Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 814
Tytuł:
Этнiчная iдэнтыфiкацыя i катэгарызацыя беларусаў i лiтоўцаў у ХIХ стагоддзi
Etniczna identyfikacja i kategoryzacja Białorusinów i Litwinów w XIX wieku
Ethnic identification and categorization of Belarusians and Lithuanians in the 19th century
Autorzy:
Wnukowicz, Juryj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131288.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
этнiчнасць
этнiчныя катэгорыi
iдэнтыфiкацыя
беларусы
лiтоўцы
памежжа
этнаграфiя
статыстыка
навуковы дыскурс ХIХ ст.
etniczność
kategorie etniczne
identyfikacja
Białorusini
Litwini
granice
etnografia
statystyka
dyskurs naukowy w XIX wieku
ethnicity
ethnic categories
identification
Belarusians
Lithuanians
borderlands
ethnography
statistics
scientific discourse of the 19th century
Opis:
У артыкуле аналiзуюцца асноўныя прынцыпы i iнструменты этнiчнай iдэнтыфiкацыi i катэгарызацыi беларусаў i лiтоўцаў у ХIХ стагоддзi. Метадалагiчным падмуркам даследавання сталi палажэннi тэарэтыкаў канструктывiсцкага напрамку вывучэння феномена этнiчнасцi, якiя разглядалi этнiчныя групы ў кантэксце сацыяльнага канструявання iх iдэнтычнасцей. Асаблiвая ўвага ў артыкуле звернута на тое, якiм чынам у навуковым дыскурсе ХIХ стагоддзя адбывалася знешняя катэгарызацыя беларусаў i лiтоўцаў i, адпаведна, як канструявалiся сiмвалiчныя межы памiж iмi, iнтэрпрэтаваныя даследчыкамi як этнiчныя.
W artykule omówiono podstawowe zasady i narzędzia etnicznej identyfikacji i kategoryzacji Białorusinów i Litwinów w XIX wieku. Metodologiczną podstawę badania stanowią założenia teoretyków konstruktywistów eksplorujących zjawisko etniczności z analizą grup etnicznych w kontekście społecznego tworzenia ich tożsamości. Szczególną uwagę w artykule zwrócono na sposób, w jaki w dziewiętnastowiecznym dyskursie naukowym prowadzono zewnętrzną kategoryzację Białorusinów i Litwinów i, co za tym idzie, jak tworzyły się symboliczne granice między nimi, interpretowane przez badaczy jako etniczne
The article analyzes the basic principles and instruments of ethnic identification and categorization of Belarusians and Lithuanians in the 19th century. The methodological basis of the study is the position of constructivist theory of studying the phenomenon of ethnicity, which considers ethnic groups in the context of the social construction of their identities. The article focuses on how the categorization of Belarusians and Lithuanians took place in the scientific discourse of the 19th century and, accordingly, how the symbolic boundaries between them were constructed and interpreted as ethnic by researchers.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 377-398
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
Autorzy:
Васілюк, Іаанна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945117.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
national idea
national consciousness
literary tradition
Belarusian literature in 20th century
national rebirth
Belarusian cultural canon
the Belarusian language
folklore
idea narodowa
świadomość narodowa
tradycja literacka
literatura białoruska xix wieku
odrodzenie narodowe
białoruski kanon kulturowy
język białoruski
folklor
Opis:
Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
Autorzy:
Васілюк, Іаанна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106252.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
idea narodowa
świadomość narodowa
tradycja literacka
literatura białoruska XIX wieku
odrodzenie narodowe
białoruski kanon kulturowy
język białoruski
folklor
national idea
national consciousness
literary tradition
Belarusian literature in 20th century
national rebirth
Belarusian cultural canon
folklore
Belarusian language
Opis:
Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 183-195
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Характерные черты отношений России с киргизскими племенами в конце XVIII–первой половине XIX века
Characteristics of Russia’s relations with the Kyrgyz tribes in the late 18th and early 19th century
Autorzy:
Яншин (Yansin), Вадим П. (Vadim P.)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189174.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Central Asia
19th century
Russia
Kyrgyz tribes
international relations
Kyrgyz legations
foreign policy
Azja Centralna
XIX wiek
Rosja
plemiona kirgiskie
stosunki międzynarodowe
polityka międzynarodowa
Opis:
The author of the article describes Russian relations with the Kyrgyz tribes from the late eighteenth to mid-nineteenth century. The main objective of Kyrgyz legations sent at that time to Russia was to acquire certain material goods. In relations with neighbouring powers the elders of the Kyrgyz tribes were guided by several principles. Firstly, they wanted to maintain the position of the only ruler in their tribes and clans. Secondly, to this end, the elders shifted between neighbouring powers (Russia, China and the Khanate of Kokand). Thirdly, the Kyrgyz ensured that no one interfered in their relations with the Kazakhs, with whom they shared common confession (Islam). Up until 1840s Russian politics towards the Kyrgyz tribes essentially focused on protection of merchant caravans which passed through Kirgiz lands on their way to East Turkestan. In later time Russia sought to create from the Kyrgyz territory a buffer zone between itself, China and the Khanate of Kokand.
Artykuł omawia stosunki Rosji z plemionami kirgiskimi od końca XVIII do połowy XIX wieku. Głównym celem kirgiskich poselstw wysyłanych w tym czasie do Rosji było pozyskanie określonych dóbr materialnych. Starszyzna plemion kirgiskich w stosunkach z mocarstwami ościennymi kierowała się kilkoma zasadami. Po pierwsze, zależało jej na zachowaniu pozycji jedynego zarządcy w swoich plemionach i rodach. Po drugie, w tym celu starszyzna lawirowała pomiędzy mocarstwami ościennymi (Rosja, Chiny, Chanat Kokandu). Po trzecie, Kirgizi starali się, aby nikt nie ingerował w ich stosunki z Kazachami, z którymi łączyło ich wspólne wyznanie (islam). Polityka Rosji wobec Kirgizów do lat 40. XIX wieku zasadniczo dotyczyła zabezpieczenia przejazdu karawan kupieckich, które przemierzały tereny Kirgizów, zmierzając do Wschodniego Turkiestanu. Od lat 40. XIX wieku Rosja dążyła do utworzenia z terytoriów kirgiskich strefy buforowej pomiędzy nią, Chinami i Chanatem Kokandu.
Źródło:
Studia Orientalne; 2014, 2(6); 168-181
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фyнкцыйныя пары “барацьба – перамога”, “задача – рашэнне” ў кнізе Яна Баршчэўскага Шляхціц Завальня, або Беларyсь y фантастычных апавяданнях
Functional pairs “struggle – victory”, “task – decision” in the book Zavalnya, Esqire, or Belarus in Fantastic Stories by Yan Barshcheuski
Pary funkcjonalne “walka – zwycięstwo”, “zadanie – decyzja” w książce Szlachcic Zawalnia, czyli Białoruś w fantastycznych opowiadaniach Jana Barszczewskiego
Autorzy:
Krofta, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520999.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian literature of the 19th century
romanticism
plot
morphology of a magical tale
heroic functions
literatura białoruska XIX wieku
romantyzm
fabuła
morfologia baśni magicznej
funkcje heroiczne
беларуская літаратура ХІХ стагоддзя
рамантызм
сюжэт
марфалогія чарадзейнай казкі
геройныя функцыі
Opis:
The article is devoted to the study of the role of functional pairs “struggle – victory” and “problem – solution” in the structure of 14 short stories by Yan Barshcheuski from the book Zavalnya, Esqire, or Belarus in Fantastic Stories. The conclusions are made that in the author's work the canonical structure of a fairy tale in which the presence of one of these pairs is mandatory, is significantly modified: at the level of individual stories, the functional correlation is violated, cases of dual morphological meaning of functions are observed, the author uses a minus technique in which functions are not implemented but their probability is denoted. At the level of the entire work as a whole, the plot balance, however, is achieved, and in the last story Marvelous Staff a romantic myth is built, in which a succession of fairy-tale elements is reproduced with new metaphorical meanings.
Artykuł poświęcony jest badaniu roli par funkcjonalnych “walka – zwycięstwo” i “zadanie – decyzja” w strukturze 14 opowiadań Jana Barszczewskiego z książki Szlachcic Zawalnia, czyli Białoruś w fantastycznych opowiadaniach. Stwierdza się, że w pracy autora struktura kanoniczna baśni magicznej, w której obecność jednej z tych par jest obowiązkowa, ulega znacznej modyfikacji: korelacja funkcjonalna zostaje zerwana na poziomie poszczególnych opowiadań, zdarzają się przypadki podwójnego znaczenia funkcji, autor stosuje technikę minus-odbiór, w której funkcje nie są realizowane, ale wskazane jest ich prawdopodobieństwo. Na poziomie całego dzieła równowaga fabuły została osiągnięta, a w ostatnim opowiadaniu Dziwna kij budowany jest romantyczny mit, w którym elementy baśniowe są sukcesywnie reprodukowane, nasycone nowym, metaforycznym znaczeniem.
Артыкул прысвечаны даследаванню ролі функцыйных пар “барацьба – перамога” і “задача – рашэнне” ў структуры 14 апавяданняў Яна Баршчэўскага з кнігі Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях. Робяцца высновы аб тым, што ў аўтарскім творы кананічная структура чарадзейнай казкі, у якой наяўнасць адной з гэтых пар з’яўляецца абавязковай, істотна мадыфікуецца: на ўзроўні асобных апавяданняў парушаецца функцыйная суадноснасць, назіраюцца выпадкі дваістага марфалагічнага значэння функцый, аўтар выкарыстоўвае мінус-прыём, пры якім функцыі не рэалізуюцца, але абазначаецца іх верагоднасць. На ўзроўні ж усяго твора ў цэлым cюжэтны баланс дасягаецца, і ў апошнім апавяданні Дзіўны кій выбудоўваецца рамантычны міф, у якім узнаўляецца паслядоўнасць казкавых элементаў з новым, метафарычным значэннем.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 241-250
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Торговельна мобільність українських селян Галичини першої половини ХІХ ст. за даними львівської преси
Mobilność handlowa ukraińskich włościan w Galicji pierwszej połowy XIX wieku w świetle prasy lwowskiej
Te commercial mobility of Ukrainian peasants in Galicia in the frst half of the 19th century in the light of Lviv press
Autorzy:
Мовна, Уляна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371160.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
mobilność handlowa
chłopi ukraińscy
prasa
pierwsza połowa XIX wieku
gospodarka
commercial mobility
Ukrainian peasants
press
the frst half of the 19th century
economy
Opis:
W artykule dokonano analizy jednego z możliwych typów przemieszczania się ludności wiejskiej, konkretnie mobilności handlowej ukraińskich chłopów w pierwszej połowie XIX w. Zagadnienie handlu było szeroko przedstawiane na lamach ówczesnych periodyków lwowskich. Z tej przyczyny stały się one podstawowym źródłem historycznym, na którym oparto niniejsze rozważania. Odnotowywały bowiem aktualny stan dyskursu publicznego. Korespondenci „Gazety Lwowskiej”, „Tygodnika Rolniczo-Przemysłowego”, „Rozmaitości” – W. Pol, J. Żywicki, M. Stöger, K. Turowski – poświęcili problematyce handlu stosunkowo dużo miejsca. Zwracano uwagę na takie zagadnienia, jak choćby udział ludności wiejskiej w handlu rogacizną, drzewem, płótnem, produkcją gospodarstwa wiejskiego.
The article analyses one of the possible types of villagers’ mobility, i.e. the commercial mobility of Ukrainian peasants in the frst half of the 19th century. The issues of commerce were widely presented in the pages of the then periodicals in Lviv. For this reason, they became the main historical source on which the present study was based, since they reported the current state of the public discourse. The correspondents for “Gazet Lwowska”, “Tygodnik Rolniczo-Przemysłowy”, “Rozmaitości” – W. Pol, J. Żywicki, M. Stöger, K. Turowski – dedicated relatively a lot of attention to the issues of commerce. The press focused on such issues as villagers’’ trade in cattle, wood, cloth and farm produce.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 33-47
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Российская историческая полонистика XIX века как часть отечественной славистики
Russian Historical Polonistics of the 19th Century as a Part of Russian Slavistics
Autorzy:
Arzhakova, Larisa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1754007.pdf
Data publikacji:
2021-08-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rosyjska polonistyka historyczna XIX wieku
sprawa polska
slawistyka rosyjska
periodyzacja polonistyki historycznej
dialog polsko-rosyjski
Russian historical Polonistics of the 19th century
the Polish question
Slavic studies in Russia
periodisation of the Russian historical Polish studies
Russian-Polish dialogu
Opis:
This article presents a brief overview of the history of Russian historical Polonistics in the 19th century, which was an integral part of Russian Slavistics, but acted according to other laws which were subject to the dynamics of Russian-Polish relations. Special attention is paid to the peculiarities of the formation and development of Russian historical Polonistics, which made it possible to clarify its previously accepted periodisation. This article notes the interdependence between the Polish question and Polonistic studies, which is characteristic of Russia in the 19th century, but only recently reflected in modern historiography. The author of the article suggests considering Russian historical Polonistics as the experience of Russian-Polish dialogue in the context of the long 19th century.
Rosyjska polonistyka historyczna xix wieku jako część rosyjskiej slawistyki Artykuł przedstawia krótki przegląd historii rosyjskiej polonistyki historycznej XIX wieku, która była częścią składową rosyjskiej slawistyki, lecz funkcjonowała na innych zasadach, odzwierciedlających dynamikę wzajemnych stosunków polsko-rosyjskich. Zwrócono szczególną uwagę na wyjątkowe warunki powstawania i rozwoju rosyjskiej polonistyki historycznej, co pozwoliło na uszczegółowienie przyjętej wcześniej periodyzacji tej dyscypliny. W artykule zaznaczono, charakterystyczną dla dziewiętnastowiecznej Rosji, jednak dopiero niedawno znajdującą swoje miejsce we współczesnej historiografii myśl o współzależności miedzy „sprawą polską” i badaniami polonistycznymi. Autorka artykułu proponuje rozpatrywanie rosyjskiej polonistyki historycznej jako doświadczenia polsko-rosyjskiego dialogu XX wieku.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 7; 21-34
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Политика генерал-губернатора А. П. Безака в отношении римско-католической церкви в Юго-Западном крае (1865-1868)
Politics of the Governor-General Alexander Pavlovich Bezak in relation to the Roman Catholic Church in the Southwest Territory (1865-1868)
Autorzy:
Legieć, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969429.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
религиозная политика
католическая церковь
история Польши XIX в.
история России XIX в.
история Украины XIX в.
religious politics
the Catholic Church
the history of Poland in the 19th century
the history of Russia in the 19th century
the history of Ukraine in the 19th century
polityka wyznaniowa
Kościół Katolicki
historia Polski XIX w.
historia Rosji XIX w.
historia Ukrainy XIX w.
Opis:
Dla generał-gubernatora kijowskiego Aleksandra Pawłowicza Bezaka walka z wpływami Kościoła rzymskokatolickiego w województwach kijowskim, podolskim i wołyńskim, tworzących Kraj Południowo-Zachodni, stała się jednym z głównych zadań stojących przed administracją rosyjską regionu po upadku powstania styczniowego. Bezak zażądał likwidacji jednej z dwóch diecezji katolickich działających na terenie prowincji, postulował zamknięcie części kościołów i kaplic katolickich oraz zmniejszenie liczby księży. Zamierzał także zamknąć wszystkie działające na tym terenie klasztory katolickie. Generał-gubernatorowi udało się ostatecznie doprowadzić do likwidacji diecezji kamienieckiej, ale za jego panowania w kraju zamknięto tylko kilka kościołów i kaplic, a tylko cztery z jedenastu klasztorów. Nie udało się też znacząco ograniczyć liczby duchownych katolickich. Przede wszystkim stanowisko ministra spraw wewnętrznych P.A. Valueva uniemożliwiło pełną realizację planów Bezaka. Jednak Bezakowi udało się wprowadzić język rosyjski do nauczania religii we wszystkich typach szkół, a wszelka działalność duchowieństwa katolickiego została poddana ścisłej kontroli państwa.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 4; 145-160
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Поколение: модель и ее динамика (на материале русской классической литературы)
Generation: The Model and Dynamics of Change (on the Basis of Works of 19th-Century Russian Authors)
Autorzy:
Olaszek, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968400.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
generation
generational experiences
19th century Russian literature
поколение
поколенческий опыт
русская литература xix века
Opis:
В статье на материале русской литературы XIX – начала XX веков рассмотрено становление модели поколения и ее динамика. На основании анализов сделаны следующие выводы: в изображении русских писателей модель поколения образовалась не столько на возрастной основе, сколько на почве общности исторического и культурного опыта. Модель поколения трансформировалась под влиянием важных исторических событий, интересов (искусство/наука), модных идеологий. Наиболее выразительный облик у поколений сороковых и шестидесятых годов – литературных отцов и детей. Отношение к этим двум традициям и тенденция освободиться от них стали основой идентификации очередных поколений: 1880-х, 1890-х и начала XX века. Внешним проявлением поколенческих отличий стал стиль жизни.
The paper presents an attempt to reconstruct a generational model and brings some reflections on the dynamics of its changes. The following conclusions have been drawn from the analysis of a selection of works: – the model of a generation was not age-related, but emerged in the consciousness of Russian writers on the basis of a shared social, cultural and historical experience; – the ways in which individuals make sense of the past and establish generational identities are manifest in their attitude towards the prevailing values and norm systems of older generations, as well as in references to the literary images – in this case particularly to those of the 1840s and 1860s generations, of ‘fathers and sons’ – through acceptance or rejection thereof; – members of the post-1880s generation rejected the legacy of their fathers, without offering anything in return, thus becoming a generation at the crossroads. The turn-of-the-century generation was characterized by an ambivalent attitude towards their predecessors: – the generational model evolved under the impact of historical events, fashionable ideologies and fascinations for art or science, which offered a common generational experience; – the style of life came to be the outward manifestation of generational differences.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, Zeszyt specjalny 2015; 293-302
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Між позитивізмом та класичним історизмом: історичні погляди Ксаверія Ліске
Między pozytywizmem i klasycznym historyzmem: poglądy historyczne Ksawerego Liskego
Autorzy:
Глушик, Ірина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442008.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Ksawery Liske
historiografia
XIX wiek
Uniwersytet Lwowski
historiography
19th century
Lvov University
Opis:
Ksawery Liske (1838–1891), a researcher of 16th century history, publisher of sources, organizer of scientific life in Lvov and tutor of the next generations of researchers, was known as a propagator of achievements of German history science. Studies in Wroclaw, Berlin and Lips made him the expert in the principles of critical historiography, which he skillfully passed to his students at the Lvov University. The scientific output of Liske was characterized by constructing a wide historical background, great knowledge of the literature on the subject and originality of conclusions based on thorough source studies. On the basis of Liske’s scientific output, i.e., monographic dissertations, reviews, prefaces to source publications as well as participation in ongoing scientific discussions one may conclude that his theoretical views on history and the way of perceiving the history process inscribe him into the current of classical historism as a research model.
Ksawery Liske (1838–1891), badacz dziejów XVI w., wydawca źródeł, organizator życia naukowego we Lwowie i wychowawca kolejnych pokoleń badaczy, dał się poznać jako propagator osiągnięć niemieckiej nauki historycznej. Studia we Wrocławiu, Berlinie i Lipsku uczyniły z niego znawcę zasad krytycznej historiografii, które umiejętnie zaszczepiał na Uniwersytecie Lwowskim. Dorobek naukowy Liskego wyróżnia konstruowanie szerokiego tła historycznego, dobra znajomość literatury przedmiotu i oryginalność wniosków opartych na gruntownych badaniach źródłowych. Na podstawie analizy dorobku naukowego Liskego, tj. rozpraw monograficznych, recenzji, przedmów do publikacji źródłowych oraz udziału w toczonych dyskusjach naukowych, można wnioskować, że jego zapatrywania teoretyczne na historię i sposób postrzegania procesu dziejowego wpisują go w nurt klasycznego historyzmu jako modelu badawczego.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 213-228
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Место государственной канцелярии в структуре власти Российской империи XIX века
Autorzy:
Ружицкая, Ирина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631596.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
19th-century Russian Empire, administration, State Council, state chancellery, state secretary, bureaucracy, rationalisation of the operation of chancellery
Российская империя XIX в., государственное управление, Государственный совет, государственная канцелярия, государственный секретарь, бюрократия, рационализация канцелярского производства
Opis:
State chancellery was the chancellery of the State Council, the supreme advisory body in the Russian Empire. Its role in the political life of Russia differed in the various periods of its existence. Its power was at its highest between 1810 and 1812, when it was headed by M.M. Speransky. His power was virtually unlimited, and he remained in direct contact with the Tsar. In later periods, neither the chancellery nor its leader achieved similar levels of importance. Nonetheless, there were times when it played an important role in the Empire’s lawmaking process. Its importance correlated with the eminence of its leader. The chancellery was the institution which initiated the transition to rational forms of administering the Empire.
Государственная канцелярия – канцелярия высшего законосовещательного органа Российской империи, Государственного совета. В разные периоды своего существования она играла неодинаковую роль в политической жизни страны. Эпохой всевластия государственной канцелярии стали 1810–1812 гг., когда ее возглавлял М.М. Сперанский. Его власть была безграничной, он непосредственно контактировал с императором. Впоследствии такого положения государственная канцелярия и ее руководитель никогда не достигали. Тем не менее были времена, когда она играла заметную роль в законодательной политике империи. Эта роль была тем более значимой, чем выше было реноме ее руководителя. С Государственной канцелярии в империи начался переход на рациональные формы управления.Kancelaria państwa – kancelaria wyższego organu doradczego w Imperium Rosyjskim, czyli Rady Państwa. W różnych okresach swojego funkcjonowania odgrywała ona niejednakową rolę w życiu politycznym kraju. Epoką wszechwładzy kancelarii państwowej były lata 1810–1812, kiedy na jej czele stanął M.M. Sperański. Jego władza była nieograniczona, pozostawał w bezpośrednim kontakcie z imperatorem. W późniejszym czasie ani kancelaria, ani jej naczelnik nigdy nie osiągnęli takiej pozycji. Niemniej jednak zdarzały się okresy, kiedy odgrywała ona istotną rolę w polityce prawodawczej Imperium. Jej znaczenie było tym ważniejsze, im większą renomą cieszył się jej naczelnik. Od kancelarii państwa rozpoczęło się przejście do racjonalnych form zarządzania w Imperium.
Źródło:
Res Historica; 2017, 44
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Между личным пространством и явностью жизни. Дворянки в Польском Королестве на рубеже XIX и XX веков
Between privacy and openness of life. Landladies of Polish Kingdom at the turn 19th and 20th century
Między prywatnością a jawnością życia. Ziemianki Królestwa Polskiego przełomu XIX i XX wieku
Autorzy:
Kostrzewska, Ewelina Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687782.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
historia prywatności
ziemiaństwo XIX/XX w.
historia kobiet
kultura materialna – wnętrze siedziby ziemiańskiej
history of the privacy
landownership in the 19th/20th century
material culture – the inside of the landowner’s property
Opis:
Ziemianki Królestwa Polskiego z przełomu XIX i XX wieku należały, do wciąż jeszcze elitarnej grupy społecznej, o której chętnie dyskutowano na łamach prasy, wystawiano laurki lub potępiano. Jednocześnie pozostawiły po sobie bogatą bazę źródłową, pozwalającą przyjrzeć się ich prywatnemu, codziennemu życiu. Wyłaniający się ze zróżnicowanych źródeł obraz jest tym ciekawszy, że w omawianym czasie przewartościowaniu uległy granice prywatności i jawności życia, to co prywatne coraz częściej stawało się publiczne. Miłość i ciało plasowały się między tabu a afirmacją. A wszystko to znajdowało odzwierciedlenie w „tańczących ścianach dworu” i rewolucjach budowlanych przeprowadzanych przez panie domu podążające za modą, ale też pragnące zwiększenia komfortu życia i zachowania jego intymności. Przełom wieków XIX i XX z zamykaną epoką wiktoriańską i obecnym modernizmem był czasem chaosu społeczno-obyczajowego i przemian w kulturze, a spojrzenie na świat ziemianek może być jednym z punktów opisu tego procesu.
Polish Kingdom landladies from the late nineteenth and early twentieth century belonged continually to an elite social group, which was eagerly discussed over in press, written cards about or condemned. At the same time landladies left a lot of information sources behind themselves, allowing to look back at their private everyday life. Emerging from diverse sources, the picture is even more curious because at that time, the boundaries of privacy and publicity of private life, became redefined. Love and body and were placed between taboo and affirmation. All of this was reflected in the “dancing walls of the court” and the revolutions of building constructions carried out by housewives who followed the fashion, but also wished to enhance the quality of life at the same time wanted to preserve their intimacy. The turn of the nineteenth and twentieth centuries, with fading Victorian era and current modernism was a time of chaos and both social and moral and changes in culture and a look at the landladies’ world may be one of the points that describe the very problem.
-
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2016, 16; 59-78
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Матеріялы до руского словаря – rękopiśmienny dziewiętnastowieczny słownik ukraińsko-polski Josyfa Skomorowskiego
Autorzy:
Skurzewska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049987.pdf
Data publikacji:
2021-03-16
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
XIX-wieczna leksykografia ukraińska
Skomorowski
południowo- zachodnie dialekty języka ukraińskiego
leksyka dialektalna
19th century Ukrainian lexicography
Skomorovski
the south-western dialects of Ukrainian language
dialectical lexis
Opis:
Ukraińsko-polski rękopiśmienny słownik Josyfa Skomorowskiego Матеріялы до руского словаря liczy pięć tomów i 1732 strony. Prawdopodobnie został ukończony w 1849 roku. Ukraiński rejestr słownika obejmuje 27 000 haseł. Materiał ukraiński słownika obfituje w polonizmy, zarówno fonetyczne, jak i leksykalne, a także w leksykę wykazującą cechy dialektalne. Nie wszystkie hasła ukraińskie zostały przetłumaczone. Najwięcej braków widocznych jest w tomie IV. Część materiału ukraińskiego została podana w dwóch wariantach ortograficznych, ponieważ Skomorowski trzymał się początkowo zasad ortografii fonetycznej, później zaś zweryfikował ukraińską część zgodnie z ortografią etymologiczną. Słownik nie jest wolny od błędów w tłumaczeniu, zawier
Матеріялы до руского словаря – the Ukrainian-Polish manuscript dictionary by Josyf Skomorovski – consists of 5 volumes and 1732 pages. It was probably completed in 1849. The register of the Ukrainian dictionary has 27000 entries. In the Ukrainian part, there is a lot of phonetic and lexical polonisms as well as dialectical lexical items. Some Ukrainian dictionary entries were not translated – especially in the 4th volume. Some of the Ukrainian words were presented in two orthographical variants – Skomorowski initially tried to follow the rules of phonetic orthography, but then he verified the Ukrainian part in accordance with the etimological orthography. The dictionary is not free from translation errors, it also includes some Ukrainian lexicon which has not been confirmed in other sources.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2021, 17; 259-270
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Конфессиональная политика генералов-губернаторов виленских в 1860–1870-х годах
Religious policy of Vilnius generals-governors in the 1860s and 1870s
Autorzy:
Wiech, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969456.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
конфессиональная политика
Римско-католическая церковь
история Польши XIX в.
история России XIX в.
religious policy
Catholic Church
history of Poland 19th century
history of Russia 19th century
polityka religijna
Kościół Katolicki
historia Polski XIX wieku
historia Rosji XIX wieku
Opis:
Po upadku Powstania styczniowego na Litwie i Białorusi nastąpiła zasadnicza zmiana w polityce religijnej władz rosyjskich. W tworzeniu nowej polityki ważną rolę odegrali wileńscy generał-gubernatorzy. Kościół i duchowieństwo katolickie uznano za najważniejsze bastiony kultury polskiej i łacińskiej, dlatego wobec ludności katolickiej narzucono represyjną politykę religijną. Represje i restrykcje wobec Kościoła Katolickiego przybrały postać likwidacji diecezji mińskiej, likwidacji kościołów i klasztorów katolickich oraz nałożenia licznych zakazów i ograniczeń praktyk religijnych. W wyniku nowej polityki nastąpił drastyczny spadek liczby katolików, a także zmniejszenie liczebności duchowieństwa oraz degradacja społeczna i ekonomiczna Kościoła. Przeciwne cele i zadania postawiono Cerkwi Prawosławnej. Władze rosyjskie wspierały tworzenie nowych parafii, budowę kościołów, zakładanie klasztorów, rozszerzenie stanu posiadania i uposażenia księży. W latach 60-ch i 70-ch XIX wieku intensywnie forsowany był program powrotu Litwy i Białorusi do ich rosyjskich korzeni, który zakładał, że wiara prawosławna będzie główną podstawą budowania nowej tożsamości narodowej, kulturowej i politycznej. Największą ofiarą tego programu była ludność polska, kultura polsko-łacińska i Kościół Katolicki.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 4; 131-144
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Канкарданс беларускай мовы ХІХ стагоддзя як крыніца даследавання лексікі. Ужыванне слоў дом і хата ў ХІХ ст.
Konkordancja języka białoruskiego ХІХ wieku jako źródło badań nad słownictwem. Użycie białoruskich leksemów dom i chata w ХІХ wieku
The Concordance of Belarusian of the Nineteenth Century as a source of research into vocabulary. The use of Belarusian home and cottage lexemes in the 19th century
Autorzy:
Kozłowska-Doda, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594047.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
język białoruski XIX w.
konkordancja
białoruskie leksemy dom/chata
kształtowanie się współczesnego języka białoruskiego
Belarusian in the 19th century
concordance
Belarusian lexemes dom/chata ‘home/house’
the formation of modern Belarusian language
Opis:
Współczesny język białoruski powstał w oparciu o zróżnicowaną dialektalnie mowę chłopów, zubożałej szlachty i najbiedniejszych miejskich warstw społecznych. Nie stanowi on kontynuacji piśmiennictwa starobiałoruskiego. Białoruskie piśmiennictwo współczesne ukształtowało się w pierwszej połowie XIX wieku. W ciągu całego XIX stulecia prezentują je wyłącznie teksty wierszowane i prozatorskie o dość zróżnicowanym poziomie artystycznym. Zebrane w różnych antologiach (nadal trwa poszukiwanie tego typu tekstów w archiwach) stały się fundamentem tworzenia konkordancji, wydrukowanej najpierw w wersji papierowej, a ostatnio w uzupełnionej i poprawionej wersji cyfrowej. Mimo drobnych braków technicznych Konkordancja języka białoruskiego XIX wieku pozwala usprawnić pracę językoznawcy: zestawić poszczególne leksemy i ich formy, zinterpretować ich częstotliwość (w poezji, prozie, u konkretnych autorów), poddać analizie semantykę wyrazów itd. W artykule skupiono uwagę na użyciu leksemów dom i chata w białoruskojęzycznych utworach XIX wieku.
Contemporary Belarusian language is based on diversified dialectal speech of peasants, impoverished nobles and the poorest urban social strata. It does not constitute a continuation of old Belarusian writings. Belarusian modern writing developed in the first half of the 19th century. Throughout the 19th century, it is represented only by verse and prose texts with a fairly diverse artistic level. Collected in various types of anthologies (search for this type of texts in archives cotinues), the foundations for creating a concordance, first printed in a paper version, recently also in a supplemented and corrected electronic version. Despite the small technical deficiencies Concordance of Belarusian of the Nineteenth Century enables effective improvement of the work of the linguist: to compare individual lexemes and their forms, to interpret their frequency (in poetry, prose, specific authors), to analyze the semantics of words, etc. The article concentrates on the use of home/house lexemes in Belarusian-language texts of the 19th century.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 255-283
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 814

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies