Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX-XX w." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 145
Tytuł:
"A Body Without a Head". The Elite of the Muslim Minority in the Bulgarian Lands at the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Popek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910216.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Elite
Muslim Minority
Bulgaria
Turn of 20th Century
Emigration
Muslim Minority in Bulgaria
Balkan Islam
elity
mniejszość muzułmańska
Bułgaria
przełom XIX i XX wieku
emigracja
mniejszość muzułmańska w Bułgarii
islam na Bałkanach
Opis:
The Russo-Turkish War of 1877–1878 led to the end of the Ottoman rule in the Bulgarian lands, which entailed a huge emigration of the Muslim population. The Ottoman elite was the first who decided to leave. Officials, hodjas, imams, officers, landowners, urban dwellers, and the intelligentsia moved to the Ottoman Empire out of fear of retaliation for having links with the former authorities. Additionally, after the Unification of the Principality of Bulgaria and Eastern Rumelia in 1885, there was a new migration wave of Muslim officials, local activists, and militia officers from Southern Bulgaria. As a result, in 1879–1949 about 80% of the Muslim population of Bulgaria were small farmers, about 19% lived in cities as craftsmen, and only about 1% had a chance to make a career as entrepreneurs or merchants. The paper will focus on the three elite groups who correspond with the traditional division of the elite: the political (muftis), the economic (landowners, merchants, entrepreneurs), and the intellectuals (teachers – hodjas).
Ciało bez głowy”. Elita mniejszości muzułmańskiej na ziemiach bułgarskich na przełomie XIX i XX wieku Wojna rosyjsko-turecka lat 1877–1878 zakończyła panowanie osmańskie na ziemiach bułgarskich, co równocześnie doprowadziło do wielkiej emigracji ludności muzułmańskiej. Osmańskie elity jako pierwsze opuściły odrodzoną Bułgarię. Urzędnicy, hodżowie, imamowie, oficerzy, posiadacze ziemscy, mieszczanie oraz inteligenci wyjeżdżali do Imperium Osmańskiego w obawie przed rozliczeniami za powiązaniami z dawnymi władzami. Następnie, po zjednoczeniu Księstwa Bułgarii i Rumelii Wschodniej w 1885 roku, doszło do nowej fali migracyjnej muzułmańskich urzędników, działaczy lokalnych oraz oficerów milicji z ziem Bułgarii południowej. W okresie 1879–1949, w 80% muzułmanie w Bułgarii byli drobnymi chłopami, 19% żyli w miastach i pracowali jako rzemieślnicy, jedynie 1% miał szanse zrobić karierę. Artykuł skupia się na trzech grupach elity mniejszości muzułmańskiej w Bułgarii, co koresponduje z tradycyjnym podziałem elit: polityczna (mufti), ekonomiczna (posiadacze ziemscy, kupcy, przedsiębiorcy) oraz intelektualna (nauczyciele – hodżowie).
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 129-141
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Architektura XIX i XX w." - sesja w Katowicach
Autorzy:
Olszewski, Andrzej K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537704.pdf
Data publikacji:
1976
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sesja architektoniczna w Katowicach 1975
„Architektura XIX i XX w.”
zabytkowy układ przestrzenny Katowic
ewidencja zabytków Katowic
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1976, 3; 235-236
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Architektura XIX i XX wieku" - sesja naukowa w Krakowie
Autorzy:
Chrzanowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535832.pdf
Data publikacji:
1976
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sesja naukowa w Krakowie 1975
„Architektura XIX i XX wieku”
Katalog zabytków sztuki w Polsce
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1976, 2; 141-143
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Budowle służące zabawom przyjemnym a tem samem przy wodnej kuracji bardzo pożytecznym”. O drewnianych domach zdrojowych, teatrach i estradach w polskich uzdrowiskach w XIX i na początku XX wieku
‘Buildings Serving Pleasant Pastime, thus a Useful Complement to Water Therapy.’ On Wooden Spa Houses, Theatres, and Stages in Polish Resorts in the 19th and Early 20th Century
Autorzy:
Ruszczyk, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16005102.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
uzdrowiska
architektura uzdrowiskowa
drewniana architektura
architektura XIX i początku XX w.
spas
spa architecture
wooden architecture
19th- and early-20th-century architecture
Opis:
Właściciele i administratorzy uzdrowisk, aby sprostać wymaganiom stawianym przez zamożnych gości, którzy oczekiwali nie tylko skutecznej kuracji, ale również bogatej oferty kulturalnej i towarzyskiej, musieli zapewnić rozmaite rozrywki i atrakcje. W związku z tym organizowali występy zespołów teatralnych, koncerty, bale, spotkania, odczyty itp. Dlatego w uzdrowiskach powstawały domy zdrojowe mieszczące sale balowe, czytelnie, restauracje, kawiarnie, pokoje do gier. Budowano też teatry, a w parkach estrady muzyczne. Artykuł poświęcony jest właśnie tym budynkom, pochodzącym z kilku wybranych uzdrowisk uważanych za polskie, powstałych na terenie I Rzeczpospolitej. Są to uzdrowiska najstarsze (z 1. połowy XIX w.), największe i działające do dzisiaj: Busko, Ciechocinek, Druskienniki, Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica i Truskawiec oraz młodsze (z 2. połowy XIX w.), ale znane i nadal funkcjonujące – Zakopane i Połąga. Tematem są budynki drewniane, ponieważ to one do początków XX w. decydowały o krajobrazie architektonicznym polskich uzdrowisk. Większość z nich uległa zniszczeniu, znane są jedynie z materiałów ikonograficznych i opisów.
In order to meet the expectations of wealthy visitors, who did not only anticipate effective treatment, but also rich cultural and social attractions, spa owners and administrators had to provide different entertainment and fun. With this purpose in mind they would hold shows of theatre companies, concerts, balls, soirees, lectures, etc. Therefore the spa houses raised in resorts featured ball rooms, reading rooms, restaurants, cafes, gaming rooms. Also theatres were built, and stages for music shows were mounted in parks. The paper is dedicated to these very buildings that came from several selected spas considered to be Polish and raised in the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth. On the one hand they are the oldest spa resorts (from the first half of the 19th century), the largest and operating until this very day: Busko, Ciechocinek, Druskienniki (Druskininkai, t. Lithuania), Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica, and Truskawiec (Truskavets, t. Ukraine), as well as newer ones on the other (from the second half of the 19th century), but well known and still operating today: Zakopane and Połąga (Palanga, t. Lithuania). The paper is focused on wooden structures, since it was them that until the early 20th century determined the architectural landscape of Polish spas. With the majority having been destroyed, they are known only from iconographic materials and descriptions.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2020, 82, 4; 601-640
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Moje Wspomnienia…” Przedstawienie wybranych fragmentów pamiętnika Ignacego Dzierżyńskiego, rodzonego brata Feliksa, dotyczące głównie dziejów szkolnictwa na przełomie XIX i XX wieku
Ignacy Dzierżyński’s ‘My Memories...’ as a Source for the Biography of the Bloody Tyrant, and above all, for the History of Learning in the Second Polish Republic
Autorzy:
Żukowski, Przemysław Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571033.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Ignacy Dzierżyński
Feliks Dzierżyński
Uniwersytet w Petersburgu
historia oświaty XIX–XX wiek
Polacy w Rosji XIX–XX w wieku
the University of St. Petersburg
the history of education at the turn of the nineteenth century
Poles in Russia at the turn of the nineteenth century
Opis:
Prezentowane wspomnienia Ignacego Dzierżyńskiego mogą zainteresować każdego, kto chce zgłębić rozwój oświaty w okresie międzywojennym. Ignacy Dzierżyński (1879–1953) był nauczycielem, a w niepodległej Polsce między innymi pracownikiem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz kuratoryjnym wizytatorem szkół okręgu szkolnego warszawskiego. Opublikowany fragment jest częścią większej całości, składającej się z kilkunastu rozdziałów odpowiadających biegowi życia ich Autora. Przedstawiony poniżej drobny fragment dotyczy czasu rozpoczęcia nauki gimnazjalnej oraz studiów uniwersyteckich Ignacego Dzierżyńskiego w Moskwie. Przedstawiony jest klimat miasta, a także krótki obraz społeczeństwa zarówno rosyjskiego, jak i polskiego na przełomie XIX i XX wieku, tuż przed wybuchem wojny japońsko-rosyjskiej i wydarzeniami nazwanymi rewolucją 1905 roku.
The memories of Ignacy Dzierżyński may be interesting to every person willing to broaden their knowledge of the history of learning in the interwar period. Ignacy Dzierżyński (1879–1953) was a teacher. In independent Poland he worked i.a. for the Ministry of Religion and Public Education as well as for the Department of Education, where he was employed as a school inspector. This brief fragment is part of a bigger whole, i.e. of a volume consisting of a dozen or so chapters corresponding to the course of life of their author. It covers the period from the beginning of his education in secondary school to the years of his university studies in Moscow. It also gives a glimpse of the atmosphere of that city, together with a portrayal of both the Russian as well as the Polish societies at the turn of the nineteenth century, just before the outbreak of the Russo-Japanese war and the Revolution of 1905.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2014, 64; 65-87
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Narastanie miasta" na przykładzie Pragi. Fenomen i dynamizm czeskiej stolicy w XIX i pierwszej połowie XX w.
"Accretion of the city" on the basis of prague. The phenomenon and dynamism of the Czech capital city in the 19th and the first half of the 20th century
Autorzy:
Tkaczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/590696.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
„Narastanie miasta”
Fenomen i dynamizm
Praga
XIX-XX w.
„Accretion of the city”
19th and 20th centuries
Phenomenon and dynamism
Prague
Opis:
Praga (cz. Praha) to w opinii wielu miasto niezwykłe, magiczne i klimatyczne, o niesamowitym genius loci. To nie tylko legendarna czeska stolica, piękna „Złota Praga” pełna urokliwych zaułków i imponujących zabytków, które powstały w ciągu dziesięciu wieków jej „trwania i narastania”. Współczesna Praga to prężny środkowoeuropejski ośrodek polityczny, administracyjny, ekonomiczno-biznesowy (przemysłowy, handlowy i usługowy) oraz naukowy i akademicki, jak również kulturalny i turystyczny o znaczeniu międzynarodowym. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie fenomenu Pragi jako „magicznego miasta” o zachowanej tysiącletniej tkance miejskiej; będzie w nim mowa o „narastanie miasta” oraz jego dynamizmie cywilizacyjnym XIX i pierwszej połowy XX w., mających niejednokrotnie swe praprzyczyny w niezwykłej historii czeskiej metropolii, a także w jego otwartości na przybyszów.
Prague (Praha) is widely regarded as an amazing, magical city with lots of ambience and of extraordinary genius loci. It is not only the legendary Czech capital city or gorgeous „Golden Prague” abounding in charming lanes and impressive sights which come from ten centuries of continuance and accretion. Modern Prague is indeed a major Central European political, administrative, business and economic (industrial, commercial or service) centre with cultural and tourist attractions of international importance. This paper seeks to explore the remarkable phenomenon of Prague as a magical city with its preserved thousand-year-old urban fabric; addressing the issue of the accretion of the city and its civilizational dynamism and growth of the 19th and the first half of the 20th century frequently triggered by the stormy yet marvellous history of the Czech metropolis and its openness to newcomers.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2016, 303; 183-202
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Rossicum” – ewolucja pojęcia w nauce rosyjskiej od XIX do XXI wieku
“Rossica” – evolution of the term in Russian science, 19th– 20th c.
Autorzy:
Troyak, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471880.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
rossica
terminologia naukowa
ewolucja pojęć XIX–XX w.
biblioteki rosyjskie
terminology
evolution of terminology, 19th – 20th c.
Russian libraries
Opis:
W artykule dokonano analizy znaczeń jakie nadawano pojęciu „rossica” w rosyjskiej bibliografii i nauce o książce od chwili jego pojawienia się w XIX w. do dnia dzisiejszego. Rekonstrukcja funkcjonowania danego terminu była możliwa dzięki analizie zasad gromadzenia zbiorów kolekcji „rossica”, jakimi kierowano się w dwóch największych bibliotekach kraju – Rosyjskiej Bibliotece Narodowej i Rosyjskiej Bibliotece Państwowej. Termin „rossica” pojawił się w rosyjskich pracach bibliograficznych w drugiej połowie XIX wieku w związku z powstaniem w Cesarskiej Bibliotece Publicznej w 1850 r. oddziału o tej samej nazwie, w którym gromadzono utwory dotyczące Rosji opublikowane w obcych językach zarówno w samej Rosji, jak i poza jej granicami. Od lat sześćdziesiątych XIX wieku oryginały oraz kopie materiałów uznanych za „rossica” zaczęły regularnie wpływać do Muzeum im. Rumiancowa, którego księgozbiór stał się później podwalinami Rosyjskiej Biblioteki Państwowej. Jednak utwory w językach obcych, które opublikowano na terytorium Rosji, nie były przedmiotem gromadzenia kolekcji „rossicow” w Rosyjskiej Bibliotece Państwowej. Po rewolucji październikowej i utworzeniu ZSRR termin „rossica” zaczął być stosowany przeważnie w stosunku do okresu przedrewolucyjnego. W tych czasach pojawiło się pojęcie „sovietica”, oznaczające materiały zagraniczne odnoszące się do nowego państwa. Jednak kryteria doboru gromadzonych materiałów w obu bibliotekach w istocie pozostały niezmienione. W wyniku postanowień „Wszechrosyjskiej narady dotyczącej problematyki rossicow” z 1995 r. wydano rekomendację, w myśl której „rossica” utożsamiono z „exterioricami”, tj. od tego momentu zaliczano do nich druki wydane poza granicami Rosji, ale w jakiś sposób z nią związane. Mimo to „rossica”, tak jak poprzednio, pozostały jednym z najbardziej niejednoznacznych pojęć stosowanych w rosyjskim bibliotekoznawstwie. Wynika to z faktu, iż aparat terminologiczny w tym zakresie, na skutek małej liczby publikacji naukowych, jest wciąż niedopracowany.
The article analyses the meaning attributed to the term “Rossica” in Russian bibliography and book science, from the moment of its coining in the 19th c. until today. The reconstruction of the changes in its understanding was performed on the basis of the review of the acquisition rules adopted in the “Rossica” collections of the two largest libraries in Russia: the Russian National Library in St. Petersburg and the Russian State Library in Moscow. The term “Rossica” appeared in Russian bibliographical works during the second half of the 19th c. After in 1850, a special collection bearing that name was instituted at the Imperial Public Library in St. Petersburg. The “Rossica” collection was supposed to accumulate writings related to Russia, published in foreign languages, both outside of and within Russia. Since the eighteen-sixties, the originals or copies of materials designated as “Rossica”, were regularly gathered at the Rumiantsev Museum in Moscow, thelibrary that later on, formed the core of the Russian State Library. But, writings in foreign languages published within the Russian state borders, were not included into the “Rossica” collection of the Russian State Library. After the October Revolution of 1917, the term “Rossica” was predominantly used with respect to publications stemming from the pre-Soviet times. A similar term, “Sovietica” appeared in use, which denoted foreign materials related to the new state. Nevertheless, the criteria of selection in both libraries in question did not change. In 1995, as a result of the “All-Russian Conference concerning the ≪Rossica ≫ Issue”, a recommendation was published, according to which the “Rossica” were to be considered identical with “exteriorica”. This meant that from then on the term “Rossica” encompassed publications related to Russia but printed outside the country. Nevertheless, “rossica” remains one of the most ambiguous concepts used in Russian library science. This is caused by the fact that Russian bibliographical terminology, due to insuffi cient number of scientifi c publications dealing with it, still remains underdeveloped.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2015, 9; 31-40
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sprawy polskie” w pruskim Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (1900–1918)
“Polish Affairs” in the Prussian Interior Ministry (1900–1918)
Autorzy:
Matwiejczyk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787957.pdf
Data publikacji:
2021-03-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polityka germanizacyjna rządu pruskiego 1900‒1918
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Prus 1900‒1918
historia Niemiec 1900‒1918
historia administracji 1900‒1918
stosunki polsko-niemieckie na przełomie XIX i XX w.
Germanization policy
Prussian government in 1900–1918
Prussian Interior Ministryin 1900–1918
German history in 1900–1918
administrative history in 1900–1918
Polish-German relations at turn of 20th century
Opis:
Głównym celem badawczym artykułu jest odpowiedź na pytanie, jaka była rola pruskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych przy wcielaniu w życie pruskiej „Polenpolitik”. Na podstawie zachowanych (choć niepełnych) rozporządzeń wewnętrznych i schematów organizacyjnych tego ministerstwa autor próbuje ustalić, jak przebiegały mechanizmy decyzyjne przy rozpatrywaniu „spraw polskich” w tymże ministerstwie; jakie konkretnie osoby, w jakich referatach merytorycznych podejmowały setki decyzji składających się na odgórnie przyjęte ramy „Polenpolitik”. Problem badawczy jest o tyle skomplikowany, że zachowany układ akt Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, przechowywanych w Geheimes Staatsarchiv w Berlinie, nie odpowiada strukturze referatów merytorycznych, w których zostały wytworzone. Zastany układ jest głównie wytworem registratur, gdyż to tam łączono poszczególne akta w tomy, nadając im tytuły i przynależność strukturalną. Artykuł składa się z trzech części merytorycznych. W części wstępnej autor wyjaśnia, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych jako najwyższa instancja zwierzchnia dla struktur policji i administracji terenowej ponosiło główną odpowiedzialność za realizację w praktyce rządowej „Polenpolitik”. W części drugiej autor przeprowadza krótką analizę karier zawodowych szefów resortu spraw wewnętrznych, by odpowiedzieć na pytanie, czy ich doświadczenia administracyjne w prowincjach wschodnich i kontakty z ludnością polską w jakiś sposób determinowały kierunek i ciągłość „polityki polskiej” w kierowanym przez nich resorcie. Ostatnia część jest poświęcona strukturze organizacyjnej ministerstwa i jej zmianom w omawianym okresie. Rozważania koncentrują się na tych referatach merytorycznych, które podejmowały decyzje w „sprawach polskich”. We wnioskach autor podkreśla częste zmiany ministrów spraw wewnętrznych i ich znikome doświadczenia w pracy administracyjnej w prowincjach zamieszkałych przez Polaków (Ostmarken), co sugeruje, że nie były one główną przyczyną kierunku, ciągłości i determinacji w realizacji polityki germanizacyjnej wobec mniejszości polskiej. Te czynniki autor dostrzega w samej strukturze i funkcjonowaniu referatów merytorycznych ministerstwa. Początkowo „sprawy polskiej agitacji” (Polenagitation) rozpatrywane były w jednym referacie z problemami ruchu socjalistycznego, anarchistycznego oraz separatystycznego ruchu welfickiego (hanowerskiego) i duńskiego. Wszystkie były bowiem jednakowo traktowane jako zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa. Wraz z radykalizacją polityki germanizacyjnej sprawy „polskiej agitacji” od 1908 r. znalazły się w odrębnym referacie, kierowanym do 1918 r. przez tego samego decernenta. Był on wspierany przez dwóch decernentów referatów policyjnych (ogólnej policji państwowej i policji politycznej). W sumie w latach 1908‒1918 zaledwie trzy osoby podejmowały decyzje merytoryczne w sprawach polskich, w czym autor upatruje właśnie ciągłość i konsekwencję w realizacji antypolskiej polityki rządu pruskiego.
The chief research goal of this article is to answer the question what was the role of the Prussian Ministry of the Interior in the implementation of the Prussian “Polenpolitik.” On the basis of the preserved (even if incomplete) internal regulations and organisational plans of the ministry, I explore the Ministry’s decision-making mechanisms when the “Polish affairs” were considered. I also try to determine which specific persons in which departments made the hundreds of decisions which contributed to the officially adopted framework of “Polenpolitik”. The research problem is all the more complicated because the preserved hierarchical structure of the Ministry files, stored in the Geheimes Staatsarchiv in Berlin, does not correspond to the structure of the departments in which they were created. The present structure must be attributed mainly to registering offices, where individual files were compiled in volumes, to which titles and structural affiliation were assigned. The presented article consists of three parts. In the introductory part, I explain that the Ministry of the Interior, as the supreme authority for police and field administration structures, bore the main responsibility for the realization of “Polenpolitik” in governmental practice. In the second part, I shortly examine the careers of senior officials of the Ministry in order to answer the question whether their administrative experience in the eastern provinces and their contacts with the Polish population in any way determined the direction and continuity of “policy for Poland” in the ministry they headed. I devote the last part to the Ministry’s organisational structure and its evolution in the period in question. The considerations are focused on those substantive departments, which made decisions on “Polish affairs.” In the concluding section, I emphasize the frequent rotation of the ministers and their scant experience of administrative work in the provinces inhabited by Poles (Ostmarken), which suggests that they were not the main factor in the direction, continuity and determination of the Germanization policy towards the Polish minority. I notice these factors in the very structure and functioning of the Ministry’s core departments. At first, “matters of Polish activism” (Polenagitation) were at first processed in one department that dealt with the problems of the socialist and the anarchist movement and the Welfen (Hannoverian) separatist movement and one in Denmark. This was because all of them were equally regarded as a threat to state security. With the radicalization of Germanization policy, from 1908 onwards the matters of “Polish activism” were dealt with by a separate department, headed by the same Dezernents until 1918. He was supported by two dezernents of police departments (general state police and political police). Overall, between 1908 and 1918 only three persons made decisions on Polish matters, which I see as the continuity and consistency of the anti-Polish policy of the Prussian government.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 2; 143-175
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej” w Cieszynie (1881-1905) – stan badań
Evangelical Society of Popular Education in Cieszyn (1881-1905)
Evangelische Gesellschaft für Volksbildung in Teschen (1881 – 1905)
Евангелическое общество народного просвещения в Цешине (1881-1905)
Autorzy:
Mrowiec, Ewa Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Social movements in Poland in the 19-20th centuries
Educational activity
Religious organizations
Protestantism of Augsburg Confession
Cieszyn Silesia
National awareness
Evangelical Society of Popular Education
Cieszyn
State of research
Ruchy społeczne Polska XIX-XX w.
działalność oświata
organizacje religijne
Ewangelicyzm augsburski
Śląsk Cieszyński
świadomość narodowa
Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej
Stan badań
Opis:
The main subject of the article was analysis of the sources devoted to the activity of Evangelical Society of Popular Education, the organization established by pastor Franciszek Michejda ( 1848-1921). The pastor was an outstanding religious and national activist in Cieszyn Silesia. The aim of the organization was the increase of the religious and national awareness among the Lutheran society. The pulished materials concerning the history of the Society activities were presented in four acpects: The history of the organization (establishment, the forms of activity) The subject matter of the Society Publishing activities Periodics and press publications The subject of the Society that was discussed in scientific publications was presented in a few contexts: personal (e.g the influence of the activists on the organization); national ( the importance of the society in shaping national awareness and patriotic feelings); social ( integrating various national groups); publishing ( written language as a tool of shaping the national and religious awareness); literary-scientific ( developing reading preferences and tastes in literature); finally cultural ( spreading culture in the region). Conducted query confirmed the necessity of carrying out detailed research of the subject including archival sources.
Przedmiotem artykułu była analiza źródeł poświęconych działalności Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej, organizacji założonej przez ks. Franciszka Michejdę (1848-1921), wybitnego działacza religijnego i narodowego na Śląsku Cieszyńskim. Celem organizacji było podnoszenie w społeczności luterańskiej (ewangelicko-augsburskiej) świadomości religijnej oraz narodowej. Materiały publikowane, podejmujące zagadnienie historii oraz aktywności Towarzystwa zostały omówione w czterech aspektach: 1. Historii organizacji (założenie, formy działalności), 2. Osobowości Towarzystwa, 3. Działalności wydawniczej, 4. Periodyków oraz prasy TEOL-u. Podejmowana w literaturze naukowej tematyka związana z Towarzystwem była sygnalizowana lub oceniana w kilku kontekstach: osobowym (m.in. wpływu działaczy TEOL-u na kształt organizacji), narodowym (miejscu jakie zajmowało rozwijanie świadomości narodowej i patriotyzmu), społecznym (integracji reprezentantów różnych środowisk), wydawniczym (tj. słowa pisanego jako podstawowego narzędzia walki o świadomość religijną i narodową), literacko-naukowym (kształtowaniu gustów czytelniczych oraz popularyzację literatury) i kulturalnym (krzewieniu szeroko rozumianej kultury w regionie). Przeprowadzona kwerenda potwierdziła potrzebę szczegółowego opracowania tematu, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł archiwalnych.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2013, 55, 1-2; 139-159
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wedle ideału Klaudynek…”. Wizerunek dziewiętnastowiecznej Polki w piśmiennictwie historycznym Antoniny Machczyńskiej
“According to the Ideal of the Claudine...”. The Image of the Nineteenth-Century Polish Woman in the Historical Writing of Antonina Machczyńska
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131483.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Antonina Machczyńska
Towarzystwo im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej
historia kobiet
dzieje Lwowa XIX/XX w.
kobieca literatura pamiętnikarska XIX w.
Klaudyna z Działyńskich Potocka Society
women’s history
history of Lviv in the 19th/20th centuries
women’s diary literature of the 19th century
Opis:
Problematyka artykułu dotyczy charakterystyki działalności społecznej Antoniny Machczyńskiej (1832[37]–1919), lwowskiej działaczki społecznej i oświatowej, na rzecz równouprawnienia kobiet na przełomie XIX i XX w. Analizie poddana została literatura pamiętnikarska Machczyńskiej z lat 1860–1919, przechowywana w zbiorach warszawskich i lwowskich, oraz jej twórczość publicystyczna i historyczna. Szczególną uwagę skoncentrowano na analizie znanego szkicu historycznego napisanego przez nią na Wystawę Pracy Kobiet w Pradze w 1912 r. pt. Kobieta polska, który w całości poświęciła omówieniu historii kobiet polskich od czasów najdawniejszych po współczesne. Machczyńska, odwołując się do emancypacyjnych dążeń Polek oraz własnych doświadczeń życiowych, zaprezentowała określony wizerunek dziewiętnastowiecznych kobiet, skoncentrowany na motywie klaudynek – kobiet działających w Towarzystwie im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej.
The subject of this article is concerned with the characteristics of the social activity of Antonina Machczyńska (1832[37]–1919), a Lviv social and educational activist, for women’s equal rights at the turn of the19th and 20th centuries. Machczyńska’s memoirs from 1860–1919, stored in the Warsaw and Lviv collections, as well as her journalistic and historical works were analyzed. Particular attention was focused on the analysis of the well-known historical sketch written by her for the Women’s Work Exhibition in Prague in 1912, entitled: “Polish Woman”, which she devoted entirely to discussing the history of Polish women from the earliest times to the present. Referring to the emancipatory aspirations of Polish women and her own life experiences, Machczyńska presented a specific image of 19th century women, focused on the motif of Klaudines – women active in the Klaudyna (née Działyńska) Potocka Society.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 29-52
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: Lekkha Vil’evna Zhukova, Voennoe dukhovenstvo v Rossii v kontse XIX – nachale XX veka. Sbornik staiei, red. D.A. Andreeva, O.V. Belousovoi, Sankt-Peterburg 2020, ss. 366 (Trudy istoricheskogo fakul’teta MGU. Vyp. 112. Ser. II: Istoricheskie issledovaniia, 63), ISBN 978-5-00165-086-7
Autorzy:
Krokosz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088356.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
duchowieństwo wojskowe
Rosyjska Cerkiew Prawosławna
armia rosyjska w XIX i XX wieku
wojna rosyjsko-japońska 1904-1905
I wojna światowa
Opis:
.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 118; 521-530
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura i urbanistyka XIX- i XX-wiecznych zespołów zabudowy wojskowej na obszarze Śląska. Typologia, stylistyka, rewaloryzacja zespołów – studium wstępne
The architecture and spatial disposition of 19thand 20th-century military building complexes in Silesia. Typology, design, regeneration – preliminary study
Autorzy:
Rudnicka-Bogusz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293439.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
zespoły koszarowe
Wrocław
architektura
obiekty administracji państwowej
architektura XIX w.
architektura XX w.
military complexes
architecture
objects of state administration
architecture of 19th c.
architecture of 20th c.
Opis:
Architektura powstająca jedynie na zamówienie konkretnego inwestora jest dziedziną sztuki najbardziej podatną na wpływy zewnętrzne. To wypełnianie przestrzeni nie tylko formą materialną, ale również treścią ideową. Szczególnie architektura budynków związanych z administracją państwową jest papierkiem lakmusowym społecznych i politycznych transformacji. Na obszarze Śląska zespoły architektury wojskowej powstawały w dwóch głównych fazach związanych ze wzrostem znaczenia militaryzmu w polityce wewnętrznej: Prus w 2. poł. XIX w. i III Rzeszy w latach 30. XX w. Miały emanować ideą siły i jedności państwa, zawierały jednak równocześnie cechy stylistyczne i zdobycze funkcjonalne swoich czasów (Werkbund; ekspresjonizm), przetworzone w myśl obowiązującej ideologii. Reprezentują tzw. Herrschaftsarchitektur – „architekturę władzy” – i miały decydujący wpływ na kształtowanie lokalnej tożsamości. Ze względu na pełnioną funkcję znajdujące się na omawianym obszarze zespoły architektury wojskowej zasiedlała po 1945 r. armia (polska lub radziecka), zapewniając im przeważnie należyte utrzymanie. Stanowiąc do niedawna obiekty strategiczne, pozostawały przez wiele lat poza zasięgiem możliwych badań i analiz. W wyniku wycofania wojsk Federacji Rosyjskiej w 1993 r. oraz postępującej restrukturyzacji Wojska Polskiego w ciągu ostatnich 20 lat wiele z tych obiektów zostało opuszczonych. Obecnie nieużytkowane lub sprzedane prywatnym właścicielom ulegają degradacji, wyburzeniom lub przebudowie, uniemożliwiającym ich zbadanie. Ratunkiem przed ich dekapitalizacją jest włączenie w przestrzeń miejską, aby nie podzieliły losu wielu bezpowrotnie utraconych obiektów architektury przemysłowej i zabytków techniki z tego samego okresu. W artykule omówiono problematykę budowy, typologii i stylistyki oraz stanu zachowania obiektów koszarowych na Śląsku. Jest to studium wstępne do opracowania tematu celowości i możliwości rewaloryzacji tych obiektów.
Architecture is the form of art most receptive to outer influences, because it is created entirely as a response to a specific demand. It fills the space not only with shapes but at the same time with ideas. This applies particularly to state-funded investments – administrative and government buildings – which by nature reflect social and political changes. In the researched area military installations were constructed in two main phases associated with the increase in militarism in the internal politics of Prussia and the German Reich – the second half of the 19th century and the 1930s – when multiple military facilities were built. The design was devised to emphasize their majesty and importance and so that they radiated the sense of unity and might of the state. At the same time they represented stylistic and functional characteristics of their times (Werkbund; expressionism), modified in accordance with the then-current ideology. These complexes represented the so called Herrschaftsarchitektur – the architecture of power – and they had important influence in shaping local identity communities on the verge of military conflict. After 1945, due to their function, the military installations were immediately inhabited by the Polish or Soviet army. As strategic objects, they were unavailable for research and analysis for many years, nevertheless in most cases, were properly maintained. When the Russian troops were withdrawn and the Polish Army was restructured, many installations were abandoned. Unused or else sold to private investors, they start to degrade, are demolished or remodeled, which in either case makes it difficult to study them. In order to save them, it is necessary to reintroduce them into the urban space, so that they do not share the fate of post-industrial edifices and engineering heritage of the same era, which were irreversibly lost. The article discusses the issues of construction, typology and stylistics and the state of preservation of the barracks in Silesia. It constitutes a preliminary study that aims to determine the benefits and possibility of restoration of these facilities.
Źródło:
Architectus; 2015, 2(42); 19-30
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assumption of Gazeta Gdańska 1891–1939 and its publishers
Autorzy:
Romanow, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421830.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
History of the local Polish press in 19th and 20th century
Gazeta Gdańska in West Prussia and Free City of Gdańsk (1891–1939)
Assumption of newspaper and its publishers
Historia lokalnej prasy polskiej w XIX i XX wieku
„Gazeta Gdańska” w dobie pruskiego zaboru i Wolnego Miasta Gdańska (1891–1939)
założenie pisma i jego wydawcy
Opis:
The article discusses the reasons that determinet the assumption in Gdańsk Polish newspaper in 1891. It shows the initiators of this project and its subsequent publishers in the 1891–1939 years.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2016, 19, 1
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 145

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies