Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wileński" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 110
Tytuł:
Źródła do badań migracji młodzieży na uczelnie rosyjskie po zamknięciu Uniwersytetu Wileńskiego w 1832 roku
Sources to migration of the Youth to the Russian Universities after the closure of the Univeristy of Vilnius in 1832
Autorzy:
Szymanel, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064861.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
migracje
Uniwersytet Wileński
młodzież
edukacja
represje
Opis:
When the tsarist authorities closed the Vilnius University in 1832 as well as the Medical and Surgical Academy and Academy of Theology (that were established on the basis of the closed university departments and existed just less than 10 years) young people from Lithuania were deprived of the opportunity to gain higher education in their country. Their choice of the Russian universities was influenced by a number of factors. The main one was that young people did not actually have choice. The tsarist authorities made it difficult to study in the Polish Kingdom and at the universities in the Western Europe, moreover, the latter not everyone could afford. The Lithuanian State Historical Archives in Vilnius preserves rich sources to this topic. The records are located primarily in fonds of tsarist state institutions at various levels . The most valuable in this respect are archival fonds: Office of Vilnius Governor-General, Office of the Civil Governor of Vilnius (records connected with the passports), the Board of Vilnius Education District, the Medical and Surgical Academy and files of commissions for investigation and courts of war. Moreover, interesting materials (letters, diaries, journals, memoirs) are stored in the Collection of Society of Friends of Science in Vilnius. Studies on these and other materials could contribute to the enrichment of knowledge not only about the migration of young people from Lithuania to Russia, but also about their commitment to the fight for the independence of Lithuania, as well as a contribution to Russian culture and science.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 117-127
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznani potomkowie Krystyna Ościka, kasztelana wileńskiego
Autorzy:
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23203204.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
kasztelan wileński
Radziwiłłowie
Krystyn Ościk
Litwa
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 307-329
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielki dzień w życiu Karaimów polskich
Autorzy:
autora, brak
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/622116.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Seraja Szapszał
wybory hachana
Troki
Kurjer Wileński
Opis:
88 lat temu wileński Sprawozdanie specjalnego wysłannika „Kurjera Wileńskiego” dziennik zamieścił obszerną relację z ważnego momentu naszej historii: wyborów hachana.
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2015, 26, 2 (47); 12-17
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wileńska pediatria (1919-1939)
Pediatrics in Vilnius (1919-1939)
Autorzy:
Urbanek, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089500.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Vilnius
Vilnius University
pediatrics
Wilno
Uniwersytet Wileński
pediatria
Opis:
The article aims to show the development of pediatrics in Vilnius (Wilno) in the Borderlands of the Second Polish Republic in the interwar period. The text presents the beginnings of the organizational, scientific and staffing process, and it employs the sources from the Lithuanian Central State Archives (Lietuvos centrinis valstybės archyvas), as well as address lists and medical journals from the period.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2020, 65, 4; 67--79
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Talent (nie)wyższy nad mierność”. Kilka uwag o zjawisku wierszomanii na Litwie w latach 1815–1830
“Talent (nie)wyższy nad mierność” (“Talent (not) above Mediocrity”). Some Remarks on the Phenomenon of Poetry Writing Mania in Lithuania in the Period 1815–1830
Autorzy:
Kowal, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690217.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
„Dziennik Wileński”
grafomania
klasycy
Litwa
Parnas literacki
talent pisarski
twórczość przekładowa
Uniwersytet Wileński
wierszomania
Wilno
“Dziennik Wileński” (“Vilnius Daily”)
graphomania
classics
Lithuania
literary Parnassus
writing talent
translation
Vilnius University
poetry writing mania
Vilnius
Opis:
An overview — even cursory — of literary culture in Lithuania in the first decades of the nineteenth century indicates there were many people who pursued poetry writing. According to Piotr Chmielowski, such a phenomenon did not exist then to this extent and with such intensity in any other part of Poland’s territory. As proof, in one of his works, he lists more than seventy names of poets who in the years 1815– –1822 had their poetry printed on the pages of journals published at the time. This number, certainly, does not fully reflect the scale of the said phenomenon. It should be noted that young people strove for a place on local poetry Parnassus, for example, also through parlor readings or through entries in memory books. Those young poets were often satisfied with minor, fleeting poems, handed from one person to another, without hope of the fruits of their poetic labor appearing on the pages of periodical press. Unfortunately, few of these poets possessed “talent above the mediocrity”, hence few manged to impress their audience. The paper aims to present selected views of contemporary audience concerning the poetry as its members also made an attempt at evaluation of the poems and aesthetic valorisation of the authors’ talent.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2014, 69; 9-20
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola wileńskiego typografa Józefa Zawadzkiego w rozwoju czasopiśmiennictwa polskiego na Litwie w epoce porozbiorowej
Role of the Vilnius editor Józef Zawadzki in the development of the Polish periodical press in Lithuania in the partition age
Autorzy:
Kowal, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968022.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
“Gazeta Literacka Wileńska” (“Vilnius Literary Newspaper”)
Józef Zawadzki
Lithuania
book announcements
periodic press
Vilnius University
Vilnius
„Dziennik Wileński”
“dziennik wileński” (“vilnius daily”)
„gazeta literacka wileńska”
józef zawadzki
litwa
ogłoszenia księgarskie
prasa periodyczna
uniwersytet wileński
wilno
Opis:
Józef Zawadzki, the Vilnius bookseller and the editor, the animator of many important publishing undertakings, contributed extremely effectively to sustaining and the development of the scientific‑literary movement in Lithuania in the partition age. Moreover, he became involved very actively in coming into existence and publishing periodicals. He spared no effort to publish “Vilnius Daily” (in both periods of appearing it) or “Vilnius Literary Newspaper”. All action taken in this direction resulted from Zawadzki’s belief that magazines would influence the cultural life of the country very positively and be a place of the constructive criticism, as well as publishing and book advertisements. He cared about it both as the experienced editor, for whom the evaluation of published work was extremely helpful in gradual developing publishing successive initiatives, and for the bookseller caring for the information about the available writing production so that it could get through to the widest circle of recipients and arouse their interest.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 34, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rusycyzmy w „Kurierze Wileńskim” (1925–1939)
Autorzy:
Joachimiak-Prażanowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676362.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Vilnius
“Kurier Wileński”
vocabulary
twenty-year interwar period
Russicisms
Opis:
Russicisms in „Kurier Wileński” (1925–1939)The article occurs to be the analysis of Russicisms excerpted from “Kurier Wileński”, a common known newspaper addressed to a wide group of Polish people residing in Vilnius. The daily newspaper was one of the longest revealing Polish papers at the Vilnius Region. It was also edited during the whole two decades of interwar. The gathered lexical phenomenon of the years 1925–1939 became confronted with the Polish and Russian resources of definition and translation dictionaries. As the comparative source one used also the etymological dictionaries and language guides.The author has noted 100 borrowings from Russian language. There were 36 lexemes in ethnic Polish language of the annexed territory period, 11 units (bojar, lejtenant, podniesienie, spotkać, tarakan, tuziemiec, uradnik, uriadnik, wojłok, wypisać, żulik) functioned in Polish used in the Northern Borderland in twenty-year interwar period, 31 words were registered in the afterwar Vilnian Polish language. In the 20s the editors of the examined paper introduced in inverted commas several Russicisms, indicating that they know their peculiarity. In the 30s in “Kurier Wileński” one found many more such units. The editors more and more often distanced themselves from the regional lexis, which may indicate the growth of their language conciousness resulting from the contacts with the Polish language with the centre, as well as, the local care of language clarity and correctness. One may deduct that, as the years went by, the language of “Kurier Wileński” editors was becoming, though very slowly, purified of regional borrowings. Русские заимствования в газете „Kurier Wileński” (1925–1939)В статье проведен анализ заимствований из русского языка, появившихся в газете „Kurier Wileński”, предназначенной широкому кругу читателей – поляков, проживающих в Вильнюсе. Эта газета отличалась самым длительным существованием среди других изданий прессы. Она издавалась почти весь двадцатилетний междувоенный период.Собранный лексический материал (1925–1939 годов) сопоставлен с польскими и русскими описательными словарями. Для сравнения использовались также этнологические словари и языковедческие справочники.Автор статьи выделил 100 заимствований из русского языка. Из них 36 лексем употреблялось в польском языке периода раздела на территории этнической Польши. 11 единиц (bojar, lejtnant, podniesienie, spotkać, tarakan, tuziemiec, uradnik, wojłok, wypisać, żulik) употреблялось в междувоенное двадцатилетие на северо-востоке страны (виленщина), 31 слов отмечено в послевоенном виленском польском языке. В тридцатые годы редакторы исследованной газеты несколько десятков русских заимствований записали в кавычках, чем подчеркивали, что они осознают характер данных слов. В сороковые годы в газете появилось еще больше таких единиц, а это обозначает, что редакторы избегали употпебления диалектной лексики, что, в свою очередь свилетельствует о повышении их языкового сознания, благодяря контактам с языком центра страны, а также о заботе о безупречности языка.Можно утверждать, что язык редакторов газеты „Kurier Wileński” медленно, но и постепенно очищался от местных нелитературных единиц.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowe uwarunkowania Litwy Środkowej (9 X 1920 – 6 IV 1922)
Autorzy:
Czechowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608851.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Litwa kowieńska
Wileńszczyzna
Sejm Wileński
związek federacyjny
tzw. bunt Żeligowskiego
Opis:
Zajęcie Wileńszczyzny przez gen. Żeligowskiego, ukształtowanie się struktur Litwy Środkowej, wybory do Sejmu Wileńskiego i uchwała o połączeniu ziemi wileńskiej z Rzeczpospolitą stworzyły nową jakość w bilateralnych stosunkach Polski i Litwy. Włączenie Wilna do Rzeczypospolitej stanowiło sukces Warszawy. Państwo litewskie konsekwentnie unikało nawiązania stosunków dyplomatycznych z Polską, zaś geopolityczne położenie II RP wymagało, aby Litwa stała po stronie polskich sojuszników i wspierała wysiłki Polski w budowaniu frontu przeciwko wspólnemu zagrożeniu w regionie. The seizure of Vilnius Region by Gen. Lucjan Żeligowski, development of the structures of Central Lithuania, elections to the Vilnius Parliament and a resolution of Vilnius Region to join the Polish Republic created a new quality in the bilateral Polish-Lithuanian relations. The seizure of Vilnius Region was a success of Warsaw. The Lithuanian state consequently avoided the establishment of diplomatic relations with Poland, while the geopolitical position of the Second Polish Republic made it necessary for Poland to have Lithuania as an ally supporting Polish efforts to form a common front against threats in the region.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopisma jako źródło do dziejów polsko-rosyjskich związków literackich i kulturowych (wybrane przykłady z początku XIX wieku)
Periodicals as a source of the Polish-Russian literary and cultural relations (selected examples from the early 19th century)
Autorzy:
Dąbrowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480909.pdf
Data publikacji:
2011-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
„Dziennik Wileński”
„Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”
Polish-Russian literary connection
Opis:
The beginning of the 19th century is the period of a gradual development of the Polish-Russian relations in the area of the periodical press (earlier see for instance: „Trudolubivyj muravej”,1771; „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, 1772). Ranking highest in the Polish periodicalpress from that viewpoint is „Dziennik Wileński” (1805-1806) issued by S. Jundziłł, J. Śniadeckiand J. Kossakowski, and „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” (Warszawa, 1804-1806) issued byC. Godebski and K. Kossecki, while in the Russian periodical press - „Ulej” (Sankt-Petersburg,1811-1812) issued by V. Anastasyevic. In „Dziennik Wileński” N. Karamzin’s compositions werepublished (among others Pantheon of Russian Authors), in „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”- a series of articles on the history of the Russian literature, in „Ulej” - among others I. Krasicki’scompositions (About Polish Poets).
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2011, 1, XVI; 33-46
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowacki na uniwersytecie
Słowacki at University
Autorzy:
Jędrychowski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519871.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Juliusz Słowacki
Uniwersytet Wileński
historia edukacji
Vilnius University
education history
Opis:
Artykuł przedstawia okres 1825-1828, kiedy Juliusz Słowacki studiował na Uniwersytecie Wileńskim. Autor wyszczególnia i charakteryzuje miejsca, w których poeta mieszkał przez dłuższy czas. Opisuje także położenie Belwederu, letniej rezydencji i ogrodu Augusta Bécu, do którego Słowacki często chodził na spacery. Artykuł uzupełnia pewne luki w wiedzy na temat życia studenckiego poety. Dzięki odnalezieniu kopii dyplomu, wykazu ocen i informacji o ukończeniu studiów udało się ustalić, którzy studenci Oddziału Nauk Moralnych i Politycznych otrzymali nagrodę pieniężną, kto otrzymał wyróżnienie, jaki był temat pracy końcowej Słowackiego i kiedy Słowacki opuścił Wilno na stałe.
This article presents the time spanning 1825–1828, when Juliusz Słowacki studied at Vilnius University; it specifies and describes the places where he lived for longer periods of time. The article also describes the location of Belweder, the summer residence and garden of August Bécu, to which Słowacki often went for a stroll. The article fills some gaps concerning the poet’s student life. Thanks to discovering a copy of the diploma, the mark transcript and some information concerning the completion of studies, the author has been able to determine which students of the Faculty of Moral and Political Sciences received a monetary prize, who was awarded an honorable mention, what the subject of Słowacki’s final paper was and when Słowacki left Vilnius for good.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 114-138
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonistyka na Uniwersytecie Wileńskim – osiągnięcia, zagrożenia i perspektywy
Polish Studies at the Vilnius University: achievements, threats, perspectives
Autorzy:
Dawlewicz, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763165.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish Philology
Vilnius University
didactics
filologia polska
Uniwersytet Wileński
dydaktyka
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja studiów polonistycznych na Uniwersytecie Wileńskim – jej dziejów, współczesności i perspektyw rozwoju. Jednym z podstawowych celów działalności Centrum Polonistycznego Uniwersytetu Wileńskiego jest m.in. kształcenie specjalistów w zakresie polskiej literatury, kultury oraz języka dla placówek oświatowych, kulturalnych oraz państwowych na Litwie. Trzydzieści lat funkcjonowania polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim jako odrębnej jednostki dydaktyczno-naukowej w strukturze Wydziału Filologicznego wykazało, że jest ona placówką ważną i potrzebną. Wzmocniony kierunek studiów polonistycznych na Uniwersytecie Wileńskim powinien istnieć jako trwały składnik struktury tej uczelni i jako niezbędny pomost we współpracy Litwy i Polski.
The aim of the article is to present Polish studies at the Vilnius University – its history, present times and prospects for development. One of the basic goals of the Center for Polish Studies of the Vilnius University is, among others, educating specialists in Polish literature, culture and language in educational, cultural and state institutions in Lithuania. Thirty years of functioning of Polish studies at Vilnius University as a separate teaching and research unit within the structure of the Faculty of Philology have shown that it is an important and needed institution. The strengthened field of Polish studies at Vilnius University should exist as a permanent element of the structure of this university and as a necessary bridge in cooperation between Lithuania and Poland.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2023, 17; 83-92
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Виленские напевы» в рукописях Киевской митрополии и Московского патриархата последней трети xvii – начала xviii вв: проблемы трансмиссии и адаптации
«Vilnius melodies» in manuscripts of the Kiev Metropolis and the Moscow Patriarchate of the last third part if the 17th – at the beginning of the 18th century. Problems of transmission and the adaptation
Autorzy:
Герасимова, Ирина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171302.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
rękopisy
metropolia kijowska
patriarchat
moskiewski
przełom XVII/XVIII wieku
wileński śpiew
Opis:
The paper deals with a problem of transmission and adaptation of the singing church music from Belorussian and Ukrainian lands to Russia. The Cherubic melodies named “Wilnian” in the Russian musical manuscripts were used as the material for this investigation. There were discovered no less than four melodies under this title. At the same time in different manuscripts the chants had many other names which can help to reconstruct a history of their transmission. The analysis of the copies of the Cherubic hymns and their tittles shows the Wilna’s melodies probably had their origin from Greek Bulgarian lands. At the Kievan Metropolis they were mainly existed in the oral tradition. Russian singers notated these songs in the church singing manuscripts “Obichod” as one voice melody as parts harmonizations from two up twentieth voices. The note “Wilnian” in Russian rare books indicated important role of Wilna’s musicians in this cross-cultural transmission that is confirmed some historical sources too.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 187-204
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glinciszki i Dubinki : zbrodnie wojenne na Wileńszczyźnie w połowie 1944 roku i ich konsekwencje we współczesnych relacjach polsko-litewskich
Autorzy:
Rokicki, Paweł (historia).
Współwytwórcy:
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. pbl
Polska Akademia Nauk. Instytut Studiów Politycznych. pbl
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu : Instytut Studiów Politycznych PAN
Tematy:
II wojna światowa (1939-1945)
Martyrologia
Ludobójstwo
Zbrodnia wojenna
Opis:
Bibliogr. s. 339-359. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Kolebka wielkości : Zułów, miejsce urodzenia Marszałka Józefa Piłsudskiego
Zułów, miejsce urodzenia Marszałka Józefa Piłsudskiego
Autorzy:
Kolmasiak, Mariusz (1987- ).
Współwytwórcy:
Związek Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej - Towarzystwo Pamięci Józefa Piłsudskiego. Oddział (Częstochowa). Wydawca
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Częstochowa : Związek Piłsudczyków RP TPJP. Oddział : Mariusz Kolamasiak
Tematy:
Piłsudski, Józef (1867-1935)
Opracowanie
Opis:
Bibliografia, netografia na stronach 267-272. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Preteksty Mickiewiczowskie, czyli uwagi na marginesie poszukiwań archiwalnych
Mickiewicz’s pretexts, or comments on the margins of archival research
Autorzy:
Markowska-Fulara, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1205805.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Adam Mickiewicz
Vilnius University
classicism
episode
archive
Uniwersytet Wileński
klasycyzm
epizod
archiwum
Opis:
Artykuł podejmuje kwestię roli rękopisów i innych dokumentów archiwalnych jako przed-tekstów utworów literackich. Stawia pytanie o to, w jakiej perspektywie badawczej ich wykorzystanie w badaniach literaturoznawczych może okazać się najowocniejsze. Zagadnienie to zostało przedstawione na przykładzie protokołu egzaminacyjnego zawierającego pytania zadane Adamowi Mickiewiczowi podczas egzaminu dyplomowego na Uniwersytecie Wileńskim. Na podstawie innych źródeł archiwalnych oraz drukowanych autorka podejmuje próbę rekonstrukcji pożądanych odpowiedzi na zadane pytania, a następnie wskazuje na korzyści, które mogą płynąć z uwzględnienia ich w analizie utworów literackich Mickiewicza.
The article analyses manuscripts and other archival documents as pre-texts of literary texts, with a view to demonstrating how they may be used most effectively in literary studies. An examination report with questions that Adam Mickiewicz was asked during his diploma examination at Vilnius University is discussed. The author analyses other archival and printed sources as well, trying to reconstruct the desired answers to the questions, and then outlines the benefits of employing such an archival procedure in the analysis of Mickiewicz’s works.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 22; 86-99
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dla Pana Jentza wysyłającego się za granicę”. Edukacyjna podróż krzemienieckiego nauczyciela
‘For Mr Jentz going abroad’: The educational journey of a teacher from Kremenets
Autorzy:
Buczek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057598.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
technologia
podróż edukacyjna
Uniwersytet Wileński
Karol Jentz
technology
educational journey
Vilnius University
Opis:
The article presents Karol Jentz, an early 19th-century physics teacher. Vilnius University sent him on an educational journey to Berlin, Vienna, Munich and Paris. During the journey, he visited numerous factories and expanded his knowledge. He was supposed to take the position of professor of technology at Vilnius University upon his return, but he unexpectedly died in Paris.
Źródło:
Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2021, 58; 11-28
0080-4754
Pojawia się w:
Rozprawy z Dziejów Oświaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola „Wileńskiego Przeglądu Prawniczego” w rozwoju myśli sowietologicznej II Rzeczypospolitej – zarys problemów
The role of “Wileński Przegląd Prawniczy” in the development of legal Sovietology in pre-war Poland. An outline of the problem
Autorzy:
Mohyluk, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621297.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prawo radzieckie, II Rzeczypospolita, sowietologia, Instytut Naukowo- -Badawczy Europy Wschodniej, “Wileński Przegląd Prawniczy”
Soviet law, 2nd Polish Republic, Sovietology, “Wileński Przegląd Prawni- czy”, East Europe Scientific-Research Institute
Opis:
On 23rd February 1930 in Wilno (Vilnius), an inaugurational meeting of members of the East Europe Scientific-Research Institute took place. This Institute played the most im- portant role in Polish Sovietology research prior to World War II. The Institute annually published “Rocznik Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej w Wilnie”. In addition, legal issues were published in “Wileński Przegląd Prawniczy”. This mon- thly journal was first published on 1st February 1930 and was dedicated to Wilno la- wyers. The role of this journal in Polish and world legal Sovietology is underestimated and requires deep research.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2017, 16, 1; 141-152
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi na marginesie rękopisu Ludwika Chmaja pt. „Franciszek Ksawery Michał Bohusz. Jego życie i działalność wychowawcza (1746–1820)”
Notes in the margin of the manuscript written by Ludwik Chmaj: ‘Franciszek Ksawery Michał Bohusz. His life and educational activity (1746–1820)’
Autorzy:
Wójcik, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498501.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
Tematy:
Ludwik Chmaj
Franciszek Ksawery Michał Bohusz
edukacja
Uniwersytet
Wileński
education
University
of Vilnius
Opis:
Franciszek Ksawery Michał Bohusz (1746–1820) i Ludwik Chmaj (1888–1959) byli naukowcami oraz działaczami społeczno-politycznymi zatroskanymi o dobro Ojczyzny. Jako bystrzy obserwatorzy rzeczywistości zauważali zachodzące zmiany związane z rozwojem społecznym, gospodarczym i światopoglądowym w epokach, w których żyli. Za swój obowiązek wobec Rzeczypospolitej uważali także twórcze ukierunkowanie tych procesów za pomocą projektów edukacyjnych. Praktyczne sposoby realizacji takich projektów analizuje L. Chmaj w powstałym w Wilnie w 1941 roku rękopisie poświęconym życiu i działalności wychowawczej F.K.M. Bohusza. Jego inicjatywy edukacyjne to efekt pracy w charakterze wizytatora szkolnego w obszarze pozostającym pod kontrolą Uniwersytetu w Wilnie, zaangażowania w działalność Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie, twórczości pisarskiej – poświęconej m.in. zagadnieniom obyczajowym i historycznym – oraz pełnionych funkcji duszpasterskich i politycznych. We wszystkich tych działaniach F.K.M. Bohusz pozostawał wierny maksymie: „jednostka winna jest wszystkie swe talenta towarzystwu, czyli społeczeństwu”. Opisywane przez L. Chmaja zdarzenia, przywoływane sądy i opinie posłużyły w artykule także jako punkty wyjścia do zaakcentowania niektórych ze współczesnych problemów, przed którymi staje szeroko rozumiana edukacja, takich jak: konsekwencje dewaluacji edukacji humanistycznej; kształtowanie postaw altruistycznych jako forma przygotowania do życia w świecie o kurczących się zasobach; metodyka kształcenia wczoraj i dziś oraz profesjonalizm edukatorów jako obowiązek etyczny.
Franciszek Ksawery Michał Bohusz (1746–1820) and Ludwik Chmaj (1888–1959) were researchers and socio-political activists concerned with the prosperity of the Homeland. As bright observers of the real world, they saw the changing social, economic and philosophical developments in the epochs in which they lived. They also considered the creative channeling of these processes through educational projects as their responsibility towards the Republic of Poland. Practical ways of implementing such projects were analysed by L. Chmaj in the manuscript written in Vilnius in 1941 devoted to the life and educational activities of F.K.M. Bohusz. His educational initiatives were the result of working as a school inspector in the area under the control of the University of Vilnius, commitment to work in Warsaw Society of Friends of Science, writing activities devoted to, among others, moral and historical issues, and pastoral and political functions. In all these activities F.K.M. Bohusz remained faithful to the maxim: ‘an individual should devote all their talents to the society’. The experiences described by L. Chmaj, the referred judgments and opinions, have served in the article also as a starting point for highlighting some of the contemporary problems facing broadly understood education, such as: the consequences of the devaluation of the humanities within education, shaping altruistic attitudes as a form of preparation for life in a shrinking world, methodology of education yesterday and today and the professionalism of educators as the ethical obligation.
Źródło:
Problemy Współczesnej Pedagogiki; 2017, 3, 1; 45-61
2450-8101
Pojawia się w:
Problemy Współczesnej Pedagogiki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja oświecenia stanisławowskiego na łamach „Dziennika Wileńskiego” z lat 1815–1830
The tradition of stanislawow enlightenment in the “Vilnius Daily” from 1815 to 1830
Autorzy:
Kowal, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690275.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Adam Naruszewicz
„Dziennik Wileński”
Franciszek Karpiński
Ignacy Krasicki
Stanisław Trembecki
Ludwik Kropiński
klasycyzm
oświecenie stanisławowskie
sentymentalizm
tradycja literacka
“Dziennik Wileński” (“Vilnius Daily”)
Franciszek Karpiński;
classic
literary tradition
the stanislawow enlightenment
sentimentalism
Opis:
From the beginning, literature occupied an important place in “Vilnius Daily” (so-called scholar magazine’s pages). The editors of the journal (including Jan and Jędrzej Śniadecki, Euzebiusz Słowacki, Filip Nereusz Golański, Leon Borowski, Ernest Groddeck, Kazimierz Kontrym) who were recruited from the circle of the University of Vilnius are alumni in “the age of lights”. Being heirs to the enlightenment ideals of aesthetics, they appreciated the literary output of their immediate predecessors. These preferences are clearly visible in the literary content of “Vilnius Daily”’, obviously adhering to classical and sentimental tastes. Without a doubt Stanisław Trembecki enjoyed the highest popularity among the Stanislawow creators in those pages. We also encounter there the works of Elżbieta Drużbacka, Ignacy Krasicki, Franciszek Karpiński and Ludwik Kropiński. The Vilnius magazine, appreciating their creative achievements, showed thereby the continuation of eighteen-century literary tradition.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2016, LXXI; 101-119
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A chapter in the history of Polish press in Lithuania in the early 19th century: Dziennik Wileński [Vilnius Journal] (1805–1806) and Gazeta Literacka Wileńska [Literary Magazine of Vilnius] (1806)
„Dziennik Wileński” (1805–1806) i „Gazeta Literacka Wileńska” (1806) — kartka z historii rozwoju prasy polskiej na Litwie doby porozbiorowo-przedpowstaniowej
Autorzy:
Kowal, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074666.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Lithuania
Polish magazines
Dziennik Wileński [Vilnius Journal] (1805– 1806)
Gazeta Literacka Wileńska [Literary Magazine of Vilnius] (1806)
Gotfryd Ernest Groddeck
Litwa
czasopiśmiennictwo polskie
„Dziennik Wileński” (1805–1806)
„Gazeta Literacka Wileńska” (1806)
Opis:
In paper was presented a publishing history of two Lithuanian periodicals from the beginning of 19-th century — Dziennik Wileński [Vilnius Journal], published between 1805–1806 and Gazeta Literacka Wileńska [Literary Magazine of Vilnius], issued from January until December 1806. Both publishing projects were connected with the name of their editor — Gotfryd Ernest Groddeck who brought into existence the first from mentioned journals as the literary counterbalance to Dziennik which was focused mainly on science. Unfortunately, lasting year competition brought them about finish of their issuing.
W artykule została zaprezentowana historia wydawnicza dwóch litewskich periodyków z początku XIX wieku — „Dziennika Wileńskiego”, ukazującego się w latach 1805–1806 oraz „Gazety Literackiej Wileńskiej”, wydawanej od stycznia do grudnia roku 1806. Obydwie te inicjatywy prasowe łączy nazwisko ich redaktora Gotfryda Ernesta Groddecka, który drugi z wymienionych tytułów powołał do istnienia jako literacką przeciwwagę dla hołdującego głównie naukom ścisłym „Dziennika…”. Trwające przez rok współzawodnictwo zakończyło się niestety zaprzestaniem dalszego wydawania tychże czasopism.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 1; 31-49
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy finansowe ewangelickiej Jednoty Litewskiej w pierwszej połowie XVII w. w świetle akt synodów prowincjonalnych
Autorzy:
Liedke, Marzena
Guzowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603102.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jednota Litewska
kryzys finansowy
zbór wileński
pożyczki
Lithuanian Unity
financial crisis
Vilnius Protestant Church
loans
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie systemu zarządzania finansami oraz wykazanie faktycznego położenia ekonomicznego Kościoła ewangelicko-reformowanego w Wielkim Księstwie Litewskim w pierwszej połowie XVII w. w związku z funkcjonującymi w dotychczasowej literaturze przedmiotu opiniami o zadowalającej sytuacji finansowej Jednoty w tym okresie. Autorzy zamierzają wskazać czynniki, które wpływały na sytuację ekonomiczną tego Kościoła w okresie zintensyfikowania akcji kontrreformacyjnej ze strony Kościoła katolickiego i omówić przejawy jego niewątpliwego kryzysu ekonomicznego. Wśród nich szczególną uwagę zwrócono na niesolidność urzędników finansowych Jednoty, kłopoty z zarządzaniem pożyczkami oraz problemy z odzyskiwaniem i realizacją darowizn na rzecz Kościoła. Podstawę źródłową artykułu stanowią protokoły synodów prowincjonalnych Jednoty Litewskiej z lat 1611–1655, w znacznej części poświęcone sprawom ekonomicznym. Financial problems of the Lithuanian Evangelic Unity in the first half of the seventeenth century in the light of records of provincial synodsThe purpose of the article is to present a financial management system of the Evangelical Reformed Church and the Church situation in the Grand Duchy of Lithuania in the first half of the seventeenth century, in order to verify the opinions about the satisfactory financial situation of the Unity (Polish: Jednota) in that period that could be found in the literature on the subject. The authors indicate all factors influencing the economic position of the Unity in the period of intensified counter-Reformation actions of the Roman Catholic Church, and discuss symptoms of its undoubted economic crisis. Among these special attention is paid to unreliability of the Unity’s financial officers, troubles with the management of loans and problems with getting back and receiving donations made to the Unity. The article is based on records of provincial synods of the Lithuanian Unity in the period of 1611–1655, in their large part devoted to financial matters.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2017, 78
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamach majowy widziany oczami dziennikarzy „Dziennika Wileńskiego”
Piłsudski’s May Coup in commentaries of „Dziennik Wileński” journalists
Autorzy:
Bojarski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165303.pdf
Data publikacji:
2015-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
zamach majowy
„Dziennik Wileński”
publicystyka
Narodowa Demokracja
Piłsudski’s May Coup
Vilnius
National Democratic Party
Opis:
W niniejszym artykule autor analizuje jedno z najistotniejszych wydarzeń życia politycznego II Rzeczypospolitej – zamach majowy – z perspektywy redakcji „Dziennika Wileńskiego”. Na łamach organu prasowego wileńskiej endecji znajdujemy wiele opinii, polemik oraz informacji odnoszących się do wypadków warszawskich i ówczesnej sytuacji politycznej w kraju. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że przedstawione treści obok realizacji celów politycznych niejednokrotnie obiektywnie obrazowały rzeczywistość mieszkańcom Wilna i okolic. W artykule pojawią się również odniesienia do innych wileńskich gazet – „Słowa” i „Kuriera Wileńskiego”, z którymi publicyści „Dziennika” polemizowali. Całość opracowania stanowi przyczynek do badań nad echami zamachu majowego zarówno w prasie wileńskiej, jak i całych Kresów Północno-Wschodnich.
In this article author analyzes one of the most important events of the political life of the Second Republic – May Coup – from the perspective of „Dziennik Wilenski” journalists. In the National Democratic Party press organ we find a lot of reviews, polemics and information relating to accidents in Warsaw and political situation in the country. The article also refers to the polemics with another Vilnius newspapers such as „Kurier Wileński” and „Słowo”. The whole development is a contribution to the research for the May coup’s responses in the press of Vilnius and in the whole North Eastern Borderlands.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2015, Zeszyt, XXIX; 101-114
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W Ejszyszkach na Litwie uhonorowano poległych w 1944 roku żołnierzy Armii Krajowej : nie zidentyfikowano szczątków dowódcy "Krysi"
Autorzy:
Bieńkowicz, Marcin.
Powiązania:
Biuletyn Informacyjny / Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Zarząd Główny 2009, nr 11, s. 25-27
Data publikacji:
2009
Tematy:
Borysewicz, Jan
Armia Krajowa. Obwód Nowogródek
Miejsca pamięci narodowej Litwa
Opis:
7 X 2009 r. w Ejszyszkach miały miejsce uroczystości pogrzebowe 3 partyzantów Okręgu Nowogródzkiego, którzy byli eksumowani na przełomie IX i X oraz odbył się symboliczny pogrzeb por. Jana Borysewicza "Krysi"
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
The Last Citizen of the Grand Duchy of Lithuania: The Editor Ludwik Abramowicz (1879–1939) and the Idea of "Krajowość"
Ostatni obywatel Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wprowadzenie do biografii redaktora Ludwika Abramowicza (1879–1939)
Autorzy:
Smalianchuk, Aliaksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52157850.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
ruchy narodowe na początku XX wieku
„idea krajowa”
tolerancja
„Polacy litewscy”
historyczna Litwa
Ludwik Abramowicz
„Przegląd Wileński”
national movements at the beginning of the 20th century
national idea
tolerance
Lithuanian Poles
historical Lithuania
"Przegląd Wileński"
Opis:
Ludwik Abramowicz was one of the main ideologists of the idea of krajowość in its liberal-democratic version. He defended its principles even in the interwar period, when Poland was dominated by the policy of assimilation of national minorities and relations with Lithuania had the character of a cold war. Thanks to Abramowicz, Przegląd Wileński [Vilnius Review] (1921–1938) became the last bastion of the idea of krajowość, actively popularising it in the public life of the Vilnius Region. Abramowicz unwaveringly defended the idea of the political independence of the Belarusian-Lithuanian Lands and the decision of its future by the representatives of all indigenous nations. Abramowicz’s life and work, his publications in Przegląd Wileński prove that against all political and national-cultural realities, the idea of krajowość as an idea of harmonious coexistence of the nations of the historical Lithuania was popular and found new supporters.
Publicysta i redaktor Ludwik Abramowicz był jednym z głównych ideologów idei krajowej w jej liberalno-demokratycznej wersji. Bronił zasad krajowości nawet w dwudziestoleciu międzywojennym, kiedy w Polsce dominowała polityka asymilacji mniejszości narodowych, a stosunki z Litwą miały charakter zimnej wojny. Dzięki Abramowiczowi „Przegląd Wileński” (1921–1938) stał się ostatnim bastionem idei krajowej, czynnie popularyzując ją w życiu publicznym Wileńszczyzny. Abramowicz konsekwentnie bronił idei politycznej niezależności Kraju Białorusko-Litewskiego i decydowania o jego losie przez przedstawicieli wszystkich rdzennych narodów. Życie i twórczość Abramowicza, publikacje w „Przeglądzie Wileńskim” świadczą, że wbrew wszelkim realiom politycznym i narodowo-kulturowym idea krajowa jako idea harmonijnego współistnienia narodów historycznej Litwy cieszyła się popularnością i znajdowała nowych zwolenników.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa; 2021, 53
1230-1698
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 110

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies