Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Władysław Łokietek" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-28 z 28
Tytuł:
International Identities in the 13th Century Latin Christendom. A Concept of Lordly Identity
Autorzy:
Kozłowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938075.pdf
Data publikacji:
2017-06-28
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
latin christendom
władysław łokietek
medieval societies
Opis:
This article builds on an observation that medieval politics in the thirteenth century tends to be approached by standard political history as if centralized statehood (and its international implications) was an ahistorical phenomenon existing in all ages. Taking this perspective, to suggest that the political motivations and actions of dukes and kings are rational and motivated by raison d’état has been a popular practice over many decades. However, the otherness of medieval political culture seems to be overlooked. This article proposes an amendment to the conventional approach by taking a culture‑specific turn and introducing the concept of lordly identity. It comes with an assumption that standard international agents in thirteenth century Latin Christendom were lords (not states). The notion of lordly identity makes clear references to conceptual frameworks developed in international relations theories. It is based on a constructivist approach proposing that international actors develop ways of mitigating conflict and promoting cooperation by establishing a form of international (intergroup) society, which is governed by worked‑out norms and regulations in the process of mutual interactions. In such a self‑defined‑by‑practice society its constitutive members assume certain roles and identities, which affect their behaviors and shape political interests. By developing a concept of lordly identity, the article attempts to inspire and strengthen medieval historian’s explanatory powers. It draws attention to IR assumptions and arguments about international politics that often remain little known and obscure to political historians of the Middle Ages.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2017, 21; 93-110
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książęta śląscy wobec Władysława Łokietka i jego koronacji
Position of Silesian dukes with regard to Władysław the Elbow-High and his coronation
Autorzy:
Sperka, Jerzy
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806604.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
książęta śląscy
Śląsk
Silesian princes
Silesia
Opis:
Koronacja Władysława Łokietka symbolizująca odrodzenie Królestwa Polskiego stworzyła dla dzielnicowych książąt śląskich nową sytuację polityczną. Ci jednak nadal tkwili w epoce rozbicia dzielnicowego, a myśl o uznaniu władzy zwierzchniej krakowskiego monarchy utrudniały powszechne przekonanie o równości wszystkich książąt polskich i ich jednakowe prawo do odziedziczonej ojcowizny. Dużą część Piastów śląskich była nastawiona negatywnie do Władysława Łokietka jako uzurpującego sobie przewodnictwo wśród książąt polskich. Łokietek z kolei widział w nich swoich konkurentów, gotowych może nie tyle odebrać mu koronę, ile zająć utracone ziemie. W okresie poprzedzającym koronację najlepsze stosunki polityczne miał Łokietek z drobnymi książętami górnośląskimi, sąsiadującymi od zachodu z ziemią krakowską oraz z książętami linii świdnickiej. Łokietek próbował wykorzystać swoją pozycję, wchodząc w sojusze podbudowywane zawieranymi z jego inspiracji małżeństwami, występował w roli arbitra (konflikt między książętami wrocławsko-legnickimi i głogowsko-oleśnickimi), budując swoją pozycję i prestiż. Sukcesy Łokietka wobec książąt śląskich okazały się jednak nietrwałe. Rozwiązanie siłowe nie wchodziło w grę, ponieważ możliwości króla polskiego, jego ewentualnych działań militarnych, były ograniczone. Wydaje się, że sytuacja przerosła zdolności polityczne polskiego króla i jego otoczenia, a w efekcie król Jan Luksemburski, dysponujący przewagą polityczno-ekonomiczną, w latach 1327‒1329 zhołdował większość książąt śląskich.
The coronation of Władysław the Elbow-High, symbolizing the rebirth of the Kingdom of Poland, put the dukes of Silesian provinces in a new political situation. However, they were still stuck in the era of the fragmentation, and the common belief about the equality of all Polish dukes and their equal right to the inherited patrimony made it difficult to consider recognizing the supreme power of the Cracow monarch. Many of the Silesian Piasts were negatively inclined towards Władysław the Elbow-High, perceiving him as usurping the leadership among the Polish dukes. In turn, Władysław saw them as his competitors, prepared maybe not to strip him of the crown, but to take the lost lands. In the period preceding the coronation, Władysław the Elbow-High enjoyed the best political relations with minor dukes of Upper Silesia, neighbouring to the west with Cracow territories, and with the dukes of the Świdnica line. Władysław the Elbow-High tried to take advantage of his position by entering into alliances underpinned by marriages concluded at his inspiration, acting as an arbiter (the conflict between the dukes of Wrocław-Legnica and Głogów-Oleśnica), building up his position and prestige. Elbow-High’s successes against the Silesian dukes, however, proved short-lived. A forcible solution was out of the question, as the Polish king’s capacity for military action was limited. The situation seems to have surpassed the political skills of the Polish king and his entourage, and as a result, King John of Luxembourg, possessing political and economic advantage, in the years 1327–1329 accepted a vow of fealty from most of the Silesian dukes.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 113-134
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Łokietek a klasztor cystersów w Szczyrzycu
Władysław the Elbow-High and the Cistercian monastery in Szczyrzyc
Autorzy:
Marszalska, Jolanta M.
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805886.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Szczyrzyc
opactwo
klasztor
przywileje
Władysław Łokietek
monastery
abbey
privileges
Opis:
Klasztor cystersów w Szczyrzycu został ufundowany przez wojewodę krakowskiego Teodora Gryfitę w 1234 r. w Ludźmierzu i ok. 1243 r. przeniesiony do Szczyrzyca. Praktycznie do końca XIII w. trwał intensywny rozwój podstaw działalności gospodarczej klasztoru. W wieku XIV zauważalne stają się procesy kolonizacyjne i osadnicze w dobrach klasztornych. Impulsem do tych zmian był przywilej udzielony przez księcia Władysława Łokietka 29 maja 1308 r. cystersom w Szczyrzycu, dzięki któremu otrzymali prawo zakładania wsi na prawie magdeburskim w swoich dobrach. Na mocy udzielonego przywileju osadnicy klasztorni mieli podlegać władzy sądowniczej cystersów lub ustanowionych przez nich sołtysów. Korzystając z udzielonego przywileju, opat szczyrzycki Dionizy 24 sierpnia 1327 r. wraz ze swoim konwentem i wójtem Bochni Albertem udzielił przywileju Pawłowi, na założenie miejscowości po obu stronach rzeki Czarny Dunajec. Założona miejscowość miała być zwolniona przez okres 16 lat z zobowiązań poddańczych. Również w 1337 r. opat Dionizy wydał dokument dla Mikołaja Kuznicha, nadając mu prawo wykarczowania lasów dla założenia osady nad rzeczką Lepietnicą, naprzeciw Krauszowa i lasów leżących po obu brzegach Dunajca i Rogoźnika, nazwaną Ludźmierz. Dokument wylicza również różne prawa i obowiązki sołtystwa, w tym zwolnienie z danin na rzecz klasztoru na 18 lat. Przywilej Władysława Łokietka odegrał dużą rolę w gospodarczej aktywności cystersów ze Szczyrzyca i stał się ważnym czynnikiem realizacji ich polityki osadniczej i agrarnej.
The Cistercian monastery in Szczyrzyc was founded by Voivode of Cracow, Teodor Gryfita, in 1234 in Ludźmierz and transferred to Szczyrzyc around 1243. Practically until the end of the 13th century the monastery intensively developed its economic base. In the 14th century, colonization and settlement processes in the lands belonging to the monastery became more pronounced. The impulse for these changes was the privilege granted to the Cistercians in Szczyrzyc by Duke Władysław the Elbow-High on 29 May 1308, which gave them the right to establish villages under the Magdeburg Law on their lands. By virtue of the privilege granted, the monastic settlers were to be subject to the judicial power of the Cistercians or village administrators appointed by them. Exercising the privilege, the abbot of Szczyrzyce Dionysius, together with his convent and Albert, the mayor of Bochnia, on 24 August 1327 granted a privilege to Paweł to establish a village on both sides of the Czarny Dunajec river. The village was to be exempt from all serf obligations for a period of 16 years. Also in 1337, abbot Dionysius issued a document for Mikołaj Kuznich granting him the right to clear forests in order to build a settlement by the Lepietnica river, opposite Krauszów and opposite the forests lying on both banks of the Dunajec and Rogoźnik rivers, called Ludźmierz. The document also lists various rights and obligations of the village administrator, including the freedom from paying tribute to the monastery for 18 years. Władysław the Elbow-High’s privilege had a significant bearing on economic activity of the Cistercians from Szczyrzyc and became an important factor in carrying out their settlement and agrarian policy on their lands.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 167-177
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Král proti střelci (Václav II. a Vladislav Lokýtek). Nerovná hra na šachovnici přelomu 13. a 14. století
Król przeciwko gońcowi (Władysław II i Władysław Łokietek). Nierówna gra na szachownicy na przełomie XIII i XIV wieku
King versus rook (Wenceslaus II and Władysław the Elbow-High). An uneven game on the chessboard of 13th /14th century
Autorzy:
Libor, Jan
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24987744.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Średniowiecze
Królestwo Czeskie
stosunki czesko-polskie
król Wacław II
Władysław Łokietek
Medieval Bohemian Kingdom
Czech-Polish relations
King Wenceslai II
Duke Władysław Łokietek the Elbow-High
Opis:
W latach 1290‒1305 król czeski Wacław II podjął kroki polityczne i militarne w celu zdobycia rozdrobnionych wówczas ziem polskich. Można powiedzieć, że się udało; w 1291 roku został księciem krakowskim i sandomierskim, a rolę odegrały tu skłonności szlachty małopolskiej i rezygnacja Przemysła Wielkopolskiego z jego roszczeń do ziem. Jednak fundamentalnym przeciwnikiem króla czeskiego stał się członek mazowieckiej gałęzi rodu Piastów Władysław Łokietek, który trzymał w swoich rękach Sandomierz, a także nabył kilka zamków na ziemi krakowskiej. Efektem czeskiej wyprawy wojskowej do Sieradza jesienią 1292 r. była rezygnacja Łokietka z ziemi krakowskiej i sandomierskiej oraz obietnica posłuszeństwa królowi czeskiemu. Ale czy Łokietek zamierzał dotrzymać przysięgi, jest więcej niż wątpliwe. Po śmierci króla Przemysła Wielkopolskiego Łokietek uzgodnił z Henrykiem Głogowskim podział władzy w Wielkopolsce. Kolejny akt relacji z królem czeskim miał miejsce jesienią 1297 r., kiedy Łokietek zrzekł się praw do ziemi krakowskiej i sandomierskiej w Sieradzu na podstawie nacisków wojskowych i dyplomatycznych 18 listopada 1297 r., ale za sumę 5 tysięcy hrywny srebrnej wagi krakowskiej. Pod dalszym naciskiem wystawił w Klęce akt 23 sierpnia 1299 r., w którym zobowiązał się do dymisji w Pradze na rzecz Wielkopolski, Poznania, Pomorza, ziemi łęczyckiej, kujawskiej i sieradzkiej oraz przyjęcia ich z powrotem z rąk króla jako lenno, odbierając przysięgę wierności i hołdu (homagium). W 1300 r. Wacław w Gnieźnie został koronowany na króla Polski przez arcybiskupa Świnkę. W koronacji tej wzięło udział wielu książąt piastowskich, Łokietek znalazł się w defensywie, a następnie na zesłaniu. Dopiero po klęsce Czechów na Węgrzech i najeździe rzymskiego króla Albrechta Habsburskiego na Czechy w 1304 r. Łokietek zaatakował z pomocą Węgrów Sandomierszczyznę oraz ziemię krakowską i uzyskał poparcie rycerstwa obu tych ziem. Śmierć Wacława III w 1306 r. przedstawia epilog mocowania się Przemyślidów z niewysokim Piastem.
In 1290‒1305, King Wenceslaus II of Bohemia took political and military steps to seize the then fragmented Polish lands. One could say he succeeded: in 1291 he became the Duke of Cracow and Sandomierz, partly thanks to the leanings of Lesser Poland chivalric elite and Przemysł of Greater Poland‘s resignation from his claims to the lands. However, the one to become the principal opponent of the Bohemian king was a member of the Mazovian branch of the Piast dynasty, Władysław the Elbow- High, who held Sandomierz and acquired several castles in the Cracow territory. Bohemian military expedition to Sieradz in autumn 1292 resulted in Elbow-High giving up the lands of Cracow and Sandomierz and pledging obedience to the Bohemian king. Whether Elbow-High intended to keep his oath, however, is more than doubtful. After the death of King Przemysł of Greater Poland, the Elbow- high agreed with Henryk of Głogów on the division of power in Greater Poland. The next interaction with the Bohemian king took place in autumn 1297 in Sieradz, when Elbow-High renounced his rights to the Cracow and Sandomierz lands under military and diplomatic pressure on 18 November 1297, but in return demanded the sum of 5,000 Cracow marks of silver. Under further pressure, on 23 August 1299 in Klęka, he issued a deed in which he pledged to resign in Prague and hand over Greater Poland, Poznań, Pomerania, the lands of Łęczyca, Cuiavia, and Sieradz, and to accept them back from the king as fiefs, upon an oath of allegiance and homage (homagium). In 1300 Wenceslaus was crowned king of Poland by Archbishop Świnka in Gniezno. Many of the Piast dukes took part in this coronation; Elbow- High found himself on the defensive and then in exile. Only after the defeat of the Czechs in Hungary and the invasion of Bohemia by the Roman king Albrecht Habsburg in 1304 did the Elbow-High attack the Sandomierz and Cracow lands with the help of the Hungarians, and gained the support of the knights of both lands. The death of Wenceslaus III in 1306 represents the epilogue of the Přemyslids‘ struggle against the short Piast.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 39-62
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym kierowali się kronikarze czescy w relacjach o Władysławie Łokietku
Czech historians approach to reporting activities of Władysław the Elbow-High
Autorzy:
Barciak, Antoni
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806608.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
Królestwo Czech
kronikarze czescy
Wladyslaw the Elbow-High
Czech Kingdom
Czech chroniclers
Opis:
Postawione w tytule pytanie dotyczy w istocie postrzegania Władysława Łokietka, przez średniowiecznych kronikarzy czeskich. Czasy Łokietka to istotnie okres przełomowy dla dalszych stosunków polsko-czeskich. Obraz polskiego księcia i potem króla, utrwalił Piotr, drugi z autorów, ważnego źródła jakim jest Kronika zbrasławska. Jego przekaz stał się podstawowym źródłem dla kolejnych kronikarzy, nie wnoszących przy tym zasadniczych uzupełnień. Powielając podstawowe informacje, unikali pozytywnej oceny Łokietka, którą dostrzec można w dziele kronikarza Piotra przy informacji o jego śmierci. Lekceważony początkowo książę Łokietek, który doszedł do korony, a jego koronacja, uznana wprawdzie za uzurpację, stała się przełomem w jego postrzeganiu przez wspomnianego kronikarza, oznaczając równoczesne zaprzepaszczenie realizacji idei połączenia ziem polskich z Czechami, co w mniemaniu kronikarza zapowiadała polska koronacja Wacława II w Gnieźnie na króla Polski. Cały wysiłek pisarski Piotra koncentrował się odtąd na pomniejszaniu znaczenia koronacji, co nie oznaczało jednak deprecjonowania samej osoby Łokietka. Deprecjonowanie koronacji Łokietka opierało się zasadniczo na trzech podstawach: 1) że była rezultatem korupcji, 2) że koronowano mało znaczącego księcia polskiego, który był sprawcą wielu krzywd zadanych kolejnym czeskim władcom, 3) że miała miejsce w Krakowie, a miejscem koronacji polskiej Wacława II było Gniezno. Łokietek został uznany przez kronikarza za króla krakowskiego, bo tytuł króla Polski przynależał do Jana Luksemburskiego.
The times of Władysław the Elbow-High were indeed crucial for Polish-Czech relations. The largest and most comprehensive chronicle regarding this monarch was written by his contemporary from Zbraslav, Peter, who was a close associate of the Czech king Charles IV and a continuator of the highly regarded chronicle started by another Cistercian from Zbraslav, Otto. The image of the Polish prince, and later king, with numerous political comments on his actions and achievements, was recorded by the above-mentioned Peter. His account has become the primary source for subsequent chroniclers, who copied from this work without contributing any substantial additions. While copying the basic information, they generally avoided any forms of positive opinions about Władysław the Elbow-High, which can be found in the information about his death in Peter’s chronicle. Deprecation of Władysław the Elbow-High’s coronation was essentially based on three arguments: 1) that it was achieved by corruption, 2) that it was a crowning of an insignificant Polish prince who had been the perpetrator of many wrongs inflicted on successive Bohemian rulers, and 3) that it was held in Cracow, while the place of the Polish coronation of Wenceslaus II was Gniezno. Władysław the Elbow-High was recognized by the chronicler only as King of Cracow, because the title of King of Poland belonged to John of Luxembourg.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 213-221
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bunt wójta Alberta w historiografii polskiej.
Autorzy:
Grabowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436133.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Kraków
Opole
bunt
Bolko I Opolski
Władysław I Łokietek
Opis:
The aim of the article is to show how the rebellion of Mayor Albert from the years 1311-1312 has been presented in the Polish historiography over a few centuries. The opposing views regarding the course of the rebellion and the role that its particular participants played have not been sufficiently explained. New hypotheses and reinterpretation of some facts, for example, participation of Bolko I of Opole in the events of 1312 in Lesser Poland, brought research problems that have not yet been discussed in the literature. The article presents the abovementioned questions as well as identifies issues that require further analysis.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 13; 19-31
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litterati w otoczeniu Władysława Łokietka około 1320 r.
The Litterati in the entourage of Vladislaus the Short around 1320
Autorzy:
Ożóg, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197858.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
litterati
kancelaria
dyplomacja
Władysław Łokietek
proces polskokrzyżacki
chancellery
diplomacy
Vladislaus the Short
Polish-Teutonic trial
Opis:
The article presents a group of 26 litteratorum (clerics with university education) and their activities in the diplomacy and monarchical chancellery of Vladislaus the Short, and in the Polish-Teutonic trial between 1314 and 1323.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 1(36); 69-91
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sojusznicy i rywale. Polityka Piastów mazowieckich wobec Władysława Łokietka
Allies and rivals. Mazovian Piasts policy regarding Władysław the Elbow-High
Autorzy:
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25716547.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Mazowsze
Kujawy
Piastowie mazowieccy
Władysław Łokietek
Księstwo Mazowieckie
Mazovia
Cuiavia
Masovian Piasts
Władysław the Elbow-High
Duchy of Mazovia
Opis:
Władysław Łokietek wraz ze swoim młodszym bratem Kazimierzem wspierał Bolesława II księcia mazowieckiego w jego w walce o tron krakowski w latach 1288‒1289. Odegrał również ważną rolę w zwycięskiej bitwie pod Siewierzem (1289), w której oddziały mazowiecko-kujawskie pokonały wojska śląskie wspierające Henryka IV Prawego. Po nieudanej próbie zdobycia Wawelu przez Bolesława II część możnych i rycerstwa małopolskiego odwróciło się księcia mazowieckiego. W tym samym czasie (latem 1289) nastąpił kryzys w gronie koalicjantów, gdyż Władysław Łokietek postanowił realizować własne plany polityczne, natomiast Bolesław II zawarł sojusz z władcą czeskim Wacławem II i poślubił jego siostrę (1290) Kunegundę. Pod koniec XIII w. pogorszyły się relacje Bolesława II z Czechami, a książę mazowiecki znalazł się w gronie sojuszników Władysława Łokietka. Do końca życia Bolesława II (1313) stosunki Władysława Łokietka z Piastami mazowieckimi były przyjazne. Koronacja królewska Władysława Łokietka (1320) zaniepokoiła władców mazowieckich. Przewidywali oni możliwość roszczeń Łokietka do zwierzchnictwa nad Mazowszem, dlatego podjęli współpracę z zakonem krzyżackim. Pomimo skomplikowanych stosunków z Koroną książęta mazowieccy starali się zachować życzliwą neutralność. W czasie konfliktu zbrojnego Polski z zakonem krzyżackim (1330‒1332) przechodziły przez księstwo płockie oddziały Władysława Łokietka. Jednak dopiero po wstąpieniu na tron Kazimierza III Wielkiego (1333) zaczęły się stopniowo poprawiać relacje Księstwa Mazowieckiego z Koroną, które doprowadziły do złożenia w 1352 r. przez Piastów mazowieckich hołdu lennego królowi polskiemu.
Władysław the Elbow-High, together with his younger brother Casimir, supported Bolesław II Duke of Mazovia in his struggle for the Cracow throne in the years 1288–1289. He also played an important role in the victorious Battle of Siewierz (1289), in which Mazovia-Cuiavia troops defeated Silesian troops supporting Henry IV Probus. After Bolesław II’s unsuccessful attempt to capture Wawel, some of the magnates and knights of Lesser Poland withdrew their support for the Mazovian duke. At the same time (in the summer of 1289) there was a crisis among the coalition partners, as Władysław the Elbow-High decided to pursue his own political agenda. On the other hand, Bolesław II concluded an alliance with the Czech ruler Wenceslaus II and married his sister Cunegonde (1290). At the end of the 13th century, Bolesław II’s relations with Bohemia deteriorated, and the Duke of Mazovia joined the allies of Władysław the Elbow-High. Until the end of Bolesław II’s life (1313), the relations between Władysław the Elbow-High and the Mazovian Piasts were friendly. Royal coronation of Władysław the Elbow-High (1320) alarmed the Mazovian dukes. They foresaw the possibility of the Elbow-High claiming sovereignty over Mazovia and therefore started to cooperate with the Teutonic Order. Despite the complicated relations with the Crown, the dukes of Mazovia tried to maintain friendly neutrality. During the armed conflict between Poland and the Teutonic Order (1330–1332), the troops of Władysław the Elbow-High passed through the Duchy of Płock. However, it was only after Casimir III the Great ascended the throne (1333) that the relations between the Duchy of Mazovia and the Crown gradually improved, which led to the Mazovian Piasts paying homage to the Polish king in 1352.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 85-111
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć króla Władysława Łokietka w małopolskim dziejopisarstwie XIV wieku
Death of King Władysław the Elbow-High in Lesser Poland historiography of 14th century
Autorzy:
Ożóg, Krzysztof
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24964707.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
śmierć króla
dziejopisarstwo
Małopolska
XIV wiek
Władysław the Elbow-High
death of the king
historiography
Lesser Poland
14th c
Opis:
Autor analizuje przekazy dziejopisarskie o śmierci króla Władysława Łokietka, zmarłego 2 marca 1333 r., znajdujące się w kilku małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. Najobszerniejsza relacja o ostatnich chwilach życia i śmierci tego władcy zachowała się w kontynuacji Annales Polonorum deperditi z lat 1330‒1340, przekazanej przez Rocznik Traski, Rocznik małopolski Szamotulskiego i Rocznik małopolski Kuropatnickiego. Została ona sporządzona przez anonimowego historiografa, zapewne krakowskiego franciszkanina, który był świadkiem opisywanych wydarzeń lub posiadał informacje bezpośrednio z królewskiego dworu. Do tej relacji dołączył on krótką polityczną biografię władcy oraz jego charakterystykę, w której ukazał Łokietka jako dobrego władcę chrześcijańskiego, zatroskanego o Królestwo i poddanych oraz cieszącego się wsparciem i opieką Boga w drodze do korony królewskiej i w rządach. Pozostałe zapiski nekrologiczne i annalistyczne, dotyczące śmierci króla Władysława Łokietka, zawarte w małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. (Kalendarz katedry krakowskiej, Kronika katedralna krakowska, Rocznik świętokrzyski, Rocznik miechowski, utwór „De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), ograniczały się do daty (niekiedy tylko rocznej) i samego faktu śmierci bez podania bliższych szczegółów oraz okoliczności jego zgonu.
The author analyses historiographical reports concerning the death of King Władysław the Elbow-High on 2 March 1333, found in several historiographical sources from Lesser Poland in the 14th century. The most extensive account of the last moments of the life and death of the king is found in the continuation of Annales Polonorum deperditi from the years 1330‒1340, provided by the Traska Annals, the Szamotulski Lesser Poland Annals and the Kuropatnicki Lesser Poland Annals. It was written by an anonymous historiographer, probably a Franciscan from Kraków, who witnessed the events described or had news directly from the royal court. This account was accompanied by a short political biography of the king and his characteristics, in which the Elbow-High was presented as a good Christian ruler, concerned about the kingdom and his subjects and enjoying God’s support and protection on his way to the royal crown and during his reign. Other obituaries and annalistic notes concerning the death of King Władysław the Elbow-High, included in the Lesser Poland historiographical sources of the 14th century (Calendar of the Cracow Cathedral, Cracow Cathedral Chronicle, Świętokrzyski Annals, Miechów Annals, “De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), were limited to the date (sometimes just the year) and the fact of his passing without any further details or circumstances of his death.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 23-38
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litwa w polityce Władysława Łokietka
Lithuania in Władysław the Elbow-High policy
Autorzy:
Nikodem, Jarosław
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24987752.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
Giedymin
Polska
Litwa
zakon krzyżacki
przymierze polsko-litewskie
Ladislaus the Short
Gediminas
Polska
Lithuania
Teutonic Order
Polish-Lithuanian alliance
Opis:
Autor rozpatruje dotychczasowe koncepcje historiograficzne na temat ewentualnego porozumienia Władysława Łokietka z Witenesem, opanowania Podlasia przez Litwę oraz kwestii spadku po Romanowi- czach. Skłania się do twierdzenia, że inicjatorem zbliżenia polsko-litewskiego był raczej król polski, a nie Giedymin. Zwrócił też uwagę, że badacze rozpatrujący stosunki polsko-litewskie w pierwszych dekadach XIV w. zbyt często posługiwali się antycypacją, wnioskowaniem na podstawie przesłanek pośrednich i wykorzystywali wiedzę ogólną o charakterze stosunków międzynarodowych, lecz wykraczających poza ramy chronologiczne analizowanych problemów. Zauważył, że małżeństwo Kazimierza, syna królewskiego, z Anną Giedyminówną ułatwiało zbliżenie, ale nie oznaczało dążenia do zawarcia porozumienia ściśle politycznego opartego na wspólnych interesach. Autor obszernie omówił „przymierze zaczepno-odporne” z 1325 r., dodając, że najbardziej przekonujące uwagi wyszły spod pióra S.C. Rowella, oraz dalszy etap stosunków polsko-litewskich aż do początku lat 30. W konkluzji stwierdza, że w 1325 r. nie doszło do zawarcia przymierza polsko-litewskiego w takim znaczeniu, jakie nadała mu historiografia, i scharakteryzował cele przyświecające Łokietkowi i Giedyminowi.
While researching the issue, the author examined the existing historiographical concepts of a possible agreement between Władysław the Elbow-High and Vytenis, the conquest of Podlachia by Lithuania, and the question of the legacy of the Romanovich dynasty. He is inclined to believe that it was the Polish king rather than Gedyminas who initiated the Polish-Lithuanian rapprochement. He also points out that scholars examining the Polish-Lithuanian relations in the first decades of the 14th century too often relied on anticipation, inferences based on indirect premises, and general knowledge about the nature of international relations, but outside the chronological framework of the analysed problems. The author noted that the marriage of Casimir, the king’s son, to Anna Gedyminas facilitated rapprochement but did not imply a strictly political agreement based on common interests. The author extensively discussed the “offensive-defensive alliance” of 1325, adding that the most convincing com- ments on the topic were penned by S. C. Rowell, and the subsequent stage of Polish-Lithuanian rela- tions until the early 1330s. He concluded by stating that the Polish-Lithuanian alliance in 1325 did not occur in the sense that historiography has given it, and outlined the goals pursued by Władysław the Elbow-High and Gedyminas.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 63-84
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiit rex, czyli co wiemy o śmierci i pochówku Władysława Łokietka (w kontekście wcześniejszych eksploracji średniowiecznych grobów królewskich na Wawelu)
Obiit rex, or what we know about the death and burial of Vladislaus the Short (in the context of earlier explorations of medieval royal tombs at Wawel)
Autorzy:
Starzyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197850.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Władysław Łokietek
królewska nekropolia na Wawelu
śmieć i pogrzeb
władcy
Vladislaus the Short
Wawel royal necropolis
death and funeral of the king
Opis:
In 2019, an endoscopic examination of the burial chamber of King Vladislaus the Short, who died in 1333, was carried out in the Krakow cathedral. Before the results of these studies are published, the author has analyzed the written sources regarding the ruler’s death and funeral.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 1(36); 116-142
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakter procesu polsko-krzyżackiego z lat 1320-1321
Autorzy:
Maćkowiak, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954944.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Władysław the Short
Teutonic Order
lawsuits between Poland and the Teutonic Knights
canonical process
Eastern Pomerania
Władysław Łokietek
Zakon Krzyżacki
procesy polsko-krzyżackie
proces kanoniczny
Pomorze Wschodnie
Opis:
Artykuł dotyczy kwestii charakteru prawnego procesu polsko-krzyżackiego z lat 1320-1321 toczonego w Inowrocławiu i Brześciu. Na podstawie akt procesowych autor dowodzi, że był to proces o charakterze skargowym, sumarycznym i posesoryjnym.
The paper deals with the question of the legal character character of the lawsuit between Poland and the Teutonic Knights in 1320-1321 that took place in Inowrocław and Brześć. On the basis of the process records the authors argues that its character was accusatorial, summary and possessory.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2021, 87; 7-18
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Question of the Context of the Opava meeting in 1289, its participants and the "eternal" Czech-Galician union
Autorzy:
Kozak, Solomiya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1977799.pdf
Data publikacji:
2021-11-01
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
Tematy:
Opava meeting
Lev Danylovych
Wenceslaus II
Henryk IV Probus
Władysław I Lokietek
struggle for Kraków heritage
Opis:
The article covers the circumstances of the meeting that took place in Opava in 1289 with the participation of the Czech king Wenceslaus II Přemyslid, Galician-Volynian suzerain Lev Danylovych and some Polish princes. As the Polish participants in the meeting are not named in the sources, there are still doubts in historiography as to who they were. An attempt was made to substantiate the version that one of the unnamed Polish participants in the meeting was Prince Władysław I Łokietek of Piast dynasty. This assumption is based on an analysis of the eventful context of the Opava meeting, which was part of the struggle for the Cracow heritage, as well as the matrimonial and dynastic ties that played a very important role in medieval international communication. It is noted that the union of Wenceslaus II, Lev Danylovych and Władysław I Łokietek repeatedly manifested itself shortly after the meeting in Opava and was based on existing dynastic ties and the conclusion of new marriage agreements. At the same time, the assumption that Prince Henryk IV Probus of Silesia may also have been present at the talks cannot be completely ruled out, although this hypothesis is currently less plausible. Lack of sources does not allow to definitively refute any of the versions. It is concluded that the Opava meeting was one of the key episodes of the Galician-Czech political union of the late XIIIth century and clearly demonstrated how relevant international communication was in the struggle for the Kraków throne. Lev Danilovych’s participation in the vicissitudes of the struggle for the Kraków throne is considered to be inextricably linked with the orientation towards an alliance with the Czech king and is connected with the importance of an ally of the Galician-Volynian ruler ruling in Kraków.
Źródło:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2021, 30; 10-25
2411-345X
2415-7198
Pojawia się w:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Raz jeszcze o pieczęci wielkiej miasta Sandomierza
Autorzy:
Stróżyk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608153.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
sfragistyka
typariusz
pieczęć miejska
heraldyka
herb Orzeł Biały
klejnot herbowy
Wacław II
Władysław Łokietek
Kazimierz Wielki
sigillography
matrix
municipal seal
heraldry
White Eagle
crest
Wenceslaus II
Władysław the Short
Opis:
Artykuł przedstawia krytyczne rozważania nad pieczęcią wielką miasta Sandomierza. Przyjąć należy, że zachowany do dziś typariusz powstał w latach 1297-1300 (może: 1292-1300), a w latach 1320-1343 został przerobiony. 
The paper presents critical considerations about the great seal of the city of Sandomierz. The conclusion is that the preserved matrix was made in 1297-1300 (maybe 1292-1300), and was redesigned during the years 1320-1343.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2017, 83
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kujawy i ziemia dobrzyńska oraz ich elity rycerskie w Królestwie Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w latach 1320–1343
Cuiavia and Dobrzyń land and their chivalric elites in the kingdom of Władysław the Elbow-High and Casimir the Great in 1320‒1343
Autorzy:
Szybkowski, Sobiesław
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805881.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kujawy
ziemia dobrzyńska
Władysław Łokietek
Kazimierz Wielki
krzyżacy
rycerstwo
elity społeczne
wojna
Cuiavia
Land of Dobrzyń
Władysław the Elbow-High
Casimir the Great
Teutonic Knights
chivalry
social elites
war
Opis:
Rycerstwo kujawskie i dobrzyńskie w większości zachowało się lojalnie wobec swoich panów przyrodzonych w trudnych latach wojny polsko-krzyżackiej i lat okupacji. Niektórzy spośród nich przypłacili to przymusową emigracją podczas okupacji krzyżackiej z lat 1332‒1337/1343, choć dotyczyło to zapewne jedynie części elity urzędniczej. Słabo poświadczona przez źródła polityka nominacyjna Władysława Łokietka z lat 1320‒1333 i jego syna Kazimierza Wielkiego z lat 1333‒1343 zdaje się wskazywać, że na Kujawach popierali oni przedstawicieli tradycyjnych miejscowych rodzin elitarnych, zwłaszcza wywodzących się z kujawskich linii rodu Pomianów i Leszczyców. Duże znacznie na Kujawach Brzeskich za czasów wspomnianych władców osiągnęli przedstawiciele miejscowej linii rodu Ogonów. Zapewne podobnie było w ziemi dobrzyńskiej, choć tu widać próbę wprowadzenia przez Łokietka na tamtejsze urzędy osób spoza tradycyjnej tamtejszej elity. Zasadniczo za uprawniony należałoby uznać wniosek, że w interesującym nas okresie w elicie rycerskiej wspomnianych dzielnic nie doszło do większych zmian, a na ich kształt na Kujawach Północnych i w ziemi dobrzyńskiej w znacznym stopniu miała wpływ polityka nominacyjna tamtejszych książąt dzielnicowych.
The vast majority of Cuiavia and Dobrzyń knights remained loyal to their ancestral lords during the difficult years of the Polish-Teutonic Order war and occupation. Some of them paid for it with forced emigration during the Teutonic occupation of 1332‒1337/1343, although this probably affected only some of the clerical elite. The appointment policy of Władysław the Elbow-High (1320‒1333) and his son Casimir the Great (1333‒1343), poorly documented by the sources, seems to indicate that in Cuiavia they supported representatives of traditional local elite families, especially those descending from the Cuiavian line of the Pomian and Leszczyc houses. In Brześć-Cuiavia, during the reign of the above-mentioned kings, representatives of the local line of the Ogon house have achieved great significance. The situation in Dobrzyń land was probably similar, although in this case one can see an attempt by the Elbow-High to install people from outside the traditional local elite in the local offices. In principle, we may conclude that in the period in question there were no major changes among the chivalric elite of the above-mentioned provinces, and their formation in Northern Cuiavia and the Dobrzyń land was largely influenced by the appointment policy of the local provincial princes.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 223-244
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Król ponad wszystkimi polskimi monarchami
Autorzy:
Panfil, Tomasz (1962- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2020, nr 45, s. 80-82
Data publikacji:
2020
Tematy:
Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370)
Władysław Łokietek (król Polski ; ok. 1260-1333)
Piastowie (dynastia)
Gospodarka
Polityka
Władcy
Wojna
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono osiągnięcia króla Kazimierza Wielkiego z okazji 650. rocznicy jego śmierci. Kazimierz III Wielki był ostatnim monarchą z dynastii Piastów na tronie polskim, jest uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski. Kazimierz Wielki był doskonałym dyplomatą, wojownikiem oraz zarządcą. Obecnie prawdopodobnie nie ma Polaka, który nie znałby hasła „Zastał Polskę drewnianą, zostawił murowaną”.
Ilustracje.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Odnowiciel królestwa : 700. rocznica koronacji Władysława Łokietka
Autorzy:
Panfil, Tomasz (1962- ).
Powiązania:
Gazeta Polska 2020, nr 4, s. 94-96
Data publikacji:
2020
Tematy:
Władysław Łokietek (król Polski ; ok. 1260-1333)
Przemysł II (król Polski ; 1257-1296)
Polityka
Władcy
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł z tygodnika opinii
Artykuł publicystyczny
Opis:
Artykuł przybliża sylwetkę króla Polski Władysława Łokietka. Autor artykułu opisuje okoliczności jego dojścia do władzy w Polsce, koronację w 1320 roku oraz okres panowania w latach 1320 – 1333. Przedstawia także ocenę 13 lat jego panowania. Według autora Władysław Łokietek starał się o zachowanie jedności i suwerenności Królestwa Polskiego, a poddani darzyli go wielkim szacunkiem.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Buntownicy czy niesłusznie oskarżeni? Bożogrobcy miechowscy i ich relacje z Władysławem Łokietkiem
Rebels or unjustly accused? Order of the Holy Sepulchre in Miechów and their relations with Władysław the Elbow-High
Autorzy:
Rajman, Jerzy
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/26125189.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
klasztor bożogrobców
Miechów
bunt wójta Alberta
Kraków
Władysław Łokietek
konfiskaty
wieża obronna przy kościele
Monastery of the Holy Sepulcher
rebellion of mayor Albert
confiscations
defensive tower at the church
Opis:
Autor podjął temat relacji między klasztorem bożogrobców w Miechowie a księciem Władysławem Łokietkiem. Relacje te z winy księcia układały się źle. Książę odpowiada zarówno za zniszczenia miasta i klasztoru, jak i konfiskatę Chmielowa w latach 1304‒1305. Można wykazać, że książę, po objęciu tronu krakowskiego w 1306 r., zmierzał do ograniczenia autonomii Miechowa i do podporządkowania sobie klasztoru. Na podstawie analizy bull papieskich z 12 października 1311 r. autor wykazuje, że klasztor miechowski domagał się od księcia Władysława zarówno zaprzestania nakładania nań świadczeń pieniężnych, jak i zwrotu utraconych dóbr. Fakt, że książę zwrócił Chmielów (przed marcem 1313 r.) oznacza, że musiał się ugiąć przed interwencją papieską. W artykule starano się udowodnić, że klasztor miechowski nie brał udziału w buncie wójta Alberta, a dominująca w historiografii opinia nie ma uzasadnienia w źródłach. Autor analizuje następnie hipotetyczne przyczyny wybudowania w Miechowie w 1311 r. wieży obronnej, przyjmując, że stało się to z rozkazu księcia, jak i wycofania załogi wojskowej z Miechowa w 1314 r. To ostatnie wydarzenie autor wiąże z opanowaniem Wielkopolski przez księcia Władysława.
The author discusses the relations between the monastery of the Holy Sepulchre in Miechów and Duke Władysław the Elbow-High. These relations, by the fault of the duke, were very bad. The duke was responsible both for the destruction of the town and the monastery, as well as confiscation of Chmielów in 1304‒1305. It can be demonstrated that the duke, after ascending to Cracow’s throne in 1306, sought to limit Miechów’s autonomy and to bring the monastery under his control. Based on the analysis of papal bulls from 12 October 1311, the author demonstrates that Miechów monastery demanded from Duke Władysław to stop imposing monetary levies on it, and to return the lost lands. The fact that the duke returned Chmielów (before March 1313) means that he must have yielded to papal intervention. The article tries to prove that the Miechów monastery did not participate in Mayor Albert’s rebellion, and the opinion prevalent in historiography is not justified by the sources. The author then analyses hypothetical reasons for building a defensive tower in Miechów in 1311, assuming that it was done on the Duke’s order, as well as for withdrawing the military detachment from Miechów in 1314. The author attributes the latter event to Duke Władysław’s conquest of Greater Poland.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 179-198
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka militarnej niewoli w okresie zmagań polsko-krzyżackich (1327-1332)
Aspects of military captivity in the period of the Polish-Teutonic conflicts (1327-1332)
Autorzy:
Niewiński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929163.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
jeńcy
Władysław Łokietek
wojny polsko-krzyżackie
XIV wiek
niewola militarna
wykup z niewoli
prisoners of war
Wladislaw the Elbow-high
the Polish-Teutonic conflicts
14 century
military captivity
losing and regaining
Opis:
The aggressive policy of the Teutonic Order towards the Polish monarchy, which began with the Teutonic aggression on the Gdansk Pomerania region, led to a series of long-lasting military conflicts between the two states. This article touches upon aspects of military captivity in the period of the Polish-Teutonic conflicts (1327-1332), that is in the late reign of King Wladislaw the Elbow-high. The peak of the conflict was the battle of Radziejowice-Płowce. The presentation of the military conflicts in question focuses primarily on the issues of prisoners of war, especially on the cases of knights who were taken prisoners. The majority of them were murdered immediately. Others were given a chance of bail-out. The presented analyses of the source material (e.g. Wigland, Lites) show the political and economic aspects of losing and regaining freedom, which influenced the strategy of waging the war (on both sides of the conflict).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 2; 5-21
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A military order in an order state. Pomeranian Hospitallers and the Teutonic Knights, 1308–1370
Zakon rycerski w państwie zakonu rycerskiego. Pomorscy joannici wobec Krzyżaków 1308–1370
Autorzy:
Smoliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28711791.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Order of St John
Teutonic Order
relations between the Hospitallers and the Teutonic Knights in Pomerelia up to 1370
relations between the two orders and Poland and Władysław Łokietek
Schwarzburgs
Hennenbergs
Opis:
W polskiej literaturze przedmiotu od lat funkcjonuje pogląd o niezbyt dobrych stosunkach panujących między zakonem krzyżackim w Prusach a joannitami na Pomorzu w latach 1308–1370. Głównego powodu wzajmnej niechęci obu zakonów dopatrywano się w konkurencji ekonomicznej. Po opanowaniu Pomorza Gdańskiego Krzyżacy mieli blokować rozwój gospodarczy dóbr joannickich na Pomorzu. Ze względu na to joannici mieli w końcu nie wytrzymać konkurencji gospodarczej z Krzyżakami i do 1370 r., poniekąd do tego zmuszeni, sprzedali swe dobra Krzyżakom. Zaprezentowanego powyżej poglądu polskich badaczy, w obliczu zachowanych źródeł, nie da się jednak utrzymać. W latach 1308–1309 Krzyżacy zajęli Gdańsk, a potem opanowali resztę byłego Księstwa Pomorskiego (Gdańskiego) ze szkodą dla Władysława Łokietka. Dużą rolę w tych wydarzeniach, oprócz Henryka von Plotzke, odegrali Günther i Sieghard von Schwarzburgowie. Pierwszy z ich był m.in. komturem grudziądzkim, a potem komturem ziemi chełmińskiej. Wziął udział w zajęciu Gdańska przez Krzyżaków i w późniejszych walkach zakonu niemieckiego z Polską. Sieghard sprawował w zakonie niemieckim wiele urzędów, m.in. mistrza krajowego pruskiego. Był też uznanym dyplomatą, często delegowanym przez Krzyżaków do rozmów ze stroną polską. Wedle niektórych źródeł Krzyżacy znaleźli się w Gdańsku po zaangażowaniu ich przez Władysława Łokietka do obrony grodu przed najazdem brandenburskim. Namówił ich do tego brat Łokietka, książę dobrzyński Siemowit – jednocześnie krewniak Günthera i Siegharda von Schwarzburgów. Po wydarzeniach z lat 1308/1309 polski książę musiał więc czuć się zdradzony nie tylko przez zakon niemiecki, ale też pośrednio przez wspomnianych Krzyżaków – braci Schwarzburgów. Nie oznaczało to jednak zerwania z nimi kontaktów. Wedle kroniki pruskiej autorstwa Wiganda z Marburga Władysław Łokietek pewną dozą sympatii darzył przynajmniej Siegharda von Schwarzburga. We wspomnianym okresie przedstawiciele spokrewnionych ze sobą niemieckich rodów von Schwarzburg i von Henneberg odgrywali dużą rolę w strukturze zakonu joannickiego. Albrecht von Schwarzburg był uznanym joannickim dyplomatą oraz zdolnym dowódcą wojskowym. Wsławił się operacjami wojskowymi w basenie Morza Śródziemnego. Jego siostrzeniec Berthold VI von Henneberg odznaczył się w dziejach polskiej prowincji zakonu joannickiego oraz joannitów z Czech, Moraw i Austrii, których został przeorem. Karierę zakończył na urzędzie przeora niemieckiego. Miał duży wpływ na sposób przejęcia dóbr przez joannitów po skasowanym oficjalnie w 1312 r. zakonie templariuszy. W polityce wewnętrznej i zagranicznej władców Rzeszy Schwarzburgowie i przede wszystkim Hennebergowie angażowali się w konflikcie na liniach: Wittelsbachowie – papiestwo – Luksemburgowie. Ze względu na politykę zagraniczną Władysława Łokietka wobec Marchii Brandenburskiej i zakonu krzyżackiego oba wspomniane wyżej rody niemieckie należały do przeciwni ków polskiego władcy. Stosunki między Władysławem Łokietkiem i joannitami nie układały się poprawnie z pewnością dlatego, że joannici pomorscy podlegali wówczas szpitalnikom z Meklemburgii i Brandenburgii. W interesującym nas okresie, a zwłaszcza po stopniowym przejęciu dóbr po skasowanych templariuszach, w grupie szpitalników z północnych Niemiec i Pomorza zaczął kształtować się pomysł utworzenia osobnego baliwatu joannickiego, który później określano jako brandenburski. Powodzenie tego pomysłu było uzależnione od stosunków szpitalników z władcami terytorialnymi Brandenburgii i Meklemburgii. Do przeciwników Władysława Łokietka można zaliczyć tak Askańczyków, jak i później Wittelsbachów. Od 1317 r. należy również odnotować pogorszenie się relacji Władysława Łokietka z joannitami polskimi. W konsekwencji powyższego splotu wydarzeń joannici pomorscy nie pozostali bierni wobec procesu uwolnienia Pomorza Gdańskiego spod polskiej władzy. Najprawdopodobniej już w pierwszej dekadzie XIV w. wzięli aktywny udział w walkach Krzyżaków z Polską. Wsławili się zwłaszcza wystąpieniami zbrojnymi przeciwko ludziom stronnika polskiego władcy, a więc biskupa kujawskiego Gerwarda z Ostrowa. Zostali za to ukarani i na mocy wyroku sądowego, który zapadł pod czas procesu między Polską a Krzyżakami w 1321 r. – odebrano joannitom dobra kujawskie i małopolskie. O wykonanie tego wyroku miał zadbać Władysław Łokietek. Próbując odzyskać utracone dobra, joannici w kolejnych latach dalej występowali przeciwko biskupom kujawskim. Tym razem robili to już na drodze sądowej. Usiłowania te nie zakończyły się dla nich szczęśliwie – na zawsze utracili dobra kujawskie (Zbląg i Niemojewko) oraz małopolskie (Zagość). W latach 30. i 40. XIV w. joannici na Pomorzu Wschodnim utrzymywali dość dobre relacje z Krzyżakami, w których uznawali swego feudalnego zwierzchnika. Dzięki temu udało im się zakończyć długo trwały spór sądowy z cystersami z Pelplina. Niewykluczone, że pewną rolę odegrało w tym orzeczenie wydane przez wielkiego mistrza krzyżackiego Luthera z Brunszwiku. Należy przypomnieć, że ród książąt brunszwickich, z których wywodził się Luther, zgodził się przekazać joannitom dobra po templariuszach w swych rodowych dobrach. Weszły one w skład formującego się Baliwatu Brandenburskiego. Jeden z rodzonych braci Luthera, Konrad, był też joannitą. W zachowanych źródłach widzimy, że w dobie procesu sądowego między joannitami pomorskimi (z Lubiszewa) i cystersami z Pelplina pojawił się przedstawiciel szpitalników wschodniopomorskich – Henning von Wartenberg, dawny templariusz z Chwarszczan. Po rozwiązaniu swego macierzystego zakonu wstąpił na służbę do joannitów. Jego działaniom joannici pomorscy zawdzięczali próbę przeprowadzenia reform gospodarczych, które głównie polegały na lokacjach dóbr zakonu joannickiego na prawie niemieckim. Krzyżacy tym działaniom nie przeszkadzali. Z zachowanych źródeł wynika, że niekiedy przeprowadzali z joannitami wschodniopomorskimi transakcje handlowe, które przynosiły korzyści obu stronom. Pozycja i znaczenie joannitów na Pomorzu Wschodnim zaczęły słabnąć w latach 60. XIII w. Nie wiązało się to jednak z niechęcią do nich Krzyżaków, lecz było wynikiem zaangażowania środków finansowych zakonu joannickiego w umocnienie obrony ich głównej siedziby – wyspy Rodos. Nałożył się na to spadek zainteresowania społeczeństw europejskich udzielaniem wsparcia joannitom. Przejawiało się to w sferze finansowej oraz w dopływie nowych członków do zakonu. Zjawiska te dotknęły mocno siedziby joannitów na Pomorzu Wschodnim. Wobec koncentracji dóbr joannickich z Baliwatu Brandenburskiego w Brandenburgii, Meklemburgii, Saksonii, Pomorzu Zachodnim i Nowej Marchii, siedziby joannitów wschodniopomorskich stały się dla zakonu peryferyjnymi. W latach 60. XIV w. rozpoczęła się więc wyprzedaż dóbr joannitów. Naturalnym kupcem byli oczywiście Krzyżacy sprawujący zwierzchnictwo feudalne nad Pomorzem Wschodnim i zapewne ofiarowujący największą możliwą sumę wykupu. Między 1366 r. a 1370 r. joannici sfinalizowali kompletną wyprzedaż swych włości wschodniopomorskich Krzyżakom. Zakon niemiecki zapłacił za nie ponad 10 tys. grzywien, co na ówczesne warunki było chyba dobrą ceną.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2023, 26; 191-232
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Handel miedzią węgierską a restytucja rządów Władysława Łokietka w Polsce (1304-1312)
Autorzy:
Jasiiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949355.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Hungarian copper trade
Flanders
Dortmund
Soest
Lübeck
Gdańsk
Toruń
Cracow
Košice
Amadej
Ladislaus the Short
Maria of Bytom
Vogt Albert’s mutiny
Battle of Rozgony
handel miedzią węgierską
Flandria
Lubeka
Kraków
Koszyce
Władysław Łokietek
Maria bytomska
bunt wójta Alberta
bitwa pod Rozgony
Opis:
Autor dowodzi, że walka o kontrolę nad szlakiem handlowym, którym przewożono ze Spiszu do Flandrii węgierską miedź, miała poważny wpływ na okoliczności odzyskania władzy przez Władysława Łokietka w Polsce w latach 1304-1306. Wiele wskazuje na to, że bunt wójta Alberta w Krakowie i jego przebieg były w poważnym stopniu uwarunkowane wydarzeniami na Węgrzech w latach 1311-1312. Głównymi udziałowcami w handlu miedzią byli kupcy westfalscy, z Dortmundu i Soestu, którzy w 1305 r. osiedlili się w Toruniu. 
The author argues that the struggle over controlling the trade route, by which Hungarian copper was transported from Spiš to Flanders, exerted immense influence on the circumstance of regaining power in Poland by Ladislaus the Short in 1304-1306. It seems probable that the mutiny of Vogt Albert in Cracow and its consequences were directly related to the events in Hungary in 1311-1312. The main participants in copper trade were Westphalian merchants from Dortmund and Soest, who settled down in Toruń in 1305.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2018, 84
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Łokietka w walce o Kraków w ostatnim ćwierćwieczu XIII stulecia. Dojrzewanie idei zjednoczeniowej
Władysław the Elbow-High’s role in the struggle for Cracow in the last quarter of the 13th century. Development of the unification idea
Autorzy:
Tęgowski, Jan
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24905199.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Polska dzielnicowa
dynastia Piastów
rywalizacja o tron krakowski
polityka małżeńska
Władysław Łokietek
Bolesław II mazowiecki
Konrad II
Henryk IV Probus
Przemysł II
Wacław II król czeski
district principalities of Poland
The Piast dynasty
rivalry to the throne of Kraków
marriage of state
Bolesław II of Masovia
Konrad II of Masovia
Wenceslaus II King of Bohemia
Opis:
Po bezpotomnej śmierci Bolesława Wstydliwego Władysław Łokietek z początku nie występował w roli pretendenta do tronu krakowskiego. Jego działania w tym czasie wspierały aspiracje Leszka Czarnego. Po śmierci brata Władysław początkowo zaangażował się w pomoc Bolesławowi II mazowieckiemu elektowi rycerstwa małopolskiego. Jednak gdy ten był gotów ustąpić na rzecz Konrada II z ziemi sandomierskiej, Łokietek sam wystąpił w roli pretendenta. Poprzez małżeństwa – swoje i swej siostry Eufemii, a następnie bratanicy Fenenny – nawiązał sojusze, dzięki którym mógł walczyć o swoje dziedzictwo. Porażka pod Sieradzem w 1292 r. i związki z arcybiskupem Jakubem uświadomiła mu, że nie uda się zamiar zjednoczenia bez sojuszu z władcą Wielkopolski Przemysłem II. Łokietek wsparł jego aspiracje koronacyjne, czym zyskał sympatię Wielkopolan. To właśnie jego rycerstwo tej dzielnicy wybrało na następcę Przemysła II i powołało do rządów w Wielkopolsce i na Pomorzu Gdańskim. Łokietek miał jednak przeciwników w osobach Henryka księcia głogowskiego i Wacława II króla Czech, którzy wykorzystywali jego trudną sytuację wewnętrzną, podburzając poddanych przeciw jego rządom. Wacław II to Łokietka najbardziej obawiał się jako pretendenta do władzy w Małopolsce i systematycznie z pomocą Brandenburczyków doprowadzał jego rządy do upadku w 1300 r.
After Bolesław the Chaste, Władysław the Elbow-High at first did not seek the Cracow throne. His actions at this time supported the aspirations of Leszek the Black. After his brother’s death, Władysław initially became involved in helping Bolesław II of Mazovia, elect of the knights of Lesser Poland. However, when the latter was ready to give up the Sandomierz territory in favour of Conrad II, Elbow-High stepped in as a pretender. Through marriages ‒ his own and his sister Euphemia’s, and subsequ- ently his niece Fenenna’s ‒ he forged alliances that enabled him to fight for his inheritance. The defeat at Sieradz in 1292 and his ties with Archbishop Jakub made him realise that the unification plan would not succeed without an alliance with the ruler of Greater Poland, Przemysł II. Władysław the Elbow-High supported his coronation aspirations, which won him the support of the people of Greater Poland. It was his knights from Greater Poland who elected him as successor to Przemysł II and appointed him to rule in Greater Poland and Gdańsk Pomerania. However, the Elbow-High had opponents in the persons of Henryk, Duke of Głogów, and Wenceslaus II, King of Bohemia, who took advantage of Władysław’s difficult internal situation by stirring up his subjects against his rule. Wenceslaus II feared Władysław the Elbow-High the most as a contender for power in Lesser Poland and systematically, with the help of the Brandenburgians, brought about his downfall in 1300.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 9-22
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-28 z 28

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies