Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Uniwersytet Stefana Batorego" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 29
Tytuł:
„Mierz siłę na zamiary”. Nauczanie botaniki w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (1919–1939)
“Measure your strength against intentions”: Teaching of botany at the Stefan Batory University in Vilnius, 1919–1939
Autorzy:
Zemanek, Alicja
Köhler, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399943.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
Józef Trzebiński
Piotr Wiśniewski
Uniwersytet Stefana Batorego
nauczanie botaniki
wileńska szkoła botaniczna
Stefan Batory University
botany education
Vilnius botanical school
Opis:
The article describes the work of the Vilnius University in the inter-war period. After 1919, when Poland became independent, it was reorganised under the name of Stefan Batory University. Despite many technical and financial setbacks, it managed to create two botanical departments (Departments of General Botany and Plant Taxonomy). The objective of this article is to research and systemise the educational activities of the Stefan Batory University in the field of botany. The research is based both on the materials from the Vilnius archives and on some published works.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2021, 30, 1; 41-87
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Few Words About Vilnius Pedagogy and Its Promoters
O wileńskiej pedagogice i jej propagatorach słów kilka
Autorzy:
Topij-Stempińska, Beata Celina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195339.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
pedagogika
Uniwersytet Stefana Batorego
Władysława Szulakiewicz
Ludwik Chmaj
Marian Massonius
Opis:
W historię każdej dyscypliny naukowej wpisani są konkretni ludzie (Kąkol 2002; Dycht 2006; Meissner, Szulakiewicz 2008; Żukowski 2015; Bonusiak 2019). Oni ją nie tylko konstytuują, ale też rozwijają, odkrywają, poszukują odpowiedzi, rozważają, roztrząsają, omawiają i analizują problemy, dylematy, kwestie oraz zagadnienia związane bezpośrednio lub pośrednio z tą konkretną dyscypliną. W historię powstania i rozwoju pedagogiki w Polsce można śmiało wpisać wiele nazwisk. Warto tu przywołać postacie Jana Władysława Dawida, Bogdana Nawroczyńskiego, Sergiusza Hessena, Kazimierza Sośnickiego, Marii Grzegorzewskiej, Heleny Radlińskiej, Janusza Korczaka, Kazimierza Twardowskiego i wielu innych zasłużonych dla polskiej pedagogiki (Okoń 2000; Jakubiak, Jamrożek 2019).Zdecydowana większość prekursorów polskiej pedagogiki związana była z konkretnymi uniwersytetami np. w Warszawie, Lwowie, Krakowie, Poznaniu. Prowadzili tam badania naukowe, zajęcia dla studentów, kształcili kadrę. Włączali się aktywnie w działalność społeczną, charytatywną. Działali w różnego typu stowarzyszeniach czy organizacjach. Byli aktywni na wielu polach. Niewątpliwie to dzięki aktywności naukowej uczonych, tej miary co Kazimierz Twardowski, na polskich uniwersytetach powstawały pierwsze katedry pedagogiki m.in. w Poznaniu, Lublinie, Warszawie, Krakowie i w Wilnie (Hejnicka-Bezwińska 2018: 47-48). Procesowi instytucjonalizacji pedagogiki oraz genezie powołania katedry pedagogiki w ostatnim z wymienionych ośrodków akademickich poświęcona jest publikacja autorstwa Władysławy Szulakiewicz pt. Pedagogika na Uniwersytecie Stefana Batorego, Toruń 2019.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2020, 23, 2; 157-162
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activities of the Teaching Staff Association of Stefan Batory University in Vilnius (1923–1939): An Outline
Działalność Stowarzyszenia Grona Nauczycielskiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1923-1939). Zarys problemu
Autorzy:
Szulakiewicz, Władysława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195318.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
USB Teaching Staff Association
Stefan Batory University in Vilnius
purpose and program of the Association
members of the Association
Stowarzyszenie Grona Nauczycielskiego USB
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
cel i program Stowarzyszenia
członkowie Stowarzyszenia
Opis:
Podstawowym zamysłem autorki jest nakreślenie krótkiej historii powstania, struktury i celów działania oraz sposobów ich realizacji przez członków Stowarzyszenia Grona Nauczycielskiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (USB). Ważną intencją artykułu jest także ukazanie źródeł do dziejów tego Stowarzyszenia, które mogą być wykorzystane do dalszych badań. Stowarzyszenie to działało w latach 1923–1939 i skupiało nauczycieli akademickich Uniwersytetu Wileńskiego. Jego głównym celem było wspieranie rozwoju nauki w ogólności, a przede wszystkim pomoc w przygotowaniu nowej, dobrze wykształconej kadry nie tylko dla szkół wyższych, ale i innych ważnych instytucji w odrodzonym państwie polskim. Nie mniej ważnym celem w programie działania tego Stowarzyszenia była integracja środowiska uniwersyteckiego wokół ważnych zagadnień i spraw naukowych, a także bytowych nauczycieli akademickich oraz ich rodzin. Członkami Stowarzyszenia byli nauczyciele akademiccy wszystkich wydziałów Uniwersytetu Stefana Batorego. Informacje prezentowane w niniejszym szkicu są wynikiem analizy przede wszystkim materiałów archiwalnych znajdujących się w spuściźnie jednego z członków Stowarzyszenia, mianowicie Tadeusza Czeżowskiego, który, przybywszy z Wilna do Torunia, był jednym z twórców uniwersytetu w Toruniu. Materiały te znajdują się w Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
The author’s basic intention is to sketch the short history of the foundation, its structure, and the goals of its activities, as well as the ways they are implemented by members of the Teaching Staff Association of Stefan Batory University in Vilnius. Another important intention of the article is to show the sources for the history of this Association, which can be used for further research. This Association was active in the period 1923–1939; it gathered academic teachers from Vilnius University. Its main goal was to support the development of science in general, and above all to help in the preparation of new, well-educated members of the staff not only for universities, but also for the other important institutions in the reborn Polish state. A no less important goal in the Association’s activities was to integrate the university environment around important scientific issues, as well as to care about the living conditions of the students and their families. The members of the Association were academic teachers of all faculties of Stefan Batory University. The information presented in this outline is the result of an analysis primarily of archival materials found in the papers and memoirs of one of the members of the Association, Tadeusz Czeżowski, who at the time of his arrival in Toruń from Vilnius was one of the founders of the University of Toruń. These materials are available in the Archives of the Nicolaus Copernicus University.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2020, 23, 2; 59-63
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akademicki Związek Sportowy przy Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie - zarys działalności
The Student Sports Association of Stephen Bathory University in Vilnius - outline of the activities
Autorzy:
Tomaszewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4601.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
historia
Akademicki Zwiazek Sportowy
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
sport
studenci
lata 1921-1939
dzialalnosc statutowa
Opis:
W artykule przybliżono dzieje Akademickiego Związku Sportowego działającego w Wilnie przy Uniwersytecie Stefana Batorego od 1921 do 1939 r. Tekst przede wszystkim ukazuje historię AZS, jego rozwój i to, na jakie trudności natrafiał. Artykuł ma charakter syntezy porządkującej rozproszoną wiedzę na temat działającego przy USB Akademickiego Związku Sportowego. Przedstawiono historię poszczególnych sekcji AZS i ukazano najważniejsze osiągnięcia sportowe oraz zaprezentowano najważniejszych działaczy i sportowców AZS.
The purpose of this article is to present the activities of the Academic Sports Association in Vilnius, but, above all, to show how it developed between 1920–1939 and what challenges and difficulties their members were facing. The author tries to answer the research question whether the sporting achievements of academic athletes connected with the USB were known and recognized outside the region of Vilnius.
Źródło:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna; 2016, 15, 2
1895-8680
Pojawia się w:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwum Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1939/1942). Historia, stan i perspektywy badawcze
Documents from the period 1919-1939/1942 from the archive of the Stephanus Bathoreus University in Vilnius in the Lithuanian Central State Archives: contents, history and future prospects
Autorzy:
Supruniuk, Mirosław A.
Supruniuk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472147.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
archiwum USB
Maria Dunajówna
Litewskie Centralne Archiwum Państwowe
the Stephanus Bathoreus University (SBU) in Vilnius
the Archive of the Stephanus Bathoreus University in Vilnius
Maria Dunaj
the Lithuanian Central State Archives
Opis:
Archiwum Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie jest jednym z licznych polskich zespołów archiwalnych dotyczących okresu dwudziestolecia międzywojennego, które znajdują się w Litewskim Centralnym Archiwum Państwowym w Wilnie. I jednym z nielicznych, który zachował się niemal w całości. Przez wiele lat kolekcję uważano za zaginioną. Po 1990 r. zaczęto ją wykorzystywać do badań nad historią nauki w Wilnie. Najgłębiej zbiór jest eksploatowany przez polsko-litewski zespół badaczy przygotowujących monografię USB na 2019 r. Brak zainteresowania państwa polskiego losami archiwum spowodował, że pomimo przygotowanych projektów badawczych pozostaje ono nieuporządkowane i nieopracowane, a w dużej części wymaga natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. Istnieje obawa, że w niedalekiej przyszłości zasób ten – po opracowaniu w języku litewskim – będzie trudno dostępny dla wielu badaczy z Polski.
Along with liquidation of the Stephanus Bathoreus University (SBU) in Vilnius exe- cuted by Lithuanian authorities in December 1939 there was also closed entire files’ documentation connected with two decades of the University activity. The files were listed, wrapped up, tied up with strings and deposited in the University’s cellar. And that is how they were stored throughout entire time of the World War II. Has the Polish government tried to regain them – we do not know. After the war entire documentation was transported to the archive of Lithuanian Soviet Socialist Republic. Part of the personal files were separated and withdrawn from the set. Their fate is not clear. The documentation of the archive was not ordered and access to it was limited. It was used only by Soviet researchers. Some certified copies were also prepared e.g. for the former SBU employees and sparse inquiries of Polish archivists were answered. Not sooner than after Lithuania regained its independence in the beginning of the 90ties the SBU archive was „discovered” for the sake of the research. Researchers from Poland have drawn attention to its research value and started to use it in their research on history of Polish science in the 20th century. This research interest caused that Lithuanian archival authorities started efforts directed on ordering and describing an entire archival set, also allowing for materials’ copying and publishing. The description is done in Lithuanian language, simultaneously there is prepared research monograph on SBU.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 147-170
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Botany at Stefan Batory University in Vilna (Wilno, Vilnius) (1919–1939)
Autorzy:
Zemanek, Alicja
Köhler, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783478.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
botanical research, history of botany, Lithuania, Poland, Polish botanists, the interwar period, twentieth century, Vilnius, Wilno, University in Vilna, Stefan Batory University, Jakub Mowszowicz, Jan Muszyński, Bronisław Szakien, Piotr Wiśniewski, Józef
badania botaniczne, historia botaniki, Litwa, okres międzywojenny, polscy botanicy, Polska, Wilno, Uniwersytet w Wilnie, Uniwersytet Stefana Batorego, Jakub Mowszowicz, Jan Muszyński, Bronisław Szakien, Piotr Wiśniewski, Józef Trzebiński
Opis:
The university in Vilna (in Polish: Wilno, now: Vilnius, Lithuania), founded in 1579, by Stefan Batory (Stephen Báthory), King of Poland and Grand Duke of Lithuania, was a centre of Polish botany in 1780–1832 and 1919–1939.In the latter period the university functioned under the Polish name Uniwersytet Stefana Batorego (in English: Stefan Batory University). It comprised six departments connected with botany (General Botany, Pharmacognosy and Cultivation of Medicinal Plants, Plant Taxonomy, Botanical Garden, Garden of Medicinal Plants, and Natural History Museum).There worked such distinguished scientists, as: Jakub Mowszowicz (1901–1983), phytogeographer and phytosociologist; Jan Muszyński (1884–1957), botanist and pharmacist; Bronisław Szakien (1890–1938), cytologist and mycologist; Piotr Wiśniewski (1881–1971), physiologist; and Józef Trzebiński (1867–1941), mycologist and phytopathologist. Ca. 300 publications (including ca. 100 scientific ones) were printed in the period investigated, dealing mainly with morphology and anatomy, cytology, plant physiology, floristics (floristic geography of plants), systematics (taxonomy) of vascular plants, mycology and phytopathology, ecology of plant communities (phytosociology), as well as ethnobotany, and history of botany. Stefan Batory University was also an important centre of teaching and popularization of botany in that region of Europe.The aim of the article is to describe the history of botany at the Stefan Batory University in 1919–1939.
Uniwersytet w Wilnie (w języku angielskim: Vilna, obecnie: Vilnius w Republice Litewskiej), założony w 1579 r. przez Stefana Batorego, króla Polski i wielkiego księcia Litwy, był ośrodkiem polskiej botaniki w latach 1780–1832 oraz 1919–1939. W tym ostatnim okresie funkcjonował pod nazwą Uniwersytet Stefana Batorego (w języku angielskim: Stefan Batory University).W latach 1919–1939 zorganizowano następujące zakłady związane z botaniką: Botaniki Ogólnej, Farmakognozji i Hodowli Roślin Lekarskich, Systematyki Roślin, Ogród Botaniczny, Ogród Roślin Lekarskich oraz Muzeum Przyrodnicze.W ośrodku wileńskim pracowali wybitni uczeni, m.in. Jakub Mowszowicz (1901–1983), fitogeograf i fitosocjolog; Jan Muszyński (1884–1957), botanik i farmaceuta; Bronisław Szakien (1890–1938), cytolog i mykolog; Piotr Wiśniewski (1881–1971), fizjolog oraz Józef Trzebiński (1867–1941), mykolog i fitopatolog. Badacze roślin ogłosili drukiem ok. 300 publikacji (w tym ok. 100 naukowych) dotyczących głównie morfologii i anatomii, cytologii, fizjologii roślin, florystyki (florystycznej geografii roślin), systematyki (taksonomii) roślin naczyniowych, mykologii i fitopatologii, ekologii zbiorowisk roślinnych (fitosocjologii), a także etnobotaniki i historii botaniki. Uniwersytet Stefana Batorego był również ważnym ośrodkiem nauczania i popularyzacji botaniki w tym regionie Europy.Celem artykułu jest opracowanie historii botaniki na Uniwersytecie Stefana Batorego w latach 1919–1939.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2019, 18
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Droga Jerzego Panejki do katedry prawa administracyjnego i nauki administracji na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
Autorzy:
Żukowski, Przemysław Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436427.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Jerzy Panejko
Kazimierz Władysław Kumaniecki
Władysław Leopold Jaworski
historia nauki
historia prawa
prawo administracyjne
nauka administracji
Uniwersytet Jagielloński
Uniwersytet we Lwowie
Uniwersytet w Wilnie (Stefana Batorego)
Wydział Prawa
Opis:
After graduating and getting his PhD in Lwów Jerzy Panejko received tenure at the Department of Administrative Law and Administrative Science at the Jagiellonian University. Then, he became a professor at the Stefan Batory University in Vilnius. He was one of most famous and distinctive specialists of his time. His papers are still valid. Unfortunately he is quite forgotten nowadays. Tere is no doubt that the reason for it lies in his attitude to the Germans during the Second World War, as he was a collaborator. After 1945 he lived in Munich and was a partner of the Ukrainian University.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 2; 43-75
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Stowarzyszenia Grona Nauczycielskiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1923-1939). Zarys problemu
Autorzy:
Szulakiewicz, Władysława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2003283.pdf
Data publikacji:
2020-08-05
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
USB Teaching Staff Association
Stefan Batory University in Vilnius
purpose and program of the Association
members of the Association
Stowarzyszenie Grona Nauczycielskiego USB
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
cel i program Stowarzyszenia
członkowie Stowarzyszenia
Opis:
Podstawowym zamysłem autorki jest nakreślenie krótkiej historii powstania, struktury i celów działania oraz sposobów ich realizacji przez członków Stowarzyszenia Grona Nauczycielskiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (USB). Ważną intencją artykułu jest także ukazanie źródeł do dziejów tego Stowarzyszenia, które mogą być wykorzystane do dalszych badań. Stowarzyszenie to działało w latach 1923–1939 i skupiało nauczycieli akademickich Uniwersytetu Wileńskiego. Jego głównym celem było wspieranie rozwoju nauki w ogólności, a przede wszystkim pomoc w przygotowaniu nowej, dobrze wykształconej kadry nie tylko dla szkół wyższych, ale i innych ważnych instytucji w odrodzonym państwie polskim. Nie mniej ważnym celem w programie działania tego Stowarzyszenia była integracja środowiska uniwersyteckiego wokół ważnych zagadnień i spraw naukowych, a także bytowych nauczycieli akademickich oraz ich rodzin. Członkami Stowarzyszenia byli nauczyciele akademiccy wszystkich wydziałów Uniwersytetu Stefana Batorego. Informacje prezentowane w niniejszym szkicu są wynikiem analizy przede wszystkim materiałów archiwalnych znajdujących się w spuściźnie jednego z członków Stowarzyszenia, mianowicie Tadeusza Czeżowskiego, który, przybywszy z Wilna do Torunia, był jednym z twórców uniwersytetu w Toruniu. Materiały te znajdują się w Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
The author’s basic intention is to sketch the short history of the foundation, its structure, and the goals of its activities, as well as the ways they are implemented by members of the Teaching Staff Association of Stefan Batory University in Vilnius. Another important intention of the article is to show the sources for the history of this Association, which can be used for further research. This Association was active in the period 1923–1939; it gathered academic teachers from Vilnius University. Its main goal was to support the development of science in general, and above all to help in the preparation of new, well-educated members of the staff not only for universities, but also for the other important institutions in the reborn Polish state. A no less important goal in the Association’s activities was to integrate the university environment around important scientific issues, as well as to care about the living conditions of the students and their families. The members of the Association were academic teachers of all faculties of Stefan Batory University. The information presented in this outline is the result of an analysis primarily of archival materials found in the papers and memoirs of one of the members of the Association, Tadeusz Czeżowski, who at the time of his arrival in Toruń from Vilnius was one of the founders of the University of Toruń. These materials are available in the Archives of the Nicolaus Copernicus University.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2020, 23, 2; 59-74
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919–1939)
Autorzy:
Zemanek, Alicja
Köhler, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783458.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
Ogród Botaniczny w Wilnie
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
kolekcje roślin
nauczanie botaniki
Jean Emmanuel Gilibert
Konstanty Prószyński (Proszyński)
Franciszek Ksawery Skupieński
Józef Trzebiński
Piotr Wiśniewski
Botanic Garden in Vilna (Wilno, Vilnius)
Stefan Batory University
plant collections
teaching botany
Jean-Emmanuel Gilibert
Opis:
Ogród Botaniczny Uniwersytetu w Wilnie był łącznie przez ponad 70 lat placówką należącą do botaniki polskiej. Utworzony w 1781 r. przez Jeana Emmanuela Giliberta (1741–1814), w praktyce funkcjonujący od 1782 r., działał do 1842 r., kiedy to został zlikwidowany przez rosyjskiego zaborcę. W 1919 r. założono w nowym miejscu Ogród Botaniczny Uniwersytetu Stefana Batorego (czynny od 1920 r.), pełniący funkcję zakładu pomocniczego dwóch zakładów (katedr) botanicznych. Organizatorem i pierwszym dyrektorem był w latach 1920–1923 fizjolog roślin – Piotr Wiśniewski (1884–1971). W latach 1924–1937 kierownictwo sprawował Józef Trzebiński (1867–1941) – mykolog, jeden z twórców polskiej fitopatologii, a w latach 1937–1939 – Franciszek Ksawery Skupieński (1888–1962) – badacz śluzowców. Dla rozwoju Ogrodu duże zasługi położył główny ogrodnik, czyli inspektor Konstanty Prószyński (Proszyński; 1859–1936), były właściciel ziemski, przyrodnik amator, autor jednej publikacji mykologicznej, zatrudniony w latach 1919–1936. Ogród, obejmujący ok. 2 ha, usytuowany był w zakolu rzeki Wilii zwanym Zakretem (po litewsku Vingis), poza centrum miasta. Mimo trudności finansowych założono tutaj działy roślin analogiczne do istniejących w innych ogrodach botanicznych: systematyki ogólnej, flory krajowej, roślin piaskowych (psammofilnych), roślin uprawnych, ekologii roślin, alpinarium, torfowisko wysokie, a także arboretum oraz gatunki wodne i błotne. W latach 1926–1929 wybudowano szklarnię dla uprawy roślin ciepłych stref klimatycznych. Grupy ilustrujące roślinność różnych typów siedlisk odzwierciedlały rozwój ekologii i fitosocjologii w nauce tego okresu. Liczba uprawianych gatunków wzrastała w miarę upływu czasu: od 1347 w latach 1923/1924 do ok. 2800 w okresie 1936/1937. Począwszy od 1923 r. zaczęto wydawać drukowane katalogi nasion. Prowadzono tutaj doświadczenia do prac naukowych, m.in. z zakresu fitopatologii. Kolekcje roślin wykorzystywano w czasie zajęć ze studentami, a także do edukacji młodzieży szkolnej i szerokiej publiczności. Po przyłączeniu Wilna do Litwy w 1939 r. władze litewskie zamknęły Uniwersytet Stefana Batorego, kończąc tym samym historię polskiego ogrodu botanicznego. Obecnie jego teren jest jednym z działów Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wileńskiego (dział „Vingis” – Vilniaus universiteto botanikos sodas). Nadal służy studentom i mieszkańcom miasta, a kwitnące rośliny używane są do ozdabiania uniwersyteckich sal i uświetniania uroczystości.
The university in Vilna (Lithuanian: Vilnius), now Vilniaus universitetas, founded in 1579 by Stefan Batory (Stephen Báthory), King of Poland and Grand Duke of Lithuania, was a centre of Polish botany in 1780-1832 and 1919-1939. The Botanic Garden established by Jean-Emmanuel Gilibert (1741–1814) in 1781 (or, actually, from 1782) survived the loss of independence by Poland (1795), and a later closure of the University (1832), and it continued to function until 1842, when it was shut down by Russian authorities. After Poland had regained independence and the University was reopened as the Stefan Batory University (SBU), its Botanic Garden was established on a new location (1919, active since 1920). It survived as a Polish institution until 1939. After the Second World War, as a result of changed borders, it found itself in the Soviet Union, and from 1990 – in the Republic of Lithuania. A multidisciplinary research project has been recently launched with the aim to create a publication on the history of science at the Stefan Batory University. The botanical part of the project includes, among others, drafting the history of the Botanic Garden. Obtaining electronic copies of archival documents, e.g. annual reports written by the directors, enabled a more thorough analysis of the Garden’s history. Piotr Wiśniewski (1884–1971), a plant physiologist, nominated as Professor in the Department of General Botany on 1 June 1920, was the organiser and the first director of the Garden. He resigned from his post in October 1923, due to financial problems of the Garden. From October 1923 to April 1924, the management was run by the acting director, Edward Bekier (1883–1945), Professor in the Department of Physical Chemistry, Dean of the Faculty of Mathematics and Natural Sciences. For 13 subsequent years, i.e. from 1 May 1924 to 30 April 1937, the directorship of the Garden was held by Józef Trzebiński (1867–1941), a mycologist and one of the pioneers of phytopathology in Poland, Head of the Department of Botany II (Agricultural Botany), renamed in 1926 as the Department of Plant Taxonomy, and in 1937 – the Department of Taxonomy and Geography of Plants. From May 1937 to 1939, his successor as director was Franciszek Ksawery Skupieński (1888–1962), a researcher of slime moulds. Great credit for the development of the Garden is due to the Inspector, i.e. Chief Gardener, Konstanty Prószyński (Proszyński) (1859–1936) working there from 1919, through his official nomination in 1920, until his death. He was an amateur-naturalist, a former landowner, who had lost his property. Apart from the work on establishing and maintaining the Garden’s collection, as well as readying seeds for exchange, he published one mycological paper, and prepared a manuscript on fungi, illustrated by himself, containing descriptions of the new species. Unfortunately, this work was not published for lack of funds, and the prepared material was scattered. Some other illustrations of flowering plants drawn by Prószyński survived. There were some obstacles to the further development of the institution, namely substantially inadequate funds as well as too few members of the personnel (1–3 gardeners, and 1–3 seasonal workers). The area of the Garden, covering approx. 2 hectares was situated on the left bank of the Neris river (Polish: Wilia). It was located on sandy soils of a floodplain, and thus liable to flooding. These were the reasons for the decision taken in June 1939 to move the Garden to a new site but the outbreak of the Second World War stood in the way. Despite these disadvantageous conditions, the management succeeded in setting up sections of plants analogous to these established in other botanical gardens in Poland and throughout the world, i.e. general taxonomy (1922), native flora (1922), psammophilous plants (1922), cultivated plants (1924/1925), plant ecology (1927/1928), alpinarium (1927–1929), high-bog plants (1927–1929), and, additionally – in the 1920s – the arboretum, as well as sections of aquatic and bog plants. A glasshouse was erected in 1926–1929 to provide room for plants of warm and tropical zones. The groups representing the various types of vegetation illustrated the progress in ecology and phytosociology in the science of the period (e.g. in the ecology section, the Raunkiaer’s life forms were presented). The number of species grown increased over time, from 1,347 in 1923/1924 to approx. 2,800 in 1936/1937. Difficult weather conditions – the severe winter of 1928 as well as the snowless winter and the dry summer of 1933/34 contributed to the reduction of the collections. The ground collections, destroyed by flood in spring of 1931, were restored in subsequent years. Initially, the source of plant material was the wild plant species collected during field trips. Many specimens were also obtained from other botanical gardens, such as Warsaw and Cracow (Kraków). Beginning from 1923, printed catalogues of seeds offered for exchange were published (cf. the list on p. ... ). Owing to that, the Garden began to participate in the national and international plant exchange networks. From its inception, the collection of the Garden was used for teaching purposes, primarily to the students of the University, as well as for the botanical education of schoolchildren and the general public, particularly of the residents of Vilna. Scientific experiments on phytopathology were conducted on the Garden’s plots. After Vilna was incorporated into Lithuania in October 1939, the Lithuanian authorities shut down the Stefan Batory University, thus ending the history of the Polish Botanic Garden. Its area is now one of the sections of the Vilnius University Botanic Garden (“Vingis” section – Vilniaus universiteto botanikos sodas). In 1964, its area was extended to 7.35 hectares. In 1974, after establishing the new Botanic Garden in Kairenai to the east of Vilnius, the old Garden lost its significance. Nevertheless, it still serves the students and townspeople of Vilnius, and its collections of flowering plants are often used to decorate and grace the university halls during celebrations.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2016, 15; 301-345
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konrad’s Cell: Wilno in Stanisław Pigoń’s research and sentiment
Od celi Konrada. Wileńskie badania i emocje Stanisława Pigonia
Autorzy:
Bujnicki, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088383.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
historians of Polish literature
Stanisław Pigoń (1885–1968)
Wilno
Stefan Batory University
Konrad’s cell
Adam Mickiewicz (1798–1855)
Adam Mickiewicz
cela Konrada
filareci
romantyzm
Uniwersytet Stefana Batorego
Opis:
The ten years Stanisław Pigoń spent in Wilno (1921-1931) was a very important phase of his life. Wilno not only attracted a great deal of his research but also became the focus of a lasting emotional attachment, a sentiment which he reaffi rmed in a memoir published shortly before his death in 1968. Although a lot is already known about Pigoń’s Wilno decade, there are some episodes that are worth a closer examination. One of them is a debate about Konrad’s cell which he triggered off just before leaving Wilno. The controversy concerns a cell in the former Basylian Monastery where Adam Mickiewicz was imprisoned in 1823 and where Konrad, the main character of his Dziady (Forefathers’ Eve) undergoes a spiritual transformation, the climax of the poetic drama. Pigoń contributions to this interminable debate exhibit a fi ne balance of scholarly precision and passionate conviction. This article not only looks at the origin and the early phases of the Konrad’s cell controversy in their contemporary background but also tries to show Pigoń’s involvement in the life of the university and the cultural and literary life of Wilno.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 6; 653-665
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Michał Sopoćko jako profesor wykładowca w Wilnie i w Białymstoku
Father Michael Sopocko as a professor and lecturer in Vilnius and in Białystok
Autorzy:
Olszewski, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950358.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Błogosławiony ks. Michał Sopoćko
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku
katechetyka
blessed father michael sopocko
university of warsaw
stefan batory university in vilnius
seminary in bialystok
catechetics
Opis:
Fr. Michael Sopocko studied at the Faculty of Theology in Warsaw, where he earned two degrees of Master of Theology, there he gained his doctorate and his habilitation. After graduation he took a job as a lecturer at the Stefan Batory University in Vilnius, where he taught catechetics, homiletics and pastoral theology at the same time leading the master seminar of these items. Since 1947, he began teaching and educational work in the Archdiocesan Major Seminary in Bialystok.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2016, 15, 1
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Walerian Meysztowicz (1893–1982). Droga do objęcia katedry nadzwyczajnej prawa kanonicznego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
Father Walerian Meysztowicz (1893–1982). The road to the Extraordinary Chair of Canon Law at the Faculty of Theology of the Stephen Bathory University in Vilnius
Священник Валериан Мейштович (1893–1982). Путь к заведованию Чрезвычайной кафедрой канонического права на Богословском факультете Университета Стефана Батория в Вильнюсе
Священик Валеріан Мейштович (1893–1982). Шлях до завідувача Надзвичайної кафедри канонічного права на Богословському факультеті Вільнюського університету імені Стефана Баторего
Autorzy:
Żukowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33526268.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Валерiaн Мейштович
Друга Річ Посполита
Віленський університет Стефана Баторего
канонічне право
історія науки
Валериан Мейштович
Вторая Речь Посполитая
Университет Стефана Батория в Вильнюсе
каноническое право
история науки
Walerian Meysztowicz
Second Polish Republic
Stephen Bathory University in Vilnius
canon law
history of science
II Rzeczpospolita
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
prawo kanoniczne
historia nauki
Opis:
Artykuł traktuje o pewnym okresie życia ks. Waleriana Meysztowicza (1893–1982) i jego związkach z Wilnem. Autor stara się przybliżyć okoliczności pobierania nauki na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie oraz w wileńskim Seminarium Duchownym. Następnie omawia sprawę nostryfikacji uzyskanego w Rzymie doktoratu świętej teologii, co umożliwiło W. Meysztowiczowi objęcie wykładów zleconych oraz otworzyło drogę kariery naukowej. Kolejnym etapem była habilitacja i uzyskanie docentury z zakresu prawa kanonicznego. Po przejściu na emeryturę ks. Bronisława Żongołłowicza to w W. Meysztowiczu widziano jego następcę w Katedrze Prawa Kanonicznego na Wydziale Teologicznym USB. Sam B. Żongołłowicz bardzo promował W. Meysztowicza. Na podstawie przewidzianej prawem procedury W. Meysztowicz otrzymał od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nominację profesorską w dniu 14 września 1937 r. Z uwagi na liczne obowiązki dyplomatyczne wynikające z posady w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej przy Stolicy Apostolskiej, W. Meysztowicz nie mógł wykonywać swoich obowiązków wykładowcy akademickiego. Karierę naukową w Wilnie przerwał mu wybuch II wojny światowej.
Стаття присвячена певному періоду в житті Священикa Валеріана Мейштовича (1893–1982) тайого зв’язкам з Вільнюсом. Автор намагається описати обставини його навчання у Вільнюському університеті імені Стефана Баторего та у Вільнюській семінарії. Далі він розглядає питання нострифікації отриманого в Римі докторату священного богослов’я, що дозволило В. Мейштовичу займатись замовленими лекціями і відкрило шлях до академічної кар’єри. Потім була габілітація і ступінь доктора з канонічного права. Після виходу на пенсію Священикa Броніслава Жонґоловича, саме у В. Мейштовічеві вбачалийого наступника на кафедрі канонічного права на Богословському факультеті ВУСБ. Сам В. Жонґоллович всіляко сприяв просуванню В. Мейштовича. Згідно з юридично встановленою процедурою, 14 вересня 1937 р. В. Мейштович отримав номінацію на професорське звання від Президента Республіки Польща. Через численні дипломатичні зобов’язання, пов’язані з посадою в Посольстві Республіки Польща при Апостольський столиці, В. Мейштович не міг виконувати свої обов’язки академічного викладача. Його академічна кар’єра у Вільнюсі була перервана початком Другої світової війни.
В статье рассматривается определенный период жизни священника Валериана Мейштовича (1893–1982), а также его связи с Вильнюсом. Автор пытается описать обстоятельства его обучения в университете Стефана Батория в Вильнюсе и в Вильнюсской семинарии. Затем он обсуждает вопрос о нострификации полученной в Риме степени кандидата наук в области священного богословия, которая позволила В. Мейштовичу получить заказ на проведение лекций и открыла путь к академической карьере. Следующим этапом стало получение степени доктора и должности доцента в области канонического права. После ухода на пенсию священника Бронислава Жонголловича именно в В. Мейштовиче виделиего преемника на Кафедре канонического права на Богословском факультете Университета Стефана Батория. Сам В. Жонголлович значительно продвигал В. Мейштовича. В соответствии с установленной законом процедурой В. Мейштович получил профессорское назначение от президента Республики Польша 14 сентября 1937 г. Из-за многочисленных дипломатических обязанностей, связанных с его должностью в Посольстве Республики Польша при Святом Престоле, В. Мейштович не мог выполнять свои обязанности в качестве академического преподавателя. Его научая карьера в Вильнюсе была прервана началом Второй мировой войны.
The article discusses a period in the life of Fr. Walerian Meysztowicz (1893–1982) and his connections with Vilnius. The author attempts to describe the circumstances of his education at the Stephen Bathory University in Vilnius and at the Vilnius Seminary. He then discusses the recognition of the doctorate of sacred theology obtained in Rome, which enabled W. Meysztowicz to take up commissioned lectureships and opened the way to an academic career. This was followed by habilitation and a docent title in canon law. After Fr. Bronisław Żongołłowicz’s retirement, it was W. Meysztowicz who was seen as his successor in the Chair of Canon Law at the Faculty of Theology of the Stephen Bathory University. B. Żongołłowicz himself intensely promoted W. Meysztowicz. Based on the procedure envisaged by law, W. Meysztowicz received his professorial appointment from the President of the Republic of Poland on 14 September 1937. Due to his numerous diplomatic duties resulting from his post at the Embassy of the Republic of Poland to the Holy See, W. Meysztowicz was unable to fulfil his duties as an academic lecturer. His academic career in Vilnius was interrupted by the outbreak of the Second World War.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2024, 2; 181-214
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Memoriał Rektora i Senatu Akademickiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w sprawie przynależności państwowej Wileńszczyzny w 1921 roku
A Memorandum of the Rector and Academic Senate of Stefan Batory University in Vilnius on the State Affiliation of the Vilnius Region in 1921
Autorzy:
Żukowski, Przemysław Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520868.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Second Republic of Poland
Lithuania
Stefan Batory University in Vilnius
Michał Siedlecki
Paul Hymans
II Rzeczpospolita
Litwa
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono in extenso dwa memoriały dotyczące przyszłości odrodzonego w 1919 r. w Wilnie uniwersytetu w kontekście zabiegów dyplomatycznych w celu unormowania wzajemnych relacji litewsko-polskich po odzyskaniu przez oba narody prawa do samostanowienia w 1918 r.
The article presents in extenso two memoranda concerning the future of the University reborn in Vilnius in 1919, in the context of diplomatic efforts to normalise mutual Lithuanian-Polish relations after the two nations regained the right to self-determination in 1918.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 181-203
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 29

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies