Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XIX-XX w." wg kryterium: Temat


Tytuł:
W gościnie u Stadnickich z Nawojowej (1878–1944).
Autorzy:
Janota-Strama, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435849.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Stadniccy
życie codzienne
spoleczeństwo polskie w XIX-XX w.
Opis:
A Stadnickis from Nawojowa, much like other aristocratic families, entertained many guests in their abode. They hosted ordinary people, family members, neighbours, as well as distinguished personages, and even world renown persons. And so, in 1878, the owner of Nawojowa, count Edward Stadnicki and his wife Ludgarda received the deputies to the general assembly of the Pedagogical Association. Two years later, their son, Stanisław Stadnicki, received Emperor Franz Joseph I for a week at his estate in Krysowice, when the latter came to watch the manoeuvres checking the status of training and preparation of his army guarding the Vistula and Prut rivers. Entertaining royalty was also shared by Stanisław Stadnicki’s nephew, Adam Zbigniew, the last owner of Nawojowa. In January 1937, he  organized wild bore hunting for Bernhard zur Lippe Biesterfeld, husband of princess Juliana, heiress to the Dutch throne. The last prominent guest of the Stadnickis was the outstanding actor, Janusz  Osterwa, who took refuge in Nawojowa with his wife and daughter during World War II.This article proves that even in the life of those aristocratic families who are less knownto historians, and the Stadnickis should be classified as such, one can find interesting events expanding the general knowledge of several figures from the world of politics and culture, and bringing unknown facts from their lives closer to the reader. The information about the Stadnickis themselves, their manner of receiving guests, attitudes towards life, character features, appearance of their abodes supply us with a certain concrete knowledge of the manners of the Polish aristocracy and landed gentry.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2005, 4; 84-96
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Firmy Gebethner i Wolff związki z Łodzią na przełomie XIX i XX w.
Autorzy:
Konieczna, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314498.pdf
Data publikacji:
2023-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Gebethner & Wolff bookselling and editing company
Łódź - księgarnie XIX- XX w.
Gebethner i Wolff - publikacje - obraz Łodzi XIX-XX w.
Opis:
The purpose of the study is to show relations connecting the Gebethner & Wolff editing bookshop with Łódź at the turn of the 19th and 20th centuries. The company, established in 1857 in Warsaw opened in Łódź, in 1890, the warehouse of grand pianos, pianos and harmoniums, as well as a storehouse of music scores. In further years agencies selling periodicals - “Kurier Codzienny” (1893) and “Tygodnik Ilustrowany” (1896) published by Gebethner & Wolff also commenced their activities. Both, the shop and the agencies played signicfiant role in integration of music and journalistic environment in Łódź. In 1898 a bookshop was opened, however it was sold to Rychliński & Wegner company in 1901. The next Gebethner & Wolff bookshop, established in 1912, conducted its activity until the beginning of the 2nd World War. It offered mainly literature its own publishing house, as well as quality foreign-language publications. During the 1st World War the bookshop organised special exhibitions, the purpose of which was to promote Polish educational books. Gebethner & Wolff company has also undertaken activities contributing to popularisation of Łódź. It was the special number of “Tygodnik Ilustrowany” devoted to Łódź (1911 no. 19), as well as the information diary for 1914 named “Rocznik Lodzki Gebethnera & Wolffa” [Lodz Yearbook of the Gebethner & Wolff]. However, it was W. Reymont's “Ziemia Obiecana” [The Promised Land], which had the greatest impact on shaping the image of the city by the Lodka River. The initiative of appearance and publishing of the book was the effect of activity of the Gebethner & Wolff. Accomplishment of the above mentioned objectives, as well as other activities became possible thanks to involvement of numerous people connected with Łódź. They were, among others, booksellers: Robert Schwartzchultz, Juliusz Goźlinski, Stanislaw Miszewski, journalists: Wladyslaw Rowinski and Zenon Pietkiewicz, as well as the son of the company's co-owner Gustaw Wojciech Gebethner.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2023, 17, 3; 377-408
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopisma polskiej młodzieży akademickiej w okresie popowstaniowym (1865-1918). Przegląd informacyjno-bibliograficzny
Polish academic youth magazines in the post-insurrection times (1865–1918). An information-bibliographic review
Autorzy:
Toczek, Alfred
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/557522.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Młodzież akademicka
czasopisma
ziemie polskie
zagranica
XIX/XX w.
Opis:
Czasy popowstaniowe (1865-1918) stanowią okres ilościowego i jakościowego rozwoju czasopism polskiej młodzieży akademickiej, zarówno w ośrodkach uniwersyteckich na ziemiach polskich, jak i na obczyźnie. Jednak początki tego czasopiśmiennictwa sięgają już lat dwudziestych XIX w. Badania czasopism polskiej młodzieży akademickiej wymagają szczegółowych, pogłębionych ustaleń, zarówno historycznych, jak i prasoznawczych. Na wstępnym etapie badań za lata 1865-1918 autor zgromadził 42 tytuły. Wydawane i redagowane były one głównie przez akademickie organizacje młodzieży. Na ziemiach polskich ukazywało się dwie trzecie tych czasopism, w ilości 28 periodyków, a zagranicą edytowano ich 14. Najwięcej czasopism wydawano w Galicji – 24 (Kraków - 20, Lwów – 4). Na obczyźnie największa ich ilość przypada na ośrodki niemieckie (9) i w mniejszym stopniu na Szwajcarię (4). Najbardziej znaczące i długotrwałe tytuły to w kraju: ,, Przegląd Akademicki’’ (Kraków), ,,Promień’’ (Lwów), ,,Teka’’ (Lwów), ,,Eleusis’’ (Kraków), ,,Zjednoczenie’’ (Kraków), ,,Zarzewie’’ (Lwów) a na obczyźnie: ,,Poczwara’’ (Wrocław), ,,Brzask’’ (Lipsk) i ,,Przyszłość’’ (Zurych). Pomimo swojej częstej efemeryczności czasopisma te odegrały ważną rolę. Integrowały one młodzież akademicką wokół kwestii współpracy polskich studentów zarówno krajowych jak i zagranicznych, informowały o ich położeniu społecznym, materialnym oraz o osiągnięciach naukowych, popularnonaukowych, kulturalnych i literackich. Czasopisma akademickie szeroko informowały o studiowaniu w kraju i zagranicą, czemu służyły liczne korespondencje Polaków studiujących w poszczególnych uczelniach wyższych. Większość tych czasopism łączył patriotyzm i dążenie narodu polskiego do niepodległości
The post-insurrection times (1865–1918) are the times of quantitative and qualitative development of magazines of the Polish academic youth, both in universities on Polish ground and abroad. But the origins of this literature reach back to the 1820s. the study of Polish academic youth magazines require detailed, in-depth basis, both historical and pressstudies wise. The preliminary stage of the study of 1865–1918 the author has acquired 42 titles. They were edited and issued mainly by the academic youth organisations. On Polish grounds 2/3 of this amount appeared, which accounted for 23 titles, while abroad there were 14 titles. The most magazines were issued in Galicia – 24 (Krakow 0 20, Lviv – 4). Abroad, the majority of the magazines were issued in German institutes (9) and in smaller amount in the Swiss ones (4). The most important and long-lasting titles in the country included: „Academic Review” (Krakow), „A Beam” (Lviv), „Briefcase” (Lviv), „Eleusis”(Krakow), „Unity” (Krakow), „Source” (Lviv), and abroad they were: „Horror” (Wrocław), „Dawn” (Lipsk), and „Future” (Zurich). Despite their ephemeral character, the magazines played an important role. They integrated the academic youth around the issues of cooperation of Polish students, both in the partitions and abroad, they informed about the social and material location, and about scientific, popular-scientific cultural and literary achievements. The academic magazines broadly informed about studies in the country and abroad, which was possible due to much correspondence of Poles studying in the given higher education institutions. Most of these magazines were connected by patriotism and an aspiration of the Polish nation towards independence
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia; 2015, 13; 52-74
2081-1861
2300-3057
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie Boga w Pawła Florenskiego metafizyce wszechjedności
The Concept of God in the Pavel Florensky Metaphysics of All-Unity
Autorzy:
Kroczak, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945705.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Paweł Florenski
rosyjska filozofia religijna XIX/XX w.
Bóg
Opis:
Pavel Florensky is well-know Russian religious philosopher, famous above all for his works on orthodox icon, though his thought is considerably more extensive as it contains original reflections on theology, philosophy, philology and natural science. God was situated in the centre of all his deliberations. Therefore the theme of an article seems to be well-founded. I divided my analysis into three parts according to three fields of Florensky’s interests: orthodox christianity, sophiology and Greek philosophy. I will focus my attention on each of them respectively and then try to answer what Florensky understood by the term of God.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2013, 20
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieś Niegoszowice moją dziedziczną i przezemnie nabytą ... z jej przyległościami, między Krakowem a Krzeszowicami leżącą”, czyli o właścicielach dworu i dóbr niegoszowickich
Autorzy:
Follprecht, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435803.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
historia Polski XIX-XX w.
historia społeczna
wieś Niegoszowice
Opis:
Citizens of Krakow as well as members of the gentry connected with Lesser Poland can be enumerated among the owners of Niegoszowcie – a village located less than 20 kilometres to the west of Krakow. Some of them owned the country estate and profited form leasing it; others resided there permanently simultaneously holding offices in Krakow. Families thatwere connected to the place in the Old Polish times include the Lagjurgowie, Niegoszowscy, Bonerowie, Firlejowe, Szembekowie, Trewani, Komeccy, Kochanwscy and Głuchowscy. Onthe cusp of the 18thand 19thcenturies, the next owner, the Krakow canon Michał Soltyk, builta palace in Niegoszowice where he accumulated an immense collection of curiosities and a library. After his death, Niegoszowice became the property of his nephews, and then belonged to counts Borowscy, Krakow merchants Rathowie, and to Colonel Benedykt Zielonka and hisheir. Since 1846, the property belonged to the family of Chwalibogowscy who were connected with Krakow, and from whom Prince Eugeniusz Lubomirski, the heir of Kruszyna, bought itin 1882. His heirs sold Niegoszowice in 1912 to count Piotr Rostworowski. The estate andthe park were bought from the Rostworowscy family in 1966 by the PAX Association for the abode of United Economic Units “Veritas” (Zjednoczone Zespoły Gospodarcze “Veritas”) that ordered modernization of the manor house in the years 1971-1986. Currently, the manor ordered modernization of the manor house in the years 1971-1986. Currently, the manor house and the park are a private property.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2012, 12; 110-144
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek Jakuba Jasińskiego w prasie polskiej XIX i pierwszej połowy XX w.
Autorzy:
Tomicka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075225.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Jakub Jasiński
prasa
XIX/XX w.
Adam Mickiewicz
bohater narodowy
Opis:
This article examines articles featuring Jakub Jasiński, one of the military commanders who fought in defence of Poland’s independence in the 1790s, in the press of the late 19th and early 20th century. The analysis covers the following newspapers and periodicals: Czarno na Białem [Black and White] (1939), Echo Pragi (1917), Gazeta Warszawska (1924), Gazeta Wileńska (1906), Kurier Literacko-Naukowy (1927), Kurjer Polski (1917), Kurier Poranny (1886), Kurier Warszawski (1917), Nowa Reforma (1918), Nowa Gazeta (1917), Sybilla Nadwiślańska (1821), Świat [The World] (1917), Tygodnik Ilustrowany (1917). The authors of those publications were intent on upgrading Jasiński’s role in the history of Poland; virtually all of them followed in the footsteps of Adam Mickiewicz who had been the first to enshrine Jasiński in Poland’s patriotic pantheon.
Przedmiotem rozważań jest analiza artykułów w czasopismach ukazujących się na przełomie XIX i XX w., które przedstawiały postać Jakuba Jasińskiego. Badaniami objęto następujące tytuły prasowe: „Czarno na Białem” (1939), „Echo Pragi” (1917), „Gazeta Warszawska” (1924), „Gazeta Wileńska” (1906), „Kurier Literacko-Naukowy” (1927), „Kurjer Polski” (1917), „Kurier Poranny” (1886), „Kurier Warszawski” (1917), „Nowa Reforma” (1918), „Nowa Gazeta” (1917), „Sybilla Nadwiślańska” (1821), „Świat” (1917), „Tygodnik Ilustrowany” (1917). Zamierzeniem autorów było ukazanie osoby Jasińskiego na tle historii Polski. Nawiązywano do Mickiewicza, jako tego, który starał się wynieść Jasińskiego do grona polskich patriotów. Obraz ten był wielokrotnie powielany.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2018, 21, 2; 83-103
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syberia i Daleki Wschód w oczach polskiego pisarza. Wacław Sieroszewski (1858–1945)
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689833.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Wacław Sierakowski
Syberia i Daleki Wschód
pisarz polski XIX/XX w.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność polskich architektów w Tbilisi w XIX i początkach XX wieku
Activities by polish architects in Tbilisi in the nineteenth and early twentieth century
Autorzy:
Opaska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366621.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Gruzja
Tbilisi
architektura XIX-XX w.
Georgia
architecture 19th-20th centuries
Opis:
W ciągu XIX i początkach XX wieku uformowała się w Tbilisi, wówczas siedzibie carskiego namiestnika Kaukazu i dynamicznie rozwijającym się centrum administracyjno - handlowym południa Rosji, kolonia polska licząca w 1876 r. 1592 a w 1910 r. już 7367 osób. Wśród licznych inżynierów, techników i robotników przemysłowych, lekarzy, nauczycieli oraz żołnierzy znalazło się także kilkudziesięciu architektów, rzeźbiarzy i malarzy polskiego pochodzenia. Oprócz mieszkających stale w gruzińskiej stolicy przyjeżdzali do Tbilisi również, w związku z realizacją różnorodnych inwestycji, polscy architekci z innych prowincji Cesarstwa Rosyjskiego. Na przełomie XIX i XX stulecia polscy projektanci oraz współpracujący z nimi przy wystroju wnętrz i elewacji rzeźbiarze i malarze - obok twórców narodowości gruzińskiej, niemieckiej, ormiańskiej i rosyjskiej — byli ważną częścią tamtejszego środowiska architektonicznego i artystycznego, o czym świadczy czy to zlecanie im ważnych i prestiżowych inwestycji, czy też fakt zajmowania przez nich wysokich urzędów w gubernialnej i miejskiej administracji architektoniczno - budowlanej. Dzieła polskich architektów w Tbilisi (m.in. Narcyza Zborzewskiego, Ksawerego Skórzyńskiego, Aleksandra Szymkiewicza, Aleksandra Stanisława Rogojskiego, Henryka Hryniewskiego, Bronisław Brochwicz-Rogóyski, Seweryna Nowomiejskiego, Pawła Zabłockiego-Dziesiatowskiego, Stanisława Mianowskiego, Konstantego Butkiewicza, Piotra Przybyszewskiego, Stefana Kryczyńskiego, Mikołaja Obłońskiego, Pawła Kognowickiego, Józefa Kognowickiego, Józefa Panasiewicza, Sawicz-Ryczgórskiego, J. Poznania, A. Nowaka), w tym szczególnie zaprojektowane przez nich gmachy publiczne, teatry, urzędy, instytucje, szkoły i siedziby organizacji oraz mieszkalne kamienice stanowią do dzisiaj istotny składnik krajobrazu architektonicznego gruzińskiej stolicy. W artykule przedstawiono sylwetki twórców oraz dzieła zrealizowane przez nich w Tbilisi, uwzględniajac także realizacje w innych gruzińskich miejscowościach, oraz krótko scharakteryzowano ich twórczy dorobek.
During the nineteenth and early twentieth century was formed in Tbilisi, the seat of the Russian Emperor Viceroy of the Caucasus and the booming administrative and shopping center in southern Russia, Polish colony, in 1876 numbering 1592, in 1910 already 7367 people. Among the many engineers, technicians and industrial workers, doctors, teachers and soldiers, were also the architects, sculptors and painters of Polish origin. In addition to who have lived continuously in the Georgian capital, came to Tbilisi, in connection with the implementation of diverse investment, Polish architects from other provinces of the Russian Empire. At the turn of the nineteenth and twentieth century Polish designers as well sculptors and painters cooperating with them to interior and elevation decoration - in addition architects Georgian, German, Armenian and Russian nationality - were an important part of the local architectural and art environment, as evidenced by ordering them important and prestigious investment, as well the fact that occupy high offices in the provincial and municipal a architectural - building administration. Works of Polish architects in Tbilisi (Narcyz Zborzewski, Ksawery Skórzyński, Aleksander Szymkiewicz, Aleksander Stanisław Rogojski, Henryk Hryniewski, Bronisław Brochwicz-Rogóyski, Seweryn Nowomiejski, Paweł Zabłocki-Dziesiatowski, Stanisław Mianowski, Konstanty Butkiewicz, Piotr Przybyszewski, Stefan Kryczyński, Mikołaj Obłoński, Paweł Kognowicki, Józef Kognowicki, Józef Panasiewicz, Sawicz-Ryczgórski, J. Poznań, A. Nowak), especially designed for them public buildings, theaters, headquarters offices, institutions and residential buildings account for up to today an important component of architectural landscape Georgian capital. The article presents the profiles of architects and artists, works executed by them in Tbilisi, their works in other Georgian towns, and briefly characterized their creative achievements.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 1; 3-34
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maria Zamoyska “Wspomnienia o zamku i tradycjach rodowych hrabiów Działyńskich i Zamoyskich”
Maria Zamoyska “Wspomnienia o zamku i tradycjach rodowych hrabiów Działyńskich i Zamoyskich” [Memories of the Castle and Traditions of the Count Działyński and Zamoyski Families]
Autorzy:
Potocki, Mikołaj
Zamoyska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510222.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka PAN
Tematy:
Zamoyska Maria (1860-1937)
Zamek w Kórniku - XIX-XX w.
Zamek w Kórniku - zbiory
Opis:
Maria Zamoyska (1860–1937) wrote her „Wspomnienia o zamku i tradycjach rodowych hr. Działyńskich i Zamoyskich” [Memories of the Castle and Traditions of the Count Działyński and Zamoyski Families] in about 1929, following the death of her mother, Jadwiga, née Działyńska (1831–1923), and her brother, Władysław Zamoyski (1853–1924), who co-founded the „Zakłady Kórnickie” Foundation. The memories include a description of the furnishings of several rooms in the Kórnik castle, which Maria Zamoyska showed to her guests, and the related traditions and legends. They were put down to paper out of the author’s need to mark the merits and the sacri ces su ered by members of the Zamoyski family for the bene t of the Polish nation. The memories include many popular pieces of information and anecdotes concerning the castle and its inhabitants, which are still told to the audience today by the castle guides. They were also one of the sources which helped in the arrangement of the museum a er the refurbishment in 1959.
Źródło:
Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej; 2016, 33; 209-234
0551-3790
Pojawia się w:
Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografie rodziny Mierów i Jędrzejowiczów z zespołu Archiwum Podworskie MierówJędrzejowiczów w Staromieściu w Archiwum Państwowym w Rzeszowie
The photography of the Mirerow and Jędrzejowicz families from the complex Archiwum Podworskie Mierów-Jędrzejowiczów w Staromieściu in the State Archive of Rzeszów
Autorzy:
Rejman, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340507.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
photographs
Jędrzejowicze
Mierowie
Rzeszów
19th and 20th centuries
zdjęcia
XIX/XX w.
Opis:
Według archiwistów fotografia może stanowić zarówno materiał ilustracyjny, jak i pełnoprawne źródło historyczne. Wciąż jednak brakuje podręcznika, który opisywałby wszystkie aspekty związane z dokumentacją fotograficzną. W Archiwum Państwowym w Rzeszowie w zespole Archiwum Podworskie MierówJędrzejowiczów w Staromieściu znajduje się niewielki wyodrębniony zbiór fotografii. Przedstawiają one: uwiecznione na fotografii portrety (Tytusa Jana Mateusza hrabiego Miera, Henryki z Mierów Komorowskiej) oraz zegarek z miniaturowym wizerunkiem Jana hrabiego Miera; kartki korespondencyjne ze zdjęciami z manewrów wojskowych, zdjęcie portretowe (Lubiny z Rogoyskich Mierowej) i przeznaczone do dokumentów urzędowych (Jana Feliksa Jędrzejowicza). Rodzinę Mierów o szkockich i kalwińskich korzeniach oraz rodzinę Jędrzejowiczów pochodzenia ormiańskiego i kupieckiego połączyło małżeństwo zawarte w 1878 r. w Wiedniu przez Adama Jędrzejowicza (1847–1924), syn Jana Kantego i Marii ze Straszewskich z Zaczernia, z Gabrielą Felicją z Mierów (1850–1939), córką Feliksa i Felicji, rozwiedzioną ze Zdzisławem Tyszkiewiczem, dziedzicem dóbr kolbuszowskich. Po ślubie ich siedzibą stało się Staromieście (obecnie w granicach Rzeszowa). Majątkiem gospodarował następnie jedyny syn tej pary, Jan Feliks (1879–1942). Fotografie wnoszą cenne informacje zarówno w warstwie tekstowej (zapiski dotyczące przedstawianych osób, rzeczy, wydarzeń), jak i ilustracyjnej (wizerunki tychże), umożliwiają też poczynienie dodatkowych ustaleń na ich podstawie.
According to archivists a photograph can be both an illustrative material and a historical source. But still there is no handbook which can describe all aspects connected with photograpfic documentation. In the State Archive in Rzeszów (complex Archiwum Podworskie Mierów-Jędrzejowiczów w Staromieściu) there is the small separated collection of photographies. They present: portrait photos (Tytus Jan Mateusz hrabia Mier, Henryka z Mierów Komorowska) and watches with a miniature portrait of Jan hrabia Mier; postcards with photos of military manoeuvres; the portrait photo (Lubina z Rogoyskich Mierowa) and a photo for official documents (Jan Feliks Jędrzejowicz). The family of Mier which had Scotish and Calvinist roots and the family of Jędrzejowicz of Armenian and merchant origin were connected by the marriage contracted in 1878 in Vienna between Adam Jędrzejowicz (1847–1924), the son of Jan Kanty and Maria (maiden name Straszewska) from Zaczernie and Gabriela Felicja (maiden name Mier) (1850–1939), the daughter of Feliks and Felicja, divorced with Zdzisław Tyszkiewicz, the heir to landed property of Kolbuszowa. After the wedding Staromieście became their family home (now it is within the city limits of Rzeszów). Then Jan Feliks (1879–1942), the only son of this couple, managed the estate. Photographs provide valuable information both in the textual (notes connected with presented on photos persons, things, events) and illustrative stratum.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 123-140
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku rozwiązaniu zagadki Borysa Sawinkowa. Recenzja biografii autorstwa Konstantina M. Morozowa
Solving the Riddle of Boris Savinkov. Review of the Biography by Konstantin M. Morozov
Auf dem Weg zur Lösung des Geheimnisses von Boris Sawinkow. Eine Rezension der Biographie von Konstantin M. Morozov
Autorzy:
Sadłowski, Michał Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/8787214.pdf
Data publikacji:
2023-07-27
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Borys Sawinkow
Historia Rosji XIX i XX w.
biografia
Opis:
Recenzja biografii Borysa Sawinkowa autorstwa Konstantina M. Morozowa, wydanej w Moskwie w 2022 roku.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 1(283); 243-261
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne adaptacje barcelońskich zabytków z przełomu wieków XIX i XX
Modern adaptations of Barcelona monuments from the turn of the 19th and 20th century
Autorzy:
Gyurkovich, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217329.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
adaptacja
rozbudowa
architektura przełomu XIX-XX w.
adaptation
architecture at the turn of centuries
development
Opis:
Rozwój urbanistyczny Barcelony na przestrzeni ponad dwóch tysiącleci jej istnienia odzwierciedla historyczne okresy ekonomicznych i politycznych wzlotów i upadków, podobnie jak ma to miejsce w wielu europejskich ośrodkach miejskich. Ukoronowaniem sukcesu ekonomicznego burżuazyjnego miasta w wymiarze przestrzenny, było rozszerzenie - Eixample. Zrealizowano je w oparciu o zaaprobowany w 1859 roku projekt, którego autorem był Ildefonso Cerd. Układ urbanistyczny Eixample, którego dzisiejszy kształt powstawał przez wiele dziesięcioleci, zbudowany jest ze zróżnicowanej typologicznie i stylistycznie tkanki architektonicznej. Na przełomie wieków w mieście wykształcił się styl, będący swoistą odmianą secesji, określany przez tamtejszych badaczy jako modernista, którego głównymi, najwybitniejszymi przedstawicielami byli Lluís Domnech i Montaner, Josep Puig i Cadafalch oraz Antonio Gaudí. To właśnie ich dzieła, tworzone głównie w obszarze nowej wówczas struktury Eixample, budują niezapomniany klimat Barcelony, który pozostaje w pamięci odwiedzających miasto gości, ale także w świadomości jego mieszkańców. Wiele z nich nie zachowało do dziś swych pierwotnych funkcji, inne poddano w ostatnich latach przekształceniom i rozbudowom. Umiejętna integracja współczesnej architektury z historycznym kontekstem jest przedmiotem zainteresowań wielu badaczy i teoretyków oraz projektantów działających na polu architektury i urbanistyki. W niniejszym artykule autor postara się przedstawić kilka najbardziej udanych barcelońskich realizacji tego typu, których autorami są zarówno doskonale wyczuwający kontekst miejsca lokalni twórcy, jak i wielkie gwiazdy światowej sceny architektonicznej.
Urban development of Barcelona during more than two millennia of its existence reflects historical periods of economical and political ups and down, similarly to many other European urban centres. The crowning element of the economic success of the bourgeois city in the spatial dimension was its development - Eixample. It was realised on the basis of a project, approved in 1859, the author of which was Ildefonso Cerd? The Eixample urban system, whose contemporary shape has been created in the course of decades, is built from typologically and stylistically varied architectonic tissue. At the turn of the centuries, in the city there formed a style which was a peculiar version of secession, defined by contemporary researchers as modernista, whose main and most outstanding representatives were Lluís Domnech i Montaner, Josep Puig i Cadafalch and Antonio Gaudí. It is their work, created primarily in the area of the then new structure of Eixample, which builds up the unforgettable climate of Barcelona and is stuck in the memory of guests visiting the city, as well as in the consciousness of its residents. Many of those works have lost their original function, others have recently been converted or altered. Skilful integration of modern architecture with historical context has been an object of research of many scientists, theoreticians and designers operating in the fields of architecture and urban planning. In this article the author has been trying to present a few most successful realisations of that type in Barcelona, whose authors are both local artists perfectly sensing the local context, and famous stars of world architecture.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2012, 31; 57-67
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek działacza antyalkoholowego w przekazie „Przyjaciela Trzeźwości” (1927-1939)
The Image of an Anti-alcohol Activist in the Message of “Przyjaciel Trzeźwości” (1927-1939)
Autorzy:
Krasińska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559382.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
abstynencja
czasopisma
Polska
trzeźwość
XIX-XX w.
abstinence
magazine
Polska
sobriety
XIXth and XXth centuries
Opis:
„Przyjaciel Trzeźwości” (1907-1914; 1927-1939) to jedno z popularniejszych polskojęzycznych czasopism abstynenckich. Celem tych pism było ukazywanie szkodliwego wpływu alkoholu, tytoniu, hazardu, pokarmów mięsnych oraz rozpusty, a po pierwszej wojnie światowej również narkotyków, na zdrowie jednostki i społeczeństwa. Na łamach omawianego periodyku odnoszono się do różnych abstynenckich kwestii. Redaktorzy i współpracownicy informowali czytelników o rozwijającym się ruchu antyalkoholowym w Polsce i za granicą, abstynenckim prawodawstwie czy leczeniu nałogu pijaństwa. Prezentowali też abstynencką literaturę naukową i fachową, a zwłaszcza beletrystykę. W „Przyjacielu Trzeźwości” możemy znaleźć ponadto interesujące informacje na temat osób, bez których polski czy światowy ruch antyalkoholowy nie mógłby się rozwijać. I właśnie te zagadnienia stanowią główny cel rozważań. Z uwagi na fakt, że „Przyjaciel Trzeźwości” ukazywał się również w czasach zaborów, ale ten okres w dziejach pisma został już dogłębnie opracowany, autorka ograniczyła się do zaprezentowania interesujących ją kwestii po wznowieniu w 1927 r. zawieszonego z powodu wybuchu pierwszej wojny światowej tytułu.
“Przyjaciel Trzeźwości” [“The Friend of Sobriety”] (1907-1914; 1927-1939) is one of the most popular Polish abstinence magazines. The purpose of these writings was to show the harmful effects of alcohol, tobacco, gambling, meat foods and debauchery, and after the First World War also drugs, on the health of the individual and society. In the columns of the journal, various abstinence issues were considered. The editors and collaborators informed readers about the developing abstinence movement in Poland and abroad, abstinence legislation and the treatment of the various addictions. They also presented scientific and professional abstinence literature, and especially fiction. In “The Friend of Sobriety” we can also find interesting information about the people without whom the Polish and the global abstinence movement, especially the anti-alcohol movement, could not have developed. These issues are the main focus of the article. “The Friend of Sobriety” also appeared during the partitions, but since this period in the history of the magazine has already been thoroughly discussed, the author limits herself to presenting the issues of interest to her after publication of the journal was resumed in 1927 after suspension due to the outbreak of the First World War.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2019, 44; 205-224
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjne wartości sztuki - aksjologiczny wymiar malarstwa polskiego przełomu XIX/XX wieku (wybrane przykłady)
EDUCATIONAL VALUE OF ART – AXIOLOGICAL DIMENSION OF THE POLISH XIX/XX CENTURY PAINTINGS (CHOSEN EXAMPLES)
Autorzy:
Stawoska-Jundziłł, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579432.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy
Tematy:
Olga Boznańska
malarstwo XIX/XX w.
źródła ikonograficzne
dziecko
wychowanie
analiza
kształcenie
XIX/XX century paintings
iconography sources
child
upbringing
analyses
education
Opis:
Artykuł dotyczy znaczenia analizy źródeł ikonograficznych w kształceniu na kierunku pedagogika, zwłaszcza w ramach historii wychowania. Przykładowej analizie poddane zostały treści wybranych obrazów Olgi Boznańskiej (1865–1940) przedstawiające dziewczynki. Wbrew rozwijającym się za jej czasów ideom dowartościowania dzieciństwa, lepszego teoretycznie rozumienia psychiki i zachowań dzieci, m.in. w ramach ‘nowego wychowania’, malarka pokazuje osamotnienie dziecka, brak z nim kontaktu, dążenie, aby jak najszybciej stały się ludźmi dorosłymi. Aby przekazać swoje krytyczne stanowisko wobec takich postaw stosuje różne techniki malarskie, kolorystykę i symbolikę, którą należy odczytać wchodząc głębiej w treść obrazów, a nie postrzegać tylko powierzchowny obraz sympatycznego dziecka. Takie postępowanie ze źródłem uczy przyszłych pedagogów odczytywania, często niejednoznacznych sygnałów wysyłanych przez wychowanków, dochodzenia do źródeł ich zachowań. Uczy krytycyzmu i pogłębionej analizy posiadanych danych. Wtedy cel założony przez O. Boznańską, aby odsłonić hipokryzję w stosunkach z dzieckiem, pozorne ich dowartościowanie przy lekceważeniu ich prawdziwych potrzeb zostanie osiągnięty.
This article applies to values in pedagogical education the approach of iconography sources analysis. One of examples are meanings of Olga Boznańska’s (1865–1940) paintings of girls. Unlike present for Boznańska’s ideas that idealise childhood, theoretical ‘better’ understanding of psychic and behaviour of children, e.g. ‘new upbringing’, as a Painter she shows loneliness, lack of contact and forced need to be mature of child. To present her critical attitude, she uses various painting technics, colour and symbols. It should not be shallowly be interpreted as just picture of child. Such use of sources teaches future pedagogues, reading not obvious signals sent by the pupils. Also it teaches criticism and deep analysis of acquired data. Then Olga Boznańska’s objective to show hypocrisy in treating of child will be shown.
Źródło:
Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji; 2016, 11; 329-352
1896-5903
Pojawia się w:
Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uciekinierzy z Aten. Rosyjska filozofia XIX i XX wieku wobec 'niepoznawalności Boga'
Refugees From Athens. Russian philosophy of the turn of the XIX and XX century and the 'unknowableness of God'
Autorzy:
Podstawski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945695.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rosyjska filozofia XIX i XX w.
„srebrny wiek”
ruch chłystowski
Opis:
When we analyze the turn of the XXth and XIXth century in the Russian philosophy we often use the term „silver age” to emphasize its rapid development during that time. It is well know that the Orthodox Church with its principles remained independent from philosophy for a long time. It is only during the „silver age” that the efforts were taken to properly recognise the type of relations combining faith and science. However, it turned out that, regarding this matter, the experience of the East cannot be translated into the language of Western philosophy. This is why the greatest thinkers of this period, such as Pavel Florensky and Vladimir Solovyov, had to undertake a tremendous task of constructing the intellectual foundations for their spiritual tradition. When it comes to summarizing this era, Lev Shestov wrote that in the European philosophy one can distinguish between two currents of thoughts. The first is the rational one that originates from Athens and is characteristic to the philosophy of the West. The second one comes from Jerusalem and is based on the Revelation, specifically – the miracles. It is characteristic to the thinking of the East. The question is whether Shestov properly grasped the core of the problem, and whether it is the Orthodox Church that is in fact closer to the Ancient Greek understanding of the philosophical reality.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2013, 20
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów polskiej mniejszości w Bośni. Życie i działalność Wiktora i Artura Burdów
Autorzy:
Chimiak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653611.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia Europy Środkowej XIX/XX w.
historia Jugosławii
Polonia w Europie
Bośnia i Hercegowina
Polacy w Jugosławii
Artur Burda
Wiktor Burda
Opis:
Artykuł przedstawia losy i działalność dwóch pokoleń rodziny Burdów, której przedstawiciele pochodzili ze Śląska Cieszyńskiego, a osiedlili się w Bośni, przyczyniając się do społeczno‑gospodarczego rozwoju tej prowincji, pod panowaniem Austro‑Węgier na przełomie XIX i XX wieku. Interesująca, lecz zupełnie dotąd nieznana jest zwłaszcza działalność Artura Burdy – Konsula Honorowego RP w Banja Luce, osoby bardzo zasłużonej dla opieki nad kilkunastotysięczną polską mniejszością mieszkającą do 1946 r. w Bośni. Za tę działalność Artur Burda w czasie II wojny światowej był prześladowany przez hitlerowców i ustaszy. W szkicu zaprezentowano także nowe ustalenia dotyczące liczebności i rozmieszczenia osadnictwa polskiego w Bośni, w oparciu o nigdy dotąd niewykorzystywane źródła archiwalne.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2013, 48
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływy zachodnie a orientalizm: włoscy architekci i restauratorzy w Stambule na przełomie XIX i XX wieku
Between Westernization and Orientalism: Italian architects and restorers in Istanbul from the 19th century to the beginning of the 20th
Autorzy:
Boriani, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366572.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Turcja
Stambuł
architekci włoscy
architektura XIX-XX w.
Turkey
Istanbul
Italian architects
19th and early 20th century architecture
Opis:
Kiedy w 1453 roku Osmanowie podbili Konstantynopol, wydawało się, że stosunki między Europą zachodnią a stolicą nowego imperium zostaną drastycznie ukrócone. W rzeczywistości jednak dyplomatyczne, kulturalne i handlowe kontakty wznowiono już niedługo potem. Sułtani, choć często toczyli wojny z Zachodem, umożliwili i przyczynili się do rozwoju relacji z krajami europejskimi. Nierzadko korzystali z usług tamtejszych artystów i architektów, zwłaszcza Włochów, wiedzieli bowiem, jakim ci ostatni cieszyli się uznaniem, i szanowali ich umiejętności. Pierwsze dekady XIX wieku przyniosły Europejczykom i Lewantyńczykom wiele możliwości zawodowych. Sułtani, świadomi potrzeby zmian administracyjnych i politycznych w swoim imperium, wyraźnie podupadającym na tle militarnych, technologicznych i gospodarczych sukcesów mocarstw europejskich, rozpoczęli szeroko zakrojony program reform. Program reform objął wszystkie sektory administracji państwowej i gospodarki: drogi i kolej, infrastrukturę miejską, wojsko, budownictwo i przestrzeń publiczną, banki i towarzystwa ubezpieczeniowe, a także działalność handlową. Aby urzeczywistnić tak szeroko zakrojone plany modernizacji, niezbędna okazała się pomoc europejskich inżynierów, architektów, lekarzy, techników i robotników z doświadczeniem w tych nowych dziedzinach, a także rzemieślników i artystów. Poniższy artykuł stanowi prezentację dokonań włoskich architektów i konserwatorów architektury w Stambule w XIX i na początku XX wieku.
When Constantinople was conquered by the Ottomans in 1453 it seemed for a while that everything had been lost and that relations between Western Europe and the capital of the new empire would be dramatically curtailed. In reality diplomatic, cultural and commercial exchanges soon resumed. So while they were often at war with the West, the sultans permitted and facilitated the development not only of trade but also of cultural relations. It was not uncommon for them to request the services of artists and architects from Europe and in particular Italy, aware of their reputation and appreciative of their worth and skill. In fact it was in the early decades of the 19th century that job opportunities for Europeans and Levantines grew even more substantial: conscious of the need to reform the administration and political conduct of the empire, clearly in decline when compared with the military, technological and economic successes of the European powers, the sultans embarked on a crash course of reforms. Every sector of the administration of the state and the economy had to be involved in the programme of modernization: roads and railways, urban infrastructures, the army, public buildings and spaces, banks and insurance companies, commercial activities; to achieve this the contribution of Europeans would be indispensable: engineers, architects, physicians, technicians and workers with expertise in these new sectors, as well as craftsmen and artists, were offered great opportunities for employment. The article is a presentation of the achievements of Italian architects and architectural conservators in Istanbul in the 19th and early 20th century.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 3; 5-35
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do badań nad historią introligatorstwa polskiego XIX-XX wieku
Sources for research on the history of Polish bookbinding in the 19th-20th century
Autorzy:
Pokorzyńska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472065.pdf
Data publikacji:
2018-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
introligatorstwo
oprawoznawstwo
historia introligatorstwa XIX-XX w.
źródła historyczne
bookbinding
history of bookbinding 19th-20th century
historical sources
Opis:
Access to these sources is hindered due to lacking bibliographies and documentary reviews. The author applies traditional typoogy of bibliological sources to present potential storage location of specific types of documents, and their potential usefulness in different types of research problems. Search methods and recommended direction of further studies are also discussed. Particular attention is paid to the possibilities offered by digitalisation of library and archival resources.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2018, 12; 397-428
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkic do biografifii ziemianina. Marian Kiniorski (1868–1943)
Autorzy:
Wątor, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2176626.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ziemiaństwo XIX–XX w.
gospodarka
działalność społeczna
Narodowa Demokracja
19th–20th century gentry
economy
social activity
National Democracy
Opis:
The article presents the life and public activity of Marian Kiniorski. He studied at the University of Agriculture in Dublany, the University of Berlin and the School of Political Sciences in Paris (until 1899). He was a modern landowner, striving for the industrialization of property, the use of new agricultural techniques and agricultural progress. He belonged to a number of societies and landowners’ organizations (including the president of the Central Agricultural Society). At the same time, he was an active political activist associated with the National Democracy (a member of the National League, then the Board of the National People’s Union and the authorities of the National Party). A member of the Russian State Duma, then a senator of the Republic of Poland, participated in debates on the land reform. Active journalist, author of specialist articles on agricultural and social topics. In 1930 he withdrew from public life, focusing on the farm. He died in Warsaw.
Artykuł przedstawia życie i publiczną działalność Mariana Kiniorskiego. Studiował w Wyższej Szkoły Rolniczej w Dublanach, Uniwersytecie Berlińskim i Szkole Nauk Politycznych w Paryżu (do 1899 r.). Był nowoczesnym ziemianinem, zabiegającym o uprzemysłowienie majątku, stosowanie nowych technik rolnych i postępu rolniczego. Należał do szeregu towarzystw i organizacji ziemiańskich (m.in. prezes Centralnego Towarzystwa Rolniczego). Równocześnie był aktywnym działaczem politycznym, związanym z Narodową Demokracją (członek Ligi Narodowej, następnie Zarządu Głównego Związku Ludowo-Narodowego i władz Stronnictwa Narodowego). Poseł do rosyjskiej Dumy Państwowej, następnie senator Rzeczypospolitej Polskiej, uczestniczył w debatach nad reformą rolną. Aktywny publicysta, autor specjalistycznych artykułów na tematy rolnicze i społeczne. W 1930 r. wycofał się z życia publicznego, uwagę skupiając na gospodarstwie rolnym. Zmarł w Warszawie.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2022, 10; 53-79
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Totem inteligencki, czyli gdzie w społeczeństwie polskim XXI wieku szukać śladów po dawnym ziemiaństwie
Autorzy:
Epsztein, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953838.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
aristocracy
intelligentsia
nobility
landed gentry
history of nineteenth- and twentieth-century Poland
arystokracja
inteligencja
szlachta
ziemiaństwo
historia Polski XIX–XX w.
Opis:
The book of Rafał Smoczyński and Tomasz Zarycki is devoted to a sociological analysis of the space occupied by aristocracy, landed gentry, and nobility in the Polish field of power since the second half of the nineteenth century. It could be regarded as a recapitulation of our knowledge of the role of post-landowning communities in Poland in the twentieth and twenty-first centuries.
Książka Rafała Smoczyńskiego i Tomasza Zaryckiego została poświęcona socjologicznej analizie miejsca, jakie w polskim polu władzy zajmują od drugiej połowy XIX w. arystokracja, ziemiaństwo, szlachta. Pracę można uznać za podsumowanie wiedzy o roli środowisk postziemiańskich w Polsce w XX i XXI w. 
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzeum Archidiecezjalne we Wrocławiu. Proces przekształceń zespołu budynków od końca XIX wieku – rozbudowa o Nowe Archiwum Książęco-Biskupie i Bibliotekę Katedralną
Archdiocese Museum in Wrocław. Transformation process of a group of buildings from the end of the 19ᵗʰ century – extension with New Ducal-Bishop Archives and the Cathedral Library
Autorzy:
Gryglewska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217596.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura XIX-XX w.
neogotyk
biblioteka magazynowa
Ebers Joseph
Wrocław
19th/20th centuries architecture
neo-Gothic
storage library
Wroclaw
Opis:
Częścią zespołu obecnego Muzeum Archidiecezjalnego, Archiwum Archidiecezjalnego i Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu jest zbudowany w 1896 r. według projektu architekta diecezjalnego Josepha Ebersa neogotycki budynek dawnego Nowego Archiwum Książęco-Biskupiego i Biblioteki Katedralnej przy ul. Kanonii 12–14. Jest on reprezentatywnym przykładem neogotyku szkoły hanowerskiej, stylu ukształtowanego w II połowie XIX w. w oparciu o formy północnoniemieckiego gotyku ceglanego i zasadę zgodności formy z funkcją, konstrukcją i właściwościami materiału. Budynek jest jednym z kilku zachowanych we Wrocławiu przykładów tzw. bibliotek magazynowych. Jego dużą część stanowi ogromny magazyn książek i archiwaliów, o konstrukcji przypominającej przemysłowe magazyny. Jest przykładem architektury rzeczowej, bez dekoracji, ukazującej w końcu XIX w. nowoczesne oblicze historyzmu.
The neo-Gothic building of the former New Ducal-Bishop Archives and the Cathedral Library at 12–14 Kanonia Str. in Wrocław, designed by a diocese architect Joseph Ebers in 1896, is part of the complex of the present Archdiocese Museum, Archdiocese Archives and Capitulary Library. It is a representative example of the neo-Gothic of the Hanover school of architecture, a style shaped in the second half of the 19ᵗʰ century on the background of north German brick gothic and compatibility rule of form that resulted from function, structure and material properties. The building is one of the few preserved examples of the so-called storage libraries in Wrocław. Its big part consists of an enormous book and archive storerooms whose structure resembles industrial warehouses. It is an example of an objectivity architecture without any decorations expressing modern face of the historicism at the end of the 19ᵗʰ century.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 58; 48-59
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kraje bliskie – kraje dalekie. Polsko-szwajcarskie analogie wolnościowe w XIX/XX w.
Autorzy:
Bednarz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041209.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Switzerland
Polish-Swiss relations of the 19th and 20th centuries
historiography
Szwajcaria
stosunki polsko-szwajcarskie XIX XX w.
historiografia
Opis:
The French Revolution became an inspiration for freedom movements not only in France itself, but also beyond its borders. The ideals expressed in the Declaration of the Rights of the Man and of the Citizen also animated revolutionary and national liberation movements in Switzerland and on Polish soil throughout the long 19th century. The historiography of both countries tends to attribute a special role to Switzerland for the Polish idea of independence, as a country that is a refuge of freedom. The Poles deprived of it were to benefit from the support of the Swiss in their efforts to regain independence. However, there is limited confirmation for this finding in historical facts. They prove that despite the common beginning of the liberal ideas of the 19th century, as the French Revolution can be considered, the social history of the Swiss and Poles ran along completely different paths. Different understandings of the idea of freedom and divergent methods of its realization with simultaneous mental differences between the two nations make it clear that this Alpine country could only to a limited extent fulfil the role of an asylum for Polish independence thought. Even after Poland regained statehood, the differences between the two nations did not disappear, which is illustrated by selected issues from the history of the 20th century. The narrative of Swiss-Polish relations adopted by Polish historiography requires a certain revision, taking into account the indicated differences in the understanding and realization of the idea of freedom, which both nations have demonstrated over both centuries.
Rewolucja francuska stała się inspiracją do zrywów wolnościowych nie tylko w samej Francji, ale także poza jej granicami. Ideały wyrażone w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela animowały ruchy rewolucyjne i narodowowyzwoleńcze także w Szwajcarii oraz na ziemiach polskich w przeciągu całego długiego wieku XIX. Historiografia obu krajów skłonna jest przypisywać Szwajcarii szczególną rolę dla polskiej myśli niepodległościowej, jako kraju będącego ostoją wolności. Pozbawieni jej Polacy mieli korzystać ze wsparcia Szwajcarów w swych dążeniach obliczonych na odzyskanie niepodległości. Konstatacja ta znajduje jednak ograniczone potwierdzenie w faktach historycznych. Udowadniają one, że pomimo wspólnego początku idei liberalnych XIX w., za jaki można uznać rewolucję francuską, dzieje społeczne Szwajcarów i Polaków biegły zupełnie odmiennymi torami. Różne rozumienie idei wolności oraz rozbieżne metody jej realizacji przy jednoczesnych różnicach mentalnych występujących pomiędzy oboma narodami każą skonstatować, że ten alpejski kraj tylko w ograniczonym stopniu mógł spełniać rolę azylu dla polskiej myśli niepodległościowej. Także po odzyskaniu przez Polskę bytu państwowego nie zanikły różnice dzielące oba narody, co obrazują wybrane zagadnienia z zakresu historii XX w. Przyjęta przez polską historiografię narracja stosunków szwajcarsko-polskich wymaga pewnej rewizji, uwzględniającej wskazane odmienności w rozumieniu i realizacji idei wolności, którą wykazywały się oba narody na przestrzeni obu wieków.
Źródło:
Res Historica; 2020, 50; 233-259
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Rossicum” – ewolucja pojęcia w nauce rosyjskiej od XIX do XXI wieku
“Rossica” – evolution of the term in Russian science, 19th– 20th c.
Autorzy:
Troyak, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471880.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
rossica
terminologia naukowa
ewolucja pojęć XIX–XX w.
biblioteki rosyjskie
terminology
evolution of terminology, 19th – 20th c.
Russian libraries
Opis:
W artykule dokonano analizy znaczeń jakie nadawano pojęciu „rossica” w rosyjskiej bibliografii i nauce o książce od chwili jego pojawienia się w XIX w. do dnia dzisiejszego. Rekonstrukcja funkcjonowania danego terminu była możliwa dzięki analizie zasad gromadzenia zbiorów kolekcji „rossica”, jakimi kierowano się w dwóch największych bibliotekach kraju – Rosyjskiej Bibliotece Narodowej i Rosyjskiej Bibliotece Państwowej. Termin „rossica” pojawił się w rosyjskich pracach bibliograficznych w drugiej połowie XIX wieku w związku z powstaniem w Cesarskiej Bibliotece Publicznej w 1850 r. oddziału o tej samej nazwie, w którym gromadzono utwory dotyczące Rosji opublikowane w obcych językach zarówno w samej Rosji, jak i poza jej granicami. Od lat sześćdziesiątych XIX wieku oryginały oraz kopie materiałów uznanych za „rossica” zaczęły regularnie wpływać do Muzeum im. Rumiancowa, którego księgozbiór stał się później podwalinami Rosyjskiej Biblioteki Państwowej. Jednak utwory w językach obcych, które opublikowano na terytorium Rosji, nie były przedmiotem gromadzenia kolekcji „rossicow” w Rosyjskiej Bibliotece Państwowej. Po rewolucji październikowej i utworzeniu ZSRR termin „rossica” zaczął być stosowany przeważnie w stosunku do okresu przedrewolucyjnego. W tych czasach pojawiło się pojęcie „sovietica”, oznaczające materiały zagraniczne odnoszące się do nowego państwa. Jednak kryteria doboru gromadzonych materiałów w obu bibliotekach w istocie pozostały niezmienione. W wyniku postanowień „Wszechrosyjskiej narady dotyczącej problematyki rossicow” z 1995 r. wydano rekomendację, w myśl której „rossica” utożsamiono z „exterioricami”, tj. od tego momentu zaliczano do nich druki wydane poza granicami Rosji, ale w jakiś sposób z nią związane. Mimo to „rossica”, tak jak poprzednio, pozostały jednym z najbardziej niejednoznacznych pojęć stosowanych w rosyjskim bibliotekoznawstwie. Wynika to z faktu, iż aparat terminologiczny w tym zakresie, na skutek małej liczby publikacji naukowych, jest wciąż niedopracowany.
The article analyses the meaning attributed to the term “Rossica” in Russian bibliography and book science, from the moment of its coining in the 19th c. until today. The reconstruction of the changes in its understanding was performed on the basis of the review of the acquisition rules adopted in the “Rossica” collections of the two largest libraries in Russia: the Russian National Library in St. Petersburg and the Russian State Library in Moscow. The term “Rossica” appeared in Russian bibliographical works during the second half of the 19th c. After in 1850, a special collection bearing that name was instituted at the Imperial Public Library in St. Petersburg. The “Rossica” collection was supposed to accumulate writings related to Russia, published in foreign languages, both outside of and within Russia. Since the eighteen-sixties, the originals or copies of materials designated as “Rossica”, were regularly gathered at the Rumiantsev Museum in Moscow, thelibrary that later on, formed the core of the Russian State Library. But, writings in foreign languages published within the Russian state borders, were not included into the “Rossica” collection of the Russian State Library. After the October Revolution of 1917, the term “Rossica” was predominantly used with respect to publications stemming from the pre-Soviet times. A similar term, “Sovietica” appeared in use, which denoted foreign materials related to the new state. Nevertheless, the criteria of selection in both libraries in question did not change. In 1995, as a result of the “All-Russian Conference concerning the ≪Rossica ≫ Issue”, a recommendation was published, according to which the “Rossica” were to be considered identical with “exteriorica”. This meant that from then on the term “Rossica” encompassed publications related to Russia but printed outside the country. Nevertheless, “rossica” remains one of the most ambiguous concepts used in Russian library science. This is caused by the fact that Russian bibliographical terminology, due to insuffi cient number of scientifi c publications dealing with it, still remains underdeveloped.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2015, 9; 31-40
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samodzielna, odważna, nowoczesna: historia Marii Morzyckiej-Obuchowskiej w świetle wybranych fragmentów jej Pamiętników
INDEPENDENT, BRAVE, MODERN: THE STORY OF MARIA MORZYCKA-OBUCHOWSKA IN THE LIGHT OF SELECTED FRAGMENTS OF HER “PAMIĘTNIKI”
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561579.pdf
Data publikacji:
2017-12-21
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Maria Morzycka-Obuchowska
pamiętniki
kobieta
feministka
literatura polska
XIX/XX w.
diaries
woman
feminist
Polish literature
19th and 20th century
Opis:
Artykuł jest próbą literaturoznawczego spojrzenia na pamiętniki pisane przez kobietę. Ukazują one wiele szczegółów z powstania 1863 r., zsyłki na Syberię czy zamordowanie cara Aleksandra II. Niezwykle sugestywnie i obrazowo zostały przedstawione wydarzenia z buntów chłopskich na Ukrainie, współżycie dwóch wspólnot w Kamieńcu Podolskim czy stosunek Rosjan do Polaków na wschód od Charkowa. Ale przede wszystkim ukazują niesamowitą kobietę, która z niesamodzielnej, wrażliwej dziewczynki przeobraziła się w dojrzałą matkę, odpowiedzialną, samodzielną, odważną, bohaterkę swoich czasów, biorącą własny los i los innych w swoje ręce. Ponadto kobietę o szerokich horyzontach myślowych, z pewną nowoczesnością poglądów, prekursorkę równości społecznej, bystrą obserwatorkę i świadka wydarzeń politycznych, zmian dziejowych, na które potrafi spojrzeć krytycznie, również patriotkę. Niewiastę zaangażowaną, czynną w życiu publicznym, działaczkę.
The following article is an insight into life revealed through diaries written by a woman. They make a valuable source of detailed information on such events as the Polish uprising of 1863, deportation to Siberia or the assassination of Tsar Alexander II. The diaries provide the reader with the first-hand and vivid accounts of peasant revolts in Ukraine, the coexistence of different nations in Kamieniec Podolski or the nature of Russian-Polish relations east of Charków. But above all, the diaries portray Maria Morzycka-Obuchowska as a remarkable woman, who changed from a dependent, and sensitive girl into a responsible, independent and brave mother, the heroine of her times. What emerges, it the image of a modern, broad-minded woman, a forerunner of social equality, a bright observer of political developments, and an avid patriot.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2017, 2(3); 9-22
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzornictwo przemysłowe zakładów odlewniczych z terenu powiatu koneckiego od lat 70. XIX wieku do 1939 roku
Industrial design of foundry companies in the Końskie district from the 1870s to 1939
Autorzy:
Rutkowska-Siuda, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519230.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wzornictwo przemysłowe
odlewnictwo XIX/XX w.
Piotr Ławacz
Szaja Kronenblum
Józef Mintz
Stąporków
Końskie
industrial design
19th/20th century foundry
Opis:
Żeliwo w połowie XIX w. zyskiwało coraz większą popularność zarówno w budownictwie jak i wzornictwie przesyłowym. Bogate tradycje odlewnicze powiatu koneckiego należącego do Staropolskiego Okręgu Przemysłowego w większości budują zakłady rozwijające się na przełomie XIX i XX w. Należy zwrócić szczególną uwagę na Odlewnię w Stąporkowie oraz zakłady Piotr Ławacz, Szai Kronenbluma i Józef Mintz w Końskich. Niniejszy artykuł skupia się na analizie jedynie fragment asortymentu odznaczającego się ciekawymi formami. Drzwiczki piecowe można podzielić na trzy kategorie wzorów opartych na: ornamencie historyzującym, motywach secesyjnych, formach geometrycznych. Prezentowane w artykule modele powielały się w asortymencie wszystkich zakładów. Ich popularność na ówczesnym rynku była ogromna, na co wskazują liczne zachowane przykłady.
Cast iron was becoming increasingly popular in the mid-19th century in both construction and transmission design. The rich foundry traditions of the Końskie district, which belonged to the Old Polish Industrial Region, were mostly built up by plants developing at the turn of the 19th and 20th centuries. Particular attention should be paid to the Stąporków Foundry and the Piotr Ławacz, Szai Kronenblum and Józef Mintz plants in Końskie. This article focuses on the analysis of only a fragment of an assortment characterised by interesting forms. Oven doors can be divided into three categories of designs based on: historicising ornament, Art Nouveau motifs, and geometric forms. The models presented in this article were duplicated in the assortment of all factories. Their popularity in the market of the time was immense, as evidenced by numerous surviving examples.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 10; 135-159
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Narastanie miasta" na przykładzie Pragi. Fenomen i dynamizm czeskiej stolicy w XIX i pierwszej połowie XX w.
"Accretion of the city" on the basis of prague. The phenomenon and dynamism of the Czech capital city in the 19th and the first half of the 20th century
Autorzy:
Tkaczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/590696.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
„Narastanie miasta”
Fenomen i dynamizm
Praga
XIX-XX w.
„Accretion of the city”
19th and 20th centuries
Phenomenon and dynamism
Prague
Opis:
Praga (cz. Praha) to w opinii wielu miasto niezwykłe, magiczne i klimatyczne, o niesamowitym genius loci. To nie tylko legendarna czeska stolica, piękna „Złota Praga” pełna urokliwych zaułków i imponujących zabytków, które powstały w ciągu dziesięciu wieków jej „trwania i narastania”. Współczesna Praga to prężny środkowoeuropejski ośrodek polityczny, administracyjny, ekonomiczno-biznesowy (przemysłowy, handlowy i usługowy) oraz naukowy i akademicki, jak również kulturalny i turystyczny o znaczeniu międzynarodowym. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie fenomenu Pragi jako „magicznego miasta” o zachowanej tysiącletniej tkance miejskiej; będzie w nim mowa o „narastanie miasta” oraz jego dynamizmie cywilizacyjnym XIX i pierwszej połowy XX w., mających niejednokrotnie swe praprzyczyny w niezwykłej historii czeskiej metropolii, a także w jego otwartości na przybyszów.
Prague (Praha) is widely regarded as an amazing, magical city with lots of ambience and of extraordinary genius loci. It is not only the legendary Czech capital city or gorgeous „Golden Prague” abounding in charming lanes and impressive sights which come from ten centuries of continuance and accretion. Modern Prague is indeed a major Central European political, administrative, business and economic (industrial, commercial or service) centre with cultural and tourist attractions of international importance. This paper seeks to explore the remarkable phenomenon of Prague as a magical city with its preserved thousand-year-old urban fabric; addressing the issue of the accretion of the city and its civilizational dynamism and growth of the 19th and the first half of the 20th century frequently triggered by the stormy yet marvellous history of the Czech metropolis and its openness to newcomers.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2016, 303; 183-202
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół sporu o Marię Konopnicką w Wiśle
On the dispute over Maria Konopnicka’s stay in Wisla
Autorzy:
Czyż, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520390.pdf
Data publikacji:
2023-07-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
biography
correspondence
polemics
Polish literature in the 19th and 20th centuries
Maria Konopnicka
biografia
korespondencja
polemika
literatura polska XIX–XX w.
Opis:
On the dispute over Maria Konopnicka’s stay in Wisla The article discusses the little-known episode of Maria Konopnicka’s biography, namely her stay in Wisla in Cieszyn Silesia. Around the poet’s stay in Wisla many myths and misunderstanings have arisen over the years, which in the light of correspondence and archival material found were subject to verification. Maria Konopnicka’s literary work and letters to her family partially explain the myster of her stay in the Beskids, and the recreated realities of the summer village which was just beginning to develop, shed new light on the possible frequent visits of the poet to Wisla.
Źródło:
Świat i Słowo; 2023, 40, 1; 153-164
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mit czy mity Sybiru w wyobraźni i pamięci zbiorowej ?
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631729.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
myths, Sybir, collective memory, Siberian exile, 19th- and 20th-century Polish diaries
mity, Sybir, pamięć zbiorowa, Sybiracy, pamiętniki polskie XIX–XX w.
Opis:
The article is an attempt to characterize the Sybir (Siberian exile) myth which is present in the collective memory of the Poles in the nineteenth and twentieth centuries. It also seeks to identify the essential components of the myth. In this approach, the article fits into a broader study on the mythologization of the past and its presence in various historical and modern contexts. These aspects, as well as the concept of the culture of remembrance by Krzysztof Pomian, provide the methodological assumptions for this research. The article outlines the Sybir myth, with the experiences of the Poles exiled to Siberia in the nineteenth century and the fate of the repressed in the 1940s as the points of reference. The article also points out that the Sybir myth, understood as a kind of “place of remembrance” of the Poles in the nineteenth and twentieth centuries, was constructed by a number of factors: the literary works of Polish romantics, the works of painters (e.g. A. Sochaczewski), the nineteenth-century diary literature, which played a crucial role (e.g. J. Glaubicz Sabinski, E. Felinska, A. Januszkiewicz, G. Zielinski, A. Giller, and many others), and historiography, with the works of historians such as Z. Librowicz and M. Janik. Their historical and recollective creations constructed the image of Siberia as “the land of the accursed”, “the land of silence and horror”, and “the icy hell”. An important role in the construction of the Sybir myth was also played by the Polish nineteenth-century explorers of Siberia, including B. Dybowski, J. Czerski, and A. Czekanowski, discussed in a separate part of the article. The article thus focuses on the characteristics of the nineteenth-century Sybir myth, with a broader reference to the experiences of the Poles under Russian repression during the World War II, and contemporary images of the fate of the Poles in Siberia, which are today epitomized in the Sybir Memorial Museum (Muzeum Pamięci Sybiru) in Bialystok.
Celem badań podjętych w artykule jest próba charakterystyki mitu Sybiru obecnego w wyobrażeniach zbiorowych Polaków na przestrzeni XIX–XX w. oraz wytypowania jego zasadniczych komponentów. W takim ujęciu problematyka niniejszego tekstu wpisuje się w szersze studia dotyczące zagadnienia mitologizacji przeszłości i jej funkcjonowania w różnych kontekstach historycznych oraz we współczesności. Na tych aspektach, jak również na koncepcji kultury pamięci Krzysztofa Pomiana, oparte zostały założenia metodologiczne niniejszych badań. Podstawę dla tych rozważań stanowi mit Sybiru, dla którego punktem odniesienia są doświadczenia Polaków na zesłaniu na Syberii w XIX w. oraz losy represjonowanych w latach czterdziestych XX w. W artykule zwrócono więc uwagę na to, że mit Sybiru, rozumiany jako swoiste „miejsce pamięci” Polaków w XIX i XX w., konstruowany był przez wiele czynników. Obok twórczości literackiej polskich romantyków oraz dzieł artystów malarzy (np. A. Sochaczewskiego) zasadniczą rolę odegrała XIX-wieczna literatura pamiętnikarska (np. J. Glaubicz Sabińskiego, E. Felińskiej, A. Januszkiewicza, G. Zielińskiego, A. Gillera i wielu innych) oraz historiografia z dziełami takich historyków, jak Z. Librowicz i M. Janik. To w ich twórczości historycznej i wspomnieniowej utrwalił się przekaz wyobrażeniowy Syberii, m.in. jako „ziemi przeklętej”, „ziemi milczenia i zgrozy” oraz „lodowego piekła”, które w konsekwencji konstruowały wyobrażeniowy przekaz Sybiru. Istotną rolę w tworzeniu mitu Sybiru odegrali także polscy XIX-wieczni badacze Syberii, m.in.: B. Dybowski, J. Czerski i A. Czekanowski, którym poświęcono odrębne miejsce. W artykule uwagę skoncentrowano więc przede wszystkim na charakterystyce XIX-wiecznego mitu Sybiru, przy szerszym odwołaniu się do przykładów doświadczeń Polaków z okresu rosyjskich represji z lat II wojny światowej oraz współczesnych wyobrażeń na temat losów Polaków na Syberii, czego uosobieniem jest dzisiaj idea Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku.
Źródło:
Res Historica; 2018, 46
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe spostrzeżenia na temat nagrobka królowej Jadwigi Andegaweńskiej w katedrze na Wawelu
New Observations on the Tomb of Queen Hedwig of Anjou in the Cathedral on Wawel Hill in Krakow
Autorzy:
Walczak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056551.pdf
Data publikacji:
2022-05-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rzeźba XIX/XX w.
sztuka sepulkralna
katedra krakowska
miejsca pamięci
historyzm
19th/20th century sculpture
sepulchral art
the Krakow cathedral
memorial sites
historicism
Opis:
W 1900 r. biskup krakowski Jan Puzyna zamówił sarkofag na szczątki królowej Jadwigi Andegaweńskiej (zm. 1399). Jego fundator, hrabia Karol Lanckoroński, zwrócił się z zamówieniem do działającego w Rzymie Antoniego Madeyskiego, a nad stroną techniczną i programem ideowym dzieła czuwał prof. Marian Sokołowski. Sarkofag odkuto w Carrarze, a następnie przetransportowano do Rzymu, gdzie Madeyski zajął się odkuwaniem płyty wierzchniej. Dokumentował on kolejne etapy prac za pomocą fotografii, na których widoczna jest inskrypcja biegnąca wzdłuż płyty wierzchniej, która niemal natychmiast po ustawieniu nagrobka w katedrze została skuta. Być może powodem tej ingerencji był zapomniany dziś spór o skalę zasług najważniejszych osób zaangażowanych w przedsięwzięcie. Możliwe też, że umieszczenie napisu fundacyjnego na płycie wierzchniej, ponad lapidarną inskrypcją odnoszącą się do królowej, uznano za niestosowne wobec planów wznowienia starań o jej beatyfikację. Wybór miejsca upamiętnienia był uwarunkowany przez szereg czynników, z sąsiedztwem ołtarza św. Stanisława na czele, co mogło służyć skoncentrowaniu kultów miejscowych świętych w rejonie skrzyżowania naw. Wierni nawiedzający ołtarz najważniejszego patrona ojczyzny mają nagrobek Jadwigi w zasięgu kilku kroków, natomiast wchodzący do katedry przez prawe ramię transeptu znajdują go w zasięgu wzroku, bezpośrednio po prawej stronie srebrnej trumny św. Stanisława, a symetrycznie do nagrobka Władysława Jagiełły. W kompozycji sarkofagu nie odwołano się do żadnego z zachowanych nagrobków przedstawicieli dynastii Piastów ani Jagiellonów, a wręcz zignorowano lokalną tradycję, zamawiając sarkofag z białego, a nie czerwonego kamienia i nienakryty baldachimem. Wzorem typologicznym mógł być nagrobek Anny (zm. 1425), córki Kazimierza Wielkiego, i jego ostatniej żony, Jadwigi, księżniczki Żagańskiej w kościele św. Szczepana w bawarskim Mindelheim. Bezpośrednim punktem odniesienia stał się jednak dla Madeyskiego nagrobek Ilarii dell Carretto, wskazany mu prawdopodobnie przez zapatrzonego w sztukę quattrocenta Lanckorońskiego. Kluczowe znaczenie miał zapewne fakt, że obie kobiety straciły życie w połogu. Wykonany przeze Madeyskiego w latach 1902-1906 kenotaf króla Władysława III Warneńczyka (1902-1906) jest wzorowany na nagrobku Gastona de Foix w Mediolanie. W obu przypadkach rzeźbiarz sięgnął więc do „ikon” literatury historycznej, a także kultury popularnej XIX wieku, dzięki czemu dzieje Polski zostały wpisane w historię Europy. Jadwiga, tak jak Ilaria del Carrretto, jawi się jako wzór poświęcenia dla religii i wierności małżeńskiej. Natomiast Władysław III, zabity przez Turków w bitwie pod Warną (1444), tak jak francuski wódz zabity w bitwie pod Rawenną (1512), jest wzorem poświęcenia dla ojczyzny. Rzeźbiarz wybrał skrajnie odmienne materiały, kierując się niewątpliwie ich wartościami symbolicznymi. Biel marmuru z Carrary symbolizuje cnotliwe życie Jadwigi, żony i heroicznej matki, natomiast brąz – rycerskie rzemiosło, stałość charakteru i bohaterstwo „ostatniego krzyżowca Europy”. W obu pomnikach piękno materiału stanowi istotne dopełnienie wyidealizowanej urody bohaterów, która ociera się o granicę zmysłowości.
In 1900, the Bishop of Krakow, Jan Puzyna, decided to erect a sarcophagus for the remains of Queen Hedwig of Anjou (d. 1399). Its founder, Count Karol Lanckoroński, gave the commission to Antoni Madeyski, a sculptor active in Rome, while the technical matters and iconographic programme of the work were entrusted to Marian Sokołowski, a professor of art history at the Jagiellonian University in Krakow. Madeyski recorded the progress of his work in photographs which reveal that initially an inscription had run along the edges of the top slab, which was obliterated after the assembly of the tomb in the cathedral. This change may have been caused by a – now long forgotten – dispute about the extent of the contribution from each of the key figures involved in the undertaking. Or perhaps the foundation inscription on the top slab, above a short text related to the queen, was deemed inappropriate in view of the plans to resume efforts for her beatification. The location of the sarcophagus was conditioned by a number of factors, one of which was the proximity of the shrine of St Stanislaus, and was possibly intended to concentrate the cults of the local saints in the area of the intersection of the naves. The forms of the tomb had no relation to the existing monuments of the monarchs of the Piast or Jagiellonian dynasties in the cathedral; in fact, local tradition was ignored, since the work was carved of white not red stone and did not have a canopy. Madeyski’s immediate model was the tomb of Ilaria del Carretto in Lucca, probably indicated to him by Lanckoroński who was very fond of Italian Quattrocento art. Of key importance must also have been the fact that both women had died in childbirth. A cenotaph to King Ladislaus III of Varna, carried out by Madeyski in 1902-1906, was modelled on the monument to Gaston de Foix in Milan. Thus, in both cases the sculptor referred to ‘icons’ of historical literature and nineteenth-century popular culture, bringing the history of Poland into the orbit of European history. Hedwig of Anjou, similar to Ilaria del Carretto, is presented as a paragon of sacrifice for religion and marital fidelity. Ladislaus III, in turn, killed in the battle of  Varna in 1444, just like de Foix, a French commander who fell in the battle of Ravenna in 1512, was regarded as an exemplar of sacrifice for his homeland.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 4; 67-97
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Architektura XIX i XX w." - sesja w Katowicach
Autorzy:
Olszewski, Andrzej K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537704.pdf
Data publikacji:
1976
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sesja architektoniczna w Katowicach 1975
„Architektura XIX i XX w.”
zabytkowy układ przestrzenny Katowic
ewidencja zabytków Katowic
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1976, 3; 235-236
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spis większych właścicieli ziemskich należących do Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego w dzielnicy austriackiej
Autorzy:
Wątor, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441822.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish land owners
Galicia in 19th and 20th century
political and social life
ziemiaństwo polskie
Galicja XIX–XX w.
życie polityczne i społeczne
Opis:
This article discusses the problems of the part of Polish land owners in East Galicia who cooperated with National Democracy before the outbreak of the great war. The published list of greater land owners is connected with their political, social and economic activity, participation in numerous societies and social and professional organizations (The Galician Economic Society, Land Credit Society being the most important ones) as well and the financial ones (participation in boards of financial institutions).
Artykuł podejmuje problematykę tej części ziemiaństwa polskiego w Galicji Wschodniej, która współpracowała z Narodową Demokracją przed wybuchem Wielkiej Wojny. Publikowana lista większych właścicieli ziemskich związana jest z ich polityczną, społeczną i gospodarczą aktywnością, udziałem w licznych towarzystwach i organizacjach społecznych, zawodowych (na czele z Galicyjskim Towarzystwem Gospodarczym, Towarzystwem Kredytowym Ziemskim), finansowych (udział w zarządach i radach nadzorczych instytucji finansowych).
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 328-342
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reformy w Rosji w XIX i na początku XX wieku: próba analizy
Reforms in Russia in the 19th and early 20th centuries: an attempt to analyze
Autorzy:
Stępień-Kuczyńska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28766354.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Rosja
reformy XIX i początku XX w.
Russia
reforms 19th/20th century
Opis:
Autorka charakteryzuje reformy XIX w., w tym szczególnie podkreśla reformatorskie działania M. Sperańskiego, jak również tzw. wielkie reformy lat 60. i 70., ze szczególną rolą reformy wolnościowej i uwłaszczeniowej (1861). Ważny okres reformowania systemu gospodarczego i politycznego Rosji przypadł na okres reform przeprowadzanych przez S. Wittego i P. Stołypina. Jednakże, jak wykazuje autorka, działania reformatorskie w omawianym okresie były zasadniczo spóźnione i nie przyczyniły się do stabilizacji systemu państwa, a do jego destabilizacji.
The author characterizes the reforms of the nineteenth century Russia. She particularly emphasizes the reformist activities of Mikhail Speranski, as well as the so-called great reforms of the 60s and 70s, with a special role of the libertarian and enfranchisement reform (1861). An important period of reforming the economic and political system of Russia fell on the period of reforms carried out by Sergei Witte and Peter Stolypin. However, as the author shows, the reform efforts in the period in question were generally overdue and did not contribute to the stabilization of the state system, but to its destabilization.
Źródło:
Eastern Review; 2022, 11, 1; 93-105
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:
Eastern Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Promocja uzdrowiska Szczawnica w polskojęzycznych czasopismach uzdrowiskowych przełomu XIX i XX w.
Autorzy:
Bednarz-Grzybek, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614455.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
spas
Szczawnica
magazines of the 19th and 20th centur
uzdrowiska
czasopisma przełomu XIX i XX w.
Opis:
In the second half of the 19th century, the importance of the spas and sanatoriums increased. Specialist magazines devoted to the health resorts played a significant role in the popularization of the national spas. The article presents information on the dissemination of the knowledge about the health resort in Szczawnica, sanatorium treatment, climate treatment, and health issues on the pages of Polish-language spa magazines. Diseases in which the water from Szczawnica were particularly recommended, were presented. Attention was also paid to the content of the social life (entertainment) which was characteristic of Szczawnica, what was particularly presented richly in the discussed spa press.
W drugiej połowie XIX w. nastąpił wzrost znaczenia uzdrowisk i sanatoriów. W popularyzacji krajowych zdrojowisk znaczącą rolę odegrały specjalistyczne czasopisma poświęcone uzdrowiskom. W niniejszym artykule zestawiono informacje dotyczące upowszechniania wiedzy na temat szczawnickiego uzdrowiska, lecznictwa sanatoryjnego, leczenia klimatycznego oraz problematyki zdrowotnej, publikowane na łamach polskojęzycznych czasopism uzdrowiskowych. Przybliżono też choroby, w których woda szczawnicka była szczególnie zalecana. Zwrócono uwagę na treści dotyczące życia towarzyskiego (rozrywka) charakterystycznego dla Szczawnicy, co szczególnie było bogato prezentowane w omawianej prasie zdrojowej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2018, 31, 2
0867-2040
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Moje Wspomnienia…” Przedstawienie wybranych fragmentów pamiętnika Ignacego Dzierżyńskiego, rodzonego brata Feliksa, dotyczące głównie dziejów szkolnictwa na przełomie XIX i XX wieku
Ignacy Dzierżyński’s ‘My Memories...’ as a Source for the Biography of the Bloody Tyrant, and above all, for the History of Learning in the Second Polish Republic
Autorzy:
Żukowski, Przemysław Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571033.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Ignacy Dzierżyński
Feliks Dzierżyński
Uniwersytet w Petersburgu
historia oświaty XIX–XX wiek
Polacy w Rosji XIX–XX w wieku
the University of St. Petersburg
the history of education at the turn of the nineteenth century
Poles in Russia at the turn of the nineteenth century
Opis:
Prezentowane wspomnienia Ignacego Dzierżyńskiego mogą zainteresować każdego, kto chce zgłębić rozwój oświaty w okresie międzywojennym. Ignacy Dzierżyński (1879–1953) był nauczycielem, a w niepodległej Polsce między innymi pracownikiem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz kuratoryjnym wizytatorem szkół okręgu szkolnego warszawskiego. Opublikowany fragment jest częścią większej całości, składającej się z kilkunastu rozdziałów odpowiadających biegowi życia ich Autora. Przedstawiony poniżej drobny fragment dotyczy czasu rozpoczęcia nauki gimnazjalnej oraz studiów uniwersyteckich Ignacego Dzierżyńskiego w Moskwie. Przedstawiony jest klimat miasta, a także krótki obraz społeczeństwa zarówno rosyjskiego, jak i polskiego na przełomie XIX i XX wieku, tuż przed wybuchem wojny japońsko-rosyjskiej i wydarzeniami nazwanymi rewolucją 1905 roku.
The memories of Ignacy Dzierżyński may be interesting to every person willing to broaden their knowledge of the history of learning in the interwar period. Ignacy Dzierżyński (1879–1953) was a teacher. In independent Poland he worked i.a. for the Ministry of Religion and Public Education as well as for the Department of Education, where he was employed as a school inspector. This brief fragment is part of a bigger whole, i.e. of a volume consisting of a dozen or so chapters corresponding to the course of life of their author. It covers the period from the beginning of his education in secondary school to the years of his university studies in Moscow. It also gives a glimpse of the atmosphere of that city, together with a portrayal of both the Russian as well as the Polish societies at the turn of the nineteenth century, just before the outbreak of the Russo-Japanese war and the Revolution of 1905.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2014, 64; 65-87
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Progress of Research on the History of Modern Criminal Law Science in Poland
Autorzy:
Janicka, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619301.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
criminal law of the 19th–20th century
criminal law science in Poland
Polish academic literature
prawo karne XIX–XX w.
polska nauka prawa karnego
polskie piśmiennictwo naukowe
Opis:
The article presents and evaluates the state of research concerning the history of modern criminal law science in Poland. The author indicates that these studies have been conducted by legal historians and criminal law experts. Over the last 30 years, there appeared a number of historical and legal contributions to the biographies and works of distinguished Polish lawyers of the 19th and early 20th centuries. In addition, criminal lawyers published a monograph on the most eminent Polish scholar – Juliusz Makarewicz. They also contributed to re-edition of many works by Makarewicz.
Niniejsze opracowanie przedstawia i ocenia stan badań nad historią nowoczesnej nauki prawa karnego w Polsce. Autorka wskazuje, że badania te prowadzą historycy prawa oraz specjaliści prawa karnego. W ciągu ostatnich 30 lat ukazał się szereg przyczynków historyczno-prawnych do biografii i twórczości wybitnych polskich prawników działających w XIX i na początku XX w. Ponadto karnicy wydali monografię o najwybitniejszym polskim uczonym – Juliuszu Makarewiczu, a także doprowadzili do reedycji jego wielu prac.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Opatoszu – klasyk literatury jidysz. Próba przywrócenia pamięci
Józef Opatoszu – The classic of Yiddish literature. An attempt to restoring the memory
Autorzy:
van den Akker-Urbańska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466472.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Józef Opatoszu
pisarz języka jidysz przełomu XIX i XX w.
Żydzi
powieści historyczne
Joseph Opatoszu,
Yiddish writer of the turn of XIX and XX centuries
Jews
historical novels
Opis:
Artykuł poświęcony jest zapomnianemu twórcy piszącemu w języku jidysz. W pierwszej części przedstawiony został fenomen języków żydowskich, szczególnie języka jidysz, charakterystycznego dla Żydów aszkenazyjskich. Druga część artykułu dotyczy postaci Józefa Opatoszu i jego twórczości.
This article talks about forsaken creator who wrote in Yiddish language. In the first part is presented phenomenon of Jewish languages, especially Yiddish- characteristic one for Ashkenazi Jews. The second part of article relate to figure of Józef Opatoszu and his work.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2015, 7; s. 255-277
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła rękopiśmienne do badania polskiego rynku wydawniczego Lwowa w XIX w. w zbiorach Lwowskiej Biblioteki im. Wasyla Stefanyka
Manuscript sources for the studies on the Polish publishing market in the 19th century in the V. Stefanyk Lviv National Library
Autorzy:
Konopka, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472359.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Księgarnia Polska Bernarda Połonieckiego
Ostap Ortwin
Księgarnia Władysława Bełzy
Mikołaj Biernacki
wydawca czasopisma „Tydzień Polski”
księgarstwo lwowskie
Lwów
XIX/XX w.
Polish Library Bernard Polaniecki
Władysław Belza Library
Mikołaj Biernacki publisher of „Polish Week”
Lviv bookstoring
Lviv
XIX/XX century
Opis:
Artykuł poświęcony jest zawartości fondów z materiałami na temat polskiego ruchu wydawniczego we Lwowie XIX w. przechowywanych we Lwowskiej Bibliotece Naukowej im. W. Stefanyka. Zawartość fondu Ostapa Ortwina (fond 73): korespondencja wydawnicza Księgarni Polskiej Bernarda Połonieckiego i kierownika działu wydawniczego firmy. Księgarnia Władysława Bełzy w fondzie Ossolineum (fond 54). Perypetie finansowe wspólnika Księgarni Polskiej Mikołaja Biernackiego, wydawcy czasopisma „Tydzień Polski” (Archiwum Baworowskich, fond 209 i Archiwum Pawlikowskich, fond 76). Wartość materiałów źródłowych i ich wykorzystanie w badaniach.
Files with materials concerning the Polish publishing market in Lviv in the 19th century are being kept in the W. Stefanyk Lviv National Library. The Ostap Ortwin file (No 73) contains: correspondents of the Bernard Połoniecki Polish Bookstore, and the head of publishing department of this Bookstore. The Ossolineum file No 54: materials concerning the Władysław Bełza’s bookstore. Financial problems of Mikołaj Biernacki, partner of the Polish Bookstore, editor of the „Tydzień Polski” journal (Baworowscy Archive, file no 209, and Pawlikowscy Archive, file no 76). The value of archival sources and their research exploitation.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 239-250
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Redo (1872–1941). Wybitny artysta polskiego teatru i filmu
Józef Redo (1872–1941). Noted artist of the Polish theatre and film
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689089.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Redo Józef (1872–1941)
operetka w Polsce
historia XIX–XX w.
film polski
historia XX w.
Józef Redo (1872–1941)
operetta in Poland
history of the 19th–20th century
Polish film
history of the 20th century
Opis:
The article concerns an operetta actor – singer Józef Redo. The artist was bound for most of his career till death with Warsaw. In 1897, he was employed as an actor in the Teatr Nowości. He had a leading position on this scene until after the First World War. Later he performed in other theaters, mainly operetta, in Warsaw, less often outside the capital. He has achieved successes in all operetta actor’s specialties: in the role of amant, vaudeville, comic and characteristic. His most important creations include the Emperor in The Forester’s Daughter of George Jarno, Boni in The Csárdás Princess of Imre Kalman, Daniło in The Merry Widow and grandfather in Where the Lark Sings of Franz Lehar. Józef Redo also played in Polish films.
Artykuł dotyczy aktora operetkowego – śpiewaka Józefa Redy. Przez większość kariery artysta był związany z Warszawą. W 1897 r. został zatrudniony jako aktor w tamtejszym Teatrze Nowości. Zajmował czołową pozycję na tej scenie do czasów po pierwszej wojnie światowej. Później występował w innych teatrach, głównie operetkowych, w Warszawie, rzadziej poza stolicą. Osiągnął sukcesy we wszystkich operetkowych specjalnościach aktorskich: w rolach amanckich, wodewilowych, komicznych i charakterystycznych. Do jego najważniejszych kreacji należą Cesarz w Krysi Leśniczance Georga Jarny, Boni w Księżniczce czardasza Imre Kalmana, Daniło w Wesołej wdówce i dziadek w Skowronku Franza Lehara. Józef Redo grał też w polskich filmach.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 1; 99-122
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność szkolnego Towarzystwa Czytelniczego w Gimnazjum Mariackim w Szczecinie w XIX i pierwszych dekadach XX w. Z dziejów kultury książki w dawnym Szczecinie
The activity of the School Reading Society at St. Marys Gymnasium in Szczecin in the 19th and early 20th century. A contribution to the history of book culture in old Szczecin
Autorzy:
Kosman, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195910.pdf
Data publikacji:
2021-07-06
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Szkolnictwo XIX-XX w.
czytelnictwo
biblioteki szkolne
Archiwum Państwowe w Szczecinie.
19th-20th century education
St. Mary’s Gymnasium in Szczecin- reading
school libraries
State Archives in Szczecin
Opis:
Gimnazjum Mariackie w Szczecinie to jedna z najstarszych szkół średnich w mieście o bogatej historii. Ciekawy nurt w dziejach szkoły reprezentują szkolne koła zainteresowań. Do najstarszych i najliczniejszych należą chóry i zespoły recytatorskie, niektóre z XVIII w. Systematycznie rozwijały się także inne grupy, o określonym profilu i programie. W XIX w. w gimnazjum szczególnie aktywne były towarzystwa czytelnicze (Leseverein). Tradycja tych stowarzyszeń była kontynuowana w XX w. Wpisuje się w szerszy kontekst szczecińskich teatrów szkolnych. Ich działalność można prześledzić na podstawie informacji zawartych w drukowanych sprawozdaniach szkolnych, które podają program zajęć szkolnych kół zainteresowań i określają ich udział w uroczystościach szkolnych. Cennym materiałem są archiwalia przechowywane w Archiwum Państwowym w Szczecinie dotyczące Gimnazjum Mariackiego, w tym dokumenty stworzone przez członków Towarzystwa Czytelniczego.
St. Mary's Gymnasium in Szczecin, one of the oldest high schools in the city, has a rich history. An interesting trend in the school's history is represented by the school's interest groups. Among the oldest and most numerous are choirs and recitation groups, some dating back to the 18th century. Other groups, with a specific profile and programme, also developed systematically. In the 19th century reading societies (Leseverein) were particularly active in the gymnasium. The tradition of these societies continued into the 20th century. It fits into the broader context of Szczecin's school theatres. Their activities can be traced on the basis of information contained in printed school reports, which give the programme of activities of school interest groups and specify their participation in school calendar celebrations. Valuable material are the archives stored in the State Archives in Szczecin concerning St. Mary's Gymnasium, including documents created by members of the reading society.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 2; 227-245
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motyw „duszy rosyjskiej” w polskiej krytyce muzycznej (do 1939 roku)
The Motif of ‘the Russian Soul’ in Polish Music Criticism (before 1939)
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731695.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzyka rosyjska XIX i XX w.
polska kultura muzyczna XIX i XX w.
polska krytyka muzyczna
Rosjanie w Warszawie
Russian music of the 19th and 20th centuries
Polish musical culture of the 19th and 20th centuries
Polish music criticism
Russians in Warsaw
Opis:
Charakterystycznym elementem polskiej kultury XIX wieku i okresu międzywojennego był opór wobec kultury rosyjskiej, traktowanej jako kultura wroga. Zarówno w sytuacji zaborów, jak i po odzyskaniu niepodległości (1918) istniało silne zapotrzebowanie na manifestowanie wrogości wobec wschodniego sąsiada w myśli politycznej, publicystyce i literaturze. Korzystano nagminnie z wytworzonego w kręgu rosyjskich słowianofilów mitu „duszy rosyjskiej”, w którym zebrano odrębne cechy Rosjan, wytworzone pod wpływem prawosławia i carskiego despotyzmu. Mit „duszy rosyjskiej” miał także swoje zastosowanie w polskiej krytyce muzycznej. W okresie zaborów bywał tam zakamuflowaną formą wyrażania sprzeciwu wobec sytuacji niewoli, później stał się platformą sporu z rzeczywistością radziecką, bywał także przywoływany mechanicznie, jako poręczna kalka myślowa ułatwiająca interpretację rosyjskich utworów. Użytkowany przez dziennikarzy „wątek nienawiści” stanowił widoczny, lecz nie jedyny komponent recepcji muzyki rosyjskiej w Polsce – współistniał z fascynacją muzyką rosyjską, owocującą jej intensywną obecnością w  salach koncertowych i na scenach operowych w całym przedwojennym okresie.
Resistance to Russian culture, viewed as the culture of the enemy, was a characteristic element of Polish culture in the nineteenth century and between the two world wars. Both under the Partitions and after Poland regained its independence (1918), there was a strong demand for manifestations of hostility towards Poland’s eastern neighbour in political thought, journalism and literature. Authors commonly drew on the myth of the ‘Russian soul’, originating among Russian Slavophiles, which brought together and emphasised distinctive Russian qualities rooted in the Orthodox religion and tsarist despotism. This myth also found its way into Polish music criticism. Under the Partitions it was sometimes used as a camouflaged form of opposition to the nation’s enslavement, later underpinning the contestation of Soviet reality, and it was also mechanically invoked as a template facilitating interpretation of Russian compositions. The ‘motif of hatred’ was an evident form of the journalistic reception of Russian music in Poland, but it coexisted with a fascination which led to the strong presence of that music in concert halls and opera houses throughout the interwar period.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 2; 96-120
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastawy stołowe łódzkiej burżuazji XIX–XX wieku
Dining rooms of Lodzs bourgeoisie in 19th and 20th century
Autorzy:
Grzejszczak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168451.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
burżuazja polska XIX-XX w.
jadalnia
dekoracja jadalni
zastawa stołowa
ceramika
szkło
Łódź
historia
Polish bourgeoisie of 19th and 20th centuries
dining room
dining room decoration
tableware
ceramics
glass
Lodz
history
Opis:
W końcu XIX w. w strukturze łódzkiej społeczności dominowała grupa drobnomieszczaństwa, licząca ok. 20%. Wywodząca się z niej burżuazja stanowiła zaś ok. 7%. Do czołówki wpływowych rodzin przemysłowych należeli m.in.: Scheiblerowie, Poznańscy, Geyerowie, Heinzlowie, Meyerowie, Grohmanowie, Herbstowie, Silbersteinowie, Biedermannowie, Hertzowie, Schweikertowie, Eitingonowie. Osiągając odpowiedni status społeczny, stworzyli oni własne formy towarzyskiej etykiety. Wzorowali się nie tylko na burżuazji zachodnioeuropejskiej i arystokracji, ale także zachowali elementy zaczerpnięte z rodzinnej tradycji. Ważną rolę odgrywały tu szeroko pojmowane zagadnienia kulinarne. Życie rodzinne i towarzyskie skupione było przy wspólnym stole. Starano się zapewnić mu właściwą oprawę, dbając także o odpowiednio dobrane zastawy stołowe. Artykuł prezentuje wyniki badań na temat kultury materialnej związanej z wyposażeniem wnętrz w zastawy ceramiczne i szklane. Chcąc przedstawić omawiane zagadnienia, odwołano się do materiałów archiwalnych, ikonograficznych, relacji pamiętnikarskich i wspomnień oraz prozy poświęconej Łodzi.
At the turn of the 20th century the most numerous group among the habitants of Lodz was the petty bourgeoisie which accounted 20% of its society. The proper bourgeoisie originating from this group was about 7%. Forefront of industrial families contained of: Scheiblers, Poznańscy, Geyers, Heinz, Meyers, Grochmans, Herbsts, Silbersteins, Biedermanns, Hertz, Scheiweikerts and Eitingons. Because of their social status they were able to create their own forms of etiquette. It was based not only on the behavior of western aristocracy but also contained elements taken from their families tradition. One of the most important pieces of this etiquette were broadly defined culinary issues. Social and family interactions were mainly pursued at the dining table. Therefore it was of utmost importance to pay attention to every detail of the setting where the meetings were held as well as the overall look and decoration of the dining room. This article presents the result of the research conducted on both the symbolic and material of the titular table, connected to the rooms equipment, iconography of the interiors and the living customs. It is based on the archival and iconographical materials, memoirs and prose devoted to the city of Lodz.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2018, R. 69, nr 3, 3; 18-21
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemianki Królestwa Polskiego a gospodarka. Koncepcje i empiria (przełom wieków XIX i XX)
Female Landowners in the Kingdom of Poland and Its Economy. Ideas and the Real Situation (the Turn of the 19th and 20th Century)
Autorzy:
Kostrzewska, Ewelina Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602031.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
economy
modernization
female landowners (turn of the 19th and 20th centuries)
kobiety-ziemianki (przełom XIX i XX w.)
gospodarka
modernizacja
Opis:
Od początku XIX w. ewolucja stosunków ekonomicznych i skomplikowane uwarunkowania polityczne na ziemiach polskich zmuszały, a jednocześnie umożliwiały części ziemianek podejmowanie aktywności gospodarczej. Co prawda, już w okresie staropolskim zdarzało się, że kobiety zarządzały dobrami ziemskimi i prowadzeniem tzw. żeńskiego gospodarstwa, ale przełom wieków XIX i XX wraz z industrialno-cywilizacyjnymi przemianami nadawał ich obecności w majątkach nową jakość. Ziemianki stawały się oficjalnymi współgospodarzami dóbr, odpowiedzialnymi za ich finansową kondycję. W artykule podjęte zostały zagadnienia związane z udziałem i wkładem ziemianek zarówno w rozwój własnych majątków, jak i życie gospodarcze Królestwa Polskiego w okresie przełomu stuleci. Postawione w tekście pytania, m.in. o preferowane przez ziemianki branże rolniczej wytwórczości, nie tylko tradycyjne, lecz także mniej typowe, pozwalają zauważyć wzrost aspiracji kobiet wypowiadających się w prasie i czasopismach fachowych na tematy gospodarcze, jak i nie zawsze udane zmagania z twardymi prawami rynku. Specyfika ziemianek – przedstawicielek elit – kierowała je w stronę poszukiwania europejskich inspiracji czy wzorców, znajdowanych w gospodarczych podróżach. Zdobytą wiedzę i umiejętności przekładały na własną działalność i na społecznym forum dzieliły się doświadczeniami. Coraz częściej też pojawiały się obok mężczyzn jako równoprawne działaczki gospodarcze, podejmujące mniej lub bardziej udane próby samodzielnej aktywności, warunkowanej finansową niezależnością. Zdobywały ją na drodze ewolucji i raczej powolnymi przemianami mentalności charakterystycznej dla środowiska, z którego się wywodziły.
Since the beginning of the 19th century the evolution of economic relations and complicated political factors on the Polish territories forced – and at the same time – enabled part of the female landowners to engage in business activities. Actually, even in ancient times female landowners happened to run country estates (the so called female farmsteads), but at the turn of the 19th a nd 20th centuries, together with industrial and civilisational changes, the role of women in running country farms acquired a new quality. Female landowners became official administrators of country estates responsible for their financial situation. The author deals with questions concerning the participation and contribution of female landowners both in the development of their own estates and the economic life of the Kingdom of Poland as a whole at the turn of the centuries. The questions asked in the text of the article, among other things, about the agricultural branches – not only the traditional ones but the less typical ones as well – preferred by female landowners permit noticing the rise in aspirations of women who started expressing their opinions in the press and professional journals on economic matters; on the other hand, their struggle with the market was not always successful. Female landowners – representatives of the Polish elites – looked for inspiration in the European models. The knowledge and skills they acquired they implemented into their own economic activities, and at the same time they shared their experience with others in social forums. Female landowners more and more frequently appeared arm in arm with men as their economic partners who had equal rights and who undertook attempts – based on their financial independence – of self-reliant economic activities that sometimes failed and sometimes succeeded. Their financial independence resulted from slow changes in the mentality typical of the social group they came from.
Źródło:
Studia Maritima; 2015, 28; 295-315
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opowiadanie „naukowe” – gatunek literacki czy popularnonaukowy? Charakterystyka genologiczna
Autorzy:
Gajda, Anetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022842.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
opowiadanie naukowe
genologia lingwistyczna i literaturoznawcza
klasyfikacja gatunków popularnonaukowych
przełom XIX i XX w.
scientific story
linguistic and literary genetics
classification of popular science genre
turn of the XIX and XX century
Opis:
Artykuł przedstawia analizę genologiczną przeznaczonych dla młodzieży opowiadań naukowych z przełomu XIX i XX w., których autorami byli wybitni uczeni, a zarazem popularyzatorzy tego okresu. Autorka wskazuje na cechy typowe dla gatunków narracyjnych, a jednocześnie elementy charakterystyczne dla tekstów naukowych. Udowadnia, iż elementy typowe dla piśmiennictwa artystycznego są podporządkowane funkcji poznawczej i uprzystępniającej. Dokonuje ponadto próby umiejscowienia badanego gatunku wśród tekstów popularyzujących wiedzę naukową, uwzględniając teorię podobieństwa rodzinnego L. Wittgensteina i zaliczając badane teksty o charakterze hybrydalnym do rodziny gatunków (obok czytanek, bajek, gawęd) paraliterackich, służących popularyzacji nauki wśród dzieci i młodzieży. Rodzina ta — według autorki — jest rodziną pokrewną dla grupy gatunków popularnonaukowych (takich jak: monografia popularnonaukowa, artykuł popularnonaukowy, wykład popularnonaukowy, odczyt popularnonaukowy, pogadanka), przeznaczonych dla osób, które ukończyły szkołę podstawową oraz dla samouków.
The article presents a genological analysis of scientific stories dedicated to young people from the turn of the XIX and XX century whose authors were both eminent scholars and promoters of this period. The author points out features typical for narrative genres and at the same time elements characteristic for scientific texts. She proves that typical elements of artistic literature are subordinated to the cognitive and facilitating function. Moreover, the author attempts to organise/classify texts which popularise scientific knowledge taking into account the theory of family similarity of L. Wittgenstein and including the studied texts of a hybrid nature into the family of genres (next to reading books, stories, tales) of paraliterary texts aimed at popularising science among children and young people. According to the author, this family is related to a group of popular science genres (such as popular science: monograph, article, lecture, talk) intended for people who graduated from primary school and autodidacts.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 109-122
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środowisko inteligencji radykalnej na przełomie XIX i XX wieku. Próba portretu
The environment of radical intelligentsia at the turn of 19th and 20th century. An attempt at a portrait
Autorzy:
Sikorska-Kowalska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687494.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
inteligencja
socjalizm
przełom XIX i XX w.
portret zbiorowy
intelligentsia
socialism
the turn of the 19th and 20th centuries
collective portrait
Opis:
The activists of socialist movement in 19th century underlined that it was created by inteligentsia. In memories we can find a characterisation of several types of inteligentsia and motives which led them to such radical ideological choices. When we try to characterize an environment of radical inteligentsia we are necessarily involved into questions concerning patriotism, independence and Polish nationality. Very important is the relationship to left wing and socialism. Leaving leftism and searching for new ideas was typical for the “generation of disobedient”. Investigation of biographies of leftist political activists, scientists and philanthropists show outstanding people, strongly engaged in social work for a class or local community. Members of radical inteligentsia are often outstanding scientists who additionaly realised social work on great scale. In particular, they realised educational activity, and wide popularisation of severalkinds of knowledge. This attempt at devising a portrait of radical inteligentsia is showing the complex character of biographies of many members of this group. We try to provide an answer for the question: what was the ideological nexus of this generation.
XIX-wieczni uczestnicy polskiego ruchu socjalistycznego wyraźnie podkreślali, że został on zbudowany przez inteligencję. We wspomnieniach polskich socjalistów odnajdziemy charakterystykę typów polskiej inteligencji, która przystąpiła do socjalizmu. Odnajdziemy również motywy wyboru radykalnej drogi ideowej.Próba charakterystyki środowiska radykalnej inteligencji, którą łączyły poglądy lewicowe, zawiera pytania o tożsamość, patriotyzm, stosunek do socjalizmu, niepodległości i polskości. Ważny jest również stosunek do lewicowości i trwałość związków z socjalizmem, bowiem odchodzenie od lewicowych zasad, poszukiwanie nowych dróg ideowych, było typowe dla „pokolenia niepokornych”, którzy często młodzieńcze ideały zamieniali na inne postawy i poglądy. Badania biografii lewicowych działaczy politycznych, społeczników, uczonych, ukazują sylwetki ludzi wybitnych, ideowych, zaangażowanych na bardzo szeroką skalę w pracę na rzecz danej warstwy społecznej czy lokalnej wspólnoty. W grupie radykalnej inteligencji, zorientowanej lewicowo odnajdujemy wybitnych uczonych, intelektualistów, którzy pracę polityczną łączyli z realizacją misji społecznej. Prowadzili często szeroko zakrojoną działalność oświatową, byli popularyzatorami wiedzy z różnych dziedzin. Próba skreślenia portretu socjologicznego środowiska radykalnej inteligencji, ma na celu ukazanie złożoności biografii przedstawicieli tego pokolenia. Ma stanowić próbę odpowiedzi na pytanie co było spoiwem tego pokolenia, jaki był klucz ideowy, który łączył radykalną, socjalistyczną, postępową inteligencję polską.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 19; 33-50
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Julia Kratowska (1870–1947) – działaczka niepodległościowa, oświatowa i polityczna, senator RP
Julia Kratowska (1870–1947) – An Independence, Educational, and Political Activist; A Senator of the Republic of Poland
Autorzy:
Umińska, Bogumiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134444.pdf
Data publikacji:
2022-07-22
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
Tematy:
Julia Kratowska
activity
19th and 20th century
senator of the Republic of Poland
Ciechanów
działalność
XIX i XX w.
senator RP
Opis:
Artykuł przybliża postać pochodzącej z Puław, z rodziny o tradycjach patriotycznych, Julii Kratowskiej, działaczki niepodległościowej, oświatowej, społecznej i politycznej, przez cały okres międzywojenny i na krótko po wojnie związanej z Ciechanowem. Wprowadza w jej genealogię, pozwala poznać nieznane dotąd jej korzenie. Natomiast bogaty materiał archiwalny dotyczący jej postaci, znajdujący się w zbiorach archiwalnych Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie, umożliwia zaprezentowanie jej całej drogi pracy zawodowej jako nauczycielki języka polskiego, francuskiego i niemieckiego, począwszy od Lublina, potem Zakopanego i wreszcie miasta nad Łydynią. Poznajemy ją także jako oddaną działaczkę społeczną Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, któremu przewodniczyła w Ciechanowie, a w latach 1935–1936 stała na czele Zarządu Głównego. Największą chlubę przyniosła miastu jako senator RP w latach 1935–1938.
The article presents the fi gure of Julia Kratowska, born in Puławy into a family with patriotic traditions. Julia Kratowska was an independence, educational, social, and political activist throughout the interwar period and shortly after the war she had a connection to Ciechanów. The article introduces to her genealogy, allows one to learn about her hitherto unknown roots. On the other hand, the rich archival material about her person, contained in the archives of the Mazovian Nobility Museum in Ciechanów, allows to present her entire career as a teacher of Polish, French, and German, starting from Lublin, then Zakopane and fi nally the city on the Łydynia River. We also recognize her as a devoted social activist of the Women’s Civic Labor Union, which she chaired in Ciechanów, and in the years 1935-1936 she headed the Main Board. She brought the greatest pride to the town as a senator of the Republic of Poland in 1935–1938.
Źródło:
Studia Mazowieckie; 2022, 17, 1; 175-197
1231-2797
2720-5991
Pojawia się w:
Studia Mazowieckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Между личным пространством и явностью жизни. Дворянки в Польском Королестве на рубеже XIX и XX веков
Between privacy and openness of life. Landladies of Polish Kingdom at the turn 19th and 20th century
Między prywatnością a jawnością życia. Ziemianki Królestwa Polskiego przełomu XIX i XX wieku
Autorzy:
Kostrzewska, Ewelina Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687782.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
historia prywatności
ziemiaństwo XIX/XX w.
historia kobiet
kultura materialna – wnętrze siedziby ziemiańskiej
history of the privacy
landownership in the 19th/20th century
material culture – the inside of the landowner’s property
Opis:
Ziemianki Królestwa Polskiego z przełomu XIX i XX wieku należały, do wciąż jeszcze elitarnej grupy społecznej, o której chętnie dyskutowano na łamach prasy, wystawiano laurki lub potępiano. Jednocześnie pozostawiły po sobie bogatą bazę źródłową, pozwalającą przyjrzeć się ich prywatnemu, codziennemu życiu. Wyłaniający się ze zróżnicowanych źródeł obraz jest tym ciekawszy, że w omawianym czasie przewartościowaniu uległy granice prywatności i jawności życia, to co prywatne coraz częściej stawało się publiczne. Miłość i ciało plasowały się między tabu a afirmacją. A wszystko to znajdowało odzwierciedlenie w „tańczących ścianach dworu” i rewolucjach budowlanych przeprowadzanych przez panie domu podążające za modą, ale też pragnące zwiększenia komfortu życia i zachowania jego intymności. Przełom wieków XIX i XX z zamykaną epoką wiktoriańską i obecnym modernizmem był czasem chaosu społeczno-obyczajowego i przemian w kulturze, a spojrzenie na świat ziemianek może być jednym z punktów opisu tego procesu.
Polish Kingdom landladies from the late nineteenth and early twentieth century belonged continually to an elite social group, which was eagerly discussed over in press, written cards about or condemned. At the same time landladies left a lot of information sources behind themselves, allowing to look back at their private everyday life. Emerging from diverse sources, the picture is even more curious because at that time, the boundaries of privacy and publicity of private life, became redefined. Love and body and were placed between taboo and affirmation. All of this was reflected in the “dancing walls of the court” and the revolutions of building constructions carried out by housewives who followed the fashion, but also wished to enhance the quality of life at the same time wanted to preserve their intimacy. The turn of the nineteenth and twentieth centuries, with fading Victorian era and current modernism was a time of chaos and both social and moral and changes in culture and a look at the landladies’ world may be one of the points that describe the very problem.
-
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2016, 16; 59-78
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O problemach i zadaniach lekarzy prowincjonalnych ziem Królestwa Polskiego w opinii „Czasopisma Lekarskiego” przełomu XIX i XX w.
Problems and responsibilities of provincial doctors in the Kingdom of Poland as described in “Czasopismo Lekarskie” (“Medical Journal”) at the turn of the twentieth century
Autorzy:
Paciorek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089503.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
provincial doctors
Kingdom of Poland
turn of the twentieth century
Czasopismo Lekarskie
Medical Journal
lekarze prowincjonalni
ziemie Królestwa Polskiego
przełom XIX i XX w.
Opis:
The article relies on press reports of provincial doctors published in “Czasopismo Lekarskie” (“Medical Journal”) in the years 1899-1908, and reflects the concerns and problems of the then environment of rural and small-town doctors on the Polish lands. According to the reports, there were two groups of concerns: the first was gaining the trust of the rural people who, for various reasons, at the beginning of the 20th century preferred to get help from quacks, herbalists, healers, and barber-surgeons rather than to seek advice from ‘genuine doctors’. In the period under investigation, the provincial doctor ceased to be a ‘gentlemen’ doctor; thus, their material situation changed radically. The problem was not only numerous visits to distant villages or towns, constant readiness to provide assistance often in extreme situations or work in challenging conditions, but also issues of unfair competition, lack of solidarity between doctors, problems related to non-standardised medical fees, the issue of choosing medicaments (either cheap or expensive), or a great need for cyclical training. This problem was to be dealt with by regional medical societies. The doctor in the province needed to be a specialist in many fields of medicine. Showing incompetence towards a sick peasant was one of the reasons why doctors were losing their authority, but it also undermined confidence in contemporary medicine, thereby pushing the rural population into the hands of quacks and barber-surgeons. The second issue, closely related to the first one, is the improvement of the provincial doctor’s self-image, which involved constant education and, above all, learning about the psychology and specificity of the behaviour of the rural people. In the press of the period, this topic was brought up by Władysław Biegański, Franciszek Grodecki, Teodor Dunin, Franciszek Wychowski, Antoni Kędzierski, Antoni Troczewski, Witold Chodźko, et al.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2020, 65, 3; 59--75
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyjaciel Dzieci [The Children’s Friend] published in Warsaw under the editorship of Jan Skiwski (July 1892 – March 1911). Part II: The mission “To teach and to entertain” and the opinions of contemporary critics
Warszawski „Przyjaciel Dzieci” pod redakcją Jana Skiwskiego (lipiec 1892 — marzec 1911). Część 2: W kręgu popularyzacji wiedzy i rozrywki. Ocena pisma przez współczesnych
Autorzy:
Woźniakowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074431.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press in the 19th and early 20th century
children's and juvenile magazines
literary models in juvenile literature in late 19th century
polskie czasopiśmiennictwo dla dzieci i młodzieży XIX i początków XX w.
polska literatura dla dzieci i młodzieży XIX i początków XX w.
Opis:
The second part of this article examines the content of the main sections of the weekly magazine Przyjaciel Dzieci [The Children’s Friend] (1892–1911), i.e. popular science; travel, geographical and ethnographical materials; biography; a section called “teaching actions”; and religion. Also covered are miscellanea, practical tips, puzzles and cartoons, as well as new sections “About the World” and “Educational Games and Entertainment”. Finally, the article looks at a review published by Poradnik dla Czytających Książki [A Guide for Book Readers] in 1901, whose author claims that some of the information in Przyjaciel Dzieci is outdated or obsolete.
Druga część artykułu przedstawia zawartość głównych działów „Przyjaciela Dzieci” lat 1892–1911, takich jak dział artykułów i pogadanek popularnonaukowych, podróżniczo-krajoznawczo-etnograficzny, życiorysów, tzw. „czynów nauczających” oraz dział religijny. Omawia również działy ciekawostkowo-rozrywkowe: tzw. „artykuły różnej treści”, nowe działy „Ze świata” i „pożyteczne zabawy i rozrywki”. Zaprezentowano także ostry atak na anachronizmy treściowe warszawskiego tygodnika przeprowadzony w r. 1901 na łamach „Poradnika dla Czytających Książki”.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 1; 51-67
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies