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Konstanty Ildefons Gałczyński
poezja polska XX wieku
interpretacja
obrazowanie
, montaż filmowy
Opis:
Niobe, a poem by Gałczyński was interpreted with verse and musical references, in the context of Mediterranean culture and contemporary realities of the palace of Nieborów, where a copy of the Ancient sculpture is located. The author creates a “film theory of narratology” and proceeds with reflections on various relationships between literature and cinema, on natural sight and imagination, and takes into consideration the following perspective theories: intersemiotic comparative, Bergson, Ingarden, Helman, Ziomek. Next, he offers a film interpretation of the descriptive part of the poem through a Large Violin Concert.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 4(128); 71-89
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa historia najnowszej sztuki polskiej Anda Rottenberg -"Sztuka w Polsce 1945-2005"
Autorzy:
Markowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560072.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
polska sztuka XX / XXI wieku
Anda Rottenberg
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2006, 1(1); 95-100
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lutosławski’s Worlds, red. Lisa Jakelski, Nicholas Reyland. Woodbridge 2018 The Boydell Press, ss. 402. ISBN 978-1-78327-198-6
Autorzy:
Gamrat, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28328293.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Witold Lutosławski
muzyka polska
muzyka XX wieku
Polish music
twentieth-century music
Źródło:
Muzyka; 2020, 65, 3; 169-178
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Библейская символика и проблема власти в русской поэзии XX века
Symbolika biblijna i problem władzy w poezji rosyjskiej XX wieku
Autorzy:
Mnich, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22648629.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura rosyjska
totalitaryzm
symbolika biblijna
poezja rosyjska XX wieku
Aleksandr Arkadjewicz Galicz
Opis:
Artykuł przedstawia związki i zależności rosyjskiej porewolucyjnej poezji z symboliką biblijną. W antytotalitarnym Poemacie o Stalinie A. Galicza profanacja ewangelicznych wątków służy wyjawieniu okrucieństwa radzieckiej rzeczywistości. W poezji A. Achmatowej, B. Pastemaka i M. Cwietajewej sakralizacja biblijnej symboliki podkreśla tragizm ludzkiego życia w społeczeństwie zniewolonym totalitarnym reżimem.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 123-131
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Rozdawaj siebie… twej braci!”
Autorzy:
Dorosz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041856.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
polscy jezuici XX wieku
Władysław Gurgacz
Żołnierze Wyklęci
Polska Podziemna Armia Niepodległościowców
Opis:
W artykule została podjęta próba nakreślenia duchowej sylwetki ks. Władysława Gurgacza (1914-1949), który stał się znaną postacią polskiej historii powojennej dzięki przystąpieniu do antykomunistycznego podziemia, za co skazano go nakarę śmierci. Ostatni okres życia, gdy był kapelanem Polskiej Podziemnej ArmiiNiepodległościowców, organizacji działającej na Sądecczyźnie, to jednak finał jego duchowej drogi. Autor artykułu stara się ją pokazać w złożoności i procesie dojrzewania, na podstawie wydanego niedawno dziennika duchowego ks. Gurgacza, a także wybranej korespondencji i wspomnień świadków. Poszerza to perspektywę spojrzenia i oceny tej wciąż kontrowersyjnej postaci. Biografię kapelana Żołnierzy Wyklętych trzeba przedstawiać szerzej, widząc go jako jezuitę, człowieka i kapłana. Wtedy można lepiej zrozumieć jego zaangażowanie, trudne wybory i bolesne ofiary,które ponosił.
Źródło:
Studia Bobolanum; 2021, 32, 2; 71-90
1642-5650
2720-1686
Pojawia się w:
Studia Bobolanum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od „korzeniowych dzieci” do „ziemnych ludków”
Autorzy:
Woszczak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639289.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
literatura i książka dziecięca początku XX wieku, secesja, picturebook, książka obrazkowa, plagiat
Opis:
From the “Root Children” to “Soil Folks”. The Case of Sibylle von Olfers’ Picturebooks Reception in PolandThe case of direct relation between Maria Konopnicka’s Na jagody! and Elsa Beskow’s Puttes äventyr i blåbärsskogen is well known and widely discussed in literature. Unfortunately, none of the researchers did not pay attention to the fact that in the case of picturebooks, separating the text from the images change the sense and reception of the work. In the late nineteenth and early twentieth century, printers and publishers of children’s literature often modified the foreign texts without giving the name of the author and original title of the book. According to this issue I analysed the relation between Sibylle von Olfers’ Etwas von den Wurzelkindern and Julian Ejsmond’s Baśń o ziemnych ludkach. I focused on the German work. Shorter and simpler text, turned out to be extremely rich and giving great scope for interpretation. In this article I proved that books of Sibylle von Olfers were integrally designed, and that meaning is generated simultaneously from written word, visual images and overall design. Not only words and images, but also cover and endpapers are significant. That is why separating images from words and using them with different text should never have happened.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 1(23)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukowanie do dojrzałości rodzicielskiej w przekazie dodatku „Edukacja Rodzinna” do miesięcznika „Rodzina i Szkoła” w latach 1982-1989
Educating to parental maturity in the supplement “Family Education” to the monthly magazine “Family and School” in 1982-1989
Autorzy:
Krakowiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/544294.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
czasopiśmiennictwo XX wieku
periodyk „Rodzina i Szkoła”
dojrzałość rodzicielska
przygotowanie do małżeństwa
Opis:
Artykuł prezentuje działania edukacyjno-wychowawcze podejmowane na łamach czasopisma „Rodzina i Szkoła” skierowanego do rodziców i pedagogów. Jednym z ważniejszych było publikowanie w latach 1982-1989 dodatku „Edukacja Rodzinna”, w którym prezentowano zagadnienia związane z życiem rodzinnym i macierzyństwem. Zamieszczone treści były wsparciem i pomocą dla rodziców i pedagogów, którzy przygotowywali młode pokolenie Polaków do życia rodzinnego. Stanowiły one inspirację do prowadzenia zajęć i rozmów na trudne, często krępujące tematy. W artykułach rozważano zagadnienia związane z przygotowaniem młodzieży do zawarcia związku małżeńskiego, pełnieniem roli ojca i matki, rozumieniem własnych potrzeb seksualnych. W „Edukacji Rodzinnej” zwracano uwagę na postawy, które ukazywano, jako źródło szans i zagrożeń w osiąganiu dojrzałości młodych ludzi w związkach małżeńskich i relacjach rodzinnych.
Źródło:
Przegląd Pedagogiczny; 2018, 1; 158-170
1897-6557
Pojawia się w:
Przegląd Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskiwanie siebie, odzyskiwanie świata (o walkach Karla Ovego Knausgårda)
Autorzy:
Kopczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650323.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Karl Ove Knausgård, Moja walka (Min Kamp), powieść XX wieku, powieść XXI wieku, literatura norweska, autobiografia
Opis:
The author of the article analyses the first three novels from Karl Ove Knausgård’s cycle My Struggle (Min Kamp). The author focuses mainly on the identity of the hero-narrator and on the critical views on contemporary culture presented in the novels. The author sees the real value of the novels in the fresh approach to the narrative forms, the construction of the first-person narrator, the re-evaluation of reality and in the ethical elements of language. The author also stresses the vitalism demonstrated by the writer. The author singles out the key formal features of this prose and confronts them with the twentieth century literary tradition as well as with contemporary culture.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2015, 12, 4
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Malarz jako podróżnik i pisarz. Europa oczami Charisa Jakupowa w utworze Путешествие художника вокруг Европы
Painter as a Traveler and Writer. Europe through the Eyes of Charis Jakupov in the work Путешествие художника вокруг Европы
Autorzy:
Sylwestrzak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480404.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Charis Jakupow
podróżopisarstwo
malarstwo rosyjskie XX wieku
literatura rosyjska XX wieku
twórcy Tatarstanu
travel writing
20th century Russian painting
20th century Russian literature
founders of Tatarstan
Opis:
Artykuł omawia poetykę i tematykę utworu Charisa Jakupowa pt. Путешествие художника вокруг Европы (Podróż artysty wokół Europy), jego przynależność gatunkową, osobliwości konstrukcji czasoprzestrzeni, typy obrazowania. Analizowana jest ponadto warstwa językowa tekstu z położeniem nacisku na te fragmenty utworu, w których ujawniają się przekonania i mentalność autora. Jakupow w opisach krajów europejskich posługuje się niekiedy językiem propagandy sowieckiej i obrazowania charakterystycznego dla oficjalnej w ZSRR wizji Zachodu. Z kolei przyjęcie w narracji perspektywy artysty - podróżnika prowadzi do rozwinięcia tematyki historii sztuki przy zredukowaniu tematyki społecznej i obyczajowej.
The article discusses the poetics and theme of the work of Charis Jakupow titled Путешествие художника вокруг Европы (The Artist’s Journey around Europe), literary genre, the peculiarities of space-time construction and imaging types. The linguistic layer of the text is also analyzed, with emphasis placed on those passages in which the author’s beliefs and mentality are revealed. Jakupov in the descriptions of European countries sometimes uses the language of Soviet propaganda and imaging characteristic of the official vision of the West in the USSR. In turn, the reception in the narrative of the perspective of the artist-traveler leads to the development of the subject of art history while reducing social and moral issues.
Źródło:
Nurt SVD; 2019, 2; 55-65
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romantyczna geometria i nowy modernizm w nowej polskiej architekturze sakralnej
Romantic geometry and new modernism in new Polish religious architecture
Autorzy:
Węcławowicz-Gyurkovich, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131728.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polska
architektura sakralna
koniec XX wieku
Polish sacral architecture
late twentieth century
Opis:
W artykule poddano analizie trzy kościoły rzymsko- katolickie zrealizowane we Wrocławiu w ostatnich kilkudziesięciu latach. Autorka przedstawia analizę estetyczną form geometrycznych, które reprezentują różne występujące w tym czasie w naszym kraju motywy stylowe. Bogaty w dekorację geometryczną postmodernizm, zwany „romantyczną geometrią” z początku lat osiemdziesiątych XX wieku został zderzony ze spokojnym geometrycznym nowym modernizmem z nieco późniejszego okresu. W każdym wypadku wartością nadrzędną stał się kontekst i tradycja bogatego w historię miasta.
Three Roman Catholic churches, built in Wrocław over the past several decades, were subjected to an analysis in the article. The author presented an aesthetic analysis of geometric forms which represent the different stylistic motifs that had been present during the period in our country. Postmodernism—rich in geometric ornamentation and called “romantic geometry”—from the beginning of the 1980’s was clashed with the calm, geometric new modernism from a slightly later period. In each case it was the context and the tradition of the historically rich city that became the superior value.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 139-159
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świece trzykrotnie wypalone
Трижды оплавленные свечи
Autorzy:
Bednarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22649728.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Władimir Siemionowicz Wysocki
Оплавляются свечи
przekład
poezja rosyjska XX wieku
poezja śpiewana
Opis:
Песня Владимира Высоцкого Оплавляются свечи - это лирическое стихотворение о сменяющих друг друга жизни и смерти, о человеке, убивающим мир предметов, природы и космос, о повторении всего. Стихотворение написано двухстопным анапестом, в нечетных строках гиперкаталектическим. Сопровождающий его музыкальный текст написан в напоминающим вальс ритме 3/4. Следует отметить, что лексическое ударение соответствует музыкальному. Рассматриваемая песня три раза переводилась на польский язык. Это были переводы Бойцеха Пашковича, Вацлава Калеты и Анджея Мандаляна. Два из них сохраняют версификационную схему подлинника, один (В. Пашковича) заменяет ее повторяющимися ровными семислоговыми строками, заменяя одновременно русские мужские рифмы польскими женскими, что, однако, не нарушает музыкального пласта произведения. Основным элементом лексикально-семантического плана песни является цепочка ассоциаций, повторяющих образы-символы смерти и жизни, и вместе с тем символизирующая повторение. Рассматриваемые переводные тексты в разной степени соблюдают эти образы и эту композицию В. Высоцкого. Несмотря на то, что переводчики по-разному изпользовали стратегию реконструкции, конструкции и деконструкции текста в переводе, по-разному отнеслись к музыкальному плану произведения, и несмотря на то, что в их Оплавляющихся свечах появились разного рода ошибки и неточности, отметим, что все они пытались, как нам кажется, передать основную мысль стихотворения В. Высоцкого и его форму – форму авторской песни.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 159-173
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Witold Lutosławski. Correspondence with his Western Publishers and Managers. 1966–1994”, red. Zbigniew Skowron, t. 1–2, Kraków 2018 Musica Iagellonica, ss. 953. ISBN 978-83-7099-229-3
Autorzy:
Sieradz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26054855.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzyka XX wieku
epistolografia
wydawnictwa muzyczne
twentieth-century music
epistolography
publishing houses
Opis:
Recenzja książki: Witold Lutosławski. Correspondence with his Western Publishers and Managers. 1966–1994, red. Zbigniew Skowron, t. 1–2, Kraków 2018. Omawiana publikacja stanowi edycję blisko tysiąca listów pisanych przez Witolda Lutosławskiego i osoby związane z oficynami wydawniczymi zajmującymi się zarówno edycją twórczości kompozytora, jak i organizowaniem jego artystycznych przedsięwzięć (działalność dyrygencka, wykłady i wystąpienia publiczne). Listy, które określić można mianem korespondencji „biznesowej”, przechowywane, jak większość spuścizny kompozytora, w zbiorach Paul Sacher Archive w Bazylei (Sammlung Lutosławski), datowane są na lata 1966–94. Całość opatrzona jest bogatym aparatem komentarzy i przypisów.
Book Review of: Witold Lutosławski. Correspondence with his Western Publishers and Managers. 1966–1994, ed. Zbigniew Skowron, vol. 1–2, Kraków 2018. The reviewed publication is an edition of nearly a thousand letters written by Witold Lutosławski and people associated with publishing houses involved in both editing the composer's work and organizing his artistic undertakings (conducting activities, lectures and public appearances). Letters that can be described as 'business' correspondence, kept, like most of the composer's legacy, in the Paul Sacher Archive in Basel (Sammlung Lutosławski), originated from 1966–94. The book is equipped with a rich apparatus of comments and footnotes.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 4; 148-154
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le mariage en Sarthe et en Bretagne entre 1913 et 1952
Małżeństwo w Sarthe i Bretanii w latach 1913-1952
Autorzy:
Le Gallo, Cécile
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954781.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etnologia
małżeństwo
I poł. XX wieku
Sarthe
Bretania
ethnology
marriage
first half of XX century
Bretagne
Opis:
Artykuł ten jest wynikiem badań etnologicznych dotyczących rytuałów zawarcia związku małżeńskiego w latach 1913-1952 we Francji - w Bretanii oraz w regionie Sarthe. W pierwszej części przedstawia on. jak sani dzień zaślubin wyglądał w obu regionach; autorka starała się odtworzyć zwyczaje nowożeńców oraz obyczaje świąteczne związane /. zaślubinami. Cześć druga jest krótką analizą pojęcia uczucia szczęścia i jego obecności (bądź nieobecności) w badanych obrzędach dnia zaślubin; uwypukla ona różnice w mentalności mieszkańców obu regionów.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 97-115
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muhajirs. Remarks on Muslims’ Emigration from the Bulgarian Lands in the Turn of 19th and
Muhajirs. Remarks on Muslims’ Emigration from the Bulgarian Lands in the Turn of 19th and 20th Century
Autorzy:
Popek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910000.pdf
Data publikacji:
2017-01-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Historia Bułgarii
przełom XIX i XX wieku
emigracja
mniejszość turecka w Bułgarii
Bałkany
Opis:
During the Russo-Turkish War (1877–1878) and the first months after that conflict about 500 thousands Muslims emigrated from Bulgarian lands, 250 thousands died because of hostilities, hunger, diseases and cold. The prewar number of Muslim population of Principality of Bulgaria and Eastern Rumelia decreased by about 50%. After the peace, the emigration of Muslims was still progressing – it is estimated that in 1878–1912 350 thousandsMuslims left Bulgarian lands. The paper concentrated on the main causes and effects of that phenomenon: a lack of career possibilities for the Muslim elites, the fear of retaliation for taking part in pogroms during the April Uprising, the so-called Agrarian Revolution, the defeat of rebellions against the new authorities, army recruitment and an inability to adapt to transformations of the Bulgarian society. There are also presented the attitude of Bulgarian authorities to these phenomenon, which had the pivotal meaning for the demographic structure of Bulgarian state: the percent of Muslims declined from 23,5% in 1879\1881 (for Principality of Bulgaria and Eastern Rumelia) to 15% in 1905.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 47-70
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Przyjaciel Młodzieży” (1909-1939) jako źródło w badaniach nad dziejami wychowania katolickiego w początkach XX wieku
„Friend of Youth” (1909-1939) as a Source of Research on the History of Catholic Education at the Beginning of XXth Century
Autorzy:
Pacyno, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955506.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
„Friend of Youth”
catholic education
XXth century
„Przyjaciel Młodzieży”
wychowanie katolickie
XX wieku
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2001, 13/14; 35-39
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka wychowania domowego na łamach czasopisma "Dziecko" (1913–1915)
Autorzy:
Nawrot-Borowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054329.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
historia wychowania
dzieciństwo
czasopismo Dziecko
porady
prasa pedagogiczna
początek XX wieku
wychowanie domowe
Opis:
Przedmiotem podjętych analiz jest problematyka wychowania domowego dziecka na początku XX wieku. Podstawą źródłową dokonanych ustaleń uczyniono Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu, wydawane w Warszawie w latach 1913–1915. Celem badań jest odtworzenie oraz problemowa systematyka zagadnień i porad z zakresu wychowania rodzinnego dziecka, dotyczących poszczególnych dziedzin wychowania, w tym moralnego i religijnego, fizycznego i zdrowotnego, kształcenia umysłu, nauczania domowego, zabaw i zabawek dziecięcych, publikowanych na łamach wskazanego pisma. Problematyka ta obejmowała szerokie spektrum problemów wychowania dziecka we wszystkich okresach rozwojowych, od narodzin do dojrzewania. Teksty, obok części teoretyczno-naukowej, zawierały szereg porad i wskazówek dla rodziców – w głównej mierze matek, opiekunów i wychowawców domowych w zakresie wychowania dzieci i młodzieży. Artykuł ukazuje aktualny na początku wieku XX stan wiedzy pedagogicznej, psychologicznej, higienicznej, medycznej dotyczącej rozwoju dziecka.
Źródło:
Przegląd Pedagogiczny; 2021, 1; 125-160
1897-6557
Pojawia się w:
Przegląd Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“The Sense of Form” in the Poetry of Wisława Szymborska and Czesław Miłosz
„Zmysł formy” w poezji Wisławy Szymborskiej i Czesława Miłosza
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012245.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Czesław Miłosz
Wisława Szymborska
poezja polska w XX wieku
utwór poetycki
Polish poetry of XX century
poem
Opis:
The article addresses the sources behind the poems of Wisława Szymborska and Czesław Miłosz. The focal point of Miłosz’s poetry is the concept of Entirety, which is intertwined with his religious worldview, whereas the world in Szymborska’s poetry lacks a metaphysical structure based on a number of divine certainties. These fundamental differences are observed in the metrical decisions made as the shape of the poem becomes a test for the infinite, remaining outside reality. For both authors “the order, rhythm, form” seem to be the reasons for the existence of poetry and as such protect it from chaos and nothingness. However, Szymborska “thinks in verse” differently from Miłosz, undertaking her own “struggle with a poem.” This aspect of her work is analyzed in the article with reference to “I’m working on the world” and “Vermeer.”
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2013, 3(6) cz.1; 91-106
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na nowo patrzeć i dotykać? Znaczenie tradycyjnych materiałów w plastyce współczesnej na przykładzie użycia alabastru w XX i XXI w. (cz. I)
To look and touch anew? The meaning of traditional materials in modern sculpture. On the example of alabaster in the 20th and 21st centuries (part I)
Autorzy:
Lipińska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560108.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
rzeźba XX i XXI wieku
alabaster
Opis:
The paper discusses the issue of artistic attitudes towards traditional materials in the era of crucial changes the sculpture medium has witnessed from the beginning of the 20th century. This problem is presented on the example of alabaster: material, which has been artistically used since antiquity. Its natural properties, as well as its relationship with other important materials (e. g. marble), became a starting point for the creation of certain cultural notions and symbolic associations attached to alabaster in the course of time. The question: if and how alabaster functions in modern sculpture arose from the long-term occupation of the author with the early modern alabaster sculpture and its symbolics. In the first part of the paper the summary of this research has been presented: next to sculptural properties (relative softness, translucency) and short overview of the typical genres where alabaster was applied (small-scale sculpture, relief, tomb sculpture, vessels, lamps), the main currents of opinion surrounding the material have been summarized (alabaster as a symbol of chastity, evangelical symbol of the human body of Christ, attribute of female body). From this perspective selected examples of the alabaster usage by important figures of modern sculpture have been discussed. The first part of the essay concerns the development in the 1st half of the 20th century, when alabaster found appreciation among the followers of the direct carving movement. The alabaster works of Henri Gaudier-Brzeska, Henry Moore, Barbara Hepworth, John Skeaping and Jacob Epstein have been analysed in order to find out how these ‘progressive’ sculptors dealt with the material, which - especially in Great Britain - was loaded with tradition. The discussed examples show a wide range of attitudes: from the dialogue with traditional meanings (translucency and reaction on light as the sign of transcendence) to the exploration of entirely new potentials (alabaster as primal matter loaded with natural power of rocks and atavistic instincts).
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2009, 3(13); 3-18
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Talent w teatrze zazdrości
Talent in a Theater of Envy
Autorzy:
Ignaczak, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690219.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dramat XX wieku
teatr XX wieku
historia muzyki
historia teatru
Paul Barz
Peter Shaffer
Spiró Gyōrgy
20th Century drama
20th Century theater
history of music
history of theater
Opis:
This article concerns three selected works of the 20th Century drama: Peter Shaffer’s Amadeus (which had its first-night performance in the Oliver Theatre in London on 11.02.1979), The Impostor Gyorgy Spiró (staged before the Budapest audience in the theatre Katona József Szinhaz on 28.10.1983), and the drama The Four Hand Dinner of Paul Barz (included in the repertoire of European theaters after its first-night performance at the Deutsche Oper in Berlin on 27.01.1987). These dramas present the very thorough, and at the same time subtle analysis of the relationships between artists talented in varying degrees: their mutual curiosity, excessive admiration, cautious distance, small mutual malice or resulting from complexes passionate jealousy. It is interesting that the three so different playwrights used in these dramas the same structural scheme: reaching into the history of theater or music, on the canvas of real artistic biography they created their own tale about desire of unattainable fame, about creative solitude and social exclusion of talented misfits.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2014, 69; 65-82
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
От «Бега» к «Таракановщине» – и далее. Инсектный дискурс пьесы Михаила Булгакова в литературном контексте конца 1920-х годов
Od „Biegu” do „Karakanowszczyzny” – i dalej. Entomologiczny dyskurs dramatu Michaiła Bułhakowa w literackim kontekście końca lat 20. XX wieku
Autorzy:
Jablokov, Evgenij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1622429.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Michaił Bułhakow
Władimir Majakowski
literatura rosyjska lat 20. XX wieku
komedia Lwa Nikulina i Wiktora Ardowa Karakanowszczyzna
pamflet
motywy entomologiczne w literaturze
spór polityczny we władzy sowieckiej lat 20. XX wieku
Opis:
W centrum artykułu znajduje się mało znana komedia Lwa Nikulina i Wiktora Ardowa pt. Karakanowszczyzna, napisana latem 1928 roku, kilka miesięcy po zakończeniu przez Bułhakowa pracy nad dramatem Ucieczka. Autorzy komedii sparafrazowali motywy entomologiczne dzieła Bułhakowa, obrazując poprzez pamflet sowieckie środowisko literackie końca lat 20. XX wieku, a właściwie cały system społeczno-polityczny ZSRR. Przestrzeń aluzji w Karakanowszczyźnienie została ograniczona do sztuki Ucieczka. W komedii Nikulina i Ardowa, obok wątków „karaluszych”, obecne są również motywy „zapluskwienia”, sparodiowany został też scenariusz filmowy Władimira Majakowskiego Zapomnij o kominku, z którego ostatecznie wywodzi się komedia Pluskwa. Ponadto sam Majakowski został przedstawiony w Karakanowszczyźnie jako poeta Moskowskij. Analiza porównawcza dowodzi, iż wiele motywów Karakanowszczyzny koresponduje z linią literacką Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa, który rozpoczął pracę nad powieścią właśnie w 1928 roku. Przeanalizowany w artykule materiał pozwala na sformułowanie wniosku, iż Karakanowszczyzna była nie tylko reakcją na sztukę Ucieczka, ale w dużej mierze wpłynęła także na koncepcję „powieści o diable” Bułhakowa.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2020, 3, 3
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agnieszka Wysocka, „Jan Kossowski (1898-1958). Spotkanie z architekturą”, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2020, ss. 259, il. 98, bibliografia
Agnieszka Wysocka, ‘Jan Kossowski (1898-1958). Spotkanie z architekturą’ [‘Jan Kossowski (1898-1958). Encounter with Architecture’], Wyd. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2020
Autorzy:
Lameński, Lechosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23944980.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jan Kossowski (1898-1958)
architektura XX wieku
Bydgoszcz
architecture of the 20th century
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 1; 175-188
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewa Mazierska, 'Popular Polish Electronic Music, 1970–2020. A Cultural History', London 2020 Routledge, pp. 226. ISBN 9780367191894
Autorzy:
Santacesaria, Luisa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26055141.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzyka elektroniczna
muzyka polska
muzyka XX wieku
electronic music
Polish music
twentieth-century music
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 4; 163-167
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja poezji Bolesława Leśmiana w Bułgarii
Autorzy:
Aleksandrova, Steliana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681456.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
poetry translation
reception
Polish poetry
Bolesław Leśmian
przekład poetycki
recepcja
polska poezja XX wieku
Opis:
The article examines the reception of Bolesław Leśmian’s translated works in Bulgaria: the main characteristics of his poetry, the poems that have been translated in Bulgarian. It points out the difficulties in translating XX century Polish poetry in Bulgarian.
Artykuł poświęcony jest recepcji przekładów poezji Bolesława Leśmiana w Bułgarii: głównym cechom jego poetyckiego warsztatu oraz formalnym charakterystykom tekstów przetłumaczonych na język bułgarski. Autorka wskazuje na trudności na które napotykają w Bułgarii tłumacze polskiej poezji dwudziestowiecznej.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2015, 4
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Manifesty w dwudziestowiecznej historiografii litewskiej
Autorzy:
Švedas, Aurimas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081183.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
manifesty
historia XX wieku
historiografi a litewska
Manifestoes
the 20th century
Lithuanian historiography
Opis:
The article analyzes ten texts written by twentieth century Lithuanian historians, which can be attributed to the genre of the manifesto. They highlight the main features of the historians' communities in the three periods of the 20th century (inter-war independent Lithuania, Soviet Lithuania and Lithuania that re-established independence in 1990) and at the same time they enable us to comprehend the ideas, theoretical and methodological principles of these communities (as well as their individual members), sometimes even their existential positions.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2016, 46; 385-398
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość wokalna Jerzego Gablenza (1888-1937). Próba systematyzacji
The Vocal Works of Jerzy Gablenz (1888-1937). An Attempt of Systematization
Autorzy:
Kaczorowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036114.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jerzy Gablenz
pieśń
liryka wokalna
muzyka XX wieku
song
vocal music
20th century
Opis:
Prezentowany artykuł jest pierwszą próbą zaprezentowania twórczości wokalnej mało znanego polskiego kompozytora Jerzego Gablenza (1888-1937). W swoim dorobku pozostawił on 86 pieśni, pisanych w okresie od 1907 do 1928 roku. Większość tych utworów do dzisiaj nie doczekała się publikacji. Jedynie pojedyncze pieśni zostały wydane w zbiorach, znajdujących się w Bibliotece Narodowej. Księgozbiór ten zawiera również autografy pieśni kompozytora. W sumie jest to niewiele ponad 30% liryki wokalnej Jerzego Gablenza. Większość jego pieśni, przepisana ręcznie przez syna Tomasza, znajduje się w archiwach osób prywatnych, m.in. Jana Jarnickiego, dyrektora firmy fonograficznej Acte Préalable, który podejmuje wysiłki, aby tę wciąż nieodkrytą twórczość Gablenza zarejestrować na płytach CD. Niniejszy artykuł może stać się inspiracją dla muzykologów i teoretyków muzyki do szeroko zakrojonych studiów nad twórczością Jerzego Gablenza, który jest kompozytorem nie tylko pieśni, ale również symfonii, poematów symfonicznych, koncertu fortepianowego czy sonaty na wiolonczelę i fortepian.
The presented article is the first attempt of presentation of the vocal works of a little-known Polish composer Jerzy Gablenz (1888-1937). He composed 86 songs, written in the period from 1907 to 1928. To this day the majority of these songs have not been published. Only the single songs were published in collections, which are to be found in the National Library. The collection also includes the songs handwritten by the composer’s himself. In total, it is a little over 30% of Jerzy Gablenz’s vocal lyric poetry. The majority of his songs, rewritten by hand by the son Tomasz, are to be found in the records of individuals such as Jan Jarnicki, the director of Acte Préalable phonographic company, who does his best to record these still undiscovered works of Gablenz on CDs. The following article may become an inspiration for the musicologists and music theoreticians to conduct extensive studies upon the works of Jerzy Gablenz, who is a composer of not only songs, but also of symphonies, symphonic poems, a piano concerto or a sonata for cello and grand piano.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 13; 115-125
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura wnętrz w polskich filmach fabularnych lat 60. XX wieku
Interior design in Polish feature films of the 1960s. A photographic recording of modernity
Autorzy:
Nadolny, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145752.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura wnętrz
polski film
lata 60. XX wieku
interior design
Polish film
1960s
Opis:
Polski film fabularny w latach 60. XX wieku był nie tylko medium przynoszącym rozrywkę czy też naukę, przyczynił się także do kształtowania gustów Polaków w zakresie architektury wnętrz. Architektura wnętrz w omawianym okresie stała się ponownie polem do szeroko zakrojonych eksperymentów twórczych noszących znamiona nowoczesności. Obraz filmowy tego czasu w wielu przypadkach stał się zapisem historii polskiego wnętrzarstwa. Z perspektywy czasu, który minął możemy traktować kadry filmu jako obraz historyczny, dzięki któremu istnieje możliwość zobaczenia dzieł w ich naturalnym środowisku.
Polish feature films of the 1960s were deemed a medium of entertainment and education as well as a medium which contributed to creating social trends in the interior design tastes. Interior design, in the period under the analysis, became an area of a wide range of creative experiments featuring signs of modernity. The film images of those times in many instances have now become records of the history of Polish interior design. In the perspective of the time that has already lapsed, we can view the film frames as a historical image due to which we can still see the artists' works in their natural setting.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2017, 62, 2; 43-56
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Joanna Macalik, "Tak oto stoję". Dawny kościół imienia Marcina Lutra we Wrocławiu, Wrocław 2011.
‘Here I Stand’. The Former Martin Luther Church in Wrocław, Wrocław 2011
Autorzy:
Gruk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560100.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
wrocławska architektura sakralna XIX i XX wieku
Wrocław
kościół imienia Marcina Lutra we Wrocławiu
Opis:
Joanna Macalik’s book is the first monograph of the not preserved Martin Luther Church, which was situated till 1945 in Przedmieście Szczytnickie [Szczytnickie Suburb] in Wrocław. The discussed temple was a jubilee church erected in 1883 to celebrate the 400th birthday anniversary of the Father of the Reformation. The book presents possibly complete picture of the church, what has been achieved by the analysis of the temple placement in the city topography, the analysis of its architectural form, style and iconography of the building, also thanks to combining the subject of studies with a wide historical, social, political and religious background of Wrocław at the end of the 19th and the first half of the 20th centuries. The study makes a satisfactory use – occasionally for the first time – of the written records kept in Wrocław and Berlin archives. The author also made an attempt to move the considerations from the city context onto the wider, all-German background by characterising the selected jubilee churches from the area of Germany in one of the chapters. Therefore the discussed elaboration is an important study in terms of art history, but also for the history of Wrocław – especially 19th-century religious culture and its meaning in changes that the city underwent in this century. The reviewed book is the ninth volume in the series ‘Biblioteka Dawnego Wrocławia’ [‘Library of Old Wrocław’] edited by Prof. Jan Harasimowicz.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2012, 3(25); 92-95
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka Pakistanu w okresie II i III wojny o Kaszmir (lata sześćdziesiąte XX wieku)
Autorzy:
Romański, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519397.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Pakistan w latach sześćdziesiątych XX wieku
spór o Kaszmir
polityka wewnętrzna i zagraniczna Pakistanu
Opis:
Zasadniczym celem artykułu jest omówienie najważniejszych aspektów i kierunków polityki zagranicznej oraz wewnętrznej Pakistanu w okresie konfliktów z Indiami o Kaszmir. Z uwagi na fakt, że – jak dotąd – większość badaczy koncentrowała się na omawianiu napięć związanych z wojnami o będące przedmiotem sporu terytorium Kaszmiru leżące w Pakistanie, Indiach i Chinach, autor skoncentrował się na pomijanych na ogół kwestiach gospodarczych i społeczno-politycznych. Tekst ma charakter przyczynkarski i powstał w oparciu o biuletyny Ministerstwa Spraw Zagranicznych PRL, a także źródła archiwalne pochodzące z Wydziału Zagranicznego KC PZPR. Z uwagi na fakt, że dane pochodzące z tych źródeł nie były dotychczas publikowane, artykuł rzuca nowe światło na aktualny stan wiedzy w badanym przedmiocie.
Źródło:
Historia i Polityka; 2016, 17(24); 29-40
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczesna twórczość prozatorska Zofii Nałkowskiej i Iryny Wilde w kontekście literatury modernistycznej
Early prose by Zofia Nałkowska and Iryna Vilde in the context of modernist literature
Autorzy:
Yaniv, Yaryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942822.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Iryna Wilde
modernism
Polish prose of the twentieth century
Ukrainian prose of the twentieth century
literary criticism
psychologism
modernizm
proza polska xx wieku
proza ukraińska xx wieku
zofia nałkowska
krytyka literacka
psychologizm
Opis:
W artykule dokonano analizy porównawczej wczesnej twórczości Zofii Nałkowskiej i Iryny Wilde pod względem nowatorstwa zastosowanych technik pisarskich. W toku analiz wiele uwagi poświęcono motywom wspólnym obu pisarkom, zwłaszcza eksponowaniu przez nie wewnętrz-nego świata kobiety. Szczegółowo zanalizowano wypowiedzi współcze-snych krytyków na temat dzieł obu pisarek, wskazując pewne paralele.
The article presents a comparative analysis of early works by Zofia Nałkowska and Iryna Vilde due to their innovatory character in the literature of their era. The article examined the critical assessment of their works in detail and points out certain parallels in the reception of critics at the time. In the analysis,special attention has been given to similar themes in the works by both these writers, especially their focus on women’s inner world and search for new means of artistic expression.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2015, 04
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ŚLADY UKRYTE W HARMONII STYLU ZAKOPIAŃSKIEGO. WILLA OKSZA A TWÓRCZOŚĆ KOLONII ARTYSTYCZNEJ ZAKOPANEGO
TRACES HIDDEN IN THE HARMONY OF THE ZAKOPANE STYLE. OKSZA VILLA AND THE CREATIVE OUTPUT OF THE ARTIST COLONY IN ZAKOPANE
Autorzy:
Pomiankiewicz, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441616.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Tematy:
willa Oksza
styl zakopiański
artyści XX wieku
Galeria Sztuki XX wieku
Muzeum Tatrzańskie
Oksza villa
zakopane style
artist of the 20th Century
Art Gallery of 20th Century
The Tatra Museum
Opis:
W niniejszym artykule rozpatrzono przestrzeń willi Oksza w kontekście elementu szczególnego w architekturze Zakopanego – jako zabytku stylu zakopiańskiego oraz w kategorii Galerii Sztuki XX wieku. Willa Oksza, jako zabytek architektury drewnianej oraz projekt twórcy stylu zakopiańskiego, Stanisława Witkiewicza, jest miejscem wyjątkowym, emanującym harmonią i ładem. Jednakże zaadaptowana na Galerię Sztuki XX wieku skrywa w swoich wnętrzach niezwykłe dzieła przedstawicieli różnych nurtów artystycznych i epok. W artykule przedstawiono i scharakteryzowano ślady – dzieła pozostawione przez artystów związanych z Zakopanem, które czynią willę Oksza miejscem jeszcze bardziej wyjątkowym i ponadczasowym.
This article discusses the issue of the Oksza villa space’s as an particular element of the Zakopane’s architecture, as an monument of Zakopane style and also as a Gallery of 20th Century Art. Designed by the creator of the Zakopane style – Stanisław Witkiewicz Oksza villa is an particular place that emanates the 89 harmony and order. However in the interiors of villa converted into a Gallery of 20th Century Art are hidden extraordinary works of art of the different styles and artist trends. In the article are also presented and described traces – works of art of various artist connected with Zakopane that makes Oksza villa a place even more particular and timeless.
Źródło:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2017, 12/II; 79-95
2299-1263
2353-0987
Pojawia się w:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura wojenna – szanse na powstanie syntezy
Wartime Literature – Attempts at a Synthesis
Autorzy:
Buryła, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365940.pdf
Data publikacji:
2017-12-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
synthesis
comprehensive overview
World War II
literatura polska XX wieku
synteza
II wojna światowa
Opis:
Autor szkicu prezentuje aktualny stan badań nad literaturą o II wojnie światowej. Ukazuje go na tle bogatej refleksji nad literaturą o Zagładzie. W swojej zasadniczej części analizuje szanse i warunki powstania syntezy monograficznej o polskiej poezji i prozie dotyczącej II wojny światowej.
This article presents the current state of studies on literature of World War II. The author sets this against the backdrop of the substantial scholarship on literature of the Holocaust. The author analyses the possibilities and conditions for putting together a comparative monograph on Polish poetry and prose addressing World War II.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 10; 40-53
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Поэзия Марины Цветаевой в контексте проблемы „писатель и власть”
Poezja Mariny Cwietajewej w kontekście problemu „pisarz i władza”
Autorzy:
Дубровская, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22648222.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura rosyjska
Marina Iwanowna Cwietajewa
rosyjska poezja XX wieku
poemat "Syberia"
totalitaryzm
wiersze antyradzieckie
Opis:
W pracy zostały ukazane złożone relacje między M. Cwietajewą a władzą radziecką z uwzględnieniem stosunku poetki do dziedzictwa historycznego i monarchii. Tragiczne przeżycia osobiste powodują, że rewolucję poetka postrzega jako bolesne doświadczenie życiowe, czemu daje wyraz w cyklu antyradzieckich wierszy o Białej Gwardii oraz w poemacie Syberia o zabójstwie carskiej rodziny. Złożone doświadczenia emigracyjne powodują złagodzenie postawy Cwietajewej (Wiersze do syna). Nie biorąc czynnie udziału w życiu politycznym swoich czasów, Cwietajewa zawsze broni humanitarnych wartości i otwarcie demonstruje niechęć do europejskich totalitarnych reżimów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 133-138
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Украинская литературная теория ХХ века в контексте идеи кризиса и смерти поэтики
Autorzy:
Червинская, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030326.pdf
Data publikacji:
2021-06-07
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
poetics
literary theory
poetyka
teoria literatury
Ukraina
metodologia badań literackich
ukraiński dyskurs literaturoznawczy XX wieku
Opis:
The article analyses the methodological principles according to which the Ukrainian literary discourse of the 20th century was formed. The seamlessness of this process is expounded as a natural phenomenon motivated by the historical situation and the contextual connections with the European scientific experience. The selected research aspect is related to the peculiarity of the literary text perception. At the same time, the article explains and highlights the necessity to make a fundamental distinction between hermeneutical methods and receptive poetics viewed as phenomenologically opposite methodologies, as well as the relevance of both components of the modern methodological practice to the development of the theory of intertextuality
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 244-265
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawne sanatorium w Trzebiechowie. Dzieło Henry’ego van de Velde – z perspektywy dekady – odkryte na nowo
Former sanatorium in Trzebiechów. The work of Henry van de Velde – from the perspective of the decade – discovered anew
Autorzy:
Bielinis-Kopeć, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537783.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Henry van de Velde
Trzebiechów
konserwacja wnętrz
restauracja wnętrz, sanatorium
wnętrza z początku XX wieku
Opis:
Ten years have already passed by since the discovery of the unknown work of Henry van de Velde – interior decor and furnishings of the former sanatorium in Trzebiechów – was announced, which took place in 2003. It was the grandson of the last head of the sanatorium before the outbreak of the WWII, who picked up the trail of the artist and followed information relating Henry van de Velde to the sanatorium in Trzebiechów, erected between 1902-1905 from the funds of the Ducal Family of von Reuss. As deep as in the Archives of the Prussian Cultural Heritage Foundation in Berlin, he discovered the lists of the artist to Duchess Marie Alexandrine von Reuss. This proved the authorship of the Belgian, additionally confirmed by the later stylistic and comparative analysis. The discovery complemented the catalogue of works of Henry van de Velde and had wide repercussions throughout Europe. Conservation research in the buildings of the former sanatorium has been commenced soon after, followed by renovation as well as conservation works in the years 2004-2012, resulting in revealing the interiors in original colouring from the dawn of the 20th century. The 150th anniversary of the Belgian artist birthday, celebrated in 2013 in many European countries, including Poland, was a great opportunity to remind of the only work of van de Velde at the territory of our country. Henry van de Velde was a versatile man of art. His works include such domains as painting, architecture, furniture and textile design, book covers, posters, ceramic, china and metalwork designs, ladies clothing. He was also the author of studies on the theory of art. Van de Velde had a great impact on development of the European art of the 20th century and is considered one of the most recognized representatives of the Modernism. In 1902, Henry van de Velde arrived to Weimar, to take the position of the counsellor for art, industrial design and craft at the court. The Weimar period is considered to be the one of the most significant in his career. His Weimar designs include, among others, redevelopment of the house of philosopher Friedrich Nietzsche into archive, the buildings of the School of Art and the Arts and Crafts School, as well as a house for his family, called Hohe Pappeln – a true manifesto of the New Style, by which the artist expressed drastically its clear departure from imitating the historical styles. The most significant works delivered during the Weimer period include construction of villa for the manufacturer H. Esche in Chemnitz, for Dr. W. Leuring in Scheveningen in Holland, for P. Schulenburg in Gera, redevelopment of villa for T. Koerner in Chemnitz and interiors in the sanatorium in Trzebiechów. Henry van de Velde’s output consists in more than 300 designs, including works of art and complex architectural structures. He designed 48 buildings along with their complete furnishings and interiors, following the idea with of combining different areas of artistic creation into a single work of art, in line with the vision behind the Gesamtkunstwerk. The list of his works depicts more than 100 interior designs, for the most from Belgium, Germany and Holland. The most outstanding are the interiors of the Folkwang Museum in Hagen, Nietzsche Archive in Weimar, H. Esche’s villa in Chemnitz, K.E. Osthaus’s villa (Hohenhof) in Hagen and sanatorium in Trzebiechów. Research performed in recent years revealed that the commission taken up by Henry van de Velde in Trzebiechów covered complex designs of vast majority of representative interiors, including colouring and decorative ornaments for staircases in two largest buildings of the complex, i.e. main building and the administrative and residential building called The Doctor’s House, accompanied by halls, social rooms for both ladies and gentlemen, billiards room and dining room situated in the main building. The artist designed also door and window woodframes, stairs, floors, floor finishing, panelling, etc. The designs covered many domains, from constructional solutions (structure of pseudo-ceiling in a dining room and side staircase in the main building) to minor details, such as ferrules or door and window handles. Both the scale and quality of the artistic output visible in the sanatorium in Trzebiechów and well-preserved original elements of the historical building make it one of the most distinguished works of Henry van de Velde. Regular research and conservation and reconstruction works performed in recent years brought to light and allowed to maintain the original elements of the historical building. That is why we may consider the former sanatorium in Trzebiechów, aspiring to the rank of the ‘monument of history’, as the work of art of the European scale.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2014, 2; 119-138
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anna Sierzpowska-Zborowska - polska protektorka i modelka Modiglianiego.
Anna Sierzpowska-Zborowska – Modigliani’s model and polish protector.
Autorzy:
Dmochowska, Lila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560057.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
Paryż I połowy XX wieku
École de Paris
Amedeo Modigliani
Leopold Zborowski
Anna Sierzpowska-Zborowska
Opis:
The following article on Anna Sierzpowska-Zborowska, Modigliani’s model, is a cue of progress in studies over biography dedicated to a Polish art dealer and poet – Leopold Zborowski (known in his circle also as Zbo or Zboro). He gained his world fame as a protector of many artists who built up international bohème of the first decades of the 20th century, defined as ‘École de Paris’. Anna Sierzpowska was Zborowski’s life companion. The studies resulted in a statement that she was equally to her husband engaged in promotion of the artists who were related with Zbo by friendship or con- tract. In the text Anna Sierzpowska’s fascinating journey from provincial Lublin to Paris is followed. Within this article, as well as in the whole study currently in preparation, an attempt has been made to separate truth from legends referring to the Zborowskis and an objective approach to many people closely bound to the couple. The study has been ordered up on the basis of very few academic texts and enriched with new bibliography sources: letters, poems and recollections of people from the art world who were so deeply impressed by the marchand and his wife’s personalities that they decided to dedicate to the couple some pages of their own memoirs. The image of the Zborowskis has been completed with archival photos and a broad spectrum of portraits executed for Anna and Leopold by the most outstanding representatives of Parisian bohéme.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2012, 3(25); 32-53
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
John Gilissen and the Teaching of Legal History in Brussels
John Gilissen i nauczanie historii prawa w Brukseli
Autorzy:
Dhondt, Frederik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120457.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia prawa
historia Belgii
historia XX wieku
Legal history
Belgian history
20th century history
Opis:
John Gilissen (1912–1988) was a high-profile legal academic at the Université libre de Bruxelles (°1834) and the Vrije Universiteit Brussel (°1969). Personal – albeit fragmentary – archival records deposited with these universities permit to reconstruct his teaching (both ex cathedra-courses for big groups and intensive tutorials), impressive global scientific network and insatiable scientific curiosity. Gilissen is the author of standard works on many aspects of domestic legal history (both public and private), and acquired renown as the secretary-general of the Société Jean Bodin pour l’histoire comparative des institutions. His influential position as a public prosecutor, law professor and legal historian generates a unique insider’s perspective on the confessional, linguistic and constitutional transformation of the country from World War One to the First Reform of the State. The current law curriculum at the Vrije Universiteit Brussel still bears marks of Gilissen’s comparative approach to the history of civil law and his interest in the contemporary relevance of institutional history.
John Gilissen (1912–1988) był wybitnym prawnikiem wykładającym na Université libre de Bruxelles (założonym w 1834 r.) i Vrije Universiteit Brussel (założonym w 1969 r.). Posiadane przez te uniwersytety osobiste dokumenty archiwalne – choć nieliczne – pozwalają odtworzyć sposób nauczania Gilissena (zarówno w trakcie wykładów kursowych dla dużych grup studenckich, jak i uzupełniających ćwiczeń), robiącą wrażenie, globalną sieć kontaktów naukowych oraz nienasyconą ciekawość badawczą. Gilissen jest autorem fundamentalnych prac dotyczących licznych aspektów rodzimej historii prawa (tak w odniesieniu do prawa publicznego, jak i prywatnego), a także zyskał renomę jako sekretarz generalny Société Jean Bodin pour l’histoire comparative des institutions. Jego wpływowa pozycja publicznego oskarżyciela, profesora prawa i historyka prawa powoduje dostrzeżenie wyjątkowej pespektywy przemian wyznaniowych, językowych oraz ustrojowych rodzimego kraju Gilissena od czasów pierwszej wojny światowej do pierwszej reformy państwa. Obecny program studiów prawniczych na Vrije Universiteit Brussel nadal nosi ślady wpływów Gilissena i jego prawnoporównawczego podejścia do historii prawa prywatnego oraz jego zainteresowań współczesnym znaczeniem historii instytucjonalnej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 99; 19-50
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sonata nr 4 Miłosza Magina – ostatni utwór fortepianowy kompozytora
Autorzy:
Juszyńska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144029.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
Magin Miłosz
Sonata nr 4 na fortepian
forma sonatowa
cykl sonatowy
muzyka fortepianowa XX wieku
Opis:
Artykuł dotyczy jednej z czterech sonat fortepianowych Miłosza Magina (1929–1999) — polskiego pianisty i kompozytora, który 40 lat swego życia spędził w Paryżu, a którego twórczość ciągle nie jest zbyt dobrze znana i wykonywana w Polsce. Zawiera prezentację Sonaty nr 4 (1997) na tle innych sonat fortepianowych kompozytora, powstałych w Paryżu na przestrzeni prawie 30 lat (od 1968), a także innych cykli sonatowych w spuściźnie twórcy. Autorka stwierdza, że wszystkie sonaty fortepianowe wykazują związki z tradycyjnym modelem formalnym, w którym przynajmniej jedna część jest formą sonatową. W artykule przedstawione są okoliczności powstania ostatniej sonaty fortepianowej Magina, skomponowanej na prośbę przyjaciela, Alexandre’a Bodaka, i jemu dedykowanej oraz charakterystyka jej cech materiałowych i formalnych. Autorka zauważa, że kom- pozycję tę cechuje wykorzystanie interwału kwarty czystej (również trytonu) jako tworzywa w budowaniu struktur melodycznych i harmonicznych, a Magin ukazał tu swój własny oryginalny i nowoczesny język muzyczny. Jego cechą jest balansowanie na granicy tonalności, ciekawa, mocno schromatyzowana harmonika, różnorodna faktura (homofoniczna, figuracyjna, akordowa, warstwowa), zróżnicowana artykulacja i dynamika, częste zmiany nastroju — od żywiołowej motoryki do nostalgicznej liryki — oraz elementy wirtuozowskie techniki pianistycznej o wysokim stopniu trudności technicznych.
Źródło:
Aspekty Muzyki; 2020, 10; 89 -111
2082-6044
Pojawia się w:
Aspekty Muzyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielkie zmiany w małym mieście. Dobre i złe spotkania z nowoczesnością w Promieniu Stefana Żeromskiego
Small Town, Great Changes – Promień [The Ray] by Stefan Żeromski and Multidimensional Modernity
Autorzy:
Chyła, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27309721.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Stefan Żeromski
Promień [The Ray]
modernity
XIX-th – XX-th century
Promień
nowoczesność
przełom XIX i XX wieku
Opis:
W artykule przeanalizowano złożone i niejednoznaczne aspekty modernizacji,przedstawiony przez Stefana Żeromskiego w intrygującej, choć mało znanej powieści Promień (1898).
This article analyses complex and ambiguous aspects of modernisation, depicted by Stefan Żeromski in his intriguing but rather obscure novel Promień [The Ray] (1898). The writer chooses a provincial town for his scenery – although based on Kielce, it is hidden with a fictional name – which experiences an industrial revolution in miniature. A railroad built in the area, old, solid shops and enterprises brought to death by the modern way of trade and a shockingly radical local newspaper ran by the novel’s protagonists are just a few most striking symptoms of that inevitable and unsettling process of change.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2022, 17, 12; 312-329
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Печатное слово приобретало все большее значение…»
“The printed word has become increasingly important”…
„Słowo drukowane zyskiwało coraz bardziej na znaczeniu…”
Autorzy:
Łucewicz, Ludmiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782360.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Finland
periodicals
Russian-speaking
the turn of the XIX–XX centuries
Finlandia
prasa
rosyjskojęzyczny
przełom XIX i XX wieku
Opis:
Autorka artykułu przeanalizowała ogół określonych czynników historyczno-kulturowych, które wpłynęły na przebieg stosunków rosyjsko-fińskich, a także na powstanie i funkcjonowanie w Wielkim Księstwie Finlandii rosyjskojęzycznego czasopiśmiennictwa. Analiza wybranych epizodów z historii rosyjskojęzycznych periodyków przełomu XIX i XX stulecia pozwala wysnuć wniosek, że właśnie w tym okresie słowo drukowane zyskiwało coraz bardziej na znaczeniu, jeśli chodzi o kształtowanie społeczno-politycznych oraz narodowo-patriotycznych nastrojów i ogólnokulturowych postaw zarówno w rosyjskim, jak i w fińskim społeczeństwie. Pozycja trzech periodyków, poddanych analizie pod kątem dominujących tendencji światopoglądowych oraz kręgu odbiorców, okazuje się inna. Prorządowa „Finliandskaja gazieta” (redaktor: prawnik, monarchista Iwan Bażenow), będąc tubą propagandową caratu i prowadzonej przez niego nacjonalistycznej i rusyfikacyjnej polityki, zwraca się do wszystkich mieszkańców Wielkiego Księstwa. Liberalny „Russkij gołos” (redaktor: profesor, liberał Konstantin Arabażyn) optuje za ideami humanizmu, a także jednoczeniem się narodów, opartym na ogólnych, materialnych, duchowych i kulturowych wartościach oraz przesłankach prawnych; jej czytelnicy to przeważnie inteligencja rosyjska. Z kolei radykalne „Dni naszej żizni” (redaktor: uczestnik ruchu „Białych”, poeta Iwan Sawin) z jednej strony odrzucają wszystkie zdobycze rewolucji rosyjskiej i ostro krytykują pasywnych „ojców-emigrantów”, z drugiej zaś utopijnie wierzą w przyszłą konsolidację rozproszonej młodzieży w walce przeciwko bolszewikom, prowadzonej nie tylko słowem, ale i czynem; adresatami periodyku pozostają głównie młodzi przedstawiciele rosyjskiej emigracji.
The author of the article reviewed the totality of certain historical, political, general cultural factors that influenced the processes of Russian-Finnish interaction, which influenced on the processes of Russian-Finnish interaction, as well as the formation and existence of the Russian-language press in the Grand Duchy of Finland. The study of the number of selected episodes from the history of Russian-language periodicals of the late XIX – early XX centuries gives reasons to conclude that it was during this period that the printed word became increasingly important for the formation of socio-political, national-patriotic, general cultural sentiments in both Russian and Finnish society. The positions of the three reviewed periodicals are different both in their dominant ideological attitudes and in the readership. The pro-government Finnish newspaper (editor: lawyer, monarchist Ivan Bazhenov) being the official mouthpiece of the targeted nationalist russification policy of tsarism, appeals to the entire population of the Grand Duchy. The liberal “Russian voice” (editor: liberal professor Konstantin Arabazhin) advocates for the humanitarian values, the unity of nations based on common material, spiritual, cultural and legal interests; her readers are mostly Russian intelligentsia. The radical “Days of our life” (editor: member of the White movement, the poet of the “white idea” Ivan Savin), on the one hand, deny all the gains of the Russian Revolution and sharply criticize inactive “fathers-emigrants”, on the other hand, they utopianly rely on the coming consolidation of the youth “scattering” in the struggle against Bolshevism, not only in word but in deed; its addressee is Russian emigration, mainly youth.
Źródło:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2019, 29; 13-39
0208-5038
2353-9674
Pojawia się w:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jesteśmy pytaniem”. Przyczynek do dyskusji o środkowoeuropejskiej (nie)tożsamości.
We are the question. Notes to a discussion of Central European (non) identity.
Autorzy:
Pospiszil, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441348.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Europa Środkowa
tożsamość
pogranicze
literatura XX wieku
Central Europe
identity
borderlands
20th-century literature
Opis:
Istnieje wiele definicji Europy Środkowej, trzeba jednak stwierdzić, że żadna z nich nie jest pełna, granice tego regionu określa się jako niejasne, płynne, zmienne; z podobną sytuacją mamy do czynienia w przypadku tutejszej tożsamości. Autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytania: Czy istnieje środkowoeuropejska tożsamość? Czy jest ona czymś w rodzaju ponadnarodowej tożsamości lub autostereotypu? Odpowiedzi szuka w XX-wiecznej literaturze tego regionu, która pozwala jej dojść do wniosku, że tubylec jest opisywany dwojako: 1) jako niepełny, w pewnym sensie ułomny człowiek, który nie potrafi wyjść poza siebie, czyli dokonać czegoś niezwykłego (ten typ ma kilka podtypów); 2) jako intelektualista, który nie poddaje się amerykanizacji i który pielęgnuje tradycyjne europejskie wartości. Autorka próbuje spojrzeć na powyższe typy jako na przykłady tożsamości pogranicza.
There are many definitions of Central Europe, but most of them consider the borders of this region to be unclear, vague and changeable; we also have a similar situation in the case of Central European identity. Author tries to answer the questions: does this identity exist? is it some kind of supranational identity or auto stereotype? She was searching for answer in Central European literature of the twentieth century and she found an inhabitant of this region is usually depicted in two ways: 1. as a defective, incomplete man who cannot transcend himself (this type has some subtypes) 2. as an intellectual, who did not undergo Americanization and who cherishes traditional European values. She also considers this Central European types of character as examples of borderland identity.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2011, 10; 141-153
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyka powodowana gniewem (O Antologii dwudziestowiecznego pamfletu polskiego w opracowaniu Doroty Kozickiej)
Autorzy:
Mizerkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969782.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
krytyka literacka
literatura polska XX wieku
pamflet
pamphlet
polish literature (20th c.)
literary criticism
Opis:
Antologia polskiego dwudziestowiecznego pamfletu krytycznoliterackiego przygotowana przez Dorotę Kozicką wydaje się jednym z bardziej znaczących symptomów pewnej współczesnej zmiany w rozumieniu krytyki literackiej w Polsce. Jeszcze do niedawna istniała ona jako dosyć tradycyjna dziedzina na styku literatury i literaturoznawstwa o statusie podejrzanym, gdyż jawnie sprzecznym – co chyba nie było zbyt chętnie roztrząsane – z pewnymi dokonanymi rozstrzygnięciami teoretycznymi oraz filozoficznymi. Poststrukturalistyczna perspektywa widzenia krytyki właściwie negowała możliwość jej prawomocnego uprawiania. Na pierwszej stronie Przyjemności tekstu pisał Roland Barthes: „odwrócę wzrok, to będzie moja jedyna negacja”. Słyszeliśmy przeto, że we Francji czy krajach anglosaskich naszemu terminowi „krytyka literacka” nic nie odpowiada, gdyż tam określenie to obejmuje różne teksty interpretujące literaturę, w tym także filologiczne dysertacje naukowe. U nas jednak nadal krytyka nie polegała na Barthesowskim odwracaniu wzroku, negacja wpisywana w gesty krytyczne była ujawniana, wypowiadana, zaczepna, kojarzyła się z takimi eksperckimi „wybrykami”, jak wartościowanie i hierarchizowanie. Uprawianie krytyki literackiej stawiało wręcz na pozycji staroświeckiego amatora literatury.
Źródło:
Wielogłos; 2011, 1, 9; 157-162
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak w bibliotece Gustawa Herlinga-Grudzińskiego znalazła się partytura opery Il Prigioniero Luigiego Dallapiccoli?
How did the Score for Luigi Dallapicolla’s Il Prigioniero Find Its Way to the Library of Gustaw Herling-Grudziński?
Autorzy:
Dzierżanowski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790943.pdf
Data publikacji:
2021-02-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
opera XX wieku
Roman Palester
Gustaw Herling-Grudziński
epistolografia emigracyjna
twentieth-century opera
emigration correspondence
Opis:
Artykuł opisuje epizod dotyczący współpracy dwóch wybitnych twórców emigracyjnych: kompozytora Romana Palestra i pisarza Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, który o mały włos nie doprowadził do powstania wspólnego dzieła – opery opartej na opowiadaniu Grudzińskiego Wieża z muzyką Palestra. Punktem wyjścia jest fakt istnienia w bibliotece Herlinga partytury opery Luigi Dallapiccoli – Il Prigioniero. W rozwikłaniu zagadki, skąd w zbiorach pisarza znalazła się ta właśnie partytura, pomocna okazuje się korespondencja obu twórców. Po krótkiej charakterystyce  perypetii życiowych i drogi twórczej obu artystów w momencie rozpoczęcia znajomości, autor przechodzi do zainteresowań operowych Palestra: przedstawia pokrótce historię niedokończonej opery Żywe kamienie, a także cytuje fragmenty jego korespondencji z różnymi pisarzami dotyczącymi poszukiwania odpowiedniego libretta operowego. Po rozpatrzeniu wielu różnych propozycji okazuje się, że najatrakcyjniejszym dla kompozytora materiałem jest opowiadanie Grudzińskiego Wieża, oczywiście po odpowiedniej adaptacji na libretto. To właśnie w tym celu, za sugestią Palestra, Herling kupuje partyturę, która do dziś zachowała się w jego bibliotece. Duży cytat z jego listu jest dowodem, jak daleko obaj twórcy zaangażowali się w potencjalną współpracę. Jednak ostatecznie do niej nie doszło. Autor opisuje perypetie tego projektu, próbując dociec, jakie ostateczne przyczyny sprawiły, że tandem twórczy Grudziński–Palester ostatecznie nie zaistniał. Wspomina też dalsze, również niezrealizowane plany operowe obu emigracyjnych twórców.
In this article I would like to show an episode of the colaboration of two eminant polish exile artists: composer Roman Palester and writer Gustaw Herling-Grudziński, which could lead (but finally didn’t) to the creation of unique piece of art.: an opera based on Grudzinski’s short novel The tower with Palester music. The starting point of the story is the attempt to explain how the score of Luigi Dallapiccola’ s opera Il Prigioniero found its way to writer’s library. The solution of this riddle is to be found in the letters of both artists. After short characteristic of lives and artistic road of both artists in the moment they meet, author go to the operetic fascinations of Palester: presents very shortly the history of unfinished opera The Living Stones, and also quotes the fragments of Palester’s letters to various writers concerning looking for the appriotriate libretto. In the end, after many propositions, it turns out that the best material for the composer is Grudziński’s The Tower short novel, which only needed some adaptations. And it was exactly beccause of ths, with the suggestion of Palester, Herling bought the score of Prigioniero, which now we can find in writer’s library. The long fragment of Grudziński’s letter, shows us, how deeply both artist were involved in this project. Finally the project failed. The rest of the artickle describes the furter history of this project, trying to  to find out why the fantastic artistic duet Grudzinski–Palester finally  never came to being. At the end we look through some further  project of colaboration of both exiles, which also failed.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 1; 139-154
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie się zbudziłem, czyli poranek w bloku według Stanisława Barańczaka
„Where Did I Wake Up”. Stanisław Barańczak’s Morning in an Apartment Block
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363773.pdf
Data publikacji:
2015-07-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetry of twentith century
Stanisław Barańczak
metaphisics
modernist architecture
poezja XX wieku
metafizyka
architektura modernizmu
Opis:
Artykuł stanowi interpretację wiersza Stanisława Barańczaka Gdzie się zbudziłem z tomu Dziennik poranny, przeprowadzoną na tle twórczości poetyckiej autora oraz dotychczasowej refleksji badawczej na ten temat. Bliskie czytanie tekstu, zwłaszcza w jego wymiarze wersyfikacyjno-kompozycyjnym oraz symbolicznym, demaskuje psychologiczny czwarty wymiar architektury modernistycznej, zaś analiza psychosomatycznej i percepcyjnej sytuacji podmiotu umożliwia odpowiedź na tytułowe pytanie wiersza, które wykracza poza społeczno-polityczną prawdę konkretu, stając się pytaniem tożsamościowym, egzystencjalnym i metafizycznym.
The article is an interpretation of the poem by Stanisław Barańczak, "Where Did I Wake Up" from the "Morning Diary" volume, based on the author's poetry and the research reflection on this subject. A close reading of the text, especially in its versification-compositional and symbolic dimensions, exposes the psychological fourth dimension of modernist architecture, while the analysis of the psychosomatic and perceptual situation of the subject enables the answer to the eponymous question of the poem, which goes beyond the socio-political truth of the concrete, becoming an identity and existential question, and metaphysical.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 1; 60-71
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Douglas MacArthur w historiografii USA
Douglas MacArthur in the US Historiography
Autorzy:
Polit, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233736.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia XX wieku
Stany Zjednoczone
Douglas MacArthur
historiografia
20th-century history
United States
historiography
Opis:
Generał Douglas MacArthur, jedna z najbardziej kontrowersyjnych postaci w historii USA w XX w., do końca służby wojskowej (1951) był przeważnie wysławiany jako dowódca i orędownik demokracji. Następnie pojawiły się wątpliwości, a w dobie dominacji tzw. Nowej Lewicy odmówiono mu wszelkich osiągnięć na polu tak wojskowym, jak i militarnym. Ujawnienie nowych dokumentów u schyłku XX w. przyniosło stopniową i przynajmniej częściową rehabilitację.
General Douglas MacArthur, one of the most controversial figures in the twentieth-century history of the United States, was, until the end of his military service (1951), mostly praised as an army commander and champion of democracy. Then, doubts arose, and in the era of the dominance of the so-called New Left, he was denied all achievements in the military fields. The disclosure of new documents at the end of the twentieth century brought a gradual and at least partial rehabilitation of his person.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 2; 177-195
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powroty do <i>close reading</i> we współczesnych lekturach literatury XX wieku
The Return of Close Reading in Contemporary Interpretations of 20th Century Literatures
Autorzy:
Cieślak-Sokołowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466889.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
close reading
Nowa Krytyka
interpretacja
literatura XX wieku
New Criticism
interpretation
20th century literature
Opis:
Tomasz Cieślak-SokołowskiDepartment of Contemporary CriticismFaculty of PolishJagiellonian University The Return of Close Reading in Contemporary Interpretations of 20th Century LiteraturesAbstract  The present article offers an insight into contemporary discussions concerning the category of close reading. It is in such a context that the author is able to shed light upon the special status of such forms of contemporary literary criticism that do not attempt to change paradigms, but rather are organized by gestures of corrections and reconfiguration. Postulating the “return of close reading,” the author departs from the basic tenets of New Criticism to illustrate some of the more recent concepts of what close reading is today and how they affect the interpretation of contemporary works of literature and, by extension, texts of culture. Keywords: close reading, New Criticism, interpretation, 20th century literature Powroty do close reading we współczesnych lekturach literatury XX wieku  Streszczenie Artykuł skupia się na próbie opisania współczesnych dyskusji na temat kategorii close reading. Jednocześnie autor tekstu zwraca uwagę na szczególny status współczesnych badań literackich, którym nie tyle zależy na zmianach paradygmatów, ile dynamice rewizyjnych korekt, przesunięć i rekonfiguracji. Słowa kluczowe: close reading, Nowa Krytyka, interpretacja, literatura XX wieku.
Tomasz Cieślak-SokołowskiKatedra Krytyki WspółczesnejWydział PolonistykiUniwersytet Jagielloński The Return of Close Reading in Contemporary Interpretations of 20th Century LiteraturesAbstract  The present article offers an insight into contemporary discussions concerning the category of close reading. It is in such a context that the author is able to shed light upon the special status of such forms of contemporary literary criticism that do not attempt to change paradigms, but rather are organized by gestures of corrections and reconfiguration. Postulating the “return of close reading,” the author departs from the basic tenets of New Criticism to illustrate some of the more recent concepts of what close reading is today and how they affect the interpretation of contemporary works of literature and, by extension, texts of culture. Keywords: close reading, New Criticism, interpretation, 20th century literature Powroty do close reading we współczesnych lekturach literatury XX wieku  Streszczenie Artykuł skupia się na próbie opisania współczesnych dyskusji na temat kategorii close reading. Jednocześnie autor tekstu zwraca uwagę na szczególny status współczesnych badań literackich, którym nie tyle zależy na zmianach paradygmatów, ile dynamice rewizyjnych korekt, przesunięć i rekonfiguracji. Słowa kluczowe: close reading, Nowa Krytyka, interpretacja, literatura XX wieku. 
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 34
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Architektura XIX i XX wieku" - sesja naukowa w Krakowie
Autorzy:
Chrzanowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535832.pdf
Data publikacji:
1976
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sesja naukowa w Krakowie 1975
„Architektura XIX i XX wieku”
Katalog zabytków sztuki w Polsce
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1976, 2; 141-143
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rafał Ciesielski, Polska krytyka jazzowa XX wieku. Zagadnienia i postawy, Zielona Góra 2017 Uniwersytet Zielonogórski, ss. 502. ISBN 978-83-7842-316-4
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731703.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
jazz
muzyka polska
krytyka muzyczna
muzyka XX wieku
Polish music
musical criticism
twentieth-century music
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 2; 177-181
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Über die Schaffen von Dorota Terakowska im Kontext der Biographie der Schriftstellerin
O twórczości Doroty Terakowskiej w kontekście biografii autorki
About the work of Dorota Terakowska in the context of the writer’s biography
Autorzy:
Bolińska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1206729.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
proza XX wieku
baśń współczesna
prasa
Dorota Terakowska
prose of the XXth century
modern fable
press
Opis:
Dorota Terakowska (1938–2004) jako pisarka zadebiutowała po czterdziestym roku życia (pod koniec lat 80. XX wieku). Jest autorką felietonów, reportaży i wywiadów (dwa tomy rozmów z Jackiem Bombą Być rodziną…) oraz powieści i opowiadań, w których posługując się najczęściej konwencją jawy i snu, ukazuje ludzi w sytuacjach kryzysowych, zmuszonych do dokonywania trudnych wyborów i podejmowania niełatwych decyzji (np. Władca Lewawu, Lustro pana Grymsa, Córka czarownic, W krainie kota, Poczwarka, Ono). Adresatami jej prozy są zarówno osoby młode, jak i te w dojrzałym wieku. Jej twórczość była wielokrotnie nagradzana.
Dorota Terakowska (1938-2004) made her debut as a writer at the age of forty (in the late 80s). She was an author of essays, reportages and interviews (for example: two volumes of interviews with Jacek BombaTo be a family…) as well as several novels and short stories, which commonly use a convention of sleep and wakefulness, showing people in crisis and motivating them to make difficult choices or make hard decisions (The Lord of Lewaw, Mr. Gryms’ Mirror, A witches’ daughter, In the land of the cat, Chrysalis, It). Recipients of her prose can be found amongst the young as well as the mature. Dorota Terakowska won numerous awards for her work.
Źródło:
Dydaktyka Polonistyczna; 2020, 6 (15); 92-109
2451-0939
Pojawia się w:
Dydaktyka Polonistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światło zza rzeki – kwestia tożsamości we współczesnej poezji Zaolzia
The light from across the River – the question of national identity in contemporary poetry from Zaolzie
Autorzy:
Różańska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967916.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
tożsamość
pogranicze
Zaolzie
poezja polska XX wieku
national identity
borderland
Polish poetry of the twentieth century
Opis:
Praca bada kwestię tożsamości narodowej na wybranych przykładach współczesnej poezji Zaolzia, regionu leżącego na polsko-czeskim pograniczu. Przynależność narodowa, będąca trudnym tematem dla mieszkańców ziemi podzielonej politycznie, rozpatrywana jest na płaszczyźnie przestrzennej oraz kulturowej. Głównymi toposami związanymi z problemem identyfikacji narodowej zaolziańskich poetów, wokół których umieszczane są wybrane utwory pisane po polsku oraz w gwarze cieszyńskiej, są granica, miasto, dom oraz język, religia i historia. W najnowszej poezji Zaolzia język przestaje być wyznacznikiem tożsamości narodowej autora. Zanika sztuczny podział na polskie i czeskie dziedzictwo kulturowe w imię wielojęzyczności i wielokulturowości. Niniejsza praca nakreśla obraz zróżnicowanego kulturowo pogranicza, które współcześnie odchodzi od wytyczania definitywnych granic w imię „dialogu kultur” i tożsamości bazującej na zaolziańskim genius loci.
The work explores the issue of national identity based on selected texts of contemporary poetry from Zaolzie – the region on the Polish-Czech borderland. The question of nationality, a difficult subject for the inhabitants of this politically-divided land, is examined at spatial and cultural levels. The central topoi – the border, city, house, language, religion and history – are associated with the problems of national identity of the Zaolzian poets; they are intrinsically present in selected works written in Polish language and its Cieszyn dialect. Yet in the latest Zaolzian poetry language ceases to be a determinant of national identity of these authors and therefore artificial division between Polish and Czech cultural heritages disappear in the name of multilingualism and multiculturalism. This study shows a picture of culturally diverse borderland, which nowadays has departed from the traditional view of borders differentiation; the borderland poets abandon the stereotypical divisions in the name of “dialogue of cultures” and identity based on Zaolzian genius loci.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2014, 3; 239-264
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziesięć sążni w dół albo dziesięć uwag o płynności i głębi
Ten fathoms down, or ten remarks on fluidity and depth
Autorzy:
Hoffmann, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391647.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Barańczak
Polish poetry of the 20th century
interpretation
modernism
poezja polska XX wieku
interpretacja
modernizm
Opis:
The text is an interpretation of Stanisław Barańczak’s poem From the introduction to a phrasebook. The reading of the lyric reveals a basic organizing opposition, i.e. the dichotomy of “liquidity” (“shallowness”) and “depth”. The final parts of the interpretation present the role of poetic language (defined through modernistic concepts) as a language that gives the opportunity to counter the aporia inherent in every act of communication.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 163-173
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Życie z kropką u nogi”. Poetyckie renarracje Wisławy Szymborskiej
„Living with a full stop at one’s feet”. Poetic re-narrations of Wisława Szymborska
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579327.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Wisława Szymborska
poezja polska XX wieku
narracja
metarefleksja
narration
polish poetry of 20th century
metareflection
Opis:
Wiersze Wisławy Szymborskiej cechuje narracyjny sposób widzenia świata zderzony z poetycką formą. Opowiadanie wiąże się tu bowiem z odkrywaniem i rozumieniem rzeczywistości oraz kształtowaniem własnej tożsamości. Artykuł pokazuje rodzaje i ewolucję technik narracyjnych Szymborskiej, podkreślając ich poznawczy i etyczny wymiar. Jej poezja jest tu rozumiana jako indywidualna renarracja wielkiej opowieści życia, która niczego nie wyjaśnia i nie porządkuje, jest jednak konieczna, by podmiot mógł istnieć świadomie. Gest narracyjny poetki stanowi zarazem gest autorefleksyjny i ma wymiar metafizyczny, stając się wyrazem sprzeciwu wobec nicości.
The narrative way of seeing the world confronted with the poetic form is characteristic of Wisława Szymborska’s poems. A short story is not only linked with discovering and understanding the reality but also with creating the individual identity. The article presents the variety of types and the evolution of Szymborska’s narrative techniques emphasizing their cognitive and ethical sphere. Her poetry is understood as the individual re-narration of the great story of life, which neither explains nor organises anything, yet is necessary for the lyrical subject to exist consciously. The poet’s auto-reflective narrative gesture adds to the metaphysical dimension and as such simultaneously becomes the expression of opposition to nothingness.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/114 z. 2; 111-121
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Penderecki między sacrum a profanum
Autorzy:
Tomaszewski, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668989.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Krzysztof Penderecki
modern European music
music of 20th c.
współczesna muzyka europejska
muzyka XX wieku
Opis:
Krzysztof Penderecki summed up his aesthetic and philosophical attitude stating wittily: „I am tempted by both the sacrum and the profanum, God and the devil, the sublime and its violation”. Amongst over a hundred compositions he has created over the last half-century a considerable majority are of profanic nature. Some of them, of significant importance, became known world-wide, e.g. Threnody to the Victims of Hiroshima. His sacred compositions, albeit not so numerous, also won general acclaim and recognition from professionals and public, almost equal to profanic ones. They gained their well-deserved place in the canon of the 20th-century sacred music, as well as in the history of the modern Europe, as organically linked to the time and place of the earth. St. Luke’s Passion, Paradise Lost and Polish Requiem – even those three compositions resonated with exceptional intensity not only due to the value of the sacred music, but also as an expression of the composer’s involvement in the higher matters, above technicalities in which the art of the time was largely and programmatically engrossed. Their additional and peculiar value lied in the fact that they formed a series of compositions, by which Krzysztof Penderecki – as the first composer of the communist-regimented countries – broke the ban on composing the higher music on sacred themes. At the same time, he was brave enough to renounce his sonoristic, up to that time, way of expression – which brought him fame and success among the western avantgarde – as not sufficient enough to realise his own visions in the sphere of sacred art. Therefore he created his compositions with full commitment, with full awareness of his mission: „My art – as he confessed – with its deep Christian roots, aims at re-building the metaphysical space of human being, shattered by the cataclysms of the 20th century. To restore the sacred dimension of reality is one way of saving man“.The sacred compositions of Krzysztof Penderecki outstand the contemporary European music – due to their unique features. Their distinct ecumenical character can be revealed even in the very selection of genres: Catholic Stabat Mater, Magnificat, Te Deum, Polish Requiem, Credo, Veni Creator, Hymn to St. Adalbert and Missa brevis, Catholic and Evangelical Passion, Orthodox – both Matins, as well as Song Cherubins and Hymn to St. Danilov, the Old-Testamental Psalms of David and Canticum canticorum i.e. Sir ha sirim, based not only on psalms – Seven Gates of Jerusalem, the Hebrew Kaddish. Yet the universal, by nature, sacrum is often tinted with Polish intonations. These are usually Polish religious songs, sometimes plainly patriotic, which are incorporated into compositions based on Latin lyrics: Boże, coś Polskę [God Thou Hast Poland] (in Te Deum), Święty Boże /The Trisagion/ (in Passion and in Polish Requiem), Ludu mój ludu /People of My People/ and Któryś cierpiał za nas rany /You who s u f f e r e d wounds for us/ (in Credo).The sacred music of Krzysztof Penderecki in a single way tune up, into one, coherent, and completed whole, the elements of music tradition and modernity. According to the composer, huge emotions triggered out by everlasting issues, when bringing lofty ideas – in grand-scale music forms – must be founded on tradition. Krzysztof Penderecki has always been convinced that “n o artistic creativity can survive w i t h o u t r o o t s ”. The psychological structure of the composer has also encompassed a closing thought, a moral, a humanistic message. All his compositions aim at the final reflection. In this sense, the creator of Passion, Dies irae, Polish Requiem, as well as The Devils of Loudun, The Black Mask or Song of Passing (Symphony No. 8) and Song of Reverie and Nostalgia – can be ranked amongst the music moralist.Penderecki’s compositions are permeated with existential awareness of the existence of death in modern civilisation and an acute feeling of the deep crisis of culture. As a creator, by nature and in effect of the experiences of his time, “the time of Apocalypse and hope”, he could not stay aloof, living behind the curtain of alibi offered by the idea of artistic autotelism. On the contrary, he belongs to the group of fully involved composers. Those to whom a work of art is a reaction to history, life and the world. The art which takes place within the area of values and takes their side. In his public declaration he explicitly stated his viewpoint: “One more time, in man’s history, it has been proved that every attempt to turn away from God, especially a bold wish to equal Him, invariably ends with a pathetic fall. His antidote has always been “the double rootedness of art – in the earth and in the air”.
Krzysztof Penderecki summed up his aesthetic and philosophical attitude stating wittily: „I am tempted by both the sacrum and the profanum, God and the devil, the sublime and its violation”. Amongst over a hundred compositions he has created over the last half-century a considerable majority are of profanic nature. Some of them, of significant importance, became known world-wide, e.g. Threnody to the Victims of Hiroshima. His sacred compositions, albeit not so numerous, also won general acclaim and recognition from professionals and public, almost equal to profanic ones. They gained their well-deserved place in the canon of the 20th-century sacred music, as well as in the history of the modern Europe, as organically linked to the time and place of the earth. St. Luke’s Passion, Paradise Lost and Polish Requiem – even those three compositions resonated with exceptional intensity not only due to the value of the sacred music, but also as an expression of the composer’s involvement in the higher matters, above technicalities in which the art of the time was largely and programmatically engrossed. Their additional and peculiar value lied in the fact that they formed a series of compositions, by which Krzysztof Penderecki – as the first composer of the communist-regimented countries – broke the ban on composing the higher music on sacred themes. At the same time, he was brave enough to renounce his sonoristic, up to that time, way of expression – which brought him fame and success among the western avantgarde – as not sufficient enough to realise his own visions in the sphere of sacred art. Therefore he created his compositions with full commitment, with full awareness of his mission: „My art – as he confessed – with its deep Christian roots, aims at re-building the metaphysical space of human being, shattered by the cataclysms of the 20th century. To restore the sacred dimension of reality is one way of saving man“.The sacred compositions of Krzysztof Penderecki outstand the contemporary European music – due to their unique features. Their distinct ecumenical character can be revealed even in the very selection of genres: Catholic Stabat Mater, Magnificat, Te Deum, Polish Requiem, Credo, Veni Creator, Hymn to St. Adalbert and Missa brevis, Catholic and Evangelical Passion, Orthodox – both Matins, as well as Song Cherubins and Hymn to St. Danilov, the Old-Testamental Psalms of David and Canticum canticorum i.e. Sir ha sirim, based not only on psalms – Seven Gates of Jerusalem, the Hebrew Kaddish. Yet the universal, by nature, sacrum is often tinted with Polish intonations. These are usually Polish religious songs, sometimes plainly patriotic, which are incorporated into compositions based on Latin lyrics: Boże, coś Polskę [God Thou Hast Poland] (in Te Deum), Święty Boże /The Trisagion/ (in Passion and in Polish Requiem), Ludu mój ludu /People of My People/ and Któryś cierpiał za nas rany /You who s u f f e r e d wounds for us/ (in Credo).The sacred music of Krzysztof Penderecki in a single way tune up, into one, coherent, and completed whole, the elements of music tradition and modernity. According to the composer, huge emotions triggered out by everlasting issues, when bringing lofty ideas – in grand-scale music forms – must be founded on tradition. Krzysztof Penderecki has always been convinced that “n o artistic creativity can survive w i t h o u t r o o t s ”. The psychological structure of the composer has also encompassed a closing thought, a moral, a humanistic message. All his compositions aim at the final reflection. In this sense, the creator of Passion, Dies irae, Polish Requiem, as well as The Devils of Loudun, The Black Mask or Song of Passing (Symphony No. 8) and Song of Reverie and Nostalgia – can be ranked amongst the music moralist.Penderecki’s compositions are permeated with existential awareness of the existence of death in modern civilisation and an acute feeling of the deep crisis of culture. As a creator, by nature and in effect of the experiences of his time, “the time of Apocalypse and hope”, he could not stay aloof, living behind the curtain of alibi offered by the idea of artistic autotelism. On the contrary, he belongs to the group of fully involved composers. Those to whom a work of art is a reaction to history, life and the world. The art which takes place within the area of values and takes their side. In his public declaration he explicitly stated his viewpoint: “One more time, in man’s history, it has been proved that every attempt to turn away from God, especially a bold wish to equal Him, invariably ends with a pathetic fall. His antidote has always been “the double rootedness of art – in the earth and in the air”.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2013, 11
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dr med. Adam Marcin Patryn (1905–1974)
Doctor of Medicine Adam Marcin Patryn (1905–1974)
Autorzy:
Grudnicki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/530462.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
lekarze polscy XX wieku
Strzyżów nad Wisłokiem
polish physicians in the XX century
Strzyżów nad Wisłokiem (the town in Poland)
Opis:
Artykuł zawiera biogram doktora medycyny, który pracował w latach 1933–1974 w małym miasteczku położonym na południu Polski.
The article contains a factual biography of the doctor of medicine, who has been working in 1933–1974 in small town in south part of Poland.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2013, 76/2; 86-90
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od salonu do buduaru. Wystrój i wyposażenie wnętrz łódzkiej burżuazji 1890–1939 – wybrane problemy
From the living room to the boudoir Interior design and furnishing of the Łódź bourgeoisie 1890–1939 – selected problems
Autorzy:
Grzejszczak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519310.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wnętrza na przełomie XIX i XX wieku
meble na przełomie XIX i XX wieku
wnętrza w Łodzi
interiors of the 19th–20th centuries
furniture of the 19th–20th centuries
interiors in Łódź
Opis:
U progu XX stulecia w strukturze społecznej łódzkiego mieszczaństwa dominowała grupa drobnomieszczaństwa, której odsetek wynosił 20%, wywodząca się z niej burżuazja stanowiła około 7%, a odsetek przedstawicieli zamożnej inteligencji szacuje się na około 2,2–5%. W początkowym okresie, tworząc własny styl życia, wyemancypowane mieszczaństwo aspirowało do wzorów czerpanych z wyższych warstw społecznych, zwłaszcza arystokracji. Elegancja i wykwintność – co podkreśla Norbert Elias – będąc podstawą prestiżu, pozwalają mieszczaństwu, tak jak w przeszłości arystokracji, oddzielić się od innych warstw społecznych. Jednym z elementów budujących społeczny prestiż było posiadanie odpowiednio wyposażonej siedziby, jak zauważa Walter Benjamin „wnętrze jest dla osoby prywatnej czymś w rodzaju wszechświata. W nim gromadzi ona to, co dalekie i co przeszłe”. Wnętrze mieszkalne jest bowiem przestrzenią o ściśle wyznaczonych granicach i funkcjach, które mają służyć nie tylko zaspokajaniu podstawowych ludzkich potrzeb, ale także pragnienia wygody. Odzwierciedla się ono w funkcji reprezentacyjnej, której sprzyja prowadzenie życia towarzyskiego, nieograniczonego jedynie do rozgałęzionej rodziny, ale obejmującego znacznie szerszą wspólnotę. Artykuł ma przybliżyć problematykę związaną z wystrojem i wyposażeniem wnętrz zarówno rezydencji, jak i zamożnych mieszkań, mających głównie charakter neostylowy, podporządkowany określonym treściom, wśród których dominowała chęć autoprezentacji. Podjęto w nim rozważania dotyczące kategorii porządkujących – w pewnym sensie – układ i wygląd oraz sposób urządzenia poszczególnych pomieszczeń. Czy były to tylko zmieniające się mody, czy też uniwersalny pierwiastek skupiający się wokół reprezentacyjności i prywatności? Zaprezentowano także wyniki badań związanych z kulturą materialną, wyposażeniem, programem ikonograficznym wnętrz oraz obyczajowością. Chcąc przedstawić omawiane zagadnienia, odwołano się do materiałów archiwalnych, ikonograficznych, relacji pamiętnikarskich i wspomnień. Skupiono się też na różnorodności wyposażenia, omawiając nie tylko meble.
At the beginning of the 20th century, the social structure of the Łódź bourgeoisie is dominated by the petty bourgeoisie group, that makes up about 20% of the citizens, while the bourgeoisie that derived from it constitutes about 7%, with the representatives of wealthy intelligentsia estimated at about 2.2–5%. In the intital stages of establishing their lifestyles they aspired to follow the living patterns of the upper class, espacially the aristocracy. According to the words of Norbert Elias – Elegance and sophistication, being the basis of prestige, allow them to separate from other social strata, just as it was in the case of the aristocracy. One of the core elements of social status was having a adequately equipped home, because as Walter Benjamin said ”the interior, for the private man, represents the universe. In the interior, he brings together the far away and the long ago”. The interior is a space strictly defined by boundaries and functionality, in which not only basic human needs are contained, but also the desire for comfort. It is reflected in the representative functions that support the social life, limited not only to the extended family, but involving a much wider community. The article provides a closer look at the issues of designing and decorating the interiors of both residences and apartments of the rich, predominantely neostylish in nature, subordinated to certain content, among which the will of self-presentation was the most prominent. Were they just the products of ever changing trends or a universal value derived from the ideas of representativeness and privacy? The article presents the results of research related to material culture, furnishings, iconographic program of interiors and customs. It references archival and iconographic materials including, but not limited to diary accounts and memoirs. It focuses on various parameters for ordering not only furniture.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2023, 1, 11; 97-116
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SUEZ – Komputerowy System Udostępniania i Ewidencji Danych o Złożach Surowców Mineralnych w Polsce w latach 70. i 80. XX w.
SUEZ – Computerized System of Sharing and Recording Mineral Deposit Data in Poland in the 1970s and 1980s
Autorzy:
Szczygielski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076199.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
system komputerowy
złoża mineralne
bilans surowców mineralnych w Polsce
okres lat 70. XX wieku
okres lat 80. XX wieku
computer system
mineral deposits
balance of mineral resources in Poland
period of 1970s
period of 1980s
Opis:
The article describes the SUEZ- a former system of the disclosure and recording of data on mineral resources deposits in Poland (the name has been used since 1977), which was started in 1974 to collect and process information on mineral deposits. Its founder was the Research and Development Center for Geologic Technology (OBRTG) in Warsaw, which was subordinate to the Central Geology Office (CUG). The system was running on a 16 bit Eclipse C/300 (Data General, USA) third-generation computer The collected information was used by administration, companies and research centres. In 1976-1989, SUEZ was used to calculate and compile data for the balance of mineral resources in Poland. At the end of the 1980s, these tasks were taken over by the MIDAS computer system (MIDAS System of management and protection of mineral resources in Poland, PIG-PIB Warsaw). The history of the SUEZ system is presented, the computer hardware on which it worked, the system architecture and the methodology for data collection are characterised. The article discribles its functions and application.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2021, 69, 8; 493--501
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyktatura generała Franco we wspomnieniach Adolfo Marsillacha Tan lejos, tan cerca. Mi vida
The dictatorship of General Franco in the memoirs of Adolfo Marsillach Tan lejos, tan cerca. Mi vida [So far, so close. My life]
Autorzy:
Kęsek-Chyży, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878553.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia Hiszpanii XX wieku
teatr hiszpański XX wieku
autobiografia
frankizm
Adolfo Marsillach (1928-2002)
Francisco Franco Bahamonde (1892-1975)
history of Spain in the 20th century
Spanish theatre of the 20th century
autobiography
Francoism
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza wizji i interpretacji epoki frankistowskiej przez Adolfo Marsillacha w jego autobiografii Tan lejos, tan cerca. Mi vida (Tusquets, 1998). Chociaż jego opus magnum stanowi przede wszystkim panoramiczną kronikę hiszpańskiego teatru w drugiej połowie XX wieku, dostarcza również interesujących informacji na temat wielu aspektów życia politycznego i społecznego w czasach reżimu, widzianych z perspektywy jednego z najważniejszych współczesnych artystów hiszpańskich będącego w ciągłej opozycji wobec dyktatury. Dlatego istotne jest zbadanie, w jaki sposób ten intelektualista, który przez całe swoje życie starał się pozostać wierny zasadom demokracji, wolności tworzenia i wolności dla każdego obywatela, przedstawia cztery dekady rządów gen. Franco, poczynając od swego trudnego dzieciństwa w Barcelonie podczas Wojny Domowej, aż do ostatnich dni zniedołężniałego Generalissimusa, w którym to strach miesza się z nadzieją na przyszłość. Niniejszy tekst koncentruje się na najbardziej spornych osobliwościach systemu frankistowskiego, takich jak cenzura rządowa, ideologiczny przymus wobec artystów, wszechobecna dewocja i narzucona przyzwoitość, przedstawionych z odrobiną ironii przez Adolfo Marsillacha, którego twórczość artystyczna poświęcona była walce z nimi.
The aim of the present study is to analyze Adolfo Marsillach’s vision and interpretation of the Francoist epoch in his autobiography Tan lejos, tan cerca. Mi vida (Tusquets, 1998). Though being a panoramic chronicle of the Spanish theatre in the second half of the twentieth century, this opus magnum also provides interesting details on many aspects of the political and social life under the regime, observed by one of the most significant contemporary Spanish artists in permanent opposition to the dictatorship. Therefore, it seems crucial to investigate how this intellectual, who throughout his life struggled to remain faithful to the principles of democracy, liberty of creation and freedom to every citizen, depicts four decades of Franco’s government, beginning with his difficult childhood in Barcelona during the Civil War until the last days of the senile Generalísimo, in which fear mixed with hope for the future. Our study concentrates on the most disputed peculiarities of the Francoist system, such as the governmental censorship, ideological coercion on artists, omnipresent sanctimoniousness and imposed decency, viewed with a spoonful of irony by Adolfo Marsillach, who devoted his artistic creation to fight against them.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 115-128
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Królestwo Boże (Józefa Czapskiego podróż do Hiszpanii w roku 1930)
Kingdom of God (Józef Czapski’s journey to Spain in 1930)
Autorzy:
Franaszek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080504.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Józef Czapski
malarstwo polskie XX wieku
związki kultury polskiej i hiszpańskiej w XX wieku
oddziaływanie malarstwa Goi i El Greca na sztukę polską w XX wieku
tematyka mistycyzmu w kulturze polskiej XX wieku
Polish painting of the 20th century
Polish and Spanish cultural relationships in the 20th century
the influence of Goya’s and El Greco’s paintings on Polish art in the 20th century
mysticism in Polish culture of the 20th century
Opis:
The author of the article describes a trip to Spain made by Józef Czapski in 1930. This outstanding painter and essayist, witness to the Katyń massacre, co-creator of the Parisian magazine "Kultura" [Culture] and Polish intellectual life in exile, at the time of visiting Madrid and its nearby areas for nearly two months was still a young artist, looking for the painting poetics closest to his soul. The visits to the Prado brought him two great discoveries: the works of El Greco and Goya. For Czapski, El Greco is a captivating example of religious painting and simultaneously - fidelity to the vision, the way of seeing the world. Goya fascinated Czapski with the thematic and stylistic range of his art - from “official” court portraits to dramatic records of nearly surreal visions, reflecting the artist’s fundamental belief in human depravity. The trip to Spain also had another meaning for Czapski - it was in a way a journey in the footsteps of St. Teresa of Avila, broadly: a reflection on the role of mystical experience in the spiritual life of man. From these two perspectives: artistic and religious, the encounter with the Spanish culture appears to be one of the more important and fateful episodes in the biography of Józef Czapski.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2021, 21; 256-271
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncert fortepianowy d-moll op. 60 „Słowiański” Feliksa Nowowiejskiego w świetle twórczości fortepianowej kompozytora
Feliks Nowowiejski’s Piano Concerto „Slavic” in d minor op. 60 in light of the composer’s piano works
Autorzy:
Renat, Maryla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454028.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka polska XX wieku
koncert fortepianowy
Feliks Nowowiejski
Nowowiejski
20th century Polish music
piano concerto
Opis:
Artykuł przybliża mało znane, niepublikowane dzieło z ostatnich lat twórczości wybitnego pol- skiego kompozytora Feliksa Nowowiejskiego. Omówienie tego utworu poprzedzają paragrafy przedstawiające wyniki dotychczasowych badań nad całą twórczością fortepianową tego kompo- zytora. Charakterystyka muzyki fortepianowej uwzględnia jej trzy etapy, ustalone przez pionier- skie badania Hermenegildy Ratajczak, przeprowadzone w latach 70. XX wieku. Konkluzje ba- daczki zostały uzupełnione komentarzami wykonawczyni pierwszego nagrania płytowego komple- tu dzieł fortepianowych Nowowiejskiego autorstwa Magdaleny Adamek-Kurgan oraz jej wnio- skami z badań nad twórczością fortepianową kompozytora, a także wynikami badań Ilony Dulisz, prowadzonymi nad juweniliami kompozytora, a także wynikami analiz własnych autorki artykułu, dokonanych głównie na podstawie źródeł rękopiśmiennych. Uwzględniono też literaturę porów- nawczą o charakterze kontekstowym. Zasadnicza treść dotycząca największego dzieła fortepianowego Nowowiejskiego przedstawio- na jest w trzech paragrafach. Odnosi się ona architektoniki, języka dźwiękowego, faktury i instru- mentacji Koncertu, ze wskazaniem na ogólną stylistykę oraz cechy indywidualne. Rozważania analityczne są ilustrowane przykładami nutowymi, kopiowanymi z autografu dzieła. Z badań wynika wniosek końcowy: Koncert fortepianowy d-moll „Słowiański” op. 60 Feliksa Nowowiej- skiego prezentuje syntezę doświadczeń twórczych w dziale twórczości fortepianowej kompozyto- ra. W sensie ideowym wyraża patriotyczną postawę twórcy i realizację jego założenia wspólnoty słowiańskiej, podaną językiem muzyki.
This article introduces the little-known unpublished work of the last years’ creative life of the outstanding Polish composer Feliks Nowowiejski. The presentation of this composition is preced- ed by a presentation of the state of the studies made to date on all the piano works of this artist. The characterization of the piano music takes into account its three stages, defined by Hermenegilda Ratajczak’s pioneering research, conducted in the 1970s. The conclusions of this researcher were supplemented by the commentary by the performer Magdalena Adamek-Kurgan, coming from the first record of Nowowiejski's complete piano works and by her conclusions drawn from the studies on the composer's piano work, as well as the results of Ilona Dulisz’s research on the composer’s juvenile works and the results of the research by the author of the article herself did mainly on the basis of manuscript sources. Comparative literature of a contextu- al nature has also been analysed. The main part of the article focuses on Nowowiejski’s greatest piano work and is presented in three chapters. They concern architecture, sound language, texture and instrumentation of the Concerto, and focus on the general style and individual characteristics. Analytical considerations are illustrated with musical examples copied from the autograph of the work. The conclusion of the study is as follows: Piano Concerto „Slavic” in d minor op. 60 by Feliks Nowowiejski consti- tutes the synthesis of the composer's creative experiences. It expresses a patriotic attitude of the creator and implements his idea of a Slavic community, conveyed by the language of music.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2016, 11; 9-39
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do kształcenia bibliotekarzy w Krakowie w XX wieku (do lat siedemdziesiątych)
On librarian training in Krakow in the 20th century until the 1970s
Autorzy:
Krawczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/554934.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
kształcenie bibliotekarzy
szkolnictwo zawodowe XX wieku
education of librarians
vocational education in the 20th century
Opis:
W artykule przedstawiono inicjatywy i formy kształcenia bibliotekarzy i kandydatów do zawodu na poziomie średnim i wyższym w okresie poprzedzającym utworzenie w Krakowie bibliotekarskich studiów wyższych.
The article presents the initiatives and forms of education of librarians and candidates for the profession at the secondary and tertiary level of education, in the period prior to the establishment of the higher education courses for librarians in Krakow.
Źródło:
Biblioteka i Edukacja; 2015, 7
2299-565X
Pojawia się w:
Biblioteka i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Stalony-Dobrzański – droga ikonografa
Adam Stalony-Dobrzański – The Way of the Iconographer
Autorzy:
Stalony-Dobrzański, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2169995.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Adam Stalony-Dobrzański
sztuka sakralna XX wieku
sztuka cerkiewna
20th-century sacred art
Orthodox art
Opis:
Adam Stalony-Dobrzański pushed the great tradition of the icon into the future, he broke, transformed, developed and multiplied its archaic canons. In 1932, in Harklowa in Podhale, Włodzimierz Cichoń and Adam StalonyDobrzański found historic, 15th-century polychromes. The discovery and many months of work on their conservation seem to be a moment of awakening the archaic heritage of the icon in the artist’s consciousness. While working on the polychromes in the churches of St. Catherine of Alexandria in Radom, St. Anna in Bobin, and St. Nicholas the Wonderworker in Michałowo, the artist created his own style, immersed in folk art, tradition of icon and the heritage of Western European art. Jerzy Nowosielski was a student of Adam Stalony-Dobrzański. These two artists created works full of differences, backed by the tradition and cultural heritage of both iconographers, Adam Stalony-Dobrzański was born as a mystic and Jerzy Nowosielski as a theologian.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2021, Obraz - Słowo - Litera, 12; 205-241
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski krytyk teatralny Andrzej Wirth – mistrz przemieszczania się i jego rola w kształtowaniu nowego oblicza teatru w Niemczech
Polish theatre critic Andrzej Wirth – a master of movement and his role in shaping the new face of theatre in Germany
Autorzy:
Mirecka, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731324.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Andrzej Wirth
dramat XX wieku
teatrologia stosowana
emigracja
20th century drama
applied theatre studies
emigration
Opis:
Andrzej Wirth, a 20th century Polish essayist, philosopher and theatre critic, is one of the often forgotten theatre and drama scholars in Poland, perhaps due to his long life in exile. A recognized expert in theatre studies and philosophy, he has lectured at many universities around the world, especially in the United States and Europe. He gained particular recognition as the founder and director of the Institute for Applied Theatre Studies at the University of Giessen in Germany. The aim of this article is to introduce Wirth’s personality, outline his life between cultures and highlight his importance for the development of theatre studies in Germany, as well as his great contribution to the promotion of Polish literature in Germany in the mid-20th century. Andrzej Wirth’s life was beyond borders and divisions, although with a particular attachment to the culture of his homeland and Germany; he was rooted in childhood memories and a desire for theatre as a liberated art in an age of evolving media technologies.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2022, 22; 173-184
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Uniqueness of The German Barracks in The Context of The Style of Military Architecture in The Interwar Period
Autorzy:
Rudnicka-Bogusz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314876.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
military architecture
nationalism
Heimatstil
Heimatschutz
1930s architecture
architektura militarna
nacjonalizm
architektura lat 30. XX wieku
Opis:
Investments in military-related facilities have always had important ideological connotations. When studying the styles of barracks complexes in Eastern Europe, one can notice two main periods of heightened militarism and identify two related style trends. The large-scale barracks built in the 1880s represent a style infused with national romanticism. In Prussia, for example, it is Rundbogenstil, which legitimizes monarchical power and is represented by the barracks designs of Karl Friedrich Schinkel. As a result of the defeat in World War I, this style is compromised by its association with the Dolchstoss myth. With the beginning of the 1930s, the tendency to build extensive barracks complexes intensifies again. The buildings erected at that time reflect the tendency to modernize architecture. They are characterized by economy, functional and hygienic layout of rooms and a cubic style. This ideal shines through, for example, the search for a new barracks design carried out in the 1920s in the Second Polish Republic, where modernism had grown into a national style. This tendency is also evident in German barracks, such as those in Wrocław, designed by Otto Salvisberg, and Swiss barracks in Lucerne, designed by Armin Meili. However, due to the tightening of the nationalist rhetoric by the ruling NSDAP, as witnessed by the "Entartete Kunst" exhibition held in Munich in 1937, the international style is rejected in Germany, which was unprecedented at the time. A new style is sought, and the Heimatstil based on vernacular patterns developed in the 1870s fits in with the populist inclinations of the Third Reich. As a result, the design of barracks complexes sees a return to a simplified historicizing style, which then gives way to buildings that represent the biased national style of Heimatschutz, expressiing the polarization of public discourse along the lines of: cosmopolitan "them" and domestic "us" [1].
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2023, 33, 2; 34--54
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczesna dramaturgia Stefana Żeromskiego w świetle jego fascynacji teatrem
Stefan Żeromski’s Early Dramatic Work in the Light of His Fascination with Theatre
Autorzy:
Sobieraj, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519875.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Stefan Żeromski
historia dramatu polskiego
dramat polski XX wieku
Polish drama history
20th-century Polish drama
Opis:
Artykuł prezentuje kontekstową interpretację dwóch wczesnych dramatów Stefana Żeromskiego, Grzech i Dramatu akt pierwszy, niepublikowanych i niewystawianych za życia pisarza i odkrytych dopiero w 1945 i 1959 roku. Żeromski przez całe życie fascynował się teatrem, czego wyrazem może być na przykład jego nieukończony esej "Pochwała sztuki teatru" z 1924 roku lub odpowiedź na ankietę przygotowaną przez "Przegląd Warszawski" dotyczącą Teatru Narodowego w Warszawie, który wtedy ponownie otwierał swoje podwoje. Jego poglądy są bliskie ideom głoszonym przez twórcę narodowej sceny, Wojciecha Bogusławskiego, a także wszystkim  formułowanym w XIX wieku poglądom, które podkreślały społeczną i patriotyczną misję polskiego teatru. Artystyczna wyobraźnia pisarza kształtowała się na podstawie konwencji teatru XIX wieku, opartego na iluzji scenicznej, zasadzie psychologicznej wiarygodności i wymaganiach naturalnego wyrazu aktorskiego. Głosząc pierwszeństwo deklamacji i słowa poetyckiego w teatrze, Żeromski opowiadał się za literackimi teoriami dramatu. Grzech i Dramatu akt pierwszy (który pozostał nieukończony) to dowód zdolności dramaturgicznych autora. W obu tekstach jego nowatorskie podejście do tematyki i problemów społecznych łączy się z konwencjami dramatu i teatru XIX wieku. Pierwsza inscenizacja Grzechu z nowym zakończeniem napisanym przez Leona Kruczkowskiego w 1950 roku stanowi interesujący epizod w historii polskiego życia teatralnego w połowie XX wieku, świadczący o ówczesnych ograniczeniach ideologicznych i politycznych.
This article offers a context-bound interpretation of two early dramas written by Stefan Żeromski, i.e. Grzech (The Sin) and Dramatu akt pierwszy (A Drama’s First Act), which remained unpublished and were never staged during his lifetime. The texts were only discovered in 1945 and 1959, respectively. Żeromski had been fascinated with theatre throughout his life, which is evident, for example, in his unfinished essay Pochwała sztuki teatru (‘Apology for the Art of Theatre,’ 1924) or in his answer to the survey prepared by Przegląd Warszawski about the Narodowy Theatre in Warsaw, reopening at the time. His views are reminiscent of ideas propounded by the founder of the national stage, Wojciech Bogusławski, as well as of all the views formulated throughout the 19th century that emphasised the social and patriotic mission of Polish theatre. The artistic imagination of the writer had been shaped by the conventions of 19th-century theatre, based on stage illusion, the principle of psychological verisimilitude and requirements of natural acting expression. By professing the primacy of declamation and poetic word in theatre, Żeromski sided with literary theories of drama. Grzech and Dramatu akt pierwszy (which remained unfinished) both exhibit the author’s knack for dramaturgy. They both combined novelty as to subject matter and treatment of social problems with some conventions of 19th-century drama and theatre. The first ever production of Grzech, supplied with a new ending written by Leon Kruczkowski, put on in 1950 is an interesting episode in the history of Polish theatre life in the middle of the 20th century, bearing testimony to its ideological and political limitations.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 173-193
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teatralne role Edith Piaf
Edith Piaf’s Theatrical Roles
Autorzy:
Gajos, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519881.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Edith Piaf
Jean Cocteau
teatr francuski XX wieku
aktorka teatralna
20th-century French theater
theater actress
Opis:
Artykuł prezentuje Edith Piaf nie tylko jako jedną z największych ikon francuskiej kultury XX wieku, lecz także jako aktorkę teatralną i filmową, dla której powstawały dramaty i scenariusze. Jej osiągnięcia aktorskie są imponujące, choć wielbiciele nadal kojarzą ją głównie z karierą wokalną. Artykuł ma na celu przedstawienie Edith Piaf jako aktorki teatralnej. Przedstawienia, w których wystąpiła, zostały ujęte diachronicznie i analitycznie. Uwzględniono nie tylko stworzone specjalnie dla Piaf przez dramatopisarza Jeana Cocteau czy librecistę Marcela Acharda sztuki, w których występowała na scenie, ale także adaptacje radiowe, w których można było ją usłyszeć. Ponadto artykuł omawia opinie na temat aktorstwa Piaf, w tym te opublikowane w prasie francuskiej.
This article presents Edith Piaf not only as one of the greatest icons of French culture in the 20th century, but also as a theatrical and film actress who had dramas and movie scenarios written specifically for her. Her acting accomplishments are impressive, even though in the minds of her fans she is still associated mostly with her singing career. The article aims at presenting Edith Piaf as a theatre actress. The productions in which Edit Piaf performed as an actress are presented from a diachronic and analytical perspective. Not only the plays written especially for Piaf by dramaturge Jean Cocteau and librettist Marcel Achard, in which she performed on stage, but also radio dramas in which she played have been taken into account. In addition, the study discusses the opinions about Piaf’s acting artistry, including those published in the French press.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 225-239
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tęsknota dźwiękami otulona. O liryce wokalnej gdańskiego kompozytora Stanisława Kwiatkowskiego (1930–2010)
Yearning Wrapped in Sounds. On the Vocal Lyrics of the Gdańsk Composer Stanisław Kwiatkowski (1930–2010)
Autorzy:
Kaczorowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1492626.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Stanisław Kwiatkowski
choral song
solo song
20th century music
pieśń chóralna
pieśń solowa
muzyka XX wieku
Opis:
W artykule autor omawia sześć nieznanych pieśni gdańskiego organisty i kompozytora Stanisława Kwiatkowskiego (1930–2010). Są to: Pieśń wieczorna, Jesienna piosenka, Morskie preludium, Czemu, Wspomnienie oraz Czekam cię. Utwory te nigdy nie zostały opublikowane; dostępne są w autorskim rękopisie kompozytora. Pytaniem otwartym pozostaje tytułowa tęsknota dźwiękami otulona. Stan obecnej wiedzy nie pozwala jednoznacznie stwierdzić, kim jest obiekt westchnień, o którym bardzo wyraźnie mówią teksty pieśni.
In the article, the author discusses six unknown songs of the Gdańsk organist and composer Stanisław Kwiatkowski (1930–2010). They are: Evening Song, Autumn Song, Sea Prelude, Why, Remembrance and Waiting for you. These songs have never been published; are available in the composer's author's manuscript. The open question remains the matter of the title longing with sounds wrapped around it. The current state of knowledge does not allow to clearly state who the object of sighs is, which the lyrics of the songs speak very clearly about.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 47; 243-255
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstruktivismus und Intuition. Eine Analyse von Béla Bartóks Klavierstück Subject and Reflection aus dem Mikrokosmos
Constructivism and Intuition. An Analysis of Béla Bartók’s Piano Piece Subject and Reflection from Mikrokosmos vol. VI
Autorzy:
Beyer, Richard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790954.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Béla Bartók
Tükrözödés
muzyka fortepianowa
muzyka XX wieku
Subject and Reflection
piano music
20th century music
Opis:
Konstruktywizm i intuicja. Analiza utworu fortepianowego Béli Bartóka Tükröződés z VI tomu zbioru Mikrokosmos Przedmiotem badań jest utwór fortepianowy Béli Bartóka: Tükrözödés z VI tomu zbioru Mikrokosmos. Autor analizując szczegółowo tę kompozycję, dowodzi, iż strukturalizm polifonii zaproponowany przez węgierskiego kompozytora i jej tonalne podłoże mają głębokie podłoże estetyczno-filozoficzne. Bartók poszedł własną drogą kompozytorską, na którą znaczny wpływ miało jego zainteresowanie folklorem. Na jego oryginalny język muzyczny złożyły się m.in. takie czynniki, jak: swobodne operowanie harmoniką, zwięzłość wypowiedzi muzycznej, właściwa melodiom i rytmom ludowym, a obca ekspresyjnej poetyce wykreowanej przez twórców XIX wieku, czy śmiałość w stosowaniu dysonansowych współbrzmień. Konstruktivismus und Intuition. Eine Analyse von Béla Bartóks Klavierstück Subject and Reflection aus dem Mikrokosmos Das Forschungsthema dieses Artikels ist ein Klavierstück von Béla Bartók: Subject and Reflection (Tükrözödés) aus dem 6. Band des Mikrokosmos. Der Komponist beweist, dass der Strukturalismus der Polyphonie und seine tonale Grundlage einen tiefen ästhetisch-philosophischen Grund haben. Bartók ist stilistisch seinen eigenen Weg gegangen, der maßgeblich von seinem Interesse an der Folklore beeinflusst wurde. Seine musikalische Sprache ist durch mehrere Faktoren geprägt, u.a.: freier Umgang mit der Harmonik, Prägnanz des musikalischen Ausdrucks, typisch für Volksmelodien und Volksrhythmen, der expressiven Poetik der Komponisten des 19. Jahrhunderts fremd sind, oder Mut in der Verwendung dissonanter Akkorde.
The subject of research is the piano composition Subject and Reflection from Mikrokosmos (vol. VI) by Béla Bartók. Via a detailed analysis of this work, the author proves that the structuralism of polyphony proposed by the Hungarian composer, as well as its tonal background, has a deep aesthetic and philosophical background. Bartók followed his own creative path, which was significantly influenced by his interest in folklore. His original musical language was based on such factors as original harmonics, a conciseness of musical expression (typical of folk melodies and rhythms, and foreign to the expressive poetics created by the 19th century artists) and the courage to use dissonant chords.
Das Forschungsthema dieses Artikels ist ein Klavierstück von Béla Bartók: Subject and Reflection (Tükrözödés) aus dem 6. Band des Mikrokosmos. Der Komponist beweist, dass der Strukturalismus der Polyphonie und seine tonale Grundlage einen tiefen ästhetisch-philosophischen Grund haben. Bartók ist stilistisch seinen eigenen Weg gegangen, der maßgeblich von seinem Interesse an der Folklore beeinflusst wurde. Seine musikalische Sprache ist durch mehrere Faktoren geprägt, u.a.: freier Umgang mit der Harmonik, Prägnanz des musikalischen Ausdrucks, typisch für Volksmelodien und Volksrhythmen, der expressiven Poetik der Komponisten des 19. Jahrhunderts fremd sind, oder Mut in der Verwendung dissonanter Akkorde.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 12; 137-153
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka sakralna na chór a cappella Krzysztofa Pendereckiego
Autorzy:
Chłopicka, Regina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668979.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Krzysztof Penderecki
utwory na chór a cappella
muzyka XX / XXI wieku
Opis:
Penderecki’s a cappella works have been written over the span of over 50 years since 1958, when the psalm Exaltabo Te Domine from the Psalms of David was composed, followed by the Stabat Mater sequence from St Luke Passion (1962), the multiple movement Missa brevis, intended for a cappella choir in its entirety, being the most recent work in the series (its first performance took place in January 2013). A cappella compositions form distinct movements within the large vocal-instrumental works or they are written as independent pieces, usually dedicated to friends or connected with specific events. Even though the works came into being in different periods and they were often written in different musical languages, they do constitute a group of works which is relatively uniform from the point of view of general style. The article aims at discussing on the one hand the chronology, text sources and a type of musical language used in a cappella works, on the other the general features of style and ways of developing musical narration by the composer.
Penderecki’s a cappella works have been written over the span of over 50 years since 1958, when the psalm Exaltabo Te Domine from the Psalms of David was composed, followed by the Stabat Mater sequence from St Luke Passion (1962), the multiple movement Missa brevis, intended for a cappella choir in its entirety, being the most recent work in the series (its first performance took place in January 2013). A cappella compositions form distinct movements within the large vocal-instrumental works or they are written as independent pieces, usually dedicated to friends or connected with specific events. Even though the works came into being in different periods and they were often written in different musical languages, they do constitute a group of works which is relatively uniform from the point of view of general style. The article aims at discussing on the one hand the chronology, text sources and a type of musical language used in a cappella works, on the other the general features of style and ways of developing musical narration by the composer.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2013, 11
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wszystko jest warte opisania”. Przypadek Jacka Baczaka
“Everything is Worth Describing:” The Case of Jacek Baczak
Autorzy:
Szczęsna, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1216902.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jacek Baczak
20th century Polish literature
20th century Polish prose
death in literarure
SOMATOPOETICS
body in literature
twórczość Jacka Baczka
proza polska XX wieku
somatopoetyka
literatura polska XX wieku
ciało w literaturze
śmierć w literaturze
Opis:
Zapiski z nocnych dyżurów Jacka Baczaka to rzecz o nieobecnym w kulturze, przemilczanym hospicyjnym świecie będącym przestrzenią spotęgowanej obcości. Baczak podejmuje próbę jego opisania, wysłowienia nagromadzonego tam cierpienia, powolnego odchodzenia i śmierci. Jego opis nie może odwoływać się do gotowych matryc, schematów czy wypróbowanych i oswojonych języków. Opis powstaje więc z elementów najprostszych, najbardziej przezroczystych, ascetycznych. Staje się dzięki temu dojmująco wiarygodny, służebny. Zachowując dalece idącą powściągliwość wobec spraw ostatecznych, boleśnie dotyka.
Zapiski z nocnych dyżurów by Jacek Baczak is devoted to the world of hospices, which is generally absent from the world of multiplied presence. Baczak tries to describe it, to express the suffering of this place through words, slowly passing away, and death. His description cannot refer to ready-made matrices, schemes or tested and familiar languages. His description is thus constructed from the simples, the most translucent, ascetic elements. Thanks to this, it becomes poignantly genuine and serving. While restrained in the face of death, it is also moving.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 19; 63-75
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A performative concept of the rtist – unmatricized actions exemplified by the works of Zofia Lipecka
Performatywna koncepcja artysty – działania niezmatrycowane na przykładzie twórczości Zofii Lipeckiej
Autorzy:
Łarionow, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041814.pdf
Data publikacji:
2021-11-25
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Performatics
aesthetics of the 20th century
Zofia Lipecka
the art of Polish emigration of the 20th century
art – ecology
art – memory
Grzegorz Sztabiński
performatyka
estetyka XX wieku
sztuka emigracji polskiej XX wieku
sztuka - ekologia
sztuka – pamięć
Opis:
The article is an attempt to apply the performative concept of the artist's theory formulated by Grzegorz Sztabiński to the analysis of the work of Zofia Lipecka. The artist works in France, but is of Polish origin. She creates works in various techniques: painting, video, installations, she touches on many topics: from the archeology of signs, the identity of the symmetry of nature, to ecology and historical memory. Lipecka's actions are unmatricized and cannot be easily defined. Thanks to this, they became an excellent material for analysis according to the assumptions of Sztabiński's theory. Its fundamental point is to give the artist freedom by using the participle phrase: "creating art".
Artykuł jest próbą zastosowania teorii performatywnej koncepcji artysty sformułowanej przez Grzegorza Sztabińskiego do analizy twórczości Zofii Lipeckiej. Artystka pracuje we Francji, ale jest polskiego pochodzenia. Tworzy prace w różnych technikach: malarstwo, wideo, instalacje, porusza w nich wiele tematów: od archeologii znaków, tożsamość symetrii natury, po ekologię i pamięć historyczną. Działania Lipeckiej są niezmatrycowane i nie dają się łatwą zdefiniować. Dzięki temu stały się doskonałym materiałem do analizy według założeń teorii Sztabińskiego. Jej punktem zasadniczym jest danie artyście wolność poprzez użycie zwrotu imiesłowego: „ tworzący sztukę”
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2021, 23; 313-330
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografik polski Jan Malisz o Carlu Larssonie
Polish Photographer Jan Malisz about Carl Larsson
Autorzy:
Wisiecka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571041.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Jan Malisz
Carl Larsson
sztuka polska
fotografia XX wieku
sztuka szwedzka XIX i XX
wieku
Polish art
XXth century photography
XIXth and XXth century
Swedish art
Opis:
In 1912 the Warsaw newspaper “The Illustrated Weekly” published an article about the Swedish painter Carl Larsson (1853–1919). The author of this text was a Polish Photographer, polyglot and art connoisseur Jan Malisz (1878–1928), who initiated the professional movement of photographers in Galicia. In 1908, he founded a branch of the Austrian Union of Photographers in Cracow, and in 1909, in Lviv. His artistic horizons also encompassed Scandinavian art, one of whose representatives was Carl Larsson. Malisz noticed in his paintings certain features which, after many years, have let Larsson and his wife Karin be recognised in Europe as the precursors of Swedish model manufacture and interior design. The phenomenon of the accuracy of Malisz’s remark results from the fact that he was Larsson’s friend for many years. The spiritual understanding between the Swede and the Pole was neither impeded by a significant age difference nor by their different political views, as Malisz was a socialist, whereas Larsson supported absolutism. The letters from Malisz to Larsson are kept in the University Library in Uppsala.
W 1912 roku warszawski „Tygodnik Ilustrowany” zamieścił tekst o szwedzkim malarzu Carlu Larssonie (1853–1919). Autorem był polski fotografik, poliglota i znawca sztuki Jan Malisz, żyjący w latach 1878–1928 inicjator ruchu zawodowego fotografów na terenie Galicji. W roku 1908 założył on filię ogólnoaustriackiego Związku Fotografów w Krakowie, a w 1909 we Lwowie. Jego horyzont artystyczny objął także sztukę skandynawską, której przedstawicielem był malarz Carl Larsson. Malisz dostrzegł w dziełach szwedzkiego malarza cechy, które po latach pozwoliły Europie uznać C. Larssona i jego żonę Karin za prekursorów szwedzkiego wzornictwa i designu wnętrz. Fenomen trafności spostrzeżeń J. Malisza wynikał z bliskiej i długoletniej przyjaźni z Carlem Larssonem. W porozumieniu duchowym Szweda z Polakiem nie przeszkodziła znaczna różnica wieku ani różne poglądy polityczne. Malisz był socjalistą, a Larsson zwolennikiem absolutyzmu. Listy J. Malisza do C. Larssona przechowywane są w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2015, 65; 173-179
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poradnictwo w zakresie wychowania w rodzinie na początku XX wieku w świetle czasopisma „Dobra Gospodyni”
Counselling for the family upbringing at the beginning of the twentieth century in the light of the “Dobra Gospodyni” magazine
Autorzy:
Nawrot-Borowska, Monika Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105032.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
wychowanie
rodzina
prasa kobieca
poradnictwo
początek XX wieku
family upbringing
women’s press
counselling
early twentieth century
Opis:
Cel: Przygotowywane opracowanie ma na celu nie tyle charakterystykę samego czasopisma, co próbę ukazania i usystematyzowania wskazówek dotyczących wychowania w rodzinie, adresowanych w głównej mierze do kobiet–matek, która zajmowała na jego stronach stosunkowo wiele miejsca. Istotnym celem jest także uzupełnienie istniejącego już dorobku badawczego dotyczącego wychowania dzieci i młodzieży na początku XX wieku. Tekst ten służy także ukazaniu, jaki był udział prasy kobiecej (na przykładzie „Dobrej Gospodyni”) w służeniu pomocą i radą w wychowaniu młodego pokolenia (szczególnie w rodzinach inteligenckich, zamożnych i średniozamożnych, do których adresowane było czasopismo). Metody: jakościowa analiza tekstu źródłowego z perspektywy historyczno-pedagogicznej. Wyniki: Na przełomie XIX i XX wieku na rynku wydawniczym na terenie ziem polskich ukazywało się wiele pozycji poradnikowych z różnorodnych dziedzin życia – od poradników dobrego wychowania, przez poradniki pedagogiczne, religijne, lekarskie, higieniczne, kulinarne, gospodarskie, ogrodnicze, po pozycje zawierające wskazówki „jak żyć szczęśliwie”. Popularność różnego rodzaju porad widoczna była także na łamach prasy, szczególnie pism kobiecych, w których wydawcy zawierali niejednokrotnie odrębne rubryki, poświęcone radom i wskazówkom przydatnym w wielu dziadzinach codziennego życia. „Dobra Gospodyni: pismo tygodniowe ilustrowane dla kobiet” (1901–1915) było czasopismem w całości poświęconym poradnictwu dla kobiet i stanowiło tańszy substytut tak popularnych wydawnictw zwartych – poradników książkowych. Wnioski: Jak wynika z dokonanych ustaleń, na łamach badanego czasopisma sporo miejsca zajmowały zagadnienia poświęcone zadaniom i obowiązkom, powinnościom rodziców, szczególnie matek, zarówno w zakresie wychowania moralnego, estetycznego, religijnego, fizycznego, seksualnego dzieci i młodzieży, a także wskazówki z zakresu organizacji nauczania domowego dzieci (z uwagi kobiecy na charakter czasopisma ze szczególnym uwzględnieniem dziewcząt).
Aim: This study is aimed not only at developing a profile of the magazine, but also at attempting to show and systematize the guidelines for the family upbringing of children and young persons, which were extensively addressed in the columns of the magazine. An important objective is also to complement the existing research achievements in the area of the raising of children and the young in the early twentieth century. This text also serves to present the degree that women’s magazines (for example, “Dobra Gospodyni” [The Good Housewife]) shared in providing parents (mostly mothers) with assistance and advice in area of the upbringing of the younger generation. Methods: qualitative text analysis from a historical and pedagogical perspective Results: In the late nineteenth and early twentieth centuries, a lot of guide or howto titles from various walks of life, from the instructions for good behaviour, through teaching, religious, medical, hygiene, culinary, farm and gardening guides, on to the titles containing guidelines on "how to live happily”, appeared on the Polish publishing market. The popularity of different types of advice was also visible in the press, especially in women’s magazines, where editors often included separate columns dedicated to useful suggestions and guidelines for many areas of everyday life. “Dobra Gospodyni” [The Good Housewife], an illustrated weekly magazine for women (1901–1915), was a magazine dedicated entirely to providing counselling for women and was a cheaper substitute for popular non-serial publications. i.e. guide books. Conclusions: As results from the research, a lot of space is devoted to the issues devoted to tasks and responsibilities of parents, especially mothers, in the areas of moral, aesthetic, religious, physical and sexual education of children and young people, as well as tips in the organization of home teaching for children (with special emphasis on girls).
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2018, XVII, (1/2018); 51-84
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświatowa, kulturalna i towarzyska działalność Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Kupców i Młodzieży Handlowej we Lwowie w latach 1866-1912
Autorzy:
Frączek, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131273.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
Lwów
Stowarzyszenie Młodzieży Handlowej
przełom XIX i XX wieku
Lviv
Association of Young Traders
the turn of XIX and XX century
Opis:
At the turn of the XIX and XX century, Lviv was the place where the needs and business of many national groups were interweaving. The problematics of Lviv merchant organizations’ activity remains a little discussed topic in scientific studies. This text constitutes kind of complement to available literature dedicated to this issue. It is also an attempt to present development as well as diversified and remarkably valuable educational activity of the catholic Association of Mutual Assistance of Merchants and Young Traders in Lviv in 1866-1912. Presented content is based on the analysis of available source materials – reports of directorate of this organization.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2021, 28; 75-87
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontekst medialny fotografii mortualnej na przykładzie zdjęć pośmiertnych Stanisława Wyspiańskiego i Adama Mickiewicza
The media context of photography of the death body on the example of post-mortem images of Stanisław Wyspiański and Adam Mickiewicz
Autorzy:
Łarionow, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046458.pdf
Data publikacji:
2020-10-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Stanisław Wyspiański
Adam Mickiewicz
fotografia mortualna
prasa przełomu XIX i XX wieku
photography of death body
press in XIX and XX century
Opis:
Artykuł pokazuje na przykładzie historii obecności kulturowej ciał zmarłych dwóch wieszczów narodowych: Stanisława Wyspiańskiego i Adama Mickiewicza historię rozwoju prasowego dyskursu wokół śmierci. W wypadku Wyspiańskiego: odejście poety i pogrzeb stały się samodzielnymi faktami medialnymi, które po stu latach doczekały się osobnej wystawy w Muzeum Narodowym w Krakowie. Przywołany w niniejszym kontekście Mickiewicz stał się pierwszym polskim wieszczem, którego zdjęcie zwłok weszło do obiegu powszechnego. Obecna kultura dokonała marginalizacji zagadnień funeralnych. Tekst prowokuje do postawienia pytania: czy taka droga jest słuszna?
The article shows on the example of the history of the cultural presence of dead bodies of two national poets: Stanisław Wyspiański and Adam Mickiewicz – the story of the development of the press debate around death. In Wyspiański’s case: the departure of the poet, the funeral became a stand-alone media event in Cracow. Mentioned in this context, Miciewicz became the first Polish national bard, who photographed a corpse entered the general circulation. The author shows that in the modern world the presence of death in the media is limited to press releases. Current culture has marginalized death. The text provokes the question whether such a way is right?
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 265-282
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Klubiński, Bohdan Wodiczko. Dyrygent wobec nowoczesnej kultury muzycznej, Kraków 2017 Wydawnictwo Universitas, ss. 476. ISBN 97883-242-3087-7
Autorzy:
Ciesielski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731704.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Bohdan Wodiczko
dyrygent
kultura muzyczna
muzyka polska
muzyka XX wieku
conductor
musical culture
Polish music
twentieth-century music
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 2; 182-188
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Warsaw to Warsaw. Some remarks on the two ‘imaginary translations’ from Polish (1944) by Franco Fortini
Od Warszawy do Warszawy. Parę uwag o dwóch ‘wyimaginowanych przekładach’ z polskiego (1944) Franco Fortiniego
Autorzy:
Tomassucci, Giovanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042035.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Włoska poezja XX wieku
Wyimaginowane przekłady
Studia o przekładzie
20th-Century Italian Poetry
Imaginary translations
Translation Studies
Opis:
The article analyses Franco Fortini’s two poems written in 1944 during his exile in Switzerland: Warsaw 1939 and Warsaw 1944 (the latter’s former title was Warsaw 1943). The poet defined them Imaginary Translations, because he conceived them as translated from an inexistent original, written in occupied Poland. In this way, the Italian poet experimented for the first time with imaginary translations. Following Macpherson and Leopardi’s tradition of “Literary Hoaxes”, he sought new forms and “new words” for Poetry on WW II. The article compares the Fortini’s“Polish” poems with later comments on Imaginary translations (they are akin to “Imitation or Parody”, are created “taking delight in prank and experiment” and derive from a certain dominant conception of a foreign literature), paying particular attention to their strong intertextuality and their allusions to the practice of translating poetry in Italy.
Podczas politycznego wygnania w Szwajcarii, włoski poeta Franco Fortini opublikował anonimowo dwa wiersze (Warszawa 1943, Warszawa 1944), podając je za tłumaczenia tekstów napisanych w okupowanej Polsce. W ten sposób poeta po raz pierwszy eksperymentował na wyimaginowanych przekładach z nieistniejących oryginałów. Odwoływanie się do tradycji „literackich oszustw”, praktykowanej wcześniej przez Macphersona i Leopardiego, pomagało mu w poszukiwaniu form i „słów” dla nowej wojennej poezji. Artykuł zestawia „polskie” wiersze Fortiniego z jego późniejszymi wystąpieniami teoretycznymi, w których poeta analizuje relację wyimaginowanych przekładów do „imitacji lub parodii” w kontekście dominującego w środowisku literackim postrzegania danej literatury. Zwraca również szczególną uwagę na silną intertekstualność obu wierszy oraz na ukrytą w nich krytykę włoskiej praktyki translatorskiej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 383-408
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le conte dans la poésie catastrophiste : Krzysztof Kamil Baczyński et Tadeusz Gajcy
The Fairy Tale in Catastrophist Poetry: Krzysztof Kamil Baczyński and Tadeusz Gajcy
Autorzy:
Vandenborre, Katia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690269.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
katastrofizm
baśń
cudowność
poezja polska XX wieku
catastrophism
fairy tale
the supernatural
Polish poetry of 20th Century
Opis:
In the present article an attempt is made to describe the use of fairy tale in catastrophist poetry, focusing more specifically on Krzysztof Kamil Baczyński and Tadeusz Gajcy’s works. Both poets allude to the despair of the Second World War by contrasting the idyllic Arcadia of fairytale world with the hopeless universe of the apocalyptic reality. Unconnected with the reality, fairy tale may seem unattainable, like an unseizable dream. But it can also be the victim of the omnipresent evil of the war and decomposes from the inside, unable to avoid its baleful power. A careful analysis of Baczyński and Gajcy’s works shows that this subtle relationship between fairy tale and evil or death recurs in their poetry, and is even widespread in their period. The popularity of this strategy raises therefore the question of the existence of a separate category that could be called ‘catastrophist fairy tale’. The paper is divided into three parts: the first part is devoted to Baczyński, the second one — to Gajcy and the third one offers a synthetic reflection on the notion of ‘catastrophist fairy tale’.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2014, 69; 163-175
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obchody sześćdziesiątych urodzin Bolesława Bieruta i Mátyása Rákosiego w 1952 r. w prasie polskiej i węgierskiej
Celebrations of the Sixtieth Birthdays of Boleslaw Bierut and Mátyás Rákosi in 1952 in the Polish and Hungarian Press
Autorzy:
Sylburska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233831.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
propaganda
komunizm
kult jednostki
historia relacji polsko-węgierskich
historia Polski w XX wieku
historia Węgier w XX wieku
communism
cult of the leader
history of Polish-Hungarian relations
20th-century history of Poland
20th-century history of Hungary
Opis:
Tematem artykułu są obchody sześćdziesiątych urodzin liderów polskiej i węgierskiej partii komunistycznej – Bolesława Bieruta oraz Mátyása Rákosiego. Uroczystości miały miejsce prawie w tym samym czasie (9 III i 18 IV 1952 r.). Do opracowania tego tematu wykorzystano prasę polską i węgierską. Najważniejszym celem kampanii prasowej, która towarzyszyła obchodom, były: budowa kultu jednostki niepopularnych wśród rodaków liderów, zmuszenie Polaków i Węgrów do uczestnictwa we współzawodnictwie pracy oraz poprawa wizerunku Stalina i Związku Radzieckiego.
The article deals with the celebration of the sixtieth birthday of the leaders of the Polish and Hungarian communist parties – Bolesław Bierut and Mátyás Rákosi. The festivities took place almost at the same time (9 March and 18 April 1952). The study is based on the Polish and Hungarian press. The most crucial goal of the press campaign accompanying the celebrations was to build a cult of the leaders unpopular among compatriots, forcing Poles and Hungarians to participate in the socialist competition and to improve the image of Stalin and the Soviet Union.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 4; 147-169
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona substancji czy formy w zabytkach epoki modernizmu
Protection of the substance or the form in the monuments of the modernist era
Autorzy:
Korpała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217986.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
autentyzm
zabytki XX wieku
ochrona zabytków
modernism
authenticity
historical monuments of the twentieth century
protection of monument
Opis:
Zagadnienie, czy chronić substancję czy formę, nie budzi żadnych wątpliwości wobec dawnych zabytków (ochrona reliktów murów oraz często niekompletnych kompozycji dekoracji plastycznych). W odniesieniu do architektury XX-wiecznej zakres remontów i prac konserwatorskich koncentruje się na formie i wyglądzie podobnym do dawnego, a wartość oryginalnego materiału jest niedoceniana. Obecny stan budynków modernistycznych jest uwarunkowany sposobem ich użytkowania. Nieuchronny jest też proces degradacji materiałów budowlanych. Budowle zaniedbane przez brak należytej opieki są remontowane lub modernizowane wówczas, gdy ktoś doceni ich wartość architektoniczną. Remont i ewentualna konserwacja rozpoczyna się wtedy, kiedy budynek jest mocno zdegradowany. Wówczas podejmowane są działania mocno ingerujące w autentyczną tkankę. Zakres ingerencji konserwatorskich poszerzany jest zwykle o dostosowanie do współczesnych wymogów funkcjonalnych. Budynek dostosowuje się do potrzeb prawa budowlanego i wymogów termoizolacyjności docieplając ściany i wymieniając okna. Efektem tych działań jest zgoda na wymianę autentycznych materiałów – np. wypraw elewacyjnych z tynków szlachetnych, wymiana ruchomego wyposażenia, jak w omówionym w artykule przykładzie Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki. Nowy detal otrzymuje wygląd zbliżony do elementów dawnych. Wymiana materiałów wiąże się też z dostosowaniem do współczesnych potrzeb i przepisów prawa budowlanego. Istnieje więc duża sprzeczność pomiędzy tradycyjną ochroną zabytków i doktryną konserwatorską a prowadzonymi pracami. Modernizacje i adaptacje budynków XX-wiecznych powinny respektować ideowe założenia modernizmu odnoszące się do zachowania bryły i ściśle związanej z nią funkcji. Powinny też dążyć do zachowania w możliwie największym stopniu oryginalnej substancji. Wartość materii XX-wiecznej nie jest mniejsza niż pochodzącej z epok starszych. Upływ czasu sprawia też, że traktowanie detali modernistycznych jako współczesnych staje się całkowicie nieuzasadnione.
The question whether to protect the substance or the form does not raise any doubts in relation to ancient monuments (preserving relics of walls and frequently incomplete compositions of artistic decorations). In reference to the architecture of the 20th century, the range of renovation and conservation work has been focused on the form and appearance resembling the original, while the value of the genuine material is underestimated. The current state of modernist buildings depends on the way in which they have been used. The degradation process of building materials is also inevitable. Buildings neglected through insufficient care are renovated or modernised when someone appreciates their architectonic value. Renovation and possible conservation commence when a building is badly deteriorated. Then activities which seriously interfere into the authentic tissue are undertaken. The extent of conservation interference is usually augmented with adaptation to contemporary functional requirements. Buildings are adjusted to meet the requirements of the building law and thermal-insulation standards by adding wall insulation and replacing windows. Such activities mean agreeing to exchanging authentic materials – e.g. refined plaster on elevations or replacing portable furnishings as in the Congress Hall of the Palace of Science and Culture discussed in the article. New details acquire the appearance resembling the former elements. Replacing materials is also accompanied by adjustment to current requirements of the building law. Thus there exists a huge discrepancy between traditional monument protection and conservation doctrine, and the carried out work. Modernisations and adaptations of 20th-century buildings ought to respect the ideological assumptions of the modernism referring to preserving the shape and the function closely connected to it. They should also aim at preserving the original substance to the largest possible extent. The value of the 20th-century matter is not lower than that from previous epochs. The passage of time also proves the treatment of modernist details as contemporary to be entirely unjustified.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 51-62
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrazy ponad wszystko
Images Above All
Autorzy:
Juchniewicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203243.pdf
Data publikacji:
2020-06-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
trauma
image
pictorial turn
surrealism
twentieth century art
border experience
obraz
zwrot piktoralny
sztuka XX wieku
doświadczenie graniczne
Opis:
Książka Agaty Stankowskiej Ikona i trauma. Pytania o „obraz prawdziwy” w liryce i sztuce polskiej drugiej połowy XX wieku jest jedną z kluczowych rozpraw badających reprezentacje doświadczeń granicznych. Autorka w sposób innowacyjny analizuje wiersze oraz sztukę artystów należących do różnych formacji pokoleniowych (Ewy Kuryluk, Tadeusza Różewicza, Stanisława Czycza, Jerzego Nowosielskiego i Tadeusza Kantora), wykorzystując terminologię z zakresu historii sztuki. Pomysł Stankowskiej opiera się na założeniu, że traumatyczne doświadczenie (może nim być rozłąka z bliską osobą lub śmierć na skutek działań wojennych) domaga się uobecnienia pod postacią acheiropoietoi, czyli wizerunku stworzonego w sposób cudowny, bez ludzkiej interwencji. Badaczka proponuje, by termin ten traktować jak jedno z wędrujących pojęć humanistyki. Dzięki zastosowaniu pojęcia, z którym wiąże się konieczność somatycznego kontaktu z mimowolnie portretowaną postacią, badaczka szczególnie podkreśla moment cielesnej nadwrażliwości (casus Czycza) oraz zjawisko rozkwitu życia (casus Różewicza), które może zostać dowartościowane w momencie zdania sobie sprawy z epistemologicznego potencjału cierpienia. Największym atutem publikacji, zdaniem autora szkicu, jest ukazanie innej, niedostrzegalnej dotąd, strony sztuki modernistycznej, której reprezentanci postanawiają zachować obraz traumatycznych doświadczeń człowieka w XX wieku. Kwestia rozwoju estetyk nie jest w charakteryzowanej przez Stankowską odnodze modernizmu kwestią priorytetową. Wytypowanych przez badaczkę artystów wiążą obowiązki, pragnienia i przeżycia, które krążą wokół koncepcji „obrazu prawdziwego”. Czytelnik książki Stankowskiej powinien docenić szczególnie interdyscyplinarny charakter rozprawy i pomysł, który powoduje, że narracja o dwudziestowiecznej sztuce wykracza poza ramy wytyczone w podręcznikach historii sztuki i literaturoznawstwa. Recenzowana rozprawa wiele zawdzięcza formule Georges’a Didi‑Hubermana „obrazy mimo wszystko”, dzięki czemu powracające pragnienie uobecniania doświadczeń o różnym stopniu traumatogenności wiąże się z wyobraźnią, a nie pamięcią. To przejście od pamiętania do wyobrażania determinuje wybór artystów i pozwala na solidaryzowanie się z zamordowanymi i cierpiącymi w obrębie większej grupy niż rodzina.
The book, Agata Stankowska’s Ikona i trauma. Pytania o „obraz prawdziwy” w liryce i sztuce polskiej drugiej połowy XX wieku is one of the key dissertations examining representations of border experiences. The author analyzes the poems and art of artists belonging to different generational formations (Ewa Kuryluk, Tadeusz Różewicz, Stanisław Czycz, Jerzy Nowosielski and Tadeusz Kantor) in a very innovative way, using terminology used in art history. Stankowska’s idea is based on the assumption that traumatic experience (such as separation from a loved one or death in a war) requires presence in the form of acheiropoietoi, which is an image created in a miraculous way, without human intervention. The researcher proposes to treat this term as one of the traveling concepts of the humanities. Due to the concept, which involves the need forsomatic contact with a character portrayed unintentionally, the researcher particularly emphasizes the moment of bodily hypersensitivity (Czycz) and the phenomenon of flowering of life (Różewicz), which can be appreciated at the moment of realizing the epistemological potential of suffering. According to the reviewer, the publication’s biggest asset is showing another, up until now overlooked side of modernist art, whose representatives decide to preserve the image of human traumatic experiences in the 20th century. The issue of aesthetic development is not a priority issue in Stankowska’s branch of modernism. The artists selected by the researcher are connected by duties, desires and experiences that orbit around the concept of the “real image”. The reader of Stankowska’s book should appreciate the particularly interdisciplinary nature of the dissertation and the idea that causes the narrative of twentieth‑century art to go beyond the boundaries set in textbooks on art history and literary studies. The reviewed dissertation owes a lot to Georges Didi‑Huberman’s formula ‘images despite everything’, thanks to which the recurring desire to present experiences of various levels of traumatogenity is associated with imagination, not memory. This transition from remembering to imagining determines the choice of artists and allows solidarity with the murdered and suffering within a group larger than family.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2020, 1; 185-205
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies