Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wadowice" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Publikacje za rok 2017
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458168.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
bibliografia
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2017, 20; 197-204
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto, w którym wszystko się zaczęło - Wadowice. W obiektywie czasu, Wadowice 2015
Autorzy:
Pałosz, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458236.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
albumy
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 226-228
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Publikacje za rok 2005
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458242.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
bibliografia
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2017, 20; 193-196
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazaretanki w szpitalu w Wadowicach (1896-1956)
The Sisters of the Holy Family of Nazareth in the hospital in Wadowice (1896-1956)
Autorzy:
Kozieł, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458192.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Nazaretanki
szpital
Wadowice
Opis:
In early 1896, the Sisters of the Holy Family of Nazareth came to Wadowice. They founded a nursery for impoverished children as well as a workshop where girls received vocational training. In December 1896, the second house of the congregation was established- alongside the city hospital. Originally, four sisters were hired on the basis of a contract with a municipality of the city. The sisters took care of patients and worked in the administration. Since then, they participated in the development of the institution. Religious authorities oversaw that only sisters with appropriate qualifications were sent to work in the hospital. During the First World War, two sisters were infected with typhus and died. The sisters cared for sick civilians and wounded soldiers during the battles on the front. During the Second World War, they decided to stay in Wadowice to help the hospital with partisans and prisoners being transported from Auschwitz concentration camp. During the years 1945-1949, there were fifteen or sixteen sisters worked in the hospital. With political changes taking place in Poland and the communist authorities coming to power in 1950, sisters started to be gradually removed from the hospital. The last Sister of Nazareth was dismissed in 1956. The cooperation between The Congregation of the Sisters and the hospital in Wadowice lasted 60 years. In the years of 1896-1956, there were over 60 sisters employed in the institution altogether.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 49-72
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje i kultura Żydów w Wadowicach w latach 1864-1945, Akademia Ignatianum w Krakowie, Katarzyna Iwańska Wydawnictwo WAM, Kraków 2016
Autorzy:
Sroka, Łukasz Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/980378.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Żydzi
Wadowice
monografia
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2017, 20; 189-192
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przed obliczem wadowickiej Temidy (cz. II): Kat z placu drzewnego
Standing trial in Wadowice (part II): A torturer from the wooden yard
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458234.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
biography
Auschwitz - Birkenau
Regional Court in Wadowice
Wadowice prison
Opis:
Anzelm Anton Pilarek came from a Polish Silesian family living in Laurahütte near Katowice. As a young boy, he fled to Poland in 1919, where he participated in the Polish-Bolshevik war. Released from the army, he returned to the German Silesia and engaged in various jobs on the edge of the law. In 1936, he was arrested for having insulted Reich Minister Göbbels and sentenced to 4 years of imprisonment. He was not released, as he was sent as a criminal prisoner to the Auschwitz concentration camp. Exercising the function of vorarbeiter and untercapo in the ‘wooden yard’ of the DAW kommando, he committed numerous crimes against his fellow inmates, whom he beat, tortured and killed. He inspired fear among prisoners and had the reputation of a sadist. In 1944 he was compulsorily conscripted into the Dirlewanger Brigade, but he escaped during his transport to Minsk. After the war, Anzelm Pilarek was captured by the British and deported to Poland. Witnesses’ confessions during the investigation and trials irrefutably proved his guilt and on 18 June 1949 he was sentenced to death by the Regional Court in Wadowice. His execution took place in the Wadowice prison.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2014, 17; 149-181
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazaretanki w Wadowicach
The Nazarene Sisters in Wadowice
Autorzy:
Kozieł, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458200.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
nazaretanki
szpital
Wadowice
Opis:
The Sisters of the Holy Family of Nazareth have been in Wadowice for 115 years. The sisters came to the town on the River Skawa in 1896. They have been active in the local community life from the beginning. Their first work was to look after poor and hungry children. Next was giving care to sick people at the municipal hospital hospital. Then the sisters took to providing vocational training for young girls and teaching in the preschool. None of the sisters would have believed that one of their pupils would go on years later to become the Pope, taking the name of John Paul II. The next area of activity for the order appeared with the opening of the vocational sewing school, orphanage and girls’ boarding school. Many of these works changed over time with social and historical changes. It should be noted that the Communist regime that reigned in Poland from 1945 to 1989 had an impact on the directions of the order’s activities. The scope of the sisters’ mission today includes the Social Welfare Home, the John Paul II Children’s Centre, catechism teachings and parish works, and service to the Museum of the Family Home of John Paul II, through which the order shares its testimony of life with the thousands of Poles and representatives of many people from many countries and continents who are fascinated by the Blessed Pope.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 7-28
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wadowicka Usługowa Spółdzielnia Pracy - zarys historii
Wadowice Service Worker Cooperative (Wadowicka Usługowa Spółdzielnia Pracy) – outline of history
Autorzy:
Kotowiecki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216069.pdf
Data publikacji:
2022-12-29
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowicka Usługowa Spółdzielnia Pracy
spółdzielnia
Wadowice
cooperative
Wadowice Service Worker Cooperative
Opis:
Artykuł jest poświęcony jednej z działających w Wadowicach po II wojnie światowej instytucji: Wadowickiej Usługowej Spółdzielni Pracy (wcześniej działającej jako Wielobranżowa Spółdzielnia Pracy Wadowice). Tekst jest kolejnym z cyklu historii spółdzielni omawianych przez Andrzeja Kotowieckiego w numerach 23 (2021 rok) i 24 (2022 rok) rocznika naukowego "Wadoviana". Rozwój powojennej spółdzielczości był przede wszystkim efektem socjalistycznej gospodarki zakładającej likwidację drobnej wytwórczości kupieckiej i rzemieślniczej. Szansą na przetrwanie był ruch spółdzielczy, na ziemi wadowickiej działający już w okresie galicyjskim. W latach 50. cztery mniejsze spółdzielnie połączono w Powiatową Spółdzielnię Usług Rzemieślniczych, której nazwę zamieniono na Powiatową Spółdzielnię Usług Wielobranżowych, produkującej między innymi obuwie i konfekcję. Instytucja prężnie rozwijała się w latach 60. i 70. rozbudowując infrastrukturę, zakłady i magazyny, i opierając kadry na absolwentach szkół z praktyczną nauką zawodu. Kryzys przyszedł w latach 80. a przede wszystkim po uchwaleniu przez Sejm ustawy o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości. Według stanu na 2022 rok na majątek spółdzielni składają się tylko cztery zakłady usługowe (pod koniec lat 70-tych było ich blisko 80). Z charakteru wielobranżowej organizacji współczesna Spółdzielnia opiera się przede wszystkim na trzech branżach: metalowej, motoryzacyjnej oraz remontowo-budowlanej.
The article is devoted to one of the institutions operating in Wadowice after World War II: Wadowice Service Cooperative (formerly operating as Wielobranżowa Spółdzielnia Pracy Wadowice). The text is another in a series of histories of cooperatives discussed by Andrzej Kotowiecki in issues 23 (2021) and 24 (2022) of the scientific yearbook "Wadoviana". The development of post-war cooperatives was primarily the result of the socialist economy, which assumed the liquidation of small merchant and craft production. A chance for survival was the cooperative movement, operating in the Wadowice region already in the Galician period. In the 50s. four smaller cooperatives were merged into the District Craft Services Cooperative, whose name was changed to the District Multi-branch Services Cooperative, producing, among others, footwear and clothing. The institution developed dynamically in the 60s and 70s, expanding infrastructure, plants and warehouses, and basing its staff on graduates of schools with practical vocational training. The crisis came in the 80s, and above all after the Sejm passed the Act on changes in the organization and activities of cooperatives. As of 2022, the assets of the cooperative consist of only four service plants (at the end of the 70s there were nearly 80 of them). As a multi-branch organization, the modern Cooperative is based primarily on three industries: metal, automotive and renovation and construction.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 218-229
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów kolei w Wadowicach (1888 - 1945)
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458150.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
historia kolei
Wadowice
Galicja
Opis:
Doprowadzenie "drogi żelaznej", czyli kolei do Wadowic w latach 1888-1899 było w ówczesnych czasach dla Wadowic, miasta będącego siedzibą powiatu, miarą awansu cywilizacyjnego. Kolej była czynnikiem umacniającym więzi międzyludzkie oraz gospodarcze. Wybudowanie kolei umożliwiło wielu młodym ludziom z okolicznych miejscowości pobieranie nauki w wadowickim gimnazjum a z czasem również w innych zakładach oświatowych. Dzięki kolei wadowiczanie, w tym również młodzież szkolna, mogli zaspokoić swe aspiracje w zwiedzaniu otaczającego ich świata. Natomiast wadowiccy kolejarze przez dziesięciolecia dawali przykłady ofiarności, poświęcenia i zdyscyplinowania w służbie dla kraju, będąc nośnikiem wartościowych i pożądanych cech pracownika i obywatela.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 2; 31-37
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akta Wadowic w zasobie Oddziału w Oświęcimiu Archiwum Państwowego w Katowicach
Autorzy:
Hudzik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458164.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
archiwa
Oświęcim
Katowice
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 170-175
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odkrycie barokowego ołtarza z Wadowic w kościele parafialnym w Łazanach
Autorzy:
Graff, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458175.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
ołtarz
barok
Wadowice
Łazany
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2014, 17; 212-219
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nasza klasa w naszej Starej Budzie i My potem
Autorzy:
Kotlarczyk, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458179.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
wspomnienia
liceum ogólnokształcące
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 137-174
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku Niepodległej
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458082.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
niepodległość
I wojna światowa
Wadowice
Opis:
Wydarzenia października i listopada 1918 r., w wyniku których Polska odzyskała niepodległość, nie zaskoczyły wadowiczan i Wadowic. W tej kulminacji dążeń wolnościowych synowie Ziemi Wadowickiej rozsiani po kraju i Europie wzięli czynny udział, a nierzadko odegrali rolę wiodącą.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 2; 38-45
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka formalno-rzeczowa repertuaru wydawniczego Foltynów
Autorzy:
Ratajczak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458102.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
drukarstwo
Wadowice
księgarstwo
poligrafia
Foltinowie
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 1; 5-13
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kult św. Józefa w zakonie i klasztorze karmelitańskim w Wadowicach
The devotion to St. Joseph by the Order and the Monastery of The Carmelites in Wadowice
Autorzy:
Praśkiewicz, Szczepan Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458112.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
św. Józef
kult
Karmel
Wadowice
Opis:
Starting with the article of the Constitution of the Order of Discalced Carmelites (No. 52) which requires monks to worship St. Joseph, and following the example of St. Teresa of Jesus, the great Carmelite reformer, this article illustrates the cult of St. Joseph in the Carmelite Order, which describes, inter alia, the monastery founded by this same Order in Wadowice. The study refers to the significant Carmelite legend about the visit of the Holy Family to the Carmelite hermits on Mount Carmel in the Holy Land which is depicted, among others, in the fresco painted on the ceiling of the Basilica of the "Stella Maris" in Haifa. This legend is a manifestation of the origins of the cult of St. Joseph since the beginning of the Order. The original Carmelites, driven out from Mount Carmel in the middle of the thirteenth century by the Saracens, moved to Europe, taking with them the cult and worship of St Joseph and facilitated its spread throughout the Church. This was also due mainly to St. Teresa of Jesus, the great devotee of the Betrothal of the Blessed Virgin Mary. With the increase in worship of and emphasis on St Joseph in Carmelite spirituality, there was also the founding of the first Discalced Carmelites in Poland, who established a monastery in Poznan in 1618 and built on Polish soil the first church under the patronage of St. Joseph. Later, they were instrumental in having the feast of St. Joseph added to the Polish Liturgical Calendar and in having him declared Patron of the royal city of Kraków (1715). St. Raphael Kalinowski was a great worshipper of St Joseph. He was the restorer of the Carmelite life in Poland after the dissolution of the religious order during invasions into Poland. In 1892 he founded the monastery church of St. Joseph in Wadowice. This was entirely in keeping with the cult and worship of St Joseph which had become part of the spirituality of the Order - and this church has become a thriving and vital centre of the cult of St Joseph until today. St. John Paul II – Karol Józef Wojtyla- on the 25th anniversary of his pontificate (because of the patron of his second baptismal name) donated his papal ring to decorate the image of St. Joseph in the Carmelite church in Wadowice, on March 19, 2005 Cardinal Franciszek Macharski, Archbishop of Kraków established this church as the Sanctuary of St. Joseph for the Archdiocese of Kraków.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 70-84
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazewnictwo ulic i placów w Wadowicach
Naming of streets in Wadowice
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458132.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
onomastyka
Galicja
Wadowice
onomastics
Galicia
Opis:
W artykule autor podjął zagadnienie onomastyki Wadowic - nazewnictwa obiektów fizjograficznych w obrębie granic administracyjnych miasta. Przedstawił jak zmieniały się nazwy ulic i placów, począwszy od nazw niw funkcjonujących już na przełomie XV i XVI wieku (Gotowizna, Łazówka, Niwy), poprzez wiek XIX, kiedy ukształtował się układ urbanistyczny miasta z nazewnictwem ulic i placów po lata współczesne, kiedy po przemianach ustrojowych zmieniano nazwy ulic po ich patronach z okresu PRL.
In the article, the author took up the issue of onomastics of Wadowice - the naming of physiographic objects within the administrative borders of the city. He presented how the names of streets and squares changed, starting from the names of the fields already functioning at the turn of the 15th and 16th centuries (Gotowizna, Łazówka, Niwy), through the 19th century, when the urban layout of the city with the names of streets and squares was formed, to the modern years, when after the political transformation, street names were changed after their patrons from the period of the People's Republic of Poland.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 1; 40-48
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marta Burghardt, Wadowickie korzenie Karola Wojtyły, Wadowice 2013
Autorzy:
Ziejka, Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458171.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
biografie
recenzje
Karol Wojtyła
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 240-242
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Albi Tibulli distichon wadowicensis (II.1.13) relectus – czyli w poszukiwaniu autorskiego sensu cytatu
Autorzy:
Kotlarczyk, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458183.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
cytaty
Albius Tibullus
gimnazjum
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2014, 17; 197-211
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kiedy Karol Wojtyła przyjął szkaplerz karmelitański?
Autorzy:
Gil, Honorat Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458210.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Karol Wojtyła
karmelici
szkaplerz
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 167-169
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie samą służbą wojsko żyje – garnizon wadowicki w życiu społecznym miasta i regionu w ostatnim półroczu przed wybuchem II wojny światowej
The army Cannot live by service alone – Wadowice Garrison in a social life of the city and the region in the last semester before the outbreak of World War II
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458311.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
12 pułk piechoty
Wadowice
garnizon wojskowy
Opis:
The Article, based on documented sources stored in the Central Military Archives in Warsaw-Rembertów, presents some of the non-military, socio-cultural aspects of the functioning garrison in Wadowice. The article also shows how the events of the army and town are linked with each other. These events are divided into several categories: national, religious, sporting, cultural, social, social assistance and social attitudes and activities of the individual and community. This presentation enables us to notice the significance and the range of activities of the people in uniforms in everyday life of a small town. It also shows their influence on stimulation of various activities of civil society.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 95-114
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O. dr hab. Honorat Czesław Gil OCD (1934-2015). Wadowiczanin z adopcji
Autorzy:
Praśkiewicz, Szczepan Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458345.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Honorat Czesław Gil
Karmelici Bosi
Wadowice
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 7-12
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Tu wszystko się zaczęło...". Międzywojenne Wadowice utrwalone w albumowej biografii Adama Bujaka i Michała Rożka "Wojtyła" (spojrzenie lingwokulturologa)
"It all began here...". The interwar Wadowice preserved in biographical album "Wojtyła" by Adam Bujak and Michał Rożek (A linguocultorologists perspective)
Autorzy:
Węgorowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052556.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice
names
verbalization
album
nazwy
imiona
Opis:
The article is a part of cycle of publications exploring the heritage of Karol Wojtyła – pope John Paul II. This time the author attempts at a linguistic and culturological reconstruction of the interwar Wadowice verbalized in the study of art historian Michał Rożek and photographer Adam Bujak. Old names of places, characters and various architectonic objects premitted to recreate the atmosphere of the town in which the next successor of Saint Paul was growing up.
Artykuł jest częścią cyklu publikacji eksplorujących dziedzictwo Karola Wojtyły – papieża Jana Pawła II. Tym razem autor podejmuje próbę językowej i kulturologicznej rekonstrukcji międzywojennych Wadowic zwerbalizowanych w opracowaniu historyka sztuki Michała Rożka i fotografa Adama Bujaka. Dawne nazwy miejscowości, postacie i różne obiekty architektoniczne służą odtworzeniu atmosfery miasta, w którym dorastał kolejny następca św. Pawła.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 131-142
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matys Pieniążek. Wadowiczanin, piwowar krakowski z XVI wieku
Matys Pieniążek. An inhabitant of Wadowice, a Krakow brewer from 16th century
Autorzy:
Graff, Tomasz
Dryja, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458124.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice
Kraków
piwowarstwo
browarnictwo
XVI wiek
Opis:
The article’s authors focus on the biography of Matys Pieniążek, a Krakow brewer from Wadowice. The first part of the article portrays the social environment of Peniążek’s hometown with a special emphasis put on the contemporary economic life of Wadowice. In the second part the authors analyse Matys Pieniążek’s acitvities form the moment of entering his name to the Book of Admissions to Urban Law against the background of functioning of brewing industry in the capital of Poland.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 7-24
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Augustianin Paweł Vois Wadowita (zm. 1616)
Autorzy:
Graff, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458246.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Augustianie
Kraków
Wadowice
biografie
XVII wiek
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 123-126
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstawanie garnizonu WP w Wadowicach październik-grudzień 1918 r.
The Founding of the Garrison of the Polish Armed Forcesin in Wadowice in 1918.
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458302.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
12 pułk piechoty
garnizon
niepodległość
Wadowice
Opis:
The events of the end of October and the beginning of November of 1918, when Poland regained its independence have yet to be thoroughly researched. The most vital political documents are known, as well as the actions of the most important figures and some of the activities of the larger communities, but much remains to be discovered about the course of local events. An article based on the available archival materials and accounts describe the takeover by Poles of military control of Wadowice and its environs, as well as the creation of the first units of the Polish Armed Forces and the structure of military administration in the area. Wadowice was one of the first cities of that era of Galicia that was freed from Austro-Hungarian Rule. The article recalls the great patriotic activity of the communities of Wadowice in that time, and also provides much new information about the people who took active part, as well as details of many events.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 56-74
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ojcowie założyciele" nowoczesnych Wadowic (cz. 2): Stanisław Łazarski (1849-1938)
The Founding fathers of the modern Wadowice (Part 2): Stanisław Łazarski (1849-1938)
Autorzy:
Meus, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458339.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Stanisław Łazarski
biografie
Wadowice
Galicja
elektryfikacja
Opis:
Stanisław Łazarski was born on 29 November 1849, in Jeleśnia near Żywiec. After graduating from his school, he attended St Anna Middle School in Cracow. However, he didn`t finish the school. After the year 1863 he continued his education in Middle School in Tarnów where on 11 July 1868 he passed his matura exam. Then He studied in Lviv, Cracow, Vienna and Graz. In 1980 he got his PhD in history by Jagiellonian University. He most likely defended his dissertation in Law in Graz. When Stanisław graduated from university He ran the Law offices in Biała and Wadowice. He became famous owing to to his successful defence of Wanda Krahelska- Dobrodzicka in a criminal trial in Wadowice in 1908. The process made him famous in Galicja and beyond. Łazarski was also a politician at the district level in Biała, at the national level in Lviv and at the central level in Vienna. As the representative of the Polish parliamentarians He was remembered as the first member of Parliament who spoke in the Parliament in Vienna. In June 1917 He presented publicly the program of rebuilding of Poland. What is more He almost took up the post of the Minister of the District of Galicja in 1911. Stanisław Łazarski was also involved in the development of Wadowice in the nineteenth century. He proved it when He contributed in the process of establishment of the telephone network and installation of telephone equipment in Wadowice. It was one of the most important stages in the process of Europeanization of the town. In the next few years He supported the process of electrification in Wadowice. He also unsuccessfully tried to found a Trade school for the teenagers from the region. Łazarski spent the last days of his life in his property in Witkowice near Kęty. He died on 18 November 1938. He was buried in Biała which was for him as important as Wadowice.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 73-94
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konrad Meus, Wadowice 1772-1914. Studium przypadku miasta galicyjskiego, Kraków 2013, 572 s., il., tabl. – ISBN 978-83-7638-345-3
Autorzy:
Ratajczak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458106.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
monografie
studium przypadku
Galicja
Wadowice
społeczeństwo
gospodarka
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2014, 17; 224-226
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franciszek Waligórski - poeta z Lwowa i Krosna oraz jego potomkowie
Autorzy:
Iwańska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458304.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
biografie
poezja
Wadowice
Krosno
Lwów
powstanie styczniowe
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 194-232
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia Spółdzielni Mieszkaniowej w Wadowicach
History of the Housing Cooperative in Wadowice
Autorzy:
Kotowiecki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053033.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Cooperative
Housing Coopertive
Wadowice
Spółdzielnia
Spółdzielnia Mieszkaniowa
Opis:
After 1945, the principles of operation of the cooperative movement were radically changed and it was completely subordinated to state policy. In the dozen or so years after the war, this activity was subjected to top-down processes, as it was defined, of etatyzacja, centralizacja and biurokratyzacja. It should be emphasized that the cooperative movement encompassed a huge number of areas of trade, production, banking, etc. In Poland, such cooperatives have developed as: labor, agricultural production cooperatives, the disabled, agricultural circles, dairy, housing, horticulture and beekeeping, social, military, publishing, farmers, agricultural producers, banks, savings and credit unions, supplies and sales of "Samopomoc Chłopska", as well as consumers. Just before the outbreak of World War II, housing cooperatives had approximately 10,000 members. The worst time for housing cooperatives was the post-war period - out of 192 cooperatives, only 73 remained. Cooperatives did not have the right to manage cooperative housing, they could not also take out loans and buy materials at wholesale prices. The breakthrough came in 1956, when the Spółdzielczy Fundusz Budowlany, Społeczne Przedsiębiorstwo Budowlane and Bank Spółdzielczy were established. It was then that the state's policy towards housing cooperatives changed. Principles of construction and apartment area standards have been established. Many solutions were introduced that facilitated the functioning of the cooperative and led to their development. As a result, at the end of the 1960s, the number of housing cooperatives in Poland increased to 1,130 and continued to increase. Currently, there are over 2,000 of them (data from the Central Statistical Office for 2016).
Po 1945 r. zasady działania spółdzielczości zostały diametralnie zmienione i całkowicie podporządkowano ją polityce państwa. W ciągu kilkunastu lat po wojnie działalność ta została poddana odgórnym procesom, jak to określono, etatyzacji, centralizacji i biurokratyzacji. Należy podkreślić, iż spółdzielczość obejmowała ogromną liczbę dziedzin handlu, produkcji, bankowości itp. działalności. W Polsce wykształciły się w szczególności takie spółdzielnie, jak: pracy, rolnicze spółdzielnie produkcyjne, inwalidów, kółek rolniczych, mleczarskie, mieszkaniowe, ogrodniczo-pszczelarskie, socjalne, wojskowe, wydawnicze, rolników, producentów rolniczych, banki, kasy oszczędnościowo-kredytowe, zaopatrzenia i zbytu „Samopomoc Chłopska”, a także spożywców. Tuż przed wybuchem II wojny światowej spółdzielnie mieszkaniowe zrzeszały około 10 tysięcy członków. Najgorszym czasem dla spółdzielni mieszkaniowych był okres powojenny – ze 192 spółdzielni pozostały jedynie 73. Spółdzielnie nie miały praw do zarządzania mieszkaniami spółdzielczymi, nie mogły także zaciągać kredytów i kupować materiałów w hurtowych cenach. Przełom nastąpił w 1956 r., kiedy powstały Spółdzielczy Fundusz Budowlany, Społeczne Przedsiębiorstwo Budowlane oraz Bank Spółdzielczy. Wtedy też zmieniła się polityka państwa w stosunku do spółdzielni mieszkaniowych. Ustalono zasady budowy oraz normy powierzchni mieszkań. Wprowadzono wiele rozwiązań, które ułatwiały funkcjonowanie spółdzielni i doprowadziły do ich rozwoju. W związku z tym pod koniec lat 60. liczba spółdzielni mieszkaniowych w Polsce wzrosła do 1130 i stale się zwiększała. Obecnie jest ich ponad 2000 (dane GUS na rok 2016).
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 153-170
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wadowickie procesje w Polsce Ludowej (1945-1989)
The processions in Wadowice town in Polish People’s Republic (1945-1989)
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215860.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice town
parish
processions
Polish People’s Republic (1945-
1989)
Wadowice
parafia
procesje
Polska Rzeczpospolita Ludowa (1945-1989)
Opis:
Immediately after the Second World War the religious services outside churches (perhaps the processions connected with Corpus Christi holidays) were not supressed by authorities. Their status was regulated on between war Act of 1932. The greatest of all processions in Corpus Christi holidays regularly rounded the town Square. But after 1960, the policy about catholic Church in Poland were more restricted. The parliament 29th of Mart 1962 edited the Assembles Law, which ordered that the religious assembles need had got especial permission from the local authority. At that time the processions were pushed to the side streets. Similar cases also took place in other localities of Wadowice county. This situation lasted until 1981, when the first “Solidarity” won a longer route of the Corpus Christi procession. Since 1990 after the basic political changes in Poland all religious assembles take place freely.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 84-112
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Internowani żołnierze Armii URL w Wadowicach (pierwsza połowa 1921 r.): szczegóły pobytu i stosunki z polskim dowództwem obozu (w świetle źródeł ukraińskich)
Autorzy:
Sribnyak, Ihor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458204.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
camp
interned
Wadowice
nutrition
commandant’s office
Opis:
The article analyses the conditions of stay and moral attitude of the interned Ukrainian soldiers in Wadowice camp (Poland). It was proved that Ukrainian interned soldiers’ everyday life was connected with a lot of difficulties that were caused by the overpopulation of the camp and quite rough regime of the interns’ stay. Furthermore, indisposed, malevolent and even hostile attitude towards the Ukrainian interned soldiers took place, particularly from the officials at the camp. Consequently, it caused the demoralization of the Ukrainian warriors who did not have national patriotic feelings. These conditions led to the necessity of strengthening the moral spirit of camp dwellers. Cultural and educational departments of the division, camp theatre and other cultural and art centers were responsible for this mission along with the humanitarian aid from the camp affiliate YMCA.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2017, 20; 87-99
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wadowice w latach 1945-1990 – okiem recenzenta. Recenzja książki: Andrzej Nowakowski, Wadowice w latach 1945-1990. Przyczynek do najnowszej historii miasta, Rzeszów 2018
Autorzy:
Koźbiał, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458212.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
recenzje
Wadowice w latach 1945-1990
NSZZ Solidarność
Opis:
Recenzja książki: Andrzej Nowakowski, Wadowice w latach 1945-1990. Przyczynek do najnowszej historii miasta, Rzeszów 2018.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2019, 22; 161-164
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia wodociągów miejskich Królewskiego Wolnego Miasta Wadowice
Autorzy:
Kotowiecki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458226.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Królewskie Wolne Miasto Wadowice
wodociągi miejskie
Leonard Nitsch
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 198-202
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wielonurtowej Skawy na działalność człowieka w dnie doliny
The influence of the Multi-current Skawa river on human activity in the bottom of the valley
Autorzy:
Witkowski, Karol
Wysmołek, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458275.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice
Skawa
powodzie
wezbrania
spław
wikliniarstwo
młynarstwo
rybactwo
Opis:
The review of literarure, archives and the cartographic material allow us to draw an outline of the Skawa River valley over the centuries. The valley floor bottom shape was a significant factor responsible for the origin and the development of settlements. The location of Wadowice, between the Skawa and Choczenka Rivers, increased the defensive capabilities of the settlements and provided easy access to water. Since the 13th century, the residents of Wadowice and the surrounding area used the Skawa River for economic purposes. The municipal charter of Wadowice gave the inhabitants the right to use ichthyofauna. The ox-bow lakes enabled people to establish breeding ponds. The development of the milling industry, which pieaked in the 19th century, was due to millrace powered by the Skawa riverwater. Timber rafting was not only one of the forms of local serfdom, but also a profitable occupation. The timber was transported to Maków Podhalański then onto the Wisła and so on. There were also fields of wicker which residents used to make household appliances. The human activity by the Skawa river was dependant on its hydrological mode. This location had a lot of advantages, however there was also a risk of flooding. Since 15th century, river floodings have destroyed buildings and caused losses in crops resulting in boundary changes. Floodings have also caused human deaths. The flooding in the valley made communication difficult because of damaged bridges and roads. At the end of the 19th century, the government of Vienna decided to tame the Carpathian Rivers. The first river regulations were made in the 19th century, but they didn`t survive long. In order to reduce flood losses along the banks, river edges were systematically strengthened. In the beginning of the 20th century, river unblocking began. These actions put the end to the life of this natural multi-current and changed it into a channelized watercourse.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 115-138
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Publikacje za rok 2001
Publications for 2001
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11236748.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
bibliography
publications
Wadowice
bibliografia
publikacje
wydawnictwa
ziemia wadowicka
Opis:
List of publications on Wadowice and the surrounding area, which appeared in 2001.
Lista publikacja dotyczących Wadowic i szeroko rozumianej ziemi wadowickiej, wydanych w 2001 r. Każda z wymienionych publikacji posiada szczegółowy opis bibliograficzny i krótkie streszczenie.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 281-289
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Publikacje za rok 2021
Publications for 2021
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11236747.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
bibliography
publications
Wadowice
bibliografia
publikacje
wydawnictwa
ziemia wadowicka
Opis:
List of publications on Wadowice and the surrounding area, which appeared in 2021.
Lista publikacja dotyczących Wadowic i szeroko rozumianej ziemi wadowickiej, wydanych w 2021 r. Każda z wymienionych publikacji posiada szczegółowy opis bibliograficzny i krótkie streszczenie.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 290-294
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święty Rafał Kalinowski - patriota
Autorzy:
Gil, Honorat Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458162.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Rafał Kalinowski
Galicja
powstanie styczniowe
Wadowice
Syberia
zesłanie
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 2; 64-72
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka wadowickiego kościoła w raporcie Służby Bezpieczeństwa z 1960 r.
Characteristics of the Wadowice Church in the report of the Security Service of 1960
Autorzy:
Glugla, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458240.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Kościół katolicki
Wadowice
Służba Bezpieczeństwa
lata 60-te
raport
Opis:
In Wadowice, there was a report in the security structures of the Militia. This institution dealt with also other activities such as. Against the Catholic Church and other religious associations. The present “Report” of 1960. shows the comprehensive measures against the clergy and the faithful. In the 18-hundred issues included picture and analysis of the activities of Wadowice political police. It contains the characteristics of the Church in the district Wadowice, the activities of agents, the repression of the local clergy and the then emerging problems. “Report” is prepared synthetically in accordance with the requirements of the arbitrarily imposed pattern.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2016, 19; 47 - 72
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie Social Media Marketingu w działalności obiektów i obszarów atrakcyjnych turystycznie na przykładzie Energylandii i Wadowic
Use of Social Media Marketing in the activities of facilities and areas attractive to tourist by example Energylandia amusement park and Wadowice city
Autorzy:
Batko, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45856487.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Social Media Marketing
Social Media
Energylandia amusement park
tourism
Wadowice city
marketing społecznościowy
media społecznościowe
park rozrywki Energylandia
turystyka
Wadowice
Opis:
Przedmiotem rozważań w niniejszej pracy jest Social Media Marketing, jego charakterystyka i wykorzystanie jego narzędzi w działalności przedsiębiorstw branży turystycznej oraz obszarów destynacji turystycznej. Celem artykułu jest przedstawienie sposobów działania Social Media Marketingu i zbadanie ich zastosowania w turystyce. W pracy przedstawiono charakterystykę Social Mediów (SM) i ich znaczenie w działalności turystycznej. Ukazano sposoby działania marketingu społecznościowego. Poruszono również zagadnienie Content Marketingu, który jest jednym z podstawowych aspektów Social Mediów i stanowi ważny element komunikacji marketingowej wchodzącej w skład Social Media Marketingu. W przeprowadzonych badaniach zastosowano obserwację uczestniczącą, użyto także kwestionariusza wywiadu, udostępnionego za pomocą komunikatora internetowego, dzięki niemu uzyskano informacje na temat zastosowania Social Media Marketingu w turystyce na przykładzie miasta Wadowice jako obszaru atrakcyjnego turystycznie. Przeprowadzone badania własne miały na celu uzyskanie odpowiedzi na pytanie: „Jakie jest zastosowanie Social Media Marketingu w turystyce?”. Na podstawie wykonanej analizy stwierdzono, że przedsiębiorstwa związane z turystyką dostrzegają potrzebę zastosowania Social Media Marketingu w swojej działalności. Jednak niektóre podmioty w branży turystycznej nie w pełni wykorzystują potencjał mediów społecznościowych.
The subject of the study is Social Media Marketing, its characteristics and the use of its tools in the activities of tourism industry enterprises and tourist destination areas. The aim of this article is presentation of the mode of action Social Media Marketing and research its application in tourism. In this article the Social Media (SM) characteristics and its meaning in tourism activities was presented. Methods of operation Social Media Marketing are shown. The issue of Content Marketing was also raised, which is one of the basic aspects of Social Media and is an important element of marketing communication included in Social Media Marketing. The research applied participant observation and an interview questionnaire which was shared via instant messenger, thanks to which information about application of Social Media Marketing in tourism, by example Wadowice city as an attractive tourist area. The conducted own research was aimed at obtaining an answer to the question: What is the application Social Media Marketing in tourism? Based on the analysis performed, it was found that Tourism -related enterprises recognize the need to use Social Media Marketing in their activities. However, some entities in the tourism industry do not fully use the potential of Social Media.
Źródło:
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2023, 19, 2; 102-114
2083-3296
2449-9048
Pojawia się w:
Przedsiębiorczość - Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność cenzury w Wadowicach w okresie komunistycznym od pierwszej połowy lat 50. XX w. do 1990 r.
Censorship activity in Wadowice during the communist period (1946-1990) from the early 1950s to 1990
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37505155.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice
county
communist regime
preventive censorship
reżim komunistyczny
cenzura
Opis:
Preventive censorship was officially introduced in Poland by a decree on July 5, 1946. The central authority overseeing this was the Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (the Main Office for Control of the Press, Publications, and Performances) based in Warsaw. The regional and county offices were subordinate to this authority. In Wadowice, censorship operated within the county structures, initially under the county administration and later under the Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (Urzędzie Powiatowym) (the Presidium of the County National Council – County Office) until the abolition of the county in 1975. The county censor was a trusted member of the Communist Party, typically the head or another official of the Wydziału Spraw Wewnętrznych (the Internal Affairs Department). Their responsibilities included supervising all printing facilities and granting permissions for the publication of various materials, stage performances, and other public appearances in the Wadowice county. After the dissolution of the counties, the censorship office for Wadowice was relocated to Bielsko-Biała. Censorship in Poland was ultimately abolished by the law of April 11, 1990.
Oficjalnie cenzurę prewencyjną wprowadzono w Polsce dekretem z 5 lipca 1946 r. Organem centralnym nadzorującym ten proces był Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z siedzibą w Warszawie. Władzy tej podlegały urzędy wojewódzkie i powiatowe. W Wadowicach cenzura funkcjonowała w strukturach powiatowych, początkowo w ramach administracji powiatowej, a później w ramach Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, aż do kasacji powiatu w 1975 r. Cenzorem był zaufany członek partii komunistycznej, zazwyczaj szef lub inny urzędnik Wydziału Spraw Wewnętrznych. Do jego obowiązków należało nadzorowanie wszystkich drukarni oraz wydawanie zezwoleń na publikację różnorodnych materiałów, występy sceniczne i inne wystąpienia publiczne na terenie powiatu wadowickiego. Po kasacji powiatów urząd cenzury wadowickiej przeniesiono do Bielska-Białej. Cenzurę w Polsce ostatecznie zniesiono ustawą z 11 kwietnia 1990 r.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 108-131
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ojcowie założyciele” nowoczesnych Wadowic cz.1: Józef baron Baum Ritter von Appelshofen (1821-1883)
„Founding Fathers” of Modern Wadowice, pt. 1: Baron Józef Baum Ritter von Appelshofen (1821-1883)
Autorzy:
Meus, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458382.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
polityka
gopodarka
Galicja
Wadowice
biogram
Józef Baum Ritter von Appelshofen
Opis:
Józef Baum came from a Saxon family. His forebears came to Poland along with the elected King Augustus II at the turn of the seventeenth and eighteenth centuries. Both Józef ’s father and grandfather were high officials in the Austrian Civil Service in Galicia. Józef was born in 1821 as the fifth child of Antoni and Helena (nee Walczak) Baum. The parents planned a military career for him. He quickly cast aside those plans, however, and after completing the Military Academy in Wiedeń, he settled in the family estate in Kopytówka (in the Wadowice district). There, he became known as an exceptional organiser and administrator of his lands. He quickly earned respect among the local peasants. It is likely that it was this widely held esteem among the people that gave Baum his entrée to the National Seym, or Assembly, in Lwów. In 1861 he was selected as a delegate to the Seym for his first term from the Wadowice – Andrychów district. In Lwów he represented the Fourth Curia, which meant that Baron Baum was elected by the peasants, who must have entrusted him to advocate for their interests. Baum’s meteoric political career was interrupted by the outbreak of the January Uprising in Congress Poland. Despite the fact that that drive for independence included only the Polish lands in the Russian partition, the organisation of aide – mainly military aide – was undertaken on behalf of the insurrectionists. A significant role in this fell to Józef Baum, who had been a member of the independence organisation, the National Committee for Western Galicia (later transformed in the National Provisional Council for Western Galicia). In August 1863 he was arrested by the Austrian authorities on accusations of treason. In the absence of compelling proof, he was cleared of the charges and in June of the following year he was released from prison in Lwów. At the beginning of the era of autonomy in Galicia, Józef Baum again became involved in political affairs on both the regional and national levels. He was particularly noted for his activities in the parliament in Wiedeń, and as the President of the Department of the Poviat in Wadowice. Baum’s role in the creation of "modern" Wadowice is not adequately appreciated today, as it should be remembered that it was through his aid in the City on the Skawa that, among other achievements, the seat of the large Circuit Court was located there, and that city was the site of the first Poviat Savings Bank in Galicia. Without a doubt, Baum also took part in the opening of the Polish gymnasium in Wadowice, which in the nineteenth century became one of the most important cultural institutions in the region. Just before his death, of Józef Baum was involved in supporting the city government in efforts to enlist Wadowice in the circle of the “greater cities of Galicia”, which came into effect a few years after he passed away. Józef Baum von Appelshofen died suddenly in Wiedeń in March 1883. His passage sent a shudder through the community of Wadowice and people involved in the city’s and the region’s affairs. In October of 1884, the city councillors of Wadowice decided to erect a monument with his bust. This initiative was met with support from the majority of the people of the city. The choice of location for the new monument was obvious to its founders. A socle with a bust of the Baron was to stand in the centre of the square between the building of the Circuit Court and the gimnazjum. It was completed in 1887. Since that time, through the decades, it has become a part of the landscape of the city, and a reminder to successive generations of the citizens of Wadowice of a great Polish patriot and a person who did great service for Wadowice and the Wadowice Poviat.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 29-55
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykłady znakowania książek w zbiorach Muzeum Miejskiego w Wadowicach
An example of marking books in the collection of the Town Museum in Wadowice
Autorzy:
Pytlowska-Bajak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053036.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
stamp
Town Museum in Wadowice
pieczęcie
Muzeum Miejskie w Wadowicach
Opis:
The numerous libraries and libraries in Wadowice, which operated in the second half of the 19th century and in the interwar period, abounded in a variety of books and publishing titles. In the collection of the City Museum in Wadowice there are many copies with the stamps of these rentals. Library stamps were imprinted in very different places in the book. Most often they were placed on the title cards from the front side or the reverse, on the last page, and often on a different one in the middle of the block, additionally on illustration boards, especially on maps or valuable graphics. Stamps are more often descriptive, although they are also enriched with elements such as an emblem, coat of arms or symbol. Sometimes the stamps are canceled when the collections are selected and some part of them is allocated to the bookstore circulation or to other libraries. Then, additional stamps are used with the words "Withdrawn from the collections ..." ("Wycofano ze zbiorów...") or "deleted" ("skasowano") with a diagonal cross. Sometimes the copies are additionally sealed with the following formula: "Please do not destroy the books" )"Uprasza się nie niszczyć książek").
Funkcjonujące w 2. połowie XIX w. i w okresie międzywojennym liczne wadowickie wypożyczalnie i biblioteki obfitowały w różnorodność książek i tytułów wydawniczych. W zbiorach Muzeum Miejskiego w Wadowicach znajduje się sporo egzemplarzy ze stemplami tych wypożyczalni. Pieczątki biblioteczne odbijane były w bardzo różnych miejscach książki. Najczęściej umieszczano je na kartach tytułowych od strony lica lub odwrocie, na ostatniej stronie, a często na innej w środku bloku, dodatkowo na tablicach ilustracyjnych, szczególnie na mapach lub cennych grafikach. Pieczątki częściej mają charakter opisowy, choć zdarzają się także wzbogacone o elementy np. godła, herbu lub symbolu. Niekiedy pieczątki bywają anulowane w momencie selekcji zbiorów i przeznaczania jakiejś ich części do obrotu księgarskiego lub do innych bibliotek. Wówczas używa się dodatkowych pieczątek z napisem typu „Wycofano ze zbiorów…” lub „skasowane” krzyżem ukośnym. Czasami egzemplarze dodatkowo opieczętowane są formułą: „Uprasza się nie niszczyć książek”.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 179-186
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Garnizon Wadowice oraz społeczeństwo Ziemi wadowickiej w systemie mobilizacyjnym sił zbrojnych II RP – wybrane zagadnienia i problemy badawcze
Garisson Wadowice and the society of Wadowice (Ziemia Wadowicka) in the mobilisation system of the armed forces of the Second Polish Republic - selected issues and research problems
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458369.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
12 pułk piechoty
garnizon Wadowice
mobilizacja
wrzesień 1939
straty wojenne
Opis:
The article discusses selected issues concerning mobilisation of the Polish Army of the Second Polish Republic, with special recognition to the role of the Wadowice garrison and the participation of the residents of the region in those plans. Among other issues, the differences in the regional impact of individual departments of the armed forces operating in Wadowice as well as the diversity in trainings for the needs of various types of military and paramilitary services were described. Wadowice was an infantry garrison, but in terms of preparation, the cavalry as well as groups of women for educational services and groups of men for sanitation services were trained here. In the above mentioned areas the trainings conducted by Wadowice garrison involved residents of the Wadowice district, Myslenice district and shortly existing Makow and Oswiecim districts. In terms of administration and mobilisation of reserves, District Draft Office (Powiatowa Komenda Uzupelnień) later Wadowice Region Draft Office (Komenda Rejonu Uzupelnień Wadowice) involved the area of Wadowice district and Chrzanow district. The article indicates the role, which for the garrison of Wadowice was envisaged in further mobilisation plans created in the period 1920-1939. The article further indicates additional burdens that increased the mobilisation duties for the 12 Infantry Regiment in being a part of an implemented plan during the 30s program of modernisation and expansion of the armed forces. Against the background of the so-called mobilisation network (as of January 1939) the article discusses formations to which inhabitants of district Wadowice were mobilised most often in August and September 1939. Based on an example of court documents relating to the soldiers fallen(killed) or missing in the campaign the elements supporting evidence for the use of the above mentioned mobilisation network were pointed out. There is also an indication that the likelihood that in the last months before the outbreak of World War II, changes to this network had been made, as a result of which the further formations were replenished by larger groups of reservists from the area of operation of Wadowice Region Draft Office (KRU Wadowice).
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 85-127
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. dr Czesław Skowron (17 czerwca 1924 – 26 sierpnia 2012)
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458332.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
represje komunistyczne
proces krakowski
Katyń
Wadowice
gimnazjum w Wadowicach
św. Jadwiga
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 113-122
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W dużych miastach bibuła w zakładach pracy jest chlebem powszednim. U nas może być podobnie – wadowicki „Solidarny” w latach 1984-1990
In large cities, clandestine journals in workplaces is a daily bread. It may be similar with us – the „Solidarny” of Wadowice in the years 1984-1990
Autorzy:
Gliksman, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215842.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Solidarnosc
Solidarny
Wadowice
oposition
clandestine journals
NSZZ Solidarność
opozycja
podziemna prasa
Opis:
In the years 1984-1990, in Andrychów, Kęty and Wadowice, an independent periodical „Solidarny” was published by activists of the banned NSZZ „Solidarność”. The magazine was created by Wiesław Pyzio from Andrychów. From 1985 till 1990 the magazine was illegally printed in Wadowice and distributed locally thanks to a network of distributors. In the years 1984-1990, 25 issues of the magazine were published. The journal discussed topics related to the political and economic situation in Poland, political repressions, stigmatized abuses of power, and revealed cases of mismanagement and nepotism. „Solidarny” became an important tool in breaking the information monopoly of the communist party.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 30-65
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadskawie. A literary anthology that is a literary bouquet of flowers from the region of Wadowice
Nadskawie. Antologia literacka, czyli literacka wiązanka kwiatów z regionu Wadowic
Autorzy:
Sadzikowska, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474401.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Czartak
Literary anthology
Nadskawie
Wadowice
Karol Wojtyła
Antologia literacka
„Czartak”
„Nadskawie”
Opis:
Nadskawie. A literary anthology, published in Bielsko-Biała in 1983, presents a selection of literary works of authors associated with the region of Wadowice. The anthology has been divided into three chapters. The first part introduces the literary achievements of the Czartak group, with the works of Emil Zegadłowicz in the lead. The second section presents four poems by Karol Wojtyła. The book concludes with the works of five authors from the Nadskawie literary group, which was founded in the summer of 1981, and ceased to exist in 1988. The aim of the article is to present the criteria by which poems have been selected and compiled into the anthology, and to present it as a testimony of a considerable literary output of Wadowice.
Nadskawie. Antologia literacka, opublikowana w Bielsku-Białej w roku 1983, prezentuje wybór utworów literackich autorów związanych z regionem Wadowic. Antologia podzielona jest na trzy części. W części pierwszej przedstawiono literackie osiągnięcia grupy „Czartak”, zwłaszcza utwory Emila Zegadłowicza. W części drugiej znajdują się cztery wiersze Karola Wojtyły. Książkę wieńczą utwory pięciu autorów reprezentujących grupę literacką „Nadskawie”, istniejącą w latach 1981–1988. Celem artykułu jest przedstawienie kryteriów wyboru wierszy, które stały się częścią antologii, oraz przedstawienie samej antologii jako świadectwa spuścizny literackiej Wadowic.
Źródło:
Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media; 2018, 3(30); 137-159
1505-4195
2451-2575
Pojawia się w:
Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Zeman (7 grudnia 1932 – 30 listopada 2010)
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458144.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
biografie
NSZZ Solidarność
stan wojenny
12 pułk piechoty
Wadowice
Józef Zeman
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 127-136
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wadowickie teatry, teatrzyki i idee Mieczysława Kotlarczyka
Autorzy:
Kotlarczyk, Janusz
Kotlarczyk-Mrozowa, Janina
Mróz-Krysta, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458224.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Stefan Kotlarczyk
Mieczysław Kotlrczyk
teatr amatorski
Teatr Rapsodyczny
Wadowice
Karol Wojtyła
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 165-197
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topografia wolności. Patriotyczne urbanonimy w przestrzeni Wadowic (do 1939 r.)
Topography of freedom. Patriotic urbanonyms in space Wadowice (until 1939)
Autorzy:
Witkowski, Karol
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458384.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
toponomastics
urbanonyms
urban space
Wadowice
Galicia
topografia
urbanonimy
przestrzeń miejska
Galicja
Opis:
Pierwsze urbanonimy nawiązujące do postaci i wydarzeń z okresu I Rzeczypospolitej pojawiły się w przestrzeni miejskiej Wadowic w latach 80. XIX w. Honorowano postacie polskich królów (Jan III Sobieski, Stefan Batory), bohaterów narodowych (Tadeusz Kościuszko) i osobistości związane z miastem (Marcin Wadowita, Jan Iwański). Nazwy nie miały niewłaściwych konotacji historycznych, stąd były akceptowane przez austriacką administrację. Na przełomie wieków, tak jak w innych galicyjskich miastach, uczczono w Wadowicach wieszczów – Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, nie tylko nadając im nazwy ulic, ale także włączając się w uroczyste obchody rocznic urodzin i śmierci poetów. Po 1918 r. patriotyczne nazewnictwo stało się elementem polityki państwa, zwłaszcza związanej z kultem ojca czynu niepodległościowego, marszałka Józefa Piłsudskiego, którego imieniem nazwano wadowicki rynek. W drugiej połowie lat 30. urbanonimy pamiątkowe stanowiły aż 40 % wszystkich toponimów w mieście.
Urbanonyms, as one of the elements characterizing the city are the subject of research, among linguists, historians and geographers. The naming policy can be the subject of ideologizing of urban space. Referring to important events or commemoration of people in the names of streets for important events or commemoration of people strengthened the sense of patriotism, both national and local. In the article, the authors draw attention to commemorative urbanonyms, which appeared in Wadowice in the 1880s, and in the time of the Second Polish Republic the patriotic name convention became an element of the state’s policy. A clear manifestation of these changes is a 15% increase in the number of commemorative urbanonyms in Wadowice in the period 1918-1939.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2018, 21; 146-165
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwigilacja i komunistyczne represje wobec wadowickiego Kościoła na podstawie wybranych dokumentów Służby Bezpieczeństwa z 1961 roku
Autorzy:
Glugla, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458279.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Catholic Church
Wadowice
Security Service
archival documents
surveillance
repression
editing of documents.
Opis:
Surveillance and communist repression of the Church in Wadowice based on selected documents of the Security Service of 1961.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2017, 20; 22-54
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literackie i literacko-humorystyczne czasopisma w obozach internowanych żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej w Polsce (1921–1923)
Autorzy:
Holubnycha-Shlenchak, Yuliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686934.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
newspapers, magazine, interned, camp, Poland, UPR Army, Wadowice, Kalisz
czasopismo, gazeta, internowany, obóz, Polska, armia Ukraińska Republiki Ludowej, Kalisz, Wadowice
лагерь, Армия УНР, интернированные, издательство, пресса, Польша
Opis:
With the signing in 1921 of the Riga Peace Treaty between Poland and the RSFSR, the political leadership of the UPR had no reason to hope for Warsaw’s active support in the fight against Bolshevism. Being trapped in difficult conditions of internment in Polish camps, Ukrainian soldiers needed psychological support and communication, and these tasks were fulfilled by the camp periodicals. Some of these magazines were literary and literary-humorous. The article based on an analysis of the works of Polish and Ukrainian researchers of the given period, as well as a corpus of archival sources provide a qualitative and quantitative description of the periodicals published in the camps in 1921–1923. The journals represent a special type of camp periodicals, since they contain information about various aspects of the daily life of the internees and information about the moral and psychological state of the warriors. In addition, these works are excellent examples of military literary work. The editorial boards of camp newspapers and magazines made a significant contribution to the cause of rallying the interned Ukrainian army and its national-patriotic education. The publishing activities of interned Ukrainian soldiers in the Polish camps is an important source for the study on many aspects of the life of Ukrainian emigration, namely, political, economic, educational, cultural, etc.
Tematem artykułu jest jakościowa i ilościowa charakterystyka czasopism, wydawanych przez internowanych Ukraińców w polskich obozach w latach 1921–1923. Przebywający w trudnych warunkach oficerowie i żołnierze Armii URL potrzebowali zarówno wsparcia psychicznego, jak i informacji o sytuacji panującej w pozostałych obozach. Zadanie to z powodzeniem wypełniały liczne wydawnictwa ciągłe. Jednym z rodzajów były czasopisma literackie i humorystyczne. Tego typu wydania zawierały utwory literackie, wiersze, opowiadania, sztuki teatralne, wspomnienia żołnierzy, omówienia i recenzje, humoreski, anegdoty i inne. Artykuł jest oparty na źródłach archiwalnych, prasie obozowej oraz pracach historyków polskich i ukraińskich.
С подписанием в 1921 году Рижского мирного договора между Польшей и РСФСР у политического руководства УНР уже не было никаких оснований надеяться на активную поддержку борьбы с большевизмом со стороны Варшавы. Поражение Второго зимнего похода под командованием генерала Ю. Тютюнника побудило Государственный Центр УНР в экзиле временно отказаться от планов восстановления украинской государственности вооруженным путем. Интернированные солдаты Армии УНР оказались в тяжелых условиях. Инструментом для преодоления деморализации в лагерях стала образовательно-культурная деятельность, одним из основных ключей которой была издательская. Лагерная пресса является отражением тех взглядов и идей, которые были распространены среди интернированных. Издательство газет и журналов стало мощным фактором национально-патриотического единения и мобилизации интернированного воинства под лозунгами возрождения УНР. Кроме этого большое внимание уделялось повышению уровня культуры воинов. В статье анализируется процесс издательства литературных и литературно-юмористических журналов и газет, издаваемых интернированными Армии УНР в лагерях Польши в 1921– 1923 гг. На основе массива архивных источников и специальной литературы приводится информация о тематике публикаций и их авторах, периодичности и места издания, цене, составе редакции. Сделаны выводы об авторитетности издания и отношении к ним самих интернированных. Редколлегии лагерных газет и журналов сделали весомый вклад в дело сплочения интернированного украинского воинства и  его национально-патриотического воспитания. Издательская деятельность интернированных украинских воинов в лагерях Польши является важным источником для исследования многих аспектов жизни украинской эмиграции, а именно, политического, экономического, образовательного, культурного и др.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2019, 5, 2
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła historii wsi i parafii Wysoka
Autorzy:
Madoń, Tadeusz (1931- ).
Współwytwórcy:
Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów. Wydawca
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Ząbki : Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla
Tematy:
Parafia św. Marii Magdaleny (Wysoka)
Wsie
Źródła historyczne
Akta sądowe
Wydawnictwo źródłowe
Opis:
Bibliografia na stronach 237-[239].
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Misje ludowe księży misjonarzy św. Wincentego a Paulo na wadowickim terenie w 1898 roku
Popular priests missions of the Missionaries of St.Vincent de Paul in the Wadowice area in 1898
Autorzy:
Glugla, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458140.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
misje ludowe
parafia Wadowice
Księża misjonarze św. Wincentego a Paulo
zachodnia Galicja
Opis:
At the Wadowice area in western Galicia end of the nineteenth century Priests Missionaries of St. Vincent de Paul carried out a series of popular missions. These missions took place in 1898. It was attended by nearly 6,000 faithful. The report from the mission was written by Fr. J. Sokołowicz. It was published in the “Annals Both congregations of St. Vincent de Paul. “ Missionary activity of priests mentioned congregation inscribed positively in the history of the Church of Wadowice.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2016, 19; 73 - 98
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane fakty z życia rajcy wadowickiego Mateusza Kępki (zm. 1602), ojca Marcina Wadowity, w świetle dokumentów z Archiwum Parafialnego Bazyliki WNMP w Wadowicach z lat 1585, 1599 i 1616
Unknown facts of life councillor Mateusz Kepka (d. 1602), the father of Marcin Watowita, in the light of documents from the Parish Archives of the Assumption of the Blessed Virgin Mary Basilica in Wadowice in the years 1585, 1599 and 1616
Autorzy:
Graff, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458336.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Mateusz Kępka
Marcin Wadowita
kościół parafialny w Wadowicach
Wadowice w XVI i XVII wieku
Opis:
The author informs about the discovery of previously unknown sources in the Parish Archives of the oldest church in Wadowice, concerning a theologian, father Martin Wadowita also known as Mateusz Kępka. So far the figure of Mateusz Kępka has not been the focus of interest in the literature of the subject. Hence, the article is trying to confront new information with other archives, including those located at the Jagiellonian Library and the Archives of the Jagiellonian University. It turns out that the person in question was a city councilor belonging to the elite of the town of Wadowice, who could significantly affect the academic career of his son, Marcin. In the appendix, the author publishes 3 unknown sources concerning the foundation of the altar in the parish church in Wadowice, in which Mateusz Kępka, executing care over the money offered by the founder, was directly involved.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 13-25
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrystusiki Frasobliwe… Kapliczka autorstwa Jędrzeja Wowry w zbiorach Muzeum Miejskiego
Chrystusiki frasobliwe… Jędrzej Wowro’ shrine in collection of the Town Museum in Wadowice
Autorzy:
Pytlowska-Bajak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216067.pdf
Data publikacji:
2022-12-29
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Chrystus Frasobliwy
Jędrzej Wowro
Town Museum in Wadowice
Chrystur Frasobliwy
Muzeum Miejskie w Wadowicach
Opis:
Dzięki uprzejmości prof. Witolda Brostowa, mieszkającego w USA syna poetki i pisarki Janiny Brzostowskiej, zbiory muzeum wzbogaciły się o wyjątkowo cenny obiekt - drewnianą kapliczkę dłuta Jędrzeja Wowro, pochodzącą najpewniej z lat 30. XX wieku. Pełnoplastyczna rzeźba Chrystusa Frasobliwego w kapliczce składa się z kilku części mocowanych ze sobą za pomocą gwoździ. Towarzyszą jej typowe dla twórczości Wowry motywy - ptaszki i drzewa.
Thanks to the courtesy of Prof. Witold Brostow, the son of the poet and writer Janina Brzostowska, living in the USA, the museum's collection has been enriched by an exceptionally valuable object - a wooden chapel by Jędrzej Wowro, probably from the 30s of the twentieth century. The full-plastic sculpture of the Pensive Christ in the chapel consists of several parts fastened together with nails. It is accompanied by motifs typical of Wowra's work - birds and trees.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 239-241
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia andrychowskiego mieszczanina w świetle relacji wspomnieniowej Piotra Frysia (1833-1901)
A description of the life of an Andrychów burgher
Autorzy:
Fryś, Andrzej
Zalewski, Andrew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37503925.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Andrychów
Piotr Fryś
Rudolf Fryszowski
Rzyki
Spring of Nations
Wadowice
Franciszek Wilczek
Wiosna Ludów
Opis:
The article analyzes the content of a nineteenth-century memoir written by Piotr Fryś. This document is the resource for studies of family history and of a broader social context related to the growth of a small town in Galicia. Based on new archival research, previously unpublished biographical data concerning maternal grandfather of Piotr Fryś, Franciszek Wilczek, who became a mayor of Andrychów, and his children are provided. The confirmed and suspected connections between the individuals mentioned in the diary and the events of the Spring of Nations are discussed. The life stories of some descendants of Piotr Fryś are briefly described. The original text of the memoir also provides the insight into a local vernacular spoken in small towns in Galicia, situated near the border with Austrian Silesia.
W artykule poddano analizie treść XIX-wiecznego pamiętnika Piotra Frysia. Dokument ten stanowi źródło do badań nad historią rodziny i szerszym kontekstem społecznym związanym z rozwojem małego miasteczka w Galicji. Na podstawie nowych badań archiwalnych przedstawiono niepublikowane wcześniej dane biograficzne dotyczące dziadka Piotra Frysia ze strony matki, Franciszka Wilczka, który został burmistrzem Andrychowa, oraz jego dzieci. Omówiono potwierdzone i przypuszczalne powiązania osób wymienionych w dzienniku z wydarzeniami Wiosny Ludów. Pokrótce opisano losy niektórych potomków Piotra Frysia. Oryginalny tekst pamiętnika pozwala także na wgląd w lokalny język narodowy, którym posługiwano się w małych miasteczkach galicyjskich, położonych w pobliżu granicy ze Śląskiem Austriackim.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 79-93
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emil Zegadłowicz i Janina Brzostowska. Przyjacielska relacja, artystyczna zależność czy mistrz i uczennica?
Emil Zegadłowicz i Janina Brzostowska. Friendship, artistic dependence or master and student relationship?
Autorzy:
Medoń-Jagieła, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37504772.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Czartak
Janina Brzostowska
Poetessa
Emil Zegadlowicz
Edward Kozikowski
Tadeusz Szantroch
Wadowice
Sappho
Emil Zegadłowicz
Opis:
The article is about Janina Brzostowska (1897-1986) – a polish poet, writer, translator and her relationship with Emil Zegadłowicz (1888-1941) – a poet and a playwriter. I started from her literary achievements and published poems and novels. Then I described members of the „Czartak” group (Emil Zegadłowicz, Edward Kozikowski, Tadeusz Szantroch, Janina Brzostowska) and their connections. My article mainly touches the type of relationship between Janina Brzostowska and Emil Zegadłowicz. I analyzed it from different perspectives: friendhip, artistic dependence and master-disciple relationship. The result of my resarch indicates artistic dependence. Emil Zegadłowicz was an experienced poet and a famous man who supported young poets in literary community. On the other hand, Janina Brzostowska made the group’s image more attractive and increased the audience which needed sensitivity and gentleness. In my work, I cite the opinions of various specialists in the field of literature and humanities and I cite quotes from the family members: Witold Brostow – Janina Brzostowska’s son and Ewa Wegenke, the granddaughter of Emil Zegadłowicz.
Artykuł dotyczy Janiny Brzostowskiej (1897-1986) – polskiej poetki, pisarki, tłumaczki i jej związku z Emilem Zegadłowiczem (1888-1941) – poetą i dramaturgiem. Autorka przedstawiła najpierw dorobek literacki, opublikowane wiersze i powieści Brzostowskiej. Następnie pochyliła się nad twórczością członków literackiej grupy „Czartak” (Emil Zegadłowicz, Edward Kozikowski, Tadeusz Szantroch, Janina Brzostowska) i ich powiązaniami. Artykuł dotyczy specyficznych relacji Janiny Brzostowskiej i Emila Zegadłowicza. Autorka analizowała tą problematykę z różnych perspektyw: przyjaźni, zależności artystycznej i relacji mistrz-uczennica. Wynik badań wskazuje na zależność artystyczną. Emil Zegadłowicz był doświadczonym poetą i osobą sławną, wspierającą młodych poetów w środowisku literackim. Z drugiej strony Janina Brzostowska uatrakcyjniła wizerunek grupy i poszerzyła grono odbiorców, którzy potrzebowali wrażliwości i delikatności. W swojej pracy odwołała się do opinii różnych specjalistów z zakresu literatury i nauk humanistycznych oraz przytoczyła cytaty członków rodziny: Witolda Brostowa – syna Janiny Brzostowskiej i Ewy Wegenke, wnuczki Emila Zegadłowicza.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 94-107
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obóz nr 2 dla jeńców wojennych i internowanych w Wadowicach 1918-1921
Camp No 2 for prisoners of war and interned in Wadowice 1918 – 1921
Autorzy:
Glugla, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170124.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
review
camp for prosoners war
camp for interned
obóz jeńców wojennych
obóz internowanych
Wadowice
recenzja
Opis:
It should be emphasized that the subject matter was chosen well, the high level and quality of the texts, as well as the very high competences of the authors of the publication. There are still many blank spots in Polish-Russian relations awaiting disclosure and publication. A large role in this is played by scientists from the Institute of National Remembrance (Instytut Pamięci Narodowej) and other scientific and research environments, both in Poland and abroad. The book "Jeńcy 1920" should be of interest not only to researchers of the history of the 20th century, but also to the inhabitants of the city and the commune of Wadowice.
Podsumowując, należy podkreślić trafny dobór tematyki, wysoki poziom i jakość tekstów, jak również bardzo wysokie kompetencje Autorów publikacji. Wiele jeszcze białych plam w relacjach polsko-rosyjskich oczekuje na ujawnienie i opublikowanie. Duża w tym rola naukowców Instytutu Pamięci Narodowej i innych środowisk naukowo-badawczych zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami. Książka "Jeńcy 1920" powinna zainteresować nie tylko badaczy historii XX w., lecz także mieszkańców miasta i gminy Wadowice.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 264-272
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizyty wybranych głów Państwa Polskiego w Wadowicach w latach 1915-2019
Visits of the heads of the Polish State in Wadowice in the years 1915-2019
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458277.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice
visit of head of state
period 1915-2019
wizyty głów państwa
lata 1915-2019
Opis:
In the period 1915-2019 several heads of the Polish State hosted in Wadowice. Generally they held title of the president. Some of the distinguished figures (e.g. Józef Piłsudski, Lech Wałęsa) who passed by Wadowice, in the later time discharged duties of the supreme power in the state. Ignacy Mościcki was the first president who visited Wadowice (1929). Most visits was noted after political changes in Poland (1989), in 3rd Republic of Poland. Over the period 1995-2019 further presidents of Republic of Poland: Lech Wałęsa (1995), Lech Kaczyński (2006 I 2009), Bronisław Komorowski (2014) and Andrzej Duda (2019) hosted in the town by the Skawa river. Those visits raised the rank and prestige of Wadowice in all country, as papal town with itself history and contemporary active community.
W latach 1915-2019 w Wadowicach gościło kilka głów Państwa Polskiego. Generalnie byli to prezydenci choć niektóre z tych postaci (np. Józef Piłsudski i Lech Wałęsa), dopiero później sprawowali najwyższy urząd w państwie. Ignacy Mościcki był pierwszym prezydentem, który odwiedził Wadowice (1929 r.). Większość wizyt miało miejsce po zmianach politycznych 1989 r. W latach 1995-2019 Wadowice odwiedzli: Lech Wałęsa (1995), Lech Kaczyński (2006 i 2009), Bronisław Komorowski (2014) i Andrzej Duda (2019). Wizyty te podnosiły rangę i prestiż miasta w skali całego kraju jako miasta papieskiego.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2019, 22; 21-41
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Takie były początki. Grupa operacyjna Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na powiat Wadowice i losy jej funkcjonariuszy (część pierwsza - kim byli)
These were the beginnings. The Ministry of Public Security’s Operation Group for the Wadowice district and the fate of its officers (part one – who they were)
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052559.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
District Office of Public Security in Wadowice
Security Services
Wadowice
Ministry of Public Security
Poland 1945
functionaries of the Security Office
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
Urząd Bezpieczeństwa
Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
Polska w 1945 r.
funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa
Opis:
Despite the fact that 30 years have passed since the collapse of communist power in Poland, no one has yet undertaken research into the beginnings of the commu nist repressive organs in the Wadowice area, especially into the personalities of the first functionaries. This article is the first such attempt, and out of necessity due to the abundance of source materials, it has been divided into two parts. The first part presents the profiles of the first five men of the Wadowice security force - Władysław Kubka, later Kubicki, Józef Kociuba, Franciszek Wywłoka, Mieczysław Sadowy, and Michał Czekierda, all of whom arrived in Wadowice on the 26th and 27th of January 1945 from Jarosław and the surrounding area as an operation group of the Ministry of Public Security for the Wadowice district. On the basis of personal files, the author presented their education, political and social involvement, and participation in the fi ghts of World War II. What draws attention is their poor educational background and inability to write properly in Polish, despite the fact that they had completed from five to seven grades of primary school, and one of them had even completed two forms of middle school. An important element of each biographical entry is the description of the circum stances under which these people joined the ranks of the Departament of Security. There is also a description of their career in the structures of the Departament of Pu blic Security until they arrived in Wadowice. Their further tragic fate (except for one group leader, W. Kubka) will be described in the second part of the article. As background, the author presented in a shortened form the history of the De partment of Public Security until it was transformed by Joseph Stalin’s decision into a ministry, and also the history of the seizure of properties used for the needs of the District Office of Public Security (PUBP) in Wadowice. The initial activity of the Wa dowice PUBP has been mentioned only to a small extent. It will be presented more extensively in the second part of the article, where information about the service of the officers described in Wadowice and their further fate will also be presented.
Mimo upływu trzydziestu lat od upadku władzy komunistycznej w Polsce nikt nie podjął się dotychczas badania nad początkami komunistycznych organów represji na Ziemi Wadowickiej, a zwłaszcza nad personaliami pierwszych funkcjonariuszy. Niniejszy artykuł jest pierwszą taką próbą, a z konieczności spowodowanej obfitością materiałów źródłowych został podzielony na dwie części. Prezentowana obecnie część pierwsza przedstawia sylwetki pierwszych pięciu ludzi wadowickiej bezpieki – Władysława Kubki, później Kubickiego, Józefa Kociuby, Franciszka Wywłoki, Mieczysława Sadowego oraz Michał Czekierdy, przybyłych do Wadowice 26 i 27 stycznia 1945 r. z Jarosławia i okolic jako grupa operacyjna Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na Powiat Wadowice. Autor na podstawie akt personalnych przedstawił ich wyksztalcenie, zaangażowanie polityczne i społeczne oraz udział w walkach lat II wojny światowej. Zwraca uwagę niska kondycja edukacyjna i nieumiejętność poprawnego pisania w języku polskim, mimo że mieli oni ukończone od pięciu do siedmiu klas szkoły powszechnej, a jeden nawet dwie klasy gimnazjalne. Istotnym elementem każdego z biogramów jest opis okoliczności, w jakich ludzie ci trafili w szeregi funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Opisana została także ich kariera w strukturach resortu bezpieczeństwa do chwili przybycia do Wadowic. Ich dalsze (poza jednym, szefem grupy W. Kubką) tragiczne losy – opisane zostaną w drugiej części artykułu. Jako tło autor przedstawił w skróconej formie dzieje Resortu Bezpieczeństwa Publicznego do chwili przekształcenia go decyzją Józefa Stalina w Ministerstwo, a także historię zajmowania nieruchomości wykorzystywanych na potrzeby Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Wadowicach. Tylko w niewielkim zakresie wspomniana została początkowa działalność wadowickiego PUBP, która obszerniej zaprezentowana zostanie w drugiej części artykułu, w której przedstawione zostaną informacje o służbie opisanej piątki w Wadowicach i ich dalszych losach.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 72-111
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba oceny skuteczności rozpoznawania etymonów apelatywnych i antroponimicznych w UN-owskich materiałach z pow. wadowickiego
An attempt to assess the degree of effectiveness of assigning apellative and anthroponomical etymons to toponyms of the Wadowice district as confirmed in the late 1950s
Autorzy:
Babik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992269.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponomastyka
toponimy powiatu wadowickiego
leksyka toponimiczna
archaizmy leksykalne
toponomastics
toponyms of the Wadowice district
toponymical lexis
lexical archaisms
Opis:
Artykuł stanowi pierwszą część większego opracowania zmierzającego do scharakteryzowania toponimii powiatu wadowickiego (województwo małopolskie), obszaru dotąd traktowanego jako zasiedlony dopiero od późnego średniowiecza lub później, z punktu widzenia ich etymonów, zarówno apelatywnych, jak i antroponimicznych. Wzięto pod uwagę jedynie nazwy potwierdzone podczas akcji zbierackiej przeprowadzonej w późnych latach 50. Badanie powinno odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu procedury rozpoznające etymony tych nazw geograficznych są skuteczne i zarazem adekwatne. W tej części opracowania skupiono się na etymonach apelatywnych Zestawiono ich listę, zawierającą zarówno wyrazy zaświadczone w podstawowych słownikach i zbiorach leksyki polskiej, jak i archaizmy rekonstruowane wyłącznie z pochodnych toponimów. Kilka z nich zostało szczegółowo omówionych w tekście, niektóre zachowały się w ich znaczeniach topograficznych w innych językach słowiańskich (*čelo ‘stromy stok góry’ metaf., *čьrtorъja ‘wąwóz’, *xobotъ ‘zakręt rzeki’ metaf., *sъbojь w różnych znaczeniach, derywat *svьrkъl- ‘świerk’ lokalnie zniekształcony w *ćwierkiel), inne pozostają rekonstrukcjami, spotykanymi również w toponimii innych części Polski (*gorěńь ‘wypalony las’, *pertiŕь ‘ścieżka?’) lub wręcz endemicznymi w tym areale (*nesъlnь ‘miejsce zacienione?’, *pobedr- ‘stok?’, *prik(ъ)ŕaznь ‘stromy stok’, *ryšь -a -e ‘rudawy’, *tьlčanь ‘dolina?’ metaf.). Nieliczne mogą być zadowalająco objaśnione na gruncie polskim (np. *gorьnica ‘wyższa część wsi itp.’). Podsumowując, dwudziestowieczna toponimia tego obszaru odznacza się uderzającym brakiem / ubóstwem bardziej archaicznych modeli derywacyjnych (brak struktur na *-ьsko, *-ьno czy *-yni), ale jednocześnie zaskakująco wysokim udziałem archaizmów leksykalnych zachowanych w nazwach.
The paper is the first part of a larger study aiming at characterizing toponyms of the Wadowice district (Małopolska Voivodeship, southern Poland), an area so far regarded as more densely populated only in late Middle Ages or later, on the basis of its etymons, both appellative and anthroponymical. Only names confirmed in the course of data collection in the late 1950s were taken into consideration. The main question to be answered is to what extent the procedures identifying etymons of geographical names currently used by toponomasticians can prove both effective and accurate. In this part of the study, attention was focused on appellative etymons. A list of such items has been compiled, containing words attested in the major dictionaries or collections of the Polish lexis, as well as archaisms reconstructed solely on the basis of related toponyms. Some of the latter ones are discussed at some length in the body of the paper; some have been preserved in their topographical meanings in other Slavic languages (*čelo ‛precipitous slope’ metaph., *čьrtorъja ‛valley’, *xobotъ ‛river bend’ metaph., *sъbojь in various meanings, derivative *svьrkъl- ‛(dwarf) spruce’ locally distorted to *ćwierkiel), others remain mere reconstructions, sometimes encountered in the toponymy of other parts of Poland as well (*gorěńь ‛burned forest”, *pertiŕь ‛path?’) or even endemic to that area (*nesъlnь ‛shaded place?’, *pobedr- ‛slope?’, *prik(ъ)ŕaznь ‛precipitous slope’, *ryšь -a -e ‛reddish’; *tьlčanь ‛valley?’ metaph.). The only few unattested terms can be easily explained as Polish in origin (e.g. *gorьnica ‛upper part of a village etc.’). To sum up, the 20th century toponymy of this area is characterized by a notable lack/paucity of more archaic native derivational models (no structures in *-ьsko, *-ьno or *-yni), but at the same time by a surprisingly large number of Slavic lexical archaisms preserved in place names.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 1; 193-216
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentacje browarów w Okocimiu, Żywcu i Osieku na rejon wadowicki w dwudziestoleciu międzywojennym
Representatives of breweries in Okocim, Żywiec and Osiek in the Wadowice region in the interwar period
Autorzy:
Dryja, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37503329.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Brewing
interwar period
Wadowice
beer wholesaler
Okocim brewery
Żywiec brewery
piwowarstwo
międzywojnie
Browar w Okocimiu
Browar w Żywcu
Opis:
Galicia was the last province in the Austro-Hungarian Empire to leave the problem of propination unresolved. The abolition of this relic only at the beginning of 1911 had a colossal impact on the development of factory brewing and the related distribution system. Until the end of 1910, Izrael Huppert was the tenant of the propination in Wadowice. He was also a representative of the breweries in Żywiec and Okocim. These two breweries had a dominant position on the Wadowice market. Small local breweries from Brody, Jaszczurowa, Klecza Dolna, Osiek and Zebrzydowice were of little importance. With the expiration of propination, large breweries started building their own distribution networks. Combining representative offices of several breweries was an exception. Israel Huppert died in 1917. Anna Huppert, Israel’s widow, took over the family business. At the beginning of the 1930s, due to her advanced age, she withdrew from professional activity and entrusted most of her affairs to her children. The representative of the brewery in Okocim after Poland regained independence was Anna Huppert. However, in 1927, there were misunderstandings between the partners, as a result of which the brewery in Okocim terminated the contract. The representative of the brewery in Żywiec was Józef Lisko, then Czesław Lisko, and until the outbreak of the war, the company was run by Tadeusz Lisko and Stanisław Froncz. The only local brewery present on the Wadowice market was the plant in Osiek. In the interwar period, the Wadowice market was dominated by the brewery in Żywiec, which had a stable representative office and an established brand.
Galicja była ostatnią prowincją monarchii austro-węgierskiej, która posiadała nierozwiązany problem propinacji. Zmiana tego stanu rzeczy nastąpiła dopiero na początku 1911 roku i miała kolosalny wpływ na rozwój browarnictwa fabrycznego i związanego z nim systemu dystrybucji. Do końca 1910 r. dzierżawcą propinacji w Wadowicach był Izrael Huppert. Był także przedstawicielem browarów w Żywcu i Okocimiu. Te dwa browary zajmowały dominującą pozycję na wadowickim rynku. Małe, lokalne browary z Brodów, Jaszczurowej, Kleczy Dolnej, Osieka i Zebrzydowic miały niewielkie znaczenie. Wraz z wygaśnięciem propinacji, duże browary rozpoczęły budowę własnych sieci dystrybucji. Wyjątkiem było połączenie przedstawicielstw kilku browarów. Izrael Huppert zmarł w 1917 r. Anna Huppert, wdowa po Izraelu, przejęła rodzinny biznes. Na początku lat 30. ze względu na podeszły wiek wycofała się z aktywności zawodowej i większość swoich spraw powierzyła dzieciom. Przedstawicielką browaru w Okocimiu po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była Anna Huppert. Jednak w 1927 r. doszło między wspólnikami do nieporozumień, w wyniku których browar okocimski rozwiązał umowę. Przedstawicielem browaru w Żywcu był z kolei Józef Lisko, następnie Czesław Lisko, a do wybuchu wojny firmą kierowali Tadeusz Lisko i Stanisław Froncz. Jedynym lokalnym browarem obecnym na wadowickim rynku był zakład w Osieku. W okresie międzywojennym na wadowickim rynku dominował browar w Żywcu, który posiadał stabilne przedstawicielstwo i ugruntowaną markę.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 53-78
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz prałat Zdzisław Kałwa (1931 - 2021)
Prelate Zdzisław Kałwa (1931 – 2021)
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11236753.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Zdzisław Kałwa
memories
parish in Wadowice
Szpitary village
the Major Theological Seminary of the Archdiocese Kraków
Bielsko-Biała Leszczyny
Kraków-Kosocice
municipal cemetery in Wadowice
wspomnienie
parafia w Wadowicach
wieś Szpitary
Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej
cmentarz komunalny w Wadowicach
Opis:
Wspomnienie o ks. prałacie Zdzisławie Kałwie. Urodził się 20 grudnia 1931 we wsi Szpitary (parafia Brzesko). Miał czworo rodzeństwa. Studiował w gimnazjum św. Jacka w Krakowie, a następnie w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej. Święcenia kapłańskie przyjął w 1955 r. a następnie pracował w parafiach w Jeleśni, Bielsku-Białej Leszczynach i Krakowie-Kosocicach. Po ciężkim wypadku samochodowym został przeniesiony (na własną prośbę) do Wadowic. Był między innymi katechetą, opiekunem ministrantów i lektorów oraz kapelanem Klubu Inteligencji Katolickiej w Wadowicach . Zmarł 21 stycznia 2021 r. Został pochowany na cmentarzu komunalnym.
Memory of the prelate Zdzisław Kałwa. He was born on December 20, 1931 in the village of Szpitary (Brzesko parish). He had four siblings. He studied at St. Jacek gymnasyum in Kraków, and then at the Major Theological Seminary of the Archdiocese Kraków. He was ordained a priest in 1955. He worked in parishes in Jeleśnia, Bielsko-Biała Leszczyny and in Kraków-Kosocice. After a serious car accident, he was moved (at his own request) to Wadowice. He was, inter alia, a teacher of religion, the guardian of altar boys and the chaplain of the Catholic Intelligentsia Club (Klub Inteligencji Katolickiej) in Wadowice. He died on January 21, 2021. He is buried in the municipal cemetery.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 147-152
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wadowice w aktach C.K. Starostwa w Białej - sprawa Izydora Daniela z lat 1886-1887
Wadowice in the files of the Imperial-Royal County Office in Biała - the case of Izydor Daniel from the years 1886-1887
Autorzy:
Jarnot, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215831.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Izydor Daniel
Wadowice
cesarsko-królewskie starostwo w Białej
Okręg Budowniczy
Oddział Budowniczy
the Imperial-Royal County Office in Biała
Opis:
Na podstawie akt zachowanych w zbiorach c.k. Starostwa w Białej i Szematyzmów z drugiej połowy XIX wieku Autor analizuje funkcjonowanie Okręgu Budowlanego – instytucji zawiadującej m.in. utrzymaniem dróg, dostaw materiału do jej utwardzania, kontroli stanu czy zatrudnienia i ewidencja dróżników. Okręg, wśród urzędników którego znajdowali się m.in. drogomistrze z Wadowic, Kalwarii Zebrzydowskiej, Zatora i Brzeźnicy, obejmował powiaty: bialski, żywiecki i wadowicki. Bialski starosta realizował część spraw związanych z zawiadywaniem tymi powiatami za pośrednictwem działającego w jego strukturach Oddziału Budowniczego. Od 1894 r. Oddział Budowniczy został utworzony przy c.k. starostwie wadowickim i obejmował swym zasięgiem powiaty: wadowicki, myślenicki i nowotarski, zmniejszając tym samym zasięg administracji bialskiego Okręgu Budowniczego. Dzielnicę podzielono na odcinki drogowe, z których jeden znajdował się w Wadowicach. Przykład działania Okręgu w praktyce autor przedstawił na przykładzie sprawy Izydora Daniela, adwokata z Wadowic, który w 1887 r. wystąpił o pozwolenie na budowę „rurociągu przez drogę państwową” przy domu położnego w Wadowicach, którego był właścicielem.
Based on the files preserved in the collections of the c.k. The starosty in Biała and Galician shematisms from the second half of the 19th century. The author analyzes the functioning of the Building District functioning within the same starosty. The competence of the aforementioned Construction District included the maintenance of roads, e.g. supplies of material for their hardening, control of their condition, employment and recording of linemen. The district was divided into road sections, one of which was in Wadowice. An example of the District's activity in practice was presented by the author on the basis of the case of Izydor Daniel, a lawyer from Wadowice, who in 1887 applied for a permit to build a "pipe channel across the state road" at the midwife's house in Wadowice, which he owned.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 208-212
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisław Filipek. Dyskryminacja wsi wadowickiej przez okupanta hitlerowskiego w latach 1939-1945
Stanislaw Filipek: Discrimination of the village of Wadowice by the Nazi occupant in 1939-1945
Autorzy:
Glugla, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458148.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
source edition
Stanisław Filipek
Nazi occupation
Wadowice poviat
displacement
pacifications
executions
edycja źródła
okupacja hitlerowska
powiat wadowicki
wysiedlenia
pacyfikacje
egzekucje
Opis:
Source edition of the manuscript of Stanisław Filipek, preserved in the archives of the Institute of National Remembrance in Krakow, entitled: "Discrimination of the village of Wadowice by the Nazi occupant in 1939-1945", created in Wadowice in September 1969.
Edycja źródłowa zachowanego w zasobach Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie maszynopisu Stanisława Filipka zatytułowanego: „Dyskryminacja wsi wadowickiej przez okupanta hitlerowskiego w latach 1939-1945”, powstałego w Wadowicach we wrześniu 1969 r.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2019, 22; 88-105
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trybun ludowy. Rzecz o Józefie Putku.
The People’s Tribune. The matter of Józef Putek.
Autorzy:
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458351.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Stronnictwo Ludowe
Polskie stronnictwo Ludowe
antyklerykalizm
biogramy
Józef Putek
sejm
sprawa brzeska
obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau Mauthaussen
Chocznia
Wadowice
Opis:
Józef Aleksy Putek, Juris Doctor, (1892-1974) was a well-known peasant activist during the interwar period. He had been involved in the peasant movement since his school years, when he attended the Wadowice gymnasium. After the end of the First World War, he held a seat in the Sejm for several terms (1919-1930 and 1938-1939) and came to be known as an excellent parliamentar. He also worked in local government, acting as of Vogt in Chocznia (1919-1929). During the interwar period he was active in several peasant parties, taking on high party functions in the Polish Leftist Peasant's Party, the Polish Liberation Peasant Party, and the Peasant Party. He was a fierce critic of the Church and its position in the nation, and a conflict with the parson in Chocznia led to his being punished by an interdict (1928). He was imprisoned by the Sanation government in the fortress of Brzesko, and was tried and sentenced to one of the harshest punishments, part of which he served in the prison in Wadowice. As an attorney he was involved in the defence Emil Zegadłowicz’s novel Motory, which had been confiscated by the censors.During the occupation he was imprisoned in the Montelupi prison in Kraków, in Wiśnicz and in the Auschwitz and Mauthausen concentration camps, where he took part in the camps’ underground resistance. After the war, Dr. Jur. joined the leadership of the pro-Communist Peasant Party, and was a delegate to the National Council and the Legislative Seym (1945-1951) and was Post and Telegraph Minister. He was arrested under suspicion of collaboration with the Sanation regime, and spent three years in the Montelupi and Mokotów prisons without trial or sentence. After his release from prison he worked for several years as an attorney. Beginning in 1958, partially paralysed due to a stroke, he remained permanently in his home. Dr. Jur. wrote several dozen of publications and pamphlets, most infamously the provocative and anticlerical “The Darkness of the Middle Ages" and numerous works on the history of the region and the Polish countryside.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 75-112
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikonografia ołtarzy i malowideł ściennych kościoła św. Józefa przy klasztorze Karmelitów Bosych w Wadowicach
Iconography of altars and wall paintings Church of St. Joseph at the Monastery of Discalced Carmelites in Wadowice
Autorzy:
Żmuda, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216096.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
iconography
Wadowice
Carmel
Carmelites
monastery
saints
blessed
God’s servants
altars
paintings
images
ikonografia
Karmel
Karmelici
klasztory
święci
błogosławieni
słudzy Boży
ołtarze
obrazy
Opis:
This article concerns the iconography of the interior of the church located at the Monastery of Discalced Carmelites in Wadowice. It discusses individual images found on the altars and on the wall paintings in this temple. It presents a wealth of iconographic and biographical content hidden behind the representations of saints, blesseds and servants of God related to the history and spirituality of Carmel.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 172-207
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolności siew. Absolwenci i uczniowie c. i k. Gimnazjum Wyższego w Wadowicach do 1918 r. jako kadra przyszłych sił zbrojnych Odrodzonej Rzeczypospolitej
Graduates and students of the c.k. Junior High School in Wadowice until 1918 as a cadre of future Polish army Second Polish Republic.
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458206.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
independence
World War One
officers of the Polish Army
Junior High School in Wadowice
niepodległość
I Wojna Światowa
oficerowie armii polskiej
Wyższe Gimnazjum w Wadowicach
Opis:
The article collects and discusses information about students from the Wadowice Junior High School from 1866-1918 who rendered meritorious services to Poland’s regaining independence in 1918 and those who achieved the status of officers of the Polish Army. The groups of those who died in World War I and wars from 1918-1921, as well as those who died in the interwar period were regarded separately. A group of professional officers and reserve, levee en mass and inactive duty were presented. Statistical calculations indicate that the Wadowice school - through its pupils and several teachers - had a significant contribution to the reconstruction of Polish statehood after half a century of captivity. According to the findings of the author of the article, at least 200 pupils of the school, which amounts to 6%, actively participated in the independence struggles in 1914-1918, for which they were distinguished by the Cross or the Medal of Independence, established in the interwar period. From among those fighting in the Polish formations in the years 1914-1921, at least 154 were distinguished by military awards, 51 received Virtuti Militari Order and 103 - the Polish Cross of Valor. At least 393 pupils of the school (almost 12%) continued to serve in the interwar period, or belonged to the army reserve, with 382 being officers. In the battles of 1914-1921, 80 wounded students died of injuries and exhaustion.
W działalności niepodległościowej przed wybuchem I wojny światowej oraz w walce o niepodległość Polski wzięło udział co najmniej 200 wychowanków Gimnazjum Wyższego w Wadowicach, a zatem prawie 6 % tych, których odnotowały dokumenty szkolne z lat 1866-1918. W szeregach Legionów Polskich poległo 25 spośród nich. Za walki o niepodległość oraz w obronie odrodzonej Rzeczypospolitej wadowiccy nauczyciele, uczniowie i absolwenci uzyskali łącznie 154 odznaczenia bojowe, w tym 51 orderów VM i 103 KW, oraz 199 odznaczeń niepodległościowych, w tym KNzM – 4., KN – 144 i MN – 51. Co najmniej 393 spośród wychowanków, czyli ponad 10 %, można zaliczyć do kadry sił zbrojnych odrodzonej Polski, (382. oficerów oraz 11. podoficerów i urzędników wojskowych), przy czym 85. spośród nich pełniło zawodową służbę wojskową w stopniach oficerów przez cały okres międzywojenny. Należy przy tym pamiętać, że lista byłaby większa o prawie 80. nazwisk poległych i zmarłych w okresie wojen 1914-1921. Pokazuje to, jak wielki wkład wniosła wadowicka szkoła w budowanie zrębów militarnego bezpieczeństwa odrodzonego państwa polskiego.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2018, 21; 92-145
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba oceny skuteczności rozpoznawania etymonów apelatywnych i antroponimicznych w UN-owskich materiałach z pow. wadowickiego. Część II: Onimy, nazwy niejasne, wnioski
An attempt to assess the degree of effectiveness of assigning appellative and anthroponomical etymons to toponyms of the Wadowice district as confirmed in the late 1950s. Part two: onyms, unclear names, conclusions
Autorzy:
Babik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215833.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
toponomastics
toponyms of the Wadowice district
motivation by
person names
surnames of southern Poland
toponomastyka
toponimy powiatu wadowickiego
motywacja wg
imiona osób
nazwiska południowej Polski
Opis:
The paper is the second part of a larger study aiming at characterizing toponyms of the Wadowice district (Małopolska Voivodeship, southern Poland), an area so far regarded as more densely populated only in late Middle Ages or later, on the basis of its etymons, both appellative and anthroponymical. Only names confirmed in the course of data collection in the late 1950s were taken into consideration. The main question to be answered is to what extent the procedures identifying etymons of geographical names currently used by toponomasticians can prove both effective and accurate. In this part of the study, attention was focused on contemporary surnames of the district and surroundings as potential etymons of toponyms characterized by certain formal properties as specified by former research (structures in -ówka, -owa, -(ow)izna etc.). These were subsequently confronted with surnames registered in the archivalia of the former Roman Catholic decanate of Wadowice between 1786 and 1939. The analysis makes it clear that the anthroponymic stock contained in these place names can be shown to be predominantly local, whereas complete repertories of localized Polish surnames available since the 90es of the former century should be welcomed (and constantly used) as invaluable and reliable basis for such research. Remarks concerning other types of toponyms were presented as well.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 5-29
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski żołnierz na ołtarze. Droga życia Karola Wojtyły seniora i opinie przełożonych o nim w świetle dokumentów wojskowych
The soldier of Polish Army for altars. Way of life and opinions of Karol Wojtyła senior in the light of military documents
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458166.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Karol Wojtyła
John Paul II
the 56th Infantry Regiment of count Daun
the 12th Infantry Regiment of the Territory of Wadowice
the Poviat Army Recruiting Command in Wadowice
the Polish Army officer
Jan Paweł II
56 ck pułk piechoty Graf Daun
12 pułk piechoty Ziemi Wadowickiej
Powiatowa Komenda Uzupełnień w Wadowicach
oficer Wojska Polskiego
Opis:
The article discusses the military career of Karol Wojtyła senior - father of the Pope and today’s Saint John Paul II - based on preserved archival documents. Using primarily notes from qualification cards and lists and other documents preserved in the copy of Karol Wojtyła’s file folder in the Wojskowe Biuro Historyczne Centralne Archiwum Wojskowe (WBH CAW, en. Military Historical Office of the Central Military Archives in Warsaw), described the course of his service as a non-commissioned officer and a military official in the Austro-Hungarian army (18 years) and since 1918 in the Polish Army as a military official and officer in military administration (9 years). The information was supplemented by data published years ago by the Austrian journalist Ernst Trost based on the documents of Wojtyła senior preserved in the Vienna Kriegsarchiv. K. Wojtyła ended duty of military service as a lieutenant in 1927, retiring. The opinions of superiors about Karol Wojtyła were also presented, allowing to outline his characterological features and attitude, indicating that many of these features and behaviors had an undoubted impact on the formation and development of Karol Wojtyła junior’s personality in his youth. Thanks to the detailed presentation of the military career of K. Wojtyła, it was possible to correct some wrong informations about him, including regarding his alleged participation in the battle of Gorlice or Wojtyła’s service in the Legiony Polskie (en. Polish Legions.). A separate thread is the history of these documents from the CAW, the originals of which in 1979 Edward Gierek passed on to John Paul II during his first pilgrimage to his homeland.
Artykuł omawia karierę wojskową Karola Wojtyły seniora – ojca papieża a dziś Świętego Jana Pawła II – w oparciu o zachowane dokumenty archiwalne. Posługując się przede wszystkim zapisami z kart i list kwalifikacyjnych oraz innych dokumentów zachowanych w kopii teczki akt Karola Wojtyły w Wojskowym Biurze Historycznym Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie, opisano przebieg jego służby jako podoficera i urzędnika wojskowego w armii austrowęgierskiej (18 lat) a od 1918 służby w Wojsku Polskim jako urzędnika wojskowego i oficera administracji wojskowej (9 lat). Informacje zostały uzupełnione danymi opublikowanymi przed laty przez austriackiego dziennikarza Ernsta Trosta na podstawie dokumentów Wojtyły seniora zachowanych w wiedeńskim Kriegsarchiv. K. Wojtyła zakończył służbę wojskową w stopniu porucznika w 1927 r. przechodząc w stan spoczynku. Zaprezentowano także opinie przełożonych o Karolu Wojtyle, pozwalające zarysować jego cechy charakterologiczne i postawę, wskazując, że wiele z tych cech i zachowań miało niewątpliwy wpływ na ukształtowanie i rozwój osobowości Karola Wojtyły juniora w jego młodzieńczych latach. Dzięki szczegółowemu przedstawieniu przebiegu kariery wojskowej K. Wojtyły udało się sprostować niektóre błędne informacje o nim, m.in. dotyczące jego rzekomego udziału w bitwie pod Gorlicami czy służby Wojtyły w Legionach Polskich. Osobnym wątkiem jest historia wspomnianych dokumentów z CAW, których oryginały w 1979 r. Edward Gierek przekazał Janowi Pawłowi II podczas jego pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2019, 22; 42-87
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetessa i Władca Ciemności Relacja Janiny Brzostowskiej z Witkacym na podstawie materiałów źródłowych
Poetess and the Lord of the Darkness Relationship of Janina Brzostowska with Witkacy based on source material
Autorzy:
Medoń-Jagieła, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215856.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
art
Czartak
Brostow
Brzostowska
Janina Brzostowska
Poetessa
portaits
Skawa magazine
Stanislaw Ignacy Witkiewicz
Wadowice
Witkacy
Witkiewicz
sztuka
Brostwo
portrety
czasopismo Skawa
Stanisław Ignacy Witkiewicz
witkiewicz
Opis:
The article is about Janina Brzostowska (born in Wadowice in 1897) and her relationship with the artist Stanisław Ignacy Witkiewicz called Witkacy. I started from Witkacy’s cooperation with artistic group „Czartak”. Then I described the meeting Janina Brzostowska, who was the member of the „Czartak” group, with Witkacy in his mother’s house in Zakopane. A lot of memories were sent to me by Janina’s Brzostowska’s son who lives in the USA – Witold Brostow. My article touches period of time when Janina lived in Warsaw and worked in „Skawa” magazine (1938-1939). Witkacy wrote four articles to this magazine at that time, which means they had closer cooperation. There are three portrets of Brzostowska painted by Witkacy (one from 1929 and two from 1939). Witkacy’s paintings contains special markups, which indicates what substances author was under influence of, when working on them, for example: cofeine, alcohol, cigarettes and drugs. Actually, these paintings are in Texas – in Witold Brostow’s house. Janina Brzostowska belived that Witkacy was a very inteligent and individualistic person. She appreciated him as an artist and she understood his approach to art. At the end I quoted the poem „The Lord of the Darkness” which Brzostowska wrote in memory of Witkacy in 1945.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 66-83
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom przy ul. Lwowskiej – pierwsze wadowickie mieszkanie rodziny Emilii i Karola Wojtyłów w latach 1913-1914
The house at Lwowska Street in Wadowice – the first apartment of the Emilia and Karol Wojtyła’s family in 1913-1914
Autorzy:
Chrząszcz, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37501170.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Galicia
Wadowice
Cracow
Skawa river
Karol Wojtyła
Emilia Wojtyła
Jan Stroński
Joanna Strońska
Emilia Polony
Antoni Polony
Jan Kołek
Maria Kołek
Zofia Gregoracz
Galicja
Kraków
rzeka Skawa
Opis:
The aim of the article was to establish the first place of residence of the Karol and Emilia Wojtyła family in Wadowice. The primary sources for this study were materials held in the state archives, the Wadowice local government units, church archives and state institutions. A comparison of the contents of the cadastral map and the protocols of building and land parcels – documents found in the resources of the State Archive in Bielsko-Biała and the National Archive in Cracow-was of a decisive importance. Source analysis has led to the conclusion that the house in which the Wojtyla rented a flat was built between 1901 and 1911 by Emilia Polony, the grandmother of Professor Anna Polony. It exists to this day and is located next to the General Leopold Okulicki roundabout in Wadowice (ul. Lwowska 103). The building was located on the outskirts of the city, in a floodplain, in the immediate vicinity of two railway lines. It was one of the typical buildings of the old low-rise buildings of Wadowice. Certainly, the rent, for renting a flat there, was not high and was not beyond the financial capacity of Karol Wojtyla, an accounting sub-official. The Wojtyła lived there until November 1914, when they had to leave Wadowice due to the evacuation of military officials employed by the District Complementary Command (Ergänzungsbezirkskommando) to Moravia.
Celem artykułu jest ustalenie pierwszego miejsca zamieszkania rodziny Karola i Emilii Wojtyłów w Wadowicach. Podstawowym źródłem opracowania były materiały znajdujące się w archiwach państwowych, jednostkach samorządu terytorialnego Wadowic, archiwach kościelnych i instytucjach państwowych. Decydujące znaczenie miało porównanie zawartości mapy katastralnej oraz protokołów zabudowy i działek – dokumentów znajdujących się w zasobach Archiwum Państwowego w Bielsku-Białej i Archiwum Państwowego w Krakowie. Analiza źródeł doprowadziła do wniosku, że dom, w którym Wojtyła wynajmował mieszkanie, wybudowany został w latach 1901-1911 przez Emilię Polony, babcię prof. Anny Polony. Istnieje on do dziś i znajduje się przy rondzie gen. Leopolda Okulickiego w Wadowicach (ul. Lwowska 103). Na początku XX w. budynek zlokalizowany był na obrzeżach miasta, na terenach zalewowych, w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch linii kolejowych. Był to jeden z typowych budynków dawnej niskiej zabudowy miasta. Z całą pewnością czynsz za wynajęcie tam mieszkania nie był wysoki i nie przekraczał możliwości finansowych podoficera księgowego Karola Wojtyły. Rodzice przyszłego papieża mieszkali tam do listopada 1914 r., kiedy to musieli opuścić Wadowice w związku z ewakuacją na Morawy urzędników wojskowych zatrudnionych w Okręgowym Dowództwie Uzupełniającym (Ergänzungsbezirkskommando).
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 31-52
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parafia Wadowice w latach 1957–1960. Wspomnienia wikariusza
Autorzy:
Kubiś, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669772.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Catholic parish in Wadowice
Rev. Edward Zacher
Bishop Karol Wojtyla (John Paul II)
parish pastoral work
parafia rzymskokatolicka w Wadowicach
ks. Edward Zacher
ks. bp Karol Wojtyła (Jan Paweł II)
duszpasterstwo parafialne
Opis:
The Author of the article describes the three years of his ministry in the years 1957–1960 as a parochial vicar in the parish of the Presentation of the Blessed Virgin Mary in Wadowice. He does this after almost 60 years, to leave testimony about the place of the birth and school years of St. John Paul II, the pope.The Author notes, first, that during his ministry the Wadowice parish has been enlarged beyond the city limits, including such villages as: Jaroszowice, Hobot, Zawadka and Tomice. Today, there are three new parishes, from which one is worthy of mention: it is the parish of St. Peter, the Apostle.A big part of the article Author devotes to the religious life of the parish, stressing that it was shaped by the Tridentine liturgy, before the Second Vatican Council. He lists the names of the priests, which in the period of Karol Wojtyla shaped his religious life. In 1958, Rev. Karol Wojtyla became auxiliary bishop in the Archdiocese of Krakow. The text describes the celebration of his first episcopal Mass and then his pastoral visit, which took place in Sept. 1959.
Autor artykułu opisuje trzyletni okres swojej pracy duszpasterskiej w latach 1957–1960 w charakterze wikariusza w parafii Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Wadowicach. Czyni to po prawie 60 latach, by zostawić świadectwo o miejscu urodzenia i lat szkolnych św. Jana Pawła II, papieża. W tekście swoim ogranicza się wyłącznie do wspomnianych lat, nie pisząc o Wadowicach sprzed 1957 roku i po roku 1960.Autor zauważa najpierw, że w okresie jego pracy duszpasterskiej parafia Wadowice sięgała poza granice miasta, obejmując wioski: Jaroszowice, Hobot, Zawadkę i Tomice. Dzisiaj na terenie tejże parafii powstały trzy nowe parafie, z których na imienną wzmiankę zasługuje kościół i parafia pod wezwaniem św. Piotra Apostoła.Większość artykułu Autor poświęca religijnemu życiu parafii, podkreślając, że kształtowała je liturgia trydencka sprzed Drugiego Soboru Watykańskiego. Imiennie wymienia grono kapłańskie, które w latach pobytu Karola Wojtyły kształtowało jego życie religijne. W 1958 roku ks. Karol Wojtyła został biskupem pomocniczym w archidiecezji krakowskiej. W tekście są opisane jego prymicje biskupie i wizytacja duszpasterska, która miała miejsce we wrześniu 1959 roku.
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2016, 48
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies